munster matthew

35
A Hebrew translation of Matthew's Gospel produced by Sebastian Munster (1489-1552) Transcribed in ascii for use with Hebraica font by Robert Parkinson

Upload: paulo-roberto

Post on 28-Apr-2015

26 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Munster Matthew

A Hebrew translation of Matthew's Gospelproduced by

Sebastian Munster (1489-1552)

Transcribed in ascii for use with Hebraica fontby

Robert Parkinson

Page 2: Munster Matthew

MAT. 1:1-7a

rp,sej'yviM;h' ['WvyE t/dl]/T.!h'r;b]a'A@b, dywID;A@b,

qj'x]yIAta, dyli/h h'r;b]a'yAta, dyli/h qj'x]yI

dyli/h bqo[}y"wÒ bqo[}y".wyj;a, ta,wÒ hd;WhyÒAta,

$r<P,Ata, dyli/h hd:WhywÒI$r<p,W .rm;T;mi jr"z<wÒ@/r"x]j,Ata, dyIli/h

!r:Ata, dyli/h @rOx]j,wbd:n:yMi['Ata, dyli/h !r"wÒ

Ata, dyli/h bd:n:yMi['wÒ.dyli/h @/vj]n"wÒ @/vj]n"@/ml]v'wÒ @/m;l]v' ta,

.bj;r:m] z['/B ta, dyli/hdbe/[Ata, dyli/h z['/B

dyli/h dbe/[wÒ tWrmidyli/h yv'yIwÒ .yv'yIAta,

dwid'wÒ .&l,M,h' dwiD:Ata,hm;lov] ta, dyli/h &l,M,h'

hm;lov]W .hY:rIWa tv,aeme![;b]j,r]Ata, dyli/h

Ata, dyli/h ![;b]j,r]W

Page 3: Munster Matthew

MAT. 1:7b-15a

Ata, dyli/h as;a;wÒ as;a;fp;v;/hywI .fp;v;/hyÒ!r:/hyÒAta, dyli/h

z[Ata, dyli/h !r:/hywIAta, dyli/h WhY:ZI[uwÒdyli/h !t'/ywÒ .!t'wy

ta, dyli/h zj;a;wÒ zj;a; ta,WhY:qz]jiwÒ .WhY:qz]jihV,n"m]Ata, dyli/hta, dyli/h hV,n"m]W

dyli/h @/ma;wÒ .@/ma;Why:viayOwÒ Why:viayO ta,

wyj;a,wÒ hoy:n]k;yÒ ta, dyli/hrj,a,l]W .lb,B; tWlg:B]

dyli/h hy:n]k;yÒ lb,B; #WlG:.layTil]a'v]Ata,

Ata, dyli/h laeyTil]a'v]Wdyli/h lb,B;ruz]W lb,B;ruz]dWhybia}w" .dWhybia? ta,

!yqiy:lia>Ata, dyli/htae dyli/h !yqiy:lia>w,dyli/h r/z[,wÒ .rwz['

dyli/h qwdx;wÒ qwdx;Ata,dyli/h @/ma;wÒ @/m;a; ta,dWhylia>w, dWhylia>Ata,

@T;m'W @T;m'Ata, dyli/h rz:[,l]a,wÒ .rz:[,l]a, tae dyli/h

Page 4: Munster Matthew

MAT. 1:15b-21a

vyaiAta, #se/yAta, dyli/h bqo[ey"wÒ .bqo[ey"Ata, dyli/h.j'yvm; ar;q]niv, ['WvyE dl'/n hn:M,miv] !w:

!h;r;b]a'me t/r/Dh' lk;wÒhrec][; [B;r]a' t/r/Dh'lb,B' tWlg: da' dwid;me

w hrEc][; [B;r]a' t/r/dd[' lb,B; tWlg" @mI

[B'r]a' t/r/D j'yviM;h'['WvyE td"l]towÒ .hr"c][

.ht;yÒh; @Ke j'yIvM;h'!y:r]mi /Maiv, rh'a'm'

!r,f,B] #se/yl] hc;r:aoha;x]m]nI h;yl,ae ab; aWh.vd,Qoh' j'Wr @mi hr:h;aWhv,B] Hv;yai #se/ywÒ

l hb;a; alo qyDIx' vyaimai yKi h;t/a r/sv]b/z['l' /Blik] hy"h'

yrEj}a'wÒ .rt,seB] Ht;/a&ail]m' hnehi taod bv'j;v]!/lj}B' /l ha;r]nI h/;hyÒ

A@B, #se/y .r/maletj'q'l; ar:yTi la' dwID:

hm; yKi w;T,v]ai !y:r]mij'Wr ta,m, hk;/tB] dl'yÒv;

hnehiwÒ .aWh vd</qh'

Page 5: Munster Matthew

MAT. 1:21B-25

ar:qtiwÒ @Be tae dleTe ayhiaWh yKi [W"vye /mv]Ata,

fWm /M['Ata, ['yvi/ytaoZh'Alk;wÒ .!t;aFoh'me

v rb'D'h' aleM'yIv, ht;yÒh;l[e hw;hyÒ taeme rm'a>n:v,hNehi .rmoale aybiN:h' ydEyÒ@Be td<l,yowÒ hr:h; hm;l]['h;

.laeWnM;[i /mv] tar<q"wÒwtn:v'h' @mi #se/y $yqIY:w"wt/a hW:xi rv,a'K' c['Y"w"a jq'l'wÒ hw:hy &a'l]m'Ht;/a [d"y: alowÒ /Tv]aiw r/kb] Hn:b] hd:l]y: d['

