newsletter-unicef in georgia, november, #2, 2011, (#15)

8
winasityvaoba saqarTvelos mTavroba bavSvis uflebaTa komi- tets warudgens Tavis meoTxe periodul an- gariSs bavSvis uflebaTa konvenciis ganxor- cielebis Sesaxeb. es kargi SesaZleblobaa, mimov- ixiloT bavSvTa uflebebis realizaciis kuTxiT miRweuli progresi. damoukidebeli kvlevebisa da gamokiTxvebis Sedegebi calsaxaa: saqarT- veloSi dRes dabadebuli bavSvi mniSvnelovnad ufro xelsayrel mdgomareobaSia, vidre bavSvi, romelic saqarTveloSi 10 wlis win daibada, gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu bavSvi Rarib ojaxSi, eTnikuri umciresobebis, an soflad mcxovreb ojaxSi daibada. aTi wlis win saqarT- veloSi dabadebul bavSvs sicocxlis SenarCu- nebis, dabadebisas registraciisa da sabazo mom- saxurebis xelmisawvdomobis naklebi Sansi hqon- da. mTavrobam mniSvnelovani progresi ganaxor- ciela uTanasworobis aRmofxvris TvalsazrisiT samoqalaqo reestris mravalenovani da advilad xelmisawvdomi sistemis Seqmnis, bavSvTa movlis Sesaxeb mSoblebisaTvis ukeTesi saxelmZRvanelo masalebis miwodebisa da sabazo momsaxurebebiT sargeblobis Sesaxeb Raribebisa da eTnikuri umciresobebis informirebis gziT. mcirewlo- van bavSvebs cxovrebis dawyeba ufro xelsayrel pirobebSi SeuZliaT da xeli miuwvdebaT met SesaZleblobebze, romlebic warsulSi mxolod SeZlebuli ojaxebs hqondaT. mTavrobam gazarda ganaTlebis, jandacvisa da socialuri uzrunvelyofis dafinanseba, ZiriTa- dad Tavdacvis sferos dafinansebis Semcirebis xarjze. Sedegad gaizarda socialuri danaxar- jebis wili sajaro danaxarjebSi mTlian Sida produqtTan mimarTebiT. Tumca, saqarTvelo jer kidev erT-erT bolo adgilzea centraluri da aRmosavleT evropisa da dsT-s qveynebs So- ris socialuri danaxarjebis mxriv. Sesabamisad, mniSvnelovani gamowvevebi kvlav rCeba, romle- bic momdevno xuTi wlis ganmavlobaSi unda ga- davWraT, Tu gvsurs davicvaT bavSvis uflebaTa konvenciis debulebebi da 2015 wlamde mivaRwioT aTaswleulis ganviTarebis miznebsa da aTaswleu- lis deklaraciiT gaTvaliswinebul xedvas. iqidan gamomdinare, rom saqarTvelos bavSvebis erT meoTxedze meti siRaribeSi cxovrobs, so- cialuri dacvis sferoSi mimdinare reformebs gadawyveti mniSvneloba eniWeba. magaliTad, aucilebelia Tanasworobaze orientirebuli damatebiTi investiciebi skolamdeli ganaTlebis sferoSi, radgan uRaribes ojaxebSi mcxovrebi xuTi wlis asakis bavSvebi dRes naklebi albaTo- biT dadian skolamdeli ganaTlebis dawesebule- baSi, vidre maTi Tanatolebi yvelaze SeZlebuli ojaxebidan. jansaRi cxovrebis stilis damkvid- reba mozardebSi, sportis, jansaRi kvebisa da gunduri muSaobis Rirebulebebis populariza- ciis gziT, umniSvnelovanesi prioritetia Tam- baqosa da narkotikebis moxmarebis winaaRmdeg sabrZolvelad. soflad sanitariuli pirobebis sakiTxebs damatebiTi yuradReba unda daeTmos. unda aRikveTos socialuri izolacia, gansa- kuTrebiT SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebis mimarT, vinaidan isini xSirad arian gariyulni da izolirebulni. qalTa da bavSvTa mimarT Zaladobis drouli identifikacia da masze reagirebac mniSvnelovani prioritetia. Tanasworuflebianobisadmi erTguleba, risi Sedegicaa ukanasknel wlebSi miRweuli progre- si, unda SenarCundes. Cven ganvagrZobT Tqvens informirebas saqarTvelos mTavrobisa da gae- ros bavSvTa fondis erTo- blivi programis farglebSi ganxorcielebuli RonisZie- bebis Sesaxeb sainformacio biuletenis momaval gamoS- vebebSi. roland monaSi gaeros bavSvTa fondis warmomadgeneli saqarTveloSi © iunisefi/saq-2011/blagonravova sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15) iunisefi saqarTveloSi

Upload: unicef-georgia

Post on 06-Mar-2016

221 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

The Newsletter of the UN Children’s Fund, UNICEF in Georgia, is published in English and Georgian. Our publication aims to provide information on UNICEF activities in Georgia. This is the fifteenth issue of the Newsletter.

