the factors on the successful development of eco ... · success in the development of...

วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 12 ฉบบท 3 เดอนกนยายน - ธนวาคม 2561

ปจจยความส าเรจในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ : กรณศกษา นคมอตสาหกรรมบางป 463

ปจจยความส าเรจในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ : กรณศกษา นคมอตสาหกรรมบางป The Factors on the Successful Development of Eco-industrial Town:

A Case Study of Bangpoo Industrial Estate

กตตคณ แสงนล

อาจารยประจ า คณะวทยาศาสตรการกฬา มหาวทยาลยเกษมบณฑต

Kittikun Sangnin

Lecturer, Faculty of Sports Science, Kasem Bundit University, E-mail: [email protected]

ประสพชย พสนนท รองศาสตราจารย ดร. ประจ าคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร

Prasopchai Pasunon

Associate Professor, Dr. of Faculty of Management Science, Silpakorn University

E-mail: [email protected]

ธระวฒน จนทก

ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร

Thirawat Chantuk

Assistant Professor, Ph.D., Faculty of Management Science, Silpakorn University

E-mail: [email protected]

Abstract

This research aims to study the exploratory factor analysis of successful factors affecting

success in the development of Eco-Industrial Town: A Case Study of Bangpoo Industrial Estate,

by collecting data from the sample area of Bangpoo Industrial Estate, surrounding area and

related agencies including Bangpoo Industrial Estate Authority of Thailand, entrepreneurs within

Bangpoo Industrial Estate, and surrounding community. The total of 574 samples used cluster

sampling, principal component analysis and variable perimetric rotation by Varimax. Research

has shown that the set of variables studied can be analyzed for 12 components. This can explain

the cumulative variance of 58.760. The results show the key factors that influence the success

of the development of eco-industrial town. If the key stakeholders are involved, these factors

can be applied to the development strategies or strategies for managing the above development

projects. It will be very useful. This will also benefit the successful project.

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

Dusit Thani College Journal Vol.12 No.3 September - December 2018

The Factors on the Successful Development of Eco-industrial Town: A Case Study of Bangpoo Industrial Estate 464

Keywords: Exploratory Analysis, Eco-industrial Town, Sustainable Industrial Development

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาองคประกอบทส าคญของปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ กรณศกษา นคมอตสาหกรรมบางป โดยท าการเกบขอมลจากกลมตวอยาง ไดแก พนทของนคมอตสาหกรรมบางป พนทโดยรอบ และหนวยงานท เกยวของ ไดแก ส านกงานการนคมฯ

บางป สถานประกอบการภายในนคมฯ บางป ชมชนโดยรอบนคมฯ บางป เทศบาลต าบลบางป และบางปใหม จ านวน 574 ตวอยาง โดยใชการสมตวอยางแบบแบงกลม (Cluster Sampling) ท าการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) โดยใชการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจดวยวธสกดองคประกอบหลก (Principal Component Analysis) และมการหมนแกนองคประกอบตงฉากดวยวธแวรแมกซ (Varimax)

ซงผลการวจยพบวา ชดตวแปรทท าการศกษานนสามารถวเคราะหองคประกอบได 12 องคประกอบ ซงสามารถอธบายความแปรปรวนสะสมได 58.760 ผลการวจยแสดงใหเหนปจจยทส าคญทมอทธพลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ ซงถาผทมสวนเกยวของหลกทส าคญ สามารถน าปจจยเหลานไปประยกตใชกบยทธศาสตรการพฒนาหรอกลยทธทางดานการบรหารโครงการพฒนาขางตนฯ จะเกดประโยชนอยางยงยวด ซงจะชวยใหเกดความส าเรจตอโครงการนอกดวย

ค าส าคญ: การวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ เมองอตสาหกรรมเชงนเวศ การพฒนาอตสาหกรรมอยางยงยน

บทน า ปจจบนประเทศไทยมการเจรญเตบโตทกดาน ทงทางดาน เศรษฐกจและสงคม โดยเฉพาะการเตบโตทาง

ภาคอตสาหกรรมของประเทศไทย มการเตบโตอยางตอเนอง ในปจจบนภาครฐและภาคเอกชนไดหนมารวมมอกน โดยมแนวคดการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco-industrial Town) และอตสาหกรรมเชงนเวศ (Industrial Ecology) เปนหวใจหลกของการพฒนาของประเทศ ซงแนวคดดงกลาวเปนรปแบบแนวคดระบบการพฒนาอตสาหกรรม เพอมงเนนการพฒนาอตสาหกรรมในทก ๆ แขนง ใหมการเตบโตอยางยงยน โดยใหความส าคญกบการดแลสงแวดลอมและสงคมไปพรอมกน ยงไปกวานน เมองหรอพนทซงมการพฒนาอตสาหกรรมโดยควรมความเชอมโยงของนคมอตสาหกรรม สวนอตสาหกรรม เขตประกอบการอตสาหกรรม

หรอชมชนอตสาหกรรมกบกลมโรงงาน องคกร หนวยงานทองถนและชมชนโดยรอบ ใหเจรญเตบโตไปดวยกน

ภายใตการก ากบดแลสงแวดลอมทด และการรวมมอกนขบเคลอนอยางจรงจงของคนในพนท ซงการทจะเกดการเปลยนแปลงไปสรปแบบดงกลาวไดนนตองมองคประกอบและปจจยตาง ๆ มากมายทเกยวของกบภาครฐและภาคเอกชน รวมถงการพฒนาเทคโนโลยททนสมย การออกแบบระบบการผลต การบรหารจดการทมประสทธภาพ เพอลดการใชพลงงานและลดการกอใหเกดของเสย การหาแนวทางการปองกนหรอการหาแนวทางการก าจดของเสยทเกดขนอยางมประสทธภาพ เพอลดการปลอยของเสยสสงแวดลอมนนเอง ส าหรบ



จงหวดสมทรปราการ ถอเปนจงหวดทมอตสาหกรรมหนาแนน และมการตงรกรากของโรงงานอตสาหกรรมมาเปนระยะเวลาอนยาวนานกวา 30 ป ประกอบกบการพฒนาสาธารณปโภค สาธารณปการ และโครงสรางพนฐานของเมองทขยายตวมาจากกรงเทพมหานครอยางรวดเรว ดงนนการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ ในจงหวดสมทรปราการจงเปนสงทจ าเปนอยางยง ทจะท าใหเกดการพฒนาอยางยงยน ดงหลกการของ “เมองนาอย คอตสาหกรรม” ไปในอนาคต การด าเนนการเพอใหเกดเมองเศรษฐกจเชงนเวศน ตองค านงถงทงสองภาค คอ ภาคอตสาหกรรม และภาคชมชน โดยเนนการเรงพฒนาอตสาหกรรมใหเปนมตรกบสงแวดลอม มความรบผดชอบตอสงคม และอยรวมกบชมชนได เขตเทศบาลต าบล บางป เปนพนทส าคญทางเศรษฐกจแหงหนงของจงหวดสมทรปราการ มพนททงหมดประมาณ 63.50 ตารางกโลเมตร รบผดชอบใน 4 ต าบล มประชากรรวม

117,734 คน จ านวน 48,485 หลงคาเรอน โรงงานอตสาหกรรมจ านวนท งสน 428 โรงงาน ม โรงงานอตสาหกรรมสวนใหญตงอยในพนท ต าบลบางปใหม และบางป เปนหลก นอกนนตงอยต าบลทายบาน และต าบลทายบานใหม ดงนนผ วจยจงเลงเหนถงความส าคญของโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ เพอสรางความเขมแขงใหกบอตสาหกรรมไทยและรวมถงการก าหนดทศทางการพฒนาเมองอตสาหกรรมใหเกดความยงยน ดวยเหตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาถงปจจยทมอทธพลตอความส าเรจตอโครงการดงกลาว โดยผวจยเลอกทจะศกษากบ กรณศกษาในพนทของ นคมอตสาหกรรมบางป และเลอกใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis)