.['Wvey /mv] ar:]qYIw'

Page 6: Munster Matthew

MAT. 2:1-6a

b ['Wvye dl'/nv, yrej}a'wÒhd:WhyÒ ry[iB] !h,l,AtybeB]h &l,m,h' s/d/r/h ym'yBi

m WaB; !ypiv]k'm] hNEhil hm;yÒl'v;WryÒ jr"z]Mimi

wl'/nv, ymi hYea' .rmoaleyKi .!ydIWhyÒh' l[' &l,m,w jr'z]miB] /kk;/k Wnyair:./l t/wj'T'v]hil] abon:w"s/dr]/h [m'v; rv,a}k'wÒ

!l'v;/ryÒ lk;wÒ aWh rk'['n:./Tai

c lK; ta, #soa>Y,r'wÒyrep]so ta,wÒ yneh}Koh' yrec;ab !h;m; vrod]YIw' ![;h;y j'yviM;h' !/qm; hz:yaB]

.dleW:yI/l Wrm]a; !h'wÒ

.hd:WhyÒ !h,l,AtybeB]h dy" l[' bT'k]nI hko yKi!h,l,Atybe hT;a'wÒ aybiN:h'

tWyh]li ry[ix; aloht;r:p]a,

Page 7: Munster Matthew

MAT. 2:6B-12a

yl' *M]m] hd:WhyÒ ypela'yMi['B] lve/m t/yhil] ax'y:

s/d/r/h za' .laer:c]yIrt,seB] ypiv]k'm]Ata, ar:q;

ta bfeyhe !h,m' rq;y"ha;r]nI rv,a} bk;/Kh' Ht;ao

!t;ao jl'v]YIw' .!h,l;.rm'aOYw' !h,l,AtybeB]

Al[' bfeyhe Wvr]dIwÒ Wkl]WdyGIh' Wax]m;Tv,k]W rb'D]aboa ynIa} !g' @['m'l] yli!hewÒ ./l t/wj'T'v] hil]

&l,M,h' tae W[m]v; rv,a}K'rv,a} bk;/Kh' hNehiwÒ .WkleYew'

npl &l'h; jr"z]m]b] War:w aB; rv,a} d[' !h,ynep]li!v; rv,a} l[M'm] dmo[}Y"w'ta, !yai/d !hewÒ .r['n'h'g hj;m]ci Wjm]c' bk;/Kh'

tyIb'l] WaboY:w' .daom] hl;/dG]/TaewÒ r[en'h'Ata, Wax]m]YIw'h l[' WlP]YIw' /Mai !y:r]mi

./l Wwj'T'v]YIw' $r,a,h'!t;/rx]/aAta, WjT]p]YIw'

tae t/nT;m' /l WbyrIq]Y"w'taewÒ hn:/bl] ta,wÒ bh;z:

!h,lea} hn;[}m' yhiyÒw' .rom

Page 8: Munster Matthew

MAT. 2:12B-17

la, WbWvy: yTil]bil] hn:veB'a &r,d<B] @Ke l[' s/d/r/h

.!x;r]a'l] Wbv; hr:j'a}m hnEhi Wkl]h;v, rj'a'meW

#se/yl] ha'r]nI hw'hyÒ &a'l]m'av,wÒ !Wq .rmaole hn:veB]jr"b]W /MaiAta,wÒ r['n'h'd[' !v; hyeh]w< hm;yÒr'x]midyti[, yKi .*yl,a' rm'aov,h tae vQeb'l] s/d/r/h$q'yYIw' ./dBea'l]W r['n"h'r['n:h'Ata, ac;YIw" aWh

&l;yew' hl;yÒl;B] /Mai taewÒm d[' !v; yhiyÒw' hm;yÒr"z]mial'M;h'l] s/d:/r/h t/ml[' hw;hymi rm'a>n:v, hm;

m rmaoh' aybiN:h' ydeyÒ.yneB]tae ytiar:q; yr"x]Mimiyki ha,/r s/d/r/h da'!ypiv]k'm]bi aWh lt'wh

w jl'v]yIw' d'aom] d[' #x'q;!'ri['n] lK;Ata, tymiY;w'

lk;b]W !,j,lAtybeB] rv,a'hS'm'l]W yItn:v] @m] H;lWbG].ypivek'M]mi vr"D:v, @m'z]Kirm'a}N:v; hm; !yYIq't]ni xa;h aybiN:h' Why:m]r]yI taeme

[m'v]ni hm;r:Bi l/q rm'/ah;

Page 9: Munster Matthew

MAT 2:18-23

ljer: !yrIWrm]t' ykib] yhin]hn:a'Me h;rn<B; l[' hK;b'm]a yKi h;yn<bi l[' !jeN:hil]

tMev, yrE}a'wÒ .WNn,yaey &a'l]m' hNEhi sod/r/hyl hn:veb' ha;r]nI hw:hy

r/male !yIr"x]miB] #se/yl]w r['N"h' tae ac;wÒ !Wq

$r<a, la, &lewÒ /MaiAta,wÒh rv,a} Wtme yKi laer:v]yI.dl,y,h' vp,n< ta, Wcpih

dl,Y<h' tae jQ'YIw !q' aWhwÒa la, aboY:w' /maiAta,wÒ

.laer:c]yI $r<a,&l'm; yBi [m'v,`,b]W

tj'T' hd:WhyBi s/lyqir]whl arEy: wybia; s/d/r/h`b rjz]YIw' !v;l] tk,l,l;g $r<a, la, &l'h; hn:v'B'dy[iB] aveY"w" aboY:w" .lylig:

` hm; aleM;hil] tr<z]n"!yaiybiN]h' yrEyÒ l[' rm'a>N:v]

areQ;yI yrIx]no yKi

Page 10: Munster Matthew

MAT 3:1-7

@n:j:/y br:q' !heh' !ymiy:B]y rB'd]miB] ar:q]yiw' lB,tyÒw"

W`[e .rmoale hd:WhyÒbr"qtiyKi !y:YIh'b] hb;Wvt]

yKi .!yim;v;h' tWkl]m'a wyl'[' rv,a} aWhh' h<z.r/male hy:['v'yÒ rm'a;rB;d]Mib' are/q lwq

m Wrv]y" h;w;hyÒ &r<d< WNP;hy"h;wÒ .wyt;/lysim]

`m @N:j:/y lv, /vWbl]r/zaewÒ !y:lim'G] t/r[ec'mi

.wyn:t]m; l[e r/[hB,r]a' hy:h; /lk]a}wÒ

.r['Y"h' vb'd]WyAlK; wyl;ae ha'x]y: za;

w hd"WhyÒAlk;wÒ !lev,WryÒyw @Der]y"h' zWhm]Alk;wÒ

@Der]y"B] wyl;[;me Wlb]F;yIwÒatjAta, !yD:w't]miW

.!t;aToj'@mi !yBir" ha;r: rv,a}k'wÒ!yqiwdx] @miW !yviWrP;

a /tl'ybiF]h'Ala, WaB;v,r/D .!h,ylea} rm'a;

!ke[}ydI/h ymi !y[ip]a,h;

Page 11: Munster Matthew

MAT 3:7B-13

. aB;h' @/r"h;me j'/rb]liyrIp]Ata, W`[} @kel,

Ala'wÒ ;Hb;Wvt]li yWar:h:a yKi !k,B]r:qB] Wrm]aoT

.Wnybia; aWh !h;r:b]a'vYev, !k,l; rmeao ynia} yKi

l !yhiloa>h; yrEyB] tl,/kyÒm !h;r:b]a' ynE !yqi;hl]

rb;k]W .hL,aeh; !ynib,a}mevr</v l[' !v'Wh @zEr]G'h'

[ alov, #[e lk;wÒ !y,xi[eh;y b/f yrIP]Ata, hv,/[.j'lev,yI `ae la,wÒ trEK;yI

b !k,t]a, lBef'm] yina} qr"` ymiW h;b;Wvt]li !yim'B]qz:h; aWh yr"j'a' aboY:v,l yWar: alo ynia}w' yniM,m,aWhwÒ wyl;[}n'Ata, tyceL;

vd<Qoh' j'WrB] !k,t]a, lzbef'yÒ/dy:b] WhrEz]mi rv,a} caeb]W

#s;a;wÒ /nr]g:Ata, rjef'ywiy $/mW !s;a;Ala, wyF;hikt alov, va'B; #r"c]yI

.hk,B;tilyliG; @mi [eWvyE aB; za;

ydEK] @n:h:/y la, @DEr]y" l['

Page 12: Munster Matthew

MAT 3:14-17

[n"m]YIw" .WnM,mi lbeF;hil]ynIa} .rmoale @n:j:/y /t/a

hT;a'wÒ *M,mi lbeF;hil] &yrIx;['WvyE @['Y"w' .yl;ae aB;

aN: #r<h, .wyl;ae rm,aYow"Wnyle[' t/ayE tazob] yKi

h za; h'q;d:x] lk; aLem'l]lb'f]nIv, yrEj}a'wÒ ./jyNIhi

h l['m' dY"mi hl'[' ['WvyEh WjT]p]nI hNEhiw" !YIM;h'

tae ar]Y"w" wyl;[; !YIm'V;h'@mi td<r</y !yhiloa>h' j'Wr

w hn:/y tWmd]ki !yIm'V;h'A@mi hnEhiwÒ .wyl;[; ha;b;W

ynIB] hz< rmeaoh' l/q ym'V;h'yvip]n: ht;x]r: /Bv, ybiWha;

Page 13: Munster Matthew

MAT 4:1-7

rB;d]miB] ['WvyE ab;Wh za;hs,N:yI @['m'l] j'Wr ydEyE l['

.@f;V;h'me!y[iB;r]a' !x; rv,a}k'wÒ

a hl;yÒl' !y[iB;r]a'wÒ !/y.b[;r]nI @KeAydEj}a'

rm,aoYw" hS;n"m]h' aboY:w"hT;a' !yhiloa,h' @Be !ai /l

hL,ae !ynIb:a}h;v, r/ma>aWh @['Y"w" .!jl, Wc['yE

l[' alo yKi bT'k]nI rm,aoYw"!d:a;h; hy<j]yI /Db'l] !j,L,h'

y ypi ax;/mAlK' l[' yKiWhl'[;h, za; .hw:hoyÒ

w vd</Qh' ry[il] @f;C;h'h tN"GiAl[' WhrEymi[eY"w"

!ai ./l rm,aYow' lk'yheh'th hT;a' !yhiloa>h; @BebT'k]nIv, hF;m'l] lpen"t]hi

l &l; hW<x'yÒ wyk;a;l]m' yKi.*yk,r<D]Alk;B] *r]miv]litA@P, *Wac;yE !yIP'K' l['

