maharashtra new minor mineral 2013

1¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ ¶ÉÉºÉxÉ ®úÉVÉ{ÉjÉ +ºÉÉvÉÉ®úhÉ ¦ÉÉMÉ SÉÉ®ú-¤É, +ÉìMÉº]õ 14, 2013/¸ÉÉ´ÉhÉø 23, ¶ÉEäò 1935

¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ ¶ÉÉºÉxÉ ®úÉVÉ{ÉjÉ+ºÉÉvÉÉ®úhÉ ¦ÉÉMÉ SÉÉ®ú--¤É

´É¹ÉÇ 5, +ÆEòú 65] ºÉÉä É´ÉÉ®úúúú, +ÉìMÉº]õ 19, 2013/¸ÉÉ´ÉhÉø 28, ¶ÉEäò 1935 [{ÉÞ¹ ä 155, ËEò¨ÉiÉ : ¯û{ÉªÉä 9.00

+ºÉÉvÉÉ®úhÉ Gò¨ÉÉÆEòú 113

|ÉÉÊvÉEÞòiÉ |ÉEòÉ¶ÉxÉ

¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ ¶ÉÉºÉxÉÉxÉä ¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ +ÊvÉÊxÉªÉ¨ÉÉÆx´ÉªÉä iÉªÉÉ®ú Eäò±Éä±Éä

(¦ÉÉMÉ BEò, BEò-+ +ÉÊhÉ BEò-±É ªÉÉÆ ÉvªÉä |ÉÊºÉrù Eäò±Éä±Éä ÊxÉªÉ¨É ´É +Énäù¶É ªÉÉÆ ªÉÊiÉÊ®úCiÉ) ÊxÉªÉ¨É ´É +Énäù¶É.

RNI No. MAHBIL /2009/37831Reg. No. MH/MR/South-339/2011–13

(1)¦ÉÉMÉ SÉÉ®ú--¤É--113--1

¨É½þºÉÚ±É É ÉxÉ Ê´É¦ÉÉMÉ

VÉÉMÉÊiÉEò ´ªÉÉ{ÉÉ®ú Eåòpù, ºÉå]õ®ú ´ÉxÉ Eò¡ò {É®äúb÷,

¨ÉÖÆ¤É<Ç 400 005, ÊnùxÉÉÆEò 18 VÉÖ±Éè 2013

+ÊvÉºÉÚSÉxÉÉ

JÉÉhÉ ´É JÉÊxÉVÉ (Ê´ÉEòÉºÉ ´É Ê´ÉÊxÉªÉ¨ÉxÉ) +ÊvÉÊxÉªÉ¨É, 1957.

Gò¨ÉÉÆEò MÉÉèJÉÊxÉ-10/0812/|É.Gò.613/JÉ.-----JÉÉhÉ É JÉÊxÉVÉ (Ê´ÉEòÉºÉ É Ê´ÉÊxÉªÉ¨ÉxÉ) +ÊvÉÊxÉªÉ¨É, 1957 (1957 SÉÉ 67) ªÉÉSªÉÉ Eò±É¨É 15

+x´ÉªÉä |ÉnùÉxÉ Eò®úhªÉÉiÉ +É±Éä±ªÉÉ +ÉÊhÉ ªÉÉ¤ÉÉ¤ÉiÉÒiÉ iªÉÉºÉ ºÉ¨ÉlÉÇ Eò®úhÉÉ−ªÉÉ <iÉ®ú ºÉ´ÉÇ +ÊvÉEòÉ®úÉÆSÉÉ ´ÉÉ{É®ú Eò¯ûxÉ ¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ ¶ÉÉºÉxÉ, ªÉÉ´nùÉ®äú MÉÉèhÉ

JÉÊxÉVÉ =iJÉxÉxÉÉSÉä Ê´ÉÊxÉªÉ¨ÉxÉ Eò®úhªÉÉEòÊ®úiÉÉ {ÉÖføÒ±É ÊxÉªÉ¨É Eò®úÒiÉ +É½äþ :—|ÉEò®úhÉ BEò

ºÉ´ÉÇºÉÉvÉÉ®úhÉ

1. ºÉÆÊIÉ{iÉ xÉÉ´É +ÉÊhÉ |ÉÉ®Æú¦É.-----(1) ªÉÉ ÊxÉªÉ¨ÉÉÆºÉ ¨É½þÉ®úÉ¹]Å õMÉÉèhÉ JÉÊxÉVÉ =iJÉxÉxÉ (Ê´ÉEòÉºÉ ´É Ê´ÉÊxÉªÉ¨ÉxÉ) ÊxÉªÉ¨É, 2013 +ºÉä ¨½þhÉÉ´Éä.

(2) ½äþ ÊxÉªÉ¨É, ¶ÉÉºÉxÉ ®úÉVÉ{ÉjÉÉiÉ Ê´ÉÊxÉÌnù¹]õ Eò®úÒ±É +¶ÉÉ ÊnùxÉÉÆEòÉ{ÉÉºÉÚxÉ +Æ É±ÉÉiÉ ªÉäiÉÒ±É.

2. ´ªÉÉJªÉÉ : ªÉÉ ÊxÉªÉ¨ÉÉÆ ÉvªÉä ºÉÆnù¦ÉÉÇxÉÖºÉÉ®ú nÖùºÉ®úÉ +lÉÇ +{ÉäÊIÉiÉ xÉºÉä±É iÉ®,------

(Eò) ‘ +ÊvÉÊxÉªÉ¨É ’ ªÉÉSÉÉ +lÉÇ, JÉÉhÉ ´É JÉÊxÉVÉ (Ê´ÉEòÉºÉ ´É Ê´ÉÊxÉªÉ¨ÉxÉ)+ÊvÉÊxÉªÉ¨É, 1957 (1957 SÉÉ 67) +ºÉÉ +É½äþ ;

(JÉ) ‘ +{ÉÒ±É |ÉÉÊvÉEò®úhÉ ’ ªÉÉSÉÉ +lÉÇ, ¶ÉÉºÉxÉ ËEò´ÉÉ ªÉÉ ÊxÉªÉ¨ÉÉxÉÖºÉÉ®ú +ºÉä +ÊvÉEòÉ®ú Ê´ÉÊ½þiÉ Eäò±Éä±Éä EòÉähÉiÉä½þÒ |ÉÉÊvÉEò®úhÉ ËEò´ÉÉ +¶ÉÒ

EòÉªÉæ {ÉÉ®ú {ÉÉb÷hªÉÉºÉÉ`öÒ, ¶ÉÉºÉxÉÉxÉä +ÊvÉEòÉ®ú |ÉnùÉxÉ Eäò±Éä±Éä <iÉ®ú EòÉähÉiÉä½þÒ |ÉÉÊvÉEò®úhÉ +ºÉÉ +É½äþ ;

(MÉ) ‘ ÊxÉvÉÉÇ®úhÉ{ÉÉjÉ ªÉCiÉÒ ’ ªÉÉSÉÉ +lÉÇ JÉÉhÉEòÉ¨É {É^õÉ ËEò´ÉÉ +±{É ÉÖnùiÉÒSÉÉ {É®ú ÉÉxÉÉ vÉÉ®úhÉ Eò®úhÉÉ®úÒ ªÉCiÉÒ ËEò´ÉÉ {É^äõnùÉ®ú +ºÉÉ +ºÉÚxÉ,

iªÉÉ¨ÉvªÉä VªÉÉxÉä MÉÉèhÉ JÉÊxÉVÉ ËEò´ÉÉ JÉÊxÉVÉä ªÉÉÆSÉä =iJÉxÉxÉ Eäò±Éä +ºÉä±É, iÉä EòÉfÚøxÉ PÉäiÉ±Éä +ºÉä±É ËEò´ÉÉ iªÉÉSÉÉ ´ÉÉ{É®ú Eäò±ÉÉ +ºÉä±É ËEò´ÉÉ iªÉÉÆSÉä

=iJÉxÉxÉ Eò®úÒiÉ +ºÉä±É, iÉä EòÉfÚøxÉ PÉäiÉ +ºÉä±É, iªÉÉ´É®ú |ÉÊGòªÉÉ Eò®úÒiÉ +ºÉä±É ËEò´ÉÉ iªÉÉÆSÉÉ ÉÉ{É®ú Eò®úÒiÉ +ºÉä±É +¶ÉÉ <iÉ®ú EòÉähÉiªÉÉ½þÒ ªÉCiÉÒSÉÉ

ºÉ¨ÉÉ´Éä¶É ½þÉäiÉÉä.

(PÉ) ‘ ÊxÉvÉÉÇ®úhÉ |ÉÉÊvÉEòÉ®úÒ ’ ªÉÉSÉÉ +lÉÇ, ÊVÉ±½þÉÊvÉEòÉ®úÒ ËEò´ÉÉ +{É®ú ÊVÉ±½þÉÊvÉEòÉ®úÒ ËEò´ÉÉ ={É Ê´É¦ÉÉMÉÒªÉ +ÊvÉEòÉ®úÒ ËEò´ÉÉ iÉ½þºÉÒ±ÉnùÉ®ú

ËEò´ÉÉ ÊVÉ±½þÉ JÉÊxÉEò¨ÉÇ +ÊvÉEòÉ®úÒ ËEò´ÉÉ Ê´É¦ÉÉMÉÒªÉ ÉxÉ +ÊvÉEòÉ®úÒ ËEò´ÉÉ EòÉªÉÇEòÉ®úÒ +Ê¦ÉªÉÆiÉÉ +ºÉÉ +É½äþ;

(Ró) ‘ ÊxÉvÉÉÇ®úhÉ ´É¹ÉÇ ’ ªÉÉSÉÉ +lÉÇ, BEò BÊ|É±É {ÉÉºÉÚxÉ ºÉÖ û ½þÉähÉÉ®úÉ +ÉÊhÉ {ÉÖføÒ±É É¹ÉÉÇSªÉÉ BEòiÉÒºÉ ÉÉSÉÇ ®úÉäVÉÒ ºÉÆ{ÉhÉÉ®úÉ EòÉ±ÉÉ´ÉvÉÒ +ºÉÉ +É½äþ;

2 ¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ ¶ÉÉºÉxÉ ®úÉVÉ{ÉjÉ +ºÉÉvÉÉ®úhÉ ¦ÉÉMÉ SÉÉ®ú-¤É, +ÉìMÉº]õ 19, 2013/¸ÉÉ´ÉhÉø 28, ¶ÉEäò 1935

(च) "वीट माती " याचा अथ+, िवटा, कौल, मातीची भाडी बनिव6यासाठी वापरलली माती असा असन <याम=य सव+ >कारची धरण, इमारती, कालव, रBत याच बाधकाम कर6यासाठी, रCवच भराव टाक6यासाठी Dकवा <याच >कारEया इतर >योजनासाठी वापरलCया मातीचा समावश होतो ;

(छ) "इमारतीचा दगड " याचा अथ+ इमारतीच Dकवा बाधकामाच सािह<य Mहणन Nयाचा वापर कला असल असा कोणताही दगड Dकवा खिनज असा असन, <यात अिधिनयमासोबतEया अनसचीत िविनQदRट कलCया खिनजाचा समावश होतो ;

(ज) " सSम अिधकारी " याचा अथ+,----(एक) या िनयमातील >करण चार Eया >योजनासाठी,

(क) शासनाचा साव+जिनक बाधकाम िवभाग Dकवा जलसपदा िवभाग याEया मालकीEया जिमनीवरील खाणUEया बाबतीत, फWत िवभागाEया वापरासाठी कमाल 25,000 XासपयYतEया परवाZयासबधात सबिधत िवभागाचा काय+कारी अिभयता असा आह;

(ख) तहसीलदाराEया सबिधत अिधकािरतEया ह\ीतील कोण<याही जिमनीतन, 500 XासपSा अिधक नसतील एव]ा>माणात गौण खिनजाच उ<खनन करावयाच असल व ती काढन Zयावयाची असतील तथ तहसीलदार, असा आह;

(ग) उप िवभागीय अिधका`याEया सबिधत अिधकािरतEया ह\ीतील कोण<याही जिमनीतन, 2000 XासपSा अिधक नसल एव]ा >माणात गौण खिनजाच उ<खनन करावयाच असल व ती काढन Zयावयाची असतील तथ महसल िवभागाच उप िवभागीय अिधकारी, असा आह;

(घ) Nया िजCbातील कोण<याही जिमनीतन, 25000 XासपSा अिधक नसल एव]ा >माणात गौण खिनजाच उ<खनन करावयाच असल व ती काढन Zयावयाची असतील तथ <या िजCbाचा िजCहािधकारी Dकवा अपर िजCहािधकारी, असा आह;

(दोन) गौण खिनजाचा िललाव कर6याEया >योजनासाठी सSम अिधकारी याचा अथ+ िजCहािधकारी Dकवा अपर िजCहािधकारी असा आह; आिण

(तीन) शासनान राजपcातील अिधसचनdार िनयWत कलला इतर कोणताही अिधकारी, असा आह ;(झ) "सचालनालय " याचा अथ+, महाराRf राNयाच भिवgान व खिनकम+ सचालनालय असा आह ;(ञ) "ठोकबद भाड " याचा अथ+, खाणकामपiयाEया कराराEया िनयमानसार >ितवषk दय असणा`या Bवािम<वधनाची िकमान हमी

रWकम असा आह ; (ट) "उ<खनन " याचा अथ+, कोण<याही जिमनीतन, नाCयातन, नदीतन Dकवा खाडीतन गौण खिनज खणण Dकवा गोळा करण

असा आह ; (ठ) "नमन " याचा अथ+, या िनयमाना जोडलल नमन ; (ड) "शासन " याचा अथ+, महाराRf शासन असा आह ;(ढ) "गौण खिनज " याचा अथ+, कm n सरकारन अिधिनयमानसार राजपcातील अिधसचनdार वळोवळी घोिषत कलली गौण

खिनज असा आह ;(ण) "Bवािम<वधन " याचा अथ+, कोण<याही जिमनीतन उ<खनन कलCया, काढन नलCया Dकवा वापरात आणलCया धातकाEया

Dकवा खिनजाEया सबधात शासनाला दय असणारा आकार असा आह ;(त) "कलम " याचा अथ+, अिधिनयमाच कलम असा आह ;(थ) "िविनQदRट गौण खिनज" याचा अथ+, चनखडक, शखDशपल (लाइमशल), सoEछn माती, मलतानी माती Dकवा कm n सरकारन

राजपcात वळोवळी िवQनिदRट कलल अस इतर कोणतही खिनज, आिण इिडयन pयरो ऑफ माइZस यानी अिधसचनdार िविनQदRटकCयानसार गौण खिनजाच मयrदामCय (sशोCड tहCय) असा आह ;

(द) "खाणपiा " याचा अथ+, <यात िविनQदRट कलCया कोण<याही गौण खिनजाची खोदाई करण, त खणन बाहर काढण, त Dवधण, त खोदण, <याचा शोध घण, त िमळिवण, <यावर काम करण, <याची वाहतक करण Dकवा त वाहन नण यासाठी िदलला भाडपiा असा आह ;

(ध) "खाण लायसन Dकवा भाडपiा" याचा अथ+, या िनयमानसार मजर कलल लायसन Nयानसार लायसनधारकान Bवािम<वधनासह Dकवा यथाoBथती <याEया tयितिरWत, ठरािवक वाQषक लायसन फी भरण आवwयक आह, असा आह ;

(न) "खाण परवाना " याचा अथ+, िविनQदRट कलCया >माणात आिण िविनQदRट कलCया कालावधीत कोणतही गौणखिनज उ<खनन कxन काढन न6याकिरता या िनयमाEया >करण चार खाली िदलला परवाना, असा आह ;

(प) या िनयमात वापरलल परत यथ Nयाची tयाyया कलली नाही, अस शpद व शpद>योग याना अिधिनयमाम=य ज अथ+ अनzम नमन िदलल असतील तच अथ+ असतील.

¨É½þÉ®úÉ¹]Åõ ¶ÉÉºÉxÉ ®úÉVÉ{ÉjÉ +ºÉÉvÉÉ®úhÉ ¦ÉÉMÉ SÉÉ®ú-¤É, +ÉìMÉº]õ 19, 2013/¸ÉÉ´ÉhÉø 28, ¶ÉEäò 1935 3

करण दोन

खाणप+ा मजर कर0याची काय4प5दती

3. खाणकामापव8 आव:यक पव;<ण ( ॉ>प@Aटग) :(क) Nया Scासाठी भाडपiयाचा अज+ कर6यात आला असल, <या Scात आधी गौण खिनजाकिरता प व{Sण कर6यात आल आह

Dकवा अZय >कार तथ गौण खिनजाच अoBत<व िस| कर6यात आल आह, अस दाखिवणारा परावा असCयाची खाcी झाCयािशवाय, राNय शासन, कोणताही भाडपiा मजर करणार नाही.

(ख) Nया Scासाठी अज+ कर6यात आला आह, तथ गौण खिनजाच अoBत<व असCयाची िजCहा खिनकम+ अिधकारी यानी खाcी िदCयािशवाय कोणताही खाणकामपiा मजर कर6यात यणार नाही. सबिधत Scात गौण खिनजासाठी प व{Sण कर6याची गरज नाही असा अहवाल िजCहा खिनकम+ अिधका`यान िदCयास, खाणकामपiा थट मजर कर6यात यईल.

4. Dया कालावधीसाठी पव;<ण लायसन मजर करावयाच आह Jकवा Kयाच नतनीकरण करावयाच आह, तो कालावधी :Nया कालावधीसाठी प व{Sण लायसन मजर करावयाच आह तो कालावधी दोन वष}पSा अिधक असणार नाही.

5. पव;<ण योजना:-(1) ><यक गौण खिनज पव{Sण लायसनधारक राNय शासनास Dकवा यासदभrत शासनान >ािधकत कलCया कोण<याही tयWतीस पव{Sण

लायसनEया िनRपादनाEया िदनाकापासन साठ िदवसाEया कालावधीत पव{Sण योजना सादर करील व लायसनम=य समािवRट Scात पव{Sणाच काम कशा >कार कर6यात यणार आह त <याम=य नमद करील. योजनम=य पढील बाबUचा समावश असल :-(क) Scाचा तपशील ;(ख) भशाBcीय (नकाशारखनाच) Sc आिण आराख�ाच >माण (Bकल) ;(ग) <या Scात खोदावयाच ख�, खदक आिण Dवधनिछn याची सyया आिण Bथान ;(घ) वापरात आणावयाEया यcसाम�ीचा तपशील ;(ङ) हाती �यावयाEया शोधकारक खाणकामाचा तपशील ;(च) Scातन िकती नमन काढ6याच व तपास6याच >Bतािवत आह <याची सyया ;(छ) पव{Sण काम सx कर6याप वk असलCया पयrवरणीय oBथतीची आधारभत मािहती;(ज) राNय शासनान Dकवा <यान >ािधकत कलCया tयWतीन वळोवळी सव+साधारण Dकवा िवशष आदशाdार िनदिशत कCयानसार,

पव{Sण योजना तयार कर6याशी सबिधत इतर कोणतीही बाब.

(2) वरील पोटिनयम (1) खालील पव{Sण योजना ही, या िनयमाZवय कामावर नमलली माZयता>ा�त tयWती Dकवा भशाBcg Dकवा खिनकम+ अिभयता तयार करील.

6. पव;<ण योजनतील फरबदल :-1) पव{Sण लायसन चाल असताना, लायसनधारकास वरील िनयम 5 अतग+त तयार कलCया व सादर कलCया पव{Sण योजनत

भशाBcीय कारणामळ कोण<याही वळी फरबदल करता यईल.2) पव{Sण लायसनधारक, वरील पोटिनयम-1 अतग+त कलCया कोण<याही फरबदलाबाबत शासनाला Dकवा शासनान यासदभrत

>ािधकत कलCया tयWतीला पधरा िदवसाEया आत कळिवल.

7. पव;<ण योजननसार पव;<णाची काम पार पाडण :-गौण खिनजाच प व{Sण कर6याच लायसन असणा`या ><यक लायसनधारकान िनयम 5 अतग+त सादर कलCया पव{Sण

योजननसार Dकवा िनयम 6 अतग+त कळिवलल कोणतही फरबदल असCयास, <या फरबदलानसार Dकवा शासन वा शासनान यासदभrत >ािधकत कलला कोणताही अिधकारी यानी िनदिशत कCयानसार ही काम पार पाडली पािहजत.

8. पव;<ण कामाचा अहवाल :-(1) िविनQदRट गौण खिनज Dकवा शोिभवत दगड Dकवा िविनQदRट न कलल खिनज यासाठी पव{Sण लायसन घतलCया ><यक

लायसनधारकान, शासनाला Dकवा शासनान यासदभrत >ािधकत कलCया कोण<याही अिधका याला आधीEया वषrसाठीचा वाQषक अहवाल नमना-क म=य ><यक वषrEया 30 एि>लपयYत <याEयाकड पोहोचल अशा दRटीन सादर कला पािहज.

परत , नमना-क मधील अहवाल, पव{Sणाच काय+ पण+ झाCयावर Dकवा अध+वट सोडन िदCयावर Dकवा पव{Sण लायसनचा कालावधी सपCयावर, यापकी ज अगोदर घडल तtहापासन, 3 मिहZयाEया कालावधीत सादर कला पािहज.


(2) शासनान या सबधात >ािधकत कलला अिधकारी, पोटिनयम-1 अZवय >ा�त झालली, नमना-क मधील वाQषक अहवालाची एक >त, सचालक, भिवgान व खिनकम+ सचालनालय याचकड, अहवाल >ा�त झाCयाEया िदनाकापासन 30 िदवसाEया आत पाठिवल.

9. खाणप+ा मजर कर0याची रीत :-(1) या िनयमाEया तरतदUना अधीन राहन, सSम >ािधका`यास एकतर अज+ >ा�त झाCयानतर Dकवा जाहीर िललावप|तीन खाणपi मजर

करता यतील.(2) शासनाला दय असणार Bवािम<वधन, ठोकबद भाड, भपRठ भाड, पाणीपiी यासह, भाडपiयाची रWकम भर6याEया अटUवर, खाणकाम

कर6यासाठी खाणपiा मजर करता यईल आिण पiदाराला गौण खिनज खोदन काढ6याचा आिण काढलCया गौण खिनजाची िवCहवाट लाव6याचा अिधकार असल.

10 . खाणप+ा मजरीवरील िनबRध :-(1) शासनाची प व+माZयता घतCयािशवाय, अिधिनयमाEया कलम 5 Eया पोट-कलम (1) मधील BपRटीकरणात िदलCया tयाyयनसार भारतीय राRfीय<व असलCया tयWतीखरीज इतर कोण<याही tयWतीस खाणपiा मजर करता यणार नाही. (2) सचालनालयाची पव+माZयता घतCयािशवाय, कठCयाही िविनQदRट गौण खिनजाकिरता खाणपiा मजर करता यणार नाही.(3) शासनान साव+जिनक पिरसवसाठी राखन ठवCयाच Dकवा ऐितहािसक, भशाBcीय व परात<वशाBcीय मह�वासारyया इतर कोण<याही िवशष कारणान राखन ठवCयाच अिधसिचत कल असल अशा जिमनीसाठी, शासनाची पव+माZयता घतCयािशवाय खाणपiा मजर करता यणार नाही.(4) �ामपचायत, नगरपािलका Dकवा महानगरपािलका Dकवा यथाoBथती कोणतही महानगर >ािधकरण अशा Bथािनक BवराNय सBथाEया िनयcणाखाली असणा`या Scाम=य सबिधत Bथािनक सBथची पव+माZयता घतCयािशवाय खाणपiा मजर करता यणार नाही. माc, जर 45 िदवसाEया कालावधीत अशी माZयता >ा�त झाली नाही तर, खाणपiा मजर कर6याEया कारणासाठी माZयता िमळाली आह अस मान6यात यईल. माc, सबिधत �ामसभन खाणकाम कर6यासाठी परवानगी िदली नाही तर, <या Scातील उप िवभागीय अिधकारी �ामसभच आयोजन करील आिण �ामसभच Mहणण ऐकन घतCयानतर, सबिधत उप िवभागीय अिधका`याला <या >करणावर यो�यायो�यतअनसार िनण+य घता यईल. (5) खाणUच िविनयमन आिण खिनज िवकास, नसQगक पयrवरण रSण, परिनयcण, >दषणास आळा घालण यादRटीन Dकवा साव+जिनक आरो�य वा दळणवळण याना होणारा धोका टाळण, इमारती, Bमारक Dकवा अशी इतर बाधकाम याची सरSा सिनowचत करण याकिरता Dकवा अशा अZय कारणान तस करण आवwयक असल तर, <या Scात खाणपiयास मजरी द6यात यणार नाही. आवwयकता भासCयास, सSम >ािधका`यान सबिधत >ािधकरणाच यािवषयीच मत �याव. (6) BवEछता वा साव+जिनक आरो�य राखण Dकवा एखा�ा Scाचा सिनयोिजत िवकास करण या Dकवा अशाच इतर कारणासाठी तस करण आवwयक वा इRट आह, अस सSम >ािधका`याच मत असCयास <या Scासाठी खाणपiा मजर कर6यात यणार नाही. (7) पयrवरण (सरSण) अिधिनयम, 1986 (1986 चा 29) अZवय वZयजीव अभयार6य व राRfीय उ�ान Mहणन अिधसिचत कलCया ScाभोवतीEया, पयrवरणदRटया सवदनशील भागात tयावसाियक खाणपiा मजर कर6यात यणार नाही.

11. खाणप+यासाठी अज4 करण :-(1) कोण<याही जिमनीबाबत खाणपiयासाठीचा ><यक अज+ नमना-ख म=य सSम अिधका`याकड कला जाईल. अशा ><यक अजrवर वीस xपयाचा Zयायालय फी मnाक लाव6यात यईल. (2) अशा ><यक अजrसोबत, अजrची फी Mहणन पाचश xपयाच चलान, तसच तहसीलदारापSा कमी दजrचा नाही अशा महसल अिधका`यान िदलल अज+दाराच पतदारी >माणपc जोड6यात यईल.(3) खाणपiयाEया नतनीकरणासाठीचा ><यक अज+ खाणपiयाची मळ मदत सप6याEया िकमान साठ िदवस अगोदर नमना-ग म=य सSम अिधका`याकड कर6यात यईल. अशा ><यक अजrसोबत अजrची फी Mहणन x.पाचशच चलान आिण तहसीलदारापSा कमी दजrचा नाही अशा महसल अिधका`यान िदलल अज+दाराच पतदारी >माणपc जोड6यात यईल. (4) Nया Scासाठी खाणपiा िमळावा Mहणन अज+ कला आह त Sc सलग असाव. (5) खाणपiयाEया मजरीसाठी Dकवा नतनीकरणासाठी कलCया ><यक अजrसोबत वर उCलख कलCया कागदपcाखरीज पढील कागदपc जोडली पािहजत :-

(क) खाणकाम िवषयक दय रकमाची िवCहवारी >माणपc,(ख) Nया Scासाठी अज+ कला असल, <यासाठीच हWकाच अिभलख,(ग) <या Scाच Bथान दाखिवणारा नकाशा,(घ) नतनीकरणाEया बाबतीत, <या Scाकिरता माZय कलला खाणकाम आराखडा आिण zमवधk खाण-समा�ती योजना,(ङ) तहसीलदारापSा कमी दजrचा नाही अशा महसल अिधका`यान िदलल अज+दाराच पतदारी >माणपc,(च) नतनीकरणाEया बाबतीत, Nया कालावधीसाठी उ<खननाची परवानगी मािगतली असल <याप वk जर पयrवरणिवषयक अनमती >माणपcाचा कालावधी सपRटात यत असल तर, समिचत >ािधकरणान िदलल पयrवरणिवषयक अनमती >माणपc.


12. अपण4 अज4 :-िनयम 11 म=य उCलख कलCया आवwयक <या कागदपcािशवाय िदलला अज+ हा अपण+ असCयाच समज6यात यईल आिण पiा मजरीसाठी <या अजrवर िवचार कर6यात यणार नाही. खाणपiा मजर कर6याEयाद Rटीन, इरादा पcाEया (लटर ऑफ इटट) िदनाकापासन सहा मिहZयाEया कालावधीEया आत सदर अज+ पण+ कxन �ावा अस अज+दारास कळिव6यात यईल. िविहत कालावधीत अज+दारान अज+ प ण+ कxन न िदCयास, अज+ नाकार6यात आला आह अस समज6यात यईल व फी ज�त कली जाईल. अशा बाबतीत अजrवर िनण+य द6याकिरता, पण+ कलला अज+ >ा�त झाCयाची तारीख हीच अज+ >ा�त झाCयाची तारीख असCयाच समजल जाईल.

13. अजSची पोच :-(1) खाणपiा मजर करण Dकवा <याच नतनीकरण करण यासाठीचा अज+ tयoWतश: सादर कर6यात आCयास, सSम अिधकारी

अज+ िमळाCयाची पोच दईल.(2) असा अज+ न�दणीकत डाकन िमळाCयास, तो िमळाCयाची पोच <याच िदवशी िदली जाईल. (3) इतर कोण<याही बाबतीत, अज+ िमळाCयापासन तीन िदवसाEया कालावधीEया आत तो िमळाCयाची पोच िदली जाईल.(4) अशा ><यक अजrची पोच नमना-घ म=य िदली जाईल.

14.खाणप+ा मजर करण, Kयाच िनUपादन करण व नVदणी करण :-(1) िनयम 11 अZवय अज+ >ा�त झाCयानतर, सSम अिधकारी <याला यो�य वाटल अशी चौकशी कxन, आदशाdार खाणपiयास Dकवा <याEया नतनीकरणास पण+त: अथवा अशत: मजरी दईल Dकवा मजरी द6यास नकार दईल. (2) एकाच Scासाठी दोन वा <याहन अिधक अज+ >ा�त झाCयास, खाणपiा मजर कर6याEया बाबतीत, Nया अज+दाराचा अज+ अगोदर >ा�त झाला असल, <याला, Nया अज+दाराचा अज+ नतर >ा�त झाला असल <याEयापSा अ�हWक राहील. परत, अशा कोण<याही अजrवर िनण+य दताना, सSम अिधकारी खाली िविनQदRट कलCया बाबी िवचारात घऊन <याला यो�य वाटल अशा कोण<याही tयWतीस खाणपiा मजर करील :-

क) <या tयWतीन प व{Sण काम हाती घतल आह Dकवा ितEयाकड िजCहा खिनकम+ अिधका`याच, <या Scात गौण खिनजाच अoBत<व असCयाबाबतच >माणपc आह Dकवा कस,ख) ितEयाकड खाणकाम Dकवा भशाBc या िवषयीच िवशष gान Dकवा अनभव आह Dकवा कस,ग) अज+दाराच आQथक साधनBcोत,घ) अज+दारान िनयWत कलCया Dकवा करावयाEया तािcक कम+चारीवगrच Bवxप आिण गणव�ा,ङ) शासन आदशाdार वळोवळी िविनQदRट करील अशा इतर बाबी.

(3) खाणपiा पोटिनयम (1) अZवय मजर कलला असल, <याबाबतीत खाणपiा मजर कCयाEया आदशाEया िदनाकापासन साठ िदवसाEया आत, नमना-ङ म=य पiालख िनRपािदत कर6यात यईल आिण उपरोCलिखत कालावधीत असा पiालख िनRपािदत न कCयास, सSम अिधकारी पiा मजरीचा आदश र\ करील. परत, पiालखाच िनRपादन कर6यात झालCया िवलबाला अज+दार जबाबदार नाही, अशी सSम अिधका`याची खाcी पटCयास, वरील साठ िदवसाचा कालावधी सपRटात आCयानतरही तो पiालख िनRपािदत कर6यास परवानगी दईल. (4) सबिधत न�दणी शCक िनबधकाकड पiालखाची न�दणी कर6यात यईल.

15. खाणप+यासाठीचा अज4 िनकाली काढण:-(1) पiा मजरीसाठी कलला पिरपण+ अज+ >ा�त झाCयाEया िदनाकापासन नtवद िदवसाEया कालावधीEया आत खाणपiयासाठीचा अज+ िनकाली काढ6यात यईल.(2) पiयाच नतनीकरण कर6यासाठी कलला पिरपण+ कलला अज+ >ा�त झाCयाEया िदनाकापासन साठ िदवसाEया कालावधीEया आत खाणपiयाEया नतनीकरणासाठीचा अज+ िनकालात काढ6यात यईल.(3) खाणपiयाEया नतनीकरणासाठीचा अज+ िविहत मदतीत कर6यात आला असल, परत कालावधी सपRटात य6याEया िदनाकापवk तो िनकालात काढ6यात आला नसल तर,खाणपiयाची मदत आणखी तीन मिहZयाEया कालावधीसाठी Dकवा अज+दारास नतनीकरणास नकार कळिव6यात आCयाEया िदनाकापयYत, यापकी ज अगोदर घडल तोपयYत, वाढिव6यात आली आह अस समज6यात यईल.

16. अजSYया फीचा परतावा:-Nयासाठी अज+ कला आह तो खाणपiा मजर कर6यास सSम अिधका`यान नकार िदला Dकवा जर अज+दारान िनयम 46 म=य

घातलCया कोण<याही िवशष अटीमळ खाणपiा Bवीकार6यास नकार िदला तर, सदर फी ही >िzया फी Mहणन समज6यात यईल आिण ती परत द6यात यणार नाही:


परत, जर अज+दारान वर उCलख कलCया कारणािशवाय इतर कोण<याही कारणामळ खाणपiा oBवकार6यास नकार िदला, अज+ माग घतला Dकवा आवwयक ती मािहती परिव6यात कसर कली Dकवा िनयम 14 मधील पोटिनयम (3) Eया तरतदीअनसार पiालखाच िनRपादन कर6यात कसर कली तर अजrची फी परत कली जाणार नाही.

17. नकार इKयादीसबधी कळिवण :-जtहा सSम अिधका`यान खाणपiयासाठीचा एखादा अज+ नाकारला असल Dकवा जव]ा Scासाठी अज+ कला होता, <यापSा कमी

Scासाठी पiा मजर कला असल, तtहा अज+ नाकार6याची Dकवा Sc कमी कर6याची कारण तो अज+दारास लखी कळिवल.

18. Dया कालावधीकरीता खाणप+ा मजर कर0यात Jकवा Kयाच नतनीकरण कर0यात यईल तो कालावधी :-(1) खाणपiा शासनाEया परवानगीिशवाय 5 वष{ आिण शासनाEया पव+माZयतन10 वष{ इतWया कालावधीसाठी मजर करता यईल.परत,अशा कोण<याही खाणपiयाचा कमाल कालावधी 20 वष}हन अिधक असणार नाही.(2) मळ खाणपiयाEया कालावधीपSा जाBत असणार नाही इतWया कालावधीसाठी, खाणपiयाच खाणपiाधारकाEया

BवEछन,नतनीकरण करता यईल.(3) उप िनयम (2) म=य काहीही अतभ +त असल तरी, जर गौण खिनजाEया िवकासाEया द Rटीन तस करण आवwयक आह अस

शासनाच मत असल तर <यास, कारण लखी न�दवन, पढील कालावधीकिरता Dकवा ><यक >करणाम=य पाच वष}पSा अिधक नसल इतWया कालावधीकिरता पiयाEया नतनीकरणास परवानगी दता यईल.

19. खाणप+ा मजर कर0यासाठी कमाल व िकमान <] :-मजर कर6यात यणार खाणपiयाखालील िकमान Sc पढ िदलCयाScापSा कमी असणार नाही ,----

(क) उथळ Bवxपाच, अलग असलल आिण मापाEया िशगची लाबी oBfक लmथ (Srike Length) 200 मीटस+पSा जाBत नसलल अशा लहान िढगाEयाबाबतीत (यात मो�ा िढगाEया तकड पाडलCया भागाचा समावश नाही) एक हWटर. ह िढग एकतर मळातच Dकवा जागEया िविशRट प=दतीमळ एMपलसमmट Dकवा भगभkय हालचालUमळ झालCया Bथान�Rटतमळ लहान असतात. यािcक वात अपSीणन व भर यामळ मकिनकल वCथDरग एZड डीपोिझशन, जलोढ वा जलोठ आEछादन यामळ अथवा अZयथा तयार झालल तरत ढीग (वाहन आलल), ज सव+साधारणपण िविशRट बाb Bवxप असलल असतात, याचाही <या लहान िढगाम=य समावश असल.(ख) चौपाटीवरील वाळ Dकवा �लसर (चौपाटीवरील वाळ Dकवा �लसर ह एकाच Dकवा अनकिवध >कारEया खिनजाच सकnण असत), तसच सागरी िकनारपiीवर आिण <याEया बाजला तयार होणा`या वाळEया टक�ा �Zस याEयाबाबतीत, दोन हWटर ह ढीग भरती-ओहोटी, लाटा व िकना`याजवळील >वाह यामळ तयार होतात व <या <या िठकाणी अध+-एकिcत त एकिcत अशा Bवxपात असतात: परत, खाणकाम पiयाच नतनीकरण कर6याEया बाबतीत खाणकाम पiा मजरीसाठीEया िकमान Scाबाबतच िनबYध लाग होणार नाहीत :

परत आणखी अस की, >Bतािवत उ<पादन पातळी, भशाBcीय आिण >दशिवषयक पिरoBथती याEयाआधार, शासनाची तशी खाcी पटCयास शासन कारण लखी नमद कxन पZनास हWटस+पSा जाBत नाही असा खाणपiा मजर कx शकल :

परत तसच, कारागीर आिण पारपािरक कामगार याEयाबाबतीत, शासन,कारण लखी नमद कxन, वर उCलख कलCया िकमान ScापSा कमी Scासाठी खाणपiा मजर कx शकल.

20. खाणप+ा मजरीसाठी खाणकाम आराखडयाची पवSव:यकता:-सबिधत Scातील गौण खिनजाEया सा�ाEया िवकासाकिरता शासनान Dकवा याबाबतीत <यान >ािधकत कलCया कोण<याही

tयWतीन खाणकाम आराख�ाला रीतसर माZयता िदCयाखरीज शासनाकडन कोणताही खाणपiा मजर कर6यात यणार नाही Dकवा <याच नतनीकरण कर6यात यणार नाही.

21. मा^यता िदल_या अह4तापा] `यAतीन खाणकाम आराखडा तयार करण:-शासनान याबाबतीत माZयता िदलCया अह+तापाc tयWतीन Dकवा शासनान >ािधकत कलCया कोण<याही tयWतीन Dकवा खिनज

सवलत िनयम, 1960 याEया िनयम 22 बअZवय माZयता िमळालCया tयWतीन खाणकाम आराखडा तयार कलला असCयािशवाय कोण<याही खाणकाम आराख�ास माZयता िमळणार नाही.


22. शासनान मा^यता दण:-(1) खिनज सवलत िनयम, 1960 याEया िनयम 22ब Eया उप िनयम (2) अZवय आवwयक असलली अह+ता व अनभव असणारी कोणतीही tयWती,शासनान या कारणासाठी पदिनद{िशत कलCया सSम अिधका`याकड अशा माZयतसाठी अज+ कx शकल.(2) सSम अिधकारी <यास यो�य वाटल अशी चौकशी कCयानतर माZयता दईल Dकवा द6याच नाकारील. माZयता नाकार6यात यईल, <याबाबतीत सSम अिधकारी <याबाबतची कारण लखी नमद करील आिण ती अज+दारास कळवील.(3) सxवातीला 5 वष}Eया कालावधीसाठी माZयता द6यात यईल आिण एका वळी 5 वष}पSा अिधक नाही अशा आणखी कालावधीसाठी ितच नतनीकरण करता यईल :

परत, सSम अिधकारी सबिधत tयWतीला Bवत:च Mहणण माड6याची सधी िदCयानतर, कारण लखी नमद कxन, माZयतच नतनीकरण कर6यास नकार दऊ शकल.

23. खाणकाम आराखडा सादर करण व Kयाची मा^यता :-गौणखिनजासाठी खाणकाम हाती घ6याकिरता खाणकामपiा मजरीकिरताचा अज+ >ा�त झाCयानतर,शासन, उWत कारणासाठी नमक

Sc मजर कर6याचा िनण+य घईल आिण तो िनण+य अज+दारास कळवील आिण शासनाकडन मजर करावयाEया नमWया Scाबाबतची सचना >ा�त झाCयानतर, सचना>ा�तीEया िदनाकापासन तीन मिहZयाEया कालावधीEया आत Dकवा शासनान माZयतसाठी अनgा िदलCया अशा कालावधीEया आत अज+दार खाणकाम आराखडा सादर करील. उWत खाणकाम आराख�ाम=य पढील बाबUचा समावश असल :-

(एक) (क) गौणखिनज Scाच Bवxप व tया�ती दश+िवणारा <या नमWया Scाचा नकाशा,(ख) पिहCया पाच वष}Eया योजना कालावधीत जथ उ<खनन करावयाच आह ती/<या जागा व <याची tया�ती,(ग) अज+दारान गोळा कलCया प व{Sण आधारसाम�ीवर आधािरत उ<खननाEया जागाचा तपशीलवार आराखडा व तपशीलवार काट छद (zॉस-सWशन),(घ) पiयाEया पाच वष}Eया दस`या योजना कालावधीसाठी खाणकामाची ता<परती योजना.

