so-7-nam-2004

85

Upload: huyhr2000

Post on 03-Oct-2015

215 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

724

TRANSCRIPT

  • Nghin cu Lp php s 7(7/2004)

    nclpTr s

    27A Vng Th - Ty HH Ni

    T: 080-48486 / 48487Fax: 080-48486

    E-mail: [email protected]

    Ban c vnV Mo

    TS. V c KhinTS. Trn Ngc -ng

    Trn Quc Thun

    Tng bin tpNguyn Ch Dng

    Pht hnhTi H Ni:

    T: 080-43364Ti TP. H Ch Minh:

    T: 080-83771

    Giy php xut bnS 117/GP ngy 30/3/2001

    ca B Vn ho - Thng tin

    Ti khon0011000467735

    Tp ch Nghin cu Lp php

    Ngn hng ngoi th-ng Vit Nam

    In ti Nh in Bo Thanh Ho

    Tp ch ra hng thng - s 7 (42) thng 7 nm 2004

    Mc lcThi s - Trao i

    Xy dng v pht trin vn ho trong hot ng ca Quc hiNguyn Vit Lnh 4

    Tng c-ng nng lc lp php: cn khn tr-ng, mnh dnv c b-c i vng chc

    Minh c 7Pht trin rng gn vi bo v mi tr-ng

    L Vnh Cn 13Cn c mt khon 10 trong gio dc o to

    Nguyn Nh- Du 15Du hiu xc nh doanh nghip lm vo tnh trng ph sn

    ng Vn Thanh 18

    nh n-c v php lutBn v gi t theo quy nh ca Lut t ai nm 2003

    Phm Xun Hong 21Mt s kin v cc quy phm xung t ca B lut Dn s

    Nguyn Trung Tn 28Thm quyn ban hnh vn bn quy phm php lut ca HND v UBND

    Hong Th Ngn 32Ch dn a l nng sn: thc trng v gii php

    Xun Anh 37Tham chiu trit l t do ca Trang T

    Bi Ngc Sn 44

    Tham kho n-c ngoiVn ng hnh lang: vai tr ca cc hip hi kinh ttrong hot ng lp php

    Phm Duy Ngha 52Php lut thu chng chuyn gi ca Trung Quc

    Nguyn Tn Pht 60Th tc cht vn ti Ngh vin Anh

    Nguyn Cnh Bnh 69

    Trang a ph-ngXy dng chnh quyn cp huyn

    Trn Nho Thn 76Tp ch l cu ni Quc H-ng 83

    nh ba: nh ln: i t-ng nim ngha trang lit s Tr-ng Sn, nhnh: Mt s hot ng nhn ngy 27/7: Ngun TTXVN v NCLP

  • english summary

    2

    LegiS 7/2004OPINION EXCHANGES

    P 4. Building cultural foundation for sustainable growth headed by the National Assembly, by Nguyen VietLenh: Policy guideline of the CPV in the 10th Plenum in July, 2004 stressed the building of modern, traditional anddiversified culture as vehicle for development. The National Assembly was and is now working on plan of action inits policy agenda.P 7. Strengthening legislative capacity : need for fast, courageous and steady steps, by Minh Duc: Danida-Board of legislative Affairs of the Standding Committee of the NA Project closed the 3 days workshop on ways toimprove law-making activity. Current issues of implementing renewed law-making procedure in the Law on Laws hasbeen discussed with suggestion for further renewals in order to meet the need of the Rule of Law.P 13. Forestation in environmental protection approach, by Le Vinh Can: The ongoing draft Law on protectionand development of forest legitimize the social funds for forest protection and development. From the point of viewthat forest is an environmental product, the author suggested contribution of the industries and potential beneficiar-ies from clean environment to that funds. P 15. Need for Khoan 10 in education and training [known as decree 10 for privatization of agriculture house-hold economy], by Nguyen Nhu Du: Towards the report of the government on the assessment of education in the com-ing session of the NA in October, 2004, the author stressed the need of a break-through policy of state in this field.P 18. Identification of bankruptcy situation, by Dang Van Thanh, Prof. Dr. MP- deputy chair of the Economic andbudget committee: The identifications provided by Law on bankruptcy play as warning signs for the market playersand agencies in looking for measures of healthy management of bankrupt enterprises, but not legal ground for courtdeclaration of bankruptcy.

    STATE AND LAWP 21. Discussion on the land price in the Lans Law of 2003, by Pham Xuan HoangP 28. Conflict norms in Part 7 of the Civil Code, by Nguyen Trung Tin: The ways conflict norm are set out andtheir practice of application shown need for further amendment of the Civil Code.P 32. Competence in issuance of regulations of the local government, by Hoang Thi Ngan, PhD. Ministry ofJustice: With the approval of the Law on issuance of legal documents of the local government in the coming Octobersession of the National Assembly, the legal system in Vietnam becomes more decentralized and less comprehen-sive. There is need for authorization and consistency check.P 37. Geographical Indication of agricultural products: situation and solution, by Xuan Anh: Mark of origins ofagricultural products has attracted exporters and producers of Vietnam while gaining success in world market. Lawon industrial property and implementing agencies shall facilitate this demand. P 44. Reference to philosophical thoughts of Xiang Tsu on freedom, by Bui Ngoc Son: Xiang Tsu (Old ChinesePhilosopher) preferred natural rights and freedom to law and any intervention of governing bodies. From that angle,the author discussed the rule of law and its relation to freedom of man.

    Foreign experienceP 52. Lobby: the role of economic associations in legislative affairs, by Pham Duy Nghia, PhD, Faculty of Law,Hanoi National University: Commenting on lobbying practice in western countries, the author saw need and possi-bilities of the same ways of contribution of the economic association in law and policy making.P 60. Transfer pricing tax of the PRC, by Nguyen Tan Phat, Faculty of Law, Can Tho University: Experiences ofthe PRC in dealing with MNEs tax maneuvers and lessons for Vietnam. P 69. Procedural rules of Questioning in the UK Parliament, by Nguyen Canh Binh: Oral questions in the housebecomes important political tools of both parliamentarians and cabinet members. Procedural rules safeguard rightsand the doing of right things.

    LOCAL GOVERNMENT P 76. Building the government at district level, by Tran Nho Thin, Ministry of Justice: From historical evolution ofthe district government to the recent challenge.P 83. The legislative Studies Magazine bridging people to law makers, by Quoc Hung

    Nghin cu Lp php s 7 T72004

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004 3

    Th- ca Ch tch Quc hi Nguyn Vn Annhn ngy Th-ng binh Lit s (27/7/2004)

    H Ni, ngy 27 thng 7 nm 2004

    Thn i gi: Cc i biu Quc hi, cc cn b vin chc hin ang cngtc ti cc c quan ca Quc hi l th-ng binh v con em cc gia nh th-ng binh, lit s.

    Nhn dp k nim ln th 57 ngy th-ng binh lit s - 27 thng 7 nm 2004,vi s xc ng v lng bit n su sc, ti gi ti tt c anh, ch, em li thmhi n cn v li chc sc kho.

    Trong cuc chin tranh gii phng t n-c, nhiu ng-i con -u t ca dn tcVit Nam khng tic mu x-ng, Quyt t cho T quc quyt sinh. S hy sinh cao c gp phn lm nn chin thng v vang; mang li c lp, t do cho T quc v cucsng m no, hnh phc cho nhn dn. Ngy 27 thng 7 hng nm l dp chng ta tlng bit n v tn vinh cc anh hng, lit s, cc b m Vit Nam anh hng, cc th-ng,bnh binh v cc gia nh th-ng binh, lit s.

    Ti -c bit, mc du cuc sng cn nhiu kh khn, nh-ng cc ng ch th-ngbinh, con em cc gia nh th-ng binh, lit s phn u v-t qua mi kh khn, honthnh xut sc nhng nhim v m Quc hi giao ph. Thay mt U ban th-ng v Quchi, ti trn trng cm n tt c cc ng ch.

    Nhn dp ny, ti knh chc cc ng ch cng ton th gia nh mnh kho, hnhphc v mi iu tt lnh trong cuc sng.

    Cho thn i,

    Ch tch Quc hiNguyn Vn An

  • Thi s - Trao i

    4

    Th ch ho nhim v phttrin vn ho

    Hot ng lp php lunmang tnh vn ho th hin thngqua cc nguyn tc khch quan,khoa hc v dn ch. Cht l-ngv hiu qu ca hot ng lpphp gn lin vi bn sc cann vn ho dn tc v thc,trnh vn ho ca mi conng-i. Vai tr vn ho trong phttrin x hi -c khng nh nh-mt nh h-ng chin l-c quantrng ca ng ta ti Ngh quytTrung -ng 5 (kho VIII) v Xy

    dng v pht trin nn vn hoVit Nam tin tin, m bnsc dn tc. (Xem Hp 1)

    Quan im chin l-c ny -c Quc hi th hin vch trng trong hot ng lpphp, gim st v quyt nhchnh sch. C th khi qutnu ln bn nhm gii php lnv pht trin vn ho thhin m nt trong ch-ng trnhngh s ca Quc hi trong thigian qua nh- sau:

    Nhm gii php 1, m cucvn ng gio dc ch ngha yu

    Nghin cu Lp php s 7 T72004

    1 Ngh quyt s 20/1998/QH10, ngy 02/12/1998, ca Quc hi kho X v nhim v nm 1999 ghi: Trin khaisu rng cc phong tro Ton dn on kt xy dng i sng vn ho, Ton dn on kt xy dng cuc sng mi khu dn c- .

    xy dng v pht trin vn ho tronghot ng ca quc hi

    Nguyn Vit Lnh*

    Chnh sch xy dng v pht trin nn vn ho Vit Nam trong thi k mi -c th hinvi s quan tm ngy cng ln trong ch-ng trnh ngh s ca Quc hi. Hi ngh Trung -ng lnth 10 - kha IX (hp ti H Ni t ngy 5 n ngy 10-7-2004) kt lun tip tc coi xy dng vpht trin vn ho l nhim v trng tm. Bi vit im li hot ng ca Quc hi trong lnh vcxy dng v pht trin vn ho

    Hp 1. Cc quan im ch o v nhim v pht trin vn ho theo Ngh quyt Trung -ng 5 kho VIII. - Vn ho l nn tng tinh thn ca x hi, va l mc tiu, va l ng lc pht trin kinh t - x hi;- Nn vn ho chng ta xy dng l nn vn ho tin tin, m bn sc dn tc;- Nn vn ho Vit Nam l nn vn ho thng nht m a dng trong cng ng cc dn tc Vit Nam;- Xy dng v pht trin vn ho l s nghip ca ton dn, do ng lnh o, trong i ng tr thc ng

    vai tr quan trng;- Vn ho l mt mt trn, xy dng v pht trin vn ho l mt s nghip cch mng lu di, i hi phi c

    ch cch mng v s kin tr, thn trng.Trn c s cc quan im , Ngh quyt Hi ngh Ban chp hnh Trung -ng ng ln th 5 nu c th 10 nhim

    v cn thc hin, l: Xy dng con ng-i Vit Nam trong giai on cch mng mi; xy dng mi tr-ng vn ho;pht trin s nghip vn ho - ngh thut; bo tn v pht huy di sn vn ho; pht trin s nghip gio dc - oto v khoa hc - cng ngh; pht trin i i vi qun l h thng thng tin i chng; bo tn, pht huy v pht trinvn ho cc dn tc thiu s; chnh sch vn ho vi tn gio; m rng hp tc quc t v vn ho; cng c, xydng v hon thin th ch vn ho.

    n-c gn vi thi ua yu n-c vphong tro Ton dn on ktxy dng i sng vn ho1.

    Sau khi Th t-ng Chnh phban hnh Quyt nh s2 3 5 / 1 9 9 9 / Q - T T g , n g y23/12/1999 v vic thnh lpBan ch o cuc vn ngphong tro Ton dn on ktxy dng i sng vn ho,trong cc Ngh quyt ca Quchi v nhim v ca cc nmtip theo u c ni dung xcnh r nhim v y mnhphong tro ni trn. Trong nm1999, Lut Mt trn T quc

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Xy dng v pht trin vn ho

    5

    Vit Nam -c Quc hi thngqua, cc hot ng gim st,phi hp ca Quc hi, vi Mttrn T quc v cc c quanthuc ngnh Vn ho - Thngtin, c quan cc cp chnhquyn a ph-ng trong victhc hin cuc vn ng phongtro Ton dn on kt xydng i sng vn ho -cch trng th-ng xuyn.

    Trong cc k hp Quc hi,ni dung vn ho trong cc hotng ca i sng -c cc ibiu Quc hi cp ngy mtnhiu hn trong cc phin tholun ti hi tr-ng, cc phincht vn v tr li cht vn.

    Nhm gii php 2, th chho cc ch tr-ng, chnh schpht trin vn ho. Nhm nybao gm cc chnh sch phttrin vn ho v cao vai trpht trin ca vn ho tronghot ng lp php n-c ta(Xem Hp 2).

    Nhm gii php 3, tngc-ng ngun lc v ph-ng tincho hot ng vn ho.

    Trong ngh quyt v nhim vhng nm, Quc hi quantm tng u t- ngn sch chohot ng vn ho - thng tin2.Tuy nhin, khon u t- ny vncn mc khim tn, cc chnhsch huy ng ngun lc x hivn ang l mt h-ng cn tnh

    n vn ho gp phn tosc mnh ng b cho s phttrin bn vng ca t n-c.

    Nhm gii php 4, nng caohiu qu lnh o ca ngtrn lnh vc vn ho.

    Trong i mi hot ng cacc c quan Quc hi, nguyntc pht huy dn ch v bom s lnh o ca ng lun-c ch trng ng thi. Ccquan im th ch ho chnhsch ca ng v pht trinvn ho theo Ngh quyt Hingh Trung -ng 5 -cQuc hi tho lun v th hinthnh cc chnh sch lp phpti cc lut, php lnh lin quanti lnh vc vn ho, gio dcv nhng lnh vc pht trinkinh t - x hi khc.

    Cc vn chnh sch linquan n xy dng gi tr vn hotin tin, hin i, m bn scdn tc trong cc lnh vc vnho, x hi, gio dc v kinh tlun -c cc i biu Quc hiquan tm v tho lun dn ch,t -c s nht tr cao.

    Tip tc chnh sch xydng v pht trin vn hotrong hot ng lp php

    Tip tc xy dng v phttrin vn ho trong thi k mi,tng c-ng cc ngun lc vph-ng tin cho hot ng vn

    Hp 2: Ngh quyt s51/2001/QH10 v vic sa i,b sung mt s iu ca Hinphp n-c CHXHCNVN nm1992, sa cm t nn vnho Vit Nam dn tc, hin i,nhn vn ca iu 30 thnhnn vn ho Vit Nam tin tin,m bn sc dn tc; sai, b sung iu 75 nh- sau:

    Ng-i Vit Nam nh c- n-c ngoi l b phn ca cngng dn tc Vit Nam, Nh n-cbo h quyn li chnh ng cang-i Vit Nam nh c- n-cngoi.

