tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5760 : 1993

HÖ thèng ch÷a ch¸y - Yªu cÇu chung vÒ thiÕt kÕ, l¾p ®Æt vµ sö dông Fire extinguishing system - General requirements for design, installation and use

Tiªu chuÈn nµy ¸p dông ®Ó thiÕt kÕ, l¾p ®Æt vµ sö dông c¸c hÖ thèng ch÷a ch¸y ®|îc trang bÞ cho c¸c c«ng tr×nh (nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, kho tµng, trô së, c¬ quan, nhµ... )

1. ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa

1.1 HÖ thèng ch÷a ch¸y lµ tæng hîp c¸c thiÕt bÞ kÜ thuËt chuyªn dïng, ®|êng èng vµ chÊt ch÷a ch¸y dïng ®Ó dËp t¾t c¸c ®¸m ch¸y.

1.2 HÖ thèng ch÷a ch¸y cè ®Þnh lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y ®|îc l¾p ®Æt cè ®Þnh.

1.3 HÖ thèng ch÷a ch¸y b¸n cè ®Þnh lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y mµ mét phÇn cña hÖ thèng ®|îc l¾p ®Æt cè ®Þnh, phÇn cßn l¹i khi ch÷a ch¸y míi l¾p nèi hoµn chØnh.

1.4 HÖ thèng ch÷a ch¸y tù ®éng lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y ®|îc ®iÒu khiÓn tù ®éng khi x¶y ra ch¸y.

1.5 HÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng tay lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y ®|îc ®iÒu khiÓn b»ng tay.

1.6 HÖ thèng ch÷a ch¸y theo thÓ tÝch lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y t¹o ra m«i tr|êng kh«ng duy sù ch¸y trong thÓ tÝch cÇn ch÷a ch¸y.

1.7 HÖ thèng ch÷a ch¸y bÒ mÆt lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y ®|îc dïng ®Ó phun kÝn lªn bÒ mÆt chÊt ch¸y.

1.8 HÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng n|íc lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y mµ chÊt dïng ®Ó dËp ch¸y lµ n|íc.

1.9 HÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng bät lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y mµ chÊt dïng ®Ó dËp ch¸y lµ bät.

1.10 HÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng bét lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y mµ chÊt dïng ®Ó dËp ch¸y lµ bét.

1.11 HÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng khÝ lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y mµ chÊt dïng ®Ó dËp ch¸y lµ khÝ.

1.12 HÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng h¬i lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y mµ chÊt dïng ®Ó dËp ch¸y lµ h¬i n|íc.

1.13 HÖ thèng ch÷a ch¸y sprinkler lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y víi dÇu phun khÝ lu«n ë chÕ ®é th|êng trùc, ®Çu phun ®|îc më ra khi ®¹t tíi nhiÖt ®é quy ®Þnh vµ chØ ch÷a ch¸y côc bé trªn mét diÖn tÝch nhÊt ®Þnh.

1.14 HÖ thèng ch÷a ch¸y Drencher lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y víi ®Çu phun hë, khi cã ch¸y toµn bé diÖn tÝch phÝa d|íi c¸c ®Çu phun ®|îc phun chÊt ch÷a ch¸y.

1.15 HÖ thèng ch÷a ch¸y v¸ch t|êng lµ hÖ thèng ch÷a ch¸y ®|îc l¾p ®Æt trªn t|êng ë bªn trong c¸c c«ng tr×nh.

1.16 Bé phËn ®iÒu khiÓn lµ c¸c thiÕt bÞ ®iÒu khiÓn sù ho¹t ®éng cña hÖ thèng ch÷a ch¸y.

1.17 Bé phËn cung øng dù tr÷ chÊt ch÷a ch¸y lµ c¸c thiÕt bÞ dïng ®Ó ch÷a vµ truyÒn t¶i chÊt ch÷a ch¸y.

1.18 Bé phËn ph©n bè chÊt ch÷a ch¸y lµ tæng hîp c¸c thiÕt bÞ kÜ thuËt dïng ®Ó ph©n chia, dÉn, chuyÓn chÊt ch÷a ch¸y.

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5760 : 1993

2. Ph©n lo¹i ®¸m ch¸y

2.1 Phô thuéc vµo tr¹ng th¸i chÊt ch¸y vµ vËt liÖu ch¸y, ®¸m ch¸y ®|îc ph©n thµnh 4 lo¹i : ch¸y chÊt r¾n kÝ hiÖu lµ A, ch¸y chÊt láng kÝ hiÖu lµ B, ch¸y chÊt khÝ kÝ hiÖu lµ C vµ ch¸y kim lo¹i kÝ hiÖu lµ D. Mçi lo¹i cßn ®|îc ph©n thµnh nhãm ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao khi sö dông hÖ thèng ch÷a ch¸y.