(दोन) <या Scातील गौणखिनज सा�ासह <या नमWया Scाच, भगभ+शाBcीय आिण िशलावण+ना<मक तपशील.(तीन) नमWया Scावर हातान Dकवा यcसाम�ीtदार व यािcक साधनाdार कर6यात यणा`या खाणकामाची tया�ती.(चार) नसQगक जल>वाह, राखीव व इतर वनScाEया मयrदा, वS असCयास वSराजीची घनता या बाबी दश+िवणारा <या नमWया Scाचा नकाशा,वनभप Rठावर आिण पयrवरणावर खाणकामाEया होणा`या पिरणामाच, हवा व जल>दषण यासह, मCयमापन,वनीकरण जमीन पन:>ापण, >दषण िनयcण साधनाचा वापर आिण खाण समा�ती योजनखालील zमवधk व अितम खाणसमा�ती योजनखालील इतर उपाय याEयाdार <या Scाच पन:Bथापन कर6यासाठीEया योजनचा तपशील;(पाच) नमWया Scावरील उ<खननाचा 5 वष}साठीचा (>ितवषrचा) वाQषक काय+zम व आराखडा;(सहा) पयrवरण व वन मcालय अिधसचना, िदनाक 14 स�टmबर 2006 यातील तरतदUनसार,खाणकामपiयाEया Scानसार पव+ पयrवरणिवषयक परवानगी आवwयक असल;(सात) शासनान अज+दारास खाणकाम आराख�ाम=य द6यास सािगतलCया इतर कोण<याही बाबी.

खाणकाम

24. खाणकाम सb कर0यासाठी खाणकाम आराखcाची पवSव:यकता:-(1) कोण<याही tयWतीला कोण<याही Scात गौणखिनजासाठी,या िनयमाखाली मजर कर6यात आलCया खाणकाम आराख�ाशी ससगत खाणकामािशवाय अZय खाणकाम सx करता यणार नाहीत.(2) खाणकाम आराख�ाEया काय+वाहीचा अनभव लSात घता Dकवा तcgान िवकसनात होणार बदल लSात घता,आराख�ाम=य फरबदल करण Dकवा अटी लादण आवwयक आह अस शासनास वाटल तर,शासन Dकवा शासनान यासदभrत >िधकत कलली कोणतीही tयWती पiाधारकाला लखी आदश दऊन,वरील पोटिनयम (1) म=य उCलख कलCया खाणकाम आराख�ाम=य <याना आवwयक वाटतील अस फरबदल कर6यास Dकवा <याना आवwयक वाटतील अशा अटी घाल6यास फमrव शकल.(3) सरिSत आिण शाBcोWत खाणकाम, गौणखिनज सरSण आिण पयrवरण रSण याEया िहताEया दRटीन,माZयता>ा�त खाणकाम आराख�ाम=य इRट समज6यात आलल फरबदल कx इoEछणारा पiाधारक शासनाकड Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीकड उ\िशत फरबदल नमद कxन व <यासाठीची कारण BपRट कxन अज+ करील.(4) शासनास Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीस पोटिनयम (3) खालील फरबदलास माZयता दता यईल Dकवा <याना आवwयक वाटल अशा दxB<यासह <या फरबदलास माZयता दता यईल.


25. खाण-समाdती योजना :-><यक खाणीसाठी दोन >कारEया खाण समा�ती योजना असतील :-(एक) zमवधk (ट��याट��यान होणारी) खाण-समा�तीयोजना, आिण

(दोन) अितम खाण समा�ती योजना.26. eमवध8 खाण-समाdती योजना सादर करण:-

(1) नवीन खाणपiा मजरी Dकवा खाणपiा नतनीकरण याEया बाबतीत, पiदार अिभकतr,tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता हा,खाणकाम आराख�ाचा एक भाग Mहणन zमवधk खाण-समा�ती योजना शासनान यासाठी >ािधकत कलCया अिधका`याकड सादर करील. (2) या िनयमाEया >ारभाEया िदनाकापासन एक वषrEया कालावधीEया आत पiदार अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता, स=या अoBत<वात असलCया खाणपiयासाठी zमवधk खाण-समा�ती योजना माZयतसाठी शासनान यासाठी >ािधकत कलCया अिधका`याकड सादर करील. (3) पiाधारक, अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता,अoBत<वात असलCया खाणीEया बाबतीत ितEया माZयतEया िदनाकापासन,नtयान मजरी िदलCया खाणीEया बाबतीत,खाण उघडCयाEया िदनाकापासन Dकवा यथाoBथती खाणपiा नतनीकरणाEया बाबतीत नतनीकरणाEया िदनाकापासन, ><यक पाच वषrEया कालावधीनतर zमवधk खाण-समा�ती योजनच पनQवलोकन कxन ती माZयतसाठी शासनान,यासाठी >ािधकत कलCया अिधका`याकड सादर करील.(4) zमवधk खाण-समा�ती योजना >ा�त झाCयाEया िदनाकापासन नtवद िदवसाEया आत,शासनान यासाठी >ािधकत कललाअिधकारी सदर योजनस <याची माZयता अथवा नकार कळवील.(5) zमवधk खाण-समा�ती योजनस िदलली माZयता Dकवा नकार जर खाणकामपiयाचा मालक, अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता याना पोटिनयम (4) म=य िविनQदRट कलCया कालावधीत कळिव6यात आला नाही तर,zमवधk खाण-समा�ती योजना ता<परती माZय झाली आह अस समज6यात यईल,आिण अशी माZयता,अितम िनण+य कळिव6यात यईल, तtहा <या अितम िनण+याEया अधीन असल.

27. अितम खाण-समाdतीची योजना सादर करण:-(1) पiदार, अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता,>Bतािवत खाण-समा�तीEया एक वष+ अगोदर शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`याकड अितम खाण-समा�ती योजना माZयतसाठी सादर करतील.(2) शासनान याबाबतीत >ािधकत कलला अिधकारी अितम खाण-समा�ती योजनEया >ा�तीEया िदनाकापासन 90 िदवसाEया कालावधीEया आत <याची माZयता Dकवा नकार याबाबत, मालक, अिभकतr,tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता याना कळिवल. (3) अितम खाण-समा�ती योजनस माZयता Dकवा नकार िदCयाबाबत मालक, अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता याना पोटिनयम (2) म=य िविनQदRट कलCया कालावधीEया आत कळिव6यात आल नाही तर, अितम खाण-समा�ती योजनस ता<परती माZयता िमळाली आह अस समज6यात यईल आिण अशी माZयता,अितम िनण+य कळिव6यात यईल, तtहा <या िनण+याEया अधीन राहील.

28. खाण-समाdती योजनतील फरबदल:-(1) माZयता िमळालCया खाण-समा�ती योजनत बदल कx इoEछणारा खाणकाम पiाधारक उ\िशत फरबदल नमद कलला व <या फरबदलाची कारण BपRट कलला, फरबदलास माZयता िमळ6याबाबतचा अज+ शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`याकड सादर करील.(2) शासनान याबाबतीत >ािधकत कलला अिधकारी पोटिनयम (1) खाली सादर कलCया फरबदलास माZयता दईल Dकवा <याला आवwयक वाटल अशा द xB<यासह सदर फरबदलाना माZयता दईल.

29. खाणप+ाधारकाची जबाबदारी:-(1) या िनयमात उCलख कलCया खाण-समा�ती योजनतील सरSणा<मक उपाययोजना, तसच पन:Bथापन आिण पनव+सन काम ही,माZयता िमळालCया खाण-समा�ती योजन अनसार Dकवा या िनयमाZवय शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`यान माZय कलCया फरबदलानसार कर6यात आलली आहत,याची खाcी कxन घणही पiदार, अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता याची जबाबदारी असल.(2) पiदार, अिभकतr, tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता ह,शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`याकड दरवषk 1 जलपवk एक वाQषक अहवाल सादर करील आिण <या अहवालाम=य, माZयता िमळालCया खाण-समा�ती योजनत अिभ>त असCया>माण सरSणा<मक व पनव+सनाEया कामाची िकती >माणात काय+वाही कर6यात आली त नमद करील आिण <यात काही िवचलन झाCयास <याची कारण नमद करील.


30. िवfीय हमी:-(1) ><यक पiाधारकान िव�ीय हमी िदली पािहज िव�ीय हमीची रWकम,खाणकाम व सबिधत उपzमासाठी वापरात आणलCया खाणकामपiा ScाEया ><यक हWटरसाठी xपय पZनास हजार इतकी असल. माc, पोटिनयम (2) म=य नमद कलCया कोण<याही >कारात �ावयाEया िव�ीय हमीची िकमान रWकम xपय एक लाख इतकी असल ;परत,खाणकाम व सबिधत उपzमासाठीEया Scात वाढ झाCयावर पiाधारकास िव�ीय हमीची रWकम वाढवावी लागल:परत आणखी अस की, जथ पiाधारकान zमवधk खाण-समा�तीचा भाग Mहणन पन:Bथापन आिण पनव+सनाEया उपाययोजना हाती घतCया आहत तथ, खच+ झालली अशी रWकम ही पiाधारकान आधीच खच+ कलली िव�ीय हमीची रWकम Mहणन गण6यात यईल आिण पiदारान �ावयाEया िव�ीय हमीEया एकण रकमत <या >माणात कपात कर6यात यईल.(2) िव�ीय हमी,खाली िदलCयापकी एका >कारात Dकवा <यात काही सधारणा असCयास त, शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`याकड सादर कर6यात यईल.

(क) अनसिचत (श�ल) ब कच पतपc;(ख) >पालन Dकवा जामीन खत;(ग) खाणीतन िमळणा`या महसलातन वाQषक वग+णीdार उभारलला आिण खाण सोड6यासाठी आवwयक असलCया अपिSत रकमवर आधािरत असलला Zयास िनधी, Dकवा;(घ) अिधका`याला Bवीकाराह+ वाटल अशी अZय कोण<याही >कारची >ितभती Dकवा अZय कोणतीही हमी.

(3) खाणकामपiा लखाच िनRपादन कर6यापवk पiदार शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`याकड िव�ीय हमी सादर करील. स=या अoBत<वात असलCया खाणकामपiयाEया बाबतीत, पiदार zमवधk खाण-समा�ती योजनसोबत िव�ीय हमी सादर करील.(4) खाण-समा�ती योजनतील तरतदUचा समाधानकारकरी<या अनपालन कCयाची सचना पiदारान िदCयावर व शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`यान तस >मािणत कCयावर,िव�ीय हमी बधमWत कर6यात यईल.(5) NयाEयाबाबतीत िव�ीय हमी द6यात आली होती, अशा खाण-समा�ती योजनत अिभ>त असलCया सरSणा<मक, पन:Bथापना वापनव+सनािवषयक उपाययोजना, पण+त: Dकवा अशत: खाण-समा�ती योजननसार कर6यात आलCया नाहीत Dकवा कCया जाणार नाहीत अस समज6यास,शासनान <याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`याकड वाजवी कारण असCयास, सदर अिधकारी हमीची रWकम ज�त कर6याच आदश द6याचा <याचा इरादा असCयाची लखी नोटीस,तसा आदश काढ6याEया िदनाकाEया िकमान तीस िदवस आधी पiदाराला दईल. (6) पोटिनयम (5) मधील सचना >ा�त झाCयापासन तीस िदवसाEया आत, पiदाराकडन लखी Bवxपात समाधानकारक उ�र >ा�त न झाCयास, शासनान याबाबतीत >ािधकत कलला अिधकारी >ितभती रWकम ज�त कर6याचा आदश काढल आिण अशा आदशाची एक >त पRठािकत कxन शासनाला पाठवील.(7) शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया अिधका`यान आदश काढCयानतर, सरSणा<मक, पन:Bथापन व पनव+सनिवषयक उपाययोजना कर6याEया >योजनाथ+ परवलली Dकवा िमळवलली,िव�ीय हमी Mहणन असलली कोणतीही पतपc, बधपc, इतर कोणतीही >ितभती Dकवा हमी शासन वसल कx शकल आिण <या उपाययोजना करील Dकवा तस कर6यासाठी अिभकतr िनयWत करील.

31. स5याYया प+दारान खाणकाम आराखडा सादर करण:-(1) ह िनयम अमलात य6याप वk,माZयता>ा�त खाणकाम आराख�ािशवाय गौणखिनजाEया उ<खननाच काम जथ हाती घ6यात आल आह, अशा बाबतीत ह िनयम अमलात आCयाEया िदनाकापासन एक वषrEया कालावधीEया आत,अशा खाणपiयाचा धारक शासनाकड Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया कोण<याही tयWतीकड खाणकाम आराखडा माZयतसाठी सादर करील.

(2) जर खाणपiाधारकास, <याEया िनयcणाबाहरील कारणामळ खाणकाम आराखडा िविनQदRट कालावधीEया आत सादर करता आला नाही तर,<यास कारण दऊन कालमयrदा वाढव6याबाबत शासनाकड Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया कोण<याही tयWतीकड अज+ करता यईल.(3) वरील पोटिनयम (2) खालील अज+ >ा�त झाCयावर, शासन Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलली tयWती,<याबाबतीत <याची खाcी पटCयावर,खाणकाम आराखडा सादर कर6याची कालमयrदा दोन वषrपSा जाBत नाही इतWया कालावधीसाठी वाढवन दईल.(4) शासन Dकवा शासनान <याबाबतीत >ािधकत कलली कोणतीही tयWती, पiदारान पोटिनयम (1) अZवय सादर कलCया खाणकाम आराख�ास Dकवा <यात फरबदल करण आवwयक आह अशा फरबदलाना माZयता दईल आिण पiदार तस फरबदल कxन सधािरत खाणकाम आराखडा शासनाEया Dकवा यथाoBथित अशा>कार >ािधकत tयWतीEया माZयतसाठी सादर करील.


(5) खाणकाम आराखडा Dकवा सधािरत खाणकाम आराखडा >ा�त झाCयाEया िदनाकापासन नtवद िदवसाEया कालावधीEया आत शासन Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलली कोणतीही tयWती अज+दारास माZयता िदCयाच Dकवा न िदCयाच कळिवल आिण उWत खाणकाम Dकवा सधािरत खाणकाम आराख�ास माZयता द6यात आली नसल तर, माZयता न द6याची कारणही कळिवल. (6) वर पोटिनयम (5) म=य िविनQदRट कलCया कालावधीत जर कोणताही िनण+य कळिव6यात आला नाही तर, खाणकाम आराखडा Dकवा यथाoBथती सधािरत खाणकाम आराखडा ता<परता माZय कCयाच समज6यात यईल आिण सदर माZयता,अितम िनण+य कळिव6यात यईल, तtहा <याEया अधीन असल.(7) पोटिनयम (1) खाली सादर करावयाचा खाणकाम आराखडा माZयता>ा�त अह+ता>ा�त tयWतीकडन तयार कxन घ6यात यईल.

32. खाणकाम आराखcाचा आढावा:-(1) या िनयमाखाली यथोिचतरी<या माZय कलला ><यक खाणकाम आराखडा खाणपiयाEया सपण+ कालावधीसाठी वध असल.(2) ><यक खाणीचा अथवा दगडखाणीचा पiदार, अिभकतr,tयवBथापक Dकवा खिनकम+ अिभयता वरील पोटिनयम (1) म=य िविहत

कलCया खाणकाम आराख�ाचा आढावा घऊन खाणपiयाEया पढील पाच वषrसाठीची एक खाणकाम योजना शासनाEया Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया कोण<याही tयWतीEया माZयतसाठी सादर करील.

(3) गतवळी माZयता िदलला पाच वषrचा कालावधी सपRटात य6याEया िकमान एकशवीस िदवस आधी खाणकाम योजना शासनाला Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीला सादर कर6यात यईल.

(4) शासन Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलली tयWती,खाणकाम योजना >ा�त झाCयाEया िदनाकापासन नtवद िदवसाEया आत योजनबाबत <याची माZयता Dकवा नकार कळिवल.

(5) जर खाणपiाधारकास खाणकाम योजनबाबतची माZयता Dकवा नकार िविनQदRट मदतीत कळिव6यात आला नाही तर, खाणकाम योजनस ता<परती माZयता िमळाCयाच समज6यात यईल आिण अशी माZयता अितम िनण+य कळिव6यात यईल तtहा <या िनण+याEया अधीन असल.

(6) िनयम 31 Eया तरतदी Nया>माण खाणकाम आराख�ास (Mining Plan) लाग आहत, <याच>माण सदर खाणकाम योजनासही(Scheme of mining) लाग असतील.

(7) पोटिनयम (2) अZवय सादर करावयाची ><यक खाणकाम योजना माZयता>ा�त अह+ता>ा�त tयWतीन Dकवा िनयम (21) म=य िनQदRट कलCया tयWतीकडन तयार कxन घ6यात यईल.

33. खाणकाम आराखcानसार खाणकाम करण:-(1) ><यक खाणपiाधारकिनयम 24 Eया उपिनयम (2) अZवय िविनQदRट कलCया असतील अशा अटUसह खाणकाम आराख�ानसार Dकवा िनयम 24 Eया उपिनयम (3) अZवय Nयाना परवानगी िदलली असल अशा कोण<याही असCयास फरबदलानसार Dकवा िनयम23, 31 Dकवा यथाoBथती 32 अZवय माZयता िदलCया खाणकाम आराख�ानसार Dकवा योजननसार गौण खिनज उ<खननाच काम पार पाड6यात यईल.(2) पोटिनयम (1) म=य नमद कलCया खाणकाम आराख�ानसार खाणकाम कर6यात आली नाहीत तर,शासन Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलली tयWती उ<खननाची कोणतीही Dकवा सव+ काम थाबव6याच आदश दऊ शकल आिण उWत खाणकामआराख�ाम=य अिभ>त असCया>माण खाणीतील पिरoBथती पव+वत कर6यासाठी आवwयक असतील तवढीच काम चाल ठव6यास परवानगी दईल.

34. खाण सb कर0याबाबत आिण खाण अगोदरच अg>तKवात अस_याबाबत सचना पाठिवण:-><यक गौणखिनज खाणीचा मालक, अिभकतr, खिनकम+ अिभयता Dकवा tयवBथापक शासनाला Dकवा शासनान याबाबतीत

>ािधकत कलCया tयWतीला खाण सx कर6याबाबतची सचना, नमना-च म=य खाण सx कCयापासन पधरा िदवसाEया आत <याना िमळल अशा >कार दईल, Dकवा यथाoBथती, ह िनयम अमलात य6याEयावळी अoBत<वात असलCया खाणीबाबतची सचना, ह िनयम अमलात आCयापासन नtवद िदवसाEया आत पाठवील.

35. खाण सोडन दण Jकवा Kयाhपत करण:-(1) ><यक गौणखिनज खाणीचा पiदार, अिभकतr, खिनकम+ अिभयता Dकवा tयवBथापक हा, खाणपiा अoBत<वात असपयYत, शासनाची Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया कोण<याही tयWतीची लखी पव+परवानगी घतCयािशवाय,गौणखिनज खाण Dकवा खाणीचा भाग,सोडन दणार नाही Dकवा ><यQपत करणार नाही.


(2) गौणखिनज खाण Dकवा ितचा भाग सोडन द6याबाबतची Dकवा ><यQपत कर6याबाबतची सचना नमना-छ म=य द6यात यईल आिण <यासोबत,सदर सचना सादर कर6याEया तारखपयYत <या खाणीम=य कर6यात आलल काम अचकपण दश+िवणार 1 समी = 10 मीटरपSा कमी नाही अशा पिरमाणावरील आराखड व छद जोड6यात यतील.(3) शासन Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलली कोणतीही tयWती,लखी आदश दऊन गौणखिनज खाण Dकवा ितचा भाग सोडन द6यास >ितबध करील अथवा अशा ><यप+णास नकार दईल Dकवा आदशात िविनQदRट कलCया शतkअनसार सोडन द6यास Dकवा ><यQपत कर6यास परवानगी दईल.(4) जtहा खाणमालक, अिभकतr, खिनकम+ अिभयता Dकवा tयवBथापक याला िनयcणाबाहरील नसQगक आप�ीमळ गौणखिनज खाण Dकवा ितचा भाग सोडन �ावा लागला असल, Dकवा <यावळी अमलात असलCया कोण<याही काय�ाZवय Bथापन कलCया कोण<याही सािविधक >ािधकरणाEया Dकवा ZयायािधकरणाEया Dकवा ZयायालयाEया कोण<याही आदशास अथवा िनदशाना अनसxन खाणपiयाची समा�ती कर6यात आली असल, अशा बाबतीत खाण सोडन िदCयापासन Dकवा पiा समा�तीपासन चोवीस तासाEया आत शासनाला Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीला <याबाबत कळिव6यात यईल आिण पोटिनयम (2) म=य तरतद कCयानसारखाण सोडन िदCयाबाबतची Dकवा पiा समा�तीबाबतची सचना शासनाला Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीला तस कCयापासन पधरा िदवसाEया आत सादर कर6यात यईल.

36. खाणीतील काम ताKपरत थाबिव_याबाबत सचना पाठिवण:-गौणखिनज खाणीतील काम साठ िदवसापSा जाBत कालावधीसाठी बद ठव6यात आल असल, <याबाबतीत, अशा ><यक खाणीचा

पiदार, अिभकतr, खिनकम+ अिभयता Dकवा tयवBथापक,<याबाबची सचना नमना-ज म=य, शासनाला Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीला, अस ता<पर<या Bवxपात काम खडीत कCयाEया िदनाकापासन पचाह�र िदवसाEया कालावधीत िमळल अशा >कार पाठवील. 37. खाण प^हा सb कर0याबाबतची सचना पाठिवण:-

खाणकाम ता<परत थाबिवCयानतर अशी खाण पZहा सx कCयाबाबतची सचना नमना-झ म=य <या खाणीचा पiदार, अिभकतr, खिनकम+ अिभयता Dकवा tयवBथापक, खाण पZहा सx कCयाEया िदनाकापासन 15 िदवसाEया आत शासनाला Dकवा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया tयWतीला िमळल अशा रीतीन पाठवील.

38. पव;<ण आिण खाणकाम:-गौणखिनज सा�ाच प=दतशीर िवकसन व सधारण आिण पयrवरणाच रSण िनowचतपण होईल अशाच >कार पव{Sणाची व

उ<खननाची काम कर6यात यईल. 39. अज4 नVदवही:-

सSम अिधकारी खाणपiयासाठीEया अजrची न�दवही नमना-ञ म=य ठवील.

40. खाणप+ा <]ाच सीमाकन:-सSम अिधका`यान खाणपiा मजर कला असल, <याबाबतीत पiालखाEया िनRपादनापवk, सSम अिधकारी, पiदाराEया खचrन,

खाणपiयाखालील Scाच सीमाकन कर6याची tयवBथा करील.

41. मजर खाणप+याची नVदवही:-सSम अिधकारी,मजर कलCया खाणपiयाची न�दवही नमना-ट म=य ठवील.

42. तपासणीसाठी नVदवहया ख_या ठवण:-सSम अिधका`यान िनयम 39 आिण 41 अनसार ठवलCया न�दवbा,कोण<याही tयWतीला पिहCया तासासाठी xपय पचवीस आिण

<यापढील ><यक तासासाठी Dकवा <याEया भागासाठी xपय दहा एवढ शCक भ�न पाहणीसाठी खCया ठव6यात यतील.

43. भपUठाखालील सीमा:-खाणपiयाखालील ScाEया सीमा भप Rठाखाली प �वीEया कm nभागाकड सरळ उ�या जाणा या अशा असतील.


44. >वािमKवधन, ठोकबद भाड इKयादoच दान:-जtहा खाणपiयाच नतनीकरण कर6यात यईल तmtहा, Bवािम<वधन, ठोकबद भाड, भपRठ भाड आिण पiदारान <यावर �ावयाEया इतर

रकमा या वळोवळी लाग असलCया दरानसार आकार6यात यतील.

45. खाणप+याच ह>तातरण:-(1) सSम अिधका`याची लखी पव+माZयता घतCयािशवाय, पiदार पढील बाबी करणार नाही:-

(क) खाणपiा Dकवा <यातील कोणताही अिधकार, हWक Dकवा िहतसबध इतराकड सोपवण, पोटभा�ान दण, गहाण ठवण Dकवा इतर कोण<याही>कार हBतातिरत करण,(ख) Bवत: पiदार सोडन इतर कोणतीही tयWती Dकवा tयWतUचा िनकाय पiदाराला भरीव >माणात िव� परवठा करतील Dकवा सारत: िनयिcत करतील अशा >कारची कोणतीही tयवBथा, समझोता करण Dकवा करार िनRपािदत करण.

(2) पiदाराला सSम अिधका`याची लखी पव+मजरी घऊन <याचा पiा, Dकवा <यातील कोणताही अिधकार, हWक Dकवा िहतसबध,शासनाकड दहा हजार xपयाची फी भरCयावर कोण<याही tयWतीस हBतातिरत करता यतील:

परत,पiा सचालकाEया माZयतन द6यात आला असल तर िविनQदRट खिनजाEया सबधात सचालकाची माZयता िमळिवCयािशवाय तो हBतातिरत कर6यात यणार नाही:

परत आणखी अस की, िनयमाखाली िदलCया िनदशाEया अनषगान एखा�ा सहकारी कामगार सBथला िदलला पiा Dकवा परवाना अशा द स`या सBथखरीज इतराना हBतातिरत करता यणार नाही.(3) जथ पiा हBतातिरत कर6यात आला असल तथ, हBतातरक हा पiयात समािवRट असलCया Scामधील सव+ योजनाEया Dकवा सोडन िदलCया कामाEया आिण तसच मळ पiालखाEया मळ Dकवा >मािणत >ती हBतातिरतीला दईल.(4) पiदारान हBतातिरतीकडन मोबदला Mहणन अगोदरच घतलली Dकवा घ6याच ठरिवलली रWकम खाणपiा हBतातिरत कर6याEया अजrत नमद कxन, <या अजrसोबत यो�य>कार शपथब=द कलल शपथपc सादर कCयाखरीज सSम अिधकारी कोण<याही खाणपiा हBतातरणास <याची लखी समती दणार नाही:

परत अस की, मोबदCयाEया Bवxपात घतलCया Dकवा �यावयाEया रकमत पiदारान (हBतातरकान) खाणपiा िमळिव6यासाठी Dकवा खाणपiा Scातील सव+ >कारच खाणकाम कर6यासाठी खच+ कलCया रकमचाच फWत समावश असल.(5) सSम अिधका`याEया मत पiदारान या िनयमातील कोण<याही तरतदUचा भग कला असCयास, सSम अिधका`याला लखी आदशाdार हBतातिरत कलला कोणताही पiा कोण<याही वळी सपRटात आणता यईल:

परत अस की,अशा आदशािवx=द कारण दाखव6याची वाजवी सधी पiधारकास िदCयािशवाय असा कोणताही आदश काढता यणार नाही.

(6) सSम अिधका`याला खिनज िवकासाEया िहताEया द Rटीन, पiदारान धारण कलCया लगतEया दोन Dकवा अिधक पiयाच एकcीकरण कर6यास <याबाबतची कारण लखी नमद कxन परवानगी दता यईल:

परत,एकिcत कलCया खाणपiयाचा कालावधी हा Nया पiयाचा कालावधी पिहCयादा सपRटात यईल, <या कालावधी एवढा राहील.

करण तीन

खाणप+यासाठीYया अटी व शत8

46. (1) Kयक खाणप+ा शतpYया अधीन राहील.(एक) पiदार हा,Nया तारखला पiा मजर कला असल, <या तारखला,शासनान वळोवळी िविनQदRट कलCया दरानसार, पiयान िदलCया Scातन काढलCया गौणखिनजावर Bवािम<वधन भरील:परत, अशा दराम=य, तीन वष}तन कवळ एकदाच सधारणा करता यईल.

(दोन) पiदाराकडन Bवािम<वधन, ह माच+, जन, स�टmबर आिण िडसmबर मिहZयाEया सपणा`या भागासाठी तीन मिहZयानी भर6यात यईल आिण त ><यक भाग पण+ झाCयानतर पधरा िदवसाEया आत भर6यात यईल.


(तीन) दय Bवािम<वधनाची सगणना कर6याEया >योजनाथ+ पiदार BवयिनधrरणाEया आधार उWत दय रकमची सगणना करील व <यानसार कोषागारात भरणा करील. अितम िनधrरण कCयानतर, सSम अिधका`याEया मागणीनसार Bवािम<वधनातील फरकाची रWकम भरण पiदारावर बधनकारक असल:

परत, या िनयमात अतभ +त असलCया तरतदUना कोणतीही बाधा न आणता सSम अिधकारी, अस Bवािम<वधन व खाणकामासबधातील इतर दय रकमा भर6यासाठी शासनान िनowचत कलला िदनाक उलटन गCयाEया साठाtया िदवसापासन Bवािम<वधन व खाणकामासबधातील इतर दय रकमाEया िवलबान कलCया >दानावर, अस Bवािम<वधन व खाणकामासबधातील इतर दय रकमा भरपयYत,>ितवषk 15 टWक दरान सरळ tयाज आकारील.

(चार) पiदार हा,Bवािम<वधनाEया >दानाEया सबधात, 30 जन, 30 स�टmबर, 31 िडसmबर, 31 माच+ रोजी सपणा`या कालावधीसाठी सSम अिधकारी व सचालक याEयाकड नमना-ठ म=य cमािसक िववरणपc सादर करील.(पाच) पiदार हा पiयाEया ><यक कलmडर वषrसाठी शासनाकडन वळोवळी िविनQदRट कर6यात यईल अस वाQषक ठोकबद भाड दईल आिण <याच Scातन एकापSा अिधक खिनज काढ6याची परवानगी पiदाराना िदली असल तर, त शासनाकडन वळोवळी िनowचत कर6यात यईल <या>माण अशा ><यक खिनजासाठी अस Bवतc ठोकबद भाड भरतील:

परत, ठोकबद भा�ाम=य, ><यक तीन वष}तन एकदा सधारणा करता यईल.परत आणखी अस की, पiदार हा ><यक गौणखिनजाEया सबधात ठोकबद भाड Dकवा Bवािम<वधन यापकी जी रWकम

जाBत असल ती रWकम, परत दोZही नtह, भर6यास पाc असल. परत आणखी तसच,पiा अमलात आCयापासन पिहCया तीन मिहZयासाठी ठोकबद भाड दय असणार नाही.

(सहा) पiदार हा Nया Scासाठी काम कर6याची परवानगी द6यात आलली असल, <याScाच खाणपiाधारक भप Rठ भाड व <या ScाEया अकिषक िनधrरणाइतका उपकर ><यक कलmडर वषrला भरल. कालावधीची गणना ही पiयाची अमलबजावणी कCयाEया िदनाकापासन तसच Nया पiा Scासाठी काम सx कर6याची परवानगी िमळालली नाही <यासाठीही भिवRयलSी >भावान कर6यात यईल.

(सात) सSम अिधका`यान परशा कारणासाठी अZयथा परवाना िदCयाखरीज पiदार पiयाEया अमलबजावणीEया िदनाकापासन तीन मिहZयाEया आत खाणकामास सxवात करील. आिण खाण कामगाराची सरिSतता, खिनजाच सरSण या बाबUची खाcी कxन घवन काय+कशल व यथायो�य प|तीन ह काम हBतातरीत करील व पार पाडल.

परत, शासनाEया मत, खाणUच िविनयमन व खाणUचा िवकास, >दषणापासन सरSण कर6याEया Dकवा साव+जिनक आरो�य Dकवा दळणवळण याना असलला धोका टाळ6याEया Dकवा इमारती, Bमारक Dकवा इतर सरचना याE या सरिSततची सिनowचती कर6याEया िहताEया द Rटीन Dकवा शासनाला यो�य वाटल अशा इतर >योजनासाठी कोणताही खाणपiा कायमBवxपी समा�त करण इRट वाटत असल तर, पiदाराला तीस िदवसाची उिचत नोटीस िदCयानतर, कोण<याही जिमनीEया सबधातील असा खाणपiा समा�त करता यईल Dकवा सपRटात आणता यईल:

परत आणखी अस की, खाणपiा मदतीपवkच समा�त कCयानतर, शासनाला, यो�य वाटल <या>माण, इतर पाc tयWतीला Dकवा शासनाची मालकी असलCया Dकवा िनयcण असलCया अशा शासकीय कपनीला Dकवा महामडळाला खाणपiा दता यईल.

(आठ) खाणकामास सxवात कर6यापवk, पiदारान सSम अिधका`याशी िवचारिविनमय कxन आिण <याEया Bवत:Eया खचrन,िजCहा अधीSक भिम अिभलख याEयामाफ+ त पiयाच Sc सीमािकत करील आिण <याला पiयान िदलल Sc दश+िव6यासाठी आवwयक ती ठळक सीमािचZह आिण Bतभ उभाxन त चागCया oBथतीत ठवील आिण अशी सीमािचZह आिण Bतभ नहमीच चागCया oBथतीत ठवील व राखील. पiदार हा, <याEया Scातन जाणारा कोणताही रBता वीज पारषण, fाम माग+, रCवमाग+, हवाई रNजमाग+ (एरीयल रोपव), जलवािहनी इ<यादUची यथायो�य दखभाल करील. खाणकामासाठी लागणार पाणी यो�य >कार वाहन न6यासाठी यो�य माग+ही तयार करील. <याEया पiयाEया धारण Scातील कोण<याही >कारEया जिमनीची (शासकीय Dकवा खाजगी जमीन) दखभाल करील.

(नऊ) पiदार पढील गोRटUची खाcी कxन घ6यासाठी खालील>माण परशा उपाययोजना करील:-(क) खिनज व इतर कचरा सलभतन काढता यावा यासाठी उघ�ा खाणीतील पाय`याची उची तसच xदी या�य >माणात ठव6यात आली आह.

खाणीचा पRठभाग हा गाळ Dकवा माती Dकवा मxम Dकवा दगडाच तकड Dकवा मलबा Dकवा इतर कोणताही िठसळ Dकवा मऊ थराचा असल तर खाणीतील उतार िSतीजसमातर रषपासन पचचाळीस अश इतWया सरिSत कोनाम=य


असल. पiदाराकडन खाणीEया पाय`या अशा रीतीन कर6यात यतील की पाय`याची रचना आिण ><यक पायरीची उची दीड मीटरपSा अिधक असणार नाही. पाय`याची xदी उचीपSा कमी असणार नाही.

खाणीचा पRठभाग कठीण खडकान बनलला असल तर, खाणीचा उतार िSतीजसमातर रषपासन साठ अशापSा जाBत नसल अशा कोनात असल आिण खाणीचा पRठभाग पाय`याEया Bवxपात असल. कोण<याही पायरीची उची सहा मीटर पSा जाBत असणार नाही आिण ितची xदी उचीपSा कमी असणार नाही ;(ख) कामाचा प Rठभाग नहमी BवEछ ठव6यात यईल आिण

(ग) उ<खनन कलली गौणखिनज ठरािवक यो�य <या मोजमापाच ढीग कxन साठवली जातील आिण ><यक िढगाला zमाक िदला जाईल.

(दहा) जर पiयात िविनQदRट न कलल गौणखिनज खाणScात कोण<याही वळी आढळन आल असल तर, पiदार <याबाबतची मािहती सSम अिधका`याला आिण सचालकाना िवनािवलब दईल आिण <या कामासाठी Bवतc पiा िमळाCयाखरीज <या गौणखिनजासबधी कोणतही खाणकाम हाती घणार नाही Dकवा अशा गौणखिनजाची िवCहवाट लावणार नाही.

गौणखिनज आढळन आCयाEया िदनाकापासन तीन मिहZयाEया आत,जर पiदारान असा पटटा िमळिव6यासाठी अज+ कर6यात कसर कली तर, सSम अिधका`याला अशा गौणखिनजाबाबतचा पiा दस`या कोण<याही tयWतीला मजर करता यईल.(अकरा) पiदार <याला पiयान िदलCया Scात यो�य अशी BवEछता ठव6याची tयवBथा करील.(बारा) पiदार हा गौणखिनजाच जतन आिण िवकसन या सदभrत राNय शासन Dकवा सचालक यानी वळोवळी िदलCया यो�य अशा सव+ सचनाच Dकवा िनदशाच पालन करील. (तरा) पiदार हा, खाणकामाEया आिण <याच कम+चारी Bथळाला भट दणार लोक याची सरिSततता, आरो�य व <याची सोय यावर पिरणाम करणा`या बाबUEया सबधात अमलात असलCया कोण<याही काय�ातील तरतदUच पालन करील आिण इतर कोण<याही tयWतीकड िनिहत असणार माग+, पाणी व इतर सिवधा याबाबतEया सव+ िव�मान अिधकाराचा आदर करील.(चौदा) पiदार हा,

(क) सबिधत रCव >ािधकरणाची याबाबतीत लखी परवानगी िमळाCयाखरीज, कोण<याही रCव मागrEया ह�ीपासन ;(ख) शासनाEया सबिधत >ािधकरणाची याबाबतीत लखी परवानगी िमळाCयाखरीज, कोणताही जलाशय, कालवा, रBता, नदी, नाला, पाटबधा`याची काम Dकवा साव+जिनक बाधकाम Dकवा इमारती याEया ह�ीपासन;

जर सxगBफोटाचा अतभrव नसल तर, पZनास मीटस+ अतराEया आत, आिण सxगBफोटाचा अतभrव असल तर, दोनश मीटस+ अतराEया आत कोण<याही िठकाणी कोणतही खाणकाम करणार नाही Dकवा कर6यास परवानगी दणार नाही.अशी कोणतीही परवानगी दत असताना, रCव >ािधकरणाEया Dकवा कोण<याही सबिधत >ािधकरणाEया सCCयानसार

शासन शतk घाल शकल आिण पiदार हा अशा शत�च पालन करील.(पधरा) पiदार हा, <याला खाणकामासाठी आलCया खचrच अचक व खर लख आिण खोदन काढलCया सव+ >कारEया गौणखिनजाच >माण आिण इतर तपशील, खरदीदाराची नाव, िमळालCया पशाEया पाव<या, खाणीत स=या काय+रत असणा`या कम+चा`याची सyया,आिण खाणीचा सप ण+ नकाशा या बाबU दश+िवणार लख ठवील आिण सSम >ािधकारी आिण सचालक यापकी कोणालाही वळोवळी आवwयकता असल, अशी मािहती,अहवाल आिण िववरणपc व याबरोबर खाणकामाEया दरMयान िमळालCया खिनजाच >ितिनिधक नमनही दईल, आिण दर मिहZयाEया 10 तारखपयYत,अिधका`याना आधीEया कलmडर मिहZयातउ<पािदत कलCया एकण खिनजाच >माण व <याच मCय याचनमना-ड मधील िववरणपc सादर करील.

पiदार हा सSम अिधकारी आिण सचालक याEयाकड ><यक वषrEया 15जानवारी पयYत मागील वषrत काढलCया खिनज मालाच एकण >माण व <याच मCय दणार वाQषक िववरणपc नमना-ढ म=य सादर करील:

परत,जर पiयाचा कालावधी वष+ सप6यापवkच पण+ होत असल तर, पiदार अशा कमी कालावधीतील िववरणपc सादर करील.(सोळा) पiदार हा शासनान याबाबतीत >ािधकत कलCया कोण<याही अिधका`याला Dकवा सSम अिधका`याला Dकवा सSम अिधका`यान >ािधकत कलCया कोण<याही अिधका`याला <याEया पiयातील कोणतीही इमारत, उ<खनन अथवा जमीन याची तपासणी कर6याEया >योजनाथ+ Dकवा अशा अिधका`याकड ज लख, नकाश आिण अिभलख सादर कर6याची आवwयकता असल <याची तपासणी कर6यासाठी >वश कर6याची परवानगी दईल. खिनजाच अपtययकारी उ<खनन होऊ नय यासाठी अशा कोण<याही अिधका`याला यो�य वाटतील अशा वाजवी सचना दता यतील आिण पiदार, <याच >ितिनधी Dकवा tयवBथापक हा अिधका`यान िनowचत कलCया कालावधीत सदर सचनाच पालन करण ह <याच कत+tय असल. (सतरा) कोणतीही रCव, जलाशय, कालवा, रBता, अथवा इतर कोणतही साव+जिनक बाधकाम Dकवा सरचना याEया सरिSततसाठी खाणीचा कोणताही भाग भWकम कर6याची Dकवा <याला आधार द6याची गरज असल, तथ पiदार हा, रCव सरिSततचा अतभrव असCयास सबिधत रCव >ािधकरणाच Dकवा या >योजनासाठी सSम अिधका`यान >ािधकत कलCया कोण<याही अिधका`याच समाधान होईपयYत त कर6याची tयवBथा करील.