    Nh n-c khuyn khch v toiu kin ng-i Vit Nam nhc- n-c ngoi gi gn bn scvn ho dn tc Vit Nam, giquan h gn b vi gia nh vqu h-ong, gp phn xy dngqu h-ng, t n-c.

    Ngy 28/12/2000, U banth-ng v Quc hi thng quaPhp lnh Th- vin (s31/2001/PL-UBTVQH10).

    Ngy 29/6/2001, Quc hiKho X, K hp th 9 thngqua Lut Di sn vn ho.

    Ngy16/11/2001, U banth-ng v Quc hi Kho X thng qua Php lnh Qung co(s 39/2001/PL-UBTVQH10).

    Ngoi cc vn bn php lutchuyn ngnh v vn ho ni trn,trong qu trnh xy dng v banhnh cc vn bn php lut khcnh- Lut Mt trn T quc VitNam (1999), Lut Hn nhn vGia nh (2000), Lut Bo v,chm sc v gio dc tr em(2004), cc ni dung v vn hocng -c th hin thch hp.

    2 Ngh quyt k hp th 2, Quc hi Kho X, v nhim v nm 1999 c ghi: Nng cao cht l-ng hot ng vnho, thng tin, th thao. Thc hin c hiu qu cc mc tiu ca Ch-ng trnh vn ho, Ch-ng trnh ph sngpht thanh, Ch-ng trnh ph sng truyn hnh v Ch-ng trnh pht trin th dc th thao... Ngh quyt k hp th2, Quc hi Kho XI, v nhim v nm 2003 cng khng nh: Thc hin tt ch-ng trnh mc tiu quc gia v vnho. Tng c-ng u t- cho cc hot ng sng to vn ho - ngh thut. T chc sp xp li v nng cao hiu ququn l cc c s dch v vn ho. y mnh cuc vn ng Ton dn on kt xy dng i sng vn ho. Tiptc thc hin ch-ng trnh ph sng pht thanh, truyn hnh; tng t l ph sng vng su, vng xa, -u tin choTy Nguyn, vng ni pha Bc.

  • Thi s - Trao i

    6

    ho l ph-ng h-ng ch o-c cp trong Kt lunca Hi ngh Trung -ng lnth 10, kho IX va qua.

    i vi hot ng lpphp, t nay n ht nhimk Quc hi Kho XI, v cclnh vc vn ho, gio dc,Quc hi -a vo ch-ngtrnh lp php nhng d nsa i, b sung Lut Xutbn, Lut Gio dc; xy dngLut in nh, Lut Thanhnin; nghin cu nng Phplnh Th dc, th thao; Phplnh Qung co ln thnh lutv xem xt vic tch cc nidung v s hu cng nghip,v quyn tc gi (hin ang-c quy nh chung ti Blut Dn s) thnh lut vquyn s hu tr tu.

    Cc nhim v trng tmtrong thi gian ti chc chns thu ht nhiu s quan tmbn tho ca Quc hi l cch thng bin php xy dngt- t-ng, o c, li sng vi sng lnh mnh trong xhi; nng cao cht l-ng,hiu qu ca nhim v xydng con ng-i Vit Nam(theo nm c tnh -c xcnh ti Ngh quyt Hi nghTrung -ng 5); ch trngnhim v xy dng i sngvn ho c s, xy dng mitr-ng vn ho lnh mnh.Nhng nhm gii php c ththc hin nhng nhim vtrn xoay quanh bn giiphp ch yu l: i) tngc-ng nng lc v hiu quch o ca cc cp chnh

    quyn; ii) pht huy sc mnhtng hp v tnh nng ng cah thng chnh tr, tr-c ht lMt trn T quc v cc onth qun chng, cc t chcsng to vn ho, ngh thut,bo ch, xut bn to nn scmnh tng hp ca ton x hi;iii) y mnh gio dc vCNXH, bi d-ng lng yun-c, tinh thn t ho dn tcv iv) tng u t-, tip tc bom kinh ph cho cc ch-ngtrnh pht trin vn ho.

    Trong ch-ng trnh lp phptruc mt, Quc hi v cc cquan ca Chnh ph cn khntr-ng chun b tt vic sa iLut Xut bn v Lut Giodc, bo m s lnh o chiu qu ca ng i vi hotng xut bn, ng thi phthuy ti a nhng tim nng vvai tr ca hot ng xut bni vi vic xy dng nn vnho v gn n vi qu trnhpht trin kinh t - x hi cat n-c. V kha cnh giodc, Ch th s 40-CT/TW ngy15/6/2004 ca Ban B th- Trung-ng ng v vic xy dng,nng cao cht l-ng i ngnh gio v cn b qun l giodc xc nh: Pht tringio dc v o to l qucsch hng u, l mt trongnhng ng lc quan trng thcy s nghip cng nghipha, hin i ha t n-c, liu kin pht huy ngun lccon ng-i. V vy, D thoLut gio dc ang -cchun b khn tr-ng c thtrnh Quc hi cho kin b-c

    mt ti k hp th 6 trong thng10 /2004. D lut ny cn thhin -ng li xy dng ngunnhn lc m ng nu trongNgh quyt i hi ng ln thIX, Lut Gio dc (sa i)thc s l c s php l vngchc cho s nghip gio dc -o to pht trin ph hp viiu kin t n-c v nhu cuhi nhp quc t.

    Kt lun ca Hi ngh Banchp hnh Trung -ng ng lnth 10 v tip tc xy dng vpht trin vn ho khng nhch tr-ng ng n: ly vnho lm nn tng cho s phttrin, xy dng v pht trinnhng gi tr vn ho mi hini v tin tin trong bi cnhgiao l-u vn ho gia cc dntc, lm phong ph nn vn hodn tc thng nht trong adng v thc hin vn ho lnho trong nh n-c php quynca dn, do dn, v dn. Kt lunny l nhng nh h-ng chnhtr quan trng trong hot nglp php, gim st v quyt nhchnh sch ca Quc hi trongthi gian ti nhm thc hinmc tiu khng ngng nng caovn ha - nn tng tinh thn cax hi, to nn s pht trinng b ca ba lnh vc kinh t,chnh tr, vn ho chnh l iukin quyt nh m bo cho spht trin ton din v bn vngca t n-c./.

    * V tr-ng V vn ho, giodc thanh nin, thiu nin v nhing- VPQH

    Nghin cu Lp php s 7 T72004

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Tng c-ng nng lc lp php

    7

    l mt trongnhng li nhn xtkt lun Hi thoca Ph Ch tch Quc hi

    Nguyn Vn Yu (Tr-ng Ban

    cng tc lp php thuc

    UBTVQH), ch tr hi tho

    i mi quy trnh xy dng

    lut v php lnh (Tp. HCM

    12-14/7/2004). Trong li khai

    mc hi tho, PCT Nguyn

    Vn Yu nhn xt tuy quy

    trnh i mi mt b-c

    nh-ng cn chm v ch-a

    mnh. Trng tm ca hi tho

    l quy trnh lp php, nh-ng

    phm vi trao i cn cp ti

    cc bin php t chc v

    nhng vic cn lm tng

    c-ng nng lc lp php cc

    cng on c th.

    Ban Cng tc lp php

    (trc thuc UBTVQH) v D n

    ci cch php lut (Danida

    Legal Reform Project) ng t

    chc Hi tho ny nhm trao

    i v nhng vn c kh

    nng p dng thc tin tip

    tc i mi quy trnh lp php,

    tng c-ng nng lc lp php

    ca nh n-c ta theo kp tin

    trnh hin i ho, cng nghip

    ho n-c nh vo

    nm 2020. Theo

    cch tip cn

    khoa hc v l

    lun, cc kin

    nghin cu -c

    -a ra khng hn

    ch bi khun

    kh quy nh v

    th ch t chc

    hin hnh.

    Quc hi cc

    kho tr-c y

    th-ng xuyn bn

    lun v coi trng i mi hon

    thin quy trnh v th tc, t

    chc hot ng ni chung v

    trong lnh vc lp php ni

    ring. Quy trnh xy dng lut,

    php lnh Vit Nam -c

    i mi mt b-c vo nm

    2002 v -c ghi nhn trong

    Lut ban hnh VBQPPL

    (2002), nht l ti

    cc iu 45a, 45b

    v 45c. B-c i

    mi ny th hin

    quy trnh hai b-c

    xem xt v thng

    qua lut v php

    lnh v s phn

    cng nhim v ca

    cc c quan tham

    gia trong tng

    b-c. T b-c i

    mi ny c

    nhiu h qu i

    mi khc h-ng ti

    GGhhii cchhpp tt hhii tthhoo::

    Tng c-ng nng lc lp php:

    cn khn tr-ng, mnh dn v cb-c i vng chc

    Minh c

    i mi theoquy trnh hai

    b-c dn ti

    minh bch ho

    quy trnh lp

    php, hn ch

    tnh cc b

    trong chun b

    d n

  • Thi s - Trao i

    8 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    minh bch ho quy trnh lp

    php. Cng t y, bt u c

    Hi ngh i biu chuyn trch

    mt th ch mi qua

    cc i biu chuyn trch a

    ph-ng v trung -ng tp trung

    ti H Ni nghe trnh by cc

    ph-ng n chnh l sau b-c

    mt v cho kin vo cc d

    n lut chun b -a ra k hp

    ti. Cng t hi ngh ny v l

    h qu ca quy trnh hai b-c

    m cng chng - thng qua vai

    tr -a tin ca cc ph-ng tin

    thng tin i chng - -c

    thng bo sm v tin trnh v

    nhng vn chnh sch ang

    -c Quc hi bn tho gia

    cc k hp.

    T quy trnh mi v s phn

    cng nhim v trong quy trnh

    lp php cng pht sinh

    cch t vn v vai tr v

    trch nhim ca c quan thm

    tra v U ban Th-ng v Quc

    hi trong giai on Quc hi;

    trong c vn trch nhim

    ca c quan thm tra v

    ngha php l ca bo co

    thm tra trong quy trnh lp

    php; trch nhim ca

    UBTVQH i vi vic quyt

    nh trnh hay hon trnh mt d

    n ra mt k hp Quc hi v

    i vi d tho cui cng tr-c

    khi Quc hi biu quyt.

    Th ch mi v quy trnh

    mi, tuy cn b-c u nh-ng

    ang pht huy tc dng tng

    ng k tc lm lut ca

    Quc hi. Ch tnh trong nm

    2003 v na nm u 2004,

    Quc hi thng qua -c

    24 lut, b lut, hai ngh quyt,

    16 php lnh v cho kin

    22 d n lut khc. Tuy nhin,

    cng c kin cho rng nu ch

    ch trng i mi quy trnh th

    ch-a , mi ch l i mi b

    mt; cn phi bn thm v

    iu kin thc cht m bo

    quy trnh pht huy hiu qu.

    l phi xy dng mt b my

    tham m-u mnh, b my thi

    hnh php lut cng tm;

    khuyn khch v thit k s

    tham gia thc cht ca cng

    chng trong lp php trong

    iu kin xy dng nh n-c

    php quyn v nhm bo m

    php lut sau khi ban hnh

    -c thc thi nghim chnh.

    Nhn xt nhng im cn

    hn ch ca quy trnh mc i

    mi cn kh khim tn ny,

    trong bi pht biu khai mc,

    Ph Ch tch Nguyn Vn Yu

    nhn mnh mt s im cn

    hn ch sau y:

    a) Lp ch-ng trnh Xy

    dng Vn bn quy phm php

    lut (VBQPPL) ch-a -c i

    mi t 1996 n nay, ch-ng

    trnh ch-a bm st yu cu

    thc tin;

    b) Khu ch o, phi hp

    chun b d tho ch-a i mi

    c bn;

    c) Cng on thm tra, cho

    kin (UBTVQH), ly kin

    cng chng cn nghin cu

    sa i, b sung thm;

    d) Cn tng c-ng trnh

    v k nng cn b chun b d

    n lut, tng c-ng b phn

    php ch cc b.

    Mc ch ca i mi cng

    tc xy dng php lut theo

    Ph Ch tch Nguyn Vn Yu

    l n nm 2020 (nm ch

    thc hin hin i ho, cng

    nghip ho), v c bn phi

    hon thin h thng php lut

    v UBTVQH khng cn ra

    php lnh na; khng cn vn

    bn d-i lut quy nh ngha v

    ca cng dn, phi t ti cch

    tip cn quy nh nhng g lut

    khng cm th dn -c lm;

    ch quy nh h-ng dn i vi

    cng chc tha hnh.

    Bi tham lun ca ng

    on Mnh Giao, B tr-ng,

    Ch nhim Vn phng Chnh

    ph thu ht s ch ca hi

    ngh bi s nhn nhn, nh gi

    nghim khc v trc din vo

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Tng c-ng nng lc lp php

    9

    nhng kh khn v hn ch

    trong quy trnh lp php t giai

    on lp ch-ng trnh. ng

    Giao nhn mnh c ba im

    trng tm thuc ch-ng trnh

    ci cch hnh chnh ca Chnh

    ph l i mi Quy trnh -

    Ph-ng thc v Tng c-ng

    nng lc son tho VBQPPL.

    Khc vi quan im cho rng

    son tho lut

    phi -a v

    Quc hi, thuc

    trch nhim ca

    Quc hi, hoc

    mi i biu

    Quc hi phi l

    lut gia, phi

    -c tp hun

    thnh chuyn

    gia lp php,

    ng Giao nhn

    nhn: cc b

    phi thc -c

    trch nhim

    chnh trong vic

    ra v t chc son tho cc

    d n lut trnh Quc hi; vic

    son tho phi tnh n iu

    kin thc thi php lut; v th

    phi ch trng tng c-ng nng

    lc cho cc c quan ca Chnh

    ph cht l-ng cc d n

    lut tt hn na. Trn thc t,

    hin nay cc cuc hp hng

    thng ca Chnh ph hu nh-

    qu ti. Vi thi l-ng hai ngy

    hp mi thng v vi khong

    400 n m Chnh ph cn

    cho kin hng nm, ch-a k

    cc ngh nh hnh chnh n

    gin (v d ngh nh v cng

    nhn kt qu bu c), th thi

    gian dnh cho tho lun mt d

    n VBQPPL khng th qu hai

    gi. Khng t d n VBQPPL

    vn -c son tho

    theo cch t bin t

    din bi cc b ch

    tr d n m khng

    hi hoc hi chiu l

    kin lin ngnh.

    ng Giao t vn

    cn c c ch tham

    gia thc s ca

    chuyn gia v ca

    x hi; cn nghin

    cu c quy trnh n

    gin hn i vi

    nhng xut sa

    i, b sung lut v

    php lnh v cn

    pht huy vai tr sng kin lp

    php ca i biu Quc hi i

    vi nhng sa i, b sung loi

    ny. B tr-ng Ung Chu L-u

    (B T- php) gi nn nghin

    cu quy trnh rt gn hoc ban

    hnh mt lut sa i i vi

    nhiu lut khc p ng

    nhng sa i nh theo yu cu

    hi nhp.