2.2 Lo¹i vµ nhãm ®¸m ch¸y ®|îc quy ®Þnh trong b¶ng 1.

B¶ng 1

KÝ hiÖu läai ®¸m ch¸y

§Æc tÝnh cña lo¹i ®¸m ch¸y

KÝ hiÖu nhãm ®¸m

ch¸y §Æc tÝnh cña nhãm ®¸m ch¸y

A1 Ch¸y c¸c chÊt r¾n víi qu¸ tr×nh ch¸y ©m Ø (ThÝ dô : gç, giÊy, cá kh«, r¬m r¹, than, s¶n phÈm dÖt)

A Ch¸y chÊt r¾n

A2

Ch¸y c¸c chÊt r¾n nh|ng kh«ng cã qu¸ tr×nh ch¸y ©m Ø.

(ThÝ dô : ChÊt dÎo)

B1 Ch¸y chÊt láng kh«ng tan trong n|íc (ThÝ dô : x¨ng ete, nhiªn liÖu dÇu má); ch¸y chÊt r¾n hãa láng (thÝ dô : paraphin) B Ch¸y chÊt láng

B2 Ch¸y c¸c chÊt láng hßa tan trong n|íc (thÝ dô : r|îu, Metanol, glyxªrin)

C

Ch¸y c¸c chÊt khÝ (thÝ dô :

Metan, hy®ro, Propan...)

D1 Ch¸y c¸c chÊt kim lo¹i nhÑ (ThÝ dô: nh«m, manhª vµ hîp kim cña chóng)

D2 Ch¸y kim lo¹i kiÒm vµ c¸c kim lo¹i ®ång d¹ng kh¸c (thÝ dô: natri, kali) D

Ch¸y c¸c kim lo¹i

D3 Ch¸y c¸c hîp chÊt cã chøa kim lo¹i (ThÝ dô: c¸c hîp chÊt h÷u c¬ kim lo¹i, hydrua kim lo¹i)

2.3 BiÓu t|îng lo¹i ®¸m ch¸y gióp cho ng|êi sö dông c¸c thiÕt bÞ, dông cô ch÷a ch¸y phï hîp víi tõng lo¹i ®¸m ch¸y. Mçi thiÕt bÞ, dông cô ch÷a ch¸y ph¶i ®|îc g¾n biÓu t|îng trªn ®óng quy ®Þnh. BiÓu t|îng lo¹i ®¸m ch¸y ®|îc quy ®Þnh ë b¶ng 2.

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5760 : 1993

Chó thÝch: §èi víi thiÕt bÞ, dông cô ch÷a ®|îc nhiÒu lo¹i ®¸m ch¸y kh¸c nhau th× ph¶i ®|îc g¾n ®Çy ®ñ c¸c lo¹i biÓu t|îng ®· quy ®Þnh.

3. Yªu cÇu vÒ thiÕt kÕ

3.1 Khi thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i c¨n cø vµo lo¹i ®¸m ch¸y, tÝnh chÊt nguy hiÓm ch¸y vµ khèi l|îng chÊt ch¸y cã trong c«ng tr×nh vµ hiÖu qu¶ ch÷a ch¸y cña c¸c hÖ thèng.

HiÖu qu¶ ch÷a c¸c ®¸m ch¸y khi thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y xem b¶ng 3.

B¶ng 3

HiÖu qu¶ khi ch÷a c¸c lo¹i ®¸m ch¸y

A B C D ChÊt ch÷a ch¸y

HÖ thèng

A1 A1 B1 B2 D1 D2 D3

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

N|íc V¸ch t|êng Sprinkler Drencher

+ + - - -

Bät nhÑ + + + - - -

Bät Bät nÆng

Bät trung b×nh +

++ + - -

KhÝ CO2 - ++ + -

Bét BC - - Bét

Bét ABCD + ++ ++

+ -

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5760 : 1993

Chó thÝch:

DÊu "++" - RÊt hiÖu qu¶.

DÊu "+" - Ch÷a ch¸y thÝch hîp.

DÊu "-" - Ch÷a ch¸y kh«ng thÝch hîp.

