ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดนนทบร

The Factors Influencing the Clinical Nursing Risk Management of Professional Nurses at a Private Hospital in Nonthaburi Province.

เชาวรตน ศรวสธา

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน พ.ศ. 2558

ลขสทธของมหาวทยาลยครสเตยน

ก

วทยานพนธ เรอง

ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดนนทบร

ไดรบการพจารณาอนมต ใหเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร พยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล

วนท 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2558 .......................................................................... นางเชาวรตน ศรวสธา ผวจย ............................................................................ รองศาสตราจารย ดร.นงลกษณ จนตนาดลก วท.บ. (พยาบาล) วท.ม. (พยาบาลศาสตร) พย.ด. ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ ............................................................................ รองศาสตราจารยสมพนธ หญชระนนทน วท.บ. (พยาบาล) เกยรตนยม M.S. (Nursing) กรรมการสอบวทยานพนธ .......................................................................... รองศาสตราจารย ร.ต.อ.หญง ดร.ยพน องสโรจน คบ.(พยาบาลศกษา) M.N.S. (Nursing Administration) Ph.D. (Nursing) กรรมการสอบวทยานพนธ ....................................................................... ........................................................................... รองศาสตราจารย ดร.นงลกษณ จนตนาดลก รองศาสตราจารยสมพนธ หญชระนนทน วท.บ. (พยาบาล) วท.บ. (พยาบาล) เกยรตนยม, M.S. (Nursing) วท.ม. (พยาบาลศาสตร) พย.ด. ประธานกรรมการบรหาร คณบดบณฑตวทยาลย หลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

ข

วทยานพนธ

เรอง

ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดนนทบร

..........................................................................

นางเชาวรตน ศรวสธา

ผวจย

......................................................................... รองศาสตราจารยสมพนธ หญชระนนทน วท.บ. (พยาบาล) เกยรตนยม M.S. (Nursing) กรรมการสอบวทยานพนธ

………………………………………………..

อาจารย ดร.เบญจวรรณ พทธองกร

วท.บ. (พยาบาล)

ค.ม. (การบรหารการพยาบาล)

ปร.ด. (การจดการการพยาบาล) อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม

……………………………………………. ………………………………………………… รองศาสตราจารย ดร.นงลกษณ จนตนาดลก รองศาสตราจารย สมพนธ หญชระนนทน วท.บ.(พยาบาล), วท.ม.(พยาบาลศาสตร),พย.ด.

วท.บ.(พยาบาล) เกยรตนยมม M.S. (Nursing)

คณบดบณฑตวทยาลย ประธานกรรมการบรหาร หลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต

ค

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจลลวงไดดวยความกรณาและความชวยเหลออยางดยงจาก รองศาสตราจารย สมพนธ หญชระนนทน อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก อาจารย ดร.เบญจวรรณ พทธองกร อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ทกรณาใหขอเสนอแนะ คาปรกษา แนวคดและความคดเหนตางๆ รวมทงใหกาลงใจตลอดระยะเวลาในการทาวทยานพนธครงน ผวจยขอกราบขอบพระคณทกทานเปนอยางสง กกกกกกกกขอกราบขอบพระคณ นายแพทยสมสกล ศรพสทธ แพทยหญงวนดา ตงวงษสจรต พว.สรย ทาวคาลอ พว.ศรานช โตมรศกด และ พว.ยวร ศรเนตร ซงเปนผทรงคณวฒทใหความกรณาในการตรวจสอบเครองมอสาหรบการวจยในครงน กราบขอบพระคณผอานวยการโรงพยาบาลนนทเวช ฝายการพยาบาลทกทาน ทกรณาอนญาตใหเกบรวบรวมขอมลในการทาวจย ตลอดจนพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวชทกคน ทใหความรวมมอในการตอบแบบประเมนเปนอยางดและขอบคณคณภคมน ปนสงทชวยเหลอในการเกบขอมลไดครบถวนสมบรณ กกกกกกกกขอกราบขอบพระคณ อาจารยปญยนช พมพใจใส อาจารยวรรณ วรยะกงสานนท อาจารย ดร.ศศธร รจนเวช ทกรณาใหแนวคด ใหคาแนะนาในการทาวจยและใหกาลงใจมาโดยตลอดและขอกราบขอบพระคณ อาจารย ดร.สเนตร ทวถาวรสวสด ทใหคาแนะนาเปนอยางดในการวเคราะหขอมลในการวจย ขอขอบคณ คณวไล เจยรบรรพต คณนศากร เกรยวกล และเพอนๆสาขาวชาการบรหารการพยาบาล รน 5 ทกทานทเปนกาลงใหกนและกนตลอดมา ขอบคณทกกาลงใจทไดจากผทไมไดกลาวนามในทนทใหกาลงใจ คาปรกษา และคาแนะนาตลอดระยะเวลาทผานมา กกกกกกกกคณคาและคณประโยชนทเกดจากงานวจยในครงนขอมอบแดคณพอ คณแมและครอบครวผใหโอกาสดานการศกษา ใหความรก ความหวงใยและเปนกาลงใจ ตลอดจนคณาจารยทกทานทอบรมสงสอนใหความร ขอบคณเพอนๆ ทกทานทมอบมตรภาพทมคณคา รวมทงขอบคณทกๆทานทมสวนเกยวของมา ณ โอกาสน

ง

564008 : สาขาวชา :การบรหารการพยาบาล ; พย.ม. (การบรหารการพยาบาล) คาสาคญ : เจตคต/ประสบการณ/การบรหารงานแบบมสวนรวม/การบรหารความเสยงดานคลนก

กกกกกกกกเชาวรตน ศรวสธา: ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดนนทบร (The Factors Influencing the Clinical Nursing Risk Management of Professional Nurses in a Private Hospital in Nonthaburi Province.) อาจารยทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย สมพนธ หญชระนนทน, M.S., อาจารย ดร. เบญจวรรณ พทธองกร, ปร.ด. 154 หนา.

กกกกกกกกการบรหารความเสยงเปนกลยทธเชงรกเพอปองกนปญหาและควบคมความสญเสยทอาจเกดขนจากการใหบรการตอผใชบรการซงพยาบาลมบทบาทโดยตรงในการบรหารความเสยงทเกดขนการศกษาครงนเปนการวจยเชงพรรณนามวตถประสงคเพอศกษาอานาจทานาย อาย ประสบการณ เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมทมตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดนนทบรระหวางเดอน พฤศจกายนถงธนวาคม พ.ศ. 2557 กลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพทงระดบบรหารและปฏบตการอายงานมากกวา 1 ปขนไป เลอกโดยวธการสมตวอยางโดยวธประมาณการขนาดตวอยางของ เครซและมอรแกน จานวน 136 คนเครองมอทใชเปนแบบสอบถามแบงเปน 4 สวน คอ 1) แบบสอบถามขอมลทวไปของกลมตวอยาง 2) แบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก 3) แบบสอบถามการบรหารงานแบบมสวนรวม และ 4) แบบสอบถามการบรหารความเสยงดานคลนก ตรวจสอบความตรงเชงเนอหาของแบบสอบถามโดยผทรงคณวฒ จานวน 5 คน คาดชนความสอดคลองตามสตรของโรวเนลล และแฮมเบลตน เทากบ 1, .89, .75 และ .93 คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคเทากบ .89, .91 และ .95 วเคราะหขอมลโดยหาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหการถดถอยพห กกกกกกกกผลการศกษาพบวา การบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพไดคาระดบคะแนนเฉลยอยในระดบสง ( x =3.59, SD=.84) ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล มอานาจทานายตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ไดอยางมนยสาคญทางสถต (p<.001) และการบรหารงานแบบมสวนรวม มอานาจทานายตอการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพไดอยางมนยสาคญทางสถต (p<.001) สามารถอธบายความแปรปรวนไดรอยละ 56.7 สรางสมการพยากรณในรปคะแนนดบและคะแนนมาตรฐาน ดงน ŷ = 13.683 + 1.739 (การบรหารงานแบบมสวนรวม) - .751 (ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล) : Zy = .754 (การบรหารงานแบบมสวนรวม) - .248 (ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล) กกกกกกกกผลการวจยครงนมขอเสนอแนะคอ 1) ผบรหารทางการพยาบาลควรสงเสรมการมสวนรวมของพยาบาลวชาชพในการบรหารความเสยงดานคลนกใหมากยงขนโดยใชกระบวนการจดการความรเพอใหเกดการพฒนาและความยงยน และ 2) ผบรหารทางการพยาบาลควรใชระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลของพยาบาลวชาชพ เปนตวกาหนดสมรรถนะดานการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ

จ

564008 : MAJOR : Nursing Management ; M.N.S. (Nursing Management) KEYWORDS: ATTITUDE/ EXPERIENCE/PARTCIPATIVE MANAGEMENT/CLINICAL NURSING/RISK MANAGEMENT

Chaowarat Sriwasuta : The Factors Influencing the Clinical Nursing Risk Management of Professional Nurses in a Private Hospital in Nonthaburi Province. Thesis Advisors: Associate Professor Sompan Hinjiranan, M.S., Dr. Benjawan Buddiangkul, Ph.D., 154 pages.

Risk management is a proactive strategy to prevent and control the potential losses of service to user. A professional nurse has a direct role in managing risks. This descriptive research was aimed to study the influence of age, experience, attitude, and participation for the potential management on the clinical nursing of professional nurses in a private hospital in Nonthaburi province. The research samples were composed of management and operation nurses who have worked over one year up to estimate the sample size of Krejcie and Morgan to 136 professional nurses. The research instrument was a set of questionnaires with four parts: 1) demographic data of sample, 2)attitude towards clinical risk management, 3) participativeadministration, and 4) clinical risk management. The content validity index was validated five experts. The research data were gathered from November to December 2014. Rovinelli and Hambleton index of item-objective congruence of questionnaires was 1, .89, .75 and .93 and Cronbach’s alpha coefficient was .89, .91 and .95, The research data were analyzed by frequency, percentage, mean, standard deviation and multiple regression analysis. กกกกกกก The findings of the research showed that the average clinical risk management of professional nurses was high ( x =3.59, SD=.84). The period of work experience in a hospital had the power to predict the clinical risk management of professional nurses at p<.001. The participative management had the power to predict the clinical risk management of professional nurses at p<.001 and accounted for 56.7 percent of the variance. The predictive equations were as follows: ŷ=

13.683+ 1.739 (Participative management) -.751 (Period of work experience in a hospital): Zy=.754

(Participative management)-.248 (Period of work experience in a hospital) กกกกกกก Based on the research findings of this research the researcher recommends the following: 1) nurse administrators should encourage farther the participation in the management of professional nurses in clinical risk management more and more by using the knowledge management process to achieve development and sustainability; and, 2) nurse administrators should use the time to work in the hospital to determine the competency and risk management of professional nurses.

ฉ

สารบญ

หนา

กตตกรรมประกาศ.......................................................................................................................... ค บทคดยอภาษาไทย......................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ.................................................................................................................... จ สารบญ........................................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง................................................................................................................................. ฌ สารบญภาพประกอบ...................................................................................................................... ฎ บทท 1 บทนา................................................................................................................................. 1 ปญหาการวจย......................................................................................................... 1 คาถามของการวจย................................................................................................... 6 วตถประสงคของการวจย......................................................................................... 6 สมมตฐานของการวจย............................................................................................. 7 กรอบแนวคดในการทาวจย..................................................................................... 7 ขอบเขตของการวจย................................................................................................ 9 นยามตวแปรทใชในการศกษาวจย........................................................................... 9 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ...................................................................................... 11 บทท 2 วรรณกรรมและผลการวจยหรอขอคนพบเกยวของ........................................................... 12 แนวคดการบรหารความเสยงดานคลนก.................................................................. 13 ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนก........................................................ 25 บทท 3 วทยาการวธวจย.............................................................................................................. 58 วธการดาเนนการวจย............................................................................................... 58

การออกแบบการวจย............................................................................................... 58

เครองมอทใชในการวจย.......................................................................................... 61

การพทกษสทธของกลมตวอยาง.............................................................................. 67 การเกบรวบรวมขอมลทใชในการทาวจย................................................................ 67 การวเคราะหและการแปรผลขอมล......................................................................... 68 บทท 4 ผลการวจย.......................................................................................................................... 70 บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ.................................................................. 92 สรปผลการวจย........................................................................................................ 93

ช

สารบญ (ตอ) หนา

อภปรายผล............................................................................................................... 95

ขอเสนอแนะ............................................................................................................ 105 บรรณานกรม................................................................................................................................. 107 ภาคผนวก...................................................................................................................................... 113 ก รายชอผทรงคณวฒ.............................................................................................. 114 ข การพทกษสทธผเขารวมการวจย......................................................................... 116 ค เครองมอทใชในการวจย..................................................................................... 119 ง คาดชนความสอดคลอง..................................................................................... 129 จ คาความเทยงของเครองมอและผลการวจย........................................................ 142 ประวตผวจย …............................................................................................................................ 154

ฌ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ อายและการศกษา....................... 71 2 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ

พยาบาล ตาแหนงในองคกรและระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวช.............

72 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลเจตคตตอการบรหารความเสยงดาน

คลนกของพยาบาลวชาชพ เปนรายดานและโดยรวม.....................................................

73 4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล เจตคตตอการบรหารความเสยงดาน

จตอารมณของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม................................................

73 5 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล เจตคตตอการบรหารความเสยงดาน

ความร ความเขาใจของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม......................................

75 6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลเจตคตตอการบรหารความเสยงดาน

พฤตกรรมของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม.................................................

76 7 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลการบรหารงานแบบมสวนรวมของ

พยาบาลวชาชพ เปนรายดานและโดยรวม........................................................................

77 8 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของ

พยาบาลวชาชพดานการตงเปาหมายและวตถประสงค (Goal & Objective) เปนรายขอและโดยรวม...................................................................................................................

78 9 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของ

พยาบาลวชาชพดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) เปนรายขอและโดยรวม......................................................................................................................

79 10 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของ

พยาบาลวชาชพดานการไววางใจกน (Trust) เปนรายขอและโดยรวม..............................

80 11 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของ

พยาบาลวชาชพดานความยดมน ผกพน (Commitment) เปนรายขอและโดยรวม............

81 12 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลการบรหารความเสยงดานคลนกของ

พยาบาลวชาชพ เปนรายดานและโดยรวม........................................................................

82 13 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การการบรหารความเสยงดานการ

คนหาความเสยงของพยาบาลวชาชพ ..............................................................................

83

ญ สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท

หนา

14 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การการบรหารความเสยงดานการ

วเคราะหความเสยงของพยาบาลวชาชพ ..........................................................................

84 15 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การการบรหารความเสยงดานการ

จดการความเสยงของพยาบาลวชาชพ .............................................................................

85 16 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การบรหารความเสยงดานการ

ประเมนผลการจดการความเสยงของพยาบาลวชาชพ ......................................................

86 17 ความสมพนธระหวาง อาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ

ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมกบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลนนทเวช .....................................................................

87 18 คาสมประสทธถดถอยพหคณของ อาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานใน

วชาชพ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมทมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โดยนาตวแปรทงหมดเขาในสมการ.......................................................

88 19 คาสมประสทธสหสมพนธพหคณ (R) สมประสทธการพยากรณ (R2) และสมประสทธ

การพยากรณทเพมขน (R2 Change) ระหวางประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช และการบรหารงานแบบมสวนรวมในการทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของกลมตวอยาง..............................................................................

89 20 คาสมประสทธถดถอยพหคณ ของ อาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานใน

วชาชพ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมทมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของกลมตวอยาง......................................................................................................................

90

ฎ สารบญภาพประกอบ

แผนภมท หนา

1 สดสวนอบตการณ Clinic และ Non clinic เปรยบเทยบ ป 2551–2555................ 5 2 กรอบแนวคดของการวจย.................................................................................... 8 3 Swiss cheese model of human error.................................................................. 15 4 ตวอยางแบบจาลองการเกดเหตการณไมพงประสงคจากความผดพลาดของ

มนษยตามแนวคด Swiss-cheese model..............................................................

16 5 แสดงตวอยางความเสยง/อบตการณทางคลนกเฉพาะโรค

(Specific clinical risk).....................................................................................................

30

บทท� 1

บทนา

ปญหาการวจย

กกกกกกกกปจจบนการรกษาพยาบาลมความกาวหนาเปนไปตามววฒนาการของอบตการณของ

โรคท�เกดข�นใหม ซ�งมความซบซอนมากข�น ความตองการคณภาพการรกษาท�ด ความรวดเรว

ความเรงดวนในการรกษาและความคาดหวงจากผรบบรการท�มมากข�น จงสงผลใหผใหและผรบ

การรกษาพยาบาลมความเส�ยงตอความผดพลาดและความสญเสยมากข� น ประกอบกบธรกจ

โรงพยาบาลมการแขงขนและความเจรญกาวหนาทางขอมลขาวสารและเทคโนโลย ทาใหประชาชน

ต�นตวตอความตองการการบรการท�มคณภาพ ซ�งทาใหเกดความคาดหวงท�ไมตรงกนระหวางผให

และผรบการบรการรกษา (ฑนกร โนร, 2550) ผท�เขามาใชบรการในโรงพยาบาล จงเกดความคาดหวง

ท�จะไดรบบรการท�ดและปลอดภยจากโรงพยาบาล สงผลใหสถานบรการสขภาพแตละแหงจง

จาเปนตองมการปรบกลยทธ ในการใหบรการและพฒนาคณภาพการบรการ มการนากระบวนการ

พฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาลมาใช โดยมเปาหมายคอ คณภาพการบรการท�ดข� นอยาง

ตอเน�อง ผรบบรการปลอดภย และมความม�นใจในบรการของโรงพยาบาลเปนเกณฑมาตรฐาน ซ�ง

เปนกลวธในการกระตนและสงเสรมใหโรงพยาบาลมการพฒนาคณภาพอยางเปนระบบท�งองคกร

เพ�อเปนการปองกน แกไขความเส�ยงและความผดพลาดตางๆ (อนวฒน ศภชตกล, 2543)

กกกกกกกกสาหรบวชาชพพยาบาล บทบาทในการใหบรการดานสขภาพน�น ตองคานงถงความ

ปลอดภยของผรบบรการรวมกบการจดใหมระบบบรหารจดการท�มประสทธภาพ เพ�อรกษามาตรฐาน

และยกระดบคณภาพการบรการ ซ�งการจดการทางการพยาบาลท�จะนาไปสคณภาพ การดแลและ

กอใหเกดความปลอดภยกบผรบบรการ ในการบรหารจดบรการใหปฏบตตามมาตรฐานวชาชพการ

พยาบาลและการผดงครรภ ผประกอบวชาชพการพยาบาลทกคนตองตระหนกในการดาเนนงานตาม

กรอบแนวคดของวชาชพอยเสมอ ดงเชน พนธะรบผดชอบขององคกรวชาชพ หลกจรยธรรมของ

วชาชพ การพยาบาลองครวม ความเส�ยงทางการพยาบาล เอกลกษณ เอกสทธของวชาชพและการ

เสรมสรางความเปนเอกภาพของวชาชพ เปนตน โดยมการพฒนาอยางตอเน�องใหมมาตรฐานการ

พยาบาลและยกระดบคณภาพบรการ การพยาบาลท�ดตามมาตรฐานของวชาชพจะปกปองความเส�ยง

ตางๆ ท�จะเกดข�นไดท�งหมด ผปวยท�อยในความดแลท�มพฤตกรรมท�เบ�ยงเบนไปจากปกต ท�งทางดาน

จตสงคม จตวญญาณ พยาบาลจะตองตรวจพบได จงจะสามารถปองกนอบตการณท�อาจเกดกบผปวย

ท�อยในความดแลได ผประกอบวชาชพการพยาบาลสามารถประเมนความเส�ยงจากการปฏบตการ-

พยาบาล เหลาน� ได จะตองมความรเปนอยางดเก�ยวกบโรคของผปวย และขอมลท�งดานสวนตว

ครอบครว และท�เก�ยวของกบผปวย ความจาเปนตองมการสรางระบบบรหารความเส�ยงเพ�อปองกน

ปญหา ควบคมความสญเสยจากการใหบรการกบผรบบรการ การพฒนาบรการสขภาพ การจดการ

พยาบาลไปสคณภาพ การดแลท�ด ปลอดภยและมประสทธภาพสงสดกบผรบบรการ จงมความจาเปน

เพ�อลดความเส�ยงท�อาจเกดข� นจากการท�พยาบาลเปนบคคลท�มบทบาทสาคญย�งในการทาใหเกด

คณภาพบรการในการดแลผปวย โดยเฉพาะการดแลผปวยใกลชดโดยตรง ทาใหเกดความปลอดภย

กบผปวย เกดการพฒนาผลลพธการดแลท�มประสทธภาพและมความสาคญในการปองกนการเกด

ความผดพลาด (นษฐอร วชรสวสด� , 2553) ดงน�น การบรหารจดการทางการพยาบาลเพ�อปองกนและ

ลดความเส�ยงไดถกระบไวในมาตรฐานการพยาบาลและการผดงครรภ พ.ศ. 2544 ตามประกาศของ

สภาการพยาบาล ในมาตรฐานท� 4 ของมาตรฐานการบรหารองคกรบรการพยาบาลและการผดงครรภ

ท�ระบไววา “องคกรบรการพยาบาลและการผดงครรภในสถานบรการสขภาพทกระดบ ตองม

ระบบการจดการความเส�ยง และตองจดไวเปนระบบหน�งในการพฒนาคณภาพการพยาบาลและการ

ผดงครรภขององคกรน�นๆ” (สภาการพยาบาล, 2548)

กกกกกกกกสาหรบบทบาทของพยาบาลตอการบรหารความเส�ยง เพ�อมงเนนความปลอดภยของ

ผปวยเปนเปาหมายสาคญ ไดมการพฒนาคณภาพในการดแลผปวยข�น เพ�อปองกนและเฝาระวง

ความเส�ยงท�อาจเกดข�นกบผปวยได (Wilson and Tingle, 1999) ซ�งการท�พยาบาลวชาชพจะสามารถ

บรหารความเส�ยงในโรงพยาบาลไดน�น มปจจยสวนบคคลเขามาเก�ยวของ เซอรเมอรฮอรนและคณะ

(Schermerhorn, et al., 2003) ไดอธบายวาปจจยท�มผลตอการปฏบตงานของบคคล (Individual

performance factors) ประกอบดวยคณลกษณะสวนบคคลรวมท�งความสามารถและประสบการณ

ของบคคลรวมกบ ความพยายามในการทางานของบคคล การสนบสนนจากองคกร โดยถาองคกรใด

มลกษณะของวฒนธรรมท�สงเสรมบคลากรใหมความกระตอรอรน มความมงม�น และทมเทความ

พยายามในการปฏบตงาน มอสระในการปฏบตงาน มความคดรเร�มสรางสรรค องคกรน�น ยอม

ประสบความสาเรจในการปฏบตงาน สอดคลองกบประไพรตน ไวทยกล และคณะ(2556) ในเร�อง

3

ของปจจยสวนบคคลท�มผลตอการจดการความเส�ยง พบวา ประสบการณการปฏบตงานในตาแหนง

ปจจบน มความสมพนธเชงเสนตรงทางบวกกบการจดการความเส�ยงในหนวยงาน และชวงอายม

ความสมพนธกบการจดการความเส�ยงไดทกกระบวนการตามข�นตอนไดอยางถกตอง อยางมระดบ

นยสาคญท� 0.05 รวมท�งความรวมมอรวมใจในการทางานของสมาชกในองคกร ซ�งแตละแหงมกม

วฒนธรรมองคกรท�ตางกน การมเจตคตท�ดตองานและตอองคกรจะเปนการเพ�มผลผลตใหกบองคกร

โดยปรชญาการบรหารองคกรยคใหมจะใชการบรหารงานแบบมสวนรวม (Participative management)

โดยใหผปฏบตงานมสวนรวมในการวางแผนการดาเนนการ รวมตดสนใจและรวมรบผดชอบ หรอ

ยดหลกปรชญาวา รวมคด รวมทา และรวมตดสนใจ (บญใจ ศรสถตนรากร, 2551) ทาใหผรวม

ปฏบตงานมโอกาสแสดงความคดเหน ใชความร ความสามารถและประสบการณของแตละบคคล

รวมกนในการปรบปรง พฒนางานใหดข�นในทกกระบวนการการพฒนาคณภาพ รวมถงการบรหาร

ความเส�ยง ซ�งเปนหน�งในกระบวนการหลกในการพฒนาคณภาพของโรงพยาบาล ซ�งตองอาศยการ

ประสานความรวมมอระหวางผบรหารและผปฏบตงานทกระดบ โดยผบรหารตองมความสามารถ

ในการควบคม กระตน สงเสรมและเปนแกนนาสาคญท�จงใจหรอโนมนาวใหผปฏบตงานเขามาม

สวนรวมคด รวมใจและรวมมอในกระบวนการจดการความเส�ยงใหประสบความสาเรจบรรลเปาหมาย

ขององคกร ตามความหมายของการบรหารความเส�ยง (Risk management) คอการรบรและจากด

ความเส�ยง เพ�อลดโอกาสและปรมาณของความสญเสยท�จะเกดข�น การบรหารความเส�ยงเปนกลยทธ

เชงรกเพ�อปองกนความสญเสยและพยาบาลมบทบาทโดยตรง ในการบรหารความเส�ยงท�เกดข�นเพ�อ

ความปลอดภยของผปวย โดยมการจาแนกประเภทของความเส�ยง ไวดงน� (McDonald and Leyhane,

2005) 1) ความเส�ยงท�วไป ไดแก ความผดพลาดในการส�อสาร การระบตวผปวย ทรพยสนสญหาย

ความเส�ยงทางส�งแวดลอม เจาหนาท�ไดรบบาดเจบจากการทางาน เชน พยาบาลถกเขมตา สารคดหล�ง

กระเดนเขาตา เปนตน 2) ความเส�ยงทางคลนกเฉพาะโรค หมายถง เหตการณไมพงประสงคซ�งเกด

จากการรกษา เฉพาะโรคหรอหตถการน�นๆ เชน การเกดภาวะน� าตาลในเลอดต�า (Hypoglycemia)

ในผปวยเบาหวาน (Diabetes mellitus) การเกดภาวะเลอดออกในสมอง (Brain hematoma) จาก โรค

หลอดเลอดสมอง (Stroke) ภาวะโพรงเย�อหมปอดมอากาศ (Pneumothorax) จากการแทงการใสสาย

สวนทาง (Subclavian vein) เปนตน 3) ความเส�ยงทางคลนก หมายถง เหตการณท�ไมพงประสงคอน

เน�องมาจากการรกษาพยาบาลผปวยไมถกตอง หรอไมมประสทธภาพ

ดงน�น การบรหารความเส�ยงทางคลนก จงเปนกระบวนการใหการดแลผปวย ท�มโอกาส

เกดความเสยหาย ความสญเสยโดยไมต�งใจของผประกอบวชาชพ และเกดข�นไดต�งแตเร�มกระบวนการ

ดแลรกษาจนกระท�งผปวยกลบไปใชชวตท�บาน ซ�งตองอาศยความร หลกฐานวชาการ เพราะผปวย

4

ไมอาจปองกนตวเองได จากอนตรายท�เกดจากความเส�ยง เชน การล�นหกลม การพลดตกจากท�สง

การตดอวยวะผดขาง การใหยาผดคน การรกษาลาชา เปนตน

กกกกกกกกโรงพยาบาลนนทเวช เปนโรงพยาบาลเอกชนระดบตตยภม ในจงหวดนนทบร ไดผาน

การรบรองคณภาพโรงพยาบาลจากองคกรหลายแหง เชน สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล

ประเทศไทย (สรพ.) มาตรฐานรบรองคณภาพโรงพยาบาลระดบนานาชาต (Joint Commission

International: JCI) จงจาเปนตองมการพฒนาคณภาพอยางตอเน�อง การบรหารความเส�ยงเปนกจกรรม

ท�สาคญสวนหน�งของมาตรฐานคณภาพท�ตองมการดาเนนการใหทกหนวยงานมการบรหารความ

เส�ยงเปนกจกรรมพ�นฐาน เพ�อใหสามารถจดการกบความเส�ยงไดอยางมประสทธภาพ และพยาบาล

วชาชพเปนบคลากรท�สาคญในการบรหารความเส�ยงใหเกดประสทธภาพ เน�องจากพยาบาลเปนผท�

มหนาท�ใหการพยาบาลผปวยตลอดการเขารบการรกษาของผปวย ดงน�นจงจาเปนอยางย�งท�พยาบาล

ตองมความร ความเขาใจ เจตคตท�ดตอการบรหารความเส�ยง แตเน�องจากการอบรมใหความร ความ

เขาใจและการสรางความตระหนกใหเหนความสาคญของการบรหารความเส�ยงยงอาจทาไดไมท�วถง

หรอขาดประสทธผล ระยะเวลาของประสบการณท�มความหลากหลายในบรบทของโรงพยาบาล

เอกชนท�มการเปล�ยนแปลงของบคลากรจากการลาออก การรบบคลากรใหมมอยตลอดเวลา ทาให

ความร ความสามารถในการบรหารความเส�ยงมประสทธภาพไมเทากน การรบพยาบาลวชาชพท�เขา

เร�มงานในโรงพยาบาลนนทเวชใหมยงขาดการแนะนาและความเขาใจในกระบวนการทางาน ทาให

เส�ยงตอการทางานผดพลาดได ในสวนของการบรหารงานในหนวยงานน�นถอเปนหนาท�ของ

หวหนางาน ดงน�นการบรหารความเส�ยงจงถกกาหนดใหเปนหนาท�ของหวหนางานในการแกไข

ปญหาเม�อเกดอบตการณ ทาใหพยาบาลระดบปฏบตการไมเหนความสาคญและขาดการมสวนรวม

ในการบรหารงานและบรหารความเส�ยง ในการรายงานผลการตดตามอบตการณของคณะกรรมการ

ความเส�ยง (Risk management committee) ตอคณะกรรมการบรหารระดบสง (Executive management

committee) ซ�งประกอบดวยผบรหารระดบสงของโรงพยาบาล ไดรายงานการเฝาระวงและแนวโนม

การเกดอบตการณทางคลนกของพยาบาลวชาชพ ในชวงป พ.ศ. 2553 ถงป พ.ศ. 2555 พบขอมลการ

เกดอบตการณทางคลนกท�มแนวโนมสงข�น แสดงในแผนภมกราฟ ดงน�

5

แผนภมท� 1 สดสวนอบตการณ Clinic และ Non clinic เปรยบเทยบ ป 2551–2555

กกกกกกกกจากแผนภมท� 1 พบวา สดสวนอบตการณคลนก (Clinic) และท�วไป (Non clinic)

เปรยบเทยบ ป 2551–2555 ดงกลาว ผลการเกดอบตการณฝายการพยาบาล พบวา รายงานความเส�ยง/

อบตการณดานคลนก ใน พ.ศ. 2553 คดเปนรอยละ 25 ใน พ.ศ. 2554 คดเปนรอยละ 31 และใน พ.ศ.

2555 คดเปนรอยละ 38 ของจานวนผรบบรการท�งหมดในปน�นๆ ซ�งมแนวโนมการเกดความเส�ยง

ดานคลนกเพ�มข�น ทาใหฝายการพยาบาลในฐานะท�เปนผดแลพยาบาลวชาชพซ�งถอวาบคลากรสวน

ใหญของโรงพยาบาลไดทาการคนหาสาเหตและสนบสนนใหทาการวจยเพ�อหาปจจยท�มผลตอการ

บรหารความเส�ยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวช โดยผวจยสนใจในปจจย

ดานบคคลและเจตคตของพยาบาลวชาชพท�ปฏบตงานวามผลตอการบรหารความเส�ยงหรอไม จาก

การทบทวนวรรณกรรมพบวาจากการศกษาของ สมคด มะโนม�น (2551) พบวา ปจจยดานบคคล

ไดแก อาย ประสบการณ ไมมอานาจทานายพฤตกรรมการจดการความเส�ยงดานความคลาดเคล�อน

ทางยาของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนครปฐม ซ� งเปนบรบทโรงพยาบาลระดบตตยภมของ

รฐบาล ทาใหผวจยสนใจศกษาในบรบทของโรงพยาบาลเอกชนท�มอตราการเปล�ยนถายอตรากาลง

บอย สวนปจจยดานเจตคตซ�งเปนส�งท�จะบงบอกความร อารมณพฤตกรรมของบคคลตอการบรหาร

ความเส�ยงของพยาบาลวชาชพวาอยในระดบใดและมอานาจทานายไดหรอไม ซ�งจากการทบทวน

วรรณกรรม พบวางานวจยในเร�องการสรางองคความร เจตคต มอทธพลตอพฤตกรรมการบรหาร

ความเส�ยงพยาบาลวชาชพ (สพตรา ใจโปรง, 2554) ปจจยอกดานท�สงผลตอการบรหารในองคกร

คอ การมสวนรวมของบคลากร โรงพยาบาลนนทเวช เปนการบรหารงานแบบครอบครว เปน

6

โรงพยาบาลแบบไมมเครอขายดานธรกจ ทาใหชวงช�นของการบรหารของผบรหารส�น เนนการม

สวนรวมในการบรหารในเร�องของการต�งเปาหมาย การยดม�นผกพน ความรบผดชอบและการมสวน

ในการตดสนใจ แตในสวนของการบรหารความเส�ยงยงไมเนนการมสวนรวมทาใหผวจยสนใจศกษา

ในปจจยการบรหารงานแบบมสวนรวมตอการบรหารความเส�ยงดานคลนก ซ�งจากการทบทวน

วรรณกรรมพบวาการศกษาของวมลพร ไสยวรรณ(2545)ในการพฒนารปแบบการบรหารความเส�ยง

แบบมสวนรวมในหนวยงานอบตเหตและฉกเฉน โรงพยาบาลรฐ กรงเทพมหานคร พบวาการบรหาร

งานแบบมสวนรวมทาใหการบรหารความเส�ยงในดานการวเคราะห การจดการและการประเมนผาน

เกณฑการประเมนสวนดานการคนหาความเส�ยงไมผานเกณฑการการบรหารแบบมสวนรวมท�ด ทา

ใหผวจยสนใจศกษาการบรหารงานแบบมสวนรวมโดยใชแนวคดของสวอนเบรก (Swanburg, 2002)

ซ�งมองคประกอบท�ใกลเคยงกบบรบทการบรหารงานของโรงพยาบาลนนทเวชน�นจะมผลตอการ

บรหารความเส�ยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพหรอไม ดงน�น ผวจยหวงวาผลจากการศกษาน� จะ

สามารถนาไปใชในการปรบปรง พฒนาและการจดทากลยทธในการบรหารความเส�ยงดานคลนก

ซ�งเปนอบตการณท�สงผลกระทบตอผรบบรการทาใหเกดการบาดเจบท�นอกเหนอจากอาการสาคญ

แรกรบท�มาโรงพยาบาล และอบตการณท� เกดข� นจากความผดพลาด ประมาทของผใหบรการให

ลดลงหรอเนนเชงรกมากกวาเชงรบได และผลจากการศกษาสามารถใชในการกาหนดแนวทางการ

บรหารความเส�ยงใหตรงกบเจตคตของพยาบาลเพ�อใหมผลตอการปรบพฤตกรรมการบรหารเส�ยงท�

ดข�นอยางถกตอง เหมาะสมตอไป

คาถามการวจย

กกกกกกกกอาย ประสบการณ เจตคต และการบรหารงานแบบมสวนรวมสามารถทานายการ

บรหารความเส�ยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ไดหรอไม

วตถประสงคของการวจย

กกกกกกกกศกษาอานาจทานาย อาย ประสบการณ เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมท�มตอ

การบรหารความเส�ยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช

7

สมมตฐานของการวจย

กกกกกกกกปจจยสวนบคคล คอ อาย ประสบการณ เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวม

สามารถทานายการบรหารความเส�ยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวชได

กรอบแนวคดในการทาวจย

กกกกกกกกการวจยคร� งน�ผวจยไดศกษาแนวคดการบรหารความเส�ยงของ วลสนและทงเกล (Wilson

and Tingle, 1999) ซ�งเน�อหามความครอบคลมการบรหารจดการความเส�ยงดานคลนกของงานบรการ

พยาบาลท�มความเส�ยงแฝงอยในทกข�นตอนของกระบวนการทางาน ประกอบดวย การคนหาความ

เส�ยง (Risk identification) การวเคราะหความเส�ยง (Risk analysis) การจดการกบความเส�ยง (Risk

treatment) และการประเมนผลการจดการความเส�ยง (Risk management evaluation) สาหรบปจจยท�

เก�ยวของกบการบรหารความเส�ยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ผวจยไดศกษาและสรปเปนกรอบ

แนวคดการวจยคร� งน� กลาวคอ

กกกกกกกกปจจยสวนบคคล คอ อาย ประสบการณ สามารถสงผลตอการบรหารความเส�ยงดานคลนก

เน�องจากบคคลเม�อมอาย ประสบการณ มากข�น จะมความคดและวธการมองปญหาไดชดเจนถกตอง

ตามความเปนจรงมากข�น ความคดและการกระทาของบคคลจะปรบไปตามวย ผท�มอายมากจะทางาน

สขมมากกวาคนอายนอย ขณะท�ประสทธภาพของงานไมแตกตางจากคนอายนอย คนทางานประเภท

วชาชพเม�ออายมากข�นมกมความพงพอใจในงานมากข�น (นตยา เพญศรนภา และสรชาต ณ หนองคาย,

2550 อางถงใน สมคด มะโนม�น, 2551) นอกจากน� ชวงอาย ประสบการณ มความสมพนธกบความ

สามารถจดทาบรหารความเส�ยงไดทกกระบวนการตามข�นตอนไดอยางถกตอง ซ�ง ประไพรตน

ไวทยกล และคณะ (2556) ศกษาเร� องปจจยสวนบคคลท�มผลตอการจดการความเส�ยง พบวา

ประสบการณการปฏบตงานในตาแหนงปจจบน มความสมพนธเชงเสนตรงทางบวกกบการจดการ

ความเส�ยงในหนวยงาน

เจตคตตอการบรหารความเส�ยง กบสน และคณะ (Gibson, et al, 2000) ไดศกษาพบวาม

ความคลายคลงกบแนวคดของเทรยนดส (Triandis, 1971) ซ�งมองคประกอบคอ ดานความรความเขาใจ

(Cognitive component) ดานจตอารมณ (Affective component) และดานพฤตกรรม (Behavioral

component) เจตคตตอการบรหารความเส�ยงเปนความคดเหนของบคคลท�มตอการบรหารความเส�ยง

อาจเปนไปในทางบวกหรอทางลบ ข�นอยกบความรและการรบรในเร�องการบรหารความเส�ยงจาก

ประสบการณหรอจากแหลงขอมลอ�นๆ นามาประเมนและตดสนใจ ทาใหเกดอารมณความรสกและ

ความเช�อท�ฝงใจเก�ยวกบกระบวนการบรหารความเส�ยง ซ�งเปนตวกาหนดความโนมเอยงท�จะแสดง

8

พฤตกรรมการบรหารความเส�ยงของแตละบคคล (สารนต บญประสพ, 2548; สมคด มะโนม�น, 2551;

สพตรา ใจโปรง, 2554; พรพรรณ คลายสบรรณ, 2555)

การบรหารงานแบบมสวนรวม จากการทบทวนวรรณกรรม พบวาตามแนวคดของ

สวอนเบรก (Swanburg, 2002) ไดแบงองคประกอบดงน� การไววางใจกน (Trust) ความยดม�นผกพน

(Commitment) การต�งเปาหมายและวตถประสงครวมกน (Goals & objective) ความเปนอสระตอ

ความรบผดชอบในงาน (Autonomy) เปนกระบวนการท�ผมสวนเก�ยวของไดเขามามสวนในการ

ตดสนใจในเร�องท�สาคญตอการบรหารความเส�ยง อยบนแนวความคดของการแบงอานาจหนาท� โดย

การบรหารความเส�ยงจาเปนท�จะตองใหบคลากรทกคนมสวนรวมรบผดชอบงานการบรหารความ

เส�ยงท�เกดข�นกบผใชบรการ รวมกนตดสนใจระบบคลากรผรบผดชอบตามบทบาทและหนาท�ท�

รปแบบกาหนดไว กาหนดระยะเวลาการทางานและเลอกกจกรรมตางๆ เพ�อปองกนและลดความ

เส�ยงท�เกดข�นกบผใชบรการ (วมลพร ไสยวรรณ, 2545)

แผนภาพท� 2 กรอบแนวคดของการวจย

การบรหารความเส�ยง 1. การคนหาความเส�ยง

2. การวเคราะหความเส�ยง 3. การจดการกบความเส�ยง 4. การประเมนผลการจดการ

ความเส�ยง (Wilson and Tingle, 1999)

ปจจยดานบคคล 1. อาย 2. ประสบการณ

(ประไพรตน ไวทยกล และคณะ, 2556)

การบรหารความเส�ยง 1. ดานความร ความเขาใจ 2. ดานจตอารมณ 3. ดานพฤตกรรม (Gibson, et al, 2000)

การบรหารงานแบบมสวนรวม 1. การไววางใจ

2. การยดม�นผกพน 3. การต�งเปาหมาย วตถประสงครวมกน

4. ความเปนอสระตอความรบผดชอบ

ในงาน (Swanburg, 2002)

ตวแปรตาม

ตวแปรตน

9

ขอบเขตของการวจย

กกกกกกกกกาหนดขอบเขตการศกษาเปน 3 ดาน คอ ขอบเขตดานเน�อหา ขอบเขตดานประชากร

และขอบเขตดานระยะเวลา ซ�งมรายละเอยด ดงน�

กกกกกกกก1. ขอบเขตดานเน�อหา เน�อหาท�ใชในการศกษา ไดแก อาย ประสบการณ เจตคตและ

การบรหารงานแบบมสวนรวม การบรหารความเส�ยงดานคลนก

กกกกกกกก2. ขอบเขตดานประชากร ประชากรท�ใชศกษา ไดแก พยาบาลวชาชพท�งระดบบรหาร

และปฏบตการ ท�ปฏบตการพยาบาลในงานบรการคลนกในทกหนวยงานของโรงพยาบาลนนทเวช

ประสบการณต�งแต 1 ปข�นไป จานวน 180 คน

3. ขอบเขตดานระยะเวลา ระยะเวลาในการศกษาระหวางเดอนกนยายน พ.ศ. 2557 ถง

เดอนธนวาคม พ.ศ. 2557

นยามตวแปรท�ใชในการศกษาวจย

กกกกกกกกการบรหารความเส�ยง หมายถง การมสวนรวมในการปฏบตของพยาบาลวชาชพเพ�อลด

โอกาสและปรมาณของความสญเสยท�จะเกดข� นจากกระบวนการพยาบาลแกผรบบรการ โดย

พจารณาในประเดนท�เก�ยวของกบการปฏบตงานในกระบวนการบรหารความเส�ยงตามแนวคดของ

วลสนและทงเกล (Wilson and Tingle, 1999) ซ�งประกอบดวย 4 ข�นตอน ไดแก

กกกกกกกก1. การคนหาความเส�ยง หมายถง การท�พยาบาลวชาชพดาเนนการคนหาโอกาสท�จะเกด

ความสญเสย หรอผลลพธท�ไมพงประสงคจากกระบวนการทางานแตละข�นตอนอยางตอเน�อง

รวมถงการศกษา ทบทวนรายงานอบตการณ และขอมลท� เก�ยวของกบความเส�ยงในงานบรการ

พยาบาล เพ�อปองกนและควบคมกอนเกดความสญเสย

กกกกกกกก2. การวเคราะหความเส�ยง หมายถง การดาเนนการประเมนและตดสนความรนแรงของ

ความสญเสยท�อาจเกดข�นจากงานบรการพยาบาล เพ�อจดประเภท และลาดบความสาคญของความ

สญเสยหรอผลลพธท�ไมพงประสงคของงานบรการพยาบาล เปนการปฏบตท�เช�อมโยงกบการคนหา

โอกาสเกดความสญเสย เพ�อนามากาหนดแนวทางปองกนและแกไขอยางเปนระบบท�ชดเจน

กกกกกกกก3. การจดการความเส�ยง หมายถง การดาเนนการใชกลยทธท�มทางเปนไปได นามา

กาหนดแนวทางรวมกบผปฏบตงาน เพ�อจดการควบคมความสญเสย หรอผลลพธท�ไมพงประสงค

อนเกดจากงานบรการพยาบาล ซ�งกลยทธดงกลาว ประกอบดวย การควบคมความเส�ยง การยอมรบ

ความเส�ยง การหลกเล�ยงความเส�ยง การลดความเส�ยง และการผองถายความเส�ยง

10

กกกกกกกก4. การประเมนผลการจดการความเส�ยง หมายถง การดาเนนการตดตามวดและประเมน

ประสทธภาพของการจดการ ควบคมความสญเสยหรอผลลพธท�ไมพงประสงค อนเกดจากงาน

บรการพยาบาล โดยเปรยบเทยบกบเคร�องช� วดความเส�ยงท�กาหนด พรอมท�งมการแจงผเก�ยวของ

และนามาวเคราะห ปรบปรง แกไขความผดพลาดท�เกดข�น

กกกกกกกกปจจยสวนบคคล หมายถง คณสมบตเปนลกษณะเฉพาะของแตละบคคลของพยาบาล

วชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช จงหวดนนทบร ประกอบดวย อาย ประสบการณ ตามรายละเอยด ดงน�

อาย หมายถง อายของพยาบาลวชาชพแบงตามชวงอาย ไดแก ชวงอาย 20-30 ป, 31-40 ป,

41 ปข�นไป

ประสบการณตามระยะเวลาการปฏบตงานในวชาชพพยาบาล หมายถง ระยะเวลาใน

การปฏบตงานในตาแหนงพยาบาลวชาชพต�งแตเรยนจบหลกสตรพยาบาลศาสตรบณฑตหรอ

เทยบเทาจนถงปจจบน ในการศกษาคร� งน� ไดแก ชวงเวลา 1-10 ป, 11-20 ป และ 21-30 ป

ประสบการณตามระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวช หมายถง ระยะเวลาใน

การปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวชต�งแตไดรบการบรรจเปนพนกงานโรงพยาบาลนนทเวช

จนถงปจจบน ไดแก ชวงเวลา 1-10 ป, 11-20 ป และ 21-30 ป

กกกกกกกกเจตคต หมายถง ความคดเหนของพยาบาลวชาชพท�มตอการบรหารความเส�ยงรวมท�ง

พฤตกรรมท�แสดงออก ซ�งบงบอกถงความรสกตอการบรหารความเส�ยงตามแนวคดของกบสนและ

คณะ (Gibson, et al, 2000) แบงออกเปน 3 องคประกอบ คอ

1. ดานความร ความเขาใจ เปนการรบรและการใชความคดของพยาบาลวชาชพทาใหเกด

ความร ความเขาใจตอการบรหารความเส�ยง

2. ดานจตอารมณ เปนอารมณ (emotion) และความรสก (feeling) ของพยาบาลวชาชพท�

มตอการบรหารความเส�ยง

3. ดานพฤตกรรม เปนแนวโนมของการกระทาท�พยาบาลวชาชพจะปฏบตตาม

กระบวนการบรหารความเส�ยง ท�งน� ข�นอยกบความร ความเขาใจและอารมณ ความรสกของพยาบาล

วชาชพท�มตอการบรหารความเส�ยง

การบรหารแบบมสวนรวม หมายถง การบรหารท�ผบ งคบบญชาเปดโอกาสให

ผใตบงคบบญชาในลกษณะท�สงเสรมและสนบสนนใหพยาบาลวชาชพมโอกาสรวมกนในการ

ไววางใจกน ความยดม�นผกพน การต� งเปาหมายและวตถประสงค ความเปนอสระตอความ

รบผดชอบในงานมสวนรวมในการกาหนดนโยบายและกจกรรม การบรหารความเส�ยงทางคลนก

ในโรงพยาบาล ตามแนวคดของ สวอนสเบรก (Swansburg, 2002) ซ�งม 4 ประการ ดงน�

11

1. การไววางใจกน (Trust) หมายถง การท�ผบงคบบญชายอมรบ เช�อถอในบทบาทความร

ความสามารถของผใตบงคบบญชา มการมอบหมายงานใหตามความร ความสามารถ และเปด

โอกาสใหพยาบาลวชาชพเขามามสวนรวมในการบรหารความเส�ยงดานคลนก

2. ความยดม�นผกพน (Commitment) หมายถง การท�ผบงคบบญชาควรใหการสนบสนน

ชวยเหลอและฝกอบรมแกผใตบงคบบญชา และใหผใตบงคบบญชามโอกาสไดมสวนรวมในการ

ตดสนใจพจารณาทางเลอกท�เหมาะสมในการบรหารความเส�ยงดานคลนก

3. การต�งเปาหมายและวตถประสงครวมกน (Goals & Objectives) หมายถง การท�

ผบ งคบบญชาเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาเขามามสวนรวมในการกาหนดจดมงหมายและ

วตถประสงคของการบรหารความเส�ยง ซ�งทาในลกษณะคณะกรรมการหรอการประชม และยอมรบ

ในขอเสนอของการประชม เพ�อใหการทางานมทศทางเดยวกนและมความรบผดชอบรวมกน

4. ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) หมายถง การท�ผบงคบบญชา

ใหโอกาสสงเสรม สนบสนนผใตบงคบบญชามความคดรเร�ม สรางสรรค รวมท�งใหอสระในการ

บรหารความเส�ยงดานคลนก

กกกกกกกกพยาบาลวชาชพ หมายถง พยาบาลวชาชพท�งระดบบรหารและปฏบตการ ท�ปฏบตการ

พยาบาลโดยตรงและท�มสวนเก�ยวของตามสายบงคบบญชาในการบรหารความเส�ยงดานคลนกของ

หนวยงานหรอองคกร มประสบการณต�งแต 1 ปข�นไป

ประโยชนท�คาดวาจะไดรบจากการศกษาวจย

กกกกกกกก1. เพ�อนาผลการศกษาเปนขอมลพ�นฐานสาหรบผบรหารในการพฒนาศกยภาพและ

แนวทาง การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพเก�ยวกบการบรหารความเส�ยงทางคลนก

2. สามารถนาขอมลไปเปนสวนหน� งในการกาหนดนโยบายท�เก�ยวของกบการบรหาร

ความเส�ยงดานคลนกของโรงพยาบาล

กกกกกกกก3. ผบรหารสามารถนาขอมลจากการศกษาเปนแนวทางในการจดทากลยทธในการ

บรหารความเส�ยงใหสาเรจตามนโยบายการพฒนาคณภาพของโรงพยาบาลนนทเวช

  

  

บทท 2

วรรณกรรมและผลการวจยหรอขอคนพบทเกยวของ กกกกกกกกการศกษาเรองปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดนนทบร ครงนผวจยไดทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการศกษา ดงตอไปน

1. แนวคดการบรหารความเสยงดานคลนก 2. ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนก 2.1 ปจจยสวนบคคล 2.2 แนวคดเกยวกบเจตคต 2.3 แนวคดการบรหารงานแบบมสวนรวม

แนวคดการบรหารความเสยงดานคลนก กกกกกกก ความหมายและประเภทของความเสยง กกกก ความเสยงเปนสงทสาคญททกคนควรตระหนกเพราะมโอกาสทจะเกดขนไดตลอดเวลาและผลทเกดขนยอมทาใหเกดความเสยหายตอสงตางๆ ไดโดยเฉพาะอยางยงความเสยงทเกดขนในโรงพยาบาลจะทาใหสงผลกระทบตอความเสยหายตอผรบบรการไดสาหรบความหมายของความเสยงมผทใหคาจากดความไวดงตอไปน กกกกกกกกความเสยง หมายถง โอกาสหรอสถานการณทมความเปนไปไดทจะเกดเหตการณทไมพงประสงคไปจากผลลพธทคาดหวงไว ซงหากเกดขนจะมผลกระทบในเชงลบตอการบรรลวตถประสงคหรอเปาหมายขององคกร อาจมผลใหเกดการสญเสยมากเกนกวาขอจากดปกตของการปฏบตงาน เพอใหบรรลเปาหมาย (Vaughan, 1997)

13  

ความเสยง คอ แนวโนมของการเกดผลลพธทไมตองการและไมคาดหวง ทอาจเปนอนตรายตอความเปนอยทด หรอสขภาพทด อนตรายตอทรพยสนทงขององคกรและบคคล โดยทสาเหตตางๆ ของการเกดความเสยงนนอาจเกดขนไดหลายประการ ดงน (Wilson and Tingle, 1999) 1. ระบบการทางานทลมเหลว หรอบกพรอง (System failures) 2. การลดขนตอน (Short cut) 3. การสอสารบกพรอง (Communication breakdown) 4. ขาดการระบหนาทความรบผดชอบอยางชดเจน (Defined responsibility) 5. บคลากรขาดการอบรม (Inadequate train staff) 6. ขาดนโยบาย แนวทางการปฏบตงาน ระเบยบปฏบต (Inadequate policies, Procedure, Guideline) 7. การประสานงานระหวางบคคล หรอหนวยงานมความบกพรอง (Poor interagency or interdepartmental working) 8. ขาดความซอสตย (Dishonesty) ความเสยง หมายถง โอกาสของการเกดทจะประสบกบการบาดเจบความเสยหายหรอสงทไมพงประสงคทเกดขนในองคกรบางสงบางอยางอาจเกดขน ซงผลลพธของสงทเปนอนตรายหรอคกคามทสงผลกระทบตอกจกรรมทางธรกจหรอแผนการตางๆ โดยความเสยงจะแทรกซมอยในทกขณะของการปฏบตงาน ไดแก การใหการรกษาพยาบาล การสอนและการตดตามสภาพผปวย การตดสนใจจดลาดบความสาคญในการจดบรการ การพฒนาโครงการบรการสขภาพ ตลอดจนการจดซอยาและอปกรณการแพทย (วณา จระแพทย, 2550; อนวฒน ศภชตกล, 2543; กฤษดา แสวงด, 2542) กกกกกกกกอนวฒน ศภชตกล (2543) ไดแบงประเภทความเสยงทจะเกดกบผปวยได ดงน กกกกกกกก1. ความเสยงดานกายภาพ (Physical risk) เปนสงทเกยวของกบรางกายผปวย เชน การลนหกลม การตกเตยง การตดเชอ การตดอวยวะผดหรอตดสวนทปกตของรางกายออก การผาตดทไมจาเปน การทารายรางกาย กกกกกกกก2. ความเสยงดานอารมณ (Emotional risk) เปนสงทเกยวกบการทารายจตใจ การทาให อบอายขายหนา การทาใหเสยหนา ทาใหเกดความรสกสบสน รวมทงการคกคามดวยสงทมองไมเหนหรอพยากรณไมไดหรอความไมเปนสวนตว กกกกกกกก3. ความเสยงดานสงคม (Social risk) เปนสงทเกยวกบสทธผปวย การมปฏสมพนธทางสงคมกบผปวย เชน การเปดเผย (expose) ผปวยตอหนาคนอน การรกษาความลบของผปวย รวมทง การจดการกบสถานะทางเศรษฐกจของผปวย เชน กรณทผปวยไมสามารถชาระคารกษาได หรอ

14  

การทผปวยตองสญเสยรายได หรอการผปวยตองสญเสยรายไดจากการนอนโรงพยาบาล กกกกกกกก4. ความเสยงทางดานจตวญญาณ (Spiritual risk) เปนสงทเกยวกบความเชอ ความรสกไมมนคง ความสญเสย ความกากวม สาเหตของความเสยง เกดจากมนษยและระบบงาน หรอลกษณะการดาเนนงานขององคกร ระบบงานบาง อยางกอใหเกดความเสยงไดดวยตนเอง เชนระบบงานทซบซอน มรปแบบการดาเนนงานทมการแขงขนสง การดาเนนงานทมลกษณะของการเปลยนแปลงทรวดเรว ตองแขงกบเวลา หรอการดาเนนงานทจาเปนตองใชเทคโนโลยทซบซอน การดาเนนงานทตองใชองคความรใหมๆ หรอยงไมเคยทามากอน เปนตน (สมคด มะโนมน, 2551) สวนความเสยงทเกดจากการปฏบตงานของมนษยนน พบวา สาเหตของความเสยง เกดจากประเดนสาคญ 2 ประการ คอ ประการแรกความเสยงทเกดจากความบกพรองของมนษย โดยมนษยมลกษณะของการกระทาผดพลาดตดตวอยเปนธรรมชาต ทเรยกวา ความผดพลาดของมนษย (Human error) ซงอาจเกดจากการขาดความร ขาดทกษะ ขาดความตงใจในการทางาน หรอขาดสมาธในการทางาน ประการทสอง คอ ขดจากดความสามารถของมนษย มนษยทกคนมขดจากด แตเนองจากกจกรรมตางๆ จะอยทามกลางความเปลยนแปลงตลอดเวลา รวมทงเงอนไขสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไป ซงถามนยสาคญ หรอมความรนแรงถงระดบหนงทเกนขดความสามารถทบคคลนน สามารถจดการได กจะทาใหเกดความเสยงตอการปฏบตหนาท ทจะนาไปสความลมเหลวไดเสมอ (เจรญ เจษฎาวลย, 2548) กกกกกกกกPetersen (2003) กลาวถง ความผดพลาดสวนบคคล (Human error) ซงม 3 สาเหต แตอาจจะเกดจากสาเหตใดสาเหตหนงหรอจากทง 3 สาเหตเหลานรวมกน 1. ภาระงานทหนกเกนไป (Overload) ซงสงผลใหเกดอบตเหตไดนน ในระดบบคคลจะขนอยกบความสามารถในการทางานของแตละคนทไมเทากนซงโดยธรรมชาตแลวความสามารถในการทางานของคนจะหมายรวมถง สมรรถนะทางกายภาพ ทางชวภาพ และทางจตใจ ระดบการศกษา ทกษะในการทางาน รวมถงปจจยอนๆ ทอาจจะลดทอนสมรรถภาพในการทางานได เชน การใชยา สารเสพตดหรอแอลกอฮอล สวนในระดบองคการจะตองพจารณาถงขดจากดดานความสามารถในการทางาน ปรมาณงานททา และสภาพขององคการในขณะนน 2. การตดสนใจทผดพลาด (Decision to error) ในบางสถานการณทตองตดสนใจเลอกวธปฏบตงานกลบพบวาผปฏบตงานมกจะเลอกทางานดวยการกระทาทไมปลอดภย (Unsafe act) เสมอ ทงนอาจจะดวยเหตผลทวา แรงจงใจทตองการรบทางานใหเสรจโดยเรว ทาใหผปฏบตงานเลอกทจะปฏบตงานในลกษณะทไมปลอดภยแตเสรจเรวกวา ความผดปกตดานจตใจ รวมถงความประมาทของผปฏบตงาน

15  

กกกกกกกก3. กบดกแหงความผดพลาด (Traps) กบดกทเกดขนกบผปฏบตงาน คอ ลกษณะงานทไมเหมาะสม ซงไดแก ผปฏบตงานเลอกวธปฏบตงานไมเหมาะสม สถานททางานออกแบบมาไมเหมาะสมตอผปฏบตงาน และสดทายจะเกยวของกบวฒนธรรมขององคการทไมเหมาะสมกบผปฏบตงาน ซงจะสงผลตอพฤตกรรมในการทางานของผปฏบตงานได กกกกกกกกจนกระทงในป ค.ศ. 1990 James Reason ไดเสนอทฤษฎทเกยวกบความผดพลาดของบคคล โดยเปรยบเทยบความผดพลาดสวนบคคลททาใหเกดอบตเหตขนไดนนคลายกบรปแบบของกอนเนยแขงหลายๆ แผนมาเรยงตอกน หรอทเรยกวา “Swiss cheese” model ofhuman error โดย Reason ไดอธบายวาความผดพลาดในการทางานของคนซงมแนวโนมนาใหเกดความผดพลาดในระดบถดขนไป

แผนภาพท 3 “Swiss cheese” model of human error โดย James Reason แหลงทมา: Turvey, 2001 กกกกกกกกซงสามารถอธบายไดวา ถงแมวาสถานประกอบการตางๆ จะมมาตรการความปลอดภยสาหรบการทางานตางๆหลายมาตรการเรยงซอนกนเปนลาดบชน แตในความเปนจรงกลบพบวาอบตเหตยงคงเกดขนอยเปนเนองนตยเนองจากแตละมาตรการยงมชองโหวซงเรยกไดวาเปนปจจยแฝงของการเกดอบตเหต (latent conditions) และเมอปจจยแฝงเหลานอยตรงจงหวะกนกจะทาใหอบตเหตมโอกาสเกดขนไดดงภาพท 2 ซงจะเหนไดวาเสนทางของการเกดอบตเหตทเกดขนไดนนตองผานทะลระบบปองกนหลายๆดานดวยกน ซงโอกาสของการเกดอบตเหตจากหลายๆปจจยซงโดยปกตจะมเพยงเลกนอยแตบงเอญมาประกอบเขาดวยกน เปรยบไดกบรรวของระบบปองกนอบตเหตทบงเอญมาอยในแนวเดยวกน จงเกดเปนความผดพลาดทงจากการกระทาของบคคลเครองจกร และปจจยแฝงอนๆ จนนาไปสอบตเหตขนได

16  

กกกกกกก สาหรบประเดนเรองปจจยดานบคคลนน หนวยงานบรหารดานสขภาพและความปลอดภยแหงประเทศองกฤษ (Health Safety Executive; HSE) ไดกาหนดนยามของปจจยดานบคคลทสงผลทาใหเกดอบตเหตไวดงน “ปจจยดานบคคลทเกยวของกบการเกดอบตเหตจากการทางานนน ประกอบดวย สงแวดลอมในการทางาน โครงสรางบคลากรขององคการ ภาระงาน ลกษณะเฉพาะและบคลกภาพสวนบคคล ซงสงผลตอพฤตกรรมการแสดงออกของคนงานในสถานททางาน และสงผลตอสขภาพและความปลอดภยของคนงาน” (ธนพล เมาลานนท, 2556) ชช สมนานนท (2553) กลาวถง ชองโหวหรอโอกาส ทจะกอใหเกดความผดพลาดของระบบตางๆ เกดไดจากปจจย 2 ประการ คอ active failure และ latent failure โดย active failure หรอความลมเหลวจรง ไดแก การละเวนไมทาตามขอตกลง มกมองเหนวาเปนสาเหตของเหตการณไมพงประสงคไดชดเจน สวน latent failure หรอความลมเหลวแฝง ไดแกความบกพรองของระบบทเออใหเกดความผดพลง มกมองเหนไดยาก ถาไมมการวเคราะหจดออนทแฝงอยในระบบ

แผนภาพท 4 ตวอยางแบบจาลองการเกดเหตการณไมพงประสงคจากความผดพลาดของมนษยตามแนวคด Swiss-cheese model

17  

กกกกกกกกการบรหารความเสยง กกกกกกกก1. ความหมายของการบรหารความเสยง กกกกกกกก การบรหารความเสยง คอ การบรหารปจจยและควบคมกจกรรม รวมทงกระบวนการ การดาเนนงานตางๆ โดยลดมลเหตแตละโอกาส ทองคการจะเกดความเสยหาย เพอใหระดบและขนาดของความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทองคกรยอมรบได ประเมนได ควบคมและตรวจสอบไดอยางมระบบ โดยคานงถงการบรรลเปาหมายขององคกรเปนสาคญ (ชมนมสหกรณ ออมทรพยแหงประเทศไทย, 2547; ชยเสฏฐ พรหมศร, 2550; เจนเนตร มณนาค, กรกนก วงศพานช, ปญจมน แกวมแสง และ ดรณรตน พงตน, 2548) การบรหารความเสยง หมายถง กระบวนการคนหาความเสยง และการมกระบวนการ การปองกน หรอลดโอกาสทจะเกดความเสยหาย โดยมวตถประสงค เพอลดอนตรายหรอเหตรายทอาจเกดกบผปวย หรอผใหบรการและเพอลดโอกาสทจะสญเสยดานการเงนของโรงพยาบาล ความเสยหายทจะเกดขนตอบคลากร ระบบการปฏบตงานและผรบบรการ รวมทงการลดการถกฟองรอง ทางกฎหมายและการเสอมเสยชอเสยงขององคกร (กฤษดา แสวงด, 2542; สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล, 2543; Sullivan & Decker,1992) กกกกกกกก การบรหารความเสยง เปนการปองกนหรอควบคมความเสยหายจากอบตการณทอาจเกดขน และสรางความปลอดภย (วณา จระแพทย และเกรยงศกด จระแพทย, 2550) กลาวโดยสรปการบรหารความเสยง คอ กระบวนการในการบรหารความเสยงอยางเปนระบบโดยผบรหารและบคลากรทกคนในองคกร เพอลดและปองกนการเกด ความเสยหายตอองคกร บคลากรและ ผรบบรการรวมถงการปองกนและลดการถกฟองรองเรยกคาเสยหายทางกฎหมาย และการเสอมเสยชอเสยงองคกร กกกกกกกก2. กระบวนการบรหารความเสยง กกกกกกกก การบรหารความเสยงเปนการดาเนนงานเพอปองกนไมใหเกดความเสยหายมากขนซงในการบรหารความเสยงของหนวยงานหรอโรงพยาบาลใหบรรลเปาหมายไดนน ตองใชกระบวนการบรหารความเสยงกระบวนการบรหารความเสยง หมายถง กระบวนการทจดทาขนอยางเปนระบบ เพอลดความเสยหายทอาจจะเกดขนจากความเสยงตางๆ ใหอยในระดบทยอมรบได ซงประกอบไปดวย 5 ขนตอน ดงน (ชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย, 2547) กกกกกกกก 1. การกาหนดวตถประสงค (Objectives Establishment) เจาะจงใหแนชดวาเราตองการอะไร กกกกกกกก 2. การระบความเสยง (Risk Identification) หาวาความเสยงทอาจเกดขนมอะไรบาง กกกกกกกก 3. การประเมนความเสยง (Risk Assessment) จดลาดบความเสยงตามความรนแรง

18  

กกกกกกกก 4. การสรางแผนจดการความเสยง (Risk Management) เตรยมแผนรบมอกบความเสยง กกกกกกกก 5. การตดตามและสอบทาน (Monitoring) ตรวจสอบ และรายงานผลใหครบทง 5 ขนตอนเปรยบเสมอนการกาวขนบนได ซงตองคอยๆ กาวขนไปทละกาวๆ จนถงขนสดทาย เรากจะมระบบบรหารความเสยงในองคกรทมประสทธภาพนนเอง กกกกกกกก กระบวนการบรหารความเสยงตามแนวคดของวลสน(Wilson,1999) ประกอบดวย 4 ขนตอน คอ กกกกกกกก 1. การคนหาความเสยง (Risk Identification) หมายถง การคนหาปญหาตางๆ ททาใหเกดความเสยงกบการใชบรการ ทมผลกระทบตอทงรางการ จตใจ อารมณและสงคม รวมทงดานจตวญญาณ โดยการคนหานนสามารถทจะหาขอมลไดจากคารองเรยนจากผใชบรการ การสมภาษณผปฏบตงาน การออกแบบสอบถาม การศกษาจากเอกสารและตารา กกกกกกกก 2. การวเคราะหความเสยง (Risk Analysis) หมายถง การวเคราะหความถ ความรนแรง และความสาคญของเหตการณแตละเหตการณวาเหตการณทเกดขน มความถและความรนแรงมากนอยเพยงใด กกกกกกกก 3. วธการจดการความเสยง (Risk Treatment) หมายถง การหากลยทธเพอนามาใชในการจดการกบความเสยงทเกดขน โดยกลยทธตางๆทนามาใชในการจดการความเสยงนนจะตองสอดคลองกบนโยบายและเปาหมายขององคกร กลยทธทนามาใช ไดแก 3.1 การปองกนความเสยง (Risk Control) หมายถง การปองกนมใหมความเสยงเกดขน หนวยงานจงตองมการสรางมาตรการเพอปองกนมใหเกดความเสยงเกดขน 3.2 การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) หมายถง การงดปฏบตการเมอหนวยงานมศกยภาพไมเพยงพอทจะใหบรการ 3.3 การลดความเสยง (Risk Reduction) หมายถง เมอไมสามารถทจะปองกนความเสยงมใหเกดขนได หรอเกดความเสยงขนแลว หนวยงานจะใชวธการลดความเสยงเพอเขามาแกไขปญหาทเกดขนอยางรวดเรว เพอใหเกดความสญเสยหรอความรนแรงนอยทสด กกกกกกกก 4. การประเมนผล (Risk Evaluation) หมายถง การประเมนผลการจดการความเสยงวาสามารถลดอบตการณ หรอความเสยง ศกษาถงเหตการณทเกดขน เพอดผลสาเรจของการบรหารความเสยง พจารณาวาเหตการณใดยงคงอยเพอปรบมาตรการการปองกนหรอลดความเสยงขนใหมใหเหมาะสมกบหนวยงาน กฤษดา แสวงด (2542) กลาววากระบวนการบรหารความเสยง ประกอบดวยกระบวนการหลก 3 ประการ คอ การคนหาความเสยง การปองกนความเสยง และการลดความเสยง ดงน

19  

กกกกกกกก 1. การคนหาความเสยง (Risk identification) ประกอบดวย 3 ขนตอน คอ กกกกกกกกกก 1.1 การวเคราะหความเสยง ซงมหลกในการดาเนนงาน 2 ประการ คอ 1.1.1 การวเคราะหระบบบรการ เปนการคนหาวาในแตละขนตอนของกระบวนการหลกของงานบรการนนมความเสยงอะไรอยบาง ทงความเสยงทจะเกดกบผปวย และบคลากรทางการพยาบาล หรอในมมมองของการพฒนาคณภาพ 1.1.2 การประเมนความเสยง โดยใชการรายงานอบตการณ ซงพยาบาลจะเปนผตรวจสอบเกยวกบเหตการณสงแวดลอมของอบตการณ รวมทงเปนผดแลผปวย และประเมนวาอบตการณนนกอใหเกดการบาดเจบ อนตราย ความเสยหายแกผปวยรนแรงเพยงใด นอกจากนยงรวมถงเรองทเปนอนตรายตอบคลากรทางการพยาบาลดวย กกกกกกกก 2. การปองกนความเสยง วธทดทสดในการปองกนความเสยง คอ การใหความรแก ผปฏบตทงโรงพยาบาลเกยวกบความเสยงและแนวทางปฏบตเพอปองกนความเสยงรวมกบการดาเนนการเฝาระวงความเสยงอยางเปนระบบ ซงกระทาโดย กกกกกกกกกก 2.1 การเฝาระวงความเสยง และคณภาพในการปฏบตอยางสมาเสมอ และตอเนองจากการตดตามรายงานเฝาระวง กกกกกกกกกก 2.2 การใหความรแกผปฏบตงาน และสรางจตสานกในการปฏบตงานอยางทวถงและสมาเสมอ กกกกกกกกกก 2.3 การกาหนดแนวทาง หรอวธปฏบตทชดเจน โดยเฉพาะความเสยงทเปนประเดนทางจรยธรรม หรอเรองทมกเกดความผดพลาดเพราะมวธปฏบตทหลากหลาย จงตองมการกาหนดใหชดเจน และประเมนวาแนวทางทกาหนดนนมความเหมาะสม หรอประสบความ สาเรจหรอไมเพยงใด 3. การลดความเสยง (Risk reduction) มความสาคญอยางยงทจะชวยจากด หรอควบคมการสญเสยตอเหตการณไมพงประสงคซงไดเกดขนแลว ความผดพลาด หรอความบกพรองจะสามารถลดลงไปไดหากสามารถคนพบความเสยงตางๆ ไดรวดเรว กจกรรมทควรดาเนนการทสามารถลดความเสยงไดมดงน 3.1 การสรางจตสานกใหผปฏบตรสกวาเปนบคคลสาคญทจะลดความขดแยงตางๆ ทอาจนาไปสความเสยง หรอความเสยหาย เพราะความเสยงสวนใหญมกเกดจากความไมไววางใจของผปวยทมตอผใหบรการ 3.2 การฝกอบรมบคลากรใหมทกษะการสอสาร การสรางสมพนธภาพ และทกษะ การจดการความเสยง เนองจากการมทกษะการสอสารทด บวกกบการมความรอยางเพยงพอในการใหขอมลจะทาใหผปวยเกดความเชอมน และไววางใจ

20  

3.3 การจดระบบการรายงาน และเฝาระวงความเสยงใหไวตอปญหา และพรอมทจะแกไขทนท 3.4 การสรางระบบทจะตอบสนองตอคารองเรยนของผใชบรการ ทรวดเรวเพยงพอ ทจะทาใหผรบบรการรสกวาความคดเหนของเขามคา กกกกกกกก3. การวเคราะหและการจดการความเสยง กกกกกกกก สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพในโรงพยาบาล (2543) ระบวาเมอไดรบขอมลขาวสารเขามาจากกระบวนการตามแผนบรหารความเสยงแลว จะเขาสการวเคราะหและจดการความเสยง ซงหากพจารณาตามแนวทางการบรหารกจการบานเมองทดของสานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบขาราชการจะประกอบดวย 5 ขนตอน ไดแก ขนท 1 เปนการระบความเสยง ปจจยเสยง และผลกระทบทจะเกดขนตอเปาหมายทกาหนด ขนท 2 เปนการวเคราะหประเมนโอกาสทจะเกดขนของความเสยงและความรนแรงของผลกระทบ ขนท 3 เปนการวางแผนกาหนดกลยทธ เพอควบคมผลกระทบของความเสยง ขนท 4 เปนการตดตามรองรอยของความเสยง และขนตอนสดทาย ขนท 5 เปนการตดตามกากบ ตรวจสอบการปฏบตการควบคมความเสยง แตสาหรบโรงพยาบาลนนจะดาเนนการวเคราะห และจดการความเสยง ตามแนวทางของสถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล โดยใชกระบวนการบรหารความเสยง (Risk Management Process) ในระดบหนวยงานทประกอบดวย ขนตอน 4 มต ไดแก การคนหาความเสยง การประเมนความเสยง การจดการความเสยง และการประเมนผลความเสยง รายละเอยดดงน กกกกกกกก 1. การคนหาความเสยง (Risk identification) เปนขนตอนแรกทสาคญ เพราะการบรหารความเสยงเปนกลยทธเชงรก เพอปองกนความสญเสย เราอาจคนหาความเสยงไดจากการศกษาความสญเสยของโรงพยาบาลทผานมา อาจจะเรยนรจากประสบการณหรอความผดพลาดของคนอน วธการทซบซอนนอยทสด คอ การเฝาระวงและมระบบรายงานเมอเกดปญหาโดยแนะนาใหสรางระบบรายงานอบตการณเพอเกดการประสานงานและการตอบสนองอยางเหมาะสม โดยมคาถามเพอการคนหาความเสยงในหนวยงาน เชน ในหนวยงานทปฏบตงานมอบตการณใดเกดขนหรอมเหตการณไมพงประสงคใดเกดขน ในชวงเวลาหรอสถานการณใด ทการปฏบตงานของหนวยงานมความเสยงมากทสด และมขอมลปญหาหรอความเสยหายทไดรบรายงานจากระบบประกนคณภาพ การเฝาระวงหรอการตรวจสอบอนๆอะไรบาง 2. การประเมนความเสยง (Risk assessment) มสองชวงเวลา โดยชวงเวลาแรกเปนการประเมนความเสยงในชวงกอนเกดเหต คอ การตอบคาถามวามโอกาสเกดความเสยงมากนอยเพยงใดและในสถานการณใดทมโอกาสจะเกดมา การมคาตอบเหลานทาใหโรงพยาบาลสามารถตอบสนองไดอยางเหมาะสม ทมเทความพยายามกบการปองกนความเสยงทมโอกาสเกดความ

21  

สญเสยมหาศาลมากกวาความเสยงทเกดบอยแตมความสญเสยนอย ชวงทสองคอการประเมนความเสยงในขณะเกดเหต เปนการบรหารการจายเงนชดเชย ซงไดแก กระบวนการจายเงนชดเชย ซงไดแก กระบวนการบนทกและปรกษา ซงเรมตนทนททพบวามความเสยหายเกดขน การประเมนความเสยงทดจะตองมขอมลขาวสารและความรทรวมอยในแหลงเดยวกน กจกรรมของบคคลหรอแผนกตางๆ ในการตอบสนองตอสนองความสญเสยซงเคยมมากอนจะตองถอยใหกบระบบบรหารความเสยงขององคกรซงตองการความรวมมอ เพอใหมการประเมนอยางครอบคลมสมบรณ กกกกกกกก 3. การจดการกบความเสยง (Risk management) อาจแบงออกไดเปน 3 ลกษณะ คอ การเตรยมการกอนเกดเหต การละความสญเสยเมอเกดเหต และการบรหารเงนชดเชยคาเสยหาย ดงน 3.1 การเตรยมการกอนเกดเหต อาจทาไดโดย กกกกกกกกกก 3.1.1 การหลกเลยงความเสยง (Risk avoidance) คอ การทบคคลหรอหนวยงานยตการทาหนาทบางอยางทมความเสยงสง เชน การทแพทยยตการทาคลอดโดยใชคาถามวาจาเปนหรอไมทหนวยงานจะตองทาหนาทซงอาจกอใหเกดความสญเสย กกกกกกกกกก 3.1.2 การผองถายความเสยง (Risk transfer) คอ การทมอบหมายใหบคคลหรอหนวยงานมาทาหนาททมความเสยงแทน เชน การสงผปวยไปตรวจทางหองปฏบตการหรอเอกซเรยนอกสถานท กเปนการผองถายความเสยงตอการวนจฉยผดพลาดไปดวย โดยใชคาถามวามหนวยงานอนหรอไมทจะสามารถทาหนาทเหลานแทน กกกกกกกกกก 3.1.3 การปองกนความเสยง (Risk prevention) คอ การใชมาตรการตางๆเพอลดโอกาสทจะเกดอบตเหตหรอความเสยหาย เชน การปองกนอบตเหต การใช วสดทนไฟและการฝกซอมเมอเกดอคคภย โดยใชคาถามวา จะสามารถเปลยนแปลงวธ เพอลดความเสยงหรอเพอปองกนทดขนหรอไม กกกกกกกกกก 3.1.4 การแบงแยกความเสยง (Risk segregation) คอ การแบงแยก หรอจดใหมระบบสารองสาหรบทรพยากรทใชมนการทางาน เปนการกระจายความเสยงออกไปในรปแบบตางๆ หรอมการมระบบสารอง เชน การมเครองกาเนดไอนา 2 ใบ มเครองกาเนดไฟฟา 2 เครอง สงเหลานไมสามารถลดความเสยงในตวเองได แตเมอรวมกนแลวทาใหผลกระทบตอองคกรนอยลงโดยใชคาถามวามวธการทจะแบงแยกองคประกอบในการทาหนาทหรอระบบงานอยางไร เพอวาเมอสวนหนงไมสามารถใชการได กจะไมทาใหระบบทงหมดเสยหายไป 3.2 การลดความสญเสยเมอเกดเหต (Loss reduction) คอ กลยทธทใชเมอเกดความเสยหาย เชน การสอบสวน และการบนทกหลกฐานทสมบรณ เพอลดภาระการชดใชกลยทธทสาคญ เพอลดความสญเสย คอ การดแลผปวยทไดรบบาดเจบหรอประสบอบตเหตปญหาดวย

22  

ความใสใจทนท ใหขอมลทสมบรณและตรงไปตรงมาภายใตคาแนะนาของผรกฎหมาย การสอสารและความเขาใจทดตอกนจะชวยปองกนปญหาฟองรองได โดยใชคาถามวาจะมวธการชวยเหลออยางไร หากเกดอบตการณขนในการปฏบตหนาทน 3.3 การบรหารเงนชดเชยคาเสยหาย (Risk financing) เปนหนาทของผบรหารหรอผรบผดชอบเฉพาะ ทจะดแลใหมการจายเงนอยางเหมาะสมเปนทยอมรบไดของผเสยหาย มเปาหมายทจะจายชดเชย เมอเกดความสญเสยขนแลวอยางเหมาะสมและไมกระทบตอสถานะทางการเงนของโรงพยาบาล โรงพยาบาลอาจจะคงความรบผดชอบในการจายไวเอง หรอผองถายไปใหผอน การประกนภยเปนวธการอยางหนงของการผองถายความรบผดชอบในการจายคาเสยหายทเกดขน โรงพยาบาลมกจะคงความรบผดชอบในการจาย กกกกกกกก สาหรบคาชดเชยจานวนมาก ดวยการจายงบประมาณ ดาเนนการหรอตงเปนกองทนสารอง โรงพยาบาลอาจจะเขารวมในโปรแกรมประกนภย ซงมลกษณะผสมระหวางการคงความรบผดชอบ และการผองถายความรบผดชอบใหผอน โดยพจารณาแนวคาถามมกรมธรรมใดทคมครองความเสยงน ความคมครองนนเพยงพอหรอไมหากมการเรยกรองคาเสยหายในระดบสง และโรงพยาบาลควรทาประกน เพอขยายความคมครองใหมากขนหรอไม การบรหารเงนชดเชยความสญเสยไมใชทางเลอกเพอทดแทนการควบคมความเสยง ควรตระหนกวาการควบคมความเสยงและการบรหารเงนชดเชยความสญเสยเปนกลยทธทเสรมกนและกน ซงควรใชกบความเสยงทกอยางทพบ นอกจากนนการบรหารความเสยง ยงเปนระบบทตองจดการกบจดออนของบคคล และองคกรใหครอบคลมทกสวน การบรหารความเสยงจงเปนสงจาเปนสาหรบผรบผดชอบทกฝาย แมวาจะไมอาจขจดความเสยงใหหมดสนไป แตความเสยงกเปนสงทสามารถจดการผลทคาดวาจะเกดขนได กกกกกกกก 4. การประเมนผลความเสยง (Risk evaluation) เปนการนาเหตการณหรอความสญเสยทเกดขน มาตรวจสอบความเพยงพอของเกราะกาบงทใชเลอกปองกน ซงควรกระทาอยางนอยปละหนงครง กจกรรมทประเมน ไดแก 4.1 การตดตามเครองชวดความเสยงของหนวยงาน มการเปรยบเทยบผลงานทเปนอยกบขอมลเดมและเปรยบเทยบกบหนวยงานอน 4.2 การทบทวนประสบการณเบองหลงเครองชวด เกยวกบความเสยงประจาป โดยใหความสาคญกบการเกดอบตการณซ าอก ทงทมมาตรการปองกน มากกวาทจะดแนวโนมของการเกดอบตการณ คาถามทตองถามคอ อบตการณนเกดขนไดอยางไรทงทมมาตรการปองกนแลว อบตการณนเปนเหตการณเดยว หรอเปนเรองของระบบ ระบบบรหารความเสยงของโรงพยาบาลมประสทธผลเพยงใด มโอกาสทจะเกดขนไดอกหรอไม

23  

4.3 การตรวจสอบความเสยงทเกดขนใหมๆ เพอประเมนวาตองใชกลยทธใหมเพมขนหรอไม เปนการประเมนวธการแกไขปญหา คาถาม คอ คณะกรรมการบรหารความเสยงไดตอบสนองตอการเกดความเสยงใหมขนอยางไร มความเสยงเพมขนหรอมการระบความเสยงแตไมสามารถจดการไดผล กกกกกกกก4. ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยง กกกกกกกก การบรหารความเสยงจะประสบความสาเรจไดนน ผบรหารจะตองสรางกระบวนการเพอสนบสนนใหเกดการบงช การประเมน การจดการ และการรายงานความเสยงอยางตอเนอง โดยใหเปนสวนหนงของการปฏบตงานปกต ซงปจจยทชวยใหการดาเนนงานการจดการความเสยงขององคกรประสบความสาเรจ มดงน (Pricewaterhouse Coopers, 2547) กกกกกกกก 1. การสนบสนนจากผบรหารระดบสง การดาเนนการจดการความเสยง จะประสบความสาเรจเพยงใดขนอยกบ เจตนารมณ การสนบสนน การมสวนรวม และความเปนผนาของผบรหารระดบสงในองคกร โดยผบรหารตองใหความสาคญ และสนบสนนใหทกคนในองคกรเขาใจความสาคญในคณคาของการจดการความเสยงตอองคกร มฉะนนแลวการจดการความเสยงไมสามารถเกดขนได การจดการความเสยงตองเรมตนจากการทผบรหารระดบสงขององคกรตองการใหระบบนเกดขน โดยกาหนดนโยบายใหมการปฏบต รวมถงการกาหนดใหผบรหารตองใชขอมลเกยวกบความเสยงในการตดสนใจและบรหารงาน เปนตน กกกกกกกก 2. การใชคาใหเกดความเขาใจแบบเดยวกน ซงการใชคานยามเกยวกบความเสยง และการจดการความเสยงแบบเดยวกน จะทาใหเกดความมประสทธภาพในการกาหนดวตถประสงค นโยบาย กระบวนการ เพอใชในการบงชและประเมนความเสยง และกาหนดวธการจดการความเสยงทเหมาะสม องคกรทไดมการจดทากรอบและนโยบายการบรหารความเสยงทมคาอธบายองคประกอบในกรอบการบรหารความเสยงอยางชดเจน จะทาใหผบรหารและบคลากรทกคนใชภาษาความเสยงไปในทางเดยวกนและมจดมงหมายในการจดการความเสยง กกกกกกกก 3. การปฏบตตามกระบวนการจดการความเสยงอยางตอเนอง องคกรทประสบความสาเรจในการปฏบตตามกระบวนการจดการความเสยง คอองคกรทสามารถนากระบวนการจดการความเสยงมาปฏบตอยางทวถงทงองคกร และกระทาอยางตอเนองสมาเสมอ กกกกกกกก 4. กระบวนการในการบรหารการเปลยนแปลงในการนาเอากระบวนการ และระบบ บรหารแบบใหมมาใช องคกรจาเปนตองมการบรหารการเปลยนแปลง การพฒนาการบรหารความเสยงกเชนเดยวกนทจะตองมการชแจงใหผบรหาร และบคลากรทกคนรบทราบถงการเปลยนแปลง และผลทองคกรและแตละบคคลจะไดรบจากการเปลยนแปลงนน

24  

กกกกกกกก 5. การสอสารอยางมประสทธผล โดยมวตถประสงค เพอใหมนใจไดวา ผบรหารไดรบขอมลเกยวกบความเสยงอยางถกตองและทนเวลา และผบรหารสามารถจดการกบความเสยงตามลาดบความสาคญ หรอตามการเปลยนแปลง หรอความเสยงทเกดขนใหม นอกจากน ทาใหมการตดตามแผนการจดการความเสยงอยางตอเนอง เพอนามาใชปรบปรงการบรหารองคกรและจดการความเสยงตางๆ เพอใหองคกรมโอกาสในการบรรลวตถประสงคไดมากทสด ซงการสอสารเกยวกบกลยทธการบรหารความเสยงและวธปฏบตมความสาคญอยางมาก เพราะการสอสารจะเนนใหเหนถงการเชอมโยงระหวางการบรหารความเสยงกบกลยทธองคกร การชแจงทาความเขาใจตอบคลากรทกคนถงความรบผดชอบของแตละบคคลตอกระบวนการบรหารความเสยง จะชวยใหเกดการยอมรบในกระบวนการและนามาซงความสาเรจในการพฒนาการบรหารความเสยง โดยควรไดรบการสนบสนนทงทางวาจา และในทางปฏบตจากผบรหารระดบสง กกกกกกกก 6. การวดผลการจดการความเสยง ประกอบดวย 2 รปแบบ กกกกกกกกกก 6.1 การวดผลความเสยงในรปแบบของผลกระทบและโอกาสทอาจเกดขน การจดการความเสยงทประสบความสาเรจ จะชวยใหความเสยงเหลออยในระดบทองคกรยอมรบได กกกกกกกกกก 6.2 การวดผลความสาเรจของการจดการความเสยง โดยอาศยดชนวดผลการดาเนนงาน ซงอาจกาหนดเปนระดบองคกร ฝายงาน หรอของแตละบคคล การใชดชนวดผลการดาเนนงานนอาจปฏบตรวมกบกระบวนการดานทรพยากรบคคล กกกกกกกก 7. การฝกอบรม และกลไกดานทรพยากรบคคล ผบรหาร และบคลากรทกคนในองคกรควรตองไดรบการฝกอบรมเพอใหเขาใจกรอบการจดการความเสยง และความรบผดชอบของแตละบคคลในการจดการความเสยง และสอสารขอมลเกยวกบความเสยง การฝกอบรมในองคกรควรตองคานงถงความแตกตางกนของระดบความรบผดชอบในการจดการความเสยง และความรทเกยวกบความเสยงและการจดการความเสยงทมอยแลวในองคกร นอกจากน บคลากรใหมทกคนควรไดรบการฝกอบรมเพอใหมความเขาใจในความรบผดชอบตอความเสยง และกระบวนการจดการความเสยงดวยเชนกน กกกกกกกก 8. การตดตามกระบวนการจดการความเสยง ขนตอนสดทายของปจจยสาคญตอความสาเรจของการจดการความเสยง คอการกาหนดวธทเหมาะสมในการตดตามการจดการความเสยง การตดตามกระบวนการจดการความเสยงควรพจารณาประเดนตอไปน กกกกกกกกกก 8.1 การรายงาน และการสอบทานขนตอนตามกระบวนการจดการความเสยง กกกกกกกกกก 8.2 ความชดเจนและสมาเสมอของการมสวนรวมและความมงมนของผบรหาร กกกกกกกกกก 8.3 บทบาทของผนาในการสนบสนน และตดตามการจดการความเสยง

25  

กกกกกกกกกก 8.4 การประยกตใชเกณฑการประเมนผลการดาเนนงานทเกยวกบการจดการความเสยง กกกกกกกก โดยสรปปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงคอ การทผบรหารระดบสงมการกาหนดนโยบายและแนวทางปฏบตไวอยางชดเจน เพอใหบคลากรทกคนมจดหมายรวมกนในการบรหารความเสยงและเปนไปในแนวทางเดยวกน รวมทงมการสอสาร และใหการสนบสนนในการดาเนนงาน อยางตอเนองสมาเสมอ รวมกบการใหบคลากรไดรบการอบรมความรเพอใหเขาใจกรอบของการบรหารความเสยง มการวดผลการจดการความเสยงโดยอาศยดชนวดผลการดาเนนงาน นอกจากน คอบทบาทของผบรหารในการกาหนดวธทเหมาะสมในการตดตามผลการจดการความเสยงซงการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลเปนกระบวนการทตองมการประสานงานเชอมโยงกนอยางไรรอยตอ ถอเปนความทาทายของผบรหารในการกาหนดกลยทธในการบรหารความเสยง แนวทางการบรหารความเสยงในโรงพยาบาล กกกกกกกกการบรหารความเสยงจดเปนสวนหนงของการพฒนาคณภาพ จงตองวางแผนใหมความครอบคลมชดเจนงายตอการปฏบต เปนสงทดตองกระทาสาหรบองคกร (Wilson and Tingle, 1999) โดยแยกเปนประเดนเฉพาะไดดงน กกกกกกกก1. การคนหาโอกาสพฒนาวธการดแลผปวย กกกกกกกก2. การคนหาโอกาสพฒนาความพงพอใจของผปวย กกกกกกกก3. การพฒนาศกยภาพในการดแลสขภาพของผปวยและบคลากรผใหบรการ กกกกกกกก4. การจดใหมการดแลทสามารถบอกไดวามาจากทมสขภาพทมประสทธภาพ กกกกกกกก5. การคนหาโอกาสพฒนาระบบการตดตอสอสารในการดแลและประสานทมงาน กกกกกกกก6. การคนหาโอกาสพฒนาเพอลดโอกาสการเกดอบตการณทไมพงประสงค กกกกกกกก7. การจดทาแผนปฏบตงานเรองสขภาพและความปลอดภย กกกกกกกกดงนน การบรหารความเสยงจงเปนกจกรรมเชงรกเพอปองกนความสญเสย โดยมเปาหมายอยทการพฒนาคณภาพงานบรการเพอความปลอดภยและความพงพอใจของผใชบรการ การคนหาความเสยงเปนกระบวนการทบทวนโอกาสทจะเกดปญหาหรอความไมปลอดภย เพอดาเนนการจดการอยางเหมาะสมในอนาคต ดงนนในแตละหนวยงานจงตองคนหาความเสยงในหนวยงานของตนเองดวยการเรยนรจากประสบการณในอดต เรยนรประสบการณของคนอนหรอหนวยงานอน และเรยนรระหวางการทางาน (อนวฒน ศภชตกล, 2543) ดงรายละเอยดตอไปน กกกกกกกก1. การเรยนรจากประสบการณในอดต สามารถเรยนรไดจาก กกกกกกกกกก1.1 ระบบบนทกขอมลทมอยแลว แมวาโรงพยาบาลจะยงไมมระบบบรหารความเสยงโดยภาพรวม แตละหนวยงานกจะมการเกบขอมลตางๆ ทเกยวกบความเสยงในหนวยงานของ

