tdri forecast final -...

ทิศทางเศรษฐกิจไทย 2556

25 มกราคม 25561

ประมาณการเศรษฐกิจปี 2556 และแนวโน้มหนี้สาธารณะ 2556-2560

การบรหิารโอกาสและความเสี่ยง

25 มกราคม 25562

ประเด็นนําเสนอ

1. ประมาณการเศรษฐกิจ�ภาพรวมเศรษฐกิจไทยและเศรษฐกิจโลกปี 2556� รายละเอียดเศรษฐกิจโลกและเศรษฐกิจไทยในปี

2555�สมมติฐานการประมาณการ�ผลการประมาณการเศรษฐกิจ

2. การบริหารหนี้สาธารณะ�แนวคิด/แนวทางการบริหารหนี้สาธารณะ�ประมาณการแนวโน้มหนี้สาธารณะไทย�การบริหารโอกาสและความเสี่ยง

3. สรุปและข้อเสนอแนะ3

ภาพรวมเศรษฐกิจไทยปี 2556

• เศรษฐกิจไทยเข้าสู่ปี 2556 ด้วยอาการ ‘ฟื้นตัว’ จากน้ําท่วมใหญ่ปี 2554– ส่งผลตอ่เนื่องถึงปี 2555 ที่มีการปรับตัวด้านอุปสงค์และการผลิต– การฟื้นตัวยงัไม่เสร็จสิ้น เพราะอัตราการขยายตัวเฉลี่ยสองปี

(2554-2555) ไม่ถึงร้อยละ 3 ต่ํากว่าการขยายตัวปกติมาก– เริ่มได้อานิสงส์การเคลื่อนย้ายการลงทุนจากจีนมาภูมิภาคและไทย

• การบริหารเศรษฐกิจปี 2556 จึงควรคํานึงถึง– การสร้างความต่อเนื่องของการฟื้นตวัจากปี 2555– บริหารโอกาสทางเศรษฐกิจ

� จากปัจจัยภายนอกที่มีแนวโน้มดีขึน้ชัดเจน

� และปัจจัยทางการเมืองที่มีเสถียรภาพมากขึ้น4

ภาพรวมเศรษฐกิจโลก

• สหรัฐอเมริกาก้าวพ้นจุดต่ําสุดมา 1-2 ปีแล้ว คาดว่าจะเริ่มกลับมาขับเคลื่อนเศรษฐกิจโลกในอีกไม่นาน

• ยุโรปกําลังอยู่ในจุดต่ําสุด น่าจะใช้เวลาอีกระยะในการฟื้นตัว (ซึ่งคาดว่าใช้เวลานาน)

• เศรษฐกิจจีนยังทรงตัว แต่มีความเสี่ยงมากขึ้นชัดเจนจากปัญหาภายใน ปัญหาสังคม ความเหลื่อมล้ํา อาจจุดชนวนวิกฤติเศรษฐกิจโลกรอบใหม่ได้ (แต่โอกาสเกิดภายในปี 2556 ไม่สูง)

• อาเซียนเป็นภูมิภาคที่ถูกจับตามองมากที่สุด เงินทุนเคลื่อนย้าย เทคโนโลยีกําลังเคลื่อนตัวมา

5

เศรษฐกิจ

สหรัฐอเมริกา6

อัตราการจ้างงานและว่างงาน

55.0

56.0

57.0

58.0

59.0

60.0

61.0

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

1/2010 4/2010 7/2010 10/2010 1/2011 4/2011 7/2011 10/2011 1/2012 4/2012 7/2012 10/2012

อัตราการจ้างงาน อัตราการว่างงาน อัตราการว่างงาน (ปรับฤดูกาล)

การว่างงานมีแนวโน้มลดลงต่อเนื่อง

% อัตราว่างงาน %, อัตราการจ้างงาน

7

วงจรการว่างงานสหรัฐอเมริกา

8

0.0

2.0

4.0

6.0

8.0

10.0

12.0

1981 1983 1985 1987 1989 1991 1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013

