การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ

(Project Risk Management)

สี่งวน ช้�างฉั�ตร

คณะว�ทยาการจั�ดการ มหาว�ทยาลั�ยราช้ภั�ฏพิ�บู#ลัสี่งคราม

2547ค$าน$า

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ (Project Risk

Management) เร� มม�ความสี่�าค�ญมากข��นในการบร�หารโครงการทั้��งขนาดกลางและขนาดใหญ! เน" องจัากโครงการทั้��งสี่องขนาดด�งกล!าวต้$องใช้$ทั้ร�พยากรมาก ม�ข$อจั�าก�ดทั้��งด$านงบประมาณและระยะเวลาการด�าเน�นงาน ความไม!แน!นอนและข$อจั�าก�ดหากม�มากข��นเทั้!าใด ความเสี่� ยงก*จัะเพ� มมากข��นเป+นเงาต้ามต้�ว ผู้-$บร�หารโครงการจั�งจั�าเป+นต้$องพ�จัารณาความเสี่� ยงทั้��งด$านค!าใช้$จั!าย เทั้คน�คว�ธี� ข$อจั�าก�ดด$านทั้/น และความเสี่� ยงด$านการด�าเน�นการให$โครงการแล$วเสี่ร*จัต้ามระยะเวลาทั้� ก�าหนดไว$

กรอบการจั�ดการความเสี่� ยงอาจัด�าเน�นการโดยการวางแผู้น การระบ/ความเสี่� ยง การว�เคราะห0ความเสี่� ยง การวางแผู้นต้อบสี่นองความเสี่� ยง การต้รวจัต้�ดต้ามและการควบค/มการจั�ดการความเสี่� ยง หร"อการวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงทั้� รอบคอบในข��นต้อนทั้� เหมาะสี่ม ซึ่� งจัะต้$องค�าน�งถึ�งว�ฒนธีรรมองค0การ ใช้$ข$อม-ลเช้�งค/ณภาพประกอบการต้�ดสี่�นใจั ม�ค/ณธีรรมจัร�ยธีรรม ม�ความเป+นม"ออาช้�พและจัะต้$องปร�บปร/งมาต้รฐานการด�าเน�นงานให$ม�ค/ณภาพสี่-งข��นอย!างต้!อเน" อง

ความสี่�าเร*จัในการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการค"อ ความสี่�าเร*จัของโครงการในแง!การบรรล/ว�ต้ถึ/ประสี่งค0และเป6าหมาย หร"อความสี่ามารถึทั้� จัะด�าเน�นการให$ประสี่บความสี่�าเร*จั ภายใต้$งบ

2

ประมาณ ก�าหนดเวลาและข$อก�าจั�ดด$านเทั้คน�คทั้� ก�าล�งเผู้ช้�ญอย-!ได$อย!างม�ประสี่�ทั้ธี�ภาพและประสี่�ทั้ธี�ผู้ลน� นเอง

รศ.สี่งวน ช้$างฉั�ต้ร ต้/ลาคม 2547

สี่ารบู�ญ

ค�าน�า……………………………………………………

……………………………….

สี่ารบ�ญ…………………………………………………

……………………………….

สี่ารบ�ญแผู้นภ-ม�…………………………………………………

………………………

สี่ารบ�ญภาพ………………………………………………………

……………………..

การจั�ดการความ

หน$ากขคง1

3

เสี่� ยง……………………………………………………

………………

ความหมายของความเสี่� ยง………………………………………………

………

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ……………………………………………..ทั้�าไมจั�งต้$องจั�ดการความเสี่� ยง………………………………………………

…..

ประเภทั้ของความเสี่� ยง………………………………………………

………….

ความเสี่� ยงและขนาดขององค0การ……………………………………………

….

การจั�ดการความเสี่� ยงก�บการต้�ดสี่�นใจั…………………………………………..

การว�เคราะห0และการจั�ดการความเสี่� ยง…………………………………………

ประโยช้น0ของการว�เคราะห0และการจั�ดการความเสี่� ยง………………………….

เทั้คน�คการว�เคราะห0ความเสี่� ยง………………………………………………

….

244789101111

4

การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งค/ณภาพ……………………………………..

การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งปร�มาณ……………………………………..

การว�เคราะห0โอกาสี่ทั้� จัะเก�ดความเสี่� ยง…………………………………

ต้$นไม$การต้�ดสี่�นใจั……………………………………………

………...

11121313

กระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงของ Rodrigues…………………………………

13

การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง………………………………………

การระบ/ความเสี่� ยง…………………………………………

…………...

การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งค/ณภาพ……………………………………..

การวางแผู้นต้อบสี่นองความเสี่� ยง………………………………………

การต้รวจัต้�ดต้ามและการควบค/มความเสี่� ยง…………………………….

1314141414

แง!ค�ดของการวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง……………………………………

16

5

ขอบเขต้ของการวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง…………………………

เกณฑ์0การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง………………………………..

1618

หน$าการระบ/ค!าใช้$จั!ายของแผู้น…………………………………………

…...

การเสี่นอขออน/ม�ต้�แผู้น…………………………………………

………

ความสี่อดคล$องของแผู้น…………………………………………

…….

181919

ล�กษณะสี่�าค�ญของกระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงทั้� ม�ความรอบคอบ…………...

19

6

ว�ฒนธีรรมองค0การ………………………………………

……………...

การจั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญของความเสี่� ยง………………………………...

การผู้-กม�ดอย-!ก�บข$อม-ลเช้�งค/ณภาพ………………………………………

การย�ดถึ"อหล�กค/ณธีรรมขององค0การ……………………………………

ความเป+นม"ออาช้�พ…………………………………………

…………...

การปร�บปร/งมาต้รฐาน………………………………………

………….

191920202020

สี่ร/ป………………………………………………………

……………………………..เอกสี่ารทั้� ใช้$ในการศ�กษาและอ$างอ�ง…………………………………………………….

2223

ภาคผู้นวก 24

มาต้รฐานการจั�ดการความเสี่� ยงของร�ฐว�คทั้อเร�ย กระทั้รวงการพ�ฒนาทั้ร�พยากรทั้� ย� งย"น ประเทั้ศแคนาดาProject Risk Management Handbook

25

7

สี่ารบู�ญแผนภั#ม�

แผู้นภ-ม�ทั้� 123456

ป;จัจั�ยทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงของโครงการ………………………………...

ความสี่�มพ�นธี0ระหว!างโครงการก�บข$อจั�าก�ด………………………………

ผู้ลของการก�าหนดเวลาในก�จักรรมคาดเคล" อนจัากความเป+นจัร�ง…………

กระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ……………………………...

ข$อจั�าก�ดของโครงการ………………………………………

……………..

ความสี่�มพ�นธี0ระหว!างกลย/ทั้ธี0การจั�ดการความเสี่� ยง การต้�ดสี่�นใจั แผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง และแผู้นบร�หารโครงการ……………………..

หน$า23568

10

8

สี่ารบู�ญแผนภั#ม�

ภาพทั้� 12

ไดอาแกรมด$านความไวของการก!อสี่ร$างโรงงานใหม!…………………….

วงจัรผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บของโครงการทั้� ก!อให$เก�ดระบบพลว�ต้และความเสี่� ยง……………………………………………

……………………

หน$า13

15

9

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ(Project Risk Management)

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการเป+นเร" องสี่�าค�ญและหล�กเล� ยงไม!ได$ แม$การต้�ดสี่�นใจัโดยการศ�กษาความเป+นไปได$ของโครงการ (Feasibility

Study) จัะช้!วยให$ม�ความม� นใจัในผู้ลสี่�าเร*จัว!าจัะสี่ามารถึจั�ดความเสี่� ยงได$ และจัะทั้�าให$โครงการบรรล/เป6าหมายหร"อว�ต้ถึ/ประสี่งค0ทั้� ต้� �งไว$ การด�าเน�นการต้ามโครงการก*อาจัเก�ดความเสี่� ยงได$อ�กและอาจัเก�ดผู้ลกระทั้บก�บความสี่�าเร*จัของโครงการ การจั�ดการความเสี่� ยงด$านงบประมาณ ความเสี่� ยงด$านค!าใช้$จั!าย ความเสี่� ยงด$านก�าหนดการ และความเสี่� ยงด$านเทั้คน�คหากไม!ได$ร�บการด-แล

10

เอาใจัใสี่! วางแผู้นปฏิ�บ�ต้�การแก$ไข ต้�ดต้ามประเม�นผู้ล ผู้ลเสี่�ยหายอย!างร$ายแรงย!อมเก�ดข��นก�บโครงการได$

ผู้-$จั�ดการหร"อห�วหน$าโครงการจั�งต้$องให$ความสี่�าค�ญเร" องการจั�ดการความเสี่� ยงโดยน�าไปใสี่!ไว$ในแผู้นบร�หารโครงการ ด�าเน�นการประเม�นความเสี่� ยง ว�เคราะห0ความเสี่� ยง จั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญและควบค/มความเสี่� ยง ก*เป+นทั้� เช้" อแน!ได$ว!าการด�าเน�นการจัะประสี่บความสี่�าเร*จั

โครงการเป+นช้/ดของก�จักรรมทั้� จัะด�าเน�นการเร" องใดเร" องหน� งในอนาคต้ โดยใช้$ทั้ร�พยากรทั้� ม�อย-!อย!างจั�าก�ดมาด�าเน�นการให$ประสี่บความสี่�าเร*จั ภายใต้$กรอบเวลาอ�นจั�าก�ด ซึ่� งเป+นก�าหนดการปฏิ�บ�ต้�การในอนาคต้ ความเสี่� ยงจั�งอาจัเก�ดข��นได$ต้ลอดเวลา อ�นเน" องมาจัากความไม!แน!นอนและความจั�าก�ดของทั้ร�พยากรโครงการ ผู้-$บร�หารโครงการจั�งต้$องจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ เพ" อให$ป;ญหาของโครงการลดน$อยลงและสี่ามารถึด�าเน�นการให$ประสี่บความสี่�าเร*จัต้ามเป6าหมายทั้� ต้� �งไว$อย!างม�ประสี่�ทั้ธี�ผู้ลและประสี่�ทั้ธี�ภาพ

ความหมายของความเสี่� ยง

ความเสี่� ยง (Risk) เป+นสี่� งทั้� เก�ดจัากการรวมต้�วก�นของข$อจั�าก�ด (Constraint) และความไม!แน!นอน (Uncertainty) เราต้$องการเผู้ช้�ญข$อจั�าก�ดและความไม!แน!นอนของโครงการ ด$วยการลดความเสี่� ยงของโครงการให$ต้� าสี่/ดโดยการ

11

ขจั�ดข$อจั�าก�ดหร"อลดความไม!แน!นอน (http://www.netcomuk.co.uk) ลงให$มากทั้� สี่/ด

ความเสี่� ยงค"อ การว�ดการไร$ความสี่ามารถึทั้� จัะด�าเน�นการให$ว�ต้ถึ/ประสี่งค0ของโปรแกรมประสี่บความสี่�าเร*จั ภายใต้$งบประมาณ ก�าหนดเวลาและข$อจั�าก�ดด$านเทั้คน�คทั้� เผู้ช้�ญอย-! ด�งน��นความเสี่� ยงจั�งประกอบด$วยองค0ประกอบ 2 สี่!วน ค"อ โอกาสี่ทั้� จัะไม!สี่ามารถึประสี่บความสี่�าเร*จัต้ามผู้ลล�พทั้0ทั้� ต้$องและการจั�ดการแก$ไขผู้ลทั้� ต้ามมาของความล$มเหลวน��น (http://www.acg.osd.mil) ป;จัจั�ยทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงม� 4 ด$าน ด�งปรากฏิในแผู้นภ-ม�ทั้� 1

แผนภั#ม�ท� 1 ป;จัจั�ยทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงของโครงการ

ข$อจั�าก�ดด$านทั้/นความไม!แน!นอนในการสี่น�บสี่น/นเง�นทั้/น

12

ความเสี่� ยงด$านงบ

ความเสี่� ยงด$านค!าใช้$จั!าย

ความเสี่� ยงด$านก�าหนดการปฏิ�บ�ต้�

ความเสี่� ยงด$านเทั้คน�ค

- ความไม!แน!นอนของค!าแรง

- ความไม!แน!นอนของค!าคร/ภ�ณฑ์0และว�สี่ด/

- ความไม!แน!นอนด$านการสี่!งมอบ

- ความล$าช้$าของการด�าเน�นก�จักรรม

- ล-กค$าเร!งร�ดให$สี่!ง

ผู้-$บร�หารโครงการจั�งต้$องการเห*นอนาคต้ของโครงการ การเผู้ช้�ญก�บป;ญหาทั้� ไม!ได$คาดการณ0ไว$ล!วงหน$า และการเข$าไปสี่อดแทั้รกการด�าเน�นการให$ประสี่บการณ0ความสี่�าเร*จั โดยศ�กษาและทั้�าความเข$าใจัระหว!างโครงการก�บข$อจั�าก�ดทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงต้ามแผู้นภ-ม�ทั้� 2