26  

ตนอยแลวในระบบการควบคมคณภาพหรอการบนทกเหตการณทเกดขน ซงหนวยงานควรจะนาขอมลเหลานมาทบทวน กกกกกกกกกก1.2 ประสบการณของบคคล อาจเรยนรไดจากการสมภาษณรายบคคลหรอการระดมสมองในกลมแลวนามารวบรวม และสอบทานอกรอบพรอมบนทกไว เพอเปนขอมลจดทาบญชความเสยง (Risk profile) ในหนวยงาน กกกกกกกก2. การเรยนรประสบการณของคนอน อาจทาไดจากการคนหาวารสาร วชาการ Internet การเขารวมประชมวชาการทจดโดยองคกรวชาชพ การตดตามขาวสารในหนาหนงสอพมพ การสรางเครอขายกบเพอรวมวชาชพ วธการนเปนวธการทไมเสยคาใชจาย หรอไมตองลงทนดวยความสญเสยในการคนหาความเสยงจากวารสารวชาการ คาทจะใชคนหา คอ occurrence, incident, claim, misadventure, adverse patient occurrence (APO). และควรคนหาในวารสาร 3-5 ป โดยเปาหมายเพอการเรยนรจากประสบการณผอน คอ การสรางบญชรายการความเสยง (Risk profile) ทเฉพาะเจาะจงสาหรบหนวยงาน กกกกกกกก 3. การเรยนรระหวางการทางาน การคนหาความเสยงระหวางการทางานมเปาหมายเพอการจดการกบปญหาทเกดขน การควบคมความสญเสยและทสาคญเพอปองกนปญหาในอนาคต วธการทใชไดแก การรายงานผลทไมพงประสงคทเกดกบผปวย (Adverse patient occurrence) ซงมอย 3 ลกษณะ คอ การรายงานอบตการณ (Incident reporting) การคดกรองเหตการณ (Occurrence reporting) การคนหาความเสยงจงสามารถทาไดจากการวเคราะหระบบบรการและคนหาวาในแตละขนตอนของกระบวนการหลกของงานบรการนนมความเสยงอะไรอยบาง ทงความเสยงทเกดกบผปวย/ผใชบรการและผใหบรการ หรอในมมมองของการพฒนาคณภาพประเดนนมความหมายเหมอนการคนหาโอกาสในการพฒนา (กฤษดา แสวงด, 2542) 3.1 การายงานอบตการณ (Incident report) เปนรายงานทใชกนมากทสด บคคลทอยใกลชดกบเหตการณเปนผมหนาทกรอกฟอรมรายงานอบตการณ และนาเสนอใหผบงคบบญชา การบนทกรายงานอบตการณเปนรปแบบทดทสดของการบรหารความเสยง (Wilson and Tingle, 1999) การเขยนรายงานทดควรเขยนทนททเกดเหตการณ โดยผทอยในเหตการณเปนผเขยน กกกกกกกกกก3.2 การคดกรองเหตการณ (Occurrence screening) เปนรายงานความเสยงทสมบรณ ทนเวลา แตใชคาใชจายสง เพราะเปนลกษณะของการวจย จะมการทบทวนเวชระเบยนของผปวยทกราย ทก 48-72 ชวโมง โดยทมผคดกรองซงไดรบการฝกอบรม เกยวกบคณภาพ ความเสยงและเครองชวด หากพบเหตการณทมขอสงสยกจะถกสงตอไปยงกลมผประกอบวชาชพทเหมาะสมเพอตดสนใจวาจาเปนตองมการสบสวนตอไปหรอไม จากนนจะถกสงไปยงหวหนาแผนกเพอทบทวนและดาเนนการตามความเหมาะสม

27  

กกกกกกกกกก3.3 การรายงานเหตการณ (Occurrence report) เปนระบบรายงานซงเจาหนาททกคนถกสอนใหตระหนกและรายงานเหตการณทระบไว มจานวนเหมาะสมและเฉพาะเจาะจงทจะจาได ทกคนตองรบทราบและคาดหวงวาจะรายงานเหตการณเหลาน โดยผบรหารตองพจารณาวาจะใชระบบทมอยใหเตมศกยภาพอยางไร เชน การทาฟอรมใหงายขน และขอมลทรายงานไปนนถกนามาใชประโยชน การใหขอมลกลบ (Feedback) มายงเจาหนาทอยางสมาเสมอเกยวกบความถและความรนแรงของอบตการณทเกดขน กกกกกกกกกระบวนการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลจะตองดาเนนการอยางเปนระบบ โดยระบบบรหารความเสยง (Risk management system) หมายถง การประสานกจกรรมบรหารความเสยงเพอใหมผทรวากาลงเกดความเสยงอะไรขน โรงพยาบาลกาลงเผชญกบความเสยงอะไร กจกรรมการบรหารความเสยงของโรงพยาบาลไดผลเพยงใด ผลของการประสานเชอมโยงองคประกอบทงหมดเขาดวยกน คอ ระบบจดการความเสยง อนไดแก การมโครงสรางรวม มเปาหมายรวม มกจกรรม ทครอบคลมกวางขวาง ทงการรายงาน การสะทอนขอมล การจดทาฐานขอมลกจกรรมของคณะกรรมการ การฝกอบรม การมสวนรวมของเจาหนาท การสนบสนนของผประกอบการวชาชพ การจดการความเสยงไมใชเรองใหมในโรงพยาบาล แตเปนกจกรรมซงมการดาเนนงานอยแลว เชน อาชวอนามย และ ความปลอดภยของเจาหนาท การควบคมการตดเชอในโรงพยาบาล การปองกนอคคภยและอบตการณรกษาความปลอดภย ระบบการประกนคณภาพ การปองกนอบตเหต การรายงานอบตการณการใชเครองมอทปลอดภย การเขยนฉลากวตถอนตราย สงเหลานอาจเรยกวาโปรแกรมการบรหารความเสยง (Risk management program) นอกจากนนยงมการจดการความเสยงในหนวยงาน ซงเปนกจกรรมประจาวนของหวหนาหนวยทจะจดการกบความเสยงในขอบเขตอานาจของตน สงทขาดหายไปในโรงพยาบาลสวนใหญ คอ การประสานกจกรรมการจดการความเสยง เพอใหมผทรวากาลงเกดความเสยงอะไรขน โรงพยาบาลกาลงเผชญกบความเสยงอะไร กจกรรม การจดการความเสยงของโรงพยาบาลไดผลเพยงใด ผลของการประสานเชอมโยงองคประกอบทงหมดเขาดวยกน คอ ระบบบรหารความเสยง อนไดแก การมโครงสรางรวม มเปาหมายรวม มกจกรรมทครอบคลมกวางขวาง ทงการรายงาน การสะทอนขอมล การจดทาฐานขอมลกจกรรมชองคณะกรรมการ การฝกอบรม การมสวนรวมของเจาหนาท การสนบสนนของผประกอบการวชาชพ การมระบบการจดการความเสยงของโรงพยาบาลจะสงผลดงน 1. แสดงการยอมรบบทบาทของโปรแกรมทมอยเดม และบทบาทของหวหนาหนวยงาน 2. เปนหลกประกนวาหวหนาหนวยงานจะเปนผจดการความเสยงในโอกาสแรก กกกกกกกก3. สงเสรมการสอสารระหวางโปรแกรมและหวหนาหนวยงานตางๆ

28  

กกกกกกกก4. ทกคนเปนผจดการความเสยงและจะตองเสรมพลงใหทกคนจดการความเสยงได กกกกกกกก5. ไมเพมคาใชจายทไมจาเปน กกกกกกกกผจดการความเสยง (Risk management) คอ บคคลหรอกลมบคคลทผอานวยการโรงพยาบาลมอบหมายใหรบผดชอบระบบบรหารความเสยง กกกกกกกกประเดนทเกยวของกบการบรหารความเสยง หรอโปรแกรมตางๆ ทเกยวของกบการบรหารความเสยง สถาบนรบรองคณภาพโรงพยาบาลไดระบประเดนทเกยวของกบหารบรหารความเสยงตามมาตรฐาน HA ประกอบดวย กกกกกกกก1. ความเสยงในการดแลรกษาผปวย (Clinical risk) ในดาน กกกกกกกกกก1.1 การตดเชอ กกกกกกกกกก1.2 อนตรายจากการใชเครองมอพเศษ กกกกกกกกกก1.3 อนตรายจากการทา Invasive procedure กกกกกกกกกก1.4 อนตรายจากยา กกกกกกกกกก1.5 ความชอกชาของรางกายหรออวยวะ กกกกกกกกกก1.6 การเกดอบตเหต กกกกกกกกกก1.7 การเสยชวตอยางไมคาดคด กกกกกกกกกก1.8 การเกดแผลกดทบ กกกกกกกกกก1.9 ภาวะแทรกซอนในระบบทางเกนหายใจ กกกกกกกกกก1.10 การเสอมหนาทของอวยวะเนองจากไมไดใชงาน กกกกกกกก2. ความปลอดภยของเจาหนาทและอาชวอนามยในดาน กกกกกกกกกก2.1 ความเสยงทางกายภาพ/เคม/การตดเชอ กกกกกกกกกก2.2 อบตเหตจากการทางาน กกกกกกกกกก2.3 โรคจากการประกอบอาชพ กกกกกกกก3. ระบบรกษาความปลอดภย (Security) ในดาน กกกกกกกกกก3.1 อบตเหตทวไป/ถกทาราย กกกกกกกกกก3.2 อคคภยและธรรมชาตตางๆ กกกกกกกกกก3.3 การสญเสยหรอความเสยหายตอทรพยสน กกกกกกกกกก3.4 การทาลายสงแวดลอม กกกกกกกก4. การปองกนและควบคมโรคตดเชอในโรงพยาบาล (Infection Control) ในดาน กกกกกกกกกก4.1 รบทราบบทบาทหนาทของตนในการบรหารงานการปองกน และควบคมโรคตดเชอในโรงพยาบาล

29  

กกกกกกกกกก4.2 ปฏบตตามวธปฏบตเพอปองกนการตดเชอทพบบอย การทาลายเชอ และการทาใหปราศจากเชอ การดแลสขภาพของเจาหนาท Universal precaution, Isolation precaution เปนตน กกกกกกกก5. การจดการกบคารองเรยนของผปวย ในดาน กกกกกกกกกก5.1 การบนทกคารองเรยนของผปวยและครอบครว กกกกกกกกกก5.2 การรายงานการตอบสนองตอคารองเรยน กกกกกกกกกก5.3 การรวบรวมสงคารองเรยนทมาถงผอานวยการใหกบผจดการความเสยง กกกกกกกกกก5.4 การจดใหมขอมลความพงพอใจของผปวยในทกหนวยบรการทางคลนก (สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล, 2543) กกกกกกกกกระบวนการดงกลาวเปนการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลในภาพรวมทงหมด แตความเสยงทกอใหเกดผลกระทบตอผปวยโดยตรง คอ ความเสยงดานคลนก ดงนน การบรหารความเสยงดานคลนกเปนการบรหารความเสยงทเกดจากการรกษาพยาบาลผปวยทนามาซงเหตการณทไมพงประสงค กกกกกกกกการบรหารความเสยงทางคลนก ความเสยงทางคลนก หมายถง เหตการณทไมพงประสงคอนเนองมาจากการรกษา พยาบาลผปวยไมถกตอง หรอไมมประสทธภาพ (ผองพรรณ จนธนสมบต และคณะ, 2555) ความเสยงทางคลนก หมายถง เหตการณทไมพงประสงคอนเนองมาจากการรกษา พยาบาลผปวยไมถกตอง หรอไมมประสทธภาพ ความเสยงหรออบตการณไมพงประสงคทอาจเกดขน สามารถแบงไดดงน กกกกกกกก1. ความเสยงทางกายภาพ หรอความเสยงทวไป เชน ทรพยสนถกลกขโมย ไฟดบ นาทวม กกกกกกกก2. ความเสยงทวไปทางคลนก เชน การพลดตกหกลม การแพยา กกกกกกกก3. ความเสยงทางคลนกเฉพาะโรค เชน ผปวยขอสะโพกเคลอนหลดภายหลงการผาตดเปลยนขอสะโพก ปจจบนในทกโรงพยาบาลมงเนนและเฝาระวงความเสยงทางคลนกเพมมากขน ยกตวอยางความเสยงทางคลนก เชน ความผดพลาดในการสอสารและการระบตวผปวย ความผดพลาดของการวนจฉย ความผดพลาดของการวางแผน การดแลรกษาพยาบาล ความผดพลาดหรออบตเหตในการใหการรกษาพยาบาล และอาการหรอภาวะแทรกซอนจากการผาตดหรอทาหตถการ เปนตน อยางไรกตามการมงเนนการเกบรวบรวมขอมล รวมถงการวเคราะหความเสยง หรอ อบตการณทางคลนกเฉพาะโรคยงไมสามารถรวบรวมไดอยางเปนระบบ ซงแททจรงแลวในแตละทมนาทางคลนกหรอทมดแลผปวยเฉพาะโรคสามารถเกบรวบรวมขอมลนได ปญหาท

30  

เกดขนอาจเปนเพราะการแยกระหวางอบตการณไมพงประสงค กบภาวะแทรกซอนของโรคทเกดขนนนยงมความไมเขาใจและเปนทถกเถยงกน แตอยางไรกตามหากมการรวบรวมอบตการณหรอความเสยงทางคลนกเฉพาะโรคได จะทาใหเกดการปรบปรงระบบในเชงลกในกลมโรคตางๆไดมากขน (ชช สมนานนท, 2553) โรค/กลมอาการ/หตถการ ความเสยงดานคลนก/เหตการณไมพงประสงค/

ภาวะแทรกซอน ภาวะกลามเนอหวใจตาย (Myocardial infarction)

ภาวะชอค (Shock) / ภาวะหวใจลมเหลว (Congestive heart failure)

โรคหลอดเลอดสมอง (Cerebrovascular disease)

ภาวะแตกซา (Re bleeding)/ความดนในกระโหลกศรษะสง (Increase intracranial pressure)

วณโรค (Tuberculosis) ภาวะกลบเปนซา (Relapse)/ภาวะตดเชอซา (Reinfection)

แผลเบาหวาน (Diabetic foot) สญเสยรยางค (Limb loss) การบาดเจบทศรษะ (Head injury) ความดนในกะโหลกศรษะสง (Increase intracranial

pressure) /ภาวะสมองเคลอน (Herniation) ไสตงอกเสบเฉยบพลน (Acute appendicitis) ไสตงแตก (Ruptured) การบาดเจบหลายระบบ (Multiple trauma) ภาวะชอค (Shock) บาดเจบทรยางค (Limb injury) การปลกถายอวยวะลมเหลว (Replantation

failure)

แผนภาพท 5 แสดงตวอยางความเสยง/อบตการณทางคลนกเฉพาะโรค (Specific clinical risk) กกกกกกกกความเสยงดานคลนกเกดขนไดจากการใหบรการถงแมการใหบรการนนจะดและมคณภาพตอบสนองความตองการของผใชบรการไดกตาม นอกจากนกระแสของสงคมทเปลยนแปลงไปในเรองของการเฝาระวงการควบคมคณภาพการบรการ การรบรองคณภาพการบรการ ความเหมาะสมในเรองของคารกษาพยาบาล การควบคมเกยวกบมาตรฐานวชาชพ รวมทงปญหาทางดานกฎหมาย โดยเฉพาะอยางยงการทางานทไมไดตามมาตรฐาน จะทาใหเกดความเสยงตางๆ แตความเสยงจะสามารถทจะลดและปองกนได โดยปจจยสวนบคคลบางประการอาจ

31  

มผลตอการปฏบตตามกระบวนการจดการภาวะเสยง ซงปจจยเหลานนไดแก อาย ปจจยดานวฒการศกษา และประสบการณในการปฏบตงานเหลานลวนมผลในการบรหารความเสยงดานคลนก กกกกกกกกการบรหารความเสยงทางคลนกใหมประสทธภาพจาเปนอยางยงทจะตองมการพฒนาความร ทกษะทางการพยาบาลวชาชพในการบรหารความเสยงทางคลนกรวมทงตองมการเสรมสรางทศนคตในทางบวกตอการบรหารความเสยงทางคลนกใหแกพยาบาลวชาชพ ซงการบรหารความเสยง เปนการเฝาระวงและเปนกระบวนการลดความสญเสยทเกดขน ประกอบดวย 4 ขนตอน (ผองพรรณ จนธนสมบต, 2555) ดงน กกกกกกกก1. การคนหาความเสยง (Risk identification) เปนขนตอนแรกทมความสาคญ เพราะเปนกจกรรมเชงรกทชวยปองกนอนตรายจากการบาดเจบและ/หรอการสญเสยทมโอกาสจะเกดขน การคนหาความเสยงเปนการรวบรวมขอมลจากแหลงตางๆ ทมในหนวยงานและแหลงอนๆ เพอคนหาแนวทางปฏบตงานทมความเสยงและตองการการปรบปรงแกไข โดยคนหาวธการทไดจากการเรยนรจากประสบการณทเกดขนในอดต โดยการศกษาจากระบบรายงานอบตการณ บนทกประจาวน รายงานจากการตรวจสอบการปฏบตงานของบคลากร การเรยนรจากประสบการณของผอนดวยการสบคนขอมลจากวารสารทงในประเทศไทย และตางประเทศ และทาง Internet การเรยนรในระหวางการปฏบตงานเปนสงทชวยควบคมความเสยหาย และปองกนมใหเกดอนตรายและหรอ การบาดเจบตอบคลากรในอนาคต การจดการความเสยงในบรบทของพยาบาลวชาชพ สามารถเรมตนไดจากการทบทวน 12 กจกรรม การทบทวนขณะดแลผปวยขณะอยโรงพยาบาลดวยการทา C3-THER หรอจากการทบทวน กกกกกกกก2. การประเมนความเสยง (Risk analysis/Risk assessment) เปนขนตอนการประเมนความเสยงทรวบรวมไดจากการคนหาทงในลกษณะการประเมนยอนหลง การประเมนปจจบนและการประเมนไปขางหนาดวยการพจารณาความเสยหายและ/หรออนตรายทเกดขน หรออาจจะเกดขนจากความเสยงเหลานน ขนตอนการประเมนความเสยง ประกอบดวย การศกคนหาขอเทจจรง ดวยการพจารณาความถ ความรนแรงจากอนตราย และความเสยหายทเกดขน การจดทาบญชรายการความเสยง (Risk profile) ในหนวยงานเปนการรวบรวมรายงานอนตราย และ/หรอ การบาดเจบทเกดขน หรอ มโอกาสจะเกดขนจากความเสยงทมในหนวยงาน การปรบปรงแกไขบญชรายงานความเสยงอยางตอเนองโดยนามาจดลาดบความสาคญของความเสยงทเกดจากการควบคมหรอแกไข เพอคนหาวธในการจดการความเสยงทเหมาะสมตอไป สาหรบบรบทของพยาบาลวชาชพตอการประเมนความเสยง กกกกกกกก3. การจดการความเสยง (Risk treatment/Action to manage risk)ขนตอนการนาแนวทางตางๆ ทจะนามาจดการความเสยงทเกดจากการคนหาและจดลาดบความสาคญ เพอนาไปสการ

32  

ปฏบต โดยคานงถงความสามารถของทมงานในการนาแนวทางทจะใชจดการความเสยง ซงแนวทางในการปฏบตในการจดการความเสยง ประกอบดวย การหลกเลยงความเสยง (Risk avoidance) เปนการเลอกทจะปฏบตกจกรรมซงมโอกาสจะทาใหเกดอนตรายรายแรง การผองถายความเสยง (Risk transfer) เปนการเลอกทจะไมจดการความเสยงดวยตนเอง การใหคนอนทาหนาทมความเสยงแทน การปองกนความเสยง (Risk prevention) เปนการปองกนความเสยงเนองจากไมสามารถกาจดความเสยงนนใหหมดไปไดโดยการหาแนวทางปฏบตทเหมาะสม การรกความสญเสยหลงจากเกดเหตการณ (Loss reduction) เปนการดแลแกปญหาโดยฉบพลนภายหลงมเหตการณทเกดขนและสรางความเขาใจทดตอกน การแบงแยกความเสยง (Risk segregation) เปนการแบงแยกทรพยากรออกเปนหลายสวน เพอใหมระบบสารองทรพยากรไวใชในกรณทมความเสยง บรบทของพยาบาลดานการจดการความเสยง กกกกกกกก4. การประเมนผลการจดการความเสยง (Risk management evaluation) เปนขนตอนสดทายของกระบวนการบรหารความเสยงทตองเชอมโยงผลทเกดขนจากการจดการความเสยงกบตวชวดของหนวยงานและระบบประกนคณภาพซงประกอบดวย การตดตามผลของการจดการความเสยงกบขอมลเดม การคานงถงสาเหตของการเกดอบตการณซ า ทงทมมาตรการปองกนแลว ประเมนวธการในการจดการความเสยงทไดปฏบตไปแลวซงพจารณาความเหมาะสมตามประสทธผลของวธปฏบต ปญหา อปสรรคในการปฏบต การปรบเปลยนกลยทธในการจดการความเสยงใหเหมาะสมสาหรบการประเมนผลการจดการความเสยงในบรบทของพยาบาลเปนการตดตามประเมนผลการพฒนากจกรรมตางๆทพยาบาลไดทาการพฒนาไว กกกกกกกกการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลนนทเวช กกกกกกกกโรงพยาบาลนนทเวช เปนโรงพยาบาลเอกชน ระดบตตยภมในจงหวดนนทบร มขนาด 200 เตยง มพยาบาลวชาชพจานวน 180 คน (ขอมล ณ วนท 1 มนาคม 2558) ใหการบรการรกษาผปวยทวไป รนแรง และวกฤต มปญหาเจบปวยทซบซอน ตองใชเทคโนโลยชนสงในการรกษา ใหการดแลรกษาโดยแพทยผเชยวชาญเฉพาะสาขา และทมการพยาบาลทมความชานาญเฉพาะสาขา โดยโรงพยาบาลนนทเวชมการพฒนาสความเปนเลศในดานคณภาพมาตรฐานโรงพยาบาลทงในประเทศและตางประเทศ โดยในป 2556ไดรบการตออายการรบรองคณภาพมาตรฐานโรงพยาบาลและบรการสขภาพ ฉบบเฉลมพระเกยรตฉลองสรราชสมบตครบ 60 ป (Re-Accreditation Survey) ของสถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล และในป 2557 ไดรบการตออายการรบรองรบรองสถานพยาบาลของ Joint Commission International (JCI) สหรฐอเมรกา โดยมพนธกจวา ใหบรการดานการรกษาพยาบาลอยางมคณภาพ มประสทธภาพและไดมาตรฐาน โดยยดคณธรรม จรยธรรม เคารพสทธและศกดศรผปวยและมการพฒนาอยางตอเนอง โดยมคานยมหลกขององคกร

33  

คอ CARES ประกอบดวย C: Customer Centric : การมงเนนลกคาเปนศนยกลางในการใหบรการA:Accountability & Integrity : มงเนนรบผดชอบในหนาทและปฏบตตามจรยธรรม R: Result- Oriented : มงเนนบรรลเปาหมายในการทางานเรามงมนทจะทางานใหสาเรจไดตามเปาหมายทกาหนดรวมทงการจดสรรและใชทรพยากรทมอยใหเกดประโยชนสงสด E: Excellent Teamwork : มงเนนการทางานเปนทมและเคารพใหเกยรตผอน S: Safety : มงเนนการยดมนและปฏบตตามมาตรฐานเพอความปลอดภย ซงโรงพยาบาลเนนการใหการบรการทใหความสาคญกบความปลอดภยของผปวยตามคานยมหลกขององคกร และหนงเขมมงของโรงพยาบาลในป 2557 ไดกาหนดใหปฏบตตามมาตรฐานและมการบรหารความเสยงเชงรก โดยการสรางจตสานกและพฒนาวธการอยางตอเนองเพอใหมนใจวาลกคา แพทย พนกงาน และชมชนขางเคยงทเราปฏบตงาน มความปลอดภย กกกกกกกกการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลนนทเวช ไดกาหนดขอบเขตครอบคลมถง กระบวนการคนหา การรายงาน ประเมน/วเคราะหการจดการกบเหตการณทไมพงประสงค รวมถงกระบวนการประเมนผลของการบรหารความเสยงภายในโรงพยาบาลนนทเวช ทสงผลตอความปลอดภยไดแก ไมปฏบตตามมาตรฐานวชาชพมาตรฐานการปฏบตงานตางๆนโยบายของโรงพยาบาล กฎหมาย และสทธผปวย ประกอบดวย การบรหารความเสยง ทงกจกรรมการปองกน และกจกรรมการแกไข ทงรนแรงระดบตาจนถงรนแรงระดบมาก (Sentinel Event)โดยกาหนดกระบวนการบรหารความเสยง 4 ขนตอนดงน กกกกกกกกขนตอนท 1 การคนหาความเสยง ทกหนวยงานทาการคนหาความเสยง โดยแยกเปน 2 ระดบดงน กกกกกกกก1. ระดบโรงพยาบาล กกกกกกกกกก1.1 ผจดการบรหารความเสยง รบผดชอบ ในการวางแผน ในการคนหาความเสยงในดานตางๆ เชงรกในกระบวนการหลกทง 4 กระบวนการ และสารวจโครงสรางสงแวดลอม โดยการ Quality walk Roundหรอเยยมสารวจภายใน (Internal Survey Internal Audit) อยางนอยปละ 1 ครง หรอคณะกรรมการ PCT ตางๆ ทา Tracer Round ทบทวนเวชระเบยนผปวย หลงดาเนนการตองนาขอบกพรองทพบหรอความเสยงทคนพบมาสรปและเขาสกระบวนการแกไขปองกนความเสยง ตอไป กกกกกกกกกก1.2 ผจดการบรหารความเสยง นาความเสยงทคนพบ จากผลการทบทวนกระบวนหลกการทบทวนเวชระเบยนผปวยการสารวจโครงสรางสงแวดลอมการบนทกรายงานอบตการณของโรงพยาบาลความเสยงจากขาวสารหรอสอตางๆหรอผเชยวชาญและจากการประชมผบรหารโรงพยาบาลจดทาบญชความเสยงระดบโรงพยาบาล

34  

กกกกกกกกกก1.3 ผจดการบรหารความเสยง ถายทอดบญชความเสยงของโรงพยาบาลใหกบหนวยงานทเกยวของ กกกกกกกก2. ระดบหนวยงาน กกกกกกกกกก2.1 หวหนาหนวยงาน ผจดการแผนก รบการถายทอด ความเสยงระดบโรงพยาบาลทเกยวของ กกกกกกกกกก2.2 หวหนาหนวยงาน ผจดการแผนก ตองคนหาความเสยงในหนวยงาน แผนกของตนเองจากกระบวนการทางาน การตรวจเวชระเบยนการตรวจเยยมผปวยการตรวจสงแวดลอมหนวยงานแหลงขอมลตางๆ ขาวสารตางๆ และบนทกรายงานอบตการณของหนวยงานนามารวบรวมสรปและเขาสกระบวนการแกไขปองกนความเสยง และจดทาเปนบญชความเสยง (Risk profile) ของหนวยงานใหสอดคลองกบความเสยงโรงพยาบาล กกกกกกกกการรายงานความเสยง หวหนาหนวยงานตองรายงานความเสยงตามระดบความรนแรง ดงน

ระดบความรนแรง ระยะเวลาการรายงาน ผรบรายงานโดยตรง A-B-C ภายใน 24 ชวโมง Incharge/ ผจก.แผนก D ภายใน 8 ชวโมงกก ผจก.แผนก E ภายใน 8 ชวโมงกก ผจก.ฝาย/ Supervisor/RM Manager F-G-H-I ภายใน 8 ชวโมง ทนทก ผจก.ฝาย/ Supervisor/ ผอ.แพทย/

ผอ.บรหาร ขนตอนท 2 การประเมนหรอวเคราะหความเสยง เมอหวหนาหนวยงาน ผจดการแผนก ทาการคนหา หรอรวบรวมความเสยงทอาจจะเกดขนทงหมด และนามาประเมน วเคราะหความเสยง เพอจดลาดบความสาคญในการปองกน โดยพจารณาจากความถในการเกดอบตการณ และระดบความรนแรงในการเกดอบตการณ 2.1 ความถ ประเมนจาก : 1 คะแนน = 4 ป ตอครง 2 คะแนน = 2-3 ปตอครง 3 คะแนน = 1 ครงตอป 4 คะแนน = 2-5 ครงตอป 5 คะแนน = มากกวา 5 ครงตอป กกกกกก 2.2 ความรนแรงแบงเปน 9 ระดบ (แบงตาม The National Coordinating Council for Medication Error Reporting & Prevention: NCCMERP)

35  

กกกกกกกกระดบ A หมายถง เหตการณ สงไมพงประสงคทมโอกาสเกดความคลาดเคลอนหรอเกดความผดพลงไดแตยงไมเกด กกกกกกกกระดบ B หมายถง เกดความคลาดเคลอนหรอเกดความผดพลง ไมถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท แตยงไมมความเสยหายใด กกกกกกกกระดบ C หมายถง เกดความคลาดเคลอนความผดพลงถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาทแตไมไดรบอนตราย เสอมเสยชอเสยงทรพยสนเสยหายเลกนอย มลคาไมเกน 2,000 บาท กกกกกกกกระดบ D หมายถง เกดความคลาดเคลอน หรอความผดพลง ถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท และจาเปนตองเฝาระวง หรอตรวจพเศษ เพอยนยนวาผปวยไมไดรบอนตราย สงผล ชอเสยงภาพพจนเสยหาย เกดความไมไววางใจจากผปวย และความไมสะดวกขณะรบบรการทรพยสนเสยหายเลกนอยมลคา 2,000-5,000 บาท กกกกกกกกระดบ E หมายถง เกดความคลาดเคลอน ถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท สงผลใหเกดอนตรายชวคราว และตองมการบาบดรกษา เกดความไมไววางใจ จากบรษทประกนชวตหนวยงานของรฐ ทรพยสนเสยหายมากกวา 5,000 แตไมเกน10,000 บาท กกกกกกกกระดบ F หมายถง เกดความคลาดเคลอน ความผดพลง ถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท สงผลใหเกดอนตรายชวคราว และจาเปนรกษาเพอแกไข บรรเทาความรนแรงของอนตรายทเกดขน ตองนอนโรงพยาบาลหรอรกษานานขน เกดความไมไววางใจจากบรษทประกน/หนวยงานของรฐ ตองหยดงานมากกวา 3 วน ทรพยสนเสยหายมากกวา 10,000 บาทแตไมเกน 50,000 บาท กกกกกกกกระดบ G หมายถง เกดความคลาดเคลอน ความผดพลง ถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท เจาหนาท สงผลใหเกดอนตรายถาวร ทรพยสนเสยหายมมลคามากกวา 50,000 บาทแตไมเกน 100,000 บาท ชอเสยงภาพพจนเสยหาย ปรากฏในสอสาธารณะ กกกกกกกกระดบ H หมายถง เกดความคลาดเคลอน ความผดพลง ถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท เจาหนาท สงผลใหตองทาการชวยชวต การบาดเจบเจบปวยจากงานในระดบรนแรง ทรพยสนเสยหาย มมลคามากกวา 100,000 บาทแตไมเกน 300,000 บาท ชอเสยงภาพพจนเสยหาย ปรากฏในสอสาธารณะ กกกกกกกกระดบ I หมายถง เกดความคลาดเคลอน ความผดพลง ถงผปวย โรงพยาบาล เจาหนาท ทาใหผปวยการเสยชวตทรพยสนเสยหายมมลคามากกวา 300,000 บาท ชอเสยงภาพพจนเสยหาย ปรากฏสอสาธารณะถกฟองรอง ตอองคกรวชาชพ กกกกกกกกขนตอนท 3 การจดการกบความเสยง ก. กลยทธในการจดการความเสยง ประกอบดวย 5 กลยทธ ดงน กกกกกกกกกก 3.1 การหลกเลยงความเสยง (A=Risk Avoidance) คอการทบคคลหรอหนวยงาน/

36  

โรงพยาบาลยตการทาหนาทบางอยางทมความเสยงสง เชน การทสตแพทยยตการทาคลอด เมอคาดวามารดาหรอทารกอาจจะไดรบอนตรายหรอไมปลอดภย 3.2 การผองถายความเสยง (T=Risk Transfer) คอ การทมอบหมายใหบคคลหรอองคกรภายนอกมาทาหนาททมความเสยงแทน เชน การสงผปวยไปตรวจทางหองปฏบตการหรอเอกซเรยภายนอก 3.3 การปองกนความเสยง (P=Risk Prevention) เชน การใสเสอตะกวปองกนรงส การบารงรกษาเชงปองกนของเครองมอ การมระเบยบการปฏบตงานและการใหความรแกพนกงาน เปนตน 3.4 การลดความสญเสย (R=Loss Reduction) คอ กลยทธทใชเมอเกดความเสยหายขนแลว เชน การดแลแกปญหาโดยเฉยบพนดวยความใสใจ ใหความอบอนสะดวกสบาย ใหขอมลตรงไปตรงมาภายใตคาแนะนาของผรกฎหมาย สอสารและสรางความเขาใจทดตอกนเพอปองกนปญหาการฟองรอง 3.5 การแบงแยกความเสยง (S= Segregation) คอ การแบงแยกหรอจดใหมระบบสารองสาหรบทรพยากรทใชในการปฏบตงาน ข. การกาหนดตวชวด การกาหนดตวชวดเปนการประเมนผลการบรหารความเสยงของหนวยงานซงตองกาหนดใหเหมาะสมกบปญหาและสามารถเกบรวบรวมไดงาย โดยตองสามารถวดไดเปนจานวนหรออตราเชน จานวนหรออตราความคลาดเคลอนของยาระดบ G-I = 0 หรอ 0% ค. การกาหนดกจกรรม/มาตรการปองกน เมอคนหาความเสยงไดแลว หนวยงานทรบผดชอบทาการกาหนดกจกรรม/มาตรการปองกนและบนทกในบญชความเสยง (Risk Profile) กกกกกกกกขนตอนท 4 การประเมนผล (Risk Evaluation) ซงสามารถแบงออกเปน 2 สวน กกกกกกก ก. การตดตามประเมนผลของฝายพฒนาคณภาพ ซงมแนวทางในการปฏบต ดงนผจดการแผนกบรหารความเสยงและผจดการแผนกพฒนาคณภาพ จะดาเนนการประเมนประสทธผลของกจกรรมบรหารความเสยงทกเดอนรายงานตอผแทนฝายบรหารคณภาพและในรอบป เพอนามาวางแผนยทธศาสตรระดบโรงพยาบาลในปถดไป กกกกกกกก ข. การตดตามประเมนผลของหนวยงาน ทกหนวยงานจะทาการตดตามประเมนการบรหารความเสยงของหนวยงานโดยการเฝาตดตามตวชวดคณภาพตามบญชความเสยงทกาหนดไว โดย รายงานผลการตดตามตวชวดคณภาพตอผบ งคบบญชาสายงาน และตองมการทบทวน ปรบปรงบญชความเสยง และคมอปฎบตงานใหมความทนสมยอยางนอยปละ 1 ครง

37  

กกกกกกกก ฝายการพยาบาล โรงพยาบาลนนทเวช เปนหนวยงานทรบนโยบายการบรหารความเสยงจากคณะกรรมการบรหารระดบสง โดยมการบรหารจดการตามบทบาททกาหนดเพอใหการบรหารความเสยงโรงพยาบาลเกดประสทธภาพ มการถายทอดนโยบายลงสผบรหารระดบตนและผปฏบตงาน มการมอบหมายหนาทความรบผดชอบทเหมาะสมกบขอบเขตหนาท สนบสนนใหมสวนรวมในการดาเนนการและการตดสนใจทเกยวของกบการทางาน โดยมการแบงการทางานตามสายงานความเชยวชาญเฉพาะสาขา ไดแก สาขาศลยกรรมทวไปและศลยกรรมกระดก สาขากมารเวช สาขาสตนรเวช สาขาอายรกรรมทวไปและอายรกรรมเรอรง เพอใหเกดการทางานทรวดเรวในสายงานการดแลผปวยเพอมงสความเปนเลศและมคณภาพ นอกจากนฝายการพยาบาลไดมบทบาทในทมดแลผปวย (Patient Care Team) ประกอบดวยสหสาขาวชาชพเพอพฒนากระบวนการรกษาผปวยใหมประสทธภาพตามมารฐานวชาชพและมความทนสมย โดยคณะทางานดงกลาวมบทบาทในการรวมกนทบทวนอบตการณทางคลนกและการบรหารความเสยงเชงรกทาใหสามารถแกไข ปองกนอบตการณไดครบดาน มการกาหนดตวชวดทเหมาะสมในการกากบผลการดแลผปวยเพอใหเกดการพฒนาการรกษาพยาบาลใหครอบคลมความตองการของผปวยและเกดความปลอดภยมากขนในบทบาทการสงเสรมการมสวนรวมในการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพในระดบผปฏบตการนน มการอบรมใหความรในเรองกระบวนการบรหารความเสยงใหแกพยาบาลวชาชพตงแตเรมการทางานในหลกสตรการปฐมนเทศพยาบาลใหมเพอใหเขาใจมาตรฐานและระบบการบรหารความเสยงขององคกร โดยเนนการสรางความตระหนกใหผปฏบตงานทกคนเปนผจดการความเสยงในงานของตนเองเรมจากการคนหาความเสยงในหนวยงานตนเอง โดยรณรงคใหมการบนทก Incident report ระดบ A-B ทพบในกระบวนการทางานเพอเปนการดกจบความเสยงในระดบตนกอนไปถงผปวย การเนนย าใหผบรหารระดบตนในระดบผจดการแผนก Walk round เพอกากบดแลการปฏบตการพยาบาลใหเปนไปตามมาตรฐานการพยาบาลและเปนการปองกนความเสยงเชงรก ฝายบรหารการพยาบาลไดสงเสรมการรายงานอบตการณ (Incident report) ในระดบ A-B และการปด IR ในเชงเสรมพลงโดยการใหรางวลแกหนวยงานทปฏบตไดด เพอมงเนนการคนหาความเสยงทหนางานโดยการ Walk round การวเคราะหความเสยงทพบ การจดการและการประเมนผลการจดการความเสยง ทาใหเกดการพฒนาทกษะในการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพใหมเพมมากขน เกดนวตกรรมในการเรยนรในจดการความเสยงความเสยงแบบใหมเพอปองกนการเกดซ า เชน การแบงปนความรและแนวทางการทางานใหมทไดจากอบตการณในรปของการสอนโดยการแสดงบทบาทสมมต (Role Playing) เพอใหเกดการเรยนรแบบใหม และมองการบรหารความเสยงเปนเรองททาทาย การแกไขอบตการณแบบมสวนรวม โดยมสวนรวมแสดงความคดเหน เอาอบตการณทเกดขนมาถายทอดใหผอนฟงเพอใหเกดการเรยนร ปองกนการเกดอบตการณซ า

38  

จากความผดพลาดทผานมา โดยไมกลาวโทษกบแตกลบคดวาผทนามาถายทอดเปนผทมความกลาหาญและควรชนชม โดยลกษณะการถายทอดประสบการณตรงแบบน ทาใหเกดการบรหารความเสยงเปนการพฒนาเรองการเรยนรของบคลากร การสรางบรรยากาศทไมมการตาหนกน บคลากรสามารถรายงานความผดพลงโดยไมตองหวาดกลววาจะถกลงโทษ โดยใชประเดนทเปนความเสยงและขอพงระวงมาพดคยกน ดงกลาวมาทงหมดนเปนการสรางวฒนธรรมความปลอดภยใหเกดขนในองคกร (ผองพรรณ จนธนสมบต และคณะ, 2555) กกกกกกกกดงนน ความเสยงดานคลนกเกดขนไดจากการใหบรการทผดพลาด ไมเปนไปตามมาตรฐานถงแมการใหบรการนนจะดและมคณภาพตอบสนองความตองการของผใชบรการไดกตามแตคงไมอาจชดเชยอบตการณทเกดขนไดทาใหบคลากรวชาชพดานสขภาพตองใหความสาคญกบการบรหารความเสยงทงเชงรบและเชงรกเพอใหเกดคณภาพความปลอดภยในการใหบรการแกผรบบรการดานสขภาพ ในปจจบนกระแสของสงคมในเรองของการแขงขนดานการประกนคณภาพโรงพยาบาลมมาก โดยเฉพาะในโรงพยาบาลเอกชนทาใหเกดการควบคมมาตรฐานเปนหนงใน กลยทธหลกขององคกรในการการเฝาระวงการควบคมคณภาพการบรการใหเกดอยตลอดเวลา โดยเฉพาะในเรองของการควบคมมาตรฐานวชาชพ ซงเปนปจจยหลกในการสรางความนาเชอมนใหกบผรบบรการ แตปจจยดงกลาวเปนปจจยภายนอก ซงสงทดทสดคอคณภาพทเกดจากตวบคคล ซงขนกบปจจยดานบคคล เจตคตทมขอจากดในรายบคคลทสามารถใหการบรการตามมาตรฐานวชาชพ และมองความเสยงทอยในกระบวนการบรการไดหรอไม ดงนนจงจาเปนอยางยงทควรมการศกษาปจจยสวนบคคล เจตคตของบคลากร โดยเฉพาะพยาบาลวชาชพทตองใหการดแลผรบบรการตลอดเวลาทอยในโรงพยาบาลวามผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกเปนอยางไรเพราะเปนความเสยงทเกดกบผปวยโดยตรง ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนก ปจจยสวนบคคล กกกกกกกกปจจยสวนบคคล (Individual variables) เปนลกษณะทแสดงออกถงเอกลกษณเฉพาะบคคลใดบคคลหนงสงผลทาให การแสดงพฤตกรรมของแตละบคคลแตกตางกน การบรหารความเสยง เปนการบรหารองคกรสการพฒนาคณภาพ มความจาเปนตองอาศยการประสานความรวมมอจากทกคนในหนวยงาน ผบรหารจงตองเปนผมความรความสามารถในการบรหารงาน เพอกระตนใหเกดการทางานรวมกนเปนทม ดงนน การบรหารความเสยงจะมประสทธภาพหรอไมนน สวน

39  

หนงนาจะมาจากปจจยสวนบคคล ซงเปนลกษณะทแสดงออกมาใหเหนถงเอกลกษณเฉพาะบคคล ทาใหการแสดงพฤตกรรมของแตละบคคลแตกตางกนไป (กนยารตน มาวไล, 2551) กกกกกกกกภมหลงเฉพาะบคคล (Personal Background) หรอลกษณะชวประวตแตละบคคล(Biographical Characteristics) เปนลกษณะสวนตวของบคคล เชน เพศ ประสบการณทางานหรอมความอาวโส อาย เปนตน ปจจยเหลานสงผลกระทบตอพฤตกรรมการทางานของบคคล ผลการวจยของกรฟเฟท,ฮอมและเกยเนอร (Griffeth, Hom and Gaerner, 2000) อางใน (ประไพรตน ไวทยกล และคณะ, 2556) ดงน กกกกกกกก1. เพศกบการทางาน (Gender and Job Performance) พบวาไมมความแตกตางกน หรอมความแตกตางกนนอยมากระหวางเพศหญงกบเพศชายในเรองของความสามารถเกยวกบการแกปญหาในการทางาน ทกษะในการคดวเคราะห แรงกระตนเพอตอสเมอมการแขงขน แรงจงใจ การปรบตวทางสงคม ความสามารถในการเรยนร และความพงพอใจในการทางาน อยางไรกตามจากการศกษาของนกจตวทยาพบวา เพศหญงจะมลกษณะคลอยตามมากกวาเพศชาย และเพศชายจะมความคดเชงรก ตลอดจนมความคาดหวงในความสาเรจมากกวาเพศหญง กกกกกกกก2. ประสบการณการทางาน หรอมความอาวโส (Tenure and Job Performance) พบวา ผทมระยะเวลาการทางานในองคกรมานานหรอผทมอาวโสการทางานจะมผลงานสงกวาพนกงานใหม และมความพงพอใจในงานสงกวาดวย รวมถงจะมอตราการขาดงานนอยและการลาออกจากงานนอยซงความเปนอาวโสในการทางานจะบงชถงผลงานไดเปนอยางด สอดคลองกบประไพรตน ไวทยกล และคณะ(2556)ไดกลาวถงประสบการณของบคคลทมตอการบรหารความเสยง วาประสบการณในการทางานทาใหไดทกษะและความชานาญดงกลาว จะสงผลใหนาประสบการณทมมาประสมประสานเขากบการปฏบตกจกรรมตามกระบวนการจดการความเสยงจนสามารถปฏบตไดมประสทธภาพมากขน ดงนนประสบการณจงมแนวโนมจะมผลตอการจดการความเสยง ไดเชนกน กกกกกกกก3. อายกบการทางาน (Age and Job Performance) เปนทยอมรบกนวาผลงานของบคคลจะลดนอยถอยลงในขณะทมอายเพมขน แตอยางไรกตามสาหรบบคคลทมอาย 55 ปขนไปนน ถอวามประสบการณในการทางานสงและสามารถจะปฏบตหนาทการงานทกอใหเกดผลผลต (Productivity) สงไดพนกงานในองคกรไมจาเปนตองเกษยณอายการทางานเมออาย 60 ป จากการศกษาพบวาพนกงานทมอายมากขนจะไมอยากลาออกหรอยายงาน ท งนเนองจากการมระยะเวลาในการทางานนานจะมผลทาใหไดรบคาตอบแทนหรอคาจางมากขน

