prediction of physical health (the risk of developing...

*Corresponding author

Copyright©2019, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons

Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it

with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially. Doi: 10.22108/srspi.2020.121073.1490

Strategic Rssearch on Social Problems in Iran

Vol. 8, Issue 3, No. 26, Autumn 2019

pp. 5-8

Received: 26.01.2019 Accepted: 09.07.2019

Prediction of Physical Health (the Risk of Developing Diabetes) based on Social, Cultural, and Economic Capitals in Tabriz

Ebrahim Irannejad Ph.D. Student, Department of Sociology, Yasouj University, Yasouj, Iran

[email protected] Siroos Ahmadi*

Associate Professor, Department of Sociology, Yasouj University, Yasouj, Iran [email protected] Arman Heidari

Assistant Professor, Department of Sociology, Yasouj University, Yasouj, Iran [email protected]

Introduction Health is not essentially a biological concept and instead, it includes the socio-psychological aspects. Moreover, health is not a personal theme and it is rooted in the structure of the society. There is valid evidence that social determinants of health have a great effect on physical health. Based on some estimation, almost half of people’s health is determined by the social factors like, poverty, literate, housing, occupation, and respecting the women rights, and the other half is due to the health system, genetic issues, and the environment. Diabetes as a metabolic disease that results from disorder in insulin leakage, insulin function, or both has been rapidly increasing during the past several decades and now, it is becoming a public health problem all over the world. The outbreak of diabetes was 285 million in 2010, this rate reached 371 million in 2012, and it is predicted that it will reach 552 million by 2030. Based on the evidence, the epidemic of diabetes in Iran is high and around 7 million people are infected to diabetes in this country. The rapid increase of diabetes has a close relation with social factors. In this regard, it could have a close connection with the social capitals. It is assumed that social spaces including participation and trust through social support, awareness and sensitivity, facilitate the health or create it as well. In fact, social capital can raise health through providing social support, self-esteem, and mutual respect. On the other hand, it is believed that people who have cultural capital are equipped with a set of knowledge and cognitive skills, which prevent them committing high risk behaviors. Finally, economic capital gives people the possibility to provide their basic needs like food and house, cope with the problems that bring about less stress, and have more access to health and therapy. As a whole, it seems that social, cultural and economic capitals are able to influence diabetes. Given that, this relationship has been rarely studied, the main purpose of this research is to investigate whether the social, cultural, and economic capitals affect physical health (diabetes).

Material & Methods This cross-sectional survey has been carried out on the people aged 40 to 60 in Tabriz. Thus, 385 people were selected by means of random multi-sage sampling method. In a one-month phase, the respondents were invited to a special laboratory in Tabriz for doing a blood test free of charge. After referring to the laboratory and doing the test, they were given the research questionnaires to respond. For assessing social capital variable, the social capital questionnaire developed by Onyx and Bullen (2000), was employed. This instrument had been used before in Iran and of course its psychometric properties had been confirmed. Cronbach's alpha coefficient of internal consistency was used to determine the reliability of the questionnaire, which was 0.875. A researcher-made questionnaire was used to measure cultural capital consisting of three dimensions: institutional, visual and objective. This questionnaire has 15 items, which is measured at two-level nominal rating scale (yes = 1

and no = 0) and scores range from 0 to 15. According to the items of this questionnaire, which were mainly based on objective reality assessment, the content validity and opinions of the reviewers were used to determine its validity. Internal consistency was used to determine its reliability by Kuder-Richardson method which was 0.766. For measuring economic capital operationally, researcher-made questionnaire consisted of 10 items was used to measure the operational capital of the economy, consisting of 2 items (yes = 1 and no = 0) at nominal level, with scores ranging from 0 to 10. Considering that the items of this questionnaire are also based on objective reality assessment, content validity was used to assess validity and Kuder-Richardson coefficient was used to determine its reliability, which was 0.780. Finally, for measuring physical health, the result of blood sugar extracted by the blood test was made use of. The Logistic Regression Analysis lastly was used for the calculation of the relationships between the variables.

http://ssoss.ui.ac.ir/article_24378.html

Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 8, Issue 3, No. 26, Autumn 2019 6

Discussion of Results & Conclusions Based on the descriptive research findings, the rate of infection to abnormal diabetes among the respondents was 15.1% which is approximately compatible with the formal statistics in Iran which is 12% of the population over 18 years of age. According to the research findings, social capital has a significant impact on physical health, and with increasing social capital, the proportion of the chance to join the normal blood sugar group increases. This research finding in accordance with the theoretical bases of the study which show that social networks with decreasing anxiety, enforcing health, requesting more suitable health service, and activating the defensive body system, can improve the health. The research findings also indicate that, cultural capital has a significant effect on physical health (diabetes) so that, with increasing the cultural capital the probability of being a member of the normal group (non-diabetes), increases. This research finding in agreement with the theoretical framework of the study and displays that the respondents who have a higher level of information and cognitive abilities, are more sensitive toward their health and as a result, they avoid doing behaviors which can increase the risk of being infected with the diabetes like over consuming sweets, sugar substances, soda or tolerating the severe hunger that are able to create disorder in exudation insulin. Finally, the research findings demonstrate that, economic capital has a significant effect on physical health (diabetes) so that, the higher economic capital people have, the higher chance they have to be the member of the normal group (non-diabetes). It should be pointed out that, this research finding in harmony with the theoretical bases which show that increased economic capital will provide greater access to health services as well as exercise and more opportunities for physical health. Keywords: Social Capital, Cultural Capital, Economic capital, Diabetes, Physical Health. References Abbaszadeh, M. Aghdasi Alamdari, F. Kohi, K. &

Saadati, M. (2013) “The Effect of Social, cultural and Economical Capitals and Mental Health on Body Management among Tabriz Women.” Journal of Social Sciences, Faculty of Literature & Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, 10: 223- 197. (In Persian)

Abel, T. & Frohlich, K. L. (2012) “Capitals and Capabilities: Linking Structure and Agency to Reduce Health Inequalities.” Social Science and Medicine, 74 (2): 236-244.

Aghamohammadi Khayavi, V. Pourghasem Gargari, B. & Asgarzadeh, A. (2011) “Effect of Folic Acid Supplementation on Indices of Glycemic Control, Insulin Resistance And Lipid Profile in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus.” Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 13 (4):354-360. (In Persian)

Alfatifar, M. Karami, M. Shokri, P. & Hosseini, S. M. (2017) “Prevalence of Chronic Complications and Related Risk Factors of Diabetes in Patients Referred to the Diabetes Center of Hamedan Province.” Avicenna Journal of Nursing and Midfery Care, 25 (2):70-74 (In Persian).

Alirezanezhad, S. Khakpoor, S. & Fathi, S. (2015) “Economic Capital and Gender: A Study on Control over Financial Resources Among Families in Tehran.” Social Development & Welfare Planing, 21: 157-190. (In Persian).

Almedom, A. M. (2005) “Social Capital and Mental Health: An Interdisciplinary Review of Primary Evidence.” Social Science and Medicine, 61: 943–64.

American Diabetes Association (2009) “Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus.” Diabetes Care. 32 (1): S62-7.

American Diabetes Association (2013) “Economic Costs of Diabetes in the U.S. in 2012.” Diabetes Care, 36 (4):1033-46.

Amini Rarani, M. Mousavi, M. T. & Rafiey, H. (2011) “Correlation of Social Capital with Social Health in Iran.” Social Welfare Quarterly, 11 (42): 228-203. (In Persian).

Anderson, M. L. & Taylor, H. F. (2012) Sociology: The essentials. United States. Wadsworth Cengage Learning.

Varshney, A. (2000) Ethnic conflict and civic life: Hindus and Muslims in India. New Haven, Conn: Yale University press.

Bagheri Yazdi, H. S. (2011) “The Relationship Between Social Capital and Risk Taking Behaviors in Undergraduate Students of Tehran’s Allamah Tabatabaii University.” Social Welfare Quarterly, 11 (41): 250-223. (In Persian).

Brown, T. Cueto, M. & Fee, E. (2006) “The World Health Organization and the Transition from International to Global Public Health.” American Journal of Public Health, 96(1): 62-72.

Bourdieu, P. (1986) “The Forms of Capital.” in Richardson, J. (Ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. Green Wood Press, Westport, CT.

Bourdieu, P. (1977) “Cultural Reproduction and Social Reproduction”. In: Karabel, J. Halsey, A.H. (Eds.) Power and Ideology in Education. New York: Oxford University Press, 487 -511.

Brinkerhof, D. B. White, L. K. Ortega, S. T. & Weitz, R. (2011) Essentials of sociology. United States, Wadsworth Cengage Learning.

Burdge, R. J. (1969) “Levels of Occupational Prestige and Leisure Activity.” Journal of Leisure Research, 1: 262-274.

Capron, C. & Duyme, M. (1989) “Assessment of Effects of Socioeconomic Status on IQ in a full Cross-Fostering Study.” Nature, 17: 552-553.

Prediction of Physical Health (the Risk of Developing Diabetes) based on Social, Cultural, and Economic Capitals in Tabriz 7

Christensen, V. T. (2011) “Does Parental Capital Influence the Prevalence of Child Overweight and Parental Perceptions of Child Weight-Level.” Social Science and Medicine, 79: 469-477.

Cockerham, W. C. (2015) “Medical Sociology on the Move: New Directions in Theory.” University of Alabama at Birmingham. Birmingham AL USA.

Cockerham, W. C. (2005) “Health Lifestyle Theory and the Convergence of Agency and Structure.” Journal of Ilealth and Social Behavior, 46: 51-67.

Cockerham, William C. (2010) “Ilealth Lifestyles: Bringing Structure Back.” In William Cockerham (Ed.). The New Blackwell Companion 10 Medical Sociology, 159–183. Wiley-Blackwell UK: Oxford.

Cockerham, William C. (2012) Medical Sociology (12th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice-Hall.

Dartoomi, A. Salimifar, M. & Malek Sadati, S.S. (2017) “Education-Job Mismatch in the Labor Market of Iran.” journal of economic and Regional Development, 14: 94-68. (In Persian).

Durkheim, E. (1897) Suicide: A Study in Sociology. Glencoe, IL: Free Press.

Emamipour, H., Emamipour, Z. Akbarzadeh, D. & Mohammadzadeh, A. (2014) “Comparison of social support and defense mechanisms of diabetics and non-diabetics.” Journal of Sabzevar University of Medical Sciences, 5. (In Persian).

FereshtehNejad, S. AsadiLari, M. Moradi M. VaeezMahdavi, M. Mentoolian, M.R. Afkari, S.A. & Ashaq, M. (2011) “Estimation of Life Expectancy and its Association with Social Determinants of Health (SDH) in Urban Population of Different Districts of Tehran in 2008.” Journal of Medicine and Cultivation, 77: 40-25. (In Persian).

Ferlander, S. (2007) “The Importance of Different Forms of Social Capital for Health”. Acta Sociologica, 50: 115–128.

Flora, A. (2005) Cultural Capital and Other Capital. Nuffield College Oxford. www.soc.sagepub.com.

Fukuyama, F. (2005) Social Capital and Civil Society. International Monetary Fund.

Ghaffari, Gh. (2008) "The Structure of Cultural Capital and Its Productive Resources." The Growth of Education in Social Science, 12 (2):12-21 (In Persian).