แผนภั#ม�ท� 2 ความสี่�มพ�นธี0ระหว!างโครงการก�บข$อจั�าก�ด

เวลา

ค!าใช้$จั!าย การปฏิ�บ�ต้�การ

ข$อจั�าก�ดของโครงการ

คน โครงการคร/ภ�ณฑ์0

ผู้ล�ต้ภ�ณฑ์0การเด�นทั้างและอ" นๆ

13

- ความต้$องการด$านโครงการสี่ร$างพ"�นฐาน

- การว�เคราะห0ว�ธี�การด�าเน�นงาน- ความสี่ามารถึในการใช้$เทั้คโนโลย�- เทั้คโนโลย�ทั้� น�ามาใช้$ย�งเช้" อถึ"อไม!ได$

กระบวน เทั้คโนโล

ท� มา : http : www.bit.umckc.edu/burris/[l/project.management Page 7, 23 สี่�งหาคม 2547

จัากแผู้นภ-ม�ทั้� 2 ข$อจั�าก�ดของโครงการได$แก! ระยะเวลาก า ร ด�า เ น� น ก า ร ทั้� ม�การประเม�นความเสี่� ยงไว$แล$วก*อาจัผู้�ดพลาดได$ เป+นเหต้/ให$ต้$องเพ� มค! า ใ ช้$ จั! า ย แ ล ะ ย" ด ร ะ ย ะ เ ว ล าการปฏิ�บ�ต้�การออกไปอ�กซึ่� งจัะทั้�าให$ผู้ลผู้ล�ต้หร"อผู้ล�ต้ภ�ณฑ์0ไม!เป+นไปต้ า ม เ ป6 า ห ม า ย ห ร" อ โ ค ร ง ก า ร ป ร ะ สี่ บ ค ว า ม ล$ ม เ ห ล ว ไ ด$

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ

การจั�ดการความเสี่� ยง (Risk Management)

เป+นการปฏิ�บ�ต้�การควบค/มความเสี่� ยงซึ่� งประกอบด$วย การวางแผู้นความเสี่� ยง การประเม�นความเสี่� ยงด$านต้!างๆ การพ�ฒนาทั้างเล"อกในการจั�ดการความเสี่� ยง การต้รวจัสี่อบความเสี่� ยงเพ" อหาว!าความเสี่� ยงได$เปล� ยนแปลงไปอย!างไร และบ�นทั้�กการจั�ดการความเสี่� ยงทั้��งหมด (http://www.acg.osd.mil)

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ (Project Risk

Management) เป+นการปฏิ�บ�ต้�การทั้� ม�ข� �นต้อน ว�ธี�การและเคร" องม"อในการจั�ดการความเสี่� ยง ม�ล�กษณะของการต้�ดสี่�นใจัเช้�งร/กเพ" อประเม�นสี่� งทั้� อาจัเก�ดความผู้�ดพลาดอย!างต้!อเน" องหร"อประเม�นความเสี่� ยง ระบ/ว!าความเสี่� ยงทั้� จัะต้$องจั�ดการค"ออะไร และใช้$ย/ทั้ธีศาสี่ต้ร0เพ" อจั�ดการความเสี่� ยงเหล!าน��น (http://www.sei.cmu.edu)

เน" องจัากความไม!แน!นอนของโครงการสี่ม�ยใหม!ในช้!วง 20 ป>ทั้� ผู้!านมาเพ� มมากข��น สี่ถึาบ�นการบร�หารโครงการ (Project

14

Management Institute) จั�งได$พ�ฒนากรอบการจั�ดการความเสี่� ยงข��นเร�ยกว!า กรอบูการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ ซึ่� งได$ร�บการยอมร�บจัากสี่มาคมการจั�ดการโครงการอย!างกว$างขวาง กรรมการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการประกอบด$วย 6

ข��นต้อนค"อ การวางแผู้น (Planning) การระบ/ (Identification) ความเสี่� ยง การว�เคราะห0เช้�งค/ณภาพ (Quality Analysis) การว�เคราะห0เช้�งปร�มาณ (Quantitative Analysis) การวางแผู้นต้อบสี่นองความเสี่� ยง (Response Planning) การต้รวจัต้�ดต้าม (Monitoring)

และการควบค/ม (Control) ซึ่� งจัะได$กล!าวถึ�งต้!อไป (PMI Europe 2001)

ท$าไมจั)งต�องการจั�ดการความเสี่� ยง

การจั�ดการความเสี่� ยง (Risk Management) เป+นงานด$านหน� งของการบร�หารโครงการ อ�นเน" องมาจัากการประสี่บป;ญญาทั้�าให$งานไม!เสี่ร*จัต้ามเวลาทั้� ก�าหนดไว$ หร"อการใช้$จั!ายงบประมาณเก�นวงเง�นของโครงการ หร"อการสี่!งมอบงานทั้� ล-กค$าไม!ถึ�งพอใจัจันต้$องปร�บปร/งแก$ไข การป6องก�นความเสี่� ยงข$างต้$น อาจัด�าเน�นการได$โดยการจั�ดการความเสี่� ยง หร"อ การควบค/มไม!ให$ภาวะค/กคามเหล!าน��นเก�ดข��นก�บโครงการ

ความเสี่� ยงอาจัเก�ดจัากหลายสี่าเหต้/โดยเฉัพาะอย!างย� ง ข$อจั�าก�ดของโครงการและความไม!แน!นอนอ�นเน" องมาจัากอ�ทั้ธี�พลการเปล� ยนแปลงของสี่ภาพแวดล$อมโครงการ จันเป+นเหต้/ให$การค�านวณก�จักรรมของโครงการคาดเคล" อนจัากความจัร�ง ผู้ลทั้� ต้ามมาทั้� เห*นได$ช้�ดเจันค"อ หากยอมร�บความล!าช้$าน��น ก*ต้$องเพ� มงบประมาณและผู้ลกระทั้บค"อ ค!าใช้$จั!ายเก�นกว!าทั้� ก�าหนดไว$ ว�นสี่��นสี่/ดของโครงการผู้�ดพลาดและก!อ

15

ให$เก�ดความเสี่�ยหายต้!อช้" อเสี่�ยงของธี/รก�จัหร"อโครงการ ในกรณ�ทั้� ต้$องจั�ดสี่รรทั้ร�พยากรเพ� มเต้�มผู้ลก*จัะจับลงทั้� ค!าใช้$จั!ายของโครงการเก�นวงเง�นทั้� ก�าหนดไว$เช้!นเด�ยวก�นด�งแผู้นภ-ม�ทั้� 3

แผนภั#ม�ท� 3 ผู้ลของการก�าหนดเวลาในก�จักรรมคลาดเคล" อนจัากความเป+นจัร�ง

การจั�ดการความเสี่� ยงจั�งเป+นเร" องสี่�าค�ญแม$ความเสี่� ยงน��นจัะย�งคงไม!หมดสี่��นไปแต้!ก*เป+นการควบค/มม�ให$ป;ญหาการบร�หารโครงการเก�ดข��นในระด�บร/นแรงจันยากแก!การแก$ไขหร"อ เก�นความเสี่�ยหายต้!อองค0การ การจั�ดการความเสี่� ยงอาจัม�ข� �นต้อนสี่�าค�ญ 5 ข��นต้อนค"อ 1) การก�าหนดโครงสี่ร$างพ"�นฐานการจั�ดการ 2) การก�าหนดของเขต้การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ 3) การว�เคราะห0จั/ดม/!งหมายของโครงการ 4) การระบ/ความเสี่� ยง 5) การว�เคราะห0ความเสี่� ยง 6) การวางแผู้นควบค/มความเสี่� ยง 7) การควบค/ม

16

ทั้ร�พยากรทั้� จั�าก�ด

ความไม!แน!นอน

การก�าหนดเวลาด�าเน�นก�จักรรม

คลาด

การยอมร�บความ

ล!าช้$าและ

การจั�ดสี่รร

ค!าใช้$จั!ายเก�น

ว�นสี่��นสี่/ดโครงการ

ค!าใช้$จั!ายเพ� มมาก

ความเสี่� ยง และ 8) การต้รวจัต้�ดต้ามความเสี่� ยง (http://www.rdware.com) ด�งแผู้นภ-ม�ทั้� 4

แผนภั#ม�ท� 4 กระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ

จัากแผู้นภ-ม�ทั้� 4 ผู้-$จั�ดการโครงการจัะต้$องทั้บทั้วนจั/ดม/!งห ม า ย ข อ ง โ ค ร ง ก า ร

17

Risk mgmt

Mandatedefinitio

Scope of risk

manage

Goalreview

Objectives,

Expectations,

Riskidentific

ation

List of“raw” risks

Problem indicators,

Changes in Risk

monitorin

Riskanalysi

RiskControl

planning

Risk monitori

ng

Riskcontrol

Prioritized/

QuantifieSelectedactions

ChangedState of

risksExpected results,Project

ระบ/ป;ญหาหร"อต้�วช้��ว�ดการเปล� ยนแปลง ระบ/ความเสี่� ยง ว�เคราะห0ค ว า ม เ สี่� ย ง ก า ร ว า ง แ ผู้ น ก า รควบค/มความเสี่� ยง เล"อกการปฏิ�บ�ต้�การทั้� เหมาะสี่ม ควบค/มความเ สี่� ย ง แ ล ะ ต้ ร ว จั ต้� ด ต้ า ม ผู้ ลก า ร ด�า เ น� น ง า นประเภัทของความเสี่� ยง

1. ความเสี่� ยงด�านระบูบูการจั�ดการ ความเสี่� ยงประเภทั้น��อาจัจัะเก�ดจัากป;จัจั�ยภายนอก

ได$แก! การเม"อง การด�าเน�นการทั้� ผู้�ดกฎหมายหร"อข$อบ�งค�บ การถึ-กฟ้6องร$องเร" องทั้� เก� ยวก�บข$อต้กลงในสี่�ญญา สี่!วนป;จัจั�ยภายในอาจัเป+นเร" อง ข$อจั�าก�ดด$านบ/คลากรและข$อจั�าก�ดด$านการเร�ยนร- $ โดยทั้� วไปความเสี่� ยงด$านระบบการจั�ดการจัะเป+นป;ญหาด$านความร- $ความสี่ามารถึ ประสี่บการณ0 ว�ฒนธีรรมองค0การและทั้�กษะการจั�ดการทั้�มงาน

2. ความเสี่� ยงด�านก$าหนดเวลัาการด$าเน�นโครงการความเสี่� ยงประเภทั้น�� ค"อ การไม!สี่ามารถึปฏิ�บ�ต้�งาน

ได$ทั้�นต้ามเวลาทั้� ก�าหนดภายใต้$งบประมาณทั้� ได$ร�บการจั�ดสี่รรไว$แล$ว ซึ่� งเก� ยวข$องก�บทั้��งเวลา คน เง�นและว�สี่ด/ ความเสี่� ยงประเภทั้น��คล$ายก�บความเสี่� ยงด$านระบบการจั�ดการแต้!ม�จั/ดเน$นมากกว!า เช้!น จัะร!วมม"อก�นแก$ป;ญหาในข��นต้อนสี่/ดทั้$ายของก�าหนดการปฏิ�บ�ต้�งาน เม" อสี่� งทั้� หล�กเล� ยงไม!ได$เก�ดข��น ค"อ เวลาและทั้ร�พยากรลดน$อยลงได$อย!างไร

3. ความเสี่� ยงด�านค+าใช้�จั+าย

18

ความเสี่� ยงประเภทั้น��ค"อ ไม!ม�งบประมาณเพ" อทั้�างานต้ามทั้� มอบหมายภายในเวลาทั้� ก�าหนดไว$ ซึ่� งอาจัเก�ดจัากการประมาณการค!าใช้$จั!ายของก�จักรรมต้!างๆ ผู้�ดพลาด ก�าหนดราคาผู้�ดและต้�ดสี่�นใจัผู้�ดพลาด

