SPORTS EQUIPMENTManufacturer & Supplier

T.S.E. ZEROX

CLUBSClubs. - Give us a call it you are thin-king ot changing your Student Equip-ment - We have what you need at theright price.

T.S.E. CHASERIncluding "D" bag risers main

pilot chute & reserve pilot chuteB.T.S.O. f:268.00

T.S.E. ZEROXIncluding "D" bag, Risers, Main andreserve Pilot chute f: 295.00

T.S.E. CHASER or ZEROX Container system with G.Q.Rayder main, with G.Q. SAC reserve ready to jumpAs above but with Swift Square reserve ready to jump

T.S.E. CHASER

f: 946.00f:1081.00

STUDENT ZEROX AFF includes main risers, toggles, 'D' bag,cutaway handle, Stevensons SOS, main throwaway pilot chutemain spring pilot chute and main ripcord; reserve ripcord,bridle line, packing instructions, pilot chute and FXC 12000 mounting bracketsThis system is being ~xtensively used by clubs in Holland allready.

GLiDE PATH CANOPIESFURYMAVERICKFIREFlYWllDFIRECLIPPERRAIDERMANTA

OTHER MAIN CANOPIESG.Q. RAYDERG.Q. RANGER 300 sq.ft252 PARA FOllRAVENS 1 to 4

f:542.00f:536.00f:531.00f:645.00f:683.00f:685.00f:699.00

f:419.00f:584.00f:694.00f:594.00

f: 385.00

RESERVESSAC RESERVE (Phantom 26)X210 SQUARE RESERVE 210 sq.ftSWIFT SQUARE RESERVEPHANTOM 26PHANTOM 22PHANTOM 24RAVENS 1 to 4 SQUARE RESERVEFIRELITE RESERVE

THOMAS SPORTS EQUIPMENT LTD 102-104 ST JOHN STREETTOP FLOOR BRIDLINGTON

f:265.00f:442.00f:400.00f:359.00f:328.00f:348.00f:594.00f:594.00

We also supply every item concerning parachuting.

Alti's, Gloves, Goggles, R.W. Jumpsuits, etc.

Just give us a call tor tast and triendly service.

NORTH HUMBERSIDEGREAT BRITIAN

(0262)678299

All PRICE'S SUBJECT TO CURRENCY EXCHANGE RATES.

Redaktione~~Op het moment dat ik dit schrijf, hebbenwe de lastigste klus van het redaktiewerknog voor de boeg. Dat is namelijk depostzegellayout maken: het op mini-formaat indelen van de SP met behulpvan een inschatting van de ruimte dievoor de artikelen is benodigd. Daarbijmoeten altijd een aantal artikelen afval-len: de meeste schuiven we door of hou-den we als back-up omdat ze 'tijdloos'zijn. Slechts een enkele keer valt er eenartikel definitief af of wordt eringeschrapt.Voor dit nummer hebben we zoveel kopijbeschikbaar, dat ik nu al weet dat we nietalles kunnen plaatsen.Natuurlijk besteden we aandacht aan deWK CRW in Australië. En voordat u zegtdat 't zo'n lang stuk is: de schrijver heefthet al van ons teruggekregen om het in tekorten!Het verslag van de Algemene Ledenver-gadering heeft Nathalie lekker kort ge-houden omdat dit toch niet de lektuur iswaar de meesten van ons op zitten tewachten. Bovendien zijn de bestuurlijketoestanden in ons wereldje op het ogen-blik minder gezellig ...Nee, dan kunnen we beter de positievekanten van de samenwerking belichten.De ontwikkeling 'squares voor leerlingen'gaat nu bijzonder hard: bijna alle clubsstarten het volgende seizoen met square-opleidingen. Goedzo Nederland! Annetzal hierover uitgebreid rapporteren in hetfebruarinummer.

Als het er nog in kan, kijkt u door de ogenvan Lammert Dijkstra mee naar eennieuw soort vrije val opleiding met behulpvan tandemspringen, een idee van TedStrong.Uit het kleine aantal reakties op onze en-quête lezen we dat vooral de onderwer-pen materiaal en andere technische infor-matie gewild zijn. We hopen dat de aan-zet in het vorige en dit nummer door onsen u (!) kan worden volgehouden.Voor iedereen interessant, maar tochspeciaal opgenomen voor de minder er-varen springers onder ons, een goed ge-schreven verhaal van onze huispsycho-loog Willard Jansen.Werkelijk moeite hebben we met de por-tie humor in de SP. Die is namelijk teklein. We hebben al heel lang een teke-ning liggen over een 'dubbele' tan-

demsprong, maar dat is toch niet hele-maal het nivo dat we beogen. Gelukkighebben we Galbak nog: een serieus on-derwerp weliswaar, maar de aanpakmoet toch zelfs bij de grootste stoicijneen glimlach kunnen afdwingen. En an-ders kunt u misschien meegrinniken omonze rubriek 'Beautiful People', want jekomt van die gebakkies tegen ...

Ik hoop dat deze SP weer menig gezelliguurtje bij de haard zal verschaffen endaar niet in zal verdwijnen.Allen prettige feestdagen toegewenst!Zelf start ik het nieuwe jaar met een (fa-natieke) training in Ampuriabrava. Wanttoevallig worden er niet alleen boogies inBrazilië gesprongen!

Arnold Collenteur

Bij de voorplaat:

Max Dereta maakte deze prachtigeopname tijdens de WK CRW inAustralië van het Nederlandse team'de Mafia Brothers. Voor het eerst indé Nederlandse springgeschiedeniswerd een medaille mee naar huisgenomen!

InhoudAlgemene Leden Vergadering

Nathalie ChudiakWereldkampioenschappen CRW

Hein CannegieterAngst en Kick

Willard JansenEen goede lichaamshouding

Henk KuizengaTandemspringen

Lammert Dijkstra

10 Open Dag EindhovenArnold Collenteur

14 De F27 in '86Koos Verhaar

19 Para Ski SchaesbergHarry Bos

20 Världsmästerskapet 1988Henk Nijhuis

26 Fatale tandemsprongArnold Collenteur

11Rubrieken

11Redaktioneel

12 InhoudColofon & clubs

13 SpringstofMateriaal

18 Ingezonden brievenEvenementen

21 Wedstrijd kalenderMateriaalmarkt

23

24

25

25

32

NKP MilitairJan de Bruyne

JeugdtrainingHenk Nijhuis

CIPS in Royan '86Liseth Feltmann

Index '86Annet Gillebaard

In gesprek met Joey Whiteh'ouseSimon Woerlee

RW met de PCArnold Collenteur

3346

2832333334

3 SP

jaargang 15 - nummer 3 - december 1986

Tweemaandelijkse uitgave van deKoninklijke Nederlandse Vereniging voorLuchtvaart afdeling Parachutespringen.

verschijningMedio februari, april, juni, augustus,oktober en december.

abonnementGratis voor leden van de afdeling Para-chutespringen.Losse abonnementen kosten f 40,- perjaar en zijn aan te melden via het Afdelings-sekretariaat.

redaktieIrwin Broen, Nathalie Chudiak, Arnold Col-lenteur en Annet Gillebaard.

art directorAonald van den Boogaard

vormgeving en lay-outNathalle Chudiak

vaste medewerkersHein Cannegieter, Kees de Goeijer, HenkKuizenga, Dick Pluim, Bonny Speelman enBert Wijnands.

drukVan Deventer bv, 's-Gravenzande.

Koninklijke Nederlandse Vereniging voorLuchtvaart afdeling Parachutespringen

bestuurE. T. H. Wijnands, voorzittervakature, sekretarisE. van der Kraan, penningmeesterH. Cannegieter, publiciteitvakature, algemene projektenvakature, algemene projekten

hoofd buro parachutespringenArnold Collenteur, Jozef Israëlsplein 8, 2596AS 's-Gravenhage, telefoon (070) 245457.

lidmaatschapAlle leden f 75,- per jaar, na 1 juli f 42,-.Het inschrijfgeld bedraagt bij aanmeldingf 8,-. Aanmeldingen te richten aan het Af-delingssekretariaat (via de klubsekretaris).

inleveringsdatum kopijUiterlijk 15 januari op het redaktie-adres.

redaktie-adresNathalie Chudiak, redaktie SP, De Eerens-plein 21, 2593 NB 's-Gravenhage, telefoon(070) 836687.

SP 4

DEZE VERENIGINGEN ZIJN AANGESLOTEN BIJ DEAFDELING PARACHUTESPRINGEN VAN DE

KONINKLIJKE NEDERLANDSE VERENIGING VOOR LUCHTVAART

sekretaris S huur materiaal M voeding Vclubhuis CH rond r bar Bvliegveld VV pc pc restaurant Rdropzone(s) OZ square sq snacks Stype(n) vliegtuigen TV bak voor precisie BP overnachting ON

met aantal springers met naam DZ camping Cinflight deur. 10 indien niet op vliegveld hotel H

springtijden ST clubhuis eHweekeinden WEsunset SS

Eerste Nederlandse Parachutisten ClubS: Ed Kolmeijer, Oranjestraat 6, 4891 XP Rijsbergen,01606-3602. Post: Postbus 1436, 4700 BK Roosendaal.CH: Sportpark Vierhoeven, Roosendaal, 01650-59620.VVo Seppe. OZ: Sportpark Vierhoeven. TV: C-18214.ID. ST:WE. 8.00-SS. M: r. BP: DZ. v, B S. ON: C H.

Vereniging Nederlandse Paraclub TU-zevenS: John Schouw, Tulpenweg 15, 0-2730 Zeven-Aspe, BRD,09-1942815615.CH: VV Seedorf, BRD, 09-4942812081, tst. 328.VVo Seedorf. OZ: VVo TV: C-182/3. ST: zomer: za:13.00-SS, zo: 10.00-SS, wo tlm vrij: 17.00-SS. M: r pc sq.BP: DZ. V: B S. ON: C H.

Noord Nederlandse Parachutisten ClubS: Jessie Haandrikman, G. ter Borghstraat 12, Postbus1587, 9701 BN Groningen.CH: VV Eelde 05907-4499.VVo Eelde. OZ: VVo Winde. TV: C-18214 ID. ST: WE:9.00-SS, zomertijd vrij: 18.00-SS. M: sq. BP: VVo V: B R S.ON: C H CH.

Paracentrum NoordS: Joeke de Jong, Nepveulaan 154, 3705 LH Zeist,03404-50690. Post: Postbus 567, 7900 AN Hoogeveen.CH: Plesmanstraat, vliegveld Hoogeveen (geen post),05280-71150.VVo Hoogeveen. DZ: Nieuw-Balinge, VVo TV: C-182/4 ID.ST: WE + feestdagen, evt, wo- en vrij-middag. M: r pc. BP:DZ. V: B R S. ON: C.

Paraclub FlevoS: J. Bronsveld, Van Hallstraat 29, 8072 BA Nunspeet,03412-54991.CH: VV Lelystad, Lelyslad, 03202-469.VVo Lelystad. DZ: Kavel E-24. TV: C-206/5. ST: za: 9.00-SS,zo: 9.00-19.00, zomer: wo: 18.00-SS. BP: DZ. M: r pc sq. V:B R S. ON: C.

Paraclub HohneS: C.P. van der Kort, Horstweg 410, 3103 Bergen 1, BRD,09-1950511779.CH: VV Lohheide, "Paragasse". Lohheide, Hohne,09-4950518021, tst. 450.VVo Lohheide. DZ: VVo TV: 00-27/5. ST: WE: 9.00-SS. M:r pc. BP: DZ. V: B S. ON: kamperen DZ.

Vereniging Paraclub EindhovenS: E: Lafaire, Bijlakker 14, 5731 EE Mierio, 04927-62213.

Paravereniging Korps Commando TroepenS: G.LC. Frederix, Lavadijk 233, Roosendaal, 01650-43857.eH: Commandobaan 4, 4706 CL Roosendaal, 01650-43920, tst. 135.TV: F-27/ ± 35.

Artikelen, reportages, brieven en beeldmateriaal over parachutespringen zijnaltijd welkom. Materiaal wordt niet teruggezonden, tenzij op uitdrukkelijk ver-zoek. Beeldmateriaal moet zijn voorzien van de naam van de maker en/ofeigenaar. In geval van beeldmateriaal met copyright dient een schriftelijketoestemming van de maker voor plaatsing in de SP te worden bijgevoegd.De redaktie behoudt het recht alle ingezonden materiaal te korrigeren, zonodig in te korten of niet te plaatsen.De met naam onderschreven artikelen zijn voor verantwoordelijkheid van deschrijvers en behoeven niet altijd de mening van de redaktie weer te geven.De niet met naam onderschreven artikelen komen van de redaktie uit en zijnsamengesteld aan de hand van informatie uit een of meerdere bronnen.Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaaktdoor middel van druk, mikrofilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zon-der voorafgaande schriftelijke toestemming van de redaktie.Advertentietarieven op aanvraag.

Paraclub HilversumS: Nicole Marien, Racinelaan 6, 3533 VM Utrecht.CH: Noordweg 52, "de Egelshoek", Hilversum,02157-1888.VVo Hilversum. DZ: Hoogland, VVo TV: C-18214. ST: WE +di- en vrij-avond. M: r sq. BP: VVo V: B S. ON: C.

Paraclub IcarusS: Joop Everts, G. van Amstelstraat 83, 1412 AT Hilver-sum, 035-14938.CH: VV Hilversum, Loosdrecht, 02157-1849.VVo Hilversum. OZ: Maartensdijk, Westbroek, VVo TV: P.Porter/8 ID. ST: WE + ma-, di- en vrij-avond. M: r pc sq. BP:Westbroek, VVo V: B. ON: CH.

Skydiving Club The Flying DutchmenS: Hans Duran, Arthur van Schendeldreef 15, 3069 WLRotterdam, 010-218445.CH: Vliegveldweg 30, 3045 NS Rotterdam, 010-158421VVo Zestienhoven. OZ: Pijnacker, Berkel, Schipluiden. TV:C-206/6. ST: di en wo: 16.00-SS, za: sunrise-SS, zo:12.00-18.00. M: r pc sq. BP: behalve zondag. V: B R S. ON:H.

Stichting Nationaal Paracentrum TeugeS: Jan Koenegras, De Zanden 15, 7395 PA Teuge,05763-604.CH: De Zanden 22, "De Wolk", 7395 PB Teuge,05763-842VVo Teuge. OZ: VVo TV: C-182/4 10, BNI/8. ST: dagelijks9.00-20.00. M: r pc. BP: DZ. V: B R. ON: CH kamperen DZC H.

Cadetten Parachutisten VerenigingS: J. Doense, Kasteelplein 10.4811 KC Breda, 076-274911.

Vereniging Paracentrum TeugeS: S. J. M. Meijer, Bolkskamp 25, 7576 GH Oldenzaal,05410-10586.Zie verder Nationaal Paracentrum Teuge.

Paracentrum Midden-Zeeland (adspirant lid)Korr. adres: J. den Otter, Oleanderstraat 36, 3142 NJMaassluis, 01899-19572.CH: VV Midden-Zeeland, Calandweg 4, 4341 RA Arnemui-den, 01196-12910.VVo Midden-Zeeland. DZ: VV, Sloegebied Vlissingen. TV:C-182/4 ID. ST: WE, apr. t/m sept.: 5 dagen per week. M:r pc sq. V: B R. ON: C H CH.

Paraclub Zuid-Limburg (adspirant lid).S: Ellen Goffin, Kluisstraat 21, 6439 AJ Doenrade, 04492-4866.eH: VV Zwartberg, 09-3211383273.VVo Zwartberg (B). DZ: 4 km van VVo TV: 00-27/5. ST: WE+ feestdagen 10.00-SS. M: r pc sq. BP: in aanbouw. V: BR S. ON: kamperen VVo

INFORMATIONThe company SKYDIVE-GÜNTER, Fallschirmservice GmbH, is informing theircustomers that they have returned their liscence for the manufacturing of parachutesto the company Glide Path International, due to the inconsistent arguments about themanufacturing of parachutes in the USA.

In place of that liscence, the company SKYDIVE-GÜNTER hasreceived a liscence from the company F.T.S.d.b.a.F.A.R. (USA),

for the manufacturing of the various types ofRAS CAL - and _LAS E R - parachutes!

After a three week training perioel, which ended on November 21, 1986, instructorsfrom the USA granted the company SKYDIVE-GÜNTER the right to manufacturesuch parachutes according to the high quality standards in the USA, but withoutAmerican supervision.

We would be pleased if our European customers maintained their confidence in us asthey have done in the past.

Die Firma SKYDIVE-GÜNTER, Fallschirmservice GmbH, teilt ihren Kunden inEuropa mit, dass aufgrund eines schwebenden, patentrechtlichen Streites über dieHerstellung von Fallschirmkappen der Firma Glide Path International in den USA,die Lizenz aus diesem Grunde im September 1986 zurückgegeben wurde.

Anstelle dieser Lizenz konnte die Firma SKYDIVE-GÜNTER von derFirma F.T.S.d.b.a. F.A.R. (USA) die Lizenzrechte für sämtliche

RAS CAL - und LAS E R - Kappenerwerben!

Nach einer dreiwöchigen Ausbildungsphase, die am 21. November W86 beendetwurde, haben die Ausbilderinnen aus den USA der Firma SKYDIVE-GUNTER dasRecht erteilt, gemäss dem hohen Qualitätsstandard der USA, diese unter Lizenzhergestellten Fallschirme nun ohne amerikanische Aufsicht fertigen zu können.

Wir würden uns freuen, wenn unsere Kunden in Europa uns auch weiterhin dasgleiche Vertrauen entgegenbringen würden, das uns in der Vergangenheit bereitserwiesen wurde.

SKYDlVE-GÜNTERFa1lschirmservice GmbH

-The Management--Die Geschäftsleitung-.

We wish our customers a Merry Christmas and a Happy New Year!

Unseren Kunden wünschen wir ein frohes Weihnachtsfestund alles Gute im neuen Jahr!

SKYOIVE-GÜNTERKleinottweiler Stro 730-6652 Bexbach (Saar)West Germany Fallschirmservice GmbH

Telefon:06826/3033Telex:444850 Skygu

Skydivers are beaufiful people ...

Bibliofheek AviodomeDe Bibliotheek voor Lucht- enRuimtevaart, gevestigd in deAviodome, omvat ca. 12000boeken en tijdschriften en isgratis toegankelijk voor ledenvan de KNVvL.Er kunnen boeken worden ge-leend, fotokopieën gemaakt endokumentatie-onderzoek wor-den gedaan.Binnenkort begint men aaneen katalogus.Men houdt zich aanbevolen

personaliawijzigingenadreslijstBestuur CPV: H. W. vanLeeuwen (vz), J. Doense (s),R. Opmeer (pm), W. M. vanHerwijnen (kom.mat./sprin-gen),- E. P. L. M. Hermans(kom.demo's), H. M. M. vanden Berg (lid), T. A. Hoge-veen (lid), Mr. W. van denBerg (adv.), C. A. T. Pellens(ci).Hans Bakker, Boshuizen 8,3334 BD Zwijndrecht, tele-foon (078) 103274.Simon Woerlee, Waterkers79, 8265 JN Kampen, tele-foon (05202) 12746.Annet Gillebaard, St. Anto-

voor schenkingen van allerleidokumentatie op het gebiedvan lucht- en ruimtevaart.De bibliotheek is open op zon-dagmiddag van 13.30 - 16.30uur en voor een bezoek is al-leen het bewijs van lidmaat-schap nodig.Het adres is: NBLR, pla Avio-dome, 1118 AA Schiphol-C,telefoon (020) 173640.

nielaan 103, 6821 GC Arn-hem, telefoon (085) 514062.Harry Bos, Kasterleestraat246, 4826 GL Breda, tele-foon (076) 872508.Rini Hage, Van Dedem-straat 56, 4611 BE Bergenop Zoom, telefoon (01640)59356.Patriek van Hoye (rigger),Postweg 128, 1795 JS DeCocksdorp.Bob Rienks, Duinroosstraat10, 1795 JB De Koog.Henk Kuizenga, Hoendieps-kade 2,9718 BD' Groningen,telefoon (050) 416057.P.B.J. Koeter, Bunkzicht 11,3743 EX Baarn.

beterschapKiek Leenaers.