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาถงองคประกอบของปจจยความส าเรจในการพฒนานคมอตสาหกรรมบางป ใหเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ

2. เพอแสวงหาแนวทางในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ

การทบทวนวรรณกรรม

การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (2555) ไดก าหนดความหมายของเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ ในการจดท าขอก าหนดคณลกษณะมาตรฐานและเกณฑตวชวดของเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ ไววา รปแบบการพฒนาอตสาหกรรมทยงยนบนพนฐานความสมดลของเศรษฐกจ สงแวดลอม สงคม ความสอดคลองกบกฎหมาย และความเปนไปไดทางเทคโนโลย ดวยการลดการใชทรพยากรและพลงงานหรอการใชทรพยากรและพลงงานใหคมคา สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (2555) ไดนยามความหมายของเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ (Eco-industrial

Town) ไวคอ เปนเมองหรอพนทซงมการพฒนาอตสาหกรรมโดยใหมความเชอมโยงของนคมอตสาหกรรม สวนอตสาหกรรม เขตประกอบการอตสาหกรรม หรอชมชนอตสาหกรรมกบกลมโรงงาน องคกร หนวยงานทองถนและชมชนโดยรอบ ใหเจรญเตบโตไปดวยกน ภายใตการก ากบดแลสงแวดลอมทด และการรวมมอกนขบเคลอนอยางจรงจงของคนในพนท Cote and Cohen-Rosenthal (1998) ไดอธบายวา เมองอตสาหกรรมเชงนเวศสามารถถกก าหนดไดวาในฐานะทเปนเมองทมชมชน ธรกจ ผประกอบการอตสาหกรรม ธรกจเชงการคาพาณชย โดยเปนท ท มการใหความรวมมอกนและการมปฏสมพนธกนอยางมประสทธภาพใน การใช



ทรพยากรทางธรรมชาตและในมมมองของระบบทงหมด ซงจากงานวจยของ Chertow (2000) ไดอธบายวาในรปแบบอตสาหกรรมทเออเฟอตอกนและกน ท าใหอตสาหกรรมทเคยมการแบงแยกกน ไดเกดการเขารวมกลมกน เพอชวยเหลอและเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนทเกยวของกบการแลกเปลยนทางกายภาพของวตถดบ พลงงาน น า และผลตภณฑ Starlander (2003) อางวา การพฒนาโครงการสวนอตสาหกรรมเชงนเวศนน อาจมอปสรรคบางอยางในการสรางความรวมมอ เนองจากการใชขอมลรวมกนยงสามารถกอใหเกดปญหา หากมความเสยงของความลบทางการคาทถกเปดเผยออกไป และความจ าเปนทไมสามารถเปดเผยขอมลทเปนความลบได ประเดนเหลานสามารถถกจ ากดได โดยตวแทนของการประสานงานจากภายนอก (ซงเปนหนวยงานภายนอกหรอหนวยงานรฐฯ) สามารถรวบรวมขอมลและชวยในการระบพนทการท างานรวมกนอยางมประสทธภาพได

Gibbs and Deutz (2004) อางวาการควบคม ก ากบ และดแลบางครงอาจเปนอปสรรคตอการแลกเปลยนของเสยเหลาน ยกตวอยางเชน รปแบบของการก าหนดดานผลตภณฑวา สงทก าลงเกดการแลกเปลยนนนเปนของเสย แทนทจะก าหนดมนวาเปนวสด ซงสามารถขดขวางหรอเกดอปสรรคในการแลกเปลยนได ดงนน กระบวนการในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศสามารถไดรบประโยชนจากการท างานในฐานะทเปนองคกรแหงการเรยนร โดยประกอบดวย ทมงานพฒนาหลก ทมงานการออกแบบทเชยวชาญ และโครงสรางกลมใหญของผมสวนไดเสย ในแตละระดบโครงการ รปแบบขององคกรแหงการเรยนรจะมความส าคญโดยเฉพาะอยางยงในโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ การฟนตวอยางรวดเรวจากความผดพลาดในการออกแบบทหลกเลยงไมได วธการนจะชวยใหทมงานคนพบค าตอบใหมทตองการเพอใหเกดการเปลยนแปลง มมมมองทเปดกวาง ความยดหยนและระบบขององคกรแหงการเรยนรไดรวบรวมคณสมบตทจ าเปนส าหรบการบรรลในความส าเรจของการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ

การสอสารภายในทมงานออกแบบโครงการและการมกลมทกวางขนของผมสวนไดเสยจะเปนสงส าคญในการวางแผนและการออกแบบกระบวนการ มความตองการชองทางการสอสารทดกบชมชนของเพอใหประชาชนไดรบทราบและเขาใจ การน าปญหาและความคดสรางสรรครวมเขาไปหนงเดยวกน ทมงานพฒนาจะตองเขาใจวาโครงการจะเปดเผยในพนทแตกตางกนไดอยางไร การสอสารอยางตอเนองเกยวกบการพฒนาดานเศรษฐกจ การวางแผนและหนวยงานก ากบดแลจะมความส าคญอยางยง แนวทางการสอสารใหม ๆ และเทคโนโลยใหมนนจะชวยใหสามารถตอบสนองความตองการเหลานไดอยางมประสทธภาพ Fichtner et al. (2005) ไดอธบายถง อปสรรคสวนบคคลทเกยวของกบความรและแรงจงใจ ปญหาและอปสรรคทระดบองคกรทเกยวของกบการสอสาร ทศนคต และทรพยากร ในระดบระหวางบรษท มอปสรรคในการรวมมอกนและการเชอมตอเพอใหเกดความตอเนองของการไหลทงของวสดและพลงงานของแตละบรษทผผลต รวมทงการวจยมสวนชวยกระตนในการพฒนาวธการ เทคนค และเครองมอในการสนบสนนความรวมมอในระดบภมภาค

บทบาททส าคญทจ าเปนตองค านงถงและควรถกพจารณาคอ ความไววางใจ ความมงมน และการมสวนรวม หลงจากปญหาทเกยวของกบขอมลไดรบการแกไขในเวลาสน ๆ ปจจยขององคกรมผลกระทบตอการพฒนาเมอง



อตสาหกรรมเชงนเวศมาก จากนนบทบาทของตวแทนดานการประสานงานและคณะกรรมการทคอยขบเคลอนโครงการพฒนาไดแสดงใหเหนวาคอ สวนส าคญมากทจะท าใหโครงการไดบรรลผลส าเรจ และความส าคญของการมวสยทศนทชดเจน Starlander (2003) ไดกลาววา การไดอยในเครอขายทางธรกจมบทบาททส าคญมาก แตอยางไรกตาม การตดสนใจบางอยางทเกยวของกบบรษทท ด าเนนการอยในสวนอตสาหกรรม บรษทฯ อาจกลวการสญเสยความเปนอสระและความยดหยนในกระบวนการตดสนใจของพวกเขาเอง และรวมถงอาจมคาใชจายทเพมขนจากความรวมมอและการกระจายตวของก าไรในแงของสภาวะทางเศรษฐกจทคาดวาอาจจะไมชดเจน สงผลใหการเชอมตอทมประสทธภาพและกลไกการท างานของปจจยทางเศรษฐกจทสามารท างานไดจรงและมประสทธภาพของพวกเขาอาจจ าเปนตองถกทดสอบและผลประโยชนทคาดวาจะไดรบจะตองถกแสดงใหเหนแกผประกอบการทงหมดทอยในสวนอตสาหกรรมเชงนเวศ บรษทเหลานนตองไดรบความเชอมนวาจะมการยกระดบของผลตอบแทนทางสภาวะเศรษฐกจและสงแวดลอมทดขน