    Cc v i biu tham gia

    nhiu kin thng thn v tm

    huyt vo trng tm quy trnh

    xy dng lut thng qua ti

    Quc hi, v vai tr thm tra,

    vai tr ca hi ngh i biu

    chuyn trch, vai tr ca on

    i biu Quc hi ti a

    ph-ng trong ly kin nhn

    dn ti a ph-ng, v c ch

    ly kin nhn dn, v giai

    on tip thu kin i biu

    Quc hi ti k hp v v c

    quan ch tr chnh l d tho

    tr-c khi thng qua, v vai tr

    tham m-u k thut ca Ban

    cng tc lp php v cc v

    chuyn mn phc v c quan

    thm tra, v cng tc thm

    nh, s khc bit gia thm

    nh v thm tra, v ni dung

    thm nh, thm tra tnh hp

    hin, hp php, s thng nht

    ca h thng VBQPPL.

    Nhn chung, cc quan im

    nu ln trong hi tho u

    thng nht rng: quy trnh i

    mi hin nay ang theo ng

    h-ng, t nn tng cho nhng

    i mi tip tc; chin l-c lp

    php cn -c hoch nh sm

    hn, nhanh hn; phi ch

    cht l-ng ca cng on phn

    tch chnh sch giai on

    Chnh ph; phi tng c-ng

    nng lc son tho cc b v

    Cc b phichun b nng

    lc xut

    chnh sch lp

    php v tng

    c-ng nng

    lc chun b

    cc d n lut

  • Thi s - Trao i

    10 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    xc nh trch nhim ln ca c

    quan trnh d n lut, php lnh

    ch yu thuc cc c quan

    Chnh ph. Tp th Chnh ph

    phi chu trch nhim nh

    h-ng v ch o t chc son

    tho cc d n VBQPPL ng

    tin v ng -ng li, ch

    tr-ng v chnh sch ca ng

    v Nh n-c; cn nghin cu

    quy trnh n gin cho php

    sa i, b sung nhanh nhng

    quy phm li thi, khng thch

    hp. i vi giai on Quc

    hi, nhiu kin thng nht ch

    xem xt, tho lun nhng d n

    chun b tt, phi dt khot

    t chi xem xt nhng d n

    ch-a -c chun b chu o;

    nn t chc ly kin nhn

    dn tr-c khi -a ra Quc hi

    cho kin ln u; cn bo

    m cung cp ti liu v d n

    lut ti i biu Quc hi sm

    hn; ln trnh th nht, Quc

    hi phi quyt nh nhng nh

    h-ng chnh l c bn lm

    c s hon thin cho ln trnh

    sau, v ln trnh sau khng

    nht thit phi ngay sau ln

    trnh th nht.

    V vai tr ca UBTVQH i

    vi cc d n lut trong cng

    on Quc hi, hin nay

    UBTVQH tp trung hai ln hp

    cho kin tp th: mt ln tr-c

    khi quyt nh mt d n -a

    ra xem xt ti k hp v mt ln

    na tr-c khi Quc hi thng

    qua d tho chnh l. Nh-

    vy, cc cng on khc ti

    Quc hi, UBTVQH giao trch

    nhim cho mt ph ch tch

    Quc hi ph trch lnh vc

    trong vic ch o v phi hp

    c quan thm tra v c quan

    trnh d n. c quan thm

    tra v c quan trnh d n trnh

    mt thi gian vo cc vn k

    thut v c th dnh nhiu thi

    gian hn vo ph-ng n chnh

    l tm chnh sch theo kin

    ca Quc hi, nhiu kin

    ng v vic tng c-ng nng

    lc ca Ban cng tc lp php

    thuc UBTVQH gip tham

    m-u v k thut th hin vn

    bn, bo m s thng nht

    trong th hin.

    Nhng vn cn nghin

    cu tip tc

    Sng quyn lp php ca

    i biu: T khi c quy nh

    trong php lut v quyn ca

    BQH trong vic trnh d n

    lut, thc t c i biu

    Quc hi -a ra nhng ngh

    lp php hoc t mnh son

    tho v trnh mt d n lut; tuy

    nhin cn thiu quy trnh c th

    v thiu phung tin h tr i

    biu son tho cho nn nhng

    quy nh trn y ch-a i vo

    thc t. Sp ti, trong l trnh

    xy dng nh n-c php

    quyn ca dn, do dn, v dn,

    khi cc t chc i din cho

    nhng quyn li khc nhau

    trong x hi thy nhu cu cn

    th ch ho, h s tip cn cc

    i biu ca mnh vn ng

    -a ra sng kin lp php (c

    th l mt o lut mi hoc

    mt quy phm sa i b sung

    n gin). Nh- vy cng cn

    thit ngh n vic b sung cc

    quy nh c th v quy trnh,

    th tc, ph-ng tin h tr i

    biu thc hin sng quyn lp

    php. Theo , vic lp v

    thng qua ch-ng trnh xy

    dng lut v php lnh cng

    cn i mi theo.

    Tng c-ng nng lc

    son tho v thm nh

    VBQPPL Chnh ph v cc

    b: Chnh ph ang c h-ng

    nghin cu thnh lp mt b

    phn tham m-u v lp php

    cho Chnh ph, gip cc b th

    hin d tho VBQPPL mt

    cch thng nht v hn ch

    tnh cc b. Nhiu kin thng

    nht rng y l h-ng i mi

    tch cc theo kinh nghim cc

    chnh ph khc trn th gii.

    Kinh nghim ph bin cc

    chnh ph trn th gii l cc

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Tng c-ng nng lc lp php

    11

    b xut chnh sch v chnh

    ph quyt nh ch tr-ng th

    ch ho bng php lut v giao

    c quan k thut th hin.

    N-c ta d-ng nh- ang lm

    theo h chun khc, theo ,

    Chnh ph t ra ch-ng trnh

    xy dng php lut v giao cc

    b ch tr son tho, do

    khng trnh khi tnh cc b v

    s thiu thng nht. khc

    phc tnh cc b trong son

    tho lut cc b, c kin

    ngh tng c-ng hn na vai tr

    ca cc c quan thm nh,

    thm tra trong quy trnh hin

    nay, tng c-ng c ch ly

    kin chuyn gia v nhn dn,

    nghin cu c ch u thu

    son tho cc d n lut, php

    lnh. V thm nh, hin nay

    B T- php th-ng giao mt

    nhm chuyn gia thm nh, v

    th ngha php l ca giai

    on b hn ch. B T- php

    ang ngh n xut hnh

    thnh Hi ng thm nh vi

    s tham gia ca cc c quan

    tham gia trong cc cng on

    chun b d n. chun b

    cho cng tc chnh l d tho

    tr-c v sau khi Chnh ph cho

    kin, cng c kin t pha

    B t- php ngh hnh thnh

    hi ngh cc th tr-ng v lp

    php dnh thi gian nhiu

    hn cho chnh l cc d n lp

    php v gip tit kim thi gian

    cho cc b tr-ng .

    Quan nim v hnh thc

    v quy m mt o lut:

    Hin nay hnh thc v quy m

    mt o lut n-c ta kh

    s, do lp php cng kh

    tn km. TS Trn Ngc ung

    t vn cn xy dng quan

    nim ng v mt o lut

    khng nht thit phi s

    nh- hin nay, m ch cn mt

    vi iu th hin chnh sch

    lp php iu chnh c th cc

    quan h x hi l trnh

    thnh mt sng kin php lut.

    i vi nhng o lut ny, ch

    cn thng qua th tc n gin

    hn. V mc chi tit ca

    lut, nhiu kin ngh phi

    quy nh c th ti mc c th,

    trnh phi c vn bn

    h-ng dn km theo mi thc

    hin -c lut, tuy nhin cng

    phi cn nhc mc c th

    cho php p dng t-ng i

    di trong iu kin thc tin

    thay i nhanh chng.

    Quy trnh phi km theo

    k lut ch -c: Quy trnh

    bao hm nhiu b-c vi nhng

    chun mc ring; trong c ch

    mt ng cm quyn, nu

    khng c thc trch nhim

    th d dn n n nang v da

    dm, bin quy trnh thnh hnh

    thc. Tin s Trn Ngc -ng

    ngh phi tin ti c ch ch

    -c nghim khc, nu khng

    th tc v d n chun b

    ch-a thuyt phc th phi tr

    li.

    V chin l-c lp php:

    Tm din mo ca h thng

    php lut Vit Nam n 2020,

    i biu V Mo (Ch nhim U

    ban i ngoi) mong mun c

    -c nh hnh t-ng i v s

    l-ng v danh mc ch dn cc

    sn phm lp php vo thi

    gian ny bo m t-ng i

    n nh h thng php lut cho

    giai on cng nghip ho,

    hin i ho. ng d liu, v s

    l-ng hin nay ta c khong

    200 o lut, vi tc t kho

    IX n nay thng qua khong

    90 lut (trong c 40 lut sa

    i, b sung), nh- vy trung

    bnh mi nm qua ban hnh

    thm nm lut mi. c

    khong 300 o lut vo nm

    2015 th mi nm phi ra l

    c 30 lut mi. Con s ny

    i hi c gng c bit, i hi

    mt s thay i v cht i vi

    quy trnh v nng lc chun b,

    tham m-u lp php. i biu

    Bi X-ng (Long An) ng tnh

  • Thi s - Trao i

    12 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    vi mt chin luc lp php theo

    l trnh v th t -u tin trnh

    Quc hi thng qua trn c

    s thit k nhng ci tin v

    tng c-ng nng lc chun b.

    Hon thin nhng th ch

    mi sau b-c i mi quy

    trnh lp php 2002: Vi quy

    trnh mi, c kin k vng

    rng t y, Chnh ph ch chu

    trch nhim i vi mt d n

    lp php ti ht b-c mt, sau

    khi Quc hi biu quyt cho

    kin cht li nhng vn

    ca d n. Tuy nhin, hin nay,

    Chnh ph vn ng chu trch

    nhim cho n khi thng qua

    lut. Nh- vy phi nghin cu

    thm v vai tr ca UBTVQH

    v cc U ban thm tra, v hi

    ngh i biu chuyn trch v

    vai tr ca cc on i biu

    Quc hi trong giai on sau

    b-c mt. i biu Quc hi

    khng ch c nhim v lm lut

    m cn phi lm tt vai tr i

    din, v vy h phi -c dnh

    thi gian v bit s dng thi

    gian thch hp cho chc nng

    i din ny. Ban cng tc lp

    php thuc UBTVQH cn -c

    cng c hn na thc s gip

    UBTVQH v Quc hi trong cc

    vn nghin cu chnh sch v

    k thut lp php. D nh ca

    Chnh ph thnh lp Ban xy

    dng php lut cng l mt h-ng

    i ng tng c-ng nng lc

    tham m-u v k thut trong

    chun b cc d n lp php.

    V c ch ly kin nhn

    dn: y l c ch rt hu hiu

    va thm d, va nng cao

    thc gio dc sng theo php

    lut ca x hi, tip thu phn

    hi ca nhng nhm x hi chu

    tc dng iu chnh bi php

    lut php lut -c thc t

    chp nhn khi thc thi. Tuy

    nhin hnh thc v cch ly

    kin cn -c ci tin thit

    thc hn, trong iu kin kin

    thc chung v php lut ca x

    hi cn hn ch. Cch ly

    kin rng ri trong x hi cn

    tp trung vo cc vn chnh

    sch v h-ng ti nhng i

    t-ng chu tc ng ch khng

    nn theo cch tip cn ly

    kin chuyn gia; phi p ng

    nhu cu iu chnh thc t ca

    dn ch khng phi ch tho g

    s c v s kh khn ca c

    quan qun l. Nn nghin cu

    c ch ly kin nhn dn qua

    on i biu Quc hi, v trn

    c s cc i biu Quc hi

    tip thu kin v pht biu v

    d n lp php, khng nn tch

    bit vic ly kin i biu

    Quc hi thnh mt cng on

    ring tr-c khi ly kin nhn

    dn. Tuy nhin, nhiu i biu

    cn hoi nghi v kh nng -a

    ly kin rng ri cc d n lp

    php, nu khng khc phc

    -c tnh trng cc d n u

    -c trnh st nt, khng c

    thi gian nghin cu.

    Kt thc hi tho, PCT

    Nguyn Vn Yu nhn xt

    nhng b-c i mi va qua

    trn c s va lm va rt kinh

    nghim, nh-ng cn khn

    tr-ng, mnh dn v c b-c i

    vng chc. ng cng chia s

    quan im rng ch i mi quy

    trnh khng th ch-a t ti

    mc tiu nu trn, m phi tip

    tc bn n hng lot cc vn

    khc nh- t chc cc c

    quan ca Quc hi, tng c-ng

    nng lc c quan gip vic cho

    cc c quan tham gia quy trnh

    lp php, cn c s hp tc cht

    ch gia cc c quan tham m-u.

    Hi tho s pht hnh mt tp

    k yu. c gi quan tm xin

    lin h Ban cng tc lp php

    ca Quc hi, 37 Hng V-ng,

    H Ni./.

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Lut bo v v pht trin rng

    13

    iu 11, D tho LutBo v v pht trinrng sa i quynh ngun ti chnh bo v

    v pht trin rng gm: Ngn

    sch Nh n-c cp v Qu Bo

    v v pht trin rng. Qu Bo

    v v pht trin rng ni ti iu

    11(1)-(b) ra chnh sch

    huy ng ng gp t x hi.

    Ti hoan nghnh chnh sch

    ny. Tuy nhin, Lut s giao cho

    Chnh ph quy nh Quy ch c

    th v qun l v s dng qu.

    V vy, ti xin trao i nhng

    bin php kh thi sau y:

    Nn quan nim mi tr-ngl sn phm ca rng

    Theo cch hiu hin nay th

    sn phm ca rng l lm sn,

    c sn ca rng. Nu qun

    trit mc ch ca cc chnh

    sch bo v v pht trin rng

    ca ng v Nh n-c ta chnh

    l nhm bo v mi tr-ng, h

    sinh thi bn vng, phng

    chng thin tai th phi coi mi

    tr-ng l mt sn phm c th

    ca rng. Nu l sn phm,

    ai l ng-i ng ra mua, v ly

    tin u mua sn phm

    ? l cch t vn mi

    trong nn kinh t th tr-ng.