Ferdy Thijssens met zijn neus bovenop hel punt waar de hak van Paul Schmidt zich tijdens deNKP militair (zie artikel pagina 11) zal neerzetten. (foto Herman Boerman)

Op 10 oktober maakte Ed Kolmeijer voor zijn instruktiebevoegdheid de verplichte watersprongin de Gelderse Meren langs de rijksweg Breda-Antwerpen. Jac Bovens maakte van deze ge-beurtenis een aardige kompositie.

SP 6

Lia van Heerwaarden

Dank!Het liefst zou ik iedereenpersoonlijk willen bedankenvoor de belangstelling die ikheb gehad tijdens mijn ver-blijf in het ziekenhuis.Maar de stroom bezoek,kaarten, brieven en bloe-men was zo enorm groot,dat ik het wel op deze ma-nier moet doen.Het is een hele steun voorme geweest om te wetendat er zo met me werd mee-geleefd - een steun die ikgoed kon gebruiken. iAlle·maal heel erg bedankt!Allès gaat nu V()()r'spoedig.Het zal nog wel even duren,maar eens zal ik ook weerdaarboven zijn, 'samen met'jullie'. .

JeugdUitwisselingVoor jonge springers zijn ermogelijkheden mee te doenmet de International Air CadetExchange 1987.In de zomervakantie gaan ooknu weer een kleine dertig jon-ge KNVvL-ers naar onder an-dere Noorwegen, Israël, Ame-rika en Canada. Een uniekegelegenheid om zo'n land teleren kennen.Vrijwel alle kosten zoals reisen verblijf, worden betaald.Kleding, verzekering en zak-geld zijn onder andere vooreigen rekening.Bij de selektie wordt gelet opje kennis en ervaring in deluchtvaart. Als para is het dusverstandig ook eens je neusbuiten de vouwzaal te stekenen wat over (zweef)vliegen teweten te komen, zodat je inzo'n internationaal gezel-schap wat makkelijker kuntmeepraten.Tevens worden gastgezinnengezocht voor buitenlandsejongeren, die ons landbezoeken.Lees vooral ook de oproep inAerojournaal en reageer. Hetis echt de moeite meer danwaard, gezien de enthousi-aste reakties van de jongensen meisjes die elk jaar mee-doen.

Wim Velthuizen

op 15 november jl. werden er bij de FD nachtsprongen georganiseerd. Drie PCl'ers: links Josvan Drie, rechts Pim de Groot en fotograaf Wilco van Dijen willen op deze wijze de FO bedankenvoor een fantastische sprong en een goede organisatie.

ABnieuws

Instrukteurseksamen1987Op zaterdag 21 maart 1987zal de eksamenkommissieweer een instrukteurseksa-men afnemen. Het eksamenvindt plaats in het gebouw vande Middelbare TechnischeSchool te Amersfoort.Kandidaten dienen zich vóór 1februari 1987 op te geven bijhet afdelingssekretariaat inDen Haag met vermelding vannaam, geboortedatum en-plaats, adres met postkodeen telefoon, aantal sprongen,club waarbij je springt, breveten KNVvL-lidmaatschaps-nummer. Ook kandidaten dieniet hebben deelgenomen aande begeleidingskursus kun-nen zich inschrijven.Aan de ingeschreven kandida-ten zal tijdig worden berichtover definitieve tijden endergelijke.

InstruktiebevoegdheidIn november hebben alle in-strukteurs een aanvraagfor-mulier voor verlenging ontvan-gen. Deze worden vóór deKerstdagen in Den Haag te-rugverwacht en wel volledigingevuld.Wie door verhuizing of an-derszins géén formulier heeftontvangen, dient dit zo spoe-dig mogelijk aan Arnold Col-lenteur te melden, telefoon,(070) 245457.De KNVvL en RLD geven ver-

volgens in januari/februari denieuwe bevoegdheden uit, diedan tot 1 maart 1988 geldigzijn.Dit geldt voor alle instruk-teurs.Verlenging buiten deze perio-de om is praktisch onmogelijk.Zorg dus dat je je formulier zospoedig mogelijk ingevuldtoestuurt aan het afdelings-sekretariaat.

.:

.:Pieter Landman landt na een nachtsprong tijdens een maansverduistering op vrijdagavond 17oktober op de Dl van de NNPC. Twaalf sticks werden er uit de C-182 gedraaid in 'nachtelijkkastelenweer' Met behulp van halogeen bakverlichting en een elektronenflitser maakte Andriesde la Lande Cremer deze plaat.

7 SP

Manuel van de Kamp als tandem master in opleiding samen met Peter Levering als passagier. (foto Sj aak Gielen)

ModelsquaresVoor diegenen die liever metbeide benen op de grond blij-ven maar toch graag eensquare willen besturen, is ernu een oplossing in de vormvan een radiografisch bestuur-bare square.Het Duitse modelbouwmerkRobbe heeft nu een totale setop de markt gebracht diebestaat uit een pop van veer-tig centimeter hoog en eensquare (vijfcel) van één meterbreed.

De chute kan echt worden op-gevouwen en opent op eensignaal van de radiobesturingdie overigens apart moet wor-den bijgekocht. (Twee kana-len is voldoende.)De ontvangst- en beweegap-paratuur (servo's) worden inde pop opgeborgen.Behalve het openen van dechute kunnen beide armenvan de pop bewegen op sig-naal. Aan elke arm is eenstuurlijn bevestigd, zodat er

echt kan worden gestuurd.Als de pop onder de geopen-de chute hangt, heeft het ge-heel een hoogte van ca. éénmeter tien.De kosten van het pakket(eksklusief radiobesturing) isf350,~.En nu maar wachten op deeerste radiografisch bestuur-de CRW!

Kees de Goeijer

BijzonderedemoDrie leden van 'The old StyleSkydiving Team' verzorgdenafgelopen zomer een wel zeerbijzondere demonstratie vooreen enthousiaste menigte.Tijdens een parade landdenzij nagenoeg tegelijk ieder opeen andere plek in de optocht.Na een sprong van 3000 ftmaakten zij alle drie eenstand-up op vlakke trailers diedaarvoor speciaal waren op-gesteld in de parade!

. Kees de Goeijet

CRW-8 uiteen Cessna182?Afgelopen zomer vloog bovende DZ Aggies-Over in Texas(USA) een Cessna 182 vierspringers naar 13.000 ft. Despringers maakten een clear &pull.Het vliegtuig landde zo snelmogelijk en steeg direkt weerop met vier andere springers.Op de hoogte van de eerstevier springers aangekomen,sprong ook de tweede stick afen zo kon een inmiddels ge-maakte viermans CRW wor-den gekompleteerd tot eenachtman !

Kees de Goeijer

LUCHTVAARtuig door Icarus en DaedalusDe Tandemspringer

man smalt, why fait?bird control, that's al/!

Met Icarus zelf is het destijds wat vervelend afgelopen en watOaedalus betreft: die krijgt nog steeds nachtmerries wanneer ieaan Charly Pellens denkt.

Maar de hedendaagse skydiver maakt een heel andere trip. Qua-tremain zogezegd. Paarsgewijs knus met z'n tweetjes in het tuigen onder de matras. Geen relative work meer, maar aan je rela-tie werken. We voelen haarfijn aan waar deze trend op uit gaatlopen: de hoeksteen van de samenleving komt voortaan uit delucht vallen. Wat dat betreft houden wij het liever op de ouder-wetse ooievaar.En dan die stickers van die vogel: Skydivers know why birdssing. Laten ze maar liever zorgen voor het zingen de kerk uit tezijn!

SP 8

De vreemdelingenpolitievan Amsterdam heeft dehulp van de parawereld in-geroepen om de identiteit teachterhalen van deze mandie aan algeheel geheugen-verlies lijdt.De man werd in februari1985 in de hoofdstadaangetroffen.Hij verstaat de Franse taal

Geheugenverliesen kan deze ook schrijven,maar is niet in staat te pra-ten. Alleen met behulp vanhypnose is men erin ge-slaagd enige aanwijzingente krijgen.Zijn nationaliteit zou Fransof Canadees kunnen zijn.Aangenomen wordt dat hijin 1984 in Canada is ge-weest en via Parijs (waartatoeages werden aange-bracht) naar Amsterdam isgekomen.Tijdens de hypnose stuittemen vaak op banden methet parachutespringen,waarschijnlijk in een militai-re vorm. Hij schrijft over eenonderdeel van het Canade-se leger, genaamd Comman-do de Parachutisme Inter-vention. Deze naam is ech-

ter nergens bekend. Uit hetnoemen van het gevoel pa-rachutes om te hebben, kanmen afleiden dat hij meer-dere malen heeft gespron-gen.In Canada is uitgebreid on-derzoek gedaan en zijn tal-loze opsporingsberichtenverschenen. Het heeft ech-ter niets opgeleverd.De man is op de een of an-dere manier bekend met devolgende namen/zaken:Pierre Chevalier, Robert enDenise Lafayette, BernardLagrange, "kindertehuis LeBon Coeur, een herders-hond Ricke, St. Luke, louisVaynoski, PapilIon, CB 1000en M 621 (waarschijnlijkwapens).Iedereen die denkt enige

hulp in deze zaak te kunnenbieden, wordt verzocht zichin verbinding te willen stel-len met het afdelingssekre-tariaat of rechtstreeks metde heer Hollegie van deAmsterdamse vreemdelin-genpolitie, telefoon (020)5593196.

(foto Sjaak Gielen)

hoofd buro para

Para Oremusop de wijs van Drink To Me Only With Thine Eye

Geef ons vleugels en een klein stukje luchten wij vliegen de zon tegemoet.Geef ons wat ruimte voor onze vluchten wij hebben een leven zo zoet.Springers alomen vliegtuiggebrom,een klimmen naar grote hoogte.Nadat het woordje GO wordt gehoord,wordt het welaan weer stil aan boord.

Laat ons duiken in hoger sfeeren wij maken een hemelse reis.Laat ons voelen zo licht als een veeren wij vinden een paradijs.Een stralende lachen sterren bij dag,een samenzijn in de wolken.Nadat de meter zijn waarschuwing seint,komt de vrije val aan een eind.

Algemene Ledenvergadering KNVvLAfdeling ParachutespringenOp 4 oktober is het weer zo-ver: 34 aanwezigen van 12clubs geven acte de présen-ce in de MTS te Amersfoortom tot besluitvorming overeen aantal belangrijke enminder belangrijke afde-lingszaken te komen.Hieronder volgt een beknoptverslag.

STEMVERHOUDINGVoorzitter Bert Wijnandsopent de vergadering en komtal gauw het eerste belang-rijke punt: wijziging afdelings-reglement.Het gaat hier om de verhou-ding waarin bij stemmingenop afdelingsvergaderingen al-le leden van de KNVvL afde-ling para zijn vertegenwoor-digd. Tot nu toe was dit: éénlid = één stem (behalve voorde VPCT): clubleden via hunclubbesturen en individueleleden door hun aanwezigheid.Een voorstel van het AB, ge-baseerd op een staffel meteen opbouw waarbij de stem-men aantallen de (werkelijke)ledenaantallen in redelijkemate weerspiegelen en waar-bij de kleinere clubs naar ver-houding wat zwaarder zijn ver-tegenwoordigd, wordt ineerste instantie verworpen.Na een diskussie over het AB-voorstel en twee tegen-voorstellen wordt in principegekozen voor een staffel uit-gaande van het werkelijkeaantal leden. De definitievestemverhouding zal de eerst-volgende vergadering alseerste punt aan de orde ko-men en staande de vergade-ring gaan gelden.De groep individuele ledenkomt, behalve in het AB-voorstel, nauwelijks ter spra-ke. Komt dat misschien omdater maar één individueel lidaanwezig is en komt dat mis-schien weer omdat de uitnodi-ging voor de ALV op z'ngunstigst één dag tevoren viaAerojournaal in de brievenbusrolde?

NATIONAAL CENTRUMHet tweede belangrijke punt isde struktuur en het beleid vanhet NC.

SP 10

Het AB legt daarbij een voor-stel op tafel dat het produkt isvan een lange weg van dis-kussie, overleg en kommen-taar. Het voorstel gaat uit vaneen NC vóór alle leden dóóralle leden. Het opstellen vannationale doelstellingen en ak-tiviteitenplannen en de kontro-le op de realisatie daarvan zoudoor de gebruikers en de af-delingsvergadering moetengeschieden.Een vaste bijdrage van alle le-den vanaf het tweede KNVvL-lidmaatschapsjaar vormt deinkomsten voor die realisatieen een vertegenwoordiging inhet Stichtingsbestuur van ABen clubs waarborgt de weder-zijdse betrokkenheid.Het voorstel wordt echter ver-worpen. Van verschillendekanten wordt dit zeer betreurdaangezien de kans op belan-genversplintering zal toene-men waardoor de positie vanhet parachutespringen in Ne-derland zal verzwakken.

FINANCIËNDe penningmeester heeft po-sitieve noch negatieve 'uit-schieters' te melden.De eenvoudig opgezette NKPdit jaar heeft een aardig be-drag gescheeld; het ledenaan-tal is enigszins gestegen tenopzichte van vorig jaar en devideo bus is vernieuwd.De post speciale projekten isaanzienlijk verhoogd van waar-uit onder andere de videowordt bekostigd. Ook de uitke-ringen uit het Waldyfonds zijngestegen.Overigens heeft de sport kom-missie een voorstel tot herfor-mulering van de voorwaardenvoor een aanvraag tot uitke-ring ingediend dat na goed-keuring zal worden bekendgemaakt.

SPORTKOMMISSIERelatiefHet selektieplan '86 voor hetviermans RW gebeuren is re-delijk geslaagd. Het deelne-men aan meerdere selektie-wedstrijden is door de sprin-gers als positief ervaren. Omdie reden wordt dit systeem in'87 gekontinueerd voor de se-

lektie WK Brazilië.. Het selektieplan '87 is gereedwaarin onder andere de clubshet verzoek krijgen op bepaal-de data in samenwerking metde sportkommissie een wed-strijd te organiseren.

koepel relatiefNa de WK in Australië zal eenevaluatie van de selektiepro-cedure volgen.De vergadering feliciteert deMafia Brothers met het be-haalde resultaat!

precisie/stijlEen flink aantal werkzaamhe-den is dit jaar verricht: rond deorganisatie NKP en een en-quête over de toekomst hier-van, beoordeling aanvragenWaldyfonds, begeleidingjeugdtraining, deelname WKPA/Stijl en uitwisselings-wedstrijden met het buiten-land (DDR en Polen). De tweelaatste punten zijn in de vorigeSP uitgebreid beschreven eneen artikel over het springenin Polen zal nog volgen.De presentator van dit onder-werp Henk Nijhuis heeft in de-ze SP nader uitgewerkt: selek-tie WK PA/Stijl '88 en deJeugdtraining.

scheidsrechtersEen scheidsrechterkommissieis opgericht die bestaat uit alleNederlandse FAI scheidsrech-ters. In het vervolg zullen zijzich onder ander met de be-noeming van FAI scheidsrech-ters in Nederland moetenbezighouden.De koördinatie van de toewij-zing van nationale scheids-rechters is in handen van Ti-neke Teuben van de NNPC.Frans Beelen is benoemd totFAI scheidsrechter en het me-rendeel van de kandidatenaan de kursus is voorgedra-gen voor benoeming tot natio-naal scheidsrechter.Presentator Harry Kuipers konmet trots meedelen dat de Ne-derlandse scheidsrechters inhet buitenland goed staanaangeschreven.Er staan veel aktiviteiten opde planning die op een ko-mende vergadering van de

kommissie nader zullen wor-den uitgewerkt. Een aantalvan die zaken zijn: deelnameNederlandse FAI scheids-rechters aan komende WK,scheidsrechters met beperktebevoegdheid, scheidsrech-terskursus en wat moest erook weer met de video ge-beuren?

NKPDe sportkommissie heeft opadvies van het AB een enquê-te gehouden onder een aantaljaren deelnemers NKP. Hetdaaruit voortgekomen voor-stel is: twee periodes op éénlokatie van tweemaal vijf da-gen. De eerste periode metPA, Stijl en CRW (rotatie ensequential) en de tweede pe-riode RW4 en RW8.Wel dient men open te staanvoor goede aanbiedingen dieechter een verantwoordelijkonderhandelaar eisen voor deafwikkeling.Voor het einde van het jaarzullen data en lokatie NKP '87worden bekend gemaakt.

RLD/OVERHEIDDe deregulering bevindt zichthans in een overgangsfase.De kommissie Dereguleringvan de KNVvL is in overlegmet de RLD over de aktivitei-ten die de KNVvL wil gaanovernemen zoals nu al metbetrekking tot de riggers.Ten aanzien van het BVRgeldt dat alle leden van de af-deling worden geacht zichaan het nieuwe BVR te hou-den.

DIVERSENHet bezoek van het HBP aanAmerika heeft interessantnieuws opgeleverd rond mate-riaal technische zaken en deband met adverteerders in deSP is verstevigd. Er zal eenrapport worden samengesteldvan de bevindingen en eenseminar worden georgani-seerd om de ervaringen overte brengen.Op 23 augustus is een zeersuksesvolle presentatie ge-houden voor leden van hetNOC en de StOSA om para-chutespringen als demonstra-

tiesport in het programma vande volgende Olympische Spe-len te krijgen.De F27 koördinator Koos Ver-haar geeft een overzicht vande aktivitetien '86 die eldersin deze SP worden gepubli-ceerd.De 16mm films van de afde-ling zullen in de toekomst al-leen beschikbaar zijn voorpresentatie voor een brederpubliek. Voor de rest (sprin-gers) zal praktisch alles opvideo beschikbaar zijn.Binnenkort komt er een nieuwontwerp voor plastik tasjesvoor de afdeling para en deaangesloten verenigingen.Per 1-1-'86 zijn de PCZL enPCMZ geen adspirant lidmeer van de KNVvL aange-zien zij niet hebben voldaanaan de gestelde voorwaarden.Een lid van PCI wil zich sterkmaken om de uitsluiting vanparachutespringen door ziek-tekostenverzekeraars onge-daan te maken. De NNPC isbezig een uitbreiding op de

KNVvL verzekering te reali-seren.

AFDELINGSBETUURHet huidige bestuur bestaatuit Bert Wijnands (voorzitter),Hein Cannegieter, Peter JanHoogerwerf en Edwin van derKraan (penningmeester). Her-man Boerman was reeds af-getreden als sekretaris. PeterJan Hoogerwerf moet zijnfunktie wegens tijdgesbrekneerleggen en Edwin wachtnog steeds op een opvolger.Bert is halverwege zijn zit-tingsperiode en Hein aan heteind daarvan en herkiesbaar.De laatsgenoemden willenzich echter, naar aanleidingvan de verwerping van hetAB-voorstel NC, nog beradenop voortzetting van hun be-stuurslidmaatschap.Het AB is op zoek geweestnaar kandidaten voor de drievakatures en heeft een kleinaantal potentiële kandidatengevonden. Daarmee en metandere belangstellenden wil

men in november een voor-lichtingsbijeenkomst houden.Daarnaast wordt er een voor-stel ingebracht om de struk-tuur van het bestuur te wijzi-gen in die zin dat er een ABmet clubvertegenwoordigerswordt samengesteld en uithun midden een DagelijksBestuur wordt gekozen. Af-gesproken wordt het voorstelin een gezamenlijk overlegverder te bespreken waarna ineen eventuele buitengewoneALV bekrachtiging van debesluiten moet plaatsvinden.Technische eisen voor speci-fieke funkties, funktioneringei-sen als team, regiospreiding,ervaring, verantwoordelijk-heid clubs, kommunikatie,slagvaardigheid en last butnot least kontinuïteit dienen inelke bestuursvorm een groterol te spelen. Het is nu nogmaar de vraag of een struk-tuurverandering ook een ver-betering zal inhouden.

