newsletter-unicef in georgia, november, #2, 2011, (#15)
DESCRIPTION
The Newsletter of the UN Children’s Fund, UNICEF in Georgia, is published in English and Georgian. Our publication aims to provide information on UNICEF activities in Georgia. This is the fifteenth issue of the Newsletter.TRANSCRIPT
winasityvaoba
saqarTvelos mTavroba bavSvis uflebaTa komitets warudgens Tavis meoTxe periodul angariSs bavSvis uflebaTa konvenciis ganxorcielebis Sesaxeb. es kargi SesaZleblobaa, mimovixiloT bavSvTa uflebebis realizaciis kuTxiT miRweuli progresi. damoukidebeli kvlevebisa da gamokiTxvebis Sedegebi calsaxaa: saqarTveloSi dRes dabadebuli bavSvi mniSvnelovnad ufro xelsayrel mdgomareobaSia, vidre bavSvi, romelic saqarTveloSi 10 wlis win daibada, gansakuTrebiT im SemTxvevaSi, Tu bavSvi Rarib ojaxSi, eTnikuri umciresobebis, an soflad mcxovreb ojaxSi daibada. aTi wlis win saqarTveloSi dabadebul bavSvs sicocxlis SenarCunebis, dabadebisas registraciisa da sabazo momsaxurebis xelmisawvdomobis naklebi Sansi hqonda. mTavrobam mniSvnelovani progresi ganaxorciela uTanasworobis aRmofxvris TvalsazrisiT samoqalaqo reestris mravalenovani da advilad xelmisawvdomi sistemis Seqmnis, bavSvTa movlis Sesaxeb mSoblebisaTvis ukeTesi saxelmZRvanelo masalebis miwodebisa da sabazo momsaxurebebiT sargeblobis Sesaxeb Raribebisa da eTnikuri umciresobebis informirebis gziT. mcirewlovan bavSvebs cxovrebis dawyeba ufro xelsayrel pirobebSi SeuZliaT da xeli miuwvdebaT met SesaZleblobebze, romlebic warsulSi mxolod SeZlebuli ojaxebs hqondaT.
mTavrobam gazarda ganaTlebis, jandacvisa da socialuri uzrunvelyofis dafinanseba, ZiriTadad Tavdacvis sferos dafinansebis Semcirebis xarjze. Sedegad gaizarda socialuri danaxarjebis wili sajaro danaxarjebSi mTlian Sida produqtTan mimarTebiT. Tumca, saqarTvelo jer kidev erTerT bolo adgilzea centraluri da aRmosavleT evropisa da dsTs qveynebs Soris socialuri danaxarjebis mxriv. Sesabamisad, mniSvnelovani gamowvevebi kvlav rCeba, romlebic momdevno xuTi wlis ganmavlobaSi unda gadavWraT, Tu gvsurs davicvaT bavSvis uflebaTa konvenciis debulebebi da 2015 wlamde mivaRwioT aTaswleulis ganviTarebis miznebsa da aTaswleulis deklaraciiT gaTvaliswinebul xedvas.
iqidan gamomdinare, rom saqarTvelos bavSvebis erT meoTxedze meti siRaribeSi cxovrobs, socialuri dacvis sferoSi mimdinare reformebs gadawyveti mniSvneloba eniWeba. magaliTad, aucilebelia Tanasworobaze orientirebuli damatebiTi investiciebi skolamdeli ganaTlebis sferoSi, radgan uRaribes ojaxebSi mcxovrebi xuTi wlis asakis bavSvebi dRes naklebi albaTobiT dadian skolamdeli ganaTlebis dawesebulebaSi, vidre maTi Tanatolebi yvelaze SeZlebuli ojaxebidan. jansaRi cxovrebis stilis damkvidreba mozardebSi, sportis, jansaRi kvebisa da gunduri muSaobis Rirebulebebis popularizaciis gziT, umniSvnelovanesi prioritetia Tambaqosa da narkotikebis moxmarebis winaaRmdeg sabrZolvelad. soflad sanitariuli pirobebis sakiTxebs damatebiTi yuradReba unda daeTmos. unda aRikveTos socialuri izolacia, gansakuTrebiT SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebis mimarT, vinaidan isini xSirad arian gariyulni da izolirebulni. qalTa da bavSvTa mimarT Zaladobis drouli identifikacia da masze reagirebac mniSvnelovani prioritetia.