อัตราการวา่งงานรายปี อัตราการวา่งงานเฉลี่ย 1981-2013


สหภาพยุโรป9

ดัชนีชี้วัดความเชื่อมั่นต่อการแก้ปญัหายุโรป

%

ที่มา: World Bank, Global Economic Prospect Volume 6, January 2013

0

5

10

15

20

25

30

35

1/2010 7/2010 1/2011 7/2011 1/2012 7/2012

กรีซ

สเปน

อิตาลี

EU

เยอรมัน

อัตราดอกเบี้ยพันธบัตรรัฐบาลและ CDS ของประเทศที่ประสบปัญหามีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง -> แสดงถึงการคลายความกังวลต่อประเทศที่ประสบปัญหาใน EU

10


อัตราการว่างงานอยู่ในระดับที่สูงและยังคงเป็นปัญหาที่สําคัญของ EU

8

9

10

11

12

13

14

1/2010 4/2010 7/2010 10/2010 1/2011 4/2011 7/2011 10/2011 1/2012 4/2012 7/2012 10/2012

%

11


อย่างไรก็ตามเชื่อว่าปัญหาในกลุ่ม EU ถึงจุดต่ําสุดแล้ว และเริ่มฟื้นตัวได้เล็กน้อยในปี 2013

GDP growth กรีซ อิตาลี สเปน เยอรมัน EU

2010 -3.52 1.80 -0.32 1.27 2.03

2011 -6.91 0.43 0.42 0.11 1.40

2012 -6.00 -2.29 -1.54 -0.79 -0.40

2013 -4.00 -0.73 -1.32 1.56 -0.20 2014 0.00 0.50 1.00 2.83 1.00

12


จีน13

การลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศ (FDI)ล้า

นดอล

ลาร์

สรอ.

-40,000

-20,000

0

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3

2008 2009 2010 2011 2012

Direct Investment: FDIDirect Investment: Abroad

เงินทุนไหลเข้าจากตปท. มีแนวโนม้ลดลงในปี 2555

14

การลงทุนในภาคอสังหาริมทรัพย์

ล้านหยวน (การลงทนุ)

0

5

10

15

20

25

30

35

0

1,500,000

3,000,000

4,500,000

6,000,000

7,500,000

9,000,000

10,500,000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

การลงทุน อัตราการเติบโต

% (growth)

ขยายตัวอย่างต่อเนื่องในอัตราที่ลดลงตั้งแต่ปี 2010

15

สินเชื่อสินเชื่อยังคงโตอย่างต่อเนื่อง แต่เริ่มมีแนวโนม้ขยายตัวลดลง

ล้านหยวน (สนิเชื่อคงค้าง) ล้านหยวน (สนิเชื่อ)

0

500

1,000

1,500

2,000

2,500

3,000

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4

2010 2011 2012

สินเชื่อคงค้าง สินเชื่อ

16

ความเหลือ่มล้าํ (Gini Coefficient)

0.412 0.425 0.438

0.61

0.3

0.35

0.4

0.45

0.5

0.55

0.6

0.65

2000 2005 2010 2010

ที่มา:

ความเหลื่อมล้ําจีนสูงและมีแนวโนม้เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

17

National Bureau of Statistics

The International Institute for Urban Development in Beijing

China Household Finance Survey Center


ไทย18

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

80,000

Q1/2554 p Q2/2554 p Q3/2554 p Q4/2554 p Q1/2555 p Q2/2555 p Q3/2555 p

ส่งออกสินค้าและบริการ (ล้านดอลลาร์ สรอ.) % YoY (RHS)

การส่งออกสินค้าและบริการสึนามิญี่ปุ่น

ที่มา: คํานวณจากข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทย, การส่งออกตามสถิติดุลการชําระเงิน

การส่งออกสินค้าและบริการในปี 2555 ฟื้นตัวจากวิกฤติอุทกภัยในปลายปี 2554

แต่ได้รับผลกระทบจากการชะลอตัวของเศรษฐกิจโลก

19

น้ําท่วมใหญ่

-10

0

10

20

30

40

50

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

Q1/2554 p Q2/2554 p Q3/2554 p Q4/2554 p Q1/2555 p Q2/2555 p Q3/2555 p

% Y

oY

ล้านด

อลลา

ร์ สร

อ.

การส่งออกสินค้า การส่งออกบริการ สินค้า (RHS) บริการ (RHS)

-30

-20

-10

0

10

20

30

40

50

60

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

% Y

oY

ล้านด

าอลล

าร์ ส

รอ.