TRANSCRIPT

Page 1: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

winasityvaoba

saqarTvelos mTavroba bavSvis uflebaTa komi­tets warudgens Tavis meoTxe periodul an­gariSs bavSvis uflebaTa konvenciis ganxor­cielebis Sesaxeb. es kargi SesaZleblobaa, mimov­ixiloT bavSvTa uflebebis realizaciis kuTxiT miRweuli progresi. damoukidebeli kvlevebisa da gamokiTxvebis Sedegebi calsaxaa: saqarT­veloSi dRes dabadebuli bavSvi mniSvnelovnad ufro xelsayrel mdgomareobaSia, vidre bavSvi, romelic saqarTveloSi 10 wlis win daibada, gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu bavSvi Rarib ojaxSi, eTnikuri umciresobebis, an soflad mcxovreb ojaxSi daibada. aTi wlis win saqarT­veloSi dabadebul bavSvs sicocxlis SenarCu­nebis, dabadebisas registraciisa da sabazo mom­saxurebis xelmisawvdomobis naklebi Sansi hqon­da. mTavrobam mniSvnelovani progresi ganaxor­ciela uTanasworobis aRmofxvris TvalsazrisiT samoqalaqo reestris mravalenovani da advilad xelmisawvdomi sistemis Seqmnis, bavSvTa movlis Sesaxeb mSoblebisaTvis ukeTesi saxelmZRvanelo masalebis miwodebisa da sabazo momsaxurebebiT sargeblobis Sesaxeb Raribebisa da eTnikuri umciresobebis informirebis gziT. mcirewlo­van bavSvebs cxovrebis dawyeba ufro xelsayrel pirobebSi SeuZliaT da xeli miuwvdebaT met SesaZleblobebze, romlebic warsulSi mxolod SeZlebuli ojaxebs hqondaT.

mTavrobam gazarda ganaTlebis, jandacvisa da socialuri uzrunvelyofis dafinanseba, ZiriTa­dad Tavdacvis sferos dafinansebis Semcirebis xarjze. Sedegad gaizarda socialuri danaxar­jebis wili sajaro danaxarjebSi mTlian Sida produqtTan mimarTebiT. Tumca, saqarTvelo jer kidev erT­erT bolo adgilzea centraluri da aRmosavleT evropisa da dsT­s qveynebs So­ris socialuri danaxarjebis mxriv. Sesabamisad, mniSvnelovani gamowvevebi kvlav rCeba, romle­bic momdevno xuTi wlis ganmavlobaSi unda ga­davWraT, Tu gvsurs davicvaT bavSvis uflebaTa konvenciis debulebebi da 2015 wlamde mivaRwioT aTaswleulis ganviTarebis miznebsa da aTaswleu­lis deklaraciiT gaTvaliswinebul xedvas.

iqidan gamomdinare, rom saqarTvelos bavSvebis erT meoTxedze meti siRaribeSi cxovrobs, so­cialuri dacvis sferoSi mimdinare reformebs gadawyveti mniSvneloba eniWeba. magaliTad, aucilebelia Tanasworobaze orientirebuli damatebiTi investiciebi skolamdeli ganaTlebis sferoSi, radgan uRaribes ojaxebSi mcxovrebi xuTi wlis asakis bavSvebi dRes naklebi albaTo­biT dadian skolamdeli ganaTlebis dawesebule­baSi, vidre maTi Tanatolebi yvelaze SeZlebuli ojaxebidan. jansaRi cxovrebis stilis damkvid­reba mozardebSi, sportis, jansaRi kvebisa da gunduri muSaobis Rirebulebebis populariza­ciis gziT, umniSvnelovanesi prioritetia Tam­baqosa da narkotikebis moxmarebis winaaRmdeg sabrZolvelad. soflad sanitariuli pirobebis sakiTxebs damatebiTi yuradReba unda daeTmos. unda aRikveTos socialuri izolacia, gansa­kuTrebiT SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebis mimarT, vinaidan isini xSirad arian gariyulni da izolirebulni. qalTa da bavSvTa mimarT Zaladobis drouli identifikacia da masze reagirebac mniSvnelovani prioritetia.

Tanasworuflebianobisadmi erTguleba, risi Sedegicaa ukanasknel wlebSi miRweuli progre­si, unda SenarCundes. Cven ganvagrZobT Tqvens informirebas saqarTvelos mTavrobisa da gae­

ros bavSvTa fondis erTo­blivi programis farglebSi ganxorcielebuli RonisZie­bebis Sesaxeb sainformacio biuletenis momaval gamoS­vebebSi.

roland monaSigaeros bavSvTa fondis warmomadgeneli saqarTveloSi

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)

iunisefi saqarTveloSi

Page 2: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

2

iunisefi saqarTveloSi

socialuri momsaxurebis xelmisawvdomobisas arsebuli barierebis kvleva - ratom ver sargeblobs yvela Raribi ojaxi socialur daxmarebiTa da momsaxurebiT

2009 wels Catarebuli mosaxleobis keTildReo­bis kvlevis Tanaxmad, saqarTveloSi Sinameurneo­baTa TiTqmis erTi meoTxedi siRaribeSi cxov­robs. saqarTvelos bavSvebi araproporciulad arian warmodgenili yvelaze Rarib Sinameur­neobebSi (28%). kvlevam agreTve gamoavlina, rom pensiebi da miznobrivi socialuri daxmareba mniSvnelovan rols TamaSobs siRaribis Semci­rebis saqmeSi. Tumca, kvlevis ganxorcielebis periodSi oficialurad Raribi Sinameurneobebis erT mesamedze meti aranairi saxis socialur daxmarebas ar iRebda. socialuri momsaxurebis xelmisawvdomobisas arsebuli barierebis kvleva swored im mizniT Catarda, rom ukeTesi warmod­gena Seqmniliyo, Tu ratom ar sargeblobs Raribi ojaxebis mniSvnelovani nawili maTTvis kuTvnili SeRavaTebiT. am mizniT 2009 wlis kvlevis re­spondentebi yvelaze Rarib kvintilSi xelaxla gamoikiTxnen.