Fichtner et al. (2005) ไดอางถงวา การแนะน าการบรหารจดการของการพฒนาอยางยงยนและระบบสารสนเทศอาจชวยสรางความไดเปรยบเชนกน โดยระบบเหลานมกจะตองการการปรบปรงอยางเพอเพมประสทธภาพ และระบบการจดการดานสงแวดลอมไดใหระบบการตรวจสอบอยางตอเนองและรปแบบในเครอขายอตสาหกรรมเชงนเวศ

Fichtner et al. (2005) ไดกลาวถง การมสวนรวมของชมชนและการมสวนรวมของบรษทในขนตอนการวางแผนมความส าคญมากเชนเดยวกบความมงมนและผเขารวมทมความกระตอรอรนมความส าคญมากกบการสรางเครอขาย โดยเฉพาะในโครงการพฒนาทตองใชเวลาในการด าเนนงานตอเนองหลายป แนวคดของ Starlander (2003) ไดอธบายถงความลมเหลวทเกดขนในการสรางการมสวนรวมขนในองคกร เนองจากการด าเนนงานบางครงไมสามารถจ ากดเวลาในการด าเนนงานได สงผลตอระดบการใหความรวมมอของคนในองคกรทนอยลง รวมถง การปฏสมพนธทางสงคมและการสอสารอาจเปนเรองยาก ถาทศนคตขององคกรหรอผบรหารหรอบคลากรอยในเชงการแขงขนหรอยงไมเปดมากพอ

ผมอ านาจควรจะมวสยทศนทชดเจนของวตถประสงคในโครงการพฒนาสวนอตสาหกรรมเชงนเวศ แตละบรษทจ าเปนตองรวาอะไรคอ สงทพวกเขาตองการและพวกเขาตองเขาใจวาอะไรคอ แรงจงใจของคนอน ๆ เชนกน การเหนพองกบวสยทศนในระยะยาวอาจเปนแนวทางใหบรษทในระยะสนได (Starlander, 2003) ซงสอดคลองกบความคดเหนของ Gibbs and Deutz (2004) ทไดอธบายวา การก าหนดวสยทศนในระยะยาวตองสะทอนใหเหนถงความส าคญในการสรางเครอขายและความรวมมอ โดยทสวนอตสาหกรรมเชงนเวศควรจะเปนชมชนของธรกจ ซงไมไดเปนเพยงพวกกลมของบรษททตงอยรวมกนเทานน



กรอบแนวคดในการวจย

ขอบเขตการวจย

ในการศกษาวจย เรอง การวเคราะหองคประกอบปจจยทสงผลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ กรณศกษา นคมอตสาหกรรมบางป มขอบเขตการวจยดงตอไปน

ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

ประชากรไดแก บคคลทอยในหนวยงานหลกในการก ากบดแลและควบคมการพฒนาอตสาหกรรมและเมอง ชมชนและสถานประกอบการในพนท นคมอตสาหกรรมบางป และพนทโดยรอบ

กลมตวอยาง ไดแก บคคลทอยในหนวยงานทเกยวของ ไดแก ส านกงานการนคมฯบางป สถานประกอบการภายในนคมฯ บางป ชมชนโดยรอบนคมฯ บางป เทศบาลต าบลบางปและบางปใหม โดยท าการสม

ปจจยความส าเรจในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ

1. การมนวตกรรมของกระบวนการจดการทมประสทธภาพ

(เพอการตดตามและการประเมนผลโครงการ) 2. การสงเสรมการวจยและการมของกระบวนการพฒนาและการปรบปรงอยางตอเนอง 3. ความตระหนกและการสงเสรมใหเกดความรวมมอจากทกภาคสวน

4. การสงเสรมกจกรรมของเครอขาย(สมาคม)เพอใหมการเปดกวางรบฟงความคดเหนและแบงปนขอมลทส าคญในทกดาน

5. กลไกการก ากบ ดแลและควบคมโดยใชเทคโนโลยและระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพ

6. กระบวนการจดการองคความรอยางบรณการ 7. การสรางและสงเสรมวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร 8. การสรางและรวบรวมองคความร(จากผเชยวชาญหรอตนแบบทส าเรจ)

เพอการเผยแพรตอทกภาคสวนและสาธารณะชนทวไป

9. กระบวนการสรรหาและไดมาของคณะด าเนนงาน/หนวยงานหลกทมความเชยวชาญ

10. หนวยงาน/คณะท างานทชวยสรางความสมพนธทดจากทกภาคสวน

11. การมเทคโนโลยททนสมยในการสรางเครอขายทมความหลากหลาย

(จากหลายภาคสวน) 12. กระบวนการสอสารทมประสทธภาพ



ตวอยางของ Yamane (Taro Yamane, 1967) ไดขนาดตวอยาง 574 ตวอยาง (ทระดบความเชอมน 95% ในกรณทมประชากรขนาดใหญ จ าเปนตองมขนาดตวอยาง > 400 ตวอยาง)

ดานเนอหา ศกษาปจจยความส าเรจในการพฒนานคมอตสาหกรรมเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ ศกษาการ

ด าเนนงานพฒนาเพอยกระดบการพฒนาเมองอตสาหกรรมของนคมฯบางป เพอสงเสรมการยกระดบการเปนเมองอตสาหกรรมเชงนเวศของจงหวดสมทรปราการ โดยเนนการปฏบตตามขอก าหนดและพฒนาในดานตาง ๆ ทง 5 มต ทถกก าหนดโดย กรอ. ปญหาและอปสรรคหรอประเดนทเกดขน และแรงขบเคลอนส าคญทจะน าพาใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมเชงนเวศไดอยางยงยน

วธการด าเนนการวจย

ในการสรางเครองมอ ผวจยไดด าเนนการศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของแลวจงน ามาพฒนาและปรบปรงเครองมอในการวจยเพอใหมความสอดคลองกบงานวจย แบงไดตามวธการวจยเชงปรมาณ เครองมอทใชในการเกบขอมลเชงปรมาณ คอ การใชแบบสอบถามความคดเหนของผมสวนไดสวนเสยตอการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ กรณศกษา นคมอตสาหกรรมบางป ครงนผวจยไดด าเนนการใชการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) เพอส ารวจความคดเหนตอปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ โดยเครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถามโดยแบบสอบถามแบงออกเปน 3 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลเบองตนของผตอบแบบสอบถาม

สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบ ปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ กรณศกษานคมอตสาหกรรมบางป (ตามแนวทางการด าเนนงานของกรอบยทธศาสตร)

สวนท 3 ขอเสนอแนะ

การตรวจสอบเครองมอทใชในการวจย

โดยการตรวจสอบคณภาพเครองมอ ผวจยไดน าแบบสอบถามทรางขนมานนใหผเชยวชาญพจารณาในดานความถกตองของโครงสรางเนอหา (Content Validity) ในแบบสอบถาม โดยด าเนนการเลอกเฉพาะขอค าถามทมคาดชนความสอดคลองของค าถามแตละขอกบวตถประสงค (IOC) มากกวา 0.50 และน าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญแลวน ามาทดลองใชจรงกบประชากรกลมตวอยาง จ านวน 30 คน เพอน ามาใชในการตรวจสอบเครองมอโดยการตรวจสอบคาความเชอมนของสมประสทธแอลฟาครอนบาค (Cronbach’s Alpha

