Global Positioning SystemGlobal Positioning System• 1. Wat is GPS

– Gps uitleg – Onnauwkeurigheden

• 2. Cartografie– 2.1 Kaartdatum– 2.2 kaartprojectie– 2.3 Geografisch coordinaten systeem– 2.4 Geodetisch– 2.5 Soorten kaarten– 2.6 Scannen en calibreren

• 3 Werking GPS ontvanger– Wat kan je eigenlijk met een GPS ontvanger?– En in de praktijk.

• 4. Hoe navigeren met een GPS– 4.1. GPS functies – 4.2. Schermen van de GPS– 4.3. Koppeling met computer

1. Wat is GPS1. Wat is GPS

•Global Positioning System,

• 24 satellieten

• zeer nauwkeurig , driedimensionaal , plaatsbepalings- en navigatiesysteem.

• Galileo : 2008 (?)

Gps Gps uitleguitleg

•minimaal het signaal van vier satellieten

•Hoe meer signalen van satellieten worden ontvangen, des te nauwkeuriger de meting

PlaatsbepalingPlaatsbepaling

PlaatsbepalingPlaatsbepaling

PlaatsbepalingPlaatsbepaling

OnnauwkeurighedenOnnauwkeurigheden• Atmosferische omstandigheden

• Selective Availability (SA), is sinds 2000 uitgeschakeld

• Nauwkeurigheid meestal 10 – 15 meter. Met Egnos 3-5 Meter

• Kan wegvallen in bosachtige omgeving of in kloven

• Waas (Wide Area Augmentation System) en • Egnos (European Geostationary Navigation Overlay System)

(aparte satellieten) <5meter

2. Cartografie2. Cartografie

• Kaartdatum

• Kaartprojectie

• Coördinaten systeem: geografisch of vierkantennet

2.1 Kaartdatum2.1 Kaartdatum

• Kaartdatum is welke ellipsoïde men kiest om de (onregelmatige) bolvorm van de aarde weer te geven

• Standaard is WGS84 en dat zal je steeds meer zien.

• De kaartdatum bepaalt de plaats van de lat/long en lokale grid systemen.

• In een GPS kan je vaak kiezen uit meer dan 100 datums.

• Kies bij twijfel voor WGS84

2.2 kaartprojectie2.2 kaartprojectie

• Projectie is hoe men de bolvorm omzet naar het platte vlak

• Grid systemen zijn gebaseerd op deze projectie: UTM en Dutch grid (topografische kaarten)

2.3 Geografisch coordinaten 2.3 Geografisch coordinaten systeemsysteem

• denkbeeldig netwerk van lijnen : meridianen en parallellen.

• Meridianen zijn de lijnen die verticaal lopen en op de polen samen komen. verdeelt de aardbol in twee delen, het westelijk en het oostelijk halfrond. Van daaraf wordt geteld tot 180° westerlengte (WL) en 180° oosterlengte (OL).

• Parallellen : evenwijdig aan de evenaar verdeelt de aarde in het zuidelijk en het noordelijk halfrond. Van daaraf wordt geteld tot 90° noorderbreedte (N) en 90° zuiderbreedte (S)

• Hiermee kan dus elke positie op aarde bepaald worden met een breedte- en een lengtegraad. elke graad onderverdeeld in 60 minuten en ook nog in seconden. Als men dus een plek op aarde wil aangeven wordt eerst de breedte en daarna de lengte opgegeven,

2.4 Geodetisch 2.4 Geodetisch

• UTM• Dutch grid of RD coordinaten• Wordt gebruikt voor topografische

kaarten dus alle landkaarten • Herkenbaar aan de vierkantjes op de

kaartZijn een km groot

2.5 Soorten kaarten2.5 Soorten kaarten

• Raster kaarten

• Vector kaarten (verschillende lagen)

• Satelliet: Google Earth

2.6 Programma, scannen en 2.6 Programma, scannen en calibrerencalibreren

• OziExplorer, Fugawi,…..

• De scanner, A4.

• Software: Photoshop, Paintshop Pro Stich software w.o. Stichmap

• Kalibreren

3 Werking GPS ontvanger3 Werking GPS ontvanger

• Wat kan je met een GPS ontvanger

• Hoe navigeren met een GPS

Wat kan je eigenlijk met een Wat kan je eigenlijk met een GPS ontvangerGPS ontvanger??