Tanasworuflebianobisadmi erTguleba, risi Sedegicaa ukanasknel wlebSi miRweuli progresi, unda SenarCundes. Cven ganvagrZobT Tqvens informirebas saqarTvelos mTavrobisa da gae
ros bavSvTa fondis erToblivi programis farglebSi ganxorcielebuli RonisZiebebis Sesaxeb sainformacio biuletenis momaval gamoSvebebSi.
roland monaSigaeros bavSvTa fondis warmomadgeneli saqarTveloSi
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)
iunisefi saqarTveloSi
2
iunisefi saqarTveloSi
socialuri momsaxurebis xelmisawvdomobisas arsebuli barierebis kvleva - ratom ver sargeblobs yvela Raribi ojaxi socialur daxmarebiTa da momsaxurebiT
2009 wels Catarebuli mosaxleobis keTildReobis kvlevis Tanaxmad, saqarTveloSi SinameurneobaTa TiTqmis erTi meoTxedi siRaribeSi cxovrobs. saqarTvelos bavSvebi araproporciulad arian warmodgenili yvelaze Rarib SinameurneobebSi (28%). kvlevam agreTve gamoavlina, rom pensiebi da miznobrivi socialuri daxmareba mniSvnelovan rols TamaSobs siRaribis Semcirebis saqmeSi. Tumca, kvlevis ganxorcielebis periodSi oficialurad Raribi Sinameurneobebis erT mesamedze meti aranairi saxis socialur daxmarebas ar iRebda. socialuri momsaxurebis xelmisawvdomobisas arsebuli barierebis kvleva swored im mizniT Catarda, rom ukeTesi warmodgena Seqmniliyo, Tu ratom ar sargeblobs Raribi ojaxebis mniSvnelovani nawili maTTvis kuTvnili SeRavaTebiT. am mizniT 2009 wlis kvlevis respondentebi yvelaze Rarib kvintilSi xelaxla gamoikiTxnen.
aRniSnuli kvlevis Sedegebi gaeros bavSvTa fondma sagangebo prezentaciaze gaacno mTavrobisa da samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebs. kvlevam gamoavlina, rom Raribi ojaxebis 96% informirebulia socialurad daucveli ojaxebis monacemTa erTiani bazis Sesaxeb, romelic SinameurneobebisaTvis fuladi daxmarebisa da janmrTelobis dazRvevis miRebis ZiriTad meqanizms warmoadgens. informirebuli mosaxleobis 76%ma aRniSnul monacemTa bazas registraciisaTvis mimarTa. Tumca, miuxedavad amisa, aris problemebic. im Raribi ojaxebis 24%ma, romlebsac ar SeutaniaT ganacxadi monacemTa bazaSi daregistrirebisaTvis, SesaZloa ar icis, Tu rogor mimarTos, an procedurebis Sesaxeb araswor informacias flobs. mosaxleobis bevrad ufro mcire nawilisaTvis problemas socialuri momsaxurebis saagentos ofisamde manZili da saTanado dokumentacia warmoadgens.
socialurad daucveli ojaxebis erTian monacemTa bazaSi ganacxadebis miRebisa da ganxilvis
saqmes socialuri momsaxurebis saagento efeqtianad axorcielebs. gamokiTxulTa mxolod 4%–ma ganacxada, rom waawyda Seferxebebs daxmarebis miRebisas. TiTqmis yvela ganmcxadebeli(96%) socialuri momsaxurebis saagentos agentma moinaxula deklaraciis formis Sevsebis mizniT; TiTqmis yvela viziti ganacxadis wardgenidan 3 Tvis vadaSi Sedga. respodentTa 77% socialuri agentis samuSaos ‘normalurad’ da ‘Zalian kargad’ afasebs.
Tumca, im ojaxebis umravlesobis socialurekonomikuri mdgomareoba, romlebmac monacemTa bazas mimarTes fuladi daxmarebis misaRebad (daaxloebiT 66%), Sefasebul iqna zRvrul sareitingo qulaze meti quliT, xolo erTma mesamedma ver daakmayofila Sesabamisi moTxovnebi samedicino dazRvevis misaRebad. gaTvaliswinebuli unda iqnes zRvruli sareitingo qulis gadasinjva, raTa gafarTovdes socialuri daxmarebis programebis moqmedebis areali da misi Sedegebi ufro sagrZnobi gaxdes.
kvlevis Sedegad gamoikveTa, rom socialurad daucvelTa janmrTelobis dazRvevis programa kargad muSaobs, Tumca aucilebelia misi gafarToeba. samedicino momsaxurebiT sargeblobis xarjebi warmoadgens ZiriTad bariers maTTvis, vinc dazRveuli ar aris. meore problema, Tumca naklebmniSvnelovani, vidre safasuri, ukavSirdeba fizikur manZils samedicino dawesebulebamde. samedicino momsaxurebis xarjebi gansakuTrebiT mZime tvirTia dazRvevis armqone ojaxebisaTvis.