40  

กกกกกกกกสรปไดวา สวนสาคญทเกยวของกบปจจยสวนบคคล เพศกบการทางาน ประสบการณการทางาน อายกบการทางาน ทาใหเขาใจลกษณะของแตละบคคลแตสงทแสดงความเปนบคคล คอเจตคต ทจะบอกถงความคดทแสดงออกมาเปนพฤตกรรม แนวคดเกยวกบเจตคต 1. ความหมายของเจตคต กกกกกกกกเจตคตตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน พ.ศ.2542 หมายถง ทาทหรอความรสกของบคคลตอสงหนงซงตรงกบภาษาองกฤษวา Attitude แปลวาโนมเอยงเหมาะสม มผใชคาอนในความหมายเดยวกนเชน ทศนคตหรอเจตนคต ซงมคาจากดความตามแนวคด สามารถสรปไดดงน กกกกกกกกนฤมลสนสวสด (2549) และแชฟแมน (Chapman,1992) ไดกลาววา นยามคาวา เจตคต (Attitude) วา “เปนชดความคดททาใหคนกระทาการตอสงเราทไดรบในลกษณะนสย ทสามารถทานายได” คานยามน ชใหเหนวา เราพฒนาขมความคดเปนชดๆ ทเปนเหตใหตความสงทเหน หรอรสกตอสภาพแวดลอมทสามารถบงบอกไดลวงหนา หรออกนยหนง คนตอบโตสถานการณดวยการตดสนใจไวลวงหนาอนเปนผลมาจากชดความคด-เจตคต ทกอรางขนมานนเองสวน ธรวฒ เอกะกล (2550) ไดกลาวถงเจตคตวาเปนพฤตกรรมหรอความรสกทางดานจตใจทมตอสงเรา หนงในทางสงคมรวมทงเปนความรสกทเกดจากการเรยนรเกยวกบสงเราหรอเกยวกบประสบการณในเรองใดเรองหนงซงสอดคลองกบ จตตมา อครธตพงศ (2556) ไดนยามคาวา เจตคต วาเปนวธสออารมณความรสกตอคนอน เมอมองดานบวกและคาดการณลวงหนาวาจะเผชญความสาเรจ จะสงเจตคตทางบวกออกไป คนรบกจะตอบรบอยางชนชม เมอมองดานลบและคาดการณเลวราย กมกจะสงเจตคตดานลบออกไป คนรบจะพยายามหลกหาง เจตคตเปนสงทอยในสมอง เจตคตเปนชดความคด เปนทางทคนมองสงตางๆ ทางความคด แลวแสดงความรสกชอบหรอไมชอบ ตอบคคล วตถ ความคดหรอเหตการณตางๆ เจตคต เปนตวการทาใหคนแสดงพฤตกรรม ดงนน การเขาใจเรองเจตคต ทาใหสามารถเขาใจและรทาท พฤตกรรมของคนได กกกกกกกกเทรยนดส (Triandis, 1971) ใหความหมายวาเจตคตเปนความคดเหนทเกดขนพรอมกบอารมณความรสกซงทาใหมแนวโนมทจะปฏบตตามสถานการณ ทเฉพาะเจาะจงหรอบรบทนนๆและอกคาหนงทอยในนยามของเจตคต คอมแนวโนมตอ (Tendencies to respond) สงทเปนเปาหมายในกรณนเจตคตจะมอทธตอพฤตกรรมของเราทมตอวตถสงของ สถานการณหรอบคคลอน เจตคตกบพฤตกรรมไมจาเปนตองสอดคลองเสมอไป และเจตคตสามารถใหขอมลทเปนประโยชนไดเกนกวาทเราเหนจากการกระทาของบคคลทสงเกตเหนได (Johns, 1996)

41  

กกกกกกกกสรปไดวาเจตคตเปนความคดเหนทบคคลมตอสงเรา อาจเปนไปในทางบวกหรอลบขนอยกบการรบรในเรองใดเรองหนงจากประสบการณหรอแหลงขอมลอนๆ นามาประเมนและตดสนทาใหเกดอารมณ ความรสก และความเชอทฝงใจ ซงเปนตวกาหนดความโนมเอยงทจะแสดงพฤตกรรม กกกกกกกกองคประกอบเจตคต กกกกกกกกเจตคตม 3 องคประกอบ (Gibson ,et al,2000) ดงนคอ 1. องคประกอบทางดานความร ความเขาใจ ( Cognitive component) เปนการรบรและใชความคด (Idea) ของบคคลในการจาแนกสงเราละแสดงความคดเหนออกมา ซงขนอยกบความเขาใจของแตละบคคลทมตอสงเรานนๆ ทาใหบคคลมปฏกรยาตอบสนองตอสงเราทแตกตางกน 2. องคประกอบทางจตอารมณ (Affective component) เปนอารมณ (Emotion) หรอความรสก (Feeling) ทมตอสงเรานนๆ ภายหลงจากการไดรบร และมการประเมนคาวาสงนนมคณคาในทางบวกหรอทางลบ โดยบคคลจะแสดงอารมณหรอความรสกเปนไปในทศทาง ทสอดคลองกบคณคาทตนรสกเกยวกบสงนน พอใจหรอไมพอใจ ตองการหรอไมตองการ ชอบหรอไมชอบ 3. องคประกอบทางพฤตกรรม (Behavioral component) เปนความโนมเอยงหรอแนวโนมของการกระทา (Action tendencies) คอการทบคคลมแนวโนมหรอทาทจะเลอกปฏบตตอสงเราในทศทางบวกหรอลบ ทงนขนอยกบความคด ความเชอ หรอความรสกของบคคล ทไดจากการประเมนผลแลว กกกกกกกกแอลดากและกซฮารา (Aldag & Krzuhara, 2001) กลาววา เจตคตมองคประกอบ 3 ประการคอ 1. ดานความรความเขาใจ (Cognitive Component) เปนความรหรอความเชอมนอนเปนผลมาจากประสบการณ จากการเรยนร สงทไดรบจากสภาพแวดลอม ทบคคลมตอสงหนงสงใด เชน มเจตคตทไมดตอคนทเปนโรคเรอน เพราะคนทเปนโรคเรอนเปนทนารงเกยจ จะทาใหคนทอยใกลตดโรคได หรอมเจตคตทไมดตอคนทอยเฉยๆ ไมทางานโดยเขาใจวาคนดงกลาวเปนคนเกยจครานและไมสงาน 2. ดานอารมณและความรสก (Affective Component) เปนการแสดงความรสกสภาพอารมณ ความนกคด หรอความรสกอนไดจากการประเมนสงทไดเรยนรมา แลวแสดงเปนความชอบ ความไมชอบ ความถกใจ ความไมถกใจหรอไมชอบ พอใจหรอไมพอใจ ตอสงหนงสงใด ตามประสบการณทตนไดมาในทางบวกหรอทางลบและเหนดวยหรอไมเหนดวย เชน เหนหลอดยาสฟน บบบมกลางหลอดกโกรธ ไดยนคาวา ศรษะลานกโมโห

42  

3. ดานพฤตกรรม (Behavioral Component) หมายถงแนวโนมของคนทจะแสดงออกซงพฤตกรรมหรอปฏบตตอสงทตนชอบหรอไมชอบ พอใจ ไมพอใจ อนเปนผลมาจากความร ความรสกนกคด ความเชอของคนนนทมตอสงนนๆ อาจเขาหาหรอแสวงหาหรออาจถอยหนหรอปฏเสธกได เชน เมอไมพอใจจะกระทบเทา จะลกหน หรอกลาวถอยคาไมสภาพ กกกกกกกกทมาของเจตคต กกกกกกกกเจตคตเรมเกดในตวคน เปนผลมาจากการเรยนรหรอประสบการณ บางครงเกดจากการคดเลยนแบบคนอน มทมา ดงน กกกกกกกก1. จากประสบการณตอสงหนงสงใด ไดเหนไดยนไดฟงเกยวกบสงนน หากพอใจกเกดเจตคตทดตอสงนน กกกกกกกก2. จากการเรยนร โดยการเรยน การอบรมสงสอน หรอกระบวนการขดเกลาทางสงคม (Socialization) เชน จากการเลยงดอบรมจากครอบครว การศกษาเลาเรยนในโรงเรยน การตดตอสมพนธกบเพอนๆ อทธพลของสอมวลชน การอยในชมชนอนม ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรมแวดลอมอย กกกกกกกก3. จากการเลยนแบบผอน เชน ทาตามทตนเคารพนบถอ หรอคนทตนยอมรบ โดยอาจทาใหเปนคนทนารกสาหรบคนนน การพยายามทาตนใหเหมอนกบคนในแงความรสกนกคดหรอการแสดงออกตางๆ กกกกกกกกเงอนไขของการเกดเจตคต 4 ประการ ไดแก กกกกกกกก1. กระบวนการเรยนร หากบคคลมการเรยนรหลายๆดาน รวาสงใดจะสงผลดหรอผลเสย ถาบคคลรในสงทดมากกวาสงทไมดกจะเกดความสอดคลองของความรและความคดขน ทาใหเราเกดเจตคตในทางทดตอสงนน ในทางกลบกนถาบคคลรถงสงไมดมากกวาสงด กจะเกดทศนคตในทางทไมดตามไปดวย กกกกกกกก2. ประสบการณสวนบคคล แตละบคคลยอมมความแตกตางกนในเรองของประสบการณและการเพมขนของประสบการณจะทาใหบคคลรถงรปแบบความเปนตวเอง ดงนนเจตคตเปนเรองเฉพาะตวของบคคล ซงขนอยกบพฒนาการและการเจรญเตบโตของคนนนๆ กกกกกกกก3. การเลยนแบบ การเกดและการเปลยนแปลงเจตคตของบคคลไดมาจากการเลยนแบบบคคลทตนพอใจ ยกยอง ชนชม เชน พอ แม พนอง ครหรอแมกระทงผนาของตน กกกกกกกก4. อทธพลของกลมสงคม ซงจะทาใหบคคลเกดทศนคตทมความคลอยตามกลมสงคมทตนเปนสมาชกอย ยงถาเจตคตของบคคลมความสอดคลองกบกลมกจะยงเปนแรงเสรมใหกบเจตคตนนมากขน ไมวาจะเปนแรงเสรมทางบวกหรอทางลบกตาม และหากมบคคลภายนอกพยายามทจะเปลยนแปลงเจตคตกจะทาไดยากขนดวย หากบคคลมความยดมนกบกลมสงคมนนๆ แตถา

43  

บคคลเปลยนกลมสงคมใหม เจตคตกมแนวโนมทจะเปลยนแปลงดวย กกกกกกกกหนาทของเจตคต กกกกกกกกจตตมา อครธตพงศ (2556)หนาทสาคญของเจตคต มดงน กกกกกกกก1. หนาทเปนเครองมอ ปรบเปลยนใชประโยชนเกดจากการทคนตองการไดรบรางวล หลกเลยงการลงโทษ จงมงบรรลเปาหมายใหเกดความพงพอใจหรอหลกเลยงสงไมพงปรารถนา อนทาใหไมพอใจ ใหใชประโยชนจากสงตาง ๆ รอบตว ยงถารบรวาสงนนเกยวของกบความพอใจ จะมเจตคตดานบวก หากไมเปนเจตคตดานบวกกตองหาทางปรบเจตคตใหเปนดานบวก เพอจะไดเปนเครองมอใชประโยชนตอไป กกกกกกกก2. ทาหนาทปกปองอตตาของตน เมอคนไดรบขาวสารขอมล หรอเผชญเหตการณทมลกษณะคกคาม จะใชกลไกปองกนตน โดยอาจปฏเสธหรอไมยอมรบขอมลหรอเหตการณนน หรออาจแกเกยวหรอหาเหตผลมาอางใหตนเองไดรบความปลอดภยหรอความพงพอใจ กกกกกกกก3. หนาทแสดงออกซงคานยม เปนการแสดงถงประเภทของคน ทคดวาตนเปน เชน เปนนกประชาธปไตย นกเสรนยม นกอนรกษนยม อนเปนการสะทอนความเชอแนวคด ทตนพอใจ บางครงยงผนวกตนเองเขากบความเปนบคคลทตนตองการเปนอกดวย จงเกดการเลยนแบบหรออยากเปนเหมอน จงแสดงออกเหมอนคนทตนตองการเปน กกกกกกกก4. หนาทดานความร โดยทวไป คนจะแสวงหาความรเพอชวยอธบายสงตางๆ ทสลบซบซอนรอบตว ตองการมาตรฐานหรอกรอบอางองทจะชวยใหเขาใจโลก เขากนไดกบสงคมทอยรอบตว ทงบางทขอมลขาวสารใหม กสามารถเปนตวเปลยนแปลงเจตคตเดมของคนนนได หากเจตคตทมอยบกพรองไมสมบรณ คนกอาจเชอหรอประพฤตตามความคดใหมทไดจากความรใหม กกกกกกกกเจตคต (Attitude) มอทธพลตองาน ความสมพนธ ความสาเรจ สะทอนความราเรง พลง สขภาพ วธมองตนเองและโลก เราแตละคนตางเลอกเจตคตของเราเอง เจตคตอาจแบงไดเปน 2 สวน คอ เจตคตภายใน เปนวธมองสงตางๆ มมมองภายในตน เปนตนมองตน เปนความคดหรอทาททตนมตอตนเองและเจตคตภายนอก เปนสวนของการวางตว ภาพลกษณตางๆ ทฉายยงคนอน เปนการมองคนอน มทาทตอคนอนหรอสงของตางๆ กกกกกกกกลกษณะสาคญของเจตคต กกกกกกกกเทรยนดส (Triandis, 1971) กลาวถง ลกษณะสาคญของเจตคต พอสรปไดดงน กกกกกกกก1. เจตคตเปนสงทเกดจากการเรยนรหรอเกดจากประสบการณของแตละบคคล ไมใชสงทตดตวมาแตกาเนด กกกกกกกก2. เจตคตเปนสภาพการณทางจตใจ ทมอทธพลตอความคดและการกระทาของบคคล

44  

เพราะเปนสวนประกอบทกาหนด แนวทางใหทราบลวงหนาวาถาบคคล ประสบสงใดๆ แลว บคคลนนจะมทาทตอสงนนในลกษณะใด กกกกกกกก3. แมวาเจตคต เปนสภาวะทางจตใจทมความมนคงพอสมควรแตอาจมการเปลยนแปลงได อนเนองมาจากอทธพลของสงแวดลอมตางๆ และการเรยนร เจตคตเกดได 2 ลกษณะ คอ กกกกกกกกเจตคตทางบวก เปนความพรอมทจะตอบสนองในลกษณะของความพงพอใจ เหนดวยทาใหบคคลอยากจะกระทา อยากได อยากเขาใจ หรอปฏบตในทางทดตอสงนนและเจตคตทางลบ เปนความพรอมทจะตอบสนองในลกษณะของความไมพงพอใจ ไมเหนดวยทาใหบคคลเบอหนาย หนใหหางจากสงนนๆ กกกกกกกกประโยชนของเจตคต กกกกกกกกเจตคตสามารถเกดขนและเปลยนแปลงไดจากการรบรและเรยนรจากประสบการณดวยตนเอง ถามเจตคตทดตอสงใดยอมสงผลใหพฤตกรรมทแสดงออกตอสงนน เปนไปไดดวยด และมประสทธภาพเทรยนดส (Triandis, 1971) ประโยชนของเจตคตมดงน คอ กกกกกกกก1. ชวยทาใหเขาใจในสงแวดลอมรอบๆตวโดยการจดรปหรอจดระบบสงของตางๆ ทอยรอบตว กกกกกกกก2. ชวยใหเกดความนบถอตนเอง ชวยใหบคคลหลกเลยง สงทไมด หรอปกปดความจรงบางอยาง ซงนาความพอใจมาสตน กกกกกกกก3. ชวยในการปรบตวใหเขากบสงแวดลอมทสลบซบซอน ซงมปฏกรยาตอบโต หรอกระทาสงหนงสงใด ออกไปนน สวนมากจะทาใหสงทนาความพอใจมาให กกกกกกกก4. บคคลสามารถแสดงออกถงคานยมของตนเอง ซงแสดงวาเจตคตนนนาความพอใจมาให กกกกกกกกคลเมนตส (Clements, 1995) ไดอางถงประโยชนของเจตคต ไวดงน กกกกกกกก1. กระตนความกระตอรอรน เจตคตทางบวก สรางความกระตอรอรนและพลงงาน ทงเจาของผมเจตคตทางบวกและคนรอบขาง กกกกกกกก2. เพมพนความคดรเรม เจตคตทางบวก ทาใหสภาพแวดลอมด ความคดมโอกาสโผลขนมา ไดยนและยอมรบขอเสนอแนะ ขอปรบปรงตางๆ เจตคตดานลบ เมอพลกอกดานหนงกลบกลายเปนพลงความคด กกกกกกกก3. เปนเหตใหสงทดเกดขน เมอเจตคตด สงดจะตามมา เจตคตสรางสภาพแวดลอมด จงมสงดเกดมาอยางไมคาดคด

45  

กกกกกกกกเจตคตตอการบรหารความเสยง กกกกกกกกเจตคตเปนกญแจสาคญทจะทาใหเขาใจพฤตกรรมของมนษย ดงนนเจคตจงเปนตวแปรทสาคญในการศกษาถงการนามาทานายพฤตกรรมของบคคล (วรรณด แสงประทปทอง,2544) ซงเจตคตตอการบรหารความเสยงเปนความคดเหนของบคคล ทมตอการบรหารความเสยงอาจเปนไปในทางบวกหรอทางลบ ขนอยกบความรและการรบร ในเรองการบรหารความเสยง จากประสบการณ หรอจากแหลงขอมลอนๆ นามาประเมน และตดสนใจ ทาใหเกดอารมณ ความรสก และความเชอทฝงใจ เกยวกบกระบวนการบรหารความเสยง ซงเปนตวกาหนดความโนมเอยง ทจะแสดงพฤตกรรมการบรหารความเสยงของแตละบคคล ถาพยาบาลวชาชพมเจตคตทางบวกตอการบรหารความเสยง ในทางจตวทยาเชอวา จะปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมตามกระบวนการบรหารความเสยง ในทางตรงกนขาม ถามเจตคตทางลบ แนวโนมทจะปฏบตหรอแสดงพฤตกรรมตามกระบวนการบรหารความเสยง กจะเปนไปไดนอย การเขาไปจดการกบองคประกอบของเจตคตทางดานความร ดานจตอารมณ และดานพฤตกรรม สามารถเปลยนแปลงเจตคตของแตละบคคลได กกกกกกกกการทบคคลจะเกดเจตคตตอการบรหารความเสยงมาวาจะเปนทางดานบวกหรอลบบคคลน นตองมความผสมผสานการรบร ผลจากความรประเมนคาแลวแปรเปลยนมาเปนความรสกและเจตคตของบคคลนน (ธรวฒ เอกะกล, 2550) สอดคลองกบการศกษาพบวาปจจยดานเจตคตมความสมพนธและสามารถทานายพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพได (สพตรา ใจโปรง, 2554; สมคด มะโนมน, 2551; พรพรรณ คลายสบรรณ, 2555 และสารนต บญประสพ, 2548) อนกอใหเกดการแสดงพฤตกรรมในการใหความรวมมอในการบรหารความเสยงของสมาชกในองคกรในการรวมคดและตดสนใจ รวมวางแผน รวมมอปฏบต รวมมอกนตดตามประเมนผล เหลานเปนแนวทางการบรหารงานอยางมสวนรวม ทผวจยนามาใชเปนตวแปรหนงในการศกษาวาสงผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกอยางไร เพอนาผลการศกษาไปใชในการกาหนดแนวทางการสงเสรม สนบสนนและพฒนาพยาบาลวชาชพในการบรหารความเสยงและเกดการมสวนรวมกบองคกร แนวคดการบรหารงานแบบมสวนรวม กกกกกกกกการบรหารงานแบบมสวนรวมหมายถงทรพยากรในการบรหารทเปนสวนของบคคลในแตละระดบการปฏบตมสวนในกระบวนการวางแผนการจดองคกรการสงการและควบคมการปฏบตในแตละสวนๆ อยางเตมความสามารถทงในทศทางเพอการปฏบตดานเดยวหรอการนาเสนอซงความคดในการดาเนนการตามกระบวนการนนอยางใดอยางหนงและการทบคคลในองคกรหรอตางองคกรไดรวมกนเพอจดการงานใหบรรลเปาหมายทตองการรวมกนอยางมประสทธภาพและ

46  

สาเรจทงนการบรหารงานแบบมสวนรวมนนๆ จะอยในขนตอนใดๆ กตามขนอยกบความรความสามารถประสบการณขอจากดขององคกรในแตละกระบวนการของการดาเนนการบรหารบคคลากรในการมสวนรวมเพอการบรหารงานหรอการจดการงานภายในองคกรจะประกอบดวยผบรหารระดบสง (ผบงคบบญชา) ผบรหารระดบกลาง (กลมงานตางๆ) และผปฏบตงาน สายสมพนธของบคคลในองคกรจะเปนไปตามลกษณะบงคบบญชาตามลาดบการมสวนรวมเพอการจดการองคกรจงเปนในทศทางเพอการปรบปรงพฒนาหรอแกไขปญหาขอขดของของการดาเนนการในแตละองคประกอบความจาเปนของการมสวนรวมอาจไมทงหมดของบคคลในทกระดบอาจเฉพาะเพยงแตในระดบเดยวกนเทานนหรอเหนอขนไปในระดบหนงกเปนไดลกษณะการมสวนรวมของการจดการหรอบรหารภายในองคกรมรปแบบตางๆ ตามสถานการณทเหมาะสม(ใจชนก ภาคอต, 2554) สวอนสเบรก (Swansburg, 1996) ใหความหมายการมสวนรวม คอ เปนการเปดโอกาสใหบคคลในองคการมสวนรวมในการตดสนใจ กาหนดเปาหมายและวตถประสงครวมกน เพราะผปฏบตงานจะมอสระในงาน ในการตดสนใจ ทาใหเตมใจในการปฏบตงานอยางเตมทและสามารถปฏบตงานไดเตมความรบผดชอบทตนไดรบ โดยเนนการทผบงคบบญชาเขามามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจกบผบรหาร รอบบนส (Robbins, 1998) จงใหความหมาย การบรหารแบบมสวนรวม ใหชดเจนมากขนในเรองของ กระบวนการทผมสวนเกยวของหรอผใตบงคบบญชาไดเขามามสวนในการตดสนใจในเรองทสาคญตอการบรหารหนวยงาน อยบนพนฐานของแนวความคดของการแบงอานาจหนาท จดใหมการตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน และใหความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน กกกกกกกกนอกจากน ลอวเลอร (Lawler, 1986) อางถงใน (จรานย สายสนน ณ อยธยา, 2556) ไดกลาวถงประสทธภาพของการบรหารงานแบบมสวนรวมนนขนอยกบองคประกอบ 4 อยาง คอ กกกกกกกก1. การใชอานาจทเหมาะสม หมายถง รปแบบของการใชอานาจในการสงการหรอตดสนใจซงจะใชรปแบบใดนนขนอยกบลกษณะองคการหรอลกษณะงานททาเปนสาคญ กกกกกกกก2. การขอมลขาวสารททวถง เนองจาก ขอมลขาวสารเปนสงสาคญในองคการทจะประสบความสาเรจ เพราะความสาเรจนนจะตองเกดจากความรวมมอและประสานกนทางานซงสงเหลานเปนผลสบเนองจากการทบคลากรไดรบขาวสารขอมลทตรงกนจงทาใหสามารถปฏบตงานไปในทศทางเดยวกนได กกกกกกกก3. การใหรางวลเปนแรงจงใจทกระตนใหบคลากรปรารถนาทจะเขามามสวนรวมมากขน

47  

กกกกกกกก4. การทบคลากรมความร ความสามารถในสงทจะเขาไปมสวนรวม เพราะหากบคลากรขาดความรและทกษะแลว โอกาสทจะเขาไปมสวนรวมกจะนอยลง กกกกกกกกสวนองคประกอบทสอดคลองกบรปแบบการบรหารของโรงพยาบาลนนทเวชนน ผวจยใชแนวคดของ สวอนเบรก (Swanburg, 2002) ซงไดแบงองคประกอบของการบรหารแบบมสวนรวมได ดงน กกกกกกกก1. การไววางใจกน (Trust) ใหแนวคดวาเปนปรชญาพนฐานของการมสวนรวมผรวมงานหรอผใตบงคบบญชาจะสามารถปฏบตงานไดอยางสมบรณเรยบรอย หากไดรบการไววางใจจากผบรหาร กกกกกกกก2. ความยดมนผกพน (Commitment) บคคลไมวาจะเปนผบรหารหรอผปฏบตงานตองการความยดมนผกพน ผบรหารควรทจะใหการสนบสนนชวยเหลอและฝกอบรมแกผปฏบตงาน ผปฏบตงานตองมโอกาสไดมสวนรวมในการตดสนใจกบผบรหาร ประสบการณในการเขามามสวนรวมของผปฏบตงานจะทาใหผปฏบตงานมความขยนหมนเพยร อตสาหะ ผลผลตในการทางานมมากขน จะเหนไดวาภายใตการบรหารแบบมสวนรวม จะทาใหเกดความยดมนผกพน โดยมาทาใหเกดโทษ กกกกกกกก3. การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน (Goals & Objectives) การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกนระหวางผบรหารและผปฏบตงานถงการรวนกนปรบปรงพฒนาเปาหมายขององคการ ยอมขจดความขดแยงทเกดขน ถาทกคนมเปาหมายและวตถประสงคเดยวกน มการทางานทมทศทางเดยวกน มความรบผดชอบรวมกน กกกกกกกก4. ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) ภาวะทมความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน ความมอานาจหนาทและความสามารถในการทางาน สาหรบงานแตละบคคล ผปฏบตงานตองการความเปนอสระตอความรบผดชอบในการปฏบตงานและในการตดสนใจในงานของตนเอง ซงจะทาใหมความทมเทและเตมใจในการปฏบตงานอยางเตมทเตมความรบผดชอบทตนไดรบ กกกกกกกกประโยชนของการบรหารแบบมสวนรวม กกกกกกกกสวอนเบรก (Swanburg, 2002) ประมวลประโยชนของการบรหารแบบมสวนรวมจากนกวชาการหลายทานไวดงน กกกกกกกก1. บคลากรมความไววางใจกนสงและสนบสนนซงกนและกน กกกกกกกก2. ลดตาแหนงของบคลากรทมตาแหนงเทากน ลดอตราของบคลากรระดบบรหารลง กกกกกกกก3. เพมความรบผดชอบใหกบผบรหารและผปฏบตงานมากขน

48  

กกกกกกกก4. ลดความสบสนในการปฏบตงานของผบรหารและผปฏบตงาน โดยการปรบปรงการตดตอสอสารใหดขน กกกกกกกก5. นเทศงานดวยตนเองกระตนใหผปฏบตงานมการชวยเหลอซงกนและกน และเปนการพฒนาวชาชพ (Career Development) กกกกกกกก6. มความเปนอสระในการปฏบตงานมากขน กกกกกกกก7. เขาใจกฎระเบยบไดชดเจนขน กกกกกกกก8. เพมประสทธภาพในการทางาน ทาใหผลงานเพมขน กกกกกกกก9. ทาใหเกดทมงานทมความรวมมอรวมใจกน กกกกกกกก10. ปรบปรงการตดตอสอสารในองคกร กกกกกกกก11.ลดการขาดงาน กกกกกกกก12. เพมประสทธผลและผลผลตในงาน รวมถงปรบปรงคณภาพของงานเพมการเรยนรในงานใหมากขน กกกกกกกก13. เพมขวญและแรงจงใจในการทางาน เพมความกระตอรอรนในการเขามามสวนรวมในการบรหารงานของผปฏบตงาน กกกกกกกก14.ไดรบความคดใหมๆในการตดสนใจและแกปญหา กกกกกกกก15. แสดงใหเปนถงผนาทมความสามารถไดอยางชดเจน กกกกกกกก16. ชวยใหผปฏบตงานเขาใจถงเปาหมายและวตถประสงคของวชาชพไดอยางชดเจน กกกกกกกก17. ลดการหมนเวยนเปลยนงานและสรางความมนคงในงาน กกกกกกกก18. เพมความยดมนผกพนตอองคกรจากการทมทศนคตตอองคกรในทางทไมด กกกกกกกก19. การทางานนอกเวลาลดลง กกกกกกกก20. ตนทนการบรหารลดลง กกกกกกกก21. เปนการสงเสรมทกษะและชวยใหผปฏบตงานไดคนพบความสามารถพเศษของตนเองซงเปนประโยชนตอวชาชพ กกกกกกกก22. เพมความพงพอใจในการทางาน กกกกกกกก23. เกดการยอมรบทจะชวยเหลอซงกนและกน เพราะวาการบรหารแบบสวนรวมจะชวยทาใหเพมความสามารถของแตละบคคล เพมความสามารถในการเรยนรขององคกร การปรบตวและการพฒนาสความเปนเลศ กกกกกกกกดงกลาวขางตนเปนประโยชนของการบรหารงานแบบมสวนรวม ซงตองอาศยปจจยสวนบคคล เจตคตและแนวโนมทจะแสดงออก ซงพฤตกรรมของบคคลตอการตอบสนองในเชงบวกตอสถานการณในสภาวะแวดลอมของบคคลนนๆ ดงนน เจตคตเปนตวกาหนดพฤตกรรมทม

49  

ผลตอการมสวนรวมของบคคลในการบรหารความเสยงดานคลนกวาจะเปนไปในทศทางใด ซงทาใหผวจยสนใจปจจยทงหมดดงกลาว และกาหนดเปนปจจยทใชในการศกษาทสงผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกในโรงพยาบาลนนทเวช กกกกกกกกในการวจยปจจยใดทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวชน รวมกบการทบทวนวรรณกรรม พบวามการศกษาปจจยสวนบคคล และเจตคตตอการบรหารความเสยง เปนการศกษาเพอใหทราบถงเจตคตทสงผลตอพฤตกรรม สงทไดจากการศกษาจะเปนขอมลในการนาไปกาหนดแนวทางทใชปรบพฤตกรรมพยาบาลวชาชพของโรงพยาบาลนนทเวชในการบรหารความเสยงใหเกดประสทธภาพ เนองจากเจตคตเปนกญแจสาคญททาใหเขาใจพฤตกรรมของมนษยในองคกร ดงนนเจตคตจงเปนตวแปรทสาคญในการศกษาพฤตกรรมของบคคล (วรรณด แสงประทปทอง, 2544) เมอทราบถงเจตคตของบคคลแลว นาไปกาหนดแนวทางในการสงเสรม ปรบเปลยนพฤตกรรมเพอใหพยาบาลวชาชพมสวนรวมในการบรหารความเสยง เกดการเรยนร พฒนาอยางย งยน โดยการบรหารงานแบบมสวนรวมนนผวจยเลอกแนวคดของสวอนเบรก เนองจากสอดคลองกบบรบทของโรงพยาบาลนนทเวช และเปนแนวทางทผบรหารองคกรใชในการบรหารงาน การกาหนดกลยทธ ผวจยจงมความสนใจศกษาวาพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวชมสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกระดบใด และการบรหารงานแบบมสวนรวมมอานาจทานายการบรหารความเสยงทางคลนกอยางไร จงนาปจจยทตองการศกษาทงหมดมาดาเนนการวจย โดยกาหนดเครองมอทมคณภาพในการเกบขอมล วเคราะหและแปรผลขอมลทถกตอง เพอนาไปใชในการพฒนาองคกรตอไป งานวจยทเกยวของ กกกกกกกกชลอ นอยเผา (2544) ศกษาการจดการภาวะเสยง ของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลมหาราชนคร เชยงใหม วตถประสงคเพอศกษาการปฏบตตามกระบวนการจดการภาวะเสยงของหวหนาหอผปวย ความสมพนธระหวางวฒการศกษา การฝกอบรมความรเกยวกบการจดการภาวะเสยงและประสบการณการปฏบตงานในดานบรหารกบการจดการภาวะเสยงและศกษาปญหา อปสรรคในการจดการภาวะเสยงของหวหนาหอผปวย ผลการศกษาพบวา 1) หวหนาหอผปวยปฏบตตามกระบวนการจดการความเสยงในภาพรวมและแตละขนตอนอยในระดบสง 2) วฒการ- ศกษาและประสบการณการปฏบตงานในดานบรหารของหวหนาหอผปวยมความสมพนธเชงเสนตรงทางบวกกบการจดการภาวะเสยงในระดบตา (r=.10 และ r=.21) 3) การฝกอบรมความรเกยวกบการจดการภาวะเสยงของหวหนาหอผปวยไมมความสมพนธเชงเสนตรงกบการจดการภาวะเสยง (r=.02) 4) การตดตอสอสารและการประสานงานเปนปญหาอปสรรคในการจดการ

50  

ภาวะเสยงทถกระบโดยหวหนาหอผปวยจานวนมากทสด (รอยละ 79.61) ในขณะทงบประมาณทใชในการดาเนนงานเปนปญหาอปสรรคทถกระบนอยทสด (รอยละ 49.52) กกกกกกกกวนชย พรยะวด (2545) ทาการศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคลความสามารถในการสอสาร และพฤตกรรมการบรหารงานแบบมสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตน โรงพยาบาลรฐทผานการรบรองคณภาพ วตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการบรหารงานแบบมสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตน และศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความสามารถในการสอสาร ปจจยดานองคการ และพฤตกรรมการบรหารแบบมสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตนและศกษาตวแปรทสามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการบรหารแบบมสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตน ผลการวจย พบวา 1) คาเฉลยพฤตกรรมการ บรหารแบบมสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตน โรงพยาบาลรฐทผานการรบรองคณภาพ อยในระดบสง ( x =4.01, S.D.=.33) 2) คาสหสมพนธระหวางความสามารถในการสอสาร ปจจยดานองคการ คอ โครงสรางองคการ ภาวะผนา ลกษณะงาน การสนบสนนขององคการ และการใหรางวลกบพฤตกรรมการบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารการพยาบาลระดบตน โรงพยาบาลรฐทผานการรบรองคณภาพ มความสมพนธอยางมนยสาคญทระดบ.01 (r=.555, .458, .380, .379, .325 และ .139 ตามลาดบ) 3) ตวแปรทสามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการบรหารแบบทสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตน โรงพยาบาลทผานการรบรองคณภาพ ไดแก ความสามารถในการตดตอสอสาร โครงสรางองคการ ระดบการศกษาและภาวะผนา ซงสามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารการพยาบาลระดบตนไดรอยละ 39.4 (R2=39.4; p<.05) กกกกกกกกวมลพร ไสยวรรณ (2545) ศกษาการพฒนารปแบบการบรหารความเสยงแบบมสวนรวมในหนวยงานอบตเหตและฉกเฉน โรงพยาบาลรฐ กรงเทพมหานคร วตถประสงค (1) เพอพฒนารปแบบการบรหารความเสยงทเกดขนกบผใชบรการในหนวยงานอบตเหตและฉกเฉนโรงพยาบาลรฐ ระดบตตยภม กรงเทพมหานคร (2) เพอประเมนความเปนไปไดในการนารปแบบการบรหารความเสยงทพฒนาขนไปใช ในหนวยงานอบตเหตและฉกเฉน โรงพยาบาลรฐ ระดบตตยภม กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา รปแบบการบรหารความเสยงหนวยงานอบตเหตและฉกเฉน โรงพยาบาลรฐระดบตตยภม กรงเทพมหานคร ครอบคลมความเสยงทเกดขนกบผใชบรการอนเนองมาจากการใหบรการโดยตรง 5 เรอง คอ 1) ผใชบรการไดรบยา/เลอดและสารน าผดพลาด 2) ผใชบรการไดรบบาดเจบจากการผกมด 3) ผใชบรการตกเตยง/ลนหกลม 4) ผใชบรการไดรบบาดเจบหรออนตรายจากการทพยาบาลใชเครองมอและอปกรณทางการแพทยไมถกวธ หรอใชเครองมอและอปกรณทางการแพทยทชารด และ 5) ผใชบรการไดรบการพยาบาลผดคน รปแบบ

51  

การบรหารความเสยงประกอบดวย นโยบาย วตถประสงค ผรบผดชอบ บทบาทและหนาท และ กระบวนการบรหารความเสยง 4 ขนตอน ไดแก 1) การคนหาความเสยง 2) การวเคราะหความเสยง 3) วธการจดการความเสยง และ 4) การประเมนผลโดยแตละขนตอนจะกาหนดกจกรรม ระยะเวลา วตถประสงค ลกษณะกจกรรม 2 รปแบบการบรหารความเสยงรายรวมมความเปนไปไดในการนาไปใชในหนวยงานอบตเหตและฉกเฉนโรงพยาบาลรฐ ระดบตตยภม กรงเทพมหานคร คอผานเกณฑรอยละ 80 เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานบคลากรผรบผดชอบและบทบาทหนาท ดานการวเคราะหความเสยง ดานวธการจดการความเสยง และดานการประเมนผล มความเปนไปไดในการนาไปใช สวนดานการคนหาความเสยงไมผานเกณฑรอยละ 80 กกกกกกกกปฏมากร ยตธรรม (2547) ศกษาความสมพนธระหวางทศนคต การรบรภาวะผนาการเปลยนแปลงและพฤตกรรมเสยงของพยาบาล วตถประสงคเพอศกษาทศทางความสมพนธระหวาง ทศนคตตอระบบบรหารความเสยงในโรงพยาบาลและศกษาอานาจการพยากรณพฤตกรรมเสยงของพยาบาลจากทศนคตตอระบบบรหารความเสยงในโรงพยาบาล ผลการศกษา พบวา ตวแปรทมความสมพนธกบพฤตกรรมเสยง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ไดแก การอบรมเกยวกบระบบบรหารความเสยง ทศนคตตอระบบบรหารความเสยงในโรงพยาบาล จากการวเคราะหการถดถอยพหคณ พบวาทศนคตตอระบบบรหารความเสยงในโรงพยาบาลสามารถรวมกนทานายพฤตกรรมเสยงของพยาบาลไดอยางมนยสาคญทางสถต กกกกกกกกมธรส เมองศร (2549) ศกษาปจจยทานายความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ โรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม วตถประสงคเพอศกษาความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ ความสมพนธระหวางปจจยคดสรร ไดแก ปจจยสวนบคคล การเรยนรตลอดชวต การไดรบการสอนแนะ การไดรบการเสรมสรางพลงอานาจในงานกบความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ และปจจยพยากรณทสามารถรวมทานายความสามารถในการปฏบตการของพยาบาลประจาการ ผลการศกษาพบวา 1) ความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ โรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม อยในระดบสง ( x =4.03,

S.D.=.41) 2) ปจจยสวนบคคลดานประสบการณการทางาน การไดรบการสอนแนะ การเรยนรตลอดชวต การไดรบการเสรมสรางพลงอานาจในงานมความสมพนธทางบวกกบความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (r=.094, .442, .511 และ .513 ตามลาดบ p<.05) ปจจยสวนบคคลดานการไดรบการฝกอบรมเพมเตมทางการพยาบาลไมมความสมพนธกบความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ โรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม 3) ตวแปรทรวมพยากรณความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ โรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหมไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ตามลาดบ

52  

ดงน การเรยนรตลอดชวต การไดรบการเสรมสรางพลงอานาจในงาน การไดรบการสอนแนะ และประสบการณการทางาน โดยรวมกนพยากรณได รอยละ 40.2 (R2=.402) กกกกกกกกกนยารตน มาวไล (2551) ศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลศนย สงกดกระทรวงสาธารณสข วตถประสงคเพอศกษา (1) ระดบของพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวย (2) ปจจยสวนบคคล เจตคตตอการบรหารความเสยง และทกษะการตดตอสอสาร ของหวหนาหอผปวย (3) ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล เจตคตตอการบรหารความเสยง และทกษะการตดตอสอสารกบพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวย และ (4) ตวแปรพยากรณทรวมทานายพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวย ผลการศกษาพบวา (1) พฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวย โดยรวมมคาเฉลยอยในระดบมาก (2) คาเฉลยเจตคตตอการบรหารความเสยง และทกษะการตดตอสอสารเกยวกบการบรหารความเสยง โดยรวมอยในระดบสง (3) วฒการศกษา ประสบการณทางาน และการไดรบอบรมไมมความสมพนธ กบพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวย สาหรบเจตคตมความสมพนธทางบวกในระดบสงกบพฤตกรรมการบรหารความเสยง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ (4) เจตคตตอการบรหารความเสยง และทกษะการตดตอ สอสารสามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอผปวยไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนของพฤตกรรมการบรหารความเสยงไดรอยละ 44 (R2=.440) กกกกกกกกแพรวผกาย จรรยาวจกษณ (2551) ศกษาความสมพนธระหวางการบรหารแบบมสวนรวมของหวหนาหอผปวยกบความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม วตถประสงคเพอศกษา 1) ระดบการบรหารแบบมสวนรวมของหวหนาหอผปวย 2) ระดบความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการ และ 3) ความสมพนธระหวางการบรหารงานแบบมสวนรวมกบความพงพอใจในงาน ตามการรบรของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม ผลการศกษาพบวา 1) การบรหารแบบมสวนรวมของหวหนาหอผปวยตามการรบรของพยาบาลประจาการ 2) ความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการในโรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหมอยในระดบมาก และ 3) การบรหารแบบมสวนรวมมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 โดยการบรหารแบบมสวนรวมของหวหนาหอผปวยสามารถพยากรณความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการไดรอยละ 27.90 เมอวเคราะหรายดานพบวา การบรหารแบบมสวนรวมดานการมสวนรวมในการทาใหองคกรเกดการเปลยนแปลงละดานการมสวนรวมในการตงวตถประสงคสามารถรวมกนพยากรณความพงพอใจในงานไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

53  

กกกกกกกกกสมคด มะโนมน (2551) ศกษาความสมพนธและอานาจทานายระหวางปจจยดานบคคล คอ อาย ระดบการศกษา สถานภาสถานภาพสมรส ตาแหนงงาน อายงาน ประสบการณ ความรดานความคลาดเคลอนทางยากบพฤตกรรมการจดการความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยา ผลการศกษาพบวา คาเฉลยความรดานความคลาดเคลอนทางยาของกลมตวอยางอยในระดบดเจตคตตอการจดการความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยา ดมาก พฤตกรรมการจดการความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยา บอยครง และความรดานความคลาดเคลอนทางยา กบเจตคตตอการจดการความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาสามารถรวมกนทานายพฤตกรรมการจดการความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนครปฐม รอยละ 20.4 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 จนทนา แกวฟ (2554) ศกษาปจจยทมอทธพลตอการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลศนยภาคเหนอ วตถประสงค (1) ศกษาการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยา เจตคตในการปองกนความคลาดเคลอนทางยา และภาระงานของของพยาบาลวชาชพ (2) ศกษาความสมพนธระหวางเจตคตในการปองกนความคลาดเคลอนทางยา ภาระงาน กบ การบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาของพยาบาลวชาชพ และ (3) ศกษาตวแปรทรวมกนทานายการบรหารความเสยง ผลการศกษาพบวา (1) การบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยามคาเฉลยของคะแนนโดยรวมอยในระดบมาก เจตคตในการปองกนความคลาดเลอนทางยามคาเฉลยของคะแนนโดยรวมอยในระดบมากทสด และภาระงานมคาเฉลยของคะแนนโดยรวมอยในระดบมาก (2) เจตคตในการปองกนความคลาดเคลอนทางยามความสมพนธทางบวกในระดบปานกลางและภาระงานมความสมพนธทางบวกในระดบนอยทสดกบการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 (3) เจตคตในการปองกนความคลาดเคลอนทางยาสามารถทานายการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาของพยาบาลวชาชพไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยสามารถอธบายความแปรปรวนของการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาไดรอยละ 31.3 (R2= 0.313) กกกกกกกกชาฤน เหมอนโพธทอง (2554) ศกษาการบรหารแบบมสวนรวมกบการทางานเปนทมของพนกงานครในสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 วตถประสงคเพอ 1) การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 2) การทางานเปนทมของพนกงานครในสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 3) ความ สมพนธของกาบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษากบการทางานเปนทมของพนกงานครในสถานสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท1 โดยใชสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการ

54  

ศกษาทองถนท1 ผลการศกษาพบวา 1) การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 โดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก 2) การทางานเปนทมของพนกงานครในสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 โดยภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก 3) การบรหารแบบมสวนรวมของผบรหารสถานศกษากบการทางานเปนทมของพนกงานครในสถานสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1 มความสมพนธกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 กกกกกกกกสพตรา ใจโปรง (2554) ศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรหารความเสยง ของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลทวไป เขตตรวจราชการสาธารณสขท 17 วตถประสงคเพอ (1) ศกษาเจตคตตอการบรหารความเสยง และการสอสารของพยาบาลวชาชพ (2) ศกษาพฤตกรรม การบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ (3) ศกษาอทธพลของเจตคตตอการบรหารความเสยง และการสอสารของพยาบาลวชาชพ ตอพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ (4) ศกษาตวแปรพยากรณทรวมทานายพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลทวไป เขตตรวจราชการสาธารณสขท 17 ผลการศกษาพบวา (1) เจตคตตอการบรหารความเสยงและการสอสารของพยาบาลวชาชพโดยรวมอยในระดบมาก (2) พฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวมอยในระดบมาก (3) ปจจยทมอทธพลและสามารถรวมกนพยากรณพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 คอ การสอสารของพยาบาลวชาชพสามารถพยากรณไดรอยละ 53.7 (R 2=.537) สวนปจจยดานการสอสารและเจตคตตอการบรหารความเสยงรวมกน สามารถพยากรณพฤตกรรม การบรหารความเสยงไดรอยละ 54.6 (R 2=.546 ) กกกกกกกกฝนแกว เบญจมาศ (2555) ศกษาความสมพนธระหวางแรงจงใจกบการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลระดบตตยภม ในจงหวดสพรรณบรวตถประสงคเพอศกษาการบรหารความเสยงและแรงจงใจของพยาบาลวชาชพ และศกษาความสมพนธระหวางแรงจงใจ ปจจยจงใจและปจจยคาจนกบการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลระดบตตยภมในจงหวดสพรรณบรผลการศกษาพบวา พยาบาลวชาชพมแรงจงใจอยในระดบมาก ปจจยจงใจและปจจยคาจน การบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวมและในรายทง 4 ดานอยในระดบมาก แรงจงใจโดยรวมและปจจยคาจนอยในระดบมาก และปจจยจงใจ อยในระดบ ปานกลาง แรงจงใจสามารถอธบายความแปรปรวนของการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลระดบตตยภมไดรอยละ 29.5 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 กกกกกกกกพรพรรณ คลายสบรรณ (2555) ศกษาความสมพนธระหวางเจตคตและทกษะในการสอสารกบพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตดในโรงพยาบาลตตยภม สงกด

55  

กระทรวงสาธารณสข เขต 4.วตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตด ความสมพนธของเจตคตตอการบรหารความเสยงและทกษะในการสอสารของพยาบาลหองผาตด ผลการศกษาพบวา พฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตดและทกษะในการสอสาร มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบปานกลาง เจตคตตอการบรหารความเสยงมคาเฉลยโดยรวมอยในระดบสง เจตคตมความสมพนธทางบวกในระดบปานกลางและทกษะในการสอสารมความสมพนธทางบวกในระดบสงกบพฤตกรรมบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 กกกกกกกกฐตมา บญชน (2555) ศกษาการพฒนารปแบบการบรหารความเสยงในการดแลผปวยศลยกรรมทมารบการผาตด วตถประสงคเพอพฒนาและประเมนความเปนไปไดในการนารปแบบการบรหารความเสยงในการดแลผปวยศลยกรรมทมารบการผาตดไปใชในแผนกศลยกรรมโรงพยาบาลระดบตตยภม ผลการศกษาพบวา รปแบบการบรหารความเสยงในการดแลผปวยศลยกรรมทมารบการผาตดทใชขนตอน DMAIC ของแนวคดลนซกซซกมา (Lean Six Sigma) มความเหมาะสมและสามารถนาไปใชและพฒนาตอได กกกกกกกกประไพรตน ไวทยกล และคณะ (2556) ศกษาปจจยสวนบคคลและทศนคตของบคลากรทเปนคณะกรรมการบรหารความเสยงของคณะ หนวยงาน ทมตอกระบวนการจดทาบรหารความเสยงของมหาวทยาลยนเรศวร วตถประสงคศกษาปจจยสวนบคคลทสงผลตอการบรหารความเสยง และปจจยดานทศนคตทสมพนธตอการบรหารความเสยง รวมถงการสรางสมการทานายของปจจยดานทศนคตทมตอการบรหารความเสยงพรอมขอเสนอแนะ ความเขาใจ ทศนคตของบคลากรในคณะหนวยงาน ทดแลและจดทาบรหารความเสยงภายในมหาวทยาลยนเรศวร ผลการศกษาพบวา คาเฉลยรวมทศนคตดานความเขาใจ อยในระดบปานกลาง สาหรบระดบทศนคตปจจยดานความรสกของผตอบแบบสอบถาม พบวา คาเฉลยรวมทศนคตดานความรสก อยในระดบปานกลาง ในสวนระดบทศนคตปจจยดานพฤตกรรมของผตอบแบบสอบถาม คาเฉลยรวมทศนคตดานพฤตกรรม อยในระดบปานกลาง สาหรบทศนคตเกยวกบกระบวนการจดทาบรหารความเสยง มหาวทยาลยนเรศวรของผตอบแบบสอบถาม พบวา คาเฉลยรวมทศนคตเกยวกบกระบวนการจดทาบรหารความเสยง มหาวทยาลยนเรศวร อยในระดบปานกลางในสวนทศนคตกบความสามารถในการจดทาบรหารความเสยง มหาวทยาลยนเรศวร ของผตอบแบบสอบถาม พบวา ความสามารถจดทาบรหารความเสยงไดทกกระบวนการตามขนตอนไดอยางถกตองทาไมไดมากทสด คดเปนรอยละ 59.90 ความสามารถใชกลยทธ Terminate Transfer Treat และ Take ไดอยางถกตอง ทาไมไดมากทสด คดเปนรอยละ 52.70 ความสามารถนาแนวทางในการลดความเสยงไปปฏบตในหนวยงานของทานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ทาไมได

56  

มากทสดคดเปนรอยละ 73.10 สามารถถายทอดใหบคลากรในองคกรของทานไดอยางถกตอง ทาไมไดมากทสด คดเปนรอยละ 64.80 กกกกกกกกพจนา รงรตน (2557) ศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความรและทศนคตเรองการบรหารความเสยงกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงของบคลากรทางการพยาบาล โรงพยาบาลบานคาย จงหวดระยอง วตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยดงกลาวกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง ผลการศกษาพบวา ปจจยทมความสมพนธกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงอยางมนยสาคญทางสถต ไดแก ทศนคตเรองการบรหารความเสยง (r=.262, p<.05) การไดรบการอบรมเรองการบรหารความเสยง (X2=10.541, p<.01) และการทราบนโยบายการบรหารความเสยง (X2=6.163, p< 05) สวนปจจยสวนบคคลไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาการปฏบตงาน หนวยงานทปฏบต และการบนทกรายงานความเสยง ไมมความสมพนธกบการปฏบตจามกระบวนการบรหารความเสยงอยางมนยสาคญทางสถตกกกกกกกก กกกกกกกกฮดสน (Hudson T., 1991) ทาการศกษาความสมพนธระหวางกจกรรมการบรหารความเสยงของโรงพยาบาลในแมรแลนด (Maryland) 40 แหง โดยศกษาถงประสบการณการถกฟองรอง ตงแต ป ค.ศ. 1980-1981 และแกไขในป ค.ศ. 1987 พบวาโรงพยาบาลจะมคดและความรนแรงของคดนอย ถา 1) มการใหการศกษาแกแพทยและพยาบาลเกยวกบบรบทของการบรหารความเสยงของพวกเขา 2) มนโยบายใหแกหวหนาเจาหนาททางคลนก (Clinical chief of staff) เมอเกดเหตการณทผดคาดในหนวยงาน 3) มคณะกรรมการตรวจสอบการบรหารความเสยงและจดหากรรมการพรอมมกฎในการรายงานกจกรรมการบรหารความเสยง กกกกกกกกบอยด (Boyd, 1995) ศกษาการกาหนดบทบาทและหนาทความรบผดชอบของหวหนาหอผปวยและผจดการความเสยง โดยเฉพาะบทบาทหนาทของหวหนาหอผปวยในการบรหารความเสยง พบวา หวหนาหอผปวยซงมหนาทสบสวนเหตการณ (Occurrence investigate) และสนบสนนกจกรรมพฒนาคณภาพหวหนาหอผปวยจะมการรบรบทบาทหนาทความรบผดชอบของผจดการความเสยง (Risk management) รวมดวย กกกกกกกกลน (Lin, 2006) ศกษาการเปรยบเทยบการจดการความเสยงระหวางโรงพยาบาลในไตหวนและสหรฐอเมรกา พบวาโรงพยาบาลในไตหวนมจดแขงของรปแบบรายงานทงาย เปนระบบเชคลส (Check list) ใชแบบฟอรมเดยวทกๆ อบตการณ จดออน คอ ยงมการพฒนาทมงานไมเพยงพอ สวนโรงพยาบาลในสหรฐอเมรกามจดแขงของรปแบบรายงานโปรแกรมความเสยงมความสมบรณมาก เนองจากมแบบฟอรมหลากหลายในรายงานอบตการณ สามารถบอกรายละเอยดเกยวกบอบตการณ สาเหตตางๆ ทาใหงายตอการคนหาและตดตามความเสยง จดออน คอ พยาบาล

57  

ทเปนผเขยนรายงานอบตการณมกจะยงกบการดแลผปวย จงทาใหไมคอยไดเขยนรายงานอบตการณทกครงทเกดขน กกกกกกกกไทโอ,โดโรท, ยอนน, คาตน, เทอสเตนโฮป และวอรเทอรอ (Thio, Dorothe, Yvonne mayer, Katrin, Torsten Hoppe & Walter E., 2008) ศกษาถงการจดลาดบการปองกนในการจดการความผดพลาดดานการรกษาและการปฏบตทางการพยาบาล ของพยาบาลในโรงพยาบาลประเทศเยอรมนพบวาความผดพลาดจากการรกษาสอดคลองกบความผดพลาดในการมอบหมายงานใหพยาบาลทขาดความรความสามารถในการจดลาดบความสาคญในการจดการดานการบรหารยามากทสดจากตวอยางทศกษา จานวน 1,376 ราย พบความผดพลาดในการจดการ 833 ตวอยาง ความผดพลาดจากบรหารยาสงถง 81.6% รองลงมาเปนความผดพลาดจากการขาดความรในการใชยา กกกกกกกกรเบคกา และแอกรแมง (Rebecca & Agyemang, 2010) ศกษาถง ความผดพลาดดานการรกษา และผลกระทบเกยวกบการปฏบตการพยาบาลโรงพยาบาลในลอนดอน พบวาความปลอดภยและความเชอใจในการจดการดานการรกษาพยาบาลทถกตองในขนตอนสดทายในกระบวนการรกษาพยาบาลอยทการสงจายยาและการจดยาใหผปวยอยางถกตอง พยาบาลมสวนเกยวของในเรองของความปลอดภยและสงเสรมใหการรกษามประสทธภาพอยางสงสด

บทท 3

วทยาการวธวจย

วธด าเนนการวจย กกกกกกกกการศกษาครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research)โดยมวตถประสงคเพอศกษาอ านาจท านายของปจจยดานบคคล เจตคต และการบรหารงานแบบมสวนรวม ทมตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพทปฏบตงานอยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง คอโรงพยาบาลนนทเวช จงหวดนนทบร เพอใหการด าเนนการวจยเปนไปตามระเบยบวธวจย และสอดคลองกบวตถประสงคของการวจยทก าหนดไว ผวจยจงไดก าหนดขนตอนการด าเนนการวจยไว ดงน การออกแบบการวจย กกกกกกกกในการศกษาครงน ผวจยไดศกษาขอมลและเกบขอมลในโรงพยาบาลนนทเวช ซงเปนโรงพยาบาลเอกชน ระดบตตยภม ในจงหวดนนทบร ขนาด 200 เตยง ใหบรการดแลรกษาครบทกสาขา เปดใหบรการ 24 ชวโมง ไดรบการรบรองคณภาพจากสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคกรมหาชน) โดยมความมงมนพฒนาคณภาพมาอยางตอเนองและไดรบการรบรองคณภาพโรงพยาบาลระดบนานาชาต (Joint Commission International: JCI) กกกกกกกกดงนน เพอใหการศกษาครงนด าเนนไปตามวตถประสงคการวจยทก าหนดไว ผวจยจงก าหนดวธด าเนนการวจย ซงประกอบดวยรายละเอยดดงน

59

กกกกกกกกประชากร กกกกกกกกประชากร คอ พยาบาลวชาชพทปฏบตงานในงานบรการทางคลนกประสบการณตงแต 1 ปขนไป ในทกหนวยงานของโรงพยาบาลนนทเวช จ านวน 180 คน (ขอมลจากฝายการพยาบาล โรงพยาบาลนนทเวช ณ วนท 31 ตลาคม พ.ศ.2557) โดยก าหนดแยกพยาบาลวชาชพเปนกลม Try out จ านวน 30 คน คงเหลอจ านวนประชากรเพอจดกลมตวอยางจ านวน 150 คน เกบรวบรวมขอมลระหวางเดอน พฤศจกายน-ธนวาคม พ.ศ. 2557กกกก กกกกกกกกวธการสมตวอยางและกลมตวอยาง กกกกกกกกกลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพทงระดบบรหารและปฏบตการ ทปฏบตการพยาบาลในงานบรการคลนกในทกหนวยงานของโรงพยาบาลนนทเวช ประสบการณตงแต 1 ปขนไป วธการเลอกกลมตวอยางใชตารางการประมาณการขนาดตวอยางของ เครซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970) ไดน าเสนอตารางการสมตวอยางส าเรจรปทมประชากรขนาดเลกโดยมระดบความเชอมน 95% (.95) หรอมความคลาดเคลอนทเกดขน 5 % (.05) จากการเปรยบเทยบกบตารางการประมาณการขนาดกลมตวอยาง พบวา จ านวนประชากร 150 คน จ านวนกลมตวอยางเทากบ 105 คน เพอปองกนความคลาดเคลอนในการเกบขอมล ผวจยจงเพมจ านวนกลมตวอยางขนอก รอยละ 30 เทากบ 31 คน ดงนนจ านวนกลมตวอยางในการศกษาครงน จงเทากบ 136คน กกกกกกกกเพอใหกลมตวอยางเปนตวแทนของทกแผนก ผวจยไดค านวณขนาดกลมตวอยางตามสดสวนประชากรและเลอกลมตวอยางโดยการสมอยางงาย (ประกาย จโรจนกล, 2552) โดยการจบฉลากรายชอพยาบาลวชาชพทมอายงานต งแต 1 ปขนไป ในแตละแผนกไดกลมตวอยางทเปนตวแทนของทกแผนก จ านวนกลมตวอยางในแตละแผนก

แผนกผปวยในโรงพยาบาลนนทเวช ประชากร (คน) กลมตวอยาง (คน) Ward ศลยกรรม 18 15 Ward อายรกรรม 19 16 Ward สตรและเดก 27 23 หองผาตด 12 9 หอผปวยหนก 12 9 ไตเทยม 6 4 หองคลอดและทารกแรกเกด 8 5 ฉกเฉน 8 5 ผปวยนอก (ศลยกรรม) 16 11

60

จ านวนกลมตวอยางในแตละแผนก (ตอ) แผนกผปวยในโรงพยาบาลนนทเวช ประชากร (คน) กลมตวอยาง(คน)

ผปวยนอก (อายรกรรม) 19 14 ผปวยนอก (สตรและเดก) 12 9 คดกรอง 4 2 ตรวจสขภาพ 13 10 ฝายการพยาบาล 6 4 รวมจ านวน 180 136

ตวแปรทใชในการศกษาวจย ตวแปรทใชในการศกษาวจยครงน ผวจยไดจากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของกบปจจยดานบคคล เจตคต และการบรหารงานแบบมสวนรวมทมตอการบรหารความเสยงดานคลนก ตวแปรทใชในการศกษา ประกอบดวย 1. ตวแปรตน กกกกกกกก ปจจยดานบคคล ประกอบดวย อาย ประสบการณ มความสมพนธกบ ความสามารถจดท าบรหารความเสยงไดทกกระบวนการตามขนตอนไดอยางถกตอง (ประไพรตน ไวทยกล และคณะ, 2556) เปนตวแปรเชงปรมาณ (Quantitative variables) เปนอาย และประสบการณของพยาบาลวชาชพผตอบแบบสอบถาม เลอกตอบเปนป โดยคาของตวแปรจะวดออกมาเปนจ านวนปในกรณทเกนกวา 6 เดอน ใหนบเปน 1 ปมระดบการวดเปนอตราสวน(Ratio Scale) กกกกกกกก เจตคตตอการบรหารความเสยง มองคประกอบคอ ดานความรความเขาใจ (Cognitive component) ดานจตอารมณ (Affective component) และดานพฤตกรรม (Behavioral component) (Gibson, et al,2000) เปนตวแปรทมการแปรคาในเชงปรมาณโดยแปรคาออกมาในรปของมาตรวดประมาณคา (Linkert Scale) ซงมาตรวดเหลานจะวดคาออกมาเปนตวเลขแทนคาเจตคตมากหรอนอย และมระดบการวดเปนอนตรภาค (Interval Scale) กกกกกกกก การบรหารงานแบบมสวนรวม ตามแนวคดของ สวอนเบรก (Swanburg, 2002) ไดแบงองคประกอบ ดงน การไววางใจกน (Trust) ความยดมนผกพน (Commitment) การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน (Goals & objective) ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) เปนตวแปรทมการแปรคาในเชงปรมาณโดยแปรคาออกมาในรปของมาตรวดประมาณคา (Linkert Scale) ซงมาตรวดเหลานจะวดคาออกมาเปนตวเลขแทนคาเจตคตมากหรอนอยและมระดบการวดเปนอนตรภาค (Interval Scale)กกกกกก

61

กกกกกกกก2. ตวแปรตาม กกกกกกกก การบรหารความเสยงดานคลนก เปนการความเสยงดานคลนกของงานบรการพยาบาลทมความเสยงแฝงอยในทกขนตอนของกระบวนการท างาน ประกอบดวย การคนหาความเสยง (Risk identification) การวเคราะหความเสยง (Risk analysis) การจดการกบความเสยง (Risk treatment) และการประเมนผลการจดการความเสยง (Risk management evaluation) (Wilson and Tingle, 1999) เปนตวแปรทมการแปรคาในเชงปรมาณโดยแปรคาออกมาในรปของมาตรวดประมาณคา (Linkert Scale) ซงมาตรวดเหลานจะวดคาออกมาเปนตวเลขแทนคาเจตคตมากหรอนอย และมระดบการวดเปนอนตรภาค (Interval Scale) เครองมอทใชในการวจย กกกกกกกกการพฒนาเครองมอทใชในการท าวจย กกกกกกกกเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เพอการศกษาวจยครงน ผวจยท าการรวบรวมขอมล เปนแบบสอบถาม (Questionnaire) ทผวจยดดแปลงศกษาคนควาจากหนงสอ เอกสาร และงานวจยทเกยวกบการบรหารความเสยงของวลสนและทงเกล ( Wilson and Tingle, 1999) เจตคตตอการบรหารความเสยงตามแนวคดของ กบสนและคณะ (Gibson, et al, 2000) และการบรหารงานแบบมสวนรวมของสวอนเบรก (Swanburg, 2002) ใหขอค าถามมความสอดคลองกบตวแปรทท าการศกษา แบบสอบถาม ประกอบดวย 3 สวน ดงน กกกกกกกกสวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบปจจยสวนบคคลของผตอบแบบสอบถาม ไดแก อาย เพศ ระดบการศกษา และระยะเวลาในการปฏบตงาน ผวจยไดดดแปลงจากแบบสอบถามของประไพรตน ไวทยกล และคณะ (2556) โดยดดแปลงขอค าถามใหเหมาะสมกบตวแปรและผงการบรหารองคกรในเรองของการระบต าแหนงของกลมตวอยางทท าการศกษา แบบสอบถามมลกษณะค าถามใหเลอกตอบและเตมขอความลงในชองวาง มจ านวน 6 ขอ กกกกกกกกสวนท 2 แบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก ผวจยไดดดแปลงจากแบบสอบถามของพรพรรณ คลายสบรรณ (2555) ซงสรางขนโดยใชแนวคดของกบสนและคณะ (Gibson, et al, 2000) โดยมการปรบเนอหาในแบบสอบถามใหสอดคลองกบบรบทของกลมตวอยางเพอใหสามารถสอสารใหเขาใจในขอค าถามแบบสอบถามมจ านวน 27 ขอ เปนขอความดานบวก 22 ขอและเปนขอความดานลบ จ านวน 5 ขอ ประกอบดวยค าถามเกยวกบองคประกอบของเจตคต 3 องคประกอบ ดงรายละเอยด ตอไปน

62

กกกกกกกก1. องคประกอบดานความร ความเขาใจ (Cognitive component) เกยวกบการบรหารความเสยงดานคลนก จ านวน 10 ขอ ไดแกขอ 1-10 โดยมขอ 3 และ ขอ 9 เปนขอความดานลบ กกกกกกกก2. องคประกอบดานจตอารมณ (Affective component) เกยวกบการบรหารความเสยงดานคลนก จ านวน 9 ขอ ไดแกขอ 11-19 โดยมขอ 11 เปนขอความดานลบ กกกกกกกก3. องคประกอบดานพฤตกรรม (Behavior component) เกยวกบการบรหารความเสยงดาน คลนก จ านวน 8 ขอ ไดแกขอ 20-27 โดยมขอ 24 และ 27 เปนขอความดานลบ กกกกกกกกเกณฑการใหคะแนน 5 ระดบ ก าหนดการแบบมาตราประมาณคา (Linkert Scale) (ธรวฒ เอกะกล, 2550) คอ กกกกกกกกขอความทางบวก ไดแก ขอ 1-2 ขอ 4-8 ขอ 10 ขอ 12-23 และขอ 25-26 กกกกกกกก5 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมากทสด กกกกกกกก4 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมาก กกกกกกกก3 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานปานกลาง กกกกกกกก2 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอย กกกกกกกก1 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอยทสด กกกกกกกกขอความทางลบ ไดแกขอ 3 ขอ 9 ขอ 11 ขอ 24 และขอ 27 กกกกกกกก1 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมากทสด กกกกกกกก2 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมาก กกกกกกกก3 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานปานกลาง กกกกกกกก4 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอย กกกกกกกก5 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอยทสด กกกกกกกกการแปลคาคะแนนของระดบเจตคต โดยใชคาเฉลย ดงน (พรพรรณ คลายสบรรณ, 2555) คาเฉลย ความหมาย 4.50-5.00 มเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบสงทสด 3.50-4.49 มเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบสง 2.50-3.49 มเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบปานกลาง 1.50-2.49 มเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบต า 1.00-1.49 มเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบต าทสด กกกกกกกกสวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารงานแบบมสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกผวจยไดดดแปลงจากแบบสอบถามของปนดดาวรปญญา (2545) ซงสรางขนโดยใช

63

แนวคดของสวอนเบรก (Swanburg, 2002) โดยมการปรบเนอหาของแบบสอบถามใหสอดคลองกบบรบทของกลมตวอยางและสอสารไดเขาใจขอค าถามแบบสอบถามทงหมด 15 ขอ กกกกกกกกลกษณะแบบสอบถามเปนค าถามปลายปดแบบมาตราประมาณคา (Linkert Scale) (ธรวฒ เอกะกล, 2550) คอ

5 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนมากทสด 4 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนมาก 3 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนปานกลาง 2 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนนอย 1 หมายถง ไมมการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนเลย

กกกกกกกกการแปลคาคะแนนของระดบของการบรหารงานแบบมสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนก ตงแตระดบคะแนนสงสดถงระดบคะแนนต าสด ดงน

คาเฉลย ความหมาย 4.50-5.00 มสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบสงทสด 3.50-4.49 มสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบสง 2.50-3.49 มสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบปานกลาง 1.50-2.49 มสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกอยในระดบต า 1.00-1.49 ไมมสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกเลย

กกกกกกกกสวนท 4 แบบสอบถามการบรหารความเสยง เปนค าถามปลายปดประเภทมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ (Rating scale) จ านวน 30 ขอ เปนขอความดานบวก 29 ขอ และขอความดานลบ 1 ขอ ผวจยดดแปลงเนอหาจากแบบสอบถามของพรพรรณ คลายสบรรณ (2555) ตามแนวคดของวลสนและทงเกล (Wilson and Tingle,1999) เพอใหกลมตวอยางเขาใจแบบสอบถาม ประกอบดวยค าถามเกยวกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง 4 ขนตอน ดงน คอ กกกกกกกก1. การคนหาความเสยง จ านวน 10 ขอ ไดแก ขอ 1-10 โดยเปนขอความดานบวกทงหมด กกกกกกกก2. การวเคราะหความเสยง จ านวน 8 ขอ ไดแก ขอ 12-18 เปนขอความดานบวก โดยมขอ 11 เปนขอความดานลบ กกกกกกกก3. การจดการความเสยง จ านวน 6 ขอ ไดแก ขอ 19-24 โดยเปนขอความดานบวก กกกกกกกก4. การประเมนผลการจดการความเสยง จ านวน 6 ขอ ไดแก ขอ 25-30 โดยเปนขอความดานบวกทงหมด กกกกกกกกเกณฑการใหคะแนน 5 ระดบตามวธของลเคอรท (Linkert type scale) (ธรวฒ เอกะกล, 2550) คอ

64

5 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมากทสด 4 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมาก 3 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานปานกลาง 2 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอย 1 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอยทสด

การแปลความหมายระดบการบรหารความเสยงใชคาเฉลยดงน (บญใจ ศรสถตยนรากร, 2553)

คาเฉลย ความหมาย 4.50-5.00 มพฤตกรรมการบรหารความเสยงในระดบมากทสด 3.50-4.49 มพฤตกรรมการบรหารความเสยงในระดบสง 2.50-3.49 มพฤตกรรมการบรหารความเสยงในระดบปานกลาง 1.50-2.49 มพฤตกรรมการบรหารความเสยงในระดบนอย 1.00-1.49 มพฤตกรรมการบรหารความเสยงในระดบนอยทสด

กกกกกก คณภาพของเครองมอทใชในการท าวจย กกกกกกกก1. การหาความตรงเชงเนอหา (Content validity) กกกกกกกก ตรวจสอบหาความตรงเชงเนอหา (Content validity) และความเหมาะสมของภาษา โดยน าแบบสอบถามใหผทรงคณวฒจ านวน 5 คน ประกอบดวย

- ผอ านวยการแผนกพฒนาคณภาพของโรงพยาบาลนนทเวช 1 คน - แพทยผเชยวชาญทางดานกมารแพทย

(อยในทมบรหารความเสยงของโรงพยาบาลนนทเวช) 1 คน

- พยาบาลหวหนาฝายบรหารความเสยงกก (ดแลการบรหารความเสยงในเครอโรงพยาบาลเกษมราษฎร)

1 คน

- พยาบาลวชาชพผปฏบตการขนสงกก (ผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพสถานพยาบาลดานความเสยงบรษท HealthCare Expert จ ากด )

1 คน

- พยาบาลวชาชพผปฏบตการขนสงกกกก (รองผอ านวยการแผนกพฒนาคณภาพของโรงพยาบาลนนทเวช)

1 คน

กกกกกกกก กกกกกก

65

กกกกกกกกโดยพจารณาประเดนค าถามของเครองมอทใชในการวจยวา มความสอดคลองและครอบคลมตวแปรตามกรอบแนวคดและทฤษฎทน ามาอางองหรอไม โดยวเคราะหจากคาดชนความสอดคลอง (Index of Item-Objective Congruence: IOC) ของ Rovinelli และ Hambleton (1977) อางใน (พชต ฤทธจรญ, 2552) พรอมทงลงความเหนรายขอค าถาม ดงน กกกกกกกก+1 เมอขอค าถามสอดคลองกบค าจ ากดความของตวแปรทศกษา กกกกกกกกก0 เมอไมแนใจวาขอค าถามสอดคลองกบค าจ ากดความของตวแปรทศกษา กกกกกกกก-1 เมอขอค าถามนนไมสอดคลองกบค าจ ากดความของตวแปรทศกษา กกกกกกกกจากนน น าผลการพจารณาลงความเหนของผทรงคณวฒ มาค านวณหาคาดชนความสอดคลอง ระหวางขอค าถามและค านยามของตวแปร ดวยสตร

IOC =

กกกกกกกกเมอ IOC หมายถง ดชนความสอดคลอง หมายถง ผลรวมของคะแนนทงหมดของผทรงคณวฒ N หมายถง จ านวนผทรงคณวฒ กกกกกกกกผลการพจารณาจากคาดชนความสอดคลองของเครองมอ โดยผทรงคณวฒ 5 ทาน ควรใชคา IOC ตงแต .7 ขนไป คาดชนความสอดคลองของแบบสอบถามสวนท 1-4 (ภาคผนวก ค) ไดคา เทากบ .91, .89, .70 และ .91 ไดคดเลอกเฉพาะขอค าถามทมคาดชนความสอดคลองตงแต 0.5 ขนไปมาใช และปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒดงน กกกกกกกกสวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของผใหขอมล ไดตดขอค าถามท 3 ออก วดคาดชนความสอดคลองหลงแกไข เทากบ 1 กกกกกกกกสวนท 2 แบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก ไมมการปรบปรงแกไขแบบสอบถาม ไดดชนความสอดคลอง .89 กกกกกกกกสวนท 3 แบบสอบถามการบรหารงานแบบมสวนรวม ไดปรบขอค าถามตามค าแนะน าในขอท 6 ,10 ตดขอค าถามท 11 ออกวดคาดชนความสอดคลองหลงแกไข เทากบ.75 กกกกกกกกสวนท 4 แบบสอบถามการบรหารความเสยงดานคลนก ไมมการปรบปรงแกไขแบบสอบถาม ไดดชนความสอดคลอง .93ก กกกกกกกกดงนนแบบสอบถามปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงทางคลนกของพยาบาลวชาชพ มคณภาพดานความตรงตามเนอหาอยในเกณฑทยอมรบได สามารถน ามาใชเปนแบบสอบถามในงานวจยครงนได

66

2. การตรวจสอบหาความเทยง (Reliability) กกกกกกกก ผวจยน าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาและปรบแกไขเรยบรอย ไปทดลองใช (try out) กบพยาบาลวชาชพ จ านวน 30 คน ปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวชทปฏบตงานในคลนก ทไมใชกลมตวอยาง และน ามาวเคราะหขอค าถามเปนรายขอและตรวจสอบหาความเทยง (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยค านวณหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป กกกกกกกกสตรสมประสทธแอลฟาของครอนบาค(Cronbach’s alpha coefficient)

กกกกกกกก คอ คาความสอดคลองภายใน N คอ จ านวนขอค าถามในแบบสอบถาม S2i คอ ผลรวมของความแปรปรวนของคะแนนรายขอ S2t คอ ความแปรปรวนของคะแนนรวมทงฉบบ กกกกกกกกผลการค านวณหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient)ไดคาวเคราะหความเชอมนของแบบสอบถามดงน กกกกกกกกแบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก มคาความเชอมนเทากบ .89 กกกกกกกกแบบสอบถามการบรหารงานแบบมสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนก มคาความเชอมนเทากบ .91 กกกกกกกกแบบสอบถามการบรหารความเสยงดานคลนก มคาเทากบ .95 กกกกกกกกทงนคาความเชอมนของแบบสอบถามทไดมคาสงกวา .70 (บญใจ สถตนรากร, 2553) ถอเปนคาทยอมรบได นอกจากนผวจยไดแสดงวาแบบสอบถามเหลานควรจะมความกลมกลนกน (Homologous) อนแสดงถงความสอดคลองภายใน (Internal consistency) ของแบบสอบถามนน คะแนนจากค าถามรายขอยอยควรจะสมพนธกบคะแนนรวมทงฉบบ จงจะแสดงวาแบบสอบถามนนมความคงเสนคงวาภายใน แบบสอบถามทดควรมคาความสมพนธของคะแนนแบบสอบถามรายขอกบแบบสอบถามทงฉบบ (Item-total correlation) >.20 (ประกาย จโรจนกล, 2552) จากตาราง Item-total correlation (ภาคผนวก จ) พบวาคา Corrected item-total correlation >.20 ในแบบสอบถามรายขอ ยกเวนในแบบสอบถามเกยวกบเจตคตตอการบรหารความเสยง ขอท 25 คา Corrected item-total correlation เทากบ -.07 และแบบสอบถามเกยวกบการบรหารความเสยง ขอท 11 คา Corrected item-total correlation เทากบ -.55 ซงผวจยไมตดแบบสอบถามดงกลาวออกเนองจากขอค าถามทงสองขอ

67

ดงกลาวมความตรงตามทฤษฎ แตไดท าการปรบปรงขอค าถามใหมเพองายแกความเขาใจ ซงไมมผลท าใหคาความเชอมนของแบบสอบถามสวนนนลดลง ดงนนแบบสอบถามชดนจงมความเหมาะสมทจะน าไปใชในการเกบขอมลตอไป การพทกษสทธผเขารวมการวจย กกกกกกกกการศกษาวจยครงน ผวจยไดก าหนดมาตรการปองกนผลกระทบดานจรยธรรมทอาจเกดกบผตอบแบบสอบถาม ดงน กกกกกกกก1. การปองกนการละเมดสทธของผตอบแบบ โดยสอบถามความสมครใจในการตอบแบบสอบถาม หลงไดรบค าชแจงวตถประสงคและประโยชนของงานวจย แสดงความคดเหนไดอยางอสระ กกกกกกกก2. การรกษาความลบของแบบสอบถาม โดยขอมลทไดจากแบบสอบถาม จะมไดเปดเผยแบบเฉพาะเจาะจงรายบคคล โดยผตอบแบบสอบถามไมตองระบชอ- นามสกลในแบบสอบถาม การน าเสนอผลการวจยเปนภาพรวม มอางองระบบคคล กกกกกกกก3. การปองกนผลกระทบตอภาพลกษณของโรงพยาบาล และภาพลกษณของผบรหารโรงพยาบาล โดยน าเสนอโครงการวจยผานการพจารณาจากคณะกรรมการพจารณา และควบคมการวจยในมนษย ค าตอบทไดรบจะน าไปใชในการวเคราะหทางสถตและแปลผลขอมลเปนภาพรวม มอางองระบบคคล การเกบรวบรวมขอมลทใชในการท าวจย กกกกกกกกในการเกบขอมลในครงน ผวจยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยมการด าเนนการ ดงน กกกกกกกก1. ผวจยตดตอขอเอกสารรบรองจรยธรรมการวจยในมนษยไดผานการพจารณาเหนชอบจากคณะกรรมการพจารณาจรยธรรมการวจยในมนษย มหาวทยาลยครสเตยน วนท 3 สงหาคม 2557 กกกกกกกก2. ผวจยขอหนงสอแนะน ำตวผวจยจำกบณฑตวทยำลยถงผอ ำนวยกำรโรงพยำบำล นนทเวช ขออนญำตเกบรวบรวมขอมลจำกพยำบำลวชำชพปฏบตงำนในหนวยงำนบรกำรทำงคลนก และมประสบกำรณกำรท ำงำน ตงแต 1 ปขนไป จ ำนวนพยำบำลวชำชพทมคณสมบตครบ เทำกบ 136 คน กกกกกกกก3. เมอไดรบอนญำตใหเกบขอมลวจย ผวจยด ำเนนกำรเกบขอมลดวยตนเอง โดยกำรแจกแบบสอบถำมถงหวหนำแผนกทกหนวยงำนทใหบรกำรทำงคลนก ตำมจ ำนวนพยำบำลทม

68

คณสมบตตำมทก ำหนด หวหนำแผนกท ำกำรแจกแบบสอบถำมใหพยำบำลวชำชพ ทมอำยงำนตงแต 1 ป ขนไปทปฏบตงำนในหนวยงำน และแจงก ำหนดกำรรบคนแบบสอบถำมภำยในเวลำ 2 สปดำหโดยหวหนำแผนกด ำเนนกำรรวบรวมแบบสอบถำมใสซองสงคนผวจย 4. ผวจยรวบรวมขอมลตอบกลบจากหนวยงาน ตรวจสอบความสมบรณของขอมลและน าไปวเคราะหตามวธการทางสถตตอไป การวเคราะหและการแปรผลขอมล กกกกกกกกภายหลงจากการไดรบแบบสอบถามตอบกลบ ท าการด าเนนการตรวจสอบความครบถวนของขอมล น าขอมลทไดมาบนทกผลลงในระบบคอมพวเตอร และใชโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป ส าหรบวเคราะหขอมลตามสมมตฐานทตงไว สถตทใชในการวเคราะหขอมล ไดแก กกกกกกกก1. สถตเชงพรรณนา (Descriptive statistics) ไดแก ความถ คารอยละ คาคะแนนเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ใชวเคราะหปจจยสวนบคคล ไดแก อาย ประสบการณการท างาน ของพยาบาลวชาชพ กกกกกกกก2. สถตวเครำะหถดถอยพห (Multiple regression analysis) เปนเทคนคทำงสถตทน ำมำใชเพอวเครำะหควำมสมพนธระหวำงตวแปรอสระตงแต 2 ตวแปรขนไป และตวแปรตำม 1 ตวแปรโดยมกำรสรำงตวแปรหน (Dummy variables)ในตวแปรอำยของพยำบำลวชำชพ ซงเดมก ำหนดชวงอำยในกำรเกบขอมลกลมตวอยำงเปน 6 ชวงอำย คอ ชวงอำย 20-25 ป, 26-30 ป, 31-35 ป, 36-40 ป, 41-45 ป และ 46 ปขนไปเพอใหกำรกระจำยของขอมลแคบลง โดยมกำรสรำงตวแปรอำยของพยำบำลวชำชพใหมเกดขน 3 ดวแปร คอ Age group 1 คอ ชวงอำย 20-30 ป, Age group 2 คอ ชวงอำย 31-40 ป และAge group 3 คอ ชวงอำย 41 ปขนไป เพอใหเปนไปตำมคณสมบตกำรสรำงสมกำรถดถอย และผวจยใชเกณฑในกำรอำนระดบควำมสมพนธของคำสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s product-moment correlation coefficient) หรอคำ r ดงน (บญใจ ศรสถตนรำกร, 2544)

r = 0.00 ไมมควำมสมพนธกน r = 0.01-0.29 มควำมสมพนธกนในระดบต ำ r = 0.30-0.70 มควำมสมพนธกนในระดบปำนกลำง r = 0.71-0.99 มควำมสมพนธกนในระดบสง r = 1.00 มควำมสมพนธกนในระดบสงมำก

กกกกกกกกสวนเครองหมำยบวกหรอลบแสดงถงลกษณะของควำมสมพนธดงน ถำสมประสทธสหสมพนธ ดงน ถำคำสมประสทธสหสมพนธเปนบวก หมำยควำมวำตวแปรมสถำนะเพมหรอลด

69

ตำมกน ถำคำสมประสทธสหสมพนธเปนลบหมำยควำมวำตวแปรมลกษณะเพมหรอลดลงตรงขำมกน โดยตวแปรอสระเปนตวท ำนำยหรอพยำกรณควำมผนแปรของตวแปรตำมดงแสดงในสมการตอไปน กกกกกกกกŷกกกกก=กกa + b1x1 + b2x2 + e โดยทกกกกŷกกกกก=กกการบรหารความเสยงดานคลนก กกกกกกกกaกกกกก=กกคาคงท (Constant) ddddddddb1 ,b2กกก=กกคาสมประสทธถดถอย กกกกกกกกx1กกกก=กกเจตคต กกกกกกกกx2กกกก=กกการบรหารงานแบบมสวนรวม กกกกกกกกeกกกกก=กกerror term

 

บทท 4

ผลการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) เพอศกษา ปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวช โดยเลอกศกษาความคดเหนของพยาบาลวชาชพทกตาแหนง อายงานมากกวา 1 ป ขนไป ในโรงพยาบาลนนทเวช ซงเปนโรงพยาบาลเอกชน ขนาด 200 เตยง จานวนพยาบาลวชาชพ 180 คน เลอกกลมตวอยางดวยวธใชตารางการประมาณการขนาดตวอยางของ เครซ และมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970) ไดกลมตวอยางจานวน 136 คน โดยการกาหนดคณสมบต คอเปนพยาบาลวชาชพทปฏบตงานในหนวยงานบรการทางคลนก ทมประสบการณทางานตงแต 1 ปขนไป ทาการศกษาอานาจทานายของปจจยดานบคคล เจตคต และการบรหารงานแบบมสวนรวม ทมตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาล-วชาชพ โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) ทแบงเปน 4 สวน คอ สวนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง จานวน 6 ขอ สวนท 2 แบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก จานวน 27 ขอ สวนท 3 แบบสอบถามการบรหารงานแบบมสวนรวม จานวน 15 ขอ และตอนท 4 แบบสอบถามการบรหารความเสยงดานคลนก จานวน 30 ขอ รวมขอคาถามทงสน 78 ขอ ระดบความคดเหนแบงเปน 5 ระดบ นาขอมลทไดจากกลมตวอยาง มาคานวณคาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน สถตวเคราะหถดถอยพห (Multiple regression Analysis) นาเสนอเปนตารางประกอบการบรรยายดงตอไปน สวนท 1 ขอมลสวนบคคล แสดงในตารางท 1-2 สวนท 2 เจตคตตอการบรหารความเสยง แสดงในตารางท 3-6 สวนท 3 การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ แสดงในตารางท 7-11 สวนท 4 การบรหารความเสยงดานคลนก แสดงในตารางท 12-16 สวนท 5 ความสมพนธระหวางตวแปร และอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ แสดงในตารางท 17-20

  

71

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล กกกกกกกกลมตวอยางทศกษา คอ พยาบาลวชาชพททางานในหนวยบรการทางคลนก ทมประสบการณการทางานอยางนอย 1 ป ผลการศกษาดงน ตารางท 1 จานวนและรอยละของกลมตวอยาง จาแนกตามเพศ อายและการศกษา (n=136) ขอมลสวนบคคล จานวน (คน) รอยละ เพศ หญง 133 97.80 ชาย 3 2.20 อาย 20-30 ป 67 49.20 31-40 ป 42 30.90 41 ปขนไป 27 19.90 การศกษา

ปรญญาตรหรอเทยบเทา 131 96.30 ปรญญาโท 5 3.70

จากตารางท  1 พบวา กลมตวอยางสวนใหญเปนเพศหญงจานวนมากทสด รอยละ 97.8 อาย 20-30 ป คดเปน รอยละ 49.2 รองลงมาคออาย 31-40 ป คดเปนรอยละ 30.9 และอาย 41 ปขนไป คดเปนรอยละ 19.9 การศกษาสวนใหญระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 96.3  มเพยง 5 คน คดเปน รอยละ 3.7 สาเรจการศกษาระดบปรญญาโท

  

72

ตารางท 2 จานวนและรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพพยาบาล ตาแหนงในองคกรและระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวช (n=136 ) ขอมลสวนบคคล จานวน (คน) รอยละ ระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพพยาบาล (ป) 1-10 91 66.90 11-20 30 22.10 21-30 15 11.00 (Mean=9.38, SD=7.09, Max=27, Min=1) ตาแหนงในองคกร ระดบปฏบตการ 118 86.80 ผจดการแผนก 17 12.50 หวหนาหนวย 1 0.70 ระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวช (ป) 1-10 111 81.60 11-20 19 14.00 21-30 6 4.40 (Mean=6.15, SD=5.997, Max=22, Min=1)

จากตารางท 2 พบวา กลมตวอยางมระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพพยาบาลสวนใหญอยระหวาง 1-10 ป คดเปนรอยละ 66.9 รองลงมาระยะเวลา 11-20 ป คดเปนรอยละ 22.1 และระยะเวลา 21-30 ป คดเปนรอยละ 11.0 ระยะเวลาการทางานในวชาชพ เฉลย เทากบ 9.38 ป ตาแหนงงานสวนใหญมตาแหนงระดบปฏบตการ คดเปนรอยละ 86.8 รองลงมาเปนระดบผจดการแผนก คดเปนรอยละ 12.5 และระดบหวหนาหนวย คดเปนรอยละ 0.7 ระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวช สวนใหญอยระหวาง 1-10 ป คดเปนรอยละ 81.6 รองลงมาระยะเวลา 11-20 ป คดเปนรอยละ 14.0 และระยะเวลา 21-30 ป คดเปนรอยละ 4.4

  

73

สวนท 2 เจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก ตารางท 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ เปนรายดานและโดยรวม (n =136) เจคตตอการบรหารความเสยงรายดาน x SD การแปลผล ดานจตอารมณ 4.04 .73 สง ดานความร ความเขาใจ 3.96 .83 สง ดานพฤตกรรม 3.88 .80 สง เจตคตตอการบรหารความเสยงโดยรวม 3.96 .79 สง

จากตารางท 3 พบวา กลมตวอยางมเจตคตตอการบรหารความเสยงโดยรวม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.96 (SD=.79) เมอพจารณารายดาน พบวา พยาบาลวชาชพมระดบเจตคต ดานจตอารมณ ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.04 (SD=.73) รองลงมาคอเจตคตดานความร ความเขาใจอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.96 (SD=.83) และเจตคตดานทมคาระดบคะแนนเฉลยตาสด คอ ดานพฤตกรรม อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.88 (SD=.80) ตารางท 4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล เจตคตตอการบรหารความเสยงดานจตอารมณของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม (n =136) เจตคตดานจตอารมณ x SD การแปลผล การบรหารความเสยงสามารถสรางความปลอดภยใหกบ

ผใชบรการ ผใหบรการ และองคกรได 4.32 .64 สง

การบรหารความเสยงทดจะทาใหผใชบรการเกดความพงพอใจในงานบรการพยาบาล

4.26 .67 สง

การบรหารความเสยงชวยทาใหพฒนาความรความสามารถในการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพมากขน

4.26 .61 สง

ทานคดวากระบวนการบรหารความเสยงเปนสวนหนงททาใหทราบจดบกพรองของกระบวนการทางาน

4.25 .64 สง

  

74

ตารางท 4 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล เจตคตตอการบรหารความเสยงดานจตอารมณของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม (n=136) (ตอ)