aRniSnuli kvlevis Sedegebi gaeros bavSvTa fondma sagangebo prezentaciaze gaacno mTavro­bisa da samoqalaqo sazogadoebis warmomadgen­lebs. kvlevam gamoavlina, rom Raribi ojaxebis 96% informirebulia socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTiani bazis Sesaxeb, ro­melic SinameurneobebisaTvis fuladi daxmarebi­sa da janmrTelobis dazRvevis miRebis ZiriTad meqanizms warmoadgens. informirebuli mosaxle­obis 76%­ma aRniSnul monacemTa bazas registra­ciisaTvis mimarTa. Tumca, miuxedavad amisa, aris problemebic. im Raribi ojaxebis 24%­ma, rom­lebsac ar SeutaniaT ganacxadi monacemTa bazaSi daregistrirebisaTvis, SesaZloa ar icis, Tu ro­gor mimarTos, an procedurebis Sesaxeb araswor informacias flobs. mosaxleobis bevrad ufro mcire nawilisaTvis problemas socialuri mom­saxurebis saagentos ofisamde manZili da saTa­nado dokumentacia warmoadgens.

socialurad daucveli ojaxebis erTian mona­cemTa bazaSi ganacxadebis miRebisa da ganxilvis

saqmes socialuri momsaxurebis saagento efeqti­anad axorcielebs. gamokiTxulTa mxolod 4%–ma ganacxada, rom waawyda Seferxebebs daxmarebis miRebisas. TiTqmis yvela ganmcxadebeli(96%) so­cialuri momsaxurebis saagentos agentma moinax­ula deklaraciis formis Sevsebis mizniT; TiTq­mis yvela viziti ganacxadis wardgenidan 3 Tvis vadaSi Sedga. respodentTa 77% socialuri agen­tis samuSaos ‘normalurad’ da ‘Zalian kargad’ afasebs.

Tumca, im ojaxebis umravlesobis socialur­eko­nomikuri mdgomareoba, romlebmac monacemTa ba­zas mimarTes fuladi daxmarebis misaRebad (daax­loebiT 66%), Sefasebul iqna zRvrul sareitin­go qulaze meti quliT, xolo erTma mesamedma ver daakmayofila Sesabamisi moTxovnebi samedi­cino dazRvevis misaRebad. gaTvaliswinebuli unda iqnes zRvruli sareitingo qulis gadasin­jva, raTa gafarTovdes socialuri daxmarebis programebis moqmedebis areali da misi Sedegebi ufro sagrZnobi gaxdes.

kvlevis Sedegad gamoikveTa, rom socialurad daucvelTa janmrTelobis dazRvevis programa kargad muSaobs, Tumca aucilebelia misi gafar­Toeba. samedicino momsaxurebiT sargeblobis xarjebi warmoadgens ZiriTad bariers maTTvis, vinc dazRveuli ar aris. meore problema, Tumca naklebmniSvnelovani, vidre safasuri, ukavSirde­ba fizikur manZils samedicino dawesebulebamde. samedicino momsaxurebis xarjebi gansakuTrebiT mZime tvirTia dazRvevis armqone ojaxebisaTvis.

kvlevis Sedeg gamoikveTa sxva saxis rekomen­daciebic, rogorebicaa: gaizardos bavSviani ojaxebis wili socialuri daxmarebis programeb­Si, ramdenadac es ojaxebi naklebad sargebloben sapensio daxmarebiT; es aseve mniSvnelovani iqneba bavSvze zrunvis reformis TvalsazrisiT, radganac is ojaxebi, romlebic socialuri dax­marebis programebSi arian CarTulni, dabali albaTobiT gaagzavnian bavSvebs saxelmwifo samzrunvelo dawesebulebebSi. aucilebelia sainformacio kampaniebis Catareba socialu­rad daucveli ojaxebisaTvis, rom yvela ojaxi saqarTveloSi informirebuli iyos, Tu sad da rogor unda miiRos socialuri daxmareba. gansa­kuTebuli yuradReba unda mieqces maT, vinc Zne­ladmisaRwev regionebSi cxovrobs.

aRniSnuli kvlevis sapasuxod, socialuri mom­saxurebis saagentom ukve gadaTargmna monacemTa bazaSi registraciis ganacxadis forma umci­resobebis enebze eTnikurad azerbaijaneli da somexi mosaxleobisaTvis ganacxadis wardgenis gasamartiveblad.

sakontaqto piri: TinaTin baumi, gaeros bavS-vTa fondis socialuri politikis specialisti, +995 99 74 77 33, [email protected]

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

Page 3: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

3

sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)

bavSvTa movlis sakiTxebze mSobelTa informireba

mokle teqsturi SetyobinebebiT

2010 wlis bolodan samSobiaro dawesebulebebi axalSobil bavSvebs pirdapir aregistrireben samoqalaqo reestris saagentos centralur mo­nacemTa bazaSi. samoqalaqo reestris saagentos monacemTa bazaSi Setanilia bavSvis dedis da/an sxva ZiriTadi mzrunvelis mobiluri telefonis nomeri. 2011 wlis martidan avtomatizebuli kom­piuteruli sistemebis gamoyenebiT, bavSvTa mov­lisa da adreuli asakis bavSvTa ganviTarebasTan dakavSirebuli informacia mSoblebsa da sxva mzrunvelebs mokle teqsturi Setyobinebebis saSualebiT egzavnebaT. qvemoT warmodgenilia magaliTebi im rCevebisa, romlebic egzavnebaT mSoblebs bavSvis asakis mixedviT.