kvlevis Sedeg gamoikveTa sxva saxis rekomendaciebic, rogorebicaa: gaizardos bavSviani ojaxebis wili socialuri daxmarebis programebSi, ramdenadac es ojaxebi naklebad sargebloben sapensio daxmarebiT; es aseve mniSvnelovani iqneba bavSvze zrunvis reformis TvalsazrisiT, radganac is ojaxebi, romlebic socialuri daxmarebis programebSi arian CarTulni, dabali albaTobiT gaagzavnian bavSvebs saxelmwifo samzrunvelo dawesebulebebSi. aucilebelia sainformacio kampaniebis Catareba socialurad daucveli ojaxebisaTvis, rom yvela ojaxi saqarTveloSi informirebuli iyos, Tu sad da rogor unda miiRos socialuri daxmareba. gansakuTebuli yuradReba unda mieqces maT, vinc ZneladmisaRwev regionebSi cxovrobs.
aRniSnuli kvlevis sapasuxod, socialuri momsaxurebis saagentom ukve gadaTargmna monacemTa bazaSi registraciis ganacxadis forma umciresobebis enebze eTnikurad azerbaijaneli da somexi mosaxleobisaTvis ganacxadis wardgenis gasamartiveblad.
sakontaqto piri: TinaTin baumi, gaeros bavS-vTa fondis socialuri politikis specialisti, +995 99 74 77 33, [email protected]
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
3
sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)
bavSvTa movlis sakiTxebze mSobelTa informireba
mokle teqsturi SetyobinebebiT
2010 wlis bolodan samSobiaro dawesebulebebi axalSobil bavSvebs pirdapir aregistrireben samoqalaqo reestris saagentos centralur monacemTa bazaSi. samoqalaqo reestris saagentos monacemTa bazaSi Setanilia bavSvis dedis da/an sxva ZiriTadi mzrunvelis mobiluri telefonis nomeri. 2011 wlis martidan avtomatizebuli kompiuteruli sistemebis gamoyenebiT, bavSvTa movlisa da adreuli asakis bavSvTa ganviTarebasTan dakavSirebuli informacia mSoblebsa da sxva mzrunvelebs mokle teqsturi Setyobinebebis saSualebiT egzavnebaT. qvemoT warmodgenilia magaliTebi im rCevebisa, romlebic egzavnebaT mSoblebs bavSvis asakis mixedviT.
2011 wlis pirveli aTi Tvis ganmavlobaSi TiTqmis 63 0000 axalSobilis dedas gaegzavna 1 470 000ze meti mokle teqsturi Setyobineba satelefono qselis sami ZiriTadi operatori kompaniis saSualebiT: magTi, jeoseli da bilani.
sakontaqto piri: Tamar ugulava, gaeros bavSvTa fondis jandacvis specialisti, +995 99 92 90 09, [email protected]
• gilocavT bavSvis dabadebas. pirveli eqvsi Tvis ganmavlobaSi bavSvi mxolod bunebriv kvebaze gyavdeT; yovelTvis zurgze daawvineT; yovelTvis moarideT bavSvi sigaretis bols!
• dabadebis pirvelive dRidan bavSvs moasmenineT xalxuri da klasikuri musika.
• mimarTeT eqims, Tu Tqveni bavSvi xSirad sunTqavs da uWirs sunTqva; Tu sxeulis temperatura 38 gradusze meti, an 36 gradusze naklebia; Tu aReniSneba kanis siwiTle, an siyviTle, gulis reva, diareia, an yabzoba.
• gegmiuri vaqcinaciis droa! waiyvaneT bavSvi eqimTan gegmiuri acrebisaTvis.
• Tu bavSvs sami Tvis asakidan Tavi kargad ver uWiravs, dauyovnebliv mimarTeT eqims!
• daiwyeT bavSvisaTvis wignebis kiTxva. sasurvelia, rom wignebi mimzidveli da Sexebisas advilad aRsaqmeli iyos. saTamaSod bavSvi xaliCaze dasviT, marto ar datovoT.
