nditha kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/pa00jbg7.pdf · program in collaboration...

76
Nditha Kuwerenga Produced and published under USAID Funded Malawi Teacher Professional Development Support (MTPDS) Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko a Kuwerenga Ministry of Education Science and Technology

Upload: phamdang

Post on 26-Mar-2018

231 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

Nditha Kuwerenga

Produced and published under USAID Funded Malawi Teacher Professional Development Support (MTPDS) Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi.

Maziko a Kuwerenga

Ministry of Education Science and Technology

Page 2: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

AcknowledgementsUnder USAID Funded Malawi Teacher Professional Development Support Program, this textbook is the product of collaboration among a community of government officials from the Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), scholars, practitioners, and education development professionals. Each is dedicated to improving early grade literacy and has been proactive in the drive to improve learning outcomes for all children in Malawi. While they have brought their own specialized expertise or perspective to this particular task, they represent a larger community of parents and educators who seek a better education and future for their children. We thank them for their passion and vision, and the longer-term commitment to the Primary Curriculum and Assessment Reform (PCAR).

It is not possible to recognize each and every contribution made to this Maziko a Kuwerenga (Foundations of Reading) textbook. Dozens of committed educators and professionals participated this past year in the literacy activities of the USAID Funded Malawi Teacher Professional Development Support Program (MTPDS). The result is a scientifically valid understanding of the specific obstacles to literacy attainment facing students in the primary grades. This textbook uses that evidence-based data to address these obstacles.

USAID Funded MTPDS program extends a special appreciation to senior officials of MoEST especially Secretary of Education, Science and Technology, PS for basic education, Directors and staff of the Department of Inspectorate and Advisory Services (DIAS); Department of Teacher Education and Development (DTED); Malawi Institute of Education (MIE), Centre for Language Studies, Centre for Educational Research and Training and Teacher Training Colleges and Kasungu Teacher’s College. Special appreciation goes to them and to the teachers, students, and families from Chimweta and Kambwiri schools in Salima district who participated in the trial testing of lessons in this textbook. Their enthusiasm for education knows no bounds. This book is dedicated to them and the millions of other eager young learners across Malawi.

Finally, a special acknowledgement goes to the United States Agency for International Development (USAID)/Malawi for its financial and technical support. USAID/Malawi support to its MTPDS program and its close collaboration with MoEST has been central to this work and will help get this textbook into the hands of those who need it most. The opinions expressed in this textbook are those of the authors. They do not necessarily reflect the views of the United States Agency for International Development.

Produced and published under USAID Funded Malawi Teacher Professional Development Support (MTPDS) Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi.

Ministry of Education Science and Technology

Page 3: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

1

Nditha KuwerengaZa Mkatimu

Mutu 1 ........................................................................................................ 2

Mutu 2 ........................................................................................................ 3

Mutu 3 ........................................................................................................ 8

Mutu 4 ...................................................................................................... 10

Mutu 5 ...................................................................................................... 14

Mutu 6 ...................................................................................................... 20

Mutu 7 ...................................................................................................... 26

Mutu 8 ...................................................................................................... 31

Mutu 9 ...................................................................................................... 36

Mutu 10 .................................................................................................... 41

Mutu 11 .................................................................................................... 46

Mutu 12 .................................................................................................... 51

Mutu 13 .................................................................................................... 57

Mutu 14 .................................................................................................... 59

Mutu 15 .................................................................................................... 62

Mutu 16 .................................................................................................... 65

Mutu 17 .................................................................................................... 68

Mutu 18 .................................................................................................... 71

Maziko a Kuwerenga

Page 4: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

2

Mutu 1

a A

na

ana

n N

Page 5: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

3

Mutu 2

a A n N

i I

na

ni

ana

ina

Page 6: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

4

Mutu 2

a A n N i I

ana ina

aka ika kani

akana kana

k K

na ni

ka ki

Page 7: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

5

Ikani aka.

Page 8: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

6

Mutu 3

n N i I k K

u U

n i k a k i

nu ku

ina aka ika kana kani akana

uku uka una ukani anu inu kanu nanu

Page 9: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

7

Ikani aka.

Ana inu ukani.

Page 10: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

8

Mutu 3

i I k K u U

m M

ni ka ki nu ku

ma mi mu

uku uka una ukani anu inu kanu nanu

mama uma kumana mina nama ima

Page 11: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

9

Ikani aka.Ana inu ukani.