4. ความเสี่� ยงด�านเทคน�คความเสี่� ยงประเภทั้น��เป+นความเสี่� ยงด$านการปฏิ�บ�ต้�

การของหน!วยงานผู้-$ซึ่"�อ ความเก� ยวก�นด$านน��ค"อ ระบบงานจัะไม!สี่ามารถึด�าเน�นงานได$ต้ามข$อก�าหนดหร"อความต้$องการของผู้-$ซึ่"�อ สี่!วนในแง!ของหน!วยปฏิ�บ�ต้�การความเก� ยวพ�นด$านน��ค"อ ระบบงานจัะไม!สี่ามารถึผู้ล�ต้ต้ามข$อก�าหนดหร"อค/ณล�กษณะเฉัพาะต้ามทั้� ผู้-$ซึ่"�อต้$ อ ง ก า ร ไ ด$

ความเสี่� ยงทั้��ง 4 ด$านด�งกล!าวแล$วเก�ดจัากการด�าเน�นการโครงการภายใต้$ข$อจั�าก�ดด$านค!าใช้$จั!าย เวลาและการปฏิ�บ�ต้�การซึ่� งม� ค ว า ม สี่�า ค� ญ แ ล ะ ม� สี่! ว น เ ก� ย ว ข$ อ ง ก� น ด� ง แ สี่ ด ง ไ ว$ ใ นแ ผู้ น ภ- ม� ทั้� 5

แผนภั#ม�ท� 5 ข$อจั�าก�ดของโครงการ

เวลา (Time)

19

จัากแผู้นภ-ม�แสี่ดงให$เห*นว!า ข$อก�าจั�ดด$านเวลา ค!าใช้$จั!าย และการปฏิ�บ�ต้�ม�ความสี่�าค�ญทั้� เทั้!าเทั้�ยมก�น หากด$านใดด$านหน� งม�ป;ญหาก*อาจัทั้�าให$โครงการเก�ดความเสี่� ยงจันสี่!งผู้ลกระทั้บต้!อความล$มเหลวของโครงการได$ เช้!น ค!าใช้$จั!ายเพ� มข��นเก�น ร$อยละ 20% อ�นเน" องมาจัากการเล" อนระยะเวลาสี่!งมอบออกไปอ�ก จันค!าใช้$จั!ายเพ� มมากข��นอย!างม�น�ยสี่�าค�ญ ค/ณภาพของงานไม!เป+นไปต้ามมาต้รฐาน ล-กค$าไม!ร�บการสี่!งมอบจันต้$องปร�บปร/งค/ณภาพ เป+นต้$น

ความเสี่� ยงแลัะขนาดของโครงการ

การบร�หารโครงการต้$องเข$าไปเก� ยวข$องก�บความเสี่� ยงทั้��งด$านค!าใช้$จั!าย เวลา และการปฏิ�บ�ต้�การต้ามแผู้นทั้� วางไว$ เน" องจัากโครงการม�หลายขนาดและความเสี่� ยงย�งม�สี่!วนสี่�มพ�นธี0ก�บขนาดโครงการอ�กด$วย ความเสี่� ยงในการด�าเน�นโครงการขนาดเล*ก ขนาดกลางและขนาดใหญ! ม�ด�งน�� :-

1. โครงการขนาดเลั-ก (Small Projects) สี่!วนใหญ!ม�กม�ความเสี่� ยงไม!มากน�ก เพราะม�ระยะเวลาด�าเน�นการสี่��น ป;ญหาการบร�หารโครงการขนาดเล*กทั้� จัะเก�ดข��นในอนาคต้จั�งม�น$อยต้ามไปด$วย

2. โครงการขนาดกลัาง (Medium Projects)

ความเสี่� ยงจัะม�เพ� มมากกว!าโครงการขนาดเล*ก เม" อด�าเน�นโครงการจั�งจั�าเป+นต้$องประเม�นความเสี่� ยงของโครงการ ระบ/ระด�บความเสี่� ยงว!าอย-!ระด�บใด ซึ่� งสี่!วนมากจัะแบ!งเป+น 3 ระด�บ ค"อ สี่-ง กลางและ

20

ค!าใช้$จั!าย (Cost)

การปฏิ�บ�ต้�การ (Performance) (รวมทั้��งค/ณภาพและ

ต้� า จั�ดทั้�าแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงทั้� อย-!ในระด�บสี่-งว!าจัะด�าเน�นการอย!างไร จัะละเลย ต้รวจัสี่อบ หล�กเล� ยง มอบหมายให$บ/คคลทั้� สี่ามหร"อจัะด�าเน�นขจั�ดให$เบาบางลง (Mitigation) การจั�ดทั้�าแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงทั้� อย-!ในระด�บกลาง หากต้รวจัพบว!าม�ผู้ลกระทั้บร/นแรงก�บโครงการและต้รวจัสี่อบความเสี่�ยงระด�บต้� าว!า ม�ศ�กยภาพทั้� จัะสี่ร$างป;ญหาให$ก�บโครงการหร"อไม! อย!างไรก*ต้ามเน" องจัากความเสี่� ยงอย-!ในระด�บต้� า จั�งน!าสี่ร/ปได$ว!าเง" อนไขจัะไม!เก�ดข��น ผู้-$จั�ดการโครงการจัะต้$องน�าแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงไปใสี่!ไว$ในการแผู้นบร�หารโครงการด$วย ซึ่� งจัะทั้�าให$ม�การต้รวจัสี่อบความสี่�าเร*จัของการจั�ดการความเสี่� ยงต้!อไป

3. โครงการขนาดใหญ+ (Large Projects)

กระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงจัะเหม"อนก�บการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการขนาดกลาง แต้!จัะต้$องใช้$เทั้คน�คการว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งปร�มาณ และการว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งค/ณภาพเข$ามาช้!วยและจั�ดทั้�าแผู้นเผู้" อเหล"อเผู้" อขาด (Contingency Plan) หร"อแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงเป+นกรณ�หร"อแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงต้ามความไม!แน!นอนด$วย

การจั�ดการความเสี่� ยงก�บูการต�ดสี่�นใจั

การจั�ดการความเสี่� ยงช้!วยให$สี่ามารถึต้�ดสี่�นใจัได$ใน 3

ระด�บ ค"อ :-1. การต�ดสี่�นใจัทางกลัย.ทธ์0ทางธ์.รก�จั (Strategic

Business Decisions) ว!าก�าล�งด�าเน�นธี/รก�จัได$ถึ-กต้$องหร"อไม! จัะด�าเน�นโครงการอะไร ผู้ลต้อบแทั้นการลงทั้/นพอเพ�ยงหร"อไม! ม�ความเป+นไปได$ในการจั�าก�ดการลดขนาดขององค0กรหร"อไม! กลย/ทั้ธี0

21

ทั้างเล"อกทั้� ด�ทั้� สี่/ดของโครงการค"ออะไร

2. การต�ดสี่�นใจัโครงการ (Project Decision)

ความเสี่� ยงทั้� สี่�าค�ญทั้� สี่/ดของโครงการค"ออะไร การด�าเน�นโครงการจัะประสี่บความสี่�าเร*จัต้ามงบประมาณและระยะเวลาทั้� ก�าหนดไว$หร"อไม! จัะต้รวจัสี่อบและจั�ดการความเสี่� ยงอย!างต้!อเน" องได$อย!างไร

3. การต�ดสี่�นใจัด�านโรงงานหร1อกระบูวนการ (Plant

or Process Decisions) อ�นต้รายจัากการด�าเน�นการต้ามข��นต้อนค"ออะไร จัะจั�ดการป;ญหาด$านสี่ภาพแวดล$อม และความปลอดภ�ยในโรงงานอย!างไร เราจัะแน!ใจัได$อย!างไรว!าการก�าหนดมาต้รการด$านความปลอดภ�ยจัะม�ค!าใช้$จั!ายต้� าสี่/ด การบร�หารโครงการจั�งต้$องม�กลย/ทั้ธี0การจั�ดการความเสี่� ยงเพ" อต้�ดสี่�นใจัด$านธี/รก�จั โรงงานและโครงการ ซึ่� งจัะต้$องน�าไปจั�ดทั้�าแผู้นปฏิ�บ�ต้�การและแผู้นบร�หารโครงกร ด�งแผู้นภ-ม�ทั้� 6

แผนภั#ม�ท� 6 ความสี่�มพ�นธี0ระหว!างกลย/ทั้ธี0การจั�ดการความเสี่� ยง การต้�ดสี่�นใจั แผู้นจั�ดการความเสี่� ยง และแผู้นบร�หารโครงการ

22

กลย/ทั้ธี0การจั�ดการความเสี่� ยง

ธี/รก�จั โครงการ

โรงงาน

แผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง

แผู้นบร�หารโครงการ

การว�เคราะห0แลัะการจั�ดการความเสี่� ยง

การว�เคราะห0ความเสี่� ยง (Risk Analysis) เป+นเคร" องม"อทั้� จั�าเป+นสี่�าหร�บผู้-$บร�หารโครงการและผู้-$เก� ยวข$องในโครงการทั้/กคน เน" องจัากสี่ามารถึช้!วยระบ/สี่� งก�ดขวางทั้� ทั้�าให$โครงการไม!สี่�าเร*จัต้ามเป6าหมายได$ทั้��งความผู้�ดพลาดด$านก�าหนดการ ค!าใช้$จั!าย และการย/ต้�โครงการ การว�เคราะห0ความเสี่� ยงก!อให$เก�ดการสี่"บสี่วนและประเม�นป;ญหาแต้!เร� มต้$น การปร�บปร/งการปฏิ�บ�ต้�ต้ามแผู้นอย!างเหมาะสี่ม รวมทั้��งการต้รวจัต้�ดต้ามผู้ลการจั�ดการความเสี่� ยง การว�เคราะห0ความเสี่� ยงและการบร�หารโครงการเป+นกระบวนการทั้� สี่ามารถึว�เคราะห0 และจั�ดการความเสี่� ยงซึ่� งสี่�มพ�นธี0ก�บโครงการน��น ด�งน��นการด�าเน�นการอย!างเหมาะสี่มจัะช้!วยเพ� มพ-นความสี่�าเร*จัของโครงการได$อย!างสี่มบ-รณ0แบบทั้��งด$านค!าใช้$จั!าย เวลาและการปฏิ�บ�ต้�การให$ประสี่บความสี่�าเร*จัต้ามว�ต้ถึ/ประสี่งค0 อาจักล!าวได$ว!า การว�เคราะห0ความเสี่� ยงและการบร�หารโครงการเป+นกระบวนการทั้� ออกแบบให$สี่ามารถึเคล" อนย$ายหร"อลดความเสี่� ยงทั้� ค/กครามความสี่�าเร*จัของโครงการได$อย!างม�ประสี่�ทั้ธี�ภาพน� นเอง

ประโยช้น0ของการว�เคราะห0การจั�ดการความเสี่� ยง

23

การว�เคราะห0และการจั�ดการความเสี่� ยงนอกจัากเก�ดประโยช้น0ก�บโครงการแล$วย�งสี่!งผู้ลถึ�งองค0การและล-กค$าทั้� มาใช้$หร"อขอร�บบร�การอ�กด$วย ซึ่� งพอสี่ร/ปได$ ด�งน�� :-

1. สี่ามารถึสี่ร$างเสี่ร�มความเข$าใจัโครงการและจั�ดทั้�าแผู้นทั้� ใกล$เค�ยงความเป+นจัร�ง มากข��นในแง!การประมาณการค!าใช้$จั!าย และระยะเวลาด�าเน�นการ

2. เพ� มพ-นความเข$าใจัความเสี่� ยงในโครงการมากข��น โดยเฉัพาะอย!างย� งผู้ลกระทั้บทั้� จัะเก�ดก�บโครงการหากจั�ดการความเสี่� ยงไม!เหมาะสี่มหร"อละเลยการจั�ดการความเสี่� ยงน��น

3. ม�อ�สี่ระในการพ�จัารณาความเสี่� ยงของโครงการซึ่� งจัะช้!วยให$การต้�ดสี่�นใจัจั�ดการความเสี่� ยงให$ม�ประสี่�ทั้ธี�ผู้ลและประสี่�ทั้ธี�ภาพมากข��น

4. ทั้�าให$ยอมร�บความเสี่� ยงได$มากข��น และสี่ามารถึได$ประโยช้น0จัากการยอมร�บความเสี่� ยงน��นได$มากข��นด$วย

เทคน�คการว�เคราะห0ความเสี่� ยง

การว�เคราะห0ความเสี่� ยงสี่ามารถึน�าไปใช้$ได$ก�บโครงการทั้/กประเภทั้แต้!จัะใช้$ได$ด�และม�ประโยช้น0มากหากโครงการน��นเป+นโครงการทั้� ต้$องใช้$นว�ต้กรรมและเทั้คโนโลย�ใหม! ต้$องการเง�นลงทั้/นสี่-งและด�าเน�นการให$สี่�าเร*จัล/ล!วงไปได$ด$วยความรวดเร*ว โครงการน��นม�ป;ญหาด$านสี่ภาวะแวดล$อมและม�ความสี่�าค�ญทั้างการเม"อง เศรษฐก�จั และการเง�น เทั้คน�คการว�เคราะห0ความเสี่� ยงแบ!งออกเป+น 2 ล�กษณะ ด�งน�� :-

1. การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งค.ณภัาพิ (Qualitative Risk Analysis) ม�การด�าเน�นการ ข�2นตอนแรก ค"อ การระบ/ความเสี่� ยงซึ่� งเป+นการพ�จัารณาองค0ประกอบของ

24

กระบวนการต้!างๆ ความสี่�าเร*จัของการระบ/ความเสี่� ยงอาจัเก�ดจัากการสี่�มภาษณ0สี่มาช้�กทั้�มงานโครงการ การประช้/มระดมความค�ดของทั้/กฝ่Bายทั้� เก� ยวข$องและใช้$ประสี่บการณ0สี่!วนบ/คคลในการว�เคราะห0 และทั้บทั้วนประสี่บการณ0ทั้� เคยเก�ดข��นในอด�ต้ ข�2นตอนท� สี่อง ค"อ การประเม�นความเสี่� ยงทั้� สี่ามารถึจั�ดหมวดหม-!ความเสี่� ยงว!าโอกาสี่ทั้� จัะเก�ดความเสี่� ยงน��นอย-!ในระด�บใด ระด�บสี่-ง ระด�บกลาง หร"อระด�บต้� า ขณะเด�ยวก�นก*สี่ามารถึระบ/ผู้ลกระทั้บต้!อโครงการได$ ประการท� สี่าม เต้ร�ยมการต้อบสี่นองต้!อความเสี่� ยงทั้� ระบ/ไว$ในแต้!ละด$านโดยเฉัพาะอย!างย� งม�การระบ/ว!าความเสี่� ยงน��น จัะต้$องให$ความสี่นใจัและจั�ดการอย!างเร!งด!วน ประการท� สี่� การประเม�นผู้ลการจั�ดการความเสี่� ยงเพ" อพ�จัารณาสี่ามารถึจั�ดการความเสี่� ยงได$ผู้ลมากน$อยเพ�ยงใด และเก�ดความเสี่� ยงทั้� ต้ามมาจัากการจั�ดการความเสี่� ยงแรกอย!างไร ซึ่� งอาจัทั้�าให$การด�าเน�นงานประสี่บความล$มเหลวได$

2. การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งปร�มาณ (Quantitative Risk Analysis) ม�ข� �นต้อนการด�าเน�นการค"อ การระบ/ความเสี่� ยงทั้��งหมดและว�เคราะห0เช้�งล�กในด$านปร�มาณ ทั้�าให$สี่ามารถึระบ/ผู้ลกระทั้บต้!อโครงการในเช้�งปร�มาณได$ โดยพ�จัารณาจัากเกณฑ์0การประเม�นความสี่�าเร*จัของโครงการ 3 ประการ ได$แก! ค!าใช้$จั!าย (Cost) เวลา (Time) และการปฏิ�บ�ต้�การ (Performance)

ว�ธี�การทั้� ว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งปร�มาณทั้� สี่�าค�ญในป;จัจั/บ�นค"อ 1) การว�เคราะห0ความไว (Sensitivity Analysis)

เป+นการว�เคราะห0ความเสี่� ยงทั้� ม�ร-ปแบบง!ายทั้� สี่/ด กล!าวค"อ การว�เคราะห0ความไว สี่ามารถึก�าหนดผู้ลล�พทั้0ของโครงการ เช้!น การเปล� ยนแปลงของต้�วแปรทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงด$านค!าใช้$จั!ายของว�สี่ด/หร"อการออกแหล!งช้$า ทั้�าให$โครงการเปล� ยนแปลง

25

The Association for Project Management (APM : 7) ระบ/ว!า ความสี่�าค�ญของการว�เคราะห0ว�ธี�น�� แสี่ดงให$เห*นว!า ผู้ลล�พทั้0ของการเปล� ยนแปลงต้�วแปรด$านความเสี่� ยงเพ�ยงหน� งต้�วแปรสี่ามารถึทั้�าให$ผู้ลล�พทั้0ของโครงการแต้กต้!างก�นได$ ในทั้างปฏิ�บ�ต้�การว�เคราะห0ความไวจัะต้$องว�เคราะห0ความเสี่� ยงมากกว!าหน� งต้�วแปร เพ" อก�าหนดต้�วแปรทั้� ม�ศ�กยภาพด$านผู้ลกระทั้บต้!อโครงการในด$านค!าใช้$จั!ายหร"อระยะเวลาของโครงการในระด�บสี่-ง และอาจัน�าว�ธี�การน��ไปใช้$ว�เคราะห0ผู้ลกระทั้บการต้อบแทั้นทั้างเศรษฐก�จัของโครงการ ด�งภาพทั้� 1

จัากไดอาแกรมในภาพทั้� 1 แสี่ดงให$เห*นว!าโครงการม�ความไวมากเม" อว�ดและน�าไปเปร�ยบเทั้�ยบก�บ อ�ต้ราผู้ลต้อบแทั้นของการลงทั้/นเม" อเก�ดการเปล� ยนแปลงใดๆ ทั้��งอ/ปทั้านด$านผู้ลผู้ล�ต้และรายได$จัากการขายผู้ล�ต้ภ�ณฑ์0 ในขณะทั้� การเปล� ยนแปลงค!าใช้$จั!ายด$ า น พ ล� ง ง า น แ ล ะว� ต้ ถึ/ ด� บ ม� ผู้ ล ก ร ะ ทั้ บ น$ อ ย ม า ก

3. การว�เคราะห0โอกาสี่ท� จัะเก�ดความเสี่� ยง (Probabilistic Analysis) เป+นการว�เคราะห0โอกาสี่ทั้� จัะเก�ดความเสี่� ยงแต้!ละต้�ว แล$วพ�จัารณาผู้ลของความเสี่� ยงภาพรวม โดยการใช้$เทั้คน�คการสี่/!ม (Sampling Techniques) ซึ่� งปกต้�จัะอ$างอ�ง Monte Carlo Simulation ทั้� เข$าใจัอย!างง!ายค"อ การ

26

ภัาพิท� 1 ไดอาแกรมด$านความไวของการก!อสี่ร$างโรงงานใหม!

(APM. Project Risk Analysis and

ใช้$การคาดคะเน 3 ล�กษณะ ค"อ การใช้$เวลาน$อยทั้� สี่/ด หร"อการมองในแง!ด� (Minimum or Optimistic) ค!าเฉัล� ย (Mean

หร"อ Most likely time) และมากทั้� สี่/ดหร"อมองในแง!ร$าย (Maximum or Pessimistic) ด�งน��นการค�านวณเวลาการด�าเน�นโครงการจั�งเป+นผู้ลรวมของค!าทั้� เล"อกจัากความเสี่� ยงขอแต้!ละต้�วหร"อแต้!ละก�จักรรม เราร- $จั�กการค�ดแบบน��ในล�กษณะ Critical

Path Method หร"อ เสี่$นทั้างสี่ายว�กฤต้ทั้� ใช้$ค�านวณระยะเวลาการด�าเน�นก�จักรรมของโครงการว!าจัะแล$วเสี่ร*จัในระยะเวลานานเทั้!าใด ก�จักรรมของโครงการต้$องม�ค!าใช้$จั!าย หากก�จักรรมของโครงการล!าช้$าก*อาจักระทั้บค!าใช้$จั!ายของโครงการได$

4. ต�นไม�การต�ดสี่�นใจั (Decision Trees) เป+นว�ธี�การสี่ร$างร-ปแบบทั้างกราฟ้ฟ้Dคเพ" อให$ข$อม-ลทั้� จั�าเป+นต้!อการต้�ดสี่�นใจั และแสี่ดงให$เห*นการปฏิ�บ�ต้�กรทั้� เป+นไปได$ในป;จัจั/บ�น และผู้ลล�พทั้0ทั้��งหมดทั้� จัะเก�ดข��นในอนาคต้ การว�เคราะห0ความเสี่� ยงแบบน��ม�กใช้$ในการว�เคราะห0ค!าใช้$จั!ายของโครงการ

กระบูวนการจั�ดการความเสี่� ยงของ Rodrigues

Rodrigues ได$เสี่นอเอกสี่ารกรอบการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ “The Fourth European Project

Management Conference” ทั้� กร/งลอนดอน ประเทั้ศสี่หราช้อาณาจั�กร ระหว!างว�นทั้� 6 – 7 ม�ถึ/นายน 2001 เพ" อการจั�ดการความเสี่� ยงประกอบด$วย 6 ข��นต้อน ค"อ

1. การวางแผนการจั�ดการความเสี่� ยง (Risk

Management Planning) เป+นการน�าระบบพลว�ต้ (System

Dynamics) มาใช้$ในการวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงและการจั�ด

27

ก�จักรรมการจั�ดการความเสี่� ยง นอกจัากน��นย�งน�า System Dynamic

มาให$ในการว�เคราะห0ป;ญหา ภาพในอนาคต้จั�งเก�ดข��นและสี่ะทั้$อนให$เห*นระด�บโครงสี่ร$างทั้� หลากหลายโดยผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บของโครงการ

2. การระบู.ความเสี่� ยง (Risk Identification)

การใช้$ระบบพลว�ต้สี่น�บสี่น/นให$สี่ามารถึระบ/ความเสี่� ยงได$ 2 ทั้างค"อ การระบ/ค/ณภาพได$จัากการว�เคราะห0ผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บ และการระบ/ระด�บปร�มาณจัากสี่ารสี่นเทั้ศของโครงการ การใช้$ระบบพลว�ต้ทั้�าให$ผู้-$จั�ดการสี่ามารถึต้รวจัสี่อบผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บในระยะแรกว!าก!อให$เก�ดความเสี่� ยงทั้� จัะกระทั้บต้!อโครงการหร"อไม! ด$วยว�ธี�การข$างต้$นทั้�าให$สี่ามารถึจั�ดความเสี่� ยงทั้� ไม!เก� ยวข$องออกไปได$ นอกจัากน��นการต้รวจัสี่อบด$วยระบบพลว�ต้ย�งช้!วยให$ค$นพบสี่ารสี่นเทั้ศด$านเช้�งปร�มาณทั้��งสี่ถึานภาพของโครงการและอด�ต้ทั้� ผู้!านมา

3. การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งค.ณภัาพิ (Qualitative Risk Analysis) เป+นการประเม�นโอกาสี่ทั้� จัะเก�ดความเสี่� ยงและผู้ลกระทั้บผู้!านการว�เคราะห0วงจัรของผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บ แต้!ละวงจัรจัะทั้�าให$มองเห*นพล�งผู้ล�กด�นให$เก�ดผู้ลผู้ล�ต้ของโครงการ

4. การว�เคราะห0ความเสี่� ยงเช้�งปร�มาณ (Quantitative Risk Analysis) ในการก�าหนดความเสี่� ยงเช้�งปร�มาณจัากระบบพลว�ต้ก!อให$เก�ดประโยช้น0สี่�าค�ญ 2 ประการค"อ เก�ดการคาดการณ0ในแนวกว$าง และการคาดการณ0น��นจัะสี่ะทั้$อนให$เห*นผู้ลกระทั้บของความเสี่� ยงทั้� จัะเก�ดข��นทั้��งทั้างต้รงและทั้างอ$อม

5. การวางแผนตอบูสี่นองความเสี่� ยง (Response

Planning) สี่ถึานการณ0จั�าลองจัากระบบพลว�ต้เป+นเคร" องม"อทั้�

28

ทั้รงพล�งสี่ามารถึต้อบสี่นองความเสี่� ยงอย!างได$ผู้ลประโยช้น0สี่�าค�ญของระบบพลว�ต้ค"อ ช้!วยสี่น�บสี่น/นการทั้ดสี่อบ การต้อบสี่นองต้!อความเสี่� ยงทั้� ย/!งยากซึ่�บซึ่$อน ได$ผู้ลต้อบสี่นองทั้� สี่ามารถึระบ/โอกาสี่การต้อบสี่นองความเสี่� ยง เป+นการว�เคราะห0ทั้� ม�ประสี่�ทั้ธี�ผู้ลทั้�าให$เข$าใจัสี่าเหต้/ของความเสี่� ยงและน�าไปสี่-!การวางแผู้นจั�ดการความเสี่� ยงหร"อการแก$ไข