• gilocavT! Tqveni bavSvi 8 Tvisaa. igi damoukideblad zis da wveba daxmarebiT; ukravs taSs, rodesac mas amas sTxoven; amouvida zeda wina kbilebi; bavSvi iwyebs morcxvobas; nu datovebT bavSvs saxlSi marto.
vaqcinebis marTvis Sefaseba saqarTveloSi axali vaqcinebis Semotanamde momdevno wlebSi saqarTvelo bavSvTa imunizaciis erovnul kalendarSi Semoitans rotavirusul da pnevmokokur vaqcinebs „vaqcinebis globaluri aliansis (GAVI)“ Tanadafinansebis meqanizmis gamoyenebiT. axali antigenebis danergvis mosamzadeblad, gaeros bavSvTa fondisa da jandacvis msoflio organizaciis eqspertebma 2011 wlis ivlisSi vaqcinebis marTvis Sefaseba ganaxorcieles. kvlevis ZiriTadi mizani iyo imunizaciisaTvis aucilebeli masalebiT momaragebis qselis marTvis, monitoringisa da zedamxedvelobis sistemis Sefaseba da gaumjobeseba. Sefasebis Tanaxmad, vaqcinebis dazianebis SedarebiT mcire riskia maTi gamoyenebisa da Senaxvis dros, xolo vaqcinebis Sesanaxi macivrebis raodenoba da xarisxi
yvela doneze damakmayofilebelia. Tumca, arsebobs garkveuli gamowvevebi. ZiriTadi problemaa is, rom vaqcinebis araregularuli da araprognozirebadi miwodebis Sedegad SesaZloa qveyanaSi Seqmnas vaqcinebis deficiti da arsebuli maragis marTvisa da gavrcelebis TvalsazrisiTac Seferxebebi warmoiSvas. saerTaSoriso eqspertebma Sesabamisi rekomendaciebi imis Sesaxeb, Tu rogor unda gaumjobesdes vaqcinebis marTva da uzrunvelyofil iqnes vaqcinebis regularuli miwodeba, saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros warudgines.
sakontaqto piri: Tamar ugulava, gaeros bavSvTa fondis jandacvis specialisti, +995 99 92 90 09, [email protected]
gagzavnili Setyobinebebis magaliTebi:
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
4
iunisefi saqarTveloSi
skolamdeli ganaTleba yvela bavSvs skolamdeli aRzrda umniSvnelovanesi investiciaa saqarTvelos grZelvadian ganviTarebaSi. sicocxlis adreul etapze bavSvTa SemecnebiTi potencialis gaRvivebas gadamwyveti mniSvneloba aqvs TiToeuli bavSvis SesaZleblobebis maqsimalurad gamovlenisTvis. ukanasknel wlebSi skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi daswreba SesamCnevad gaizarda. 2005 wels skolamdeli aRzrdis dawesebulebebSi xuTi wlis asakis bavSvTa daswrebis maCvenebelma 47% Seadgina. 2010 wels xuTi wlis asakis bavSvTa TiTqmis ori mesamedi (63%) iRebda skolamdel ganaTlebas. Tumca uRaribes ojaxebSi mcxovrebi xuTi wlis asakis bavSvebi dRes naklebi albaTobiT dadian skolamdeli ganaTlebis dawesebulebaSi, vidre maTi Tanatolebi yvelaze SeZlebuli ojaxebidan. Tanabari SesaZleblobebi adreuli asakidanve iwyeba da amitom saqarTvelos mTavrobas akisria valdebuleba uzrunvelyos, rom yvela bavSvma saqarTveloSi miiRos is ZiriTadi minimumi cxovrebisaTvis, rac mas saSualebas miscems sakmarisi wvli li Seitanos qveynis ekonomikur, socialur da politikur ganviTarebaSi.
saqarTvelos mTavroba ganagrZobs skolamdeli aRzrdis seqtoris reformas gaeros bavSvTa fondsa da samoqalaqo sazogadoebis warmomadgenlebTan erTad. reforma iTvaliswinebs inkluziuri skolamdeli ganaTlebis xelmisawvdomobisa da xarisxis gazrdas; skolisaTvis mzadyodfnis xelSewyobas; akademiuri moswrebisa da skolebSi swavlis Sedegebis gaumjobesebas.
2011 wels gaeros bavSvTa fondis mxardaWeriTa da ganaTlebisa da mecnierebis saministrosTan arsebuli erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis centris ZalisxmeviT SemuSavda Semdegi saxelmZRvaneloebi: skolamdeli ganaTlebis saswavlo programa; saxelmZRvanelo skolamdeli aRzrdis dawesebulebaTa pedagogebisaTvis; skolamdeli
aRzrdis dawesebulebebis administratorTa saxelmZRvanelo principebi da skolamdeli asakis bavSvTa Sefasebis formebi. saxelmZRvaneloebi gavrcelda yvela municipalitetsa da sabavSvo baRSi saqarTvelos masStabiT. amasTanave, Seiqmna inovaciuri meTodologia skolamdeli ganaTlebis doneze qarTulis, rogorc meore enis swavlebisaTvis. amJamad mimdinareobs saxelmZRvanelos pilotireba skolamdeli aRzrdis rva dawesebulebaSi qvemo qarTlsa da samcxe javaxeTSi. axali meTodologiis gamoyenebiT qarTuli enis swavla daaxloebiT 120ma somexma da azerbaijanelma bavSvma daiwyo.