    Quyn v ngha v cang-i h-ng li t rng

    Ch-ng V, D tho Lut: ni

    ring v quyn v ngha v ca

    ch rng; nh-ng D tho li

    thiu quy phm v quyn v

    ngha v ca ng-i -c h-ng

    li t rng. H-ng li t rng vi

    ngha mt sn phm mi

    tr-ng, tr-c ht l mi ng-i

    dn Vit Nam trong cc hot

    ng sn xut kinh doanh s

    dng xng du, than , kh

    t. Xt v tc ng ton cu

    ca mi tr-ng th, cc n-c

    khc trn th gii, nht l cc

    n-c ln cn cng t nhiu -c

    h-ng li t rng ca n-c ta.

    Cc nh my thu in cng

    -c h-ng li rt ln do tc

    dng iu ho ngun n-c v

    chng xi mn t, bo v h

    cha n-c ca rng. V vy,

    nn c quy nh thm nhng

    D n Lut bo v v pht trin rng (sa i)

    pht trin rng gn vi bo v mi tr-ng

    L Vnh Cn*

    L do sa i: Lut Bo v vpht trin rng -c xy dng trong

    nhng nm u ca thi k i mi.

    Mt s ni dung ca Lut vn cn

    th hin tnh nh n-c tp trung,

    bao cp, ch-a th hin quan im

    v t- t-ng ch o i mi ca

    ng chuyn mnh t Lm nghip

    Nh n-c sang Lm nghip X hi,

    Lm nghip Nhn dn,....

    Trch t trnh s 341/CP-PCngy 15/3/2004 ca Chnh ph giQuc hi v D n lut Bo v vpht trin rng (sa i).

    Ngun ti chnh bo v v pht trin rng khng ch trng mong vo ngnsch Nh n-c m phi huy ng t ngun thu ph mi tr-ng. D tho Lut bov v pht trin rng cn th hin cch tip cn gn pht trin rng vi vic bov mi tr-ng trong nn kinh t th tr-ng, chuyn t lm nghip nh n-c sanglm nghip x hi

  • Thi s - Trao i

    14

    ng-i -c h-ng li t rng

    trong n-c phi c ngha v

    ng gp ti chnh cho cng

    tc bo v v pht trin rng.

    i vi cng ng quc t,

    cng nn c iu khon ku

    gi h tr ti chnh cho cng

    tc bo v v pht trin rng

    ca n-c ta. Trong cc d n

    vin tr cho lm nghip s k

    trong thi gian ti nn ghi r

    phn tin h tr cho nhng

    hot ng bo v v pht trin

    rng.

    Ngoi ra, trong ch-ng ny

    cng nn c thm iu khon

    quy nh ng-i trc tip lm

    cng tc bo v v pht trin

    rng c quyn -c tr cng

    cho sn phm h lm ra l

    mi tr-ng, mc nhiu t tu

    thuc kh nng phng h, ci

    to mi tr-ng ca rng v sc

    lao ng h b ra.

    Quyn ca Nh n-c ivi rng

    Ch-ng 2 thc cht l quy

    nh v phm vi qun l nh

    n-c i vi rng. Ch-ng ny

    nn thm iu khon quy nh

    Nh n-c c ngha v tip nhn

    tin ca nhng ng-i -c

    h-ng li t rng lp qu bo

    v v pht trin rng v s dng

    qu ny u t- cho ng-i bo

    v v pht trin rng.

    thu ph mi tr-ng, Nh

    n-c c th thu ngay t khi

    nhp khu xng du. Khi cc

    nh my lc du i vo hot

    ng, c th tnh ph mi tr-ng

    theo s l-ng du th -c

    s dng. i vi cc nh my

    thu in, c th tnh theo sn

    l-ng in ca nh my... tr

    cng cho nhng ng-i trc tip

    lm cng tc bo v v pht

    trin rng, Nh n-c cn xy

    dng nhng tiu chun c th

    v kh nng phng h v ci

    to mi tr-ng ca rng, cc

    cng vic bo v rng, khoanh

    nui xc tin ti sinh rng, trng

    rng. Vi mi tiu chun c th

    s c nhng n gi khc nhau,

    i vi rng trng c th nghim

    thu hng nm, i vi rng t

    nhin c th vi nm nh gi

    li mt ln.

    Tng thm ngun thu bo v v pht trin rng

    iu 11, Ch-ng I v ngun

    ti chnh bo v v pht trin

    rng nn c th ho ngun ti

    chnh thu ca nhng ng-i -c

    h-ng li t rng, nh- trch ph

    mi tr-ng trong gi bn xng

    du, trch trong gi thnh ca cc

    nh my thu in, tin h tr

    ca cng ng quc t u t-

    cho cng tc bo v v pht trin

    rng..., nn coi ngun ti chnh

    mi b sung ny v vn vay

    trng rng sn xut l ngun ti

    chnh ch yu bo v v pht

    trin rng. (Xem Hp 1)

    Nu cc nh lm lut chp

    nhn sa i, b sung lut theo

    h-ng gn vi mi tr-ng v

    ph hp vi nn kinh t th

    tr-ng th cng tc bo v v

    pht trin rng mi c kh nng

    pht trin mnh m, vng chc

    v ng b vi vic tiu th

    xng du ang tng ln rt

    nhanh, nhiu nh my thu in

    mi s i vo vn hnh trong

    thi gian ti. Pht trin rng,

    bo v mi tr-ng khng phi l

    vic lm ch cho ngy hm nay,

    nh-ng khng th tch ri vi

    nn kinh t th tr-ng hin nay,

    v phi c c ch pht huy s

    tham gia rng ri ca x hi./.

    * Nguyn chuyn vin- Baniu hnh D n trng mi 5triu ha rng

    Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Hp 1. Th tnh ngun thu t

    ph mi tr-ng: Gi th ph mi

    tr-ng cho 1kg xng du l 80 ng

    (hoc cho 1 tn xng du khong 5

    USD), cho 1 kwh do nh my thu

    in pht ra l 10 ng. Hin nay

    n-c ta nhp khu v s dng mi

    nm khong 10 triu tn xng du.

    Nh my thu in Ho Bnh mi

    nm sn xut -c khong 8 t kwh

    in. Ngoi ra cn rt nhiu nh

    my thu in khc, ta tm coi nh-

    cng li cng bng nh my thu

    in Ho Bnh th Nh n-c c th

    thu mi nm t hai ng-i h-ng li

    chnh ny mt s tin l: 80 ng x

    10.000.000.000 + 10 ng x

    16.000.000.000 = 960.000.000.000

    ng (960 t ng).

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Cn c mt khon 10

    15

    Nhn ti l nguyn khca quc gia v munc nhn ti khng thkhng pht trin gio dc. Cng v

    l m ng, Nh n-c v nhn

    dn ta coi GDT l quc sch

    hng u. c mt thi, chng ta

    t ho v s pht trin mt nn gio

    dc Vit Nam. Th ri, khng bit

    chnh thc t lc no, chng ta nh-

    tri qua gic Nam Kha ca ng-i

    x-a, bng con mt dy thy mnh

    km xa

    Bo co v gio dc o tov nhng yu cu t thc t

    Cho n nay, Quc hi XI c

    bn k hp c ch-ng trnh cht

    vn v tr li cht vn th ng B

    tr-ng B GDT l ng-i duy nht

    ln din n tr li c bn ln.

    Khng suy lun mt cch my mc

    nh-ng ring vic cng phn nh

    mt thc t: ni bn khon, bc xc

    ca c tri v i biu Quc hi i

    vi GDT -c xp hng u.

    Chnh ph cng chnh thc tha

    nhn nhng yu km ca GDT ti

    k hp th t- QH kho XI vo cui

    nm 2003. (Xem Hp 1)

    Nhn thy kin nh gi ang

    cn khc nhau, vi thi thn

    trng, m bo tnh khch quan,

    trung thc, Chnh ph yu cu B

    Gio dc v o to phi cng cc

    c quan c lin quan phn tch r

    thc trng cht l-ng GDT, nh

    gi tin trnh ci cch v cng b

    thu thp kin rng ri1.

    Trong qu trnh chun b k hp

    th nm, U ban Th-ng v Quc hi

    yu cu n k hp th su ca QH

    vo cui nm 2004, Chnh ph c bo

    co ring v GDT, trng tm l nh

    gi cht l-ng gio dc v cng cuc

    ci cch gio dc ang tin hnh,

    xut cc gii php thit thc khc

    Gp cho d tho Bo co ca Chnh ph:

    Cn c mt khon 10 trong gio dc o to

    Nguyn Nh- Du

    D tho Bo cov Gio dc o

    to (GDT) tr-cQuc hi mang tm

    quc sch, cn cthi gian chun b.Gp kin cho dtho bo co ny,tc gi cho rng,

    cn xc nh rnhng nguyn

    nhn ch yu dnti s yu km vcht l-ng GDT,

    l: ng-i dy vng-i hc trc tip

    lm nn cht l-ng;ch-ng trnh, sch

    gio khoa l iukin lm nn chtl-ng v cng tc

    qun l ch o,iu hnh cn s

    i mi mang tnht ph nh- mt

    khon 10 trongngnh gio dc,

    chun b tch cccho vic sa i,

    b sung Lut Giodc

    1 Ph-ng h-ng nhim v nm 2004,...

    Hp 1: - iu lm x hi lo lngl cht l-ng gio dc t ph thngn i hc nhn chung cn thp,cch dy v hc nng v thuc lng,rt km tnh sng to v nng lcthc hnh; bnh chy theo thnh tchrt nng

    - t l hc sinh kh, gii, thi ttnghip ph thng rt cao nh-ng chc gn 14% t im trung bnh trongk thi tuyn sinh i hc cao ng vicc thi st trnh trung hc phthng.

  • Thi s - Trao i

    16

    phc nhng mt yu km, to

    chuyn bin mi trong cng tc

    gio dc. Nhn thc y l mt

    cng vic h trng v phc tp,

    trong bo co ti k hp th nm

    ca QH kha XI, khi trnh by v

    cng tc gio dc, Chnh ph ch

    tp trung ni v vic chun b

    bo co ny (Xem Hp 2).

    iu cho thy tm quan

    trng v yu cu bc xc phi

    gii quyt nhiu vn v

    GDT cng nh- vic chun b

    chu o bn bo co tr-c QH.

    Tuy nhin, mt cng vic quan

    trng cn c s ng gp rng

    ri ca nhiu tng lp x hi m

    thi gian t nay n ngy khai

    mc k hp th su li qu

    ngn, liu c thu thp y

    kin ng gp?

    Phn chm ca tng bng

    Yu km v cht

    Bn cnh nhng thnh tch

    t -c trong GDT l

    phn chm ca tng bng,

    nhng yu km v nhiu mt,

    m tr-c ht l cht l-ng hc

    tp. Vn t ra l yu km

    nhng g, yu km nh- th no,

    mc yu km n u?

    Trn din n

    QH trong nhiu

    nm qua, nhiu

    i biu QH

    pht biu kin

    khc nhau trong

    cch nh gi,

    v cn phi ch

    s nht qun

    trong bo co

    sp ti tr-c QH.

    nh gi ng cht l-ng l

    mt vic kh khn, i hi phi

    c s nghin cu, xem xt

    nghim tc, khch quan, ton

    din tnh hnh thc t, khng

    nhng ch i vi hc sinh sinh

    vin ang ngi trn gh nh

    tr-ng m c vi nhng sn

    phm ra tr-ng ang -c

    x hi kim nghim.

    Nhng nguyn nhn ch yu

    Vic xc nh nhng nguyn

    nhn ch yu, trc tip lm nn

    cht l-ng gio dc khng th

    khng ch trng nhng tm

    im: con ng-i trc tip lm

    nn cht l-ng l ng-i dy v

    ng-i hc; iu kin ch yu lm

    nn cht l-ng l ch-ng trnh,

    sch gio khoa; cng tc ch huy

    mt trn gio dc l vic qun l,

    ch o, iu hnh. Ngoi ra,

    cn c mt s yu t khc c

    quan h n cht l-ng nh- c

    s vt cht, s h tr ca gia

    nh v x hi, ch chnh

    sch i vi cn b gio vin

    vv nh-ng khng th t ngang

    hng vi cc yu t ni trn.

    V i ng

    nhng ng-i dy

    hc, ni cho cng

    bng, th i ng

    nh gio gi

    nht, hng hu

    nht, c nhiu cy

    a cy nht v

    th-ng xuyn

    -c h-ng dn

    ci tin ph-ng

    php ging dy. Chuyn ng-i

    hc cng vy, c th ni ch-a c

    lc no tr phi tp trung cho

    vic hc, hc nhiu, lo nhiu

    bng lc ny. Cn chuyn

    ch-ng trnh, sch gio khoa th

    khc hn ngy tr-c, tr-c kia

    qu t th nay qu nhiu, li cn ci

    tin lin tc, dung l-ng kin thc

    ngy cng tin tin hin i

    Nh-ng v sao sau 60 nm

    xy dng, pht trin gio dc

    cch mng m nay B gio dc

    o to vn ku thiu gio vin,

    n mc thiu c cn b ph

    trch thit b th nghim, vn

    Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Hp 2: Ti phin hp ktthc ch-ng trnh cht vn vtr li cht vn cng ca k hpth nm, ngy 12/6/2004, niv vic chun b bo co, Tht-ng Phan Vn Khi li nhnmnh: cng cuc ny i his kim im, nghin cunghim tc ca ngnh gio dc;ng thi pht huy v tp hp trtu ca nhng ng-i nng lngvi s nghip gio dc n-cnh, huy ng s tham gia canhiu lc l-ng x hi, nh gimt cch khch quan, khoahc, dn ch v c lp.

    - Ti bui lm vic ngy12/7/2004 vi cc nh gio idin cho cc bc hc, ccchuyn gia gio dc, cc nhqun l gio dc chun b boco, Th t-ng ku gi cc nhgio dnh tm huyt nh gikhch quan tnh hnh gio dc

    Yu cu nhgi khch quan

    v cht l-ng

    ca tin trnh ci

    cch gio dc

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Cn c mt khon 10

    17

    cn nhiu gio vin yu km,

    ch-a t chun? V sao trong

    khi t ra yu cu rt cao v ci

    tin ph-ng php hc tp m

    sinh vin hc sinh vn hc tp

    th ng, nng v hc thuc

    lng, km tnh sng to, km

    thc hnh? V sao ch-ng trnh,

    sch gio khoa mi kh y

    n kin thc tin tin, hin i

    m kin thc y li khng n

    y vi hc sinh? Ln tm

    nguyn nhn ch yu nht,

    nhiu kin cho rng, cu tr

    li tr-c ht t cng tc qun l

    ch o iu hnh.

    Ti k hp th t-

    QH kha XI, tr li

    cht vn ca i

    biu, B tr-ng

    Nguyn Minh Hin

    thng thn tha

    nhn: Cng tc qun

    l gio dc l mt

    trong nhng yu km

    bt cp ln hin nay,

    n chi phi cc hot

    ng khc ca gio dc. Vi

    ng-i trong cuc, cu tr li bt

    u t v cng c th ni:

    l ngun gc ca mi vn .

