SC IEN TIIS JU R ID IC ISET

POLITICIS,QUAS

C. 11. SCIENT. UNIVERSITATE PESTI ENSIS U P E R A T IS E X A M IN IB U S R I 3 0 R 0 S I S

PRO CONSEQUENDA

JlIRIS UNIVERSI DOCTORIS LA U R E AANNUTU

INCLYTAE FACULTATIS JURIDICO-POLITICAEPUBLICE PROPUGNANDAS

SUSCEPIT

JOANNES ZIZELSPERGER.

Anno 1859 die 13. Julii hora 12.

FESTINI 1859.T Y P I S J O S E P H I G 'Y jf j U - l N

in platea Seminarli Nr. 7.

E jure naturali.1. Jus naturale v. philosophicum ut basis, crite-

riumque juris positivi, summi est prò vita practica mo­menti.

2. Fundamentum omnium jurium hominis natura-j lium est ejusdem personalitas.

3. Usucapio inter modos adquirendi naturales r e ­ferri nequit.4. Ius Naturae, ius successionis nec ab intestato,

nec ex testamento, nec ex pacto successorio agnoscit.5. Negotia in societate aequali votorum unanimi­

tate in regula, subin tamen etiam majoritate legitime deciduntur.6. Usurpatio non est modus legitimus seu adqui­

rendi, seu amittendi imperii civilis.7. Ius belli inter gentes rectius indefinitum quam infinitum dixeris.

E jure ecclesiastico.1. Constitutiones apostolicae, neque in orientali, neque in occidentali ecclesia prò fonte iuris agnitae sunt. —2. Coelibatus clericorum institutum iuris huma­ni est.3. Titulus ordinationis in Hungaria tantum unus

est, nempe : titulus dioecesis.

4. Sponsalia etiam inter absentes iniri possunt.5. Ius patronatus, quoad suos effectus quidem ius

temporale est; cum juribus tamen spiritualibus con­nexum.

6. Consuetudo, et observantia stricte talis, inter se probe distinguenda veniunt.

E jure civili Romano.1. Jurisprudentia romana ad recentiores legislati­

ones plenius intelligendas admodum utilis, imo necessa­ria est. ,

2. Tutoris auctoritas differt a curatoris consensu.3. Quarta-Falcidia heredibus tantum institutis aut

substitutis, non etiam legatariis aut fideicommissariis competit.

4. Litis-contestatio veram continet novationem.5. Obligatio pure correalis, non est confundenda

cum obligatione solidaria.6. Fideijussor contra creditorem tribus potissimum

beneficiis utitur — cedendarum actionum, ordinis seu excussionis, et divisionis.

E jure privato Hungarico.1. Auctoritas Tripartiti Verbocziani consuetudine

magis quam expressa lege stabilita fuit.2. Ius Romanum in Hungaria nunquam vim legis

habuit.3. Praecipuus modus bona nobilitaria acquirendi erat donatio Regia.

4 Palatinus Hungariae habiut ius vi muneris do­nationes personae habili conferendi.

5. Fundamentum iuris succedendi ab intestato

4

inter collaterales quoad bona avitica erat nexus sang- vinis et commutilo juris. *

6. Principium juris romani : „nemo pro parte te­status, pro parte intestatus decedere potest“ in jure pa­trio nunquam valuit.

E jure civili Austriaco.1. Negativa suspensiva impossibilis conditio, quoad

effectum, par est resolutivae conditioni.2. Posterius testamentum non tantum priori testa­

mento, sed etiam codicillo derogat.3. Portio legitima nepotibus, praemortius parenti­

bus, jure proprio obtingit.4. Rerum dominia non pactis, sed traditione ac!t

quiruntur.5. Pacta haereditaria conjugum , etiam intabulata,

dispositionem inter vivos non excludunt.

Ex utroque processu civili.1. In processu civili austriaco principium eventu-

alitatis est stabilitum.2. Etiam factum universe notorium debet probari.3. Transactio ju-dieialis effectui rei judicatae aequa­

lis est.4. Concursus sistit processus.5. Cridatarius habet facultatem obligationes in­

eundi.

E jure et processu poenali.1. Dolus consequens non est imputabilis.2. In crimine duelli conatui locus est.

5

3. Axioma : „Volenti non fit injuria“, quoad jura alienabilia etsi non absolute sub certis attamen conditi­onibus applicari posse, dubio vacat.

4. Poena criminis est tantum mors et carcer.5. Jus adgratiandi soli imperanti competit.6. Processus criminalis inter systema inquisitorium

et accusatorium medium tenet.

E jure cambiali.1. Capacitas cambiaria duplex est, activa et pas­

siva. —2. In negotio cambiali acceptio summi est momenti.3. In processu cambiali exceptio non numeratae

pecuniae in regula locum non habet.4. Debitor cambiarius xion solum bonis, sed etiam

persona sua cavet.5. Fideijussor cambialis non habet beneficium or­

dinis.

E scientiis politicis.1. Politica a scientiis juridicis tam fine quam ob­

jecto differt.2. Systema sic dictum philadelphicum systemati

sic dicto auburnia.no praeferendum esse videtur.3. Munus officialis politiae a munere judicis probe

distinguendum.4. Vectigalia ab importatis mercibus extraneis

nonnunquam utiliter desumuntur.5. Lex usurae principiis oeconomiae nationalis ad­

versatur.6. Agricultura, ut basis firmissima opulentiae civi­

tatis , attentionem et curam potestatis civilis merito ante omnia exigit.

E statistica imperii Austriaci.1. Statistica, qua scientia empirica, pari passu cura

successiva status evolutione procedit.2. Producta cruda imperii austriaci omnia caetc-

rorum Europae statuum, varietate et multitudine prae­cellunt.3. Media communicationis in monarchia austriaca

in dies majus capiunt incrementum.4. In organismo administra,tionis monarchiae au-

striacae systema centralisationis praevalet.5. Institutio elementaris praecipue in regno hun-

gariae in quo scholae triviales in dies multiplicantur laetos facit progressus.

7