recension - the future of power - joseph s. nye, jr
TRANSCRIPT
-
8/12/2019 Recension - THE FUTURE OF POWER - Joseph S. Nye, Jr.
1/4
RECENSION
THE FUTURE OF POWER - Joseph S. Nye, Jr.
New York: Public Affairs, 2011, 298 faqe, ISBN 978-1-58648-891-8
Punuar nga: Bardh Lipa
Data e prfundimit: 13.04.2014
-
8/12/2019 Recension - THE FUTURE OF POWER - Joseph S. Nye, Jr.
2/4
Recension: THE FUTURE OF POWER Joseph S. Nye, Jr.
Nr. i fjalve: 1,043
Filozofi i shquar Alain Badiou, n librin e tij Philosohpy in the present fillon argumentimin
duke thn se, duhet ln anash ideja e rreme se filozofi mund t flas pr gjithka 1. Ai thot se
filozof nuk sht ai q pyetet do nat n emisione n lidhje me at se ka po ndodh. Filozof i
vrtet sht ai q vendos vet se cilat jan problemet e rndsishme, ai sht dikush q nxjerr n
pah probleme t reja pr t gjith, sepse n fund t fundit filozofia para s gjithash sht kjo:
shpikja e problemeve t reja. 2
Dhe Joseph Nye n librin e tij The future of Power e bn pikrisht kt!
Ve ksaj, ai jo vetm q nxjerr n pah probleme t reja me t cilat duhet prballur n t
ardhmen, por edhe i trajton objektivisht shtjet m t kundruara nga studiuesit n vitet e fundit.
shtje q lidhen me konceptin fuqi, duke e z hveshur kshtu at nga bindja klasike pr fuqin
(fuqin ushtarake), ai vazhdon tutje duke trajtuar evoluimin e fuqis, ku fuqia tejkalon
kapacitetet ushtarake (sulmet kibernetike, ngrohja globale, smundjet), trajton mangsit,
orientimin, dhe pasojat q mund t sjell matja e tanishme e fuqis, e po ashtu lvizjet dhe
tranzicionin e fuqis jasht dhe brenda shtetit, duke argumentuar kshtu mundsin e bashkpunimit harmonik, ndrmjet shteteve ne ngritje (Kins, Indis, Brazilit, Rusis ) dhe atyre
t fuqishme (SHBA-t, BE-ja, Japonia) n fushn e jashtme, duke i br vend kshtu njeri tjetrit,
ashtu si i bri Britania dikur fuqis n rritje, Ameriks, dhe njkohsisht duke mnjanuar
luftrat e mundshme. Dhe ne ann tjetr rolin e aktoreve jo shtetror n fushn e brendshme, dhe
n fund tenton tu argumentoj pesimisteve q argumentojn rnien e fuqis Amerikane t
kundrtn, duke e krahasuar at me t gjitha fuqit i mdha, dhe duke e shpjeguar historikisht
traditn pesimiste t popullit Amerikane, dhe dshtimet e ktij pesimizmi.
Nye fillon librin e tij duke ndar llojet e fuqis dhe duke shpjeguar kompleksitetin q ngrthejn
ato n vete. Ai thot se fuqia sht kapaciteti pr t br gjra, dhe n situata shoqrore ndikimi
1 Alan Badio and Slavoj izek (2009 ). Philosophy in the Present . Cambridge: Polity Press. fq 13.2 Po aty, fq 13.
-
8/12/2019 Recension - THE FUTURE OF POWER - Joseph S. Nye, Jr.
3/4
mbi te tjert pr t marr at q dshirojm. 3 Ai thot se kjo mund t bhet n tri mnyra; nj,
duke prdorur shtrngimin (shkopinjt), dy, duke prdorur pagesat (karota), dhe tre duket
prdorur bindjen, gj q e quan soft power. Pra, karota dhe shkopinjt prbejn fuqin e fort,
ndrsa bindja fuqin e but. Dhe pr kt t fundit ai argumenton se sikur do fuqi tjetr mund te
prdoret pr qllime te mira dhe t kqija (p.sh prdorimi i fuqis s but nga Hitleri pr t
bindur ndihmsit e tij 4.)