2011 wlis seqtemberSi „ikea“s finansuri daxmarebiT daiwyo orwliani proeqti gansakuTrebul mdgomareobaSi myofi bavSvebisaTvis adreuli asakis xarisxian ganaTlebaze xelmisawvdomobis uzrunvelsayofad. proeqts axorcielebs gaeros bavSvTa fondi adgilobrivi arsamTavrobo organizaciebTan, „kivitas saqarTvelo“ da „saganmanaTleblo iniciativebis centri“, erTad. aRniSnuli iniciativa iTvaliswinebs 40 alternatiuli skolamdeli centris Seqmnas samcxejavaxeTis, qvemo qarTlisa da Sida qarTlis moSorebul soflebSi, sadac amJamad skolamdeli aRzrdis dawesebulebebi ar arsebobs. centrebi Seiqmneba arsebul municipalur an saskolo SenobebSi, moxdeba maTi reabilitacia da aRWurva, TanamSromlebis daqiraveba da momzadeba. proeqtis dasrulebis Semdeg aRniSnuli centrebi gadava adgilobrivi municipalitetebis daqvemdebarebaSi.
garda amisa, Tbilisis, goris, lanCxuTis, baTumisa da lagodexis 24 sabavSvo baRSi gadamzaddnen aRmzrdelebi, raTa maT xeli Seuwyon SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvTa Caricxvas skolam deli ganaTlebis dawesebulebebSi da maTi unarebis ganviTarebas. programaSi monawileobas miiRebs sul 4,500 bavSvi da 440 skolamdeli aRzrdis pedagogi.
sakontaqto piri: maia yufaraZe, gaeros bavS-vTa fondis ganaTlebis programis xelmZRvaneli, +995 99 21 30 39, [email protected]
© iu
nise
fi/
saq
2011
/amu
rve
laS
vil
i
© iu
nise
fi/
saq
2011
/xiz
aniS
vil
i
5
sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)
saqarTveloSi dainerga axali momsaxureba SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisaTvisSezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebs xSirad aTavseben samzrunvelo dawesebulebaSi, radgan maT ojaxebs ar gaaCniaT saTanado mxardaWera, raTa izrunon am bavSvebze. dRis centrebi umniSvnelovanesia imisaTvis, rom bavSvebi rCebodnen dacul da mzrunvel ojaxur garemoSi.
SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisa da maTi ojaxebisaTvis 11 oqtombers TbilisSi gaixsna adreuli Carevis centri da dRis centri. aRniSnul centrebs xelmZRvanelobs arasamTavrobo organizacia „pirveli nabiji saqarTvelo“ da nawilia partnioruli proeqtisa, „bavSvze zrunvis sistemisa da momsaxurebis gaZliereba“, romelic gaeros bavSvTa fondisa da arasamTavrobo organizaciebis („evriCaildi“, „gadavarCinoT bavSvebi“, „pirveli nabiji“ da „saqarTvelos bavSvebi“) TanamSromlobiT xorcieldeba aSSis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos finansuri mxardaWeriT. proeqti mxars uWers saqarTvelos mTavrobas bavSvze zrunvis sistemis reformis 20112012ww. samoqmedo gegmis ganxorcielebaSi. axali samoqmedo gegma iTvaliswinebs qveyanaSi darCenili yvela didi zomis dawesebulebis daxurvas; socialuri muSakis institutis gaZlierebas; mindobiT aRzrdis moculobisa da xarisxis gazrdas; mcire saojaxo tipis bavSvTa saxlebis (TiToeuli maTgani emsaxureba araumetes 810 bavSvs) raodenobis gazrdas da bavSvTa mitovebis prevenciisaTvis saWiro samsaxurebis gaZlierebas.
axali centrebi oficialurad gaxsnes organizacia “pirveli nabiji saqarTvelo“s damfuZnebelma, qma nino Jvaniam, saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministrma, bma andria uruSaZem, saqarTveloSi aSSis saelCos misiis xelmZRvanelis moadgilem, qma brijit brinkma, socialuri momsaxurebis saagentos xelmZRvanelma, bma irakli nadareiSvilma da gaeros bavSvTa fondis warmomadgenelma saqarTveloSi, bma ruland monaSma.
adreuli Carevis centri moemsaxureba 06 wlamde gansakuTrebuli saWiroebis mqone 100mde bavSvs. is bavSvebsa da maT ojaxebs gauwevs
fsiqosocialur, samedicino da saganmanaTleblo daxmarebas. centris meSveobiT mSoblebs eqnebaT saSualeba gaiaron konsultaciebi sxvadasxva specialistTan (fsiqologTan, socialur muSakTan, pediatrTan, okupaciur TerapevtTan da logopedTan). centris mizania adreuli asakis bavSvebis mitovebis prevencia da ganviTarebis Seferxebis riskis gamovlenisTanave, kvalificiuri momsaxurebis miwodeba bavSvisa da ojaxisaTvis.
axali dRis centri 318 wlamde SezRuduli SesaZleblobebis mqone 35 bavSvsa da mozards moemsaxureba. amasTanave, centrSi imuSavebs specialuri programa autisturi speqtris mqone bavSvebisTvis.
2011 wlis bolos quTaisSi dagegmilia SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisTvis kidev erTi dRis centris amuSaveba. dReisaTvis saqarTveloSi SezRuduli SesaZleblobebis mqone bavSvebisaTvis sul 25 saxelmwifo dRis centrifunqcionirebs.
sakontaqto piri: aaron grinbergi, gaeros bavS-vTa fondis bavSvTa dacvis ganyofilebis ufrosi, +995 99 91225290, [email protected]
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
6
iunisefi saqarTveloSi
yovlismomcveli erovnuli axalgazrduli politika amJamad SemuSavebis procesSia saqarTvelos sportisa da axalgazrdobis saqmeTa saministros mier, gaeros bavSvTa fondisa da gaeros mosaxleobis fondis mxardaWeriT. erovnul axalgazrdul politikaSi unda aisaxos grZelvadiani xedva da ganisazRvros saTanado meqanizmebi axalgazrdebis winaSe arsebuli problemebis gadasaWrelad da maTi potencialis maqsimalurad gamosayeneblad.
aRniSnuli politikis mizania uzrunvelyos institucionalizeba axalgazrdebsa da mTavrobas Soris dialogisa, axalgazrdebis winaSe mdgari aqtualuri sakiTxebis da am sakiTxebTan mimarTebiT mTavrobis pasuxismgeblobebis Sesaxeb. amasTanave, igi daexmareba mTavrobas daicvas Sesabamisi evropuli da saerTaSoriso standartebi da moaxdinos arsebuli resursebis optimizacia axalgazrdebisaTvis.
politikis SemuSavebis procesSi axalgazrdebis farTo monawileobis uzrunvelsayofad, 2011 wlis agvistoseqtembris periodSi Catarda konsultaciebis mTeli seria axalgazrdebTan. 35mde kvalificiuri fasilitatori qveynis masStabiT Sexvda axalgazrdebs specialurad Seqmnili meTodologiis gamoyenebiT. aRniSnuli meTodologia e.w. „msoflio kafe“s saxeliTaa cnobili da igi qmnis Tavisufal da komfortul atmos
feros, usafrTxo da xelSemwyob garemos yvelasTvis, rom Tavisuflad isaubron sakuTar gamocdilebasa da mosazrebebze. Sexvedrebis mizani iyo informaciis mogroveba im saWiroebebis, gamowvevebis, survilebisa da prioritetebis Sesaxeb, romlebsac, axalgazrdebis azriT, mTavrobam yuradReba unda dauTmos. TiToeul sakonsultacio SexvedraSi monawileobda ocamde axalgazrda. sul Catarda 70mde amgvari Sexvedra saqarTvelos sxvadasxva regionSi, romelSic monawileoba 1400mde axalgazrdam miiRo.
Seiqmna specialuri vebgverdi (www.youth.gov.ge) konsultaciebis procesSi farTo monawileobis uzrunvelyofis mizniT. yvelas, visac surs erovnuli axalgazrduli politikis Sesaxeb diskusiasa da debatebSi monawileoba, SeuZlia Sevides miTiTebul vebgverdze, SeuerTdes sadiskusio forums da moipovos sasargeblo informacia.
erovnuli axalgazrduli politikis dokumentis pirveli samuSao versiis prezentacia gaimarTa 2011 wlis 1516 noembers, erovnul axalgazrdul konferenciaze. erovnuli axalgazrduli politikis dasruleba da misi damtkiceba 2012 wlis dasawyisisTvisaa navaraudevi.