6. การตรวจัต�ดตามแลัะควบูค.มความเสี่� ยง (Risk

Monitoring and Control) ระบบพลว�ต้ย�งสี่ามารถึใช้$เป+นเคร" องม"อในการต้รวจัต้�ดต้ามความเสี่� ยงและการควบค/ม ช้!วยให$สี่ามารถึระบ/สี่�ญญาณความเสี่� ยงทั้� อาจัเก�ดข��น การจั�ดการความเสี่� ยงย�งสี่ามารถึต้รวจัต้�ดต้ามและประเม�นประสี่�ทั้ธี�ผู้ลการด�าเน�นงานได$

เน" องจัากความเสี่� ยงเป+นเร" องของพลว�ต้ค"อ ไม!หย/ดน� งและม�เหต้/การณ0ต้!างๆ เข$ามาเก� ยวข$อง ความเสี่� ยงของโครงการเก�ดข��นในโยงใยทั้� ซึ่�บซึ่$อนของความเก� ยวพ�นในเหต้/และผู้ล ซึ่� งก!อให$เก�ดห!วงโซึ่!ของการสี่ะทั้$อนกล�บในแต้!ละวงจัร ความเสี่� ยงจั�งเก�ดข��นจัากวงจัรผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บหลากหลายทั้� อย-!ในระบบของโครงการ ด�งภ า พ ทั้� 2

29

อ�ต้ราการทั้�างาน

ผู้ลผู้ล�ต้

การร�บร- $การ

เปล� ยนแปลง

แรงกดด�นด$าน

ก�าหนดการในแผู้น

การปร�บก�าหนดการ

การต้!อรองให$ปร�บ

วงจัร วงจัร

B- B-

ผู้ลข$างเด�ยว การเก�ดความบกพร!อง ประสี่�ทั้ธี�ผู้ลการประก�น

ค/ณภาพ ความเหน" อยล$าของทั้�ม

งาน

วงจัร

R+

ความล!าช้$าเน" องจัากผู้ลวงจัร

ภัาพิท� 2 วงจัรผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บของโครงการทั้� ก!อให$เก�ดระบบพลว�ต้และความเสี่� ยง

(PMI Europe 2001, Page 2)จัากภาพทั้� 2 แสี่ดงให$เห*นว!า ความเสี่� ยงเก�ดข��นได$ใน

หลายวงจัรภายในระบบการด�าเน�นงานของโครงการ ผู้ลสี่ะทั้$อนกล�บทั้�าให$เก�ดความเข$าใจัทั้� ต้รงก�บความจัร�ง สี่ามารถึอธี�บายและปฏิ�บ�ต้�ในระบบสี่�งคมทั้� ม�ความย/!งยากซึ่�บซึ่$อน ความเสี่� ยงเก�ดจัากป;จัจั�ยหลายต้�วและการแก$ไขก*ต้$องแก$ไขหลายป;จัจั�ยเช้!นเด�ยวก�น ด�งน��นเพ" อให$เข$าใจัการเก�ดความเสี่� ยง และการหาทั้างเล"อกการแก$ป;ญหาจั�งต้$องมองในภาพรวม วงจัรทั้� ม�ค�าว!า R+ ค"อ ผู้ลจัากการเสี่ร�มแรง วงจัรทั้� ม�ค�าว!า B- ค"อ สี่มด/ลของผู้ลล�พธี0 สี่!วน O หมายถึ�ง เหต้/และผู้ลทั้างต้รงเปล� ยนแปลงไปในทั้�ศทั้างต้รงข$าม เป+นการระบ/ความสี่�มพ�นธี0ของเหต้/และผู้ล (Cost – effect relations)

30

ผู้-$ว!าจั$างกดด�นให$ยอมร�บ

R+

เวลาพ�เศษร�บร- $ความต้$องการเน" องจัาก

ล-กค$ายอมร�บการ

เปล� ยนแปลงขอบเขต้

การทั้�างาน

ล-กค$าร$องขอให$เปล� ยนแปลง

ล-กค$าเต้*มใจั

เปล� ยนแปลงวงจัร

R+

แง+ค�ดของการวางแผนการจั�ดการความเสี่� ยง

การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง (Risk

Management Planning) ซึ่� งได$ม�การน�าเสี่นอเป+นคร��งแรกใน ค.ศ. 2000 ม�ว�ต้ถึ/ประสี่งค0ทั้� สี่�าค�ญค"อ การต้�ดสี่�นใจัเล"อกว�ธี�การและแผู้นการจั�ดก�จักรรมการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ ด�งน��นก�จักรรมหร"อกลย/ทั้ธี0จั�งครอบคล/มกระบวนการทั้��งหมด ต้ลอดจันความสี่�มพ�นธี0ก�บสี่ภาพแวดล$อมของโครงการ การจั�ดการความเสี่� ยงจั�งกลายเป+นสี่!วนสี่�าค�ญทั้� ทั้�าให$โครงการม�ความสี่มบ-รณ0มากข��น และเพ" อให$เก�ดประสี่�ทั้ธี�ผู้ล จั�งต้$องม�การวางแผู้นก�จักรรมการจั�ดการความเสี่� ยง จั�ดสี่รรงบประมาณและทั้ร�พยากรอ" นๆ ผู้-$จั�ดการจัะต้$องถึ"อว!าการจั�ดการความเสี่� ยงเป+นงานสี่�าค�ญอ�กงานหน� งทั้� ต้$องให$ความเอาใจัใสี่! (PMI

Europe 2002, page 1) และจั�ดการให$บรรล/ว�ต้ถึ/ประสี่งค0และเป6าหมายทั้� ต้� �งไว$

1. ขอบูเขตของการวางแผนการจั�ดการความเสี่� ยงแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงเป+นเร" องการด�าเน�นงาน

ภายในโครงการใดโครงการหน� งโดยเฉัพาะ ก�จักรรมการด�าเน�นงานจั�งเก� ยวก�บการว�เคราะห0องค0ประกอบสี่�าค�ญทั้� ทั้�าให$เก�ดความเสี่� ยง ม�การจั�ดหมวดหม-!ขององค0ประกอบให$ครอบคล/มสี่ภาพแวดล$อมทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงอย!างคร!าวๆ ได$แก! ผู้-$ม�สี่!วนได$เสี่�ย (Stakeholders) สี่ภาพแวดล$อมของโครงการ (Project

Environment) การแบ!งโครงสี่ร$างการทั้�างานของโครงการ (Project Work Breakdown Structure) และกรอบการด�าเน�นงานของโครงการ (Project Framework) ซึ่� งอธี�บายได$ด�งน�� :-

31

1.1 ผู้-$ม�สี่!วนได$เสี่�ย ความเต้*มใจัในความเสี่� ยงของผู้-$ม�สี่!วนได$เสี่�ยม�อ�ทั้ธี�พลต้!อขอบข!ายการวางแผู้น การจั�ดการความเสี่� ยงและความเต้*มใจัน��นย�งข��นอย-!ก�บความสี่�าค�ญของโครงการ ว�ต้ถึ/ประสี่งค0และความคาดหว�งของผู้-$ม�สี่!วนได$เสี่�ย ซึ่� งแบ!งออกเป+น 4 กล/!มใหญ!ค"อ ล-กค$า ผู้-$บร�หารระด�บสี่-ง ผู้-$ลงทั้/นและสี่�งคม แต้!ละกล/!มจัะม�ระด�บความเต้*มใจัต้!างก�นด�งจัะเห*นได$จัากนโยบายหร"อการปฏิ�บ�ต้�ทั้� พ�งพอใจัในผู้ลก�าไรและการปฏิ�บ�ต้�การ การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงจั�งถึ-กก�าหนดให$ด�าเน�นการเม" อผู้-$ม�สี่!วนได$เสี่�ย ม�ความเต้*มใจัทั้� จัะเสี่� ยงในระด�บต้� า ในทั้างกล�บก�นหากความเต้*มใจัทั้� จัะเสี่� ยงอย-!ในระด�บสี่-ง การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงก*จัะลดลงอย!างมาก

1.2 สี่ภาพแวด ล$ อมของโครงการ สี่ภาพแวดล$อมของโครงการประกอบด$วยต้�วแปรมากมาย ซึ่� งรวมทั้��ง ต้ลาด ความหลากหลายทั้างว�ฒนธีรรม องค0การและความเสี่� ยงระด�บโลก ต้�วแปรข$างต้$นจัะเป+ฯต้�วก�าหนดว!าจัะวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงมากน$อยเพ�ยงใด เช้!น ความหลากหลายทั้างว�ฒนธีรรมทั้�า ให$ เ ก� ดความแ ต้ ก ต้! า ง ด$ า นกา รป ฏิ� บ�ต้� แล ะควา ม ร!ว ม ม" อของบ/คคล การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงจั�งอาจัต้$องม�หลายร ะ ด� บ เ พ" อ ใ ห$ ค ร อ บ ค ล/ ม ค ว า มห ล า ก ห ล า ย ด� ง ก ล! า ว แ ล$ ว

1.3 การแบ!งโครงสี่ร$างการทั้�างานของโครงการ (WBS) จัะเป+นต้$องก�าหนดขอบเขต้การวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยง ความซึ่�บซึ่$อนและความสี่ามารถึในการจั�ดการ กล!าวค"อ โครงสี่ร$างการทั้�างานของโครงการม�ความซึ่�บซึ่$อนก*ต้$องก*ต้$องวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงมากกว!าโครงสี่ร$างการทั้�างานแบบง!ายๆ

32

1.4 กรอบการด�าเน�นงานของโครงการ จัะม�ผู้ลต้!อขอบเขต้ของการจั�ดการความเสี่� ยง ซึ่� งโดยปกต้�กรอบการด�าเน�นงานของโครงการเก�ดจัากว�ต้ถึ/ประสี่งค0 กระบวนการ สี่มมต้�ฐานและข$อจั�าก�ดของโครงการ เช้!น การก�าหนดว�ต้ถึ/ประสี่งค0ทั้� ช้�ดเจันของโครงการจัะช้!วยลดขอบเขต้ของการวางแผู้น การจั�ดการความเสี่� ยง ขณะเด�ยวก�นความเข$าใจักระบวนการด�าเน�นงานของโครงการก*จัะช้! ว ย ล ด ค ว า ม เ สี่� ย ง ไ ด$ เ ช้! น ก� น

แบคเคอร0และเช้อร0เรเมต้า (Bakker and

Sheremeta, 2002 page 3) ได$อธี�บายการแบ!งโครงสี่ร$างการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการ (WBS) ไว$ด�งแผู้นภ-ม�ข$างล!างน��

33

การแบ!งโครงสี่ร$างการวางแผู้น

ผู้-$ม�สี่!วนได$ การแบ!งระบบ

ขอบเขต้การ

ทั้�างาน

สี่ภาพแวดล$

ล-ก ฝ่Bายจั�ดการ

ระด�บสี่-ง

ผู้-$ สี่�งค

กระบวนกา

สี่มม/ต้�ฐาน

และข$อ

2. เกณฑ์0การวางแผนการจั�ดการความเสี่� ยงการวางแผู้นจัะต้$องค�าน�งถึ�งการยอมร�บความเสี่� ยง

ข อ ง ผู้-$ ม� สี่! ว น ไ ด$ เ สี่� ย การแบ!งโครงสี่ร$างการจั�ดการความเสี่� ยงจัะถึ-กน�า ไปใช้$ในการพ�จัารณาความซึ่�บซึ่$อนทั้างเทั้คน�ค สี่!วนกรอบการด�า เน�นงานโครงการจัะใช้$ระด�บความไม!แน!นอนเป+นเกณฑ์0การพ�จัารณาและสี่ภาพแวดล$อมของโครงการพ�จัารณาจัากความอ�สี่ระจัากโครงการหร"อ ก า ร สี่ น� บ สี่ น/ น โ ค ร ง ก า ร เ ช้! น หากการยอมร�บความเสี่� ยงของล-กค$าอย-!ในระด�บต้� าการวางแผู้นจัะต้$องพ�จัารณาอย!างรอบคอบและทั้�า ให$ล-กค$าม� นใจัว!าโครงการจัะประสี่บความสี่�าเร*จั ในทั้�านองเด�ยวก�นหากความซึ่�บซึ่$อนทั้างเทั้คน�คอย-!ในระด�บต้� าหร"อม�ทั้ร�พยากรอย-!ในระด�บการวางแผู้นการจั�ดการค ว า ม เ สี่� ย ง ก* จั ะ น$ อ ย ล ง ต้ า ม ไ ป ด$ ว ย