.r:l,g]r' @b,a,B, #/GTi!G" .['WvyE /l rm,aYow'

w tae hS,n:t] alo bWtK;.*yh,loa> hw:hoyÒ

Page 14: Munster Matthew

MAT 4:8-17a

l[' @f;c;h Whle[}h, d/[wÒWhaer]Y"w" daom] h'/bG: rh'w !l;/[h; tkol]m]m'Alk;

Alk; ./l rm,aYow" @d:/bk]Wl/pTi !ai *l] @Tea, hl,aerm'a; za; .yli hw<j}T'v]hiwÒk yKi @f;c; &le ['WvyE /l*yh,loa> hw;hoyÒ ta, bWtk;/Db'l] /t/awÒ hw<j}T'v]Ti

/hynIhi za; .dyb'[eki!ykia;l]m' hnEhiwÒ @f;c;h./t/a Wtr]v;wÒ Wkr]nI

yki ['WvyE [m'v,v, yrEj}a'lylig:l] &l'h; @n:j;/y rWsm'

[s'Y"w" tr<x,n]Ata, bzo[eyIw"ayhiwÒ Wjn"ArP'keB] bv,YEw"z lwbg]Bi !y:h' l[' ry[i

!Y<qit]hil] yliT;p]n"wÒ @Wlbuz]y yPi l[' rm'a}y<v, hm;rme/ah; aybiN:h' hy"[]v'yÒn hx;r]a'wÒ @Wlbuz] hx;r]a'

h rb,[e !Y:h' &r<D< yliT;g]n".!yI/gh' lyliG] @DEr]Y"h'

&v,/jB' !ykil]/hh' ![;h;ybev]/y l/dG: r/a War:

hg"n: r/a tw<m;l]x' $r<a,B]['WvyE ljehe hz<miW .!h,yl'[}

Page 15: Munster Matthew

MAT 4:17-

yKi WbWvt, .rmoa'le ar:qili.!yIm'V;h' tkel,m]mi hb;r]q:lyliG: !y"Al[' ['WvyE &liY"w"Ata, !yjia' !yIn:vi ar]Y"w'ap;yKi ar:qiyÒv, @/[mivh wyjia; ['yrEAn]aAta,wÒ

!y:K]tv,w,Ata, !ykil]/vh'rm,aYow' .!ygIy:D !he yKi

h`,[>a,wÒ yrEj}a' wkl] !h,ylea}!hewÒ .!d'a;h' ygEY:D' !k,t]a,Wkl]Y"w" t/tv,r, yk] [;dYEmiAr]Y"w" !V;mi $leyEw" .wyr<j}a'Ata, !yrIjea} !yjia' !yIn"v]

@N:j:/ywÒ ydIb]z'A@B, bqo[}y"yd"b]z' ![i hn:yPis]mi wyj'a;wAta, !yyIp]Th' !h,ybia}.!t;/a ar:q]YEw" !t,/Tv]w"a Wkl]Y"w" !h,ybia}Ata,wÒ

bybis; ['WvyE &leYEw" .wyr:j}a'yTeb;Ki dMel'yÒw" lyliG' lk;B]

mAta, rvebyIw" !T;s]nIK]lK; tae aPer"yÒw" t;k,l'm]m'

.![B] bwak]mW yli/jla, /t['Wmv] axeTw"

wyl'a WabiY:w' !d:aAlK;

Page 16: Munster Matthew

MAT 4:24B-25

b h[;r: !h,L;v,AlK;t!yIl;h?b] Wlp]n:v,wÒ pWx

h rv,a}w" t/KM'b'W !ynIyAta, !ydIv' yle['k' Wyh'

yleWvn]Ata,wÒ @yain<yhiyÒ.!t;/a apr'yÒw" !yrIk;h'w t/tyKi wyr:j}a' Waboh'

wyt;[' @miW lyLiG" @mi t/nww !l'v;wryÒ @ymiW !ydE

@DEr]Y"h' rb,[em'W hd:WhymiW

Page 17: Munster Matthew

MAT 5:1-11A

![;h; ta, ['WvyE ha'r:v,k]Wrh; l[' hl'[; t/tyB'WvG]yIw" bv'y: @ke yrEj}a'wÒ

jT'p]yIw" .wyd"ymil]T' qyl'ae!t;/a dMeleyÒw" whyPiAta,

yYEnI[} yrEv]a .rmoaletWkl]m' !h,l; yKe j'Wrh;|ylibea' yrEv]a' .!yIm;v;h'yrEv]a' .Wmh}n:yI !he yKi/lh}n]yI !he yKi !ywIn:[}

.$r,a,!ybi['r]v, yrEv]a'

!he yKi qd,x,Ata, yaimex]W.W[B;c]yI

!ynIm;h}r' yrEv]a'yrEv]a' .!jeruyÒ !h,l; yKiWar]yI !he yKi bb;le yrEb;

yrEv]a' .!yhiloa>Ata,h ynEb] yKi !ymiyliv]m'

.WarEQ;yI !yhiloa>h;lykiv]Bi |ypiD;r]NIv, yrEv]a'

tWkl]m' !h,l; yKi hq;d:x]h'.!yIm;v;h'

|k,t]a, lLeq'B] !T,a' yrEv]a'!k,WpD]r]YIv,k]W !yvin;a}h;h[;r:AlK; tae Wrm]aYowÒ

Page 18: Munster Matthew

MAT 5:11B-18A

.yni['m'l] !/vheB] !g:wÒ!k,r]k'v] yKi WlygIwÒ Wjm]vi

@ke yKi .!yIm;v;B] br"a !yaiybiN]h'Ata, Wpd]r:

!T,a' .!k,ynEp]li Wyh rv,a}h !aiwÒ $r<a,h' jlem,

/jl'M,yI Hm,Bi lpeT;yI jl;M,h'!ai yKi d/[ ly[i/y spmm smer"yEwÒ $Wjl' &lev]h'r/a bhe !T,a' .!d:a;nmi

lk'Wt al .!l'/[b]jb;`;Whv] ry[i rteS]z]l]!ytiyXim' alowÒ rj,h'yIl]

s tj'T' Hm;Wcl' rn"Ata,hr:noM]h' l[' !ai yKi h/s

b !hev,Alk;l] ryaih;l]!k,r/a r/ay: @Ke .tyIB;b'@[im'l] !d:a;h; ynEb] ynEp]li!ybi/Fh' !k,yce['mi War]yI

aWjv] !k,ybia} tae rb'k'l]Wbv]j]T'Alae .!yIm;v;k]

t tae lfeb'l] ytiab, yKi. yaiybiN]h' tae /a hr:/tlAyKi lTeb'l] ytiab; alynIa} @bea,wÒ @mea; .alem'l]

Wrbi[]Y"v, d[' !k,l; rm'arbo[}t' alo $r<a,wÒ !yIm'v]

Page 19: Munster Matthew

MAT 5:18B-23A

dj;a, $q,/[ /a tj'a' d/yrv,a} d[' hr:/Th' taeme

lk;wÒ .lkoh' Wal]m;YIv,t/xMih' @mi tj;a; lfeb'm]h'@ke dMel'yÒw" t/Kf'qe hl,aeh;

q aWh !d:a;h' ynEB]Ata,h tWkl]m'B] arEQ;yI @foq;jv[ey"v,Alk;wÒ .!yIm;v;h'

l/dg: arEq;yI a/h dMel'ywIynIa'w" .!yIm;v;h' t/kl]m'B]rteWÒt' yl'Wl !k,l' rme/ah tq'd]xI @mi !k,t]qid]xI@yae |yrIp]/Sh'wÒ |yviWrP]h'h tWkl]m'Ala, Wa/bT;yKi !T,[]m'v] .!yIm;v;h'

t alo !y:nI/md]qil] rm'a}n<a/h jx"r]yÒv, ymiW jx"r]tiynIa} &a' .fP;v]Mil' byy"j'dg"wÒY"v,Alk; yKi |k,l; rme/al byy:j' aWh wyjia' l['rme/ah; lkowÒ .fP;v]Mil'

aWh byy:j' aQ;r' wyjia'l].ts;n:B]h' tx'[}l'

lk;n: /l rm'aYov, ymWhyg vael] byY:h' aWh

rkoz]Ti !v,wÒ j'Bez]Mih' la, *n]Ker]q' byrIq]T' !aewÒ .!nohiyGI

Page 20: Munster Matthew

MMAT 5:23B-29

hm;Wam] vYE *yjia;l]*N]B'R]q; !v; hj'yNIh' *l

jL;hiT] &lewÒ j'Bez]Mih' ynEp]lida;wÒ *yjia; ynEP] tae rPeK'

.*yn<B'r]q; @T't'wÒ abob *n]f'`]liw' *l] t/a

/Tai hy<j]Tiv,k] hr:heB]@f;c; *d]t;m]yI @P; &r<d<B]y fpe/`h'wÒ fpe/vh' dyg

j'lev,tiyÒ rfe/`l] *r]s;my.al,K,h'Ala,

*l] rme/a ynIa} @mea'`AAd[' !v,mi axETe @yaew @/rj}a'Ata, !lev't]v,

.['ynyrm'a>n< yKi !T,[]m'v]

&a' #a'n]ti alo !ynI/mr]q'l]Alk; yKi !k,l; rme/a ynIa}Ht;W'aet]hil] hv;ai j'a,r]yIv,./Bl]Bi Ht;/a #aen] rb'g]

tynIm;yÒh' *n<y[e !aiwÒw Ht;/a rQen' *l]yvik]T'

.*yl][;me &yliv]t'wÒ` *l]b/f yKi

*yr<b;yaeme dj;a, dbeaoyv,la, *p]WGAAlK; j'lev,hime

Page 21: Munster Matthew

MAT 5:30-36A

*d]y: !aiwÒ .!nohiygE$x"q] *l]yvk]T' tynIm;yÒh'*yEl;[}me &lev]h'wÒ Ht;/a

rz"a, dbeayv, *l]b/f ykeyliKe h'lev;h;me *yr<b;yaeme

.!NohiyGe la, *p]WGjlev]yI rv,a} rm'a}n: !G"rp]se Jl' @teyI /Tv]ai tae

rme/a ynIa} &a' ttyrIB]h'taojl'v'yÒviAlK; yKi !k,l;t/daAla' yLeyl /Tv]ai

Jp,yaig]y" aWh tWnyÒTejv;WrG] tae jQ'YIv]Alk;wÒ

.#aen:yÒ aWh@mea}n:v, !te[m'v] d/[

l [b'v,ti alo !ynImodEqil]l !lev'T] !ai yKi rq,v,l'ynIa} &a' *kyr:d'n] hw:hoyl'W[b]v,ti alo !k,l; rme/a

yKi !yIm'v;B] @yae &r<d< lkob]@yaewÒ !yhila>h; aseKi !hew !/h} ayhi yKi $r<a,B]yKi |l;v,WryBi @yaewÒ wyl;g]w'

l/d:G:h' &l,M,h' dy[i ayhiy *v]aorB] [ebev;Ti @yaewÒlkeWT @yae hT;a'v, @['y"

