Yasaman avazpourYasaman avazpour

Islamic Azad UniversityIslamic Azad University

Fars Science and Research BranchFars Science and Research Branch

M.Sc. In physiologyM.Sc. In physiology

تنفس تنفس فيزيولوژي فيزيولوژي

تعريف:تعريف:is defined as the transport of is defined as the transport of oxygenoxygen from the outside air to the cells within from the outside air to the cells within tissuestissues, and , and

the the transporttransport of of carbon dioxidecarbon dioxide in the opposite direction. in the opposite direction.

به جو هواي از اكسيژن نتقال ا از عبارتست به تنفس جو هواي از اكسيژن نتقال ا از عبارتست و تنفس سلولي و محيط سلولي محيطجو هواي به سلولي محيط از كربنيك انيدريك جو انتقال هواي به سلولي محيط از كربنيك انيدريك انتقال

: تنفس انجام :مراحل تنفس انجام مراحل

11-- ( ) ( ريوي ( تهويه يا بازدم ريه از هوا خروج و دم ريه به هوا ) ورود ) ( ريوي ( تهويه يا بازدم ريه از هوا خروج و دم ريه به هوا ورود))VentilationVentilation((

گا --22 گا تبادل انتشار ززتبادل يا خون و ريه بين انتشار ي يا خون و ريه بين ))DiffusionDiffusion((ي

گا --33 گا انتقال خون ززانتقال در خون ها در ))Gas TransportGas Transport((ها

ت --44 ت كن تنفس رركن تنفس ل ))Regulation of RespirationRegulation of Respiration((ل

: كلي :هدف كلي تنفس هدف روند تنفس آموختن روند آموختن

:اا جزئي :هدف جزئي هدف1 - ا- ( ب تشريحي مرور ش فمقدمه اعمال نت و )دستگاهاسي تنفس )Ventilation(يوي رتهويه- 2

تهويه - )Mechanics of ventilation(مكانيكظر هحجم - و ر فا )Lung Volumes & Capacities(وي یيتهاي

خون دگر- 3 )Pulmonary Circulation(يوي رشگا- 4 )Diffusion(ي زانتشار

خون- 5 جريان به تهويه )Ventilation-Perfusion Ration= VA/Q(نسبت

گا- 6 نتقال خون زا در )Gas transport(ها

تنفس- 7 )Control of Respiration(تنظيم

ه ه حجم ظ ااحجم ظ و يوييويررفيتهاي فيتهاي ررو)Volumes( اهحجم

VT) ml 500( جاريدمي ردخي IRV) ml 3000(هبا رذخي ERV) ml 1100( دمي زه

RV)ml 1200(هباقيماند

))CapacitiesCapacities(( ها هاظرفیتظرفیتml (IC)ml (IC) 33505000ییدمدم

VC)VC) ml ml 46004600((حیاتیحیاتیFRC)FRC) mlml 23002300((عمليعملي باقيماندهباقيمانده

ري ري كل mlml (TLC)(TLC) 58005800ههكل

VVTT

IRVIRV

ERVERV

RVRV

ICIC

FRCFRC TLCTLC

VCVC

تنفس دستگاه كلی اعمال و تنفس ساختمان دستگاه كلی اعمال و ساختمانSTRUCTURE AND FUNCTIONSTRUCTURE AND FUNCTION

ساختمان دستگاه تنفسساختمان دستگاه تنفسالف: الف: فوقانی - - 11 تنفسی فوقانی مجاری تنفسی ))Upper AirwaysUpper Airways(( مجاری

حنجره و حلق بینی، حنجره مجاری و حلق بینی، مجاریتنفسی - - 11 تنفسی مجاری ))Lower AirwaysLower Airways(( تحتانیتحتانیمجاری

غشاء غشاء سطح : :تنفسي تنفسي سطح ضحامت ضحامت انتشار کننده محدود انتشار عوامل کننده محدود عوامل انتشار انتشار ارزیابی ارزیابی

تنفسی تنفسی غشاء غشاء Respiratory MembraneRespiratory Membrane

غشاء غشاء سطح : :تنفسي تنفسي سطحتنفسی ناحیه مجاری غشاء تنفسی سطح ناحیه مجاری غشاء سطح

دالنها ووبرونشيبرونشي اي، حبابچه مجاري تنفسي، دالنها ل اي، حبابچه مجاري تنفسي، ها ل حبابچه ها و حبابچه وا 5050 ا ت مربع (100100ت مربع (متر ))mm22 75 75متر

تحتانی تنفسی تحتانی مجاری تنفسی Lower Lower(( مجاریAirwaysAirways((

و انشعابات آنو انشعابات آن) ) TracheaTrachea ( (ناینای

Conducting Conducting(( بخش هدایتیبخش هدایتی

ZoneZone(( نایژكهای و نایژكها ها، نایژه نایژكهای نای، و نایژكها ها، نایژه نای،

انشعاب ( انتهای ا ت انشعاب ( انتهائی انتهای ا ت ))1616انتهائی

تنفسی تنفسی بخش Respiratory Respiratory(( بخشZoneZone((

اب حب مجاری تنفسی، اب نایژكهای حب مجاری تنفسی، ههچچنایژكهایهوائی اا های كیسه و دالنها هوائی ی، های كیسه و دالنها ی،

انشعاب( انشعاب( از آخر 1717از آخر تا ))تا

تدریج ↓↓ تدریج قطر تنفسی ییقطر تنفسی مجاری مجاریب ↑↑ انشعاب هر مجاری مقطع ب سطح انشعاب هر مجاری مقطع ه ه سطح

ا خصوصخصوص ز ا ا بعد ز ا 1010ب ب نشعانشعابعد

مجاری ↑↑علت: علت: تعداد مجاری هندسی تعداد هندسیهدایتی ییجابجاجابجا قسمت در هوا هدایتی ی قسمت در هوا روند روند ی

هوا هوا جریان جریانتنفسی ییجابجاجابجا قسمت در هوا تنفسی ی قسمت در هوا یانتشار انتشار روند روند

تاا تن به نناكسيژ اكسيژ ارارششن حبابچه به از حبابچه خون خون از

گا گا انتشار ا ززانتشار ا ها تنفسي ززها تنفسي غشاء غشاءDiffusion of Gases through Diffusion of Gases through

RMRM

و و ننمدت انتشار اكسيژمدت انتشار اكسيژاثر ورزش و اختلل اثر ورزش و اختلل

انتشاری بر آنانتشاری بر آن

تاا تن کربنیک ارارششن کربنیک گاز حبابچه گاز به خون حبابچه از به خون از

انتشار انتشار مدت كربن ددمدت اكسيد كربن ي اكسيد از از يتنفسی تنفسی عشاء آن عشاء بر ورزش اثر آن و بر ورزش اثر و

د فشار تغيير د رابطه فشار تغيير ب ییرابطه كربن ب اكسيد كربن اااكسيدتنفس تنفس عمق عمق

تنفس ب- ب- دستگاه شناسی تنفس بافت دستگاه شناسی ))بافتتنفسی تنفسی مجاری ((مجاری

تشكیل - - 11 نای، در غضروفی های حلقه تشكیل وجود نای، در غضروفی های حلقه وجودنای 6/56/5 دهندهدهنده نای محیط محیط

مجاری • در غضروف میزان مجاری كاهش در غضروف میزان كاهشكوچكتركوچكتر

ه • نایژه انتهای ه در نایژه انتهای قطعات: قطعات: اادرغضروفیغضروفی

وجود • عدم بعد به نایژكها وجود از عدم بعد به نایژكها ازغضروفغضروف

• : داشتن نگه باز فیزیولوژیك : اثر داشتن نگه باز فیزیولوژیك اثربزرگ تنفسی بزرگ مجاری تنفسی مجاری

ماند • باز ماند مكانیسم باز : ننمكانیسم كوچكتر : مجاری كوچكتر مجاریشعاعی شعاعی كشش كشش

تنفسی - - 22 مجاری پوششی تنفسی بافت مجاری پوششی بافتاستوانه تلیوم ی پ ا استوانه وجود تلیوم ی پ ا دار دار مژك مژك ای ای وجود

هر 200200الی الی 100100وجود وجود سطح در هر مژك سطح در مژكسلولسلول

حلق طرف به مژك هر حلق انقباض طرف به مژك هر تا تا 1010انقباضثانیه 2020 در ثانیه بار در بار

ترشحی - - 33 سلولهای ترشحی وجود سلولهای بین بین ))Goblet CellsGoblet Cells(( وجودپوششی پوششی سلولهای سلولهای

موكو --44 مركب غدد موكو وجود مركب غدد تحت سسوجود بافت در تحت ی بافت در ی مخاطیمخاطی

موكو لیه موكو وجود لیه لیوم سسوجود ت ی پ ا سطح در لیوم ی ت ی پ ا سطح در یپیوندی - - 55 و مخاطی تحت پیوندی بافت و مخاطی تحت بافتصاف - - 66 عضلنی بافت صاف لیه عضلنی بافت لیهمیزان ددتت↓↓- - 77 پوششی، سلولهای ارتفاع میزان ریجی پوششی، سلولهای ارتفاع ریجی

عضل همبندی همبندی بافتبافت عضل و ه ه وتنفسی نایژكهای تنفسی دیواره نایژكهای دیواره

+ سنگفرشی تقریبا پوششی + سلولهای سنگفرشی تقریبا پوششی سلولهایهمبند بافت نازك همبند لیه بافت نازك لیه

گازی (( انتشار برای گازی مناسب انتشار برای ))مناسب

دستگاه تنفس دستگاه تنفسج: اعمالج: اعمالاصلی اصلی عمل ::عمل

نتقال• نتقالا نتقال OO22 ا ا و خون به جوووو هوای نتقال از ا و خون به جوووو هوای از از COCO22 ازجو هوای به جو خون هوای به خون