3. การระบู.ค+าใช้�จั+ายของแผนการระบ/ค!าใช้$จั!ายในข��นต้อนการจั�ดการความเสี่� ยง

ให$ถึ-กต้$องเป+นเร" องจั�าเป+นและเม" อน�าไปจั�ดทั้�าแผู้นเพ" อจั�ดการความเสี่� ยงแล$วก*จัะง!ายต้!อการต้�ดสี่�นใจัของฝ่Bายบร�หารว!าจัะยอมร�บได$มากน$อยเพ�ยงใด ในกรณ�อน/ม�ต้�แผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงจัะหมายถึ�งการม�เง�นพ�ฒนาและร�กษากระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงให$ด�ารงอย-!ต้ ล อ ด ว ง จั ร ช้� ว� ต้ ข อ ง โ ค ร ง ก า ร

4. การเสี่นอขออน.ม�ต�แผน

34

เทั้คโนโล ทั้ร�พยา เง�น

ว�ต้ถึ/ประ

ต้ล ว�ฒนธี องค0 ความเสี่� ยง

อาจักล!าวได$ว!าแผู้นทั้� ด�ค"อแผู้นทั้� สี่ามารถึน�าไปปฏิ�บ�ต้�ได$ และทั้�าให$โครงการประสี่บความสี่�าเร*จั ด�งน��นนอกจัากการจั�ดทั้�าแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงให$ด�แล$ว ย�งต้$องทั้�าให$ผู้-$ม�อ�านาจัอน/ม�ต้�แผู้นเห*นค/ณค!าของการใช้$จั!าย และต้ระหน�กว!าการน�าแผู้นไปปฏิ�บ�ต้�จัะช้!วยให$องค0การประสี่บความสี่�าเร*จั แผู้นทั้� ด�จัะควรม� 3 A ค"อ ม�ความเหมาะสี่ม (Appropriate) สี่ามารถึทั้�าให$บรรล/ผู้ลสี่�าเร*จัได$ (Achievable) และสี่ามารถึจั!ายเง�นได$ (Affordable)

5. ความสี่อดคลั�องของแผนแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงจัะต้$องม�ความ

สี่อดคล$องก�บโครงการต้ลอดช้!วงระยะการด�าเน�นหร"อต้ลอดวงจัรช้�ว�ต้ของโครงการ เพราะแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงจัะต้$องสี่น�บสี่น/นโครงการ ด�งน��นแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงจั�งเป+นสี่!วนสี่�าค�ญของการวาแผู้นโครงการด$วย

ลั�กษณะสี่$าค�ญของกระบูวนการจั�ดการความเสี่� ยงท� ม�ความรอบูคอบู

การจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการทั้� รอบคอบเก�ดจัากองค0ประกอบหลายประการค"อ ว�ฒนธีรรมองค0กร การจั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญของความเสี่� ยง การย�ดถึ"อข$อม-ลทั้� ม�ค/ณภาพ ความเป+นม"ออาช้�พ ความเป+นอ�นหน� งอ�นเด�ยวก�นขององค0กร และการปร�บปร/งค/ณภาพให$สี่-งข��น ซึ่� งเดว�ด ทั้� ฮุ/ลเลทั้ (PMI Wurope 2001 : 1) ได$อธี�บายไว$พอสี่ร/ปได$ด�งน�� :-

1. ว�ฒนธ์รรมองค0กร (Organizational

Culture) การให$ความระม�ดระว�งก�บความเสี่� ยงเป+นเร" องทั้� องค0การ

35

พ�งปฏิ�บ�ต้� เพ" อทั้�าให$การจั�ดการความเสี่� ยงประสี่บความสี่�าเร*จั การเสี่ร�มสี่ร$างบรรยากาศเพ" อสี่" อสี่ารเร" องความเป+นไปได$ของความเสี่� ยง และร- $สี่�กปลอดภ�ยทั้� จัะด�าเน�นการ โดยการสี่!งเสี่ร�มการอภ�ปรายความเสี่� ยงของโครงการ จั�งเป+นเร" องทั้� พ�งด�าเน�นการ

ในว�ฒนธีรรมองค0การทั้� ไม!รอบคอบเร" องความเสี่� ยง ผู้-$เ สี่ น อ แ น ะ แ น ว ทั้ า ง ก า รแก$ป;ญหาถึ-กมองว!าไม!ใช้!ผู้-$ร !วมทั้�มและอาจัก!อให$เก�ดอ�นต้รายต้!อโ ค ร ง ก า ร ไ ด$ ซึ่� ง ถึ" อ ว! า เ ป+ นว�ฒนธีรรมทั้� ไม!ถึ-กต้$อง ผู้-$บร�หารโครงการจั�งต้$องสี่ร$างว�ฒนธีรรมใหม!ทั้�าให$สี่มาช้�กเก�ดความผู้-กพ�นก�บทั้�มงาน ร!วมก�นแก$ป;ญหาของต้นเองโดยเฉัพาะอย!างย� งการจั�ดการความเสี่� ยง ขณะเด�ยวก�นผู้-$บร�หารระด�บสี่-งจัะต้$องสี่น�บสี่น/นการจั�ดการความเสี่� ยง พ-ดค/ยเก� ยวก�บความเสี่� ยงและคาดหว�งว!าทั้�มงานจัะต้$องช้!วยก�นจั�ดการความเสี่� ยงอย!างซึ่" อสี่�ต้ย0 ผู้-$ปDดบ�งความเสี่� ยงจัะถึ-กลงโทั้ษ พ�นธีก�จัององค0การจั�งควรก�าหนดจั/ดม/!งหมายให$ม�การอภ�ปรายความเสี่� ยงอย!างเ ปD ด เ ผู้ ย ด$ ว ย

2. การจั�ดลั$าด�บูความสี่$าค�ญของความเสี่� ยง (Prioritizing Risk) การด�าเน�นการให$เก�ดการจั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญของความเสี่� ยงหมายถึ�ง การก�าหนดก�จักรรมการจั�ดการความเสี่� ยงให$ม�ระด�บเทั้!าเทั้�ยบก�บ ค!าใช้$จั!าย เวลา และขอบเขต้ของการจั�ดการ การสี่!งเสี่ร�มบ/คคลทั้� จั�ดการความเสี่� ยงทั้�าให$บ/คคลน��นต้$องการย�ดการจั�ดการความเสี่� ยงเป+นอาช้�พได$ นอกจัากน��นการเช้�ญผู้-$จั�ดการความเสี่� ยงเข$าร!วมประช้/มการจั�ดทั้�ากลย/ทั้ธี0 ย�งช้!วยให$มองเห*นหน$าทั้� ของการจั�ดการความเสี่� ยงได$ช้�ดเจันมากข��น องค0กรทั้� ม�การจั�ดการความเสี่� ยงไม!รอบคอบ ม�กมองว!าเป+นเร" องพ�เศษทั้� อย-!

36

นอกเหน"อความจั�าเป+น และบ/คลากรในองค0การก*ม�กไม!ค/$นเคยก�บการจั�ดการความเสี่� ยง

3. การผ#กม�ดอย#+ก�บูข�อม#ลัเช้�งค.ณภัาพิ (Data

Quality Commitment) ข$อม-ลเช้�งค/ณภาพจัะถึ-กน�าไปใช้$ในการว�เคราะห0ความเสี่� ยงและการต้�ดสี่�นใจั การรวบรวมข$อม-ลจั�งต้$องใช้$เวลามากซึ่� งอาจัถึ�ง ร$อยละ 90.00 ของเวลาในการว�เคราะห0ความเสี่� ยง นอกจัากน��นย�งต้$องได$ร�บความร!วมม"อจัากผู้-$เก� ยวข$อง เพ" อการสี่�มภาษณ0หร"อการต้อบแบบสี่อบถึาม องค0การทั้� ม�ความรอบคอบอาจัเก*บข$อม-ลโดยระบ/ป;จัจั�ยทั้� ก!อให$เก�ดความเสี่� ยงทั้� ม�ความเป+นไปได$สี่-งและม�ผู้ลกระทั้บต้!อการด�าเน�นงานของโครงการ การได$ข$อม-ลทั้� ม�ค/ณภาพผู้ลการว�เคราะห0ความเสี่� ยงก*จัะน!าเช้" อถึ"อมากข��นและน�าไปสี่-!การปฏิ�บ�ต้�ทั้� ได$ผู้ลอ�กด$วย

4. การย)ดถื1อหลั�กค.ณภัาพิขององค0การ (Organizational Integrity) การว�เคราะห0ความเสี่� ยงองค0การจัะต้$องให$อ�านาจัอ�สี่ระก�บหน!วยงานทั้� ว�เคราะห0ความเสี่� ยงเพ" อให$แน!ใจัได$ว!าผู้ลการว�เคราะห0จัะแม!นย�า และไม!เป+นเพ�ยงการว�เคราะห0เพ" อสี่น�บสี่น/นโครงการเทั้!าน��น ด�งน��นในบางกรณ�จั�งอาจัเช้�ญผู้-$เช้� ยวช้าญภายนอกมาบอกกล!าวความจัร�งทั้� เก� ยวก�บความเสี่� ยงได$ หากมอบหมายให$ผู้-$จั�ดการโครงการว�เคราะห0ความเสี่� ยงเองผู้ลอาจัออกมากในล�กษณะการปDดบ�งข$อเทั้*จัจัร�งของโครงการเพ" อให$การด�าเน�นการต้!อไปได$จันเก�ดผู้ลเสี่�ยหายต้!อโครงการ

5. ความเป7นม1ออาช้�พิ (Professionalism) ความเป+นม"ออาช้�พ หมายถึ�ง การผู้-กม�ดต้นเองเพ" อทั้�าสี่� งทั้� ถึ-กต้$องต้ามมาต้รฐานว�ช้าช้�พ ในองค0การทั้� จั�ดการความเสี่� ยงไม!รอบคอบผู้-$จั�ดการโครงการม�กบอกให$ทั้�าก�าหนดการครอบคล/มเวลาทั้� สี่-ญเสี่�ยไปเพ�ยงเพ" อกลบเกล" อนสี่!วนเก�น จัากประสี่บการณ0พบว!าผู้-$จั�ดทั้�าก�าหนดการน$อยมากทั้� ปฏิ�เสี่ธีการเปล� ยนแปลงต้�วเลขเพ" อให$เก�ดภาพ

37

ทั้� ด�ทั้��งทั้� ร- $แก!ใจัว!าไม!เป+นความจัร�ง ด�งน��นบางโครงการจั�งจั�ดทั้�าก�าหนดการข��นสี่องช้/ดค"อ ช้/ดแรกทั้�าข��นเพ" อใช้$การบร�หารภายในโครงการและช้/ดทั้� สี่องมอบให$ล-กค$า

6. การปร�บูปร.งมาตรฐาน (Benchmarking)

องค0การจัะต้$องไม!กล�วการเปร�ยบเทั้�ยบข��นต้อนการปฏิ�บ�ต้�งานก�บหน!วยงานอ" น และควรเต้*มใจัทั้� จัะเร�ยนร- $จัากองค0การอ" นๆ ด$วย การด�าเน�นการให$ด�ทั้� สี่/ดจัะเป+นการปร�บปร/งมาต้รฐานหร"อปร�บปร/งการจั�ดการความเสี่� ยงได$เป+นอย!างด� การปร�บปร/งมาต้รฐานอาจัด�าเน�นการทั้��งจัากภายในและภายนอก (Inside – outside

benchmarking) เพ" อหล�กเล� ยงความเช้" อว!าองค0การของเราม�ความแต้กต้!างจัากองค0การอ" น การเช้�ญผู้-$เช้� ยวช้าญภายนอกมาปร�บปร/งค/ณภาพและมาต้รฐานขององค0การเป+นระยะอาจัน�าไปสี่-!การพ�ฒนาค/ณภาพทั้� ด�และลดความเช้" อเร" ององค0การของเราแต้กต้!างจัากองค0การอ" นได$

ต�วอย+างการแบู+งโครงสี่ร�างของความเสี่� ยงในการออกแบูบูการก+อสี่ร�าง

ระด�บ 0

ระด�บ 1 ระด�บ 2 ระด�บ 3

สี่ภาพแวดล$อม

ถึ-กต้$องต้ามกฎหมาย

การอน/ม�ต้�แผู้นล!าช้$า การเปล� ยนแปลงของกฎหมาย ข$อจั�าก�ดด$านสี่ภาวะแวดล$อม

อ/ต้สี่าหกรรม

ต้ลาด การแข!งข�นเพ� มมากข��น ความเปล� ยนแปลงด$านอ/ปทั้าน ค!าใช้$จั!ายด$านว�ต้ถึ/ด�บ