Graham, H. (2009) Understanding health inequalities. McGraw-Hill Education (UK). Gontijo, D. T. (2010) “Social Determinants of Health: perspective for understanding the relationship between processes of social exclusion and equity in health.” Available at http://www.fen.ufg.br/revista/v12/n1/v12n1a01-

en.htm. Guariguata, L. (2012) “By the Numbers: New

Estimates from the IDF Diabetes Atlas Update for 2012.” Diabetes Res Clin Pract, 98 (3):524-5.

Harker, R. (1990) “Education and Cultural Capital in Harker.” R. Mahar, C. & Wilkes, C. (Eds.), An Introduction to the Work of Pierre Bourdieu: The Practice of Theory. Macmilan Press, London.

Heidari, H. & Salehian Salehinejad, Z. (2014) “Income Inequality as A Threat for Public Health: Reinvestigation of Income Distribution and Health Nexus with A New Approach.” Social Welfare Quarterly, 14 (53): 36-7. (In Persian).

Hofrichter, R. (2003) Health and Social Justice: Politics, Ideology, and Inequity in the Distribution of Disease. San Francisco: Jossey-Bass/John Wiley.

Homedes, N. & Ugalde, A. (2005) “Why Neoliberal Health Reforms Have Failed in Latin America.” Health Policy, 71: 83-96.

Hu, F. Niu, L. C. R. Ma, Y. Qin, X. & Hu, Z. (2015) “The Association Between Social Capital and Quality of Life among type 2 Diabetes Patients in Anhui Province, China: a Cross-Sectional Study.” BMC Public Health, 15: 786.

Ishham, J. (1999) The effect of social capital on technology adoption. New York Processed. Institute for Innovation in Social Policy, New York.

Ishham, M. K. Merlo, J. Kawachi, I. Lindström, M. & Gerdtham, U. G. (2006) “Social Capital and Health: Does Egalitarianism Matter? A Literature Review.” International Journal for Equity in Health, 5: 1–28.

Joison, A. N. Rufino, S. & Majul, E. (2014) “Study the Small and Dense Lipoprotein Levels (LDLsd) in Coronary Artery Disease.” Journal of Cardiovascular Diseases & Diagnosis, 2 (3): 151-5.

Jordan, B. (2008) “The Place of ‘Place’ in Theories of Poverty: Mobility, Social Capital and Well-Being.” Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 1: 115-129.

Kawachi, Ch. & Berkman, L. (2001) “Social Cohesion, Social Capital and Health.” Social Epidemiology, 25: 174-190.

Kawachi, I. Kennedy, B. P. Lochner, K. & Prothrow-Smith, D. (1997) “Social Capital, Income Inequality and Mortality.” American Journal of Public Health, 87: 1491–8.

Kawachi, I. Kennedy, B. P. & Glass, R. (1999a) “Social Capital and Self Rated Health: A Contextual Analysis.” American Journal of Public Health, 89: 1187– 93.

Kawachi, I. Kenedy, B. P. & Wilkinson, R. (1999b) “Crime, Social Disorganization and Relative Deprivation.” Social Science & Medicine, 48 (6): 719-731.

http://www.soc.sagepub.com/

http://www.fen.ufg.br/revista/v12/n1/v12n1a01-en.htm


Strategic Rssearch on Social Problems in Iran University of Isfahan, Vol. 8, Issue 3, No. 26, Autumn 2019 8

Kendal, D. (2011) Sociology in over times, the essentials. United States: Wadsworth Cengage Learning.

Keyvanara, M. Afshari, M. & Dezfoulian, E. (2018) “The Relationship Between Social Capital and Quality of Life among Patients Referring to Diabetes Centers in Isfahan.” Journal of Diabetes Research, https://doi.org/10.1155/2018/9353858.

Kimmel, M. & Aronson, A. (2012) Sociology Now. United States, Wadsworth Cengage Learning.

Lichter, D. T. & Crowley, M. L. (2002) “Poverty in America: Beyond Welfare Reform.” Population Bulletin, 57(2):1-36.

Macionis, J. (2017) Sociology. NewYork: Pearson. Mahmoudi, A. & Alawi, M. (2015) “Experience of

Diabetic Patients and Health team of Diabetes Control: A Aualitative Study.” Journal of Health Promotion Management, 4 (3): 80-70. (In Persian).

Marmot, M. G. (2004) The status syndrome: How your Social Standing Directly Affects your Health and Life Expectancy. London: Bloomsbury.

Martineao, P. (1958) “Social Class and Spending Behavior.” Journal of Marketing, 23: 121-130.

McKenzie, K. Whitley, R. & Weich, S. (2002) “Social Capital and Mental Health.” British Journal of Psychiatry, 181: 280–3.

Mohseni, M. (2009) Medical Sociology. Tehran: Taheri Library. (In Persian).

Moradi, Y. Nasehi, M. Asadi-Lari, M. Khamseh, M. E. & Baradaran, H. R. (2018) “The Relationship Between Social Capital Components and Control of type 2 Diabetes: A path Analysis Model.” Medical Journal of The Islamic Republic of Iran (MJIRI), 31: 21.

Moser, C. (1996) Confronting Crisis: A comparative Study of Household Responses to Poverty and Vulnerability in Four Poor Urban Communities.” The World Bank.

Narayan, D. (2000) Voices of the Poor. New York: Oxford University Press.

Niles, F. S. (1981) “Social Class and Academic Achievement: A Third World Reinterpretation.” Comparative Education Review, 25 (3): 419-430.

Nyqvist, F. (2005) “Social Capital and Health– A Research Overview.” Social Vetenskaplig Tidskrift, 1: 75–89.

Putnam, R. (2000) Bowling alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon and Schuster.

Rajabi Gilan, N. Ghasemi, R. Rashadat, S. & Rajabi, S. (2013) “The Relationship Between Social Capital and Health-Related Quality of Life among Teachers.” Journal of Zanjan University of Medical Sciences and Health Services, 21 (88): 107-95 (In Persian).

Ritzer, G. & Ryan, M. (2011) The Concise Encyclopedia of Sociology. West Sussex: Wiley

Publishing. Rose, R. (2000). “How Much Does Social Capital Add

to Individual Health? A Survey Study of Russians.” Social Science and Medicine, 51: 1421–35.

Savage, J. & Kanazawa, S. (2002) “Social Capital, Crime, and Human Nature.” Joanne Journal of Contemporary Criminal Justice, 18: 188.

Shepard, J. M. & Greene, R. W. (2002) Sociology and You. NewYork, McGraw Hill.

Shaw J. E. Sicree, R. A. & Zimmet, P. Z. (2010) “Global Estimates of the Prevalence of Diabetes for 2010 and 2030.” Diabetes Res Clin Pract, 87 (1): 4-14.

Talebi, A. & Vaezi, K. (2015) “Social Determinants of Health from the Perspective of Women with with Thalassemia: A Qualitative Study.” Health Education and Health Promotion, 2 (1): 16-5.

Tanhaie, H. & Hazrat, Z. (2009) “A Theoretical Study of Social Capital Research in Iran.” Abhar’s Journal of Behavioral Sciences, The Introductory Edition. (In Persian).

Taylor, P. (1997) Investigating Culture and Identity. London: Collins ،quotedin Communication Studies.

Weaver, R. Lemonde, M. Payman, N. & Goodman, W. (2014) “Health Capabilities and Diabetes Self-Management: The Impact of Economic, Social, and Cultural Resources.” Social Science & Medicine, 102: 58-68.

Wesali, S. Samaram, E. Esmaeili, T. & Younis, R. (2017) “The Social Determinants of Health among Employees of Tabriz Municipality.” Social Development & Welfare Planing, 7: 29. (In Persian).

Whitehead, M. & Diderichsen, F. (2001) “Social Capital and Health.” Tiptoeing Through the Minefield of Evidence. The Lancet, 358: 165–6.

Whitehead, M. (1992) “The Concepts and Principles of Equity and Health.” International Journal of Health Services, 22 (3): 429-45.

Whiting, DR. Guariguata, L. Weil, C. & Shaw, J. (2011) “IDF Biabetes Atlas: Global Estimates of the Prevalence of Diabetes for 2011 and 2030.” Diabetes Res Clin Pract, 94 (3):311-21.

Wild, S. Roglic, G. Green, A. Sicree, R. & King, H. (2004) “Global Prevalence of Diabetes: Estimates for the Year 2000 and Projections for 2030.” Diabetes Care, 27 (5):1047-53.

Wilkinson, I. R. & Marmot, M. (2003) “Social Determinants of Health: The Solid Facts.” 2nd edition, World Health Organization.

Wilkinson, R. G. (2005) The impact of inequality. London: New Press.

WHO. (2007) Commission on Social Determinants of Health. A Conceptual Framework for Action on the Social Determinants of Health. Discussion paper for the Commission on Social Determinants of Health. DRAFT.

پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران

8931پایيز ،سوم شماره (،62) پياپی شماره ،هشتم سال

81/4/8931 پذیرش: تاریخ 2/88/8931 دریافت: تاریخ

94-83 صص

‌های‌سرمایه‌براساس‌قند‌خون،‌بیماری‌به‌ابتال‌احتمال‌جسمی،‌سالمت‌بینی‌پیش

‌تبریز‌شهر‌در‌اقتصادی‌و‌فرهنگی‌اجتماعی،

ایران یاسوج، یاسوج، دانشگاه شناسی، جامعه گروه دکتری، دانشجوی ،نژاد‌ایران‌ابراهیم

[email protected]

ایران یاسوج، یاسوج، دانشگاه شناسی، جامعه گروه دانشيار، ،احمدی‌سیروس

[email protected]

ایران یاسوج، یاسوج، دانشگاه شناسی، جامعه گروه استادیار، ،حیدری‌آرمان

[email protected]

‌‌چكیده

بر این. استطور خاص تأکيد زیادی شده گيرد؛ اما در دورۀ معاصر بر نقش عوامل اجتماعی به از عوامل متعددی تأثير می سالمت جسمانی

اجتماعی، مطالعۀ حاضر تالش کرده مطالعات عرصۀ در ویژه به مختلف مسائل بررسی زمينۀ در با استناد به رویکردهای نظری تلفيقی اساس،

به که است کمی نوع از مطالعه بينی کند. این پيش و اقتصادی فرهنگی اجتماعی، های است احتمال ابتال به بيماری قند خون را براساس سرمایه

شد برای خواسته منتخب افراد از ای نامه دعوت طی که بود صورت این به پژوهش انجام روش. است شده در شهر تبریز انجام پيمایشی روش

، ها نامه دعوت تحویل از ماهه یک زمانی دورۀ در اساس، بر این. کنند مراجعه تبریز شهر در قرداد طرف آزمایشگاه به خون آزمایش انجام

به شد خواسته آنها کرده بودند؛ سپس از ذکرشده مراجعه آزمایشگاه به قرار داده شد که افرادی نفر از 913 پژوهش در اختيار نامۀ شپرس

. داشتند طبيعی غير قند خون نفر 31 و طبيعی قند خون پاسخگویان از نفر 961 پژوهش، توصيفی یها یافته براساس. دهند جواب آن سؤاالت

اجتماعی، فرهنگی و سرمایۀ بين معناداری شد رابطۀ مشخص لجستيک، رگرسيون الگوی از استفاده با استنباطی یها یافته براساسعالوه، به