    Cn c mt khon 10

    i biu tnh Bnh D-ng

    Nguyn Th Kim Thoa thng

    thn ni: cch y gn hai

    m-i nm, nn nng nghip

    ca chng ta c nhiu vn ,

    cng ging nh- gio dc hin

    nay. Chnh bin php khon 10

    lm cho chng ta ht i v

    dn dn tr thnh n-c ng

    th hai v xut khu go. C tri

    cng mong mun B tr-ng B

    Gio dc cng vi cc chuyn

    gia hy tin hnh nghin cu v

    -a ra mt bin php t-ng t

    nh- khon 10 nn gio dc

    ca chng ta khng cn nhng

    vn - nh- chng ta tho

    lun Tn thnh kin y, d-

    lun cho rng, nn c mt

    khon 10 cho gio dc, nh-ng

    th hi: c cn chm i mi v

    t- duy qun l gio dc trong

    khi n chi phi cc hot ng

    khc ca gio

    dc th n

    bao gi mi

    c?

    Trong thi

    gian qua,

    c khng t

    vn -c

    ci cch

    nh-ng c l v

    cng tc

    qun l gio

    dc l mt trong nhng yu km

    bt cp hin nay nn km hiu

    qu. Phi chng, cn v li bc

    tranh tng th ca gio dc

    to nn mt s cnh tranh mi

    m, lnh mnh, t nng cao

    cht l-ng gio dc nh- mt s

    kin nu ra gn y? C

    kin cho rng: thc t, ang c

    qu nhiu nhng tr-ng thuc

    loi bnh bnh v c c nhng

    tr-ng ang sng vt v vi

    sn phm hc tr khng t yu

    cu trong khi ngnh gio dc

    qu ng con, khng th no

    vc dy cng mt lc. Ti sao

    cc doanh nghip ang -c

    y mnh c phn ha m gio

    dc li khng c mt hnh thc

    t-ng t? Phi chng, tr-ng

    bn cng, tr-ng dn lp ang

    b-c rn rn l mt khu ca

    qu trnh y? Phi i mi mnh

    m thm v phi tnh ton n

    vic cho m tr-ng t- thc.

    Hai m-i bn triu ng-i i

    hc l mt con s qu ln, theo

    l qu nhiu vn ng

    ni, ng bn v ng phi lo.

    D-ng nh-, cch nhn GDT

    ang ging cu chuyn xem voi

    ca ng-i x-a. Ti cuc gp

    Th t-ng, GS. V Tng Xun

    kin ngh cn t chc mt

    hi ngh nh- hi ngh Din Hng

    bn cc nguyn nhn ri sau

    mi bn cc gii php Vi

    mong mun c mt khon 10

    trong gio dc, x hi mong ch

    s i mi nhanh chng, kp

    thi v t- duy qun l gio dc,

    th hin ngay trong d tho bo

    co -a ra ly kin ng gp.

    Trn c s , s c mt bo

    co ng tm quc sch hng

    u -c trnh QH, v khng

    nht thit l ti k hp th su

    nu nh- s chun b ch-a thc

    s chu o, gp phn chun b

    tch cc cho vic sa i b

    sung Lut Gio dc./.

    Cn i mi vnng cao cht

    l-ng tr-ng

    bn cng, dn

    lp v cho m

    tr-ng t- thc

  • Thi s - Trao i

    18 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    La chn du hiu DN,HTX lm vo tnh trngph sn

    Mt trong nhng vn ct

    li, c nh h-ng n nhiu

    ni dung ca Lut Ph sn l

    du hiu (hay c th gi l tiu

    ch) xc nh doanh nghip,

    hp tc x (DN, HTX) lm vo

    tnh trng ph sn. Du hiu

    xc nh DN, HTX lm vo tnh

    trng ph sn l cn c cc

    t chc, c nhn c quyn v

    ngha v np n cho to n

    yu cu m th tc ph sn

    DN, HTX. C nhiu kin

    khc nhau v du hiu xc

    nh DN, HTX lm vo tnh

    trng ph sn. Nh-ng tu trung

    li, c ba loi kin v du

    hiu -c coi DN, HTX lm vo

    tnh trng ph sn:

    1. Gp kh khn v b thua

    l trong hot ng kinh doanh

    sau khi p dng nhng bin

    php ti chnh cn thit m vn

    mt kh nng thanh ton n

    n hn.

    2. Kinh doanh thua l v

    nh n trong hot ng sn

    xut kinh doanh. Ngh nh

    189/N-CP ngy 23/12/1994

    Tm hiu Lut ph sn

    Du hiu xc nh doanh nghiplm vo tnh trng ph sn

    ng vn Thanh*

    Doanh nghip, hp tc x (DN, HTX) khng c kh nng thanh ton -c cc khon n nhn khi ch n c yu cu l du hiu xc nh DN, HTX lm vo tnh trng ph sn -c quynh ti iu 3 Lut ph sn va -c thng qua ti k hp th 5 Quc hi kho XI. Bi vit d-iy phn tch su thm v ni dung ny nhm ng gp vo vic tm hiu v thc thi hiu quLut ph sn

    1 Khon 1 iu 3 Ngh nh 189/N-CP ngy 23/12/1994 ca Chnh ph h-ng dn thi hnh Lut ph sn doanhnghip

    ca Chnh ph h-ng dn thi

    hnh Lut ph sn doanh

    nghip quy nh tiu ch

    thua l 2 nm lin tip n

    mc khng tr -c cc khon

    n n hn1.

    3. Khng c kh nng

    thanh ton -c cc khon n

    n hn khi ch n c yu

    cu.

    Cn l gii v chn la

    mt tiu ch ph hp. Tr-c

    ht, phi thy rng, quy nh

    ti iu 3 ca Lut mi ch l

    du hiu xc nh DN,

    HTX lm vo tnh trng ph

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Lut ph sn

    19

    sn, l cn c cc i

    t-ng c quyn np n xem

    xt vic np n yu cu m

    th tc ph sn, ch ch-a

    phi l tiu ch hay l cn c

    cho vic ph sn DN, HTX.

    Th tc ph sn -c coi l

    mt th tc i n c bit, i

    n tp th c s tham gia ca

    to n, m bo vic gii

    quyt li ch ca cc ch n

    din ra mt cch trt t, c l,

    c tnh. Khc vi th tc i n

    thng th-ng l ch nhm thu

    hi n cho cc ch n, th tc

    ph sn cn h-ng ti mt

    mc ch ln hn l phc hi

    kh nng thanh ton n ca

    cc con n, gip con n thot

    khi tnh trng kh khn v ti

    chnh, c th tr li hot

    ng bnh th-ng. cng l

    t- t-ng mang tnh ch o v

    l quan im xuyn sut ni

    dung Lut Ph sn ca Vit

    Nam. Php lut ph sn ca

    hu ht cc n-c v c ca

    Vit Nam to c hi ti a cho

    con n thc hin vic ti t

    chc li v phc hi hot ng

    kinh doanh. Tuy nhin, i vi

    nhng con n chc chn

    khng c kh nng phc hi

    th php lut to iu kin

    thun li vic thanh l ti

    sn ca DN, HTX ph sn

    -c thc hin trong thi gian

    sm nht, nhm hn ch n

    mc ti a cc thit hi c th

    gy ra cho cc ch n. V vy,

    Lut quy nh cc th tc khc

    nhau p dng cho cc DN,

    HTX b mt kh nng thanh

    ton n n hn ph hp tng

    tr-ng hp c th. Trong qu

    trnh To n tin hnh gii quyt

    yu cu tuyn b ph sn DN,

    HTX, To n s tin hnh xem

    xt, phn tch, nh gi kh

    nng phc hi kinh doanh ca

    DN, HTX, t quyt nh p

    dng th tc phc hi hot

    ng kinh doanh hay th tc

    thanh l i vi DN, HTX. Th

    tc phc hi hot ng kinh

    doanh ch tin hnh khi c s

    yu cu, c s ng ca Hi

    ngh ch n, ca DN, HTX mc

    n thng qua vic xy dng D

    tho ph-ng n phc hi hot

    ng kinh doanh. Hi ngh ch

    n xem xt, tho lun v thng

    qua Ngh quyt v ph-ng n

    phc hi hot ng kinh doanh

    ca DN, HTX.

    ngha ca vic xc nhng du hiu DN, HTXlm vo tnh trng phsn

    Thc t cho thy, vic mt

    (hay khng cn) kh nng

    thanh ton n n hn ca

    DN, HTX c th do nhiu l do

    khc nhau, c th do thua l

    trong kinh doanh, do s dng

    tin vay sai mc ch, km

    hiu qu, do quyt nh thiu

    chnh xc trong u t-, trong

    ph-ng n kinh doanh, do tc

    ng khch quan nh- thin

    tai, dch bnh, tai nn bt ng,

    chin tranh, khng hong kinh

    t hoc bin ng bt li trn

    th tr-ng trong n-c v ngoi

    n-c. V vy, thua l trong

    kinh doanh ch l mt trong

    nhiu nguyn nhn ca tnh

    trng mt kh nng thanh

    ton. Hn na, trong kinh t

    th tr-ng, DN, HTX c th b

    thua l hoc chp nhn thua

    l trong mt thi gian nht

    nh to lp uy tn, th-ng

    hiu, chim lnh th tr-ng,

    Th tc phc hi hot ng kinh doanh chtin hnh khi c yu cu v s ng ca

    Hi ngh ch n

  • Thi s - Trao i

    20 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    tr vng v pht trin lu

    di. Trong nhiu tr-ng hp,

    mc d tm thi b thua l,

    nh-ng DN, HTX vn c kh

    nng thanh ton cc khon n

    n hn. Do , khng nn v

    khng th coi thua l trong

    kinh doanh l du hiu xc

    nh DN, HTX lm vo tnh

    trng ph sn. Trn thc t,

    i vi cc ch n, vic xc

    nh hay chng minh DN, HTX

    thua l hon ton khng d

    dng, v khng th c

    thng tin hoc chng c tin

    cy, c bit l rt kh khn

    trong vic tch bit thua l

    trong kinh doanh, thua l do

    tham , do c lm tri...

    Do , Lut khng cn quy

    nh v l do dn n vic DN,

    HTX b mt kh nng thanh

    ton nh- mt iu kin (tiu

    ch) xc nh DN, HTX c

    du hiu lm vo tnh trng

    ph sn khi DN, HTX b mt

    kh nng thanh ton n. Hay

    ni mt cch c th l khng

    tin v ti sn thanh ton

    cc khon n n hn bt lun

    v l do g m khng th khc

    phc -c th u -c coi l

    lm vo tnh trng ph sn.

    V v vy, cc ch n, cc i

    t-ng c quyn, ngha v np

    n yu cu To n m th tc

    ph sn. To n xem xt, gii

    quyt theo php lut ph sn ch

    khi DN, HTX lm vo tnh trng

    mt kh nng thanh ton. Ch

    khi , cc thit ch ca ti t

    chc hoc thanh l t- php mi

    -c p dng. Tuy nhin cng

    cn nhn mnh l du hiu ny

    cng ch suy on DN, HTX

    b coi l lm vo tnh trng ph

    sn, ch ch-a hn DN, HTX

    ph sn, phi pht mi v thanh

    l ti sn. Cng chnh v l ,

    nhiu n-c tn Lut gi l Lut

    Mt kh nng thanh ton hay

    Lut khnh kit. Mt kh nng

    thanh ton th-ng da trn tiu

    ch khng thanh ton -c n

    n hn, hoc Tng n phi tr

    ca DN, HTX ln hn Tng ti

    sn c hoc tng s vn c th

    Xc nh ng du hiu lm vo tnhtrng ph sn gip cho doanh nghip

    ti t chc hot ng kinh doanh v

    thot khi kh khn v ti chnh

    dng thanh ton. Cc ch

    tiu ny hon ton c th tnh

    ton -c trn c s cc ch

    tiu ti sn v ngun vn trn

    bng cn i k ton ca DN,

    HTX. C th xc nh kh nng

    thanh ton ca DN, HTX bng

    cc ch tiu: H s thanh ton

    tng th, h s thanh ton tc

    thi, h s thanh ton cc

    khon n n hn...

    Khng c kh nng thanh

    ton theo quy nh ti iu 3

    Lut ph sn khng phi l kh

    nng thanh ton chung m l

    kh nng thanh ton n n

    hn v ch l n n hn khi

    ch n yu cu phi thanh

    ton. Du hiu m ra kh

    nng v c hi ti a cho DN,

    HTX ti t chc hot ng kinh

    doanh, tng b-c thot khi

    kh khn v ti chnh. ng

    thi cng l du hiu m cc

    ch n d nhn bit chn la

    quyt nh c np n yu cu

    m th tc ph sn hay khng.

    V vy quy nh DN, HTX khng

    c kh nng thanh ton -c

    cc khon n n hn khi ch

    n c yu cu th -c coi l

    lm vo tnh trng ph sn l

    ph hp v hp l./.

    * PGS, TS, Ph Ch nhim

    U ban Kinh t v ngn sch

    ca Quc hi

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Bn v gi t

    21

    Thc trng gi t trn th tr-ng bt ngsn v mt s h qu

    t ai l ti nguyn c hn, song li c gi trs dng mang tnh vnh cu v lun sn chanhng gi tr tim tng ln. Chnh v vy, gi tlun c khuynh h-ng tng ln cng vi s phttrin kinh t - x hi, gi t nu tng ng quy lutl mt du hiu tt, khi n phn nh kh nngtch lu cao ca nn kinh t cng nh- trnh khoahc, k thut c nhng b-c pht trin.

    Song, iu ng lo ngi l hin t-ng gi ttng mt cch bt th-ng, ngha l khi nn kinh t- x hi pht trin chm m gi t ngy cng t. Thc t th tr-ng bt ng sn (BS) n-c tatrong nhng nm qua cho thy, gi t khng

    Bn v Gi t Theo quy nh ca

    Lut t ai nm 2003

    Phm Xun Hong*

    1 VnExpress, th nm, 11/3/20042 Vietnam.net ngy 30/6/2003 v VNExpess. net ngy 14/8/2003.

    Lut t ai nm 2003 c hiu lc k t ngy 01/07/2004, trong c mts quy nh v gi t v lin quan n gi t, liu nhng quy nh mi nyc tr thnh cng c hu hiu bnh n gi t v lnh mnh th tr-ng btng sn hin nay hay khng? Trong bi vit ny, tc gi nu ln thc trngth tr-ng bt ng sn v nhng h qu ca n, phn tch nhng quy nhca Lut t ai nm 2003 v gi t v -a ra mt s kin ngh hon thin

    Hp 1. Ch tnh ring nm 2002, gi t H Ni v TP H Ch Minh tng vt

    ln 40%1. H Ni gi t ln n 45 l-ng

    vng/m2 ph Hng Gai v 60 l-ng

    vng/m2 nh- ph Hng Khoai2, t-ng

    -ng vi gi t cc th hoa l v

    giu sang vo bc nht trn th gii, c tc

    tng tr-ng kinh t cao vi mc thu

    nhp bnh qun u ng-i t 50 nghn n

    70 nghn USD/1 nm, trong khi H Ni

    thu nhp bnh qun u ng-i ch mi t

    trn d-i 1 nghn USD/1 nm. y qu l

    mt nghch l , mt s xa x ca x hi khi

    nn kinh t vn vn cn ngho nn, lc

    hu. Nn kinh t bong bng tng c

    Thi Lan v Nht Bn l nhng bi hc rt

    ng l-u tm trong bi cnh hin nay

    n-c ta.