กลุ่มเกษตร กลุ่มอุคสาหกรรม กลุ่มเกษตร (RHS)

กลุ่มอุตสาหกรรม (RHS) รวม (RHS)

การส่งออกสินค้า, บริการการท่องเที่ยว

ที่มา: คํานวณจากข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทย และกรมศุลกากร

รายรับจากภาคบริการก็มีแนวโน้มฟื้นตัว จากการท่องเที่ยวที่ปรับตัวดีขึ้น

ในไตรมาสสุดท้ายปี 2555 การส่งออกสินค้ามีแนวโน้มฟื้นตัวตามทิศทางภาวะเศรษฐกิจโลกที่เริ่มส่งสัญญาณการฟื้นตัว

ที่มา: คํานวณจากข้อมูลของกรมการท่องเทีย่ว, กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา

จํานวนนักท่องเที่ยวต่างประเทศ (ขจัดปัจจัยฤดูกาลแล้ว)

(สัดส่วนรายรับจากการท่องเที่ยวคิดเป็นประมาณร้อยละ 66 ของรายรับจากการส่งออกบริการ)

20

-10

0

10

20

30

40

50

60

0

1

2

3

4

5

6

7

% Y

oY

ล้านค

น

TTTsa growth TTTsa (RHS)

การลงทุนภาคเอกชน

ที่มา: คํานวณจากข้อมูลของธนาคารแห่งประเทศไทย

ภาคเอกชนยังลงทุนต่อเนื่อง

...จากการลงทุนเพื่อทดแทนความเสียหายจากอุทกภัยใน

ช่วงแรกของปี 2555 และเพื่อรองรับการขยายตัวของอุปสงค์

ภายในประเทศ

21

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

0

50

100

150

200

250

300

ดัชนีการลงทุนภาคเอกชน % YoY (RHS)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

% Y

oY

ปริมาณการจําหน่ายปูนซิเมนต์ในประเทศ การนําเข้าสินค้าทุน ณ ราคาคงที่ ปี 2543

29.5

30.0

30.5

31.0

31.5

32.0

9798

99100101102103

104105

ม.ค.

255

4

ก.พ.

255

4

มี.ค.

255

4

เม.ย

. 255

4

พ.ค.

255

4

มิ.ย.

255

4

ก.ค.

255

4

ส.ค.

255

4

ก.ย.

255

4

ต.ค.

255

4

พ.ย.

255

4

ธ.ค. 2

554

ม.ค.

255

5

ก.พ.

255

5

มี.ค.

255

5

เม.ย

. 255

5

พ.ค.

255

5

มิ.ย.

255

5

ก.ค.

255

5

ส.ค.

255

5

ก.ย.

255

5

ต.ค.

255

5

พ.ย.

255

5

ธ.ค. 2

555

ดัชนีค่าเงินบาท ดัชนีค่าเงินบาทที่แท้จริง อัตราอ้างอิง : US$บาท/$

อัตราแลกเปลีย่น

• เงินทุนไหลเข้าจาก QE3/4 ในภาคอสังหาริมทรัพย์ และตลาดเงินตลาดทุนส่งผลให้เงินบาทและสกุลเงินในภูมิภาคแข็งค่าขึ้น• ฮ่องกงออกมาตรการควบคุมสินเชื่ออสังหาริมทรัพย์ และแทรกแซงค่าเงินในตลาดเงินช่วงปลายปี 55• สิงค์โปร์ขึ้นภาษีชาวต่างชาติที่ซื้ออสังหาริมทรัพย์ในสิงค์โปร์ และขยายเงินดาวนส์ําหรับบ้านหลังที่ 2• ธปท. ผ่อนคลายให้บคุคลรายย่อยสามารถลงทุนในตราสารในต่างประเทศและอนพุันธ์ผ่านตัวแทนการลงทุนในประเทศได้ใน

วงเงินไม่เกิน 50 ล้านUS$/ราย (เดิมไม่เกิน 20 ล้าน US$) (16 ม.ค. 56) 22

เงินทุนเคลื่อนย้าย2554 Q1/2555 p Q2/2555 p Q3/2555 p ต.ค. 2555 p พ.ย. 2555 e

รัฐบาล 3,810 78 1,944 2,584 293 624ธนาคารกลาง -148 2,965 -1,429 1,135 -379 -1,137สถาบันการเงินที่รับฝากเงิน (นอกจากธนาคารกลาง) -8,755 5,301 3,460 1,468 -883 2,033