این با. کنند تبيين را آن تغييرات % از91 مجموع قادرند در ذکرشده متغيرهای و دارد وجود طبيعی قند خون گروه در عضوشدن با اقتصادی

و های اجتماعی، فرهنگی سرمایه همچون اجتماعی یها کننده تعيين از جسمی سالمت که است این حاضر پژوهش ساسیا تفاصيل، نتيجۀ

گيرد. تأثير می اقتصادی

‌اجتماعی، سرمایۀ فرهنگی، سرمایۀ اقتصادی، قند خون، سالمت جسمی سرمایۀ: یکلید‌یها‌واژه‌

‌‌

:03819021613نویسنده مسؤول

Copyright©2019, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons

Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it

with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially. Doi: 10.22108/srspi.2020.121073.1490

http://ssoss.ui.ac.ir/article_24378.html

‌

‌

8931پایيز ،سوم شماره (،62) پياپی شماره ،هشتم سال ،پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران 60‌

‌مقدمه‌و‌بیان‌مسئله

ست و ابعاد روانی و اجتمااعی را سالمت، تنها مقولۀ زیستی ني

عالوه، سالمت امری شخصی نيز نيست و شود. به نيز شامل می

,Mascionisطاور گساترده در سااختار جامعاه ریشاه دارد ) به

(. بر همين اساس، سازمان بهداشت جهانی با طار 564 :2017

، معتقد است شرایطی 8اجتماعی سالمت یها کننده تعيين مفهوم

شوند، می پير و کنند می زندگی شوند، می متولد آن که افراد در

آنهاا، در ناابرابری و طور گسترده بر سالمت آنان تأثير دارد به

: Gontijo, 2010شاود ) مای افاراد سالمت در نابرابری موجب

دهنااد نشااان ماای کااه دارنااد وجااود محکماای (. شااواهد20

ساالمت بار شاگرفی سالمت تاأثير ی اجتماعیها کننده تعيين

باه گماان (Wilkinson & Marmot, 2003: 23می دارناد ) جسا

( جامعاه ساالمت ماردم را Mascionis, 2017: 565ماشاونيس )

اناد کاه ساالمت را دهد؛ زیرا این الگوهای فرهنگای شکل می

کنند و معيارهای فرهنگی سالمت طی زماان تغييار تعریف می

سالمت عالوه، نابرابری اجتماعی که تأثير زیادی بر کنند. به می

تردیدی وجاود نادارد کاه دارد، دراساس زایيدۀ جامعه است.

زودرس، همبستگی معناداری با طبقاۀ ناتوانی و مرگ بيماری،

تر جامعه شيوع بيشاتری دارد اجتماعی دارد و در طبقات پایين

(Homades & Ugalde, 2005: 83.)

ماردم باه تقریباً نيمی از سالمت برخی برآوردها، براساس

شاغل و مساکن، وضاعيت ساواد، فقر، مانند اجتماعی لعوام

است و نيمی دیگار از نظاام وابسته زنان حقوق رعایت ميزان

گيارد نشاتت مای زیسات محاي و ژنتيکای سالمت، مساائل

هماااکاران، و ناااژاد ؛ فرشاااته 1: 8939نژاد، صالحی حيدری و صالحيان)

(.8939؛ طالبی و واعظی، 61: 8913

از اختااالل است که بت، بيماری متابوليکیقند خون یا دیا

گيرد نشتت می دو هر یا عملکرد انسولين یا انسولين ترشح در

American Diabetesشود ) مشخص می خون قند بااالرفتن با و

Association, 2009.) سارعت ین بيماری طی دو دهۀ اخيار باه ا

دۀ ی فزاینا هاا اکنون از نگرانی در حال افزایش بوده است و هم

,.Whiting et alعمومی در سراسر جهان است ) بهداشات مهم

1

Social Determinants of Health (SDH)

2011; Guariguata, 2012.) عالوه بر شيوع گستردۀ دیابات کاه

شاود ایان زنگ خطری برای تمام جوامع است، آنچه سبب مای

ترین مشکالت بهداشتی جهان قرار گيارد، بيماری در ردیف مهم

Wild et) شاوند میدنبال آن ایجاد عوارض متعدد آن است که به

al., 2004: 1049.) در 6080 سااال در دیاباات شااايوع جهااانی

حادود 6086 ساال در و نفار ميليااون 613 بزرگسااالن، معادل

بااه 6090 ساال تاا شاود می زده بود و تخمين نفر ميليون 918

;Whiting et al., 2011) نفااار برساااد ميلياااون 336 باايش از

Guariguata, 2012.) طور نيز به خاورمياناه منطقۀ در ابتدی شيوع

ميازان شااود در حال افزایش است و برآورد مای توجهی جالب

باه از پاکساتان بعد ایران در 6090 سال تا دیابت سااالنۀ رشاد

براسااس (.10: 8932فار و همکااران، الفتای ) برساد منطقه رتبۀ دوم

دیابات بيماری در ایران به نفر ميليون 1 آمارهای موجود، حدود

.(18: 8934محمودی و علوی، هستند ) مبتال

دیابت با فاکتورهای اجتمااعی شايوع در ميازان افزایاش ایان

Americanزندگی ارتباا نزدیکای دارد ) سبک همچون تغييرات

Diabetes Association, 2013هاای اجتمااعی، فرهنگای و (. سرمایه

ه باشاند؛ اماا اقتصادی نيز ممکن است در بروز دیابت نقش داشات

اناد. بار ایان های مستند زیادی در این حوزه انجام نشاده پژوهش

ویاژه در اساس و با توجه به شيوع گستردۀ قند خون در ایاران باه

جامعۀ شهری، سؤال اساسی پژوهش حاضار ایان اسات کاه آیاا

های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بار ساالمت جسامانی سرمایه

ارند یا خير.)ابتال به قند خون( تأثير د

‌پژوهش‌پیشینة

نفر از 900( در پژوهشی با گزینش 2018) 6مرادی و همکاران

مبتالیان به قند خون که به کلينيک دانشگاه علوم پزشکی ایران

وان ای هموگلاوبين ميزان بين ادندد نشانمراجعه کرده بودند،

ارتباا شاان اجتمااعی ۀسرمای با بيماران این ،(HbA1C) سی

پاژوهش نشاان دادناد رابطاۀ هاای نتایج و یافتاه .رددا وجود

معناداری بين سرمایۀ اجتماعی و شاخص هموگلاوبين ای وان

سی بيماران وجود دارد.

2 Moradi et al.

‌

68 های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در شهر تبریز بينی سالمت جسمی، احتمال ابتال به بيماری قند خون، بر اساس سرمایه پيش

‌

و سارمایۀ اجتمااعی ( رابطاۀ 2018) 8آرا و همکاران کيوان

اصفهان در دیابت مراکز به کننده مراجعه بيماران زندگی کيفيت

نفار از 683 ژوهش کاه روی را بررسی کردناد. نتاایج ایان پا

دهناد شده است، نشان می انجام 6 نوع دیابت به مبتال بيماران

در اجتمااعی سارمایۀ و زنادگی کيفيت بين داری معنی ارتبا

وجود دارد. دیابتی بيماران

( رابطۀ سرمایۀ اجتماعی و کيفيات 2015) 6هو و همکاران

در چاين 6زندگی را بين مبتالیان به بيماری قناد خاون ناوع

نفار و باه روش 492بررسی کردند. این پژوهش کاه درباارۀ

ای انجام شد، نشان داد رابطۀ مثبات و معنااداری باين مصاحبه

سرمایۀ اجتماعی و کيفيت زندگی باين مبتالیاان باه قنادخون

وجود دارد.

( در پژوهشی که به روش کيفی 2014) 9ور و همکاران وی

د آیا منابع اقتصادی، فرهنگای در کانادا انجام دادند، نشان دادن

مدیریتی دیابت اثار -های سالمت و خود و اجتماعی بر قابليت

تا 6088پژوهش که از ژانویۀ های این گذارند یا خير. یافته می

فرد مبتالی 43های عميق روی ازطریق مصاحبه 6086دسامبر

به دیابت در کلينيکی در شهر انتاریو انجام شاد، نشاان دادناد

اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بين افراد باا مناابع کام و منابع

متوساا ، ساابب تضااعيف و تخریااب ماادیریت رژیاام غااذایی

شوند؛ اما بين افراد با منابع باال، سابب تشاویق و تحریاک می

شوند. افراد به مدیریت رژیم غذایی می

اجتمااعی، یها سرمایه ( تأثير8936زاده و همکاران ) عباس

باين بادن مدیریت را بر روانی سالمت و اقتصادی و فرهنگی

همبساتگی دهند می تبریز بررسی کردند. نتایج نشان شهر زنان

بعاد جاز به)چهارگانه ابعاد در اجتماعی سرمایۀ متغيرهای بين

متغيار باا روانای سالمت و فرهنگی سرمایۀ ،(دوستان حمایت

است. دار معنی بدن مدیریت

ه در این حاوزه ایان شد های انجام نکتۀ اساسی در پژوهش

هاای طاور مساتقيم اثار سارمایه است که هيچ کدام از آنها باه

اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر ابتال به قند خاون را بررسای 1 Keyvanara et al. 2 Hu et al. 3 Weaver et al.

ای گوناه اند. بر این اساس، این پژوهش در نظار دارد باه نکرده

هاای پزشاکی های پيشين، با انجام آزمایش پژوهش متفاوت از

ای از ناماه پرساش هش و کسب اطالعاات پژو های روی نمونه

های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را بار قناد آنان، اثر سرمایه

خون بررسی کند.

‌نظری‌مبانی

یهاا انتخااب باين اجتمااعی تعامال محصول تر، سالم زندگی

اسات؛ افاراد کننادۀ احاطه اقتصادی و اجتماعی محي و فردی

سااالمت سااطح ی،اجتماااع ساارمایۀ دارای بنااابراین، جوامااع

: 8930رارانای و همکااران، امينای داشت ) خواهند باالتری اجتماعی

ساالمت، و اجتمااعی سارمایۀ به مربو مطالعات(. بيشتر 684

همبساتگی داد اند. او نشاان مرتب (1897دورکيم ) اميل کار با

ارتباا دارد. بحا خودکشای باا معکوسای طور به اجتماعی

کنندۀ تعيين نيروی که است این همطالع این در دورکيم محوری

اسات. اجتمااعی نيرویی بلکه نيست؛ شناختی روان خودکشی،

سسات اجتمااعی همبستگی اندازه، به هر گيرد که می نتيجه او

آماادگی شاود، او کاساته گاروه به فرد سنتی تعلق و ارتبا و

زمان از آن .کند می پيدا خود زندگی به دادن پایان برای بيشتری

جسامی ساالمت باا اجتمااعی سارمایۀ بين ارتبا ، بهبه بعد

(Almedom, 2005; Nyqvist, 2005; Ishham et al., 2006 )دو در

و (Rose, 2000; Hayyppa & Maki, 2001)فااردی سااطح

;Putnam, 2000; Kawachi et al., 1999 a; 1999 bاجتمااعی )