เจตคตดานจตอารมณ x SD การแปลผล ทานมนใจวา การบรหารความเสยง จะทาใหบคลากรเกด

ความตระหนกถงคณภาพของงานบรการพยาบาล 4.19 .60 สง

ทานพอใจทบคลากรทกระดบมการรายงานความผดพลาดจากการปฏบตงานของตนเองตามความเปนจรง

4.12 .69 สง

การบรหารความเสยงทด สามารถลดความเครยดจากการปฏบตงานได

4.06 .71 สง

การบรหารความเสยงเปนงานททาทาย ความร ความสามารถของทาน

3.95 .66 สง

การบรหารความเสยงไมมความยงยากซบซอนในทางปฏบต

2.98 1.11 ปานกลาง

เจตคตดานจตอารมณ โดยรวม 4.05 .70 สง

จากตารางท 4 พบวา กลมตวอยางมเจตคตตอการบรหารความเสยงดานจตอารมณ โดยรวม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.05 (SD=.70) เมอพจารณาเจตคตรายขอ พบวา พยาบาลวชาชพมจตอารมณในเรองการบรหารความเสยงสามารถสรางความปลอดภยใหกบผใชบรการ ผใหบรการ และองคกรได ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.32 (SD=.64) ลาดบรองลงมา คอ การบรหารความเสยงทดจะทาใหผใชบรการเกดความพงพอใจในงานบรการพยาบาล คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.26 (SD=.67) และการบรหารความเสยงชวยทาใหพฒนาความรความสามารถในการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพมากขน คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.26 (SD=.61) ตามลาดบ สาหรบเจตคตทมคาระดบคะแนนตาทสดคอ การบรหารความเสยงมความยงยากซบซอนในทางปฏบต คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 2.98 (SD=1.11)

  

75

ตารางท 5 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล เจตคตตอการบรหารความเสยงดานความร ความเขาใจของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม (n=136)

เจตคตดานความร ความเขาใจ x SD การแปลผล การคนหาความเสยงเปนกจกรรมเชงรกทสามารถปองกน

หรอลดความสญเสยทเกดจากงานบรการพยาบาลได 4.32 .64 สง

การบรหารความเสยงเปนเครองมอทดนามาใชในการพฒนาคณภาพงานบรการพยาบาลในแผนกได

4.25 .59 สง

การประเมนความเสยงชวยทาใหบคลากรตระหนกถงความรนแรงของอบตการณในงานบรการพยาบาล

4.24 .61 สง

เมอเกดอบตการณความเสยงขน มการทบทวนรวมกน เพอหาสาเหตทกครง

4.21 .80 สง

ขอมล ขาวสารหรอแบบรายงานอบตการณ ทาใหคนหาความเสยงไดครอบคลมมากขน

4.18 .63 สง

การจดทาบญชความเสยงสามารถลดโอกาสความสญเสยหรออบตการณความเสยงจากงานบรการพยาบาลได

4.07 .86 สง

เมอเกดผลลพธไมพงประสงคหรอเกดอบตการณความเสยง มการบนทกโดยผทอยในเหตการณทกครง

4.00 .77 สง

หนวยงานของทาน รวมกนคนหาโอกาสทจะเกดความสญเสยจากงานบรการพยาบาล

3.92 .77 สง

จาเปนตองมการปรบปรงเปลยนแปลงการจดทาบญชความเสยงเพราะทาใหผปฏบตไมเกดความสบสน

3.35 1.3 ปานกลาง

การบรหารความเสยงเรมดาเนนการ เมอกอนทจะเกดความสญเสยจากงานบรการพยาบาล

3.04 1.3 ปานกลาง

เจตคตดานความร ความเขาใจโดยรวม 3.96 .83 สง

กกกกกกกกจากตารางท 5 พบวา กลมตวอยางมเจตคตตอการบรหารความเสยงดานความร ความเขาใจโดยรวม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.96 (SD=.83)      เมอพจารณาเจตคตรายขอ พบวา พยาบาลวชาชพมความร ความเขาใจในเรองการคนหาความเสยงเปนกจกรรมเชงรกทสามารถ

  

76

ปองกนหรอลดความสญเสยทเกดจากงานบรการพยาบาลได ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.32 SD=.64) ลาดบรองลงมา คอ การบรหารความเสยงเปนเครองมอทดนามาใชในการพฒนาคณภาพงานบรการพยาบาลในแผนกได คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.25 (SD=.59) และการประเมนความเสยงชวยทาใหบคลากรตระหนกถงความรนแรงของอบตการณในงานบรการพยาบาล คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.24 (SD=.61) ตามลาดบ สาหรบเจตคตทมคาระดบคะแนนตาทสดคอ การบรหารความเสยงเรมดาเนนการ เมอกอนทจะเกดความสญเสยจากงานบรการพยาบาล คาระดบคะแนนเฉลย เทากบ 3.04 (SD=1.31) ตารางท 6 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลเจตคตตอการบรหารความเสยงดานพฤตกรรมของพยาบาลวชาชพ เปนรายขอและโดยรวม (n=136)

เจตคตดานพฤตกรรม x SD การแปลผล สามารถพฒนาตนเองในดานการบรหารความเสยง เพอเปน

ประโยชนตอการบรหารความเสยงของแผนกหรอองคกร 4.29 .64 สง

การสรางระบบบรหารความเสยงไดสอดคลองกบรปแบบการปฏบตงานทาใหเกดผลลพธทดตองานบรการพยาบาล

4.26 .62 สง

พรอมทจะนาความรและประสบการณมาประยกตในการบรหารความเสยงเพอพฒนางานบรการพยาบาล

4.22 .59 สง

การสบคนขอมลจากหลายแหลงทาใหไดขอมลทเปนจรงเพยงพอสาหรบการบรหารความเสยง

4.18 .66 สง

พรอมแกไขระบบงานหากสงนนทาใหเกดความเสยงลดลง 4.15 .64 สง ไดเขารวมทบทวนอบตการณความเสยงกบทมสหสาขาวชาชพ

ทเกยวของอยเสมอ 3.62 .81 สง

พรอมทจะปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง เนองจากมนใจในผลลพธทจะตามมา

3.41 1.21 ปานกลาง

มการทบทวนขอผดพลาดจากการปฏบตงานทกกรณ 2.90 1.20 ปานกลาง เจตคตดานพฤตกรรม โดยรวม 3.88 .80 สง

  

77

จากตารางท 6 พบวากลมตวอยางมเจตคตตอการบรหารความเสยงดานพฤตกรรมโดยรวม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.88 (SD=.80) เมอพจารณาเจตคตรายขอ พบวา จะพฒนาตนเองในดานการบรหารความเสยง เพอเปนประโยชนตอการบรหารความเสยงของแผนกหรอองคกร ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.29 (SD=.64) ลาดบรองลงมา คอ การสรางระบบบรหารความเสยงไดสอดคลองกบรปแบบการปฏบตงานทาใหเกดผลลพธทดตองานบรการพยาบาล คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.26 (SD=.62) และพรอมทจะนาความรและประสบการณมาประยกตในการบรหารความเสยงเพอพฒนางานบรการพยาบาล คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 4.22 (SD=.59) ตามลาดบ สาหรบเจตคตทมคาระดบคะแนนตาทสดคอ มการทบทวนขอผดพลาดจากการปฏบตงานทกกรณ คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 2.90 (SD=1.21) สวนท 3 การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ

ตารางท 7 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ เปนรายดานและโดยรวม (n=136) การบรหารงานแบบมสวนรวมรายดาน x SD การแปลผล ดานการตงเปาหมายและวตถประสงค 3.85 .42 สง ดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน 3.84 .73 สง ดานการไววางใจ 3.79 .77 สง ดานความยดมนผกพน 3.55 .80 สง การบรหารงานแบบมสวนรวมโดยรวม 3.76 .68 สง จากตารางท 7 พบวา กลมตวอยางมการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพโดยรวม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.76 (SD=.68) เมอพจารณารายดาน พบวา พยาบาลวชาชพมการบรหารงานแบบมสวนรวม ดานการตงเปาหมายและวตถประสงค ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.85 (SD=.42) รองลงมาคอดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงานอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.84 (SD=.73) ดานการไววางใจ อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.79 (SD=.77) และการบรหารงานแบบมสวนรวมดานทมคาระดบคะแนนเฉลยตาสด คอ ดานความยดมนผกพน อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.55 (SD=.80)

  

78

ตารางท 8 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพดานการตงเปาหมายและวตถประสงค (Goal & Objective) เปนรายขอและโดยรวม (n=136)

ดานการตงเปาหมายและวตถประสงค x SD การแปลผล ไดมการนานโยบายวตถประสงคของแผนกมาปฏบตภาย

หลงจากการมการประชมตกลงรวมกน 3.90 .70 สง

ผบงคบบญชาของทานใหสทธตดสนใจในการปฏบตงานตามขอบเขตหนาทความรบผดชอบของทาน

3.88 .76 สง

การกาหนดเปาหมายวตถประสงคของการปฏบตงานภายในหนวยงานกระทาในรปแบบการประชมกนระหวางผปฏบตงานกบผบงคบบญชา

3.82 .66 สง

มการประชมรวมกนระหวางผปฏบตงานกบผบงคบบญชาเพอจดทากลยทธและตวชวดของแผนก

3.80 .78 สง

ดานการตงเปาหมายและวตถประสงค โดยรวม 3.85 .42 สง

จากตารางท 8 พบวา กลมตวอยางมการบรหารงานแบบมสวนรวมดานการตงเปาหมาย

และวตถประสงคโดยรวมในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย 3.85 (SD=.42) เมอพจารณาเปนรายขอ กลมตวอยางมการมสวนรวม ดงน พยาบาลวชาชพมสวนรวมโดยไดมการนานโยบายวตถประสงคของแผนกมาปฏบตภายหลงจากการมการประชมตกลงรวมกน ระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.90 (SD=.70) รองลงมาคอ การมสวนรวมโดยผบงคบบญชาของทานใหสทธตดสนใจในการปฏบตงานตามขอบเขตหนาทความรบผดชอบของทาน ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.88 (SD=.76) และมสวนรวมดานการกาหนดเปาหมายวตถประสงคของการปฏบตงานภายในหนวยงานกระทาในรปแบบการประชมกนระหวางผปฏบตงานกบผบงคบบญชา ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.82 (SD=.66) ตามลาดบ  

   

  

79

ตารางท 9 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) เปนรายขอและโดยรวม (n=136) ดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน x SD การแปลผล ผบงคบบญชาใหปฏบตงานไดอยางเปนอสระตามหนาทความ

รบผดชอบอยางเตมท 3.90 .70 สง

ผบงคบบญชาใหมสทธในการควบคมงานและหรอประเมนผลการปฏบตงานของผใตบงคบบญชา ในหนาทความรบผดชอบไดโดยอสระ

3.82 .77 สง

ผบงคบบญชาใหเปนสวนหนงในการกาหนดวธการทางานในแผนกอยางมประสทธภาพไดโดยอสระ

3.80 .72 สง

ดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน โดยรวม 3.84 .73 สง  

กกกกกกกกจากตารางท 9 พบวา กลมตวอยางมการบรหารงานแบบมสวนรวมดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน โดยรวมในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย 3.84 (SD=.73) เมอพจารณาเปนรายขอ กลมตวอยางมสวนรวม ดงน พยาบาลวชาชพมสวนรวมโดยผบงคบบญชาใหปฏบตงานไดอยางเปนอสระตามหนาทความรบผดชอบอยางเตมท ระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย เทากบ 3.90 (SD=.70) รองลงมาคอ การมสวนรวมโดยผบ งคบบญชาใหมสทธในการควบคมงานและหรอประเมนผลการปฏบตงานของผใตบงคบบญชา ในหนาทความรบผดชอบไดโดยอสระ ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.82 (SD=.77) และดานผบงคบบญชาใหเปนสวนหนงในการกาหนดวธการทางานในแผนกอยางมประสทธภาพไดโดยอสระ ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.80 (SD=.72) ตามลาดบ  

       

  

80

ตารางท 10 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพดานการไววางใจกน (Trust) เปนรายขอและโดยรวม (n =136)

ดานการไววางใจกน x SD การแปลผล ผบงคบบญชามอบหมายงานตามขอบเขตความรบผดชอบใหได

ตรงกบความร ความสามารถ 3.96 .68 สง

ผบงคบบญชามอบหมายใหรบผดชอบ แกไขปญหาในเรองงานในแผนก/สวนงานทรบผดชอบ

3.92 .67 สง

ผบงคบบญชามอบหมายงานพเศษใหปฏบตนอกเหนอจากงานประจาตามความเหมาะสม

3.82 .80 สง

ทานไดเปนสวนหนงของคณะกจกรรมในกจกรรมตางๆขององคกร

3.65 .86 สง

ผบงคบบญชาพยายามสนบสนนใหไดเปนคณะกรรมการและ/หรอ กลมงานเฉพาะกจในการกาหนดโครงการกจกรรมในองคกร

3.62 .87 สง

ดานการไววางใจกน โดยรวม 3.79 .77 สง

จากตารางท 10 พบวา กลมตวอยางมการบรหารงานแบบมสวนรวมดานความไววางใจกน โดยรวมในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย 3.79 (SD=.77) เมอพจารณาเปนรายขอ กลมตวอยางมสวนรวม ดงนพยาบาลวชาชพมสวนรวมโดยผบ งคบบญชามอบหมายงานตามขอบเขตความรบผดชอบใหไดตรงกบความร ความสามารถ ระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.96 (SD=.68) รองลงมาคอ การมสวนรวมโดยผบงคบบญชามอบหมายใหรบผดชอบ แกไขปญหาในเรองงานในแผนก สวนงานทรบผดชอบ ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.92 (SD=.67) และมสวนรวม โดยผบงคบบญชามอบหมายงานพเศษใหปฏบตนอกเหนอจากงานประจาตามความเหมาะสม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.82 (SD=.80) ตามลาดบ และการมสวนรวม ขอทมคาระดบคะแนนตาทสดคอ พยาบาลวชาชพมสวนรวมโดยผบงคบบญชาพยายามสนบสนนใหไดเปนคณะกรรมการและ กลมงานเฉพาะกจในการกาหนดโครงการกจกรรมในองคกร ระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.62 (SD=.87)

 

  

81

ตารางท 11 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผล การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพดานความยดมน ผกพน (Commitment) เปนรายขอและโดยรวม (n=136)

ดานความยดมน ผกพน x SD การแปลผล การตดสนใจของทานเปนทยอมรบของผบงคบบญชาและ

ผรวมงาน ไดมการนาไปปฏบตเปนสวนใหญ 3.70 .62 สง

ผบงคบบญชายอมรบการตดสนใจของทานในการแกปญหาไดอยางรวดเรวเหมาะสมในสถานการณฉกเฉน

3.62 .71 สง

ไดเปนสวนหนงของการตดสนใจพจารณาเลอกสรรบคคลเขาปฏบตงานในหนวยงาน

3.32 1.07 ปานกลาง

ดานความยดมน ผกพน โดยรวม 3.55 .80 สง

จากตารางท 11 พบวา กลมตวอยางมการบรหารงานแบบมสวนรวมดานความยดมน ผกพนโดยรวมในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย 3.55(SD=.80) เมอพจารณาเปนรายขอ กลมตวอยางมสวนรวม ดงน พยาบาลวชาชพมสวนรวมโดยการตดสนใจของทานเปนทยอมรบของผบงคบบญชาและผรวมงานไดมการนาไปปฏบตเปนสวนใหญ ระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.70 (SD=.62) รองลงมาคอการมสวนรวมโดยผบงคบบญชายอมรบการตดสนใจของทานในการแกปญหาไดอยางรวดเรวเหมาะสมในสถานการณฉกเฉน ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.62 (SD=.71) และมสวนรวมดานการไดเปนสวนหนงของการตดสนใจพจารณาเลอกสรรบคคลเขาปฏบตงานในหนวยงาน ในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.32 (SD=1.07) ตามลาดบ

  

82

สวนท 4 การบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ

ตารางท 12 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐานและการแปลผลการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ เปนรายดานและโดยรวม (n=136) การบรหารความเสยงรายดาน x SD การแปลผล ดานการคนหาความเสยง 3.58 .85 สง

ดานการวเคราะหความเสยง 3.49 .94 ปานกลาง

ดานการจดการความเสยง 3.70 .74 สง

ดานการประเมนผลการจดการความเสยง 3.58 .83 สง การบรหารความเสยงโดยรวม 3.59 .84 สง จากตารางท 12 พบวา กลมตวอยางมการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพโดยรวม ในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.59 (SD=.84) เมอพจารณารายดาน พบวา พยาบาลวชาชพมการบรหารความเสยง ดานการคนหาความเสยงอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.58 (SD=.85) ดานการวเคราะหความเสยงอยในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.49 (SD=.94) ดานการจดการความเสยงในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.70 (SD=.74) และดานการประเมนผลการจดการความเสยง อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.58 (SD=.83)

  

83

ตารางท 13 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การการบรหารความเสยงดานการคนหาความเสยงของพยาบาลวชาชพ (n=136) การบรหารความเสยงดานการคนหาความเสยง x SD การแปลผล การศกษาอบตการณความเสยงของหนวยงานอนเพอปองกนการ

เกดอบตการณความเสยงนนในแผนกของทาน 3.92 .71 สง

ทบทวนกระบวนการทางานแตละขนตอนเพอใหเกดความชดเจนในทางปฏบตการปองกนความเสยงอยางตอเนอง

3.84 .69 สง

การศกษารวบรวมขอเทจจรงของความเสยงจากหลายแหลงขอมลในการนามาประยกตในการบรหารความเสยงอยเสมอ

3.76 .75 สง

การระบชวงเวลาทางานหรอสถานการณทมโอกาสเกดอบตการณความเสยงได

3.76 .68 สง

ทบทวนรายงานอบตการณความเสยงทเคยเกดขนอยางสมาเสมอ 3.62 .80 สง ประสานกบทมบรหารความเสยง ศกษาความเปนไปไดของ

โอกาสการเกดอบตการณความเสยงอยเสมอ 3.57 .82 สง

เขารวมประชมกบหนวยงานอนเพอแลกเปลยนขอมลและประสบการณเกยวกบการคนหาความเสยงทกครงเมอมโอกาส

3.45 .98 ปานกลาง

จดทาบญชความเสยงทเฉพาะเจาะจงสาหรบหนวยงานใหเปนปจจบนสอดคลองกบบญชความเสยงของโรงพยาบาล

3.41 1.01 ปานกลาง

กาหนดใหมการรวบรวมอบตการณความเสยงทเกดขนอยางสมาเสมอ เชนทกสนเดอน

3.25 .97 ปานกลาง

มสวนรวมในการทบทวนแบบฟอรมรวบรวมอบตการณความเสยงใหสะดวกและงายตอการบนทก

3.24 1.06 ปานกลาง

ดานการคนหาความเสยงโดยรวม 3.58 .85 สง จากตารางท 13 พบวา การบรหารความเสยงดานการคนหาความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวม อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.58 (SD=.85) เมอพจารณารายขอ พบวา การศกษาอบตการณความเสยงของหนวยงานอนเพอปองกนการเกดอบตการณความเสยงนนในแผนกของทาน อยในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.92 (SD=.71) รองลงมา คอ

  

84

ทบทวนกระบวนการทางานแตละขนตอนเพอใหเกดความชดเจนในทางปฏบตการปองกนความเสยงอยางตอเนอง อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.84 (SD=.69) และ การศกษารวบรวมขอเทจจรงของความเสยงจากหลายแหลงขอมลในการนามาประยกตในการบรหารความเสยงอยเสมอ อยในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.76 (SD=.75) สาหรบคาคะแนนตาสด คอ มสวนรวมในการทบทวนแบบฟอรมรวบรวมอบตการณความเสยงใหสะดวกและงายตอการบนทก อยในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.24 (SD=1.06) ตารางท 14 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การการบรหารความเสยงดานการวเคราะหความเสยงของพยาบาลวชาชพ (n=136) การบรหารความเสยงดานการวเคราะหความเสยง x SD การแปลผล มการวเคราะหความเสยงในหนวยงานไวไอยางชดเจน 3.65 .88 สง นาความเสยงทเกดขนในหนวยงานอนมาแลกเปลยนเรยนรใน

หนวยงานเพอใหบคลากรเกดความตระหนกถงความเสยงและรวมกนปองกน

3.63 .85 สง

ไดทาการระบอบตการณความเสยงของหนวยงานทสาคญ 5 ลาดบแรกทมโอกาสเกดขนได

3.62 .91 สง

ไดทาการแยกประเภทของความเสยงในหนวยงานไวอยางชดเจน เพอการจดการทมประสทธภาพ

3.60 .86 สง

ไดทาการจดลาดบความสาคญของความเสยงจากความถและความรนแรงของความสญเสยทเกดขนอยางสมาเสมอ

3.51 .91 สง

บคลากรในหนวยงานของทานมสวนรวมในการปรบปรงบญชความเสยงอยางสมาเสมอ

3.47 .93 ปานกลาง

วเคราะหหาสาเหตของความเสยงทกอบตการณทกอใหเกดความสญเสย

2.93 1.13 ปานกลาง

ดานการวเคราะหความเสยงโดยรวม 3.49 .94 ปานกลาง จากตารางท 14 พบวา การบรหารความเสยงดานการวเคราะหความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวม อยในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.49 (SD=.94) เมอพจารณารายขอ พบวา ไดมการวเคราะหความเสยงในหนวยงานไวไอยางชดเจน อยในระดบสง คาระดบคะแนน

  

85

เฉลย เทากบ 3.65 (SD=.88) รองลงมาคอ นาความเสยงทเกดขนในหนวยงานอนมาแลกเปลยนเรยนรในหนวยงานเพอใหบคลากรเกดความตระหนกถงความเสยงและรวมกนปองกน อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย เทากบ 3.63 (SD=.85) และไดทาการระบอบตการณความเสยงของหนวยงานทสาคญ 5 ลาดบแรกทมโอกาสเกดขน ไดอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.62 (SD=.91) สาหรบคาคะแนนตาสด คอ มการวเคราะหหาสาเหตของความเสยงเฉพาะอบตการณทกอใหเกดความสญเสยแลวเทาน น อยในระดบปานกลาง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 2.93 (SD=.94) ตารางท 15 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การการบรหารความเสยงดานการจดการความเสยงของพยาบาลวชาชพ (n=136) การบรหารความเสยงดานการจดการความเสยง x SD การแปลผล การแกไขปญหาเมอเกดอบตการณความเสยงขนตามแนวทางท

กาหนดไวอยางชดเจน 3.84 .67 สง

การปฏบตตามแนวทางทกาหนดอยางขดเจนในการปองกนหรอหลกเลยงการเกดอบตการณความเสยง

3.80 .70 สง

ทานเขยนรายงานอบตการณความเสยงทเกดขนทกครง 3.76 .77 สง เลอกใชวธการควบคมความสญเสยทเกดขนไดอยางเหมาะสม 3.69 .64 สง ทานไดรบการฝกอบรมเสรมความรความสามารถเกยวกบการ

บรหารความเสยงอยางสมาเสมอเพอใหสามารถปฏบตไดอยางถกตอง

3.67 .76 สง

ทานกาหนดเปาหมายทชดเจนในการจดการกบความเสยงทเกดขนทกครง

3.46 .90 สง

ดานการจดการความเสยงโดยรวม 3.70 .74 สง

จากตารางท 15 พบวา การบรหารความเสยงดานการจดการความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวม อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.70 (SD=.74) เมอพจารณารายขอ พบวา การแกไขปญหาเมอเกดอบตการณความเสยงขนตามแนวทางทกาหนดไวอยางชดเจนอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.84 (SD=.67) รองลงมา คอ การปฏบตตามแนวทางทกาหนดอยางขดเจนในการปองกนหรอหลกเลยงการเกดอบตการณความเสยง อยในระดบสง คาระดบ

  

86

คะแนนเฉลย เทากบ 3.80 (SD=.70) และทานเขยนรายงานอบตการณความเสยงทเกดขนทกครง เลอกใชวธการควบคมความสญเสยทเกดขนไดอยางเหมาะสม ไดอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.76 (SD=.77) สาหรบคาคะแนนตาสด ทานกาหนดเปาหมายทชดเจนในการจดการกบความเสยงทเกดขนทกครง อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย เทากบ 3.46 (SD=.89) ตารางท 16 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการแปลผล การบรหารความเสยงดานการประเมนผลการจดการความเสยงของพยาบาลวชาชพ (n=136) ดานการประเมนผลการจดการความเสยง x SD การแปลผล ทานมการนาผลประเมนการจดการความเสยงมาใชในการพฒนา

งานบรการอยางสมาเสมอเพอความปลอดภยของผปวย 3.72 .76 สง

ทานมการตดตามผลการจดการความเสยงจากรายงานอบตการณทกครง

3.65 .72 สง

ทานไดรวมกบบคลากรในหนวยงานสรางระบบการจดเกบผลการประเมนการจดการความเสยงทเกดขนอยางเหมาะสมถกตอง

3.54 .87 สง

ทานไดนาผลการจดการความเสยงมาเปรยบเทยบกบตวชวดความเสยงทกครง

3.54 .83 สง

ทานไดทาการทบทวนการเลอกใชกลยทธในการจดการกบความเสยงทไดปฏบตไปแลวทกครง

3.51 .90 สง

ทานทบทวนตวชวดความสาเรจของการบรหารความเสยงอยางสมาเสมอ

3.51 .88 สง

ดานการประเมนผลการจดการความเสยงโดยรวม 3.58 .83 สง

จากตารางท 16 พบวา การบรหารความเสยงดานการประเมนผลการจดการความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวม อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย เทากบ 3.58 (SD =.83) เมอพจารณารายขอ พบวา ทานมการนาผลประเมนการจดการความเสยงมาใชในการพฒนางานบรการอยางสมาเสมอเพอความปลอดภยของผปวย อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลย เทากบ 3.72 (SD =.76) รองลงมา คอ ทานมการตดตามผลการจดการความเสยงจากรายงานอบตการณทกครง อยใน

  

87

ระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.65 (SD =.72) และทานไดรวมกบบคลากรในหนวยงานสรางระบบการจดเกบผลการประเมนการจดการความเสยงทเกดขนอยางเหมาะสมถกตอง ไดอยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.54 (SD =.87) สาหรบคาคะแนนตาสด ทานทบทวนตวชวดความสาเรจของการบรหารความเสยงอยางสมาเสมอ อยในระดบสง คาระดบคะแนนเฉลยเทากบ 3.51 (SD=.88) สวนท 5 ความสมพนธระหวางตวแปร และอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ตารางท 17 ความสมพนธระหวาง อาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมกบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลนนทเวช (n=136)

Age group1

Age group2

Age group3

Exp_all Exp_hos เจตคต สวนรวม ความเสยง

Age group 1 1.000 Age group 2 -.66** 1.000 Age group 3 -.49** -.33** 1.000 Exp_all -.75** .10 .82** 1.000 Exp_hos -.55** -.12 .83** .84** 1.000 เจตคต -.01 .01 -.00 .03 -.02 1.000 มสวนรวม .06 -.19* .15* .03 .00 .57** 1.000 ความเสยง .20** -.16* -.08 -.21** -.25** .44** .75** 1.000

* p value <0.05 ** p value <0.01 Age group 1 = อาย 20 – 30 ป Age group 2 = อาย 31 – 40 ป Age group 3 = อาย 41ปขนไป Exp_all = ระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ Exp_hos = ระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช

  

88

จากตารางท 17 พบวา ความสมพนธระหวาง อาย ซงแยกตามกลมอาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพและทปฏบตงานในโรงพยาบาลแหงน เจตคตตอการบรหารความเสยงและการบรหารงานแบบมสวนรวม กบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ พบวา อายของพยาบาลวชาชพ ชวงอาย 20-30 ป มความสมพนธทางบวกในระดบตา (r=.20) อยางมนยสาคญทางสถต p value<0.05 ชวงอาย 31-40 ป มความสมพนธทางลบในระดบตา (r=-.16) อยางมนยสาคญทางสถต p value<0.01 สวนชวงอาย 41 ปขนไป ไมมความสมพนธกบการบรหารความเสยง ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพและทปฏบตงานในโรงพยาบาลมความสมพนธกบการบรหารความเสยง อยางมนยสาคญทางสถต p value<0.01 โดยมความสมพนธในระดบตา (r = -.21 และ -.25 ตามลาดบ) สวนความสมพนธของเจตคตและการบรหารงานอยางมสวนรวมกบการบรหารความเสยงนน เจตคตมความสมพนธระดบปานกลาง (r=.44) และการบรหารงานแบบมสวนรวมมความสมพนธระดบสงกบการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ อยางมนยสาคญทางสถต p value<0.01 ตารางท 18 คาสมประสทธถดถอยพหคณของ อาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมทมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โดยนาตวแปรทงหมดเขาในสมการ (n=136)

ตวแปรทานาย B Std. Error Beta t p-value อาย 20-30 ป -7.068 6.645 -.195 .289 .289 อาย 31-40 ป .881 3.084 .023 .286 .776 อาย 41 ปขนไป 7.068 6.645 .156 1.064 .289 ระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ -.416 .364 -.163 -1.142 .255 ระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาล -.751 .160 -.248 -4.697 .034 เจตคต .067 .137 .032 .489 .626 การบรหารงานแบบมสวนรวม 1.739 .122 .754 14.263 .000

R=.797 R2=.635 F=37.394   กกกกกกกกจากตารางท18 พบวาคาสมประสทธการพยากรณในรปคะแนนมาตรฐาน (Beta) พบวา ตวแปรทานายทมอานาจในการทานายสงสด คอ การบรหารงานแบบมสวนรวม (Beta=.754) และ

  

89

ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาล (Beta=-.248) มอานาจในการทานายการบรหารความเสยงได อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 และ .05 ตวแปรทไมถกคดเลอกเขามาในสมการ คอ อาย 20-30 ป (Beta=-.195, p-value =.289) อาย 31-40 ป (Beta=.023, p-value=.776) อาย 41 ปขนไป (Beta=.156, p-value=.289) ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ (Beta=-.163, p-value=.255) และเจตคต (Beta=.032, p-value=.626) พบวา ไมมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพได ตารางท 19 คาสมประสทธสหสมพนธพหคณ (R) สมประสทธการพยากรณ (R2) และสมประสทธการพยากรณทเพมขน (R2 Change) ระหวางประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช และการบรหารงานแบบมสวนรวมในการทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของกลมตวอยาง (n=136)

ลาดบขนตวแปรพยากรณ R R2 R2Change F p-value การบรหารงานแบบมสวนรวม .753 .567 .567 175.605 .000 ระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล .793 .629 .062 112.638 .000 กกกกกกกกจากตารางท19 พบวา ตวแปรทเขาสมการถดถอยม 2 ตว คอการบรหารงานแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลทสามารถทานายความแปรปรวนการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช โดยการบรหารแบบมสวนรวมมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพไดรอยละ 56.7 (R2=.567)อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 กกกกกกกกเมอเพมประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลขาไปในสมการคาสมประสทธการพยากรณเพมขนเปน .629 (R2=.629) สามารถเพมอานาจทานายไดอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 แสดงวาการบรหารแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลสามารถรวมกนอธบายความผนแปรของการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพได รอยละ 62.9 โดยประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลสามารถอธบายความผนแปรของการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพไดเพมขนรอยละ 6.2 (R2Change =.062) กกกกกกกกโดยสรป พบวา การบรหารงานแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาการปฏบตงานในโรงพยาบาลมอานาจทานายของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ไดรอยละ 56.7อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001

  

90

ตารางท 20 คาสมประสทธถดถอยพหคณ ของ อาย ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมทมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของกลมตวอยาง (n=136) ตวแปรทานาย B Std.Error t Beta p-value การบรหารงานแบบมสวนรวม 1.739 .122 14.263 .754 .000** ระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล -.751 .160 -4.697 -.248 .000** constant (a) = 13.683 R = .753 R square = .567 Adjusted R square = .564 F = 37.394 ** p value < 0.001

จากตารางท 20 พบวา ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลและการบรหารงานแบบมสวนรวม สามารถทานายการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวช ไดอยางมนยสาคญทางสถต .001 โดยมคาสมประสทธสหสมพนธพหคณเปน .753 (R=.753) และมสามารถทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพไดรอยละ 56.7 (R Square= .567) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 เมอพจารณาคาสมประสทธถดถอยในรปคะแนนมาตรฐาน พบวาตวทานายทมคาสมประสทธถดถอยพหคณสงสด คอการบรหารงานแบบมสวนรวม (Beta= 754 ) รองลงมาคอประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล (Beta= -.248 ) ทาใหไดสมการทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ดงน

Y^ = a + b1x1+ b2x2 Y^ = การบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ a = คาคงท (Constant) b1 = คาสมประสทธถดถอยการบรหารงานแบบมสวนรวม b2 = คาสมประสทธถดถอยประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานใน

โรงพยาบาล x1 = การบรหารงานแบบมสวนรวม x2 = ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล

  

91

สมการในรปคะแนนดบ

Y^การบรหารความเสยง = 13.683 + 1.739 (การบรหารงานแบบมสวนรวม) -.751 (ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล)

 สมการในรปคะแนนมาตรฐาน

Z^ การบรหารความเสยง = .754 (การบรหารงานแบบมสวนรวม) -.248 (ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล)

กกกกกกกกผลการวเคราะหพบวา ตวแปรทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช และถกเลอกเขาสมการเรยงลาดบ ไดแก การบรหารงานแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลสามารถทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพได มนยสาคญทางสถตทระดบ .001 โดยพบวาการบรหารงานแบบมสวนรวมและการบรหารความเสยงดานคลนกมความสมพนธในทศทางเดยวกน และประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลและการบรหารความเสยงดานคลนกมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกน

บทท 5

สรปผลการวจย อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยครงนเปนการวจยเชงพรรณนา (Descriptive research) โดยมวตถประสงคเพอศกษาอานาจทานาย อาย ประสบการณ เจตคตและการบรหารงานแบบมสวนรวมทมตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช จงหวดนนทบร โดยศกษาความคดเหนของพยาบาลวชาชพทกตาแหนง อายงานมากกวา 1 ป ขนไป จานวน 180 คน เลอกกลมตวอยางดวยวธใชตารางการประมาณการขนาดตวอยางของเครซ และมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970) จากการเปรยบเทยบกบตารางการประมาณการขนาดกลมตวอยาง จานวนกลมตวอยางเทากบ 105 คน เพอปองกนความคลาดเคลอนในการเกบขอมล จงเพมจานวนกลมตวอยางขนอก รอยละ 30 เทากบ 31 คน ดงนนจานวนกลมตวอยางเทากบ 136 คน คดเปนรอยละ 75.56 ของประชากรทงหมด โดยมสมมตฐานการวจย คอ ปจจยดานบคคล คอ อาย ประสบการณ เจตคต และการบรหารงานแบบมสวนรวม สามารถทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพได เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม (Questionnaire) แบงเปน 4 สวน คอ สวนท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยาง จานวน 6 ขอสวนท 2 แบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนก จานวน 27 ขอ สวนท 3 แบบสอบถามการบรหารงานแบบมสวนรวม จานวน 15 ขอ และตอนท 4 แบบสอบถามการบรหารความเสยงดานคลนก จานวน 30 ขอ รวมขอคาถามทงหมดจานวน 78 ขอ และไดผานการตรวจสอบคณภาพของเครองมอ โดยการตรวจสอบตรงเชงเนอหา (Content validity: CVI) จากผทรงคณวฒ จานวน 5 คน ตรวจสอบความเหมาะสมของภาษา การตความของขอคาถาม ความครอบคลมของเนอหา ไดคาดชนความสอดคลอง (Index of Item-Objective Congruence : IOC) ของแบบสอบถามสวนท 1-4 ไดคาเทากบ 1, .89, .75 และ .93 นาขอมลทไดหลงจากนนนาไปทดลองใช (Try out) กบพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ทไมไดเปนกลมตวอยางในการวจยครงน จานวน 30 คน และนาคะแนนทไดไปวเคราะหรายขอและหาคาความเทยง (Reliability) ของเครองมอโดยหาคาสมประสทธ

  93

แอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s alpha coefficient) ไดคาความเทยงของแบบสอบถามสวนท 2-4 เทากบ .89, .91 และ .95 การเกบรวบรวมขอมล สามารถจดเกบแบบสอบถามไดครบทงหมด นามาวเคราะหขอมลโดยการหาคาความถ (Frequency) รอยละ(Percent) คาเฉลย(Mean) สวนเบยงเบนมาตรฐาน(Standard deviation) สถตวเคราะหถดถอยพห (Multiple regression Analysis) รวมทงการสรางสมการพยากรณความสามารถในการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ผวจยเสนอสรปผลการวจย อภปรายผลตามวตถประสงคและสมมตฐานการวจย รวมทงขอเสนอแนะ ดงน สรปผลการวจย กกกกกกกก1. ขอมลสวนบคคลของกลมตวอยาง คอ พยาบาลวชาชพ จานวน 136 คน สวนใหญเปนเพศหญง คดเปนรอยละ 97.8 อยในชวงอาย 20-30 ป คดเปน รอยละ 49.2 สวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 96.3 สวนใหญเปนพยาบาลวชาชพระดบปฏบตการ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพ เฉลย 9.38 ปสวนประสบการณทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวชเฉลย 6.15 ป กกกกกกกก2. เจตคตตอการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชาชพในโรงพยาบาลนนทเวช โดยรวมอยในระดบสง ( x =3.96, SD=.79) เมอพจารณารายดาน พบวา เจตคตดานจตอารมณ คาระดบคะแนนเฉลยสงสด ( x =4.04, SD=.73) รองลงมาคอดานความร ความเขาใจ ( x =3.96, SD=.83) และดานพฤตกรรม ( x =3.88, SD=.80) ตามลาดบ กกกกกกกก3. การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ โดยรวมอยในระดบสง ( x =3.76, SD=.69) เมอพจารณารายดานคาระดบคะแนนเฉลยอยในระดบสงทงหมด พบวา ดานการตงเปาหมายและวตถประสงค (Goal and objective) มคาสงสด ( x =3.85, SD=.42) รองลงมาดานความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) ( x =3.84, SD=.73) ดานความไววางใจ (Trust) ( x =3.79, SD=.77) และดานความยดมนผกพน (Commitment) ( x =3.55, SD=.80) ตามลาดบ กกกกกกกก4. ผลการศกษาการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพโดยรวมอยในระดบสง ( x =3.59, SD=.84) เมอพจารณารายดาน พบวา ดานการคนหาความเสยง คาระดบคะแนนเฉลยอยระดบสง ( x =3.58, SD=.85) การวเคราะหความเสยง คาระดบคะแนนเฉลยอยระดบปานกลาง ( x = 3.49, SD=.94) การจดการความเสยง ( x =3.70, SD=.74) และการประเมนผลการจดการความเสยง ( x

=3.58, SD=.83) ทง 2 ดานมคาระดบคะแนนเฉลยอยในระดบสง ตามลาดบ กกกกกกกก5. ผลการศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ไดแก อายของพยาบาลวชาชพ ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพและทปฏบตในโรงพยาบาลนนทเวช เจตคตตอการ

  94

บรหารความเสยง และการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพกบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ไดผลการวเคราะห ดงน 5.1 ปจจยสวนบคคล ดานอายของพยาบาลวชาชพ พบวาชวงอาย 20-30 ป มความสมพนธทางบวกในระดบตา (r=.20) อยางมนยสาคญทางสถต p value<.05 ชวงอาย 31-40 ป มความสมพนธทางลบในระดบตา (r=-.16) อยางมนยสาคญทางสถต p value<.01 และชวงอาย 41 ปขนไป ไมมความสมพนธกบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ 5.2 ปจจยสวนบคคล ดานประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพและปฏบตในโรงพยาบาลนนทเวชมความสมพนธระดบตา (r=-.21 และ -.25 ตามลาดบ) อยางมนยสาคญทางสถต p value < .01 5.3 เจตคตตอการบรหารความเสยงมความสมพนธระดบปานกลาง กบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ (r=-.44) อยางมนยสาคญทางสถต p value<.01 5.4 การบรหารงานแบบมสวนรวมมความสมพนธระดบสงกบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ (r=-.75) อยางมนยสาคญทางสถต p value<.01 6. ผลการศกษาอานาจทานาย พบวา การบรหารงานแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลสามารถทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพได รอยละ 56.7 อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 โดยสามารถทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ในรปแบบคะแนนดบและคะแนนมาตรฐานได ดงน สมการในรปแบบของคะแนนดบ

Y^การบรหารความเสยง = 13.683 + 1.739 (การบรหารงานแบบมสวนรวม) -.751 (ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล)

สมการในรปคะแนนมาตรฐาน

Z^ การบรหารความเสยง = .754 (การบรหารงานแบบมสวนรวม) -.248 (ประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาล)

  95

กกกกกกกกจากสมการทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ สามารถอธบายไดวาตวแปรทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช และถกเลอกเขาสมการเรยงลาดบ ไดแก การบรหารงานแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลสามารถทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพได มนยสาคญทางสถตทระดบ .001 โดยพบวาการบรหารงานแบบมสวนรวมและการบรหารความเสยงดานคลนกมความสมพนธในทศทางเดยวกน และประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลและการบรหารความเสยงดานคลนกมความสมพนธในทศทางตรงกนขามกน อภปรายผล กกกกกกกกการศกษา ปจจยดานบคคล คอ อาย ประสบการณ เจตคตตอการบรหารความเสยงและการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ สามารถรวมกนทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวชได สามารถอภปรายผลการวจยตามวตถประสงคและสมมตฐานการวจยได ดงน ตวแปรของปจจยดานบคคลทมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนก คอประสบการณของพยาบาลวชาชพตามระยะเวลาการปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช เพอเปนการอธบายประสบการณของพยาบาลวชาชพวาเปนประสบการณในการบรหารความเสยงดานคลนกทเกดจากระยะเวลาในการปฏบตงานในวชาชพ เฉลยแลวเทากบ 9.38 ป คดเปนรอยละ 66.9 ของกลมตวอยางและระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวช พบวามคาเฉลย เทากบ 6.15 ป คดเปนรอยละ 81.6 ของกลมตวอยาง ซงตามคณลกษณะของพยาบาลทปฏบตงานในโรงพยาบาลเอกชนทมกจะมการเปลยนสถานททางานของพยาบาลบอยตามรายไดและความพงพอใจ ดงนนจากผลการศกษา พบวา ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลนนทเวชนนมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนก สามารถอธบายไดวา ประสบการณตามระยะเวลาทปฏบตงานในโรงพยาบาลทาใหบคคลากรเกดการเรยนรและเพมพนทกษะในการบรหารความเสยงดานคลนกไดด และมผลทาใหพยาบาลวชาชพเกดความคนเคยกบผรวมงาน ระบบและกระบวนการทางาน ทาใหสามารถดาเนนตามขนตอนการบรหารความเสยงดานคลนกไดด ในดานการคนหาความเสยงรถงความเสยงในกระบวนการทางานและสามารถเขาถงความเสยงไดเรว รวาเกดจากขนตอนใดของกระบวนการใหการพยาบาล ดานการวเคราะหสามารถวเคราะหไดถงรากเหงาของความเสยงไดด เนองจากมความเขาใจในกระบวนการทางาน คนเคยเขาใจผรวมงาน ลวงรปญหาทเกดจากสงแวดลอม ทาใหสามารถจดการความเสยงไดดเกดประสทธภาพ เนองจากมการวเคราะหไดลกถงรากเหงาของปญหา การแกไขถงรากเหงาของปญหา ผลการประเมนการบรหารความเสยงจงเกดผลลพธทด

  96

สอดคลองกบผลการศกษา ประไพรตน ไวทยกล และคณะ (2556) ไดกลาวถงประสบการณของบคคลทมตอการบรหารความเสยงดานคลนก วาประสบการณในการทางานทาใหไดทกษะและความชานาญดงกลาว สงผลใหนาประสบการณทมมาผสมผสานเขากบการปฏบตกจกรรมตามกระบวนการจดการความเสยงจนสามารถปฏบตไดมประสทธภาพมากขน สอดคลองกบ ชลอ นอยเผา (2544) พบวาประสบการณการปฏบตงานทเพมมากขนมผลทาใหมการปฏบตกจกรรมตามกระบวน-การจดการความเสยงไดมากขน ทาใหไดรบความรความเขาใจ เกยวกบการปฏบตกจกรรมทชวยทาใหเกดความปลอดภยแกบคลากรทางการพยาบาลในการปฏบตงาน ดวยการเรยนรจากประสบการณทปฏบตงานมานาน และสอดคลองกบ มธรส เมองศร (2549) ศกษาปจจยทานายความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม พบวาประสบการณในการทางานเปนสงททาใหบคคลเกดการเรยนรมความชานาญมากขน สามารถวเคราะหและมองปญหาไดดขน มความสขม รอบคอบ มเหตผลในการแกปญหา สามารปรบตวเขากบสงแวดลอมในการทางานไดด มความเขาใจเกดทกษะในการปฏบตงานใหมคณภาพยงขน ดงนนผลการศกษาครงนกลาวไดวา ปจจยสวนบคคลในดานประสบการณตามระยะเวลาการปฏบตงานในโรงพยาบาล นนทเวชนนมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพใหเกดประสทธภาพ กกกกกกกกปจจยในการศกษาอกปจจยทพบวามอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ คอ การบรหารงานแบบมสวนรวม โดยพบวา การบรหารงานแบบมสวนรวมและการบรหารความเสยงดานคลนกมความสมพนธในทศทางเดยวกน อธบายไดวา การบรหารงานโดยใหพยาบาลวชาชพมสวนรวมในการบรหารในเรองของความเสยงจะสงผลทาใหการบรหารความเสยงด ซงผลการศกษาการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวชโดยรวม อยในระดบสง ( x =3.76, SD=.68) แสดงวาพยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวช มสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนกมาก ผบรหารทกระดบใหผใตบงคบบญชามสวนรวมชอบในงานทมอบหมาย มการตงเปาหมายและวตถประสงคโดยการประชมตกลงรวมกน เพอจดทากลยทธ ตวชวดของแผนก กาหนดขอบเขตการตดสนใจทชดเจนในการปฏบต สรางความไววางใจโดยการมอบหมายงานใหไดตรงกบความร ความสามารถ การสงเสรม สนบสนนใหผใตบงคบบญชาเปนคณะกรรมการในกลมงานเฉพาะกจขององคกรในรปแบบของการมอบหมายงานพเศษอยางเหมาสม มการกาหนดในคาบรรยายลกษณะงาน (Job Description) ของพยาบาลในแตละระดบวาควรมความรบผดชอบในขอบเขตงานและบทบาททควรแสดงออกเปนอยางไร เชน การมสวนรวมในคณะกรรมการหรอกลมงานเฉพาะกจตางๆ ใหความอสระตอความรบผดชอบในงานตามหนาททมอบหมายอยางเตมท ในการกาหนดวธการทางานใหมประสทธภาพและการควบคมงาน ประเมนการปฏบตงานโดยอสระ ทาใหเกดความยดมนผกพนรวมกน จากการตดสนใจเกดการยอมรบเพราะสามารถตดสนใจ