• การลงทุนในหลักทรัพย์ -851 -109 310 221 88 4• การลงทุนในหลักทรัพย์ -284 1,094 91 409 318 18• เงินสดและเงินฝาก -3,552 -977 2,033 225 53 -384• เงินกู้จากตปท. 553 5,279 2,990 -250 -701 2,406• เงินให้กู้ของไทย -3,575 -676 -1,379 -29 -319 -170

ภาคอื่นๆ -100 -4,733 -4,539 -758 332 615• การลงทุนโดยตรงสุทธิ -1,531 -1,206 -1,590 -777 1,127 344

� การลงทุนโดยตรงของไทย (TDI) -8,139 -3,630 -2,991 -2,583 -825 -546� การลงทุนโดยตรงจากตปท. (FDI) 6,608 2,424 1,401 1,806 1,952 890

• การไปลงทุนในหลักทรัพย์ของคนไทย 328 -3,833 -1,327 -432 -1,831 -364• การลงทุนในหลักทรัพย์ 602 926 -327 623 591 258• เงินกู้จากตปท. 935 699 397 1,096 50 468• สินเชื่อการค้าจากตปท. -300 1,926 -493 -775 1,131 -543• สินเชื่อการค้าของไทย 2,701 -1,507 -208 -440 -418 622

รวม -5,192 3,611 -563 4,430 -637 2,135หมายเหตุ: ภาคอื่นๆ = สถาบันการเงินที่ไม่รับฝากเงิน ธุรกิจที่ไม่ใช่สถาบันการเงิน ครัวเรือน และองค์กรที่ไม่แสวงหากําไรที่มา: ธนาคารแห่งประเทศไทย

• การลงทุนจากตปท. ยังคงเข้ามาอย่างตอ่เนื่อง โดยเฉพาะในปี 2555 อันเป็นการลงทุนเพื่อซ่อมแซมความเสียหายจากภัยน้ําท่วม

• อย่างไรก็ดี ในปี 2555 ประเทศไทยมีเงินทุนไหลออกไปลงทุนในตปท. มากขึ้น โดยเฉพาะในการออกไปลงทุนโดยตรง การลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ การปล่อยกู้และสินเชื่อการค้าให้แก่คู่ค้าในตปท.

23

ดุลเงินสดรัฐบาล

-300,000

-200,000

-100,000

0

100,000

200,000

300,000

ม.ค. 53 เม.ย. 53 ก.ค. 53 ต.ค. 53 ม.ค. 54 เม.ย. 54 ก.ค. 54 ต.ค. 54 ม.ค. 55 เม.ย. 55 ก.ค. 55 ต.ค. 55

ดุลเงินนอกงบประมาณ ดุลเงินงบประมาณ

ที่มา: สํานักงานเศรษฐกิจการคลัง

รัฐบาลกระตุ้นเศรษฐกิจผ่านการใชจ้่ายของภาครัฐ

24

สมมติฐานการประมาณการ

• เศรษฐกิจโลก– ใช้การประมาณการล่าสุดของ IMF (มค. 2556)

• การส่งออก– ปรับตัวดีขึ้นกว่าปี 2555 แต่ยังไม่ขยายตัวมากนัก

• การลงทุนในประเทศ– การลงทุนยังต่อเนื่องจากปี 2555 รวมทั้งแนวโน้มการเคลื่อนย้ายการ

ลงทุนจากต่างประเทศมาไทย– ทําให้การขยายตัวของการลงทุนในปี 2556-2557 สูงกว่าอัตราในอดีต

• การกระตุ้นเศรษฐกิจโดยรัฐ– ยังมีความต่อเนื่อง และเสริมด้วยการลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน/น้ําท่วม

(แต่การเบิกจ่ายไม่เร็วนัก)

25

26

2554 2555 2556

มูลค่าแท้จริง (ปีฐาน 1988, ล้านบาท)