Wilkinson, 1996قاد ( معت37 :2000) پاتناام .شده است ( توجه

ارتباا هام با دليل چهار به و سالمتی اجتماعی سرمایۀ است

در را های مادی کمک ای گونه به اجتماعی های شبکه -8: دارند

شاوند. می اضطراب کاهش سبب که دهند می قرار افراد اختيار

کنناد. می تقویت را بهداشت و سالمتی ها، معيارهای شبکه -6

کنناد. مای تقاضاا را یتر مناسب خدمات بهداشتی ها شبکه -9

سيساتم شادن تار فعاال سابب اجتمااعی فعاليت و تکامل -4

فضاهای اجتمااعی که است این بر شود. فرض می بدن دفاعی

حمایات واساطۀ باه اعتمااد، و مشاارکت انواع از برخی دارای

را مناساب اجتماعی، افزایش آگااهی و حساسايت، بهداشات

‌

‌


تاأمين اجتمااعی باا یۀسارما کنند؛ درواقع، می تسهيل یا ایجاد

افراد سالمتی متقابل، احترام و عزت نفس و اجتماعی حمایت

پيونادهای . (Kawachi & Berkman, 2000) کناد را تقویات مای

آوندی، هم و آوندی اجتماعی سرمایۀ فراگروهی و گروهی بين

اهاداف بارای صاحيح ارتباطاات داشاتن شانس است ممکن

و اطالعات به امکان دسترسی دهند؛ بنابراین، افزایش را متنوع

مشاکالت گونااگون حل توانایی کنند و فراهم را جدید منابع

. (Ferlander, 2007: 123) دهنااد را افاازایش وساايلۀ مااردم بااه

های اجتمااعی و از انواع و اقسام شبکهشده تشکيل اجتماعات

در رویارویی با فقر و ضاعف اجتمااعی در ،های مدنی انجمن

;Moser, 1996; Narayan, 2000) ر دارناد موقعيات بهتاری قارا

Jordan, 2008)، کنند دعواها را حل می (Ashutosh, 2000: 182)

ایان بار (.Ishham, 1999گيرناد ) های تازه بهره می و از فرصت

ۀسارمای ارتقاای باا کارد کاه فارض چناين تاوان مای اساس،

.یابد می ارتقا نيز جسمانی سالمت اجتماعی،

ای تحليل چگاونگی تعامال فرهناگ و بر( 1977) 8بوردیو

سارمایۀ تحصيالت و سهم آنها در بازتوليد اجتمااعی، مفهاوم

تحصاايلی موفقياات بررساای در فرهنگاای را مطاار کاارد. او

و فرهنگاای یهااا واره عااادت شااد کااه متوجااه دانشااجویان،

عواماال از بيشااتر خااانواده، از رساايده ارث بااه یهااا خصاالت

:1986بوردیاو ) گمان به .دگذارن می تأثير موفقيت بر اقتصادی

کننادۀ بياان کاه ) یافته تجسم شکل سه به فرهنگی سرمایۀ (247

فرهنگای و دانش زبانی، مهارت مانند است های بالقوه توانایی

تملاک در کاه ) نيساتند(، عينای پاذیر انتقال که حافظه قدرت

نقاشای، تابلوهاای هاا، کتااب مانند دارد قرار افراد اختصاصی

شاده نهادیناه و( پذیرند دیگران انتقال به که ... و موسيقی آالت

همچااون ی کااها حرفاه و تحصاايلی مادارج و ماادار مانناد )

( پاذیر نيسات انتقاال دیگاران باه یافته، تجسم فرهنگی سرمایۀ

سرمایۀ باالتری از سطو که دانشجویانی ازنظر او. دارد وجود

رناد قاد بااالتر، شاناختی ضمن داشتن توان را دارند، فرهنگی

اصالی کننادگان ارزیاابی منزلاۀ به معلمان با مؤثرتری ارتباطات

1 Bourdieu

تحصايلی موفقيات درنتيجاه، و برقرار کنند آموزشی یها نظام

. اگرچاه ( Ritzer & Ryan, 2011: 20) آورناد دست به بيشتری

مطلبای را پزشاکی شناسای جامعاه و بهداشات دربارۀ بوردیو

، ایادۀ سارمایۀ (Cockerham, 2013: 108نکارده اسات ) منتشار

ویژه اینکه این سرمایه سبب ایجاد توان شاناختی فرهنگی و به

باا مارتب هاای پاژوهش در ای فزایناده طور شود، به باالتر می

,Abel & Frohlich, 2012; Christensenرود ) مای کار به سالمت

2011; Cockerham, 2005, 2010 سااازوکار رابطااۀ ساارمایۀ .)

طور عام و مبتالشدن یا نشدن به فرهنگی و سالمت جسمی به

قند خون به این صورت است که افراد دارای سرمایۀ فرهنگی،

در را دارناد کاه شاناختی هاای مهارت و دانش از ای مجموعه

و پاور شاارع )شاوند می نمایان فرهنگی ابزارهای کاالها و شکل

شوند از رفتارهای پرخطر بارای و سبب می (893: 8918 خوشفر،

های شناختی برآماده از دانش و مهارت زیرا رهيزند؛سالمت بپ

دهاد کاه سرمایۀ فرهنگی به فرد امکان تشاخيص ایان را مای

داماان درنهایات، فاکتورهای مهام در ساالمت، نکردن رعایت

تفاصايل، ایان باا گرفات. خواهاد او را خاود ازجمله و همه

ساالمت فرهنگای، ۀسارمای ارتقاای باا کارد فارض تاوان می

یابد. ارتقا نيز جسمانی

هاای اساسای جواماع انساانی ویژگینابرابری اجتماعی از

ها برحسب دسترسی نابرابرشاان باه مناابع است. افراد و گروه

شاوند بندی می کمياب جامعه، در قالب قشرهای اجتماعی رتبه

(Shepard & Greene, 2002: 242جامعه .) شناسان با طر مفهوم

بنادی ماردم های اصلی رتبه اجتماعی، مال -یگاه اقتصادی پا

داننااد درآمااد ماای از باااال تااا پااایين را تحصاايالت، شااغل و

(Brinkerhof et al., 2011: 155 ؛ در حالی که تحصيالت و شغل)

اند، درآمد شاخصی اقتصادی محساوب های اجتماعی شاخص

گاذاری اسات شود. درآمد، پول ناشی از شاغل یاا سارمایه می

(Mascionis, 2017: 669 )دهد طور طبيعی به فرد اجازه می که به

اش همچون غذا، لباس، مساکن و ... را تاأمين نيازهای اساسی

و سرمایۀ اقتصادی فارد را مشاخص کناد. سارمایۀ اقتصاادی

(، Lichter & Crowley, 2002پيوند نزدیکی با اميد باه زنادگی )

‌


‌

(، فعالياات سياساای Anderson & Taylor, 2012جایگاااه فاارد )

(Kendal, 2011( ازدواج و رفتارهااای جنساای ،)Kimmel &

Aronson, 2012( بهاارۀ هوشاای ،)Capron & Duyme, 1989 ،)

,Martineao(، کاالهای مصرفی )Burdge, 1969اوقات فراغت )

( و تأثير انکارناپذیری Niles, 1981( و پيشرفت تحصيلی )1958

(. در تبياين Marmot, 2004; Wilkinson, 2005بر سالمت دارد )

گاذارد، اینکه چگونه سرمایۀ اقتصادی بار ساالمت تاأثير مای

اجتمااعی و -هاای روانای توان به سازوکار ماادی، شايوه می

های رفتاری اشاره کرد. در قالب سازوکار مادی، سارمایۀ روش

کردن نيازهای ضروری خاود را اقتصادی به فرد امکان برآورده

تری )به مناسبطور طبيعی هرچه فرد غذا و مسکن دهد. به می

دور از آلودگی و سر و صدا( داشته باشاد، ساالمت جسامانی

-هاای روانای بيشتری خواهاد داشات. در چاارچوب شايوه

اجتماعی، فرض بر این است که سرمایۀ اقتصادی به فرد امکان

دهد بهتر از عهدۀ مشکالتش برآید، استرس کمتری داشاته می

مطلوبی پيدا کند که باشد و با مقایسۀ خود با دیگران، احساس

گذارناد. درنهایات، همۀ این موارد بر سالمت تأثير مستقيم می

های رفتاری، برخورداری از سارمایۀ اقتصاادی در قالب روش

دهد که دسترسی بيشتری باه خادمات این امکان را به فرد می

بهداشت و درمان داشته باشاد و برخای رفتارهاای مارتب باه

یی، ورزش و ... را بيشاتر انجاام هاای غاذا سالمت مانند رژیم

افازایش سارمایۀ با انتظار داشت توان می تفاصيل، این با .دهد

یابد. ارتقا نيز جسمانی سالمت اقتصادی،

‌پژوهش‌های‌سؤال

قناد باه اباتال ) جسمانی سالمت و اجتماعی سرمایۀ بين آیا -

دارد؟ وجود رابطه( خون

قند به ابتال) جسمانی سالمت و فرهنگی سرمایۀ بين آیا -


قند به ابتال) جسمانی سالمت و اقتصادی سرمایۀ بين آیا -


‌پژوهش‌روش

این پژوهش در چارچوب رویکرد کمی و به روش پيمایشی

ساالۀ 40-20انجام شده است. جامعۀ آماری آن، شاهروندان

عيات آناان باالر بار شهر تبریزند که براساس مساتندات، جم

(. اناادازۀ نمونااه 8932مرکااز آمااار ایااران، نفاار اساات ) 340992

درصاد 33 اطمينان سطح در (1977کوکران ) فرمول براساس

هاای اباتال باه قناد نداشاتن از توزیاع صافت و فرض اطالع

است نفر 913، برابر با qو مبتالنشدن به قند خون= pخون=

در ای تصاادفی چندمرحلاه گيری نمونه که با استفاده از روش

گانااۀ شااهر تبریااز انتخااب شاادند. مراحاال انجااام 80 منااطق

گاناۀ شاهر 80گيری به این صورت بود که ابتدا منااطق نمونه

4تبریز روی نقشه مشخص شدند. در گام دوم، در هر منطقه

محلاه(. در گاام ساوم روی 40محله مشخص شدند )در کل

Xروی محور مختصاات شدۀ هر محله، دو عدد نقشۀ مندرج

گياری تعياين تعيين و محل تقاطع آنها برای نقطۀ نموناه Yو

هاای شد. در گام چهارم، با انتخاب تصاادفی یکای از جهات

( در مسير 4، جنوب=9، شمال=6، غرب=8جغرافيایی )شرق=

خاناه 86شده حرکت و در هر محله به اولين خانه از انتخاب

ای باه آنهاا ناماه دعاوت پژوهش، مراجعه و با توضيح اهداف

ماهاه، بارای تقدیم و از آنها خواسته شد در بازۀ زماانی یاک

انجام آزمایش خون رایگان باه آزمایشاگاه جهااد دانشاگاهی

نفر مراجعه 410تبریز مراجعه کنند. در این مرحله، در کل به

ماهۀ مدنظر پژوهشگران، شد و در مجموع، در بازۀ زمانی یک

آزمایش شدند و همکاران پژوهشگر که در کننده افراد مراجعه

آوری اطالعات در آزمایشگاه مستقر ماهۀ جمع تمام دورۀ یک

آوری کردناد. ایان بودند، اطالعات موردنياز را از آنهاا جماع

ادامه یافت. همۀ 913پژوهش به عدد فرایند تا رسيدن نمونۀ

ند، ماهه به آزمایشگاه مراجعه کرد مواردی که بعد از دورۀ یک

آوری اطالعاات از صورت رایگان آزمایش شدند؛ اما جماع به

آوری آنااان صااورت نگرفاات. در همااۀ مااوارد، هنگااام جمااع

نامه، شمارۀ نوبت مراجعه به آزمایشگاه روی پرسش اطالعات

شادند و پاساخگویان در جریاان قارار ها درج می نامه پرسش

‌

‌


د آنهاا گرفتند که عالوه بر نتایج کلی آزمایش کاه باه خاو می

شود، نسخۀ دیگری از آزمایش که تنها مشتمل تحویل داده می

بر نتایج قند خون بيماران اسات، در اختياار پژوهشاگر قارار

گيرد و هيچ یک از پاسخگویان نسبت به این امر اعتراضی می

نداشتند و با رضایت خاطر آن را پذیرفتند.