Nathalie Chudiak

19th World ParachutingChampionships in Sweden 1988

Van 28 juli tot en met 7 au-gustus 1988 zullen in Nykö-ping, Zweden, de 19de we-reldkampioenschappen PAlStijl worden gehouden.Iedereen die voor uitzendingin aanmerking wil komen,dient deel te nemen aan eenselektieprocedure.Het zou te ver voeren om degehele selektieprocedure hieruit te diepen. In grote lijnenkomt het erop neer dat als jede Nederlandse nationaliteitbezit, lid bent van de KNVvLafdeling para en in 1986 aanminimaal drie PA wedstrijdenhebt deelgenomen, je je kanaanmelden voor de pre-selek-tie nationaal team 1988. Bo-vendien moet je bereid zijn omin 1987 op eigen kosten deelte nemen aan een vijftal door

de sportkommissie aangewe-zen internationale PA wed-strijden.De beste twaalf van 1987 vor-men in 1988 dan de nationaleselektie. In dat jaar moet jenog eens op eigen kostendeelnemen aan minimaal vijfdoor de sportkommissie aan-gewezen wedstrijden.De totale wedstrijdkostenmoet je globaal op ca.t 2.000,- begroten! Na hetbekend worden van het uitein-delijke team zal voor zovermogelijk (gedeeltelijk) restitu-tie plaatsvinden van de ge-maakte wedstrijdkosten in1988.Om deelname aan de wereld-kampioenschappen door zo-wel dames als jeugdigen tebevorderen en deze beide ka-

Sports area atNyköping/Oxelösund airport

tegorieën een reële kans tebieden om deel te kunnen ne-men, gelden daarvoor aparteregels.Als je een gooi wil doen omvoor uitzending in aanmerkingte komen, dar} dien je je, metopgave van naam, adres, tele-foonnummer, geboortedatum,welke club je lid bent engesprongen PA wedstrijden in1986, schriftelijk vóór 1 maart1987 bij je vertegenwoordigervoor PAIStijl in de sportkom-missie aan te melden. De vol-ledige selektieprocedure zal jehierna worden toegezonden.Voor meer informatie ben ik tebereiken op Waemelslant 89,6931 HT Westervoort, telefoon(08303) 18458 ('s avonds).

Henk Nijhuis

NKPMilitair'86Op 10 en 11 oktober werdenop de dropzone van de PCFlevo de derde Militaire NKPversprongen, georganiseerddoor de Cadetten Para Vereni-ging en het Korps CommandoTroepen.De wedstrijd bestond uit achtronden driemans groepspreci-sie met individuele meting.Voor het eerst mochten ookoud-militairen en leden van deNationale Reserve meedoen.De wedstrijd werd gekenmerktdoor schitterend precisieweeren voortdurende pech metvliegtuigen. Eerst liet de PH-MVT het afweten en iets latereen tweede ingehuurde Cess-na 172. Sombere gezichten bijCharles Pellens en FerdyThyssens, de wedstrijdleiders.Maar het Nationale Centrumbracht redding. De PH-PARvloog in en daar gaan driedriemansteams tegelijk in endat schoot flink op.Om de driemansteams kom-pleet te krijgen, deden eenaantal 'burger'-springers bui-ten mededinging mee.Zoals u misschien weet, zijn ernogal wat precisiespringerstoevallig (7) ook militair en hetnivo was dan ook redelijk tenoemen.Op zaterdag werden vijf ron-den versprongen; zondag hiel-den mist en wolken het sprin-gen tegen. Zondagmiddagtoch nog een zesde ronde eneen echte jump-off voor detweede en derde plaats.De uitslagen waren verras-send te noemen: individueelwon Paul Schmidt overtui-gend met 7 cm, Michel Bizotwon de jump-off van MarcelTjon a Sam (beiden hadden17 cm). Bij de groepsprecisiewon onverwacht het teamKCT I met 187 cm vóór DutchConnection met 219 cm enKMA I met 241 cm.Dank aan Para Club Flevovoor de gastvrijheid, aan vlie-gers, scheidsrechters en allemedewerkers. Het was eenleuke wedstrijd.

Jan de Bruyne

11 SP

CIPS Royon '86zie de Bergerac-story '85

•InVia CIPS, voorheen POTCA,kon men dit jaar in Royan dewereld van bovenaf bekijken.Het springcentrum van Royan/Médis ligt vlakbij het stadjeRoyan. Iets boven Bordeauxaan de kust van 'la France',daar waar de rivier de Girondede Atlantische Oceaan ont-moet - een prachtig uitzichtvan bovenaf!Het centrum is niet zo heelgroot (ook niet klein), maar welheel gezellig en vriendelijk.Een hangaar met vijf vouwta-fels, magazijn, kantoortje, rig-gersruimte en koffieautomaat.Een dormitoire en sanitair-ruimte. Daarnaast de hangaarwaar de Pilatus en de Dornierzijn gestald en waar je je ma-tras kan vouwen. Verder eenstartbaan waar tweemaal perweek het lijnvliegtuig Bor-deaux/Parijs landt en waarsportvliegtuigjes van de aan-grenzende vliegclub af en aanvliegen. Er zijn twee cibles(grindbakken), zonnebloem-velden, maïsvelden, een vuil-nisbelt en wat boerderijtjes inde verte. Voor de dorst en degezelligheid zijn er ook nogtwee café's, die voortdurendmet elkaar overhoop liggen(ook dat heeft z'n Fransecharme).

En dan, vanaf half mei '86, wij.CIPS ... drie vrachtwagens,een jeep, een busje en een ca-ravan volgestouwd met grotelegergroene tenten. Slaapten-ten, keukententen en barten-ten. Keukenpersoneel, bar-personeel, instruktieploeg, ad-ministratieploeg, twee heusekokken en heel veel beginnen-de en gevorderde springers.Was dat even schrikken voorde Royanezen!!! Weg zaligerust en stilte. Voortaan zouhun kampinkje worden over-spoeld met vrolijke en enthou-siaste Hollanders. En iederetwee weken weer anderen! Inalle soorten en maten kwa-men ze met de CIPS bus naarFrankrijk om hun eerstesprong te wagen. Maar niet al-leen hun eerste, ook de tiendeof zelfs honderdste! Er warenniet alleen beginners maarook A brevetters. Springersdie vorig jaar in Bergerac wa-ren begonnen, kwamen hetweer proberen. Begeleid doorvijf Nederlandse instrukteurs/trice sprongen ze 'de wolkennaar beneden'.Uiteraard ook ondersteunddoor het Franse team, werk-ten we in vier maanden onge-veer 160 Nederlanders en en-kele Duitsers omhoog en weer

naar beneden. Voor zover alsik dat kan beoordelen, ginghet heel goed en de meestenmaakten goede en snelle vor-deringen. (Daar komt hetFranse brevetten systeemweer om de hoek gluren.) Na-tuurlijk ging het soms nietzo goed: de eerste landingkan behoorlijk hard aankomenen kostte enkelen dan ookmenig pijnlijk uurtje (trou-wens, niet alleen de eerstesprong). Gelukkig ging deovergang van 6520 bolletjenaar PapilIon (PC) vaak snelen dat scheelde stukken.Wat een lol als je dichtbij decible landt, of zelfs erin; als jemerkt dat je al ècht stabiel kanvallen, al ga je af en toe nogondersteboven; als je jeeerste draai kunt maken, kor-tom als je vorderingen maakt.Het kontakt tussen de Fran-sen en de Nederlanders ging,soms wat lastig vanwege detaalbarriëre, over het alge-meen wel goed. Ook mededankzij onze 'bar hollandaise'hing er een zeer ontspannensfeertje. Ach ja, tenslottemaak je de hele dag dezelfdeangst en vreugde door, vouwje je parachute aan elkaars ta-fel en zit je met elkaar in het-zelfde vliegtuig en dan blijken

SKYDMNGAS NEVER SEEN

BEFORE!

SP 12

die stugge Fransen best aar-dig en die vreemde Hollan-ders behalve gek ook noggrappig te zijn.

'Tussen de opleidingen doororganiseerden we een paarkeer een PA wedstrijd. Frank-rijk/Nederland 6520 bolletjestegen elkaar en Papillonnentegen elkaar. De uitslag wasniet echt belangrijk, hoewelsommigen toch wel heel fana-tiek waren. (Wij wonnen metde staticliners aan hun bolle-tjes, maar verloren tegen dePapillonnen.)Verder vierden we tussen debedrijven door ook nog twee-maal een 100ste sprong,tweemaal een 250ste en een-maal een 500ste sprong.Uiteraard groot feest in onzebar.Overdag werd er gesprongenvan 08.00 tot 12.00 uur. Daar-na was het meestal te warmen was er teveel termiek. Duswerd er een pauze ingelast tot17.00 uur om daarna weerdoor te springen tot 21.00/22.00 uur. En in de tussentijdlekker luieren en flink bruinbakken op het strand.Kortom een geslaagde vakan-tie voor de meesten. En eensport om mee door te gaan,ook hier in Nederland. Enke-len zijn hier alweer bezig meteen matrasspringkursus (tegek dat dat nu kan) en ande-ren gaan gewoon door in eeniets rustiger tempo.Volgend jaar gaan wij weer te-rug naar Royan en hopen dande opleiding uit te breiden meteen groep gevorderden. Datwordt weer pret.Tot zover de 'Royan Story'86'.Wie meer informatie wil heb-ben, kan mij schrijven op dePrinsengracht 1063 E in 1017IG Amsterdam.

Liseth Feltmann

PARACADUTISMOSPORTIVO

Subscribe to Italy'sskydiving magazine.

Lit. 20.000 in ItalyLit. 32.000 outside Italy

Published tour times a yearby PARACADUTISMO SPORTIVO

C.P. 107, 46100 MantovaItaly

Index 1986

Tweemaal de Golfert tijdens de Vierdaaqse-derno. (foto's Arjen Vos)

De redaktie van SPORTPARACHUTIST wil er een (goede)gewoonte van maken om aan het einde van het jaar een over-zicht te geven van de 'hoofdartikelen' die het afgelopen jaar zijnverschenen in jullie geliefde blad.Hierbij dus zoals gezegd zo'n overzicht; ook de paginanummersstaan er weer bij om het eventuele terugzoeken simpeler temaken.Het jaar 1986 heeft ons in vele opzichten een hoop goede din-gen gegeven voor de (verdere) ontwikkeling van het sportpara-chutespringen. Denk aan wat er inmiddels allemaal mogelijk ismet het tandemspringen, wat tot voor kort nog tamelijk nieuwvoor ons was. Er is al uitgebreid mee gerelatiefd, zelfs is er alCRW mee gedaan (een viermansstack met twee chutes i).Hopelijk heeft iedereen op de televisie gezien welk een prach-tige sprong Willie Stähle met Henk Verbeek heeft gemaakt. Ik

februariDirtdiven 12Wilt u hierin spreken 16Die niet waagt, die niet wint 20

aprilCIP 8De zevende chute 13Het regelen van je hoofd 18

juniSpringtechnisch jaarverslag 8Edwin van der Kraan, penningmeester 10Heb ik wel een relatiefknobbel 12Lustrumfeest Icarus 16

augustusMilitaire springweek 8NKP 10Rapa, Bad Lippspringe 20

oktoberDe plaat in beeld 9Golden Knights 13WK PA/Stijl 14Het magische centrum 16Wir fahren nach Lodz 18

decemberAlgemene LedenvergaderingWKCRWAngst en KickLichaamshouding

was zeer onder de indruk van de opnamen.De ontwikkeling van het squarespringen voor beginnende sprin-gers is hard gegaan en ik begrijp dat er nog veel meer op stapelstaat, maar daarover een uitgebreid verslag in hetfebruarinummer.Goede ontwikkelingen, ons kleine slecht-weer landje telt weldegelijk mee, zelfs een bronzen plak op de WK CRW!Als redaktie hopen we dat we met al die goede berichten in1987 door kunnen gaan. (In alle bescheidenheid wil ik toch ookons aller blad noemen dat ook een heel ander (beter) aanzienheeft gekregen. Leg maar eens een SPORTPARACHUTIST vaneen aantal jaren geleden naast dit exemplaar en je ziet het ver-schil.) Ja toch?

Annet Gillebaard

10141920 Het team Jig Saw tijdens de zestienmanswedstrijden op Teuge. (foto Sjaak Gielen)

13 SP

· Mafia Brothersop DERDEplaats!

(toto Max Derela)

Nederland in voorste rijen bij WK CRWSP 14

De ceremonie van het hijsen van Het Roze (foto Max Dereta)

Nederland sprak dan eindelijk weer eens echt een woordjemee. Het nationale team CRW 1986 was DE verrassing vande WK CRW in Australië. Het eindigde in het rotatie-onderdeel op de derde plaats.Voor het eerst in de geschiedenis van het parachutesprin-gen stond een Nederlands tèam op het ere-podium en nammedailles in ontvangst. Een fantastisch moment. Onverge-telijk voor degenen die erbij waren.Één keer eerder waren we er dichtbij maar toch nog ver van-daan: bij de eerste WK RW in 1975. Daar eindigde ons vier-mansteam op de vierde plaats. Daarna was het voor ons al-tijd de grijze middenmoot of verre achterhoede.Dit waren de eerste WK van koepelrelatiefspringen. Hopelijkkrijgen we geen herhaling van hoe het bij RW ging en hou-den we onze voorhoede-positie in de komende jaren vast.Met een team als de Mafia Brothers moet ik zeggen, heb jedaar alle kans op. Echt prima!

De WK dropzone te Gatton. (foto Ben de Groot)

Het team beleefde deze zo-mer z'n vijfde jaar. De naam iseen soort Geuzennaam. Hetwaren de wilde jongens vanTexel, die door de anderenwerden uitgemaakt voor 'eensoort Mafia'.In die vijf jaar werden ze nietalleen vijf jaar ouder en wijzer,maar ook fanatieker, beheer-ster, intelligenter. En dat wierpvruchten af.Eerst in RW, waar ze als twee-de op de NKP '84 eindigden,achter Magic Wave. Ze na-men vervolgens deel aan deWereldcup RW in Lapalisse in'84. Daarna besloten ze zichop CRW te gaan toeleggen:veel minder voorbereidingstijdvoor de sprongen dan bij RW,wat beter uitkwam bij de in-struktiewerkzaamheden vantwee van de team leden, cap-tain Herman Landsman enIwan Spilker, de kleinste vande vier, die dan ook met 9 kglood springt! De andere twee,Simon en Ernst Woerlee, zijnmilitair en DC9-KLM-vlieger.Vaste reserve sinds dit jaar isBen de Groot, oorspronkelijkvan Lelystad, die het team inAustralië trouwens hard nodigheeft gehad.

legatieleider, lid van de Inter-nationale Jury en 'regelmaker'van de FAI-CIP. Dit laatstewas vooral van belang omdatCRW als wedstrijddisciplinenatuurlijk nog in de kinder-schoenen staat en zich uiterstsnel ontwikkelt.Een week vóór de start van deWK arriveerden we in Toogoo-lawah in subtropisch Queens-land waar het voorjaar inmid-dels was doorgebroken. Al-leen Simon kwam later in ver-band met zijn rol in de verde-diging van ons land tegen devijand.Er werden zo'n twintig trai-ningssprongen op de Ram-blers Dropzone gemaakt inhet kurkdroge savanne-achtigelandschap: het had er nietmeer geregend sinds de vori-ge Worldcup, die twee jaar ge-leden was weggeregend.Tot Simon kwam, sprong re-serve Ben de Groot mee.Toen werd zijn broer Ernstziek. Verkouden, een lichtevoorhoofdsholte-ontstekingals gevolg van de airconditio-ning in het teambusje. Hoewelhet er nog vroeg in het voor-jaar was (half september) washet al bloedheet. Dus moest

De Twin Otter. (foto Ben de Groot)

DE VOORBEREIDINGDit jaar maakte MB zo'n 150trainingssprongen rotatie methun twee jaar oude Contacts,nog gewoon zoals de fabriekze heeft afgeleverd. De opval-lend roze kleur van de chuteswerd een vast teken op deWK: in al hun spullen komt datroze terug ..Ze wonnen met groot verschilin de vijf selektiewedstrijdenvan het enige andere serieu-ze CRW-team in Nederland:sCReW van de Paraclub Hil-versum.De WK-delegatie bestond uitde vijf MB's, FAI-scheidsrech-ter Joeke de Jong en ik als de-

Ben ook zondag en maandagmeetrainen en verscheen hetteam dinsdag om 05.45 uur's morgens aan de start zon-der één trainingssprong vanhet eigenlijke team.Maandag hadden Joeke en ikonze eerste besprekingen inGatton bij Brisbane op decampus van de landbouwho-geschool waar de WK zich af-speelde. Een ideale situering,waar negen jaar geleden(1977) de tweede WK RWwerd gehouden. Alles is er oploopafstand. Slaapgebouwen ,eetzaal, wasserij, zwembad,airstrip, landingsplaats, enz.enz.

15 SP

Herman Landsman (links) en Iwan Spilker bij het instappen in de Twin Otter. (foto Hein NL-FAI scheidsrechter Joeke de Jong in volle aktie. (foto Hein Cannegieter)Cannegieler)

DE WEDSTRIJDHet weer was ondanks allestatistieken niet bijster stabiel.Het is al vaker vertoond: alshet ergens in jaren niet heeftgeregend, organiseer dan eenbelangrijke para-kompetitie enje krijgt regen. Het was in

. Oudshoorn (Zuid Afrika) zo,een aantal andere plaatsen ennu ook weer. In twee jaar geendruppel regen i!! En nu .met bakken uit de hemel.Iedereen blij, behalve wij.De eerste dagen waren noghet best. Toen de twaalf lan-den (met twee 'observingcountries') aan de start ver-schenen, kwam de zon prach-tig op. Om 11.30 uur waren al-le trainingssprongen uit deTwin Otter versprongen: voorelk achtmans-speedstack-team,viermans-sequential-team enviermans-rotatie-team.Nederland deed in alle onder-delen mee: uiteraard in hetzeer getrainde rotatie-onder-deel, maar ook in het nauwe-lijks getrainde sequential-onderdeel en zelfs - samenmet het Duitse viermansteam- als internationaal team bui-ten mededinging in het acht-mans-onderdeel.Na de simpele, maar sfeervol-le openingsceremonie kon dewedstrijd dankzij de warme,tussen 11 en 16 uur elke dagte turbulente lucht pas om vieruur 's middags echt beginnen.

En het zou een zeer spannen-de wedstrijd worden, waarbijvan de serieuze teams ieder-een dicht op elkaar bleef tothet eind toe.Een wedstrijd met zeer onver-wachte wendingen, dramatieken dolgelukkige medaille-win-naars.

DE ACHTMANDe achtman was het eerst af-gelopen. Die kan onder rede-lijk turbulente omstandighe-den nog worden versprongen.Winnaar werd Frankrijk, dattot twee keer toe het wereld-rekord brak. Maar vlakbij datwereldrekord kwamen ook En-geland, Australië, Amerika enja hoor . . . het NederlandslDuitse team.Het rekord tot de WK was inhanden van het Australischeachtmansteam: 46 komma zo-veel sekonden. In de tweederonde haalde het NLIBRDteam 47.12 sekonden. Voor-waar geen gekke prestatie! Inde derde ronde zette Frankrijkhet wereld rekord vast voor dekomende tijd: 43.29 sekon-den.Die derde ronde werd voorons fataal: door een op zichfantastische wrap (warboelvan chutes en mensen) had-den we maar zes mensen bin-nen de 100 sekonden in. Ame-rika overkwam iets derdelijksin de vijfde ronde (in totaal

waren er slechts drie wraps opde hele WK). Daarmee duikel-de Amerika drie ronden voorhet eind van de tweede naarde drie na laatste plaats, metNLIBRD en Thailand achterzich.De strijd om de tweede en der-de plaats (Engeland - Austra-lië) was zeer spannend. Enge-land won met 2.8 sekondenna acht ronden: zeer emotio-nele Britten en even later zeerdronken Australiërs!