การบริโภคเอกชน 2,392,719 2,505,424 2,587,187

การบริโภคภาครัฐ 461,516 488,008 514,848

การลงทนุรวม 986,500 1,083,237 1,164,479

การส่งออกสินค้าและบริการ 3,471,347 3,586,759 3,739,164

การนําเข้าสินค้าและบริการ 2,747,348 2,838,571 2,928,264

รายได้ประชาชาติ 4,599,655 4,865,215 5,107,765

CPI 112.1 115.4 118.7

อัตราการขยายตัว

การบริโภคเอกชน 1.3 4.7 3.3

การบริโภคภาครัฐ 1.1 5.7 5.5

การลงทนุรวม 3.3 9.8 7.5

การส่งออกสินค้าและบริการ 9.5 3.3 4.2

การนําเข้าสินค้าและบริการ 13.7 3.3 3.2

รายได้ประชาชาติ 0.1 5.8 5.0

อัตราเงินเฟ้อ 3.8 3.0 2.8

ผลการประมาณการเศรษฐกิจ

27

ผลการประมาณการเศรษฐกิจ

การบริหารหนี้สาธารณะ

28

แนวคิดการบริหารหนี้สาธารณะ

• การมีหนี้สาธารณะเป็นเรื่องที่จําเป็น (สําหรับประเทศที่ยังฐานภาษีต่ํา และต้องการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม)– เพราะรัฐบาลจําเป็นต้องดูแลประชาชนและระบบเศรษฐกิจ– โดยการลงทุนในระบบความคุ้มครองทางสังคม สวัสดิการ โครงสร้างพื้นฐาน– ในช่วงวิกฤติเศรษฐกิจ จําเป็นต้องก่อหนี้เพื่อบรรเทาผลกระทบ

• แต่ต้องบริหารให้มี ‘พื้นที่การคลัง’ (fiscal space) มากพอเพื่อจะรองรับความจําเป็นในอนาคต/วิกฤติเศรษฐกิจ– ขาดดุลเมื่อจําเป็น และเกินดุลเมื่อมีโอกาส ‘ทุกครั้ง’

• หนี้สาธารณะเพิ่มเร็ว หาก– ขาดดุลในงบประมาณสูง (รายได้นอ้ย รายจ่ายมาก)– ก่อหนี้นอกระบบงบประมาณสูง– ภาระผูกพันแฝงจํานวนมาก

29

แนวทางการบริหารหนี้สาธารณะ

• เพิ่มรายได้รัฐ (อย่างเป็นธรรมและลดความเหลื่อมล้ํา)– จัดระบบภาษีให้มีลักษณะอัตราก้าวหน้า และตรงตามหลักความเสมอภาค

ทางภาษี– เพิ่มฐานภาษีใหม่ ๆ โดยเฉพาะฐานทรัพย์สิน

• วางแผนการใช้จ่ายอย่างระมัดระวัง– ใช้จ่ายเพื่อสร้างพื้นฐานทางสังคมและเศรษฐกิจ– ลดความเหลื่อมล้ําอย่างแท้จริง

• บริหารหนี้สาธารณะอย่างโปร่งใส– วางแผนระยะปานกลางถึงยาว (5 ปีเป็นอย่างน้อย)– รวมภาระทางการคลังอย่างครบถ้วน โดยแยกแยะตามระดับความเสี่ยงต่อ

ภาระการคลัง

30

ประมาณการแนวโน้มหนี้สาธารณะ• วิธีการ

– ประมาณการระยะ 5 ปี (2555-2560) หรือระยะยาว (2555-2566) ในบางกรณี– รวมรายจ่ายทั้งในและนอกงบประมาณ (เท่าที่ทําได้)– ประเมินภาระทางการคลังบนฐานความเป็นจริง ไม่ใชบ่นฐานระบบเงินสด

(คือรวมหนี้ที่ ‘ฝาก’ ไว้ที่อื่น)

• คํานวณแนวโน้มหนี้สาธาณะภายใต้เงื่อนไข 3 ชุด– การขยายตัวทางเศรษฐกิจที่ระดับ 4%, 5% และ 6% ต่อเนื่องทุกปี– ความสามารถในการคุมรายจ่ายประจําที่ระดับการขยายตัว 7% และ 10%

(อัตราการขยายตัวในอดีตระหว่างปี 2533-2556 คือ 9.7%)– ผลกระทบต่อหนี้สาธารณะในโครงการ ‘พิเศษ’ ในช่วงปี 2556-2560