2011 wlis pirveli aTi Tvis ganmavlobaSi TiTqmis 63 0000 axalSobilis dedas gaegzavna 1 470 000­ze meti mokle teqsturi Setyobineba satelefono qselis sami ZiriTadi operatori kompaniis saSu­alebiT: magTi, jeoseli da bilani.

sakontaqto piri: Tamar ugulava, gaeros bavSvTa fondis jandacvis specialisti, +995 99 92 90 09, [email protected]

• gilocavT bavSvis dabadebas. pirveli eqvsi Tvis ganmavlobaSi bavSvi mxolod bunebriv kvebaze gyavdeT; yovelTvis zurgze daawvineT; yovelTvis moarideT bavSvi sigaretis bols!

• dabadebis pirvelive dRidan bavSvs moasmenineT xalxuri da klasikuri musika.

• mimarTeT eqims, Tu Tqveni bavSvi xSirad sunTqavs da uWirs sunTqva; Tu sxeulis temperatura 38 gradusze meti, an 36 gradusze naklebia; Tu aReniSneba kanis siwiTle, an siyviTle, gulis reva, diareia, an yabzoba.

• gegmiuri vaqcinaciis droa! waiyvaneT bavSvi eqimTan gegmiuri acrebisaTvis.

• Tu bavSvs sami Tvis asakidan Tavi kargad ver uWiravs, dauyovnebliv mimarTeT eqims!

• daiwyeT bavSvisaTvis wignebis kiTxva. sasurvelia, rom wignebi mimzidveli da Sexebisas advilad aRsaqmeli iyos. saTamaSod bavSvi xaliCaze dasviT, marto ar datovoT.

• gilocavT! Tqveni bavSvi 8 Tvisaa. igi damoukideblad zis da wveba daxmarebiT; ukravs taSs, rodesac mas amas sTxoven; amouvida zeda wina kbilebi; bavSvi iwyebs morcxvobas; nu datovebT bavSvs saxlSi marto.

vaqcinebis marTvis Sefaseba saqarTveloSi axali vaqcinebis Semotanamde momdevno wlebSi saqarTvelo bavSvTa imunizaciis erovnul kalendarSi Semoitans rotavirusul da pnevmokokur vaqcinebs „vaqcinebis globaluri aliansis (GAVI)“ Tanadafinansebis meqanizmis gam­oyenebiT. axali antigenebis danergvis mosamza­deblad, gaeros bavSvTa fondisa da jandacvis msoflio organizaciis eqspertebma 2011 wlis iv­lisSi vaqcinebis marTvis Sefaseba ganaxorcieles. kvlevis ZiriTadi mizani iyo imunizaciisaTvis aucilebeli masalebiT momaragebis qselis mar­Tvis, monitoringisa da zedamxedvelobis siste­mis Sefaseba da gaumjobeseba. Sefasebis Tanaxmad, vaqcinebis dazianebis SedarebiT mcire riskia maTi gamoyenebisa da Senaxvis dros, xolo vaq­cinebis Sesanaxi macivrebis raodenoba da xarisxi

yvela doneze damakmayofilebelia. Tumca, arse­bobs garkveuli gamowvevebi. ZiriTadi problemaa is, rom vaqcinebis araregularuli da araprog­nozirebadi miwodebis Sedegad SesaZloa qveyanaSi Seqmnas vaqcinebis deficiti da arsebuli maragis marTvisa da gavrcelebis TvalsazrisiTac Sefer­xebebi warmoiSvas. saerTaSoriso eqspertebma Se­sabamisi rekomendaciebi imis Sesaxeb, Tu rogor unda gaumjobesdes vaqcinebis marTva da uzrun­velyofil iqnes vaqcinebis regularuli miwode­ba, saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da so­cialuri dacvis saministros warudgines.

sakontaqto piri: Tamar ugulava, gaeros bavSvTa fondis jandacvis specialisti, +995 99 92 90 09, [email protected]

gagzavnili Setyobinebebis magaliTebi:

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

Page 4: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

4

iunisefi saqarTveloSi

skolamdeli ganaTleba yvela bavSvs skolamdeli aRzrda umniSvnelovanesi investi­ciaa saqarTvelos grZelvadian ganviTarebaSi. sicocxlis adreul etapze bavSvTa SemecnebiTi potencialis gaRvivebas gadamwyveti mniSvneloba aqvs TiToeuli bavSvis SesaZleblobebis maqsi­malurad gamovlenisTvis. ukanasknel wlebSi skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi daswreba SesamCnevad gaizarda. 2005 wels skolamdeli aR­zrdis dawesebulebebSi xuTi wlis asakis bavSvTa daswrebis maCvenebelma 47% Seadgina. 2010 wels xuTi wlis asakis bavSvTa TiTqmis ori mesamedi (63%) iRebda skolamdel ganaTlebas. Tumca uRa­ribes ojaxebSi mcxovrebi xuTi wlis asakis bavS­vebi dRes naklebi albaTobiT dadian skolamde­li ganaTlebis dawesebulebaSi, vidre maTi Tana­tolebi yvelaze SeZlebuli ojaxebidan. Tanabari SesaZleblobebi adreuli asakidanve iwyeba da amitom saqarTvelos mTavrobas akisria valdeb­uleba uzrunvelyos, rom yvela bavSvma saqarT­veloSi miiRos is ZiriTadi minimumi cxovrebi­saTvis, rac mas saSualebas miscems sakmarisi wvli li Seitanos qveynis ekonomikur, socialur da politikur ganviTarebaSi.

saqarTvelos mTavroba ganagrZobs skolamde­li aRzrdis seqtoris reformas gaeros bavS­vTa fondsa da samoqalaqo sazogadoebis war­momadgenlebTan erTad. reforma iTvaliswinebs inkluziuri skolamdeli ganaTlebis xelmisawv­domobisa da xarisxis gazrdas; skolisaTvis mza­dyodfnis xelSewyobas; akademiuri moswrebisa da skolebSi swavlis Sedegebis gaumjobesebas.

2011 wels gaeros bavSvTa fondis mxardaWeriTa da ganaTlebisa da mecnierebis saministrosTan arse­buli erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis centris ZalisxmeviT SemuSavda Semdegi saxelmZ­Rvaneloebi: skolamdeli ganaTlebis saswavlo programa; saxelmZRvanelo skolamdeli aRzrdis dawesebulebaTa pedagogebisaTvis; skolamdeli

aRzrdis dawesebulebebis administratorTa sax­elmZRvanelo principebi da skolamdeli asakis bavSvTa Sefasebis formebi. saxelmZRvaneloebi gavrcelda yvela municipalitetsa da sabavSvo baRSi saqarTvelos masStabiT. amasTanave, Seiqm­na inovaciuri meTodologia skolamdeli gana­Tlebis doneze qarTulis, rogorc meore enis swavlebisaTvis. amJamad mimdinareobs saxelmZR­vanelos pilotireba skolamdeli aRzrdis rva dawesebulebaSi qvemo qarTlsa da samcxe javax­eTSi. axali meTodologiis gamoyenebiT qarTuli enis swavla daaxloebiT 120­ma somexma da azer­baijanelma bavSvma daiwyo.

2011 wlis seqtemberSi „ikea“­s finansuri daxmare­biT daiwyo orwliani proeqti gansakuTrebul mdgomareobaSi myofi bavSvebisaTvis adreuli asakis xarisxian ganaTlebaze xelmisawvdomobis uzrunvelsayofad. proeqts axorcielebs gaeros bavSvTa fondi adgilobrivi arsamTavrobo orga­nizaciebTan, „kivitas saqarTvelo“ da „saganmana­Tleblo iniciativebis centri“, erTad. aRniS­nuli iniciativa iTvaliswinebs 40 alternatiuli skolamdeli centris Seqmnas samcxe­javaxeTis, qvemo qarTlisa da Sida qarTlis moSorebul so­flebSi, sadac amJamad skolamdeli aRzrdis dawe­sebulebebi ar arsebobs. centrebi Seiqmneba arse­bul municipalur an saskolo SenobebSi, moxdeba maTi reabilitacia da aRWurva, TanamSromlebis daqiraveba da momzadeba. proeqtis dasrulebis Semdeg aRniSnuli centrebi gadava adgilobrivi municipalitetebis daqvemdebarebaSi.

garda amisa, Tbilisis, goris, lanCxuTis, baTumi­sa da lagodexis 24 sabavSvo baRSi gadamzaddnen aRmzrdelebi, raTa maT xeli Seuwyon SezRudu­li SesaZleblobebis mqone bavSvTa Caricxvas skolam deli ganaTlebis dawesebulebebSi da maTi unarebis ganviTarebas. programaSi monawileobas miiRebs sul 4,500 bavSvi da 440 skolamdeli aR­zrdis pedagogi.

sakontaqto piri: maia yufaraZe, gaeros bavS-vTa fondis ganaTlebis programis xelmZRvaneli, +995 99 21 30 39, [email protected]

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/amu

rve

laS

vil

i

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/xiz

aniS

vil

i

Page 5: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

5

sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)

saqarTveloSi dainerga axali momsaxureba SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisaTvisSezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebs xSirad aTavseben samzrunvelo dawesebulebaSi, radgan maT ojaxebs ar gaaCniaT saTanado mx­ardaWera, raTa izrunon am bavSvebze. dRis cen­trebi umniSvnelovanesia imisaTvis, rom bavSvebi rCebodnen dacul da mzrunvel ojaxur garemoSi.

SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisa da maTi ojaxebisaTvis 11 oqtombers TbilisSi gaix­sna adreuli Carevis centri da dRis centri. aRniSnul centrebs xelmZRvanelobs arasamTav­robo organizacia „pirveli nabiji saqarTvelo“ da nawilia partnioruli proeqtisa, „bavSvze zrunvis sistemisa da momsaxurebis gaZliereba“, romelic gaeros bavSvTa fondisa da arasamTav­robo organizaciebis („evriCaildi“, „gadavarCi­noT bavSvebi“, „pirveli nabiji“ da „saqarTvelos bavSvebi“) TanamSromlobiT xorcieldeba aSS­is saerTaSoriso ganviTarebis saagentos finansuri mxardaWeriT. proeqti mxars uWers saqarTvelos mTavrobas bavSvze zrunvis sistemis reformis 2011­2012ww. samoqmedo gegmis ganxorcielebaSi. axali samoqmedo gegma iTvaliswinebs qveyanaSi darCenili yvela didi zomis dawesebulebis dax­urvas; socialuri muSakis institutis gaZliere­bas; mindobiT aRzrdis moculobisa da xarisxis gazrdas; mcire saojaxo tipis bavSvTa saxlebis (TiToeuli maTgani emsaxureba araumetes 8­10 bavSvs) raodenobis gazrdas da bavSvTa mitovebis prevenciisaTvis saWiro samsaxurebis gaZlierebas.

axali centrebi oficialurad gaxsnes orga­nizacia “pirveli nabiji saqarTvelo“­s dam­fuZnebelma, q­ma nino Jvaniam, saqarTvelos Sro­mis, janmrTelobisa da socialuri dacvis minis­trma, b­ma andria uruSaZem, saqarTveloSi aSS­is saelCos misiis xelmZRvanelis moadgilem, q­ma brijit brinkma, socialuri momsaxurebis saagen­tos xelmZRvanelma, b­ma irakli nadareiSvilma da gaeros bavSvTa fondis warmomadgenelma saqa­rTveloSi, b­ma ruland monaSma.

adreuli Carevis centri moemsaxureba 0­6 wlamde gansakuTrebuli saWiroebis mqone 100­mde bavSvs. is bavSvebsa da maT ojaxebs gauwevs

fsiqo­socialur, samedicino da saganmanaTleb­lo daxmarebas. centris meSveobiT mSoblebs eqne­baT saSualeba gaiaron konsultaciebi sxvadasxva specialistTan (fsiqologTan, socialur mu­SakTan, pediatrTan, okupaciur TerapevtTan da logopedTan). centris mizania adreuli asakis bavSvebis mitovebis prevencia da ganviTarebis Se­ferxebis riskis gamovlenisTanave, kvalificiuri momsaxurebis miwodeba bavSvisa da ojaxisaTvis.

axali dRis centri 3­18 wlamde SezRuduli Ses­aZleblobebis mqone 35 bavSvsa da mozards mo­emsaxureba. amasTanave, centrSi imuSavebs spe­cialuri programa autisturi speqtris mqone bavSvebisTvis.

2011 wlis bolos quTaisSi dagegmilia SezRudu­li SesaZleblobebis mqone bavSvebisTvis kidev erTi dRis centris amuSaveba. dReisaTvis saqa­rTveloSi SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisaTvis sul 25 saxelmwifo dRis centri­funqcionirebs.

sakontaqto piri: aaron grinbergi, gaeros bavS-vTa fondis bavSvTa dacvis ganyofilebis ufrosi, +995 99 91225290, [email protected]

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

Page 6: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

6

iunisefi saqarTveloSi

yovlismomcveli erovnuli axalgazrduli poli­tika amJamad SemuSavebis procesSia saqarTvelos sportisa da axalgazrdobis saqmeTa saminis­tros mier, gaeros bavSvTa fondisa da gaeros mosaxleobis fondis mxardaWeriT. erovnul ax­algazrdul politikaSi unda aisaxos grZelvadi­ani xedva da ganisazRvros saTanado meqanizmebi axalgazrdebis winaSe arsebuli problemebis ga­dasaWrelad da maTi potencialis maqsimalurad gamosayeneblad.

aRniSnuli politikis mizania uzrunvelyos in­stitucionalizeba axalgazrdebsa da mTavrobas Soris dialogisa, axalgazrdebis winaSe mdgari aqtualuri sakiTxebis da am sakiTxebTan mimarTe­biT mTavrobis pasuxismgeblobebis Sesaxeb. amas­Tanave, igi daexmareba mTavrobas daicvas Sesa­bamisi evropuli da saerTaSoriso standartebi da moaxdinos arsebuli resursebis optimizacia axalgazrdebisaTvis.

politikis SemuSavebis procesSi axalgazrdebis farTo monawileobis uzrunvelsayofad, 2011 wlis agvisto­seqtembris periodSi Catarda kon­sultaciebis mTeli seria axalgazrdebTan. 35­mde kvalificiuri fasilitatori qveynis masSta­biT Sexvda axalgazrdebs specialurad Seqmnili meTodologiis gamoyenebiT. aRniSnuli meTodo­logia e.w. „msoflio kafe“­s saxeliTaa cnobili da igi qmnis Tavisufal da komfortul atmos­

feros, usafrTxo da xelSemwyob garemos yvelas­Tvis, rom Tavisuflad isaubron sakuTar gamoc­dilebasa da mosazrebebze. Sexvedrebis mizani iyo informaciis mogroveba im saWiroebebis, gamowvevebis, survilebisa da prioritetebis Sesaxeb, romlebsac, axalgazrdebis azriT, mTav­robam yuradReba unda dauTmos. TiToeul sa­konsultacio SexvedraSi monawileobda ocamde axalgazrda. sul Catarda 70­mde amgvari Sexve­dra saqarTvelos sxvadasxva regionSi, romelSic monawileoba 1400­mde axalgazrdam miiRo.