• De GPS ontvanger meet je positie en als je beweegt de wijziging in je positie.

• zien waar je bent, je positie in lengte en breedte en waar je bent op de kaart.

• Zien waar je heengaat, de snelheid waarmee en de richting. Tracken/plotten

• Een route uitstippelen naar een bekend punt . geeft de richting aan die je moet gaan (bearing), de afwijking van je koers (XTE)de snelheid(VMG) wanneer je aankomt (ETA)

• Vastleggen van punten (waypoints). Bijvoorbeeld waar je je auto geparkeerd hebt

• De GPS houdt bij hoe je gegaan bent (track). Je kan dan altijd op je ‘schreden terugkeren’ (track back functie)

En in de praktijk.En in de praktijk.

• GPS ontvangers worden vooral veel gebruikt door fietsers en wandelaars als ze hun route van tevoren uitstippelen en met de GPS in de hand hun route (eventueel zonder kaart) lopen. Ook kan je achteraf je track inlezen en precies zien wat je gedaan hebben.

• Via internetsites kun je de waypoints downloaden en naar je GPS uploaden.

• Geocaching (www,geocaching.be) met een gps een ‘schat’ opzoeken kompleet met opdrachten

4. Hoe navigeren met een 4. Hoe navigeren met een GPSGPS

• Uitleg van een aantal termen GPS functies

• Losse waypoints of routes

• Gebruik kaarten

4.1 GPS functies4.1 GPS functies• Instellingen/Set Up/Interface

• Tijdsaanduiding; mogelijkheid plaatselijke tijd in te stellen; normaal is UTC (UTC + 2 uur = zomertijd) 24 uurs aanduiding of AM/PM (12uurs)

• Eenheden:Snelheid en afstanden: KM

• Noorden: Ware noorden of magnetische noorden. Het handigste is de instelling van het ware Noorden. Dat is meestal de stand TRUE.

• Chart datum Kaartdatum: WGS84

• Interface met computer (NMEA)

• Positie functies:

• Breedte en lengte. Mogelijkheid van verschillende instellingen in decimalen van minuten of in seconden. Ook veel andere mogelijkheden zoals o.a UTM.

GPS functiesGPS functies• Navigatiefuncties

• Hiervoor is het noodzakelijk waypoints of een route te bepalen.• COG:Koers over de grond; (Course Over Ground )• CTS: De te sturen koers naar het waypoint • BRG: Richting naar het volgende waypoint (peiling of bearing)• SOG: Snelheid over de grond (Speed Over Ground ). • VMG: Naderingssnelheid naar een waypoint (Velocity Made

Good) • DIST :Afstand tot het volgende waypoint • ETA: Expected Time of Arrival oftewel verwachte aankomsttijd,

naar eerstvolgende waypoint of naar laatste waypoint. Soms ook ETE : de te verwachte reistijd naar het eerstvolgende waypoint.

• XTE: Cross Track Error ; de afwijking van de koerslijn.

GPS functiesGPS functies• Waypoints

Functie om waypoints in te voeren, te wijzigen of te verwijderen.Waypoints kunnen aangegeven in ware positie of in koers en afstand naar het volgende waypoint (relatief dus). Vaak bestaat de mogelijkheid een waypoint direct in het geheugen op te slaan, als je er bijvoorbeeld langs gaat (Mark functie)

• RouteFunctie om een aantal waypoints in een route vast te leggen.

• Overige functiesAlarm functies. Stel er niet teveel in, want anders hoor je voortdurend gepiep.waypoint alarm (u bent in de buurt van een waypoint; afstand in te stellen)

4.2 Schermen van de GPS4.2 Schermen van de GPS

• Bij GPS ontvangers kan men kiezen uit verschillende schermbeelden. Dat verschilt per merk. Als voorbeeld nemen we de Garmin etrex Legend

• Satellietscherm: geeft aan welke satellieten getrackt worden, de positie en de nauwkeurigheid

• Het kaartscherm of positie- of plotscherm: geeft de positie waar je bent, je snelheid en je richting

• Navigatiescherm of kompas scherm. Getoond worden peiling naar waypoint(BRG), afstand tot waypoint(DIST), actuele koers (TRK), snelheid naar waypoint(VMG), actuele snelheid(SPD, SOG)Vaak wordt door middel van een pijl of kompasroos aangegeven in welke richting je moet gaan CTS.Als BRG=TRK ligt u op de koerslijn en is de afwijking (XTE) gelijk aan 0.Na passeren van een waypoint verschijnt het eerst volgende waypoint.