ۀ در این پژوهش اثر سه متغيار سارمایۀ اجتمااعی، سارمای

فرهنگی و سرمایۀ اقتصادی بر قند خاون افاراد بررسای شاده

است که تعریف مفهومی و عملياتی هر یک از آنهاا باه شار

زیر است: سرمایۀ اجتماعی در پژوهش حاضر عبارت است از

از باادوام شابکۀ از کاه ای باالقوه یا واقعی منابع جمع حاصل

یااا متقاباال شااناخت و آشانایی شاادۀ نهادینااه کمااابيش روابا

یاک هر که ای شبکه آید؛ می دست به گروه یک در عضوشدن

و آنان برخوردار جمعی سرمایۀ پشتيبانی از را خود اعضای از

به (.44: 8911تنهایی و حضرتی، ابوالحسنکند ) می اعتبار مستحق را

موقعيات دليال باه مجموعاۀ افاراد کاه مناابعی و عوایاد تمام

،هاا شابکه باا خاود ناگ تنگات ارتبا و عضوشدن و اجتماعی

سارمایۀ آورناد، مای دسات باه های مختلاف سازمان و نهادها

از اجتمااعی، شود. برای سانجش سارمایۀ می اطالق اجتماعی

اساتفاده (6000) بولن و اونيکس اجتماعی سرمایۀ نامۀ پرسش

عامليات زنادگی، ارزش بعاد هفات بر مشتمل که شده است

جامعااه، در رکتمشااا اعتماااد، و امنياات احساااس اجتماااعی،

ایان . اسات کااری روابا و تنوع تحمل اطرافيان، با تعامالت

از) ای گزیناه 3 ترتيبای ساطح در دارد که گویه 94 نامه پرسش

تاا 94 از آن دامنۀ و شده سنجيده( 8کم خيلی تا 3زیاد خيلی

همکااران و گايالن رجبای و( 8930)یازدی باقری. است 810

سانجی روان هاای ویژگی و ستفادها نامه پرسش از این (8936)

پایایی تعيين برای کردند. را بررسی ایران جامعۀ شرای در آن

کاه شد استفاده کرونباخ آلفای روش به درونی همسانی از آن،

سارمایۀ فرهنگای در پاژوهش .است 113/0 با برابر آن مقدار

کننادۀ تأمين یا کننده ذخيره و کننده مجسم یها حاضر به دارایی

ایان دیگار، عباارت باه شاود؛ مای اطالق فرهنگی یها شارز

هناری و فرهنگای یهاا نمود وها ارزش انباشت شامل سرمایه

تماایالت و رسمی آموزش و تحصيلی یها صالحيت باارزش،

و پااذیری جامعااه فراینااد در کااه اساات دیریناای عااادات و

باارای (.84: 8911 غفاااری،)شااوند ماای حاصاال پااذیری فرهنااگ

نامااۀ پژوهشگرساااخته پرسااش رهنگاای از ساانجش ساارمایۀ ف

عينای و تجسامی نهاادی، بعاد ساه بر استفاده شد که مشتمل

دارد کاه در ساطح سانجش گویاه 83 ناماه پرسش این. است

( سانجيده شاده و دامناۀ 0و خيار= 8ای )بلی= دوگزینه اسمی

ایاان یهااا گویااه بااه توجااه اساات. بااا 83تااا 0نماارات آن از

مبتنای عينای واقعيات سانجش بر هطور عمد به که نامه پرسش

داوران نظرهای و محتوا اعتبار از آن اعتبار تعيين برای اند، بوده

-کاودر روش باه درونی همبستگی از آن پایایی تعيين برای و

باود. 122/0 باا آن برابار مقادار کاه شاد استفاده ریچاردسون

ساارمایۀ اقتصااادی در پااژوهش حاضاار عبااارت اساات از

در کاه ماالی مناابع انواع کلی طور به و الیم مادی، یها دارایی

باه مناابع اقتصاادی . کنناد مای پيدا نهادی جلوۀ مالکيت قالب

زماين ملک، مانند غيرریالی و ریالی یها ازسرمایه ای مجموعه

کاه اسات حقيقی شخصی آن از مالکيت. شود اطالق می... و

دارد را بار آنهاا تصميم اعمال هرگونه حق و کنترل و نظارت

(. باارای ساانجش عملياااتی 821: 8939عليرضااانژاد و همکاااران، )

80نامۀ پژوهشگرساخته مشتمل بار پرسش سرمایۀ اقتصادی از

و 8=بلای ) ای دوگزیناه اسامی ساطح استفاده شد که در گویه

نظر به . است 80 تا 0آن از نمرات دامنۀ و شده تنظيم( 0=خير

عينای واقعيات سانجش نيز بر نامه پرسش این یها اینکه گویه

بارای سانجش اعتباار و از ضاریب محتاوا اعتبار از اند، مبتنی

مقدار که آن استفاده شد پایایی تعيين ریچاردسون برای-کودر

است. قند خون در پژوهش حاضر عبارت از اندازۀ 110/0 آن

خياوی و همکااران، آقامحمدیاست ) انسان خون در موجود گلوکز

منزلاۀ متغيار وابساتۀ د خاون باه قنا سنجش برای .(934: 8930

استفاده شد که آزمایشاگاه خون قند آزمایش پژوهش، از نتایج

آزماایش جینتاا . بر این اساس، 8گيری کرده است آنها را اندازه

قند خون افراد برحسب سن آنها تفساير و افاراد در دو گاروه

بندی شدند. طبيعی و قند خون غيرطبيعی دسته قند خون

المثبرای مختلف متفاوت است. ينافراد سن یبرا یطور کل قند خون به ۀدامن 8

یاست و برا يعیطب قند خون کنندۀ يانب 10-860 ۀدامنساله 82-81افراد یبرا

.شود می لحاظ يعیطب 13-803 ۀدامنسال 40-20 ينسن

‌


‌

‌ژوهشهای‌پ‌‌یافته

آورده 8جادول در پاساخگویان شاناختی جمعيت های ویژگی

زیاادی از بخش کند می بيانها این ویژگی تفکيک. است شده

تأهال، وضاعيت لحااظ باه زن جنسايت، لحاظ به پاسخگویان

لحااظ اناد. همچناين باه تار باوده قوميت، لحاظ و به متأهل

38 سانی مياانگين سانی، و ازنظار تحصيالت، دیپلم وضعيت

.اند داشته سال

‌پاسخگویان‌شناختی‌جمعیت‌های‌ویژگی‌-‌1جدول

‌درصد‌فراوانی‌ها‌مقوله‌

جنسيت 4/43 830 مرد 2/30 833 زن

وضعيت تأهل 9/33 921 متأهل 1/4 81 مجرد

قوميت

6/31 911 تر 1/8 1 فارس

تحصيالت

1/84 31 سواد بی 0/60 11 ابتدایی 6/81 10 راهنمایی 1/63 33 دیپلم 3/3 68 کاردانی 4/80 40 کارشناسی 4/9 89 ارشد کارشناسی 0/6 1 دکتری

قند خون 3/14 961 طبيعی 8/83 31 طبيعی غير

‌طبیعی‌غیر‌و‌طبیعی‌‌خون‌قند‌دارای‌شهروندان‌بینها‌و‌ابعاد‌آن‌‌سرمایه‌یفیتوص‌یآمارها‌-‌2جدول

دامنة‌تغییرات‌انحراف‌معیار ماکسیمم‌مینیمم‌نگینمیا‌متغییرهای‌مستقل‌و‌ابعاد‌آنها

سرمایۀ اجتماعی

81 36/6 63 1 09/83 زندگی ارزش 96 12/4 91 2 13/89 اجتماعی عامليت 64 63/9 96 1 06/81 اعتماد و امنيت احساس

93 32/9 40 3 21/84 جامعه در مشارکت 90 22/9 93 3 81/81 اطرافيان با تعامالت 89 10/6 82 9 31/1 تنوع تحمل 82 02/6 81 6 63/2 کاری رواب 31 18/83 843 38 36/32 کل

سرمایۀ فرهنگی

81 16/8 69 3 21/2 بعد عينی 88 41/8 82 3 03/1 بعد نهادی 81 33/8 69 3 83/1 بعد تجسمی 98 22/9 42 83 38/68 کل

80 80/6 60 80 02/86 سرمایۀ اقتصادی

‌

‌


هااای وصاايفی متغيرهااای مسااتقل )ساارمایه اطالعااات ت

تفصاايل در اقتصاادی( و ابعااد آنهاا باه و فرهنگای اجتمااعی،

شود. مشاهده می 6جدول

طبیعوی‌و‌‌‌ها‌در‌گروه‌قند‌خوون‌‌‌سرمایه‌میانگین‌تفاوت

‌طبیعی‌غیر

فرهنگی اجتماعی، های برای آزمون تفاوت ميانگين سرمایه

طبيعای غير و بيعیط خون قند دارای شهروندان در اقتصادی و

9از آزمون تی مستقل اساتفاده شاد کاه نتاایج آن در جادول

شوند. مشاهده می

‌طبیعی‌غیر‌و‌طبیعی‌‌خون‌قند‌دارای‌شهروندان‌درها‌‌سرمایه‌میانگین‌تفاوت‌-‌3جدول

‌طبیعی‌غیر‌خون‌قند‌طبیعی‌‌خون‌قند‌

t df‌Sig‌ ‌85تعداد=‌‌323تعداد=‌

086/0 919 48/1 16/19 62/33 اجتماعی سرمایۀ

661/0 919 02/3 14/83 90/66 سرمایۀ فرهنگی

000/0 919 16/4 30/80 61/86 اقتصادی سرمایۀ

هااای اجتماااعی و ساارمایه 9هااای جاادول براساااس داده

طبيعای باين شاهروندان تبریازی اقتصادی با داشتن قند خون

دهناد؛ اماا درباارۀ تفاوت معناداری را بين دو گروه نشان مای

شود. به عبارتی، افراد سرمایۀ فرهنگی این تفاوت مشاهده نمی

دارای سرمایۀ اجتماعی و اقتصادی باالتر نسابت باه افاراد باا

طبيعای دارناد؛ اماا در سارمایۀ تار، قناد خاون ميانگين پاایين

شود. فرهنگی این تفاوت مشاهده نمی

اسواس‌‌‌طبیعوی‌بور‌‌‌بینی‌عضوشدن‌در‌گروه‌قند‌خون‌‌‌پیش

‌ها‌سرمایه

های شانس عضوشدن افراد در گاروه بينی نسبت برای پيش

و فرهنگای اجتمااعی، هاای طبيعی برحسب سرمایه قند خون

اقتصادی از آزمون رگرسايون لجساتيک اساتفاده شاده اسات.