  • Nh n-c v php lut

    22 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    phn nh ng iu kin kinh t - x hi, cbit l n khng ch -c hnh thnh bi ccquy lut vn c ca th tr-ng m cn do ccnh u c chi phi.

    Khi hin t-ng u c t ai tr thnhph bin, th tr-ng xut hin nhng d binkh kim sot, h qu ca hin t-ng nytht khn l-ng, ph-ng hi n mi mt cai sng kinh t - x hi, in hnh l mybiu hin sau:

    Mt l, gi t tng bt bnh th-ng lmtng gi cc cng trnh xy dng, hng haBS tr nn t , v-t qu kh nng thanhton ca ng-i mua, l-ng ng-i mua trn thtr-ng gim st ng k, ch c nhng ng-igiu v cc nh u c mi c kh nngtham gia vo th tr-ng, do vy m kh nngdin ra cc giao dch thp.

    Hai l, gi t tng bt bnh th-ng c

    nhiu nguyn nhn, m mt trong nhng

    nguyn nhn l do u c t ai. n l-t

    mnh, gi t c tc ng tr li lm kch

    thch hin t-ng u c. Hnh vi u c c

    th -c thc hin vi l-ng hng ha ln

    hoc u c ca cc ch s hu nh v

    quyn s dng t (QSD) nh-ng h u

    c mt im chung l khng sn sng cung

    cp hng ho QSD cho th

    tr-ng m gi li trng ch

    vo s tng gi trong t-ng lai.

    Khi cung QSD trn th

    tr-ng gim, hng ha khan

    him lm cho gi c tip tc b

    y ln cao. Mt khc, t ai

    lun l ti nguyn qu v hu

    hn, nn l-ng hng ho -a

    vo l-u thng cng t s cng to

    ra s lng ph cho nn kinh t.

    Ba l, st t s lm gim cc hot ng

    u t-, sn xut, kinh doanh. Bi v, hiu qu

    trong kinh doanh -c o bng t sut li

    nhun (tc l t l gia li nhun trn tng chi

    ph b ra), chi ph qu cao (do gi t cao)

    trong khi li nhun khng i s lm nn lng

    cc doanh nhn. Mt khc, gi t t

    lm cho u t- vo BS cho sn xut tng

    ln, iu cng ng ngha vi vic mt c

    hi u t- cho cc lnh vc khc. Hot ng

    sn xut kinh doanh khng gia tng th kinh

    t s km pht trin.

    Bn l, gi t cng tng th cc Chnh

    sch ca Nh n-c v nh , nht l nh

    cho ng-i ngho cng tr ln kh thc hin,

    ko theo an ninh x hi khng -c m

    bo; khong cch giu - ngho gia cc tng

    lp dn c- khng nhng khng -c rt ngn

    m tri li ngy cng tr ln su sc ...

    Thc trng t ra yu cu l: Nh

    n-c, vi chc nng qun l v iu hnh

    phi to ra mt c ch ng b, m php lut

    l khu then cht, nhm bnh n gi c ni

    chung, gi t trn th tr-ng ni ring. Nn,

    php lut Vit Nam -a ra mc tiu rng,

    Nh n-c s dng cc bin php cn thit

    bnh n gi, bo v quyn

    li v li ch hp php ca t

    chc, c nhn sn xut, kinh

    doanh, ca ng-i tiu dng v

    li ch ca Nh n-c(Khon 2

    iu 2 Php lnh Gi 2002).

    Nh- vy, cn nhn thc r

    rng rng, yu cu t ra v

    mt l lun cng nh- php l

    l bnh n ch khng phi

    Gi t tng btth-ng do u

    c t ai

    nh h-ng n

    i sng x hi

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Bn v gi t

    23

    khng ch gi t. Ngha l phi to ra mt

    c ch th tr-ng BS t iu chnh theo

    cc quy lut vn c ca n. Song, hin nay

    vic thc thi nguyn tc ny trn thc t cn

    ch-a t -c yu cu nh- mong mun, c

    bit l trong lnh vc t ai. Ch trong vng

    gn m-i nm qua, xy hai cn st t.

    Chng ti ng h quan im ca TS Phm

    Duy Ngha khi ng cho rng, bnh n gi t,

    chng u c l vic tuy kh, song cp thit,

    phi -c cao trong s nhng nhim v

    ca c quan nh n-c thi nay3. Theo chng

    ti, vic tm ra li gii ng cho bi ton hc

    ba ny qu l khng n gin, bi v: (i) mt

    thi gian di chng ta qun l th tr-ng BS

    khng hiu qu, do h qu tiu cc li

    ca n l cp s cng theo thi gian rt kh

    gii quyt ngay; hn na (ii) vic bnh n gi

    t phi da ch yu vo cc cng c sn c

    ca kinh t th tr-ng ch khng phi ch

    bng cc ro cn hnh chnh, m v vic ny

    chng ta ang rt thiu kinh nghim....

    Nhng quy nh ca Lut t ai nm2003 v gi t

    Tr-c khi Lut t ai nm 2003 -c

    ban hnh, gi QSD -c quy nh ti iu

    12 ca Lut t ai nm 1993; Khon 1,

    iu 1, Lut t ai (sa i) nm 2001;

    iu 694 B lut Dn s, cc Ngh nh ca

    Chnh ph s 80/CP (6/11/1993); s 87/CP

    (17/8/1994); s 17/N-CP (21/3/1998); v

    iu 7 Php lnh Gi ngy 26/4/2002.

    Tr-c y, gi t mc d -c nhc

    li nhiu ln trong cc vn bn quy phm

    php lut khc nhau, song tt thy cc quy

    nh ny u mang nng tnh mnh lnh -

    hnh chnh, quan liu, xa ri thc t, gi

    QSD ch-a phi l i l-ng phn nh mt

    cch t-ng i ng gi tr thc ca hng ha

    QSD. Mt khc, li chm -c thay i

    trong php lut, trong khi chng ta u bit

    rng, gi t (hay gi QSD) chu s tc

    ng ca nhiu yu t nh-: t-ng quan cung

    - cu trn th tr-ng; gi tr tin t; chnh

    sch, php lut v k hoch, quy hoch s

    dng t... v cc yu t ny li lun lun

    bin ng, nht l trong iu kin kinh t th

    tr-ng. Khng nhng th, iu 694 ca B

    lut Dn s quy nh cc bn tha thun v

    gi chuyn quyn s dng t trn c s

    bng gi do U ban nhn dn tnh, thnh ph

    trc thuc trung -ng ban hnh theo khung

    gi do Chnh ph quy nh. L ra, Nh n-c

    phi cn c vo gi thc t tn ti trn th

    tr-ng xc nh gi cho ph hp vi tng

    thi im trong tng tr-ng hp c th, th

    lut li quy nh ng-c li.

    khc phc nhng im bt hp l ca

    cc vn bn php lut tr-c y, Lut t ai

    nm 2003 -a ra cc quy nh kh ph

    hp vi thi im hin nay.

    V gi t

    Ln u tin, php lut Vit Nam gii thchrng: gi QSD (sau y gi l gi t) l stin trn mt n v din tch t do Nh n-cquy nh hoc hnh thnh trong cc giao dchv QSD (Khon 23, iu 4).

    Thay v quy nh khung cng nhc v ginh- tr-c y, Lut t ai nm 2003 (L2003) tha nhn, gi t -c hnh thnh

    3 Phm Duy Ngha, Quyn s dng t trong th tr-ng bt ng sn, Nh n-c v Php lut, s 10/2003, tr. 17

  • Nh n-c v php lut

    24 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    trong cc tr-ng hp: (i) do U ban nhn dntnh, thnh ph trc thuc trung -ng quynh gi theo quy nh ti Khon 3 v 4, iu56 ca Lut ny; (ii) do u gi QSD hocu thu d n c s dng t; v (iii) dong-i s dng tho thun v gi t vinhng ng-i c lin quan khi chuynnh-ng, cho thu hoc cho thu li QSD,gp vn bng QSD (iu 55).

    Vic xc nh gi t ca Nh n-c datrn 3 nguyn tc: (i) st vi gi chuynnh-ng trn th tr-ng, kp thi iu chnh khic s chnh lch ln so vigi th tr-ng; (ii) quy nhmt mc gi nh- nhau chocc tha t lin k c iukin t nhin, x hi, mcch s dng nh- nhau; v(iii) t khu vc gip ranhgia cc tnh c cng iu kin t nhin,cng mc ch s dng hin ti, cng mcch s dng theo quy hoch th cng mcgi (Khon 1, iu 56). Nh lm lut uquyn cho Chnh ph quy nh ph-ng phpxc nh gi t v khung gi cho tng vngti tng thi im v iu chnh chnh lch,x l chnh lch gi t khu vc gip ranhcc tnh. Ph-ng php xc nh gi t caChnh ph s l c s UBND cp tnh vcc t chc t- vn gi t dng lm c s xc nh gi ti cc thi im, cho tng loiv vic (i vi t chc t- vn) (iu 56, 57).Nh- vy, ln u tin php lut t ai thanhn rng, ngoi gi t do Nh n-c banhnh hng nm, gi t cn -c hnh thnht s tho thun ca cc bn; vic cc bnxc nh gi t trn c s cn nhc nnhng li ch m mnh thu -c l mt cch

    thc xc nh gi tr rt c tr-ng ca nnsn xut hng ha gi c ngoi th tr-ngquyt nh gi tr t.

    Bn cnh , gi t -c hnh thnh tu gi, u thu d n c s dng t cngl mt quy nh mi ca php lut. Vic thim u gi QSD H Ni va qua minh chng cho s -u vit ca quy nh ny,theo QSD s thuc v ng-i c khnng s dng hiu qu nht thng qua scnh tranh v gi mt cch cng khai. Nh-vy, php lut tn dng ngay cc cng c

    vn c ca thtr-ng iu titchnh n, c th coiy l mt la chnsng sut. Tuynhin, ng tic lkhi quy nh cc ni

    dung ny, th nh lm lut li khng v-t qua-c nhng hn ch th-ng gp. Theochng ti, lut quy nh: gi trng u giQSD hoc gi trng u thu d n c s

    dng t khng -c thp hn gi t do

    UBND tnh, thnh ph trc thuc trung -ng

    quy nh (Khon 3, iu 58) l s lp licch quy nh phi th tr-ng v ht sc v l iu 694 ca B lut Dn s.

    Khi quy nh im a, Khon 1, iu 56, cl nh lm lut gi gm v mong mun cs cch tn trit nhng bt hp l v quynh v gi t trong php lut tr-c y.Cch lm l ng h-ng. Nh-ng, nuxem xt k s thy c s kh khn trong vicp dng quy nh mi m ny, bi st lmt thut ng mang tnh tru t-ng, nhtnh, rt kh xc nh ni hm c th; trongkhi iu lut li khng quy nh r th no l

    Php lut tha nhn git do cc bn tho thun

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Bn v gi t

    25

    st; bn cnh , php lut n-c ta khngtha nhn n l nh- l mt ngun lut. iuny chc chn s to ra s ty tin trong thchin php lut.

    V t chc nh gi t

    Kinh nghim thc tin t mt s n-c chothy rng, trong s vn hnh lnh mnh cath tr-ng BS, t chc nh gi vi t- cch lng-i t- vn giao dch lun -c xem nh-mt yu t cn thit4, mt i hi khch quanca nn sn xut x hi mc chuynmn ho cao, khi tham gia th tr-ng BScc ch th rt cn n s h tr ca cc tchc trung gian chuynnghip ny.

    Tuy nhin, nhn li thigian qua chng ta thyrng, mc d th tr-ngBS c c s php l tn ti5 trong sut hn10 nm, nh-ng nhngquy nh cn thit tithiu v t chc t- vngi t d-ng nh- vnthiu vng trong phplut. V l , trong mt thi gian di, cc tchc hot ng trong lnh vc dch v ny htthy u mang tnh t pht, thiu quy c vhiu qu mang li khng cao. Trn thc t,cu v loi dch v ny xut hin nh-ngcung li ch-a p ng, t- vn gi t ch-atr thnh mt ngh trong x hi; quy lut ccu t c cung ca nn sn xut hng had-ng nh- ngoi l i vi tr-ng hp ny.

    Tr-c thc trng , L 2003 ln utin quy nh v t chc t- vn gi t. Theo, t chc c iu kin, nng lc v -chot ng dch v v gi t th -c t- vn

    gi t (Khon 1, iu 57). Hn na, phplut -a ra yu cu rng: vic xc nh git t- vn phi tun theo cc nguyn tc nh

    gi t, ph-ng php xc nh gi t do

    Chnh ph quy nh (Khon 2, iu 57). Vgi t t- vn -c s dng tham kho

    trong qun l Nh n-c v ti chnh t ai

    v trong hot ng giao dch v QSD

    (Khon 3, iu 57). Nh- vy, t ngy1/7/2004, t chc t- vn gi tv hot ng nh gi t skhng cn mang tnh t phtm tn ti c c s php lut.Tuy nhin, bn cnh nhng -uim ny, chng ti cho rng,c th do thiu kinh nghimthc tin m nh son lut -a ra quy nh kh chungchung, xt mt cch cng tm,c th thy rng Khon 1 iu57 cng ch mi mang tnh navi. iu kin, nng lc ca

    t chc ny l g th php lut khng quy nhc th, khng dn chiu v cng khng uquyn cho Chnh ph quy nh nh- cch lmvn th-ng gp. Vy khi p dng trn thc tc quan c thm quyn s cn c vo u cng nhn mt t chc -c hot ng t-vn gi t?

    Bn cnh , iu khon ny cn mc livn phm tht ng tic rng: t chc -c

    T chc t- vn git l cn thit nh-ng

    php lut cn quy

    nh c th v iu

    kin, nng lc, quyn

    hn ca t chc ny

    4 Thi B Cn v Trn Nguyn Nam, th tr-ng BS, nhng vn l lun v thc tin Vit Nam, Nxb. Ti chnh,tr.83. 5 Xem thm: Phm Xun Hong v L Thanh Phong, tm hiu b-c u c s php l v th tr-ng QSD ti VitNam, gii nh gii th-ng sinh vin NCKH, m s XH2b-03, B gio dc v o to, H Ni, 2002, tr.26.