sakontaqto piri: daviT Rvineria, gaeros bavS-vTa fondis bavSvTa dacvis programis xel-li, +995 99 91225291, [email protected]
bunebrivi katastrofebis riskis Semcireba: nabiji win usafrTxo da daculi garemosaken saqarTvelo bunebrivi katastrofebis maRali riskis Semcvel regionSi mdebareobs, sadac xSiria wyaldidobebi, mewyerebi da zvavebi. xSirad swored uRaribesi da Soreul adgilebSi, cudad aSenebul saxlebSi mcxovrebi, mWidrod Casaxlebuli Temebi ganicdian yvelaze met zians. maT ara aqvT SesaZlebloba gaumklavdnen safrTxes, romlis winaSec dganan.
gansakuTrebiT daucvelni arian am teritoriebze mcxovrebi bavSvebi, qalebi da axalgazrdebi, radgan isini xSirad ar floben saTanado codnasa da sasicocxlo unarCvevebs, romlebic maT SesaZleblobas miscemda, ukeT gamklavebodnen katastrofas.
dReisaTvis bavSvebi saqarTveloSi ukeT arian momzadebulni bunebrivi katastrofebisaTvis,
saqarTvelos erovnuli axalgazrduli politika
foto m
owo
deb
ul
ia s
portis
a da
axal
gazrdobi
s sa
qmeT
a sa
mini
stros
mier
© iu
nise
fi/
saq
2011
/xiz
aniS
vil
i
7
sainformacio biuleteni, noemberi #2 2011 (#15)
saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis saministros erovnuli saswavlo gegmebisa da Sefasebis centris, sagangebo situaciebis marTvis departamentis, kavkasiis garemosdacviTi arasamTavrobo organizaciebis qselisa da gaeros bavSvTa fondis erToblivi proeqtis wyalobiT.
2011 wlis seqtembridan, saqarTvelos masStabiT, VIX klasebis moswavle yvela bavSvi swavlobs garemos dacvis, klimaturi cvlilebebisa da bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebis sakiTxebs specialuri sadamrigeblo saaTis farglebSi da iZens sabaziso cxovrebiseul unarebs, Tu rogor unda moiqces bunebriv katstrofamde, mis dros da mas Semdeg.
aRniSnuli iniciativa nawilia ufro didi proeqtisa, „bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebis mxrdaWera samxreT kavkasiis daucvel Temebsa da instituciebSi“, romelic dafinansebulia evrokavSiris humanitaruli misiis mier.
proeqtis gansakuTrebiT mniSvnelovani miRwevebia: bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebis axali saswavlo programis pilotireba saqarTvelos 25 skolaSi; maswavlebelTa gadamzadeba; maswavleblebisaTvis interaqtiuli saswavlo masalebis, xolo bavSvebisaTvis specialuri TamaSebis SemuSaveba; mosaxleobaSi sa
ganmanaTleblo kampaniis organizeba bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebisa da naRmebis Sesaxeb, romelmac 7,000 bavSvi da 35,000 adamiani moicva qveynis masStabiT; skolebis katastrofebisaTvis mzaobis potencialis gaZliereba bunebrivi katastrofebis maRali riskis Semcvel regionebSi.
amasTanave, gaeros bavSvTa fondma mxari dauWira erovnuli saswavlo programebis centrs bunebrivi katastrofebis riskis Semcirebis Sesaxeb uprecedento saganmanaTleblo vebportalis SeqmnaSi (www.sicherheit.ge/Disasters). vebportali Seicavs sasargeblo informacias yvela samizne jgufisaTvis (skols moswavleebi, maswavleblebi, skolis administracia da sazogadoebis sxva wevrebi) bunebrivi safrTxeebisa da usafrTxo qcevis wesebis Sesaxeb bunebriv katastrofamde, mis dros da mas Semdeg.
garda amisa, proeqtis farglebSi Seiqmna proeqtis monawile skolebidan yvelaze aqtiuri bavSvebis qseli, raTa moxdes ideebisa da bunebrivi katastrofebis riskis SemcirebasTan dakavSirebuli warmatebuli gamocdilebis gaziareba.
sakontaqto piri: dragan markoviCi, gaeros bavSvTa fondis sagangebo situaciebis specialisti saqarT-veloSi, +995 99 517 614, [email protected]
© iu
nise
fi/
saq
2011
/bl
agonr
avova
8
iunisefi saqarTveloSi
redaqtoris SeniSvna: gaeros bavSvTa fondis sainformacio biuleteni inglisur da qarTul enebze gamodis. Cveni publikaciis mizania gaavrcelos informacia saqarTveloSi gaeros bavSvTa fondis saqmianobis Sesaxeb. es gaxlavT sainformacio biuletenis meTxuTmete gamocema. mivesalmebiT publikaciis Sesaxeb Tqvens SeniSvnebsa da rekomendaciebs. gTxovT, SegvatyobinoT, Tu gsurT damatebiTi informciis miReba gaeros bavSvTa fondisa da misi saqmianobis Sesaxeb. Cven mivesalmebiT Tqvens SeniSvnebsa da mosazrebebs.