(अठरा) पiदारान पiयाची अमलबजावणी कर6याEया तारखपासन 180 िदवसाEया कालावधीत खाणकाम हाती घ6यात कसर कली असल Dकवा खाणकाम सx कCयानतर त सलग 180 िदवसाEया कालावधीसाठी थाबवल असल तर,पiयाची अमलबजावणी कCयाEया Dकवा यथाoBथित खाणकाम थाबवCयाEया तारखपासन, 180 िदवसाचा कालावधी पण+ झाCयानतर पiा tयपगत झाला असCयाच समज6यात यईल:

परत, सSम अिधका`याला या उपिनयमाखालील पiा समा�त हो6यापवk अशा पiाधारकान कलCया अजrवxन,आिण पiाधारकाEया िनयcणाबाहरील कारणामळ खाणकाम हाती घण Dकवा चाल ठवण पiाधारकास शWय होणार नाही अशी सSम अिधका`याची खाcी पटCयास, आदशात िविनQदRट कर6यात यईल अशा शत�ना अधीन राहन, असा पiा tयपगत होणार नाही अशा आशयाचा आदश काढता यईल.

परत आणखी अस की, पiाधारकान पiा tयपगत झाCयाEया िदनाकापासन सहा मिहZयाEया कालावधीत सादर कर6यात आलCया अजrवxन, आिण पiाधारकाEया िनयcणाबाहरील कारणामळ काम सx कल नtहत Dकवा थाबवल होत याबाबत राNय शासनाची खाcी पटCयास शासनाला यो�य वाटल <या>माण, भिवRयलSी Dकवा भतलSी अशा िदनाकापासन परत पiा tयपगत झाCयाEया िदनाकाEया आधीचा नसल अशा िदनाकापासन पiा पZहा सx करता यईल;

परत तसच, उपरोWत तरतदUEया अतग+त कोणताही खाणपiा, पiयाEया सपण+ कालावधीत दोनपSा अिधक नसल इतWया वळा पZहा सx करता यणार नाही.(एकोणीस) पiदार हा सव+ अपघाताची मािहती िजCहा दडािधकारी, पोलीस अधीSक व सSम अिधकारी याना आिण अपघाताच गाभीय+ लSात घता तशी गरज असCयास भारत सरकारच सबिधत खाणसरSा सचालक यानाही ता<काळ दईल.(वीस) या पiयात समािवRट असलली कोणतीही जमीन की जी खाणपiयान द6याकिरता उपलpध नtहती अस नतर आढळन आCयास, अशा कोण<याही जिमनीमळ होणा या नकसानीब\लEया पiदाराEया दाtयापासन शासन, मWत असल.(एकवीस) पiदार Dकवा <याचा हBतातिरती Dकवा अिभहBतािकती हा, इमारत उभार6याEया सबधात अमलात असलCया कोण<याही काय�ाEया, आदशाEया Dकवा सचनाEया तरतदUच उCलघन कxन, Dकवा NयाEया अिधकािरतत पiाSc यत असल अशा कोण<याही अिधका`यान Dकवा अस कोणतही कायद, आदश Dकवा सचना याखाली अस आदश द6यासाठी सSम असलCया >ािधका`यान िदलCया कोण<याही आदशाच उCलघन कxन कोणतीही इमारत उभारणार नाही.(बावीस) Nया जिमनीEया सबधात पiा द6यात आला असल, जिमनीतन िमळालCया गौण खिनजाEया अ�zयािधकाराचा हWक नहमीच शासनाचा असल;

परत, अशा सव+ गौणखिनजासाठी पiदाराला अ�zयािधकाराEया वळी >चिलत असलCयाराBत बाजारभावानसार Dकमत द6यात यईल.(तवीस) राखीव असलCया पiयाखाली भाडपiयान िदलCया जिमनीEया खालन अथवा वxन कोणताही रBता, लोहमाग+, कालवा,जलाशय Dकवा साव+जिनक बाधकाम कर6याचा राNय Dकवा कm n सरकारचा Dकवा कोण<याही Bथािनक >ािधकरणाचा अिधकार Dकवा कोण<याही िवजEया Dकवा टिलफोनEया तारा न6याचा Dकवा खाब उभार6याचा कोण<याही >ािधकरणाचा, अिधकार राखन ठव6यात यत आह.

परत,अशा अिधकाराचा वापर कर6यापवk, पiदाराला तीस िदवसापSा कमी नसल, एव]ा कालावधीची नोटीस द6यात यईल आिण उपरोWत कोण<याही >योजनासाठी उपयोगात आणलल Sc पiयाEया Scातन वगळ6यात यईल.(चोवीस) पiदार हा,(क) कोण<याही िवव� उ<खननाची खोली ही <याEया उचीपासन सव}त

खालEया DबदपयYत सहा मीटर पय+त पोचCयास, Dकवा

(ख) सxग Bफोटकाचा वापर कCयास, आिण <यानतर िजCहा दडािधकारी Dकवा मyय खाण िनरीSक यानी िनदश िदCयास,

िजCहािधकारी, िजCहादडािधकारी, मyय खाण िनरीSक धनबाद, महािनयcक, भारतीय खाण िवभाग आिण <या Scातील सचालक अथवा विरRठ भशाBcg अथवा किनRठ भशाBcg याना ताबडतोब अहवाल सादर करील.

(पचवीस) पiदार हा सSम अिधका`याकडन लखी सचना >ा�त झाCयानतर कोण<याही ख`याख`या शासकीय कामासाठी आवwयक असणारी गौणखिनज,पiाScातील उ<खनन कल नसलCया कोण<याही भागातन, Bवािम<वधन न घता िवभागाच काम Mहणन शासनाEया कोण<याही िवभागाला काढन घ6याची परवानगी दईल. अशा कामाची tया�ती व <या कामासाठी िवशष कxन आवwयक असलCया गौण खिनजाच Dकवा खिनजाच >माण लSात घऊन, अस लाभदायी शासकीय काम >मािणत कर6यास जो सSम असल अशा कोण<याही िविशRट िवभागाEया कोण<याही अिधका`याकडन लखी व िविशRट िवनती >ा�त झाCयावर, सSम अिधका`याला, अशी सचना दईल;


परत, खाजगी जिमनीतील पiा द6यात आला असल तर, शासकीय िवभाग, जमीन मालकाला, Dकवा यथाoBथित, पiदाराला नकसान भरपाईची रWकम दईल. (सtवीस) पiदार हा पiा ScाEयाबाहर वाहतकीEया कोण<याही साधनान नCया जाणा`या गौणखिनजाEया ><यक िनग+त खिनजाबरोबर नमना-ण मधील वाहतक पास दईल.(स�ावीस) खाणकामामळ जिमन दभगली गCयास कोणतीही जमीन दभग6याप वk पiदार व खाजगी जमीनधारक यानी परBपरसमतीन आधीच ठरवलली अशी नकसानभरपाई ही पiदार हा जिमनीEया भप Rठ भोगवटादारास दईल.

पiदार, या >योजनाथ+, खाणपiा िवलखाच िनRपादन कर6याEया वळी, <यान सव+ सबिधत जमीनधारकाबरोबर अस परBपर करार कल आहत आिण <यान Nया जमीनधारकाबरोबर करार कलला नसल तथ, पiदार, खाणकामाना सxवात कर6याEया हतन अशा जिमनीचा करार कर6यासाठी, सबिधत उप-िवभागीय अिधका`याकडन ता<परता लखी आदश >ा�त कला आह अशा आशयाच शपथपc सादर करील:

परत, सबिधत उपिवभागीय अिधकारी हा महाराRf जमीन महस सिहता,1966 Eया कलम 48 Eया तरतदीनसार, अशा >करणाची <याEया Zयायालयात न�द करील;

परत आणखी अस की, सबिधत उपिवभागीय अिधकारी, खाणपiयासबिधत भप Rठ नकसानभरपाईEया अशा >करणाम=य >ाधाZयान आिण >करणाच गणावगण लSात घऊन <याम=य तडजोड करील.

(अ�ावीस) जर कोण<याही शासकीय जिमनीवर खाणपiा मजर कर6यात आला असल तर पiदार महसल >ािधका`यानी ठरवCयानसार आिण िनowचत कCयानसार शासनाला नकसानभरपाई आिण भोगवटा मCय दईल.(एकोणतीस) पiधार हा, पढील अिधिनयम व िनयम याEया सव+ सबिधत तरतदUच, आिण अिधिनयम व िनयम या अZवय कm n व राNय शासनान तयार कलCया सबिधत काय+प=दतीच काटकोरपण पालन करील.

(क)) खाण अिधिनयम, 1952,(ख) खिनज सरSण व िवकास िनयम, 1988,(ग) गौणखिनजाEया सबधान कm n अथवा राNय शासनवळोवळी लाग करील असा इतर कोणताही अिधिनयम आिण िनयम.

(तीस) (एक) Nया जिमनीवर खाणपiा मजर कलला असल, ती जमीन पiदाराकडन उपयोगSम कर6यात यईल,(दोन) खाणकाम कर6याप वk पiदार हा पिरoBथतीकीय सतलन पन:Bथािपत करील,(तीन) खाणपiयाEया Scाभोवती पiदार वSाची लागवड करल आिण <याची दखभाल करील. <या भागातील िहरवाई िटकन राहील

याची तो सिनowचती करील.(एकतीस) (1) शासनाEया माZयतEया अधीन राहन सSम >ािधका याला इतर कोण<याही िवशष शतk िविनQदRट करता यतील, (2) वरील िनयम (46) (1) (एक) त (एकतीस) याखाली िविनQदRट कर6यात आलCया शत�पकी कोण<याही शतkच पiदारान Dकवा <याEया हBतातिरतीन Dकवा अिभहBतािकतीन उCलघन कल असCयास, सSम अिधकारी हा, पiदार Dकवा <याचा हBतातिरती, अिभहBतािकती याना, नोटीशीEया िदनाकापासन तीस िदवसाEया आत अशा उCलघनाबाबत उपाययोजना कर6यासाठी <याला िवचारणा करणारी लखी नोटीस दईल आिण अशा कालावधीत उCलघनाबाबत उपाययोजना कर6यात आली नाही तर, सSम अिधकारी या नोिटशीचा कालावधी सपCयावर लखी आदशाdार, लाग असलCया ठोकबद भाड दराEया दपटीइतWया रकमपSा अिधक नसल एवढी शाBती आकारील व ती शाBती असा आदश िदCयाEया िदनाकापासन आठ िदवसाEया कालावधीत भरावयाची आह. या िविनQदRट कलCया कालावधीत अशा >कार लादलCया शाBतीच >दान न कCयास Nया कालावधीत अस उCलघन करण चाल राहील असल अशा कालावधीपयYत ठोकबद भा�ाEया दराइतWया रकमचा अितिरWत दड दरिदवशी आकार6यात यईल; आणखी अस की, अशी शाBती आकारCयानतर अस उCलघन करण चाल रािहल असल तर, सSम अिधकारी, अशा नोिटशीEया िदनाकापासन पधरा िदवसाEया कालावधीत अशा उCलघनाबाबत उपाययोजना कर6यासाठी पiदार Dकवा <याचा हBतातिरती Dकवा अिभहBतािकती याEयावर अितम नोटीस बजावील आिण या नोिटशीचा कालावधी सपCयानतर दखील, अशा उCलघनाबाबत पण+पण उपाययोजना कली नाही तर, सSम अिधकारी, खाणपiा ता<काळ समा�त करील आिण शाBतीEया व दडाEया रकमची वसली जमीन महसलाची थकबाकी असCया>माण वसल करील.

47. प+दाराच अिधकार:-वरील िनयम 46 म=य नमद कलCया शत�ना अधीन राहन पiदारास <याEया खाणकामाEया >योजनाकरीता पढील अिधकार

असतील:1) खाणकाम करण, खाणीतील रBत खोदण;2) ख�, इमारती व रBत बाधण;


3) सयc व यcसाम�ी उभारण;4) <याला खाणपiयान िमळालCया Scाचा काही भाग, खाणपiयाEया कालावधीत ><याQपत करण,माc, पiदारान अशा >कार

Bवत:कड ठवलCया Scाच Bवत:Eया खचrन पZहा सीमाकन करण आिण Scातील काही भाग ><याQपत कर6याEया <याEया हतिवषयी सSम अिधका`यास िकमान सहा मिहन आधी नोटीस दण;

5) Bवािम<वधनाची रWकम िदCयावर खोदकाम कxन, इमारती व रBत बाध6याच सािह<य िमळिवण आिण िवटाबनिवण;6) पा6याचा वापर करण;7) ढीग तयार कर6यासाठी जिमनीचा वापर करण;8) पiयात िविनQदRट कलली इतर कोणतीही गोRट करण.

48. खाणप+ा समाdतीचा अिधकार :-(1) राNय शासनाला िनयम 46 Eया तरतदUनसार खाणपiयाची समा�तीकरता यईल.(2) पiदाराला, साठ िदवसापSा कमी नसल इतWया िदवसाची लखी नोटीस सSम अिधका याला दऊन व <या नोिटशीत िविनQदRट

कारण नमद कxन, कोण<याही वळी, खाणपiा समा�त करता यईल.परत, पiदारान िदलCया कारणासबधात सSम अिधका`याची खाcी पटली आिण उWत नोिटशीचा साठ िदवसाचा

कालावधी सप6यापवk पiदारान अशा समा�तीसाठी <याची समती िदली तरच अशी समा�ती अमलात यईल.

प5दतशीर व शा>]श5द खाणकाम

49. पयSवरणाच र<ण:-Nया Scासाठी अस लायसन Dकवा खाणपiा द6यात आला असल <या Scातील गौण खिनजाच पव{Sण, खाणकाम Dकवा गौण

खिनजावर >िzया करीत असताना ><यक पव{Sण लायसनधारक Dकवा खाणपiाधारक, <या Scातील पयrवरणीय वZयजीव अिधवास, वनBपती व >ाणी जीवन याच रSण आिण >दषण िनयcण यासाठी शWय ती सव+ खबरदारी घईल.

50. पUठीय मदा काढण व ती वापरण:-(1) जथ पRठीय मदा असल व ती गौण खिनजाEया पव{Sणासाठी Dकवा खाणकामासाठी, उ<खनन करावयाच असल, तथ पRठीय मदा Bवतcपण काढ6यात यावी.(2) अशा>कार काढन टाकलCया पRठीय मदचा वापर हा पव{Sण Dकवा खाणकाम यासाठी Nया जिमनीची यापढ आवwयकता नसल ती जमीन पव+वत कर6यासाठी Dकवा ती पव+oBथतीत आण6यासाठी Dकवा बाहय िढगा`याच सपाटीकरण Dकवा भदwय कर6यासाठी कर6यात यईल.(3) जथ पRठीय मदचा वापर एकाच वळी करता यऊ शकत नसल, तथ आिण <यातील जीवाण मx नयत आिण त जवळपासEया Scात पसरावत ह लSात घऊन ती भिवRयकालीन उपयोगासाठी Bवतcपण साठवली जाईल.(4) अशा >कार काढन टाकलCया प Rठीय मदच जवळEया वन जिमनीवर, कोणतीही असCयास िढगार टाक6यात यणार नाहीत, ती साठवन ठवली जाणार नाही, Dकवा ती टाकली जाणार नाही.

51. वथावरण, टाकाऊ खडक इKयादीचा साठा करण:-(1) गौण खिनजाच पव{Sण Dकवा खाणकाम करताना तयार होणार वथावरण, टाकाऊ खडक आिण िवzी यो�य नसलल गौण खिनज ह <यासाठी राखन ठवलCया जिमनीवर यो�य आकाराच ढीग कxन Bवतcपण साठव6यात यईल आिण जवळपास वनजमीन असCयास तथ <याच िढगार कर6यात यणार नाहीत, <याचा साठा कxन ठव6यात यणार नाही.(2) अशा िढगा यातन धोकादायक >माणात पदाथ+ वाहन गCयामळ भोवतालEया जिमनीची >त खराब होण Dकवा पा6याEया >वाहात गाळ साठण अशा गोRटी घड नयत यासाठी त िढगार यो�य >कार बिदBत कxन ठव6यात यतील.(3) जमीन ितEया मळ वापरासाठी Dकवा शWयतथवर इRट असलCया पयrयी वापरासाठी कर6याEया दRटीन जथ इRटतम खोलीपयYत गौणखिनजाच उ<खनन कर6यात आल असल तथ अस टाकाऊ खडक Dकवा वथावरण Dकवा उपयोगी नसलल पदाथ+ यानी गौणखिनजकाढलCया खाणUम=य पनभ+रण कर6यात यईल, आिण जथ पनभ+रण करण शWय नसल तथ, टाकाऊ पदाथrEया यो�य >कार पाय`या कxन व वनBपतUची लागवड कxन अZयथा, ितच सपाटीकरण कर6यात यईल.


52. जिमनीच वर भराव टाकण व ती पव4वत करण:-(1) पव{Sण व खाणकामामळ Nया जिमनीवर पिरणाम झाला असल, <या जमीनीच ट��याट��यान पनभ+रण कर6याच, ितEयावर भराव टाक6याच व ती पव+वत कर6याच काम ><यक पव{Sण लायसनधारक आिण खाणपiाधारक हाती घईल आिण अशी काम पण+ हो6याप वk आिण पव{Sण Dकवा खाणकाम सोडन द6याप वk ह काम प ण+ कर6यात यईल.(2) जथ छोटया खाणी मोठया >माणावर आहत आिण <याच गटान उ<खनन कर6यात यत असल तथ, गौणखिनजाEया खाणीसबधातील तरतदी, प=दतशीर व शाBcीय प=दतीन कर6यात यतील. गौणखिनज खाणUEया सपण+ गटाम=य खाणकाम सोडन िदलCया Scात, उ<खनन कलCया Scाच पनभ+रण व <यावर भराव टाक6याचा काय+zम व त Sc पव+वत कर6याच काम एकिcतपण ट��याट��यान कल पािहज. >ादिशक पयrवरणीय िनधrरण (REA) आिण >ादिशक पयrवरणीय tयवBथापन योजना (REMP) या सकCपननसार पiदार Dकवा <याEया गटान पयrवरणिवषयक माZयता िमळिवली पािहज.

53. हवच दषण होऊ नय यासाठी sयावयाची खबरदारी:-गौणखिनजाच पव{Sण, खाणकाम Dकवा <यावरील >िzयच काम व <याEयाशी सबिधत काम करत असताना बाहर टाकली जाणारी

धळ, धर Dकवा धरक इ<यादUमळ होणार हवच >दषण, <या <यावळी अमलात असलCया पयrवरणिवषयक काय�ाम=य िविनQदRट कलCया अनgय मयrदEया िनयcणात व <या मयrदEया आत ठव6यात यईल.

54. साडपा0याची िव_हवाट:-गौणखिनज खाण, कारखाना Dकवा <यावर >िzया कर6याचा कारखाना यथन भजल Bcोताम=य Dकवा वापरात य6याजो�या जिमनUEया

प Rठभागावर सोडलCया साडपा6याची िवCहवाट लावताना, ><यक प व{Sण लायसनधारक व पiाधारक हा, <यात िवषारी Dकवा आSपाह+ पदाथ+ राहणार नाहीत Dकवा कमीत कमी राहतील यासाठी शWय अशी सव+ खबरदारी घईल. या सबधात िविहत कलCया >माणाकाशी ह साडपाणी अनxप असल आिण त जवळपास वनजमीन असCयास, तथ ह साडपाणी वाहत जाऊ िदल जाणार नाही.

55. 5वनी दषण होऊ नय यासाठी sयावयाची खबरदारी:-><यक पव{Sण लायसनधारकाकडन Dकवा पiदाराकडन गौणखिनजाच पव{Sण, खाणकाम Dकवा <यावर >िzया करत असताना,

<यातन िनमrण होणार =विन >दषण ह अनgय मयrदEया आत राहील यासाठी <याEया उगमBथानी त कमी कर6यात यईल Dकवा <यावर िनयcण ठव6यात यईल.

56. अनtय मयSदा व माणक:- वरील िनयम 53, 54 आिण 55 म=य उCलख कलली सव+ >दषक, िवषारी पदाथ+ व =वनी याची अनgय मयrदा व >माणक ही, सबिधत >ािधकरणाकडन >Bतत सिवधीम=य वळोवळी कलCया तरतदUZवय अिधसिचत कर6यात यतील.

57. वन>पतoच पन:>थापन:-><यक पव{Sण लायसनधारक Dकवा खाणपiाधारक हा,-

(एक) पव{Sण लायसन Dकवा खाणपiयाखालील Scात व लगतEया भागात असणा या वनBपतUची कमीत कमी हानी होईल अशा>कार पव{Sण Dकवा यथाoBथती खाणकाम करील.(दोन) कोणतही पव{Sण Dकवा खाणकामामळ जवढी झाड नRट झाली असतील <याEया दपटीपSा कमी नसतील इतकी झाड, <याच Scात Dकवा सबिधत >ािधकरण, पयrवरण Dकवा वन मcालयाच >ादिशक कायrलय Dकवा >ािधकत अिधका`यान िनवडलCया इतर कोण<याही Scात लाव6यासाठी ताबडतोब उपाययोजना करील.(तीन) लायसन आिण खाणपiा चाल असपयYत या झाडाची िनगा राखल, <यानतर ती झाड वनखा<याला Dकवा राNय शासनान नामिनद{िशत कलCया इतर कोण<याही >ािधकरणाकड सपद+ करील. (चार) पव{Sण Dकवा खाणकाम यामळ नRट झालCया वनBपतUच शWय असल िततWया >माणात पन:Bथापन करील.


करण चार

गौणखिनजासाठी खाण परवाना दण

58. िज_हा>तरीय सिमती:-िजCहा खाणकाम योजना तयार कर6यासाठी ><यक िजCbात िजCहािधकारी याEया अ=यSतखाली एक सिमती असल व ती

अCप मदतीच गौण खिनज परवान ह िजCहा खिनज योजननसार द6यात यत असCयाची खातरजमा करील. िजCहाBतरीय सिमतीत खालील सदBयाचा समावश असल :-(एक) िजCहािधकारी - अ=यS;(दोन) महाराRf >दषण िनयcण मडळाचा िजCहाBतरीय अिधकारी - सदBय;(तीन) उपवनसरSक - सदBय;(चार) भजल सव{Sण आिण िवकास यcणचा िजCहाBतरीय अिधकारी - सदBय;(पाच) िजCहा खिनकम+ अिधकारी - सदBय-सिचव.


59. गौणखिनजासाठी अ_प मदतीच परवान दण: -(1) पव+गामी िनयमाम=य काहीही अतभ +त असल तरी, सSम अिधका`याला, <याEयाकड कलCया अजrवxन, शासनान वळोवळी िविनQदRट कलCया दरान गणना कलCया Bवािम<वधनाच, आिण अशा उ<खननासाठी आकारणी यो�य असलCया अशा दराच व फी च आगाऊ >दान कCयावर, कोण<याही एका परवाZयात नमद कलCया >माणापSा अिधक नसल अशा कोण<याही गौण खिनजाच <याEया अिधकािरतEया ह�ीत असलCया कोण<याही िविनQदRट जिमनीमधन उ<खनन कर6यासाठी Dकवा त काढन न6यासाठी कोण<याही tयWतीला खाण परवाना दता यईल :

परत,कोण<याही िविनQदRट गौणखिनजाEया बाबतीत सचालकाची पव+माZयता घतCयािशवाय कोणताही परवाना द6यात यणार नाही. (2) सSम अिधकारी, िविशRट कालावधीसाठी व िविशRट पिरमाणासाठी परवाना दईल. (3) सSम अिधका`याला लखी कारण नमद क�न असा परवाना द6यास नकार दता यईल.

60. जलसपदा िवभाग, साव4जिनक बाधकाम िवभाग, याYयाअिधकारातील जिमनoवर, महसल अिधकाvयानी खाण परवान दण:-महसल िवभागाtयितिरWत इतर िवभागाEया Mहणज जलसपदा िवभाग, साव+जिनक बाधकाम िवभाग याEया अिधकारात असलCया

जिमनUबाबत, जलसपदा िवभाग आिण साव+जिनक बाधकाम िवभागातील सबिधत काय+कारी अिभय<यान आिण वन िवभागाEया िवभागीय वन अिधका`यान ना-हरकत >माणपc िदCयानतरच अशा जिमनUवरील खाण परवान सSम अिधका`याकडन द6यात यतील.

61. खाणपरवा^यासाठी अज4:-(1) खाणपरवाZयासाठी सSम अिधका`याकड नमना-त म=य अज+ कर6यात यईल आिण <याम=य खालील तपशील अतभ +त असल -

(क) अज+दाराच नाव, प�ा, tयवसाय, राRfीय<व.(ख) Nया गौणखिनजासाठी परवाZयाची आवwयकता आह, <याच नाव व >माण.(ग) Nया जिमनीतन गौणखिनजाच उ<खनन करावयाच आह <या जिमनीच Bथान, भमापन zमाक यासारख वण+न.

(2) अज+दारान Nया जिमनीतन खिनजाच उ<खनन कर6याच >Bतािवत कल आह, <या जिमनीEया सबधात अिधकाराEया न�दी असलCया >Bतत उता`याEया >मािणत कलCया स<य>ती खाणपरवाZयासाठीEया ><यक अजrसोबत जोड6यात यतील.(3) जथ जमीन खाजगी मालकीची असल, तथ जिमनीEया भोगवटादाराच समतीपc अजrसोबत जोड6यात यईल.(4) अशा ><यक अजrवर दहा xपयाचा Zयायालय फी मnाक लाव6यात यईल.

62. अज4 िeया श_क:अजrसोबत पढील>माण >िzया शCक भर6यात यईल:-(एक) 500 Xास आिण <यापSा कमी >माणासाठी परवाना – पाचश xपय

(दोन)501 Xास त 2000 Xास इतWया >माणासाठी परवाना – दोन हजार xपय

(तीन) 2001 Xास त 25000 Xास इतWया >माणासाठी परवाना – पाच हजार xपय

Nया परवाZयासाठी अज+ कला असल, तो परवाना द6यास नकार िदला असल, तर शCक परत कल जाणार नाही.

63. अजSची पोच:-खाण परवाZयासाठी कलCया अजrची पोच, अज+ िमळाCयापासन तीन िदवसाEया आत, नमना-थ म=य द6यात यईल आिण अशा

अजrची न�द नमना-द मधील न�दवहीत ठव6यात यईल.

64. खाण परवा^याची नVदवही:-सSम अिधकारी खाण परवाZयाची न�दवही ठवील आिण गौणखिनजाEया ><यक >कारासाठी Bवतc न�दवही ठव6यात यईल.

65. खाण परवा^यासाठीचा अज4 िनकाली काढण:-(एक) सSम अिधकारी अज+ >ा�त झाCयावर, आवwयक <या कागदपcाची पडताळणी कCयानतर असा अज+ िमळाCयापासन 30 िदवसाEया कालावधीत, <याला यो�य वाटल <या>माण परवाना दईल Dकवा <यास नकार दईल.


अज+दारान अशा परवाZयासाठी Bवािम<वधन व इतर आकारणी यो�य भाड, कर याEया रकमचा पण+ भरणा आगाऊ कCयाखरीज आिण तसच सSम अिधका`यान <याला आवwयक तो परवाना िदCयाखरीज तो कोण<याही पिरoBथतीत कामास सxवात करणार नाही. (दोन) यापवkEया >करणाम=य Nया ScाEया सबधातील कागदपcाची नकतीच पडताळणी कर6यात आलली असल <याच Scातील खाण परवाZयासाठी अज+ कला असल तर, सSम अिधका`याला, कोणतीही नवीन चौकशी न करता अजrवर िवचार कर6याच आिण याबाबतीतील इतर बाबUचा िवचार कCयानतर अज+ मजर कर6याच Dकवा नाकार6याच Bवात�य असल.

66.Dया शत8वर खाण परवाना द0यात यईल Kया शत8:-(1) िनयम 59 व 60 अZवय द6यात आलCया ><यक खाण परवाZयात अशी शत+ असल की, कोण<याही वळी ख�याची प Rठभागापासनची खोली सहा मीटरपSा अिधक असणार नाही.

(2) िनयम 59 व 60 अZवय द6यात आलCया कोण<याही खाण परवाZयात, परवाना दणा`या सSम अिधका`याला पढील बाबUEया सबधात आवwयकता वाटल अशा इतर शत�चा अतभrव करता यईल:

(क) भाड व Bवािम<वधनाEया रकमची मयrदा आिण त भर6याची प=दत व िठकाण. (ख) परवाZयात समािवRट असलCया जिमनीEया नकसानीब\लची नकसान भरपाई

(ग) वSतोड

(घ) कोण<याही >ािधकरणान िविनQदRट कलCया कोण<याही ScाEया प Rठभागावरील कामास िनबYध.(ड) कोण<याही राखीव Scात>वश करण व काम करण.(च) अपघाताची मािहती दण.(छ) cयBथ पSकाराEया दाtयाकरता शासनाकड करावयाची Sितपतk.(ज) Nया कालावधीत गौणखिनजाच उ<खनन कर6यात यईल व त काढन न6यात यईल तो कालावधी.(झ) परवाना सपRटात आCयावर Dकवा र\ झाCयावर उरलCया मालम�च समपहरण.

(3) Nयासाठी परवाना िदलला असल त खिनज वगळता इतर कोण<याही खिनजाच सSम अिधका याकडन यो�य ती मजरी िमळाCयािशवाय उ<खनन करता यणार नाही Dकवा त काढन नता यणार नाही.(4) Nयासाठी परवाना द6यात आला असल, <या tयितिरWत कोणतही गौणखिनज Dकवा मyय खिनज खाणकाम करताना आढळन आCयास, ही बाब आढळन आCयानतर एका आठवडयाEया कालावधीत सSम अिधका याला कळव6यात यईल.(5) परवानाधारक, परवाना Scातन उ<खनन कलल गौणखिनज, काढन नलCया गौणखिनजाच >माण,िवzी >माणक, कामासाठी नमलCया कामगाराची व <याना िदलCया पगाराची न�दवही, या >योजनासाठी आकारणीयो�य असलल Bवािम<वधन व इतर आकारयाच सपण+ अचक लख ठवील.(6) परवानाधारकान सव+ अपघाताची मािहती सSम अिधकारी आिण Nया िजCहयात त Sc असल, <या िजCहयाच िजCहादडािधकारी व िजCहा पोलीस अधीSक याना ता<काळ िदली पािहज.(7) परवाZयाची मदत सपCयानतर परवाना Scात पडन रािहलCया खाणीतील खिनज मालावर व इतर मालम�वर परवानाधारकाचा कोणताही हWक असणार नाही.(8) िवभागीय वन अिधका`यान Dकवा <याबाबतीत <यान >ािधकत कलCया अशा अिधका`यान िनowचत कलली नकसानभरपाईची रWकम भरCयािशवाय Dकवा <याEया प व+माZयतिशवाय, परवानाधारक कोणतही झाड तोडणार नाही Dकवा <याला इजा पोचवणार नाही.(9) परवानाधारक कोणतही साव+जिनक रBत, साव+जिनक इमारती Dकवा मदीर, न�ा, नाल, जलाशय, दफनभमी, रCवमाग+ इ<यादUपासन पZनास मीटस+Eया अतराEया आत खाणकाम करणार नाही आिण कोण<याही साव+जिनक Dकवा खाजगी मालम�ला हानी पोचवणार नाही.(10) परवानाधारक हा भिवgान आिण खिनकम+ सचालक यानी >ािधकत कलCया कोण<याही अिधका`याला आिण खाणीची जमीन NयाEया अिधकार Scात यत <या Bथािनक महसल Dकवा वन >ािधका`याला परवाZयाखालील खाणScात Dकवा <यालगत >वश कर6यास आिण कोण<याहीवळी खाणकामाची तपासणी कर6यास आिण वरील शत+ (5) अनसार परवानाधारकान ठवलCया लखा पBतकातील लyयाची तपासणी कर6यास आिण माल पाठिवण, िवzी इ<यादUEया तपिशलाची पडताळणी कर6यास परवानगी दईल.(11) परवाना िदलCया मयrदपSा अिधक >माणात कोणताही माल काढन नCयाच आढळन आCयास, तो माल सरकारजमा कर6यात यईल आिण महाराRf जमीन महसल सिहता, 1966 आिण खाण व खिनज (िविनयमन व िवकास) अिधिनयम, 1957 याखालील तरतदUनसार परवानाधारक िशSस पाc असल.(12) या शत�चा भग कCयाच िदसन आCयास, परवाना र\ कर6यात यईल आिण <या िठकाणी पडन रािहलला खिनजमाल सरकारजमा कर6यात यईल.


(13) परवाZयात मजर कललाखिनज माल काढन सपCयावर, परवानाधारकपरवाना सSम अिधका`याला परत करील आिण काढन घ6यात आलCया खिनज मालाच >माण, वाहतकीच व Nयाना हा माल िवक6यात आला <या पSकाराच नाव आिण <यासाठी िमळालली Dकमत याच तपशील दश+िवणार सपण+ िववरणपc सSम अिधका`याला सादर करील आिण सSम अिधका`यान छाननी कर6यासाठी मागणी कCयानसार कोणतही तपशील, पBतक इ<यादी <याEयाकड सादर करील.(14) परवानाधारक हा, परवाZयात मजरी िदलCया Scाबाहर वाहतकीEया कोण<याही साधनान पाठव6यात यणा या ><यक खिनजासोबत वाहतक पास नमना-ण म=य दईल व तो पास या िनयमात िविहत कर6यात आलCया तरतदीनसार असल.(15) ><यक परवानाधारक पढील मिहZयाEया 10 तारखEया आत खाणीEया िठकाणाहन काढ6यात आलCया मालाच >माण, परवानाधारकाच नाव, खाणीEया िठकाणावरील िवzी Dकमत याच मािसक िववरणपc नमना-ड म=य सबिधत महसल >ािधकारी Dकवा खाणकाम अिधकारी याEयाकड सादर करील.

67. सव4साधारण शत8:-(1) खाणकाम सx कर6यापवk आवwयक तीसव+ सािविधक परवानगी घ6यात यईल.(2) खाणकाम कवळ िदवसा कर6यात यईल.(3) कोण<याही पलाEया आिण/Dकवा बधा`याEया सरSा Scात कोणतही खाणकाम कर6यात यणार नाही.(4) परात�वशाBcाEया द Rटीन मह�वाEया नसQगक Dकवा मानविनQमत िठकाणाEयासािन=यात खाणकाम कर6यात यणार नाही.(5) >कCपासाठी पा6याची जxरी असCयास खाणपiाधारक आवwयक <या >माणात पाणी काढ6यासाठी (भपRठावरील पाणी Dकवा भजल)सSम >ािधकरणाची आवwयक ती पव+परवानगी घईल.(6) जर काही साडपाणी असल तर, पयrवरण व वन मcालय Dकवा कm nीय >दषण िनयcण मडळ यानी िविहत कलCया मानकानसार यो�य >कार साठिव6यात यईल व <यावर यो�य ती >िzया कर6यात यईल. (7) कोण<याही वZयजीवनाच उCलघन कर6यात यणार नाही.(8) कोणतही खिनज साड नय Dकवा <याची धळ उड नय यासाठी, fक Dकवा fWटस+ ताडपcीन Dकवा यो�य अशा इतर साधनान झाकन खिनज मालाची वाहतक कली जाईल.(9) कm nीय >दषण िनयcण मडळान िविहत कलCया मयrदत =वनी >दषण िनयिcत राह6यासाठी उपाययोजना कर6यात यतील.


करण पाच

जाहीर िललावाwार सवलत दण

68. जाहीर िललावाwार गौणखिनजाचा िविनयोग:- (1) पव+गामी तरतदीम=य काहीही अतभ +त असल तरी, िनयम 65 म=य िविनदkRट कर6यात आलCया अशा शतkला अधीन राहन एका वषrपSा अिधक नाही अशा कोण<याही कालावधीत नदी, नाला Dकवा खाडी याच सीमािकत कललभाग आिण गौण खिजनाच साठ, िढगार याचा जाहीर िललावाdार बाधकामासारyया आनषिगक कामाकिरता िविनयोग करण Dकवा <याची िवzी करण ह सSम अिधका`यासाठी कायदशीर असल.(2) वरील पोटिनयम (1) म=य तरतद कCया>माण िललावाEया अटUम=य, सSम अिधका`याला शासनाEया प व+ माZयतन भर घालता यईल Dकवा <यात सधारण करता यईल.

69. नदीपा]ातील खोदकाम:-(क) नदीपाcात वाळउपशासाठी खोदकामपi असतील तर, नदीपाcाच िविशRटपi िनowचत करावत आिण <या पiयानसार खोदकाम परवान Dकवा पiा मजर कर6यात यावा. जणकxन आवwयक <या सरSािवषयक उपाययोजना यो�य >कार कCया जातील आिण सबिधत िनयामक >ािधकरणाना <याच >भावीपण सिनcण करता यईल.(ख) खोदकामाची खोली तीन मीटस+ Dकवा पा6याची पातळी, यापकी ज कमी असल तथपयYत िनबYिधत राहील.(ग)कोण<याही पलाEया आिण/Dकवा बधा`याEया जवळ खाणकाम करत असताना, सरचना<मक मापदड, िठकाणिनहाय घटक, >वाहाचा वग इ<यादी बाबी लSात घऊन ><यक बाबतीत उिचत सरSा Sc तयार कर6यात याव आिण अशा >कार तयार कलCया सरSा Scात कोणतही खोदकाम कल जाऊ नय.

70. नाला, नदी Jकवा खाडी पा]ातील वाळचा जाहीर िललावाwार िविनयोग :-िललाव, िविनयोग, इ<यादीEया अटी व शतk यासबधातील काय+प|ती शासनाकडन वळोवळी सचनाEयाdार िविनQदRट कर6यात

यईल.


करण सहा

गौणखिनजाचा साठा व िवeी

71. `यापाvयासाठी लायसन:-(1) कोणताही खाणपरवानाधारकDकवा खाणपiाधारक याEया tयितिरWत इतर कोणतीही tयWती सSम अिधका`याची मोहोर व सही असलCया tयापा`याEया लायसनखरीज राNयातील कोण<याही िठकाणी अनसची एक म=य नमद कलCया कोण<याही गौणखिनजाचा साठा, िवzी करणार नाही Dकवा त िवzीसाठी दणार नाही. (2) tयापा`याEया लायसनकिरता व <याEया नतनीकरणाकिरता अजrचा नमना व रीत:-

(क) tयापा`याEया लायसनकिरता व नतनीकरणाकिरता ><यक अज+, सSम अिधका`याकड नमना-ध म=य कर6यात यईल,(ख) अशा ><यक अजrसोबत पढील बाबी जोड6यात यतील: -

(एक) िवभागाEया जमा लखाशीषrत एक हजार xपय इतWया रकमचा भरणा कलल राNय शासनाEया कोषागाराच चलन,(दोन) िवzी भाडार आिण/अथवा कायrलयाच अचक Bथानदश+िवणारा Bथान िनwचयन नकाशा.

(ग) tयापारी लायसनच नतनीकरण कर6यासाठीचा ><यक अज+,लायसनची मदत सप6यापवk िकमान तीस िदवस अगोदर कर6यात यईल. अशा अजrसोबत xपय एक हजार इतकी अजrची फी द6यात यईल.

(3)लायसनचा नमना आिण तपशील:(क) tयापारी लायसन द6यासाठी Dकवा <याEया नतनीकरणासाठी अज+ िमळाCयानतर, सSम अिधका`याला <याला यो�य वाटल अशी चौकशी कCयानतर नमना-न म=य लायसन दईल Dकवा <याच नतनीकरण करील Dकवा लायसन द6यास Dकवा नतनीकरण कर6यास नकार दईल,(ख) पोटिनयम (1) अZवय िदलल ><यक लायसन, अिधिनयम व या िनयमाEया तरतदUZवय िविनQदRट कर6यात यईल अशा शतkEया व िनबYधाEया अिधन असल. (ग) पोटिनयम (1) अZवय िदलCया ><यक परवाZयाम=य, tयापा यान िवzी कर6यासाठी >ािधकत कलCया Dकवा िवzी कर6यासाठी �ावयाEया गौण खिनजाच व <याEया >काराच नाव आिण Nया िठकाणी गौणखिनज िवzीसाठी साठिवल आह <या िठकाणाचा तपशील दश+िवलला असल.(घ) उ<खनन कलला खिनज माल, मग तो - वापरासाठी असो Dकवा टाकाऊ असो - <याचा राखीव, सरिSत Dकवा िनowचत कलCया वन जिमनीEया लगत कोणतीही असCयास, साठा Dकवा ढीग कला जाणार नाही Dकवा तो साठवन ठवला जाणार नाही.