-----------~-a-rld--------*P:"achuting

CIt.-unpionSI1ÎpS ofCaf10PY RclafJW,,-" Wor"'-

WA)' SPEf:D EVENT

VIERMANS SEQUENTIALFrankrijk overheerste ook to-taal in het sequential onder-deel, hoewel in de eerste ron-de de USA de grote kansheb-ber leek met acht tegen zespunten binnen de vier minu-ten werktijd. Het ongetraindzijn van het Nederlandse teambleek uit het feit dat ze metZwitserland (getraind) tweepunten kreeg en de Engelse

SP 16

De Maf Brathers . . Hoe hebben ze in hemelsnaam dal brons verdiend? (foto's Ben de Groot)

mariniers (ongetraind) éénpunt.De USA had een slechte twee-de sprong (vier punten) waar-door Frankrijk toen al eigenlijkdefinitief doorbrak (tien pun-ten). Gestaag liep Frankrijkverder uit en raakten Amerikaen Australië in een heftigestrijd gewikkeld om de tweedeen derde plaats. Bij de vijfderonde stond Frankrijk onbe-dreigd aan kop met 50 pun-ten, Amerika tweede met 36,Australië derde met 32, NieuwZeeland vierde met 25, Duits-land vijfde met 23, Zwitser-land zesde met 16, Nederlandzevende met 13 en Engelandachtste met 6 punten.In de zesde ronde gebeurdehet. De USA miste de eersteformatie (van de vier), maarging door. Ze herhaaldendaarna de sequence tot totaalzes formaties. Dus twee pun-ten. Maar weer snel kwam deuitslag: nul punten. Bij dezelf-de formatie de twééde keerwas het wéér fout gegaan.Zeer aangedane Amerikanenzaten even later op een dood-stille dropzone hun koepels tevouwen. Hiermee leek huntweede medaille de mist in tegaan.Uiteindelijk won Frankrijk,Amerika werd (toch nog) twee-de en Australië derde.

•'tVorld

P;'),.~")çlH../'lngClunlptnff~;I,ip& ot~nDpy nt~/atlV'O Woril

'ENT/At ËVENT

Max Dereta fotografeert de Mafia Brathers tijdens een wedstrijdsprong.

VIER MANS ROTATIEHet meest populaire onder-deel bleek viermansrotatie.Daarbij verschenen elf (van detwaalf) landen aan de start.Veel van de teams kenden el-kaar van de vorige Wereldcupop Toogoolawah. De enigenieuwkomer in de (wereld)topwas ons land. Vandaar dat hetzo verraste.Meteen in de eerste ronde gafons nationale team z'n visite-kaartje af: 18 punten (deeerste viermansplane plus ze-ventien rotaties, alles binnende drie minuten). Het stonddaarmee meteen op de eersteplaats met Nieuw Zeeland enAustralië. Amerika en Chinavolgden met 17 punten. Enge-land en Zwitserland met 16punten. Met name Amerika enChina vielen tegen. De dikkeverhalen over de Chinezen

die wel 22 konden draaien, le-ken wat vreemd.De tweede ronde bracht Ame-rika op kop met 20 punten.Nieuw Zeeland en Australiëskoorden weer 18 punten enstonden twee, Nederland 17punten en dus drie. De derderond bracht Nederland weernaast Australië. Ons teamovertrof elke verwachting (ookhun eigen) door 19 punten intijd te skoren. Het hoogste datze vóór de WK ooit skoorden,was 17 punten, tegen normaal16 !!!De vierde ronde bracht eenklap voor Nederland. Hermanhad een pilotchute hesitation,waardoor hij na de clear & pullca. 300 ft lager open was dande anderen. Daardoor was ereen erg trage opbouw van deeerste vierman - vitaal voorhet uiteindelijke aantal rota-

ties. De eerste viermansplanewas er pas op 40 sekonden,tegen ca. 30 sekonden nor-maal. Daarna liep het roterensuksesvol op één hapering inhet ritme na: 16 punten. Weergelijk met Nieuw Zeeland meteen totaal van 70 punten,tegen Australië (17) 71 enAmerika 74 punten. Zwitser-land stond op 67, Engeland op64, China (opeens 19 puntentegen 10!!! in de derde ronde)op 63, Frankrijk op 61, Braziliëop 27 samen met Thailand enFinland onderaan op 16 pun-ten totaal over vier ronden.Ronde vijf was een slechtevoor de Australiërs: 16 pun-ten, evenals hun volgende.Nederland bleef lekker tot re-delijk lopen: 18 en 17 punten.Waarna nog twee ronden tegaan waren.De USA stond op de eersteplaats met 110 punten, Neder-land op de derde plaats: wewaren inmiddels - toch welvolgens verwachting - ingelo-

ook geen plane (springersvlak boven elkaar) maarstacks (op elkaars koepel zit-ten). Gewoon omdat die chu-tes niet goed omhoog willen,maar wel hard zakken in destall. Dus trokken ze hun lood-zware, geshortlinede chutesin de stall, denderden achter-over over de koepel van detweede man, vielen met deneus van hun koepel door destaart van de andere drie alseen blok diep naar beneden(de afstand naar beneden isbij een stack veel groter danbij een plane) en botsten hunneus zo tegen het middel vande onderste man. Ze hoefden(konden) dus niet meer om-hoog te liften, zoals bij alle an-dere koepels. Zo hadden zerotaties van om de zes sekon-den, terwijl met de modernekoepels rond de acht sekon-den het uiterste lijkt.In de zevende ronde haaldenze weer 22 punten en bena-derden ze de USA op drie

Champagne na de laatste sprong! (foto Wilma Dereta)

pen door China. Dat maakte inde vierde ronde 19 en ja hoor,in de vijfde ronde 22 punten.Ze hadden kennelijk erg moe-ten wennen.De Chinezen sprongen metzware, oude Cloud-achtigekoepels - vrachtwagens metweinig lift. Ze bouwden dan

De winnaars speed en sequential: het Franse team. (foto Ben de Groot) De winnaars rotatie: het komplete Chinese team. (foto Ben de Groot)

hele punten.Het springen lag daarna tweedagen stil. Regen, regen, re-gen. De boeren blij en wij niet.Dinsdag 1 oktober viel hetdoek. Rond het middaguur

••....••...•......••..........••,Champioflships of

Canopy Rolativo WorkfElIfENT

17 SP

klaarde het op. Nederland,Amerika en Nieuw Zeelandgingen voor hun zevende ron-de samen omhoog.De Amerikanen liepen lekker:19 punten. Nederland hadeen angstig langzame vier-man: 37 sekonden. Maardaarna liep het als een trein:17 punten toch nog. DaarnaNieuw Zeeland: 18 punten.Nog maar twee punten vanons vandaan'Om vijf uur was het uur U.Weer zaten Nederland enNieuw Zeeland samen in deOtter. Ons team maakte deexit. Perfekt. In 27 sekonden'stond' de vierman' Maar toenging het minder. HermanLandsman: 'We plegen onderspanning goed te werken;echt zenuwachtig waren weniet, dacht ik. Wel gespannen.'t Was nog behoorlijk turbu-lent. Ik denk dat 't daarom nietecht lekker liep.' Simon Woer-lee: 'Ja, maar echte zeer clo-se konkurrentie hebben wenauwelijks ooit gehad.'Hoe dan ook, rommeligegrips, enge slingeringen,

Een dolgelukkig team na aankomst op Schiphol: v.l.n.r. Iwan Spilker, Herman Landsman, ErnstWoerlee, Simon Waerlee en zittend Ben de Groot.

maar het liep. Rotatie na rota-tie. Toen het cijfer 18 op pa-pier stond, waren de drie mi-nuten werktijd om. Gehaald'Dat konden de Nieuw Zeelan-ders nooit inhalen' Ze spron-gen af. Ook zij hadden eenrommelige sprong. Erger nog.Opeens een funnel. Herstel,maar toch. Weg: 15 punten nadrie minuten' Brons voor Ne-derland! Nog nooit vertoond'Champagne vloeide, lachen,op schouders slaan en intens

blij de chutes pakken. Bellennaar Nederland, maar ArnoldCollenteur was nog niet op deKNVvL: de wintertijd was in-middels ingegaan dus was hetnog vóór negen uur 's mor-gens, terwijl hier de zon aanhet ondergaan was: negenuur tijdsverschil. Maar de tele-foniste van de KNVvL deeldespontaan in de vreugde. Bier,avondeten en bier. En de vol-gende dag laat in de middagvóór het slotbanket, op het po-

dium. Vanaf 1953 (de eersteWK parachutespringen) wasdit nog nooit vertoond.Maar de wedstrijd was nogniet voorbij. De USA kwamniet meer aan de laatstesprong toe. Als enige Chinawel. Dat maakte in de zeven-de ronde 21 en in de achtstetoch nog 20 punten. De USAstond na de zevende en dusvóór de laatste ronde preciesnog één punt voor. Dat bete-kende dat ze óók 20 punten inde laatste ronde moesten ma-ken om - zonder jump off -wereldkampioen te worden.Het werden er 18. De Ameri-kanen grepen naast het goud.Terwijl de Amerikanen stil hunlaatste 2000 ft daalden, liepiedereen naar de Chinese tentwaar de team leden alle felici-taties glunderend in ontvangstnamen.China's eerste gouden me-daille in het springen. VoorAmerika geen enkele. En wij,wij hadden brons' Ook voorhet eerst'

Hein Cannegieter

In gesprek met Joey Whitehouse.In zijn slaapkamer te Gatton heb ik tijdens de WK CRW eengesprek met Joey Whitehouse, lid van het Amerikaanserotatieteam PRISM.Aangezien ik vóór de US nationals '86 nog nooit van PRISMhad gehoord, benieuwt het mij wie die jongens van dit teameigenlijk zijn. Gewapend met een dozijn vragen stap ik tij-dens een van de regenachtige dagen, die ook deze WK kent,Joey's kamer binnen.

PRISM bestaat sinds 1981; inde huidige samenstellingwordt de laatste twee jaar ge-oefend. Ruim 300 oefenrota-tiesprongen maakten dezejongens in die periode.John Ainsworth (28 jaar en1700 sprongen), Skip Sum-mers (33 jaar en 1850 spron-gen), Gary Hurley (35 jaar en2400 sprongen) en Joey Whi-tehouse (30 jaar en 1000sprongen) zijn amateurs enhebben allemaal een vastebaan. In de weekeinden ko-men ze bij elkaar en springenuit een Cessna of Twin Bo-nanza op Reaford (NE).Ik spreek mijn verbazing uitover de verschillende koepelsen methodes van de teamle-den. Joey verklaart datPRISM het gewichtsverschilheeft opgelost met verschil-lende maten en typen koe-pels: een Pursuit 230, een

SP 18

Pursuit 215 en twee Mave-ricks. De kombinatie voldoetinderdaad prima, moet ikzeggen.Ainsworth is de enige die'over the top' roteert. De ove-rigen maken razendsnelle'sashey's' waardoor je konti-nu een rommelige drieplanehebt hangen. De koepels blij-ven echter altijd open en de-gene die roteert, lijkt weiniglast te hebben van de planedie voortdurend van headingverandert. 'Het Budweiserteam leerde ons die snellesashey's', zegt Joey. 'We stu-ren even naar rechts, pakkenfrontrisers en trekken die in totnet onder en achter de plane.Vervolgens gebruiken we deverkregen snelheid om deriser-doek te maken. A pieceof cake, man.'Net als het Nederlandse teamzijn de Amerikanen goed te

Het USA team: v.l.n.r. staand Skip Summersen Gary Hurley; zittend Joey Whitehouse enJohn Ainsworth.

spreken over de WK lokatie ende perfekte organisatie vanhet duo Mc Evoy/Berming-ham. Geld noch moeite wordtgespaard om ons de meestgunstige springkondities teverschaffen.De Amerikanen lopen kontinuin shirtjes waarop de lettersUSA altijd voorkomen. Ookhun rigs, helmen en springkle-ding maken duidelijk welkland zij vertegenwoordigen. Is

dit vaderlandsliefde of spon-sored de USPA haar teams,vraag ik mij af. Joey legt uitdat elk teamlid $400 van deUSPA heeft gekregen. Daar-mee kan amper een derde vande vliegreis worden be-kostigd. Gelukkig draagt GlidePath, de fabrikant van de Ma-verick, bij in de onkosten doorhet inschrijfgeld voor het rota-tieteam (ruim $ 2000) te beta-len. Het Budweiser sequen-tialteam moet het alleen metde $ 400 support stellen. Endat terwijl ze nog wel de Ame-rikaanse vlag in hun koepelshebben laten zetten.Bob Hazlett, lid van Budwei-ser, vertelt mij een keer aantafel dat hij drie maandendaarvoor de lening kompleetheeft afgelost die hij voor deWorld Cup in '84 had moetenafsluiten. Voor deze trip heefthij weer een nieuwe leningmoeten afsluiten. Èchte skydi-vers, die Amerikanen'De twee zilveren medailles diede mannen van Bill (who'swho) Ottley mee naar huis ne-men, zijn dan ook welver-diend.

Simon Woerlee

Waar de angst ophoudten de kick begintIedereen is eens begonnen en iedereen was toen bang.Toch zijn sommigen doorgegaan, dwars tegen die angst in.Als je een van diegenen nu vraagt: 'Ben jij nou nooit bang?',zegt ie: 'Nee man, het geeft juist een kick.'Wat is dat nu precies, die angst voor het springen en wan-neer krijg je er een kick van? En wat is dat toch, die kick.

[

ANGSTHet is je wellicht opgevallendat er meer springers stoppenna een paar sprongen dan dater doorgaan. Deels is dat tewijten aan een gebrek aan fi-nanciële middelen, maar hetgrootste deel kapt ermee om-dat het niet meer durft.Volgens twee Amerikaanseonderzoekers stijgt het angst-nivo van beginnende sprin-gers van het omhangen totaan de exit, waar het zijn top-punt bereikt. Daarna wordt hetminder.Angst maakt in dit geval deeluit van het totaal aan reaktiesop de stress-situatie. De sprin-ger anticipeert op de sprongals op een andere stressvollegebeurtenis. De bekende hor-moonreakties (adrenaline),hartslagversnelling en derge-lijke, treden dan op.Wat misschien niet zo bekendis, maar evenzo of zelfs be-langrijker is, is dat het visueleveld nauwer wordt. De hoekten opzichte van het middenvan het visuele veld waarin wedingen kunnen waarnemen, isonder stress drastisch ver-kleind.Een andere verschijnsel is datonze attentie beperkt is. Al-leen dat wat heel duidelijkdoordringt, wordt goed waar-genomen en verwerkt.Ten aanzien van het eerstezou je je kunnen voorstellendat AFF leerlingen alleen dietekens duidelijk zien die doorde instrukteur rècht voor zijnogen worden gegeven.Het tweede geeft het belangaan van een drilmatige oplei-ding: elke procedure moet ergeheid inzitten, zodat men diezelfs in de grootste stress-situaties (lees beperkte atten-tie) nog weet.Naarmate de ervaring met destress-situatie groter wordt, Ie-ren we er beter mee omgaan.De stress verdwijnt niet, maarwe wéten dat hij komt en voor-

dat we er het slachtoffer vandreigen te worden, hebben wemaatregelen getroffen om metdie stress om te kunnen gaan.Bij de een lukt dit beter dan bijde ander, vandaar die ver-schillen in angst tussen men-sen met gelijke ervaring.Een belangrijk fenomeen datdit leerproces kan vertragenof versnellen, is de zoge-naamde 'self fulfilling prophe-cy': als je maar lang genoegvoorspelt dat je bang zult zijn,dan ben je het ook. Het omge-keerde kan ook.

tekening Oiek Pluim

KICKHet eigenaardige van stress-situaties is nu dat ze ons nietalleen een negatief (angst)ge-voel geven, maar ook een po-sitief gevoel (opluchting ach-teraf). Men spreekt bij een he-vige opluchting wel van eufo-rie.

Deze euforie is een bewust-zijnstoestand die in de jaren'60 nogal populair was. Via al-lerlei pillen en poeders pro-beerde men de gedachtenaan de dagelijkse beslomme-ringen te ontvluchten en tetrippen naar een verruimd be-wustzijn. Lukte dit dan was ersprake van een kick; gebeur-de het tegenovergestelde danflipte je.

Welnu, deze euforische. staatwordt in onze hersenen spon-taan aangewakkerd als we ineen situatie geraken waaruitwe het liefst zo weer weg zou-den willen lopen. Paradoksaaldus.Hoe zit dat nu precies?Om te beginnen, worden we ineen angstaanjagende situatienatuurlijk bang. De al even ge-noemde lichamelijke proces-sen komen op gang: hartslagomhoog, klamme handen,adrenaline enz. Maar tegelij-kertijd wordt in een deel vande hersenen (retikulaire for-matie) de prikkel gegeven omdie euforische staat op te wek-ken. De angst overheerst ech-ter totdat de gebeurtenis voor-bij is. Pas als de angst aan-merkelijk zakt, wordt het eufo-risch gevoel merkbaar. Jevoelt je opgelucht, misschieneen beetje rillerig, knikkendeknietjes en dergelijke.Wanneer men nu vaker metdezelfde stressvolle situatie inaanraking komt, leren westeeds meer de angst effektiefte onderdrukken. Dit is wel no-dig ook omdat ons lichaamanders ten gronde zou gaanaan zijn eigen reakties op diesituaties.In eerste instantie reageerthet lichaam nog wel, maar datwordt vrij snel onderdrukt.Wat echter niet wordt onder-drukt, is dat opkomende ge-voel van euforie. Ook dat kandat bij gewenning aan de si-tuatie op den duur minderworden, maar dan spreek jeover een veel langere tijds-periode.De euforie breekt dus al doorin een vroeger stadium,steeds eerder naarmate de er-varing groter wordt. Aanvan-

• • •

kei ijk pas lang nadat je bentgeland, later al voordat je hetvliegtuig verlaat.Dit gevoel nu is datgene datwe kick noemen. Bij springersmet veel ervaring lijkt de angsthelemaal afwezig en is hetalsof er alleen nog maar diekick bestaat.Maar op een gegeven mo-ment is het uit met de pret.Ook aan deze kick kan menwennen. Springers die erg ge-hecht zijn aan dit gevoel kun-nen dan teleurgesteld raken,ze gaan andere trucks beden-ken om toch die kick te krij-gen. De groep die van steedslagere objekten springt(sprong) is hier een goed voor-beeld van.

IMPLIKATlESLeerlingen zijn angstig. Ditheeft gevolgen in die zin datze minder zien en mindergoed kunnen denken. Naa~mate men meer springt, gaatdat allemaal weer beter.Belangrijk is dat je dit van je-zelf weet en dat je ondanks al-les je procedures goed moetkunnen uitvoeren. Steedsweer herhalen en oefenen isdus een must. Dit geldt niet al-leen voor beginners maarevenzo voor ervaren springersdie (net als ik) om welke redendan ook niet meer zoveel kun-nen springen.Zorg ervoor dat je de veilig-heid niet uit het oog verliest.Dingen waar je tijdens desprong veel aandacht aanmoet besteden, moet je goedoverwegen en je er goed opvoorbereiden.Kijk uit met vreemde rigs,lastige demo's, te moeilijkesprongen (separatie), lagedraaien en dergelijke.AFF leerlingen blijken het gro-te voordeel te hebben fre-kwenter en intensiever tespringen. De lange vrije valmaakt het mogelijk snel metde situatie vertrouwd te raken,niet alleen geestelijk maar dusook lichamelijk.

Minder angst en meer pleziervan de sprong.

Willard Jansen

19 SP

h

Eengoede lichaamshoudingDe sportwereld zit vol met vergelijkbare beelden van atle-ten, die zich op allerlei mogelijke manieren bewegen. Wezien de krachtige swing van een diskuswerper of de gra-cieuse bewegingen van een turnster en worden daarmeeherinnerd aan het uitgebreide arsenaal van bewegingen inde verschillende sportdisciplines.Er zijn echter ook sporten, waarin de uitdaging zit om meteen minimum aan bewegingen het maximum aan resultaatte bereiken. Het sukses in scherpschieten bijvoorbeeld isafhankelijk van minieme hand-oog korrekties, die nauwe-lijks van buitenaf zijn waar te nemen. Hetzelfde valt waar tenemen bij waterskiërs, die 'op slot' schijnen te gaan, nadatze de schans afgaan, wetende dat elke beweging de afstandkan bekorten.