• tripscherm: geeft meestal snelheid, afstand en tijd en dan in verschillende vormen. • GOTO functie. U geeft dan zelf het waypoint op waar u heen wilt zonder een route te

construeren.

4.3 Koppeling met computer4.3 Koppeling met computer

• Via de seriële poort of usb met converter

• Kabels

• NMEA 0183 protocol

• Aantal GPS-en hebben ook een eigen protocol

5. Aankoopinformatie GPS5. Aankoopinformatie GPS

• Handheld of marine (scherm, batterijen), met of zonder kaart. Plotters

• Hoeveelheid beschikbare software • Aantal waypoints en routes• Back tracking• Ingebouwde kaarten• Waas en Egnos• Gebruiksgemak (toetsen, alfanumeriek)• Kompas en hoogtemeter voor specifieke

toepassingen

Aankoopinformatie GPSAankoopinformatie GPS

• Aantal kanalen12 was vroeger standaard, tegenwoordig 20 kanalen. Sirf III chipset

• TTFF, warme start• Prijzen• Gebruiksaanwijzing• Zichtbaarheid overdag• Zichtbaarheid s’nachts• Kleurenscherm

GPS , PDA , SmartphoneGPS , PDA , Smartphone

Hoofdmenu pagina’sHoofdmenu pagina’s

Satelietontvangst

Menu Navigatiescherm Tripteller Kaart Hoogte

• Satelietontvangst

• Menu

• Menu

• Navigatiescherm

Tijd bewogen

Tijd stilstand

Per seconde de afstand tussen posities

Max snelheid

Afstand afgelegd sinds laatste Reset

Gemiddelde snelheid bij beweging

Totaal afgelegde afstand

Hoogte

• Tripteller

• Kaartscherm

• Hoogte

http://www.garmin.com/garmin/cms/site/us

http://www.gps-garmin.nl/software.html

http://www.garmin.be/

http://www.oziexplorer3.com/loc/dut/oziexp_dut.html

http://www.ttqv.com/

http://www.fugawi.com/web/index-in.htm

http://www.memory-map.co.uk/

http://pathaway.com/

http://www.compegps.com/

http://www.gps-freeware.de/Beschreibung.aspx

http://www.oziexplorer3.com/eng/utilities.html

http://www.gpsbabel.org/

http://www.stitchmaps.com/

http://www.janvdh.nl/tracks%20naar%20routes.htm = omzetten van tracks naar routes

Land

Topo Garm

inMetroguid

e

City Naviga

tor

Ozi Explorer Fugawi TTQV

MemoryMap

Pathaway Destinator OZI CE

Aruba                    

Azoren                    

Bali                    

België x x x x       x    

Cambodja                    

Canarische eilanden   x     x          

Colombo                    

Cuba                    

Cyprus                    

Duitsland x x x              

Egypte                    

Estonia                    

Finland x x                

Frankrijk x x x              

Griekenland x x x           x  

Gr.Brittanië   x x       x      

Hongarijë                    

Hongkong                    

Ijsland x x                

Israel                    

Italië x       x          

Lesotho                    

Libanon                    

Madeira   x   x            

Maleisië                    

Marokko x x                

Mongolië                    

Mozambique                    

Namibië                    

Nederland x x x x            

Nepal                    

Niger                    

Oostenrijk                    

Patagonië   x                

Portugal   x x              

Rusland                    

Slovenië-Kroati-Montenegro x                  

Spanje x x x x x          

Swaziland                    

Thailand x x                

Tsjechië                    

Turkije                    

Z-Afrika                    

Zimbabwe                    

Zweden x x x              

Zwitserland x x x              

                     

                     

Mapsource Metroguide

Mapsource Topogids België

Digitale map van Sifnos van uitg. Anavasi

Mapsourcee

Mapsource

Griekenland

GPS TrackGPS Track

Stitchmap

PlusStitchGEx.wmv

Oziexplorer

GPS Track 3DGPS Track 3D

GPS Track 3D rotationGPS Track 3D rotation

GPS Track StatistiekGPS Track Statistiek

GPS Track StijgingsdiagramGPS Track Stijgingsdiagram

GPS Track KaartaanduidingGPS Track Kaartaanduiding

Zou GPS hem gered hebben ?????

Zou GPS hem gered hebben ?????