72. लायसन दण Jकवा लायसन द0यास नकार:-िनयम 71 (3) (क) अZवय tयापा`याला लायसन दताना Dकवा त द6यास नकार दताना सSम अिधकारी खालील बाबी लSात घईल:-

(क) कोण<याही सहकारी सBथची मालकी असलCया गौणखिनजाच िवzी भाडार,(ख) <या Scात गौणखिनज िवकणा`या लायसनधारक tयापा`याची सyया,(ग) िवzीसाठी आवwयक असलCया >कारातील गौणखिनजाची उपलpधता,(घ) गौणखिनजासाठी सव+साधारण मागणी.

73. लायसन दhशत करण:-><यक tयापारी िनयम 71 अZवय <याला िदलल लायसन जनतसाठी खCया असलCया जागत िदसल अशा िठकाणी लावील.

74. तपासणीसाठी उKपादन व िवeीचा अिभलख ठवण:-tयापारी हा, <यान खरदी व िवzी कलCया ><यक गौण खिनजाचा सव+ अिभलख, खरदीचा Bcोत व >माण आिण Nयाना त िवकल

असल <या tयWतUच तपशील दश+वन नमना-प म=य आिण स�ह न�दवही नमना-फ म=य आिण सSम अिधका`याकडन िविनQदRट कर6यात यतील अस सव+ अिभलख, कोणतही असCयास, ठवील आिण अस अिभलख, सSम अिधकारी, िजCहा खिनकम+ अिधकारी Dकवा सSम >ािधका`याकडन याबाबतीत >ािधकत कर6 यात यईल असा इतर कोणताही अिधकारी याEया तपासणीसाठी खल असतील.

tयापारी, कवळ पiधारकाकडन Dकवा परवानाधारकाकडन खिनजमालाची खरदी करील व खिनजमालाचा परवठा कर6यासाठी <याEयाकडन वाहतक पास घईल आिण तो पास जवळ ठवील, तसच सSम अिधका`यान <याची मागणी कCयावर तो पास सादर करील तो, अशा tयवहाराची एक न�दवही दखील ठवील.


75. `यापाvयान लखा िववरणप] सादर करण:-><यक tयापारी हा, <यान मिहनाभरात कलCया एकण खरदी व िवzीच नमना-ब मधील लखा िववरणपc ><यक मिहना सपCयापासन

सात िदवसाEया आत सSम अिधका`याकड सादर करील.

76. लायसन रy करण:-एखा�ा tयापा यान, लायसनमधील कोण<याही शत�च Dकवा यासबधातील अिधिनयम, िनयम Dकवा आदश यामधील कोण<याही

तरतदUच पालन कर6यात कसर कली असल तर, सSम अिधका`याला, या िनयमाZवय िदलल लायसन लखी आदशाdार र\ करता यईल.

77. लायसनचा कालावधी:-tयापा`याEया लायसनचा कालावधी एका कलmडर वषrसाठी वध असल आिण ><यक वषrEया 31 िडसmबर रोजी <याची मदत सपल.

78. गौणखिनजाची वाहतक कर0यासाठी वाहतक पास:-><यक tयापारी व उ<पादक,माल वाहतक कर6यासाठीEया वाहनासोबत, नमना-भ मधील बारकोड असलला व सSम अिधका`यान

यथायो�य >मािणत कलला वाहतक पास ठवील. वाहतक पास दोन >तUत असल. वाहतक पासाची दसरी >त, उ<पादकानी Dकवा tयापा`यानी Bवत:कड ठवावी. गौणखिनज उतxन घतCयानतर वाहतक पासाची मळ >त खरदीदाराला �ावी. वाहतक पास सोबत नसCयास,<या वाहनातन आणलल गौणखिनज बकायदशीर आिण अनिधकत समजल जाईल. सSम अिधकारी, पोलीस अथवा या कामासाठी सSम अिधका`यान >ािधकत कलली कोणतीही tयWती असा fक मालासिहत ज�त करील. अशा >कार ज�त कलल वाहन मालाची Dकमत, Bवािम<वधन व <यावर लादलCया कराची व दडाची रWकम िदCयानतरच सोडन िदल जाईल. अशा>कार लादलला दड हा, ज�त कलCया खिनजाEया बाजारमCयाEया तीनपटीपSा जाBत असणार नाही व <या ज�त कलCया मालाEया बाजारमCयापSा कमीही असणार नाही.

करण सात

अपराध, शा>ती आिण खटला79. अनिधकत काम:-

(1) कोणतीही tयWती कायदशीर >ािधकारपcािशवाय अथवा सSम अिधका`यान या िनयमाEया तरतदीअतग+त परवानगी िदCयािशवाय कोण<याही Scात कोणतही खाणकाम अथवा कोणतही खिनज गोळा कर6याच काम करणार नाही.(2) पiदार अथवा परवानाधारक कोण<याही Scात या िनयमाEया अतग+त खाणपiयाEया अटी व शतkनसार अथवा परवाZयानसार असलCया व <याखालील कामाखरीज खाणकामािशवाय अZय कोणतही काम करणार नाही.(3) पiदारान अथवा परवानाधारकान पोटिनयम 2 च उCलघन कCयाच सSम अिधका`यास आढळन आCयास, सSम अिधकारी <याला आपल Mहणण माड6याची वाजवी सधी दऊन भरपाईिशवाय खाणपiा अथवा परवाना र\ कर6याच आदश दऊ शकल.(4) या िनयमाEया तरतदUच जो कोणी उCलघन करील तो, अिधिनयमानसार असलCया िशSस दखील पाc असल:

परत, या िनयमातील कोण<याही गोRटीमळ, महाराRf जमीन महसल सिहता, 1966 आिण <याखालील िनयम याना कोणतीहीबाधा पोहचणार नाही.

80. वश कर0याचा आिण तपासणीचा अिधकार:-(1)एखा�ा खाणीEया ><यS अथवा कामाची oBथती अथवा सोडन िदलCया खाणीEया कामाची oBथती सिनowचत कर6याEया कामासाठी अथवा या िनयमाशी सबिधत अZय कोण<याही >योजनाथ+ राNयBतरीय दSता पथक, सSम अिधकारी, िनयcक >ािधकारी, खिनकम+ अिधकारी आिण सSम व िनयcक अिधकारी अथवा राNय शासनयासदभrत सव+साधारण वा िवशष आदशाdार >ािधकत करील असा अZय कोणताही अिधकारी :

(क) कोण<याही खाणीत >वश करील आिण ितची तपासणी करील,(ख) अशा खाणीम=य सव{Sण करील आिण मोजमाप घईल,(ग) खाणीत असलCया खिनज सा�ाच वजन करील तो मोजन दईल अथवा <याची मोजमाप घईल.(घ) कोण<याही खाणीवर िनयcण असलCया अथवा ितEयाशी सबिधत असलCया कोण<याही tयWतीEया ताpयातील Dकवा अिधकारातील कोणताही दBतऐवज, पBतक, न�दवही वा अिभलख आिण <याची जागा, <यावरील ओळखखणा याची तपासणी करील आिण तो दBतऐवज, पBतक, न�दवही वा अिभलख यातन उतार काढन घईल Dकवा <याEया >ती काढन घईल ;(ड) खड (क) म=य िनQदRट कCया>माण असा कोणताही दBतऐवज, पBतक, न�दवही सादर कर6याचा आदश दईल; आिण


(च) कोण<याही खाणीवर िनयcण असलCया अथवा ितEयाशी सबिधत असलCया कोण<याही tयWतीची तपासणी करील;(2) यात याअगोदर काहीही अतभ +त असल तरी, उप वन सरSक या दजrपSा कमी दजrचा नसल असा वन अिधकारी, वन अिधिनयम, िनयम, भारत सरकारची माग+दश+क त<व व Zयायालयाच आदश याचा भग झालला नाही ह पाह6याEया द Rटीन, वनाच सरSण व सवध+न कर6याEया >याजनाथ+ आिण वन (सरSण) अिधिनयम, 1980, वZयजीव (>ितबध) अिधिनयम, 1972 याEया तरतदUची अमलबजावणी Dकवा उCलघन याबाबत खाणकामाEया Scाच प व+सचनिशवाय िनरीSण करील.

81.िववि<त रकमाची, जमीन महसलाYया थकबाकी माण वसली करण:-या िनयमाZवय आिण खाणपiा, परवाना Dकवा सSम अिधका`यान िदलCया >माणपcावरील िललाव याEया अटी व शत�नसार Dकवा

<यान िविनQदRट कCया>माण शासनाला दय असणार कोणतही भाड, Bवािम<वधन, कर, फी अथवा अZय कोणतीही रWकम ही जमीन महसलाEया थकबाकीEया वसलीEया रीतीनच वसल कर6यात यईल.

करण आठ

82.अपील:-(1) सSम >ािधका याEया,

(क) खाणपiा द6यास नकार िदCयाबाबतEया;(ख) पiा र\ अथवा समा�त कCयाबाबतEया;(ग) खाण परवाना नाकार6याबाबतEया;(घ) वाळ घाट िललावाबाबतEया; Dकवा

(ङ) tयापारी लायसनबाबतEया, आदशान tयिथत झालCया कोण<याही tयWतीस अशा आदशाEया िदनाकापासन साठ िदवसाEया कालावधीEया आत पढील

अिधका`याकड अपील करता यईल :-(एक) उप-िवभागीय अिधका`यान िदलCया आदशाEया बाबतीत िजCहािधकारी Dकवा अपर िजCहािधकारी याEयाकड;(दोन) िजCहािधका`यान िदलCया आदशाEया बाबतीत िवभागीय आयWताकड.

(2) िवभागीय आयWतान िदलCया आदशाEया बाबतीत शासन अथवा शासनान याबाबतीत िनयWत कलला कोणताही अिधकारी,अपील >ािधकारी असल.(3) शासनान अिपलावर िदलला आदश अितम असल.

83.अिपलाचा नमना व फी:-(1) िनयम 82 अZवय करावयाच अपील, <याबाबतEया कारणासह नमना-म म=य दोन >तUत कराव.(2) अिपलासोबत एक हजार xपय एवढी Zयायालय फी भरावी.


करण नऊ

पनरी<ण व पनhवलोकन

84. अिभलख आिण काय4वाहीची कागदप] मागिवण व Kयाची तपासणी करण यासबधीचा राDय शासनाचा अिधकार:-शासनास कोण<याही सSम >ािधका`यान अथवा अZय कोण<याही सबिधत अिधका`यान कलCया कोण<याही चौकशीसबधात Dकवा

काय+वाहीसबधात <या अिधका`यान िदलCया कोण<याही िनण+याEया वधतबाबत अथवा औिच<याबाबत Dकवा <याEया काय+वाहीEया िनयिमततबाबत शासनाची खाcी कxन घ6याEया >योजनाथ+, अशा चौकशीचा Dकवा काय+वाहीचा अिभलख मागिवता यईल आिण <याची तपासणी करता यईल :

परत, शासन, खाजगी tयWतUमधील कोण<याही अिधका`याEया >wनास बाधक ठरणा`या आदशाबाबत, <या पSकाराला Dकवा पSकाराना आपल Mहणण माड6याची वाजवी सधी िदCयाखरीज <या आदशाच पनरीSण करणार नाही Dकवा तो िफरवणार नाही.

(1) शासनास Dकवा सSम अिधका`यास, एक तर Bवत: होऊन Dकवा कोण<याही िहतसबिधत पSकराEया अजrवxन, <यान अथवा <याEया प व+पदािधका`यान िदलCया कोण<याही आदशाच आिण <यासदभrतील आदशाच <यास यो�य वाटल अशा>कार पनरीSण करता यईल :परत,

(एक) पSकाराना आपल Mहणण माड6याची वाजवी सधी िदCयाखरीज कोण<याही आदशाच पनरीSण कल जाणार नाही;(दोन) Nया आदशावर अपील दाखल कर6यात आल असल <या आदशाच, अिपलावरील िनण+य होईपयYत, पनQवलोकन कर6यात यणार नाही,

(2) पढील कारणाtयितिरWत अZय बाबतीत आदशाच पनQवलोकन कर6यात यणार नाही :-(एक) नवीन व मह<वाची बाब अथवा परावा सापडण;(दोन) अिभलख पाहता िदसन आलली कोणतीही चक वा दोष;(तीन) अZय कोणतही परस कारण.

(3) अिपलाशी सबिधत असलCया आदशाच कोण<याही बाबतीत सSम अिधका`याकडन Dकवा सबिधत कोण<याही अिधका`याकडन पनQवलोकन कल जाणार नाही.(4) पनQवलोकनाम=य िदलCया आदशाच कोण<याही कारणान पनQवलोकन कल जाणार नाही.

करण दहासकीण4

(85) शासनाचा अिधकार:-खाणiयातील कोण<याही अटी व अथवा शतkबाबतीत Dकवा खाणीशी सबिधत कोण<याही बाबतीत Dकवा पiयाम=य िविनQदRट

कलCया गौण खिनजाEया बाबतीत कोणताही िववाद Dकवा >wन उपoBथत झाCयास, राNय शासनाचा िनण+य अितम असल आिण तो पiदारावर बधनकारक असल:

परत, पiदाराना आपल Mहणण माड6याची वाजवी सधी िदCयाखरीज राNय शासन हा अिधकार वापरणार नाही.परत आणखी अस की, पiालखाम=य तशा आशयाची शत+ समािवRट कर6यात यईल.

(86) नतनीकरणासबधात ह िनयम लाग होण:-ह िनयम अमलात य6याप वk खाणपiा Dकवा, द6यात आलली गौणखिनजाEया अथवा खिनजाEया खाणीसाठीची सवलत याच, अशा

>ारभानतर नतनीकरण कर6यात आल तर, अशा >ारभानतर मजर कलCया, खाणपiयाEया नतनीकरणासबधात ह िनयम लाग होतील.

(87) िववि<त बाबतीत गौण खिनज सवलतीची िविधअzा{ता:-एखा�ा Scाकरीता खाणपiा या अगोदरच मजर कर6यात आला असनही, <या Scासाठी सSम अिधका`यान खाण परवाना मजर

कCयास त िनRपािदत होणार नाही आिण दस`या सSम अिधका`याकडन खाणकाम सx कx िदली जाणार नाहीत. जरी असा परवाना <याच सSम अिधका`यान िदला असला तरी तो अवध ठरल आिण <यानसार काम कर6यास मभा िदली जाणार नाही आिण अशा बाबतीत Nया सSम


अिधका`यान परवाना िदला असल <या अिधका`याकडन अज+दारास खाण परवाना फी परत कर6यात यईल. Nया Scासाठी खाण परवाना अगोदरच द6यात आला असल <या Scाबाबत द6यात आलCया कोण<याही खाण परवाZयाबाबत हीच तरतद लाग असल;

िजCbातील ><यक सSम अिधका`यान Dकवा अZय कोण<याही सबिधत अिधका`यान मजर कलCया कोण<याही खिनज सवलतीची अ�यावत व Bवयप ण+ मािहती <या िजCbातील इतर सव+ सSम अिधका`याना व सचालकाना दण ह <याEयावर बधनकारक असल अशा सव+ सSम अिधका`यानी अशी अ�यावत अचक मािहती ठवण आिण <याEया सबिधत अिधकािरतम=य कोणतीही खिनज सवलत द6यापवk या मािहतीचा सदभ+ ठवण ह दखील <याEयावर बधनकारक आह.

88) िनदश द0याचा राDय शासनाचा अिधकार:-या िनयमाEया पव+गामी तरतदUम=य काहीही अतभ+त असल तरी, खाणUम=य काम करणा`या कामगाराEया िहताEया द Rटीन तस करण

आवwयक आह अस राNय शासनाच मत असल तर, राNय शासनास आदशाdार असा िनदश दता यईल की, या िनयमाZवय खाणपiा Dकवा खाण परवाना मजर कर6याEया बाबतीत, अशा कामगाराचा समावश असलCया सहकारी कामगार सBथाना >ाधाZय िदल जाईल अथवा Nया Scासाठी कवळ अशा सBथानाच अस पi अथवा परवान मजर करता यतील अस कोणतही Sc राखन ठव6यात यईल.

89) िनरसन व `याव fी:-(1) पढील िनयम याdार िनरिसत कर6यात यत आहत:-

(क) गौण खिनज काय+ िविनयमन िनयम, 1954.(ख) मबई गौण खिनज उ<खनन िनयम, 1955.(ग) महाराRf गौण खिनज उ<खनन (िवदभ+ >दश) िनयम, 1966.

(2) अस िनरसन झाल असल तरी, पोटिनयम (1) dार िनरिसत कर6यात आलCया कोण<याही िनयमाZवय कलली Dकवा कर6याचअिभ>त असलली कोणतीही गोRट Dकवा कारवाई ही, या िनयमाEया तरतदUशी जथवर ती िवसगत नसल तथवर, या िनयमाEया त<सम तरतदUअनसार कलली असCयाच मानल जाईल.

महाराRfाच राNयपाल याEया आदशानसार व नावान,

Bवाधीन Sिcय, शासनाच अपर मyय सिचव.


नमना - क[िनयम 8 पहा]

(खाणकाम पव-.ण काय/चा वा1षक अहवाल)

• मह"वाच:यथोिचतरी.या तयार कलला मागील वष4चा अहवाल,सबिधत :ािधका;याकड 30 एि:ल रोजी ?कवा काम सोडन िदCयाDया

िदनाकापासन 30 िदवसाDया आत ?कवा पवGHण लायसनDया मदत समाKतीनतर तीन मिहLयाDया आत ?कवा प वGHण कायM पणM झाCयावर यापकी ज अगोदर घडल तQहा, पोहचण आवRयक आह.

:ित,सबिधत राSय शासन ?कवा अशा :कार :ािधकत करVयात आलली कोणतीही QयWती.

1) Sया गौण खिनजाDया पवGHण काय4स मजरी दVयात आली आह .या गौणखिनजाचा :कार :2) लायसनधारकाच नाव व पZा:3) पवGHण लायसनचा तपशील :-

(एक) िन[पादीत कCयाचा िदनाक

(दोन) कालावधी वषG------------पासन ------------पय\त. (तीन) लायसनDया अतगMत असलल H] -----------हWटर

(चार) पवGHण लायसन _माकासाठी राSय शासनान नमन िदलला _माक व िदनाक

_माक -------------तारीख-------------------------(4) पवGHण लायसन िदलCया H]ाच िठकाण

(एक) टोपोिशट _माक :(दोन) भकर सवGHण ?कवा खसरा सbया

(तीन) गाव -------------तालका/तहसील-------------िजCहा -----------राSय------(चार) टपाल काय4लय, पोलीस ठाण

(पाच) जवळच रCवdथानक-------------------अतर--------------(सहा) जवळच िवeामगह/डाकबगला.

(5) पवGHण लायसन िदलCया H]ाकिरता पय4यी िनयWत कलला खिनकमM अिभयता ?कवा भशाd]f जर कोणी असल तर .याचा तपशील:-(एक) नाव व पZा:(दोन) अहMता:(तीन) िनयWतीचा िदनाक:

(चार) िनयWतीचा दज4 : पणM वळ अधMवळ

(6) पवGHण काय4ची gdथती (लाग असलCया चौकटीत üअशी खण करा)चाल

प णM

सोडन िदल

(7) पवGHण काय4मhय समािव[ट असलल एकण भप [ठ H].(हWटर):


(8) वषMभरात पणM कलल प वGHणाच काम(अ) भशाd]ीय मापन: H] (हWटरमhय) :माण:(ब) खोदाई

(एक) खjयाची सbया(दोन) kीडच dवlप(तीन) खोली (मीटर) सरासरी

कमालिकमान

(क) खदक खोदण(एक) खदकाची सbया (अतरासह)(दोन) लाबी (मीटर) सरासरी:

कमाल:िकमान:

(ड) नमLयाची सbया व आकार :(ई) वmधन करण

(एक) वषMभरात पणM कलली वmधन/िछoाची सbया (कोडDया आकारासह):(दोन) चाल असलCया वmधन/िछoाची सbया:(तीन) एकण वाpषक वmधन (मीटर)

वmधन य]ाचा तपशील:कार : बनावट Hमता: वधनाची सbया

(फ) पिरHण कलCया नमLयाचा तपशील(एक) पिरHण कलCया नमLयाची सbया(दोन) पणM अहवाल

(बाजारातील आवRयकतनसार उपयWततच पिरHण)

िठकाण : dवाHरी :िदनाक : पणM नाव :

पदनाम :

िटप : आतापय\त हाती घतलCया पवGHण काय4च वणMन करणारा भशाd]ीय अहवाल कपया जोडावा व .यासोबत

साध,तड,घsा,दोष,कणआकार,पोत इ.यादी. असा सरचना.मक तपशील दशMिवणार आिण तसच (क) वmधन/िछo (ख) खj (ग) खदक (घ) नमनाgdथती इ.यादी dथान दशMिवणार तपशीलवार भशाd]ीय नकाश व खड जोडावत. या अहवालात, H]ाDया भशाd]ीय अuयासाDया पिरणामी आखVयात आलल अनमान आिण ?वधण िछoाचा गाभा, खjा, खदक, गौण खिनजाची उकल याचा आिण बाजाराDया आवRयकतनसार खिनजाचा दज4 व उपयWतता दशMवणा;या िनदान दोन :ितिनधीक नमLयाDया सप णM अहवाल याचा अतभ4व असल.


नमना – ख(िनयम 11 (1) पहा)

खाणभाडप89ाकिरता अज=l. 20 ?कमतीच कोटM फी dट wप

:ाKत :-----------------यथ (िठकाण )----------------यथ (िदनाक )(:ापक अिधका;याची ?कवा या :योजनाकिरता :ािधकत करVयात आलCया अिधका;याची आxाHर)

(पदनाम)िदनाक: / /2013

:ित,सHम अिधकारी (पदनाम)-----------------यथ (िठकाण)

महोदय,1) मी/आwही िवनती करतो की, महारा[y गौणखिनज उ.खनन (िवकास व िविनयमन) िनयम, 2013 अLवय मला/आwहाला

खाणभाडपzा मजर करावा.2) या अज4सोबत रWकम l................. (अHरी.................. ) एवढी रWकम कोषागार................ चलन _........................

िदनाक.............|ार फी wहणन भरVयात यत आह.3) (एक) अजMदाराच नाव व सपणM पZा :

(dथािनक तसच कायमdवlपी वाdतQयाचा पZा,द रhवनी _माक, फWस _माक व ई-मलचा पZा)

(दोन) अजMदाराची वगMवारी-खाजगी /वयgWतक/खाजगी कपनी/सावMजिनक कपनी/ भागीदारी सdथा ?कवा सघ.

(तीन) अजMदार,--(अ) dवत: असCयास .याच रा[yीय.व.....................(ब) खाजगी कपनी असCयास न}दणीच िठकाण, न}दणी _माक व िदनाक यासह कपनीDया सवM सदdयाच रा[yीय.व.

(क) सावMजिनक कपनी असCयास सचालकाच रा[yीय.व,िवधी|ार सdथापन कCयाDया िठकाणासह भारतीय नागिरका|ार

धारण कलCया भागभाडवलाची टWकवारी.

(ड) भागीदारी सdथा ?कवा सघ असCयास,भागीदारी सdथDया सवM भागीदाराच रा[yीय.व अथवा सघाDया सदdयाच रा[yीय.व:-

(चार) अजMदाराचा Qयवसाय ?कवा Qयवसायाच dवlप:-

(पाच) Sया गौण खिनजासाठी ?कवा खिनजासाठी अजMदाराला खाणकाम करावयाच आह त गौण खिनज ?कवा खिनज:-

(सहा) उ.खनन कलCया गौणखिनजाचा वापर Sया :योजनाकिरता करावयाचा आह त :योजन:-(खिनजाचा अितम वापरही िविनpद[ट करावा)


(सात) Sया कालावधीसाठी दगडखाण भाडप~�ाची आवRयकता आह तो कालावधी:-(आठ) Sया H]ासबधात दगडखाण भाडपzा मजर कला आह, .याचा तपशील:-

(अ) H] (हWटरमhय) :भमापन/खसारा/गट _माक.गाव (िपनकोडसह):िजCहा:

(ब) उपयोिजत H]ाच वणMन करणारा शWय असल तथवर Sयासाठी खाण भाडपzा आवRयक आह .या सबधातील जिमनीची gdथती, सीमा व H] अचकपण दशMिवणारा दोन :तीतील नकाशा ?कवा आराखडा (उपयोिजत H]ाDया परीघालगत असलला भमापन _माक) (उपयोिजत H]ाDया पिरघालगतच स.न.स�ादाखवाव):-

(नऊ)वधतचा _माक व िदनाक खिनजाच dवािम.वधन िनपटारा :माणप]-महसली थकबाकी ?कवा शपथब� मालमZा-राSयात कोठही कोणताही भाडपzा

धारण न कCयासबधातील शपथप]-(दहा) Sयाकिरता अजMदार ?कवा .याDयाशी सयWत िहतसबध असलली कोणतीही QयWती.----

(अ) खाणकामाअधीन पzा/पz/परवाना/परवान अगोदरच धारण कला आह/ कल आहत:-(ब) अगोदरच अजM कला आह/आहत परत आतापय\त मजर कल नाहीत/नाकारल आहत:-(क) या अज4िशवाय एकाच वळी अजM करीत आह/ करीत आहोत,-.या राSयशासनाDया अिधकारH]ातील खिनजिनहाय H]ाचा तपशील.

(अकरा) सयWत िहतसबधाच dवlप कोणतही असCयास:-

(बारा) अजMदाराचा िवZीयd]ोत (िवहीत कCया:माण पतदारी :माणप]/ब क हमी):-(क) प न(PAN)काड4ची :त :-(ख) टीन (TIN) काड4ची :त:-(ग) मागील वष4च :ाKतीकर िववरणप]:-

(तरा) उपयोिजत H]ाशी सबिधत अिधकाराDया अिभलखाDया सबिधत उता;याDया :मािणत स.य:ती.(चौदा)अजMदार जो तपशील सादर करVयासाठी इDछक असल तो अLय कोणताही तपशील :-मी/आwही याQदार अस घोषीत करतो की, वर िदलल तपशील बरोबर आहत आिण मी/आwही अचक नकाश व सरिHत ठवी

इ.यादीसह कोण.याही अLय तपिशलाची आपणाकडन जसजशी मागणी करVयात यईल तसतसा तो सादर करVयास तयार आह/आहोत.

िठकाण : आपला िवRवास

िदनाक : (अजMदाराची dवाHरी)

िटपणी- जर अज4वर अजMदाराDया :ािधकत अिभक.य4न dवाHरी कली असल तर, या अज4सोबत मख.यारनाwयाची :मािणत स.य:त जोडVयात यावी.


नमना -ग(िनयम 11 (3) पहा)

भाड प89ाच नतनीकरण कर@यासाठी अज=.

:ित,मा.िजCहािधकारी,................िजCहा.

महोदय,मी/आwही पढील िनयमाLवय मा�या/आमDया खाणकाम भाडप~�ाच नतनीकरण करVयासाठी िवनती करीत आह/ आहोत.

1. महारा[y गौणखिनज उ.खनन (िवकास व िविनयमन) िनयम, 2013.2. या अज4सोबत l.100/- (lपय शभर मा]) चलन _माक............

िदनाक / /20.... |ार जमा करीत आह.3. आवRयक त तपशील पढ िदल आहत:-

(एक) अजMदाराच नाव व सप णM पZा :-(ता.परता तसच कायमचा पZा,दरhवनी _माक,फWस _माक. व ई-मल प"यासह दVयात यावा).

(दोन) अजMदार खाजगी QयWती/खाजगी कपनी/सावMजिनक कपनी/सdथा ?कवा सघ आह काय (याDया प[ठथM दdतऐवजाची स.य :त

जोडावी).

(तीन) अजMदार:-क) एक QयWती असCयास .याच रा[yीय.व :-ख) खाजगी कपनी असल .याबाबतीत कपनीDया सवM सदdयाच रा[yीय.व व कपनीची न}दणी कCयाच

िठकाण आिण न}दणी _माक व िदनाक:

(ग) सावMजिनक कपनी असल .याबाबतीत सचालकाच रा[yीय.व िवधीसdथापनाDया िठकाणासह भारतीय नागरीका|ार धारण कलCया भाग भाडवलाची टWकवारी:-

घ) सdथा ?कवा सघ असल .याबाबतीत भागीदार सdथDया सवM भागीदाराच ?कवा सघाDया सवM सदdयाच रा[yीय.व

(चार ) अजMदाराचा Qयवसाय ?कवा Qयवसायाच dवlप:-

(पाच) खाणकामाDया थकबाकी :दानाDया वध िनपटारा :माणप]ाचा _माक व िदनाक:-(सहा) (क) Sया खाणप~�ाच नतनीकरण करVयास इDछक असाल .या खाणप~�ाDया H]ाचा तपशील:-

(ख) याअगोदर नतनीकरण मजर कल असCयास .याचा तपशील, असCयास :-


(सात) खाणप~�ाDया नतनीकरणासाठी Sया कालावधीची आवRयकता आह तो कालावधी:-

(आठ) सपणM भाडपzा धारण H]ासाठी ?कवा .याDया भागासाठी नतनीकरण करVयाचा अजM कला आह ?कवा कस,

(नऊ) भाडपzा धारण H]ाDया काही भागासाठी नतनीकरणाचा अजM कला असल .याबाबतीत:-

अ) Sया H]ाDया नतनीकरणासाठी अजM कला आह त H] (हWटरमhय)- (शWय असल तथवर, नमकपणान अजMदारान गणन करावयाच) ब) Sया H]ाकिरता नतनीकरणासाठी अजM कला आह .या H]ाच वणMन, ह वणMन H]ाच सीमाकन करVयासाठी परस असाव. व .यासोबत भमापन/खसरा _माक/गट _माक दशMवणा;या नतनीकरणाअधीन अजM कलCया जिमनीDया

नकाशाची दसरी :त (आधीच धारण कल आह परत नतनीकरणासाठी अजM कला नाही .याचा भमापन/_माक/ गट_माकही अचकपण दशMवावा.

(दहा) उ.खनन कलल गौण खिनज Sया :योजनासाठी वापरावयाच आह त :योजन (अितम वापरही िविनद�[ट करावा):

(अकरा) अजMदार जो अLय तपशील सादर करVयासाठी इDछक असल असा कोणताही अLय तपशील:-

मी/आwही यथ अस घोिषत करतो की, वर सादर कलला सपणM तपशील बरोबर आह आिण मी/आwही भाडप~�ाच नतनीकरण मजर करVयाप व� आपणास आवRयक असल .या:माण अचक नकाशासह कोणताही अLय तपशील सादर करVयास तयार आह/आहोत.

िठकाण :- आपला िवRवास,

िदनाक :- अजMदाराची dवाHरी व पदनाम.

टीप:- जर अज4वर अजMदाराDया :ािधकत अिभक.य4न dवाHरी कली असल तर, मख.यारनाwयाची साHािकत स.य :त जोडVयात यावी.


नमना - घ(िनयम 13 (4) पहा)

खाणप89ाEया अज/ची पोचपावती

अन_माक िदनाक

eी..........................................................याDयाकडन िदनाक ...........................रोजी…………………………..........या खिनजासाठी .................. गाव......................... िजCहा....................... हWटर जिमनीकरता खाणप~�ासाठी/खाणप~�ाDया नतनीकरणासाठी पढील जोडप]ासह अजM :ाKत झाला.

िठकाण :-:ापक अिधका;याची dवाHरी व पदनाम.

िदनाक :-


नमना- ङ(िनयम 14 (3) पहा)

खाणप89ाचा करारनामाहा करारनामा एकपHी कायMकारी अिधकार वापरणार महारा[yाच राSयपाल (Sयाना यापढ शासन अस सबोधVयात आल असन या

सfत सदभM िवरोधी नसल तर .याDया पदाच उZरािधकारी आिण अिभहdतािकती याचा समावश होईल अस समजVयात याव.)आिण

दस;यापHी

जQहा भाडपzा हा एका QयWतीचा असल)

(1) eी/eीमती................................QयWतीच नाव................................................(पZा व Qयवसाय) (Sयाना यापढ पzदार अस सबोधVयात आल असन या सfत सदभ4िवरोधी नसल तर .याच वारस, म.यप] Qयवdथापक, :शासक, :ितिनधी आिण परवनगी िदलल अिभहdतािकती याचा समोवश होईल अस समजVयात याव.) ?कवा(* जQहा पzदार एकापHा अिधक QयWती असतील)

(1) QयWतीच नाव.....................................पZा व Qयवसाय..........................

(2) QयWतीच नाव .....................................पZा व Qयवसाय..........................

(3) QयWतीच नाव .....................................पZा व Qयवसाय..........................

.....................................................................................................

( Sयाना यापढ पzदार अस सामिहकरी.या सबोधVयात आल आह. या सfत सदभM िवरोधी नसल तर यात .याच वारस, :शासक, वारस

:ितिनधी, ?कवा म.यप] Qयवdथापक, :शासक, :ितिनधी आिण .याच परवानगी िदलल अिभहdतािकती याचा समावश होईल अस समजVयात याव) ?कवा ..............(सdथा ?कवा Qयवसाय सघाचा पZा) यथ....................अLवय न}दणीकत कलल (Sया अिधिनयमाLवय न}दणीकत करVयात आल तो अिधिनयम) व .............यथ न}दणीकत काय4लय असलल भागीदारीत Qयवसाय करणार सवMजण.

1) QयWतीच नाव..................................पZा व Qयवसाय..................

2) QयWतीच नाव ................................पZा व Qयवसाय................ ......

3) QयWतीच नाव ..............................पZा व Qयवसाय..........................

Sयाना यापढ ‘पzदार’ अस सबोधVयात आल असन या सfत सदभM िवरोधी नसल तर उWत सdथच सवM भागीदार, याच :ितिनधी, म.यप] Qयवdथापक, :शासक व परवागनी िदलल अिभहdतािकती याचा समावश असल अस समजVयात याव.

4) कपनीच नाव...............................................

या कपनीची..........................(Sया अिधिनयमाअLवय सdथापन झाल आह तो अिधिनयम) न}दणी झाली आह व ितच न}दणीकत काय4लय..................(पZा) यथ आह (Sयाना यापढ पzदार अस सबोधVयात आल असन या सfत


सदभ4िवरोधी नसल तर यात .याचा उZरािधकारी व परवानगी िदलला अिभहdतािकती याचा समावश असल अस समजVयात याव) याDयामhय............20..............रोजी करVयात आला आह.

Sयाअथ� पzदारान ?कवा पzदारानी यात याखालील िलिखत अनसचीDया भाग-एक मhय वणMन कलCया जिमनीDया सबधात...................(:योजनासाठी खाणभाडपzा मजर करVयाकरता महारा[y गौणखिनज उ.खनन (िवकास व िविनयमन) िनयम, 2013 (यात पढ ‘उWत िनयम’ अस सबोधVयात आल आह) अनसार ................. (पदनाम) यासबिधत सHम :ािधका;याकड अजM कला आह ?कवा कल आहत आिण .याअथ� सHम :ािधका;यान उWत िनयमाLवय िदलCया आपCया िदनाक.................Dया आदशा|ार यात नमद कलCया अटी व शत�Dया अधीन खाण भाडपzा दVयासाठी पzदाराचा ?कवा पzदाराच उWत अजM मजर कला आह ?कवा कल आहत ;

आिण Sयाअथ�, पzदारान ?कवा पzदारानी तालका िनरीHक, भिम अिभलख याDयाकडन खाणकाम, भाडपzा यथोिचतरी.या सीमािकत कlन घVयाची Qयवdथा कली आह आिण तालका िनरीHक, भिम अिभलख यानी यथोिचतरी.या :मािणत कलला नकाशा अनसचीचा भाग एक मधील खाणकाम भाडप~�ाDया िन[पादनासाठी सHम :ािधका;याकड सादर कला आह ;

आिण Sयाअथ�, या अिभलखाDया िन[पादनाDया वळी पzदारान सHम :ािधका;याच समाधान होईपय\त भाडपzा H]ाची पन:dथापना आिण पन::ापण करVयाDया :योजनासाठी :ित हWटर ?कवा .याDया भागासाठी l. 50,000/- या दरान गणना कलल रWकम lपय.................. अनामत ठव wहणन सHम :ािधका;याकड रोखीन भरली आह.

.याअथ�, हा करारनामा पढील गो[टीस साHी आह की या अिभलखा|ार व अिभलखामधील अटी याखालील लखी अनसची|ार व अनसचीमधील भाड व dवािम.वधन सिवधा आिण करारनाम राखन ठवVयात आल आहत आिण .यात पzदाराDया ?कवा पzदाराDयावतीन चक.या करावयाDया, पालन करावयाDया आिण पार पाडावयाDया बाबी अतभ Mत करVयात आCया असन .यास राSय शासनान या|ार माLयता िदली आह व पzदाराDया ?कवा पzदाराना भाडप~�ान िदCया आहत. उWत अनसचीDया भाग-तीन मhय नमद कली आहत ती dवात�य, अिधकार आिण िवशषािधकार वापरताना व उपभोगताना असलल िनब\ध व शत� यास अधीन राहन उWत अनसचीDया भाग-दोन मhय ज यासोबत नमद कलल आह .या सबधात वापरावयाच ?कवा उपभोगावायाच dवात�य, अिधकार आिण िवशष अिधकार यासह उWत अनसचीDया भाग-एक मhय Sयाचा िनदGश करVयात आला आह व Sया जिमनीत व जिमनीअधीन खोदलCया ?कवा खोदVयाDया अवdथत gdथत आहत .या सवM दगडखाणी, खाणीच dतर ?कवा gQहनस dकम व थर (यथ गौण खिनज ?कवा खिनज नमद करावीत) (यानतर आिण अनसचीमhय.....................उWत खिनज wहणन िनpद[ट करVयात आली आहत) वगळVयात आल आहत आिण या|ार िदलCया जागा धारण करVयासाठी उWत अनसचीDया भाग-चार मhय नमद कलल dवात�य, अिधकार व िवशषािधकार राSय शासनान भाडप~�ान दताना राखन ठवल आहत आिण पzदाराला ?कवा पzदाराना िदनाक ............20.................पासन ...............वषM इतWया कालावधीसाठी भाडप~�ान िदCया आहत. wहणन, उWत अनसचीDया भाग-सहा मhय अतभ Mत कलCया तरतद�Dया अधीन .यात िविनद�[ट कलCया सबिधत वळी उWत अनसचीDया भाग-पाच मhय नमद कलल िनरिनराळ भाड व dवािम.वधन राSय शासनाला पढील आगामी उ.पLन wहणन :दान कराव आिण पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार या|ार उWत अनसचीDया भाग-सात मhय dप[ट कल आह. .या:माण राSय शासनाशी ठराव करीत आह आिण राSय शासन या|ार उWत अनसचीDया भाग-आठ मhय dप[ट कल आह. .या:माण पzदाराशी ?कवा पzदाराशी या|ार ठराव करीत आह आिण या|ार उWत अनसचीDया भाग-नऊ मhय dप[ट कCया:माण दोLही पH परdपर समतीन ह माLय करीत आहत.

अनसची-एकभाग-एक

खाणप~�ाच च H]• खाणप~�ाच dथान व H].

उप िजCहा......................आिण िजCहा..............................या न}दणी िजC�ातील..................................................यातील(महल/तालका)............................यथ (गाव/नगर) (H]ाचा ?कवा H]ाचा तपशील) gdथत असलCया भारत दशातील सवM भभागाच भमापन _माक/एफ.एस._माक/वन खड _माक ह.......................अस आहत. यात समावश असलल H] ...........................इतक आह, ?कवा यासोबत जोडलCया आिण .यात रगवलCया नकाशावर रखाटVयात आल आह आिण पढील :माण ब� करVयात आल आह.उZरकड............................................दिHणकड...........................................पवGकड................................................पgRचमकड...........................................यात यापढ Sयाचा उWत जिमनी असा िनदGश करVयात आला आह.


भाग-दोनभाग-तीन मधील िनब\ध आिण शत� याDया अधीन राहन पzदारान ?कवा पzदारानी वापरावयाच आिण उपभोगावयाच dवात�य, अिधकार आिण िवशषािधकार खाणपzा H]ामhय जाण आिण खिनज िमळवVयाकिरता शोध घण इ.यादी ;1. सदर H]ासाठी िदलCया मदतीतील dवात�य आिण अिधकार यात, या|ार उWत जिमनीवर :वश करण आिण खाणीचा/

दगडखाणीचा शोध घण, ?वधण करण, खणण, वmधन करण, चाळण, काम करण, उWत गौण खिनजावर सdकरण करण, .यावर :ि_या करण, .याच lपातर करण, वाहन नण आिण .याची िवCहवाट लावण, याचा समावश आह.

2. या भागात नमद कलCया कोण.याही :योजनाकिरता ?कवा कोण.याही :योजनाDया सबधात असलल dवात�य व अिधकार यात, कोणतही पी~स (खj), शा�ट (दाड), इनWलाईन,�ी�ट (]वाह), लQहल (पात�या), वॉटरव (जलमागM) आिण इतर बाधकाम बजवण, वाहन नण, तयार करण, पिररिHत करण आिण .याचा वापर करण याचा समावश आह.