Skydivers beschikken evenzoover een grote variatie aanlichaamshoudingen; de dive,de tracking, de reverse archen de style-tuck zijn daarvaneen paar voorbeelden.Videobanden van topsprin-gers tonen ons echter dat, on-danks het feit dat het teamzich voortdurend in allerlei ge-ometrische figuren beweegt,de individuele team leden zichvoornamelijk in één bepaaldebasishouding bevinden.Nadere observatie laat onseen direkt verband zien tus-sen de tijd die door deze indi-viduele teamleden wordt door-gebracht in deze basis hou-ding en hun bijdrage in hetalgemeen aan het sukses vande sprong.Hiermee wordt niet beweerddat er geen individuele vlieg-methoden bestaan onder rela-tievers van wereldklasse,maar de stilistische verschil-len zijn meestal minder grootdan de overeenkomsten. Dezeovereenkomsten zijn weinigmeer dan een verzamelingvan 90° hoeken of bijna 90°hoeken, die samen een wijde,ontspannen en naar achteren'geblazen' snel vallende vrijeval houding vormen.Hier volgt een uiteenzettingvan deze hoeken samen metenkele tekeningen, die goeden fout laten zien. Ook wordtuitgelegd hoe het allemaal insamenhang met elkaar werkt.

ONDERBEENHOEK

SP 20

Bijna 90° ten opzichte van hetdijbeen. Indien goed in balansmet de onderarm-hoek en inkombinatie met een goedejumpsuit, houdt deze hoek devalsnelheid binnen bereik vanje partner(s) en voorziet inlangzame en precieze wijzi-gingen in je positie (voor-waarts of achterwaarts).

BOVENBEENHOEK

~:'C-,\

Bijna 90° tussen de bovenbe-nen. Indien goed uitgebalan-ceerd met de bovenarm-hoekvoorziet deze hoek in langza-me en precieze wijzigingen inde zijwaartse bewegingen.

HOEK VAN DE RUG

Zo hol als mogelijk. Dezehoek voorziet in de primairekontrole op de valsnelheid enis onlosmakelijk verbondenmet de eerder genoemde.Hierdoor kun je langzame enprecieze bewegingen in alledrie genoemde richtingenmaken.

HOEK VAN DE BORST

WRONG

~

Zo bol als mogelijk. Met ande-re woorden zo ver mogelijknaar voren. Dit is een anderbelangrijk kontrolemiddel voorde valsnelheid en wanneer ingoede balans met de hoekvan de rug een garantie voor'navelscherpe' draaien.

BOVENARMHOEK

WRONG

Ten opzichte van het boven-lichaam 90° of minder. Dezehoek bevordert het snel vallenen voorziet in een bovenli-chaamwijdte noodzakelijk voorprecieze side to side kontrole.

BENEDENARMHOEK

Ten op zich te van de bove-narm 90°. Dit bevordert ookhet snelle vallen en zorgt inkombinatie met de bewegingvan het onderbeen voor ge-kontroleerd bewegen op jeplek.

HOEK VAN HOOFD EN NEK

WRONG

Ten opzichte van het bovenli-chaam 90°. Dit is een van demeest belangrijke aspektenvan je lichaamshouding om-dat het alles te maken heeftmet de kommunikatie dienoodzakelijk is om alle andereaanpassingen te maken. 'Hethoofd omhoog' is letterlijk eenalgemene karakteristiek voorsuksesvolle sequentiais. Hethelpt bovendien je borst- enrug hoek beter in te zetten.

De zeven genoemde hoekenlijken samen een heleboelwerk om ineens te doen. Zeworden echter allemaal be-reikt door simpelweg te ont-spannen en alles 'achteruit' telaten blazen. Deze houdingvan de minste weerstand re-sulteert in de weg recht naarbeneden en die is vereist voorgoed sequentialwerk.Het beeld dat hier is ge-schetst, is natuurlijk een over-dreven beeld. Er naar toe wer-kende echter, met wat grond-training en enkele ontspannenvrije valoefeningen, zal hetresulteren in een vrije val hou-ding die de kans op fijn af-gestelde bewegingen, die zijnvereist voor relatievers, zalverhogen. (Te langzaam be-wegen in sequentials is zel-den een probleem.)Beginners moeten starten metwat solo vrije val gericht opontspannen. Probeer in eersteinstantie met het bekken naarbeneden te vallen, met alleandere lichaamsdelen er losen symmetrisch achteraan.Daarna enkele tweemans ran-dom oefeningen doen totdatal de basic docks van het se-quential kunnen worden uitge-voerd met het lichaam in dejuiste positie.

Valsnelheden worden ten op-zichte van elkaar gelijk doorlichte variaties in rug- enborsthoeken (houdingen).Gevorderden kunnen mettweemans oefeningen begin-nen, waarin ze zich alleen oplichaamshouding konsentre-ren en niet op punten skoren.Daarna opwerken naar enkelevergelijkbare viermans ran-dom oefeningen, waarin allegrips weer zijn verwerkt. Ver-geet de punten. Probeer inplaats daarvan het verschil tevoelen dat deze houding ver-oorzaakt.

I'lj'

Eksperts kunnen beginnenmet enkele van de viermansoefeningen en daarna probe-ren het een en ander over tebrengen in wat meer komplek-se achtmans randoms. Kiessprongen die geen afbreukdoen aan de goede lichaams-houding. Wees er zeker vandat je deze sprongen makke-lijk houdt in de zin van onthou-

den zodat de aandacht hele-maal kan uitgaan naar hetminimaliseren van onnodigebewegingen gedurende desprong.

Zoals in elke sport, kunnen demeeste basis technieken lij-den onder konsentratie opmeer geavanceerde. Onge-lukkigerwijs vereisen geavan-ceerde technieken een funda-ment van solide basis tech-nieken om effektief te zijn. Deoplossing van dit probleemligt vaak in voortdurende ver-sterking van de fundamentenom de basis te verbreden tengunste van een hoger nivo.

Vertaald naar een artikel vanGuy Manos in Skydiving door

Henk Kuizenga

Fallschirm Sport MagazinDas Fallsclurrn Sport Maqaz:n erscheintalle 2 Monate und das FallschinnSport-Info benchtet tn den dazwischen-i1egendenMonaten[eruesobonnemem DM 30.- sr- 30 .05210

RW met deVoor serieuze relatief teamsis er een nieuw hulpmiddelop de markt: een komputer-programma.Ken Crabtree, ex-teamlid vande Amerikaanse wereldkam-pioenen Coors, schreef heten noemde het 'The Compe-tition Edge.

Ken ontmoet ik in de schaduwvan een tent onder de hete zonvan Muskogee, de plaats vande Amerikaanse nationals.Daar heeft hij improvisorischzijn machine op het lichtnetaangesloten om potentiëleklanten rijp te maken voor eeninvestering van $ 700. Heteerste softwarepakketheeft hijal verkocht, aan de GoldenKnights natuurlijk, maar daarzal het dan ook wel bij blijven.Ken had dat niet anders ver-wacht en heeft daar zijn prijsop vastgesteld.In de folder staat dat het geenelektronisch logboek is, maardat is het natuurlijk wel. Hetfeit dat je met de ingebrachtedata snel wat kunt goochelen,maakt van het logboek een in-strument.Na elke trainingssprong voer jealle informatie in, met nameaan de hand van de video alletijden: de momenten waaropde formaties liggen, hoe lang

ze liggen (breaktimes) en detransitie-tijden. Daarbij wordenook de namen van de forma-ties steeds genoemd. Boven-dien moet je intypen waar deovergangen kunnen wordenteruggevonden op de video-band.Het programma biedt nu demogelijkheid om de informatieuit alle voorgaande sprongenop verschillende manieren tepresenteren, indien gewenst,toegesneden op de volgendetrainingssprong.Die volgende sprong bijvoor-beeld laat je loten door dekomputer (alle blocks en ran-doms zitten ook in het pro-gramma) die dat en passantook nog even uitprint. Per for-matie of overgang kan de ma-chine dan ophoesten wanneeren hoe vaak die formatie eer-der is gedaan, hoe snel dat delaatste tien keer ging en wat desnelste en de langzaamste tijdtot nu toe was.Bovendien wordt vermeld waarde betreffende overgang op devideo staat, zodat door middelvan overtapen een kompletefilm kan worden gemaakt vande sprong die nog komengaat! Ook zonder dit laatstekan men de sprong visualise-ren, namelijk via de 'grid' opde monitor.

tekening Dick Pluim

Voor de betere wedstrijdtak-tiek berekent de komputertenslotte hoeveel punten hetteam op de gekozen dive magverwachten: een beste, slecht-ste en gemiddelde versie.Van één team kunnen net zo-veel sprongen worden op-geslagen als er geheugen-ruimte is, van vier andereteams slechts vijftig sprongen.Zo kun je onderling eenwedstrijdje houden!De nuchtere Nederlander rea-geert op al dit fraais uiteraardmet de skeptische vaststellingdat je door de bomen (de infor-matiestroom) het bos (het we-reldkampioenschap) niet meerziet. Niettemin kan een serieus

---- -- -------- --- - - -_:. - ~=--- -

--

PCteam op betrekkelijk eenvoudi-ge wijze over een langere ter-mijn de zwakke punten her-kennen, zodat een zeer gerichttrainingsprogramma kan wor-den samengesteld.Ik zou niemand willen aanra-den hier $700 aan te spende-ren, maar ik zie met interessede eerste Nederlandse (kraak-bare) programma's tegemoet.Van die van de komputerfreakin mijn eigen team heb ik he-laas nog niets gezien behalveuit 'sprites' opgebouwde heli-kopters, maar wie weet .

Arnold Collenteur

21 SP

'8 GLIDE PATH INTERNATIONAL Dm_-

November 18, 1986

Dear Skydiver:

In late April 1985 Glide Path International licensed Skydive-Günter to manufacture all of their present models with the sti-pulation that he meet all specifications and quality controlstandards of Glide Path. Skydive-Günter has never manufac-tured any Glide Path products and for various reasons in Sep-tember 1986 Skydive-Günter's license with Glide Path wasterminated.

It has come to our attention that sport parachute canopies,which resembie the Glide Path canopies, are being manufac-tured in Gerrnany and distributed throughout Europe. GlidePath International strongly states TH ESE ARE NOT OU RPRODUCTS and in no way will we be deemed liable or heldaccountable for these bogus canopies.

Glide Path International also must state that the only canopywe sell that is TSO'd for use as a reserve is the Firelite Reser-ve. If you have any other Glide Path canopy in your ReserveContainer at this time you are doing so at your own risk. GlidePath's first priority has always been SAFETY for the SKYDI-VERS. Please call Glide Path International collect if you haveany questions.

Yours very truly,

"'-- /:', ('7f' / /:/1___" - I __"..

.' ,;.(,.. ')" . C / •..•. ",""..I ", ti. "~....;:.>.) __I.. ( \. t.e _ ":..7" ./~

Lucia H. Furry ('/President

2348 JOHN GLENN OR. • CHAMBLEE, GA 30341 • U,S,A. • (404) 458-1516 • TELEX: 700593

Open Dag Eindhoven

De opbouw van de derligman tijdens de Open Dag Eindhoven. (toto Sjaak Gielen)

I

I"

Op de Open Dag van de Kluop de vliegbasis Eindhovenmaakte de demonstratie para-chutespringen voor het eerstdeel uit van een kompleetblokprogramma van lucht-sporten, georganiseerd doorde Nederlandse LuchtvaartFederatie.Voor het publiek en de sprin-gers was echter geen verschilte merken, of het moesten deontbrekende lunchpakkettenzijn. Deze omissie in het regel-werk deed ernstig afbreuk aande overigens suksesvolle dag.

IN DE LUCHT

Vroeg in de morgen van 20september verzamelde zichde groep springers op Soes-terberg.Er was één F27 beschikbaarvoor een grote RW-formatie,terwijl in de andere kist preci-

siespringers en koepel relatie-vers een stoel konden vinden.Het weer was ongekend mooi:een strak blauwe lucht. Teblauw helaas voor het publiekom het relatiefgebeuren tezien, temeer daar ook de kom-mentator het niet in de gatenhad! Achteraf was er ookgeen noodzaak tot kijken,want de dertigman werd nietkompleet. Er waren helaaseen aantal onervaren mensendie niet op tijd konden aan-doeken. Frustrerend overi-gens voor Rob Greven enFrank van Gelder, die zichover de rookpotten haddenontfermd.Gelukkig dat de tweede F27onmiddellijk volgde met losseprecisiespringers en springersvoor een grote koepelrelatief-formatie, georganiseerd doorKees Tops. De formatie bouw-de op tot een dertien man en

dat schouwspel ontlokte denodige Ohhh's en Ahhh's aanhet publiek.Voor de relatievers was het nade eerste sprong om 10.30uur afgelopen. De anderenmochten het nog eens dunne-tjes overdoen.Daarna moest de rest van dedag worden doorgebracht methonger lijden en kijken naarde rest van de airshow, metals hoogtepunt het (Franse)straaljagersteam 'Patrouillede France'. Pas nadat deshow was beeindigd, mochtende springers weer in deTroopship klimmen voor eensnelle vlucht terug naarSoesterberg.

OP DE GROND

Ook op de staticshow warenwe vertegenwoordigd met eeneigen stand. Deze werd inge-

richt en bemand door ledenvan Paraclub Eindhoven dieop de trouwe ondersteuningvan PR-medewerkster Treesvan Mierio konden rekenen.Het resultaat was uit de kunst,mede doordat Harry Kuiperseen mooie achterwand hadversierd.De stand trok erg veel be-langstelling; de folders enoude Sportparachutisten vlo-gen weg. Veel dank voor dezepromotie is verschuldigd aanEllen Lafaire en de familieHoenjet.Een kleine domper op dit ge-beuren echter was de ontdek-king na afloop dat de etalage-pop van onze afdeling wasontvreemd. Klaarblijkelijk hadde bewaking zich overdag alte moe gemaakt met de para's!

Arnold Collenteur

23 SP

F27 Troopship springen 1986

Een schitterende F27-exitfoto van Arjen Vos.

Het afgelopen jaar kenmerktezich door het grote aantal F27paradroppings gespreid overhet hele jaar en verspreid overhet hele land.Één demo (Scheveningen)kon wegens harde wind nietworden uitgevoerd. Er werdwel gevlogen, maar aan dekust was de wind zodanigsterk dat een veilige droppingop het smalle strand tussenzee en boulevard niet mogelijkwas.De overige achttien demo'swerden allemaal uitgevoerd.Bij sommige was een aanpas-sing in de gewenste hoogtenoodzakelijk in verband meteen lagere bewolking, maarde meeste demo's zijn vanafgrote hoogte gesprongen.Omdat reeds vroeg in hetvoorjaar veel demo's bekendwaren, kon er een goede ver-deling worden gemaakt overde clubs. Zo kregen Eelde, Le-lystad, Hilversum, Axel enEindhoven veel deelnemers

van de clubs uit de regio.Ook de organisatie van hetspringen is wat aangepast. Jo-han Bronsveld heeft de koör-dinatie en indeling van despring leiders op zich geno-men. Ook is het aantal club-koördinatoren uitgebreid, alontbreken er nog steeds enigenamen.Het is goed even stil te staanbij de taak van de spring lei-der. Het is namelijk vaak eenbehoorlijke klus om voor take-off alles te regelen. Het begintmet de papieren-kontrole: erzijn nog steeds mensen dieeen dag verlof nemen en hon-derd kilometer rijden om dantot de ontdekking te komendat: de medische verklaring isverlopen, de reservevouwda-tum is verstreken of dat dejaarkeuring niet meer geldigis. Het is bijzonder jammer alsje dan naar huis wordt ge-stuurd terwijl je maten vooreen dertigmans poging om-hoog gaan.

2 mei19 mei24 mei14 juni14 juni27 juni28 juni

. 14 juli3 september

17 september20 september

HilversumEeldeScheveningenLelystadBeusichemGilze-RijenAxelNijmegenYpenburgEindhovenEindhoven

2 x lustrum Icarus2 x vliegfeest RLS1 x vlaggetjesdag1 x vliegfeest1 x gehandicaptendag3 x lustrum DMV1 x vliegfeest zweefvliegclub1 x Vierdaagse2 x 50 jaar vlb, ladies day2 x training open dag Klu3 x open dag Klu

Daarna mag de springleiderde springindeling maken,eventueel in overleg met deRW en CRW loadmasters envervolgens overleg gaan ple-gen met de. vliegtuigbeman-ning over take-of en springtij-den, meteogegevens, hoogtesen aantal jumpruns. Als ditachter de rug is, kan hij despringers gaan briefen en zeop tijd in het vliegtuig trachtente krijgen.Een punt van misverstand isnog wel eens de take-oft tijd.Als je bij je club springt en jezit in de eerstvolgende stick,kun je rustig gaan dirtdiven enfitten, een paar minuten meerof minder maakt niet uit: erdringt toch niemand voor en jijbent de eerste die gaat sprin-gen. Nu, dat is met de F27vaak anders. De bemanningen de spring leider krijgen eenbloktijd om te starten en om tespringen en halen ze dit niet,wordt de start of de jumprungecancelled. Verwonder je

dus niet als een spring leiderstaat te schreeuwen om zijn37 man aan boord te krijgen.Hij doet het voor de springersen niet voor zichzelf.Maar genoeg geschoolmees-ter. Er is door veel mensenontzettend fijn gesprongen. Erzijn weer persoonlijke en clubrekords verbeterd, dertigmansRW pogingen gedaan en gro-te CRW stacks gemaakt. Ookmochten een aantal voor heteerst uit de F27 springen enals altijd vonden ze het eenfantastische belevenis.Voor 1987 hopen we dat erweer veel organisatoren vanvliegfeesten naar de Klu stap-pen en een F27 met para'svragen. Het toewijzen van deF27 vinden ze geen probleemen gelukkig komen ze naar deKNVvL om de springers tekrijgen.Mogelijk moeten we de eisenvoor bijvoorbeeld Schevenin-gen wat verhogen: springersmet ruime demo-ervaring enniet te licht in gewicht, wantsommigen onder ons wegenzo weinig dat ze met acht me-ter wind al achteruit lopen enik moet er niet aan denken datje dan boven Scheveningenhangt.Ook bij grote vliegfeestenmoeten we ons afvragen watde doelstelling is van de de-mo. Een dertig mans pogingvanaf 12.000 ft met een lan-ding op 500 meter vanaf hetpubliek heeft als publiekstrek-ker veel minder waarde daneen F27 die leeg loopt op5000 ft en waarbij iedereenklein CRW-werk doet, zoalsbi- en triplanes, stacks, side-by-sides en landingen vlakvoor de voeten van het pu-bliek.

De KNVvL F27 koördinator,

Koos Verhaar

levertijd 3 wekenBESTEL NU i!!

telefoon: 050 - 416057

Hoendiepskade 29718 BD Groningen

-Nieu\N en exclusief voor Nederland!

Het snelste RVV suit rrr o rri eri r.eet verkrijgbaar.

••Bel om inlichtingen of bestel een folder.

.•.I

Voor de vierde maal in suk-sessie werden er door het Af-delingsbestuur middelen be-schikbaar gesteld, zodat deJeugdtraining ook dit jaar konworden voortgezet.Het doel van de Jeugdtrainingwas èn is door middel vancentrale trainingen èn deelna-me aan wedstrijden de basisin met name het precisiesprin-gen te verbreden en op eenhoger peil te brengen.Na evaluatie van het vorigeseizoen, waarna een paar ou-de rotten het veld moesten rui-men voor nieuwelingen, werdop 23 maart dit seizoen met

...•

Jeugdtraining '86. ~

~

een theorie-avond geopend.Door slechte weersomstan-digheden kwam het in hethieropvolgende weekeindeniet tot springen. Van de ge-plande zestien trainingsdagengingen drie dagen door slechtweer verloren. Alle trainingenvonden, evenals het vorigeseizoen, plaats op het Natio-naal Centrum. Mede dankzijde voorrangsregeling kondende twaalf jeugd leden 590 trai-ningssprongen maken tegen281 in 1985.Naast trainingen werd dooroudere jeugd leden aan eenachttal internationale wedstrij-den deelgenomen. Absoluuthoogtepunt vormde de deel-name van vijf leden aan eenwedstrijd in de volksrepubliekPolen. De minder ervaren le-den sprongen een paar natio-nale wedstrijden. Alhoeweltwee wedstrijden (Flevo en deTeuge Tulip Trophy) niet wer-den versprongen, konden erin jeugdtrainingsverband tochnog 388 wedstrijdsprongenworden gemaakt tegen 315 in·1985.