Bät nhÑ - Bät cã béi sè në cao.

Bät trung b×nh - Bät cã béi sè në trung b×nh

Bät nÆng - Bät cã béi sè në thÊp.

Bét BC - Bét dïng ch÷a c¸c ®¸m ch¸y cã kÝ hiÖu B, C

Bét ABCD - Bét dïng ch÷a c¸c ®¸m ch¸y cã kÝ hiÖu A, B, Cvµ D.

3.2 HÖ thèng ch÷a ch¸y cã :

- Bé phËn b¸o ®éng.

- Bé phËn ®iÒu khiÓn.

- Bé phËn cung øng, dù tr÷ chÊt ch÷a ch¸y.

- Bé phËn ph©n bè chÊt ch÷a ch¸y vµ ®Çu phun, l¨ng phun.

- Bé phËn ®|êng èng.

- Bé phËn cung cÊp ®iÖn.

ë c¸c hÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng tay vµ b¸n cè ®Þnh cho phÐp gi¶m bít tõng bé phËn xÐt thÊy kh«ng cÇn thiÕt cã trong hÖ thèng.

3.3 KhÝ thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i ®¶m b¶o l|u lùîng chÊt ch÷a ch¸y. L|u l|îng chÊt ch÷a ch¸y phô thuéc vµo lo¹i chÊt ch÷a ch¸y, chÊt ch¸y, diÖn tÝch vµ thÓ tÝch cÇn ch÷a ch¸y.

3.4 HÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i ®¶m b¶o ®ñ ¸p lùc ®|a chÊt ch÷a ch¸y vµo n¬i ch¸y.

3.5 Bé phËn cung øng dù tr÷ chÊt ch÷a ch¸y ph¶i ®¶m b¶o ho¹t ®éng th|êng xuyªn vµ ph¶i cã l|îng dù tr÷ phï hîp víi tõng lo¹i hÖ thèng ch÷a ch¸y theo c¸c tiªu chuÈn

TCVN 2622 : 1978 vµ TCVN 5307 : 1991.

3.6 Bé phËn ph©n bè chÊt ch÷a ch¸y, ®Çu phun vµ l¨ng phun ph¶i ®¶m b¶o phñ kÝn chÊt ch÷a ch¸y lªn bÒ mÆt chÊt ch¸y, diÖn tÝch ch÷a ch¸y vµ tØ lÖ phÇn tr¨m cÇn thiÕt kÕ khi ch÷a ch¸y thÓ tÝch.

3.7 Ph¶i sö dông ®Çu phun, l¨ng phun phï hîp víi tõng lo¹i hÖ thèng ch÷a ch¸y.

3.8 Bé phËn b¸o ®éng ph¶i ®¶m b¶o ho¹t ®éng b×nh th|êng. Khi ch÷a ch¸y ph¶i ph¸t tÝn hiÖu b¸o ®éng.

3.9 Bé phËn cung cÊp ®iÖn ph¶i ®¶m b¶o cung cÊp ®Çy ®ñ n¨ng l|îng cho hÖ thèng ch÷a ch¸y ho¹t ®éng. Ph¶i cã nguån cung cÊp ®iÖn dù phßng ®Ó kÞp thêi thay thÕ khi nguån chÝnh bÞ ng¾t ®iÖn.

3.10 Khi thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y cho c«ng tr×nh cÇn ph¶i cã :

- ThuyÕt minh vÒ kÕt cÊu vµ nguyªn lÝ ho¹t ®éng cña hÖ thèng.

- C¸c th«ng sè kÜ thuËt.

- Tµi liÖu tÝnh vµ x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè kÜ thuËt.

- B¶n h|íng dÉn kiÓm tra chøc n¨ng cña hÖ thèng vµ tµi liÖu h|íng dÉn b¶o d|ìng kÜ thuËt.

- C¸c b¶n vÏ kÜ thuËt.

tiªu chuÈn viÖt nam tcvn 5760 : 1993

3.11 Khi thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i xem xÐt ®Æc ®iÓm cÊu tróc cña c«ng tr×nh ®Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ khi sö dông.

3.12 ChØ thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y SPRINKLER cho c«ng tr×nh cã chiÒu cao cña trÇn hoÆc m¸i tõ l0m trë xuèng. Kho¶ng c¸ch tõ ®Çu phun, l¨ng phun ®Õn chÊt ch¸y, vËt ch¸y ph¶i ®¶m b¶o tõ 0,5m trë lªn.