� การขาดทุนจากโครงการจํานําข้าว� การใช้จ่ายเพื่อลงทุนโครงสร้างพื้นฐานเพื่อรองรับ AEC (เฉพาะเงินกู้นอกงบประมาณ)� การใช้จ่ายเพื่อลงทุนป้องกันน้ําท่วม (เงินกู้นอกงบประมาณทั้งหมด)� การลดลงของภาษีเงินได้นิติบุคคลตามนโยบายรัฐบาล

– โครงการพิเศษมีสองความเป็นไปได้ (ก) ตามแนวโนม้ปัจจุบนั (ข) เพิ่มโครงการพิเศษอื่น31

32

2555 2556 2557 2558 2559 2560

ขาดทุนโครงการจํานําข้าว 170,000 200,000 200,000 200,000 200,000 200,000

โครงสร้างพื้นฐานรองรับ AEC - 26,899 148,819 263,038 286,331 383,154

ป้องกันน้ําท่วม 4,639 20,000 100,000 100,000 75,361

ลดภาษีเงินได้นิติบุคคล 75,000 115,714 124,971 134,969 145,766

รวมโครงการพิเศษ 1 174,639 321,899 564,533 688,009 696,661 728,920

เพื่มนโยบายอื่น - 20,000 100,000 100,000 100,000 100,000

รวมโครงการพิเศษ 2 174,639 341,899 664,533 788,009 796,661 828,920

โครงการพิเศษ

หมายเหตุ: (ก) การเบิกจ่ายโครงการป้องกันน้ําท่วมและโครงสร้างพื้นฐาน AEC ทําได้น้อยในระยะแรก (ข) นโยบาย ‘ประชานิยม’ อื่น ๆ สมมติว่ารัฐบาลตั้งงบประมาณไว้รองรับหมดแล้ว

ที่มา : จํานําข้าวประมาณการโดย TDRI, AEC ประมาณการโดยสถาบันวิจัยนโยบายการคลัง, อื่นๆ โดยผู้วิจัย

ประมาณการแนวโน้มหนี้สาธารณะ

• สมมติฐานอื่น– รัฐบาลลด ‘รายจา่ยลงทุน’ ในงบประมาณลงเหลือขยายตัวร้อยละ 4 ต่อปี (อดีตร้อยละ

11.2) เพราะมีการลงทุนดว้ยเงินจากโครงการ AEC Infrastructure ส่วนหนึ่ง

– รายจา่ยดอกเบี้ยคิดจากร้อยละ 70 ของหนี้สาธารณะรวม (เฉพาะส่วนที่รัฐบาลรับภาระ) โดยจา่ยในอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 5 ต่อปี (เท่ากับอัตราเฉลี่ยในระยะ 3-4 ปีหลัง)

– ความยืดหยุ่นของรายไดภ้าษีต่อ GDP เท่ากับ 1.1

– ไมมีการปรับระบบภาษีในช่วงปี 2556-2560

– ไม่รวมหนี้ FIDF ในการคํานวณ แต่ปรับเพิ่มตัวเลขหนี้สาธารณะทางการให้รวมภาระหนี้ที่คาดวา่จะเกิดจากโครงการจาํนาํขา้ว (เริม่ปี 2555)

33

แนวโน้มหนี้สาธารณะไทย 2555-2560(กรณีเศรษฐกิจขยายตัว 4% ต่อเนื่อง)

34


35


36

ข้อสังเกต

• หนี้สาธารณะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทุกกรณี– ส่วนหนึ่งเป็นเพราะในภาวะเศรษฐกิจ ‘ปกต’ิ การคลังไทยมีโครงสร้างขาดดลุโดย

พื้นฐาน (รายจ่ายประจําสูงใกล้เคียงรายได้ รายจา่ยลงทุนต้องกู้ทั้งหมดหรือส่วนใหญ่)– โครงการพิเศษมีส่วนทําให้หนี้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสาํคัญ– ภาระดอกเบี้ยทับถม

• ในกรณีเศรษฐกิจขยายตัวต่ํากว่า 6% ต่อปี หนี้ต่อรายได้ประชาชาติจะเกิน 60% หากไม่มีการคุมรายจ่ายประจําและปรับลดงบพิเศษลง