Coeffcients) โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต SPSS โดยปกตในการวจยทางสงคมศาสตร เกณฑยอมรบอยท 0.7 ขนไป และการวเคราะหความเชอมนของแบบสอบถามนพบวา คาอยท 0.745 แสดงวา เครองมอวจยมความเชอมนในระดบสง (บญชม ศรสะอาด, 2550) หลงจากนนน าแบบสอบถามทผานการพฒนาและปรบปรงแลวมาใชเกบขอมลกบกลมตวอยางจรง



การวเคราะหขอมล

วเคราะหคาสถตบรรยายของกลมตวอยางทไดท าการเกบขอมลมา เพออธบายลกษณะทวไปของผทตอบแบบสอบถามและศกษาการแจกแจงของตวแปรในการวจย โดยวธการค านวณคารอยละ ค าสวนเบยงเบนมาตรฐาน คาเฉลย และในสวนการแปลความหมายของคาเฉลยในประเดนขอค าถามเปนขอในแตละดานในแบบสอบถาม ผวจยใชเกณฑการแปลความหมายดงน คอ 1) คะแนน 4.51 - 5.00 คอ ระดบมากทสด 2) คะแนน 3.51 - 4.50 คอ ระดบมาก 3) คะแนน 2.51 - 3.50 คอ ระดบปานกลาง 4) คะแนน 1.51 - 2.50

คอ ระดบนอย และ 5) คะแนน 1.00 - 1.50 คอ ระดบนอยทสด (ประสพชย พสนนท, 2553)

การพจารณาสวนของการวเคราะหขอมลทจะน ามาใชในการวเคราะหองคประกอบ โดยพจารณาจากคา KMO (Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy) ตองมค ามากกวา 0.5 และพจารณาค า Bartlett’s Test of Sphericity วามนยส าคญทางสถตหรอไม ซงแสดงใหเหนดงตารางท 2 จากทขอมลสถตทพบแสดงใหเหนวาเมทรกซสหสมพนธระหวางตวแปรนน ไมเปนเมทรกซเอกลกษณ ซงตวแปรทใชในการวจยนมความสมพนธกนเบองตนระหวางตวแปรสงกวา 0.3 ขนไป (Wiersma, 1991) ดงนนสามารถใชเปนตวแปรในการวเคราะหองคประกอบทงหมดได ขอมลมความเหมาะสมกบการใชเทคนค Factor Analysis

โดยขนตอนตอมาคอ การสกดองคประกอบ (Factor Extraction) เพอใหไดจ านวนองคประกอบ โดยพจารณาใชวธองคประกอบหลก (Principal Component Analysis) โดยก าหนดใหแตละองคประกอบไมมความสมพนธกน จงตองเลอกใชวธการหมนแกนองคประกอบ (Factor Rotation) แบบการหมนแกนแบบมมฉาก (Orthogonal Rotation) ดวยวธ Varimax ทจ านวนรอบการหมน 25 รอบและพจารณาคาไอแกน (Eigen Values) ทมคามากกวา 1 และคาน าหนกปจจย (Factor Loading) ไมนอยกวา ± 0.3 ซ งพบวา คาไอเกนทไดมมากกวา 1 มทงหมด 12 องคประกอบ และเมอมการวเคราะหจาก Scree plot กพบวา กราฟมจดตดอยท องคประกอบท 12 ซงพบวา มขอสรปทตรงกนทเกยวกบจ านวนขององคประกอบ (ภาพท 1) หลงจากนน ด าเนนการตงชอใหกบองคประกอบ โดยการตงใหมความสอดคลองและสอถงตวแปรทงหมดทอยในองคประกอบเดยวกนนน



ผลการวจย

ผลการวจยสามารถสรปไดดงน จากขอมลตวอยางจ านวน 574 คน น ามาหาคาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของตวแปรทง 30 ตว โดยผวจยไดแสดงคาของตวแปรทง 30 ตวแปรดงตารางท 1

ตารางท 1 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของตวแปรทง 30 ตวแปร ปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ รหส Mean Std.

Deviation

แปล

ความตระหนกในการใหความรวมมอจากทกองคกร A1 3.56 .66 มาก

การมความสมพนธทดและใกลชดกนระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน A2 3.26 .62 ปานกลาง การสงเสรมและการสนบสนนความรวมมอในทกดาน A3 3.75 .58 มาก

ความตระหนกถงการสรางสมดลระหวางความสมพนธ/อ านาจของทงหนวยงานจากภาครฐและภาคเอกชน

A4 3.67

.64

มาก

การมหนวยงาน/คณะท างานหลกเพอดแลและบรหารจดการโครงการพฒนาฯ C1 4.44 .70 มาก

กระบวนการคดเลอกบคลากรเขามาท างานในคณะด าเนนการของโครงการพฒนาฯ C2 3.78 .65 มาก

ความร/ความเชยวชาญของบคลากรทเขามาท างานในทกหนวยงานหรอคณะด าเนนงานหลกทเกยวของกบโครงการพฒนาฯ

C3 4.57 .56

มากทสด

การมเทคโนโลยททนสมยชวยในการดแล ควบคมเพอการเฝาระวงทางดานสงแวดลอม

D1 3.84

.67

มาก

ระบบการประกนคณภาพ ISO ชวยปรบปรงประสทธภาพโดยรวมของแตละองคกร D2 4.65 .59 มากทสด

การมกระบวนการทสามารถตดตามและประเมนผลการด าเนนงาน D3 4.31 .84 มาก

การไดรบการยอมรบจากผมสวนไดสวนเสยของโครงการฯ E1 4.19 .66 มาก

ระบบการบรหารจดการทมประสทธภาพ E2 4.52 .59 มากทสด

การประยกตใชเทคนค/เครองมอการบรหารจดการสมยใหม (อาทเชน TQM,

Kaizen, ISO เปนตน) E3 4.45

.80

มาก

เครองมอการบรหารจดการ Kaizen/QCC ชวยปรบปรงประสทธภาพการด าเนนงานของหนวยงานทเกยวของกบโครงการฯ

F1 4.43

.69

มาก

การสงเสรมการวจยและการพฒนา F2 4.40 .64 มาก

การสงเสรมใหเกดวฒนธรรมในองคกรดานนวตกรรม F3 3.39 .71 ปานกลาง การจดการองคความรทมประสทธภาพ G1 3.69 .53 มาก

การสรางวฒนธรรมของการแบงปนความรใหแกทกภาคสวน G2 4.14 .73 มาก

หนวยงานทเกยวของจดกจกรรมเพอสงเสรมการจดการความรอยางตอเนอง G3 4.55 .65 มากทสด

การรวบรวมองคความรทกดาน จากตนแบบการพฒนาฯทไดประสบความส าเรจ หรอองคความรทไดจากผเชยวชาญตาง ๆ ทเกยวของกบโครงการพฒนาฯ

G4 4.33

.71

มาก

การสรางและสงเสรมการจดกจกรรมชมชนแหงการเรยนร H1 4.35 .78 มาก



ตารางท 1 แสดงคาเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของตวแปรทง 30 ตวแปร (ตอ) ปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ รหส Mean Std.