  97

ไดอยางรวดเรวเหมาะสมในสถานการณฉกเฉน การมสวนรวมในองคกรตงแตเรมตนจนสนสดกระบวนการบรหารทาใหเกดการบรหารงานทมประสทธภาพ ในโรงพยาบาลเอกชนทพบประสบการณตามระยะเวลาการปฏบตงานในวชาชพทนอยทาใหมผลตอการตดสนใจของพยาบาลวชาชพ ควรมการสงเสรมและพฒนาการตดสนใจภายใตขอบเขตทกาหนดภายใตการกากบของผบงคบบญชาเพอใหเกดความมนใจและพงพอใจของผใตบงคบบญชา สอดคลองกบการศกษาของ ชาฤน เหมอน-โพธทอง (2554) พบวา ลกษณะดงกลาวยอมเปนแรงจงใจใหผใตบงคบบญชาเกดความรสกผกพนและรวมรบผดชอบตอสงทไดรวมกนตดสนใจจะนาพาใหสมาชกทกคนรวมมอกนดาเนนงานใหประสบความสาเรจตอไป พบในการศกษาของ วนชย พรยะวด (2545) ไดใหความหมายของการบรหารการพยาบาลแบบมสวนรวม (Participative in nursing management) หมายถง รปแบบของการบรหารจดการทางการพยาบาลทเอออานวยใหพยาบาลมบทบาททคลองตวในการตดสนใจ คอความรบผดชอบขนอยกบความเปนอสระของแตละบคคล มอานาจในการตดสนใจ มอานาจในการควบคม โดยจะตองมการแบงปนอานาจ การควบคมใหอยในกรอบการตดสนใจ ของการใหบรการพยาบาลระหวางพยาบาลวชาชพ ซงจะทาใหผลงานมประสทธภาพ โดยสามารถวดไดจากความผกพนของพยาบาลทมตอองคกร และการรบรของพยาบาลในเรองการเสรมสรางพลงอานาจ และเกดความพงพอใจสอดคลองกบการศกษาของ แพรวผกาย จรรยาวจกษณ (2551) พบวา การบรหารแบบมสวนรวมมความสมพนธทางบวกกบความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม อธบายไดวาการบรหารแบบทผบรหารยอมใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมคด รวมตดสนใจในการแกปญหาดวยวธการทเหมาะสมและเปนไปได ทาใหทกคนในองคกรยอมรบในการตดสนใจและยนดปฏบตตามขอตกลงขององคกรเพราะมความรสกเปนเจาของความคดและการตดสนใจนน สงผลใหทกคนในองคกรมความรกและพงพอใจในงานทตนเองรบผดชอบ และสอดคลองกบผลการศกษาของ วนชย พรยะวด (2545) พบวา แหลงสนบสนนขององคการมความสมพนธทางบวกในระดบปานกลางกบพฤตกรรมการบรหารงานแบบมสวนรวมของผบรหารระดบตน โรงพยาบาลรฐทผานการรบรองคณภาพ พบวา หวใจสาคญของความสาเรจในการบรหารโรงพยาบาลคณภาพ คอ การทผบรหารทกระดบสนบสนนสงเสรมการมสวนรวมของบคคลในหนวยงานและการทโรงพยาบาลสนบสนนปจจยตางๆ ทชวยเพมพนความร ความเขาใจใหกบผบรหารการพยาบาลระดบตนอยางสมาเสมอตอเนอง จะมผลทาใหผบรหารการพยาบาลระดบตนเกดการเปลยนแปลงเจตคตทดตอองคการกอใหเกดความรวมมอและดาเนนงานตามเปาหมายขององคการ กกกกกกกก กกกกกกกกจากผลการศกษาครงน สรปไดวา การบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลมอานาจทานายการบรหารความเสยงดาน

  98

คลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ไดรอยละ 56.7 (R2=.567) อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .001 ซงสอดคลองกบสมมตฐานบางสวน โดยสวนทเหลออกรอยละ 46.5 ไมสามารถทานายได ในการศกษาครงนไดทาการวเคราะหขอมลเพอนามาใชในการพฒนาการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพและเพอวางกลยทธดานการบรหารความเสยงดานคลนกขององคกร เนองจาก ฝายการพยาบาลเปนหนวยงานหลกของโรงพยาบาลและรอยละ 38 ของอบตการณความเสยงดานคลนกทงหมดเกดจากพยาบาลวชาชพ ดงนน การศกษาปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพของโรงพยาบาลนนทเวชนน สามารถอภปรายผลศกษาได ดงน กกกกกกกกปจจยสวนบคคลของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ผลการศกษาพบวา พยาบาลโรงพยาบาลนนทเวช สวนใหญ เปนเพศหญง รอยละ 97.8 อยในชวงอาย 20-30 ป คดเปนรอยละ 49.2 รองลงมา คอ อาย 31-40 ป คดเปนรอยละ 30.9 และอาย 41 ปขนไป คดเปนรอยละ 19.9 ตามลาดบ สวนใหญตาแหนงในองคกร เปนระดบปฏบตการ คดเปนรอยละ 86.8 รองลงมาเปนระดบผจดการ คดเปนรอยละ 12.5 ระดบการศกษาสวนใหญสาเรจการศกษาระดบปรญญาตร คดเปนรอยละ 96.3 และมเพยง 5 คน ทจบปรญญาโท อธบายไดวา จากการศกษาแสดงใหเหนถงบรบทของพยาบาล-วชาชพในโรงพยาบาลเอกชนซงสวนใหญยงไมเหนความสาคญของการศกษาตอระดบปรญญาโท เนองจาก ขาดความชดเจนในความกาวหนาในวชาชพ และจดมงหมายสวนใหญเพอการสรางรายได ทาใหไมเหนความสาคญของการศกษาตอ ขาดการสรางแรงจงใจในการสงเสรมการศกษาตอของพยาบาล ซงการพฒนาศกยภาพของพยาบาลโดยการสนบสนนใหศกษาตอในระดบทสงขนสอดคลองกบการศกษาของ กนยารตน มาวไล (2551) พบวา ระดบการศกษาสงทาใหบคคลมความสามารถและเชอมนในตนเองสงขน ผมระดบการศกษาสงจะเปนผทมความมนใจในการปฏบตงานบนพนฐานความรและขอมลทเชอถอได ระดบการศกษาทมความแตกตางกนมากจะทาใหความสามารถ ในการทางานและการพฒนาตนเองไมเทากน ดงนน ผบรหารควรกาหนดคณสมบตและการจดทาเสนทางกาวหนาในอาชพ (Career path) ในองคกรโดยกาหนดวฒการศกษา เพอเปนการสรางแรงจงใจในการพฒนาศกยภาพของพยาบาล สอดคลองกบการศกษาของ ฝนแกว เบญจมาศ (2555) พบวา การเขาใจองคประกอบพนฐานทจงใจ ประกอบดวย การใหการยกยอง การใหความรบผดชอบมากขน การทาทายความสามารถ การมสวนรวมในการวางแผน ความมนคงและปลอดภย ความเปนอสระในการทางาน โอกาสความกาวหนา เงนและรางวลคาตอบแทนสภาพการทางานทดขน เมอทราบองคประกอบพนฐานทจงใจแลวสามารถนามาวางแผนและดาเนนการเพอสรางแรงจงใจในการศกษาตอของพยาบาลวชาชพตอไป กกกกกกกกจากการศกษาปจจยดานบคคล พบวาอายมความสมพนธกบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพโดยแบงตามชวงอาย พบวา ชวงอาย 20-30 ป มความสมพนธทางบวกใน

  99

ระดบตา สามารถอธบายไดวา พยาบาลวชาชพในชวงอาย 20-30 ปมการบรหารความเสยงดานคลนกไดดทสดกวาชวงอายอน เนองจากเปนชวงอายทถอวาเปนชวงของการเรมตนการทางาน ทาใหมความกระตอรอรนตอการเรยนร การเกดความคดสรางสรรครปแบบใหม เหนไดจากการบรหารความเสยงดานคลนกในรปแบบใหมดวยความคดสรางสรรคและการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพในรปแบบการปองกนการเกดซ าของอบตการณผานการแสดงบทบาทสมมต (Role Playing) เพอทบทวนเหตการณทเกดขนผานสถานการณจาลอง เหลานเปนนวตกรรมในการถายทอดการเรยนรจากอบตการณทเกดขน ทาใหการบรหารความเสยงเปนเรองทนาสนใจ มรปแบบใหมนาสนใจ สวนชวงอาย 31-40 ป และชวงอาย 41 ปขนไป มความสมพนธทางลบกบการบรหารความเสยงดานคลนก เนองจากชวงอายน มลกษณะการทางานทเปนหวหนาทม มบคลกลกษณะของการเปนผนาควรเพมทกษะเรองของการเปนทมนาในการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงและการกากบตดตามผลการบรหารความเสยง มการศกษาในเรองของอายกบการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพในการศกษาของ ปวณา ผลฟกแฟง (2554) ทศกษาความร ความเขาใจ และการปฏบตกจกรรมเกยวกบกระบวนการบรหารความเสยง ในโรงพยาบาลรฐ ในจงหวดนนทบร โดยศกษาความสมพนธระหวางปจจยดานบคคลกบกระบวนการบรหารความเสยง พบวา พยาบาล-วชาชพทมอายตางกน มระดบการปฏบตกจกรรมเกยวกบกระบวนการบรหารความเสยงแตกตางกน แตในโรงพยาบาลเอกชนสวนใหญเปนกลมทมการเปลยนถายงานสงในโรงพยาบาลเอกชน ซงมการผกพนดวยทนและรายได ทาใหมผลตอการเรยนร ความเขาใจในการบรหารความเสยงดานคลนก จงควรมงเนนในเรองของ การกากบตดตามเพอประเมนผลลพธจากการจดการอบตการณ เพอการเรยนรจากสถานการณของอบตการณทเกดขนแลวทผานมา ทาใหเกดความตระหนกและการมสวนรวมสอดคลองกบผลการศกษาของ พจนา รงรตน (2557) ไดศกษาความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความรและทศนคต เรองการบรหารความเสยงกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง พบวา ในการทางานผปฏบตตองใหตระหนกถงความเสยงในกระบวนการทางานและมสวนรวมในการทากจกรรมความเสยงทกขนตอนตงแตการคนหา แกไข ปองกนและรายงานความเสยงทกๆดาน เมอเกดอบตการณขน ทาใหเกดการเรยนร ความเขาใจในระดบมาก ทาใหเกดการพฒนาความร เกดความตนตวและระมดระวงในการทางานเพมมากขน ดงนนควรเพมบทบาทในการบรหารใหกบพยาบาลในชวงอายดงกลาว อกเหตผลในการพฒนาบคลากรตามปจจยดานบคคลคอการคดถงความมนคงในการทางานจะทาใหมความรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมายสอดคลองกบการศกษาของ กรฟเฟท, ฮอม และเกยเนอร (Griffeth, Hom and Gaerner, 2000) อางใน (ประไพรตน ไวทยกล และคณะ, 2556) พบวา พนกงานทมอายมากขนไมตองการลาออกหรอยายงาน ทงนเนองจากการมระยะเวลาในการทางานนานมผลทาใหไดรบคาตอบแทนหรอคาจางมากขน

  100

จงใหความสนใจและรวมพฒนางาน สรางผลงานใหเกดการยอมรบ และในโรงพยาบาลเอกชนสวนใหญชวงอายดงกลาวควรใหโอกาสเปนผบรหารระดบตนจะทาใหเกดความตระหนก เขาใจ เหนแนวทางแกไขและแนวทางปฏบตทถกตองได กกกกกกกกการศกษาความสมพนธของเจตคตตอการบรหารความเสยงกบการบรหารความเสยงดานคลนก พบวา มความสมพนธทางบวก ระดบปานกลาง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ผลการศกษาดงกลาวสามารถอธบายไดวา พยาบาลวชาชพในโรงพยาบาลนนทเวช มเจตคตทดตอการบรหารความเสยง โดยเหนวาการบรหารความเสยงเปนเครองมอทด สามารถนามาใชในการพฒนาคณภาพงานบรการคณภาพได โดยกระบวนการบรหารความเสยงเชงรกในเรองการทาบญชความเสยงสามารถชวยลดอบตการณความเสยง สามารถสรางความปลอดภยใหกบผใชบรการ โดยพยาบาล-วชาชพตองมความร ความเขาใจ จตอารมณและพฤตกรรมในการบรหารความเสยงขององคกร โดยการไดรบการฝกอบรมใหความรการบรหารความเสยงในองคกรเรมตงแตปฐมนเทศเขาทางาน การกาหนดในแผนฝกอบรมประจาปเพอใหมการทบทวนกระบวนการบรหารความเสยง ซงจากผลการ ศกษาเจตคตตอการบรหารความเสยง ดานความร ความเขาใจตอการบรหารความเสยงของ พยาบาลวชาชพอยในระดบสง สอดคลองกบ ธรวฒ เอกะกล (2550) ทกลาววา การทบคคลเกดเจตคตตอการบรหารความเสยงไมวาจะเปนทางดานบวกหรอลบบคคลนนตองมความผสมผสานการรบร ผลจากความรประเมนคาแลวแปรเปลยนมาเปนความรสกและเจตคตของบคคลนน สอดคลองกบการศกษาของ พรพรรณ คลายสบรรณ (2555) ทศกษาเจตคตตอการบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตดในโรงพยาบาลระดบตตยภม สงกดกระทรวงสาธารณสข เขต 4 มความสมพนธทางบวกในระดบปานกลางกบพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตด และ สารนต บญประสพ (2549) ไดกลาววาพยาบาลวชาชพมเจตคตตอการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาโดยรวมอยในระดบด พบวา พยาบาลวชาชพเหนดวยอยางมากกบการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาทมการทางานแบบสหสาขาวชาชพ โดยตามแนวคดเชงระบบทไมมการกลาวโทษหรอหาตวผกระทาผดหรอการตาหนบคคล มอสระในการทางานและการแสดงความคดเหนและเหนวาการบรหารความเสยงดานคลนกเปนสงทด เนองจากเปนการประกนและพฒนาคณภาพบรการทมประโยชนในเชงปองกน ทาใหพยาบาลตระหนกและเกดเจตคตตอการบรหารความเสยงทดขน เนองจากผบรหารระดบสงของโรงพยาบาลมการกาหนดนโยบายในการใหบรการทมคณภาพตามมาตรฐาน มงเนนความปลอดภยและความพงพอใจของผรบบรการเปนสาคญ มการกระตนในการบรหารความเสยงดานคลนกในเชงรก การเนนการรายงานความเสยงดานคลนกในระดบไมเปนอนตรายตอผปวย การกาหนดในตวชวดในระดบองคกรในการคนหาความเสยงดานคลนกระดบ Near miss การใหรางวลเพอจงใจในการคนหาความเสยงดานคลนกในการปฏบตงาน การเขาถงงาย

  101

โดยการใชเทคโนโลยสารสนเทศในการรายงานความเสยงดานคลนก การทากจกรรมตางๆ เพอใหเกดความตระหนกและเหนความสาคญของการบรหารความเสยงดานคลนกขององคกร การสงเสรมและเพมการรายงานอบตการณในหนวยงานตนเอง (Self report) ซงเปนการดกจบความเสยงในระดบ ตนๆ กอนทจะไปถงผปวย และการสงเสรมวฒนธรรมการรายงานอบตการณความเสยงทเกดขนโดยไมไดมงตาหนทตวบคคล และเนนการทบทวนระบบการทางานเพอคนหาสาเหตหรอโอกาสเกดอบตการณความเสยง พรอมกบรวมกนดาเนนการแกไข ปรบปรงระบบงานเพอควบคม ปองกน และยบย งความเสยงทอาจเกดขนทาใหเกดความปลอดภย ความพงพอใจของผรบบรการและเกดการเรยนร พฒนาประสทธภาพของการบรหารความเสยงดานคลนก สอดคลองกบผลการศกษาของกนยารตน มาวไล (2551) พบวา เมอเกดอบตการณแลวพยาบาลยงมความเขาใจในระดบมากถงการมสวนรวมในการคนหา ประเมนความเสยงและทบทวนรวมกนเพอหาขอบกพรองและปญหา โดยมเปาหมายเพอหาแนวทางการจดการความเสยงทดทสด ทาใหพยาบาลตระหนกถงความรนแรงของอบตการณทเกดในงานบรการพยาบาล สอดคลองกบผลการศกษาของ เพญจนทร แสนประสานและคณะ (2549) พบวา ผบรหารระดบสงของโรงพยาบาลมการกาหนดนโยบายใหบรการทมคณภาพ มงเนนความปลอดภยและความพงพอใจของผใชบรการเปนสาคญ โดยจดใหมการนาการบรหารความเสยงมาประสานกบการจดการทางคลนกทดและมการพฒนาคณภาพงานบรการอยางตอเนอง และทาใหมการพฒนาและเกดการเรยนรในการบรหารจดการเมอเกดอบตการณ ฝกการคด วเคราะห สงเคราะหไดอยางมประสทธภาพมากขน โดยเรยนรจากสถานการณอบตการณเกดขนทผานมา ดงนนการพฒนาความร สรางความตระหนกและเจตคตทดตอการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลจงตองมการดาเนนการอยางตอเนอง กกกกกกกกการศกษาการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช พบวา ผลการศกษาโดยรวมอยในระดบสง ( x =3.59, SD=.84) เมอพจารณารายดาน พบวาคาเฉลยอยในระดบสง ในดานการคนหาความเสยง ( x =3.58, SD=.85) ดานการจดการความเสยง ( x =3.70, SD=.74) และดานการประเมนผลการจดการความเสยง ( x =3.58, SD=.83) สวนดานการวเคราะหความเสยงนน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.49, SD=.94) อธบายไดวา จากผลการศกษาทกลาวมาแลวในเรองของพยาบาลวชาชพมเจตคตทดตอการบรหารความเสยง และมสวนรวมในการบรหารความเสยงนนทาใหกระบวนการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช อยในระดบสง อธบายไดวาพยาบาลสวนใหญทเปนระดบปฏบตการมความเขาใจในขนตอนการบรหารความเสยง โดยสอดคลองกบผลการศกษาวาพยาบาลวชาชพสวนใหญเปนระดบปฏบตการณมทกษะในการประเมนความเสยงทเกดขนในกระบวนการพยาบาลผปวยอยตลอดทาใหความสามารถในการคนหา การจดการและการการประเมนผลการจดการ สวนในดานการวเคราะหความเสยงนนควรมการ

  102

สงเสรมการเรยนรและพฒนาทกษะในการวเคราะหเพอหาสาเหต รากเหงาของอบตการณ การใชเครองมอในการวเคราะหความเสยง สงทตองสงเสรมอยางตอเนองของในหลายๆองคกรในเรองของระบบการบรหารความเสยง คอ การสรางวฒนธรรมในเรองของการรายงานอบตการณเปนอกปจจยหนงทมความสาคญในการบรหารความเสยง จากการศกษาของวลสนและทงเกล (Wilson and Tingle, 1999) พบวา การรายงานอบตการณความเสยงทเกดขน โดยไมใหมงตาหนทตวบคคล แตเนนการทบทวนระบบการทางานเพอคนหาความสาเหตหรอโอกาสเกดอบตการณความเสยง พรอมกบรวมกนดาเนนการแกไข ปรบปรงระบบงานนนจะชวยควบคม ปองกน และยบย งความเสยงทอาจเกดขนได ดงนน สงทควรกระตน สงเสรมใหมการปฏบตการอยางตอเนอง คอการสรางวฒนธรรมการรายงานอบตการณใหเพมมากขน และเพมทกษะในเรองของการวเคราะหหาสาเหต รากเหงาความเสยง สงเหลานจะทาใหเกดการพฒนาของระบบการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวชตอไป สามารถอธบายผลจากการศกษาการบรหารความเสยงในดานตางๆ ไดดงน กกกกกกกกผลการศกษาการบรหารความเสยงดานการคนหาความเสยง พบวา พยาบาลวชาชพมการศกษาอบตการณความเสยงของหนวยงานอน เพอปองกนการเกดอบตการณความเสยงในแผนกของตนเอง x =3.92, SD=.710) เมอเกดอบตการณแลวมการทบทวนกระบวนการทางานแตละขนตอนเพอใหเกดความชดเจนในทางปฏบตการปองกนความเสยงอยางตอเนอง ( x =3.84, SD=.69) และพยาบาลมการศกษารวบรวมขอเทจจรงของความเสยงจากหลายแหลงขอมลในการนามาประยกตในการบรหารความเสยงอยเสมอ ( x =3.76, SD=.751) สอดคลองกบ อนวฒน ศภชตกล (2543) ไดอธบายการคนหาความเสยงวาเปนขนตอนแรกทสาคญเพราะการบรหารความเสยงเปนกลยทธเชงรกเพอปองกนความสญเสย เราคนหาความเสยงไดจากการศกษาความสญเสยทผานมา เรยนรจากประสบการณหรอความผดพลาดของคนอน การทบทวนโดยเพอนรวมวชาชพ (Peer review) เปนการเรยนรรวมกน โดยอาศยผลงานการดแลผปวยเปนจดเรมตน เพอนาไปสการพฒนาคณภาพอยางย งยนและตอเนอง และการคนหาความเสยงอาจใชวธสมภาษณ หรอสนทนากลมเพอทบทวนรวมกนโดยเพอนรวมวชาชพจะทาใหเหนแนวโนมของความเสยงทเกดขน สวนการบรหารความเสยงดานคลนกรายดานทพบในระดบปานกลางจากการศกษาครงน ไดแก การมสวนรวมในการทบทวนแบบฟอรมรวบรวมอบตการณความเสยงใหสะดวกและงายตอการบนทก ( x =3.24, SD=1.06) มการกาหนดใหมการรวบรวมอบตการณความเสยงทเกดขนอยางสมาเสมอ เชน ทกสนเดอน ( x

=3.25, SD=.97) และการจดทาบญชความเสยงทเฉพาะเจาะจงสาหรบหนวยงานใหเปนปจจบน ( x

=3.41, SD=1.01) สามารถอธบายไดวา พยาบาลวชาชพตองการมสวนรวมในการทบทวนโปรแกรมรายงานความเสยงใหมความสะดวกตอการเขาถงและงายตอการบนทก เพอใหเกดการประสานงาน

  103

และการตอบสนองอยางเหมาะสม ควรมการสารวจความพงพอใจของผใชโปรแกรม เพอทราบปญหาทเกดกบผใชโปรแกรม อกองคประกอบทมผลตอของการคนหาความเสยง คอการจดทาบญชความเสยงใหเปนปจจบนควรมการปรบปรงใหเปนปจจบนและใหเปนการคนหาเชงรกมากขน เพอเปนแนวทางในการคนหาความเสยงเชงรกของพยาบาลวชาชพ อนจะนามาซงการปองกนการเกดความสญเสย และปองกนความเสยงไมสงผลถงผปวย กกกกกกกกการบรหารความเสยงดานการวเคราะหความเสยงของพยาบาลวชาชพโดยรวม พบวา อยในระดบปานกลาง ( x =3.48, SD=.94) จากผลการศกษาพบวา พยาบาลวชาชพมการบรหารความเสยง อยในระดบสง ในการวเคราะหความเสยงในหนวยไวไดอยางชดเจน ( x =3.65, SD=.88) มการนาความเสยงทเกดขนในหนวยงานอนมาแลกเปลยน เรยนรในหนวยงานเพอใหบคลากรเกดความตระหนกถงความเสยงและรวมปองกน ( x = 3.63, SD=.85) และไดมการระบอบตการณความเสยงของหนวยงานทสาคญลาดบแรกทมโอกาสเกดขนได ( x =3.62, SD=.91) สามารถอธบายไดวา ขนตอนในการวเคราะหความเสยงของพยาบาลวชาชพควรไดรบการสงเสรมพฒนาใหพยาบาลมการวเคราะหอบตการณทเกดขนเพอเพมทกษะการวเคราะหและเกดการเรยนรจากอบตการณทเกดกบตวเองและจากการเรยนรจากหนวยงานอน สอดคลองกบผลการศกษาของอนวฒน ศภชตกล (2543) กลาววา การวเคราะหความเสยงเปนขนตอนทใหความสาคญของแตละความเสยงวามความถ ความรนแรง หรออนตรายมากนอยเพยงใด เปนการประเมนเหตการณความเสยงทผานมาในอดตวาสงผลกระทบตอสถานะทางดานการเงน ภาพพจนหนวยงานหรอองคกร บคลากร และจรยธรรมอยางไร ในขนตอนนจะเปนแนวทางทหนวยงานทใชในการพจารณาการคดเลอกความเสยงทรนแรงและสาคญมาจดการไดอยางเหมาะสม เนนทจะปองกนความเสยงทมโอกาสเกดความสญเสยทมหาศาลมากกวาความเสยงทเกดขนบอยแตมความสาคญนอยกวา กกกกกกกกการบรหารความเสยงของพยาบาลวชาชพ ดานการจดการความเสยง พบวา พยาบาลสามารถแกไขปญหาเมอเกดอบตการณความเสยงขนตามแนวทางทกาหนดไวอยางชดเจน โดยมคาคะแนนเฉลยอยในระดบสง ( x =3.84, SD=.67) มการปฏบตตามแนวทางทกาหนดอยางชดเจนในการปองกนหรอหลกเลยงการเกดอบตการณความเสยง ( x =3.80, SD=.70) พยาบาลรายงานอบตการณความเสยงทเกดขนทกครง ( x =3.76, SD=.77) การจดการความเสยงของโรงพยาบาล นนทเวชมการกาหนดแนวทางการจดการทชดเจนทาใหพยาบาลวชาชพสามารถจดการความเสยงไดอยางเหมาะสมแตเพอใหเกดประสทธภาพควรมการเผยแพรแนวทางการจดการเพอใหเกดการเรยนรระหวางหนวยงาน ปองกนการเกดซาจากอบตการณเดยวกน สอดคลองกบการศกษาของ ไพรซวอเตอรเฮาสคเปอร (PricewaterhouseCooper, 2547) พบวา กระบวนการบรหารความเสยงมแนวทางการปฏบตทชดเจน พยาบาลสามารถแกปญหาเมอเกดอบตการณได โดยแนวทางทกาหนดไดเนนการบรหาร

  104

ความเสยงเชงรก โดยเนนการปองกนและหลกเลยงการเกดอบตการณซ า โดยเนนการวเคราะหหาสาเหตใหถงรากเงาของปญหาทแทจรง เพอวางแผน แกไขอบตการณ และมการกากบตดตามภายหลงการแกไขเพอใหมนใจไดวาการจดการความเสยงมคณภาพและมความเหมาะสม ตามตวชวดทกาหนดเพอใหเกดความมนใจในการปองกนการเกดอบตการณซา กกกกกกกกการบรหารความเสยงดานการประเมนผลการจดการความเสยงของพยาบาลวชาชพ คาคะแนนเฉลยโดยรวมอยในระดบสง ( x =3.58, SD=.83) สวนผลการศกษารายดาน พบวา มการนาผลประเมนการจดการความเสยงมาใชในการพฒนางานบรการอยางสมาเสมอเพอความปลอดภยของผปวย ( x =3.72, SD=.76) มการตดตามผลการจดการความเสยงจากรายงานอบตการณทกครง ( x =3.65, SD=.72) และมการสรางระบบการจดเกบผลการประเมนการจดการความเสยงทเกดขนอยางเหมาะสมถกตอง ( x =3.54, SD=.87) จากผลการศกษา พบวา พยาบาลวชาชพมการตดตามประเมนผลการจดการความเสยงตามตวชวดทกาหนดในการจดการความเสยงเพอวดผลลพธของการจดการความเสยงไดตามทกาหนด แตเมอพบวาผลการประเมนไมเปนไปตามตวชวดทกาหนดตองมการวเคราะหหาสาเหตและเขาสกระบวนการบรหารความเสยงใหม เพอใหเกดการบรหารผลลพธทสาเรจจากการบรหารความเสยงนน สอดคลองกบแนวทางการประเมนผลการจดการความเสยงของสถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล (2543) ไดอธบายวา เปนการนาเหตการณหรอความสญเสยทเกดขน มาตรวจสอบความพอเพยงของเกราะกาบงทใชเลอกปองกน ซงควรทาอยางนอยปละครงโดยกาหนดกจกรรมทประเมน ไดแก การตดตามเครองชวดความเสยงของหนวยงาน การทบทวนประสบการณเบองหลงตวชวดโดยใหความสาคญกบการเกดอบตการณซ าอก ทงทมมาตรการปองกนแลว วาเปนเหตการณเดยวหรอเปนเรองของระบบ และสดทายคอการตรวจสอบความเสยงทเกดขนใหมๆ เพอประเมนวาตองใชกลยทธใหมเพมขนหรอไม เพอประเมนวธการแกไขปญหา กกกกกกกกดงนนจากผลการศกษาครงนสามารถนามาใชในการพฒนาองคกรตามประโยชนทคาดวาจะไดรบในเรองของการพฒนาศกยภาพและกาหนดแนวทางการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ รวมทงปจจยสวนบคคลในดานประสบการณตามระยะเวลาในการปฏบตงานในโรงพยาบาลของพยาบาลวชาชพมผลทาใหการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพเกดประสทธภาพ ตามขอเสนอแนะทไดจากการศกษาครงน

  105

ขอเสนอแนะ กกกกกกกก1. ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช กกกกกกกกกก1.1 จากผลการศกษาการบรหารงานแบบมสวนรวมมความสมพนธและมอานาจทานายตอการบรหารความเสยงโดยมความสมพนธทางบวก แสดงวาผบรหารทางการพยาบาลควรสงเสรมการมสวนรวมของพยาบาลวชาชพในการบรหารความเสยงดานคลนกใหมากยงขนโดยใชกระบวนการจดการความรเพอใหเกดการพฒนาและความยงยน กกกกกกกกกก1.2 จากผลการศกษาปจจยสวนบคคล ดานประสบการณการปฏบตงานของพยาบาลวชาชพ พบวาประสบการณตามระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวชสามารถนาไปใชในพจารณาในการกาหนดบทบาทตามระดบความสามารถ ขอบเขตงาน ความรบผดชอบของพยาบาลวชาชพในการบรหารความเสยงดานคลนกไดอยางมประสทธภาพและสงผลใหมการพฒนาความสามารถของพยาบาลวชาชพในการบรหารความเสยงมความถกตอง เหมาะสม กกกกกกกกกก1.3 จากผลการศกษาการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ พบวา การ บรหารความเสยงดานการคนหาความเสยงของพยาบาลวชาชพ ควรสนบสนนวฒนธรรมในการรายงานอบตการณและพฒนาชองทางการรายงานอบตการณโดยใหพยาบาลวชาชพมสวนรวมในการทบทวนโปรแกรมรายงานความเสยงเพอใหเกดการประสานงานและตอบสนองอยางเหมาะสม โดยมการสารวจความพงพอใจของผใชโปรแกรมเพอนามาพฒนาโปรแกรมใหมประสทธภาพสงสด และควรมการทบทวนบญชความเสยงใหเปนปจจบนและเนนใหเปนความเสยงเชงรกมากขน เพอเปนแนวทางปองกนการเกดอบตการณกอนจะไปถงผปวย กกกกกกกก2. ขอเสนอแนะในการทาวจย ครงตอไป กกกกกกกกกก2.1 ผลการศกษาครงน พบวา การบรหารงานแบบมสวนรวมและประสบการณตามระยะเวลาปฏบตงานในโรงพยาบาลมอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลนนทเวช ไดรอยละ 56.7 สวนทเหลออกรอยละ 43.3 ไมสามารถทานายได ทงนอาจเนองจากปจจยอนทมผล ดงนนควรมการศกษาเพมเตมวา ยงมตวแปรหรอปจจยใดอกบางทมอานาจทานายการบรหารความเสยงเพอนามาใชในการพฒนาการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพและเพอวางกลยทธดานการบรหารความเสยงขององคกร กกกกกกกกกก2.2 การศกษาครงน เปนการศกษาปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลนนทเวช จงหวดนนทบร ซงเปนโรงพยาบาลเอกชนระดบ ตตยภม ดงนนผลการศกษาทไดไมสามารถนาไปใชอางองการบรหารความเสยงดานคลนกในภาพรวมของโรงพยาบาลระดบตตยภม ในจงหวดนนทบรได แตอาจทาการศกษาซ าในหนวยงาน

  106

หรอองคกรพยาบาลอนในโรงพยาบาลเอกชนและโรงพยาบาลรฐบาล เพอใหเหนภาพรวมไดชดเจนยงขน กกกกกกกกกก2.3 ควรทาการศกษาปจจยทมผลตอการตดสนใจศกษาตอระดบบณฑตศกษาของพยาบาลวชาชพของโรงพยาบาลเอกชน และควรทาการศกษาวจยเชงคณภาพโดยการสมภาษณ เชงลก (In-depth Interview) ถงปจจยทมผลตอการรบตาแหนงผบรหารระดบตนของพยาบาลวชาชพของโรงพยาบาลเอกชน เพอนาขอมลการศกษามาใชในการพฒนาเสนทางกาวหนาในอาชพ (Career path) ขององคกรพยาบาลวชาชพตอไป

107  

บรรณานกรม

ภาษาไทย กฤษดา แสวงด. (2542).การบรหารความเสยง: มตหนงในการประกนคณภาพการพยาบาล.

วารสารกองการพยาบาล, 26 (กมภาพนธ), 34–46. กนยารตน มาวไล. (2551). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรหารความเสยงของหวหนาหอ

ผ ปวย โรงพยาบาลศนยสงกดกระทรวงสาธารณสข.วทยานพนธปรญญาพยาบาล-ศาสตรมหาบณฑต.. สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.

เกษณ เอกสวรรณ. (2540). การมสวนรวมในการพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาลของบคลากรโรงพยาบาลลาพน.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต.สาขาวชาการบรหารการพยาบาลบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเชยงใหม.

จนทนาแกวฟ. (2554). ปจจยทมอทธพลตอการบรหารความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลศนยภาคเหนอ.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตร-มหาบณฑต. สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทย-

ธรรมาธราช. จตตมา อครธตพงศ. (2556). การพฒนาประสทธภาพในการทางาน. เอกสารประกอบการสอน

วชาการบรหารทรพยากรมนษย,มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา,อยธยา. จรานย สายสนน ณ อยธยา. (2556). ปจจยทมผลตอการบรหารจดการแบบมสวนรวมในการพฒนา

คณภาพโรงพยาบาลในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในกรงเทพมหานคร.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยครสเตยน.

เจรญ เจษฎาวลย. (2546). การบรหารความเสยง.กรงเทพมหานคร:พอด จากด. ใจชนก ภาคอต. (2554).ปจจยทมผลตอการมสวนรวมในการประกนคณภาพการศกษา:กรณศกษา

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.กรงเทพมหานคร: สถาบนบณฑตพฒนบรหาร-ศาสตร.

ชลอ นอยเผา. (2544). การจดการภาวะเสยงของหวหนาหอผปวย โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

108  

ชช สมนานนท. (2553). Patient Safety. Srinagarind Med Journal 2010: 25; การประชมวชาการ ครงท 26 ประจาป 2553.

ชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย. (2547). การบรหารความเสยง. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณออมทรพยแหงประเทศไทย.

ชาฤนเหมอนโพธทอง. (2554). การบรหารแบบมสวนรวมกบการทางานเปนทมของพนกงานครในสถานศกษาสงกดเทศบาล กลมการศกษาทองถนท 1.วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต.สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ฐตมาบญชน. (2555). การพฒนารปแบบการบรหารความเสยงในการดแลผปวยศลยกรรมทมารบการผาตด. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต.สาขาวชาการจดการพยาบาลบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน.

ฑณกร โนร.(2550). วกฤตกาลง "คน" ดานสขภาพ ทางออกหรอทางตน.พมพครงท 2.กราฟโก-ซสเตมส. กรงเทพฯ.

ธนพล เมาลานนท. (2556). การวเคราะหเชงลกเพอคนหาปจจยของการเกดอบตเหต กรณศกษาบรษท ไออารพซ จากด (มหาชน) ระหวางป พ.ศ. 2551 ถงป พ.ศ. 2555.วชาการคนควาอสระวทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาการจดการสงแวดลอม คณะพฒนาสงคมและสงแวดลอมสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ธรวฒ เอกะกล. (2550). ระเบยบวธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 1. วทยาออฟเซทการพมพ. กรงเทพฯ.

นฤมลสนสวสด. (2549). การพฒนาประสทธภาพในการทางาน. พมพครงท 1. สานกพมพวน-ทพย. กรงเทพฯ.

นษฐอร วชรสวสด. (2553). ผลของโปรแกรมการปฏรปการดแลผปวยขางเตยงตอความพงพอใจในงานการพยาบาลวชาชพและอตราการเกดความผดพลาดทางการพยาบาลในหอผปวยวกฤต โรงพยาบาลสมตเวชสขมวท.วารสารพยาบาลทหารบก, 11(มกราคม), 30 – 36.

บญใจ ศรสถตนรากร. (2551). ภาวะผนาและกลยทธการจดการองคพยาบาลในศตวรรษท 21.พมพครงท 2.กรงเทพฯ:โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ปฏมากร ยตธรรม. (2547). ความสมพนธระหวางทศนคต การรบรภาวะผนาการเปลยนแปลง และพฤตกรรมเสยงของพยาบาล. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาอตสาหกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

109  

ปนดดา วรปญญา, พนโทหญง. (2545). ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการดแลของหวหนาหอ ผปวย การบรหารแบบมสวนรวมกบความพงพอใจในงานของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลอานนทมหดล. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

ประกาย จโรจนกล, (2552). การวจยทางการพยาบาล:แนวคด หลกการ และวธปฏบต.พมพครงท 2.กรงเทพฯ:บรษท ธนาเพรส จากด.

ปวณาผลฟกแฟง. (2554). ความร ความเขาใจ และการปฏบตกจกรรมเกยวกบกระบวนการบรหารความเสยงในโรงพยาบาลของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลรฐแหงหนงในจงหวดนนทบร.วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการจดการ บณฑต-วทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑต.

ประไพรตน ไวทยกล และคณะ.(2556).ปจจยสวนบคคลและทศนคตของบคลากรทเปนคณะกรรมการบรหารความเสยงของคณะหนวยงานทมตอกระบวนการจดทาบรหารความเสยงของมหาวทยาลยนเรศวร.วจยฉบบสมบรณ. สานกงานสภามหาวทยาลยนเรศวร.

ผองพรรณ จนธนสมบตและคณะ. (2555). การบรหารความเสยงทางคลนกของพยาบาลวชาชพ. วารสารพยาบาลศาสตรและสขภาพ, 35(กรกฎาคม-กนยายน), 118–124. ฝนแกวเบญจมาศ. (2555). ความสมพนธระหวางแรงจงใจกบการบรหารความเสยงของพยาบาล

วชาชพในโรงพยาบาลระดบตตยภม ในจงหวดสพรรณบร.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน.

พจนารงรตน. (2557). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความรและทศนคตเรองการบรหารความเสยงกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงของบคลากรทางการพยาบาล โรงพยาบาลบานคาย จงหวดระยอง.วจยฉบบสมบรณ. วทยาลยพยาบาล-พระปกเกลาจนทบร.

พรพรรณ คลายสบรรณ. (2555). ความสมพนธระหวางเจตคตและทกษะในการสอสารกบพฤตกรรมการบรหารความเสยงของพยาบาลหองผาตดในโรงพยาบาลระดบตตยภม สงกดกระทรวงสาธารณสข เขต 4.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน.

พชต ฤทธจรญ. (2552).หลกการวดและประเมนผลการศกษา.พมพครงท5.กรงเทพฯ: เฮาสออฟเคอรมสท.

110  

เพญจนทร แสนประสานและคณะ. (2549).การจดการทางการพยาบาลเพอความปลอดภย.พมพครงท3.กรงเทพฯ:สขมวทการพมพ.

แพรวผกาย จรรยาวจกษณ. (2551). ความสมพนธระหวางการบรหารแบบมสวนรวมของหวหนาหอผปวยกบความพงพอใจในงานของพยาบาลประจาการโรงพยาบาลสงกดกระทรวง

กลาโหม.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ไพรซวอเตอรเฮาสคเปอรส. (2547) แนวทางการบรหารความเสยงฉบบปรบปรง– ตลาคม 2547 (Online)Available://www.set.or.th/th/operation/corperate/files/RiskManagement HandbookThai_Final.pdf

มธรส เมองศร. (2549). ปจจยทานายความสามารถในการปฏบตงานของพยาบาลประจาการ โรงพยาบาลสงกดกระทรวงกลาโหม. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เรณ อาจสาลและอรพรรณ โตสงห. (2546). พยาบาลกบการบรหารความเสยงในผปวยศลยกรรม.กรงเทพฯ: แอล.ท.เพลส จากด.

วรรณด แสงประทปทอง. (2544).เจตคต: แนวคด วธการวดและมาตราวด.นนทบร: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วนชยพรยะวด. (2545). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความสามารถในการสอสาร ปจจยดานองคการและพฤตกรรมการบรหารแบบมสวนรวม ของผบรหารการพยาบาลระดบตน โรงพยาบาลรฐทผานการรบรองคณภาพ. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหา-บณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วมลพร ไสยวรรณ. (2545). การพฒนารปแบบการบรหารความเสยงแบบมสวนรวมในหนวยงานอบตเหตและฉกเฉน โรงพยาบาลรฐ กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาพยาบาล-ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

วณา จระแพทย และเกรยงศกด จระแพทย. (2550). การบรหารความปลอดภยของผปวย. กรงเทพฯ: ดานสทธาการพมพ จากด.

สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล. คมอนามาตรฐานสการปฏบต SPA PartII(developing).กรงเทพฯ: บรษทดไซร ; 2552

สมคด มะโนมน. (2551).ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการจดการความเสยงดานความคลอดเคลอนทางยาในโรงพยาบาลนครปฐม.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขา

111  

วชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยครสเตยน. สภาการพยาบาล. (2548). ประกาศสภาการพยาบาลเรองมาตรฐานบรการการพยาบาลและการผดง-

ครรภระดบทตยภม.นนทบร : สภาการพยาบาล. (อดสาเนา). สารนต บญประสพ. (2549). เจตคตตอบรรยากาศการบรหารความเสยงและการปฏบตการบรหาร

ความเสยงดานความคลาดเคลอนทางยาของพยาบาลวชาชพโรงพยาบาลมหาราช นครศรธรรมราช.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการ-บรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

สพตรา ใจโปรง. (2554). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการบรหารความเสยง ของพยาบาลวชาชพ โรงพยาบาลทวไป เขตตรวจราชการสาธารณสขท 17.วทยานพนธปรญญาพยาบาลศา-สตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทย-ธรรมาธราช.

อนวฒน ศภชตกล. (2543). ระบบบรหารความเสยงในโรงพยาบาล. กรงเทพฯ: ดไซด.

ภาษาองกฤษ Agency for Healthcare Research and Quality (AHRQ). Outcomes and quality of health care.

Available from: http://www.ahrq.gov/. Boyd.J.M.(1995).Risk management : role Responsibilities of the nurse manager, (CD-ROM).

Abstract from : Master thesis: Dissention Abstracts item: J 1375803. Chapman, E.N. (1992). Stay positive; It’s all a matter of altitude. London:Kogan Page. Clements, P. (1995). Be positive, a guide for managers.London:Kogan Page. Gipson, J. L, Ivancevich, J.M & Donnelly, J.H. (2000).Organizations, behaviors, structure,

processes.(9thed.)Boston: Mc Grew-Hill. Hudson, T.(1991).Objective measures prove value of risk management. Hospital 20 (September):

34-40. James Reason. (1990). Human Error.Cambridge University Press (October): 302. Krejcie, R.V. & Morgan, D.W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational

and Psychological Measurement, 30(3), 607-610. Lin, L.C. (2006). Comparison of risk management in Taiwan and the USA. Journal of nursing

Management, 14, 222-226.

112  

McDonald A, Leyhane T. (2005). Drill down with rootcause analysis. Nurs Manage, 36: 26-31. Peterson, D. (2003). Human Error.Professional Safety,28 (September): 27-29. Rebecca EsiOwusu, A gyemang While. (2010). Medication errors: types, cause and impact on

nursing practice. British Journal of Nursing,19(6).