3. या भागात नमद कलCया कोण.याही :योजनाकिरता ?कवा कोण.याही :योजनाDया सबधात असलल dवात�य व अिधकार यात, कोणतीही इिजन, य]सामkी सय], �?सग �लॉवसM भ~�ा, कोक लहान भ~�ा, कायMशाळा, भाडार गह, बगल, गोदाम, छपरी आिण इतर सरचना याची उभारणी, बाधकाम करण, .याच पिररHण करण आिण .याचा उWत जिमनीवर ?कवा जिमनीखाली वापर करण, याचा समावश आह.

4. या भागात नमद कलCया कोण.याही :योजनाकिरता ?कवा कोण.याही :योजनाDया सबधात असलल dवात�य व अिधकार यात उWत जिमनीतन ?कवा उWत जिमन�वlन कोणताही yाममागM, लोहमागM, रdत ?कवा इतर मागM तयार करण आिण .याचा वापर करण, पिररHण करण आिण .यावlन घोड, गरढोर, मालडब, लोहमागMचिल] ?कवा इतर वाहन यानी जाण व परत यण (उWत जिमनीतील ?कवा जिमन�वरील कोण.याही िवxमान yाममागM, लोहमागM, रdत ?कवा इतर मागM यावlन) ?कवा माLय करVयात यतील अशा अटी/शत� याचा समावश आह.

5. या भागात नमद कलCया कोण.याही :योजनाकिरता ?कवा कोण.याही :योजनाDया सबधात असलल dवात�य व अिधकार यात, खाणकाम करण व गौणखिनज िमळवण आिण .याचा वापर करण व अशा िवटा ?कवा फरRया याचा वापर करण परत अशा कोण.याही सामkीची िव_ी न करण, याचा समावश आह.

6. या भागात नमद कलCया कोण.याही :योजनाकिरता ?कवा कोण.याही :योजनाDया सबधात असलल परत कोण.याही िवxमान ?कवा भिव[यकालीन खाणप~�ाDया हWकाDया अधीन आिण.......................िजC�ाDया िजCहािधका;याDया लखी परवानगीसह (यापढ िजCहािधकारी अस सबोधल असन या सfत .याकिरता राSय शासना|ार :ािधकत करVयात आलला इतर

कोणताही अिधकारी याचा समावश होईल) dवात�य व अिधकार यात कोणतही ओढा, जल:वाह, झर ?कवा उWत जिमनीतील ?कवा जिमनीवरील कोणतही जलd]ोत याचा िविनयोग ?कवा वापर करण आिण असा कोणताही ओढा ?कवा जल:वाह वळवण, .याची पातळी वाढवण ?कवा .याला बाध घालण आिण अस कोणतही पाणी एकि]त ?कवा अडवन ठवण आिण कोणतही जल:वाहाच अध::णाल, जलिनकास ?कवा जलाशय तयार करण, .याची बाधणी करण आिण .याच पिररHण करण परत कोणतीही लागवडीखाली असलली जमीन, खडी, इमारती ?कवा पव� वापरात असलCया पाVयाचा यो�य परवठा करणारी पशधनाकिरता असलली िपVयाDया पाVयाची िठकाण ही िनकामी न करण ?कवा कोण.याही माग4न कोणताही ओढा ?कवा झरा द िषत ?कवा :दिषतन करण, याचा समावश आह :

परत अस की, पzदारान ?कवा पzदारानी, कोण. याही नाQय नौसलभ जल:वाहातील नौपिरवहनात हdतHप करता कामा नय तसच राSय शासनाDया पवM लखी परवानगीिशवाय अशा जल:वाहाला वळवता कामा नय.

7. साठवण करण, ढीग करण, साठा करण ?कवा खाणकाम कCयावर खाणीतन िमळालल उ.पादन साठवन ठवण या :योजनाकिरता उWत जिमनीDया प [ठभागाDया परशा भागात :वश करण आिण उWत जिमनीDया प [ठभागाDया परशा भागाचा वापर करण याच dवात�य व अिधकार आिण कोणतीही ह.यार साधनसामkी, माती आिण खोद न काढलली ?कवा उपgdथत कलली सामkी व पदाथM या भागात नमद कलCया dवात�य व अिधकार याLवय ठवण.

8. :ि_या, सdकरण या|ार लाभ कlन दण, उWत जिमनीतन िनम4ण झालCया उWत खिनजाच lपातर करण आिण अस लाभ कlन िदलल ?कवा :ि_या कलल, सdकरण कलल, lपातर कलल, खिनज वाहन नण.

9. Sयाकिरता भारत सरकारDया वन िवभागाकडन अनमती िमळवVयात आली आह आिण Sयाकिरता सबिधत िवभागीय वन अिधका;या|ार लखी पवM परवानगी दVयात आली आह अशा H]ाकिरता खाणप~�ात समावश करVयात आलCया वन ?कवा आरिHत वन जिमनीवर आता उuया असलCया ?कवा यानतर उभी राहणारी इमारती झाड ?कवा झाड ?कवा खरटी झडप याची


तोडणी करVयासाठी या भागात नमद कलCया :योजनापकी कोण.याही :योजनाकिरता ?कवा :योजनाDया सबधात dवात�य व अिधकार .याDयाकडन तोडणी करVयात यणा;या झाडाDया ?कवा इमारती झाडाDया सbयचा अचक लखा त ठवतील आिण तो वन िवभागाकड सपदM करतील.

भाग – तीन

भाग-दोन यातील IवातKय अिधकार आिण िवशषािधकार याचा वापर कर@यासबधातील िनबPध आिण शतQसावMजिनक करमणकीDया िठकाणी, dमशानभमी ?कवा दफन भमी ?कवा QयWत�Dया कोण.याही वग4|ार पिव] मानVयात आलली जागा ?कवा कोणतही घर ?कवा गावातील जागा, सावMजिनक रdता ?कवा राSय शासन सावMजिनक मदान wहणन िनgRचत करील अशी इतर जागा यात ?कवा .यावर कोणतीही इमारत ?कवा कोणतीही वाdत उभारVयात यणार नाही, ितच बाधकाम करVयात यणार नाही ?कवा रचना करVयात यणार नाही आिण .या भप [ठावर कोणतही काम करVयात यणार नाही तसच अशी बाब ही कोण.याही इमारतीच बाधकाम, मालमZा ?कवा इतर QयWतीचा अिधकार याना इजा पोहचल ?कवा .यावर बाधक पिरणाम होईल अशारीतीन करVयात यणार नाही आिण राSय शासनाQयितिरWत इतर QयWती|ार या भाडप~�ात समावश न करVयात आलCया बाधकामाकिरता यापव�च ता�यात घVयात आलCया जिमनीचा भप [ठावरील कामाकिरता वापर कला जाणार नाही. सदर भाडपzा हा कोणताही मागM, िवहीर ?कवा टाकी याबाबतDया अिधकारात दखील हdतHप करणार नाही.

1. Sया जिमनीचा भप [ठावरील कामाकिरता वापर करVयात आलला नाही अशा जिमनीDया भप [ठावरील कामाकिरता वापर करVयापव� पzदारान ?कवा पzदारानी सHम :ािधका;याकड िठकाणाच नाव ?कवा .या िठकाणचा इतर तपशील आिण

अशारीतीन वापर करVयाचा :dताव असलCया जिमनीची मय4दा आिण सदर जमीन Sया :योजनाकिरता आवRयक आह या बाबी िविनpद[ट कlन..........................िदवस/मिहन/वषM/लखी प वM नोटीस xावी आिण जर अशी नोटीस, पzदाराकडन/पzदाराकडन :ाKत झाCयावर एका मिहLयाDया आत सHम :ािधका;याकडन आHप घVयात आला तर, आिण अशारीतीन नमद कलCया आHपाच राSय शासनाDया िनदGशानसार, िवलोपन करVयात आCयाखरीज ?कवा असा आHप सोडन दVयात आCयाखरीज, उWत जिमनीचा अशारीतीन वापर करVयात यणार नाही.

2. खाणपzाधारक ?कवा अनक खाणपzाधारक, सHम :ािधका;याDया मजरीिशवाय उWत जिमनीवरील इमारती, झाड ?कवा झाड तोडणार नाही/नाहीत ?कवा .याना इजा करणार नाही/नाहीत परत या खाणकामान :ािधकत कलCया कोण.याही कामामhय .याDया ?कवा .याDया भाडप~�ात समािव[ट असलCया H]ामhय शोध घताना ?कवा या खाणप~�ात िविनpद[ट न कलCया कोण.याही खिनजाचा शोध घताना आड यणारी झाडझडप ?कवा खरटी झाड ही अशा मजरीिशवाय काढन टाक शकल.

भाग-चारशासनाकड राखन ठवलली IवातKय, अिधकार आिण िवशषािधकार

1. राSय शासन ?कवा कोणताही खाणपzाधारक ?कवा .यासबधात राSय शासना|ार :ािधकत करVयात आलली QयWती याना उWत जिमनीत आिण जिमनीवर :वश करण आिण शोध घण, काम करण, खणण, एकि]त काम करण, उभारणी करण, सdकरण करण, :ि_या करण, lपातर करण आिण उWत खिनजाQयितिरWत इतर खिनज वाहन नण आिण या :योजनाकिरता खोदण, वाहन चालवण, कायM करण, उभारणी करण, बाधकाम करण, पिररHण करण आिण अशा खिणका, दाड, इनWलाईन, :वाह,पात�या आिण इतर जल:वाह, हवाईमागM, जलd]ोत, िन:सारण, जलाशय, इिजन, य]सामkी, सय], इमारती, कालव, yाLसमागM,लोहमागM रdत आिण आवRयक व सोईdकर वाटतील अशा इतर सोयी याचा वापर करण याकिरता असलली dवात�य व अिधकार .

परत अस की, अस dवात�य आिण अिधकार याचा वापर करताना, या अिधलखाLवय पzदाराची dवात�य, अिधकार व िवशषािधकार यास कोणताही अडथळा ?कवा हdतHप होणार नाही. अस dवात�य आिण अिधकार याचा वापर करताना ?कवा .याDया पिरणामी पzदाराला ?कवा पzदाराना झालCया सवM हानीDया ?कवा नकसानीDया सबधात परdपर समतीन माLय करVयातयईल .या:माण ?कवा मतभद असCयास .या:सगी सHम :ािधकारी ?कवा राSय शासना|ार िनयWत करVयात आलCया


कोण.याही अLय अिधका;या|ार िनgRचत करVयात यईल .या:माण पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याना अशी राdत नकसानभरपाई िमळVयाचा हWक असल.2. खाणप~�ाखालील जिमन�वर कोणताही मागM, लोहमागM ?कवा कालवा जलाशय याच बाधकाम करण ?कवा खाणप~�ाखालील जिमन�वlन िवxत ?कवा दरhवनीDया तारा टाकण या बाबतीतील राSय शासनाचा ?कवा कm o सरकारचा हWक राखन ठवVयात आला आह :

परत अस की, अस dवात�य आिण अिधकार याचा वापर करVयापव� साठ िदवसापHा कमी कालावधी नसलली एक नोटीस पzदारास दVयात यईल आिण पव�Wत :योजनापकी कोण.याही :योजनाकिरता शासना|ार वापरVयात यणा;या H]ाला खाणप~�ाखालील H]ातन वगळVयात यईल आिण अशा वगळणकीकिरता कोण.याही नकसानभरपाईची मागणी करVयाचा पzदारास हWक नसल.�

भाग-पाचया भाडप~�ा(ार आरि,त कर/यात आलल भाड व 2वािम4वधन

1. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह, या भागाDया खड 2 |ार राखन ठवVयात आलCया मतभाटाकाची रWकम आिण तसच या भागाDया खड 3 |ार राखन ठवVयात आलCया dवािम.वधनाची रWकम या दोLही रकमा कोण.याही सहामाहीDया कालावधीबाबतीत :दान करVयासाठी जबाबदार नसल, परत तो यापकी जी रWकम अिधक असल ती :दान करील.

2. या भागाDया खड 1 Dया तरतद�Dया अधीन, या भाडप~�ाDया िवषयासदभ4त, िदनाक.................20..................पासन, पzदार ?कवा एकापHा अिधक असलल पzदार ह :.यक वष4Dया 31 जानवारी आिण 31 जल रोजी :.यक सहा मिहLयाकिरता राSय शासनाला

मतभाटक :दान करील/करतील आिण .याचा दर शासनाकडन िविनpद[ट करVयात आलला असल आिण तो या भाडप~�ाDया िदनाकास लाग असCया:माण असल, ह दर वळोवळी सधारणा होVयाDया अधीन असतील.

3. या भागाDया खड 1 Dया तरतदीDया अधीन पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह, या भाडप~�ाDया िवषयासदभ4त, िविनpद[ट कलCया दरान राSय शासनाला dविम.वधन :दान करतील. अस dवािम.वधनाच :दान ह, उWत िनयमाDया िनयम...............यात िविहत कलCया प�तीन, पzदारा|ार :.यक ितमाहीत आगाऊ करVयात यईल. परत अस की, सदर दर हा शासनाकडन :.यक तीन वष4तन एकदा, राSय शासनाकडन सधारणा होVयास पा] असल आिण पzदार .यानतर अशा सधािरत दरान राSय शासनाला dवािम.वधनाच :दान करील. dवािम.वधनाचा िवशषािधकार दर आिण .याDया :दानाची प�त

4. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह, शासना|ार िविनpद[ट करVयात यईल .या दरान, उWत जिमनीDया सदभ4त राSय शासनाला, अशा ता�याDया ?कवा वापराDया :ारभापासन अस H] ता�यात रहाण ?कवा .याचा वापर कला जाण बद होईल तथवर, या अिधलखाDया :ािधकाराLवय वळोवळी प [ठभाग भाड :दान करील/करतील आिण शWय असल तथवर अस H] .याDया मळ gdथतीत परत करVयात यईल ?कवा .याच पन::ापण करVयात यईल अस प [ठभाग भाड िविहत कल असल अशा दरान :.यक सहामाहीत वाpषक मतभाटकाDया :दानाकिरता यात याप व� िनयत करVयात आलCया िदनाकास :दान करVयात यईल.

भाग-सहाभाड व IवािमSवधन याEयाशी सबिधत असलTया तरतदी

1. अनसचीDया भाग-पाच यात नमद कलल dवािम.वधन राSय शासनाला कोणतीही वजात न करता :दान करVयात यईल.2. उWत dवािम.वधनाची सगणना करVयाDया :योजनासाठी, पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह, अशा कोण.याही नकसानी, इजा

?कवा अडथळ याDया सबधात कोण.याही QयWतीकडन ?कवा QयWत�कडन करVयात यईल/यतील अशा मागVयानसार, :.यHात उ.पादन झालCया खिनजाचा ?कवा खिनजाचा आिण .यासबधातील सवM खच�चा एक अचक लखा ठवतील.

3. पzदार हा एकापHा अिधक पzदार ह या भाडप~�ाDया िवषयासदभ4त उWत जिमनीवर .याच कायM ?कवा .याचा वापर करता यईल. अस सवM खj, शा�ट व आधारकाम या बाबी इमारती लाकड आिण इतर िटकाव साधनासह चागCया रीतीन व परस, सरिHत व खल ठवील/ ठवतील आिण अशा :.यक खsाDया ?कवा आधारकामाDया सभोवती मग असा खjा वा अस आधारकाम सोडन िदलल असो

वा नसो, राSय शासनाच समाधान होईल अशारीतीन कपण घालील/घालतील व .याच रHण करील/करतील आिण याच कालावधीत, उWत जिमनीवरील सोडन दVयात आलCया कामाQयितिरWत असलली सवM काम पाVयाचा व द िषत हवचा सलभ :वश होणार नाही, अशारीतीन मWत ठवील. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार खालील गो[टी सिनgRचत करVयासाठी परशा उपाययोजना दखील करील/ करतील.


अ) खिनज व टाकाऊ पदाथM सहजतन काढन नता यावीत wहणन उघsा खदकाची उची व lदी आिण पातळी 3 मीटरपHा अिधक नसल अशा रीतीन यो�य :कार ठवील.ब) मद जिमनीDया बाबतीत खCया खाणH]ाचा चढ/उतार हा 45 अश पHा अिधक नसल.क) जथ काम चालल असल तो प [ठभाग नहमी dवDछ ठवील.ड) खिनज आिण/?कवा लाभ कlन िदलली, :ि_या कलली, सdकरण कलली उ.पादन याचा यो�य आकाराDया िढगात रचना कlन अशा :.यक िढगास सHम :ािधका;यास यो�य वाटल .या प�तीन _माक दईल ?कवा िचLहािकत करीलइ) .याला भाडप~�ान दVयात आलCया H]ात यो�यरीतीन साफसफाई ठवील.

4. कोणताही कालवा, रdता ?कवा इतर सावMजिनक बाधकाम ?कवा सरचना याDया सरिHततकिरता खाणीचा कोणताही भाग मजबत करण ?कवा .यास आधार दण आवRयक आह अस मत असल तर तो पzदार ?कवा त पzदार सबिधत रCव :शासनाच ?कवा राSयशासन ?कवा[खाणकाम आिण सरHा] आरो�य व यथाgdथती कामगाराDया :करणाना बाधक ठरणा;या बाब�Dया सबधात .या .या वळी अमलात असलCया कोण.याही कायxाDया तरतद�च िनय]ण करणारा इतर सHम :ािधकारी याची खा]ी होईल अशारीतीन खाणीचा कोणताही भाग मजबत करील आिण .यास आधार दईल.5. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह वळोवळी ?कवा जQहा आवRयक असल तQहा, िजCहािधकारी आिण सचालक भशाd] व खाणकाम सचालक याना खाणकाम करताना गोळा कलCया खिनजाच िवRलषण आिण :ाितिनिधक नमना यासह दाखवणार अहवाल सादर करील/करतील आिण तसच .याDयाकडन वळोवळी िविहत करVयात आलCया प�तीन वाpषक िववरणप] ?कवा िविहत िववरणप] सादर करील/करतील.6. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह यासबधात उWत िनयमाखाली, कm o सरकार ?कवा राSय शासन ?कवा सHम :ािधकरण सचालक भशाd] व खाणकाम याDयाकडन :ािधकत करVयात आलCया कोण.याही अिधका;याला, खाणकामाDया जागवर कोणतीही इमारत, खोदकाम ?कवा खाणप~�ात समािव[ट असलली जमीन यासह खाणकामाDया जागवर .या खाणकामाDया जागची तपासणी, परीHा, सवGHण आिण .या जागचा नकाशा तयार करण, नमना चाचणी करण, कोणतीही आकडवारी गोळा करण या :योजनाकिरता जाVयाची मभा दईल/दतील आिण पzदार ?कवा अनक पzदार ह पzदाराकडन ?कवा पzदाराकडन िनयWत करVयात आलCया आिण खाणीची मािहती असलCया आिण अशा अिधकारी, एजट, कमMचारी आिण कामगार याना अशी :.यक तपासणी करVयासाठी कायMHम रीतीन सहा�य करील अशा यो�य QयWतीसह खाणकामाDया िठकाणी जातील आिण ही QयWती, अशा :ािधकत QयWतीला सयgWतकिर.या आवRयक असलली खाणीDया कामाशी सबिधत असलली सिवधा, मािहती दईल असा अिधकारी, खिनजाDया अपQययी उ.खननाला िनब\ध घालVयासाठी .याला यो�य वाटल अस यो�य िनदश दईल आिण पzदार ?कवा अनक पzदार .याचा ?कवा .याच एजट ?कवा Qयवdथापक याच, अिधकारी िविनpद[ट करील अशा कालावधीत अशा िनदशाच पालन करण, ह कतMQय असल. जर पzदार ?कवा अनक पzदार, .याचा एजट ?कवा .याच एजट ?कवा Qयवdथापक यानी अशा िनदशाच िविनpद[ट कालावधीत पालन करVयात कसर कली तर, सHम :ािधकारी Sयास पzदाराकडन ?कवा पzदाराकडन अशा िनदशाच पालन करVयात यईपय\त :.यक िदवशी lपय 500 इतWया दरान शाdती िनध4िरत करता यईल ?कवा लादता यईल.7. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह सवM अपघातासबधात िजCहा दडािधकारी आिण सचालक खाणकाम व सरHा आिण िजCहा

पोलीस अिधHक याना कळवतील या खाणप~�ातील कायM चाल असताना कोणताही अपघात झाCयान म.य ?कवा गभीर शारीिरक इजा ?कवा मालमZची मोठी हानी झाली असCयास ?कवा जीिवतास ?कवा मालमZस गभीररी.या बाधा ?कवा धोका िनम4ण झाला असCयास यासबधात पzदार अशा अपघाताचा सप णM अहवाल कोणताही िवलब न करता उWत अिधका;याना पाठवील.8. जQहा जQहा पzदारास ?कवा एकापHा अिधक पzदारास उWत जिमनीत उWत खिनजापHा वगळच खिनज आढळन यईल तQहा तQहा पzधारक ?कवा एकापHा अिधक पzधारक अशा सापडलCया खिनजाच dवlप आिण gdथती याचा सपणM तपशील एका पधरवsाDया आत सHम :ािधकारी आिण सचालक भशाd] आिण खाणकाम याना लखी कळवील/ कळवतील. आिण त अशा खिनजाची िवCहवाट लावणार नाहीत Sयाकिरता भाडपzा दVयात आलला नाही अस कोण.याही इतर गौण खिनज सापडCयास .याबाबतीत, पzदार अशा

शोधाबाबत सHम :ािधका;यास आठ िदवसाDया आत कळवील आिण असा सHम अिधकारी, अशा इतर गौण खिनजाDया सबधात खाणपzा मजर कl शकल. मbय खिनज जर सापडल असल तर .याबाबतीत, पzदार सदर खिनजाबाबत सHम :ािधकारी आिण सचालक याना पधरा िदवसाDया आत कळवील आिण अशा मbय खिनजाच खाणकाम आिण अशा मbय खिनजाच खाणकाम करणार नाही व अशा


मbय खिनजाची पाठवणी करणार नाही. पzदारास जर .याबाबतीत dवारdय असल तर, .या अशा गौण खिजनाDया खणपzयाDया मजरीकिरता, खिनज सवलत िनयम, 1960 अLवय अजM करता यईल.9. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार उWत कालावधीत सवM वळी उWत जिमनीवर ?कवा उWत जिमनीDया निजक gdथती असलCया काय4लयात अचक व सगम लखापdतक ठवील/ठवतील ?कवा ठवVयाची Qयवdथा करील/करतील आिण अशा लखापdतकात वळोवळी दशMिवVयात आलCया अचक न}दी असतील :-

(1) उWत जिमन�तन खोदन काढलCया उWत खिनजाच पिरमाणव दज4 ;(2) लाभ कlन िदलCया, :ि_या कलCया ?कवा lपातिरत कलCया उWत खिनजाDया िनरिनरा�या दज�च पिरमाण ;(3) dवत]पण िव_ी कलCया आिण िवCहवाट लावलCया उWत खिनजाDया िनरिनरा�या दज�च पिरमाण आिण अशी िव_ी व

िवCहवाट याची प�ती व :योजन ;(4) उWत खिनजाDया सवM िव_ीची ?कमत आिण इतर सवM उ.पादन;(5) ताि]क कमMचा;याच रा[yीय.व, अहMता आिण वतन याचा िविनदGश कlन खाणकाम, बाधकाम ?कवा उWत जिमन�वर िनयWत

कलCया QयWत�ची सbया ;(6) सHम :ािधकारी ?कवा सचालक भशाd] आिण खाणकाम याना वळोवळी आवRयक असल अशी इतर वdतgdथती, तपशील

आिण पिरgdथतीिनिवशष आिण अशा अिधका;याना त जQहा िविहत करतील अशा वळी सवM ?कवा कोण.याही अशा लखापdतकाचा खरा व अचक गोषवारा दखील िवनामCय सादर करील आिण सवM वळी अशा अिधका;याना ?कवा राSय शासन याबाबतीत िनयWत करील अशा कोण.याही अिधका;यास उWत लखापdतकाची तपासणी करVयाDया व िनरीHण आिण .याDया :ती काढVयाDया व .यातन व गोषवारा तयार करVयाDया :योजनाकिरता तथ अिनब\ध :वश करVयाची मभा दईल.10. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार उWत कालावधीत सवM काळ खाणकाम काय4लयात उWत जिमनीमधील खाणकामाच अचक सगम अxयावत आिण पिरपणM नकाश/खड ठवल/ठवतील. .याना भाडप~�ाखाली .यान ?कवा .यानी पार पाडलCया खाणकामाDया कालावधीत .यान ?कवा .यानी कलल सवM कायM व काम आिण चर, खj आिण वmधन िनदशMनास आलल दोष ?कवा इतर अडथळ आिण बारा मिहLयाDया अखरीस ?कवा वळोवळी िविनpद[ट कलCया कोण.याही कालावधीDया अखरीस या :योजनासाठी करावयाDया :.यHसवGHणातन भशाd]ीय मािहती (सवM अस नकाश व खड यात सधारणा करVयात यईल व शवटी भरVयात यतील) दशMवावी लागल आिण पzदार ?कवा ऐकापHा अिधक पzदार ह सHम :ािधका;याला ?कवा सचालक, भिवfान व खिनकमM याना अस नकाश व खड आवRयक असतील तQहा अशा नकाशाDया व खडाDया दोन ख;या व अचक :ती सादर करील/करतील. सवM चर, खj व वmधन याDया अचक

अिभलखात,-(अ) जथन त करVयात आल आह तथील अतमदावdतर ;(ब) तथ आढळन आलल इतर खिनज ;(क) िहतसबिधत असलली इतर बाब आिण राSयशासन, सHम :ािधकारी ?कवा सचालक, भिवfान व खिनकमM याना .याच सवMकािलक िनरीHण करVयासाठी आवRयक असल .या:माण सवM मािहती दशMिवली जाईल. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार कm o ?कवा राSय शासना|ार :ािधकत कलCया कोणताही अिधकारी ?कवा सHम :ािधकारी ?कवा सचालक, भिवfान व खिनकमM याना सवMकािलक िनरीHण करVयासाठी मभा दईल.

11. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार, खाणीDया ?कवा दगडखाणीDया कामकाजाDया आिण पzदाराDया ?कवा पzदाराDया खाणीत काम करणा;या कमMचा;याची ?कवा सवMसामाLय जनतची सरHा, आरो�य व सखसोयी यावर पिरणाम करणा;या बाबीDया सबधात .यावळी अमलात असलCया कोण.याही कायxाDया तरतद�|ार बािधत असल/असतील.

12.पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार रdता, पाणी व इतर िवxमान सिवधा याDया LयायहWकाचा आदर करील/करतील आिण यािनयमाअLवय िविहत करVयात आलCया कामाQयितिरWत उWत भाडप~�ाअLवय कोण.याही :कार खिनकमM ?कवा इतर काम करणार नाही.

13. या अिधलखा|ार मजर कलCया dवात�याचा व अिधकाराचा वापर कlन पzदाराDया ?कवा एकापHा अिधक पzदाराDया बाजन जर QयWतीच ?कवा मालमZच ज नकसान, हानी होईल ?कवा .यासाठी जो अडथळा िनम4ण होईल .या सव�ची वाजवी पत� व भरपाई पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार करील /करतील आिण नहमीच हानी पोहचणार नाही अशा :कार काम करील/करतील. व कोणतही अस नकसान, हानी झाCयाDया ?कवा अडथळा आCयाDया सबधात कोण.याही QयWतीन ?कवा QयWत�नी ज वाद, दाव व मागVया यापासन व .यानसार राSय शासनाला हमी दईल/ दतील.


14. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार या|ार दVयात आलCया dवात�याचा व अिधकाराचा अशा प�तीन वापर करील की उWत

भाडप~�ात समािव[ट नसलCया कोण.याही खिनजाDया उWत जिमनीत होत असलCया िवकासास व कामकाजास आवRयक ?कवा

वाजवी टाळता यVयाजोगा अडथळा, ?कवा Qय.यय यऊ दणार नाही आिण नहमी कm o सरकारला व राSय शासनाला आिण

खाणपzाधारक, परवानाधारक, पवGHण लायसनधारक ?कवा कोण.याही अशा खिनजाDया ?कवा यथाgdथतीत उWत जिमन�ना सल�न

असलCया कोण.याही जिमनीमधील कोण.याही खिनजाDया सबधात खाणकाम पzाधारक याना सवMकाळ खिनज िमळिवVयाDया

.यासबधात कामकाज करVयाDया, िवकिसत करVयाDया आिण वाह नVयाDया :योजनासाठी अशा खिनजाDया उWत जिमनीतन :वश

करVयाची वाजवी साधन व सरिHत व सोयीचा मागM उपल�ध कlन दईल.परत अस की, अशा पzदारान ?कवा पवGHण लायसनधारकान अशा माग4चा वापर कCयामळ ?कवा वापर कCयाDया

पिरणामी पzदाराला ?कवा पzदाराना कोणतही नकसान ?कवा Hती झाCयास .याला ?कवा .याना वाजवी नकसानभरपाई िमळल.15.पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार, सHम :ािधका;याDया पणM माLयतिशवाय सपणM खाणपzा ?कवा .यातील कोणताही अिधकार,

नमन दणार नाही ?कवा अधीन ठवणार नाही ?कवा गहाण ठवणार नाही कोण.याही इतर रीतीन हdतातिरत करणार नाही.16.जQहा जQहा उWत िनयमाDया िनयम 14 मhय तरतद कCया:माण अनामत रWकम ?कवा ितDया पिरपत�साठी ितचा कोणताही भाग ?कवा

कोणतीही जाdतीची रWकम यानतर राSय शासनाकड जमा करVयात यईल तQहा तQहा याबाबतीत यानतर घोिषत कलCया

अिधकारानसार सHम :िधका;या|ार ती जKत करVयात यईल ?कवा लाग करVयात यईल. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार राSय

शासनाकड अनामत ठवलCया रकमचा अपणM असलला भाग परसा होईल .या:माण आणखी रWकम राSय शासनाकड जमा

करील/करतील. ही रWकम पणM अनामत रकमशी समान असलCया रकमएवढी असल. उWत जिमनीDया सबधात ?कवा या

भाडप�ाअधीन कामाDया सबधात पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार असा भाडपzा ता�यात ?कवा िनय]णात असताना .याDया

वापराDया सबधात ?कवा अशा कामाDया, सय]ाDया, जागाDया खिनजाDया उपयोगासबधात कm o सरकार|ार ?कवा राSय शासना|ार वा

कm o सरकारDया वतीन ?कवा राSय शासनाDया वतीन दVयात आलCया सवM िनदशानसार काम करील आिण .या सवM िनदशाच पालन

करील ;परत अस की, कराराDया कसरीमळ राSय शासनान िनध4िरत कलली नकसानभरपाई चकती कCयानतर या खडा|ार :दान

कलCया अिधकाराचा वापर कCयामळ ?कवा वापर कCयाDया पिरणामी पzदाराला ?कवा पzदाराना झालCया सवM हानीसाठी ?कवा

नकसानीसाठी .याला ?कवा .याना भरपाई दVयात यईल ;परत आणखी अस की, या खडाDया तरतद�ना पिरणामक करVयासाठी आवRयक असल .यापHा या अिधलखाDया

आणखी अटी व तरतदी या|ार अशा अिधकाराचा वापर कCयान उWत अट िनध4िरत करVयाकिरता माLय ?कवा पिरणामक ठरणार

नाहीत.17. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार जर राखीव वन H]ामhय असल तर िवभागीय वन अिधकारी लखी िविनpद[ट करील

अशा शत�खरीज कlन उWत जिमनीवर कोण.याही :कारची आग लावणार नाही आिण उWत जिमनीवर ?कवा ितDया जवळपास

कोण.याही :कारची आग लागली असल तर ती िवझवVयासाठी पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ?कवा .याच ?कवा .याच

कमMचारी व कामगार त.परतन सहा�य करतील. पzदाराDया ?कवा पzदाराDया ?कवा .याDया ?कवा .याDया कमMचा;याDया कती व

अकतीतन लागलCया आगीमळ झालCया सवM नकसानीसाठी पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार जबाबदार असल आिण िवभागीय

वन अिधका;यान िनध4िरत कली असल .या:माण उWत नकसानीसाठी अशी नकसानभरपाई चकती करील आिण िवभागीय वन

अिधका;यान िनध4िरत कलली रWकम अितम. असल पzदाराला ?कवा पzदाराना दय रWकम भरण बधनकारक राहील.18.(अ) पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार भाडप~�ामhय नमद करVयात आलCया गौण खिनजाQयितिरWत इतर उ.पादन काढणार

नाही/नाहीत. पzदार एकापHा अिधक पzदार .याDया ?कवा .याDया भाडप~�ामhय समािव[ट असलCया H]ात भाडप~�ात िविनpद[ट

न कलCया अशा कोण.याही खिनजाच खाणकाम करणार नाहीत ?कवा .याचा शोध घणार नाहीत. (ब) जर भाडप~�ात िविनpद[ट कलल नसल अस कोणतही खिनज, खाणपzा H]ात आढळन आल तर तो ?कवा त, अस खिनज

.याDयासाठी भाडपzा ?कवा भाडपz :ाKत कCयािशवाय िमळवणार नाही ?कवा .याची िवCहवाट लावणार नाही.


19. र.न ?कवा अणऊज4 अिधिनयम (1948 चा अिधिनयम _माक एकोणतीस) याDया कलम 3 अLवय िविनpद[ट करVयात आलला अLय कोणताही पदाथM, पzदार ?कवा एकापHा अिधक याना पzदार उWत जिमनीमhय आढळन आला, तर तो ?कवा त सदर र.न ?कवा पदाथM भारत सरकारला उपल�ध कlन दतील.20. पzदाराDया ?कवा पzदाराDया भाडप~�ामhय समािव[ट करVयात आलली कोणतीही जमीन प~�ान दVयास उपल�ध नQहती अस नतर आढळन आCयास .याब�लDया नकसानभरपाई िमळVयासबधीDया पzदाराDया ?कवा पzदाराDया कोण.याही दाQयापासन राSय शासन मW त असल.21. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ?कवा .याचा ?कवा .याच हdतातिरती ?कवा अिभहdतािकती ह इमारत उभारVयासबधी असलCया .यावळी अमलात असलCया कोण.याही कायxाDया तरतद�च उCलघन कlन ?कवा खाणप~�ान िदलल Sया अिधकारH]ात gdथत आह .या अिधकारH]ातील कोण.याही कायxाखालील अशा आदशा|ार दVयात आलCया कोण.याही आदशाच उCलघन कlन कोणतीही इमारत उभारणार नाही/नाहीत. 22. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह, गौणखिनजाच सरHण व िवकास या सबधात राSय शासनान वळोवळी काढल असतील .या:माण अशा सचना व िनदश याच पालन करील/करतील.23. पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह या कागदप]ावरील मoाक शCक आिण नादणी खचM सोसतील व :दान करतील.

भाग-सातपUदतशीर आिण शाIVोWत खाणकाम

1. पय4वरणाच सरHण:- :.यक प वGHण लायसन ?कवा खाणपzाधारक हा Sयाकिरता अस लायसन ?कवा भाडपzा मजर करVयात आलला आह अशा H]ातील गौणखिनजाच पवGHण, खिनकमM ?कवा :ि_या करताना, पय4वरणाच सरHण आिण :दषण िनय]ण

याबाबत शWय िततकी सावधिगरी बाळगील.2. जिमनीचा वरचा थर काढन टाकण आिण .याचा वापर करण :-

(1) जथ जिमनीचा वरचा थर अgdत.वात असतो आिण .याच गौणखिनजाकिरता प वGHण ?कवा खाणकाम यासाठी खोदकाम करावयाच असत तथ तो dवत]पण काढन टाकVयात यावा.

(2) अशारीतीन काढन टाकVयात आलCया जिमनीDया वरDया थराचा, पवGHण ?कवा खाणकाम करण याकिरता आवRयक नसलली जमीन पवMवत करVयाकिरता व ितच पनवMसन करVयाकिरता आिण मातीच बा� िढगार पसरिवVयाकरीत आिण सपाट करVयाकिरता वापर करVयात यईल.

(3) जथ जिमनीDया वरDया थराचा एकाचवळी वापर करता यत नसल तथ .या मातीतील मत होव नयत आिण त जवळपासDया H]ात पसl नयत याकड लH ठवन ती भिव[यकालीन वापराकिरता dवत]पण साठवन ठवVयात यईल.

3. जाdतीच वापरVयायो�य नसलल खडक इ.यादी:-(1) गौणखिनजाच पवGHण ?कवा खाणकाम करताना िनम4ण झालल जाdतीच, वापरVयायो�य नसलल खडक आिण अिव_य

गौणखिनज राखन ठवलCया जिमन�वर यो�यरीतीन िढगोर रचन तयार कलCया dवत]पण साठवण ठवVयात यतील.(2) Sयामळ आजबाजDया जिमनीचा पोत िबघड शकल ?कवा जल:वाहात गाळ साच शकल अशी धोकादायक ठरणा;या मो�ा

:माणात सामkी वाहन जाऊ नय wहणन अस िढगार यो�यरीतीन सरिHत ठवVयात यतील.(3) जQहा जQहा शWय असल तQहा तQहा अस वापरVयाजोग नसलल खडक ?कवा जाdतीच ?कवा इतर टाकन िदलल खडक गौण

खिनज :ाKत करVयासाठी जाdतीत जाdत खोलवर खोदलली खाण ती बजवन .या जिमनीचा शWयतोवर मळ वापरासाठी ?कवा इgDछत पय4यी वापरासाठी उपयोग Qहावा याकिरता ती बजिवVयाकिरता वापरVयात यावत आिण जथ पLहा जमीन पवMवत करण शWय नाही तथ, सदर टाकाऊ िढगर याची यो�य:कार मजगी घालVयात यईल आिण वनdपती ?कवा अLयथा लागवड कlन अLयथा ती समतल करVयात यईल.

4. (एक) जिमन�च पन::ापण व पनवMसन:-:.यक पवGHण लायसन ?कवा खाणपzाधारक हा, पवGHण ?कवा खाणकाम यामळ बािधत झालCया जिमनीच टKपाटKKयान पन:dथापन, पन::ापण आिण पनवMसन सl करील आिण ह काम पवGHण ?कवा खाणकाम अशा :कार पणM होVयापव� व सोडन दVयापव� पणM करील.


(दोन) समहातगMत पन:dथापन, पन::ापण आिण पनवMसन :-जथ छो�ा आकाराDया खाणी मो�ा सbयन असतात .याच समहातगMत काम चालवल जात, अशा िठकाणी गौणखिनजाच खोदकाम प�तशीर व शाd]ोWत प�तीन करVयात याव. खाणकाम कलCया H]ाDया पन:dथापनचा आिण पन::ापणाचा कायM_म आिण पनवMसनाच काम ह, गौणखिनजाDया सप णM समहातगMत सोडन िदलCया H]ात टKपाटKKयान हाती घऊन सयWतपण करVयात आल पाहीज. िनगम िनकायाकडन पय4वरणीय माLयता :ाKत कlन घVयात यावी ?कवा तदनसार :ादिशक पय4वरणीय िनध4रण (:ापिन) आिण :ादिशक पय4वरणी Qयवdथापन योजना (:ापQययो) याची सकCपना तयार करVयात यावी.5. हवा :दषणाDया सबधातील सावधिगरी:-

गौण खिनजाच पवGHण, खाणकाम ?कवा :ि_या कायG आिण तदनषिगक कायG चाल असताना धळ, बिह:सजMक पदाथM ?कवा धर यामळ होणा;या हवा :दषणावर िनय]ण ठवVयात यईल आिण ह :द षण .या .या वळी अमलात असलCया कोण.याही

पय4वरणीय काय;याL वय िविनpद[ट कलCया अनfय मय4दत ठवVयात यईल.6. िन:सतoाव बाहर सोडण:-

:.यक प वGHण लायसनधारक ?कवा खाणपzा धारक, गौणखिनज खाण, कायMशाळा ?कवा :ि_या सय] यातन िवषारी आिण आHपाहM िन:सत oाव भgdथत जलाशयाDया प [ठभागात आिण वापरयो�य जमीन�त सोडVयास :ितबध Qहावा wहणन ?कवा .याच :माण िकमान राहाव wहणन सवMतोपरी सावधिगरी बाळगील. हा िन:सतoाव या सबधात घालन दVयात आलCया मानकाशी अनlप असतील.7. hवनी :दषणासबधात सावधिगरी:- गौण खिनजाDया पवGHण, खाणकाम आिण :ि_या कायG यातन आवाज प वGHण

लायसन धारक ?कवा खाणपzदार याDयाकडन :ारभीच कमी ठवVयात यईल ?कवा तो िनय]णात ठवVयात यईल. जणकlन असा आवाज अनfय मय4दत ठवता यईल.8. अनfय मय4दा आिण मानक:- वरील िनयम 48,49 आिण 50 यात िनpद[ट कलCया सवM :दषण घडवन आणणा;या गो[टी, िवषारी पदाथM आिण hवनी याबाबतची मानक व अनfय मय4दा या वळोवळी सबhद दज4Dया तरतद�खाली सबिधत :ािधका;या|ार अिधसिचत करVयात आCया:माणच असतील.9. िविश[ट वनdपती जातीच पन:dथापन:-(1) :.यक प वGHण लायसनधारक ?कवा खाणपzा धारक हा पवGHण लायसन ?कवा खाणपzा याखालील H]ाDया जवळपास ज H] यत .या H]ातील वनdपती जातीला िकमान नकसान पोहोचल अशारीतीन पवGHण ?कवा यथाgdथती खाणकाम कायG.-(एक) कोणतही पवGHण ?कवा खाणकाम इ.यादी कारणामळ न[ट झालCया झाडाDया सbयDया दKपट सbयन .याच H]ात ?कवा सबिधत :ािधकारी, ?कवा एमओईएफ च :ादिशक काय4लय ?कवा :ािधकत अिधकारी या|ार िनवडVयात आलCया कोण.याही इतर H]ात लागवड करVयाकिरता .विरत उपाययोजना करण.(दोन) खाणप~�ाच लायसनDया कालावधीत ?कवा पzदार असताना लागवड कलCया झाडाची काळजी घण, व .यानतर ही झाड राSय वन िवभाग ?कवा राSय शासनाकडन िनयWत करVयात यईल अशा कोण.याही इतर :ािधकरणाकड सपदM करण.(तीन) पवGHण आिण खाणकाम यामळ न[ट झालCया इतर िविश[ट वनdपती जात�ची शWय िततWया मय4दपय\त पLहा लागवड

करण.भाग- आठ

राXय शासनाEया Yसिवदापटटदारासअिधकार

धारण करतायईल .याचा

उपभोग घता यईल.

1) या|ार राखन ठवलल भाड व dवािम.वधन :दान करणार आिण यात समािव[ट असलCया :सिवदा व करारनाम याच पालन करणार व पार पाडणार पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याना पzदाराDया ?कवा पzदारDयावतीन पालन करVयासाठी पार पाडावयासाठी या|ार मजर करVयात आलCया कालावधीकिरता आिण कालावधीत भाडप~�ान दVयात आलली जागा, राSय शासन ?कवा .याअLवय यो�यरीतीन दावा करणारी

कोणतीही QयWती याDयाकडन ?कवा या|ार कोण.याही बकायदशीर Qय.ययािशवाय धारण करVयाचा अिधकार असल आिण त .याचा उपभोग घऊ शकतील.


]यdथ पHाDया जिमन�च

सपादन आिण .याची

नकसानभरपाई

2) जर या अनसचीDया भाग सात याDया खड 4 Dया तरतदीनसार पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याDया :dतािवत काय�तन उदभव शकल अस कोणतही उWत जिमन�Dया प [ठभागाची ?कवा कोण.याही भागाची नकसान ?कवा हानी याकिरता नकसानभरपाई पzदारान ?कवा एकापHा अिधक पzदारानी विहवाटदारास दऊ कली असल आिण उWत विहवाटदारान राSय शासनाकड राखन ठवलला आिण या अिधलखा|ार पzदारास ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना भाडप~�ान िदलला हWक ?कवा अिधकार याचा वापर करVयास समती दशMिवVयास नकार िदला असल तर, पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार सदर बाब राSय शासनाला कळवील/कळवतील आिण शासनाकड .यानी नकसानभरपाई wहणन दऊ कलली रWकम ठव wहणन ठवतील आिण राSय शासनाची अशी खा]ी पटली असल की, दऊ करVयात आलCया नकसानभरपाईची रWकम राdत व यो�य आह ?कवा राSय शासनाची तशी खा]ी पटली नसल आिण पzदारान राSय शासनाला राdत व यो�य वाटल अशी आणखी रWकम ठव wहणन ठवली असल तर, राSय शासन जिमनीDया विहवाटदाराला पzदारास ?कवा

एकापHा अिधक पzदारास सदर जिमनीवर :वश कl दVयाबाबत आिण या भाडप~�ाDया :योजनाकिरता आवRयक असल अस कायM करVयाकिरता मभा दVयाबाबत आदश दईल. अशा नकसानभरपाईDया रकमच िनध4रण करताना राSय शासनाला भिमसपादन अिधिनयम, 1894 याDया त"वाच मागMदशMन िमळल.

नतनीकरण करण

3) जर पzदाराची ?कवा एकापHा अिधक पzदारानी या|ार मजर करVयात आलला कालावधी समाKत झाCयावर पढील------------वष�Dया कालावधीकिरता या|ार भाडप~�ान िदलली जागा ?कवा .यापकी कोण.याही भागाचा नतनीकरण कलला खाणपzा घVयाची इDछा असल तर त अशा :कार इDछक असCयाबाबत शवटी नमद कलला कालावधी समाKत होVयापव� ?कमान 90 िदवस अगोदर उWत िनयमाDया िनयम 19 मhय तरतद कCयानसार एक अज4|ार सHम :िधका;याकड सादर करतील आिण अशा अज4सोबत lपय 500 इतकी ना

परतावा अजM फी भरतील. अशारीतीन खाणप~�ाDया नतनीकरणाकिरता :ाKत झालला अजM हा, खाणप~�ाचा कालावधी समाKत होVयापव� सHम :ािधका;या|ार िनकालात काढला जाईल. जर खाणप~�ाचा कालावधी समाKत होVयापव� अजM िनकालात काढVयात आला नाही तर, या खाणप~�ाचा कालावधी हा पढील सहा मिहLयाDया कालवधीकरीता ?कवा अजMदारास नकाराबाबत कळवVयात यईल अशा िदनाकापय\त, यापकी जो कालावधी अगोदरचा असल तथवर वाढवVयात आला आह अस मानVयात यईल. पzदार या|ार राखन ठवVयात आलल भाड व dवािम.वधन :दान करण पढ चाल ठवील आिण पव� wहटCया:माण वाढिवV यात आCयाच मानVयात आलCया कालावधीत यात समािव[ट असलCया आिण पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याDया वतीन असलCया अनक :सिवदा आिण करारनाम याच पालन करील व त पार पाडील. सदर खाणपzा हा, सHम :ािधका;याची खा]ी होVयाDया अधीन, पzदाराचा िवकCप घऊन मळ खाणप~�ाDया कालावधीपHा अिधक नसल एव�ा कालावधीकिरता नतनीकरणयो�य असल सHम :ािधकारी, dवत:ची खा]ी झाCयावर पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याDया खच4न व .यान ?कवा .यानी, जर आवRयक असल तर, राSय शासनाला .याचा :ितलख िन[पािदत कCयावर आिण िवतिरत कCयावर, पzदाराला ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना या|ार मजर करVयात आलCया कालावधीDया समाKतीची पढील िदवशी, गौण खिनजाना लाग असलCया उWत िनयमानसार असल .या:माण नतनीकरण करVयाकिरता िवxमान :सिवदचा समावश कlन, अशा दरानी व dवािम.वधनान आिण अशा अट�वर, अशा :सिवदा व करारनाम याDया अधीन .............इतWया पढील कालावधीकिरता, उWत जागचा नतनीकरण कलला भाडपzा, पzदाराला ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना िन[पािदत कlन दईल व िवतिरत करील.4) पzदाराला ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना, खाणपzा िनgRचत करण ?कवा सHम :ािधका;यास सहा मिहLयापHा कमी नसल इतWया कालावधीची लखी नोटीस दऊन खाणपzा H]ाचा कोणताही भाग ?कवा कोणतही भाग :.यpपत करVयाच ?कवा सोडन दVयाच dवात�य असल आिण अशा नोिटशीचा कालावधी समाKत

झाCयावर, भाडप~�ाDया कारणामळ ?कवा :.यpपत कलला भाग ?कवा कलल भाग यामळ दय असलCया सवM रकमा :दान करVयात आCया आहत या अटीवर, सपणM H] ?कवा :.यpपत कलला भाग ?कवा यथाgdथती कलल भाग याDया सबधात भाडप~�ाबाबत िनणMय घVयात यईल. जर पzदराची ?कवा एकापHा अिधक


पzदाराची सप णM H] :.यpपत करVयाची इDछा नसल तर, .याची ?कवा .याची जो भाग ?कवा ज भाग dवत:जवळ ठवन घVयाची इDछा असल .या भागाDया ?कवा भागाचा तपशील, नQयान करVयात यणा;या भाडपzा िवलखात दVयात यईल.

:.यापMनाचा िनणMय घVयाच

?कवा भाडप~�ान

िदलCया H]ाचा

कोणताही भाग सोडन दVयाच

dवात�य

5) या भाडप~�ाचा ?कवा .याDयापकी कोण.याही भागाचा नतनीकरणाचा िनणMय झाCयावर सHम :ािधकारी सहा मिहLयाDया कालावधीत िनgRचत करील अशा िदनाकास, या खाणप~�ाDया सबधात :दान कलCया आिण .यानतर राSय शासनाकडील ठवीत बाकी असलCया आिण या खाणप~�ात नमद कलCया कोण.याही :योजनाकिरता लाग करVयाची आवRयकता नसलCया अनामत ठवीची रWकम पzदाराला ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना करVयात यईल. सदर अनामत ठव�वर कोणतही Qयाज दय नसल. पन:dथापनची आिण पन::ापणाची समाधानकारक पतMता कCयानतरच कवळ सदर अनामत ठव�चा परतावा करVयात यईल.

भाग-नऊसव=साधारण तरतदी

अनामत ठव�चा परतावा

1. यापव� भाग एक त नऊ यात समािव[ट न कलCया उWत िनयमातील िनयम 21 ,22 व 23 यात अतभMत असलCया उवMिरत सवM शत� यथ लाग असतील.

2. जर पzदाराच ?कवा एकापHा अिधक पzदारानी सलग सहा मिहLयाDया कालावधीकिरता खाणकाम

करण बद कल ?कवा खाणकाम थाबिवल तर, खाणपzा र� होVयास पा] ठरल परत अस की, जर पzदारान ?कवा एकापHा अिधक पzदारानी राdत कारणाdतव सHम :ािधका;याDया पवM परवानगीन खाणकाम करVयाच बद कल असल ?कवा पzदारानी खाणकाम थाबवल असल तर, खाणपzा र� होणार नाही.3. जर .याचा खाणपzा ?कवा कोणतीही अLय बाब ?कवा गो[ट या खाणप~�ातील अटी व शत� याची रचना ?कवा भाडप~�ाशी सबिधत कोणतीही बाब ?कवा खाणपzा ?कवा खाणीतील काम होण ?कवा खाणीत काम न होण dवािम.वधनाDया ?कवा मत भाटकाDया :दानाची रWकम ?कवा सHम :ािधका;याला :दान करावयाची प�त याबाबत कोणताही तटा असल तर, अशी बाब सचालकाकड (शासकीय अिधका;याच

पदनाम...............) िनpद[ट करVयात यईल, Sयाचा िनणMय अितम आिण खाणपzदारावर बधनकारक असल. 4. या खाणप~�ाDया कोण.याही अटी व शत�ची पतMता करVयात पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार यानी कसर कCयामळ, जथवर अशी कसर अनपिHत घटनमळ उ�वली असCयाच उWत शासनाकडन मानVयात यत तथवर, राSय शासनाला पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याDयािवl�कोणताही दावा करता यणार नाही ?कवा .यानी या खाणप~�ाचा भग कCयाच मानVयात यणार नाही, आिण जर आकgdमक घटनमळ या खाणप~�ाDया कोण.याही अटी व शत�ची पतMता करVयात पzदार ?कवा एकापHा अिधक खाणपzदार याDयाकडन िवलब झाला तर, अशा िवलबाचा कालावधी या खाणप~�ा|ार

िनgRचत करVयात आलCया कालावधीत वाढिवVयात यईल. या खडातील “ आकgdमक घटना” या श�द:योगाचा अथM, दवी आपZी, य�, बडखोरी, दगा, नागिरक िवHोभ, सप, भकप, भरती ओहोटी, वादळ, भरतीDया लाटा, पर, वीज कोसळण, dफोट,आग आिण पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार यो�यरीतीन :ितबध कl शकणार नाही ?कवा िनयि]त कl शकणार नाही अशी कोणतीही इतर घटना असा आह.5. या अिधलखाDया आधार दय असलली भाडी व dवािम.वधन ही Sयान :थम :दान कली आहत आिण चकती कली आहत असा पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार उWत कालावधी ठरिवCयानतर .या कालावधीDया समाKतीDया वळी ?कवा .यानतर सहा मिहLयाDया आत, उWत जिमन�मhय ?कवा जिमन�वर .याDयाकडन उभारVयात आलली ?कवा ठवVयात आलली आिण जी या अनसचीDया भाग सात याDया खड 19 अLवय राSय शासनाला दण पzदारास ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना बधनकारक नसल. आिण जी खरदी करVयाची राSय शासनाची इDछक नसल अशी सवM ?कवा इिजन, य]सामkी, सय], इमारती, सरचना,


yाममागM, लोहमागM आिण इतर बाधकाम उभारणी आिण उभारVयात आलCया असतील अशा सवM सखसोयी dवत:Dया लाभासाठी काढन घईल ?कवा दर करील.

आकgdमक घटनमळ

खाणप~�ाDया अट�ची

पतMता करVयात

कसर करण.

6. जर उWत कालावधी समाKत झाCयावर ?कवा उWत कालावधी ठरिवCयावर सहा कलmडर मिहLयानतर ?कवा या अनसिचDया भाग नऊDया खड 4 मhय समािव[ट असलCया तरतद�अLवय पzदाराकडन, उWत जिमनीचा कोणताही भाग ?कवा कोणतही भाग याच :.यपMण पिरणामकारक ठरत .या िदनाकानतर, उWत जिमनीत ?कवा जिमनीवर ?कवा .याDया :.यpपत करVयात आलCया भागात ?कवा यथाgdथती कोणतीही इिजन, य]सामkी, सय], इमारती, सरचना, yाममागM, लोहमागM आिण इतर उभारणी ?कवा सोयी ?कवा पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार याना .यान ?कवा .यानी :.यpपत कलCया नसतील अशा उWत जिमनीDया अशा भागावर ?कवा खाणकाम भाडप~�ाLवय .याDया ?कवा .याDया ता�यात असलCया कोण.याही इतर जिमनीत .याDया ?कवा .याDया काय4शी सबधात आवRयक नसल अशी इतर मालमZा जर सदर पzदार

?कवा एकापHा अिधक पzदार यानी, राSय शासना|ार .याला ?कवा .याना सदर मालमZा काढन टाकVयाची लखी नोटीस दVयात आCयानतर, एका मिहLयाDया आत काढन टाकCया नाहीत तर, अशी मालमZा राSय शासनाची मालमZा झाCयाच मानVयात यईल आिण .यासबधात पzदाराला ?कवा पzदारानी कोणतीही नकसानभरपाई न दता ?कवा dप[टीकरण न दता राSय शासनाला यो�य वाटल अशारीतीन .याची िव_ी कली जाईल ?कवा िवCहवाट लावली जाईल.

खाणप~�ा

ची मदत समाKत

झाCयावर पzदारान .याची

मालमZा काढन टाकण.

7. या अिधलखा|ार पzदाराला ?कवा एकापHा अिधक पzदाराना दण आवRयक असलली :.यक

नोटीस ही, अशा नािटसा dवीकारVयाDया :योजनाकिरता पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार ह िनयWत करतील अशा उWत जिमनीवर राहणा;या QयWतीला, लखी दVयात यईल आिण जरी अशी िनयWतीकरVयात आलली नसली तरीस�ा अशी :.यक नोटीस ही, पzदाराला आिण एकापHा अिधक पzदाराना या भाडप~�ात अिभिलिखत करVयात आलCया पzदाराDया ?कवा एकापHा अिधक पzदाराDया प"यावर ?कवा पzदार ?कवा एकापHा अिधक पzदार राSय शासनाला नोिटसा :ाKत होVयाकिरता वळोवळी लखी कळवील/कळवतील अशा .याDया/.याDया भारत दशातील इतर प"यावर, नोदणीकत डाकन पाठवVयात यईल आिण पzदारावर ?कवा एकापHा अिधक पzदारावर करVयात यणारी अशा नोिटशीची :.यक बजावणी ही यो�य आिण िविधkा� असCयाच मानVयात यईल आिण .याबाबत .याDयाकडन/.याDयाकडन हरकत घVयात यणार नाही ?कवा आQहान दVयात यणार नाही.

खाणप~�ाDया

िनgRचतीनतर सहा

मिहLयापHा अिधक

असलCया कालावधी

किरता सोडन दVयात

आलCया

मालमZDया कसरीकिरता.

8. महारा[y गौण खिनज उ.खनन िनयम, 1998 याDया :करण दोन मhय समािव[ट असलCया खाणकाम भाडपzा मजरीशी सबिधत तरतद�Dया अधीन खाणकाम भाडपzा (खाणपzा) मजर करVयात यतो.


महारा[yाDया राSयपाल याDयाकिरता आिण याDयावतीन eी.........................(नाव)................................................................पदनाम यानी खालील QयWत�Dया समH व मोहोरबद कlन dवाधीन कल1).................................................................................2)..................................................................................

1) पzदारान नमलCयाeी/eीमती....................................................................यानी.................................................याDया समH dवाHरीत कlन dवाधीन कल .

?कवा

2) पzदारान नमलCया सवMeी1)..................................................................2)................................................................3)...................................................................... यानी खालील QयWत�Dया समH dवाHिरत कlन dवाधीन कल.1)......................................................................2)...........................................................................

?कवा3) पzदारान नमलCया

सवMeी(1)......................................................................(2)......................................................................(3)..................................................................यानी खालील QयWत�Dया समH dवाHिरत कlन dवाधीन कल.(1).............................................................................(2).............................................................................

?कवा4) सवMeी (मससM)..............................................................

मय4िदत कपनी यानी.......................................अनसार सामाईक मोहोर उमटवली.


नमना - च[िनयम 34 पहा]

खाण/दगडखाण स[ कर@याची सचना

1) (एक) खोदन काढVयात आलCया गौणखिनजाच नाव :(दोन) खोदन काढVयात आलCया इतर खिनजाच नाव/खिनजाची नाव, कोणतही असCयास:

2) दगडखाणीच/खाणीच नाव :3) दगडखाण/खाण सlकरVयाचा िदनाक:4) Sया :ािधकरणाकडन खाणकाम योजनस मजरी िमळाली .या :ािधकरणाचा प] _माक आिण िदनाक:

(:ािधकरण िविनpद[ट कराव)5) पzदाराच/ मालकाच नाव व पZा :6) दगड खाणीची मालकी :

अ) सावMजिनक H] :ब) सयWत H] :क) खाजगी H] :(सयWत H]ाDया बाबतीत, :.यक कपनीDया भागाची टWकवारी िविनpद[ट करावी)

7) जर पzदार हा कपनी ?कवा भागीदारी सdथा ?कवा सहकारी सdथा असल तर, :भारी सचालकाच नाव आिण पZा व न}दणीकत काय4लयाचा पZा दशMवावा:

8) दगडखाण/खाणकाम भाडपzयाचा तपशील(खाणकाम भाडपzा)अ) िन[पादनाचा िदनाक :

ब) कालावधी पासन पय\तक) लायसन अतगMत H] : हWटर

9) भाड पzयाच dथान:(एक) टोपोिशट _माक :(दोन) भकर सवGHण/खसरा _माक:(तीन) गाव: तालका/तहसील:िजCहा: राSय:(चार) डाक काय4लय: पोलीस ठाण:(पाच) जवळच रCव dथानक: अतर:(सहा) जवळच िवeागह/डाकबगला:

10) पव�Dया मालकाच नाव व पZा असCयास आिण भाडपzा सोडCयाचा िदनाक:11) एजटचा तपशील:अ) नाव व पZा:ब) िनयWतीचा िदनाक:12) खाणकाम अिभयताचा तपशील:

अ) नाव व पZा:ब) अहMता:


क) िनयWतीचा िदनाक:ड) सवायोजनाचा दज4 :पणM वळ: अधMवळ:

13) Qयवdथापकाचा तपशील:अ) नाव व पZा:ब) िनयWतीचा िदनाक:

िठकाण : सही :िदनाक :सपणM नाव :पदनाम: मालक/एजट

/खिनकमM अिभयता/Qयवdथापक


नमना - छ[िनयम 35 (2) पहा]

खाणकाम/दगडखाण ?कवा खाणीचा/दगडखाणीचा भाग सोडन दण/:.याpपत करण यासबधातील नोटीस .

1) (एक) खाणकाम कलCया गौणखिनजाचा :कार :(दोन) खाणकाम कलCया इतर खिनजाच/खिनजाच नाव, काही असCयास

2) खाणीच/दगडखाणीच नाव :3) पzदाराच/मालकाच नाव आिण पZा :4) खाणकाम/दगडखाण भाडप~�ाचा तपशील (ओएमएल) :

एक) िन[पादनाचा िदनाक :दोन) कालावधी - वषG - पासन - पय\त-तीन) भाडप~�ाखालील H]- हWटर

5) दगडखाणीच/खाणीच िठकाण:(एक) टोपोिशट _माक :(दोन) भकर सवGHण ?कवा खसरा _माक :(तीन) गाव - तालका/तहसील - िजCहा - राSय -(चार) डाक काय4लय - पोलीस ठाण -(पाच) जवळच रCव dथानक - अतर -(सहा) जवळच िवeामगह ?कवा डाकबगला

6) एजmटच नाव व पZा :

7) खिनकमM अिभय.याचा तपशील:(अ) नाव आिण पZा(ब) अहMता

8) कोण.या िदनाकापय\त खाणकाम :ि_या बद करावयाची आहत ?कवा खाण :.याpपत करावयाची आह तो िदनाक :9) खाणकाम/सोडन दण/खाण :.याpपत करण याची कारण :

(आवRयक तथ िटकमाकM कराव)गौण खिनजाच िन:शषण मागणीचा अभावखpचक :ि_या कामगाराची अनपल�धताभdसखलन दगडखाणीत पराच पाणी

भरल जाणइतर आपZी (िविनpद[ट करावी) इतर कारण (िविनpद[ट करावीत)(ज लाग असल .याला कपया खण करावी)

10) जर खाणकाम ह नसpगक आपZ�मळ सोडन िदल असल ?कवा कोणतही वधािनक :ािधकरण/Lयायािधकरण/Lयायालय याDयाकडन खाणकाम :ि_या बद करVयासाठी आदश दVयात आला असल/िनदश दVयात आल असतील तर अशा:कार खाणकाम कCयाचा िदनाक :11) सदर H]ातील आरिHत खिनज

(अ) िसhद (ब) सभाQय (क) शWय12) दगडखाणीDया/खाणीDया सlवातीपासनच खिनजाच एकण उ.पादन:13) खाणीत कामावर असलCया कामगाराची सbया:

पlष : gd]या :


कपनीच कामगार (थट):क]ाटी कामगार :

िठकाण : सही :िदनाक : सपणM नाव :मालक/एजट/खिनकमM अिभयता/Qयवdथापक पदनाम:

टीप :- (1) Sया बाबतीत खाणकाम H]ातील एखादा भाग सोडन दVयाच/ :.याpपत करVयाच :dतािवत करावयाच असल .याबाबतीत, कवळ अशा भागाशी सबिधत असलली मािहती ही dतभ 11, 12 व 13 यात दVयात यईल.

(2) खाणकाम सोडन दण/ :.याpपत करण याDया सरHणाकिरता अिभ:त असलCया उपाययोजना आिण .यासाठी व पय4वरणासाठी असलल दg[टकोन यासह, ही नोटीस सादर करVयाDया वळपय\त दगड खाणीत झालल काम अचक दशMवन 1:1000 (1 स]मी = 10 मीटर) या पHा कमी नसलCया :माणात खाणपzा H]ाच नकाश/भाग कपया सोबत जोडVयात यावत.


नमना- ज[िनयम 36 पहा]

( दगडखाणीच/खाणीच खोदकाम ताSपरत थाबव@याची नोटीस)खाणीचा/दगडखाणीचा सकताक

1) (एक) खोदन काढलCया गौणखिनजाचा :कार :(दोन) खोद न काढलCया इतर खिनजाच/खिनजाची नाव कोणतही असCयास :

2) खाणीच/ दगडखाणीच नाव व पZा :3) पzदाराच/मालकाच नाव आिण पZा :4) दगड खाणपzयाचा तपशील:

एक) िन[पादनाचा िदनाक :दोन) कालावधी................वषG.................पासन...........................पय\ततीन) खाणपzयाखालील H]..........................हWटर

5) दगड खाणीच िठकाण:(अ) टोपोशीट _माक :(ब) भकर सवGHण ?कवा खसरा _:(क) गाव- तालका/तहसीलिजCहा- राSय-(ड) डाक काय4लय- पोलीस ठाण-(इ) जवळच रCव dथानक- अतर-(उ) जवळच िवeामगह ?कवा डाकबगला

6) एजmटच नाव आिण पZा :

7) खिनकमM अिभय.याच नाव व पZा/शHिणक पा]ता :

8) खाणकाम थाबवVयाची कारण :मागणीचा अभाव :कामगाराची अनपल�धता :पजMLयव [टी:वाहतकीच कोडी :सप :टाळबदी :

:ि_या खpचक करण :इतर कारण (िविनpद[ट करावीत) :(ज लाग आह .याला कपया खण करावी)

9) खाणकाम :ि_या थाबिवCयाचा िदनाक :10) खाणकाम :ि_या स� करVयाचा सभाQय िदनाक :

िठकाण : सही :िदनाक : सपणM नाव :

पदनाम : मालक/एजट/खिनकमM अिभयता/Qयवdथापक.


नमना - झ[िनयम 37 पहा]

(दगडखाण/खाणकाम प`हा सa कर@यासबधातील सचना)खाणीचा/दगडखाणीचा सकताक...........

1) (एक) खोदन काढलCया गौण खिनजाचा :कार :(दोन) खोदन काढलCया इतर खिनजाच नाव / नाव कोणतही असCयास :

2) दगडखाणीच / खाणीच नाव :3) पzदाराच/मालकाच नाव व पZा :

4) दगडखाण/खाणकाम भाडप~�ाचा तपशील (Wयएमएल) :(एक) िन[पादनाचा िदनाक :(दोन) कालावधी............. वषG................पासन......................पय\त (तीन) खाणप~�ाखालील H]..........................हWटर

5) दगडखाणीच/खाणीचिठकाण(एक) टोपािशट _माक:(दोन) भकर सवGHण ?कवा खसरा _माक:(तीन) गाव- तालका-

िजCहा - राSय-(चार) डाक काय4लय- पोलीस ठाण -(पाच) जवळच रCव dथानक - अतर-(सहा) जवळच िवeामगह ?कवा डाकबगला-

6) एजटच नाव आिण पZा :7) खिनकमM अिभय.याच नाव व पZा :8) Sया िदनाकास खाणकाम -

(अ) सोडन दVयात आल,(ब) थाबवVयात आल,

---------तो िदनाक :9) खाणकाम पLहा स� करVयात आल तो िदनाक :

िठकाण : सही :िदनाक : सपणM नाव :

पदनाम : मालक/एजट/खिनकमM अिभयता/Qयवdथापक


नमना-ञ(िनयम 39 पहा)

दगडखाणभाड पcयाकिरता अज/ची नdदवही

1) अन_माक :2) अज4चा िदनाक :3) :ापक अिधका;यास Sया िदवशी अजM :ाKत झाला तो िदनाक :4) अजMदाराच नाव सप णM पZा(द रhवनी _माक, फWस _माक आिण ई-मल प"यासह dथािनक तसच कायमचा पZा )

5) अज4Dया पिरप त�चा िदनाक :6) अजM कलCया H]ाचा तपशील :

ग.न./स.न........ गाव/खड..................तालका............. िजCहा............ खसरा _माक/भमापन _माक/ गट _माक H]..............(हWटरमhय)

(खाणप~�ालगत वन िवभागाच H] असCयास .याबाबतची माहीती) 7) पहा कोषागार चलन _माक................... िदनाक..................|ार अज4सबधात चकती कलली फी

8) Sया िदनाकास अजM चौकशीकिरता/ जागDया तपासणीकिरता पाठवVयात आला तो िदनाक :9) Sया अिधका;याकड/ कमMचा;याकड चौकशीच/ जागच तपासणी करVयाच काम सोपवVयात आल आह तो अिधकारी/कमMचारी :10) Sया िदनाकास चौकशी अहवाल/जागDया तपासणीचा अहवाल :ाKत झाला तो िदनाक :11) अजM अितमिर.या िनकालात काढण आिण आदशाचा _माक व िदनाक :12) शरा :

(मजर कल/नाकारVयात आल ह नमद कराव, जर मजर कल असल तर, मजर कलCया H]ाचा तपशील)

सHम अिधका;याची सही.


नमना-ट(िनयम 41 पहा)

मजर खाणपcयाची नdदवही

1) अन_माक :2) पzदाराच नाव :3) पzदाराDया रिहवासाचा पणM पZा :- (दरhवनी _माक, फWस _माक आिण ई-मल पZा यासह कायमचा व dथािनक पZा )

4) भाडप~�ाDया माLयतचा _माक व िदनाक :5) दगडखाण भाडपzा िन[पािदत कCयाचा िदनाक :6) भाड प~�ाखाली मजर कलCया H]ाचा तपशील :

(1) गाव/खड...............(2) तालका............(3) िजCहा.........(4) खसरा _माक/ भमापन _माक./गट _माक/ H] : (हWटरमhय)

7) Sया गौणखिनजाकिरता ?कवा खिनजाकिरता भाडपzा मजर करVयात आला आह त गौण खिनज/खिनज :-8) मजरीचा _माक व िदनाक यासह दगडखाण भाडप~�ात भर घातलली गौणखिनज ?कवा खिनज :9) सरHा ठव�चा तपशील:10) भाडपzा Sया कालावधीसाठी मजर कला आह तो मजरीचा कालावधी : (एक) एकण वषG...............(दोन) िदनाक ..................पासन ......................पय\त11) (1) िरWत भाटकाचा आिण (2) dवािम.वधनाचा दर12) भाडप~�ाच नतनीकरण Sया कालावधीसाठी करVयात आल आह तो कालावधी :

( एक) एकण वषM..................(दोन) िदनाक.............................पासन ......................पय\त

13) दगड खाणकाम :ि_या :ारभ कCयाचा िदनाक :14) िनgRचत कलCया भप [ठ भाsाची रWकम आिण रWकम िनgRचत कCयाचा िदनाक :15) भाडप~�ाDया हdतातरणाDया अिभहdताकनाचा _माक व िदनाक, जर कोणताही असCयास आिण अिभहdतािकती/हdतातरीच नाव :16) :.यpपत कलCया/र� कलCया भाडपzयाDया समाKतीचा िदनाक :17) पन:मजरीसाठी H] Sया िदनाकापासन उपल�ध आह तो िदनाक :-18) सरHा ठवीचा परतावा पzदाराDया dवाHरीसह _माक आिण िदनाक19) शरा :

स.मअिधकाeयाची Iवा.री.


नमना - ठ(िनयम 46 (चार) पहा)

30 जन/30 सfट]बर/31 िडस]बर/31 माच= रोजी समाfत होणाeया IवािमSवधनाEया अिधदानाच Vमािसक िववरण

(YSयक वष/Eया 1 ऑगIट/1 नdiहबर/1 फkवारी/1 म रोजी सादर करावयाच)

1) पzदाराच नाव व पZा :2) खाणीच िठकाण :

(अ) गाव/वन ड�Cयसी(ब) पी.सी. _माक/एफ.सी._माक

(क) भाडप~�ाखालील H] हWटरमhय(ड) तहसील /िजCहा :-

3) खिनजाची नाव : 4) भाडप~�ाDया मजरीचा िदनाक : 5) भाडप~�ाDया िन[पादनाचा िदनाक आिण भाड प~�ाचा कालावधी : 6) वष4Dया :ारभीची िशCलक - घन मीटसM मyीक टन 7) वषMभरातील उ.पादन - घन मीटसM मyीक टन 8) एकण (dतभ 6 व 7 याची बरीज)- घन मीटसM मyीक टन 9) वष4भरातील उ.पादनाची एकण ?कमत : 10) वष4भरातील एकण िव_ी - घन मीटसM मyीक टन 11) िवकलCया सामkीची एकण ?कमत l : 12) वष4Dया अखरची िशCलक : 13) dवािम.वधनाचा दर : 14) वषMभरात िवकलCया मालातील दय असलल एकण dवािम.वधन :

(अ) िदनाक 31/12/20 रोजी असलली प व�ची िनयत िशCलक lपय....(ब) चकती करावयाची रWकम l.....(क) चकती कलली रWकम.........चलन _.........िदनाक.......(ड) दय िशCलक.......

15) :दान कलल िरWत भाटकl...........|ार चलन _.........िदनाक....... 16) जथ काम पणM कल आहतसचचाल आह .या कामाचा तपिशल : 17) खाणीची कमाल खोली : 18) वषMभरातिनयWत कलCया कामगाराची सbया :

पcदाराची/एजटची Iवा.री


नमना- ड[िनयम 46 (पधरा) आिण 66 (15) पहा]

.........मिह`यासाठी घतलTया सामmीEया एकण पिरमाणाच मािसक िववरण

[YSयक मिह`याEया िदनाक 10 पयPत (1) भशाIV आिण खिनकम= सचालनालय, महाराno राXय, नागपर (2) स.म Yािधकारी याना सादर करावयाच]

1) पzदाराच नाव व पZा :

2) खाणीच िठकाण :(अ)गाव/एफ.ड�Cय.सी(ब) पी.सी._.(क)तहिसल.............िजCहा..........(ड) खाणपzयाखालील H] :(इ) खिनजाच नाव :(ई) िन[दपादनाचा िदनाक आिण पzदाराचा कालावधी

(i) मागील मिहLयाDया अखरची िशCलक (�ास/एमटी)(ii) मिहLयाभरातील उ.पादन (�ास/एमटी)(iii) एकण (�ास/एमटी)

(iv) मिहLयाभरात झालली िव_ी (�ास/एमटी)

(v) मिहLयाDया अखरीस असलली िशCलक (�ास/एमटी)(vi) शरा

3) दररोज िनयWत कलCया कामगाराची सरासरी सbया :-(एक) खाणीमhय(दोन) _शरDया जागी/झोतभzीDया िठकाणी :

4) मिहनाभरात िनयWत कलCया कामगाराची सbया :5) मिहLयातील कामाच िदवस :6) मिहनाभरात :दान कलल अखरच भाड/dवािम.वधन :

(अ).......................या कालावधीकिरता :दान कलल भाड l..................चलन _माक......................िदनाक.................(ब)............................... या कालावधीकिरता dवािम.वधन l....................चलन _माक...................िदनाक ..................

पcदाराची/एजटचीIवा.री.


नमना -ढ[िनयम 46 (पधरा)पहा]

मागील वष/त सामmीEया एकण पिरमाणाच वा1षक िववरण आिण Sयाच ...................या वष/किरता म Tय.

[YSयक वष/Eया 15 जानवारी पयPत (एक) भशाIV आिण खिनकम= सचालनालय, महाराno राXय, नागपर (दोन) िजTहािधकारी................ याना सादर करावयाच]

1) पzदाराच नाव व पZा :2) खाणीच िठकाण :

(अ) गाव/वनिवभाग :-(ब) पी.सी._माक/एफ.सी._माक :-(क) खाणपzयाखालील H] हWटरमhय :(ड) तहसील/िजCहा :-

3) खिनजाची नाव :4) खाणपzयाDया माLयतचा िदनाक :5) खाणपzयाDया िन[पादनाचा िदनाक आिण खाणपzयाचा कालावधी :6) वष4Dया सlवातीची िशCलक - घन मीटर मyीक टन7) वष4तील उ.पादन - घन मीटर मyीक टन8) एकण (dतभ 6 व 7) - घन मीटर मyीक टन9) वषM भरातील उ.पादनाचा एकण खचM :-10) वषMभरातील एकण िव_ी :- 11) िव_ी कलCया सामkीची एकण ?कमती :12) वष4Dया अखरची िशCलक :13) dवािम.वधनाचा दर :14) वषMभरात िव_ी कलCया सामkीDया िव_ीवरील एकण दय dवािम.वधन:

(अ) िदनाक 31/12/20.... रोजी दय असलली मागील िशCलक l.....(ब) :दान करावयाची रWकम l..... चलन _.........िदनाक.......(क) :दान कलली रWकम l........चलन _......... िदनाक.......(ड) दय िशCलक.....

15) चलन _माक..............िदनाक...........|ार :दान कलल मतभाट क�........16) जथ काम प णM करVयात आल आह ?कवा चाल आह .या िठकाणचा तपशील :17) खाणीची कमाल खोली :18) वष4भरात िनयWत कलCया कामगाराची सरासरी सbया :

पcदाराची/एजटची Iवा.री


नमना- ण[िनयम 46 (सiवीस) आिण 66 (14) पहा]

पारगमन पास

अन_माक : िदनाक :

1) पzदाराच ?कवा लायसनधारकाच/परवानाधारकाच नाव :2) धारक/िललाव...............खरदीदार

आिण पZा :

3) खाणपzयाच िठकाण/आगार-गाव/शहर :4) खाणपzयाचा ?कवा लायसनचा/परवाLयाचा कालावधी :5) मजरी दणा;या :ािधका;याच नाव व आदश _माक :6) मालमोटर /वाहन.......... _माक :7) सामkी Sयाला िवकली .या QयWतीच नाव :8) खाणपzयातन/आगारातन सामkी पाठवCयाची वळ :9) वाहनचालकाच नाव :10) पाठिवलCया खिनजाचा :कार :11) पाठिवलCया खिनजाच पिरमाण :

12) :ापकाची/वाहनचालकाची सही :

पcदाराची/लायसनधारकाची/अिधकत एजटची सही


नमना - त

[िनयम 61 (1) पहा]खाण परवा`यासाठी अज=

[. 20/- rकमतीच कोट= फी मsाक िचकटवावा

:ित, सHम अिधकारी (पदनाम)

िठकाण :

महोदय,1) मी/आwही अशी िवनती करतो की, महारा[y गौणखिनज उ.खनन (िवकास आिण िविनयमन) िनयम, 2013 अLवय,

मला/आwहाला खाणपzा मजर करVयात यावा.

2) या अज4Dया सबधात असलली फी l............/- (अHरी........................... ............................) कोषागार ............... चलन

_............ िदनाक .............|ार जमा करVयात आली आह.3) (एक) अजMदाराच सप णM नाव पणM पZा (dथािनक तसच कायमचा पZा आिण दरhवनी _माक/फWस _माक आिण ई-मल पZा

नमद करVयात यावा) :

(दोन) अजMदाराचा दज4

( कागदप]ाची साHािकत :त जोडावी) खाजगी QयWती/खाजगी कपनी/सावMजिनक कपनी/भागीदारी

सdथा ?कवा सघ

(तीन) जर अजMदार हा,-(अ) एखादी QयWती असल तर .याच रा[yीय.व :-(ब) खाजगी कपनी असल तर, न}दणीच िठकाण, न}दणी _माक आिण िदनाक यासह कपनीDया सवM सदdयाच रा[yीय.व:-(क) सावMजिनक कपनी असCयास,सचालकाच रा[yीय.व, िवधी|ार सdथापनDया िठकाणासह भारतीय नागिरकाDया भाग

भाडवलाची टWकवारी:-(ड) भागीदारी सdथा ?कवा सघ असCयास, भागीदारी सdथDया सवM भागीदाराच ?कवा सघाDया सदdयाच रा[yीय.व:-

(चार) अजMदाराचा Qयवसाय ?कवा Qयवसायाच dवlप :(पाच) अजMदार Sयाच खाणकाम कl इgDछतात त गौण खिनज ?कवा

खिनज:-(सहा) Sया :योजनासाठी उ.खनन कlन काढलCया गौणखिनजाचा वापर करावयाचा आह, ती :योजन:-

(खिनजाचा ‘ अितम वापर’ िविनpद[ट करावा)


(सात) Sया सबधात खाणकाम भाडपzा मजर करVयात आला आह, .या H]ाचा तपशील:-

(अ) H] (हWटसMमhय) :-सवGHण/खसरा/गट _माक :-गाव (पी.सी. _माकासह) :-िजCहा :-

(ब) उपयोिजत H]ाचा तपशील दणारा आिण Sया सबधात खाणकाम भाडपzा आवRयक आह अशी जागा, सीमारषा आिण H] िततWया अचकतन दशMिवणारा दोन :तीत असलला नकाशा ?कवा आराखडा (उपयोिजत H]ाDया सीमवरील लगतच सवGHण _माक ह दखील दशMिवVयात आल पािहजत. )

(आठ) Sयाकिरता परवाना आवRयक आह त पिरमाण (�ास/टन)(नऊ) सबिधत जमीन मालकाDया समितप]ाचा तपशील :- (सबिधत जमीन मालकाची एक यादी xावयाची आह आिण :.यकाDया नावासमोर समतीप] िमळाल ?कवा िमळाल नाही ह िविवpद[ट करावयाच आह.)(दहा) उपयोिजत H]ाशी सबिधत असलCया हWकाDया अिभलखातील सबिधत उता;याDया :मािणत स.य:ती :-(अकरा) अजMदार सादर करVयास इDछक असलला असा कोणताही इतर तपशील :-

मी/आwही या|ार घोिषत करतो की, वर िदलला तपशील अचक आह आिण मी/आwही उ.खनन करावयासाठी :dतािवतअसलCया खिनजाDया पिरमाणावर िनध4िरत करVयात यईल .यानसार कोणताही इतर तपशील सादर करVयास तयार आह/तयार आहोत. मा�याकड/आमDयाकड मागणी करVयात यईल अस कोणतही भाड ?कवा उपकर आिण कोणतही इतर खिनज दय रWकम आगाऊ :दान

करVयाच दखील मी/आwही माLय करतो.

िठकाण : आपला िवRवासिदनाक :

(अजMदाराची सही)_______________________________________________________________________________________________सचना :- जर अजMदारान आपCया अिधकत :ितिनधी|ार सही कली असल तर, या अज4सोबत ‘ मख.यारनाwयाची’ एक :मािणत स.य :त जोडVयात यावी.


नमना - थ(िनयम 63 पहा)

खाण परवाना अज/ची पोचपावती

1) अन_माक : 2) अज4चा िदनाक :3) :ापक अिधका;याला अजM :ाKत झाCयाचा िदनाक :4) अजMदाराच नाव व पणM पZा :

(dथािनक तसच कायमचा पZा नमद करावयाचा आह)

5) अज4Dया पिरपत�चा िदनाक :6) अजM Sया H]ासबधात करVयात आला आह .या H]ाचा तपशील :

गाव - तहसील- िजCहा-खसरा _माक/सवGHण _माक/ गट _माक/H] हWटरमhय(वन जिमन�Dया सबधात कायMकारी मडल नमद कराव)

7) अज4ची कोषागार चलन _. .................. िदनाक ............... |ार :दान कलली फी l. .............8) चौकशीसाठी/जागDया िनरीHणासाठी अजM Sया िदनाकास पाठिवला तो िदनाक :9) चौकशीसाठी जागDया िनरीHणासाठी िनयWत कलला अिधकारी/कमMचारी :10) चौकशी अहवाल/जागDया िनरीHणाचा अहवाल Sया िदनाकास तयार करVयात आला तो िदनाक :11) आदशाचा _माक व िदनाक यासह अजM अितमत: िनकालात काढण12) शरा :

(मजर कल/मजर करVयास नकार ह नमद कराव, जर मजर करVयात आल असल तर मजर कलCया H]ाचा तपशील)

सHम अिधका;याची dवाHरी.


नमना -द(िनयम 63 पहा)

दगडखाणकाम परवाना अज/बाबतची नdदवही

1) अज4चा िदनाक :2) :ापक अिधका;यास Sया िदनाकास अजM :ाKत झाला तो िदनाक :3) अजMदाराच नाव व पणM पZा (dथािनक तसच कायमचा)

4) अज4वर कायMवाही पणM कCयाचा िदनाक :

5) Sया किरता अजM कला आह .या H]ाचा तपशील :भमापन _माक.- गाव -तहिसल- िजCहा-

अज4ची :दान कलली अजM फी(एक) l......................(दोन) कोषागार चलन _................... (तीन) िदनाक..................

मजरी आदश _माक/िदनाक6) शरा :

(एक) अजM मजर झाला/नाकारVयात आला(दोन) मजर झाला असCयास H]ाचा तपशील :-


नमना- ध(िनयम 71 (2) (क) पहा)

िवtSयाच लायसन मजर/नतनीकरण कर@यासाठी अज=:ित,

सHम अिधकारी,

महोदय,मी/आwही िवनती करतो की, महारा[y गौणखिनज उ.खनन (िवकास आिण िविनयमन), िनयम, 2013 अLवय गौण खिनजाचा साठा

आिण िव_ी करVयासाठी िव_.याच लायसन मला/आwहाला मजर करVयात याव/नतनीकरण करVयात याव.िव_ी लायसनच मजरी/नतनीकरण यासाठी lपय 250/- इतकी फी :दान करVयात आली असन कोषागार चलन _माक........

िदनाक....... याची मळ :त यासोबत जोडली आह.आवRयक तपशील पढ दVयात आला आह :-

1. अजMदाराच नाव आिण प णM पZा, दरhवनी _., फWस _., ई-मल पZा :2. अजMदार हा खाजगी वयgWतक/खाजगी/सावMजिनक कपनी/भागीदारी सdथा ?कवा सघ आह काय ?

3. जर अजM हा :-(अ) एखाxा QयWतीचा असल तर, .याच रा[yीय.व :-(ब) खाजगी कपनी असल तर, कपनीDया न}दणीDया िठकाणासह कपनीDया सवM सदdयाच रा[yीय.व :-(क) सावMजिनक कपनी असल तर,सचालकाच रा[yीय.व, कपनीDया िवधी|ारा सdथापनDया िठकाणासह भारतीय नागिरकानी धारण कलCया भाग भाडवलाची टWकवारी :-(ड) एखादी भागीदारी सdथा ?कवा सघ असल तर,भागीदारी सdथDया सवM भागीदाराच ?कवा सघाDया सवM सदdयाच रा[yीय.व

4. िव_ी करावयाDया गौणखिनजाच नाव :5. वषMभरात करावयाDया सा�ाच पिरमाण (खिनजिनहाय) :6. आगाराDया dथानाचा तपशील (dथानाचा नकाशा यासह Sया H]ात आगार gdथत आह .या H]ाचा पZा, भमापन _माक इ.यादी

मािहती सादर करावयाची आह) :7. पव�Dया िव_.याDया लायसनचा तपशील :8. जर नतनीकरणाकिरता अजM करावयाचा असल तर,

मी/आwही याQदार घोिषत करतो की, वर सादर कलला तपशील अचक आह आिण मी/ आwही आपणाकडन आवRयक करVयात यईल .यानसार सरHा ठव इ.याद�सह इतर तपशील सादर करVयास तयार आहोत.

िठकाण : आपला िवRवास,िदनाक : अजMदाराच नाव व पदनाम.


नमना - न[िनयम 71 (3) (क)]

िवtSयाच लायसन मजर करण rकवा Sयाच नतनीकरण करण

महारा[y गौणखिनज उ.खनन (िवकास आिण िविनयमन) िनयम, 2013 अLवय गौण खिनजाचा साठा मोहोरबद करण आिण िव_ीसाठी :दpशत करण याकिरता िव_.याच लायसन eी........................................................ याना पढ नमद कलCया गौणखिनजाDया/गौणखिनजाDया मालसा�ाची िव_ी करण आिण मालसाठा िव_ीकिरता :दpशत करण याकिरता या|ार लायसन दVयात यत आह.

1) गौणखिनजाच/ गौणखिनजाच नाव :2) वषMभरात साठा करVयास मभा िदलल पिरमाण :

(खिनज िनहाय) :-

3) काय4लय आिण आगाराच dथान :• ह लायसन 20...........त 20............. या िवZीय वष4किरता अमलात असल.

* यापव�च मजर करVयात आलली आिण 31 माचM, 20......... रोजी समाKत झालCया लायसनच 31 माचM 20..........पय\त नतनीकरण करVयात आल आह.

लायसनEया शतQ

1) जनतकिरता खCया असलCया िठकाणी एखाxा भागात ठळक जागी ह लायसन दशMिवVयात यईल.2) िव_ता हा खाणी व खिनज सवलती िनयम, 1987 याDया तरतदीच आिण या सबधात सHम अिधका;यान िदलCया सवMआदशाच

अनपालन करील.3) िव_ता .याच लख िमळवVयाकिरता आिण गौणखिनजाDया/गौणखिनजाDया मालसा�ाची पडताळणी करVयाकिरता सवM सिवधा दईल

आिण सHम अिधका;याला ?कवा सHम अिधका;यान याबाबतीत :ािधकत कलCया अशा कोण.याही QयWतीला .याDया ता�यातील आवRयक असल .या:माण कोणतीही मािहती सपणMपण आिण अचकपण सादर करील.

4) िव_ता, .याDयाकडन िव_ीकिरता दVयात आलCया गौणखिनजाDया/ गौणखिनजाDया ?कमतीची यादी ही .या िठकाणDया भागातील ठळक जागी लावील.

िदनाक :

सHम :ािधका;याचा िशWका सHम :ािधका;याची सही.


नमना -प(िनयम 74 पहा)

तपासणी किरता उSपादन आिण िवtी याचा अिभलख ठवण

िव_.याच नाव :लायसन _माक :गौणखिनजाची नाव :

िदनाक रोख खरदीfापन

िव_ी गौणखिनजाच नाव

खरदीचा d]ोतकोणास िव_ी

कली ह दशMिवणारा तपशील

गौणखिनज दर :माणक

खरदीकलली

टन/िक.k.

िव_ी कलली

टन/िक.k.

1 2 3 4 5 6 7 8


नमना - फ(िनयम 74 पहा)

िवtSयान ठवावयाची साठा नdदवही

िव_.याच नाव :लायसन _माक :गौणखिनजाच नाव :

िदनाक :ारिभकिशCलक

खरदी एकण िव_ी िशCलक साठा िव_.याची अxाHर

1 2 3 4 5 6 7


नमना -ब(िनयम 75 पहा)

िवtSयान सादर करावयाच लvयाच िववरणपV

िव_.याच नाव :लायसन _माक :गौणखिनजाच नाव : मिहना:

:ारिभक िशCलक

खरदीच पिरमाण

कोणाकडन खरदी कल

िदलली ?कमत

िव_ीच पिरमाण

कोणाला िव_ी कली

वसल कलली ?कमत

िशCलक शरा

1 2 3 4 5 6 7 8 9

िठकाण :

िदनाक : िव_.याची सही.


नमना - भ[िनयम 78 पहा]

(गौणखिनज वाहतकीकिरता वाहतक पास)

वाहतक पास पIतक t. ....................... वाहतक पास/अनtमाक -------------

1) माल:षकाच नाव आिण पZा : (खिनज पzदार/धारक खिनज िव_ता लायसन) 2) माल:षकाच नाव आिण पZा :3) खिनजाच नाव :4) पिरमाण (वजन/आकारमान) :5) वाहतक करVयात यणा;या

खिनजाच अदाज मCय :6) माल पाठिवVयाचा िदनाक आिण वळ :

7) (एक) वाहतकीचा :कार : (दोन) वाहन न}दणी _माक :8) वाहन चालकाच नाव व पZा :

सही/-िदनाकासिहतअ) माल:षक

सही/िदनाकासिहतब) वाहनचालक

िनगMिमत करणा;या :ािधका;याची सही आिण मोहोर तपासणी :ािधका;याची सही आिण पदनाम.

सचना :- (1) कोणतीही मजकर िगरवVयात यऊ नय. (2) पdतक िलहन पणM झाCयावर, मळ :त आिण पdतक, सबिधत :ािधका;यास परत कराव लागल.

(3) वाहन चालक वाहतक करताना वाहतक पासDया दोन :ती dवत:सोबत ठवील.


नमना - म[िनयम 83 पहा](अपील अज=)

(दोन Yतीत सादर करावा)

:ित,मा. िजCहािधकारी/आयWत

1) अजM करणारी QयWती/ भागीदारी सdथा ?कवा कपनी याच नाव आिण पZा :2) QयWती/भागीदारी सdथा ?कवा कपनी याचा Qयवसाय :3) फी आिण SयाDयािवlhद अपील करVयात आल आह .या सHम :ािधका;याDया आदशाचा िदनाक (:त सोबत जोडली आह) :-4) Sयाकिरता अपील करVयात आल आह त खिनज ?कवा ती खिनज :5) Sया सबधात अपील करVयात आल आह .या H]ाचा तपशील :-

िजCहा तालका गाव खसरा _.H] हWटरमhय मागणी कलल एकण H]6) अज4Dया फी चा तपशील आिण चलन.7) सHम :ािधका;यान काढलCया आदशाचा िदनाक :8) अिपलाची कारण :

आपला िवRवास,

अजMदाराची सही आिण पदनाम.


REVENUE AND FORESTS DEPARTMENT

World Trade Centre, Cuffe Parde, Mumbai 400 005.

Dated the 18th

July 2013.

NOTIFICATION

MINES AND MINERALS (DEVELOPMENT AND REGULATION) ACT, 1957.

No. Gaukhani-10/0812/C.R. 613/kh.--In exercise of powers conferred by section 15 of the

Mines and Minerals (Development and Regulation) Act, 1957 (67 of 1957) and of all other powers

enabling it in that behalf, the Government of Maharashtra hereby makes the following rules, for

regulating the extraction of Minor Minerals namely:-

CHAPTER-I

GENERAL

1. Short title and commencement.- (1) These rules may be called the Maharashtra Minor Mineral

Extraction (Development and Regulation)Rules, 2013.

(2) These rules shall come into effect from the date as may be specified by the Government in

the Official Gazette.

2. Definitions-In these rules, unless the context requires otherwise,

(a) ‘Act’ means the Mines and Minerals (Regulations and Development) Act, 1957 (67 of

1957);

(b) “Appellate Authority” means the Government or any authority vested with such powers

under these rules or any other authority empowered by the Government to perform such

functions;

(c) “Assessee” means a person or a lessee holding a mining lease or a short term permit

and includes any other person who has excavated, removed or used or is excavating,

removing, processing or using minor mineral or minerals;

(d) “Assessing Authority” means Collector or Additional Collector or Sub Divisional

Officer or Tahsildar or District Mining Officer or Executive Engineer;

(e) “Assessment Year” means the period beginning from the first day of April and ending

on the thirty first day of March of the following year;

(f) “Brick earth” means earth used for making bricks, Kavelus and earthen pots and shall

include all types of earth used for construction of dams, buildings, canals, roads, rail

embankments and other identical purposes;

(g) “Building stone” means any rock or mineral which is used as building or construction

material and includes such Minerals as specified in the Schedule appended to the Act;

(h) “Competent Authority” means,-

(i) for the purpose of Chapter IV of these rules,-

(a) in the case of quarries situated on the lands owned by the Public Works Department


and Water Resources Department of Government, the Executive Engineer of the

concerned Division in case of the permits upto a maximum of 25,000 brass for the use

of Departmental work only;

(b) the Tahsildar, where minor minerals are to be extracted and removed from any land

within the limits of their respective jurisdiction in quantities not exceeding 500 brass;

(c) Sub-Divisional Officer of Revenue Department, where minor minerals are to be

extracted and removed from any land within the limits of their respective jurisdiction in

quantities not exceeding 2000 brass;

(d) the Collector or Additional Collector of the District where minor minerals are to be

extracted and removed from any land within that district, in quantities not exceeding

25000 Brass;

(ii) For the purpose of auction of minor mineral, Competent Officer means the

Collector or Additional Collector; and

(iii) any other officer appointed by the Government by notification in the Official

Gazette;

(i) “Directorate” means the Directorate of Geology and Mining, in the State of Maharashtra.

(j) “dead rent” means the minimum guaranteed amount of royalty per year payable as per rules

of agreement under a mining lease;

(k) “Excavation” means digging and or collecting of minor minerals from any land or nala or

rive or creek;

(l) “Forms” means forms appended to these rules;

(m) “Government” means the Government of Maharashtra;

(n)“Minor Minerals” means the minor minerals declared from time to time by the Central

Government by notification in the Official Gazette under the Act;

(o) “Royalty” means the charge payable to the Government in respect of the ore or mineral

excavated, removed or utilised from any land;

(p) “section” means a section of the Act;

(q) “specified minor mineral” means limestone, limeshell, bentonite, fuller’s earth or such

other mineral as may be specified by the Central Government in the Official Gazette, from

time to time, and the threshold value of the minor mineral specified by notification issued by

Indian Bureau of Mines;

(r) “quarry lease” means a lease to mine, quarry, bore, dig, search for, win, work and transport

or carry away any minor mineral specified therein;

(s) “quarry license or lease” means a license granted under these rules wherein a licensee is

required to pay fixed annual license fee exclusive or inclusive of royalty, as the case may be;

(t) “quarry permit” means a permit granted under Chapter-IV of these rules to extract and


remove any minor mineral in specified quantities and specified time;

(u) the words and expressions used in these rules but not defined hereinabove shall have the

same meanings as respectively assigned to them under the Act.

CHAPTER – II

PROCEDURE FOR GRANT OF QUARRY LEASE

3. Prospecting to precede mining operation . -(a) No lease shall be granted by the State

Government unless it is satisfied that there is evidence to show that the area for which the lease is

applied for has been prospected earlier for minor minerals or the existence of minor minerals

therein has been established otherwise.

(b) No mining lease shall be granted unless the District Mining Officer confirms the existence of

minor mineral in the applied area. Mining lease shall be granted directly if the District Mining

Officer reports that there is no need for prospecting for minor mineral in the area in question.

4. Period for which prospecting license may be granted or renewed.- The period for which a

prospecting license may be granted shall not exceed two years.

5. Scheme of prospecting.-(1) Every holder of a prospecting license for minor mineral shall

submit to the State Government or any person authorised in this behalf by the Government within

a period of sixty days from the date of execution of the prospecting license a scheme of

prospecting indicating the manner in which he proposes to carry out the prospecting operation in

the area covered by the license and the scheme shall incorporate the following, namely:-

(a) Particulars of the area;

(b) The scale of the plan and the area of geological mapping;

(c) The number of pits, trenches, and bore holes which he proposes to put in the area and

the locations thereof;

(d) The particulars of the machinery to be used;

(e) The details of exploratory mining to be undertaken;

(f) The number of samples proposed to be drawn and tested;

(g) Baseline information of prevailing environmental conditions before the beginning of

the prospecting operations;

(h) Any other matter relevant for the preparation of a scheme of prospecting, as directed

by the State Government or any person so authorised, from time to time by a general or

special order.

(2) The prospecting scheme under sub-rule (1) shall be prepared by a recognised person or a

geologist or a mining engineer employed under the rule.

6. Modification of scheme of prospecting.- (1) A prospecting scheme prepared and submitted


under rule 5 may be modified at any time on geological considerations by the holder of a

prospecting license during continuance of the prospecting license.

(2)Any modification carried out under sub-rule (1) shall be intimated to the Government or any

person authorised in this behalf by the Government, by the holder of a prospecting license within

a period of fifteen days.

7. Prospecting operations to be carried out in accordance with scheme of prospecting.-

Every holder of a prospecting license for minor mineral shall carry out the prospecting operations

in accordance with the scheme of prospecting submitted under rule 5 or with such modifications,

if any, as intimated under rule 6 or as directed by the Government or any Officer authorised by

the Government in this behalf.

8. Report of prospecting operations .- (1)Every holder of a prospecting license for minor

mineral specified or ornamental stones or non-specified mineral shall submit to the Government

or any Officer authorized in this behalf by the Government an annual report for the previous year

in Form- A so as to reach them by the 30th April every year:

Provided that, a report in Form-A shall be submitted within a period of three months after

the completion or abandonment of the prospecting operations or the expiry of the prospecting

license, whichever is earlier.

(2)The Officer authorised in this behalf by the Government shall forward a copy of the Annual

Report in Form–A, received under sub-rule (1) to the Director of Geology and Mining within a

period of thirty days from the date of such receipt.

9. Mode of granting quarry lease.-(1) Subject to the provisions of these rules, mineral

concessions for quarry lease may be granted by the Competent Authority either on receipt of

application or by way of public auction.

(2)A quarry lease may be granted for quarry operation on the conditions of payment of lease

money including royalty, dead rent, surface rent, water rates payable to Government and the lessee

shall have the right of quarry and disposing the extracted minor minerals.

10. Restriction on grant of quarry lease .-(1)Except with the prior approval of the Government,

no quarry lease shall be granted to any person other than an Indian national as defined in the

Explanation to sub-section (1) of section 5 of the Act.

(2) Except with the prior approval of the Directorate, no quarry lease shall be granted in

respect of any specified minor mineral.

(3) Except with the prior approval of the Government no quarry lease shall be granted in

respect of land notified by the Government as reserved for public utility or for any other special

purposes like areas of historical, geological and archeological interest.

(4) No quarry lease shall be granted in the areas under the jurisdiction of the local bodies

such as Gram Sabha, municipality or corporation or any metropolitan authority as the case may be


without prior approval of such local bodies. However, if the approval is not received within the

period of forty five days, the approval shall be deemed to have been granted for the purpose of

grant of lease. However, if the concerned Gram Sabha does not give permission for quarry

operations then the Sub-Divisional Officer of the area shall arrange the Gram Sabha and after

hearing the Gram Sabha the Sub-Divisional Officer can take the decision on merit.

(5) No quarry lease shall be granted in the areas where it is necessary in the interest of the

regulation of mines and minerals development, preservation of natural environment, control of

floods, prevention of pollution or to avoid danger to public health or communication or ensure

safety of building, monument or other structures or for such other purposes. If necessary, the

opinion of the concerned authority may be sought for by the Competent Authority.

(6) No quarry lease shall be granted in the areas if Competent Authority is of the opinion

that it is necessary or expedient so to do for securing or maintain proper sanitation or public health

or the orderly development of any area or for any like purposes.

(7) No commercial quarry lease shall be granted in eco-sensitive zone of notified under the

Environment (Protection) Act, 1986 (29 of 1986) within notified area around wildlife Sanctuaries

and National Parks.

11. Application of quarry lease.- (1) Every application for quarry lease in respect of any land

shall be made to the Competent Officer in Form-B. Every such application shall be affixed with a

court-fee stamp of rupees twenty.

(2) Every such application shall be accompanied by a challan of rupees five hundred as the

application fee and also by a Solvency Certificate of the applicant issued from a revenue officer not

below the rank of Tahsildar.

(3) Every application for renewal of quarry lease shall be made to the Competent Officer in

Form-C at least sixty days prior to expiry of the original period of quarry lease. Such application

shall be accompanied with a challan of rupees five hundred as an application fee and Solvency

Certificate of the applicant issued from a revenue officer not below the rank of Tahsildar.

(4) The area for which quarry lease is applied shall be a contiguous one.

(5) Every application for grant or renewal of quarry lease shall be in addition to the documents

mentioned above shall be accompanied with,

(a) Mining dues clearances certificate.

(b) Record of rights of the area applied for.

(c) A map showing the location of the area.

(d) Approved Mining plan and progressive mine closure plan for the area in case of

renewal.

(e) Solvency Certificate of the applicant issued from a revenue officer not below the rank

of Tahsildar.


(f) Environment Clearance Certificate issued from the appropriate authority in case of

renewal, if environment clearance period expires for the period requested for extraction.

12. Incomplete application.-The application without the required documents as mentioned in rule

11, shall be treated as incomplete and shall not be considered for granting lease. The applicant shall

be informed to complete the application within a period of six months from the date of letter of

intent for a grant of quarry lease. In case of non-compliance on the part of applicant in the

stipulated period, the application will be treated as refused and the fees shall be forfeited. In such

case, the date of receipt of complete application shall be treated as the date of receipt of application

for deciding the application.

13. Acknowledgement of application.- (1) Where an application for grant or renewal of quarry

lease is submitted personally, its receipt shall be acknowledged by the Competent Officer.

(2) Where such application is received by registered post, its receipt shall be acknowledged on

the same day.

(3) In any other case the receipt of such application shall be acknowledged within a period of

three days of the receipt.

(4) The receipt of every such application shall be acknowledged in Form-D.

14. Grant of quarry lease, execution and registration thereof.-(1) On receipt of an application

under rule 11, the Competent Officer on making such inquiries as he deems fit, may, by order,

sanction the quarry lease or renew of quarry lease wholly or partially or refuse to sanction it.

(2) If two or more applications are received for the same area, the applicant whose application

was received earlier shall have the preferential right for grant of the quarry lease over an

applicant whose application is received later :

Provided that, while deciding any such application, the Competent Officer may take into

consideration the matters specified below and grant the quarry lease to any such person whom he

may deem fit,-

(a) whether he has undertaken prospecting operations or has certificate of District

Mining Officer regarding existence of minor mineral presence in the area,

(b) whether he has any special knowledge or experience in mining operation or in

Geology,

(c) the financial resources of the applicant,

(d) the nature and quality of technical staff employed or to be employed by the

applicant,

(e) such other matter as may be specified by the Government by an order from time

to time.

(3) Where a quarry lease is granted under sub-rule(1), a lease Deed shall be executed in Form-E

within sixty days from the date of the order of granting the lease, and if no such lease Deed is


executed within the aforesaid period, the Competent Officer may revoke the order of such grant

of lease:

Provided that, where the Competent Officer is satisfied that the applicant is not

responsible for the delay in the execution of the lease Deed, he may permit the execution of

lease Deed after the expiry of the aforesaid period of sixty days.

(4) The lease Deed shall be registered with the concerned Registrar of Stamp Duties.

15. Disposal of application for quarry lease.-(1) The application for quarry lease shall be

disposed of within a period of ninety days from the date of receipt of complete application for grant

of lease.

(2) The application for renewal of quarry lease shall be disposed of within a period of sixty

days from the date of receipt of complete application for renewal of lease.

(3) If an application for renewal of quarry lease has been made within the prescribed period but

is not disposed of before the date of expiry of the period, the lease shall be deemed to have been

extended by a further period of three months or till such date on which the applicant is informed

about the refusal to grant the renewal of the lease, whichever is earlier.

16. Refund of application fee.- If the Competent Officer refuses to grant the quarry lease applied

for or if the applicant refuses to accept the lease on account of any special condition imposed

therein under rule 46, the fee shall be treated as processing fee and will not be refunded:

Provided that, if the applicant refuses to accept the lease for reasons other than those referred to

above, withdraws the application or fails to furnish the requisite information or to execute a lease

deed in accordance with the provision of sub-rule (3) of rule 14, the application fee shall not be

refunded.

17. Intimation of refusal etc. to be given.- When an application for a quarry lease is refused by

the Competent Officer or is granted for less area than for which it was applied for, he shall

communicate the reasons therefor in writing to the applicant for such refusal or reduction of area.

18. Period for which lease may be granted or renewed.-(1) The period for which a quarry

lease may be granted shall be of five years without approval of the Government and ten years with

the prior approval of the Government:

Provided that, the maximum period for which any such lease may be granted shall not be

more than twenty years.

(2) A lease may be renewed at the option of the lessee for a period not exceeding the

duration of the original lease.

(3) Notwithstanding anything contained in sub-rule (2), if the Government is of the opinion

that in the interest of development of minor minerals, it is necessary to do so, it may, for reasons to

be recorded in writing, authorise the renewal of a lease for a further period or periods not exceeding

five years in each case.


19. Minimum and maximum area for grant of a quarry lease.-The minimum area that may be

granted under a quarry lease shall not be less than,–

(a) one hectare, in respect of small deposits (not fragmented portions of larger ones), shallow in

nature, isolated and not exceeding more than 200 meters in strike length. These deposits

are small by virtue of either origin or mode of emplacement or dislocation due to

geological disturbances. Small deposits shall also include float deposits (transported)

formed due to mechanical weathering and deposition, alluvial or alluvial buried or

otherwise, which generally have peculiar configuration;

(b) two hectares in respect of beach sands or placers (Beach sands or placers are mono or multi

mineral concentrations) including the dunes occurring on and off the coastal shore line.

These deposits are the products of ebb and flow of tides, waves and inshore current, and at

places semi-consolidated to consolidate in nature:

Provided that, in case of renewal of mining lease, the restrictions of minimum area for grant of

mining lease shall not be applicable:

Provided further that, the Government, if satisfied on the basis of proposed production level,

geological or topographical conditions, may, for reasons to be recorded in writing, grant quarry

lease not exceeding fifty hectare:

Provided also that, the Government may, after recording reasons in writing, grant quarry lease

of the area less than minimum area mentioned above in case of artisan and traditional workers.

20. Mining plan as a pre-requisite to the grant of quarry lease.- No lease shall be granted or

renewed by the Government unless there is a mining plan duly approved by the Government or any

person authorised in this behalf by it for the development of the minor minerals deposit in the area

concerned.

21. Mining plan to be prepared by a recognised qualified person.- No mining plan shall be

approved unless it is prepared by a qualified person recognised in this behalf by the Government or

any person authorised by the Government or by a recognised person under rule 22B of the Mineral

Concession Rules, 1960.

22. Grant of recognition by Government.-(1) Any person possessing the qualifications and

experience required under sub-rule (2) of rule 22B of Mineral Concession Rules 1960, may apply

for such recognition to the Competent Officer designated by the Government for this purpose.

(2) The Competent Officer after making such enquiry as it deems fit, may grant or refuse to

grant recognition. Where recognition is refused the Competent Officer shall record the reasons in

writing and communicate the same to the applicant.

(3) A recognition shall be granted for an initial period of five years and may be renewed for

further periods not exceeding five years at a time:

Provided that, the Competent Officer may refuse to renew recognition for reasons to be


recorded in writing after giving an opportunity of being heard to the person concerned.

23. Approval and submission of Mining Plan.- On receipt of the application for grant of

mining lease for undertaking mining operations for minor minerals, the Government shall take

decision to grant precise area for the said purpose and communicate such decision to the applicant

and on receipt of the communication from the Government of the precise area to be granted, the

applicant shall submit a mining plan within a period of three months from the date on which such

communication is received or such further period as may be allowed by the Government for the

approval. The said mining plan shall incorporate,-

(i) (a) the map of the precise area showing the nature and extent of the minor minerals

body ;

(b) spot or spots where the excavation to be done in the first five years plan period and its

extent ;

(c) a detailed cross-section and detailed plan of spots of excavation based on prospecting

data gathered by the applicant ;

(d) a tentative scheme of mining for the second five years plan period of the lease;

(ii) details of the geology and lithology of the precise area including minor mineral reserves

in the area;

(iii) the extent of manual mining or mining by use of machinery and mechanical devices on

the precise area;

(iv) the map of the precise area showing natural water courses, limits of reserved and other

forest areas and density of trees, if any, assessment of impact of mining activity on forest

land surface and environment including air and water pollution; details of scheme for

restoration of the area by a forestations, land reclamation, use of pollution control devices

and of such other measures under Mine Closure Plan – Progressive and Final Mine Closure

Plan;

(v) annual program and plan for excavation on the precise area from (year to year) for five

years;

(vi) as per provisions of Notification of Ministry of Environment and Forest dated the 14th

September 2006 prior Environment Clearance will be required depending upon the mining

lease area.

(vii) any other matter which the Government may require the applicant to provide in the

mining plan.

MINING OPERATIONS

24. Mining Plan as a pre-requisite to the commencement of mining operations.-(1) No person

shall commence mining operations for minor minerals in any area except in accordance with a

mining plan approved under these rules.

(2) The Government or any person authorised in this behalf by the Government, may


require the holder of a lease to make such modifications in the mining plan referred to in sub-rule

(1) or impose such conditions as it considers necessary by an order in writing if such modifications

or imposition of conditions are considered necessary in the light of the experience of operation of

mining plan or in view of the change in the technological development.

(3) A holder of a lease, desirous of seeking modifications in the approved mining plan as

are considered expedient, in the interest of safe and scientific mining, conservation of minor

minerals and for the protection of environment, shall apply to the Government or any person

authorised in this behalf by the Government setting forth the intended modifications and explaining

the reasons for the same.

(4) The Government or any person authorised in this behalf by the Government may

approve the modifications under sub-rule (3) or approve with such alterations as it may consider

expedient.

25. Mine Closure Plan.– Every mine shall have Mine Closure Plan which shall be of two types, –

(i) Progressive Mine Closure Plan; and

(ii) Final Mine Closure Plan.

26. Submission of Progressive Mine Closure Plan.-(1) The lessee, agent, manager or mining

engineer shall, in case of fresh grant or renewal of mining lease, submit a Progressive Mine Closure

Plan as a component of Mining Plan to the officer authorised by the Government in this behalf.

(2) The lessee, agent, manager or mining engineer shall, in case of existing mining lease

submit a Progressive Mine Closure Plan to the officer authorised by the Government in this behalf,

for approval within a period of one year from the date of commencement of these rules.

(3) The lessee, agent, manager or mining engineer shall review the progressive mine

closure plan every five years from the date of its approval in case of existing mine or from the date

of opening of the mine in case of fresh grant or from the date of renewal of mining lease, as the

case may be, and shall submit to the officer authorised by the Government in this behalf, for its

approval.

(4) The officer authorized by the Government in this behalf, shall convey his approval

or refusal of the Progressive Mine Closure Plan within a period of ninety days of the date of its

receipt.

(5) If approval or refusal of the Progressive Mine Closure Plan is not conveyed to the

owner, agent, manager or mining engineer of the mining lease within the period as specified in sub-

rule (4), the Progressive Mine Closure Plan shall be deemed to have been provisionally approved,

and such approval shall be subject to the final decision whenever communicated.

27. Submission of Final Mine Closure Plan.-(1) The lessee, agent, manager or mining engineer

shall submit a final mine closure plan to the officer authorised by the Government in this behalf, for

the approval one year prior to the proposed closure of the mine.


(2) The officer authorised by the Government in this behalf, shall convey his approval or

refusal of the final Mine Closure Plan within a period of ninety days of the date of its receipt to the

owner, agent, manager or mining engineer.

(3) If approval or refusal of the final Mine Closure Plan is not conveyed to the owner, agent,

manager or mining engineer of the mining lease within the period as specified in sub-rule (2), the

final Mine Closure Plan shall be deemed to have been provisionally approved and such approval

shall be subject to final decision whenever communicated.

28. Modification of Mine Closure Plan.- (1) The holder of a mining lease desirous of seeking

modifications in the approved Mine Closure Plan, shall submit to the officer authorised by the

Government in this behalf, for approval setting forth the intended modifications and explaining the

reasons for such modifications.

(2) The officer authorised by the Government in this behalf, may approve the modifications

as submitted under sub-rule (1) or approve with such alterations as he may consider expedient.

29. Responsibility of holder of quarry lease.-(1) The lessee, agent, manager or mining engineer

shall have the responsibility to ensure that the protective measures contained in the Mine Closure

Plan referred to in this rule including reclamation and rehabilitation work have been carried out in

accordance with the approved Mine Closure Plan or with such modifications as approved by the

officer authorised by the Government in this behalf under this rule.

(2) The lessee, agent, manager or mining engineer shall submit to the officer authorised by

the Government in this behalf, a yearly report before the 1st

July of every year setting forth the

extent of protective and rehabilitative works carried out as envisaged in the approved Mine Closure

Plan, and if there is any deviation, reasons thereof.

30. Financial assurance.- (1) Financial assurance has to be furnished by every leaseholder. The

amount of financial assurance shall be rupees fifty thousand per hectare of the mining lease area

put to use for mining and allied activities. However, the minimum amount of financial assurance to

be furnished in any of the forms referred to in sub-rule (2) shall be rupees one lakh:

Provided that, a leaseholder shall be required to enhance the amount of financial assurance

with the increase in the area of mining and allied activities:

Provided further that, where a leaseholder undertakes reclamation and rehabilitation

measures as part of the progressive closure of mine, the amount so spent shall be reckoned as sum

of the financial assurance already spent by the leaseholder and the total amount of financial

assurance, to be furnished by the lessee, shall be reduced to that extent.

(2) The financial assurance shall be submitted in one of the following forms to the officer

authorised by the Government in this behalf, or any amendment to it :

(a) Letter of Credit from any Scheduled Bank;

(b) Performance or surety bond;


(c) Trust Fund build up through annual contributions from the revenue generated by

mine and based on expected amount sum required for abandonment of mine; or

(d) any other form of security or any other guarantees acceptable to the officer.

(3) The lessee shall submit the financial assurance to the officer authorised by the Government

in this behalf, before executing the mining lease Deeds. In case of an existing mining lease, the

lessee shall submit the financial assurance along with the Progressive Mine Closure Plan.

(4) Release of financial assurance shall be effective upon the notice given by the lessee for the

satisfactory compliance of the provisions contained in the Mine Closure Plan and certified by the

officer authorised by the Government in this behalf.

(5) If the officer authorised by the Government in this behalf, has reasonable grounds for

believing that the protective, reclamation and rehabilitation measures as envisaged in the approved

Mine Closure Plan in respect of which financial assurance was given has not been or will not be

carried out in accordance with the Mine Closure Plan, either fully or partially, the officer authorised

by the Government in this behalf, shall give the lessee a written notice of his intention to issue the

orders for forfeiting the sum assured at least thirty days prior to the date of the order to be issued.

(6) Within thirty days of the receipt of notice referred to in sub-rule (5), if no satisfactory reply

has been received in writing from the lessee, the officer authorised by the Government in this

behalf, shall pass an order for forfeiting the surety amount and a copy of such order shall be

endorsed to the Government.

(7) Upon the issuance of order by the officer authorised by the Government in this behalf, the

Government may realize any letter of credit or bond or any other surety, guarantee provided or

obtained as financial assurance for the purpose of performance of protective, reclamation,

rehabilitation measures and shall carry out those measures, or appoint an agent to do so.

31. Mining Plan to be submitted by existing lessee.- (1) Where mining operations for minor

minerals have been undertaken before the commencement of these rules without an approved

Mining Plan, the holder of such lease shall submit a mining plan within a period of one year from

the date of commencement of these rules, to the Government or any person authorised in this

behalf by the Government for its approval.

(2) If a holder of a lease has not been able to submit the Mining Plan within the specified

time for reasons beyond his control, he may apply for extension of time giving reasons to the

Government or any person authorised in this behalf by the Government.

(3) The Government or any person authorised in this behalf by the Government on receiving

an application made under sub-rule (2) above, may, on being satisfied, extend the period for

submission of the Mining Plan for a period which may not exceed two years.

(4) The Government or any person authorised in this behalf by the Government may approve


the Mining Plan submitted by the lessee under sub-rule (1) or any required modifications to be

carried out in the Mining Plan and the lessee shall carry out such modifications and resubmit the

modified mining plan for approval of the Government or the person so authorized, as the case may

be.

(5) The Government or any person authorised in this behalf by the Government shall, within a

period of ninety days from the date of receipt of the Mining Plan or the modified plan convey its or

his approval or disapproval to the applicant and in case of disapproval it or he shall also convey the

reasons for disapproving the said Mining Plan or the modified Mining Plan.

(6) If no decision is conveyed within the period stipulated under sub-rule (5), the Mining Plan

or the modified Mining Plan, as the case may be, shall be deemed to have been provisionally

approved and such approval shall be subject to the final decision whenever communicated.

(7) The Mining Plan submitted under sub-rule (1) shall be prepared by a recognised qualified

person.

32. Review of Mining Plan.-(1) Every Mining Plan duly approved under these rules shall be valid

for the entire duration of the lease.

(2) The lessee, agent, mining engineer or manager of every mine or quarry shall review the

Mining Plan as prescribed under sub-rule (1) and submit a scheme of mining for the next five years

of the lease to the Government or any person authorised in this behalf by the Government for

approval.

(3) The scheme of mining shall be submitted to the Government or any person authorised in

this behalf by the Government at least one hundred twenty days before the expiry of the five years

period for which it was approved on the last occasion.

(4) The Government or any person authorised in this behalf by the Government shall convey

its or his approval or refusal to the scheme of mining within ninety days of the date of its receipt.

(5) If approval or refusal of the scheme of mining is not conveyed to the holder of the lease

within the stipulated period, the scheme of mining shall be deemed to have been provisionally

approved and such approval shall be subject to final decision whenever communicated.

(6) The provisions of rule 31 shall apply to the scheme of mining in the same way as they are

applicable to the mining plan.

(7) Every scheme of mining submitted under sub-rule (2) shall be prepared by a recognized

qualified person or a person under rule 21.

33. Mining operations to be in accordance with Mining Plan.-(1) Every holder of a lease shall

carry out mining operations for minor minerals in accordance with the Mining Plan with such

conditions as may have been specified under sub-rule (2) of rule 24 or with such modifications, if

any, as permitted under sub-rule (3) of rule 24 or the mining plan or the scheme approved under

rule 23 or 31 or 32, as the case may be.


(2) If the mining operations are not carried out in accordance with the Mining Plan as referred to

under sub-rule (1), the Government or any person authorised in this behalf by the Government may

order suspension of all or any of the mining operations and permit continuance of only such

operations as may be necessary to restore the conditions in the quarry as envisaged under the said

Mining Plan.

34. Notice for opening of a mine and intimation of existence of a mine.- The owner, agent,

mining engineer or manager of every minor mineral quarry shall send to the Government or any

person authorised in this behalf by the Government an intimation in Form-F of the opening of a

mine so as to reach them within fifteen days of such opening or of the existence of a mine at the

time of the commencement of these rules within ninety days from such commencement, as the case

may be.