,= 000/0اجتماعی ) متغير سرمایۀ 4های جدول براساس داده

Sig 1/69=wald،) 064/0فرهنگااااای ) سااااارمایۀ=, Sig

8/3=wald و سارمایۀ ) ( 063/0اقتصاادی=, Sig 1/4=wald )

تبریازی بودن قناد خاون شاهروندان طبيعی رابطۀ معناداری با

هاای ازای یک واحد افزایش در سارمایه ای که به گونه دارند؛ به

بودن قند خون به ترتيب طبيعی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی،

متغيرهاای شاود. در مجماوع، برابر می 992/8، 832/8، 013/8

هااای اجتماااعی، فرهنگاای و اقتصااادی براساااس ساارمایه

های کاکس و اسانل و نگلکار ، قادرناد باه ترتياب شاخص

بودن قند خاون شاهروندان طبيعی از تغييرات 908/0و 816/0

3هاای جادول عاالوه براسااس داده باه تبریزی را تبيين کنند.

طبيعای، حساسيت الگو در تشاخيص افاراد دارای قناد خاون

% 1/89طبيعای، %، در تشخيص افراد دارای قند خون غير1/31

% است.12و در مجموع

‌ها‌سرمایه‌براساس‌خون‌قند‌بودن‌‌طبیعی‌‌یکلجست‌یونرگرس‌تحلیل‌-‌4جدول

‌B‌S.E‌Wald Df‌Sig Exp(B)‌

013/8 000/0 8 119/69 083/0 016/0 اجتماعی سرمایۀ 832/8 064/0 8 898/3 024/0 843/0 فرهنگی سرمایۀ

992/8 063/0 8 138/4 896/0 613/0 اقتصادی سرمایۀ 000/0 000/0 8 138/90 004/6 -893/88 مقدار ثابت

‌


‌

طبیعی‌یراز‌غ‌طبیعی‌با‌قند‌خون‌‌افراد‌یصدر‌تشخ‌یکلجست‌رگرسیون‌الگوی‌-‌8جدول

‌شده‌مشاهده موردانتظار

‌بینی‌صحیح‌درصد‌پیش‌طبیعی‌قند‌خون‌غیر‌طبیعی‌قند‌خون‌

1/31 4 969 طبيعی قند خون

1/89 1 30 طبيعی غير خون قند

0/12 بينی کل درصد پيش

طبیعوی‌براسواس‌‌‌‌بینی‌عضوشدن‌در‌گروه‌قند‌خوون‌‌‌پیش

‌های‌اجتماعی‌و‌فرهنگی‌ابعاد‌سرمایه

های شانس عضوشدن افراد در گروه قند بينی نسبت برای پيش

زنادگی، رزشاجتماعی )ا طبيعی برحسب ابعاد سرمایۀ خون

در مشاارکت اعتمااد، و امنيات احسااس اجتمااعی، عامليت

کااری( و روابا و تناوع تحمل اطرافيان، با تعامالت جامعه،

از آزماون سرمایۀ فرهنگای )عينای، نهاادی و تجسامی( نياز

هاای رگرسيون لجستيک اساتفاده شاده اسات. براسااس داده

(،Sig 319/1=wald ,= 003/0زنادگی ) ، بعد ارزش2جدول

بعاد (،Sig 983/1=wald ,= 004/0اجتمااعی ) عامليت بعد

بعاد (،Sig 131/9=wald ,= 043/0اعتماد ) و امنيت احساس

بعاد ( وSig ،689/3=wald = 009/0جامعاه ) در مشاارکت

رابطاۀ معنااداری (Sig 066/1=wald ,= 003/0تنوع ) تحمل

ر ابعااد تبریزی دارند؛ اما د بودن قند خون شهروندان طبيعی با

( و روابا Sig 821/0=wald ,= 016/0اطرافياان ) باا تعاامالت

( رابطاۀ معنااداری را نشاان Sig 833/8=wald ,= 833/0کاری )

Sig ,= 098/0دهد. در ابعاد سرمایۀ فرهنگی نيز بعد عينای ) نمی

241/4=wald ( و بعاد تجسامی )046/0 =, Sig 882/4=wald )

تبریازی ن قنادخون شاهروندان باود طبيعای رابطۀ معناداری را با

( Sig 333/8=wald ,= 831/0دهندۀ اما در بعد نهاادی ) نشان می

شود. در مجموع، ابعاد متغير سارمایۀ ای مشاهده نمی چنين رابطه

هاای کااکس و اسانل و اجتماعی و فرهنگی براسااس شااخص

درصاد از تغييارات 960/0و 819/0قادرند به ترتياب نگلکر ،

عالوه به تبریزی را تبيين کنند. شهروندان د خونبودن قن طبيعی

حساسيت الگو در تشخيص افاراد 1های جدول براساس داده

%، در تشخيص افراد دارای قناد 3/31طبيعی، دارای قند خون

% است.6/13% و در مجموع، 1/89طبيعی، خون غير

‌یو‌فرهنگ‌یاجتماع‌های‌سرمایه‌دابعا‌براساس‌خون‌قند‌بودن‌طبیعی‌‌یکلجست‌یونرگرس‌تحلیل‌-‌6جدول

‌B‌S.E‌Wald Df‌Sig Exp(B)‌ 304/8 003/0 8 319/1 022/0 812/0 زندگی ارزش

823/6 004/0 8 983/1 039/0 839/0 اجتماعی عامليت

809/8 043/0 8 131/9 860/0 331/0 اعتماد و امنيت احساس

063/8 009/0 8 689/3 431/0 306/8 جامعه در مشارکت

081/8 016/0 8 821/0 043/0 081/0 اطرافيان با التتعام

603/6 003/0 8 066/1 021/0 830/0 تنوع تحمل

331/0 833/0 8 833/8 031/0 049/0 کاری رواب

482/8 098/0 8 241/4 828/0 941/0 بعد عينی

811/8 831/0 8 333/8 868/0 818/0 بعد نهادی

406/8 046/0 8 882/4 822/0 991/0 بعد تجسمی

006/0 000/0 8 808/69 946/8 -436/2 مقدار ثابت

‌

‌

8933بهار ،اول شماره (،11) پياپی شماره ،و یکم سی سال کاربردی، شناسی جامعه 61

‌

‌طبیعی‌یراز‌غ‌طبیعی‌‌خون‌قند‌با‌افراد‌تشخیص‌در‌لجستیک‌رگرسیون‌الگوی‌-‌3جدول


‌بینی‌صحیح‌درصد‌پیش‌طبیعی‌قند‌خون‌غیر‌طبیعی‌قند‌خون‌




طبیعوی‌براسواس‌‌‌‌بینی‌عضوشدن‌در‌گروه‌قند‌خوون‌‌‌پیش

‌مجموع‌متغیرهای‌پژوهش

ای )تحصايالت، جنسايت، برای کنترل اثار متغيرهاای زميناه

و خاون بودن قناد طبيعی وضع تأهل، محل تولد( بر وضعيت

های اجتماعی، فرهنگای و اقتصاادی باا تصریح رابطۀ سرمایه

بودن قند خون، از آزمون رگرسيون لجساتيک اساتفاده يعیطب

گاناۀ اجتمااعی، های سه شد. طی این آزمون عالوه بر سرمایه

شناختی در الگاو وارد فرهنگی و اقتصادی، متغيرهای جمعيت

در مجماوع ساه متغيار 1هاای جادول شدند. براسااس داده

سرمایۀ اجتماعی، سرمایۀ اقتصاادی و تحصايالت )در بااالی

شاهروندان خاون باودن قناد طبيعای یپلم و دانشاگاهی( باا د

تبریزی رابطۀ معناداری دارند؛ اما جنسيت و وضاعيت تأهال،

1 جادول یها داده دهد. براساس رابطۀ معناداری را نشان نمی

سارمایۀ (،Sig 3/98=wald,=000/0اجتمااعی ) سرمایۀ متغير

تحصااايالت دیاااپلم (،Sig 3/3=wald,=083/0اقتصاااادی )

(009/0=,Sig 8/3=wald و تحصاااااايالت دانشااااااگاهی )

(082/0=,Sig 1/3=waldرابطۀ ،) قند بودن طبيعی با معناداری

واحاد یاک ازای باه کاه ای گوناه باه دارناد؛ شهروندان خون

اقتصاادی، تحصايالت سارمایۀ اجتماعی، سرمایۀ در افزایش

باه خاون قناد باودن طبيعای دیپلم و تحصيالت دانشاگاهی،

در. شااود ماای براباار 842/0و 031/2 ،403/8 ،803/8 ترتيااب

نگلکار ، و اسانل و کااکس یهاا براساس شاخص مجموع،

و تحصايالت اقتصاادی سارمایۀ اجتماعی، سرمایۀ متغيرهای

قند خون کنندگی متغير وابستۀ ميزان تببين دیپلم و دانشگاهی،

دهناد کاه درصد افازایش مای 91/0و 681/0 را به ترتيب به

ای تحصيالت با احتسااب شااخص متغير زمينهدهد نشان می

درصد بر 013/0و شاخص نگلکر ، 043/0اسنل، و کاکس

اند. کنندگی افزوده قدرت تببين

‌مستقل‌متغیرهایمجموع‌‌براساس‌خون‌قند‌بودن‌طبیعی‌‌یکلجست‌یونرگرس‌تحلیل‌-‌5جدول

B‌S.E‌Wald Df‌Sig Exp(B)‌

803/8 000/0 8 431/98 081/0 800/0 اجتماعی سرمایۀ

843/8 021/0 8 940/9 012/0 893/0 فرهنگی سرمایۀ

403/8 083/0 8 131/3 840/0 9400 اقتصادی سرمایۀ

031/2 009/0 8 031/3 331/0 108/8 تحصيالت دیپلم

842/0 082/0 8 142/3 134/0 368/8 تحصيالت دانشگاهی

134/8 406/0 8 108/0 191/0 281/0 وضعيت تأهل

414/8 638/0 8 881/8 919/0 933/0 جنسيت

000/0 000/0 8 393/69 624/9 -310/83 مقدار ثابت

‌

63 بریزهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در شهر ت بينی سالمت جسمی، احتمال ابتال به بيماری قند خون، بر اساس سرمایه پيش

‌

طبیعی‌غیر‌از‌طبیعی‌‌خون‌قندبا‌‌افراد‌یصدر‌تشخ‌یکلجست‌رگرسیون‌الگوی‌-‌9جدول


بینی‌صحیح‌درصد‌پیش ‌طبیعی‌قند‌خون‌غیر‌طبیعی‌قند‌خون‌




‌نتیجه

ای زیساتی نيسات و در تردیدی نيست که سالمت، تنها مقوله

عاالوه (. باه Mascionis, 2017: 565ساختار جامعه ریشاه دارد )