- eigen uitrusting met 'preci-siesquare' bezitten

- minimaal 25 sprongen metdeze square hebben ge-maakt

SEIZOEN 1987

Henk geeft een debriefing na een wedstrijdsprong tijdens de Martini Trophy bij de NNPC.

Voor het komende seizoenheeft de afdeling wederomeen budget beschikbaar ge-steld om jonge spring(st)ersde gelegenheid te geven zichte bekwamen in het precisie-springen.Heb je interesse en voldoe jeaan onderstaande eisen, danmoet je je vóór 1 maart 1987schriftelijk bij mij aanmelden.

- niet ouder zijn dan 24 jaar(datum 1-1-'87 bepalend)

Para Ski te SchaesbergVrijdag 12 september 's avondslaat onder aan de ski-heuvelaangekomen, werden we met-een ondervraagd: 'Gaan jullieskiën? Heb je het wel eenseerder gedaan? Maakt nietuit, hier heb je latten, stokkenen schoenen en daar is deberg.'Goed, wij (twee man CPV) wa-ren overtuigd: er moest wor-den deelgenomen aan hetskiën, want dat is fun! Zodacht de FD er ook over, wantde FD-delegatie was vijftienman sterk, hetgeen het halvedeelnemersveld vormde. Onsteam werd aan de bar nogeven geformeerd en na enkeletaktieken & strategieën en eenbeetje bier, hop naar bed.Zaterdagmorgen werd er be-gonnen aan de wedstrijd ende verwachting omtrent de he-li bleek te kloppen. Jawel, de-zelfde als die werd gebruikt bijde Eerste Knokke ParachutingSerie met dezelfde vlieger

I"

II.",

maar zonder permanentje. Enook hier had niemand hemverteld hoe je para's moestdroppen, want een piloot dieop 2000 ft loodrecht de wind-lijn passeert (in een dertig gra-den bocht je) en tegen de spot-ter van een vijfmansteamroept: 'GO BOYS, GO!!',heeft mijns inziens nul ver-stand van droppen. (Het kanzijn dat dit iets overdreven is!)Mais alors, de wolken blevenhoog genoeg en er werdentwee ronden versprongen.Toen even een pauze van eenhalf uur (?) en er werd begon-nen aan de derde ronde, dieechter maar voor de helft werdafgesprongen. De 'sky had z'nlimit' op 1300 ft gelegd. Danmaar op de latten.Iedereen mocht twee afdalin-gen maken (reuzen slalom) ende tijd werd tot op de 1000stesekonde nauwkeurig vastge-legd.Voor wat betreft de techniek

en snelheid van de diversedeelnemers waren er nogalgrote verschillen, maar datverhoogde juist de pret.Het weer van die dag en deverwachting voor de zondagdeed de organiserende herenbesluiten de wedstrijd geldigte verklaren en op de zater-dagmiddag zelfs nog de prijs-uitreiking te laten plaatsvin-den. Verrassend was de hoe-veelheid 'blik' die in een vlottempo werd uitgedeeld. Voorzover ik het heb kunnen bij-houden, waren er de volgendeklassementen:- para's die ook hadden deel-

genomen aan het skiën,- para's die niet hadden deel-

genomen aan het skiën,- skiërs in de internationale

klasse (de tien beste).- skiërs in de nationale klasse

(de rest),- kombinatie para/ski interna-

tionale klasse (de tien vanhet derde aandachtsstreep-

Vergeet niet om bij aanmel-ding je naam, adres, telefoon-nummer, geboortedatum enberoep te vermelden.Voor meer inlichtingen kun jebij mij terecht: Waemelslant89, 6931 HT Westervoort, tel.(08303) 18458 ('s avonds).

Henk Nijhuis

je),- kombinatie para/ski nationa-

le klasse (de rest van hetvierde aandachtsstreepje).

- teams para/ski internationa-le klasse (drie teams),

- teams para/ski nationaleklasse (ook drie teams).

Bij elkaar dus ongeveer achtmaal drie is vierentwintig plak-ken (voor dertig deelnemers).Op zich is deze vrijgevigheidwel aardig, want met een beet-je kunnen en inzet heb je aleen medaille.Last but not least mag nog deuitstekende scheidsrechters-groep onder leiding van deheer René Boidin worden ge-noemd, die weer keurig werkleverde.Jammer van het weer, wantorganisatorisch zat alles goedin elkaar. Al met al een gezelli-ge glad verlopen wedstrijd diebeter weer verdient.

Harry Bos, CPV

25 SP

De tandem en zijn andere mogelijkhedenAfgelopen zomer heb ik deelgenomen aan de Tandem-masterkursus georganiseerd door Skydive Günter,Voor deze kursus had Günter Ted Strong en Bill Morrisseynaar Duitsland laten komen. Velen zullen Ted kennen alsdirekteur van Strong Enterprises, terwijl Bill ooit de manwas die in 1984 de tandem in Nederland via Texel, Teuge enUden Sportief introduceerde.De kursus, met name de inhoudelijke kant, beloofde tochredelijk veel en zeker met Ted en Bill, de mannen van heteerste uur.In dit artikel wil ik ingaan op de systemen en de door Strongontwikkelde STRONG TANDEM TECHNIEK.

Voor zover mij bekend, zijn erop het ogenblik twee tandem-systemen op de markt: deHAWK DUAL en de VECTOR2, gemaakt in de fabriekenvan respektievelijk Ted Strongen Bill Booth. Het zijn afgelei-den van bestaande systemen.De systemen hebben gemeendat ze werken met behulp vaneen zogenaamde DROGUEchute, die de valsnelheid be-perkt tot 110-120 mph. De ak-tivering van de hoofdkoepelgeschiedt door twee handelin-gen. Hoofd- en reserve koe-pels zijn squares.Verder verschillen de syste-men nogal in details en mo-gelijkheden.De (meest essentiële) detail-verschillen zijn:

Fysieke vorm rig en drogueDit is meer een kwestie vansmaak dan van kwaliteit. Bei-de systemen zijn van uitste-kende kwaliteit. De Vector 2 issportiever, de Hawk Dual iseen degelijk rig.

KoepelsDe drogue chutes zijn kwavorm duidelijk verschillend.Het ontwerp van Booth heefthet model van de ons beken-de throw away pilot chute, ter-wijl Strong's ontwerp eensoort ronde bol is.Beide zijn uitgerust met eenanti-inflation systeem, waar-door de drogue tijdens devlucht geen weerstand meerbiedt.Om te voorkomen dat de dro-gue door de turbulente luchtboven het tandem paar gaatslingeren, gebruikt Strong eenzogenaamde kiel. Dit is eenbrede band van verstevigdripstop nylon die is geïnte-greerd in de kevlar bridle.Booth heeft hier eenvoudigeen vijf centimeter brede ke-vlar bridle voor gebruikt.

SP 26

Zowel Booth als Strong ge-bruiken voor de reserve enhoofd koepel gelijke koepels.Booth gebruikt de 375 sq.ftHIGH LIFTER. Strong de doorhem ontwikkelde 420 sq.ftMASTER.Als extra is de reservekoepelvan Strong uitgevoerd met ke-vlar lijnen en verstevigings-randen, wat voor terminal-openingen meer veiligheidbiedt.Wat de flare-eigenschappenvan de MASTER betreft, kanik persoonlijk zeggen, dat de-ze uitstekend zijn. Zowel bijharde wind als bij nul wind pri-ma landingen en dat is zekermet passagiers een uitsteken-de service. De HIGH LIFTERdaarentegen is bij nul windwat minder goed uit te flaren.De stuur-eigenschappen vanbeide koepels zijn goed tenoemen, maar in halve remmoet je de passagier tochaanspreken. De bedoeling isdan ook dat de passagier ge-durende de gehele vluchtmeestuurt. Tijdens final kun-nen korrekties tot op hetlaatste moment worden uitge-voerd zonder heftige reaktiesvan de koepel.

Leuk te vermelden is dat jemet de MASTER bij nul windhoog moet flaren. Het resul-taat is dat je op ongeveer an-derhalve meter boven degrond stilstaat en rechstandiglandt. Dit vereist toch wel eni-ge moed, aangezien je in eenkort tijdsbestek veel qrcnd-snelheid moet wegwerken.Doordat- je bijna geen hoogteverliest en toch nog redelijkhoogte hebt, krijg je de indrukdat je een overshoot gaat ma-ken, of dat de koepel gaat stal-len. De neiging is dan de koe-pel weer te laten vliegen enkenners weten wat dat bete-kent ...

Bill Morrissey en Ted Strong. (foto Ingrid Zoetrnulder).

De 3-D ring voor bevestigingpassagierDe 3-D ring is een vinding vanStrong. Hij heeft de bestaandeD ring aan de moderne 0 ringvan het driering circus gelast.Via een speciale hardingsme-thode heeft hij bereikt dat ditstuk hardware zo sterk is datmet gemak de openingskrach-ten van zowel main als reser-ve kunnen worden verwerkt.Booth heeft dit bereikt door detwee ringen met behulp vanwebbing te koppelen.

Twee mogelijkheden hoofd-koepel aktiveringWat eigenlijk het rig vanStrong zo aantrekkelijk maakt- het Booth rig heeft dit he-laas niet - is dat de hoofd koe-pel zowel vanaf de instruk-teursplaats als van de passa-giersplaats kan worden geak-tiveerd. Dit houdt in dat dit rigvoor meer doeleinden kanworden gebruikt.Beide systemen zijn uitgerustmet een ripcordsysteem.Strong gebruikt het ons be-kende ripcord, Booth gebruiktde met tefal of pvc gecoverdestaalkabel met dildo.

Drogue-aanhechting aan rigBij beide systemen heeft menvoor de aanhechting van de

drogue gebruik gemaakt vanhet driering circus. Bij hetStrong systeem komt de aan-hechting vanuit het centrumvan het rig; bij Booth komt dievanaf de onderkant van hetrig.Wat het aanhechtingspunt be-treft, schijnt het rig van Strongvoordelen te bieden voor watbetreft de wend baarheid tij-dens de vrije val.

Dit waren de belangrijkste ver-schillen van de in omloop zijn-de systemen. Natuurlijk valt erveel meer over te vertellen,maar ik wil toch meer de na-druk leggen op de mogelijkhe-den die het tandemspringenbiedt.Een van de beweegredenenwaarom ik met tandemsprin-gen ben begonnen, is de ma-nier waarop Ted Strong dezaak benadert. Hij ziet name-lijk in het tandernspringen eenmogelijkheid om mensen, zo-wel de passagier als de leer-ling, met de sport kennis telaten maken. Ted heeft danook een TANDEM TRAININGSTECHNIEK ontwikkeld waar-mee men in een individueleopleiding een leerling na mini-maal vijf tandemsprongen eenzelfstandige vrije val spronglaat maken.

Henk Verbeek met passagier. Het is duidelijk te zien dat de aanhechting van de drogue bij d'Vector vanaf de onderkant van het rig komt. (foto Sj aak Gielen)

Deze TTT bestaat uit:- vijf tandemsprongen- een zelfstandige vrije val

sprong met een speciaalrig met drogue

- een zelfstandige vrije valsprong zonder drogue

Deze TTT is het resultaat vandrie jaar tandemspringen en iskwa leerdoelen deels te ver-gelijken met AFF.Alle sprongen worden ge-maakt van 8000 ft waarbij deopeningshoogte minimaal3000 ft en maximaal 4000 ft is.Voor de eerste tandemsprongwordt de leerling terdegevoorbereid.

Deze voorbereiding bestaatuit:- introduktie materiaal- fitten van passagier/leer-

ling- fitten van de tandem- aanhaken- spotten- exit procedure- vrije val- vliegtuig procedures, voor-

tijdige exits- vliegen met de koepel- reserve procedure

Na deze opleiding volgt deeerste zogenaamde introduk-tiesprong. Voor deze sprongmoet de leerling een minimalebelasting hebben en zal desprong hoofdzakelijk bestaanuit alleen maar vallen. Tijdenshet vliegen aan de koepel kanreeds volledige aandacht wor-den besteed aan vlieg- enlandingsprocedures.Net als bij andere sprongenvolgt na elke sprong een de-briefing en worden alle hande-lingen nog eens exakt uitge-voerd. Voor elke tandem-sprong worden alle aangeleer-de handelingen herhaald ende nieuwe, passende bij desprong, bijgeleerd.Bij sprong twee, drie, vier envijf worden de oefeningendraai links en rechts, delta entracking aangeleerd en moetde hoofd koepel door de leer-ling worden geaktiveerd.Omdat het passagiersharnaskan worden uitgerust met eendummy ripcord en ontkoppe-lingsdildo, kan in deze spron-gen de reserve procedureworden geoefend. Dit alles on-der toeziend oog en onderzeer realistische omstandig-heden.Bij de eerste oefeningen draailinks en rechts, delta en trac-

king, ligt het initiatief bij demaster. Deze grijpt de polsenvan de leerling/passagier enlaat de voeten inhaken. Hier-door krijgt de master volledigekontrole over de leerling/pas-sagier.Afhankelijk van de progressievan de leerling, zit er na devolgende sprongen een af-bouw in. Initiatieven tot hetaanzetten van de oefeningenworden aan de leerling over-gelaten. Dit betekent dat deleerling zonder lichaamskon-takt onder de master vliegt,die de ingezette beweging al-leen maar volgt of korrigeert.Als extra opdracht in sprongvijf moet van openingshoogteworden afgeweken. Was heteerst 4000 ft, nu komt de ope-ningshoogte op 3000 ft te lig-gen. Dit is de voorbereidingop de eerste solo sprong.Het spotten wordt direkt vanafsprong twee meegenomen enook hier geldt een afbouwvoor de master want de leer-ling moet uiteindelijk zelf spot-ten en zelfs de streamer uit-gooien.Zijn de vijf tandemsprongennaar behoren uitgevoerd, issprong zes de eerste vrije valsolo sprong. Voor deze sprongwordt gebruik gemaakt vaneen speciaal rig, dat te verge-lijken is met het tandemrig,

. maar dan in verkleinde vorm.Dus ook hier een drogue. Dedrogue wordt met behulp vaneen staticline systeem geakti-veerd en houdt gedurende de25 se konden vrije val de leer-ling in stabiele toestand. Door-dat de leerling zich geen zor-gen hoeft te maken over zijn/haar stabiliteit, kan geduren-de de vrije val een relaxed ge-voel worden ontwikkeld dat desprong gunstig beïnvloed.Ook hier geldt weer de kon-ventionele ripcordpull, zoalsgeleerd tijdens de tandem-sprongen.Net als bij de laatste dummyripcordpull en eerste clear &pull, behoren de vijfde tan-demsprong en zesde (duseerste vrije val) sprong op ééndag te geschieden. Om deleerling te ontlasten, wordt dit-maal voor hem/haar gespot.Het spreekt voor zich dat erter dege naar deze sprongwordt toe gewerkt en dat nietsaan het toeval wordt overgela-ten. Strong stelt dan ook datde leerling een schriftelijketest moet afleggen.Als extra veiligheid bij deze

kan nu in een normaal pro-gramma binnen de club wor-den afgehandeld.Het nivo dat na zeven spron-gen is bereikt, is ongeveerklein B of vijf AFF.

Lammert Dijkstra als master en Klaas Brouwer als passagier via de op de voet van Klaasgemonteerde kamera opgenomen.

sprong kan gebruik wordengemaakt van een AAD. Strongadviseert deze te monteren opde drogue-release (drieringcircus). Voortijdige aktiveringvan de AAD resulteert alleenmaar in een voortijdige ope-ning van de hoofdkoepel.Voor de reserve adviseert hijeen square, net als de hoofd-koepel. Deze reserve moetzijn voorzien van een freebagen pilot met springveer.Let op een juiste brakesettingter voorkoming van stalIs.Indien sprong zes goed is ver-lopen, kan bij sprong zevende drogue worden weggelatenen een voor ons bekendevrije val sprong worden ge-maakt. Ook hier natuurlijk degebruikelijke degelijke voor-bereiding. Aangezien de leer-ling weet hoe hij/zij moetdraaien, mag dit in sprong zesen zeven als oefening wordenopgedragen. .Er is nu natuurlijk een idealesituatie voorgesteld, maar dekans is groot dat er meerderetandemsprongen moeten wor-den gedaan. Dat is op zichniet vreemd; kijk maar naar dekonventionele opleiding ennaar AFF.Hoe nu verder na een dergelij-ke opleiding?De leerling is nu aan hogesprongen gewend en moet netals bij AFF afbouwen naarlage sprongen. Dat afbouwen

Wat zijn nu zo ongeveer dekosten van deze opleiding?Een echte kostenraming isniet goed te geven, maar zalom en nabij de tweeduizendgulden gaan liggen.Om nu verder in details tegaan treden, heeft geen zin.Hiervoor verwijs ik naar dedoor Strong uitgebrachtesyllabus.

Ik denk dat met dit stuk is aan-gegeven dat tandem springeneen nieuwe ontwikkeling opopleidingsgebied aan kan endat er veel meer mogelijkhe-den open liggen. Ik noemmaar tandemspringen alsovergang van ronde bol naarsquare, vervangen van deeensprongsopleidingen, in-passen in de konventioneleopleiding, enz.Ik hoop dat ik een bijdrageheb geleverd om het tan-demspringen wat meer uit zijnisolement te halen en het vol-gend jaar wat meer info te ver-strekken over mijn ervaringen.

Tandem, fun for two.

Lammert Dijkstra

27 SP

Ir= _

OpeningenEen van de aspekten waar je als springer een chute op be-oordeelt, is de opening.Sommige mensen hoor je er niet over, anderen klagen steenen been.Hoe dan ook, het is een geliefd onderwerp voor aan de bar.Bij deze een poging tot een meer systematische benade-ring.

Over de openingen van squa-res hoor je de laatste jarenmeer klachten dan in het tijd-perk van de clouds en cruis-airs.De openingen zijn in het alge-meen harder; vooral bij nieu-we koepels. Daarentegenhebben we ook kennis ge-maakt met het fenomeen dateen chute na zo'n 300 spron-gen steeds langer gaat 'sni-velen'.Vele ervaren springers heb-ben niet zo'n moeite met zo'nlangzame opening: ze vindenhet lekker rustig en redenerendat het hun rug spaart.Het kan echter ook te gekworden.Te 'koele' springers moetendan op hun vingers wordengetikt om het te verhelpen.Het risiko wordt te groot datzo'n optimist vrolijk naar 1000ft door-snivelt voordat ie über-haupt op 't idee komt dat God't anders wil.

reserves ook gedaan: deneus komt eerder in deluchtstroming. Wel oplet-ten dat je in een latere fasevan het vouwen niet alsnogde neus inpakt.

C. De slider aanpakken.Een slider heeft de eigen-zinnige eigenschap dat demaat zowel de weerstandals de spreiding tussen delijngroepen bepaalt. Ditlaat de fabrikant maar eenbeperkte marge waarbin-nen de ideale maat kanworden gevonden.We kunnen dus niet on-gestraft een minimodel sli-der monteren. Hij zou we-liswaar weinig weerstand(opwaartse druk) hebbenmaar eveneens geen kansaan de chute geven om deslider naar beneden te du-wen, omdat de slider teweinig spreiding toelaat.Voor de Pegasus kwam defabrikant .met het idee om

Als de chute diep in deremmen staat, willen decellen niet open door hetgebrek aan voorwaartsesnelheid. In ekstreme ge-vallen krijg je een rock 'nroll opening (zoals nuekspres op de tandemvee-tor), waarbij de chute tij-dens de opening al naarachteren valt en vervol-gens lekker gaat klepelen.Waarschijnlijk wordt deopening bespoedigd doorde lussen in de stuurlijndichter bij de toggles teplaaten.

harde openingenBij moderne squares tredensteeds vaker klachten op overonakseptabel harde openin-gen. Onakseptabel is: last vannek en/of rug, striemen op debenen van de beenriemen,sterretjes zien en een afdrukvan de hoogtemeter in hetgelaat.Grofweg kunnen er naar mijnidee drie oorzaken wordenaangewezen:

1. Kees Tops van Air Enter-prises wijst erop dat de ge-middelde valnelheid is toe-genomen door de strakke

eens bekijken welke maatre-gelen we kunnen treffen omonze ruggen te sparen:

1. Een hoge valsnelheid isheel goed af te remmen.Maar nee, we hebbenhaast. Liefst gaat de pilotdirekt uit de tracking weg.Dat is natuurlijk vragen omknalopeningen. Het per-centage RW-ers dat nogde moeite neemt om eerstaf te zwaaien, schat ik op1%. Als we deze handelingzouden herinvoeren, kon-den we vanuit de trackingeerst in een grote X afrem-men, netjes afzwaaien endan pas de pilotchute in deluchtstroom brengen. Ditzou in elk geval de snatch-force kunnen verminderen:dat is de klap bij linestrechals de pilot en de bag op devalsnelheid van het li-chaam worden gebracht.Maar ik denk dat ook deontplooiingssnelheid welafneemt.