Tu gsurT sainformacio biuletenis aslis, an nebismieri sxva informaciis miReba, gTxovT, mimarToT maia qurcikiZes, gaeros bavSvTa fondis komunikaciis programis xels saqarTveloSi.
telefoni: (995 32) 2 232388, 2 251130; el. fosta: [email protected]
media monitoringi bavSvTa sakiTxebis eTikurad gaSuqebisaTvis
2011 wlis dasawyisidan mimdinareobs qarTuli mediis monitoringi imis gamosavlenad, Tu rogor aSuqebs media bavSvTa sakiTxebs da ramdenad icavs eTikis normebs.
ama wlis martidan, kvalificiuri eqspertebi da iuristebi akvirdebodnen qarTul medias bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis TvalsazrisiT da erovnuli da/an saerTaSoriso standartebis darRvevis SemTxvevaSi, specialuri gancxadeba egzavneboda mediis TviTregulaciis organoebs, rogoricaa calkeuli media saSualebebis eTikis sabWoebi, Jurnalisturi eTikis qartia, komunikaciebis erovnuli komisia. mTeli wlis ganmavlobaSi monitorings sul 79 media saSualeba (65 nacionaluri da 14 regionaluri) daeqvemdebara.
zemoaRniSnuli media monitoringi warmoadgens ’samoqalaqo ganviTarebis institutis’ mier gaeros bavSvTa fondis mxardaWeriT ganxorciele
buli proeqtis nawils. am iniciativis farglebSi Seiqmna publikacia ‘mediaSi bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis saerTaSoriso da erovnuli standartebi’’ da gavrcelda yvela ZiriTad media saSualebas Soris. gamocemaSi Tavmoyrilia yvela saerTaSoriso da erovnuli eTikuri da sakanonmdeblo norma bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis Sesaxeb. amasTanave, cnobili media eqspertebisa da Jurnalistebis monawileobiT gaimarTa diskusiebi JurnalistebTan saqarTvelos 10 qalaqSi. mniSvnelovani iyo regionuli mediis daintereseba bavSvTa sakiTxebis eTikurad gaSuqebis mimarT da Sexvedrebi gadaizarda saintereso diskusiebSi, romlis drosac ganixiles bavSvTa sakiTxebis gaSuqebis dadebiTi da uaryofiTi praqtikuli magaliTebi.
sakontaqto piri: maia qurcikiZe, gaeros bavSvTa fon-dis komunikaciis programis xel-li, +995 99 533071, [email protected]
saqarTveloSi bavSvTa mdgomareobis mimoxilva
2011
saqarTvelo da bavSvis uflebaTa konvencia
ganaxlebuli monacemebi saqarTvelos bavSvTa mdgomareobis Sesaxeb
bavSvis uflebaTa komitetisaTvis angariSgebis procesis xelSesawyobad, gaeros bavSvTa fondma moamzada damoukidebeli angariSi, romelic Seicavs bavSvebTan dakavSirebuli im ZiriTadi sakiTxebis mimoxilvas, romlebic bavSvis uflebaTa konvenciasa da aTaswleulis ganviTarebis miznebs Seexeba. angariSi agebulia Semdegnairad: „sakiTxebi“, „ganxorcielebuli saqmianoba“, „Sedegebi“ da „Semdegi nabijebi“ da moicavs informacias bavSvTa mdgomareobis Sesaxeb ukanasknel wlebSi Catarebuli SinameurneobaTa erovnuli kvlevisa Tu sxva kvlevebis Sedegebis mixedviT. angariSi Seicavs diferencirebul monacemebs rig sakiTxebze, raTa asaxos bavSvTa uflebebis dacvisas miRweuli progresi da arsebuli gamowvevebi, rom saqarTvelos yvela bavSvs, eTnikuri warmomavlobis, ojaxis Semosavlebis, an nebismieri sxva faqtoris miuxedavad, hqondes Tanabari SesaZleblobebi da mniSvnelovani wvlili Seitanos qveynis ganviTarebaSi.
angariSis asli misaRebad SegiZliaT mimarToT: [email protected]; tel: +995 99 574750
eleqtronuli versia ix. www.unicef.ge