سالمت ی اجتماعیها کننده تعيين دهند زیادی نشان می شواهد

,Wilkinson & Marmotمی دارند )سالمت جس بر بسياری تأثير

های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بخشای (. سرمایه23 :2003

اناد کاه البتاه کمتار های ساالمت جسامانی کننده از این تعيين

ای گوناه اند. پژوهش حاضر به طور سيستماتيک بررسی شده به

هاای پزشاکی ای از نتایج آزمایش متفاوت و با استفاده از آميزه

پاژوهش، تاالش کارده هاای نامه پرسش های حاصل از تهو یاف

آمده به شر زیر دست است این رابطه را واکاوی کند. نتایج به

شوند: بررسی می

قنااد خااون باه ابااتال مياازان توصايفی، یهااا یافتااه براسااس

آماار باا یافته این. است %8/83 با برابر شهروندان بين طبيعی غير

ساال 81 باالی جمعيت بين آن انميز که ایران در دیابت رسمی

فار و الفتای کناد ) می تأیيد را آن و است منطبق است،% 86 با برابر

رسامی اند آمار تفاوت. (8934؛ محمودی و علوی، 8932همکاران،

از شااید حاضار، پاژوهش توصيفی یها یافته با ایران در دیابت

د خاون قن بودن طبيعی محدودۀ از خارج که امر نشتت بگيرد این

دیابات به ابتال معنای به لزوماً حاضر، پژوهش پاسخگویان برای

رفتارهاا وها رویه و عادات برخی از ناشی ممکن است و نيست

باشد. بوده گيری خون از قبل ساعات در

بار معنااداری تاأثير اجتمااعی سارمایۀ ،هاا یافتاه براساس

اجتمااعی، سارمایۀ افازایش طی آن با و دارد جسمی سالمت

افازایش طبيعای قناد خاون گروه در عضوشدن شانس نسبت

رارانای امينی لحاظ تجربی با نتایج پژوهش به این یافته . یابد می

(، نارایاااان1997همکااااران ) و (، کااااواچی8930و همکااااران )

هماهناگ اسات کاه ( 2008) جاوردن و( 1996) ماوزر ،(2000)

شاتر دهناد سارمایۀ اجتمااعی بيشاتر سابب ساالمت بي نشان مای

پژوهش حاضر مبنی بر رابطۀ معناادار سارمایۀ شود. یافتۀ دیگر می

پاژوهش اجتماعی و سالمت جسامی، تأیيدکننادۀ مباانی نظاری

هاای کاه برمبناای آن، شابکه ( اسات 2000ویژه رویکرد پاتنام ) به

و سااالمتی اضااطراب، تقویاات معيارهااای بااا کاااهش اجتماااعی

کاردن تار ر و فعاال تا مناسب بهداشت، تقاضای خدمات بهداشتی

شوند. بدن، سبب بهبود سالمت می دفاعی سيستم

معناداری تأثير فرهنگی پژوهش، سرمایۀ های براساس یافته

فرهنگای، سارمایۀ افازایش طای آن باا و دارد جسمی سالمت بر

افازایش طبيعای قناد خاون گاروه در عضوشادن شاانس نسبت

و زاده ش عبااس لحااظ تجربای نتاایج پاژوه این یافته باه . یابد می

کند که نشان دادند سارمایۀ فرهنگای را تأیيد می( 8936) همکاران

شاود. سبب بهبود و تقویت ساالمت و مادیریت بهتار بادن مای

ویاژه پژوهش و به مبانی نظری با نظری لحاظ عالوه، این یافته به به

منطبق است که برمبنای آن سرمایۀ فرهنگی ( 1977) نظریۀ بوردیو

های شاناختی سابب موفقيات تحصايلی وان و مهارتبا افزایش ت

و اطالعاات افزایش سبب فرهنگی شود. بر این اساس، سرمایۀ می

و اطالعاات کاه افارادی و شاود مای شاهروندان شناختی توانایی

نسابت بيشاتری حساسايت باشند، داشته باالتری شناختی توانایی

خاود دارناد و باه هماين دليال از رفتارهاای سالمت جسمی به

کنند. همانناد دهندۀ ریسک ابتال به قند خون، خودداری می افزایش

های گازدار یاا تحمال رویۀ شيرینی، مواد قندی، نوشابه مصرف بی

شود. های شدید که سبب اختالل در ترشح انسولين می گرسنگی

ها، متغيرهای جمعيتی جنسيت و تأهل، تأثير براساس یافته

‌

‌


‌

ر خاص ابتال به قند خاون طو معناداری بر سالمت جسمی یا به

طاور ندارند. این یافته به این معناسات کاه زناان و ماردان باه

عالوه، افاراد یکسان در معرض ابتال به قند خون قرار دارند. به

متأهل و مجرد تفاوتی در ابتال به قند خون ندارناد؛ اماا متغيار

تحصيالت اثر معناداری بر ابتال به قند خون دارد و طی آن باا

شاانس نسابت دیاپلم باه دیپلم زیر از تحصيالت سطح رتغيي

شود؛ اما با می برابر طبيعی، شش قرارگرفتن در گروه قند خون

تغيير تحصيالت از کمتر از دیپلم باه تحصايالت دانشاگاهی،

تغييااربااا یسااهمقا درطبيعاای ) شااانس عضوشاادن در گااروه

کااهش پيادا ( دیاپلم تحصايالت باه دیاپلم زیر از تحصيالت

شود. در تبياين و توجياه ایان یافتاه برابر می 842/0کند و می

فعلای ( با توجه به وضاعيت 8توان به دو عامل اشاره کرد: می

طاور که طی آن ميزان بيکاری باين تحصايلکردگان باه جامعه

(، ایان 8932درتومی و همکااران، ای رو به افزایش است ) سابقه بی

بار روانای و یروح های امر سبب واردشدن فشارها و استرس

این گروه و درنتيجه ایجاد اختالالت ترشاح انساولين در آناان

( مقایسۀ گروه با تحصيالت دانشگاهی و گروه با 6شده است.

تحصيالت دیپلم در شاخص قند خون باا کنتارل متغيار سان

طور معناداری بيشتر از گروه کنندۀ آن است که سن آنان به بيان

جه باه اینکاه ساالمت جسامی با تحصيالت دیپلم است. با تو

طور عام و ابتال به اختالالت ترشح انساولين یاا هماان قناد به

پژوهش خون، پيوند نزدیکی با باالتر رفتن سن دارد، این یافتۀ

توان ناشی از باالتربودن سن دانست. را می

‌پژوهش‌پیشنهادهای‌

با توجه باه تاأثير سارمایۀ اجتمااعی بار ساالمت جسامی، -

شود به مقولۀ سرمایۀ اجتماعی بيش از پيش توجاه پيشنهاد می

ویژه ازطریق نهادهاای فرهنگای های ارتقای آن به شود و شيوه

ها، رسانه و خاانواده مادنظر مانند آموزش و پرورش، دانشگاه

قرار گيرد.

با توجه به تأثير سرمایۀ فرهنگای بار ساالمت جسامی، -

ی کشور همچاون های فرهنگ شود نهادها و دستگاه پيشنهاد می

ها به آموزش و ارتقاای ها و رسانه آموزش و پرورش، دانشگاه

منزلۀ مهارت اساسی زندگی توجه کنند. این سرمایۀ فرهنگی به

تاوجهی در رشاد و گساترش هاای جالاب ها ظرفيات دستگاه

گذاری بر این مقولاۀ سرمایۀ فرهنگی دارند و قادرند با سرمایه

امعه از مزایای متعادد آن، اثار مهم، عالوه بر برخوردارکردن ج

معنادار آن بر سالمت جسمی را نياز افازایش دهناد و از ایان

هاای مهام حاوزۀ طریق به تساکين یاا رفاع یکای از دغدغاه

سالمت، پاسخ مثبت دهند.

با توجه به تأثير سرمایۀ اقتصادی بر سالمت جسامانی، الزم -

قادرت است مستوالن اقتصادی کشور به ثبات اقتصادی، افازایش

هاای خرید و ایجاد بسترهای افازایش اشاتغال و گساترش بيماه

.اجتماعی بيش از پيش توجه کنند

منابع

عساگرزاده، گرگری، ب. و علی ؛ پورقاسم.خياوی، و آقامحمدی

باار اساايدفوليک مصاارف تااأثير(. »8930الااف. )

و مقاومت انسولينی خون، قند کنترل های شاخص

مجلاۀ ، «6 ناوع دیابتی يمارانب در ليپيدی پروفایل

علاوم ایاران، دانشاگاه متابوليسم و ریز درون غدد شااهيد درمااانی ااا بهداشااتی خاادمات و پزشااکی

.920-934، ص 4، ش 89د بهشتی،

نظاری بررسای (. »8911تنهایی، . و حضارتی، ز. ) ابوالحسن

، «ایاران جامعاۀ در اجتمااعی سرمایۀ یها پژوهش

.63-36، ص 8ش ،8د ،رفتاری علوم فصلنامۀ

(. »8932شاکری، .. و حساينی، م. ) ؛؛ کرمای، م. .فر، م الفتی

خطر عوامل و دیابت بيماری مزمن شيوع عوارض

مرکاز باه کنناده مراجعاه در بيمااران آن با مرتب

دانشااکدۀ علماای مجلااۀ، «هماادان شااهر دیاباات-14، ص 6 ، ش63 ، دهمادان مامائی و پرستاری

10.

رابطااۀ»(. 8930) . رفيعاای، م. و وی،موساا ؛.م راراناای، اميناای

،«ایاران در اجتمااعی ساالمت با اجتماعی سرمایۀ

‌


‌

، 88س ،اجتماعی رفاه پژوهشی - علمی فصلنامۀ

.609-661، ص 46ش

رابطااۀ ساارمایۀ اجتماااعی بااا » (.8930یاازدی، هااا. ) باااقری

خطرپاااذیری در دانشاااجویان دانشاااگاه عالماااه

، 88، س عیاجتماا رفاه فصلنامۀ، «طباطبایی تهران

.669-630، ص 48ش

نااابرابری(. »8939نااژاد، ز. ) صااالحی صااالحيان حياادری، . و

جامعاه؛ ارزیاابی برای ساالمت تهدیدی درآمدی

باا ایاران در ساالمت و درآمد رابطۀ توزیع مجدد

رفااه پژوهشای - علمای فصلنامۀ، «نوین رویکرد .1-92 ، ص39، ش 84س ،اجتماعی

(. 8932السااداتی، س. ) ملاک ، م. وفار ؛ ساليمی .لفا ،درتومی

، «ایاران کاار بازار در شغل -تحصيل ناهمخوانی»

، 64س ،ایمنطقاه توساعۀ و اقتصاد هایپژوهش

.21-34، ص 84ش

گاايالن، ن؛ قاساامی، ر. رشااادت، س. و رجباای، س. رجباای

بررسی رابطۀ باين سارمایۀ اجتمااعی و (. »8936)

مجلۀ، «کيفيت زندگی مرتب با سالمت در معلمان، ص 11، ش 68د زنجاان، پزشکی علوم دانشگاه

801-33.

باا فرهنگی ۀسرمای ۀرابط»(. 8918) .غ خوشفر، م. و پور، شارع

شاهر ماوردی ۀمطالعا ؛ جواناان اجتمااعی هویت

ص ، 60 ش ،80 د ،اجتمااعی علاوم نامۀ ،«تهران

841-899.