Deviation

แปล

การตดตาม ประเมนผลเปาหมายและสามารถสอสารผลการประเมนไดอยางตอเนอง H2 4.12 .60 มาก

การสอสารอยางมประสทธภาพในเปาหมายแกผมสวนไดสวนเสยทกระดบใหเกดความเขาใจในเปาหมายและผลการด าเนนงาน

H3 3.60

.63

ปานกลาง

กระบวนสอสารทมประสทธภาพเพอสรางความเขาใจ/ความเชอมนและความไวใจระหวางผมสวนไดสวนเสยของโครงการพฒนาฯน

H4 4.35

.64

มาก

การสงเสรมการแสดงความคดเหนอยางเปดกวาง I1 4.02 .68 มาก

ความหลากหลาย (ดานความรและความเชยวชาญ) ของผทเกยวของกบโครงการพฒนาฯ

I2 4.15

.63

มาก

การบรณาการในกระบวนการท างานจากทกภาคสวน I3 4.49 .62 มาก

การมเครอขายทสงเสรมกระบวนการแลกเปลยน (อาทเชน ขอมล องคความร วตถดบ วสดสนเปลองและพลงงานเหลอใช และผลผลตพลอยไดจากกระบวน

การผลต เปนตน)

K1 4.36

.59

มาก

การมเทคโนโลยททนสมยเพอชวยในการสรางเครอขายและชวยการบรหารจดการระบบสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ

K2 3.80

.69

มาก

การจดกจกรรมสงเสรมการสรางเครอขาย เพอดงดดการมสวนรวมของทกภาคสวน K3 4.38 .67 มาก

จากตารางท 2 พบวาคา KMO ทไดมคา 0.506 แสดงวาขอมลทมอยเหมาะสมทจะใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) และคา Bartlett’s Test of Sphericity ทใชทดสอบสมมตฐานมคา Chi-Square= 1794.182 ไดคา p= .00 จงปฏเสธสมมตฐาน (H0) นนคอตวแปรทง 30 ตว มความสมพนธกน ดงนนจากผลการทดสอบขอตกลงเบองตน ท าใหไดขอสรปวาขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมล มความเหมาะสมในการใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบ

ตารางท 2 คา KMO and Bartlett's Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling

Adequacy.

.506

Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 1794.182

Df 435

Sig. .000



การหาคาความรวมกน (Communalities)

คา Communality เปนคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรหนงกบตวแปรอน ๆ ทเหลอ มคาอยระหวาง 0 กบ 1 ของตวแปร (0<communality<1) ถาคา communality=0 แสดงวาองคประกอบหรอตวแปรนน ๆ ไมสามารถอธบายคาความผนแปรของตวแปรได แตถาคา communality=1 แสดงวา องคประกอบหรอตวแปรนน ๆ สามารถอธบายคาความผนแปรของตวแปรไดทงหมด อกทงคา Initial Communality จากวธ Principal Component จะก าหนดใหคา Initial Communality ของตวแปรทกตวเปน 1 และคา Extraction

Communality ของตวแปร หลงจากทไดสกดองคประกอบแลว จะพบวาคา Extraction Communality ของตวแปร H2 มคาต าสด= 0.383 แตกยงไมต ามาก ซงนาจะสามารถจดอยในองคประกอบใดองคประกอบหนงได

การหาคาความแปรปรวน (Total Variance Explained)

จากการวเคราะหสามารถจ าแนกองคประกอบได จ านวน 12 องคประกอบ โดยทง 12 องคประกอบมคาไอเกน (Eigen Value) มากกวา 1 และรอยละความแปรปรวนสะสมเทากบ 58.760

รปท 1 แสดงกราฟ Scree Plot

จากรปท 1 เปนภาพ Scree Plot เปนกราฟทพลอตคา Eigen Values ของแตละองคประกอบ โดยเรยงจากมากไปนอย เพอใหประกอบการพจารณาวาควรมกองคประกอบ ในทนมการพจารณาเฉพาะองคประกอบทมคาไอแกน ทมากกวา 1 ซงมทงหมด 12 องคประกอบ แสดงวาการวเคราะหในครงนสามารถสกดองคประกอบได 12 องคประกอบ

การหมนแกนองคประกอบ โดยผวจยเลอกวธการหมนแกนองคประกอบแบบออโธกอนอล ดวยวธ Varimax และพบวาคา Factor Loading เปลยนแปลงไปเมอเทยบกบคา Factor Loading กอนการหมนแกน



การวเคราะหองคประกอบ

คา Rotation Component Matrix ไดจากค าสงใหหมนแกน เปนคาน าหนกปจจย (Factor Loading: L)

ทไดจากการหมนแกนแบบ Varimax มคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรปจจยทหมนแกนแลวจากการวเคราะหองคประกอบของตวแปรทงหมดในเรองปจจยทสงผลตอความส าเรจของโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ โดยการจ าแนกในแตละขอทสรางองคประกอบนน ตองมคาน าหนกไมต ากวา ± 0.4

(Pimpa, 2003) ดงนนผวจยสามารถจ าแนกปจจยทสงผลตอความส าเรจของโครงการฯ ไดทงหมด 12 องคประกอบ

ซงองคประกอบเหลานมรายละเอยดตามดงน องคประกอบท 1 ประกอบดวย 4 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การมกระบวนการทสามารถตดตามและ

ประเมนผลการด าเนนงาน การประยกตใชเทคนค/เครองมอการบรหารจดการสมยใหม (อาทเชน TQM,

Kaizen, ISO เปนตน) การไดรบการยอมรบจากผมสวนไดสวนเสยของโครงการฯ การสงเสรมใหเกดวฒนธรรมในองคกรดานนวตกรรม ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “การมนวตกรรมของกระบวนการจดการทมประสทธภาพ (เพอการตดตามและการประเมนผลโครงการ)“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 2.123

โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 1 ไดรอยละ 7.078

องคประกอบท 2 ประกอบดวย 3 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การสงเสรมการวจยและการพฒนา ระบบการบรหารจดการทมประสทธภาพ เครองมอการบรหารจดการ Kaizen/QCC ชวยปรบปรงประสทธภาพการด าเนนงานของหนวยงานทเกยวของกบโครงการฯ ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “การสงเสรมการวจยและการมของกระบวนการพฒนาและการปรบปรงอยางตอเนอง” โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.899 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 2 ไดรอยละ 6.330

องคประกอบท 3 ประกอบดวย 2 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การสงเสรมและการสนบสนนความรวมมอในทกดาน ความตระหนกในการใหความรวมมอจากทกองคกร ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “ความตระหนกและการสงเสรมใหเกดความรวมมอจากทกภาคสวน“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.741 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 3 ไดรอยละ 5.803

องคประกอบท 4 ประกอบดวย 4 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การจดกจกรรมสงเสรมการสรางเครอขาย เพอดงดดการมสวนรวมของทกภาคสวน การสงเสรมการแสดงความคดเหนอยางเปดกวาง การมเครอขายทสงเสรมกระบวนการแลกเปลยน (อาทเชน ขอมล องคความร วตถดบ วสดสนเปลองและพลงงานเหลอใช และผลผลตพลอยไดจากกระบวนการผลต เปนตน) การบรณาการในกระบวนการท างานจากทกภาคสวน ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “การสงเสรมกจกรรมของเครอขาย(สมาคม) เพอใหมการเปดกวางรบฟงความคดเหนและแบงปนขอมลทส าคญในทกดาน“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.632 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 4 ไดรอยละ 5.439

องคประกอบท 5 ประกอบดวย 2 ตวแปร ซงประกอบไปดวย ระบบการประกนคณภาพ ISO ชวยปรบปรงประสทธภาพโดยรวมของแตละองคกร การมเทคโนโลยททนสมยชวยในการดแล ควบคมเพอการเฝา



ระวงทางดานสงแวดลอม ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “กลไกการก ากบ ดแลและควบคมโดยใชเทคโนโลยและระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพ“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.503 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 5 ไดรอยละ 5.008

องคประกอบท 6 ประกอบดวย 2 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การจดการองคความรทมประสทธภาพ หนวยงานทเกยวของจดกจกรรมเพอสงเสรมการจดการความรอยางตอเนอง ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “กระบวนการจดการองคความรอยางบรณาการ“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.433 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 6 ไดรอยละ 4.778