38

ความเสี่� ยงของโครงการ

ล-กค$า

ทั้�มงานของล-กค$า

ผู้-$แทั้นของล-กค$าปฏิ�บ�ต้�หน$าทั้� ล$มเหลาว

การก�าหนดความร�บผู้�ดช้อบของทั้�มงานล-กค$าไม!เหมาะสี่ม

ทั้�มบร�หารโครงการ

การควบค/มการจั�ดการโครงการไม!เพ�ยงพอ

การจั�ดการให$เก�ดสี่มด/ลของทั้ร�พยากรและผู้-$เช้� ยวช้าญไม!ถึ-กต้$อง

การก�าหนดความร�บผู้�ดช้อบของทั้�มงานบร�หารโครงการไม!เหมาะสี่ม

เป6าหมาย

การก�าหนดว�ต้ถึ/ประสี่งค0ของโครงการไม!ด�

จั/ดม/!งหมายของโครงการเปล� ยนแปลงไปขณะก�าล�งออกแบบโครงการ

ทั้/น ข$อก�าหนดด$านการประหย�ดค!าใช้$จั!ายล$าช้$า

การให$ทั้/นของโครงการไม!พอเพ�ยง เง�นไม!เป+นไปต้ามการคาดคะเน

Cashflowกลย/ทั้ธี0 การเปล� ยนแปลงไม!ได$ทั้�าเป+นลาย

ล�กษณ0อ�กษร การไม!ยอมร�บการเปล� ยนแปลงว�ธี�

ควบค/ม

ระด�บ ระด�บ 1 ระด�บ 2 ระด�บ 3

39

0

ความเสี่� ยงของโครงการ

โครงการ

ทั้�มงาน การต้�ดต้!อสี่" อสี่ารทั้� ด$อยประสี่�ทั้ธี�ภาพ

การเปล� ยนแปลงและแกนน�าของทั้�มงาน

ม�สี่มาช้�กทั้�มงานไม!พอเพ�ยงกลย/ทั้ธี0 การควบค/มค!าใช้$จั!าย

การควบค/มเวลา การควบค/มค/ณภาพ การควบค/มการเปล� ยนแปลง

งาน ทั้� ต้� �งของโครงการ การออกแบบ

ท� มา R.J Chapman “The controlling influences on effective risk identification and

assessment for construction design manage mint. International Journal of Project Management V.19 (3)

สี่ร.ปการด�าเน�นงานโครงการเป+นเร" องของการจั�ดก�จักรรมใน

อนาคต้ทั้� จัะต้$องใช้$งบประมาณและเวลาอ�นจั�าก�ด ความเสี่� ยงของโครงการจั�งอาจัเก�ดข��นได$จัากหลายองค0ประกอบ เช้!น ความเสี่� ยงด$านค!าใช้$จั!ายอ�นเน" องมาจัากการค�านวณค!าใช้$จั!ายผู้�ดพลาด การต้�ดสี่�นใจัทั้างธี/รก�จัผู้�ดพลาด หร"ออาจัเก�ดจัากความเสี่� ยงด$านเทั้คน�คได$แก!เทั้คโนโลย�ทั้� ใช้$อย-!ย� งเช้" อถึ"อไม!ได$ ความไม!เข$าใจัเทั้คโนโลย� การม�ข$อจั�าก�ดด$าน

40

ประสี่บการณ0การใช้$เทั้คโนโลย� สี่มาช้�กไม!ได$ร�บการฝ่Gกอบรมในเร" องทั้� จั�าเป+น เป+นต้$น

การจั�ดการความเก� ยวของโครงการจั�งเป+นเร" องสี่�าค�ญ เพราะช้!วยลดความเสี่� ยงทั้� อาจัเก�ดข�� นจัากหลายสี่าเหต้/ลงได$ โครงการสี่�าค�ญจั�าเป+นต้$องประเม�นความเสี่� ยง โดยผู้-$จั�ดการจัะต้$องวางแผู้นการจั�ดการความเสี่� ยงเพ" อระบ/และควบค/มการปฏิ�บ�ต้�งาน ค!าใ ช้$ จั! า ย แ ล ะ ค ว า ม เ สี่� ย งด$านการด�าเน�นการให$แล$วเสี่ร*จัต้ามก�าหนดเวลา การจั�ดการความเ สี่� ย ง ข อ ง โ ค ร ง ก า ร ค ว ร ใ ห$ครอบคล/ม 4 ด$านค"อ การวางแผู้น การจั�ดสี่รรทั้ร�พยากร การควบค/มและการต้�ดต้ามผู้ลหร"ออาจัก�าหนดมาต้รฐานการจั�ดการความเสี่� ยงและค-!ม"อการจั�ดการความเสี่� ยงเพ" อให$ผู้-$เก� ยวข$องได$ใช้$เป+นแ น ว ทั้ า ง ใ น ก า ร บ ร�ห า ร จั� ด ก า ร ใ ห$ เ ก� ด ป ร ะ สี่� ทั้ ธี� ภ า พ ต้! อ ไ ป

เอกสี่ารท� ใช้�ในการศึ)กษาแลัะอ�างอ�ง

APM (________) Project Risk Analysis and Management The Association for Project Management.Project Management Process Improvement Office. (2003) Project Risk Management Handbook Sacramento, California.Dawn Henry (2002) SDLC Project Management Risk Management Standards Version 1.1 Information Management Branch, Eeb.12.John P. Kindinger and John L. Darby (2000) Risk Factors Analysis : A New Qualitative Risk Management Tool Proceeding of the Project Management Institute Annual Seminar and Symposium,

41

September 7 – 16, 2000 Houston, Texas. Hulett, David T. (2001) Key Characteristics of a Mature Risk Management Process 6 - 7 June 2001, London Uk.PMI Europe 2001 Managing and Modeling Project Risk Dynamics : A System Dynamics – based Framework, 6 – 7 June 2001, London Uk.http://www.acg.osd.mil.http://www.bit.umckc.edu.http://www.sei.cmu.edu.http://www.rdware.comhttp://www.spare.airtime.co.ukhttp://www.netcornuk.co.ukhttp://www.umckc.edu

42

ภัาคผนวก

มาตรฐานการจั�ดการความเสี่� ยงของร�ฐบูาลัว�คตอเร�ย

กระทรวงการพิ�ฒนาทร�พิยากรท� ย� งย1นประเทศึแคนาดา*

(Risk Management StandardsGovernment of British ColumbiaMinistry of Sustainable Resource

Development Carada)

Version 1.1February 12, 2002.

1. ความน$า

43

เอกสี่ารมาต้รฐานน��กล!าวถึ�ง การจั�ดการความเสี่� ยงทั้� เก� ยวพ�นก�บวงจัรช้�ว�ต้การพ�ฒนาระบบโครงการ หร"อ System

Development Life Cycle (SDLC) ของกระทั้รวงการจั�ดการทั้ร�พยากรทั้� ย� งย"น

2. จั.ดม.+งหมายมาต้รฐานน��เป+นการก�าหนดกระบวนการจั�ดการความ

เ สี่� ย ง ข อ ง โ ค ร ง ก า รซึ่� งผู้-$เก� ยวข$องจัะต้$องปฏิ�บ�ต้�ต้ามและใสี่!ไว$ในการวางแผู้นโครงการทั้/กด$ า น ซึ่� ง ก ร ะ บ ว น ก า ร จั ะครอบคล/ม การระบ/ การว�เคราะห0 การทั้�า ให$ลดน$อยลง การวางแผู้น การต้รวจัต้�ดต้ามและการสี่" อการจั�ดการความเสี่� ยงของโ ค ร ง ก า ร

* รองศาสี่ต้ราจัารย0สี่งวน ช้$างฉั�ต้ร เร�ยบเร�ยงจัาก Dawn Henry (2002) SDLC Project Management Risk Management Standards version 1.1 Information Management Pranch February 12, 2002. 3. ผ#�ใช้�

เอกสี่ารมาต้รฐานการจั�ดการความเสี่� ยงก�าหนดข��นโดยก ร ะ ทั้ ร ว ง แ ล ะ ผู้-$ จั� ด ก า รโครงการ ผู้-$ม�หน$าทั้� ร �บผู้�ดช้อบหร"อม�สี่!วนร!วมในกระบวนการจั�ดการค ว า ม เ สี่� ย ง ไ ด$ แ ก!

44

คณะกรรมการวางระเบ�ยบวาระการประช้/ม ผู้-$ด�า เน�นธี/รก�จั ผู้-$ว� เ ค ร า ะ ห0 ก า ร จั� ด ก า ร สี่ า ร สี่ น เ ทั้ ศ แ ล ะผู้-$ ร � บ ผู้� ด ช้ อ บ ต้� ด สี่� น ใ จั โ ค ร ง ก า ร ต้! า ง ๆ

4. มาตรฐานการจั�ดการความเสี่� ยงเอกสี่ารก�าหนดให$ม�กระบวนการจั�ดการความเสี่� ยงของ

โครงการ 2 ระด�บค"อ การประเม�นความเสี่� ยง (Risk Assessment) และการควบค/มความเสี่� ยง (Risk Control)

4.1 การประเม�นความเสี่� ยง

การประเม�นความเสี่� ยงจัะต้$องด�าเน�นการทั้��ง 3 ข��นต้อนเ พ" อ ใ ห$ ก า ร ป ร ะ เ ม� นค ว า ม เ สี่� ย ง ม� ค ว า ม สี่ ม บ- ร ณ0

4.2 การระบู. (Identify) ทั้บทั้วนแผู้นทั้��งหมดของโครงการและระบ/ด$านทั้� ม�ความไม!แน!นอน

4.3 ว�เคราะห0 (Analyze) ระบ/ว!าความไม!แน!นอนในด$านต้!างๆ น��นม�ผู้ลกระทั้บต้!อการปฏิ�บ�ต้�การและความสี่�าเร*จัของโครงการด$านขอบเขต้ ค/ณภาพ ระยะเวลา และค!าใช้$จั!ายอย!างไร

4.1.3 จั�ดลั$าด�บูความสี่$าค�ญ (Prioritize)

จั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญแต้!ละ

45

การประเม�นความ

การระบ/ ว�เคราะ จั�ดล�าด�บความ

ความเสี่� ยงเพ" อก�าหนดการปฏิ�บ�ต้�การหร"อความพยายามทั้� ต้$องการ (ในการจั�ดการความเสี่� ยง)

ก�าหนดช้" อความเสี่� ยงแต้!ละข$อโดยย!อ พร$อมระบ/เลขทั้� เพ" อการอ$างอ�งต้!อไปในอนาคต้ ผู้-$ประเม�นจัะต้$องพรรณารายละเอ�ยดข อ ง แ ต้! ล ะ ค ว า ม เ สี่� ย ง เ พ" อ ใ ห$ เ ก� ด ค ว า ม ช้� ด เ จั น แ ล ะเ ข$ า ใ จั ค ว า ม เ สี่� ย ง น�� น ต�วอย+าง

การระบู.ความเสี่� ยงของโครงการ

ช้" อโครงการ : ระบบการจั�ดการข$อม-ลค/ณภาพน��าผู้-$จั�ดการโครงการ : George Butcher

ว�นทั้� : 22 ต้/ลาคม 1999

การระบู.