3.13 HÖ thèng ch÷a ch¸y DRENCHER ®|îc thiÕt kÕ cho c«ng tr×nh kh«ng h¹n chÕ chiÒu

cao cña trÇn hoÆc m¸i. Khi thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y DRENCHER cÇn ph©n chia tõng vïng ®Ó tr¸nh ch÷a trµn lan.

3.14 Khi thiÕt kÕ hÖ thèng ch÷a ch¸y b»ng bät, b»ng khÝ ph¶i xem xÐt ®Õn kh¶ n¨ng tho¸t khÝ thõa nh»m gi¶m ¸p lùc d| trong c«ng tr×nh.

3.15 Bé phËn cung øng dù tr÷ chÊt ch÷a ch¸y ®|îc thiÕt kÕ trong c«ng tr×nh hay ngoµi trêi tïy thuéc vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c«ng tr×nh.

4. Yªu cÇu vÒ l¾p ®Æt

4.1 ChØ ®|îc tiÕn hµnh l¾p ®Æt hoÆc thay ®æi hÖ thèng ch÷a ch¸y theo hå s¬ thiÕt kÕ ®· ®|îc c¬ quan phßng ch¸y ch÷a ch¸y phª duyÖt.

4.2 Khi l¾p ®Æt hÖ thèng ch÷a ch¸y, c¸c thiÕt bÞ ph¶i ®¶m b¶o ®é kÝn, ®é bÒn nhÊt lµ c¸c hÖ thèng chøa s½n chÊt ch÷a ch¸y cã ¸p lùc.

4.3 Bé phËn cung øng, dù tr÷ chÊt ch÷a ch¸y ®Æt ë ngoµi nhµ ph¶i cã m¸i che tr¸nh m|a n¾ng.

4.4 Sau khi l¾p ®Æt hoµn chØnh hÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i tiÕn hµnh thö nghiÖm, ®¸nh gi¸ chÊt l|îng vµ c¸c th«ng sè kÜ thuËt cña hÖ thèng vµ ph¶i ®|îc ghi vµo biªn b¶n nghiÖm thu.

5. Yªu cÇu vÒ sö dông.

5.1 ChØ cho phÐp ®|a vµo ho¹t ®éng nh÷ng hÖ thèng ch÷a ch¸y ®¶m b¶o chÊt l|îng vµ c¸c th«ng sè kÜ thuËt theo thiÕt kÕ.

5.2 Mçi hÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i cã sæ theo dâi ®Ó ghi chÐp c¸c th«ng tin vÒ hÖ thèng ®ã. Sæ theo dâi do ng|êi vËn hµnh b¶o qu¶n vµ ghi chÐp.

5.3 HÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i ®|îc ®Þnh k× b¶o d|ìng kÜ thuËt theo h|íng dÉn cña n¬i chÕ t¹o s¶n xuÊt.

Tr|êng hîp söa ch÷a, thay thÕ khi cã sù cè hoÆc háng hãc còng ph¶i thùc hiÖn ®óng theo h|íng dÉn.

5.4 Sau khi sö dông hÖ thèng ch÷a ch¸y vµo viÖc ch÷a ch¸y hoÆc thùc tËp, c¬ quan qu¶n lÝ trùc tiÕp ph¶i nhanh chãng thay thÕ, söa ch÷a nÕu thÊy cÇn thiÕt.

5.5 Ng|êi vËn hµnh hÖ thèng ch÷a ch¸y ph¶i cã tr×nh ®é hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ chuyªn ph¶i n¾m ®|îc quy tr×nh vËn hµnh theo b¶n h|íng dÉn cña n¬i chÕ t¹o s¶n xuÊt.

5.6 Ng|êi vËn hµnh lu«n ph¶i th|êng xuyªn kiÓm tra kh¶ n¨ng s½n sµng ch÷a ch¸y cña hÖ thèng theo tµi liÖu h|íng dÉn cña n¬i chÕ t¹o s¶n xuÊt vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan kh¸c. Khi ph¸t hiÖn c¸c háng hãc ph¶i b¸o ngay cho ng|êi cã tr¸ch nhiÖm cña ®¬n vÞ m×nh biÕt ®Ó kh¾c phôc.

5.7 Ng|êi b¶o d|ìng kÜ thuËt, söa ch÷a hoÆc thay thÕ tõng bé phËn cña hÖ thèng ch÷a ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ ph¶i ®|îc cÊp cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh.