obstructive sleep apnea and snoring sleep... · 2019-04-22 · 6 what happens if i am not treated...

16
º·¤ÇÒÁâ´Â Èٹ¹ԷÃÒàǪ âç¾ÂÒºÒŨØÌÒŧ¡Ã³ ÊÀÒ¡ÒªÒ´ä·Â (´Ñ´á»Å§¨Ò¡º·¤ÇÒÁ¢Í§ÊÁÒ¤Áá¾·Ââä¨Ò¡¡ÒÃËÅѺáË‹§»ÃÐà·ÈÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Ò) Obstructive sleep apnea and Snoring ÀÒÇÐËÂØ´ËÒÂ㨢³ÐËÅѺ ¨Ò¡¡ÒÃÍØ´¡Ñé¹áÅÐÀÒÇй͹¡Ã¹ ÀÒÇÐËÂØ´ËÒÂ㨢³ÐËÅѺ ¨Ò¡¡ÒÃÍØ´¡Ñé¹áÅÐÀÒÇй͹¡Ã¹

Upload: others

Post on 14-Jan-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

º·¤ÇÒÁâ´ÂÈÙ¹Â�¹Ô·ÃÒàǪ âç¾ÂÒºÒŨØÌÒŧ¡Ã³� ÊÀÒ¡ÒªÒ´ä·Â(´Ñ´á»Å§¨Ò¡º·¤ÇÒÁ¢Í§ÊÁÒ¤Áá¾·Â�âä¨Ò¡¡ÒÃËÅѺáË‹§»ÃÐà·ÈÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Ò)

Obstructive sleep apneaand Snoring

ÀÒÇÐËÂØ´ËÒÂ㨢³ÐËÅѺ¨Ò¡¡ÒÃÍØ´¡Ñé¹áÅÐÀÒÇй͹¡Ã¹

ÀÒÇÐËÂØ´ËÒÂ㨢³ÐËÅѺ¨Ò¡¡ÒÃÍØ´¡Ñé¹áÅÐÀÒÇй͹¡Ã¹

Page 2: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

2

ความสำ�คัญ�สาเหตุ�และวิธีการรักษา

Do you snore loudly? คุณกรนเสียงดังหรือไม่? การกรนเสยีงดงัอาจเป็นสญัญาณอนัตรายบางอย่างที่บ่งบอกว่า การหายใจของคุณนั้นผิดปกติ เสียงกรนแสดงถึงการหายใจผ่านช่องคอทีแ่คบ ดงันัน้ เสียงกรนจึงเกิดจากการพยายามให้แรงดันอากาศผ่านช่องทางเดินหายใจที่แคบ ผู้ใหญ่ประมาณ 10-30% มีอาการนอนกรน โดยในผู้ชายนั้นอาจพบได้มากกว่านั้นเสียอีก โดยอาการกรนโดยเฉพาะกรนเสียงดังเป็นอาการส�าคัญของภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น (Obstructive sleep apnea; OSA)

What is Obstructive sleep apnea? ภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกัน้คืออะไร?

โดยปกติกล้ามเนื้อของช่องคอจะหย่อนตัวระหว่างนอนหลับทั้งในเด็กและผู้ใหญ่ การหย่อนตัวของกล้ามเนื้อจะท�าให้ช่องคอแคบลงซึ่งจะไม่เกิดปัญหาในคนปกติ แต่ในคนที่มีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นนั้น ทางเดนิหายใจจะแคบกว่าปกตมิากท�าให้หายใจล�าบากและอาจท�าให้มกีารตกลงของระดับออกซิเจน เมื่อมีการหายใจขัดข้องในขณะหลับ สมองจะรับสัญญาณและกระตุน้ให้พยายามหายใจ และบางครัง้จะปลกุสมองให้ตืน่ซึง่เป็นสญัญาณกระตุ้นกล้ามเนื้อช่องคอให้กลับมาท�างานและทางเดินหายใจเปิดอีกครั้ง เมื่อ

Page 3: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

3

แรงต้านในการหายใจลดลง ผู้ป่วยจะสามารถหลับต่อได้ เมื่อกลับมาหลับอีกครั้ง ช่องคอจะเริ่มแคบและต้องใช้ความพยายามในการหายใจเพิ่มข้ึนและถูกกระตุ้นให้ตื่น วงจรนี้จะเกิดขึ้นตลอดทั้งคืน และรบกวนการนอนหลับหลายครั้งในแต่ละคืน การตื่นหลาย ๆ ครั้งจะเกิดเป็นช่วง ๆ ซึ่งเราจะจ�าไม่ได้หลังจากตื่นนอน โรคนี้ยังพบว่าท�าให้มีอาการง่วงนอนตอนกลางวันอีกด้วย

What causes obstructive sleep apnea? สาเหตุของภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกัน้

เนื่องจากกล้ามเนื้อของช่องคอมีการหย่อนตัวในขณะหลับทุกคน แต่ในผู้ป่วยภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นจะมีปัจจัยอื่นร่วมด้วย ที่ท�าให้ช่องคอปิดมากกว่าคนปกติ ได้แก่ คางเล็ก ลิ้นใหญ่ ต่อมทอนซิลโต หรือเนื้อเยื่อบริเวณช่องคอหนาท�าให้ทางเดินหายใจส่วนบนแคบ และโดยเฉพาะในคนอ้วนซึง่เนือ้เยือ่ไขมนัจะกระจายอยูร่อบ ๆ คอมผีลท�าให้ขนาดและรูปร่างช่องทางเดินหายใจส่วนบนแคบลง นอกจากนี้ใน ผู้ป่วยบางรายอาจเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน ถึงแม้ว่าภาวะหยดุหายใจขณะหลบัจากการอดุกัน้พบไม่บ่อยในผูห้ญงิอายุน้อย ลกัษณะโครงสร้างของช่องคอ หรือฮอร์โมนเพศหญิงก็มีแนวโน้มที่จะไม่ท�าให้เกิดโรคได้ แอลกอฮอล์ ยานอนหลับ และยาต้านโรคซึมเศร้าที่รับประทานก่อนนอนมีผลท�าให้กล้ามเน้ือเกิดการหย่อนตัว และทางเดินหายใจส่วนบนอุดกั้นได้ ผู้ป่วยบางรายอาจมีการ นอนหลับแย่ลงเมื่อรับประทานยานอนหลับ ถ้าคุณได้รับยา

Page 4: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

4

นอนหลับ คุณอาจมีอาการของโรคหยุดหายใจขณะหลับชนิดอุดกั้นได้ การสูบบุหรี่ก็พบว่าเพิ่มโอกาสการเกิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นจากการที่ท�าให้มีการอักเสบและบวมของเยื่อบุทางเดินหายใจ ภาวะหยดุหายใจขณะหลบัจากการอดุกัน้มไีด้หลายแบบ ได้แก่ ทางเดนิหายใจอดุกัน้ชนดิอากาศไม่สามารถผ่านได้เลย (apnea), ชนดิอากาศผ่านได้บางส่วน (hypopnea) และทางเดนิหายใจอดุกัน้บางส่วน แต่ร่างกายต้องใช้ความพยายามในการหายใจอย่างมากเพื่อให้หายใจเป็นปกติ ซึ่งอาจเป ็นสาเหตุท�าให ้ร ่างกายถูกกระตุ ้นบ่อย ๆ ระหว ่างนอนหลับ (respiratory effort related arousals) ภาวะเหล่านี้ท�าให้เกิดผลที่ตามมาเหมือนกันคือ รบกวนการนอนหลับ ผู้ป่วยอาจมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับได้หลายแบบรวมกัน การที่ทางเดินหายใจอุดกั้นท�าให้ออกซิเจนในเลือดลดลงเป็นสาเหตุท�าให้เกิดอาการอื่น ๆ ตามมา ถ้าคุณมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น คุณอาจได้รับออกซเิจนไม่เพยีงพอในขณะหลบั และนอนหลบัไมเ่ตม็ที่ คุณอาจมปีญัหากับอาการง่วงนอนที่มีผลต่อการท�างานหรือการเข้าสังคม และอาจน�าไปสู่ปัญหาอุบัติเหตุทางจราจรได้ นอกจากนี้อาจท�าให้มีโรคอื่น ๆ ตามมา เช่น ความดันโลหิตสูง หัวใจล้มเหลว โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคหลอดเลือดสมอง หากคณุนอนกรนดงัทกุคนื คณุควรพบแพทย์ผูเ้ชีย่วชาญ แพทย์เฉพาะทางโรคการนอนหลับจะสามารถวินิจฉัย และรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการ อดุกัน้ การรกัษาทีเ่หมาะสมจะสามารถลดหรอืป้องกนัไม่ให้เกดิโรคร้ายแรงตามมาได้

Page 5: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

5

อาการเตอืนของภาวะหยุดหายใจขณะหลบัจากการอุดกัน้ในผู้ใหญ่

1. กรนเสียงดังมาก สามารถได้ยินไปถึงข้างนอกห้อง 2. ลักษณะเสียงกรนหยุดเป็นบางช่วง แล้วตามด้วยเสียงหายใจเฮือก แสดงถึงการหยุดหายใจและเริ่มหายใจขึ้นอีกครั้ง บางครั้งผู้ป่วยจะจ�าได้ว่าสะดุ้งตื่นขึ้นมาเพราะหายใจเป็นช่วงสั้น ๆ หรือหายใจเฮือก 3. เผลอนอนหลับในเวลาที่ไม่เหมาะสม เช่น ขณะท�างาน หรือขับรถ 4. สมาธิสั้น ความจ�าลดลง มีความเครียด หรือซึมเศร้า 5. ปวดศีรษะช่วงเช้า หรืออาเจียน ปัสสาวะบ่อยตอนกลางคืน สมรรถภาพทางเพศลดลง ซึ่งผู้ชายจะมาด้วยปัญหานี้ค่อนข้างบ่อย ในผู้หญิงอาจจะมีประจ�าเดือนมาไม่ปกติ อาการเหล่านี้มักค่อย ๆ เกิดในระยะเวลาหลายปี ดังนั้น ผู้ป่วยอาจไม่รูส้กึว่ามอีาการ บางครัง้ผูป่้วยจะคดิว่าอาการต้องเกดิในช่วงทีอ่ายมุากและไม่รุนแรง คนในครอบครัวหรือเพื่อนร่วมงานอาจเป็นคนแรกที่สังเกตเห็นอาการง่วงนอนผิดปกติ อารมณ์หรือพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงง่าย

Page 6: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

6

What happens if I am not treated for OSA?เกิดอะไรข้ึนหากเราไม่รักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับ จากการอุดกัน้? อาการส�าคัญของผู้ป่วยภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นคือ อาการง่วงนอนมากผิดปกติ การง่วงนอนมักเกิดขณะนั่งอยู่เฉย ๆ หรือขณะที่ไม่ได้ท�ากจิกรรมใด ๆ ผูป่้วยอาจจะง่วงหรอืไม่สามารถจดจ่อกบัการอ่านหนงัสอืหรือดูทีวีได้ มีความยากล�าบากในการขับรถเพราะต้องการข่มไม่ให้หลับ ผู้ป่วยภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นจึงมักเกิดอุบัติเหตุทางจราจรได้บ่อยเนือ่งจากเคลิม้หลบั หากไม่ได้รบัการรกัษาอาจมผีลต่อร่างกายและคณุภาพชวิีตตามมาได้

ผลบางประการที่ตามมาหากไม่ได้รับการรักษา มีดังต่อไปนี้ 1. ความดันโลหิตสูง 2. โรคหัวใจ 3. หัวใจล้มเหลว 4. โรคหลอดเลือดสมอง เช่น เส้นเลือดในสมองแตก หรือตีบตัน 5. โรคซึมเศร้า 6. โรคเบาหวาน การรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นสามารถลดหรือป้องกนัไม่ให้เกดิความเสีย่งเหล่านีไ้ด้ ผูป่้วยบางรายรูส้กึว่าได้ประโยชน์จากการรักษา เช่น การง่วงหลับลดลง และรู้สึกสดชื่นขึ้นอย่างรวดเร็วหลังได้รับการรักษา

Page 7: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

7

What will a healthcare professional need to know about me?แพทย์ผู้เช่ียวชาญอยากทราบอะไรบ้างเกี่ยวกับคุณ? แพทย์ต้องการทราบประวัตทิางการแพทย์ และอาจต้องการพูดคุยกับผู้ใกล้ชิดที่นอนห้องเดียวกับคุณ (สามี ภรรยา สมาชิกในครอบครัว หรือเพื่อน) เกี่ยวกับการนอน และอาการในช่วงกลางวัน หากแพทย์สงสัยว่าอาจมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นก็จะแนะน�าให้คุณไปพบแพทย์เฉพาะทางด้านการนอนหลบัเพือ่ประเมนิต่อไป แพทย์เฉพาะทางจะถามรายละเอยีดการนอนหลับ อาการช่วงกลางวันของคุณ และอาจให้คุณตรวจการนอนหลับซึ่งเป็นการตรวจในช่วงทีค่ณุนอนหลบัตอนกลางคนื และตรวจในห้องปฏบัิตกิารการนอนหลับเพื่อจะติดตามการนอนหลับของคุณ การตรวจการนอนหลับนี้จะบอกได้ว่าคุณมีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นหรือไม่ และช่วยในการเลือกการรักษาที่ดีที่สุด ในคืนที่มาตรวจการนอนหลับ คุณควรจะมาก่อนเวลานอนหลับปกติของคุณอย่างน้อย 2 ชั่วโมง เจ้าหน้าที่ตรวจการนอนหลับจะติดอุปกรณ์ตรวจตามต�าแหน่งต่าง ๆ บนร่างกายของคณุเพือ่บันทกึคลืน่สมอง การท�างานของกล้ามเนื้อ การเคลื่อนไหวของแขนขา จังหวะการเต้นของหัวใจ และการท�างานอื่น ๆ ของร่างกายในขณะหลับ แต่ละศูนย์ตรวจการนอนหลับจะมีระบบในการตรวจ และเครื่องมือหลายแบบที่ใช้ตรวจลักษณะต่าง ๆ ของการหายใจวางบริเวณรูจมูกหรือปากเพ่ือวัดอัตราการเข้าออกของอากาศจากปอดของคุณ เครื่องมือนี้จะวัดว่าคุณมีการหายใจล�าบากหรือไม่ นอกจากนี้ยังมีสายคาด

Page 8: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

8

รอบทรวงอกและท้องวัดการขยับของทรวงอกและท้องเพ่ือดูว่ามีการใช้ความพยายามในการหายใจหรือไม่ และมีอุปกรณ์ติดอยู่บริเวณใบหูหรือที่ปลายนิ้วเพื่อวัดระดับออกซิเจน การนอนหลบัอาจตรวจตอนกลางวัน โดยให้งีบหลบัเป็นช่วง ๆ ทกุ 2 ชั่วโมง การตรวจนี้เรียกว่า multiple sleep latency test (MSLT) เพื่อดูว่าในช่วงกลางวันมีความง่วงนอนมากกว่าปกติหรือไม่ การตรวจนี้ใช้เพื่อหาสาเหตุอื่นที่ท�าให้มีอาการง่วงนอนตอนกลางวันมากกว่าปกติ เช่น โรคทางสมองที่เรียกว่า โรคลมหลับ (Narcolepsy) การใช้ภาพถ่ายทางรงัสวิีทยาและการตรวจร่างกายของระบบทางเดนิหายใจส่วนบนใช้ในบางครั้ง เพื่อให้เห็นทางเดินหายใจบริเวณช่องคอได้ดีขึ้น

What will treatment offer me? การรักษาอะไรที่ฉันจะได้รับ? หากคุณได้รับการวินิจฉัยว่ามีภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการ อุดกั้น คุณจะได้ประโยชน์ทั้งจากการรักษาทั่วไปและการรักษาเฉพาะโรค

การรักษาทัว่ไป

การลดน�้าหนักอย่างน้อย 10% ของน�้าหนักร่างกายอาจช่วยในการรกัษาถ้าคณุมนี�า้หนกัเกนิ โดยอาจช่วยให้การหายใจขณะหลบัดข้ึีน หลบัสบายขึ้น และอาการง่วงกลางวันลดลง หลกีเลีย่งการดืม่แอลกอฮอล์ภายใน 4 ชัว่โมงก่อนนอน แอลกอฮอล์จะกดการหายใจ และท�าให้หยุดหายใจขณะหลับบ่อยข้ึนและรุนแรงข้ึน แอลกอฮอล์อาจท�าให้เกดิการหยุดหายใจขณะหลบัได้ในคนทีน่อนกรนธรรมดา

Page 9: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

9

หลีกเลี่ยงการใช้ยานอนหลับ ยานอนหลับจะกดการหายใจ กล้ามเนือ้รอบช่องคอหย่อนคล้อย และท�าให้ภาวะหยดุหายใจขณะหลบัจากการอุดกั้นแย่ลง ยกเว้นในผู้ป่วยที่ตื่นบ่อยโดยที่ไม่ได้เกิดจากการหยุดหายใจขณะหลับ ควรจะขอค�าแนะน�าจากแพทย์หากคุณใช้ยานอนหลบัและมภีาวะหยดุหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น ใช้ยาทุกชนิดอย่างระมัดระวัง ยาที่รักษาอาการปวดศรีษะ ยาคลายเครยีด และยาบางชนดิอาจมผีลต่อการนอนหลบัและการหายใจ นอนตะแคง บางคนอาจมีอาการหยุดหายใจขณะหลับเวลานอนหงาย การหนนุหมอนข้างเอาไว้ด้านหลงั หรอืใช้ลกูเทนนสิเยบ็ไว้ด้านหลงัของชุดนอนจะช่วยป้องกันไม่ให้นอนหงายได้

การรักษาเฉพาะ

Positive airway pressure (PAP) เครือ่งอัดอากาศแรงดันบวก

เป็นการรักษาที่ได้ผลดีที่สุด มีหน้ากากสวมทับบริเวณจมูกในขณะหลับ เครื่องอัดอากาศขนาดเล็กจะเชื่อมต่อกับหน้ากากด้วยท่ออากาศ ดังนั้น อากาศภายใต้แรงดนัทีก่�าหนดจะเข้าไปในช่องคอโดยผ่านทางจมกู แรงดนัอากาศจะค่อย ๆ เปิดทางเดินหายใจบริเวณช่องคอเพื่อให้การนอนและการหายใจ เป็นปกติ ประมาณ 60-70% ของผู้ป่วยที่พยายามใช้เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกสามารถใช้อย่างต่อเนื่องได้ ในขณะที่บางส่วนพบว่าไม่สะดวกสบายในการใช้หน้ากาก

Page 10: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

10

หน้ากากมหีลากหลายขนาดและหลายแบบ เพราะแต่ละคนมใีบหน้าแตกต่างกัน

รูปที่ 1 แสดงภาพหน้ากากแบบครอบจมกู (nasal mask)

รูปที่ 2 แสดงหน้ากากชนิดใส่เข้าทางจมูก (nasal pillow)

รูปที่ 3 แสดงหน้ากากชนิดครอบปากและจมูก (full face mask)

เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกมีหลายชนิด ที่นิยมใช้และแนะน�ามากที่สุด ได้แก่ เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกชนิดต่อเนื่องแบบตั้งค่าคงที่ (fixed pressure CPAP) โดยตัง้ค่าทีค่วามดนัทีเ่หมาะสม เครือ่งชนดิอืน่ ๆ ได้แก่

Page 11: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

11

เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกชนิดต่อเนื่องแบบปรับอัตโนมัติ (Auto CPAP) ซึ่งเครื่องจะปรับแรงดันอัตโนมัติ เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกชนิดสองระดับ (Bilevel PAP) โดยเครื่องจะตั้งระดับแรงดันที่ต่างกันในช่วงหายใจเข้าและหายใจออก อาการทีพ่บเป็นประจ�าจากการใช้เครือ่งอดัอากาศแรงดนับวก ถ้าคณุมีอาการเหล่านี้ คุณควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ ควรป้องกันอาการเหล่านี้เพื่อให้ใช้เครื่องอัดอากาศแรงดันบวกได้สบายขึ้น

อาการที่พบได้บ่อยจากการใช้เครื่องอัดอากาศแรงดันบวก

1. คัดแน่นจมูก 2. ปากแห้ง หรือจมูกแห้ง 3. ลมรั่วออกทางหน้ากาก 4. เสียงรบกวนจากเครื่อง 5. เจ็บตา ตาแห้ง หรือตาแดง 6. ระคายผิวหนังจากหน้ากาก หรือสายรัดคาง 7. อึดอัด หรือจุกแน่นจากแรงดันอากาศที่มากเกินไป

Oral appliance หรือทันตอุปกรณ์ที่

เลือ่นคางมาด้านหน้า

ทันตอุปกรณ ์ที่ เ ลื่ อนคางมา ด้านหน้าเป็นเครื่องมือที่ช่วยในการรักษาในผู้ป่วยบางราย อุปกรณ์นี้จะช่วยเปิดทางเดิน

Page 12: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

12

หายใจโดยการเลื่อนคางและลิ้นมาข้างหน้า หรือยกเพดานอ่อนขึ้น ผู้ป่วยที่มีความรุนแรงของโรคระดับเล็กน้อยและปานกลางอาจจะรักษาได้ผลจากการใช้อุปกรณ์นี้ ในขณะที่โรคระดับรุนแรงมากการรักษามักจะไม่ได้ผลจากการใช้อุปกรณ์ชนิดนี้เพียงอย่างเดียว อุปกรณ์นี้อาจท�าให้มีน�้าลายมาก เจ็บบริเวณคางหรือขากรรไกร หรือมีปัญหาเกี่ยวกับฟันได้ ทันตอุปกรณ์นี้ควรท�าโดยทันตแพทย์ที่มีความช�านาญ

การรักษาโดยการผ่าตัด

ปัญหาทางกายภาพที่ขัดขวางทางเดินหายใจในขณะหลับบางครั้งสามารถแก้ไขได้โดยวิธกีารผ่าตดั ปัญหาเหล่านี ้ได้แก่ ต่อมทอนซลิหรอืต่อมอะดีนอยด์มีขนาดใหญ่ (พบบ่อยในเด็ก) ริดสีดวงจมูก หรือเยื่อบุในจมูกบวมโต ผนังกั้นจมูกคด โครงสร้างของใบหน้า คาง หรือเพดานอ่อน การผ่าตัดจมูกจะลดอาการคัดแน่นจมูกและช่วยเรื่องการนอนกรนได้ แต่มักจะไม่เพียงพอส�าหรับการรักษาภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกัน้ได้ อย่างไรกต็าม การผ่าตดัจมกูเป็นส่วนหนึง่ของการรกัษาโรคนีด้้วยวิธกีารผ่าตัด การผ่าตัดตกแต่งลิ้นไก่เพดานอ่อนและช่องคอ (Uvulopalato-pharyngoplasty or UPPP) ได้แก่ การเอาเนื้อเยื่อปริมาณมากบริเวณช่องคอออก ที่อาจเป็นสาเหตุให้ทางเดินหายใจอุดกั้น มีการศึกษาพบว่าโดยทัว่ไป UPPP ได้ผลประมาณ 40% ของผูป่้วยภาวะหยดุหายใจขณะหลบัจากการอุดกั้น ผู้ป่วยบางรายพบว่ามีผลข้างเคียงจากการรักษาโดยการผ่าตัดนี้ เช่น เสยีงเปลีย่น และมนี�า้ข้ึนจมกูเวลากลนื การใช้คลืน่วิทยไุฟฟ้า ซึง่อาจพจิารณา

Page 13: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

13

ในผู้ป่วยภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้นระดับเล็กน้อยถึงปานกลาง ที่ปฎิเสธการรักษาด้วยเครื่องอัดอากาศแรงดันบวก หรือการใส่ทันตอุปกรณ์ อาจแนะน�าให้รกัษาด้วยการผ่าตดัวิธนีี ้การผ่าตดัด้วยวิธอีืน่มกีารพฒันาข้ึนเพือ่ช่วยในการรักษา วัตถุประสงค์ส่วนใหญ่เพื่อเพิ่มขนาดของช่องคอบริเวณโคนลิน้ การผ่าตดันีร้วมถึงการผ่าตดักระดกูใบหน้าและคางเพือ่เลือ่นคางและใบหน้ามาข้างหน้ามากข้ึน การเลือกผู้ป่วยให้เหมาะสมกับการผ่าตัดแต่ละวิธอีาจจะมปีระสทิธภิาพมากกว่า UPPP อย่างเดยีว แต่อาจมีความเสี่ยงได้จากภาวะแทรกซ้อน ผู้ป่วยที่อาการรุนแรงมากถึงข้ึนเป็นอันตราย ต่อชีวิต บางครั้งอาจต้องรักษาโดยการเจาะคอเพื่อเปิดทางเดินหายใจ (Tracheostomy) เป็นการผ่าตัดเปิดช่องคอด้านหน้าเข้าสู่หลอดลมโดยตรง และใส่ท่อช่วยหายใจเพื่อให้ ผู้ป่วยหายใจผ่านทางรูเปิดนี้ในระหว่างกลางคืน จงึเป็นการหายใจผ่านทาง ช่องคอโดยตรง ท่อช่วยหายใจนีส้ามารถปิดได้ หรอืมีเสื้อผ้าปกคลุมในระหว่างกลางวัน เพื่อให้พูดและหายใจได้เหมือนปกติ

ออกซิเจน (Oxygen)

การให้ออกซเิจนไม่ใช่การรกัษาทีด่สี�าหรบัโรคหยดุหายใจขณะหลบัชนิดอุดกั้น ออกซิเจนอาจใช้เสริมกับการใช้เครื่องอัดอากาศแรงดันบวก เพื่อใช้รกัษาในผูป่้วยทีม่รีะดบัออกซเิจนต�า่ เช่น ผูป่้วยทีม่โีรคปอดหรอืหัวใจร่วมด้วย

การรักษาด้วยยา (Medication)

ปัจจุบันยังไม่มียาส�าหรับป้องกันไม่ให้ช่องคอปิดภาวะหยุดหายใจขณะหลับจากการอุดกั้น

Page 14: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

14

การนอนหลับที่ดีท�าอย่างไร

แนวทางปฏิบัตินี้สามารถช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น นอกจากนี้ยังใช้ปฏิบัติได้ส�าหรับโรคจากการนอนหลับชนิดอื่น ๆ 1. รักษาเวลาตื่นนอนให้สม�่าเสมอทั้งในวันที่ท�างานและวันหยุด 2. ถ้าคุณเข้านอนแต่นอนไม่หลับ และไม่สามารถหลับได้ภายใน 20 นาท ีให้คณุออกจากห้องนอนและท�ากจิกรรมเบา ๆ ห้ามไม่ให้นอนหลบันอกห้องนอน และกลับเข้าเตียงนอนเมื่อคุณรู้สึกง่วงเท่านั้น ท�าซ�้าขั้นตอนนี้ได้บ่อยเท่าที่จ�าเป็นตลอดทั้งคืน 3. ใช้ห้องนอนส�าหรับการนอนหลับ มีเพศสัมพันธ์ และยามที่คุณป่วยเท่านั้น 4. ถ้าคณุมปัีญหาการนอนหลบัในตอนกลางคนื คณุไม่ควรงีบหลบัช่วงกลางวัน ถ้าคุณงีบหลับพยายามงีบในช่วงเวลาเดียวกันของทุก ๆ วัน และไม่ควรงีบเกิน 1 ชั่วโมง ในช่วงบ่าย (ไม่เกิน 15.00 น.) เป็นเวลาที่ดีที่สุดส�าหรับคนส่วนใหญ่ 5. ท�ากิจกรรมที่ผ่อนคลายก่อนนอน เช่น รับประทานอาหารว่างเบา ๆ หรืออ่านหนังสือประมาณ 10 นาที 6. ออกก�าลังกายสม�่าเสมอ หลีกเล่ียงกีฬาหนัก ๆ อย่างน้อย

6 ชั่วโมงก่อนนอน และควรออกก�าลงักายเบา ๆ อย่างน้อย 4 ชั่วโมงก่อนนอน

Page 15: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

15

7. รักษาตารางเวลาให้สม�่าเสมอ เช่น รับประทานอาหาร ยา ท�างานและกจิกรรมต่าง ๆ ให้ตรงเวลาจะช่วยรกัษานาฬิกาชวีภาพภายในร่างกายเราให้ด�าเนินไปอย่างราบรื่น ซึ่งท�าให้คุณหลับได้ง่ายและหลับอย่างเต็มที่ได้มากขึ้น 8. อาหารว่างเบา ๆ ก่อนนอนจะช่วยท�าให้หลับได้สบายข้ึน หลีกเลี่ยงอาหารมื้อหนัก ๆ ก่อนนอน 9. หลกีเลีย่งเครือ่งดืม่ทีม่คีาเฟอนี เช่น กาแฟ ชา ป๊อปโซดาที่มีคาเฟอีน โกโก้ ช็อกโกแลต ภายใน 6 ชั่วโมงก่อนเข้านอน 10. ห้ามดื่มแอลกอฮอล์เมื่อคุณก�าลังง่วงนอน เพราะปริมาณแอลกอฮอล์เพียงเล็กน้อยมีผลกระทบต่อกิจกรรม เช่น การขับรถ ห้ามดื่มแอลกอฮอล์ร่วมกับการรับประทานยานอนหลับ หรือยาอืน่ ๆ (ปรกึษาแพทย์ก่อน) ห้ามใช้แอลกอฮอล์เพือ่ช่วยให้คณุหลบัในตอนกลางคืน เพราะแอลกอฮอล์อาจช่วยให้คุณหลับได้เร็ว แต่มีผลกระทบร้ายแรงต่อคุณภาพการนอนหลับตลอดทั้งคืน 11. หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ก่อนเวลาเข้านอน หรือในตอนกลางคืน 12. ยานอนหลบัควรใช้อย่างระมดัระวงั อย่าลมืบอกแพทย์ของคณุหากมีอาการเกี่ยวกับการหายใจขณะหลับ เช่น นอนกรน หยุดหายใจขณะหลบัเป็นช่วง ๆ หรอืตืน่ข้ึนมาเนือ่งจากหายใจไม่สะดวก หลังตื่นนอนมีอาการปวดศีรษะหรือคลื่นไส้

Page 16: Obstructive sleep apnea and Snoring Sleep... · 2019-04-22 · 6 What happens if I am not treated for OSA? ักษาภาวะหย้นหากเรา่ร ดหายใจขณะหลไม

Obstructive sleep apnea and Snoring

ÀÒÇÐËÂØ´ËÒÂ㨢³ÐËÅѺ

¨Ò¡¡ÒÃÍØ´¡Ñé¹áÅÐÀÒÇй͹¡Ã¹

ÀÒÇÐËÂØ´ËÒÂ㨢³ÐËÅѺ

¨Ò¡¡ÒÃÍØ´¡Ñé¹áÅÐÀÒÇй͹¡Ã¹

www.facebook.com/sleepcenterchula

º·¤ÇÒÁâ´ÂÈÙ¹Â�¹Ô·ÃÒàǪâç¾ÂÒºÒŨØÌÒŧ¡Ã³� ÊÀÒ¡ÒªÒ´ä·Â ËÇÁ¡Ñº ¤³Ðá¾·ÂÈÒʵÃ� ¨ØÌÒŧ¡Ã³�ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂ

(´Ñ´á»Å§¨Ò¡º·¤ÇÒÁ¢Í§ÊÁÒ¤Áá¾·Â�âä¨Ò¡¡ÒÃËÅѺáË‹§»ÃÐà·ÈÊËÃÑ°ÍàÁÃÔ¡Ò)

www.sleepcenterchula.org