ช้" อ มาต้รว�ดการไหลของน��า ID # WQDMSR

001ค�าพรรณา :

โครงการน��จัะใช้$มาต้รว�ดการไหลของน��าแช้!ไว$ในแม!น��าเพ" อต้รวจัและบ�นทั้�กการไหลของน��า มาต้รว�ดจัะสี่!งข$อม-ลไปย�ง Modem ข$อม-ลทั้� ได$ร�บจัะใช้$เป+นฐานข$อม-ลในการว�เคราะห0ค/ณภาพน��า มาต้รว�ดเหล!าน��นใช้$เทั้คโนโลย�ใหม!และย�งไม!ได$ม�การทั้ดสี่อบว�ธี�การถึ!ายโอนข$อม-ลอย!างเต้*มทั้� โครงการต้$องอาศ�ยการบ�นทั้�กข$อม-ลจัากมาต้รว�ดการไหลของน��า หากไม!สี่ามารถึรวบรวมข$อม-ลได$ ระบบจัะไม!สี่ามารถึป6อนข$อม-ลการไหลของน��า เพ" อใช้$ในการว�เคราะห0ได$

46

4.2 ว�เคราะห0การว�เคราะห0ความเสี่� ยงด�าเน�นการโดยการจั�ด

หมวดหม-!ความเสี่� ยงทั้� ระบ/ไว$ทั้��งหมด โดยพ�จัารณาจัากความน!าจัะเป+น (Likelihood) ของการเก�ดความเสี่� ยงและผู้ลกระทั้บ (Impact) ทั้� ม�ต้!อโครงการและใช้$ต้ารางแมทั้ทั้ร�กช้!วยในการว�เคราะห0ความเสี่� ยงและการจั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญ

ว�เคราะห0ความเสี่� ยง

ความน+าจัะเป7นของการเก�ดความเสี่� ยงผู้-$จั�ดการโครงการ สี่มาช้�กทั้�มงานช้!วยก�นต้�ดสี่�นใจัหร"อ

ก�าหนดความน!าจัะเป+นในการเก�ดความเสี่� ยงโดยระบ/ว!าน!าจัะเก�ดในระด�บใดต้� า (Low) หร"อ สี่-ง (High) บ�นทั้�กการก�าหนดความน!าจัะเก�ดความเสี่� ยงน��น

ผลักระทบูต+อโครงการจั�ดระด�บความเสี่� ยงแต้!ละข$อว!าอย-!ในระด�บสี่-งหร"อต้� า โดย

พ�จัารณาจัากผู้ลกระทั้บทั้� ม�ต้!อโครงการ บ�นทั้�กการจั�ดระด�บผู้ลกระทั้บทั้��งหมด พร$อมข$อสี่�งเกต้ โดยเฉัพาะอย!างย� งข$อสี่�งเกต้เพ� มเต้�มผู้ลกระทั้บด$านขอบข!าย ค/ณภาพเวลาและ / หร"องบประมาณของโ ค ร ง ก า ร

ต�วอย+างว�เคราะห0

47

2 1

4 3

ผู้ลกร

ะทั้บต้

!อโค

รงกา

ร

H (สี่-ง)

L (ต้� า)

ความน!าจัะเป+นในการเก�ดH (สี่-ง)

อ�ต้ราการเก�ดความเสี่� ยง

สี่-ง(H)

ข�อสี่�งเกต : ป;จัจั/บ�นมาต้รว�ดย�งไม!ได$ม�การทั้ดสี่อบก�บกระทั้รวงเทั้คโนโลย�

ระด�บการเก�ดผู้ลกระทั้บ

สี่-ง (H)

ข�อสี่�งเกต : การรวบรวมข$อม-ลอาจัด�าเน�นการไม!ได$โดยการใช้$ระบบน��

ผู้ลกระทั้บต้!อขอบเขต้ของโครงการ (Impact to Scope)

ข�อสี่�งเกต : หากไม!สี่ามารถึใช้$มาต้รว�ดน��าในระบบน��ให$ประสี่บความสี่�าเร*จัจัะต้$องเล"อกใช้$อ/ปกรณ0อ" นและทั้ดสี่อบใหม!

ผู้ลกระทั้บต้!อค/ณภาพ (Impact to Quality)

ข�อสี่�งเกต : หากม�การทั้ดสี่อบแล$วปฏิ�บ�ต้�ต้ามแผู้นอาจัไม!ม�ผู้ลกระทั้บต้!อระบบหร"อค/ณภาพของข$อม-ล

ผู้ลกระทั้บต้!อเวลา(Impact to Time)

ข�อสี่�งเกต : ควรขยายเวลาของโครงการต้!อไปอ�ก 6 สี่�ปดาห0 ถึ$าได$ร�บคร/ภ�ณฑ์0ใหม!และการแก$ไขระบบเป+นสี่� งจั�าเป+น

ผู้ลกระทั้บต้!อค!าใช้$จั!าย(Impact to Cost)

ข�อสี่�งเกต : มาต้รว�ดทั้� ม�อย-!ได$จั�ดซึ่"�อจั�ดจั$างเร�ยบร$อยแล$ว รวมทั้��งการพ�ฒนาระบบด$วย คาดว!าหากม�การจั�ดซึ่"�อจั�ดจั$างคร/ภ�ณฑ์0ใหม! และแก$ไขระบบจัะต้$องม�ค!าใช้$จั!ายเพ� มข��น 120,000 เหร�ยญ

48

4.3 จั�ดลั$าด�บูความสี่$าค�ญสี่มาช้�กทั้�มงานช้!วยก�นจั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญแต้!ละ

ความเสี่� ยงด�งน�� :-

ล�าด�บทั้� 1

ความเสี่� ยงจัะต้$องถึ-กขจั�ดให$หมดสี่��นไป หร"อลดความเสี่� ยงน��นในทั้�นทั้�ทั้�นใด (ระด�บสี่-งสี่/ด)

2 ความเสี่� ยงทั้� จั�าเป+นต้$องต้รวจัสี่อบอย!างใกล$ช้�ด และอาจัต้$องม�แผู้นปฏิ�บ�ต้�การเพ" อป6องก�นไม!ให$เก�ดผู้ลกระทั้บต้!อโครงงาน

3 ความเสี่� ยงทั้� จั�าเป+นต้$องต้รวจัสี่อบ แต้!เข$มงวดน$อยและแผู้นการลดความเสี่� ยงม�ความเร!งด!วนน$อย

4 ความเสี่� ยงในระด�บน��อย-!ในระด�บูต$ าสี่.ด และต้$องการความเอาใจัใสี่!น$อย แต้!ไม!ควรละเลยทั้��งหมด

การจั�ดล�าด�บความสี่�าค�ญของความเสี่� ยงช้!วยให$ผู้-$จั�ดการโครงการ และสี่มาช้�กทั้�มงานให$ความสี่นใจัหร"อเน$นการจั�ดการความเสี่� ยงทั้� ม�ผู้ลกระทั้บต้!อโครงการมากทั้� สี่/ด ทั้�มงานอาจัอภ�ปรายและให$ข$ อ สี่� ง เ ก ต้ ต้� ว อ ย! า ง

การการอ�นด�บความสี่�าค�ญ

1 ข�อสี่�งเกต : ความเสี่� ยงน��ร $ายแรง ม�ผู้ลกระทั้บต้!อความสี่�าเร*จัของโครงการและจัะต้$องด�าเน�นการแก$ไขทั้�นทั้�

4.2 การควบูค.มความเสี่� ยง

49

การควบค/มความเสี่� ยงเป+นข�2นตอนท� สี่อง ในการจั�ดการความเสี่� ยงการปฏิ�บ�ต้�การควบค/มความเสี่� ยงม� 4 ข��นต้อนค"อ :

4.2.1 การท$าให�ลัดน�อยลัง ก�าหนดการปฏิ�บ�ต้�การทั้� จั�าเป+นทั้� สี่ามารถึลดหร"อขจั�ดความเสี่� ยงด$านผู้ลกระทั้บต้!อโครงการ

4.2.2 วางแผน พ�ฒนาแผู้นเพ" อเหล"อเผู้" อขาด (Contingency Plan) เพ" อจั�ดการก�บความเสี่� ยงทั้� ม�น�ยสี่�าค�ญ

4.2.3 ตรวจัต�ดตามผลั ต้รวจัต้�ดต้ามผู้ลเพ" อพ�จัารณาว!าความเสี่� ยงทั้� ระบ/ไว$ได$ร�บการแก$ไขจันประสี่บความสี่�าเร*จัแล$ว

4.2.4 สี่1 อสี่าร จั�ดทั้�าเอกสี่ารและสี่" อสี่ารการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการให$สี่มาช้�กทั้�มงานและผู้-$จั�ดการโครงการร�บทั้ราบ

การทั้�าให$ความเสี่� ยงลดน$อยด�าเน�นการได$ 2 ว�ธี� ค"อ การขจั�ดความเสี่� ยง (Risk Elimination) หร"อ การลดความเสี่� ยง (Risk Reduction) ซึ่� งอธี�บายได$ด�งน�� :-

การขจั�ดความเสี่� ยง

50

การควบค/มความ

การทั้�าให$ลด วางแผู้

สี่" อสี่าร ต้รวจั

ความเสี่� ยงทั้� ม�ล�าด�บความสี่�าค�ญอย-!ในอ�นด�บทั้� 1

ต้$องปฏิ�บ�ต้�การในเช้�งร/กเพ" อทั้�าให$ความเสี่� ยงลดน$อยลง ความเสี่� ยงในอ�นด�บทั้� 1 ควรจัะด�าเน�นการขจั�ดให$หมดสี่��นไปถึ$าเป+นไปได$เพราะม�ผู้ลกระทั้บต้!อโครงการในระด�บสี่-งทั้� สี่/ด

การลัดความเสี่� ยงการลดความเสี่� ยงเก� ยวข$องก�บการก�าหนดปฏิ�บ�ต้�

ก า ร ทั้�า ใ ห$ ค ว า ม เ สี่� ย งลดน$อยลง ซึ่� งจัะช้!วยให$การเก�ดความเสี่� ยงลดน$อยลง และผู้ลกระทั้ บ ต้! อ โ ค ร ง ก า ร ล ด น$ อ ย ล ง อ ย! า ง ม�น� ย สี่�า ค� ญ

ต�วอย+าง

การท$าให�ความเสี่� ยงลัดน�อยลัง

แผู้นการทั้�าให$ความเสี่� ยงลดน$อยลง

ข�อสี่�งเกต : จั�ดต้��งการทั้ดสี่อบการถึ!ายโอนข$อม-ลจัากมาต้รว�ดการไหลของน��าอย!างเร!งด!วน เพ" อให$แน!ใจัว!าจัะเป+นไปต้ามเทั้คน�คทั้� ได$วางใจั

การวางแผนการจั�ดทั้�าแผู้นเผู้" อเหล"อเผู้" อขาดเพ" อการจั�ดการ

ค ว า ม เ สี่� ย ง แ ย ก ต้ า ง ห า กเพ" อระบ/การจั�ดการความเสี่� ยงแต้!ละเร" อง โดยการพรรณาให$เห*นป;ญหาทั้� จัะเก�ดข��น ต้รวจัต้�ดต้ามความเสี่� ยงโดยการระบ/ผู้-$ร �บผู้�ดช้อบการน�าแผู้นไปปฏิ�บ�ต้� ระบ/ช้��ว�ดทั้� สี่ามารถึบอกได$ว!าป;ญหาก�าล�งจัะเก�ด

51

ข��นแล$ว และด�าเน�นก�จักรรมเพ" อแก$ไข ลดหร"อขจั�ดป;ญหาให$หมดสี่��นไ ป

ต�วอย+าง

แผน

แผู้นเผู้" อเหล"อเผู้" อขาดใช้!/ไม!ใช้!

ไม!ใช้!

ข�อสี่�งเกต : ม�การพบโดยไม!คาดค�ดมาก!อนว!าแผู้นปฏิ�บ�ต้�การลดความเสี่� ยงจัะสี่ามารถึน�าไปแก$ความเสี่� ยงได$ หากไม+ใช้+ ก*จัะต้$องพ�ฒนาแผู้นทั้างเล"อกต้!อไป

การตรวจัต�ดตามผลัก�จักรรมน��จัะด�าเน�นการภายหล�งการน�าแผู้นการลด

ค ว า ม เ สี่� ย ง แ ล ะการวางแผู้นแก$ป;ญหาไปปฏิ�บ�ต้� โดยผู้-$จั�ดการจัะต้$องน�างานการลดความเสี่� ยงให$น$อยลงใสี่!ไว$ในก�าหนดการของโครงการ ก�าหนดความก$าวหน$าของความเสี่� ยงทั้� เก�ดข��นอย!างเหมาะสี่ม และประช้/มทั้บทั้วนก า ร ด�า เ น� น ก า ร ล ด ค ว า ม เ สี่� ย ง อ ย! า ง สี่ ม� า เ สี่ ม อ

สี่1 อสี่ารการสี่" อสี่ารการควบค/มความเสี่� ยงก*เพ" อให$แน!ใจัว!า

เอกสี่ารความเสี่� ยงของโครงการได$ร�บการแจัก ช้!วยให$สี่มาช้�กทั้�มงานและผู้-$ต้�ดสี่�นใจัอย!างสี่ม� าเสี่มอ

52

สี่ร.ปการจั�ดการความเสี่� ยงของโครงการทั้�าให$กระบวนการและ

ก า ร ป ฏิ� บ� ต้� ก า ร เ ป+ นไปต้ามข��นต้อนการบร�หารโครงการอย!างสี่มบ-รณ0แบบโดยปราศจัากก า ร ข� ด ข ว า ง แ ล ะ ค ว า ม ล! า ช้$ า ด�งน��นการจั�ดการความเสี่� ยงจั�งเป+นองค0ประกอบพ"�นฐานของการบ ร� ห า ร แ ล ะ ก า ร พ� ฒ น า ร ะ บ บ ก า รจั� ด ก า ร โ ค ร ง ก า ร ทั้/ ก ร ะ บ บ

53