องคประกอบท 7 ประกอบดวย 3 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การสรางวฒนธรรมของการแบงปนความรใหแกทกภาคสวน การสรางและสงเสรมการจดกจกรรมชมชนแหงการเรยนร การตดตาม ประเมนผลเปาหมายและสามารถสอสารผลการประเมนไดอยางตอเนอง ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “การสรางและสงเสรมวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.295 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 7 ไดรอยละ 4.318

องคประกอบท 8 ประกอบดวย 2 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การสอสารอยางมประสทธภาพในเปาหมายแกผมสวนไดสวนเสยทกระดบใหเกดความเขาใจในเปาหมายและผลการด าเนนงาน การรวบรวมองคความรทกดาน จากตนแบบการพฒนาฯทไดประสบความส าเรจ หรอองคความรทไดจากผเชยวชาญตาง ๆ ทเกยวของกบโครงการพฒนาฯ ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “การสรางและรวบรวมองคความร (จากผเชยวชาญหรอตนแบบทส าเรจ) เพอการเผยแพรตอทกภาคสวนและสาธารณะชนทวไป“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.278 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 8 ไดรอยละ 4.259

องคประกอบท 9 ประกอบดวย 2 ตวแปร ซงประกอบไปดวย กระบวนการคดเลอกบคลากรเขามาท างานในคณะด าเนนการของโครงการพฒนาฯ ความร/ความเชยวชาญของบคลากรทเขามาท างานในทกหนวยงานหรอคณะด าเนนงานหลกทเกยวของกบโครงการพฒนาฯ ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “กระบวนการสรรหาและไดมาของคณะด าเนนงาน/หนวยงานหลกทมความเชยวชาญ”โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.235 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 9 ไดรอยละ 4.117

องคประกอบท 10 ประกอบดวย 3 ตวแปร ซงประกอบไปดวย การมความสมพนธทดและใกลชดกนระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชน ความตระหนกถงการสรางสมดลระหวางความสมพนธ/อ านาจของทงหนวยงานจากภาครฐและภาคเอกชน การมหนวยงาน/คณะท างานหลกเพอดแลและบรหารจดการโครงการพฒนาฯ ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “หนวยงาน/คณะท างานทชวยสรางความสมพนธทดจากทกภาคสวน “ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.210 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 10 ไดรอยละ 4.033

องคประกอบท 11 ประกอบดวย 2 ตวแปร ซงประกอบไปดวย ความหลากหลาย (ดานความรและความเชยวชาญ) ของผทเกยวของกบโครงการพฒนาฯ การมเทคโนโลยททนสมยเพอชวยในการสรางเครอขาย



และชวยการบรหารจดการระบบสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “การมเทคโนโลยททนสมยในการสรางเครอขายทมความหลากหลาย(จากหลายภาคสวน)“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ 1.177 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 11 ไดรอยละ 3.922

องคประกอบท 12 ประกอบดวย 1 ตวแปร ซงประกอบไปดวย กระบวนสอสารทมประสทธภาพเพอสรางความเขาใจ/ความเชอมนและความไวใจระหวางผมสวนไดสวนเสยของโครงการพฒนาฯน ดงนนผวจยจงตงชอองคประกอบนวา “กระบวนการสอสารทมประสทธภาพ“ โดยตวแปรกลมนมระดบคาไอแกนเทากบ

1.102 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนขององคประกอบท 12 ไดรอยละ 3.673

สรปและอภปรายผลการวจย

1. ขอมลทวไป ผตอบแบบสอบถามประชากรสวนใหญเปนเพศชาย 71.7% หรอจ านวน 412 คน ชวงอายสวนใหญอยระหวาง 31 - 35 ป ประมาณ 52.3% โดยชวงระยะเวลาของการท างานในทท างานแหงนนของผตอบแบบสอบถามสวนใหญอยระหวาง 1 - 5 ป โดยประมาณ 66.1% ซงระดบการศกษาสวนใหญ ส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร อยท 77.4% โดยท างานในต าแหนงระดบหวหนางาน/ผชวย/พนกงานทวไป อยทระดบ 64.7% อกทงอายของสถานประกอบการสวนใหญของผตอบแบบสอบถามประมาณ 5 - 10 ป 70.8%

โดยในสวนของจ านวนพนกงานในสถานทท างานของผตอบแบบสอบถามสวนใหญอยทประมาณ 51 - 250 คน หรอ 65.7% และผตอบแบบสอบถามสวนใหญท างานอยในภาคเอกชน 68.9% (ภาครฐ 12.3% หนวยงานทองถน 13% ภาคประชาชน 5.7%)

2. จากการวเคราะหองคประกอบของปจจยทมอทธพลตอความส าเรจในโครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ กรณศกษา นคมอตสาหกรรมบางป ซงไดองคประกอบมาท งหมด 12 องคประกอบ ซงสามารถอภปรายผลไดดงน

องคประกอบท 1 ซงเกยวของกบ “การมนวตกรรมของกระบวนการจดการทมประสทธภาพ (เพอการตดตามและการประเมนผลโครงการ)“ การทจะท าใหความคาดหวงของชมชนและผเกยวของจากทกภาคสวนเปนจรงได จ าเปนตองมกลไกการท างานทมประสทธภาพทสงเสรมปจจยทางดานเศรษฐกจในทองถนนน ๆ ไดจรง ซงนเปนเงอนไขทดส าหรบโครงการทจะบรรลความส าเรจได กลาวคอ ความจ าเปนทจะเขาถงหรอบรรลเปาหมายทงทางสงคมและทางสงแวดลอม โดยทกขนตอนของโครงการพฒนาฯ จะตองมความเปนไปไดในทางทใหผลตอบแทนทางการเงน (Gibbs and Deutz, 2004) โดยการควบคมทรพยากรเพอปรบปรงประสทธภาพของโครงการพฒนาฯ เนนความอยางยงยน Fichtner et al. (2005) ไดอางถงวา การแนะน าและสงเสรมการบรหารจดการของการพฒนาอยางยงยนและระบบสารสนเทศสามารถชวยสรางความไดเปรยบไดเชนกน ดงนน การมและสงเสรมใหเกดนวตกรรมในกระบวนการจดการเพอใหเกดประสทธภาพในการบรหารจดการโครงการพฒนาฯ โดยเปนนวตกรรมในกระบวนการทมงเนนการตดตามและการประเมนผลโครงการจะชวยใหโครงการพฒนาฯ นบรรลเปาหมายความส าเรจได



องคประกอบท 2 ซงเกยวของกบ “การสงเสรมการวจยและการมของกระบวนการพฒนาและการปรบปรงอยางตอเนอง “Gibbs and Deutz (2004) ไดอางวา การควบคม ก ากบ และดแลบางครงอาจเปนอปสรรคตอการแลกเปลยนของเสยระหวางผเขารวมโครงการฯ ยกตวอยางเชน รปแบบของการก าหนดดานผลตภณฑวา สงทก าลงเกดการแลกเปลยนนนเปนของเสย แทนทจะก าหนดมนวาเปนวสด ซงสามารถขดขวางหรอเกดอปสรรคในการแลกเปลยนได เพราะฉะนนการยกระดบศกยภาพใหเกดความยดหยนในองคกรเปนสงทจ าเปนมาก ซงสวนส าคญทจะท าใหเกดการยกระดบศกยภาพในกระบวนการขางตนไดจ าเปนตองมการสงเสรมการวจยและพฒนา หรอควรทจะมการประสานรวมกนเพอแกปญหาดานเทคนคทเกยวของกบการแลกเปลยนของการไหลวสดและพลงงานหรอผลผลตพลอยไดจากผลตภณฑน (Fichtner et al. 2005) ดงนน การสงเสรมและสนบสนนการวจยและความตอเนองในกระบวนการพฒนาและปรบปรงมสวนส าคญตอความส าเรจของโครงการฯ