Ana akumana nanu.

Page 12: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

10

Mutu 4

k K u U m M

e E

ma nu ku mi mu

ne ke me

uku uka una ukani mina nama ima

kena ena mame eya mkeka make mema

a ku ma na akumana

Page 13: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

11

Ana inu ukani.Ana akumana nanu.

Mame akamuka.

Amake amuka.

Page 14: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

12

Mutu 4

u U m M e E

t T

nu ku mi mu ne ke me

ta t i tu te

kena ena mame mkeka make mema

atate mutu tuta tuma

ka ne ma kanema

Page 15: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

13

Mame akamuka.Amake amuka.

Ana ameta.

Atate atuma ana.

Page 16: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

14

Mutu 5

m M e E t T

o Onu ku mu ne ke me ta ti tu te

no ko mo to

kena ena mame make mema atate mutu tuta tuma

onani ona moto

akumana kanema

ku ko ma kukoma

Page 17: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

15

Mame akamuka.Amake amuka.Ana ameta.Atate atuma ana.

Onani ana ometa.

Moni ana inu.

Page 18: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

16

Mutu 5

e E t T o O

d Dne ke me ta ti tu te no ko mo to

da di du de do

onani ona moto

dana kuda doda adona doko dolo dala

akumana kanema kukoma

ko do la kodola

Page 19: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

17

Ana ameta.Atate atuma ana.Onani ana ometa.Moni ana inu.

Onani doko.

Ana adana.

Page 20: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

18

Mutu 5

t T o O d D

nd Ndta ti tu te no ko mo to da di du de do

ndi ndo ndu

moto dana kuda doda adona doko dolo dala

manda ndime ndodo ndani ndinu ndine ndolo

akumana kanema kukoma kodola

Page 21: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

19

Onani ana ometa.Moni ana inu.Onani doko.Ana adana.

Onani ndodo.

Ndine ndanena.

Page 22: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

20

Mutu 6

t T o O d D nd Nd

l Ltu te no ko mo to da di du de do ndi ndo ndu

la l i lu le lo

doda adona doko dolo dala manda ndime ndodo ndani ndinu ndine ndolo

leka lada lema alendo lata alema

akumana kanema kukoma kodola

ka la ta kalata ma la ta malata ku l i ma kul ima

Page 23: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

21

Onani ana ometa.Moni ana inu.Onani doko.Ana adana.Onani ndodo.Ndine ndanena.

Leka kul ima.

Alendo alema.

Lata lada.

Page 24: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

22

Mutu 6

o O d D nd Nd l L

z Zda di du de do ndi ndo ndu la li lu le lo

za z i zu ze zo

leka lada lema alendo lata alema

zula zala meza zuna zanga

kalata malata kulima

na na zi nanazi

i ku zu na ikuzuna

Page 25: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

23

Leka kulima.Alendo alema.Lata lada.

Nanazi ikuzuna.

Zala zake zada.

Page 26: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

24

Mutu 6

n N d D l L

dz n z nzde do ndi ndo ndu la li lu le lo za zi zu ze zo

nza nze nzi nzo nzu dza dzi dze dzo dzu

zula zala dala kala kana dana

madzi nzati dzulo mudzi nzanga nzimbe

kalata malata kulima nanazi ikuzuna

Page 27: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

25

Leka kulima.Alendo alema.Lata lada.Nanazi ikuzuna.Zala zake zada.

Ateleka madzi.

Ana akana nzimbe.

Page 28: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

26

Mutu 7

w W

wa wi wu we wo

wina wana wena waka wanu

Wina wanama.Moto wawo wazima.

zo wa wa zowawa

Page 29: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

27

w W

k w kw

wa wi wu we wo

kwa kwi kwe

wina wana wena waka wanu

kwina kweza kwada kwera kwawa

zowawa

kwe kwe sa kwekwesa

Wina wanama.Moto wawo wazima.

Kunja kwada.

Page 30: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

28

Mutu 7

w W

s S

wa wi wu we wo kwa kwi kwe

sa s i su se so

waka wanu kwina kweza kwada kwera kwawa

sesa sula seka suta s i ta saka soka

zowawakwekwesa

Wina wanama.Moto wawo wazima.Kunja kwada.Suyenera kusuta muno.Sauko sanasese.