Seiqmna specialuri veb­gverdi (www.youth.gov.ge) konsultaciebis procesSi farTo monawileo­bis uzrunvelyofis mizniT. yvelas, visac surs erovnuli axalgazrduli politikis Sesaxeb diskusiasa da debatebSi monawileoba, SeuZlia Sevides miTiTebul veb­gverdze, SeuerTdes sa­diskusio forums da moipovos sasargeblo in­formacia.

erovnuli axalgazrduli politikis dokumentis pirveli samuSao versiis prezentacia gaimarTa 2011 wlis 15­16 noembers, erovnul axalgazr­dul konferenciaze. erovnuli axalgazrduli politikis dasruleba da misi damtkiceba 2012 wlis dasawyisisTvisaa navaraudevi.

sakontaqto piri: daviT Rvineria, gaeros bavS-vTa fondis bavSvTa dacvis programis xel-li, +995 99 91225291, [email protected]

bunebrivi katastrofebis riskis Semcireba: nabiji win usafrTxo da daculi garemosaken saqarTvelo bunebrivi katastrofebis maRali riskis Semcvel regionSi mdebareobs, sadac xSi­ria wyaldidobebi, mewyerebi da zvavebi. xSirad swored uRaribesi da Soreul adgilebSi, cudad aSenebul saxlebSi mcxovrebi, mWidrod Casaxle­buli Temebi ganicdian yvelaze met zians. maT ara aqvT SesaZlebloba gaumklavdnen safrTxes, romlis winaSec dganan.

gansakuTrebiT daucvelni arian am terito­riebze mcxovrebi bavSvebi, qalebi da axalgaz­rdebi, radgan isini xSirad ar floben saTanado codnasa da sasicocxlo unar­Cvevebs, romlebic maT SesaZleblobas miscemda, ukeT gamklavebod­nen katastrofas.

dReisaTvis bavSvebi saqarTveloSi ukeT arian momzadebulni bunebrivi katastrofebisaTvis,

saqarTvelos erovnuli axalgazrduli politika

foto m

owo

deb

ul

ia s

portis

a da

axal

gazrdobi

s sa

qmeT

a sa

mini

stros

mier

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/xiz

aniS

vil

i

Page 7: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

7

sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)

saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saminis­tros erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis centris, sagangebo situaciebis marTvis depar­tamentis, kavkasiis garemosdacviTi arasamTav­robo organizaciebis qselisa da gaeros bavSvTa fondis erToblivi proeqtis wyalobiT.

2011 wlis seqtembridan, saqarTvelos masSta­biT, V­IX klasebis moswavle yvela bavSvi swav­lobs garemos dacvis, klimaturi cvlilebebisa da bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebis sakiTxebs specialuri sadamrigeblo saaTis far­glebSi da iZens sabaziso cxovrebiseul unarebs, Tu rogor unda moiqces bunebriv katstrofamde, mis dros da mas Semdeg.

aRniSnuli iniciativa nawilia ufro didi pro­eqtisa, „bunebrivi katastrofebis riskis Sem­cirebis mxrdaWera samxreT kavkasiis daucvel Temebsa da instituciebSi“, romelic dafinan­sebulia evrokavSiris humanitaruli misiis mier.

proeqtis gansakuTrebiT mniSvnelovani miRw­evebia: bunebrivi katastrofebis riskis Semci­rebis axali saswavlo programis pilotireba saqarTvelos 25 skolaSi; maswavlebelTa gadam­zadeba; maswavleblebisaTvis interaqtiuli saswavlo masalebis, xolo bavSvebisaTvis spe­cialuri TamaSebis SemuSaveba; mosaxleobaSi sa­

ganmanaTleblo kampaniis organizeba bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebisa da naRmebis Sesaxeb, romelmac 7,000 bavSvi da 35,000 adamiani moicva qveynis masStabiT; skolebis katastro­febisaTvis mzaobis potencialis gaZliereba bunebrivi katastrofebis maRali riskis Semcvel regionebSi.

amasTanave, gaeros bavSvTa fondma mxari dauWira erovnuli saswavlo programebis centrs bune­brivi katastrofebis riskis Semcirebis Sesaxeb uprecedento saganmanaTleblo veb­portalis SeqmnaSi (www.sicherheit.ge/Disasters). veb­portali Seicavs sasargeblo informacias yvela samizne jgufisaTvis (skols moswavleebi, maswavleble­bi, skolis administracia da sazogadoebis sxva wevrebi) bunebrivi safrTxeebisa da usafrTxo qcevis wesebis Sesaxeb bunebriv katastrofamde, mis dros da mas Semdeg.

garda amisa, proeqtis farglebSi Seiqmna pro­eqtis monawile skolebidan yvelaze aqtiuri bavSvebis qseli, raTa moxdes ideebisa da bune­brivi katastrofebis riskis SemcirebasTan da­kavSirebuli warmatebuli gamocdilebis gazi­areba.