Page 22: Munster Matthew

MAT 5:36-44

dj;a, r[;ce tae @ybil].r/jv; /t/`[el]

@Ke @Ke !k;r]WBdI hy:hy aWjv, hm;W @yai

[r"h; taeme hl;a'me dt'arm'a}N;v, !T;[im'v] .altj'Ti @ve @yI[' tj'T' /l!k,l; rme/a ynIa} &a' @

yr:h: dn:n:l]Armo[el' @ l[' &K;YEv, hy<h]yI !ae al

jf;T' !g" tynIm;yÒh' yhil]&l;YEv, ymil]W tr;j;a' Wylig]l fp;v]mib] *M][i byrjb *yl,[;me jQ'YIv, @[emewÒ.tr<D<a'g" /lhn"h' &T,n]a;wÒ

m d[' *t]/a c/GyI rv,a}wÒy[e !g' /Tai &le dj;a, lymi

*l,a'v]YIv, ymiW .!yin:v]*M,mi jr<loAta,wÒ /l @te!T'[]m'v] .bbe/vt alo

&[}rEl] bh'a}t, rm'a>nE yn&a' *b]yE/aAta, ag:v]tiWbh?a; !k,l; rme/a ynIa}WbyfihewÒ !k,ybeyÒ/a tae

!k,t]a, Wan]`, rv,a} hl,ael]!k,ped]/r d['b] Wll]p't]h'wÒ

Page 23: Munster Matthew

MAT 5:44-48

@['m'l] !k,yqiv]/[ d['B]Wa !k,ybia' ynEb] wyj]Tiv,hydwm'v, !yIm'v,B' rv,a}!yb/fyÒ l[' /`m`Ata,

yl[e wyfim]m'W !y[ir: l['wÒ.!y[i`ewÒ l['wÒ !yqiyD"x]

!t;/a qr' wbhaT; !aiwÒhm; !k,t]a, !ybih}/a rv,a}!g' aloh} !k,l; hy<h]yI rb;c,

h !yci/[ jr:b'[e yLe[eB'.taoDh'

!/;v;b] Wla}v]A!aiwÒtyAhm' !k,yhe Ata, qr'

.taoDh' !yci/[ !y/G !g" aloh} rt,t: l[' Wc[}T'aWh !yIm'v;B]v, !kiyba} rv,a}K' !ymiymit] Wyj]Ti @BAl['

.!ymit;

Page 24: Munster Matthew

MAT 6:1-5a

|k,j]q'r}xI WnT]ti aLov,` d['m'l] !yvin:a] yÒ

alowa' yKi !h,me Wawva lx:a' rk;c; !k,l; h

.!yIm;v;b] aWhv, !g:hq;r:x]Ata, @TeTi rv,a}*yn,p]li rp;/vKi [q't]h

b !yci/[ !ypin'h'l t/xWjb]W t/ysin]n]

ahA@mi Wdb]K;yiv, @['`ynIa} @mea; .!yvina

!h,l; vyE yKi !k,l; rm'a.!

hc;[}T'v,k] hT;a'wÒh *r]y: [r"TE @yae jq'[hc,/[v, hm; tyliam;

x hy?j]tiwÒ tynim;yÒh' ha,/rv, *ykia;wÒ *t]q'd]xb *l] !Lev'yÒ aWh rt;s'n]

yWl ynEb]alo lLep't]Tiv,b]W

yKi .!ypinEh} /mb] hy<h]Titwloheq]m'B] dmo[}l' !x,p]h;

Page 25: Munster Matthew

MAT 6:5a-12a

ln t/xWhh' t/Npib]W@mi War:yEv, ydEB] lLep'hil]W

ynIa} @mea; .!yvin;a}h;ta, Whqil; yKi !k,l; rm'/a lpt]Tiv,k] hT;a'wÒ .!r:k;c]

rg"f]w *r]d]heAla, ABo*ybia; la, lLeP't]tiwÒ *T,l]D"

*ybia;wÒ rt,seb] aWhv,wmleveyÒ rt,seB] ha,/r rv,a}

!T,a'wÒ .ay:s]h,wÒp'B] *l]a yBr]t' alo Wll]P't]YIv,B]!yI/gh' /mB] !yrIb;D]Ata,

yKi !ybiv]whv, !yvi/[W[mev,yI !ywIb;D]h' briB]

Wyj]ti alo !T;a' &a'.!h,l; !ymi/d

x hm; !k,yb;a} ['dE/y yKi`t !r<f,B] !k,l' &ydIx:

!T,a'wÒ .WnM,mi Wla}vTi.Wll]P't]Ti @Ke

vd"q"YI !m'v;B]v, Wnybia'*tWkl]m' a/bT; *m;v]

!yIm'v;b]k' *n]/xr] hc,['w"Wnmej]l'Ata, .$r<a,b;W

w !/yh' Wnl; @te ydIymit]Wnytebo/hAta, Wnl; jlef]W

Page 26: Munster Matthew

MAT 6:12b-18

!ykil]/s Wnj]n"a} rv,a'k}t la'wÒ WnY"tek/h yle[en'l]h aL;a, @/yS;n"b] WnaemiWh *l] yKi [d:me Wnleyti

d/bk;wÒ hd:Wbg]W tWkl]mia'.@mia; !ymil;/[ !l'/t

h !yvin:a}l' Whl]s]Te !g"wÒjl's]yIAA!G" !h,yte/aFh'!yIm'v:B]v, !k,ybia} !k,l:

!k,n]yae !aiwÒ .!k,yte/aFh'alo !G' !yvin:a}l' Wjl]v]nI

afoh !k,ybia} jl'v]wÒ!T,a'wÒ .!k,yte/aFh'

Wyj]ti alo WmrxT; rv,a}K'yKi .!yrId]/q !ypin"a'wÒhl !h,ynEp] tae Whk'wÒ

!d:a;h; ynEy[eB] t/ar:h'l]rme/a ynIa} @meae .!ymiz:

.!r:b,`] Whqil; yKi !k,l]&WsT; !WxT;`,B] hT;a'wÒ

tae $jer"t]d *v]aroAta,ha,r:te alv, ydEB] *yn:P]l !ai yKi !x, !yvin:a}l'w rt,seb] aWhv, *ybia;l]

awh rt]seb] aWhv, *ybia'wÒla' .ay:s]h,r]p'B] !Lev'yI

Page 27: Munster Matthew

MAT 6:19-25a

l[' t/rx;/a !k,l' WxB]qT]lysih' !v; rv,a} $r<a,h;y !ybiG:g"wÒ tyhiv]w" `['wÒ

al,a, .Wbn:g]yIwÒ !v; WrT]j]y"b t/rx;/a !k,l; WxB]qi

lysih; !v; rv,a} !yIm'v;B]w `[; alowÒ tyji`]Y" alo@yae !ybiG:g' !v; rv,a}wÒyKi .Wbn:g]yI @yaewÒ WrT]j]y"

y !v, aWh *r]x'/a hpoyaewn"h' .*b,b;l] !g" hyEh]yI

!aewÒ .*n<y[i ayhi *p,Wgh'gAlK; hm't' hy<j]ti *n]y[e

*n]y[e !aiwÒ .Hg"yI *p]WGw *p]WGAlK; j'['r: hy<h]tir/a !aiwÒ .lpea; hy,h]yIh a;Wh &v,h *biawhv,.aWh l/dIG:Ahm' &v,hoh'

a r/b[}l' !d:a; lk'Wy @yae!ai yKi !y:nIdoa} !yIn"v]Ata,a bh'a?y< dj;a, tae an:c]yIqBed]y: !ai /a rhea'Ata,.rjea'Ata, saem]yI dj:a,b]hAta, dbo[}l' Wlk]Wt alo.@an/Mm'Ata,wÒ !yhloa>h;

alo |k,l' rme/a ynIa} @Ke l['wÒhm; !k,v]p]n'l] WlD]T'c]ti

Page 28: Munster Matthew

MAT 6:25b-31

w WTv]ti hm;W Wlka.Wvb;l]ti hm;Bu !k,p]W

tr<t/y ayhi vp,n"h' alowÒrte/y aWh #WGh'wÒ lk;t/p/[ ta, DaoD] .dg<n<W[r]z]yI @yae yKi !yIm;v]h;

Wgs]aoY alowÒ Wrx]qiyI alw` !k,ybia}w" !d,ymes] alaloh} .!L,ykia}Y" !yIm'v;n]v]ymiW .!t,me !ydIt]/y !T,wÒ

lk'Wy &yae bvoh}y" !k,ynEyb!g" /tm]/q l[' #ysi/hl]vWkl]me l[wÒ .tj'a' jaWfyBih' WlD]T'v]ti hmlh hd,c;h' ynEv'/vAta,

Wlm]['y" @yae Whm;x]yI &aywynIa} !g:m]a} .Wzf]yI @yaw

hmlov] alv, !k,l; rme/al hy:h; @Ke /d/bK] lkob.!h,me dj;a, /mK] vWkl]

v hd<C;h' b`,[eAta, !aiwÒj'leV;yI rj;m;W !/yh' vyEv]`bel; @Ke !yhiloa} rWnt'l]yNEf'qi !k,ta, rt,/y aloh'

Ala' @Ke l['wÒ .hn:WMa;nAtm' rm;ale WlD]T'v]t

/a jT;v]nIAhm' /a lk'aon

Page 29: Munster Matthew

MAT 6:32-34

lk; yKi .hs,kun] hm;b]Wv/d]yI !yI/g hl;a'h;

!yIm'v;b] aWhv, !k,ybia}w'!ybiyr]x] !H;a' yKi [}dE/y

hl'hit]Bi @kel' .hl;a' lkol]h tkol;m]m' ta, WvQib'tq;d]xiAAta,wÒ !yhiloa>h;.!k,l; Wps]w;yI hl,aeAlk;wÒ

yKi rj'm;l] WlD]T'v]Ti la'wÒb lDeT'v]YI tr'j?M;h' !/y!/yl] qpev]Ti ./mx][eB]

./t['r:

Page 30: Munster Matthew

MAT 7:1-2

vt alowÒ wfP]v]TiAla'alowÒ WbYÒh'T]Ala' Wfp;v;ti

.WbY:t]hifp;v]mi hz<yaiB] yKi

.Wfp;v'Ti !T,a' /f;p;v]tidM'yI Wdmh' hD;mih/yaeb]wÒ

!k,l;