Robbin, S. P. (2003). Organizational behavior (10thed.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall. Schein. Schermerhorn, J.R., Hunt, J.G. & Osborn, R.N.(2003). Organizational Behavior (8thed.). New

York: John Wiley & Sons, Inc. Swansburg, R.C., and Swansburg, R.J. (2002).Introduction to management and Leadership for nurse manager. 3rded.Boston: Jone& Bartlett. Triandis, H.C. (1971). Attitude and attitude change. New York: John Wiley & Sons. Vaughan, E. J. (1997). Risk management. New York: New Baskervi. Wilson J. & Tingle J. (1999). Clinical risk modification: A route to clinical governance. Oxford:

Butterworth-Heinemann.

113  

ภาคผนวก

114  

ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒ

115  

รายชอผทรงคณวฒในการตรวจสอบเครองมอ

1. นายแพทยสมสกล ศรพสทธ ผอานวยการแผนกพฒนาคณภาพของ

โรงพยาบาลนนทเวช 2. แพทยหญงวนดา ตงวงษสจรต แพทยผเชยวชาญทางดานกมารแพทย

(อยทมบรหารความเสยงของโรงพยาบาลนนทเวช) 3. พว. สรย ทาวคาลอ พยาบาลหวหนาฝายบรหารความเสยง

(ดแลการบรหารความเสยงในเครอโรงพยาบาล เกษมราษฎร)

4. พว. ศรานช โตมรศกด พยาบาลวชาชพผปฏบตการขนสง

(ผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพสถานพยาบาล ดานความเสยง บรษท Health Care Expert จากด )

5. พว. ยวร ศรเนตร พยาบาลวชาชพผปฏบตการขนสง

(รองผอานวยการแผนกพฒนาคณภาพของ โรงพยาบาลนนทเวช)

 

 

116  

ภาคผนวก ข เอกสารรบรองการจรยธรรมการวจยในมนษย

 

117  

118  

ภาคผนวก ค เครองมอทใชในการวจย

120  

แบบสอบถามเพอการวจย

เรองปจจยทมผลตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ ในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนง ในจงหวดนนทบร

วตถประสงค แบบสอบถามชดน มจดมงหมายเพอศกษาอานาจทานายของปจจยดานบคคล เจตคต และการบรหารงานแบบมสวนรวม ทมตอการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพทปฏบตงานอยในโรงพยาบาลเอกชนแหงหนงในจงหวดนนทบรตามความคดเหนของทาน ผลของการวจยในครงนจะเปนประโยชนตอการพฒนาศกยภาพและแนวทางการบรหารงานแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพเกยวกบการบรหารความเสยงทางคลนก รวมถงการกาหนดนโยบายและการจดทากลยทธในการบรหารความเสยงใหสาเรจตามนโยบายการพฒนาคณภาพของโรงพยาบาลนนทเวช ตอไป คาชแจง กกกกกกกก1. แบบสอบถามฉบบนเปนเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลสาหรบพยาบาลวชาชพทงระดบบรหารและปฏบตการ ทปฏบตการพยาบาลในงานบรการคลนกในทกหนวยงานของโรงพยาบาลนนทเวช ประสบการณตงแต 1 ปขนไป กกกกกกกก2. แบบสอบถามฉบบนมทงหมด 4 สวน ไดแก สวนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของผใหขอมล ไดแก เพศอาย ระดบการศกษา และระยะเวลาในการปฏบตงานโดยมลกษณะคาถามใหเลอกตอบและเตมขอความลงในชองวาง มจานวน6ขอ สวนท 2 แบบสอบถามความคดเหนปลายปดแบบตรวจสอบรายการ(Check List) และประเมนคา 5 ระดบ เกยวกบเจตคตตอการบรหารความเสยงดานคลนกโดยใชแนวคดของ กบสนและคณะ (Gibson, et al, 2000) ประกอบดวย 3 องคประกอบ 1)องคประกอบดานความร ความเขาใจ 2) องคประกอบดานจตอารมณ 3) องคประกอบดานพฤตกรรม จานวนคาถาม 27 ขอ สวนท 3แบบสอบถามความคดเหนปลายปดแบบตรวจสอบรายการ(Check List) และประเมนคา 5 ระดบ เกยวกบการบรหารงานแบบมสวนรวมในการบรหารความเสยงดานคลนก

121  

ผวจยไดทาการรวบรวมขอมลตามแนวทางการบรหารงานแบบมสวนรวมใชแนวคดของ สวอนเบรก (Swanburg, 2002) ประกอบดวย 1)การไววางใจ 2) ความยดมนผกพน 3)การตงเปาหมายและวตถประสงครวมกน 4) ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน จานวนคาถาม 15 ขอ สวนท 4 แบบสอบถามความคดเหนปลายปดแบบตรวจสอบรายการ (Check List) และประเมนคา 5 ระดบ เกยวกบการบรหารความเสยงตามแนวคดของ วลสน และทงเกล (Wilson and Tingle,1999) ประกอบดวย คาถามเกยวกบการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง 4 ขนตอน ดงน 1) การคนหาความเสยง 2) การวเคราะหความเสยง 3) การจดการความเสยง 4) การประเมนผลการจดการความเสยง จานวนคาถาม 30 ขอ กกกกกกกก3. กรณาตอบแบบสอบถามใหครบทกขอและตอบตรงกบความคดเหนของทานมากทสด คาตอบของทานจะเปนประโยชนตอการพฒนาการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ กกกกกกกก4. การตอบแบบสอบถามหรอไมตอบแบบสอบถามไมเปนผลกระทบตอการปฏบตงาน ของทานแตประการใด กกกกกกกก5. ขอมลทไดจากการตอบแบบสอบถามน ผวจยจะนาไปใชสาหรบการวจยเทานนและความคดเหนของทานจะถกเกบเปนความลบไมเปดเผยใหแกผอนในสวนของการวจยจะนาเสนอขอมลในภาพรวมโดยไมสามารถสบคนขอมลของทานได

กกกกกกกกขอขอบพระคณเปนอยางสงในความอนเคราะหตอบแบบสอบถามในครงน นางเชาวรตน ศรวสธา นกศกษาหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการพยาบาล บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยครสเตยน

122  

แบบสอบถาม

สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลสวนบคคล

คาชแจง: โปรดใสเครองหมาย ลงใน หรอเตมขอความลงในชองวางทเวนไวใหตามขอมลทเปนจรงของทานจนครบทกขอ

1. เพศ ชาย หญง

2. อาย อาย 20 – 25 ป อาย 26 – 30 ป อาย 31 – 35 ป

อาย 36 – 40 ป อาย 41 – 45 ป อาย 46 ปขนไป

3. การศกษา ปรญญาตรหรอเทยบเทา ปรญญาโท ปรญญาเอก 4. ระยะเวลาทปฏบตงานในวชาชพพยาบาล.................................ป

5. ตาแหนงในองคกร ผจดการฝายการพยาบาล ผชวยผจดการฝายการพยาบาล

ผจดการสวน ผจดการแผนก

หวหนาหนวย ระดบปฏบตการ 6. ระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาลนนทเวช...............................................ป

123  

สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบเจตคตตอการบรหารความเสยง คาชแจง : โปรดพจารณาขอความตอไปน แลวพจารณาวาในการปฏบตงานทเกยวกบเจตคตในการบรหารความเสยง ทานไดกระทาตามขอความตอไปนไดหรอไม และทาเครองหมายถก ( ) ลงในตารางทตรงกบความคดเหนของทานมากทสดเพยงขอเดยว โดยแตละชวงมความหมาย ดงน กกกกกกกก5 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมากทสด กกกกกกกก4 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมาก กกกกกกกก3 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานปานกลาง กกกกกกกก2 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอย กกกกกกกก1 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอยทสด

ขอคาถาม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

ดานความร ความเขาใจ 1. ทานคดวา การบรหารความเสยงเปนเครองมอทดทานสามารถนามาใชในการพฒนาคณภาพงานบรการพยาบาลในแผนกได

2. หนวยงานของทาน รวมกนทบทวนกระบวนการทางาน เพอคนหาโอกาสทจะเกดความสญเสยจากงานบรการพยาบาล

3. การบรหารความเสยงเรมดาเนนการเมอเกดความสญเสยจากงานบรการพยาบาลแลว

4. การคนหาความเสยงเปนกจกรรมเชงรกทสามารถปองกนหรอลดความสญเสยทเกดจากงานบรการพยาบาลได

5. ขอมล ขาวสารความเสยงหรอแบบรายงานอบตการณทงภายใน และภายนอกหนวยงาน ทาใหคนหาความเสยงไดครอบคลมมากขน

6. .................................................................................................... 7. ..................................................................................................... 8..................................................................................................... 9..................................................................................................... 10. ...................................................................................................   

124  

ขอคาถาม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

ดานจตอารมณ 11. การบรหารความเสยงมความยงยาก ซบซอนในทางปฏบต

12. การบรหารความเสยงเปนงานททาทาย ความร ความสามารถของทาน

13.................................................................................................... 14. ................................................................................................... 15. ................................................................................................... 16................................................................................................... 17................................................................................................... 18................................................................................................... 19................................................................................................... ดานพฤตกรรม 20. ทานพรอมทจะนาความรและประสบการณมาประยกตในการบรหารความเสยงเพอพฒนางานบรการพยาบาลใหเกดความปลอดภยแกผใชบรการ

21. ทานจะพฒนาตนเองในดานการบรหารความเสยง เพอเปนประโยชนตอการบรหารความเสยงของแผนกหรอองคกร

22. .................................................................................................. 23. .................................................................................................. 24. .................................................................................................. 25. ................................................................................................... 26. .................................................................................................. 27. ..................................................................................................

125  

สวนท 3 แบบสอบถามการบรหารแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพ คาชแจง : โปรดกาเครองหมาย ลงในชองรายการแตละขอทตรงกบความจรงมากทสดตามความคดเหนของทานทมตอการบรหารแบบมสวนรวมของพยาบาลวชาชพวาพยาบาลวชาชพไดมสวนรวมในการผบรหารทางการพยาบาลควรมสมรรถนะในแตละขอตอไปนมากนอยเพยงใดโดยแตละระดบมความหมาย ดงน กกกกกกกกระดบ 5 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนมากทสด กกกกกกกกระดบ 4 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนมาก กกกกกกกกระดบ 3 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนปานกลาง กกกกกกกกระดบ 2 หมายถง มการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนนอย กกกกกกกกระดบ 1 หมายถง ไมมการปฏบตตรงกบความเปนจรงในประโยคนนเลย

กจกรรม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

การตงเปาหมายและวตถประสงค (Goal &Objectives) 1. การกาหนดเปาหมายวตถประสงคของการปฏบตงานภายในหนวยงานกระทาในรปแบบการประชมกนระหวางผปฏบตงานกบผบงคบบญชา

2. มการประชมรวมกนระหวางผปฏบตงานกบผบงคบบญชาเพอจดทากลยทธและตวชวดของแผนก

3................................................................................................... 4................................................................................................... ความยดมนผกพน (Commitment) 5. การตดสนใจของทานเปนทยอมรบของผบ งคบบญชาและผรวมงาน ไดมการนาไปปฏบตเปนสวนใหญ

6. .................................................................................................. 7................................................................................................... ความเปนอสระตอความรบผดชอบในงาน (Autonomy) 8. ผบงคบบญชาใหทานเปนสวนหนงในการกาหนดวธการทางานในแผนกอยางมประสทธภาพไดโดยอสระ

9......................................................................................................

126  

กจกรรม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 10. ................................................................................................... การไววางใจกน (Trust) 11. ผบงคบบญชามอบหมายใหทานรบผดชอบ แกไขปญหาในเรองงานในแผนก/สวนงานทรบผดชอบ

12. ผบงคบบญชามอบหมายงานตามขอบเขตความรบผดชอบใหแกทานไดตรงกบความร ความสามารถ

13.................................................................................................... 14.................................................................................................... 15....................................................................................................

127  

สวนท 4 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารความเสยง คาชแจง : โปรดอานขอความตอไปนแลวพจารณาวาในการปฏบตงานทเกยวกบการบรหารความเสยง ทานไดกระทาตามขอความตอไปนไดหรอไม โปรดแสดงความคดเหนของทาน และทาเครองหมายถก ( ) ลงในชองระดบความคดเหนของทานมากทสดเพยงขอเดยว โดยแตละชวงมความหมาย ดงน กกกกกกกก5 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมากทสด กกกกกกกก4 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานมาก กกกกกกกก3 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานปานกลาง กกกกกกกก2 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอย กกกกกกกก1 หมายถง ขอความนนตรงกบความคดเหนของทานนอยทสด

ขอคาถาม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

การคนหาความเสยง 1. ทานทบทวนรายงานอบตการณความเสยงทเคยเกดขนอยางสมาเสมอ

2. ทานประสานกบทมบรหารความเสยง ศกษาความเปนไปไดของโอกาสการเกดอบตการณความเสยงอยเสมอ

3. ทานทบทวนกระบวนการทางานแตละขนตอนเพอใหเกดความชดเจนในทางปฏบตการปองกนความเสยงอยางตอเนอง

4. ................................................................................................... 5. ...................................................................................................

6. ................................................................................................... 7. ................................................................................................... 8. ................................................................................................... 9. ................................................................................................... 10. .................................................................................................. การวเคราะหความเสยง 11. ทานวเคราะหหาสาเหตของความเสยงเฉพาะอบตการณทกอใหเกดความสญเสยแลวเทานน

128  

ขอคาถาม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 12. ทานไดทาการจดลาดบความสาคญของความเสยงจากความถและความรนแรงของความสญเสยทเกดขนอยางสมาเสมอ

13. ................................................................................................... 14. ................................................................................................... 15. ................................................................................................... 16. ................................................................................................... 17. ................................................................................................... 18. ................................................................................................... การจดการความเสยง 19. ทานกาหนดเปาหมายทชดเจนในการจดการกบความเสยงทเกดขนทกครง

20. ทานเลอกใชวธการควบคมความสญเสยทเกดขนไดอยางเหมาะสม

21. ................................................................................................... 22. ................................................................................................... 23. ................................................................................................... 24. ................................................................................................... การประเมนผลการจดการความเสยง 25. ทานมการตดตามผลการจดการความเสยงจากรายงานอบตการณทกครง

26. ทานไดนาผลการจดการความเสยงมาเปรยบเทยบกบตวชวดความเสยงทกครง

27. ................................................................................................... 28. ................................................................................................... 29. ................................................................................................... 30. ...................................................................................................

 

ภาคผนวก ง คาดชนความสอดคลอง

130  

แบบประเมนคณภาพเครองมอวจยดานความตรงตามเนอหาสาหรบผทรงคณวฒ สวนท 1 แบบสอบถามปจจยสวนบคคล

ขอมลสวนบคคล ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

1. เพศ ชาย หญง +1 +1 +1 +1 +1 1

2. อาย 1. อาย 20 – 25 ป 2. อาย 26 – 30 ป 3. อาย 31 – 35 ป 4. อาย 36 – 40 ป 5. อาย 41 – 45 ป

6. อาย 46 ปขนไป

+1 +1

+1 +1 +1 1

3. สถานภาพสมรส โสด ค หยาราง หมาย

0

+1

+1

+1

-1

อ.5 ตด

0.4

4. การศกษา ปรญญาตรหรอเทยบเทา ปรญญาโท ปรญญาเอก

+1

+1

+1

+1

+1

1

5. ระยะเวลาทปฏบตงานใน วชาชพพยาบาล...................ป

+1 +1 +1 +1 +1 1

6. ตาแหนงในองคกร ผจดการฝายการพยาบาล ผชวยผจดการฝายการพยาบาล ผจดการสวน ผจดการแผนก หวหนาหนวย ระดบปฏบตการ

+1

+1

+1

+1

+1

1

7. ระยะเวลาการทางานในโรงพยาบาล นนทเวช.........ป

+1 +1 +1 +1 +1 1

กกกกกกกกจากเกณฑการตดสนพจารณาคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาทยอมรบได คอ .05 ขนไปและจากผลการพจารณาของผทรงคณวฒจานวน 5 คน พจารณาจากคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาพบวาคา IOC ของแบบสอบถามปจจยสวนบคคลจานวน 6 ขอ เทากบ 1 โดยตดขอ 3 ออกตามขอเสนอของผทรงคณวฒ ดงนนจงสรปไดวาสามารถนาแบบสอบถามปจจยสวนบคคลไปใชได

131

สวนท 2 แบบสอบถามเกยวกบเจตคตตอการบรหารความเสยง

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

ดานความร ความเขาใจ 1. ทานคดวา การบรหารความเสยงเปนเครองมอทดทานสามารถนามาใชในการพฒนาคณภาพงานบรการพยาบาลในแผนกได

0

+1

+1

+1

+-1

0.8

2. ทานคดวา การคนหาความเสยงเปนกจกรรมเชงรกทสามารถปองกนหรอลดความสญเสยทเกดจากงานบรการพยาบาลได

+1

+1

+1

+1

0

0.8

3. การบรหารความเสยง ควรเรมดาเนนการเมอเกดความสญเสยจากงานบรการพยาบาลแลว

0 +1 +1 +1 0 0.6

4. การคนหาความเสยง เปนกจกรรมเชงรกทสามารถปองกนหรอลดความสญเสยทเกดจากงานบรการพยาบาลได

+1 +1 +1 +1 +1 1

5. ขอมล ขาวสารความเสยง หรอ แบบรายงานอบตการณทงภายในและภายนอกหนวยงาน ทาใหคนหาความเสยงไดครอบคลมมากขน

+1 +1 +1 +1 +1 1

6. การประเมนความเสยง ชวยทาใหบคลากรตระหนกถงความรนแรงของอบตการณหรอผลลพธไมพงประสงคทอาจเกดขนไดในงานบรการพยาบาล

+1 +1 +1 +1 +1 1

7. เมอเกดผลลพธไมพงประสงคหรอเกดอบตการณความเสยง ควรมการบนทกโดยผทอยในเหตการณทกครง

+1 +1 +1 +1 0 0.8

132

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

8. การจดทาบญชความเสยงสามารถล ด โ อ ก า สค ว า ม สญ เ ส ย ห ร ออบตการณความเสยงจากงานบรการพยาบาลได

+1 +1 +1 +1 +1 1

9. ไมจา เ ปนตอง มการปรบปรงเปลยนแปลงการจดทาบญชความเสยงเพราะทาใหผปฏบตเกดความสบสน

0 +1 +1 +1 +1 0.8

10. เมอเกดอบตการณความเสยงขน ควรมการทบทวนรวมกนเพอหาสาเหตทกครง

0 +1 +1 +1 0 0.6

ดานจตอารมณ 11. การบรหารความเ สยงมความยงยาก ซบซอนในทางปฏบต

0

+1

+1

+1

+1

0.8

12. การบรหารความเสยงเปนงานท ทาทาย ความร ความสามารถของทาน

+1 +1 +1 +1 +1 1

13. การบรหารความเสยงทด สามารถลดความเครยดจากการปฏบตงานได

+1 +1 +1 +1 +1 1

14. การบรหารความเสยงสามารถสรางความปลอดภยใหกบผใชบรการได

+1 +1 +1 +1 +1 1

15. การบรหารความเสยงทดจะทาใหผใชบรการเกดความพงพอใจในงานบรการพยาบาล

+1 +1 +1 +1 +1 1

16. กระบวนการบรหารความเสยงเปนสวนหนงททาใหทราบจดบกพรองของกระบวนการทางาน

+1 +1 +1 +1 +1 1

17. การพอใจทบคลากรทกระดบ ม การรายงานความผดพลาดจากการปฏบตงานของตนเองตามความเปนจรง

0 +1 +1 +1 +1 0.8

133

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

18. การบรหารความเสยง ชวยทาใหพฒนาความรความสามารถในการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพมากขน

+1 +1 +1 +1 +1 1

19. ทานมนใจวา การบรหารความเสยง จะทาใหบคลากรเกดความตระหนกถงคณภาพของงานบรการพยาบาล

+1 +1 +1 +1 +1 1

ดานพฤตกรรม 20. ทานพรอมทจะนาความร และประสบการณมาประยกตในการบรหารความเสยงเพอพฒนางานบรการพยาบาลใหเกดความปลอดภยแกผใชบรการ

+1

+1

+1

+1

+1

1

21. ทานจะพฒนาตนเองในดานการบรหารความเสยง เพอเปนประโยชนตอการบรหารจดการความเสยง

+1 +1 +1 +1 +1 1

22. การสรางระบบบรหารความเสยงไดสอดคลองกบรปแบบการปฏบต งานทาใหเกดผลลพธทดตองานบรการพยาบาล

+1 +1 +1 +1 +1 1

23. การสบคนขอมลจากหลายแหลงทาใหไดขอมลท เปนจรงเพยงพอ สาหรบการบรหารความเสยง

0 +1 +1 +1 +1 0.8

24.ทบทวนขอผดพลาดจากการปฏบต งานเพยงบางกรณเทานนเพอเปนการประหยดเวลา

0 +1 +1 +1 +1 0.8

25. การเขารวมทบทวนอบตการณความเสยงกบทมสหสาขาวชาชพทเกยวของ

-1 +1 +1 +1 +1 0.6

26. ทานพรอมแกไขระบบงานหาก สงนนทาใหเกดความเสยงลดลง

0 +1 +1 +1 +1 1

134

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

27. ทานไมพรอมทจะปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยง เนองจากยงไมมนใจในผลลพธท จะตามมา

+1 +1 +1 +1 +1 1

กกกกกกกกจากเกณฑการตดสนพจารณาคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาทยอมรบได คอ .50 ขนไปและจากผลการพจารณาของผทรงคณวฒจานวน 5 คน พจารณาจากคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาพบวา คา IOC ของแบบสอบถามเกยวกบเจตคตตอการบรหารความเสยง จานวน 27 ขอ เทากบ .89 (24/27) ดงนนจงสรปไดวา สามารถนาแบบสอบถามเกยวกบเจตคตตอการบรหารความเสยงนไปใชได

135

สวนท 3 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารงานแบบมสวนรวม

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

การตงเปาหมายและวตถประสงค (Goal &Objectives) 1. การกาหนดเปาหมายวตถประสงคของการปฏบตงานภายในหนวยงานกระทาในรปแบบการประชมกนระหวางผปฏบตงานกบผบงคบบญชา

+1

+1

+1

+1

+1

1

2. มการประชมรวมกน ระหวางผ ปฏบตงานกบผ บงคบบญชา เพอจดทากลยทธและตวชวดของแผนก

+1 +1 +1 +1 +1 1

3.ไดมการนานโยบายวตถประสงคของแผนกมาปฏบตภายหลงจากการมการประชมตกลงรวมกน

+1 +1 +1 +1 +1 1

4. ผบงคบบญชาใหสทธตดสนใจในการปฏบตงานตามขอบเขตหนาทความรบผดชอบของทาน

0 +1 0 +1 +1 0.6

ความยดมนผกพน (Commitment) 5. การตดสนใจของทานเปนทยอมรบของผบงคบบญชาและผรวมงาน ไดมการนาไปปฏบตเปนสวนใหญ

0 +1 0 +1 +1 0.6

6. ท านได เ ปน สวนหนงของการตดสนใจพจารณาเลอกสรรบคคลเขาปฏบตงานในหนวยงาน

0 +1 +1 +1 -1 อ.5 ปรบแก 0.4

7. ผบงคบบญชายอมรบการตดสนใจของทานในการแกปญหาไดอยางรวดเรว เหมาะสมในสถานการณฉกเฉน

0 +1 0 +1 +1 0.6

136

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

ความเปนอสระตอความรบผดชอบ ในงาน (Autonomy) 8. ผบงคบบญชาใหทานเปนสวนหนงในการกาหนดวธการทางานในแผนกอยางมประสทธภาพไดโดยอสระ

+1 +1 0 +1 +1 0.8

9. ทานปฏบตงานไดอยางเปนอสระตามหนาทความรบผดชอบอยางเตมท

+1 +1 +1 +1 +1 1

10. ผบ งคบบญชาใหทานมสทธในการควบคมงานและหรอประเมนผลการปฏบตงานของผใตบงคบบญชา ในหนาทความรบผดชอบไดโดยอสระ

0

+1

0

+1

-1

อ.5 ปรบแก 0.2

11. ผบงคบบญชาเปดโอกาสใหทานรวมกาหนดบทบาทหนา ทความรบผดชอบในการปฏบตงานและบนทกไวอยางชดเจนเปนลายลกษณอกษร

-1 +1 0 +1 -1 ตด 0

การไววางใจกน (Trust) 12. ผบงคบบญชามอบหมายใหทานรบผดชอบ แกไขปญหาในเรองงานในแผนก/สวนงานทรบผดชอบ

+1 +1 +1 +1 +1 1

13. ผบงคบบญชามอบหมายงานตามขอบเขตความรบผดชอบใหแกทานไดตรงกบความร ความสามารถ

+1 +1 +1 +1 +1 1

14. ผ บงคบบญชามอบหมายงานพเศษแกทานปฏบตนอกเหนอจากงานประจาตามความเหมาะสม

+1 +1 +1 +1 +1 1

   

137

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

15. ผบงคบบญชาพยายามสนบสนนทานใหไดเปนคณะกรรมการและ/หรอ กลมงานเฉพาะกจในการกาหนดโครงการกจกรรมในองคกร

+1 +1 +1 +1 +1 1

16.ทานไดเ ปนสวนหนงของคณะกจกรรมในกจกรรมตางๆขององคกร

0 +1 +1 +1 +1 0.8

กกกกกกกกจากเกณฑการตดสนพจารณาคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาทยอมรบได คอ .50 ขนไป และจากผลการพจารณาของผทรงคณวฒจานวน 5 คน พจารณาจากคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาไดพจารณาตดขอท 11 ออกเนองจากผทรง คนท 1 กบ 5 มความเหนวาไมสอดคลองตามเนอหา หลงปรบแบบสอบถาม พบวา คา IOC ของแบบสอบถามเกยวกบการบรหารงานแบบมสวนรวม จานวน 15 ขอ เทากบ .75 (11.2/15) ดงนนจงสรปไดวา สามารถนาแบบสอบถามเกยวกบการบรหารงานแบบมสวนรวม นไปใชได

138

สวนท 4 แบบสอบถามเกยวกบการบรหารความเสยง

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

การคนหาความเสยง 1. ทานทบทวนรายงานอบตการณความเสยงทเคยเกดขนอยางสมาเสมอ

0 +1 +1 +1 +1 0.8

2. ทานคดวา การคนหาความเสยงเปนกจกรรมเชงรกทสามารถปองกนหรอลดความสญเสยทเกดจากงานบรการพยาบาลได

+1 +1 +1 +1 +1 1

3. ทานทบทวนกระบวนการทางานแตละขนตอนเพอใหเกดความชดเจนในทางปฏบตการปองกนความเสยงอยางตอเนอง

+1 +1 +1 +1 +1 1

4. การศกษารวบรวมขอเทจจรงของความเสยงจากหลายแหลงขอมลในการนามาประยกตในการบรหารความเสยงอยเสมอ

0 +1 +1 +1 +1 0.8

5. การระบ ชวง เวลาทางาน หรอสถานการณทมโอกาสเกดอบตการณความเสยงได

+1 +1 +1 +1 +1 1

6. การศกษาอบตการณความเสยงของหนวยงานอนเพอปองกนการเกดอบตการณความเสยงนนในแผนกของทาน

+1 +1 +1 +1 +1 1

7. การเขารวมประชมกบหนวยงานอน เพ อแลก เป ลยนขอ มล และประสบการณเกยวกบการคนหาความเสยงทกครงเมอมโอกาส

+1 +1 +1 +1 +1 1

139

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

8. ทานทบทวนแบบฟอรมรวบรวมอบตการณความเสยงใหสะดวก และงานตอการบนทก

+1 +1 +1 +1 +1 1

9. ท านกาหนดให มการรวบรวมอบตการณความเสยงทเกดขนอยางสมาเสมอ เชน ทกสนเดอน

+1 +1 +1 +1 +1 1

10. ทานจดทาบญชความเสยงทเฉพาะ เจาะจงสาหรบหนวยงานใหเปนปจจบนสอดคลองกบบญชความเสยงของโรงพยาบาล

+1 +1 +1 +1 +1 1

การวเคราะหความเสยง 11. ทานวเคราะหหาสาเหตของความเสยงเฉพาะอบตการณทกอใหเกดความสญเสยแลวเทานน

+1 +1 +1 +1 +1 1

12. การจดลาดบความสาคญของความ เสยงจากความถ ความรนแรงของความสญเสยทเกดขนสมาเสมอ

0 +1 +1 +1 +1 0.8

13. การแยกประเภทของความเสยงในหนวยงานไวเสมอ เพอการจดการทมประสทธภาพ

+1 +1 +1 +1 +1 1

14. การวเคราะหความเสยงในหนวยงานไวไดอยางชดเจน

+1 +1 +1 +1 +1 1

15.การระบอบตการณความเสยงสาคญ 5 ลาดบแรกทมโอกาสเกดขนได

0 +1 +1 +1 +1 0.8

16. การรวมกบบคลากรดาเนนการปรบปรงบญชความเสยงอยางตอเนอง

0 +1 +1 +1 +1 0.8

140

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

17. ทานนาความเสยงทเ กดขนในหนวยงานอนมาวเคราะหความรนแรง ประ เ มนความสญเ สยในการใหบคลากรเกดความตระหนกถงความเสยงนนสมาเสมอ

0 +1 +1 +1 +1 0.8

18. ทานเขา รวมประชมว เคราะหสถานการณความเสยงกบทมสหสาขาวชาชพทกครง

+1 +1 +1 +1 +1 1

การจดการความเสยง 19. ทานกาหนดเปาหมายทชดเจนในการจดการกบความเสยงทเกดขนทกครง

+1

+1

+1

+1

+1

1

20. ทานเลอกใชวธการควบคมความสญเสยทเกดขนไดอยางเหมาะสม

+1 +1 +1 +1 +1 1

21. การปฏบตตามแนวทางทกาหนดอย า งขด เจนในการ ปองกนห รอหลกเลยงการเกดอบตการณความเสยง

0 +1 +1 +1 +1 0.8

22. การแกไขปญหาเมอเกดอบตการณความเสยงขนตามแนวทางทกาหนดไวอยางชดเจน

+1 +1 +1 +1 +1 1

23.ทานเขยนรายงานอบตการณความเสยงทเกดขนทกครง

+1 +1 +1 +1 +1 1

24. ทานไดรบการฝกอบรมเสรมความรความสามารถเกยวกบการบรหารความเ สยงอยางสม า เสมอเพอใหสามารถปฏบตไดอยางถกตอง

0 +1 +1 +1 +1 0.8

141

ขอคาถาม ความคดเหนของผทรงคณวฒ

ขอเสนอแนะ IOC อ.1 อ.2 อ.3 อ.4 อ.5

การประเมนผลการจดการความเสยง 25. การตดตามผลการจดการความเสยงจากรายงานอบตการณความเสยงทกครง

0

+1

+1

+1

+1

0.8

26. การนาผลการจดการความเสยงมาเปรยบเทยบกบตวชวดความเสยงทกครง

0 +1 +1 +1 +1 0.8

27. การทบทวนการเลอกใชการจดการกบความเสยงทไดปฏบตไปแลวทกครง

+1 +1 +1 +1 +1 1

28. การนาผลประเมนการจดการความ เสยงมาใชในการพฒนางานบรการอยางสมาเสมอเพอความปลอดภยของผปวย

+1 +1 +1 +1 +1 1

29. ทานรวมกบบคลากรในแผนกสรางระบบการจดเกบผลการประเมนการจดการความเสยงทเกดขนอยางเหมาะสม

+1 +1 +1 +1 +1 1

30. ทานทบทวนตวชวดความสาเรจของการบรหารความเสยงอยางสมาเสมอ

+1 +1 +1 +1 +1 1

กกกกกกกกจากเกณฑการตดสนพจารณาคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหาทยอมรบได คอ .50 ขนไป และจากผลการพจารณาของผทรงคณวฒจานวน 5 คน พจารณาจากคาดชนความสอดคลองตรงตามเนอหา พบวา คา IOC ของแบบสอบถามเกยวกบการบรหารความเสยง จานวน 30 ขอ เทากบ .93 (28/30) ดงนนจงสรปไดวา สามารถนาแบบสอบถามเกยวกบการบรหารความเสยงนไปใชได

ภาคผนวก จ คาความเทยงของเครองมอและผลการวจย

143  

  

คาความเทยงของแบบสอบถามเจตคตตอการบรหารความเสยง (Try out)

Cronbach's Alpha N of Items

.889 27

Scale Mean if Item

Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-

Total Correlation

Cronbach's Alpha

if Item Deleted

a1 104.90 125.610 .524 .884

a2 105.10 125.886 .469 .885

a3 105.73 114.271 .624 .881

a4 104.67 127.471 .496 .885

a5 104.93 126.961 .444 .885

a6 104.77 125.220 .619 .882

a7 104.93 125.099 .527 .883

a8 104.90 125.334 .470 .884

a9 105.47 118.947 .483 .885

a10 104.77 127.909 .421 .886

a11 106.33 131.264 .076 .895

a12 105.23 132.323 .089 .892

a13 105.07 125.789 .407 .886

a14 104.73 122.340 .704 .880

a15 104.87 125.085 .450 .885

a16 104.93 123.857 .478 .884

a17 104.83 125.661 .602 .883

a18 104.83 124.144 .603 .882

a19 105.00 124.483 .460 .885

a20 104.87 124.257 .656 .882

a21 105.00 125.379 .495 .884

a22 104.77 125.978 .626 .883

a23 105.07 127.444 .424 .886

a24 106.20 122.234 .415 .887

a25 105.77 134.944 -.074 .896

a26 105.00 123.448 .515 .883

a27 105.67 113.333 .724 .877

144  

คาความเทยงของแบบสอบถามการบรหารงานแบบมสวนรวม (Try out)

Reliability Statistics

Cronbach's Alpha N of Items

.911 15

Scale Mean if Item

Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-

Total Correlation

Cronbach's Alpha

if Item Deleted

b1 54.13 64.671 .683 .904

b2 53.93 61.995 .686 .902

b3 53.83 64.420 .596 .906

b4 53.97 64.930 .508 .909

b5 54.20 62.028 .784 .899

b6 54.63 60.861 .558 .910

b7 54.17 65.454 .453 .911

b8 54.03 64.654 .699 .903

b9 54.03 64.654 .600 .906

b10 53.93 65.857 .560 .907

b11 54.03 66.861 .386 .912

b12 54.13 64.395 .710 .903

b13 54.20 63.200 .685 .903

b14 54.30 60.631 .782 .899

b15 54.47 60.326 .623 .906

คาความเทยงของแบบสอบถามการบรหารความเสยง (Try out)

Cronbach's Alpha N of Items

.951 30

145  

Scale Mean if Item

Deleted

Scale Variance if

Item Deleted

Corrected Item-

Total Correlation

Cronbach's Alpha

if Item Deleted

c1 103.03 274.102 .822 .948

c2 103.23 273.771 .793 .948

c3 103.17 274.075 .675 .948

c4 103.10 277.541 .743 .948

c5 103.27 272.478 .710 .948

c6 103.40 276.248 .542 .950

c7 103.70 272.907 .604 .949

c8 103.83 270.764 .632 .949

c9 103.90 265.197 .772 .947

c10 103.87 263.706 .804 .947

c11 104.03 315.551 -.545 .962

c12 103.60 272.386 .750 .948

c13 103.40 274.386 .579 .949

c14 103.37 275.482 .624 .949

c15 103.27 278.478 .684 .949

c16 103.47 273.499 .662 .949

c17 103.23 273.978 .737 .948

c18 103.83 267.109 .742 .948

c19 103.47 270.947 .830 .947

c20 103.13 285.568 .391 .951

c21 103.00 282.897 .497 .950

c22 103.00 283.103 .416 .951

c23 102.73 279.237 .496 .950

c24 103.23 273.495 .680 .948

c25 103.13 271.016 .760 .948

c26 103.23 271.702 .655 .949

c27 103.37 269.826 .792 .947

c28 103.17 275.454 .745 .948

c29 103.50 269.431 .772 .948

c30 103.40 271.352 .628 .949

146  

สวนท 1 ขอมลสวนบคคล

เพศ

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ชาย 3 2.2 2.2 2.2

หญง 133 97.8 97.8 100.0

Total 136 100.0 100.0

อาย

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid อาย20-25ป 21 15.4 15.4 15.4

อาย26-30ป 46 33.8 33.8 49.3

อาย31-35ป 33 24.3 24.3 73.5

อาย36-40ป 9 6.6 6.6 80.1

อาย41-45ป 19 14.0 14.0 94.1

อาย46ปขนไป 8 5.9 5.9 100.0

Total 136 100.0 100.0

การศกษา

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ปรญญาตรหรอเทยบเทา 131 96.3 96.3 96.3

ปรญญาโท 5 3.7 3.7 100.0

Total 136 100.0 100.0

147  

ตาแหนงในองคกร

Frequency Percent Valid Percent

Cumulative

Percent

Valid ผจดการแผนก 17 12.5 12.5 12.5

หวหนาหนวย 1 .7 .7 13.2

ระดบปฎบตการ 118 86.8 86.8 100.0

Total 136 100.0 100.0

ประสบการณ

N Sum Mean Std. Deviation

ระยะเวลาปฏบตงานใน

วชาชพพยาบาล 136 1296 9.53 7.529

ระยะเวลาปฏบตงานใน

โรงพยาบาล 136 836 6.15 5.997

Valid N (listwise)

136

สวนท 2 เจตคตตอการบรหารความเสยง

เจตคตตอการบรหารความเสยงดานความร ความเขาใจ

N Mean Std. Deviation

a1 136 4.25 .593

a2 136 3.92 .770

a3 136 2.96 1.305

a4 136 4.32 .641

a5 136 4.18 .631

a6 136 4.24 .611

a7 136 4.00 .770

a8 136 4.07 .862

a9 136 2.65 1.313

a10 136 4.21 .799

Valid N (listwise) 136

148  

เจตคตตอการบรหารความเสยงดานจตอารมณ

N Mean Std. Deviation

a11 136 3.02 1.105

a12 136 3.95 .659

a13 136 4.06 .707

a14 136 4.32 .643

a15 136 4.26 .667

a16 136 4.25 .641

a17 136 4.12 .689

a18 136 4.26 .611

a19 136 4.19 .603

Valid N (listwise) 136

เจตคตตอการบรหารความเสยงดานพฤตกรรม

N Mean Std. Deviation

a20 136 4.22 .592

a21 136 4.29 .643

a22 136 4.26 .621

a23 136 4.18 .658

a24 136 3.10 1.200

a25 136 3.62 .808

a26 136 4.15 .643

a27 136 2.59 1.214

Valid N (listwise) 136

149  

สวนท 3 การบรหารงานแบบมสวนรวม

การบรหารงานแบบมสวนรวม

N Mean Std. Deviation

b1 136 3.82 .658

b2 136 3.80 .778

b3 136 3.90 .698

b4 136 3.88 .755

b5 136 3.70 .624

b6 136 3.32 1.074

b7 136 3.62 .709

b8 136 3.80 .718

b9 136 3.90 .702

b10 136 3.82 .772

b11 136 3.92 .667

b12 136 3.96 .676

b13 136 3.82 .797

b14 136 3.62 .869

b15 136 3.65 .855

Valid N (listwise) 136

150  

สวนท 4 การบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ

การบรหารความเสยงดานคลนก

N Mean Std. Deviation

c1 136 3.62 .799

c2 136 3.57 .823

c3 136 3.84 .691

c4 136 3.76 .715

c5 136 3.76 .669

c6 136 3.92 .710

c7 136 3.45 .980

c8 136 3.24 1.056

c9 136 3.25 .972

c10 136 3.41 1.007

c11 136 3.07 1.133

c12 136 3.51 .911

c13 136 3.60 .864

c14 136 3.65 .881

c15 136 3.62 .910

c16 136 3.47 .934

c17 136 3.63 .850

c18 136 3.29 1.005

c19 136 3.46 .893

c20 136 3.69 .638

c21 136 3.80 .697

c22 136 3.84 .669

c23 136 3.76 .772

c24 136 3.67 .751

c25 136 3.65 .724

c26 136 3.54 .834

c27 136 3.51 .903

c28 136 3.72 .757

c29 136 3.54 .868

c30 136 3.51 .878

Valid N (listwise) 136

151  

สวนท 5ความสมพนธระหวางตวแปรและอานาจทานายการบรหารความเสยงดานคลนกของพยาบาลวชาชพ

Correlations

ctt Exp_all Exp_hos att btt

Age

group

D1

Age

Group

D2

Age

Group

D3

Pearson

Correlation

ctt 1.000 -.207 -.247 .443 .753 .204 -.156 -.075

Exp_all -.207 1.000 .836 .030 .033 -.749 .101 .821

Exp_hos -.247 .836 1.000 -.021 .002 -.553 -.118 .830

att .443 .030 -.021 1.000 .569 -.010 .012 -.002

btt .753 .033 .002 .569 1.000 .058 -.192 .149

agegroupD1 .204 -.749 -.553 -.010 .058 1.000 -.659 -.490

agegroupD2 -.156 .101 -.118 .012 -.192 -.659 1.000 -.333

agegroupD3 -.075 .821 .830 -.002 .149 -.490 -.333 1.000

Sig.

(1-tailed)

ctt . .008 .002 .000 .000 .009 .035 .192

Exp_all .008 . .000 .365 .353 .000 .120 .000

Exp_hos .002 .000 . .402 .493 .000 .086 .000

att .000 .365 .402 . .000 .455 .444 .491

btt .000 .353 .493 .000 . .250 .013 .041

agegroupD1 .009 .000 .000 .455 .250 . .000 .000

agegroupD2 .035 .120 .086 .444 .013 .000 . .000

agegroupD3 .192 .000 .000 .491 .041 .000 .000 .

N ctt 136 136 136 136 136 136 136 136

Exp_all 136 136 136 136 136 136 136 136

Exp_hos 136 136 136 136 136 136 136 136

att 136 136 136 136 136 136 136 136

btt 136 136 136 136 136 136 136 136

agegroupD1 136 136 136 136 136 136 136 136

agegroupD2 136 136 136 136 136 136 136 136

agegroupD3 136 136 136 136 136 136 136 136

152  

Coefficientsa

Model 

Unstandardized 

Coefficients 

Standardized 

Coefficients 

t  Sig. 

95% Confidence 

Interval for B Correlations 

Collinearity 

Statistics 

B  Std. Error  Beta Lower 

Bound 

Upper 

Bound 

Zero‐

order Partial  Part  Tolerance VIF 

1  (Constant)  12.842  11.792  

1.089 .278 ‐10.489 36.173         

agegroupD1  ‐7.068  6.645  ‐.195 ‐1.064 .289 ‐20.215 6.078 .204 ‐.093  ‐.057  .084 11.922

agegroupD2  .881  3.084  .023 .286 .776 ‐5.221 6.983 ‐.156 .025  .015  .456 2.193

agegroupD3  7.068  6.645  .156 1.064 .289 ‐6.078 20.215 ‐.075 .093  .057  .132 7.589

Exp_all  ‐.416  .364  ‐.163 ‐1.142 .255 ‐1.137 .305 ‐.207 ‐.100  ‐.061  .140 7.166

Exp_hos  ‐.721  .336  ‐.238 ‐2.147 .034 ‐1.386 ‐.057 ‐.247 ‐.186  ‐.114  .230 4.350

att  .067  .137  .032 .489 .626 ‐.204 .338 .443 .043  .026  .645 1.549

btt  1.664  .158  .721 10.510 .000 1.351 1.978 .753 .679  .559  .601 1.665

a. Dependent Variable:

ctt

Model Summaryc

Model R R

Square

Adjusted R

Square

Std. Error of

the Estimate

Change Statistics

Durbin-Watson R Square

Change F Change df1 df2

Sig. F

Change

1 .753a .567 .564 11.98657 .567 175.605 1 134 .000

2 .793b .629 .623 11.14269 .062 22.065 1 133 .000 1.871

a. Predictors: (Constant), btt

b. Predictors: (Constant), btt,

Exp_hos

c. Dependent Variable: ctt

153  

Coefficientsa

Model Unstandardized Coefficients

Standardized

Coefficients t Sig.

B Std. Error Beta

1 (Constant) 9.118 7.485 1.218 .225

btt 1.738 .131 .753 13.252 .000

2 (Constant) 13.683 7.025 1.948 .054

btt 1.739 .122 .754 14.263 .000

Exp_hos -.751 .160 -.248 -4.697 .000

a. Dependent Variable: ctt

Excluded Variablesc

Model Beta In t Sig. Partial

Correlation

Collinearity

Statistics

Tolerance

1 att .022a .311 .756 .027 .676

agegroupD1 .161a 2.900 .004 .244 .997

agegroupD2 -.012a -.202 .840 -.018 .963

agegroupD3 -.192a -3.474 .001 -.288 .978

Exp_all -.232a -4.340 .000 -.352 .999

Exp_hos -.248a -4.697 .000 -.377 1.000

2 att .013b .207 .836 .018 .676

agegroupD1 .033b .517 .606 .045 .690

agegroupD2 -.043b -.784 .434 -.068 .949

agegroupD3 .063b .643 .522 .056 .289

Exp_all -.080b -.833 .406 -.072 .300

a. Predictors in the Model: (Constant), btt

b. Predictors in the Model: (Constant), btt, Exp_hos

c. Dependent Variable: ctt  

154

ประวตผวจย 

ชอ-สกล นางเชาวรตน ศรวสธา

วนเดอนปเกด วนท 5 มนาคม พ.ศ. 2512

ประวตการศกษา พ.ศ. 2532 ประกาศนยบตรพยาบาลระดบตน เทยบเทาอนปรญญา วทยาลยพยาบาลบาราศนราดร พ.ศ. 2534 วทยาศาสตรบณฑต (สขศกษา)

วทยาลยครนครปฐม พ.ศ. 2549 พยาบาลศาสตรบณฑต (ตอเนอง)

วทยาลยเซนตหลยส ประวตการทางาน ปจจบนดารงตาแหนง ผจดการแผนกหองผาตดและวสญญ โรงพยาบาลนนทเวช นนทบร