Page 31: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

29

w W s S

t s ts

wa wi wu we wo kwa kwi kwe sa si su se so

tso ts i tsa tse tsu

wena waka wanu kwina kweza kwada kwera kwawa sesa sula seka suta sita saka soka

tsamba tseka ts i ra ts iku

zowawakwekwesa

tse ku la tsekulatso pa no tsopano

Kunja kwada.Suyenera kusuta muno.Sauko sanasese.

Tseka chitseko.Atate atsuka mano.

Page 32: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

30

Mutu 7

Ana inu siyani kusesa. Tsopano kwada. Titsiriza mawa.

Page 33: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

31

Mutu 8

w W s S

p P

wi wu we wo sa si su se so kwa kwi kwe tso tsi tsa tse tsu

pa pi pu pe po

wina wana wena waka wanu kwina kweza kwada kwera kwawa sesa sula seka suta tsira tsikuponda pana pima puma peka

zowawa tsopanokwekwesa tsekula

Osaponda apa.Pumani apa.

Page 34: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

32

Mutu 8

w W s S p P

m p mp

kwa kwi kwe tso tsi tsa tse tsu pa pi pu pe po

mpa mpe

wanu kwina kweza kwada sita saka soka tsamba tseka ponda pana pima puma peka

mpeni mpini mpani mpata

tsekulatsopano

Osaponda apa.Pumani apa.

mpa ndo mpando

Page 35: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

33

w W s S p P

y Y

kwi kwe tso tsi tsa tse tsu pa pi pu pe po mpa mpe

ya yi yu ye yo

waka wanu kwina kweza kwada sita saka soka tsamba tseka ponda pana pima puma peka mpeni Iye yanu uyu eya iyo

zowawakwekwesampando

Osaponda apa.Pumani apa.lye waseka.Tsuka mano.Akusita malaya.

Page 36: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

34

Mutu 8

ny Ny

kwi kwe tso tsi tsa tse tsu pa pi pu pe po ya yi yu ye yo

nye nya nyi nyu

sula seka suta tsira tsiku ponda pana pima puma peka mpeni Iye yanu uyu eya iyo

nyika nyula nyama nyani

a nya ni anyaninye mba nyembaku ye nda kuyenda zi ku po nda ni z ikupondani a do to lo adotolo

Tsuka mano.Akusita malaya.

Pano pal i nyerere.Nyama yawada.Mpando wanyowa.

Page 37: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

35

zolusa zikupondani

Uzani ana akhale chete. Kuli nyama zolusa. Anyani ndi afisi. Zikupondani mowawa. Mukanika kuyenda. Mpaka mupita kwa adotolo.

Page 38: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

36

Mutu 9

w W s S p P

b B

kwi kwe tso tsi tsa tse tsu pa pi pu pe po ya yi yu ye yo

ba be bi bo bu

waka wanu kwina kweza seka suta tsira tsiku ponda pana peka mpeni Iye yanu

ababa bala bodza waba bowa

nyemba zikupondani adotolo mpando kuyenda anyanibe le ka beleka la po la lapola wa bo dza wabodza

Bala lake l ikuwawa.Uyu ndi wabodza. Amayi abeleka mwana.

Page 39: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

37

w W s S p P b B

b w bw

kwi kwe tso tsi tsa tse tsu pa pi pu pe po ya yi yu ye yo

bwa bwe bwi

ababa bala bodza waba

bwera bwana bwino bwenzi bwalo bwato

beleka lapola wabodza

Amayi abeleka mwana.Atate abwera.lz i z i l i bwino.lwe palasa bwato.Pi ta pa bwalo.

Page 40: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

38

Mutu 9

w W s S p P b B

h H

pa pi pu pe po ya yi yu ye yo

ha he hi ho hu

ababa bala bodza waba bwera bwana bwino bwenzi bwalo bwato

hema habu hamala hatchi

ho na ra honarama he wu mahewu

Iwe palasa bwato.Pita pa bwalo.Agona mu hema.Uyu ndi gule wa honara.Mwana akumwa mahewu.

Page 41: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

39

w W s S p P b B h H

kh Kh

pa pi pu pe po ya yi yu ye yo

kha khe khi kho khu

ababa bala bodza waba bwera bwana bwino bwenzi bwalo bwato hema hamalakhoma khola khanda khala khudza khasu khomo

wabodza honara mahewu

Khalani pabwalo.Wabeleka khanda.Khala pansi .Al i pa khomo.Watenga khasu.