2. De fabrikanten kraken hunhersens om de ontplooi-ingssnelheid terug tebrengen.De eerste aanpak geldtmeestal weer de halve

Een openîngssequence gefotografeerd door Freddy Leising.

Dan heb je de bangerikken:die moeten niets hebben vansnivelen en streameren. Zewillen worden gerustgestelddoor een stevige openings-klap.Er zijn verschillende manierenom de opening van een onwil-lige square te bespoedigen:

A. Normaal gaan vouwen!(zie hieronder)

B. Als je gewend bent deneus naar binnen (bove-nop de chute dus) te slaan,kun je hem naar benedenslaan. Dit wordt bij square-

SP 28

een plooi te leggen in deslider zodanig dat ie vanvoor naar achter korterwerd. (De spreiding tussende voorste en achterste lij-nen luistert minder nauw.)Zo wordt de weerstandminder en komt de slidermakkelijker omhoog.Een identieke truuk is deoplossing zoals toegepastop de Unit: met de hotknifeeen rond gat uit de slidersnijden. Klein beginnen,groter kan altijd nog!

D. Ook de halve-rem-afstelling speelt een rol.

pakken. Relatievers krij-gen dus dezelfde proble-men als stijlspringers.

2. De snelle relatiefkoepelshebben een slanker pro-fiel; een kleinere cel-hoogte. De cellen zijn duseerder gevuld. Vooral bijnegencellen blijkt dit heelduidelijk.

3. Squareparachutes openenuit zichzelf zo goed dat on-gestraft de meest vreemdevouwmethodes zijn inge-burgerd.

Laten we in dezelfde volgorde

rem: dieper in de remmenzetten. Je kunt dit probe-ren met de daisychain-methode. Niet verkeerdknopen want dan kan iemoervast raken: met eenbeetje pech moet je zelfschoppen.Er is een grens: als je tediep afstelt, gaat de chuteeerst streameren en krijgje dezelfde situatie als hier-onder (3) geschetst.Daarnaast kunnen we devouwmethode wijzigen.Toen Paraflite de Nimbusnegencellen op de markl

bracht, klaagde men overde 'real crackers' van ope-ningen. Paraflite schreefvoor dat, om de neus uit dewindstroom te houden, hijtweemaal werd omgesla-gen zodat de A-lijnen op deB-lijnen kwamen. De neusmoest niet worden inge-rold, omdat ie dan toch nogde kans zou krijgen los teslaan.Sommigen zoeken het ookin de stabilisatiepanelen.Op moderne chutes zijndie van voor naar achteraan de cel vastgenaaid.Misschien dat de chutezich daardoor snellerspreidt. De oude vectortandemchute van Pioneermoest op aanwijzing vande RW-shop worden ge-modificeerd: de stabilisa-tiepanelen moesten wor-den losgehaald tussen delijnaanhechtingen.Tenslotte komen we weerbij de slider terecht. Weproberen de weerstand tevergroten zonder een gro-tere spreiding toe te laten:bij de tandemchute wordteen bolle slider gebruikt(als een klein chuutje dus).Performance Design heefteen slider die van voornaar achter lang is. Hetnieuwste is de 'Iip-slider'(zie de vorige SP) van Pa-raflite. De cellen zoudenminder snel openen omdatde lucht er langs wordtgestuurd en bovendienontstaat er een stroming

over de slider waardoor ielift (opwaartse druk) zoukrijgen. Air Enterprises inBreukelen eksperimen-teert nu ook met lipslidersop de Skylark 11. Bij hetschrijven van dit artikel wa-ren er echter te weinigsprongen gemaakt omkonklusies te trekken.

3. En nu eindelijk m'n ei de-poneren: de vouwmetho-des.Onder het motto van tijds-besparing stapten demeeste springers af vanhet manual vouwen en ver-zonnen methodes in detrend van 'hoe moeders dezakdoeken vouwde'. Hetargument van tijdsbespa-ring is onzin, gewoon nietwaar. Erger is dat de me-thodes ook aan leerlingenwerden geïnstrueerd: dezestakkers voeren de hande- .lingen uit zonder enig in-zicht in de onlogika ervan.Het ergste vind ik echterdat de gewraakte metho-des nu ook bij clubsquaresworden gebruikt. Echt af-grijselijk en wat mij betreftniet voor niets zo'n hoogmalfunktiepercentage.Mijn bezwaar geldt het rol-len en de diverse manierenwaarbij de neus en destaart naar het middenworden geslagen. Ik vindhet zo onlogisch omdat dechute zich niet vrij kanspreiden. Kijk er maareens recht van onder te-genaan:

lekening Nathalle Chudiak

de kracht voelt ie rechtstreeksin de zitstoel van het harnasen in z'n rug.Een manual vouwmethode le-vert volgens mij een komforta-beier opening op, omdat deontplooiing al is begonnen bijlinestretch: een deel van deontplooiingskracht ondergaatmen dus bij het rechtop ko-men. De rest van de ontplooi-ingskracht moet men dan nogrechtop opvangen, maar die isdus minder. De trashpack-(propack-)methode is in dit op-zicht overigens net zo goedals de manualmethode: in fei-te zelfs bete r.

MateriaalIk trek wit weg als ik som mi-gen gadesla die bij hetinslaanof -rollen niet eens spanningop alle lijngroepen houden.Johan Bronsveld: 'Moet jeeens zien wat een rotzooi zedan boven de slider hebbenals ze die naar boven trek-ken!' Het is een wonder welkemishandelingen squares kun-nen doorstaan.Behalve de kans op beschadi-gingen (brandvegen) krijgt dechute geen kans om zich ge-lijkmatig te openen. De a-symmetrie van de openingkan de spanning van bepaal-de lijnen afbrengen, bepaaldedelen van de koepel overbe-lasten. Parachutebouwer TedStrong beaamt dan ook dat diteen oorzaak kan zijn vanscheef vliegende chutes!Met betrekking tot harde ope-ningen heb ik de gedachteontwikkeld dat springers hunchute zo in elkaar vouwen dathet apparaat na linestretcheerst naar hartelust gaat stea-meren. De springer is rechtopgetrokken, heeft weinigweerstand en keldert goeddoor (misschien nog wel ietsharder), terwijl de koepel zichvoorbereidt om even later meteen enorme dreun te openen.De tijd tussen linestretch enontplooiing is te lang gewor-den. De klap van de ontplooi-ing is zeer onkomfortabel voorde springer, omdat dezereeds rechtop was gebracht:

NawoordZoals vooraf is gesteld, is ditartikel slechts een poging ommeer duidelijkheid in dit ge-liefde onderwerp te brengenen naar ik hoop is het ook eenaanzet voor een interessantediskussie. Ik voel me alsiemand die z'n kop heeft uit-gestoken, omdat ik helemaalniet de kapaciteiten heb ommijn ideeën natuurkundig teondersteunen. Daar staat te-genover dat op dit gebied nie-mand de wijheid in pachtheeft. Dat blijkt wel uitgesprekken met fabrikanten.Ook zij komen tot hun (ver-meende) oplossingen doorvan alles te proberen.

Arnold Collenteur

De Engelse springer Graham Heywood draagt op deze foto een Slicsuit, een overall gemaaktdoor de Engelse wedslrijdspringer Rob Culpus. Het pak lijkt op een Skylite skinsuit mei een lor-50 van elastisch materaal en armen en pijpen van polycatton. Verschillende grips worden gele-verd. Het getoonde pak is uitgevoerd mei 'cowboy-flappen', stukken slof op de zijkant van hetdijbeen. Een Slicsuil kost f 75 in de standaarduitvoering. (toto Ingrid Zoetmulder)

29 SP

SkydiveGünterSkydive Günter heeft haar li-centie om koepels te bouwenvan Glide Path International(o.a. Fury, Firelite en Manta)teruggegeven aan de Ameri-kaanse fabrikant.Volgens Günter Wörlein is ermomenteel weer een rechts-zaak gaande tussen SteveSnyder (Paraflite) en GlidePath (voorheen Django) en wilhij geen risiko lopen hierin teworden betrokken.Intussen hebben de naaistersvan Skydive Günter een oplei-ding achter de rug voor hetbouwen van Laser en Rascalsquares in licentie van FlightAdventure Research, een an-dere jonge Amerikaanse fabri-kant. De kwaliteitskontrolevan Günter is goedgekeurd ende produktie is gestart. Vol-gens Günter zullen de prijzenvan de Lasers en Rascals wor-den verlaagd zodra de 'naai-snelheid' is opgevoerd.

Problemen met K-reserves van PioneerBezitters van een witte Pioneerreserve uit de K-serie, ge-bouwd in de periode oktobertot en met december '81, moe-ten hun parachute onmiddellijklaten kontroleren door een val-schermtechnikus alvorens erweer mee te springen.Amerikaanse riggers ontdek-ten bij routine-repacks dat destof van sommmige K-20 reser-ves makkelijk scheurde tijdensde 'duimtest' . Onderzoek weesuit dat een inferieure voorraadwitte stof eind 1981 in para-chutes was verwerkt.Fabrikant Pioneer, die overi-gens is gestopt met produktievoor de sportmarkt, heeft een

bulletin uitgegeven waarinwordt voorgeschreven dat deK-20's met de volgende serie-nummers niet mogen wordengesprongen en terug moetenworden gestuurd:

598539 598553 598864598540 598554 598962598541 598555 598996598542 598556 598997598546 598579 598998598547 598842 598999598548 598843 599002598549 598844 599003598550 598845 599007598552 598858 599164

Anonieme bronnen adviserenechter dat elke bezitter van

een K-reserve, gebouwd aanhet eind van '81, zijn reserveinspekteert. Zij menen dat Pio-neer niet in staat is om exakt tetraceren in welke koepels deslechte stof is gebruikt.Bovendien is niet met zeker-heid te zeggen of de kwaliteitoorspronkelijk al slecht was ofdat die ongewoon snel is gede-gradeerd na het verlaten vande fabriek.De Amerikaanse TSO (techni-cal standard order) schrijft voordat fabrikanten hun grondstof-fen testen alvorens ze teverwerken.

Chute Service Teuge

Barst in harnas-ringOp een Talon rig van RiggingInnovations werd in septembereen harnas-ring aangetroffenmet een barst erin.De ring is identiek aan deRW-1 ring van 3 Ring Inc.maar gesmeed door BourdonForge Co. en geleverd door DJAssociates. Deze ringen zijngemerkt met 'DJ-1 '.De betreffende ring werd ge-

test en brak pas bij 3750 pondtreksterkte, terwijl ie voor 2500pond is gecertifieerd.Hoewel dit soort defektenmeestal is beperkt tot een en-kele ring die door de visuele in-spektie slipt, wordt door Rig-ging Innovations aangeradenom de harnasringen regelma-tig te kontroleren op barsten ofscheurtjes.

Dit geldt evenzeer voor ringenvan andere fabrikanten: on-langs brak een ring, geleverddoor Parachutes de France,door de openingsschok. Ookhier ging het volgens de fabri-kant om een incident. Niette-min is daarna besloten om elkering voor het verlaten van defabriek te kontroleren.

Chute Service Teuge

•

I.~CCELERATEnFREEFAtuPrivate skydiving lessons withSCHQOL- of-HUMAN FLIGHTnslfuctors.

- Modern equipment- Courses taught in English.- Individually scheduled course dates.- Low tuition

CENTRO de PARACAIDISMOCOSTABRAVA

'®@©®D~ -CALENDABCPCB- ~©©®O~October 11 through 19, 1986SKYVAN, PILATUS TURBO PORTER.

OC-MAS ~@@@O~Decembre 20, 86, through January 4,87CASA 212, SKYVAN, PILATUSTURBO PORTERS.

(Sl{YDMNG CLINICSRW, CRW INSTRUCTlON.

SKYDIVE SPAINFor a comprehensive information package contact:CENTRO de PARACAIDISMO COSTA BRA VA, Apartado de Correos 194, Ampuriabrava, Gerona, Spain, Phone 72 45 Ol 11

or SCHOOL of HUMAN FLIGHT, Postfach 103, CH-5001 Aarau, Switzerland (Telex 981 183).

De kunstvan hetparachute onderhoud'[

Helaas maakt de Nederlandse winter het ons wat moeilijkeronze geliefde sport daadwerkelijk uit te voeren dan dezomer.Geen reden echter om je setje de hele winter in de kast teproppen (zie het Redaktioneel van de vorige SP). Want, hoe-wel de ervaring is dat je toch meer 'binnen' zit ook op door-de-weekse avonden (vroeger donker enzo), kan je die tijduitermate goed besteden aan het onderwerp van dit artikel:onderhoud.

Eerst wat zaken die je daarbijmisschien te binnen schieten,maar waarover het niet zalgaan:- Direkte schade als gevolg

van je laatste sprong: datlaat je natuurlijk meteenrepareren.

- Repack van of wat dan ookmet je reserve. Is daar watmee: naar de rigger.

- Jaarkeuring, voornamelijkbelangrijk voor reserve enrig: alleen voor riggers.

Waar gaat het dan wèl over?Het gangbare spring materiaalwaar jij en ik mee springen.Het lijkt misschien wat over-dreven, maar laten we aanne-men dat de gemiddelde sprin-ger niet tot de zeer gefortu-neerden behoort en dus niet instaat is zich elk jaar nieuw ma-teriaal aan te schaffen; hetnieuwste van het nieuwsteuiteraard.De konklusie die hieruit valt tetrekken, is dat er vrij veel men-sen zijn die een langere perio-de - jaren - met dezelfde spul-len springen. En spullen slij-ten, gaan vanzelf langzaammin of meer kapot.Zo dramatisch is dat niet, hetgebeurt met alles en iedereenweet voor zichzelf dat er weleens een kleinigheidje losraakt, scheurt enz.Meestal tikken dit soort man-kementjes niet zo aan, maarals je maar lang genoeg wachten er niets aan doet, is je fon-kelnieuwe setje na een tijdjeeen flodderig vod. (Wat na-tuurlijk niet meteen inhoudtdat het niet meer goed funktio-neert.) Misschien zou het watbeter kunnen, maar ach ... al-les went. Met wellicht zo hieren daar wat geknutsel lukt hetnog wel: zonde van de moeite(en ergernis): doe er wataan !!!Hoe weet je wat je kan doenaan het onderhoud van je

1

materiaal?Het is waarschijnlijk het han-digste om van beneden naarboven of vise versa langs jemateriaal te lopen. Er bestaanuiteraard vele verschillendesamenstellingen, merken enuitvoeringen van zowel chuteals rig, maar in grote lijnen zit-ten er overal dezelfde onder-delen aan.Om het makkelijk te maken,volgt hier een aantal sug-gesties - noem het aan-dachtspunten. Er zijn er on-getwijfeld nog veel meer.

HARNAS + CONTAINER- Snaps van beenbanden laten

rechtbuigen. Door stoten endergelijke gaan ze vaakklemmen zodat de haakopen kan blijven staan.

- Back-straps laten vasttacken.Meestal trek je ze toch opdie bepaalde stand aan diehet lekkerste zit. Waaromniet vastzetten op diestand?

- Hook-knife zonder of methoesje op een slimme plaatslaten vastzetten, zodat jehet snel kan pakken en los-maken. Geen sprong zon-der hookknife!

- Release-kabels en reserveripcord 'poetsen', eventueelschoonmaken en nakijkenop deukjes en losse tieren.

- Stiffener-plates van contai-ners nakijken (voelen) opscheuren of barsten.

- Webbing van het drieringen-systeem soepel 'masseren'.Belangrijk voor een vlotterelease i!!

- Ringen van het drieringen-systeem 'poetsen'. Hoegladder hoe beter.

- Slider-bumpers monteren,tuinslang over connector-links of leren ringetjes daarnet boven. Scheelt slijtagevan je lijnen (zie slider).Zorg ervoor dat de bumpers

Are You Current?You can be, by reading the most up-to-date

journal ofskydiving in the world:

PARACHUTISTPARACHUTIST is the world's largest and mostauthoritative souree of skydiving information, offeringthe latest information on equipment, technique, corn-petition, safety, student training and all facets of sportparachuting. The official publication of the UnitedStates Parachute Association, PARACHUTIST ispublished monthly in full color. Subscribetoday-$31.50, $68 for airmail-to:

United States Parachute Association1440 Duke St reet

Alexandria, VA 22314

niet over de lijnen naar bo-ven kunnen glijden.

- Loopjes van de halve rem-men op de risers laten ver-vangen. Ook die gaan nieteeuwig mee.

- Hele setje nakijken op losseof bijna los geraakte stiksels.Die zitten overal, teveel omop te noemen.

- Waar nodig of prettig is vel-cro laten vervangen, danblijft datgene wat je tijdelijkvast wilt zetten ook weereens echt vastzitten.

CHUTEAlleen je main uiteraard, wantvan je reserve blijf je helemaalaf!- Slider-ringen poetsen. Be-

schadigingen (geen slider-stops gebruikt) aan de bin-nenrand kosten je je lijnen.Bramen voorzichtig weg-schuren met waterproofschuurpapier en water.

- Alle lijnen van onder tot bo-ven nakijken op slijtage enlosse stiksels.

- Misschien wel meteen allelijnen fingertrappen (je lijnen

worden er korter van i).- Stuurlijnen verdienen altijd

extra aandacht in verbandmet slijtage. Tip: houd altijdje oude stuurlijnen dan hebje nog iets als je bijvoorbeeldmidden in een wedstrijd eenstuurlijn breekt.

- Hele 'dak' van cel tot cel na-kijken op gaatjes, scheurenen losse stiksels. Kleinegaatjes eventueel plakkenmet ripstop-tape.

- Vouwtabs aanbrengen eneventueel nummers eropzetten: heel lui maar welhandig.

- Interconnection holes ma-ken, voor het sneller(her)openen van de bui-tenste cellen.

- Voor de fanatici: een sopjevoor je chute met wol-wasmiddel en lauw water enna het wassen heel goeduitspoelen.

Officieel mag je alleen heelvoorzichtig wat aan je hoofd-chute knutselen en aan derest mag je dus niet komen.Het is natuurlijk niet de bedoe-ling om de riggers te lande hetbrood uit de mond te stoten,maar alleen om je springkom-fort te allen tijde te vergrotenen je ergernis te besparen.Misschien leidt deze zelfwerk-zaamheid juist tot broodwin-ning, aangezien je iets in hetopgenoemde rijtje zou kunnenvinden dat je wil latenveranderen.Bedenk ook maar dat als jemateriaal er een beetje aardigblijft uitzien het des te beterverkoopbaar blijft (voor als jenog eens min of meer gefortu-neerd raakt. .).Sukses ermee!