Page 31: Munster Matthew

MAT 7:3-11a

@y[eB] !s'yqi ha,r]Ti &yaewÒ@yae *n]y[eb] hr:/qwÒ *y:jia;

rm'aoT @yaewÒ .ha,r]Tiw an"A#r<h, yhia' *yjia;l]l[mi !syqiAta, lyfia;wÒ

*n<y[eb] hr:/q hnEhiwÒ *n<y[etae hl;jit]Bi lWf #nEh: .t da;wÒ *n<y[e l[ime hr:/q!s'ysiAta, lyfij;l] ha,r]Ti

@yae .*yjia' @y[e l['me!ybil;k]li vd</Qme WnT]Ti

m tae Wkyliv]T' @yaewÒh ynEp]li !k,yte/yliG]r]m'a Wsm]r]yiA@pe !yrIyzIh}

WbWvy<wÒ !h,yleg]r'B] @p,t]a,.!k,Wbh}s]yIwÒ !ykil;Buh'

/vQ]B' !k,l; @ten:yIwÒ Wla}v'j'tep;yIwÒ Wqp]D" Wag:m]tiwÒ

hS'n" la'v]YIv, lk; yKi .!k,l;/lwÒ a;x;m]YI vQeb'yÒ rv,a}w'

!d:a'h: ymiW .j'yep;y qp'r]yIv,WnM,m] lav]Y !k,ynEyBey .aolh} !h,l'Ata, /nb]

rao .@b,a, ta, wl rs'm]yIaloh} gD:Ata, la'v]yI !ai!aiwÒ .vj;n: tae /l rs'miwÒttel; W[d]Te !y[irh' !T,a'

Page 32: Munster Matthew

MAT 7:11b-18a

!k,ynEb]li t/b/f t/nT;wÒb` !k,ybia} @Kev,yl

t/b/Fh' @TeyI !yIm'v;N]v,.wyL;a} /vl]

Wxr]Ti rv,a}AlK; @kel;!G' !y`in:a? !k,l; t/c['l]

taod yKi .!h,l; W`[' !T,a;WaBo .!yaiykiX]h'wÒ hr;/Th'` bh;r" yKi rz" r[;v' r['n]

t` &r<D< hb;h;r]W r['v;w @/db'a}Ala, &yrId]T'v]Wkl]YE rv,a} !he !yBid'wÒd['v'h' rx:Ahm' .h;yle['

la, &yrId]T'v, &r<d< hd<x:w"` !he !yS[em]W !yyIw"

Wr}D"h' .Ht;/a Wax]m]yIv,!yaiB;v, rw,v, yaeybin]mi

w @aoXh' ydEg]biB] !keylea}f !ybiaewÒ !he !B;r]qib]W!h,Ate/ryPemi .!ypir<f]Wfqil]yIh} .!t/a W[r]T'@miW !ybi Ata, |yxI/qmi

@Ke .!ynIaeT] tae !ywID:wÒx"tae hc,[}yE b/Fh' #[ewÒ t/b;/f t/ryp'

alo .t/[r< t/ryPe hc;[}yEw"t/c[}l' b/f #[e Lk;Wy

Page 33: Munster Matthew

MAT 7:18b-25a

alowÒ t/['r" t/ryPeAta,t/wyPi hc,[}YE [r:h; $[e

$[e lKo qrE .t/b/ff ynEP]Ata, hc,[}y" alov,y 'a la,wÒ trEK;tI b/f

!T,a'wÒ .j'lev;yI!t;ao W[d]Te !h,yt/ryPimia yli rme/av,AlK; @yae .

yl'a, a/by: yn:da} yn:doa}!ai yKi !ym;v;h' tWkl]m'v ybia; @/xr] hc,[}Y"v,

Ala, aboy: aWh !yIm'v;B]v,!yBir" .!YIm;V;h' tWkl]m'aWhh' !wyb' yli Wrm]aoy

*m]vib] aloh} yn;doa} yn:doa}WnaxE/h *m]vib]W !y:dIveza;wÒ .t/BrE t/jK taey @yae yKi !h,l; hD</aWrWs .!k,t]a, yTi[]d"y:

.@/[; yle[}/P lK; ynIM,mihl;a'AAta, [eme/vv, lKoy !t;/a hc,[}y"wÒ yrEb;D]

hn:B;v, !k,h; vyail] hm;D:yIdr"YEw" [l's; l[' /tyKe tae!g"wÒ t/rh;n] WaboY:w" rf;mi

Page 34: Munster Matthew

MAT 7:25b-29

b W[G]p]yIw" t/jWr Wb`wyKi lPey: alowÒ hy:h' tyEB'b]

.[l'f;Al[ aWh rv,a}hl,ae tae [m'v]YIv,Alk;wÒ!t;/a hc,[}y" @yawÒ yrEknlywIa? vyail] hm;d:yI aWhl[' /tyBe tae hn:B; rv,a}WaboY:w" rf;m] dr<YEw" l/jh't/hrd Wbiv]n: !g"wÒ t/rh'wÒ

w hZ<h' tyIB'b} W[n]p]yEw"g /tl;P]m' yhiT]w' l/pyIw"t/lkeB] yhiyÒw" .hl;lg]

h !yrIb;D]h' tae [WsyÒt/tyki Whm]t]YIw" hL,aeh;hy:h; yki ./dWml]T' l['

tl,wbb] wLv, /mK] dMel'm]w !yrIp]/s /mk] alowÒ

.!yviWrp]w"

Page 35: Munster Matthew

MAT 8:1-