• การควบคุมรายจ่ายประจํามีผลช่วยควบคุมการเพิ่มของหนี้สาธารณะได้ค่อนข้างดี

37

การบริหารโอกาส

• การลงทุนโครงสร้างพื้นฐาน 2 ล้านล้านบาทจะมีส่วนช่วยให้เศรษฐกิจขยายตัวในระดับสูงกว่าแนวโน้มระยะหลัง (อาจถึง 6%)– ช่วยป้องกันไม่ได้แนวโน้มหนี้สาธารณะเพิ่มขึ้นเกิน 60%

– จึงควรมีการบริหารจัดการให้การใช้จ่ายส่วนนี้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด มีการรั่วไหลน้อย ในขณะที่ดําเนินการได้อย่างรวดเร็ว

• และควรมีมาตรการอื่น ๆ เพื่อให้ประเทศไทยหลุดพ้นกับดักประเทศรายได้ปานกลาง– การพัฒนาคน (การศึกษา ฝีมือแรงงาน) การพัฒนาเทคโนโลยี

– การพัฒนาสถาบันหลักของเศรษฐกิจ (การเมือง ราชการ เอกชน)38

แนวโน้มหนี้สาธารณะระยะยาว(กรณีหลดุพ้นกับดักประเทศรายได้ปานกลาง (6% ต่อเนื่อง))

39

การบริหารความเสี่ยง• มีความเสี่ยงในระยะสั้นชัดเจน

– กรณีเศรษฐกิจขยายตวัช้า (เช่นหากจีนขยายตัวช้าลงมาก) เพียงต่ํากว่าร้อยละ 4-5 ก็ทําให้หนี้สาธารณะพุ่งแรง� ส่วนหนึ่งเพราะระบบภาษีของไทยมีความอ่อนไหวต่อภาวะเศรษฐกิจสูง โดยเฉพาะ

ในช่วงเศรษฐกิจมปีัญหา (ดูรูปถัดไป)– อัตราดอกเบี้ยแท้จริงอาจปรับตัวขึ้นในระยะ 2 ปีข้างหน้า

ตามการฟื้นตัวของเศรษฐกิจสหรัฐ ทําให้หนี้เพิ่มเร็วกว่าที่แสดงไว้ (มากพอควร)

• ความเสี่ยงระยะยาว– ยังไม่แน่ชัดว่าไทยจะหลุดพ้นกับดักประเทศรายได้ปานกลางได้หรือไม่– รัฐบาลยังไม่มีแผนการปรับระบบภาษีอย่างที่ควรเป็น

40

รายได้ภาษีผันผวนมาก โดยเฉพาะช่วงวิกฤติและช่วงฟองสบู่

-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

30

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

การขยายตวั

ทางเศรษฐกจิ

การขยายตวั

ของรายไดภ้าษีภาษีลดเร็วมากช่วงเศรษฐกจิไมด่ี

41

สรุปและข้อเสนอแนะ• แนวโน้มเศรษฐกิจไทยอยู่ในช่วงขาขึ้น • การลงทุนโครงสร้างพื้นฐานเป็นเรื่องดีและควรสนับสนุน• ควรมีการสร้าง ‘พื้นที่ทางการคลัง’ เพิ่มขึ้นในระยะ 5 ปี

ข้างหน้า เนื่องจากยังมีความเสี่ยงหลายด้าน• แนวทางเพิ่มพื้นที่การคลังอย่างเป็นรูปธรรม

– พิจารณาปรับลดโครงการพิเศษที่ใช้งบประมาณสูง เช่น โครงการจํานําข้าว

– คุมการขยายตัวของรายได้ประจํา (หากทําได้)– ปรับเพิ่มภาษีบางประเภท (ภาษีที่ดินและสิง่ปลูกสร้าง ภาษี VAT)

42

ผลต่อหนี้สาธารณะหากมีการลดภาระขาดทุนจากโครงการจํานําข้าว

(กรณีเศรษฐกิจขยายตัว 5% ต่อเนื่อง)

หากควบคุมการขาดทุนจํานําข้าวเหลือไม่เกิน 70,000 ล้านบาทต่อปีจะทําให้มีพื้นที่การคลังพอรองรับความเสี่ยงอื่น ๆ ได้มาก 43

tdri forecast final -...

Documents