Page 42: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

40

Mutu 9

Nyani wakhala pa mpando. Awona bakha ali pabwalo. Pafupi ndi bakhayo pali agogo. Agogo akukhoma mpando. Mpandowu si wa ndalema.

wakhala pabwalo akukhoma ndalema

Page 43: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

41

Mutu 10

p P b B h H kh Kh

g G

bi bo bu ha he hi ho hu bwa bwe bwi kha khe khi kho khu

ga ge gi go gu

bwino bwenzi bwalo bwato bwetu khoma khola khanda khala khudza khasu khomo

galu gula gogo genda gona gulu

go go da gogoda

Agula galu.Ababa agoba bwato.Agogo akugogoda.Mwana wagona.

Page 44: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

42

Mutu 10

p P b B h H kh Kh g G

ng Ng

ho hu bwa bwe bwi kha khe khi kho khu ga ge gi go gu

nga nge ngi ngu ngo

galu gula gogo genda gona gulu gogoda

ngozi ngul i ngoma

gogoda

chi nge le nge le chingelengele

Ababa agoba bwato.Agogo akugogoda.Mwana wagona.

Watola chingelengele.Akusema ngul i .

Page 45: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

43

p P b B h H kh Kh g G

r Rha he hi ho hu kha khe khi kho khu ga ge gi go gu nga nge ngi ngu ngo

ra re r i ro ru

galu gula gogo genda gona gulu gogoda ngozi nguli ngomampira kawir i wagwira abwera mali ro kwambir i lero

Akusema nguli.Wagwira mbendera.Abwera mawa.Kul i mali ro.Osadodoma kwambir i .

Page 46: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

44

Mutu 10

p P b B h H kh Kh g G r R

th Th

ga ge gi go gu nga nge ngi ngu ngo ra re ri ro ru

tha the thi tho thu

galu gula gogo genda gona gulu gogoda mpira kawiri

thole thawa thira thumba

gogoda chingelengele

tha ma nga thamanga tha nga ta thangata

Kuli maliro.Osadodoma kwambir i .Hana wathawa galu.Abambo athawa.Akuthira feteleza.

Page 47: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

45

wanga chona mozemba

Galu wanga amakonda kusewera. Koma amadana ndi chona. Amayenda mozemba akawona chona. Amafuna amugwire akabwera pafupi. Koma chona amathawa.

Page 48: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

46

Mutu 11

g G r R th Th

ch

ga ge gi go gu nga nge ngi ngu ngo ra re ri ro ru tha the thi tho thu

cha che chi cho chu

galu gula gogo genda gona gulu gogoda mpira thole thawa thira thumba china chona cheyo chulu chala

Chona wakwera pa chulu.Chala changa chatupa.

Page 49: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

47

g G r R th Th ch

Ch

ga ge gi go gu nga nge ngi ngu ngo ra re ri ro ru tha the thi tho thu cha che chi cho chu

galu gula gogo genda gona gulu gogoda mpira thole thawa thira thumba china chona cheyo chulu chala

Chona wakwera pa chulu.Chala changa chatupa

Page 50: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

48

Mutu 11

g G r R th Th ch Ch

f F

gi go gu nga nge ngi ngu ngo ra re ri ro ru tha the thi tho thu cha che chi cho chu

fa fe f i fo fu

gulu gogoda mpira thole thawa thira thumba china chona cheyo chulu chala

fulu fodya f is i fewa

fa na na fanana

Chona wakwera pa chulu.Chala changa chatupa.

Fis i wal i ra.

Page 51: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

49

g G r R th Th ch Ch f F

mb Mb

nga nge ngi ngu ngo ra re ri ro ru tha the thi tho thu cha che chi cho chu fa fe fi fo fu

mba mbe mbi mbu mbo

mpira thole thawa thira thumba chin chona cheyo chulu chala fulu fodya fisi fewambewa mbala mbuna mboni mbina

fanana

mba ta ta mbatata

Chala changa chatupa.Fisi walira.Mbatata iyi ndi yowola.Mbewa zathawa.Ndifuna mbewa zanga.