  • Nh n-c v php lut

    26 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    hot ng v gi t th -c t- vn gi t,chng l, t- vn gi t khng phi l mtloi hnh ca hot ng dch v v gi thay sao? Ngoi ra, vic t- vn gi t ca tchc ny phi tun theo ph-ng php xcnh gi t do Chnh ph quy nh lmhn ch s sng to ca cc t chc lm dchv ny. Ph-ng php thc ra l ph-ngtin mang tnh k thut, m l k thut thlun c nhu cu thay i, ci tin sao chokhi s dng mang li kt qu tt nht, phhp vi mc ch -c t ra. Do , viccc t chc t- vn tm ra mt ph-ng phpxc nh gi t khng nm trong s ccph-ng php m Chnh ph quy nh m vncho kt qu tt, thm ch tt hn l iu ngkhch l. Lut php phi khuyn khch ssng to ch khng nn hn ch s sng to.Nu khng c s thay i im ny, thitngh v hnh trung php lut t r-c vomnh mt trong hai im bt li: (i) bin cc tchc y nng lc sng to thnh nhngchic my tnh cng nhc; hoc l (ii) cc quynh ny s b vi phm bi, cc t chc t- vns lm ng tr-c cc quy nh ca php lutv p dng ph-ng php khc (ngoi nhngph-ng php m Chnh ph quy nh) nunh- c c s cho rng cc ph-ng php caring h mang li hiu qu hn.

    Mt s kin ngh

    Qua phn tch cc quy nh v gi t vlin quan n gi t trong L 2003, chngti nh gi rng, nhn chung c s thayi ln trong t- duy ca nh lm lut. Nunh- tr-c y, gi t theo quy nh caphp lut l sn phm ca s duy ch,mang nng tnh mnh lnh - hnh chnh, do, kh c th p dng trn thc t, l ni

    c a cho tham nhng v lm dng quynhn ca mt s c nhn v t chc; th nay,trong L 2003 hin thc ho nguyn tcNh n-c tn trng quyn t nh ot giv cnh tranh v gi ca cc t chc, c

    nhn sn xut, kinh doanh theo ng php

    lut ca Khon 1, iu 2 Php lnh Gi2002, c bit l tim cn -c cc quylut c bn ca th tr-ng. Theo , thc tinsinh ng trn th tr-ng s l c s quantrng nht Nh n-c xc nh gi t viyu cu mang tnh nguyn tc l phi st vigi chuyn nh-ng thc t trn th tr-ng

    trong iu kin bnh th-ng (im a, Khon1, iu 56).

    Tuy nhin, bn cnh nhng -u im, mts hn ch cng -c bc l v cn sm-c khc phc. V vy, chng ti xin mnhdn xut mt s vn sau:

    Th nht, cn quy nh r cc iu kin mt t chc -c hot ng dch v t- vngi t hoc u quyn cho mt o lut khcquy nh, chng hn nh- Lut Kinh doanhBS. Nh- vy th c quan Nh n-c c thmquyn mi c c s cp giy php hotng cho cc t chc ny khi h c yu cu,m khng s v-t qu quyn hn hay viphm php lut.

    Th hai, khuyn khch cc t chc t-vn gi sng to trong vic kim tm ph-ngphp xc nh gi t cho hiu qu tt nht.Php lut ch cn -a ra yu cu rng: git do cc t chc ny t- vn phi bo mkhch quan v trung thc. Cc ph-ng phpdo Chnh ph quy nh c th p dng hocch tham kho.

    Th ba, Khon 3 iu 58 cn -c tch

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Bn v gi t

    27

    ra quy nh ring v hai tr-ng hp: giu gi QSD v gi u thu QSD. Nidung ca iu lut ny cng cn sa i,chng ti xin xut m hnh sau:

    (i) Gi trng u gi QSD khng -cthp hn mc gi khi im trong cuc bn

    u gi ; v

    (ii) Gi trng thu d n c s dng t

    khng -c cao hn gi do UBND tnh, thnh

    ph trc thuc trung -ng quy nh.

    Th t-, Trong Khon 4 iu 56 cn bsung quy nh vic s dng gi t do y bannhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung-ng quy nh -c cng b cng khai vongy 01 thng 01 hng nm -c s dng:lm gi khi im cho cc cuc bn ugi. Quy nh nh- vy trnh tr-ng hp,khi bn u gi cc bn khng bit cn cvo u xc nh gi khi im.

    Th nm, trnh vic p dng php lutmt cch tu tin, im a, Khon 1, iu 56cn -c quy nh r nh- th no l st vigi chuyn nh-ng thc t trn th tr-ng

    trong iu kin bnh th-ng.

    Ngoi ra, bnh n gi t v chng uc t ai, qua nghin cu kinh nghimthnh cng ca Chnh ph Nht Bn trongvic h st gi nh t6, chng ti xin -c xut gii php nh- sau: Nh n-c cn cquy nh gii hn tng mc tin vay cho

    lnh vc mua bn BS; v mc li sut ringi vi cc khon tn dng ca cc nh kinhdoanh BS. Chng hn, php lut ngnhng cn quy nh rng, mt nh u t-BS -c vay ti a l bao nhiu tin chohot ng kinh doanh BS. Thm vo ,cn quy nh nhiu mc li sut khc nhaucho nhng l-ng tin vay khc nhau, qugii hn cho php (m ch-a n mc phicm) th p dng mc li sut cao hn gpnhiu ln cho khon vay v-t gii hn .Cch lm t-ng t nh- Nht Bn cngang -c Trung Quc trin khai v thu-c kt qu b-c u7.

    *

    * *

    Trn y l mt s bnh lun v xutban u, vi mong mun trong thi gian ti,Nh n-c tip tc ban hnh v sa i ccquy nh v gi t, trn c s tn trng ccquy lut ca th tr-ng, tin ti n nh vlnh mnh th tr-ng BS. Ngoi ra, trongqu trnh thc hin cn bm cht t- t-ngch o ca ng: Nh n-c tn trngnguyn tc v c ch hot ng khch quan

    ca th tr-ng... 8.

    * C nhn lut- i hc Lut H Ni

    6 Trong thi k kinh t bong bng Nht Bn, ngn chn s nng st ca nh t, Chnh ph p dng binphp nh thu chuyn nh-ng cao i vi nhng v mua bn t ngn hn nh-ng khng c hiu qu bao nhiu.Sau , theo ch th ca Ngn hng Trung -ng i vi Ngn hng th-ng mi v qu tn dng trong n-c, tngmc tin cho vay i vi lnh vc mua bn BS b hn ch, lm gi t tt xung v nn kinh t bong bng bph v, ngun: Mt s kin ca chuyn gia Nht Bn, Thng tin khoa hc php l, B T- php, s(11+12)/2001,tr.310.7 Ngun: SIEUTHINHAAT. COM, Sunday, july 04, 2004, Trung Quc kim sot cht ch th tr-ng BS, theoChina Daily, Minh bo, ngy ng tin: 20/ 06/ 2004.8ng cng sn Vit Nam, Vn kin i hi i biu ln th ix, Nxb. Chnh tr Quc gia, H Ni, 2001, tr.192

  • Nh n-c v php lut

    28 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    quan v ch quan m trong gn chc nmtn ti, mt s quy phm bc l nhnghn ch, thiu st cn -c khc phc,nhm bo v tt hn li ch chnh ng cacc bn tham gia quan h v tin ti honthin h thng t- php quc t Vit Namtrong qu trnh hi nhp kinh t quc t.

    V nng lc php lut dn s caphp nhn n-c ngoi

    Theo tc gi, nng lc php lut dn sca php nhn n-c ngoi -c quy nh tiiu 832 l khng ph hp v y . Bi v:

    Mt l, nng lc php lut ca php nhnn-c ngoi bao gi cng -c xc nh theophp lut m php nhn mang quc tchch khng th theo php lut quc gia s tihoc to n -c1;

    B lut Dn s c mt phn ringghi nhn cc quy phm php lutiu chnh cc quan h dn s cyu t n-c ngoi. Trong phn ny gm c13 iu, t iu 826 n iu 838. Trong, c bn iu ghi nhn cc quy phmchung ca t- php quc t, chn iu ghinhn cc quy phm xung t. C th nirng, y l nhng quy phm xung t trongn-c u tin ca t- php quc t iuchnh cc quan h dn s c yu t n-cngoi (tr-c , cc quy phm xung tt-ng t nh- vy ch c trong mt s cciu -c quc t). Vic ghi nhn cc quyphm nh du mt thi k mi trong spht trin t- php quc t Vit Nam, gpphn bo v li ch chnh ng ca cc bntrong quan h dn s c yu t n-c ngoi.Tuy nhin, do nhiu nguyn nhn khch

    Mt s kin v cc quy phm xung tca B lut Dn s

    Nguyn Trung Tn*

    Nhn dp d tho B lut Dn s sa i s -c trnh Quc hicho kin ti k hp th 6, Quc hi kho XI (thng 11/2004), tcgi nu ln nhng hn ch ca mt s quy phm xung t vimong mun -a ra kin ngh hon thin Ban son tho vnhng ng-i quan tm tham kho

    1 Xem: G.K.mit-pia-eva, T- php quc t, Nh xut bn Lut gia, Matxcva - 1993, tr.77, Ting Nga

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Quy phm xung t

    29

    Hai l, nng lc php lut dn s caphp nhn n-c ngoi ch l mt vn thuc quy ch ring ca php nhn n-cngoi2 (quy ch ring ca php nhn nichung bao gm cc vn : nng lc phplut dn s, trnh t thnh lp v gii th, idin hp php ca php nhn, thanh l tisn ca php nhn), m thc tin iu chnhphp lut ca cc quc gia cho thy rng,quy ch ring ca php nhn lun -c xcnh theo php lut ca quc gia m phpnhn mang quc tch. Do , nu ch quynh vn nng lc php lut dn s caphp nhn n-c ngoi khng thi th c nghal php lut b st mt s vn quantrng thuc quy ch ring ca n.

    Khon 2 ca iu 832 quy nh khng phhp nn cn hu b, v:

    Th nht, khng bao gi nng lc phplut ca php nhn n-c ngoi li -cxc nh theo php lut Vit Nam, ngay ckhi cc giao dch dn s -c thc hin tiVit Nam;

    Th hai, php lut Vit Nam khng c quynh v nng lc php lut ca php nhn

    n-c ngoi nn trong tr-ng hp c tranhchp v vic thc hin cc giao dch dn s, to n n-c ngoi c th s gii quytv tuyn b l giao dch v hiu, nu nh-nng lc php lut -c xc nh mt cchv l v nguy him nh- ti Khon 2. Do ,khng phi ngu nhin cc quc gia ukhng quy nh nh- vy. V d, php lutCng ho Lin bang Nga ch quy nh rng:trong tr-ng hp php nhn n-c ngoithc hin cc giao dch dn s ti Cng hoLin bang Nga, th h khng -c vin dnvo cc quy nh v thm quyn ca cquan php nhn nu n xa l vi phplut Cng ho Lin bang Nga (khon 2,iu 161 Cc c s ca php lut Dn sca Cng ho Lin bang Nga 1991).

    Tuy nhin, s c nhiu ng-i t ra cuhi l: quy nh nh- vy liu c dn n tnhtrng, khi php nhn n-c ngoi thc hingiao dch dn s ti Vit Nam th php nhnn-c ngoi ch da vo quy ch ring camnh m khng cn quan tm ti php lutca Vit Nam hay khng? Theo tc gi,khng c l do no e ngi v iu , biv, khi thc hin giao dch dn s ti VitNam, php nhn n-c ngoi khng ch cnda trn nng lc php lut ca chnh phpnhn , m cn phi da trn a v phpl ca php nhn n-c ngoi ti Vit Nam(a v php l ca php nhn n-c ngoi ltng th cc quyn v ngha v m phpnhn c th c v phi thc hin quc gian-c s ti).

    Ngoi ra, iu 832 mi ch quy nh vphp nhn n-c ngoi. Vn t ra l,nhng yu t t-ng t nh- vy i vi phpnhn Vit Nam th xc nh nh- th no?

    2 Xem: Vin Php ch v Lut hc so snh thuc Chnh ph Nga, T- php quc t, Nh xut bn INPHRA.M,Matxcva - 2000, tr. 144, Ting Nga

    iu 832 :

    1- Nng lc php lut dn s ca php nhnn-c ngoi -c xc nh theo php lut can-c ni php nhn thnh lp, tr tr-ng hpphp lut Cng ho x hi ch ngha Vit Nam cquy nh khc.

    2- Trong tr-ng hp php nhn n-c ngoithc hin cc giao dch dn s ti Vit Nam, thnng lc php lut dn s ca php nhn n-cngoi -c xc nh theo php lut Cng ho xhi ch ngha Vit Nam.

  • Nh n-c v php lut

    30 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Nu khng quy nh r rng trong php lut,th ch c th hiu theo hai cch: mt l, lunlun p dng php lut Vit Nam; hai l,khng th xc nh -c. Bi vy, theo tcgi, iu ny cn gii quyt quy ch ringkhng ch ca php nhn n-c ngoi m cnc ca php nhn Vit Nam trong quan hdn s c yu t n-c ngoi. Cch gii quytnh- vy khng nhng lm c s cc cnhn, php nhn Vit Nam v n-c ngoixc nh ng hnh vi hp php ca mnh vi tc, m cn l mt s minh bch hophp lut theo i hi tt yu ca nn kinh tth tr-ng trong iu kin hi nhp quc t.

    V vy, theo tc gi, iu 832 cn sa linh- sau: Quy ch ring ca php nhn -cxc nh theo php lut ca quc gia mphp nhn mang quc tch.

    V quyn s hu ti sn

    Cch quy nh ti iu 833 l ch-a y bi hai l: th nht, cc khon 1 v khon 3ch-a quy nh -c tt c cc quan h shu; th hai, khon 2 ch-a nu ht cctr-ng hp ngoi l khng p dng nguyntc ni c vt.

    Theo quy nh ti khon 1 v khon 3, ccquan h v quyn s hu -c xc nh theophp lut ni c ti sn ch bao gm: vic xclp, chm dt quyn s hu, ni dung quyns hu i vi ti sn v phn bit ti sn lng sn hay bt ng sn. Cn cc vn khc thuc quyn s hu nh-: nh ngha vcc loi ti sn, hnh thc s hu... th vnch-a -c xc nh. Do vy, cn quy nhgp khon 1 v khon 3 nh- sau: Cc quanh v quyn s hu i vi ti sn -c xcnh theo php lut ca n-c ni c ti sn, tr tr-ng hp php lut Cng ho x hich ngha Vit Nam c quy nh khc.