องคประกอบท 3 ซงเกยวของกบ “ความตระหนกและการสงเสรมใหเกดความรวมมอจากทกภาคสวน”

ซงสอดคลองกบ Starlander (2003) ทไดแนะน าวา ระดบของความมงมนนนอาจจะถกเพมขนได โดยสรางกลไกการมสวนรวมทางการเงนของแตละบรษท ยกตวอยางเชน คาธรรมเนยมแรกเขาทเหมาะสม พารทเนอรทจะแบงเวลาของพวกเขาใหกบกจกรรมของเครอขายสามารถเปนประโยชนดวย เชนเดยวกบการมสวนรวมของชางเทคนคของบรษททแตกตางกน ฯลฯ หรอ อาจมการระดมความคดและการประชมอนๆ โดยรวมกนอภปราย Heeres et al. (2004) ไดกลาววา การสรางความสมพนธกบชมชนโดยรอบของสวนอตสาหกรรมเชงนเวศมความส าคญอยางมากและการพฒนาทประสบความส าเรจตองการไดรบการมสวนรวมจากผมสวนไดเสยจ านวนมาก ดงนน การสรางความตระหนกและการสงเสรมใหเกดความรวมมอจากทกภาคสวนไดอยางตอเนองจะชวยสรางความส าเรจใหกบโครงการพฒนาฯน องคประกอบท 4 ซงเกยวของกบ “การสงเสรมกจกรรมของเครอขาย (สมาคม) เพอใหมการเปดกวางรบฟงความคดเหนและแบงปนขอมลทส าคญในทกดาน” กลาวคอ ผประสานงานควรมความสามารถรวบรวมขอมลและสรางกลไกของการท างานรวมกนอยางมประสทธภาพและพยายามรกษาพนทในการท างานรวมกนไวโดยการสรางบรรยากาศของการท างานรวมกนและเคารพความคดเหนจากผอน ในบางครงการมเครอขายการท างานรวมกนอาจจ าเปนตองมตวแทนการประสานงานเขามามบทบาทในการแจงและการสรางแรงจงใจใหกบบรษทตาง ๆ เกยวกบผลประโยชนทมศกยภาพตอความส าเรจในอนาคต ตวแทนการประสานงานควรมงมนอยางเตมทกบการสรางเครอขายและควรด ารงไวในการไดรบความนาเชอถอจากผด าเนนงานคนอน ๆ (Starlander

2003, Heeres et al. 2004) ดงนน บรรยากาศของการท างานรวมกนทด ชดเจนหรอเคารพความคดเหนซงกนและกน มสวนส าคญตอความส าเรจของโครงการพฒนาฯนดวย

องคประกอบท 5 ซงเกยวของกบ “กลไกการก ากบ ดแลและควบคมโดยใชเทคโนโลยและระบบการตรวจสอบทมประสทธภาพ” ซงสอดคลองกบงานวจยของ Starlander (2003) ทไดอางวา บรษททไดรบการคดเลอกเขาหรออยในโครงการฯ นนได ตองอยบนพนฐานของการมระบบการจดการดานสงแวดลอมทด



โดยระบบเหลานมกจะตองการการปรบปรงอยางเพอเพมประสทธภาพ และระบบการจดการดานสงแวดลอมไดใหระบบการตรวจสอบอยางตอเนองและมการเชอมตอของระบบเพอการตรวจสอบและตดตามในรปแบบเครอขายอตสาหกรรมเชงนเวศ ดงนน การมระบบและเทคโนโลยในการตรวจสอบทมประสทธภาพ เพอสนบสนนกลไกการก ากบ ดแลและควบคมระบบตางๆในโครงการพฒนาฯน มสวนส าคญตอความส าเรจ

องคประกอบท 6 ซงเกยวของกบ “กระบวนการจดการองคความรอยางบรณาการ” โดยงานวจยของ Starlander (2003) ไดอางวา การพฒนาโครงการสวนอตสาหกรรมเชงนเวศนน อาจมอปสรรคบางอยางในการสรางความรวมมอ เนองจากการใชขอมลรวมกนยงสามารถกอใหเกดปญหา หากมความเสยงของความลบทางการคาทถกเปดเผยออกไป และความจ าเปนทไมสามารถเปดเผยขอมลทเปนความลบได ประเดนเหลานสามารถถกจ ากดได โดยตวแทนของการประสานงานจากภายนอก (ซงเปนหนวยงานภายนอกหรอหนวยงานรฐฯ) ทจะสามารถด าเนนการรวบรวมขอมลและชวยในก าหนด ขอบเขต และเผยแพรขอมล ความรทเปนประโยชนตอโครงการเพอการท างานรวมกนไดอยางมประสทธภาพได ดงนน โครงการพฒนาฯนจะบรรลผลส าเรจไดจ าเปนตองมการบรณาการการจดการองคความรอยางมประสทธภาพ

องคประกอบท 7 ซงเกยวของกบ “การสรางและสงเสรมวฒนธรรมองคกรแหงการเรยนร” Starlander

(2003) กลาวไววา บรษทตาง ๆ ในโครงการฯ อาจจะมความเขาใจทไมชดเจนของความสมพนธเชงเหตและผลระหวางความรวมมอกนและการพฒนารวมกนอยางยน ซงการปรบปรงประสทธภาพของการฝกอบรม และด าเนนการฝกอบรมบคลากรอยางตอเนองควรถกยกระดบขน เพอเพมความรภายในองคกร ท าใหเกดการไหลขอมลและประสทธภาพของบรษทสามารถปรบปรงไดโดยการรเรมสรางความรวมมอกน (Fichtner et al. 2005) ดงนน รปแบบองคกรแหงการเรยนรจงมความส าคญตอความส าเรจของโครงการพฒนาฯน องคประกอบท 8 ซงเกยวของกบ “การสรางและรวบรวมองคความร (จากผเชยวชาญหรอตนแบบทส าเรจ) เพอการเผยแพรตอทกภาคสวนและสาธารณะชนทวไป” จ านวนของขอมลและความรเปนทตองการส าหรบการประยกตใชสวนอตสาหกรรมเชงนเวศใหประสบความส าเรจ บางบรษทอาจจะขาดทกษะส าหรบการสรางเครอขายหรอถาพวกเขาไมคนเคยกบมน (Starlander, 2003) บรษทยงอาจจะขาดความรเกยวกบแนวคดของความรวมมอระหวางบรษทและขาดกลยทธทมศกยภาพ ดงนน องคความรทถกรวบรวมจากตนแบบทส าเรจหรอจากผเชยวชาญจงจ าเปนอยางยงตอความส าเรจของโครงการ องคประกอบท 9 ซงเกยวของกบ “กระบวนการสรรหาและไดมาของคณะด าเนนงาน/หนวยงานหลกทมความเชยวชาญ” การพฒนาโครงการสวนอตสาหกรรมเชงนเวศนน อาจมอปสรรคบางอยางในการสรางความรวมมอ ประเดนเหลานสามารถถกจ ากดได โดยตวแทนของการประสานงาน ดงนน กระบวนการสรรหาและไดมาของคณะด าเนนงาน/หนวยงานหลกทมความเชยวชาญ จงมความส าคญเชนกน กลาวคอ คณะท างานทดจะไดมาจากกระบวนการสรรหาและไดมาทมประสทธภาพ ซงสอดคลองและคลอยตามกน กบ

องคประกอบท 10 ซงเปนผลมาจากองคประกอบท 9 นนเอง ซงองค 10 เกยวของกบ “หนวยงาน/คณะท างานทชวยสรางความสมพนธทดจากทกภาคสวน” ซงสอดคลองกบงานวจยของ Ehrenfeld and