Page 52: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

50

Mutu 11

Chimwemwe akukumba mbatata. Afuna akaphike futal i . Iye awona mbewa. Afuna kupha mbewayo. Mbewa i thawira kudzenje.

futal i mbewayo i thawira kudzenje

Page 53: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

51

Mutu 12

ch Ch f F mb Mb

j J

cha che chi cho chu fa fe fi fo fu mba mbe mbi mbu mbo

ja je j i jo ju

chona cheyo chulu chala fulu fodya fisi fewa mbewa mbala mbuna mboni mbinauja kuja jeda juzi jasi jowa banja

je ke te jekete

Joni wagula juzi .Jeke uja waba jasi .

Page 54: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

52

Mutu 12

ch Ch f F mb Mb j J

nj Nj

cha che chi cho chu fa fe fi fo fu mba mbe mbi mbu mbo

nja nje nj i njo nju

cheyo chulu chala fulu fodya fisi fewa mbewa mbala mbuna mboni mbina ja je ji jo junjala njuchi njat i nj i nga nj i ra njovu

jekete

Joni wagula juzi.Jeke uja waba jasi.

Njala ikuwawa.Njuchi yamuluma.

Page 55: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

53

ch Ch f F mb Mb j J nj Nj

v V

cha che chi cho chu fa fe fi fo fu mba mbe mbi mbu mbo ja je ji jo ju nja nje nji nju njo

va ve vi vo vu

mbina uja kuja jeda juzi jasi jowa banja njala njuchi njati nji,nga njira njovu

vala vina veka velo vana voka vula

jeketeVelonika

Jeke uja waba jasi.Njala ikuwawa.Njuchi yamuluma.Velonika wavala velo.Ana avina bwino.

Page 56: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

54

Mutu 12

ch Ch f F mb Mb j J nj Nj v V

ph Ph

fa fe fi fo fu mba mbe mbi mbu mbo ja je ji jo ju nja nje nji nju njo va ve vi vo vu

pha phe phi pho phu

jowa banja njala njuchi njati nji nga njira njovu vala vina veka velo vana voka vulaphala phada phesi phuka phika

Velonika

pho ko so phokosokwa mve ka kwamveka

Njuchi yamuluma.Velonika wavala velo.Ana avina bwino.Amayi aphika phala.Ku phir i kul i phokoso.

Page 57: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

55

anajowa mavuto kuseli naphini

Ndithawire kut i? Njonjoma anajowa. Ndaponda chofewa! Kodi ndi chiyani? Aaa ndi njoka. Talekani ntathawa. Mayoo kunonso kul i njuchi. Ndithawira kut i tsono? Ndikwere pachulu? Mavuto zedi. Oooh! Kul inso njat i ndi njovu. Mwina kuphir iko. Kut i ndikabisale. Kusel i kwa mtengo wa naphini .

Page 58: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

56

Mutu 13

d w

d w dwde da du di do wa wu wi wo we

dwa dwe dwi

dwala khal idwe chidwi

g

g w gw

ga ge gi go gu

gwa gwe gwi

dwala khalidwe chidwi

gwape gwada gwira wagwa wagwira

Page 59: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

57

amadzigwedeza kunyadira chidwi chikhal idwe

Anthu akwathu amavina mopatsa chidwi. Amadzigwedeza ngati al ibe mafupa. Owonerera nkumati , “Kodi amenewa saagwa?” Ngakhale odwala amachira. Ukutu ndiye kunyadira chikhal idwe chathu.

Page 60: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

58

Mutu 14

m l

m l ml

ma me mi mo mu la le li lo lu

mla mle mli mlo mlu

mlendo mlandu mlezi mlonda mlongo mlulu

Page 61: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

59

m l ml n s

n s ns

mla mle mli mlo mlu na ne ni no nu sa se si so su

nsa nse nsi nso nsu

mlendo mlandu mlezi mlonda mlongo mlulu

nsomba nsalu nsikwa nsembe nsuma

Page 62: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

60

Mutu 14

amuzenga wodelera mlandu mlongo

Mlongo wanga wagula nsomba. Afuna kukathira nsembe. Iye wavala nsalu ya maluwa. Koma ee amfumu akwiya. Akuti sanawauze za nsembeyo. Amuzenga mlandu wodelera mfumu.