sakontaqto piri: dragan markoviCi, gaeros bavSvTa fondis sagangebo situaciebis specialisti saqarT-veloSi, +995 99 517 614, [email protected]

© iu

nise

fi/

saq­

2011

/bl

agonr

avova

Page 8: Newsletter-UNICEF in Georgia, November, #2, 2011, (#15)

8

iunisefi saqarTveloSi

redaqtoris SeniSvna: gaeros bavSvTa fondis sainformacio biuleteni inglisur da qarTul enebze gamodis. Cveni publika­ciis mizania gaavrcelos informacia saqarTveloSi gaeros bavSvTa fondis saqmianobis Sesaxeb. es gaxlavT sainformacio biuletenis meTxuTmete gamocema. mivesalmebiT publikaciis Sesaxeb Tqvens SeniSvnebsa da rekomendaciebs. gTxovT, SegvatyobinoT, Tu gsurT damatebiTi informciis miReba gae­ros bavSvTa fondisa da misi saqmianobis Sesaxeb. Cven mivesalmebiT Tqvens SeniSvnebsa da mosazrebebs.

Tu gsurT sainformacio biuletenis aslis, an nebismieri sxva informaciis miReba, gTxovT, mimarToT maia qurcikiZes, gaeros bavSvTa fondis komunikaciis programis xel­s saqarTveloSi.

telefoni: (995 32) 2 232388, 2 251130; el. fosta: [email protected]

media monitoringi bavSvTa sakiTxebis eTikurad gaSuqebisaTvis

2011 wlis dasawyisidan mimdinareobs qarTuli mediis monitoringi imis gamosavlenad, Tu ro­gor aSuqebs media bavSvTa sakiTxebs da ramdenad icavs eTikis normebs.

ama wlis martidan, kvalificiuri eqspertebi da iuristebi akvirdebodnen qarTul medias bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis TvalsazrisiT da erovnu­li da/an saerTaSoriso standartebis darRvevis SemTxvevaSi, specialuri gancxadeba egzavneboda mediis TviTregulaciis organoebs, rogoricaa calkeuli media saSualebebis eTikis sabWoebi, Jurnalisturi eTikis qartia, komunikaciebis erovnuli komisia. mTeli wlis ganmavlobaSi mon­itorings sul 79 media saSualeba (65 nacional­uri da 14 regionaluri) daeqvemdebara.

zemoaRniSnuli media monitoringi warmoadgens ’samoqalaqo ganviTarebis institutis’ mier gae­ros bavSvTa fondis mxardaWeriT ganxorciele­

buli proeqtis nawils. am iniciativis farglebSi Seiqmna publikacia ‘mediaSi bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis saerTaSoriso da erovnuli stand­artebi’’ da gavrcelda yvela ZiriTad media sa­Sualebas Soris. gamocemaSi Tavmoyrilia yvela saerTaSoriso da erovnuli eTikuri da sakanon­mdeblo norma bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis Ses­axeb. amasTanave, cnobili media eqspertebisa da Jurnalistebis monawileobiT gaimarTa diskus­iebi JurnalistebTan saqarTvelos 10 qalaqSi. mniSvnelovani iyo regionuli mediis dainterese­ba bavSvTa sakiTxebis eTikurad gaSuqebis mimarT da Sexvedrebi gadaizarda saintereso diskusieb­Si, romlis drosac ganixiles bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis dadebiTi da uaryofiTi praqtikuli magaliTebi.

sakontaqto piri: maia qurcikiZe, gaeros bavSvTa fon-dis komunikaciis programis xel-li, +995 99 533071, [email protected]

saqarTveloSi bavSvTa mdgomareobis mimoxilva

2011

saqarTvelo da bavSvis uflebaTa konvencia

ganaxlebuli monacemebi saqarTvelos bavSvTa mdgomareobis Sesaxeb

bavSvis uflebaTa komitetisaTvis angariSgebis procesis xelSe­sawyobad, gaeros bavSvTa fondma moamzada damoukidebeli anga­riSi, romelic Seicavs bavSvebTan dakavSirebuli im ZiriTadi sakiTxebis mimoxilvas, romlebic bavSvis uflebaTa konvenciasa da aTaswleulis ganviTarebis miznebs Seexeba. angariSi agebu­lia Semdegnairad: „sakiTxebi“, „ganxorcielebuli saqmianoba“, „Sedegebi“ da „Semdegi nabijebi“ da moicavs informacias bavSvTa mdgomareobis Sesaxeb ukanasknel wlebSi Catarebuli Sinameur­neobaTa erovnuli kvlevisa Tu sxva kvlevebis Sedegebis mixed­viT. angariSi Seicavs diferencirebul monacemebs rig sakiTxe­bze, raTa asaxos bavSvTa uflebebis dacvisas miRweuli pro­gresi da arsebuli gamowvevebi, rom saqarTvelos yvela bavSvs, eTnikuri warmomavlobis, ojaxis Semosavlebis, an nebismieri sxva faqtoris miuxedavad, hqondes Tanabari SesaZleblobebi da mniSvnelovani wvlili Seitanos qveynis ganviTarebaSi.

angariSis asli misaRebad SegiZliaT mimarToT: [email protected]; tel: +995 99 574750

eleqtronuli versia ix. www.unicef.ge