middlesex layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το...

25

Upload: others

Post on 05-Aug-2020

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

ΤΖΕΦΡΥ ΕΥΓΕΝΙΔΗΣ

Middlesexμ υ θ ι σ τ ό ρ η μ α

Με τάφρασ ηΑΝΝΑ ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 5

Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Ξ Ε Ν Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α

Εκδόσεις Πατάκη ndash Ξένη λογοτεχνίαΣύγχρονη ξένη λογοτεχνία ndash 305Τζέφρυ Ευγενίδης MiddlesexJeffrey Eugenides MiddlesexΜετάφραση Άννα ΠαπασταύρουYπεύθυνος έκδοσης Kώστας ΓιαννόπουλοςEπιμέλεια-διορθώσεις Αρετή ΜπουκάλαΣελιδοποίηση Κατερίνα ΣταματοπούλουΦιλμ-μοντάζ Μαρία Ποινιού-ΡένεσηCopyrightcopy Jeffrey Eugenides 2002Copyrightcopy για την ελληνική γλώσσα Σ Πατάκης AEΕΔΕ(Eκδόσεις Πατάκη) 2013Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις Libro 2003Νέα έκδοση στην ελληνική γλώσσα από τις Eκδόσεις Πατάκη Aθήνα Ιούνιος 2014ΚΕΤ 8739 ndash ΚΕΠ 43514ISBN 978-960-16-5511-6

ΠANAΓH TΣAΛΔAPH 38 (ΠPΩHN ΠEIPAIΩΣ) 104 37 AΘHNAΤΗΛ 2103650000 8011002665 - ΦAΞ 2103650069ΚΕNΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΕΜΜ ΜΠΕNΑΚΗ 16 106 78 ΑΘΗNΑ ΤΗΛ 2103831078ΥΠOΚΜΑ KOPYTΣAΣ (TEPMA ΠONTOY ndash ΠEPIOXH Brsquo KTEO) 570 09 KAΛOXΩPI ΘΕΣΣΑΛONΙΚΗΣΤΗΛ 2310706354 2310706715 - ΦAΞ 2310706355Web site httpwwwpatakisgr bull e-mail infopatakisgr salespatakisgr

Ο συγγραφέας επιθυμεί να ευχαριστήσει τους Whiting Younger Writersrsquo Awards John SimonGuggenheim Foundation National Endowment for the Arts Deutscher Akademischer Austausch - dienst American Academy (Βερολίνο) MacDowell Colony Yaddo Helen Papanikolas και MiltonKarafilis για τη βοήθεια και τη στήριξή τους Επιπλέον o συγγραφέας επιθυμεί να αναφέρει ταέργα από τα οποία άντλησε πληροφορίες εξαιρετικά σημαντικές για τη συγγραφή του MiddlesexThe Smyrna Affair της Marjorie Housepian Dobkin laquoWrestling with Death Greek ImmigrantFuneral Customs in Utahraquo της Helen Z Papanikolas An Original Man του Claude Andrew CleggIII The Black Muslims in America του C Eric Lincoln Venuses Penuses Sexology Sexosophy andExigency Theory του Dr John Money Third Sex Third Gender Beyond Sexual Dimor phism in Cultureand History που επιμελήθηκε ο Gilbert Herdt Hermaphrodites and the Medical Invention of Sex τηςAlice Domurat Dreger laquoAndrogens and the Evolution of Male Gender Identity Among MalePseudo-hermaphrodites with 5-alpha-reductase Deficiencyraquo των Julianne Imperato-McGinleyMD Ralph Ε Peterson MD Teofilo Gautier MD και Erasmo Sturla MD και Hermaphroditeswith Attitude την εφημερίδα που εκδίδεται από την Intersex Society of North America

Tο παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομο-θεσίας (N 21211993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περίπνευματικής ιδιοκτησίας Aπαγορεύεται απολύτως άνευ γραπτής αδείας του εκδότη η κατάοποιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή φωτοανατύπωση και ενγένει αναπαραγωγή εκμίσθωση ή δανεισμός μετάφραση διασκευή αναμετάδοση στο κοινό σεοποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 6

Στον Γιάμαπου προέρχεται από μια

ολότελα διαφορετική γενετική πηγή

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 7

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 8

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟΤο ασημένιο κουτάλι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤα προξενιά helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜια άσεμνη πρόταση helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ δρόμος του μεταξιού helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟΤο χωνευτήρι της αγγλικής γλώσσας του Χένρυ Φορντ helliphelliphelliphellipΜινώταυροι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΓάμος επί πάγου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipTricknology helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣερενάτα με κλαρινέτο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΝέα από τον κόσμο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipEx ovo omnia helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΟΟικογενειακές ταινίες helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΌπα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMiddlesex helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜεσογειακή διατροφή helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΗ Γουλβερέτ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ λυρισμός της αποτρίχωσης helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο Σκοτεινό Αντικείμενο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρωτευμένος Τειρεσίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣάρκα και αίμα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο όπλο στον τοίχο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

13356597

119157186217239262283

305329357384413437453483511534

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 9

ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟΤο χρησμικό αιδοίο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΑναζητώντας τον εαυτό μου στο Λεξικό Γουέμπστερ helliphelliphellipΠήγαινε δυτικά νεαρέ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΔυσφορία λόγω φύλου στο Σαν Φρανσίσκο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρμαφρόδιτος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕναέριος περίπατος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ τελευταίος σταθμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

565597619645671697719

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 10

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 2: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

Σ Υ Γ Χ Ρ Ο Ν Η Ξ Ε Ν Η Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α

Εκδόσεις Πατάκη ndash Ξένη λογοτεχνίαΣύγχρονη ξένη λογοτεχνία ndash 305Τζέφρυ Ευγενίδης MiddlesexJeffrey Eugenides MiddlesexΜετάφραση Άννα ΠαπασταύρουYπεύθυνος έκδοσης Kώστας ΓιαννόπουλοςEπιμέλεια-διορθώσεις Αρετή ΜπουκάλαΣελιδοποίηση Κατερίνα ΣταματοπούλουΦιλμ-μοντάζ Μαρία Ποινιού-ΡένεσηCopyrightcopy Jeffrey Eugenides 2002Copyrightcopy για την ελληνική γλώσσα Σ Πατάκης AEΕΔΕ(Eκδόσεις Πατάκη) 2013Πρώτη έκδοση στην ελληνική γλώσσα από τις εκδόσεις Libro 2003Νέα έκδοση στην ελληνική γλώσσα από τις Eκδόσεις Πατάκη Aθήνα Ιούνιος 2014ΚΕΤ 8739 ndash ΚΕΠ 43514ISBN 978-960-16-5511-6

ΠANAΓH TΣAΛΔAPH 38 (ΠPΩHN ΠEIPAIΩΣ) 104 37 AΘHNAΤΗΛ 2103650000 8011002665 - ΦAΞ 2103650069ΚΕNΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΕΜΜ ΜΠΕNΑΚΗ 16 106 78 ΑΘΗNΑ ΤΗΛ 2103831078ΥΠOΚΜΑ KOPYTΣAΣ (TEPMA ΠONTOY ndash ΠEPIOXH Brsquo KTEO) 570 09 KAΛOXΩPI ΘΕΣΣΑΛONΙΚΗΣΤΗΛ 2310706354 2310706715 - ΦAΞ 2310706355Web site httpwwwpatakisgr bull e-mail infopatakisgr salespatakisgr

Ο συγγραφέας επιθυμεί να ευχαριστήσει τους Whiting Younger Writersrsquo Awards John SimonGuggenheim Foundation National Endowment for the Arts Deutscher Akademischer Austausch - dienst American Academy (Βερολίνο) MacDowell Colony Yaddo Helen Papanikolas και MiltonKarafilis για τη βοήθεια και τη στήριξή τους Επιπλέον o συγγραφέας επιθυμεί να αναφέρει ταέργα από τα οποία άντλησε πληροφορίες εξαιρετικά σημαντικές για τη συγγραφή του MiddlesexThe Smyrna Affair της Marjorie Housepian Dobkin laquoWrestling with Death Greek ImmigrantFuneral Customs in Utahraquo της Helen Z Papanikolas An Original Man του Claude Andrew CleggIII The Black Muslims in America του C Eric Lincoln Venuses Penuses Sexology Sexosophy andExigency Theory του Dr John Money Third Sex Third Gender Beyond Sexual Dimor phism in Cultureand History που επιμελήθηκε ο Gilbert Herdt Hermaphrodites and the Medical Invention of Sex τηςAlice Domurat Dreger laquoAndrogens and the Evolution of Male Gender Identity Among MalePseudo-hermaphrodites with 5-alpha-reductase Deficiencyraquo των Julianne Imperato-McGinleyMD Ralph Ε Peterson MD Teofilo Gautier MD και Erasmo Sturla MD και Hermaphroditeswith Attitude την εφημερίδα που εκδίδεται από την Intersex Society of North America

Tο παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομο-θεσίας (N 21211993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περίπνευματικής ιδιοκτησίας Aπαγορεύεται απολύτως άνευ γραπτής αδείας του εκδότη η κατάοποιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή φωτοανατύπωση και ενγένει αναπαραγωγή εκμίσθωση ή δανεισμός μετάφραση διασκευή αναμετάδοση στο κοινό σεοποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 6

Στον Γιάμαπου προέρχεται από μια

ολότελα διαφορετική γενετική πηγή

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 7

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 8

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟΤο ασημένιο κουτάλι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤα προξενιά helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜια άσεμνη πρόταση helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ δρόμος του μεταξιού helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟΤο χωνευτήρι της αγγλικής γλώσσας του Χένρυ Φορντ helliphelliphelliphellipΜινώταυροι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΓάμος επί πάγου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipTricknology helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣερενάτα με κλαρινέτο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΝέα από τον κόσμο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipEx ovo omnia helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΟΟικογενειακές ταινίες helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΌπα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMiddlesex helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜεσογειακή διατροφή helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΗ Γουλβερέτ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ λυρισμός της αποτρίχωσης helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο Σκοτεινό Αντικείμενο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρωτευμένος Τειρεσίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣάρκα και αίμα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο όπλο στον τοίχο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

13356597

119157186217239262283

305329357384413437453483511534

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 9

ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟΤο χρησμικό αιδοίο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΑναζητώντας τον εαυτό μου στο Λεξικό Γουέμπστερ helliphelliphellipΠήγαινε δυτικά νεαρέ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΔυσφορία λόγω φύλου στο Σαν Φρανσίσκο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρμαφρόδιτος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕναέριος περίπατος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ τελευταίος σταθμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

565597619645671697719

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 10

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 3: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

Στον Γιάμαπου προέρχεται από μια

ολότελα διαφορετική γενετική πηγή

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 7

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 8

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟΤο ασημένιο κουτάλι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤα προξενιά helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜια άσεμνη πρόταση helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ δρόμος του μεταξιού helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟΤο χωνευτήρι της αγγλικής γλώσσας του Χένρυ Φορντ helliphelliphelliphellipΜινώταυροι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΓάμος επί πάγου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipTricknology helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣερενάτα με κλαρινέτο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΝέα από τον κόσμο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipEx ovo omnia helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΟΟικογενειακές ταινίες helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΌπα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMiddlesex helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜεσογειακή διατροφή helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΗ Γουλβερέτ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ λυρισμός της αποτρίχωσης helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο Σκοτεινό Αντικείμενο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρωτευμένος Τειρεσίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣάρκα και αίμα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο όπλο στον τοίχο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

13356597

119157186217239262283

305329357384413437453483511534

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 9

ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟΤο χρησμικό αιδοίο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΑναζητώντας τον εαυτό μου στο Λεξικό Γουέμπστερ helliphelliphellipΠήγαινε δυτικά νεαρέ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΔυσφορία λόγω φύλου στο Σαν Φρανσίσκο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρμαφρόδιτος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕναέριος περίπατος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ τελευταίος σταθμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

565597619645671697719

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 10

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 4: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 8

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟΤο ασημένιο κουτάλι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤα προξενιά helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜια άσεμνη πρόταση helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ δρόμος του μεταξιού helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟΤο χωνευτήρι της αγγλικής γλώσσας του Χένρυ Φορντ helliphelliphelliphellipΜινώταυροι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΓάμος επί πάγου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipTricknology helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣερενάτα με κλαρινέτο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΝέα από τον κόσμο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipEx ovo omnia helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΟΟικογενειακές ταινίες helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΌπα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMiddlesex helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜεσογειακή διατροφή helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΗ Γουλβερέτ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ λυρισμός της αποτρίχωσης helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο Σκοτεινό Αντικείμενο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρωτευμένος Τειρεσίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣάρκα και αίμα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο όπλο στον τοίχο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

13356597

119157186217239262283

305329357384413437453483511534

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 9

ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟΤο χρησμικό αιδοίο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΑναζητώντας τον εαυτό μου στο Λεξικό Γουέμπστερ helliphelliphellipΠήγαινε δυτικά νεαρέ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΔυσφορία λόγω φύλου στο Σαν Φρανσίσκο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρμαφρόδιτος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕναέριος περίπατος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ τελευταίος σταθμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

565597619645671697719

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 10

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 5: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟΤο ασημένιο κουτάλι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤα προξενιά helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜια άσεμνη πρόταση helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ δρόμος του μεταξιού helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟΤο χωνευτήρι της αγγλικής γλώσσας του Χένρυ Φορντ helliphelliphelliphellipΜινώταυροι helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΓάμος επί πάγου helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipTricknology helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣερενάτα με κλαρινέτο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΝέα από τον κόσμο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipEx ovo omnia helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

ΒΙΒΛΙΟ ΤΡΙΤΟΟικογενειακές ταινίες helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΌπα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipMiddlesex helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΜεσογειακή διατροφή helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΗ Γουλβερέτ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ λυρισμός της αποτρίχωσης helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο Σκοτεινό Αντικείμενο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρωτευμένος Τειρεσίας helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΣάρκα και αίμα helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΤο όπλο στον τοίχο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

13356597

119157186217239262283

305329357384413437453483511534

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 9

ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟΤο χρησμικό αιδοίο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΑναζητώντας τον εαυτό μου στο Λεξικό Γουέμπστερ helliphelliphellipΠήγαινε δυτικά νεαρέ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΔυσφορία λόγω φύλου στο Σαν Φρανσίσκο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρμαφρόδιτος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕναέριος περίπατος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ τελευταίος σταθμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

565597619645671697719

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 10

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 6: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

ΒΙΒΛΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟΤο χρησμικό αιδοίο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΑναζητώντας τον εαυτό μου στο Λεξικό Γουέμπστερ helliphelliphellipΠήγαινε δυτικά νεαρέ helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΔυσφορία λόγω φύλου στο Σαν Φρανσίσκο helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕρμαφρόδιτος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΕναέριος περίπατος helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellipΟ τελευταίος σταθμός helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

565597619645671697719

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 10

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 7: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

ΒΙΒΛΙΟ ΠΡΩΤΟ

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 11

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 8: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 12

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 9: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

Το ασημένιο κουτάλι

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ πρώτα σαν κοριτσάκι μια μέρα τουΓενάρη του 1960 ξεχασμένη από την αιθαλομίχλη στο Ντητρόιτκαι πάλι μετά σαν έφηβος σε κάποιο θάλαμο στα Επείγοντα κο-ντά στο Πετόσκυ του Μίσιγκαν τον Αύγουστο του 1974 Ειδικευ-μένοι αναγνώστες μπορεί να με συνάντησαν τυχαία στη μελέτητου δόκτορα Πήτερ Λους laquoΤαυτότητα γένους Ψευδοερμαφρόδι-των με ένζυμο κατάλυσης αναγωγάσης 5-άλφαraquo που δημοσιεύ-τηκε στο Περιοδικό Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας το 1975 Ήίσως είδατε τη φωτογραφία μου στο δέκατο έκτο κεφάλαιο τουθλιβερά ξεπερασμένου πλέον Γενετική και κληρονομικότηταΕγώ είμαι ναι στη σελίδα 578 στέκομαι γυμνός δίπλα σrsquo ένανμετρητή ύψους και μια μαύρη ταινία καλύπτει τα μάτια μου

Στο πιστοποιητικό γέννησης το όνομά μου είναι Καλλιόπη-Ελένη Στεφανίδη Η πιο πρόσφατη άδεια οδήγησής μου (από τηνΟμοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας) στο μικρό μου όνο -μα αναγράφει απλώς Καλ Είμαι πρώην τερματοφύλακας χόκεϊεπί χόρτου παλαιό ισόβιο μέλος του Ιδρύματος Προστασίας τουΘαλάσσιου Ελέφαντα παρακολουθώ σπανίως την ελληνορθόδο-ξη λειτουργία και κατά το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωήςμου είμαι υπάλληλος του Αμερικανικού Στέητ ΝτηπάρτμεντΣαν τον Τειρεσία υπήρξα πρώτα ένα πράγμα κι ύστερα ένα άλ-λο Έγινα περίγελος συμμαθητών πειραματόζωο γιατρών αντι-κείμενο ψηλάφησης ειδικών και το επίκεντρο ερευνών του March

bull 13 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 13

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 10: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

of Dimes Ένα κοκκινομάλλικο κορίτσι από το Γκρος Πουέντ μεερωτεύτηκε μη ξέροντας τι ήμουν (Κι ο αδελφός της μrsquo έκανεκέφι επίσης) Ένα τεθωρακισμένο του στρατού με οδήγησε κά-ποτε σε μια μάχη μέσα στην πόλη σε μια πισίνα έγινα θρύλοςεγκατέλειψα το σώμα μου για να καταλάβω άλλα σώματα ndash κιόλα αυτά συνέβησαν προτού κλείσω τα δεκάξι

Τώρα όμως σε ηλικία σαράντα ενός χρόνων νιώθω πως επίκειταιμια γέννηση ακόμα Μετά από δεκαετίες αμέλειας συνειδητοποιώότι συλλογίζομαι εκλιπόντες θείους και θείες παππούδες χαμέ-νους από καιρό άγνωστα πέμπτα ξαδέρφια ή στην περίπτωσημιας ενδογαμικής οικογένειας όπως η δική μου όλες αυτές τιςσυγγένειες σε ένα Κι έτσι πριν να rsquoναι πάρα πολύ αργά θέλω νατα πω όλα χαρτί και καλαμάρι όλη αυτή την περιπλάνηση καιπεριδίνηση ενός μοναδικού γονιδίου μέσα στον χρόνο ΈννεπεΜούσα τώρα για την υπολειπόμενη μετάλλαξη του πέμπτου χρω-μοσώματός μου Ψάλε για το πώς άνθισε πριν από δυόμισι αιώνεςπάνω στις πλαγιές του Ολύμπου ενώ κατσίκια βέλαζαν κι έπε-φταν οι ελιές Ψάλε πώς πέρασε μέσα από εννιά γενιές κι αόρατοκατέληξε στη μολυσμένη στέρνα της οικογένειας Στεφανίδη Καιψάλε πώς η Πρόνοια μέσα από ένα μακελειό εκτίναξε πάλι τογονίδιο στα ύψη και πώς αυτό φτερούγισε με το φύσημα του ανέ-μου σαν σπόρος πάνω απrsquo τη θάλασσα ως την Αμερική και πα-ρασύρθηκε μέσrsquo από τις όξινες βροχές μας ώσπου έπεσε στη γηστο καρπερό χώμα της μεσοδυτικής μήτρας της μάνας μου

Συγγνώμη αν γίνομαι λίγο ομηρικός ώρες ώρες Γονιδιακό εί-ναι κι αυτό

Τρεις μήνες προτού γεννηθώ ύστερα από ένα από κείνα τα ιδιαί-τερα φροντισμένα κυριακάτικα δείπνα μας η γιαγιά μου η Δεισ-δαιμόνα Στεφανίδη πρόσταξε τον αδελφό μου να φέρει το κουτί

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 14 bull

Οι λέξεις με αστερίσκο επεξηγούνται στο τέλος του βιβλίου στις Σημειώσειςτης μεταφράστριας σ 743

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 14

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 11: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

της για τους μεταξοσκώληκες Ο Φαλιμέντο κατευθυνόταν προςτην κουζίνα για μια δεύτερη μερίδα ρυζόγαλο όταν του έκοψε τονδρόμο Στα πενήντα εφτά της με τη μικρόσωμη κοντόχοντρη σι-λουέτα της και με το απειλητικό φιλέ στα μαλλιά η γιαγιά μουήταν ιδανικά φτιαγμένη για να κόβει τον δρόμο του κόσμου Πίσωτης στην κουζίνα είχε συναχτεί η μεγάλη γυναικεία συντροφιά γε-λώντας και ψιθυρίζοντας Παραξενεμένος ο Φαλιμέντο έγειρε στοπλάι για να δει τι τρέχει αλλά η Δεισδαιμόνα άπλωσε το χέρι καιτου τσίμπησε επίμονα το μάγουλο Έχοντας ξανακερδίσει τηνπροσοχή του σχημάτισε ένα ορθογώνιο στον αέρα κι έδειξε με τοδάχτυλο προς το ταβάνι Τότε μέσrsquo από τη μασέλα της που δενεφάρμοζε καλά είπε laquoΆντε σύρε για τη γιαγιά κουκλί μουraquo

Ο Φαλιμέντο ήξερε τι να κάνει Διέσχισε τρέχοντας το χολ καιόρμησε στο καθιστικό Στα τέσσερα απrsquo τη φούρια του ανέβηκετη γνώριμη σκάλα προς τον δεύτερο όροφο Τρέχοντας πάνταπροσπέρασε τις κρεβατοκάμαρες που έβλεπαν στον διάδρομο τουπάνω ορόφου Στο βάθος υπήρχε μια σχεδόν αόρατη πόρτα μεταπετσαρία κι αυτή σαν είσοδος προς κάποιο μυστικό πέρασμαΟ Φαλιμέντο εντόπισε με το κεφάλι του πόσο ψηλά ήταν το μι-κροσκοπικό πόμολο και βάζοντας όλη του τη δύναμη το τράβηξεμε το χέρι του και άνοιξε Άλλη μια αράδα σκαλιά βρισκόταν απόπίσω Για ένα παρατεταμένο λεπτό ο αδελφός μου κοίταξε δι-στακτικά ψηλά μες στο σκοτάδι προτού σκαρφαλώσει με πολύαργά βήματα τώρα στη σοφίτα όπου ζούσαν οι παππούδες μου

Στα μουλωχτά πέρασε κάτω από τα δώδεκα παστωμένα μευγρές εφημερίδες κλουβιά πουλιών που κρέμονταν από τα δο-κάρια της στέγης Με γενναιότητα βούλιαξε στη στυφή μυρωδιάτων μικρών παπαγάλων και στην ιδιαίτερη ευωδιά των παππού-δων μου μείγμα ναφθαλίνης και χασίς Προσπέρασε με κόπο τοφορτωμένο με βιβλία γραφείο του παππού μου και τη συλλογήτου από δίσκους με ρεμπέτικα Τέλος σκοντάφτοντας πάνω στοδερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινοτραπεζάκι για τον καφέ βρήκε το κρεβάτι των παππούδων μουκαι κάτω απrsquo αυτό το κουτί για τους μεταξοσκώληκες

M I D D L E S E X

bull 15 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 15

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 12: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

Σκαλισμένο σε ξύλο ελιάς λίγο μεγαλύτερο από κουτί παπου-τσιών είχε ένα ντενεκεδένιο σκέπασμα κατάστικτο από μικρο-σκοπικές τρύπες για νrsquo αερίζεται και κολλημένη πάνω του τηνεικόνα ενός μη αναγνωρίσιμου αγίου Το πρόσωπο του αγίου είχεξεθωριάσει αλλά τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού ήταν υψω-μένα και ευλογούσαν μια μικρή πορφυρή μουριά που ανέδινετρομαχτική αυτοπεποίθηση Αφού χάζεψε για λίγο αυτή την έντο-νη βοτανική παρουσία ο Φαλιμέντο έσυρε το κουτί κάτω από τοκρεβάτι και το άνοιξε Μέσα υπήρχαν τα δύο στέφανα του γάμουκαμωμένα από καραβόσκοινο και τυλιγμένες σαν φίδια οι δυομακριές πλεξούδες των μαλλιών δεμένες η καθεμιά με μια κου-ρελιασμένη μαύρη κορδέλα Ανάδεψε με τον δείκτη του χεριούτου τη μία πλεξούδα Εκείνη ακριβώς τη στιγμή ένας παπαγάλοςέκρωξε με παράπονο και με το κρώξιμο ο αδελφός μου πετάχτη-κε ως επάνω κι έκλεισε το κουτί το έχωσε κάτω από τη μασχάλητου και το πήγε κάτω στη Δεισδαιμόνα

Εκείνη περίμενε ακόμα στο κατώφλι της πόρτας του πήρε τοκουτί από τα χέρια και γύρισε στην κουζίνα Στο σημείο αυτό οΦαλιμέντο είχε το προνόμιο να βλέπει όλο το δωμάτιο όπου τώραοι γυναίκες είχαν βυθιστεί στη σιωπή Παραμέρισαν για νrsquo αφή-σουν τη Δεισδαιμόνα να περάσει κι εκεί καταμεσής στο πάτωμαστεκόταν η μητέρα μου Η Τέσσι Στεφανίδη είχε γείρει σε μια κα-ρέκλα της κουζίνας ακινητοποιημένη κάτω από τη θεόρατη τσι-τωμένη σαν τύμπανο υδρόγειο της γκαστρωμένης κοιλιάς της Εί-χε μια ευτυχισμένη χαμένη έκφραση στο πρόσωπό της που ήτανκατακόκκινο και ζεστό Η Δεισδαιμόνα τοποθέτησε το κουτί γιατους μεταξοσκώληκες στο τραπέζι της κουζίνας κι άνοιξε το κα-πάκι Έχωσε το χέρι της κάτω από τα στέφανα και τις πλεξούδεςξετρυπώνοντας κάτι που ο Φαλιμέντο δεν είχε δει ένα ασημένιοκουτάλι Έδεσε ένα κομμάτι σπάγκο στη λαβή του κουταλιούΎστερα έγειρε μπροστά γονάτισε κι άφησε το κουτάλι να αιω-ρείται πάνω από την πρησμένη κοιλιά της μάνας μου Και κατrsquoεπέκταση πάνω από μένα

Μέχρι τώρα η Δεισδαιμόνα είχε εξαιρετικές επιδόσεις είκοσι

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 16 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 16

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 13: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

τρία σωστά μαντέματα Ήξερε πως η Τέσσι θα γεννιόταν ΤέσσιΕίχε προβλέψει το φύλο του αδελφού μου και όλων των μωρώντων φιλενάδων της στην εκκλησία Τα μόνα παιδιά των οποίωντο φύλο δεν είχε μαντέψει ήταν τα δικά της γιατί έφερνε γρου-σουζιά στη μάνα να ερευνά τα μυστήρια της ίδιας της της μήτραςΩστόσο τώρα ατρόμητη ερευνούσε της μητέρας μου Ώσπου με-τά από κάποιον αρχικό δισταγμό το κουτάλι ταλαντεύτηκε απόβορρά προς νότο πράγμα που σήμαινε πως θα ήμουν αγόρι

Σωριασμένη στην καρέκλα με τα πόδια άτσαλα προς τα έξωη μητέρα μου προσπάθησε να χαμογελάσει Δεν ήθελε αγόρι Ήδηείχε ένα Και πράγματι ήταν τόσο σίγουρη πως θα γινόμουν κο-ρίτσι που είχε διαλέξει ένα όνομα μονάχα για μένα ΚαλλιόπηΌταν όμως η γιαγιά μου φώναξε στα ελληνικά laquoΑγόριraquo η κραυ-γή έκανε τον γύρο του δωματίου κι έφτασε ως έξω στο χολ κι απότο χολ χύμηξε στο καθιστικό όπου οι άντρες κουβέντιαζαν πολι-τικά σε έντονο ύφος Και η μητέρα μου ακούγοντάς το να επα-ναλαμβάνεται τόσο πολλές φορές άρχισε να πιστεύει πως μπορείκαι να ήταν αλήθεια

Ωστόσο μόλις η κραυγή έφτασε στrsquo αυτιά του πατέρα μουεκείνος μπήκε στην κουζίνα με φόρα για να πει στη μάνα τουπως τουλάχιστον αυτή τη φορά το κουτάλι της έκανε λάθοςlaquoΚαι πώς και τα ξέρεις τόσο καλά εσύ αυτάraquo τον ρώτησε η Δεισ-δαιμόνα Σχόλιο στο οποίο απάντησε κάτι που πολλοί Αμερικάνοιτης γενιάς του θα απαντούσαν

laquoΕπιστήμη μάναraquo

Από τότε που είχαν αποφασίσει να κάνουν κι άλλο παιδί ndashτοεστιατόριο πήγαινε καλά και ο Φαλιμέντο είχε από καιρό βγάλειτις πάνεςndash ο Μίλτον και η Τέσσι είχαν συμφωνήσει πως ήθελανκορίτσι Ο Φαλιμέντο είχε μόλις κλείσει τα πέντε Πρόσφατα είχεβρει ένα νεκρό πουλάκι στην αυλή και το είχε φέρει στο σπίτι γιανα το δείξει στη μητέρα του Του άρεσε να πυροβολεί διάφορανα χτυπάει με το σφυρί διάφορα να σπάει διάφορα και να πα-λεύει με τον πατέρα του Μέσα σrsquo ένα τόσο αντροκρατούμενο

M I D D L E S E X

bull 17 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 17

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 14: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

σπιτικό η Τέσσι είχε αρχίσει να νιώθει σαν παραφωνία κι έβλεπετον εαυτό της μετά από δέκα χρόνια φυλακισμένο σrsquo έναν κόσμοκαμωμένο από τάσια αυτοκινήτων κι από κήλες Η μητέρα μουοραματιζόταν μια κόρη ως αντίβαρο σrsquo εκείνη την αντρική υπε-ροχή μια συντροφιά που θrsquo αγαπούσε τα σκυλάκια του καναπέπου θα πετούσε τη σκούφια της για να παρακολουθούν τις Πα-γοδρομίες Την άνοιξη του 1959 όταν δρομολογήθηκαν οι συζη-τήσεις για τη γονιμοποίησή μου η μητέρα μου δεν μπορούσε ναπροβλέψει ότι οι γυναίκες σύντομα θα έκαιγαν τα σουτιέν τουςκατά χιλιάδες Τα δικά της ήταν με ενίσχυση σκληρά βραδυφλε-γή Όσο κι αν αγαπούσε η Τέσσι τον γιο της ήξερε πως κάποιαπράγματα μόνο με μια κόρη μπορούσε να τα μοιραστεί

Στην πρωινή διαδρομή του προς τη δουλειά ο πατέρας μουέβλεπε κατrsquo εξακολούθηση το όραμα ενός ακαταμάχητα γλυκούμικρού κοριτσιού με μαύρα μάτια Καθόταν στο κάθισμα δίπλατου ndashκυρίως ενόσω περίμεναν στα φανάριαndash κάνοντας ερωτήσειςστο υπομονετικό πάνσοφο αυτί του laquoΠώς το λες αυτό το πράγ-μα μπαμπάraquo laquoΑυτό Αυτό είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΚαιτι είναι ο θυρεός των Κάντιλλακraquo laquoΠου λες πολύ πολύ παλιάζούσε ένας Γάλλος εξερευνητής που τον έλεγαν Κάντιλλακ κιήταν αυτός που ανακάλυψε το Ντητρόιτ Κι αυτός ο θυρεός ήτανο θυρεός της οικογένειάς του από τη Γαλλίαraquo laquoΤι είναι η Γαλ-λίαraquo laquoΗ Γαλλία είναι μια χώρα στην Ευρώπηraquo laquoΤι είναι η Ευ-ρώπηraquo laquoΕίναι μια ήπειρος που μοιάζει μrsquo ένα μεγάλο κομμάτιγης πολύ πιο μεγάλο από μια χώρα Αλλά οι Κάντιλλακ δεν έρ-χονται πια από την Ευρώπη κούκλα Έρχονται από δω ακριβώςαπrsquo τις παλιές καλές ΗΠΑraquo Το φανάρι γινόταν πράσινο κι εκεί-νος συνέχιζε τον δρόμο Όμως το πρότυπό μου η μικρή χασομε-ρούσε Ήταν εκεί και στο επόμενο και στο μεθεπόμενο φανάριΚι ήταν τόσο ευχάριστη η συντροφιά της που ο πατέρας μουάντρας που ξεχείλιζε από πρωτοβουλία αποφάσισε να δει τι θαμπορούσε να κάνει για να δει το όραμά του να γίνεται πραγμα-τικότητα

Έτσι λοιπόν εδώ και κάμποσο καιρό στο καθιστικό εκεί που

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 18 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 18

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 15: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

οι άντρες κουβέντιαζαν για πολιτική έμπλεκαν και σε συζητήσειςσχετικά με την ταχύτητα του σπέρματος Ο Πήτερ Τατάκης laquoοθείος Πητraquo όπως τον φωνάζαμε ήταν ηγετικό μέλος της φιλολο-γικής συντροφιάς που συγκεντρωνόταν κάθε βδομάδα στους μαύ-ρους διθέσιους καναπέδες μας Ισόβιος εργένης δεν είχε οικο-γένεια στην Αμερική κι έτσι είχε προσκολληθεί στη δική μας Κά-θε Κυριακή κατέφθανε με τη βαθυκόκκινη σαν σκούρο κρασίΜπιούικ του ψηλός με πρόσωπο σαν δαμάσκηνο μια έκφρασηθλίψης κι ένα αταίριαστα ζωηρό κεφάλι με κυματιστά μαλλιάΔεν τον ενδιέφεραν τα παιδιά Λάτρης της σειράς Μεγάλα Βιβλίαndashτην οποία είχε διαβάσει δύο φορέςndash ο θείος Πητ καταγινότανμε σοβαρές σκέψεις και ιταλική όπερα Είχε πάθος στην ιστορίαμε τον Έντουαρντ Γκίμπον και στη λογοτεχνία με το προσωπι-κό ημερολόγιο της Μαντάμ ντε Σταλ Του άρεσε να παραθέτειτη γνώμη εκείνης της ευφυούς κυρίας σχετικά με τη γερμανικήγλώσσα που υποστήριζε πως τα γερμανικά δεν ήταν καλά γιακουβέντα γιατί έπρεπε να περιμένεις μέχρι το τέλος της πρότα-σης για το ρήμα οπότε δεν μπορούσες να διακόψεις Ο θείος Πητήθελε ανέκαθεν να γίνει γιατρός αλλά η laquoκαταστροφήraquo είχε βά-λει τέλος σrsquo εκείνο το όνειρο Στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε κα-ταφέρει να σπουδάσει δύο χρόνια σε σχολή χειροπρακτικής καιτώρα διεύθυνε ένα μικρό γραφείο στο Μπέρμιγχαμ εφοδιασμένομrsquo έναν ανθρώπινο σκελετό για τον οποίο ακόμα πλήρωνε δόσειςΕκείνη την εποχή οι χειροπράκτες είχαν κάπως αμφιλεγόμενηφήμη Ο κόσμος δεν ερχόταν στον θείο Πητ για να τους γλιτώσειαπrsquo την κουνταλίνι τους Έσπαγε λαιμούς ίσιωνε ραχοκοκαλιέςκι έκανε ορθοπεδικά πέλματα από καουτσούκ επί παραγγελίαΠαρrsquo όλα αυτά ήταν ότι πλησιέστερο σε γιατρό διαθέταμε στοσπίτι εκείνα τα σαββατιάτικα απογεύματα Στα νιάτα του είχεαφαιρέσει με εγχείρηση το μισό του στομάχι και τώρα μετά τοδείπνο πάντα έπινε μια πέπσι κόλα που τον βοηθούσε να χωνέψειτο φαγητό του Εκείνο το ελαφρό ποτό είχε πάρει το όνομά τουαπό το χωνευτικό ένζυμο πεψίνη μας έλεγε σοφά κι έτσι ήτανκατάλληλο για τον σκοπό αυτό

M I D D L E S E X

bull 19 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 19

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 16: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

Αυτό το είδος γνώσης έκανε τον πατέρα μου να εμπιστευτείτα όσα έλεγε ο θείος Πητ όταν τέθηκε το ζήτημα του χρονοδια-γράμματος αναπαραγωγής Με το κεφάλι του πάνω σrsquo ένα μαξι-λαράκι τα παπούτσια του βγαλμένα τη Μαντάμ Μπαττερφλάυνα παίζει απαλά στο στερεοφωνικό των γονιών μου ο θείος Πητεξηγούσε ότι κάτω από το μικροσκόπιο είχε παρατηρηθεί ότι τοσπερματοζωάριο που μετέφερε τα αρσενικά χρωμοσώματα κο-λυμπούσε ταχύτερα από εκείνο που μετέφερε τα θηλυκά χρωμο-σώματα Αυτή η διαβεβαίωση προκαλούσε άμεση ευθυμία ανά-μεσα στους ιδιοκτήτες των εστιατορίων και τους γουναράδες πουήταν μαζεμένοι στο καθιστικό μας Ωστόσο ο πατέρας μου έπαιρ-νε την πόζα του αγαπημένου του γλυπτού του Στοχαστή που μιαμινιατούρα του βρισκόταν στην άλλη άκρη του δωματίου πάνωστο τραπεζάκι του τηλεφώνου Παρόλο που το ζήτημα συνήθωςανέκυπτε στην ανοιχτή ατμόσφαιρα εκείνων των κυριακάτικωνσυζητήσεων μετά το γεύμα ήταν προφανές ότι παρά τον απρό-σωπο τόνο της συζήτησης το σπέρμα για το οποίο κουβέντιαζανήταν του πατέρα μου Ο θείος Πητ το ξεκαθάρισε για να κάνεικορίτσι ένα ζευγάρι έπρεπε laquoνα συνευρεθεί ερωτικά είκοσι τέσ-σερις ώρες πριν την ωορρηξίαraquo Με τον τρόπο αυτόν το ταχύ αρ-σενικό σπερματοζωάριο θα χυμούσε και θα πέθαινε επιτόπου Τοθηλυκό σπερματοζωάριο αργοκίνητο αλλά πιο αξιόπιστο θα κα-τέφθανε ακριβώς τη στιγμή που θα έπεφτε το ωάριο

Ο πατέρας μου δυσκολευόταν να πείσει τη μητέρα μου να συμπο-ρευτεί με αυτό το σχέδιο Η Τέσσι Ζίσμο ήταν παρθένα όταν πα-ντρεύτηκε τον Μίλτον Στεφανίδη σε ηλικία είκοσι δύο χρόνων Οαρραβώνας τους που συνέπεσε με τον Δεύτερο Παγκόσμιο πό-λεμο υπήρξε μια πράξη αγνή Η μητέρα μου ήταν περήφανη γιατον τρόπο που είχε κατορθώσει να φουντώνει και να κατασιγάζειτη φλόγα του πατέρα μου κάνοντάς τον να σιγοβράζει στο ζουμίτου όσον καιρό κρατούσε ο παγκόσμιος κατακλυσμός Αυτόωστόσο δε στάθηκε διόλου δύσκολο μιας κι εκείνη ήταν στο Ντη-τρόιτ και ο Μίλτον ήταν στην Αννάπολις στη Ναυτική Ακαδημία

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 20 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 20

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 17: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

των ΗΠΑ Για πάνω από έναν χρόνο η Τέσσι άναβε κεριά στην ελ-ληνική εκκλησία για τον αρραβωνιαστικό της ενώ ο Μίλτον χά-ζευε τις φωτογραφίες της που είχε καρφιτσώσει στην κουκέτατου Του άρεσε να βάζει την Τέσσι να ποζάρει όπως στα περιο-δικά του κινηματογράφου όρθια προφίλ ανεβασμένη σrsquo ένα σκα-λί με το ψηλοτάκουνο παπούτσι της για να φαίνεται κάμποσημαύρη κάλτσα Η μητέρα μου μοιάζει εντυπωσιακά προσαρμο-στική σrsquo εκείνα τα παλιά ενσταντανέ λες και τίποτα δεν της άρε-σε περισσότερο από το να έχει τον άνθρωπό της με τη στολή τουνα τη βάζει να ποζάρει στις βεράντες και στα φανάρια των δρό-μων της ταπεινής τους γειτονιάς

Δεν παραδόθηκε παρά μονάχα αφού παραδόθηκε και η Ιαπω-νία Τότε από τη νύχτα του γάμου τους και μετά (σύμφωνα μετα όσα έλεγε ο αδελφός μου στα κλειστά αυτιά μου) οι γονείςμου έκαναν έρωτα ταχτικά και με ευχαρίστηση Ωστόσο όταν τέ-θηκε το ζήτημα να κάνουν παιδιά η μητέρα μου είχε τις δικές τιςαπόψεις Ήταν πεπεισμένη ότι ένα έμβρυο μπορούσε να αισθαν-θεί την ποσότητα της αγάπης με την οποία είχε πλαστεί Για τονλόγο αυτό η πρόταση του πατέρα μου δεν της έκατσε καλά

laquoΓια τι νομίζεις πως πρόκειται Μιλτ για τους ΟλυμπιακούςΑγώνεςraquo

laquoΘεωρητικά μιλούσαμε απλώςraquo είπε ο πατέρας μουlaquoΤι ξέρει ο θείος Πητ από γέννεςraquolaquoΈτυχε να διαβάσει εκείνο το ειδικό άρθρο στο Scientific

Americanraquo είπε ο Μίλτον Και για να ενισχύσει την άποψή τουlaquoΕίναι συνδρομητήςraquo

laquoΆκουσέ με αν με πονούσε η πλάτη μου θα πήγαινα στον θείοΠητ Αν είχα πλατυποδία όπως εσύ θα πήγαινα Αλλά μέχριςεκείraquo

laquoΌλα αυτά έχουν επαληθευτεί Στο μικροσκόπιο Τα αρσενικάσπερματοζωάρια είναι πιο γρήγοραraquo

laquoΣτοίχημα πως είναι και πιο ηλίθιαraquolaquoΣυνέχισε Δυσφήμησε όσο θες τα αρσενικά σπερματοζωάρια

Ελεύθερα Δε θέλουμε αρσενικό σπερματοζωάριο Αυτό που θέ-

M I D D L E S E X

bull 21 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 21

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 18: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

λουμε εμείς είναι ένα καλό παλιό αργό θηλυκό σπερματοζωάριοτης εμπιστοσύνης μαςraquo

laquoΑκόμα κι αν είναι αλήθεια δεν παύει να είναι γελοίο Δενμπορώ να το κάνω με το ρολόι Μιλτraquo

laquoΓια μένα θα rsquoναι πιο δύσκολο απrsquo ότι για σέναraquolaquoΔε θέλω νrsquo ακούσω τίποταraquolaquoΝόμιζα πως ήθελες κόρηraquolaquoΘέλωraquolaquoΕ λοιπόνraquo είπε ο πατέρας μου laquoέτσι θα μπορέσουμε νrsquo απο-

κτήσουμε μίαraquoΗ Τέσσι απέρριψε την πρόταση γελώντας Όμως πίσω από τον

σαρκασμό της υπήρχε ένας σοβαρός ηθικός ενδοιασμός Το να κά-νει κανείς ανόητα πειράματα με κάτι τόσο μυστηριώδες και τόσοθαυμαστό όσο η γέννηση ενός παιδιού ήταν μια πράξη αλαζονείαςΠρώτα πρώτα η Τέσσι δεν πίστευε πως μπορούσες να το κάνειςΚι ακόμα κι αν μπορούσες δεν πίστευε πως έπρεπε να το επιχει-ρήσεις

Φυσικά ένας αφηγητής στη θέση μου (προεμβρυϊκός την εποχήεκείνη) δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για τίποτα απrsquoόλα αυτά Μπορώ μονάχα να ερμηνεύσω την επιστημονική μα-νία που έπιασε τον πατέρα μου στη διάρκεια της άνοιξης τουrsquo59 ως σύμπτωμα της πίστης στην πρόοδο που μόλυνε τους πά-ντες εκείνη την εποχή Μην ξεχνάτε ο Σπούτνικ είχε εκτοξευτείμόλις δύο χρόνια πριν Η πολιομυελίτιδα που είχε κρατήσειτους γονιούς μου σε καραντίνα μες στο σπίτι τα καλοκαίρια τωνπαιδικών τους χρόνων είχε κατατροπωθεί με το εμβόλιο τουΣαλκ Ο κόσμος δεν είχε ιδέα ότι οι ιοί ήταν πιο έξυπνοι από ταανθρώπινα πλάσματα και νόμισε πως σύντομα θα ανήκαν στοπαρελθόν Σrsquo εκείνη την αισιόδοξη μεταπολεμική Αμερική πουεγώ την πέτυχα στα τελευταία της ο καθένας εξουσίαζε τη μοί-ρα του έτσι ήταν επόμενο ότι και ο πατέρας μου θα προσπα-θούσε να εξουσιάσει τη δική του

Λίγες μέρες αφότου μίλησε για πρώτη φορά στην Τέσσι για το

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 22 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 22

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 19: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

σχέδιό του ο Μίλτον γύρισε ένα βράδυ στο σπίτι μrsquo ένα δώροΉταν ένα κουτάκι κοσμηματοπωλείου δεμένο με κορδέλα

laquoΠρος τι το δώροraquo ρώτησε η Τέσσι καχύποπταlaquoΤι θες να πεις προς τιraquolaquoΔεν είναι τα γενέθλιά μου Δεν είναι η επέτειός μας Επομέ-

νως γιατί μου κάνεις δώροraquolaquoΠρέπει να έχω κάποιο λόγο για να σου κάνω ένα δώρο Άντε

άνοιξέ τοraquoΗ Τέσσι στράβωσε το στόμα της χωρίς να έχει πειστεί Όμως

ήταν δύσκολο να κρατάς στα χέρια σου ένα κουτάκι κοσμηματο-πωλείου χωρίς να το ανοίγεις Έτσι τελικά έλυσε την κορδέλα κιάνοιξε το κουτί

Μέσα πάνω σε μαύρο βελούδο υπήρχε ένα θερμόμετροlaquoΈνα θερμόμετροraquo είπε η μητέρα μουlaquoΔεν είναι ένα οποιοδήποτε θερμόμετροraquo είπε ο Μίλτον

laquoΧρειάστηκε να πάω σε τρία διαφορετικά φαρμακεία για ναβρω ένα τέτοιοraquo

laquoΜοντέλο πολυτελείας εraquolaquoΑκριβώςraquo είπε ο Μίλτον laquoΑυτό που ονομάζουμε θερμόμετρο

ακριβείας Μετράει τη θερμοκρασία μέχρι δέκατο του βαθμούraquoΑνασήκωσε τα φρύδια του laquoΤα κανονικά θερμόμετρα δείχνουνμόνο ανά δύο δέκατα Αυτό δείχνει ανά ένα δέκατο Δοκίμασέ τοΒάλrsquo το στο στόμα σουraquo

laquoΔεν έχω πυρετόraquo είπε η ΤέσσιlaquoΔεν πρόκειται για πυρετό Το χρησιμοποιείς για να βρεις

ποια είναι η βασική σου θερμοκρασία Είναι πιο σωστό και πιοακριβές από ένα κανονικό θερμόμετρο για πυρετόraquo

laquoΤην επόμενη φορά φέρε μου ένα κολιέraquoΌμως ο Μίλτον επέμενε laquoΗ θερμοκρασία του σώματός σου

αλλάζει συνέχεια Τες Μπορεί να μην το παρατηρείς κι όμως αλ-λάζει Είσαι σε συνεχή διακύμανση από άποψη θερμοκρασίαςΠες για παράδειγμαraquo ndashμικρό βηχαλάκιndash laquoπως τυχαίνει να έχειςωορρηξία Τότε η θερμοκρασία σου ανεβαίνει Έξι δέκατα τουβαθμού στις περισσότερες περιπτώσεις Τώραraquo συνέχισε ο πα-

M I D D L E S E X

bull 23 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 23

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 20: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

τέρας μου φουντώνοντας ολοένα χωρίς να προσέξει πως η γυ-ναίκα του συνοφρυωνόταν laquoαν ήταν να εφαρμόσουμε το σύστη-μα που λέγαμε τις προάλλες ndashέτσι που λέει ο λόγοςndash αυτό πουθα έκανες θα ήταν πρώτα να επαληθεύσεις την ακριβή θερμοκρα-σία σου Μπορεί να μην είναι τριάντα έξι κι έξι Σrsquo όλους έχει κά-ποια διαφορά Να άλλο ένα πράγμα που έμαθα από τον θείο ΠητΤέλος πάντων μόλις επαλήθευες τη βασική σου θερμοκρασία τό-τε θα έψαχνες γιrsquo αυτή την άνοδο κατά έξι δέκατα του βαθμούΚαι τότε αν επρόκειτο να το κάνουμε αυτό τελικά τότε θα ξέ-ραμε κατάλαβες πότε να φτιάξουμεhellip το κοκτέιλraquo

Η μητέρα μου δεν είπε τίποτα Έβαλε απλώς το θερμόμετροστο κουτί το έκλεισε και το έδωσε πίσω στον άντρα της

laquoΕντάξειraquo είπε εκείνος laquoΠολύ καλά Όπως επιθυμείς Μπορείνα κάνουμε έναν γιο ακόμα Τον υπrsquo αριθμόν δύο Αφού έτσι θέ-λεις ας γίνει κι έτσιraquo

laquoΔεν είμαι και τόσο σίγουρη πως θα κάνουμε οτιδήποτε γιατην ώραraquo απάντησε η μητέρα μου

Στο μεταξύ στα καμαρίνια του κόσμου εγώ περίμενα Δεν ήμουνακόμα ούτε μια λάμψη στα μάτια του πατέρα μου (που κοίταζεβλοσυρά το κουτί με το θερμόμετρο στην ποδιά του) Τώρα η μη-τέρα μου σηκώνεται από τον (ρομαντικό) διθέσιο καναπέ Κα-τευθύνεται προς τη σκάλα με το ένα της χέρι ακουμπισμένο στομέτωπό της και η πιθανότητα να έρθω ποτέ στον κόσμο φαντάζειόλο και πιο απόμακρη Τώρα ο πατέρας μου σηκώνεται όρθιοςγια να κάνει τις βόλτες του να σβήσει φώτα να κλειδώσει πόρτεςΚαθώς ανεβαίνει τη σκάλα αναπτερώνονται πάλι οι ελπίδες γιαμένα Ο συγχρονισμός της πράξης έπρεπε να είναι ακριβώς έτσιγια να γίνω εγώ το άτομο που είμαι Καθυστερήστε την πράξηκατά μία ώρα κι αμέσως αλλάζετε την επιλογή του γονιδίου Ησύλληψή μου ήταν ακόμα βδομάδες μακριά αλλά οι γονείς μουείχαν ήδη αρχίσει την αργή σύγκρουση μεταξύ τους Στο σαλόνιμας του πάνω ορόφου καίει το λαμπάκι για τη νύχτα μια Ακρό-πολη δώρο της Τζάκι Άλας που έχει ένα μαγαζί με σουβενίρ Η

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 24 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 24

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 21: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

μητέρα μου κάθεται στην τουαλέτα της όταν ο πατέρας μουμπαίνει στην κρεβατοκάμαρα Με τα δυο της δάχτυλα απλώνεικρέμα Νοξίμα στο πρόσωπό της και τη σκουπίζει μrsquo ένα χαρτο-μάντιλο Μία τρυφερή λέξη μόνο να έλεγε ο πατέρας μου κι εκεί-νη θα τον συγχωρούσε Εκείνη τη νύχτα θα μπορούσε να έχει πλα-στεί όχι εγώ κάποιος άλλος σαν εμένα Ένας ατελείωτος αριθμόςπιθανών εαυτών στριμώχτηκαν στο κατώφλι μεταξύ των οποίωνκαι εγώ χωρίς εξασφαλισμένο εισιτήριο ενώ οι ώρες κινούνταναργά οι πλανήτες στα ουράνια έκαναν κύκλους με τον συνηθι-σμένο τους ρυθμό κι έμπαινε κι ο καιρός στη μέση γιατί η μητέ-ρα μου φοβόταν τις καταιγίδες και θα rsquoχε κουλουριαστεί στηναγκαλιά του πατέρα μου αν είχε βρέξει εκείνη τη νύχτα Όμωςόχι ο καθαρός ουρανός επέμεινε όπως επέμεινε και η ξεροκεφα-λιά των γονιών μου Το φως της κρεβατοκάμαρας έσβησε Έμει-ναν ο καθένας στη μεριά του στο κρεβάτι Ώσπου στο τέλος η μη-τέρα μου είπε laquohellipνύχταraquo Κι ο πατέρας μου laquoΤα λέμε το πρωίraquoΟι στιγμές που προετοίμασαν την έλευσή μου ταίριαξαν στις θέ-σεις τους σαν να ήταν προδιαγεγραμμένες Κι αυτός υποθέτωείναι και ο λόγος που τις σκέφτομαι τόσο πολύ

Την επόμενη Κυριακή η μητέρα μου πήρε τη Δεισδαιμόνα και τοναδελφό μου στην εκκλησία Ο πατέρας μου δεν πήγαινε ποτέ μαζίτους έχοντας αποστατήσει σε ηλικία οχτώ χρονών λόγω της εξορ-γιστικής τιμής των κεριών Όμοια ο παππούς μου προτιμούσε ναπερνάει τα πρωινά του δουλεύοντας πάνω σε μια νεοελληνική με-τάφραση των laquoαποκατεστημένωνraquo ποιημάτων της Σαπφούς Γιατα επόμενα εφτά χρόνια παρά τα επανειλημμένα εγκεφαλικά οπαππούς μου εργαζόταν σrsquo ένα μικρό γραφείο ενώνοντας μεταξύτους τα θρυλικά κομμάτια σrsquo ένα μεγαλύτερο μωσαϊκό προσθέ-τοντας μια στροφή εδώ έναν επίλογο εκεί επιστρατεύοντας ένανανάπαιστο ή έναν ίαμβο Τα βράδια έβαζε νrsquo ακούσει τη μουσικήτου απrsquo τα μπορντέλα και κάπνιζε ναργιλέ

Το 1959 η ελληνορθόδοξη εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτό-κου βρισκόταν στο Σαρλεβουά Εκεί έμελλε να βαφτιστώ κι εγώ

M I D D L E S E X

bull 25 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 25

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 22: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

λιγότερο από έναν χρόνο μετά και να γαλουχηθώ στην ορθόδοξηπίστη Η Κοίμηση με τους εναλλασσόμενους αρχιερείς της πουμας έρχονταν όλοι μέσω του Πατριαρχείου της Κωνσταντινού-πολης ο καθένας τους κατέφθανε περιβεβλημένος την πλήρηστολή της εξουσίας του τη γενειάδα τα κεντημένα άμφια τηςαγιότητάς του αλλά απόκαμε μετά από ένα χρονικό διάστημαndashέξι μήνες ήταν ο κανόναςndash κάτι από τις διαμάχες του εκκλη-σιάσματος τις προσωπικές επιθέσεις εναντίον του για τον τρόποπου έψαλλε τη διαρκή ανάγκη να επαναφέρει στην τάξη τουςενορίτες που μεταχειρίζονταν την εκκλησία όπως τις κερκίδεςστο γήπεδο Τάιγκερ αλλά και την προσπάθεια να τελεί μία λει-τουργία δύο φορές τη βδομάδα πρώτα στα ελληνικά κι ύστεραπάλι στα αγγλικά Η Κοίμηση με τις κεφάτες συνάξεις για κα-φέ τα επισφαλή της θεμέλια και τις διαρροές από τη στέγη ταγεμάτα θέρμη έθνικ φεστιβάλ τις τάξεις του κατηχητικού τηςόπου η κληρονομιά μας διατηρήθηκε για λίγο ζωντανή μέσα μαςπροτού της επιτραπεί να πεθάνει κατά τη μεγάλη διασποράΤέσσι και Σία προχωρούσαν στον κεντρικό διάδρομο προσπερ-νώντας τα γεμάτα άμμο μανουάλια για τα κεριά Από πάνω με-γάλος σαν άρμα στη μεγάλη Παρέλαση της Ημέρας των Ευχα-ριστιών του Μέησυ ήταν ο Παντοκράτωρ Χριστός Κυρτός σrsquoόλον τον θόλο από τη μια του άκρη ως την άλλη ένα με το σύ-μπαν Σε αντίθεση με τους βασανισμένους γήινους Χριστούςπου απεικονίζονταν στο ύψος του ματιού πάνω στους τοίχουςτης εκκλησίας ο Χριστός Παντοκράτωρ μας ήταν σαφώς υπερ-βατικός παντοδύναμος κυρίαρχος των ουρανών Έσκυβε προςτους αποστόλους πάνω από τον βωμό για να τους παραδώσειτις τέσσερις τυλιγμένες περγαμηνές των Ευαγγελίων Και η μη-τέρα μου που προσπάθησε σrsquo όλη της τη ζωή να πιστέψει στονΘεό χωρίς ποτέ στην ουσία να τα καταφέρει προσέβλεπε σrsquo Αυ-τόν για καθοδήγηση

Τα μάτια του Παντοκράτορα Χριστού τρεμόσβηναν μέσα στοαμυδρό φως Θαρρείς και ρουφούσαν την Τέσσι προς τα πάνωΜέσα από τον λιβανωτό που ανηφόριζε ψηλά τα μάτια του Σω-

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 26 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 26

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 23: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

τήρα γυάλιζαν σαν οθόνες τηλεόρασης που μετέδιδαν σκηνές απόπρόσφατα γεγονόταhellip

Την αρχή έκανε η Δεισδαιμόνα μια βδομάδα νωρίτερα δίνο-ντας συμβουλές στη νύφη της laquoΓιατί θες κι άλλα παιδιά Τέσσιraquoτην είχε ρωτήσει με προσποιητή αδιαφορία Σκύβοντας να κοιτά-ξει μέσα στον φούρνο κρύβοντας την ταραχή στο πρόσωπό της(μια ταραχή που έμελλε να μείνει ανεξήγητη για άλλα δεκαέξιχρόνια) η Δεισδαιμόνα απόδιωξε την ιδέα laquoΠιο πολλά παιδιάπιο πολύ παίδεμαhellipraquo

Ύστερα φάνηκε ο δόκτωρ Φιλομποσιάν ο ηλικιωμένος οικογε-νειακός γιατρός μας Με παμπάλαια διπλώματα στις πλάτες τουο γερο-γιατρός έδωσε την ετυμηγορία του laquoΚουταμάρες Το αρ-σενικό σπερματοζωάριο κολυμπάει πιο γρήγορα Άκουσέ με Οπρώτος άνθρωπος που είδε σπερματοζωάρια στο μικροσκόπιοήταν ο Λέβενχουκ Ξέρεις σαν τι του φάνηκαν Σαν σκουλήκιαhellipraquo

Ώσπου η Δεισδαιμόνα επανήλθε υιοθετώντας μια διαφορετικήάποψη laquoΟ Θεός αποφασίζει τι θα rsquoναι το παιδί Όχι εσύhellipraquo

Αυτές οι σκηνές περνούσαν φουριόζες από το μυαλό της μη-τέρας μου στη διάρκεια της ατελείωτης κυριακάτικης λειτουρ-γίας Το εκκλησίασμα σηκωνόταν και ξανακαθόταν Στο μπρο-στινό στασίδι τα ξαδέρφια μου ο Πλάτωνας ο Αριστοτέλης καιη Κλεοπάτρα χτυπιόνταν σαν νευρόσπαστα Ο παπα-Μάικ έσκα-γε μύτη πίσω από το εικονοστάσι λικνίζοντας το θυμιατό του Ημητέρα μου προσπαθούσε να προσευχηθεί αλλά μάταιος κόποςΜόλις που άντεχε μέχρι την ώρα του καφέ

Από την τρυφερή ηλικία των δώδεκα η μητέρα μου ήταν ανί-κανη να ξεκινήσει τη μέρα της χωρίς τη βοήθεια τουλάχιστον δύοφλιτζανιών υπερβολικά δυνατού μαύρου σαν πίσσα καφέ χωρίςζάχαρη επηρεασμένη από τους καπετάνιους των ρυμουλκών καιτους εργένηδες με τα φανταχτερά σακάκια που έβριθαν στηνπανσιόν όπου είχε μεγαλώσει Σαν γυμνασιοκόριτσο με ύψος ένακαι πενήντα πέντε καθόταν δίπλα στους εργάτες των συνεργείωνστην ταβέρνα στη γωνία πίνοντας καφέ πριν από την πρώτη ώραδιδασκαλίας Ενώ εκείνοι ανέλυαν τα δελτία των ιπποδρομιών η

M I D D L E S E X

bull 27 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 27

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28

Page 24: MIDDLESEX Layout 1δερμάτινο σκαμνάκι για τα πόδια και το στρογγυλό μπρούντζινο τραπεζάκι για τον καφέ, βρήκε

Τέσσι τελείωνε την εργασία της για το μάθημα της Αγωγής τουΠολίτου Τώρα στο υπόγειο της εκκλησίας έλεγε στον Φαλιμέντονα τρέξει να παίξει με τα άλλα παιδιά όσο εκείνη θα έπινε έναφλιτζάνι καφέ να στυλωθεί

Βρισκόταν στο δεύτερο φλιτζάνι της όταν μια απαλή σαν γυ-ναικεία φωνή στέναξε στο αυτί της laquoΚαλημέρα Τέσσιraquo Ήτανο γαμπρός της ο πατήρ Μάικλ Αντωνίου

laquoΓεια σου παπα-Μάικ Ωραία λειτουργία σήμεραraquo είπε ηΤέσσι κι αμέσως το μετάνιωσε Ο παπα-Μάικ ήταν βοηθός ιερέαςστην Κοίμηση Όταν έφυγε ο τελευταίος ιερέας αφού τον ξεπρο-βόδισαν με δημόσια τελετή και τον ξαπόστειλαν στην Αθήνα με-τά από μόλις τρεις μήνες η οικογένεια είχε ελπίσει πως ίσως οπαπα-Μάικ προβιβαζόταν Αλλά στο τέλος ένας άλλος νέος ξε-νόφερτος ιερέας ο παπα-Γρηγόριος είχε πάρει τη θέση Η θείαΖο που ποτέ δεν έχανε ευκαιρία να κλαυτεί για τον γάμο της εί-χε πει στον δείπνο μrsquo εκείνη τη χαρακτηριστική φωνή κωμικούlaquoΟ άντρας μου Πάντα παρανυφάκι ποτέ νύφηraquo

Παινεύοντας τη λειτουργία η Τέσσι δεν είχε πρόθεση να παι-νέσει τον παπα-Γκρεγκ Το θέμα γινόταν ακόμα πιο λεπτό απότο γεγονός ότι χρόνια πριν η Τέσσι και ο Μάικλ Αντωνίου είχαναρραβωνιαστεί και θα παντρεύονταν Τώρα εκείνη ήταν παντρε-μένη με τον Μίλτον και ο παπα-Μάικ ήταν παντρεμένος με τηναδελφή του Μίλτον Η Τέσσι είχε κατεβεί να ξελαμπικάρει καινα πιει τον καφέ της και ήδη η μέρα έβγαινε εκτός ελέγχου

Ωστόσο ο παπα-Μάικ δεν έδειξε να πρόσεξε το ταπεινωτικόσχόλιο Στεκόταν χαμογελαστός με μάτια ευγενικά πάνω απrsquo τοναφρισμένο καταρράχτη της γενειάδας του Ευγενική φύση οπαπα-Μάικ ήταν δημοφιλής στις χήρες του εκκλησιάσματος Τουςάρεσε να συνωστίζονται ολόγυρά του προσφέροντάς του κουλου-ράκια και να γίνονται κοινωνοί της ευλογημένης ουσίας του Μέ-ρος αυτής της ουσίας προερχόταν από την απόλυτη ικανοποίησητου παπα-Μάικ για το ύψος του που δεν ξεπερνούσε το ένα κιεξήντα πέντε Το περιορισμένο μπόι του είχε ένα στοιχείο γενναιο -δωρίας λες και είχε αποποιηθεί το ύψος του από μόνος του

Τ Ζ Ε Φ Ρ Υ Ε Υ Γ Ε Ν Ι Δ Η Σ

bull 28 bull

MIDDLESEX_Layout 1 18614 257 μμ Page 28