Page 63: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

61

Mutu 15

f w

f w fw

fa fe fi fo fu wa we wi wo wu

fwa fwe fwi

fwafwaza fwenkha fwikofwiko fwala chifwamba

m k

m k mkfwa fwe fwi ma me mi mo mu ka ke ki ko ku

mka mke mki mko mku

fwafwaza fwenkha fwikofwiko fwala chifwamba

mkaka mkanda mkeka mkoko mkuzi mkono

Page 64: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

62

Mutu 15

ladzaoneni anabooka yofwafwaza phwando

Ku ukwati wa Nangondo kunali phwando ladzaoneni. Atate ake anapha ng’ombe. L inal i ts iku losayiwalika chifukwa Yona anadya nyama yowotcha ndi yofwafwaza. Yona amadya osasamba m’manja ndipo zotsat i ra zake anabooka m’mimba. Anzake omwe amawamana nyama amamuseka. Yona anathawa osawoneranso ukwatiwo.

Page 65: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

63

Mutu 16

m t

m t mt

ma me mi mo mu ta te ti to tu

mta mte mti mto mtu

mtambo mtolo mtembo mtima mtedza mtengatenga mtunda mtokoma

Page 66: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

64

Mutu 16

v

m v mv

mta mte mti mto mtu va ve vi vo vu

mva mve mvi mvo mvu

mtambo mtolo mtembo mtima mtedza mtengatenga mtunda mtokomamvano mvera mvunguti mvuu kandimvelere vimvi

Page 67: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

65

mvunguti wadooka anal iyatsa atalefuka

Mtendere anapita ku dambo. Amafuna kukadula mtengo wa mvunguti . Mtengowu ul i pafupi ndi munda wa mtedza. Ataf ika pamalopo iye ananyadira mumtima mwake. Mwadzidzidzi anamva kul i ra kwa mvuu. Eee! Lero ndikufa! Mwamsanga anal iyatsa l iwiro la mtondo wadooka. Anafika kunyumba atalefuka.

Page 68: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

66

Mutu 17

p s

p s ps

pa pe pi po pu sa se si so su

psa pse psi pso psu

psopsona psata chapsa poopsa psuta pserera psi t i

w

p w pw

pa pe pi po pu wa we wi

pwa pwe pwi

psopsona psata chapsa poopsa psuta

pweteka pwapwata pwit ika

Page 69: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

67

pwepwete l iwiro chithandizo ndinawapsopsona

“Abambo abwera!” Tonse t inathamanga. “Kaya andigul i ra chiyani?” Al iyense anadzifunsa. Nditaf ika pafupi ndinawapsopsona patsaya. “Ababa ndakulandirani,” ndinatero. Eee! Ine andibweretsera nsapato. Kunamveke pwepwete. “Kodi chakudya chi ja chapsa?” Amayi anafunsa. Bweretsani chakudya kut i abambo adye. Mali ta anal iyatsa l iwiro la kukitchini . Akuthamanga anagwa. Anapweteka mwendo. T inapita naye kuchipatala komwe anakalandira chithandizo.

Page 70: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

68

Mutu 18

b z

b z bz

ba be bi bo bu za ze zi zo zu

bza bze bzi bzo bzu

bzala bzela bzukula bzola

Page 71: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

69

kubzala ng’amba mbewu amang’ung’uza

Al imi ambir i amakonda kubzala mbewu zawo ndi mvula yoyamba. Iwowa amachita iz i powopa ng’amba. Imene imabwera ikangogwa mvula yoyamba. Al imi ena amawopa kul ima m’mbali mwa nyanja. Chifukwa amawopa ng’ona. Ana ambir i amang’ung’uza akawatuma kukabzala chimanga m’mbali mwa nyanja.

Page 72: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

70

a Aana

n Nnanazi

i Iinsa

k Kkamba

u Uuta

m Mmango

e Eenivelopu

t Ttambala

o Oosewera

d Ddengu

l Llalanje

z Zzala

Page 73: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko

71

w Wwenzulo

s Ssaka

p Ppapaya

y Yyoyo

b Bbowa

h Hhatchi

g Ggogo

r Rrula

ch CHchule

f Ffoloko

j Jjekete

v Vvava

Page 74: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko
Page 75: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko
Page 76: Nditha Kuwerenga - pdf.usaid.govpdf.usaid.gov/pdf_docs/PA00JBG7.pdf · Program in collaboration with Ministry of Education, Science and Technology (MoEST), Government of Malawi. Maziko