Annet Gillebaard

31 SP

FataletandemsprongOp 19 oktober jl. zijn voor heteerst twee springers met eentandemsprong omgekomen.Het ongeluk gebeurde bij deConnecticut Parachutists Inc.in Noord Amerika. De clubre-gels daar schrijven voor, datelke leerling twee tandem-sprongen maakt voordat hijbegint met staticline of AFF.De passagiere, een 29-jarigeEngelse vrouw, maakte haarallereerste sprong.De oorzaak van de tragedie isnog niet vastgesteld. De erva-ren tandem piloot (41 jaar,1500 sprongen) verliet deCessna voor de vierde maaldie dag met een passagier enlachte naar de piloot. Er isslechts één ooggetuige vanwat er toen gebeurde, eenniet-springer. De drogue vande vector, noch één van deripcords werd geaktiveerd.Het paar heeft met het gezichtnaar de aarde de grond ge-raakt.Het onderzoek spitst zich ophet ogenblik toe op de moge-lijkheid dat de verbinding tus-sen het harnas van de passa-giere en de tandem masterniet in orde zou zijn geweest:het gaat daarbij om tweesnaps op sleutelbeenhoogte(zoals bij een borstreserve) entwee quick-ejector-snaps opde heupen.Tandemgebruikers verwach-ten dat de FAA (AmerikaanseRijksluchtvaartdienst) het in-stalleren van een automati-sche opener op tandemrigsverplicht zal stellen. De fabri-kanten Bill Booth (Vector) enTed Strong (Hawk) voelen hierechter niet voor. Zij menen datde veiligheid afneemt door hetrisiko van een ongewildereserve-opening. Dit zou de-sastreus kunnen uitpakken alsde reserve in de drogue ver-ward raakt. Het droguesysteemontneemt eveneens de moge-lijkheid om een automatischeopener op de hoofdcontainerte plaatsen.

Arnold Collenteur

SP 32

GalbakNogmaals (wegensenorm sukses):brevet-eisen.

De vakantie zit er weer op enelders deugt het al net zomin als hier. Alleen is eldershet weer beter en dat scheeltal veel. Bovendien is hetelders zo, dat er sprake isvan twee wetgevingen en alsmen een beetje handig is,stelt men zijn eigenwetgeving samen uit deNederlandse, de Elderse enMen's Eigene. Waarbij delaatste bestaat uit regels, diede regels van elders en hiervervangen omdat ze absoluutniet bevallen. En zo trekt mende jaloerse blikken van deinheemse (elderse) springersen wordt het toch nog eenleuke vakantie.Nu ter zake: de regels hier.In een vorige uitgave heb ikal eens uiteengezet dat de

vrille-eis voor het C brevetwat kwalijke kanten heeft.Neemt men het inlegvelbehorend bij de vergunningeens naast dit blad, danvallen er nog wel meer zakenop.Een B brevet is noodzakelijkom te mogen relatieven. Heelbegrijpelijk, hoort u mij ookniet over. Voor CRW is een Cbrevet vereist. Dus eenstijlserie, wat relatief, de vrilleen nog wat vrijevalsprongenvan verschillende lengtes.Zodat men een perfekte clear& pull kan doen. Deachterliggende gedachte zalwel zijn, dat de C brevettervoldoende koepelervaringheeft om gekontroleerdekoepelbotsingen te kunnenuitvoeren. Een gestaticlijndesquare leerling heeft bij z'n Bbrevet al meer koepelervaringdan een C brevetter . . .Ja maar. . . Goed, gaan weeven door. De arme C

brevetter heeft zich daneindelijk het stijl- enrelatiefgebeuren meestergemaakt, gaat CRW-en, wilhet 0 geval gaan halen enmoet dan weer het helegelazer nog eens doormaken.Terwijl CRW een officieelwedstrijdgebeuren is, blijktdaar op onze officiëlepapieren nog geen hout van.Dus die jongens maar weerpesten met stijl en RW .en de stijlfiguren met RW .en de RW-ers met stijl ende PA ... enz., enz., enz.Terwijl er bij een niet-uitreiking van de TomVerschoorbokaal al eens isgekonstateerd dat, vanwegede ekonomie, iedereen zichvroegtijdig gaat specialiseren.Geef de mensen een kans.Het verplichten tot stijl, RWofPA heeft volgens mij weiniggemotiveerde beoefenaarsvan die takken opgeleverd.Nee, dan elders . . .

Ingezonden brievenBlue skies over TeugeHet vertrouwde beeld op Teu-ge is dat er zelfs bij het ailer-mooiste weer toch altijd eenWolk is.De Wolk, al verschillende ke-ren uitgeroepen tot de besteen gezelligste para-bar ter we-reld, heeft een transplantatieondergaan.Hans is ermee gestopt. HansJonkers, een van de meestmarkante figuren op Teuge,had er genoeg van; Hennyhad er genoeg van; het VPCT-bestuur had er genoeg van enwie had er eigenlijk geen ge-noeg van?Onvermijdelijk is een drama-tisch woord, maar toch. Hetzat allang in de lucht. De prio-riteiten van de betrokken par-tijen waren verschillend enbleven dat ook gedurende dejaren dat De Wolk nu al be-staat.Wat was dat nu eigenlijk, dieWolk?Was het een keurig clubhuiswaar trotse leden hun familie-leden meer naar toe kondennemen om ze zich daar te la-ten vergapen aan de foto's en

verhalen? Was het een honkvoor de springers waar ze bijslecht weer konden uithuilenover de niet gemaakte spron-gen? Was het een permanen-te feesttent zoals je die nor-maal gesproken alleen bijwedstrijden ziet? Of was hetmeer gewoon een uit de klui-ten gewassen huiskamer vaneen goede vriend waar je altijdwelkom bent, wie en wat jeook bent?Voor iedereen was De Wolkiets anders.Hans had dat prima door enpaste zich perfekt aan. Tot opzekere hoogte, dat wel, wanteen mens is wie hij is en ookde barkeeper van de bestepara-bar ter wereld heeft eenprivé leven.Dat nu juist van dat privéleven - waar volgens degrondwet iedereen vrij en zelfover mag beschikken - altijdzo'n probleem werd gemaakt,is deste wranger als je eensnadenkt over de gemiddeldewerktijden in De Wolk en overde tijd die Hans daarnaast inhet springen steekt.

Maar goed, De Wolk is er nog,alleen met een andere be-heerder. Ellen, ook geen on-bekende op Teuge, geeft naareigen inzicht een andere vormaan de bar.Toch is er weinig veranderd.Het is nog steeds gezellig inDe Wolk en de goodwill-aktieszoals happy-hours en prima,goedkope maaltijden vallen bijons Teuge-para's natuurlijk inde smaak. Bovendien bleekde VPCT ineens bereid om DeWolk (financieel) te steunen,zodat de prijzen laag kondenblijven.Hans woont nu schuin teqenover De Wolk. Hij springt nogsteeds en zal dat nog lang blijven doen. Dus ook wat dat betreft geen verandering. Alleen, hoewel hij nu meer tij(heeft dan ooit, schijnt hij toclgeen privé leven meer te hebben.Hans Jonkers en De Wolktwee vrienden met relatieproblemen, zijn uit elkaar gegaan. Hans en De Wolk, mijlvrienden blijven ze allebei.

Willard Jansen

EvenementenFranse plannenDe Franse federatie heeft on-langs bekend gemaakt in1987 en 1988 een aantal am-bitieuze internationalewedstrijden te gaan organi-seren.Van 20 tot 22 maart aanstaan-de wordt in de zuidelijke Alpennabij Nice een groepsprecisie-wedstrijd versprongen.In Parijs zal van 12 tot 14 junieen internationaal artistiekspringfestival worden gehou-den. Het programma bestaatuit een demonstratiewedstrijdmet geldprijzen en een kon-gres over parachutespringenals sport, bedoeld voor ledenvan de nationale kaders.Buitenlandse teams wordenuitgenodigd om deel te nemenaan de Franse nationals die inde tweede helft van augustusin Vichy zullen plaatsvinden.Opmerkelijk is de aankondi-ging van een worldcup rela-tiefspringen voor dames! Ditunieke gebeuren staat ge-pland in het begin van septem-ber. De wedstrijd in vier- enachtvrouw zal gaan over achtronden en vijf dagen duren.

De deelnemingskosten zullenFF200 bedragen met sprong-prijzen rond de FF80 - FF90.Lokatie: Gap. Deelname vaneen Nederlands damesteamzou leuk kunnen aansluiten opde Paradamesdag die eldersin dit blad wordt aangekon-digd.Het meest pretentieuze planvan de Fransen is de eersteworldcup sportparachute-springen in alle onderdelen.Deze zou moeten plaatsvin-den van 20 tot 30 augustus1988 in Vichy, Charmeil en La-palisse. Het zal een dure aan-gelegenheid worden voor demaksimaal dertig leden vande nationale teams. Het in-schrijfgeld bedraagt FF200 enper dag moet FF 250 wordenneergeteld voor overnachtingen voeding. Daarbovenop ko-men nog de sprongkosten.Voor meer informatie over aldeze evenementen kunt u te-recht bij het afdelingssekreta-riaat, telefoon (070) 245457.

hoofd buro para

TechniekVan 18 tot en met 21 april '87zal voor de zesde keer de ma-nifestatie Techniek in VrijeTijd worden georganiseerdonder het motto 'Jeugd &Techniek' .Zoals gewoonlijk vindt debeurs plaats in de Jaarbeurste Utrecht.Een groot aantal hobbies wor-den er aan het publiek (vorige

IIn Vrije Tijdkeer zo'n 66000) getoond, on-der andere: modelbouw, elek-tronika, meteorologie, film,foto en video, materialen engereedschappen. Uiteraardwordt er veel voorlichting ge-geven, ook in de media en zuI-len er demonstraties plaats-vinden.

Adventure 187Van 25 tot en met 29 maart '87zal de tweede nationale beursvoor avontuurlijke buitenre-kreatie worden gehouden inhet Ahoy' Complex te Rotter-dam.Duiken, bergsport, zweefvlie-gen, parachutespringen, sport-vliegen, kanovaren, zeilvlie-gen, ballonvaren, terrein auto-sport, lichtgewicht kamperen,trektochten door onherbergza-

me streken: het komt allemaalaan bod op Adventure '87.Men rekent op duidelijk meerbezoekers dan de 45.000 vanAdventure '86 door de enthou-siaste reakties op het gebo-dene.In de SP van februari volgennog nadere bijzonderheden.

PARA DAMES DAGEN* zoveel mogelijk paravrouwen bij elkaar brengen* samen veel sprongen maken en veel leren* grond- en luchtvideo aanwezig* loadorganisers voor alle onderdelen* voldoende vlieg kapaciteit* prijzen uiteraard zo laag mogelijk* leerlingen vanaf 10 sekonden (stabiel) vrije val* slechtweer-programma met theorie, films, enz.* natuurlijk feest en barbecue!

Dus: allemaal het inschrijfformulier invullen en opzen-den en het weekeinde van 22 en 23 augustus 1987 vrijhouden om op Teuge met de 2de PDD mee te doen I!!

wedstrijdkalender

20-31 december:Springweekop het NC, behalve eerstekerstdag.20 december - 4 januari:Tweede jaarlijkse X-Mas Boo-gie, Ampuria Brava, Spanje.20-22 maart: Groepsprecisie-wedstrijd bij Nice. Voor infozie rubriek evenementen.16-26 april: Tweede jaarlijksePaas Boogie, Ampuria Brava,Spanje.17-19 april: RW8-speedstarwedstrijd op het NC.28-31 mei: Derde Teuge TulipTrophy op het NC. Internatio-nale PA4 wedstrijd.5-8 juni: Boogie op het NCmet de PINK SKYVAN.12-14 juni: Internationaal ar-tistiek springfestival in Parijs.Voor info zie rubriek evene-menten.27 juni: Leerlingen precisie-wedstrijd op het NC.

1 en 2 augustus: CRW meetTeuge.tweede helft augustus: Fran-se nationals in Vichy. Voor in-fo zie rubriek evenementen.22 en 23 augustus: TweedePara Dames Dagen op Teuge.Voor info zie rubriek evene-menten.27-30 augustus: RW16wedstrijd Teuge.begin september: Worldcuprelatief voor dames in Gap,Frankrijk. Voor info zie rubriekevenementen.5 en 6 september: SeniorenPA wedstrijd op het NC.28 september - 11 oktober:WK RW Brazilië.20-30 augustus 1988: Eersteworldcup sportparachutesprin-gen in alle onderdelen inVichy, Charmeil en Lapalisse,Frankrijk. Voor info zie rubriekevenementen.

33 SP

••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••TBE HAPPY LANDING CO. presents ...

• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •Wil je ook door de week van parachutespringen genieten?Bestel dan nu je eigen videofilms direkt bij het afdelingssekre-tariaat! De volgende titels zijn verkrijgbaar:

Bestelling kan geschieden door overmaking van de kosten op girorekening 179618 van de KNVvL, afdeling para, in DenHaag. Per videoband moet f 14,- extra worden overgemaakt voor verzendkosten (vanuit Engeland). Denk eraan om hettype band te vermelden: VHS, Beta of V2000. Voor V2000 wordt per videoband f 18,- extra gerekend! Na ontvangst vande betaling is de levertijd ongeveer twee weken. Voor inlichtingen kunt u terecht bij het afdelingssekretariaat in Den Haag,telefoon (070) 245457.

WINGS, EL CAPITAN en SKYDIVE 1150,- FREAK BROTHER CONVENTION

Norman Kent legde de sfeer van de grootste boogie terwereld vast. De brothers freaken in vrije val vooral op hunrug. De ware skydiver zal veel plezier beleven aan dezefilm die muzikaal uitstekend wordt ondersteund door deswingende rock van de Booze Brothers. De film duurt 20minuten.

SYMBIOSIS AND FRIENDS

Pete Reynolds maakte een verslag van het Engelse vier-mansteam Symbiosis tijdens hun training voor de WorldCup in Canada, 1983 en van de wedstrijd zelf. Zeer leer-zaam voor degenen die sequential trainen! De film duurt40 minuten.

BLUE MAGIC

Een film over het Zwitserse viermansteam Blue Magie datin 1983 wereldkampioen werd in Zuid Afrika. De overwin-nende sprong is erin opgenomen! Ook de achtman wordtgevolgd. Martin Genge is de maker. De film duurt 30minuten.

WALKING ON AIR

Een ware dokumentaire over alle vormen van parachu-tespringen, gemaakt door de Australiër Jas Shennan,voorzien van kommentaar door een ervaren springer. De-ze film is ook leuk voor leerlingen en niet-springers. Vooriedereen wat wils! De film duurt 48 minuten.

f 98,-

1 98,-

1100,-

Drie films van Carl Boenish op één band. Vooral WINGSis een must voor de verzameling, omdat deze film een mijl-paal in het RW-springen markeert. EL CAPITAN bevat op-namen van rotsspringen, BASE dus.

TROLLVEGGEN 1 90,-

1136,-

KROOP'S GOGGLES, INC.•

•

Een film van Carl Boenish en Jorma Öster over base-springen van een rotsgebergte in Noorwegen.

RIDE A CLOUD 1118,-

Norman Kent etaleert zijn talent met een prachtige film-impressie van het moderne skydiven. Mooie opnamen vankoepelrelatief !

PLAYGROUND IN THE SKY I en 11 per deel 1140,-

Op deze banden verzamelde Carl Boenish opnamen vanalle mooie, leuke en gekke dingen die je in de lucht kandoen. Niet alleen parachutespringen dus, maar ook veelhanggliding.

AIR BEARS 1 98,-

De nieuwste produktie: wederom een zeer professionelefilm van Norman Kent over het Amerikaanse vier-mansteam Air Bears dat vorig jaar wereldkampioen werdin Joegoslavië. Geniet van perfekt sequentialwerk boveneen schitterende lokatie. Een must als je up to date wiltzijn. De film duurt 12 minuten.

Often imitated but never duplicated; buy the original

The mostwidely usedtype ofGoggle inSkydivingtoday, Availobie in Clear,Amber, Green, SmokeGrey, Blue and Mirrored,Stick-on foam nosepieces also ovoüoble.Only "KROOPGOGGLES"bear this Trademarkthe mark of quality.

,<.BOC·::lS T. M.COGCLËS.!!\'C(4UREU"i

SP 34

Contact your local supplieror write:

KROOP'S GOGGLES, INC.Dept. SP

9865-E North-Washington-BoulevardLaurel, Maryland 20707 - U.S.A.

Phone: 301-498-5848

materiaalmarktKamplete set: Rig: Top Secret (zwart). Main:HW St rato Claud (geel/blauw) met bag. Re-serve: 26 ft Strang Lapa (rood/wit/blauw) .Bouwjaar '78 met jaarkeuring. Tevens Alti-master III met kussentje. Frans springcapjemaat 58, stijloverall. RW overall (nieuw) enFranse paraboots. Alles in één koop. Info:R.P.M. Loos, Leeuwerikstraat 53, Breda,telefoon (076) 713206.Komplete set: Rig: Dutch Minisystem (rood).Main: PC I '74 (zwart). Reserve: 24 ft '65,bestuurbaar. Inklusief Sentinel. Vraagprijsf 800,-. Info: Steven Kluft, telefoon (040)436526 (na 18.00 uur).Kamplete set: Rig: Handbury (blauw/geel).Main: Claud 230 light (rnulticolor), Reserve:Preserve 111(blauw). Vraagprijs f 2.700,-. In-fo: Jeroen Karstens, Kerkstraat 1, 3331 XLZwijndrecht, telefoon (078) 122072.Kamplete set: Rig: Handbury. Main: Paralail252 (rood/oranje/geel). Reserve: Lapa 26 11

(rood/wit/blauw). Vraagprijs f 2.750,-. Info:L. van den Hemel, telefoon (01650) 58121.Kamplete set: Rig: Mirage. Main: Magie. Re-serve: Pisa Conical. Automatische openerFXC 12000. Geheel bouwjaar '85 en 30sprongen. Prijs n.o.t.k. Info: Rob van derLinden, telefoon (076) 414938.Kamplete set: Rig: Dutch Mini System (zwart).Main: PapilIon (rood/zwart). Reserve: T 10 Rmet Sentinel. Prijs n.O.t.k. Paraboots maat42. Info: Guus Pennack, telefoon (070)946382 (na 18.00 uur).Kamplete set: Rig: Top Secret (blauw cordu-ra). Main: Strata Cloud, heavy. Reserve:Strang Lapo 26 It. Hitek. Vraagprijsf 2.650,-. Gevraagd: Rig: Vector O.i.d. Main:9-cel (liefst Manta). Reserve: Raven 111.Lielstook met Hitek. Info: Wim Velthuizen, tele-foon (02154) 15593.Main: Raven 11(d.blauw/road/I.blauw) bouw-jaar maart '86, ca. 150 sprongen. Info: Aukevan Agteren, Rietdekkersdreef 212, 7328AB Apeldoorn, telefoon (055) 418357.Harnas/container: Dutchmaster (zwart). Main:UT-15 (rood/geel). Losse reserve: GO 26 fl.T.e.a.b. Info: Bas Boreel, telefoon (0174214455.Gevraagd: Spartparachutisten van januari enmaart 1977 en jaargangen daarvóór. Info: H.Burgers, Nijmegen, telefoon (080) 781159,

Ingezondenbrieven

Geen ingezonden brief,maar een stukje over derubriek.Een lievelingsrubriek van dlredaktie, maar jammer genoeg zelden gevuld. Toelkrijgen wij de indruk dat ehier en daar iets op gang begint te komen. Hoera!En daar krijgen we dan ineens weer een hele mooie.maar helaas: hij is anoniemIn het verleden hebben wij,eens kenbaar gemaakt d2wij geen anonieme brieveplaatsen. Op verzoek van dschrijver publiceren wij dnaam niet, maar hij morons wèl bekend zijn.Kom op, strijd met open vzier en misschien is je 91vecht dan wel niet tegewindmolens!

redaktie S

Larsen&BlUsgaard

Lorsen & Brusgoord ApSMosevej 34070 Kirke HyllingeDenmorkPhone: (02) 404405

----

--=====================

Advanced Mechanical and Electronical Products

THE lEADERS IN AUDIBlE ALTIMETERS

1986CRWWorld

Championships:GOLD

for "Contact"*the medal makercanopy from P.F.

8-way speedGold: France

(new world record)4-way sequential

Gold: France(new world record)Silver: Great-Britain

4-way rotationsBronze: Netherlands

For you score to be surethe manufacturer must be sure

* Laser cut canopyBP 247 - 95523 CERGY-PONTOISE CEDEX - FRANCETéléphone (1) 30321633 - Télex. PARCHUT 697061 F