    Theo khon 2, tr-ng hp ngoi l khngp dng nguyn tc lut ni c ti sn ltr-ng hp ng sn trn -ng vn chuyn,quy nh nh- vy l khng chun xc. Bi v,vic khng p dng nguyn tc ni c vttrn -ng vn chuyn quc t i vi quanh v quyn s hu -c thc hin ccquc gia. iu ny xut php t thc t, bikhi hng ho trn -ng vn chuyn quc t(v d bin c) chng ta d c mun pdng dng h thuc lut ni c vt cngkhng p dng -c (v bin c khng phil quc gia nn khng c php lut v quyns hu). y cn quy nh r l: -ngvn chuyn quc t khng thuc lnh thca bt c quc gia no thay cho -ngvn chuyn. Bi trong tr-ng hp vnchuyn trn lnh th mt quc gia xc nh(v d, ti lnh th Vit Nam) th nguyn tcni c vt vn cn -c -u tin p dng.

    Ngoi ra, quy nh ti khon 2 cngch-a kn k, bi nu trong tr-ng hp ccbn khng tho thun m ni hng -cchuyn n l hai quc gia th gii quytnh- th no?

    iu 833:

    1- Vic xc lp, chm dt quyn s hu, ni

    dung quyn s hu i vi ti sn -c xc nh

    theo php lut ca n-c ni c ti sn , tr

    tr-ng hp php lut Cng ho x hi ch ngha

    Vit Nam c quy nh khc.

    2- Quyn s hu i vi ng sn trn -ng

    vn chuyn -c xc nh theo php lut ca

    n-c ni ng sn -c chuyn n, nu khng

    c tho thun khc.

    3- Vic phn bit ti sn l ng sn hoc bt

    ng sn -c xc nh theo php lut ca n-c

    ni c ti sn .

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Quy phm xung t

    31

    Do vy, theo tc gi, khon 2 cn quynh nh- sau: Quyn s hu i vi ngsn trn -ng vn chuyn quc t khngthuc lnh th ca bt k quc gia no th pdng php lut ca quc gia m cc bn thothun, trong tr-ng hp khng tho thun-c th p dng php lut ca quc gia nihng -c chuyn n, nu khng xc nh-c, th p dng php lut ca quc gia mcon tu ch hng mang quc tch.

    Trong thc tin quan h quc t, lnh vcquyn s hu cn nhiu tr-ng hp ngoi lkhng p dng nguyn tc lut ni c vtnh-: tha k; thanh l ti sn ca php nhn;quyn s hu i vi ng sn v hnh3. Biv, vic gii quyt vn tha k ti sn ccquc gia -c tin hnh theo cc nguyn tcgii quyt xung t php lut v tha k (cth khng trng vi ni c vt); vic gii quytvn thanh l ti sn ca php nhn (mttrong vn v quy ch ring ca phpnhn) -c da trn c s php lut caquc gia m php nhn mang quc tch (cth khng trng vi ni c vt); i vi ngsn v hnh th r rng nguyn tc ni c vtd c -u vit n my cng khng th pdng -c, bi n gin l c nhn thy vtu m bit ni l ni no? Do vy, theotc gi, iu 833 cn quy nh thm khon 3,khon 4 v khon 5 nh- sau: 3- i vitr-ng hp tha k v ti sn, c s xclp quyn s hu -c xc nh theo phplut v tha k; 4- i vi tr-ng hp thanh lti sn ca php nhn, c s xc lp v chmdt quyn s hu -c xc nh theo phplut m php nhn mang quc tch; 5- i viti sn v hnh (tr ti sn thuc lnh vcquyn s hu tr tu), vic xc lp v chm

    dt quyn s hu -c xc nh theo phplut ca quc gia m cc bn tho thun.

    V vn tha k

    Trong phn: Quan h dn s c yu tn-c ngoi ch-a c quy phm xung t vtha k. iu ny cho thy rng, y l sthiu vng quy phm php lut nghim trngbi, nh- chng ta bit, bt c vn gtrong lnh vc dn s c yu t n-c ngoicng cn phi t ra vic gii quyt xung tphp lut; nu khng c quy phm thc chtthng nht hoc quy phm xung t th hint-ng xung t php lut vn lun lun tnti. Nh- vy, li ch chnh ng ca cc bns khng -c bo v.

    Trong cc hip nh t-ng tr t- php mVit Nam k vi mt s quc gia c ccquy phm xung t php lut v tha k; cni vi cc quc gia m ch-a k cc hipnh t-ng tr t- php (trong thc t khngbao gi k ht -c), th hin t-ng xung tphp lut trong quan h tha k c yu tn-c ngoi s khng -c gii quyt hoc slun lun gii quyt theo h-ng p dngphp lut Vit Nam. Do vy, trong B lutDn s sa i cn c quy phm xung t vvn ny. Vic ghi nhn cc quy phmxung t v tha k mt cch hp l khngch l c s cc to n Vit Nam gii quyttt cc v vic v tha k c yu t n-cngoi, m cn l c s cc bn tun thng, y php lut quc t ni chung vphp lut ca Vit Nam ni ring./.

    * TS, Tp ch Nh n-c v php lut, VinKhoa hc x hi Vit Nam

    3 Xem: L. A. Lunx, T- php quc t (Phn chung), Nh xut bn n phm php l, Matxcva - 1973, Ting Nga,tr.233-237.

  • Nh n-c v php lut

    32 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    t-ng v vic lutho thm quyn,th tc, trnh t banhnh vn bn quy phmphp lut ca chnh quyna ph-ng -c hnhthnh t nhiu nm tr-c y,c th l trong qu trnh xydng Lut ban hnh vn bnquy phm php lut nm1996. Tuy nhin, ti thi imnm 1996, nhng vn nitrn ch-a th -c gii quytbng mt vn bn c tnh nnh v c hiu lc php lcao nh- lut ca Quc hi.Cho n nay, khi m hnh tchc Hi ng nhn dn vU ban nhn dn -cmt ln na khng nh trongHin php (sa i, b sung),khi thm quyn ca cc cpchnh quyn a ph-ng -c c th ho mc nht nh trong Lut t chcHi ng nhn dn v Uban nhn dn nm 2003, th

    y chnh l thi im thch hp vcn thit Quc hi xem xt,thng qua Lut ban hnh vn bnquy phm php lut ca Hi ngnhn dn, U ban nhn dn.

    Bi vit d-i y bn v mt sni dung v chnh sch ln thu hts quan tm ca cc v i biutrong tho lun hon chnh dtho Lut.

    Khi nim vn bn quy phmphp lut ca HND, UBND

    Khi nim vn bn quy phmphp lut ni chung -c nhngha ti Lut ban hnh vn bnquy phm php lut nm 1996(iu 1) v khng c thay itrong dp sa i, b sung Lutnm 2002. Vn bn quy phmphp lut ca Hi ng nhn dn,U ban nhn dn phi hi t cc yu t nh-: - ban hnh bi chth c thm quyn; - theo ngth tc, trnh t lut nh; - c quytc x s chung; - -c Nh n-cbo m thi hnh.

    D tho Lut ban hnh VBQPPL ca HDND v UBND

    Thm quyn ban hnh vn bn quy phm php lutca Hi ng nhn dn, U ban nhn dn

    Hong Th Ngn*

    tip tcgp kin vo

    D tho Lut banhnh vn bn

    quy phm phplut ca Hi

    ng nhn dnv U ban nhn

    dn ( -cQuc hi cho kin ti k hp

    th 5 v s thngqua ti k hp

    th 6, Quc hikho XI), Tp ch

    NCLP ng bivit d-i y catc gi Hong ThNgn -a ra mt

    s ni dungnhm hon chnh

    d tho v nubt s cn thitv ngha caLut ban hnh

    vn bn quyphm php lut

    ca Hi ngnhn dn v U

    ban nhn dn

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Thm quyn ban hnh VBQPPL

    33

    Thm quyn lp quy ca a ph-ng

    Cho n nay, phn ln cc kin u cho

    rng, cn trao thm quyn ban hnh vn bn

    quy phm php lut cho c ba cp chnh

    quyn a ph-ng. C mt s cu hi cn

    -c gii p khi chp nhn ph-ng n ny.

    Bo m tnh thng nht ca quynlc nh n-c

    Vic trao thm quyn lp quy cho tt c

    cc cp chnh quyn (c cp huyn v c

    bit l x) khng lm gim i tnh thng nht

    ca quyn lc nh n-c.

    Th nht, nguyn tc quyn lc nh n-c

    l thng nht -c khng nh trong Hin

    php (sa i, b sung). Nguyn tc ny

    -c bo m bng mt c ch vi cc bin

    php a dng, m mt s trong l: nhng

    vn quan trng mang tnh quc gia phi

    -c cc c quan trung -ng quyt nh;

    chng hn nh- nhng vn lin quan n

    chnh sch i ni, i ngoi, an ninh, quc

    phng, quyn v ngha v c bn ca cng

    dn, t chc v hot ng ca b my nh

    n-c.. ch c th -c quyt nh bi Quc

    hi bng cc vn bn lut v ngh quyt ca

    Quc hi.

    Th hai, tnh thng nht ca quyn lc nh

    n-c, theo tinh thn

    ca Hin php, i

    hi s phn nh

    thm quyn gia cc

    c quan nh n-c.

    Phn cp trong hot

    ng qun l nh

    n-c -c tin hnh

    vi mc ch chuyn giao nhng nhim v

    ca Nh n-c cho ch th no c kh nng

    thc hin cng vic mt cch hiu qu

    nht, tit kim nht v thun tin nht cho

    ng-i dn. Nhu cu c th ho vn bn cp

    trn sao cho ph hp vi thc t a ph-ng

    l ht sc khch quan. Vn t ra l phn

    nh r thm quyn lp quy cho mi cp

    chnh; l cn c php l cho vic h-ng

    dn hot ng, gim st, kim tra v truy cu

    trch nhim trong tr-ng hp xy ra vi phm.

    Th ba, cng vi vic trao thm quyn

    ban hnh vn bn quy phm php lut cho

    a ph-ng, Lut cn xc nh c ch tng

    c-ng quyn kim sot ca cc c quan

    cp trn i vi vn bn ca c quan cp

    d-i; bo m tnh thng nht ca h thng

    vn bn quy phm php lut; l biu

    hin ca nguyn tc php ch v tp trung

    dn ch. D n Lut t ra yu cu v s

    ph hp ca cc vn bn theo th bc hiu

    lc php l.

    Tnh thng nht ca quyn lc nh n-c

    th hin nguyn tc v ch quyn quc

    gia, h thng nhng c quyn ca Quc

    hi v nhng thm quyn ring ca cc c

    quan nh n-c trung -ng, kh nng kim

    sot, tc ng v x l vi phm ca cc c

    quan nh n-c c thm quyn

    i vi c quan cp d-i. Vic

    trao thm quyn lp quy cho

    cc cp a ph-ng khng lm

    suy yu quyn lc nh n-c

    m tri li, lm tng tnh dn

    ch v khoa hc trong t chc

    quyn lc nh n-c.

    Cn trao thm quyn lpquy cho c ba cp chnh

    quyn a ph-ng

  • Nh n-c v php lut

    34 Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Bo m tnh thng nht ca h thngphp lut

    Vic chnh thc tha nhn thm quyn lp

    quy ca a ph-ng s l c s a

    ph-ng s dng mt cch tch cc quyn t

    ra quy phm php lut v nh- vy, liu c

    nguy c lm tng s l-ng vn bn sai tri,

    mu thun, chng cho vn ang cn -c

    khc phc trong h thng php lut ca

    chng ta?

    V ph-ng din l lun, thm quyn ban

    hnh vn bn quy phm php lut l mt ni

    dung v xut pht t thm quyn qun l nh

    n-c1. Thc t cho thy, thi gian qua, mc

    d ch-a c Lut nh-ng thc hin qun l

    nh n-c, Hi ng nhn dn v U ban

    nhn dn cc cp vn ban hnh vn bn quy

    phm php lut. Nh- vy, vic lut ho cng

    tc xy dng php lut ca a ph-ng cng

    l mt b-c to lp trt t, s thng nht

    trong hot ng ny, hn ch nhng sai st,

    vi phm.

    S tha nhn thm quyn lp quy ca cc

    cp a ph-ng c th s dn n h qu l

    gia tng s l-ng vn bn quy phm php

    lut. Tuy nhin, cn l-u rng, nu nh- tr-c

    y, vic ban hnh vn bn mt s ni c

    th tin hnh t-ng i d dng th sau khi

    c Lut, vic xy dng vn bn phi tun th

    mt quy trnh vi cc b-c c th. Ch ring

    vic chp hnh nghim chnh cc quy nh

    v trnh t son tho, kim tra tr-c vn bn

    cng loi tr ng k nhng sai st v

    ang xy ra trong thc tin ban hnh vn bn

    ti a ph-ng.

    Hin nay, ch-a c c s kt lun rng

    nhng sai st s l h qu tt yu v t l

    thun vi vic gia tng s l-ng vn bn quy

    phm php lut. D-i gc chnh sch,

    vic quy nh thm quyn lp quy ca a

    ph-ng phi -c t trong tng th v bo

    m tnh nht qun ca h thng chnh sch

    ca Nh n-c. Trong qu trnh xy dng Lut

    t chc Hi ng nhn dn v U ban nhn

    dn nm 2003, gii quyt vn phn

    cp cho a ph-ng l trng tm ca Lut,

    quan im chung ca c quan trnh v c

    quan thng qua Lut l: cn th hin r vai

    tr ca mi cp; lut ho ch tr-ng ca

    ng v phn cp mnh v r hn na gia

    trung -ng v a ph-ng, gia cc cp

    chnh quyn a ph-ng theo h-ng: vic

    no do cp no qun l v gii quyt st thc

    tin hn th giao nhim v v thm quyn cho

    cp ; nng cao tnh ch ng, sng to

    ca chnh quyn a ph-ng; thc hin phn

    cp r, mnh hn v lm r thm quyn,

    trch nhim ca cc cp chnh quyn a

    ph-ng; thc hin tt yu cu qun l ngnh

    v qun l lnh th; cng c b my v nng

    cao cht l-ng ca h thng chnh tr c s.

    1 Hin nay, sau ci cch c cu Chnh ph, c quan thuc Chnh ph thc hin chc nng qun l nh n-c nh-ngkhng -c ban hnh vn bn quy phm php lut. iu ny c th l gii thng qua nhng c th v v tr, chcnng, nhim v, quyn hn ca cc c quan ny. Thc t p dng Lut t chc Chnh ph cho thy, vic khng traocho c quan thuc Chnh ph quyn ban hnh vn bn quy phm php lut lm pht sinh nhng bt cp ln tronghot ng iu hnh. Vic Th t-ng Chnh ph phn cng cho cc B tr-ng k vn bn v nhng lnh vc do cquan thuc Chnh ph qun l l c phn khin c-ng. Theo , mt B tr-ng phi k vn bn v mt lnh vc mmnh khng trc tip ph trch nh-ng v nguyn tc, phi chu trch nhim v tnh ng n ca vn bn do chnhmnh k.

  • Nghin cu Lp php s 7 T72004

    Thm quyn ban hnh VBQPPL

    35