Nye fillimisht ishte i njohur pr prdorimin e konceptit soft power , pr t ciln ai argumenton
se edhe pse ky koncept sht i vonshm, ajo qe kjo ngrthen ne vete sht e vjetr sa vete
njerzimi 5. Ani pse e trajton ne The future of Power k t shprehje Nye e ka shpikur n nj nga
librat e tij t mhershm, ndrsa n kt libr ai ka sjelle nj shprehje t re smart power dhe e
definon duke thn se smart power sht kombinimi i fuqis s fort t shtrngimit dhe pagess,dhe i fuqis s but, t joshjes dhe bindjes 6.
Ndrsa kur Nye flet pr fuqin n shekullin njzet e nj, dhe mnyrn se si ajo po ndryshon,
thot se ka dy lloje t rndsishme ndryshimesh; nj sht tranzicioni i fuqis, q nnkupton
kalimin e fuqis nga perndimi n lindje, dhe tjetra sht shprndarja e fuqis, q nnkupton
shprndarjen e fuqis edhe n lindje edhe n perndim, nga shteti n aktoret jo shtetror. Me t
par n lidh rikthimin e Azis, ndrsa me t dytn lidh p.sh qasjen masive n internet, dika q
n t kaluarn ishte e pamundur. Dhe nga kjo kuptohet se shteti nuk sht vet, por sht i
mbushur me aktor, dhe disa nga kta aktor jo shtetror, mund te jene pozitiv dhe negativ. P.sh.
Al Kaida n sulmin e 9\11 vrau m shume njerz se sa sulmi i qeveris Japoneze ne Pearl
Harbor ne vitin 1941, prandaj kjo sht nj politike e re botrore me t ciln ne kemi shume pak
prvoj 7
Ndrsa pr rnien dhe ngritjen e fuqive t mdha, thot se narrativi i tanishm n lidhje me
ngritjen e Kins, dhe rnien e SHBA-s shpesh sht orientues, dhe Nye kt e bn duke ju
referuar historis dhe pesimizmit te popullit Amerikan, dhe duke argumentuar se ciklet e
3 Joseph S. Nye Jr. (2011). The Future of Power . New York: PublicAffairs. fq 6.4 Joseph S. Nye Jr. (2011). The Future of Power . New York: PublicAffairs. fq 81.5 Po aty, fq 81.6 Joseph S. Nye Jr. (2011). The Future of Power . New York: PublicAffairs. Xiii.7 Joseph S. Nye Jr. (2011). The Future of Power . New York: PublicAffairs. Xv.
-
8/12/2019 Recension - THE FUTURE OF POWER - Joseph S. Nye, Jr.
4/4
besimit ne rnien e Ameriks vijn e shkojn. Ndrsa ne fund argumenton se t gjitha kta
narrativ pr rnien dhe ngritjen, na tregojn m shume pr psikologjin sesa pr realitetin!
Dhe kur tenton tu argumentoj pesimisteve si Goldman Sachs, q argumentojn rnien e
Ameriks dhe ngritjen e Kins, nxjerr n pah mangsit e teorive t tyre t matjes (p.sh
predikim linear, por jo t ardhurat pr koke banori etj.) Mangsi tjetr tejet e rndsishme thot
se paraqet nj dimensionaliteti i ktyre parashikimeve, sepse shikon ekonomin sipas GDP-s,
dhe nuk flet pr fuqin ushtarake, apo pr soft power, dhe sipas tij dika tjetr q duhet pasur
parasysh kur flasim pr rikthimin e Azis, sht se Azia nuk sht nj, sepse Japonia, New Delji,
Hanoi, kan kndvshtrim t ndryshm nga Bejingu, kur bhet fjal pr ngritjen e Kins, ndrsa
thot se prparsi pr Amerikant sht se ato shtete krkojn nj politike sigurie Amerikane,
kundr ngritjes s Kins.
Ani pse i vlersuar lart nga individ te shumt, nse ndonj kritik pesimist do vendoste idet
kye t ktij libri, apo librin si trsi prball dyshimit universal metodologjike te Dekartit, ku
dyshimi mbi gjithka sht primar, ndoshta do arrinte ne prfundim se ne rastin me te mire ky
libr ka qellim te oj prpara globalizmin e rendit te ri botror, me qellim qe te prfitojn
SHBA-te, ose ne rastin me te keq, do argumentonte se ky libr sht krejtsisht i njanshm, dhe
si i till nuk do i qndroj kohs, ngjashm sikur teorit e dshtuara te shum mendimtarve pr
rnien e Komunizmit n fund t shek. 20!