دیگر دیگر اعمال ::اعمال

تنفسی • هوای فیزیكی تنفسی تغییرات هوای فیزیكی ):):))Air ConditioningAir Conditioningتغییرات

شدن و و گرمگرم شدن مرطوب فوقانی هوا (هوا (مرطوب تنفسی فوقانی مجاری تنفسی ))مجاری

))VocalizationVocalization(( تكلمتكلم•

تنفسی • هوای تنفسی تصفیه هوای ))Air FiltrationAir Filtration(( تصفیه

ابولیكی • مت ابولیكی اعمال مت ))Metabolic FunctionsMetabolic Functions((اعمال

))VocalizationVocalization(( تكلمتكلم))PhonationPhonation ( ( اصواتاصواتتولید تولید - - 11

جفت ششارتعاارتعا جفت یك بازدم تتیك هنگام در حنجره محل در بازدم ارصوتی هنگام در حنجره محل در ارصوتی: صوت :نوع صوت ضخامت تتكشش كشش نوع و تارها فاصله ضخامت ارها، و تارها فاصله ارهاارهاتتارها،

حنجره عضلت حنجره انقباض عضلت انقباضكلمات --22 كلمات ادای ))ArticulationArticulation(( ادای

نرم كام و زبان ، نرم لبها كام و زبان ، لبهااصوات --33 اصوات تشدید ))ResonanceResonance(( تشدید

تنفس با مرتبط حفرات تنفس تمام با مرتبط حفرات تمام

ر تكلمر تكلمببعوامل موثر عوامل موثر ))) ) Vocal CordsVocal Cordsی ی صوت صوتییتارهاتارها

))Speech Control CenterSpeech Control Center ( ( مركز تنظیم تكلممركز تنظیم تكلم

))Respiratory SystemRespiratory System ( ( دستگاه تنفسدستگاه تنفس

مرکز تنظیم تنفسمرکز تنظیم تنفس

))Mouth, NoseMouth, Nose ( ( دهان و بینیدهان و بینی

تنفسی هوای تنفسی تصفیه هوای ))Air FiltrationAir Filtration(( تصفیه مکانیسممکانیسم

بینی ییموهاموها --11 مجاری بینی پوشاننده مجاری پوشانندها - - 22 گردب ا رسوب گردب ییددرسوب ((Turbulent PrecipitationTurbulent Precipitation))

وز - - 33 وز رسوب ییننرسوب ((Gravity PrecipitationGravity Precipitation))

انتشاری - - 44 انتشاری رسوب رسوب ((Brownian MovementBrownian Movement))

خواری - - 55 خواری بیگانه ))PhagocytosisPhagocytosis(( بیگانه

مجاری در رسوب و ذرات قطر مجاری ارتباط در رسوب و ذرات قطر ارتباطمجاری در بزرگتر مجاری ذرات در بزرگتر بزرگ بزرگ ذرات

شده رسوب مواد از مجاری شدن شده پاك رسوب مواد از مجاری شدن ::پاك - موكوسی مژكی - عمل موكوسی مژكی عمل

سرعت شده رسوب مواد سرعت حركت شده رسوب مواد cm/mincm/min 11 حركت

ویژه ویژه مكانیسمهای شدن مكانیسمهای شدن پاک از از تنفسی تنفسی مجاریمجاری پاکمحرک محرک مواد مواد

عطسه و عطسه سرفه و ))COUGH & SNEEZECOUGH & SNEEZE(( سرفه::مكانیسممكانیسم

ورود ( • عمیق نسبتا دم یك ورود ( انجام عمیق نسبتا دم یك ریه 5/25/2انجام به هوا ریه لیتر به هوا ))لیترا • شدن ا بسته شدن ریه ( گگییپپبسته داخل فشار افزایش بازدمی عضلت انقباض و ریه ( لوت داخل فشار افزایش بازدمی عضلت انقباض و ))لوتی • پ ا ناگهانی شدن ی باز پ ا ناگهانی شدن هوا گگباز سریع خروج و هوا لوت سریع خروج و ))km/hkm/h)) 75 75لوت

::محركهامحركها• : تنفسی مجاری مكانیكی و شیمیائی تحریكات عطسه : محرك تنفسی مجاری مكانیكی و شیمیائی تحریكات عطسه فوقانیفوقانیمحرك• : آن شدن خه شا دو حل م و نای كی مكانی یك تحر سرفه : محرك آن شدن خه شا دو حل م و نای كی مكانی یك تحر سرفه یا یا ))CarinaCarina(( محرك

كوچكتر تنفسی مجاری شیمیائی كوچكتر تحریك تنفسی مجاری شیمیائی تحریكعصبی عصبی راههای ::راههای

واگ: • عصب واگ: سرفه عصب سرفهزوج: • زوج: عطسه مغزی 55عطسه مغزی اعصاب نخاعی نخاعی --اعصاب