Gertler (1997) ทไดอางวา การมอยของสถาบนทส าคญทมอยนน สามารถเปนทางการหรอไมเปนทางการกได พวกเขาสามารถเปนตวเชอมโยงระหวางผด าเนนการของเครอขายได เชน คณะกรรมการทท าหนาทเปนตวแทนเพอสงถายความรสกของชมชน ยกตวอยางเชนใน Kalundborg บรษทมความสมพนธใกลชดกนและมความใกลชดทางจตใจในระดบทสง ซงเออใหมระบบอตสาหกรรมในรปแบบการพงพาอาศยซงกนและกน ดงนน

ความส าเรจในโครงการพฒนาฯน จ าเปนตองม หนวยงาน/คณะท างานทชวยสรางความสมพนธทดกบทกภาคสวน

องคประกอบท 11 ซงเกยวของกบ “การมเทคโนโลยททนสมยในการสรางเครอขายทมความหลากหลาย(จากหลายภาคสวน)” Fichtner et al. (2005) ไดอางถงวา การสงเสรมใหเกดการบรหารจดการของการพฒนาโครงการฯไดอยางยงยนและเนนระบบสารสนเทศทมประสทธภาพและประสทธผลอาจชวยสรางความไดเปรยบเชนกน อาทเชนบางสวนอตสาหกรรมเชงนเวศในประเทศสหรฐอเมรกา (เชน Londonderry eco-park and Cape Charles technological park) ดงนน โครงการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศจะส าเรจไดจ าเปนตองมเทคโนโลยททนสมยทชวยในการสรางเครอขายเพอการกระตนและสงเสรมการท างานรวมกนจากหลาย ๆ

ภาคสวนทเกยวของ องคประกอบท 12 ซงเกยวของกบ “กระบวนการสอสารทมประสทธภาพ” Eilering and Vermeulen

(2004) ไดกลาววา การเชอมโยงเปนพนฐานของเครอขายทจะเกดขนในฐานะทเปนหลกแหลงของความไววางใจซงกนและกน ความใกลชดทางจตใจ และการปฏสมพนธทางสงคมระหวางสมาชกของเครอขาย โดยความไววางใจระหวางคคาและความสมพนธระหวางผจดการโรงงานสามารถพฒนาผานการมปฏสมพนธทางสงคมระหวางกน เชน การตดตอพบปะกนตอหนาและการประชมโดยปกตทวไป หรอในการบรหารโครงการขนาดใหญอาจจะมตวแทนการประสานงานหรอตวแทนจากรฐบาลสามารถกระตนใหเกดความรวมมอเหลานได (Eilering

& Vermeulen, 2004) ดงนน โครงการพฒนาฯ จะส าเรจไดจ าเปนตองใหความส าคญกบกระบวนการสอสารทมประสทธภาพ

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

ภาครฐจ าเปนตองใหความส าคญกบการสราง พฒนาและสงเสรม หนวยงานทรบผดชอบในการประสานงานและสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน เพอการพฒนาอยางยงยน มงเนนการสรางและวางแผนพฒนากลไกการบรหารจดการทมประสทธภาพของทงภาครฐฯและภาคเอกชน โดยสามารถตรวจสอบและตดตามการท างานไดอยางมประสทธภาพ ผานกลไกการก ากบดแลและควบคมการท างานของหนวยงานทเกยวของกบการพฒนาของโครงการฯ

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป

การศกษาศกยภาพของกระบวนการสรางแรงจงใจและดงดดการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยในโครงการการพฒนาเมองอตสาหกรรมเชงนเวศ เพอปรบปรงแนวทางการด าเนนงานในสรางการมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย และสามารถน ากระบวนการทไดรบการพฒนาและปรบปรงแลวไปเสรมสรางการม



สวนรวมใหเกดขนในทกภาคสวนอยางมประสทธภาพ น าไปสการพฒนาของโครงการเมองอตสาหกรรมเชงนเวศอยางยงยน โดยอาจจะพจารณาใหความส าคญกบปจจย การสรางการมสวนรวมจากทกภาคสวน ซงเปนปจจยหลกตอความส าเรจของโครงการฯ ไดอยางยงยน

Reference

Industrial Estate Authority of Thailand. 2012. The characteristics of criteria and criteria of

being "Eco-Industrial City" was launched on November 28, 2015 from

http://www.ieat.go.th/eco/upload/a41b3y12axienn9vmenuindocPublicManualNov2012.pdf.

The Federation of Thai Industries. 2012. The scope and definition of "eco-industrial cities".

Founded on March 10, 2016, from http://www.iei.or.th/knowladge.php.

Boonchom Srisa-ard. (2011). Introduction to Research. Printed in the 9th Amendment.

Bangkok: Suweeya Sarn.

Prasopchai, S. (2010). The teaching documents of Market research 1. Nakhon Pathom:

Petchakasem Printing. Chertow, Marian. 2000. “Industrial Symbiosis: A Review.” Annual Review of Energy and the

Environment Vol. 25.

Côté, R.P. & Cohen-Rosenthal, E. 1998. Designing eco-industrial parks: a synthesis of some

experiences. Journal of Cleaner Production 6 (3–4), 181–188. Eilering, J. & Vermeulen, W. 2004. Eco-industrial parks: toward industrial symbiosis and utility sharing in

practice. Progress in Industrial Ecology 1 (1–3), 245–270.

Ehrenfeld, J. & Gertler, N. 1997. The evolution of inter-dependency at Kalundborg. Journal of

Industrial Ecology 1 (1), 67–80.

Fichtner, W., Tietze-Stöckinger, I., Frank, M. & Rentz, O. 2005. Barriers of inter-organisational

environmental management: two case studies on industrial symbiosis. Progress in

Industrial Ecology – an International Journal 2 (1), 73–88.

Gibbs, D. & Deutz, P. 2004. Implementing industrial ecology? Planning for eco-industrial parks in

the USA. Geoforum 36 (4), 452–464.

Heeres, R. R. 2004. Eco-Industrial Park Initiatives in the USA and the Netherlands: First Lessons.

Journal of Cleaner Production. 12: 985–995.

Pimpa, N. (2003) Development of an Instrument for Measuring Familial Influence on Thai

Student’s Choices of International Education. International Education Journal, 4(1), 24-29.

http://www.ieat.go.th/eco/upload/a41b3y12axienn9vmenuindocPublicManualNov2012.pdf



Starlander, J.-E. 2003. Industrial Symbiosis: A Closer Look on Organisational Factors. A study

based on the Industrial Symbiosis project in Landskrona, Sweden. IIIEE Reports 2003:4.

Masters Thesis. The International Institute for Industrial Environmental Economics.

Environmental Management and Policy. Lund, Sweden. Wiersma, W. (1991). Research Methods in Education, (5th edition). Sydney: Allyn and Bacon.

Yamane, T. (1967). Statistics: An introductory analysis. New York: Harper and Row.

Kittikun Sangnin, Lecturer, Kittikun Sangnin Received his Master of

Science in Engineering Management from University of Technology

Sydney, Australia.,Currently, he is a Lecturer in the Faculty of Sports

Science, Kasem Bundit University.

Associate Professor, Prasopchai Pasunon,Ph.D., Prasopchai Pasunon

received his PhD in Management Science from Silpakorn University.

Currently, he is an Associate Professor in Applied Statistics, Faculty of

Management Science, Silpakorn University.

Assistant Professor Theerawat Chantuk, Ph.D., Ph.D., Research and

Statistics in Cognitive Science, Burapha University, Lecturer of Faculty

of Management Science, Silpakorn University.

the factors on the successful development of eco ... · success in the development of...

Documents