اعیاجتم یها کنندهتعيين(. »8939) واعظی، . طالبی، الف. و

: تاالسامی بيماری به مبتال زنان دیدگاه از سالمت

ارتقاای و بهداشات آماوزش ، «کيفای مطالعۀ یک .3-82، ص 8، ش 6 ، دایران سالمت

کوهی، . و سعادتی، م. ؛علمداری، ف. ؛ اقدسی.زاده، م عباس

و فرهنگای اجتمااعی، های سرمایه تأثير(. »8936)

بين در بدن مدیریت بر روانی سالمت و اقتصادی

دانشاکدۀ اجتمااعی علوم مجلۀ، «تبریز شهر زنان، مشاهد فردوسای دانشاگاه انسانی علوم و ادبيات

.831-669 ، ص80ش

سرمایۀ(. »8939؛ خاکپور، س. و فتحی، س. ).عليرضانژاد، س

باار ای مطالعااه :خااانواده در جنساايت و اقتصااادی

، «تهاران شاهر هاای خاانواده در مالی منابع کنترل

ش ،اجتمااعی توساعۀ و رفاه ریزی برنامه فصلنامۀ

.831-830، ص 68

،«آن مولاد منابع و فرهنگی سرمایۀ سازۀ» (.8911) غ. غفاری،

ص ،6، ش 86د ،اجتمااعی علاوم آماوزش رشد

68-86.

مهادوی، واعا ؛م. الکاه، مرادی ؛م. الری، ؛ اسدی.م نژاد، فرشته

اميد برآورد(. »8913م. ) افکاری، ع. و متوليان، ؛م.

بار ماؤثر اجتمااعی عوامل با آن ارتبا و زندگی

شاهر مختلاف منااطق شهری جمعيت در سالمت

ش ،تزکياه و طب فصلنامۀ، «8911 سال در تهران

.63-40ص ،11

باه مباتال بيماران تجارب(. »8934و علوی، م. ) .محمودی، ع

مطالعاۀ یک: دیابت کنترل از سالمت تيم و دیابت

، ص9 ش 4 د ،ساالمت یارتقاا مدیریت، «کيفی

10-10.

www.amar.org.ir(. 8932) .ایران آمار مرکز

Abel, T. & Fröhlich, K. (2012) “Capitals and Capabilities: Linking Structure and Agency to Reduce Health Inequalities.” Social Science and Medicine, 74 (2): 236-244.

Almedom, A. M. (2005) “Social Capital and Mental Health: An Interdisciplinary Review of Primary Evidence.” Social Science and Medicine, 61: 943–964.

American Diabetes Association. (2009) Diagnosis and Classification of Diabetes Mellitus. Diabetes Care. 32 Suppl 1: S62-7.

American Diabetes Association. (2013) Economic Costs of Diabetes in the U.S. in 2012. Diabetes Care. 36 (4): 1033-1046.

Anderson, M. L. & Taylor, H. F. (2012) Sociology: The Essentials. United States: Wadsworth Cengage Learning.

Ashutosh, V. (2000) “Ethnic Conflict and Civic Life: Hindus and Muslims in India.” New Haven, Conn: Yale University press.

Bourdieu, P. (1986) “The Forms of Capital.” in

Richardson, J. (ed), Handbook of Theory and

Research for the Sociology of Education.

http://www.amar.org.ir/

‌

‌


‌

Westport, CT: Greenwood. 241–258. Bourdieu, P. (1977) “Cultural Reproduction and Social

Reproduction.” In: Karabel, J. & Halsey, A.

H. (Eds.) Power and Ideology in Education.

New York: Oxford University Press, 487-511.

Brinkerhof, D. B. White, L. K. Ortega, S. T. & Weitz,

R. (2011) Essentials of Sociology. United

States: Wadsworth Cengage Learning.

Burdge, R. J. (1969) “Levels of Occupational Prestige

and Leisure Activity.” Journal of Leisure

Research, 1: 262-274.

Capron, C. & Duyme, M. (1989) “Assessment of

Effects of Socioeconomic Status on IQ in a

Full Cross-Fostering Study.” Nature, 17: 552-

553.

Christensen, V. T. (2011) “Does Parental Capital

Influence the Prevalence of Child Overweight

and Parental Perceptions of Child Weight-

Level.” Social Science and Medicine, 79: 469-

477.

Cockerham, W. C. (2005) “Health Lifestyle Theory

and the Convergence of Agency and

Structure.” Journal of Ilealth and Social

Behavior, 46: 51-67.

Cockerham, W. C. (2010) “Ilealth Lifestyles: Bringing

Structure Back.” in William Cockerham (Ed.),

The New Blackwell Companion 10 Medical

Sociology. Wiley-Blackwell UK: Oxford.

159–183.

Cockerham, W. C. (2013) Medical Sociology on the

Move: New Directions in Theory. University

of Alabama at Birmingham. Birmingham AL

USA.

Cochran, W. (1977) Sampling Techniques, New York:

Wiley Publishers.

Durkheim, E. (1897) Suicide: A Study in Sociology.

Glencoe, IL: Free Press.

Ferlander, S. (2007) “The Importance of Different

Forms of Social Capital for Health.” Acta

Sociologica, 50: 115-128.

Gontijo, D. T. (2010) “Social Determinants of Health:

Perspective for Understanding the

Relationship between Processes of Social

Exclusion and Equity in Health.” Available at:

http://www.fen.ufg.br/revista/v12/n1/v12n1a0

1-en.htm.

Guariguata, L. (2012) “By the Numbers: New

Estimates from the IDF Diabetes Atlas

Update for 2012.” Diabetes Res Clin Pract,

98 (3): 524-525.

Homedes, N. & Ugalde, A. (2005) “Why Neoliberal

Health Reforms Have Failed in Latin

America.” Health Policy, 71: 83-96.

Hu, F. Niu, L. C. R. Ma, Y. Qin, X. & Hu, Z. (2015)

“The Association between Social Capital and

Quality of Life among Type 2 Diabetes

Patients in Anhui Province, China: A Cross-

Sectional Study.” BMC Public Health, 15:

786.

Hyyppa, M. T. & Mäki, J. (2001) “Individual-Level

Relationships between Social Capital and

Self-Rated Health in Bilingual Community.”

Preventive Medicine, 32: 148-155.

Ishham, J. (1999) The Effect of Social Capital on

Technology Adoption. New York Processed:

Institute for Innovation in Social Policy.

Ishham, M. K. Merlo, J. Kawachi, I. Lindström, M. &

Gerdtham, U. G. (2006) “Social Capital and

Health: Does Egalitarianism Matter? A

Literature Review.” International Journal for

Equity in Health, 5: 1-28.

Jordan, B. (2008) “The Place of ‘Place’ in Theories of

Poverty: Mobility, Social Capital and Well-

Being.” Cambridge Journal of Regions,

Economy and Society, 1: 115-129.

Kawachi C. & Berkman, L. (2000) “Social Cohesion,

Social Capital and Health.” Social

Epidemiology, 25: 174-190.

Kawachi, I. Kennedy, B. P. Lochner, K. & Prothrow-

Smith, D. (1997) “Social Capital, Income

Inequality and Mortality.” American Journal

of Public Health, 87: 1491–1498.

Kawachi, I. Kennedy, B. P. & Glass, R. (1999a)

“Social Capital and Self Rated Health: A

Contextual Analysis.” American Journal of

Public Health, 89: 1187-1193.

Kawachi, I. Kenedy, B. P. & Wilkinson, R. (1999b)

“Crime, Social Disorganization and Relative

Deprivation.”. Soc Sci Med, 48: 719-31 at

Berkman, Lisa (2002). Social Epidemiology,

Oxford University Press.

Kendal, D. (2011) Sociology in Over Times, The

Essentials. United States: Wadsworth

Cengage Learning.

Keyvanara, M. Afshari, M. & Dezfoulian, E. (2018).

“The Relationship between Social Capital and

Quality of Life among Patients Referring to

Diabetes Centers in Isfahan.” Journal of

Diabetes Research, Available at:

https://doi.org/10.1155/2018/9353858.

Kimmel, M. & Aronson, A. (2012) Sociology Now.

United States: Wadsworth Cengage Learning.

Lichter, D. T. & Crowley, M. L. (2002) “Poverty in

America: Beyond Welfare Reform.”

Population Referenve Bureau, 57(2):1-36.

Macionis, J. (2017) Sociology. NewYork: Pearson.

Marmot, M. G. (2004) The Status Syndrome: How

Your Social Standing Directly Affects Your

Health and Life Expectancy. London:

Bloomsbury.

Martineao, P. (1958) “Social Class and Spending

Behavior.” Journal of Marketing, 23: 121-

130.



https://doi.org/10.1155/2018/9353858

‌


‌

Moradi, Y. Nasehi, M. Asadi-Lari, M. Khamseh, M. E.

& Baradaran, H. R. (2018) “The Relationship

between Social Capital Components and

Control of Type 2 Diabetes: A Path Analysis

Model.” Medical Journal of the Islamic

Republic of Iran (MJIRI). 31.21.

Moser, C. (1996) Confronting Crisis: A Comparative

Study of Household Responses to Poverty and

Vulnerability in Four Poor Urban

Communities. Environmentally Sustainable

Development Studies and Monographs Series

8, Washington D. C: World Bank.

Narayan, D. (2000) Voices of the Poor. New York:

Oxford University Press.

Niles, F. S. (1981) “Social Class and Academic

Achievement: A Third World

Reinterpretation.” Comparative Education

Review, 25 (3): 419-430.

Nyqvist, F. (2005) “Social Capital and Health–A

Research Overview.” Social Vetenskaplig

Tidskrift, 1: 75-89.

Onyw, J. & Bullen, P. (2000) “Measuring Social

Capital in Five Communities.” The Journal of

Applied Behavioral Seience, 36 (1): 23-42.

Putnam, R. (2000) Bowling Alone: The Collapse and

Revival of American Community. New York:

Simon and Schuster.

Ritzer, G. & Ryan, M. (2011) The Concise

Encyclopedia of Sociology. West Sussex:

Wiley Publishing.

Rose, R. (2000) “How Much Does Social Capital Add

to Individual Health? A Survey Study of

Russians.” Social Science and Medicine, 51:

1421–1435.

Shepard, J. M. & Greene, R. W. (2002) Sociology and

You. NewYork: McGraw Hill.

Weaver, R. Lemonde, M. Payman, N. & Goodman, W.

(2014) “Health Capabilities and Diabetes

Self-Management: The Impact of Economic,

Social and Cultural Resources.” Social

Science & Medicine, 102?: 58-68.

Whiting D. R. Guariguata, L. Weil, C. & Shaw, J.

(2011) “IDF Diabetes Atlas: Global Estimates

of the Prevalence of Diabetes for 2011 and

2030.” Diabetes Res Clin Pract, 94 (3): 311-

321.

Wild, S. Roglic, G. Green, A. Sicree, R. & King, H.

(2004) “Global Prevalence of Diabetes:

Estimates for the Tear 2000 and Projections

for 2030.” Diabetes Care, 27 (5): 1047-1053.

Wilkinson, R. G. (2005) The Impact of Inequality.

London: New Press.

Wilkinson, R. (1996). Unhealthy Societies: The

Afflictions of Inequalities. London: Routledge.

Wilkinson, I. R. & Marmot, M. (2003) Social

Determinants of Health: The Solid Facts.

World Health Organization.

‌

‌


‌

prediction of physical health (the risk of developing...

Documents