35. Abandonment or surrender of quarry.-(1) The lessee, agent, mining engineer or manager of

every minor mineral quarry shall not abandon or surrender a minor mineral quarry or a part of such

quarry during the subsistence of the lease except with prior permission in writing of the

Government or any person authorised in this behalf by the Government.

(2) Notice for abandonment or surrender of a minor mineral quarry or a part thereof shall be

given in Form-G and shall be accompanied by plans and sections on a scale of not less than 1

cm=10 meters showing accurately the work done in such quarry upto the date of submission of the

notice.

(3) The Government or any person authorised in this behalf by the Government may by an

order in writing prohibit abandonment or refuse surrender or allow the abandonment or surrender

of a minor mineral quarry or a part thereof with such conditions as he may specify in the order.

(4) Where an abandonment of a minor mineral quarry or part thereof takes place as a result

of the occurrence of a natural calamity beyond the control of the owner, agent, mining engineer or

manager of a such quarry, or the lease is terminated in compliance of any order or directions issued

by any statutory authority established under any law for the time being in force or any tribunal or a

court, an intimation shall be sent to the Government or any person authorised in this behalf by the

Government within a period of twenty-four hours of such abandonment or termination and the

notice of abandonment as provided in sub-rule (2) shall be submitted to the Government or any

person authorised in this behalf by the Government within a period of fifteen days of such

abandonment or termination.

36. Notice of temporary discontinuance of work in quarry.-The lessee, agent, mining engineer

or manager of every minor mineral quarry shall send to the Government or any person authorised

in this behalf by the Government a notice in Form-H when the work in such quarry is discontinued

for a period exceeding sixty days so as to reach them within seventy-five days from the date of

such temporary discontinuance.


37. Intimation of reopening of a quarry.- The lessee, agent, mining engineer or manager of every

minor mineral quarry shall send to the Government or any person authorised in this behalf by the

Government an intimation in Form-I of reopening of such quarry after temporary discontinuance

so as to reach them within fifteen days from the date of such reopening.

38. Prospecting and mining operations.-The prospecting and mining operations shall be carried

out in such a manner so as to ensure systematic development and conservation of minor mineral

deposits and protection of environment.

39. Register of application.-A register of application for quarry lease shall be maintained by the

Competent Officer in Form-J.

40. Demarcation of area lease.- Where a quarry lease is granted by a Competent Authority

arrangement shall be made by the Competent Officer at the expense of the lessee for the

demarcation of the area granted under the lease, before executing the lease Deed.

41. Register of quarry lease granted.- A register of quarry lease granted shall be maintained by the

Competent Officer in

Form-K.

42. Registers to be kept open for inspection.- The registers maintained by the Competent Officer

under rules 39 and 41 shall be open to inspection by any person on payment of a fee of rupees

twenty-five for the first hour and rupees ten for every subsequent hour or part thereof.

43. Boundaries below surface.- The boundaries of the area covered by a quarry lease shall run

vertically downwards below the surface towards the centor of the Earth.

44. Payment of royalty, dead rent etc..- When the quarry lease is renewed, royalty, dead rent,

surface rent and other dues with lessee thereon shall be charged at the rates in force, from time to

time.

45. Transfer of quarry lease.- (1) Except with previous consent in writing of the Competent

Officer, the lessee shall not,-

(a) assign, sub-let, mortgage or in any other manner, transfer, the quarry lease or any

right, title or interest therein, or

(b) enter into, or make any arrangement, contract or understanding whereby the lessee

may be financed to a substantial extent or may be substantially controlled by, any

person or body of persons other than the lessee.

(2) The lessee may, with the previous consent in writing of the Competent Officer, transfer his

lease or any right title or interest therein, to any person on payment of a fee of rupees ten thousand

to the Government:

Provided that, if the lease was granted with the approval of the Director (as in the case of


specific mineral) it shall not be transferred unless approval of the Director is obtained.

Provided further that, no lease or permit granted to a co-operative labour society, in pursuance

of a direction made under rule shall be transferred except to another such society.

(3) Where the lease is transferred, the transferor shall furnish to the transferee with the original

or certified copies of all plans or abandoned working in the areas covered by the lease and also the

original lease deed.

(4) The Competent Officer shall not give his written consent for transfer of any quarry lease

unless the lessee has furnished a properly sworn in affidavit along-with his application for transfer

of quarry lease specifying therein the amount that he has already taken or propose to take as

consideration from the transferee:

Provided that, the amount of consideration taken or proposed to be taken shall include only

such sum spent by the lessee (Transferor) in obtaining the quarry lease and for conducting all

quarry operations over the lease area.

(5) The Competent Officer may by order in writing determine any transferred lease at any time,

if the lessee has, in the opinion of the Competent Officer, committed a breach of any of the

provision of these rules:

Provided that, no such order shall be made without giving the lessee a reasonable opportunity

of showing cause against making such an order.

(6) The Competent Officer may, in the interest of mineral development and with reasons to be

recorded in writing , permit amalgamation of two or more adjoining leases held by a lessee:

Provided that, the period of amalgamated leases shall be co-terminus with the lease whose

period will expire first.

CHAPTER- III

TERMS AND CONDITIONS OF QUARRY EASE

46. Every quarry lease shall be subjected to conditions.- (i) The lessee shall pay royalty on minor

minerals removed from the leased area at the rates specified by the Government, from time to time,

on the date of the grant of the lease:

Provided that, such rates may be revised only once in every three years.

(ii) The royalty shall be paid by the lessee quarterly for the quarters ending March, June,

September and December and shall be payable within fifteen days after completion of every

quarter.

(iii) For the purpose of computation of royalty dues, the lessee shall compute the said dues on

the basis of self assessment and make the payment in the treasury accordingly. It shall also be


binding on the lessee to make payment of the difference of royalty after final assessment demand

from the Competent Officer:

Provided that, the Competent Officer, without prejudice to the provision contained in rules,

shall charge simple interest at the rate of fifteen percent per annum, on the delayed payment of

royalty and other mining dues form the sixtieth day of the expiry of the date fixed by the

Government for payment of such royalty and other mining dues until payment of such royalty and

other mining dues is made.

(iv) The lessee shall submit to the Competent Officer and the Director, a quarterly return in

Form-L for the periods ending on the 30th

June, 30th

September, 31st

December and 31st

March in

respect of payment of royalty.

(v) The lessee shall also pay for every calendar year of the lease such yearly dead rent as

specified by the Government, from time to time, and if the lessees permitted the working of more

than one minerals in the same area, shall pay such separate dead rent in respect of each mineral as

may be fixed by the Government, from time to time:

Provided that, the dead rent may be revised once in every three years:

Provided further that, the lessee shall be liable to pay the dead rent or royalty whichever is

more, but not both, in respect of each minor mineral:

Provided also that, the dead rent shall not be payable for the first three month following the

execution of lease.

(vi) The lessee shall also pay for every calendar year, surface rent and cess equal to non-

agricultural assessment for the area for which working permission has been granted to him. Period

to be calculated prospectively from the date of execution of lease as well as for the lease area for

which no working permission has been granted.

(vii) Unless the Competent Officer for sufficient cause permits otherwise, the lessee shall

commence quarry operations within three months from the date of execution of the lease and

shall transfer, carry them in a proper, skillful and workman like manner so as to ensure the

safety of labourers, conservation of minerals etc.:

Provided that, if the Government is of the opinion that it is expedient so to do in the

interest of regulation of mines and minerals development, preservation of pollution or to avoid

danger to public health or communication or ensure safety of building , monuments or other

structure or for such other purpose, as the Government may deem fit, to terminate permanently

any quarry lease, after issuing due notice of thirty days to the lessee, terminate or determine

such quarry lease in respect of any land:

Provided further that, the Government may after the premature termination of quarry

lease, grant quarry lease in favour of another eligible person or such Government company or

corporation owned or controlled by Government as it may think fit.


(viii) Before lessee commences quarry operation, the lessee shall, in consultation with the

Competent Officer and at his own expense, demarcate the leased area through the Deputy

Superintendent of Land Records and erect and maintain in good condition prominent boundary

marks and pillars, necessary to indicate the area leased to him and shall at all time maintain and

keep such boundary marks and pillars in good conditions. The lessee shall also keep proper

maintenance of any road, power transmission line, tramway, railway, Ariel ropeway, pipeline

etc. passing through his lease hold area. He shall also make proper passage for water used for

quarry purposes. He shall keep such maintenance in case of any type of land (either

Government land or private land) under his lease hold area.

(ix) The lessee shall take adequate steps to ensure that,-

(a) height and width of benches in opencast quarries are properly maintained to facilitate

easy removal of mineral and the muck.

In case of quarry in alluvium or soil or murum or gravel clay or debris or any such

loose or soft formation the faces of the quarry shall be sloped at an angle of safety not

exceeding forty-five degree (45o) from the horizontal so also the faces of the quarry

shall be worked by the lessee in such a way so as to form benches and the height of

every such bench shall not exceed one and half meters (1.5 meters with the breadth

thereof not less than the height).

In case of hard-rock formations the faces of quarry shall be sloped at an angle of not

more than sixty degrees (60o) from the horizontal and the quarry face shall be in bench

pattern. The height of any bench shall not exceed six meters and the breadth thereof

shall not be less than the height;

(b) The working faces are always kept clean; and

(c) The minor minerals won are stacked in suitable dimension and each stack is

numbered.

(x) If any minor mineral not specified in the lease is at any time discovered in the lease area, the

lessee shall without delay report the discovery to the Competent Officer and also to the Director

and shall not undertake any quarry operation in respect of such minor mineral or dispose of such

minor mineral without obtaining a separate lease therefor. If the lessee fails to apply for such lease

within three months from the date of the discovery of mineral, the Competent Officer may grant a

lease in respect of such minor mineral to any other person.

(xi) The lessee shall arrange for a proper sanitation of the area leased to him.

(xii) The lessee shall abide by all such reasonable instructions or direction as may from time to

time be issued by the Government or the Director, regarding the conservation and development of

minor minerals.

(xiii) The lessee shall abide by the provision of any law in force relating to the working of


mines and matters affecting safety, health and convenience of his employees, of the public visiting

the site and shall respect all existing rights of way, water and other easements vesting in any other

person.

(xiv) The lessee shall not carry on or allow to be carried on any quarry operations at any point

within a distance of fifty meters, if no blasting is involved, and two hundred meters, if blasting is

involved,-

(a) from the boundary of any railway line, unless a written permission of the railway authority

concerned is obtained in that behalf;

(b) from the boundary of any reservoir, canal, road, river, nallah, irrigation works or public

works or buildings, unless a written permission of concerned authority of the Government is

obtained in that behalf.

In granting any such permission, the Government may impose such conditions on advice of

railway authority or any concerned authority and the lessee shall abide by such conditions.

(xv) The lessee shall keep correct and true accounts of expenses incurred by him on quarry

operations and also the accounts showing the quantity and other particulars of all minor minerals

obtained, the names of the purchasers , the receipts for money received, and the number of

employees present in the quarry and complete plans of the quarry and shall furnish to the

Competent Officer, and the Director such information, reports and returns as any of them may

require, from time to time, together with representative samples of minerals obtained during the

operations and shall submit by the 10th

day of every month to those officers, a return in Form-M

giving the total quantity of material raised in the preceding calendar month and its value.

The lessee shall also furnish to the Competent Officer and the Director, annual return giving the

total quantity of material raised in the preceding year and its value in Form-N by the 15th

of

January every year:

Provided that, if the period of the lease expires before the close of a year, the lessee shall also

furnish returns for such shorter period.

(xvi) The lessee shall allow any officer authorised by the Government in this behalf or the

Competent Officer or any officer authorised competent officer to enter upon any building,

excavation or land covered by his lease for the purpose of inspecting the same or for inspecting the

accounts plans and record which may be required to produce before such officer. Any such officer

may issue such reasonable directions as he may deems fit to prevent wasteful extraction of

minerals, and it shall be the duty of the lessee , his agent or manager to carry out such directions

with such period as the officer may specify.

(xvii) Where the strengthening or supporting of any part of quarry is necessary for the safety of

any railway, reservoir, canal, road or any other public work or structure, the lessee shall cause it to

be done to the satisfaction of the concerned railway authority where the safety of the railway is


involved and to the satisfaction of any officer, authorised by Competent Officer for this purpose.

(xviii) If the lessee fails to undertake quarry operations within a period of one hundred eighty

days after the date of execution of the lease, or, having commenced quarry operations, has

discontinued the same for a continuous period of one hundred eighty days, the lease shall be treated

as lapsed on the expiry of the period of one hundred eighty days from the date of execution of the

lease or as the case may be, discontinuous of the quarry operation:

Provided that, the Competent Officer may, on an application made by the holder of such lease

before its expiry under this sub-rule and on being satisfied that it will not be possible for the holder

of the lease, to undertake mining operation or to continue such operations for reasons beyond his

control, make an order, subject to such conditions as may be specified in the order, to the effect that

such lease shall not lapse:

Provided further that, the Government may on an application submitted by the lessee, within a

period of six months from the date of its lapse and on being satisfied that such non- commencement

or discontinuance was due to reasons beyond the control of the holder of the lease, revive the lease

from such prospective or retrospective date as it thinks fit but not earlier than the date of lapse of

the lease:

Provided also that, no quarry lease shall be revived under the aforesaid provisos for not more

than twice during the entire period of the lease.

(xix) The lessee shall report all accidents immediately to the District Magistrate, the

Superintendent of Police and the Competent Officer, or in case the severity of accident so warrants,

the concerned Director of Mines of Safety of Government of India.

(xx) The Government shall be immune from the lessee’s claims for the damages on account of

any land having been included in this lease which may subsequently be discovered not to have been

available for the lease.

(xxi) The lessee or his transferee or assignee shall not erect any building in contravention of the

provisions of any law, order or instructions in force relating to the erection of the buildings or in

contraventions of any orders issued by any officers or authority competent to issue such orders

under any such laws, orders or instructions within whose jurisdiction the leased area is situated.

(xxii) The Government shall at all times have the right of

preemption of the minor minerals won from the land in respect of which the lease has been

granted:

Provided that, the fair market price prevailing at the time of pre-emption shall be paid to the

lessee for all such minor minerals.

(xxiii) Right of the State or Central Government or any local authority to construct any road,

railway, canal, reservoir or public work or the right of any authority to carry any electric or

telephone lines or poles in or over the lands demised under the lease is reserved:


Provided that, before such right is exercised a notice of not less than thirty days shall be given

to the lessee and the area utilised for any of the aforesaid purpose shall be excluded from the area

under the lease.

(xxiv) The lessee shall immediately submit a report to the Collector, the District Magistrate, the

Chief Inspector of Mines, Dhanbad, the Controller General, Indian Bureau of Mines, the Director

and Senior Geologist or Geologist, Junior Geologist posted in the area as soon as-

(a) the depth of any opencast excavation measured from its height to the lowest point reaches

six meters, or

(b) the explosives are used, and at such time thereafter as the District Magistrate or the Chief

Inspector of Mines may direct.

(xxv) The lessee shall allow any Government Department to remove by way of departmental

work without any payment of royalty from any non worked portion of the leased area, any minor

mineral required for bonafied Government work, on receiving written instructions from the

Competent Officers. The Competent Officer shall issue such instruction to lessee on receiving

written and specific request from that officer of any particular departments who is competent to

certify the benefited Government work, in question as regards the extent of such work and quantity

of minor mineral or minerals specifically required for it:

Provided that, the Government Department shall give the amount of compensation due to the

land owner or the lessee, as the case may be, if the lease has been granted of private land.

(xxvi) The lessee shall issue along with every dispatch of mineral outside the lease hold area for

any mode of transport a Transit pass in Form-O.

(xxvii) The lessee shall pay to the occupier of the surface of the land, such compensation as may

primarily be decided, mutually, amongst the lessee and the individual land holders, prior to any

disturbance to the land that would be caused by the quarry operations.

The lessee shall for this purpose, submit an affidavit at the time of execution of the quarry lease

deed, to the effect that he has entered into such mutual agreements with all the concerned land

holders and with those land holder with whom such an agreement could not be entered into, the

lessee has obtained provisional written order from the concerned Sub-Divisional Officer to enter

into such land with the intention of commencing quarry operations:

Provides that, the concerned Sub-Divisional Officer shall have such case registered in his court

under the provisions of section 48 of the Maharashtra Land Revenue Code, 1966:

Provided further that, the concerned Sub-Divisional Officer shall settle such cases of surface

compensation regarding quarry lease on priority basis and considering the merits of the cases.

(xxviii) In case of quarry lease granted over any Government land, lessee shall pay to the

Government the compensation or occupancy price as determined and fixed by Revenue authorities.

(xxix) The lessee shall comply strictly all the relevant provisions of the following Acts and


Rules and corresponding procedures framed by the Central or State Governments under these Acts

and rules, namely:-

(a) the Mines Act 1952.

(b) the Mineral Conservation and Development Rules-1988.

(c) Any other Act or rules which the Central or State Government may make applicable,

from time to time, as regards minor minerals.

(xxx)(i) The lands on which quarry lease is granted shall be reclaimed by the lessee.

(ii) The lessee shall restore ecological balance before mining operations.

(iii) The lessee shall plant the trees around the leased area and maintain the same. He

shall ensure that the greenery in the area is maintained.

(xxxi) (1) Any other special conditions which the Competent Officer may specify, subject

to the approval of the Government.

(2) In case of breach or breaches by the lessee or his transferee or assignee, of any of the

conditions specified under rule (46) (1) (i) to (xxxi) above, the Competent Officer shall give notice

in writing, to the lessee or his transferee assignee asking him to remedy breach or breaches in full,

within thirty days from the date of the notice and if the breach or breaches is or are not remedied

fully within such period, the Competent Officer on expiry of this notice period and by an order in

writing impose penalty not exceeding an amount equal to twice the rate of dead rent applicable to

be paid within a period of eight days from the date of issue of such order. In case of non-payment

of the penalty so imposed within this specified time, an additional fine of an amount equal to rate of

dead rent per day shall be imposed upto such period during which contravention continues.

Furthermore, if such contravention still continues even after imposing such penalty, for this

continued contravention, the Competent Officer shall serve a final notice to the lessee or his

transferee or assigns to remedy the breach or breaches within a period of fifteen days from the date

of such notice and in case even on the expiry of this notice period, if the breach or breaches are not

remedied fully, the Competent Officer shall determine the quarry lease forthwith and recover the

amount of penalty and fines as arrears of land revenue.

47. Rights of lessee.- Subject to the conditions mentioned in rule 46, the lessee shall have the right,

for the purpose of his quarry operations, to :-

(1) work quarries;

(2) sink pits and shafts and construct building and roads;

(3) erect plant and machinery;

(4) surrender of part of the area leased out to him during continuance of the lease, provided

the lessee again demarcates the area so retained at his cost and give at least six months notice to the

Competent Officer about his intention to surrender part of the area;

(5) quarry and obtain building and road materials and make bricks on payment of royalty;


(6) use water;

(7) use land for stacking purposes;

(8) do any other thing specified in the lease.

48. Right to determine lease.- (1) The State Government may determine the lease, as per the

provisions of rule 46.

(2) The lessee may determine the lease, at any time by giving not less than sixty days

notice, in writing, to the Competent Officer, stating specific reasons in the notice:

Provided that, such determination shall have the effect only if the Competent Officer is

satisfied as regards the reasons given by the lessee and gives his written consent for such

determination by the lessee, prior to the expiry of the said notice period of sixty days.

SYSTEMATIC AND SCIENTIFIC MINING

49. Protection of environment.- Every holder of a prospecting license or a quarry lease shall take

all possible precautions for the protection of environment wildlife habitat, flora and fauna of that

area and control of pollution while conducting prospecting, mining or processing of minor mineral

in the area for which such license or lease is granted.

50. Removal and utilization of top soil.-(1) Where top soil exists and is to be excavated for

prospecting or mining operations for minor mineral, it should be removed separately.

(2)The top soil so removed shall be utilised for restoration and rehabilitation of the land

which is no longer required for prospecting or mining operations or for stabilizing or landscaping

the external dump.

(3) Where top soil cannot be used concurrently, it shall be stored separately for future use,

keeping in view that the bacterial organism should not die and should be spread nearby area.

(4) The top soil so removed shall not be dumped, stocked or kept on the adjoining forest

land, if any.

51. Storage of overburden, waste rock etc..-(1) The overburden, waste rock and non-saleable

minor mineral generated during prospecting or mining operations for minor mineral shall be stored

separately in properly formed dumps on grounds earmarked and shall not be dumped, stocked in

the adjoining forest land, if any.

(2) Such dumps shall be properly secured to prevent the escape of material in harmful

quantities which may cause degradation of the surrounding land or silting of water courses.

(3) Wherever possible, such waste rock or overburden or other rejects, shall be backfilled

into the worked out minor mineral quarry, where minor mineral has been recovered upto the

optimum depth, with a view to restore the land to its original use or desired alternate use, as far as

possible and where the backfilling is not feasible, the waste dumps shall be suitably terraced and

stabilized by planting vegetation or otherwise.


52. Reclamation and Rehabilitation of lands.- (1) Every holder of prospecting licence or mining

lease shall undertake the phased restoration, reclamation and rehabilitation of land affected by

prospecting or mining operation and shall complete this work before the completion of such

operations and abandonment of prospecting or mine.

(2)Where large number of small mines are situated and worked out in clusters, at such

places the provisions of quarry of minor minerals shall be done in a systematic and scientific

manner. The programme of restoration and reclamation of the mined out area and rehabilitation

must be made jointly in phased manner in the abandoned areas in the entire cluster of the minor

minerals. Environmental clearance may be obtained by lesee or group thereof as per the concept of

Regional Environmental Assessment (REA) and Regional Environmental Management Plan

(REMP).

53. Precaution against air pollution.-Air pollution due to dust, exhaust emissions or fumes during

prospecting, mining or processing operations for minor minerals and related activities shall be

controlled and kept within permissible limits specified under any environmental laws for the time

being in force.

54. Discharge of effluents.-Every holder of a prospecting license or a lease shall take all possible

precautions to prevent or reduce to a minimum discharge of toxic and objectionable liquid effluents

from minor mineral quarry, workshop or processing plant into surface of ground water bodies and

usable lands. These effluents shall conform to the standards laid down in this regard, and they shall

not be allowed to be flown discharged in the adjoining forest land, if any.

55. Precaution against noise.- Noise arising out of prospecting, mining and processing operations

for minor mineral shall be abated or controlled by the holder of prospecting licensee or a lessee at

the source so as to keep it within the permissible limits.

56. Permissible limits and standards.- The standards and permissible limits of all pollutants, toxins

and noise referred to in rules 53, 54 and 55 above shall be those notified by the concerned

authorities under the provisions of the relevant statutes, from time to time.

57. Restoration of flora.- (1) Every holder of prospecting license or a mining lease shall,-

(i) carry out prospecting or mining operations as the case may be, in such a manner so as to

cause least damage to the flora of the area held under prospecting license or mining lease in the

nearby area.

(ii) take immediate measures for planting in the same area or any other area selected by

concerned authority or Regional Office of Ministry of Environment or Forest or the authorised

officer not less than twice the number of trees destroyed by reason of any prospecting or mining

operation.

(iii) Look after them during the subsistence of the license or lease after which these trees


shall be handed over to the Forests Department or any other authority as may be nominated by the

State Government.

(iv) Restore, to the extent possible, other flora destroyed by prospecting or mining

operation.

CHAPTER IV

Grant of Quarry Permits for Minor Minerals

58. District Committee:- There shall be a committee in every district under the Chairmanship of

District Collector to prepare the District Mining Plan and ensure that the short term quarry permits

are granted in accordance with the District Mining Plan. The District Level Committee shall consist

of the following:-

(i) District Collector …Chairman;

(ii) District level Officer of the …Member;

Maharashtra Pollution Control Board

(iii) Deputy Conservator of Forest …Member;

(iv) District level Officer of the Ground …Member; Water Survey

and Development Agency

(v) District Mining Officer …Member-secretary.

59. Grant of short term permits for minor minerals.- (1) Not-withstanding anything contained in

the foregoing rules, the Competent Officer, on an application made to him may grant a quarry

permit to any person to extract or remove from any specified land within the limits of his

jurisdiction any minor mineral not exceeding in quantity as mentioned under any one permit on

payment of advance royalties calculated at the rate specified by the Government, from time to time,

and on such rents and fees assessable for such extraction:

Provided that, no permits shall be granted in case of any specified minor mineral without

prior approval of the Director.

(2) The Competent Officer shall grant permit for specific time and specific volume.

(3) The Competent Officer may refuse to grant such permit for reasons to be recorded in

writing.

60. Grant of Quarry permits by Revenue officers over lands in charge of Water Resources

Department, Public Works Department.- In case of lands in charge of Departments other than

Revenue Department that is, Water Resources Department, Public Works Department, quarry

permits over such lands shall be granted by the Competent Officer only after obtaining No-


Objection Certificate (N.O.C.) from concerned Executive Engineer in case of Water Resources

Department and Public Works Departments and Divisional Forest Officer of the Forests

Department.

61. Application for quarry permits.- (1) An application for quarry permits shall be made in Form-

P to the Competent Officer and shall contain the following particulars,-

(a) Name, address, profession, nationality of the applicant.

(b) Name and quantity of the minor mineral for which the permit is required.

(c) Description of land, such as location, survey number from which the minor mineral is to

be extracted.

(2) Every application for quarry permit shall be accompanied by the certified true copies of

relevant extracts of the record of rights in respect of lands from where the applicant proposes to

extract the mineral.

(3) The application shall be accompanied with the consent letter from the occupant of land

in case land is belonging to individual.

(4) Every such application shall be affixed with court-fee stamp of rupees ten.

62. Application or Processing fee.- The application shall be accompanied with the processing fee

as follows:-

(i) for permit for quantity 500 brass and below … five hundred rupees;

(ii) for permit for quantity 501 brass to 2000 brass … two thousand rupees;

(iii) for permit for quantity 2001 brass to 25000 brass ……… rupees five thousand.

In case of refusal of grant of permit applied for, the fee shall not be refunded.

63. Acknowledgement of application.- The receipt of an application for a quarry permit shall be

acknowledged in Form-Q within three days on the receipt of application and the entry of such

application shall be made in the register in Form-R.

64. Register of quarry permits.-A register of quarry permit shall be maintained by the Competent

Officer and separate register shall be maintained for each type of minor mineral.

65. Disposal of application for quarry permit.- (i)On receipt of application the Competent Officer

after verification of necessary documents grant or refuse the permit as he may deem fit, within

within a period of thirty days from the date of such application. In no case the applicant shall start

work unless he remits full amount of royalty and other assessable rents, taxes for such permit in

advance and also unless he is issued the requisite permit by the Competent Officer.

(ii) If the application for quarry permit is for the same area in which case document in

earlier case have been verified in the recent past, the Competent Officer is at liberty to consider the

application without conducting any fresh enquiries and grant or refuse the application after

considering the other factors in this matter.


66. Conditions on which quarry permit shall be granted.- (1) Every quarry permit granted under

rule 59 and 60 shall contain a condition that at no time the depth of the pit below the surface

exceeds six meters.

(2) Any quarry permit granted under rule 59 and 60 may contain such other conditions as

the Competent Officer granting permit may deem necessary in regard of following matters:-

(a) The limit, mode and place of payment of rent and royalties.

(b) Compensation for damage to the land covered by the permit.

(c) Felling of trees.

(d) Restriction of surface operation in any area specified by any authority

(e) Entering and working in any reserved area.

(f) Reporting of accident

(g) Indemnity to Government against claims of third parties.

(h) Period within which the minor mineral shall be extracted and removed.

(i) Forfeiture of property left after cancellation or expiry of permit.

(3) No other mineral except that for which the permit is granted shall be extracted and

removed without proper sanction being obtained from the Competent Officer.

(4) If any minor mineral or major mineral other than for which permit has been issued is

found during quarry it shall be reported to Competent Officer within a week’s time after such

recovery.

(5) The permit holder shall maintain complete and correct accounts of the mineral excavated,

quantity removed from the permit area, sale vouchers, register of labour employed and wages paid

etc. and royalty and other charges leviable for this purpose.

(6) The permit holder shall immediately report all accidents to the Competent Officer and the

District Magistrate and District Superintendent of Police of the District in which the area is

situated.

(7) The permit holder shall have no right over the quarry material and other property lying in

the permit area after the expiry of the permit.

(8) The permit holder shall not cut or damage any trees without prior sanction or without

payment of compensation as may be fixed by the Divisional Forest Officer or such officer

authorised by him in this behalf.

(9) The permit holder shall not carry quarry operation within a distance of fifty meters of any

public roads, public buildings or temples, rivers, nallahs, reservoirs, burial grounds and railway

tracks etc. and cause any damage to any public or private properties.

(10) The permit holder shall allow any officer authorised by the Director of Geology and

Mining and local revenue or forest authority in whose jurisdiction the land is situated to enter into

and inspect any time the quarry operations and check the accounts and verify the details of


dispatches, sales etc. from the account books maintained by the permit holder as per conditions (5)

above at or near the area under permit.

(11) If any excess quantity over permitted limit is found to be removed the material shall be

confiscated and permit holder shall be liable for punishment under the provisions of the

Maharashtra Land Revenue Code, 1966 and the Mines and Minerals (Development and Regulation)

Act, 1957.

(12) If any breach of these conditions is detected, the permit shall be cancelled and material

lying at site shall be confiscated.

(13) As soon as removal of the material granted under the permit is over, the permit holder

shall surrender the permit to the Competent Officer and furnish to him complete statement showing

the quantity removed, details of transport and parties to whom this material has been sold and

prices obtained therefor and shall produce any details, books etc. for the scrutiny by the Competent

Officer as may be called for by him.

(14) The permit holder shall issue along-with every dispatch of mineral outside the area

granted under permit (for any mode of transport) Transit Pass in Form-O which shall be in

accordance with the provisions prescribed under these rules.

(15) The permit holder shall submit within 10th

day of the following months to the concerned

Revenue authority or Mining Officer, a monthly statement of the quantity removed from the site,

name of the permit holder and sale price at the site etc, in Form-M.

67. General Conditions.- (1) All necessary statutory clearances shall be obtained before start of

mining operations.

(2) Mining shall be limited to day time only

(3) No mining shall be carried out in the safety zone of any bridge and/or embankment.

(4) No mining shall be carried out in the vicinity of natural or manmade archeological sites.

(5) The lease holder shall obtain necessary prior permission of the competent authorities for

drawal of requisite quantity of water (surface water and groundwater), if required for the project.

(6) Waste water, if any, shall be properly collected and treated so as to conform to the

standards prescribed by Ministry of Environment and Forest or CPCB.

(7) No wildlife will be infringed.

(8) Transportation of materials shall be done by covering the trucks or tractors with tarpaulin

or other suitable mechanism so that no spillage of mineral or dust takes place.

(9) Measures shall be taken for control of noise level to the limits prescribed by CPCB.


CHAPTER –V

Grant of Concession by Way of Public Auction

68. Disposal of minor minerals by way of public auction. (1)Notwithstanding anything contained

in the forgoing provisions, it shall be lawful for Competent Officer to dispose of or sale the

demarcated blocks of river, nallah or creeks and stacks, heaps of minor mineral incidentals to

constructional work by public auction for any period not exceeding one year subject to such

condition as specified in rule 65.

(2)The Competent Officer may with prior approval of the Government add to or amend

the conditions of auction as provided in sub-rule (1) above.

69. River bed mining.- (a) In the case of mining leases for riverbed sand mining, specific river

stretches should be identified and mining permits or lease should be granted stretch-wise, so that

the requisite safeguard measures are duly implemented and are effectively monitored by the

respective regulatory authorities.

(b) The depth of mining may be restricted to three meter water level, whichever is less.

(c) For carrying out mining in any proximity to any bridge and or embankment,

appropriate safety zone should be worked out on case to case basis, taking into account the

structural parameters, locational aspects, flow rate etc. and no mining should be carried out in the

safety zone so worked out.

70. Disposal of sand from nalah, river bed and creeks by way of public auction.-Auction,

disposal, terms and condition with auctioneer etc. procedures shall be specified by way of

executive instructions, from time to time, by the the Government.

CHAPTER VI

STOCKING AND SELLING OF MINOR MINERAL

71. License for a dealer.-(1) No person other than a quarry permit or quarry lease holder, shall

stock, sell or offer for sale any minor mineral mentioned in Schedule I in any place in State except

under a dealer’s license issued under the seal and signature of the Competent Officer.

(2) Form and manner of application for a Dealer’s license and its renewal:-

(a) Every application for dealer’s license or renewal shall be made to the Competent

Officer in Form –S.

(b) Every such application shall be accompanied by

(i) a State Government Treasury Challan for amount of rupees one thousand remitted in

Departments Receipt Head of Account.


(ii) a location map showing the exact location of sales depot and/or office.

(c) Every application for renewal of dealer license shall be made at least thirty days

before the expiry of the license. Such application shall be accompanied by the application fee of

rupees one thousand.

(3) Form and particulars of license :- (1) On receipt of application for the grant of

dealer’s license or for its renewal the Competent Officer after, making enquiry as he deems fit, may

grant or renew a licensee in Form-T or refuse to grant or renew a license.

(2) Every license issued under sub-rule (1) shall be subject to such condition and

restriction as may be specified under the provisions of Act and these rules.

(3) Every license issued under sub-rule (1) shall show therein the name of minor mineral

and its varieties authorised to be sold or to be offered for sale by the dealer, and the particulars of

premises where the minor mineral are stocked for sale.

(4) The excavated material whether for use or waste, must not be, stocked, dumped or

stored in the adjoining, reserved, protected or identified forest land, if any.

71. 72. Grant or refusal of License.-In granting or refusing a dealer’s license under rule 71(3) (1) the

Competent Officer shall take into consideration the following matters:-

(a) The sale depot for minor mineral owned by any co-operative society.

(b) The number of licensed dealers selling minor minerals in the area.

(c) Availability of minor minerals of the kind required for sale.

(d) General demand for minor mineral.

73. Display of License.-Every dealer shall display the license granted to him under rule 71 in

prominent place in a part of premises open to the public.

74. Maintenance of records of production and sale for inspection.-A dealer shall maintain in

Form-U a record of all purchases and sale effected by him of each minor mineral showing the

particulars of the source and quantity of purchase and of persons to whom, sold and a stock

register in Form-V and other records, if any, as the Competent Officer may specify and such

records shall be open to inspection by Competent Officer, District Mining Officer or any other

officer authorised in this behalf by the Competent Authority.

A dealer shall purchase the material only from the lease holder or permit holder and shall

take from them transit pass for supply of material and shall preserve the same and produce the same

when demanded by the Competent Officer. He shall also maintain a register of such transaction.

75. Furnishing of statement of accounts by a dealer.-Every dealer shall within seven days from

the close of each month submit to the Competent Officer a statements of Accounts in Form-W of

the total purchase and sale effected by him during the month.

76. Cancellation of license.-If a dealer fails to comply with any of the conditions of license or any

of the provisions of the Act, rules or orders in this regard, the Competent Officer may by an order


in writing cancel the license issued under these rules.

77. Period of license.-The period of dealer license shall be valid for a calendar year and shall

expire on the 31st

December of every year.

78. Transit pass for transporting of minor mineral.-Every producer and dealer shall keep with

vehicle transporting the material, the transit Bar-coded pass in Form-X, duly certified by the

Competent Officer. The transit pass shall be in duplicate. Duplicate copy shall be retained by the

producer or dealer. The original copy of the transit pass shall be handed over to the purchaser after

unloading the minor mineral. In absence of the transit pass, the minor mineral carried through the

vehicle will be treated as illicit and authorised. The truck along with material shall be confiscated

by the Competent Officer, Police or any person authorised for this purpose by the Competent

Officer. The vehicle so seized shall only be released on payment of cost of material, royalty and

taxes and fine imposed thereon. The fine so imposed may not exceed three times the market value

of the mineral so seized and also may not be less than the market value of the material so seized.

CHAPTER – VII

OFFENCES, PENALTIES AND PROSECUTION.

79. Unauthorised Operation.-(1) No person shall undertake any quarry operation or collection of

any mineral in any area without the lawful authorization or permission granted by the Competent

Officer under the provisions of these rules.

(2) No lessee or permit holder shall undertake any quarry operation in any area except under

and in accordance with the terms and conditions of quarry lease or quarry permit under these rules.

(3) If the Competent Officer finds that the lessee or permit holder has contravened sub-

rule(2), he may order cancellation of lease or permit without compensation after giving due

opportunity of being heard.

(4) Whoever contravenes the provisions of these rules shall also be punishable in

accordance with the Act:

Provided that, nothing in this rule shall affect the provisions of the Maharashtra Land

Revenue Code, 1966 and rules framed thereunder.

80. Power of entry and inspection.- (1)For the purpose of ascertaining the position of the working,

actual or prospective of any mine or abandoned mine or for any other purpose connected with these

rules the State Level Vigilance Squad, the Competent Officer, Controlling Authority, Mining

Officer and any other officer authorised by the Competent and Controlling authority or the State

Government in this behalf by general or special order, may,-

(a) enter and inspect any mine;


(b) survey and take measurements in such mine;

(c) weigh, measure or take measurements of the stocks of mineral laying at the mine;

(d) examine any document, book, register or record in the possession or power of any

person having the control of or connected with any mine and place, marks of identification thereon

and take extracts from or make copies of such document, book, register or record;

(e) order the production of any such document, book register as is referred in clause (a);

and

(f) examine any person having the control of or connected with any mine;

(2) Notwithstanding anything contained hereinabove, Forest Officer not below the rank of

Deputy Conservator of Forest may enter, inspect without prior notice the mining area for the

purpose of protecting and conservation of forest and preservation or violation of Forest

(Conservation) Act, 1980 Wild Life (Prevention) Act, 1972 etc. to examine that the Forest Acts,

Rules, Guidelines of Government of India and Courts orders are not violated.

81. Recovery of certain sums as arrears of land revenue.-Any rent, royalty, tax, fee or any other

sum due to the Government under these rules and under the terms and conditions of quarry lease,

permit or auction on a Certificate from Competent Officer or as may be specified by him be

recovered in the same manner as an arrears of land revenue.

CHAPTER – VIII

82. Appeal.-(1) Any person aggrieved by an order of the Competent Officer –

(1) refusing to grant a quarry lease,

(2) cancellation or determination of lease,

(3) refusing quarry permit,

(4) sand block auction or

(5) dealer’s license,

may appeal within a period of sixty days of the date of such order to the;

(i) Collector or Additional Collector in case of order passed by Sub- Divisional

Officer,

(ii) to the Divisional Commissioner in case of order, passed by the Collector,

(2) In case of any order passed by the Divisional Commissioner, the appellate authority will be

the Government or any Officer appointed by Government in this behalf.

(3) The orders passed by the Government under appeal shall be final.

83. Form of appeal and fees.- (1) An appeal under rule 82 shall be made in Form-Y in duplicate

along with the grounds of appeal.

(2) The appeal shall be accompanied by court fee of rupees one thousand.


CHAPTER – IX

REVISION AND REVIEW

84. Power of Government to call for and examine records and proceedings.-The Government

may call for and examine the records of any enquiry or the proceedings of any Competent Officer

or any other concerned officer for the purpose of satisfying itself, as to the legality or propriety of

any decision or order passed and as to the regularity of the proceedings of such officer:

Provided that, the Government shall not revise or reverse any order affecting any question

of right between private person without giving to the party or parties an opportunity of being heard.

(1) The Government or the Competent Officer may, either ‘Suo-moto’ or on the application

of any party interested, review any order passed by itself or himself or any of its or his predecessors

in-office and such orders in reference thereto as it or he thinks fit:

Provided that,

(i) no order shall be revised or reversed without giving opportunity to the parties of being

heard.

(ii) no order, from which an appeal has been preferred shall, so long as such appeal is

pending, be reviewed.

(2) no order shall be reviewed except on the following grounds, namely:--

(i) discovery of new and important matter or evidence;

(ii) any mistake or error apparent on the face of the record; or

(iii) any other sufficient reason.

(3) an order which has been dealt within appeal shall in no case be reviewed by the

Competent Officer or any concerned officer.

(4) Orders passed in review shall on no account be reviewed.


CHAPTER – X

MISCELLANEOUS

85. Power of Government.- In case of any dispute or any question or any other matter regarding

any term or condition of quarry lease or anything connected with the quarries or minor minerals

specified in the lease, the decision of the Government shall be final and binding on the lessee:

Provided that, the Government shall not exercise this power without giving proper

opportunity to the lessee o being:

Provided further that a condition to this effect shall be provided in the lease-deed.

86. Application of these rules to renewal .- Where a quarry lease or any other concession for quarry

of a minor mineral or minerals, granted before the commencement of these rules is renewed after

such commencement, these rules shall apply in relation to such renewal of quarry lease granted after

such commencement.

87. Invalidity of minor mineral concession in certain cases.-

In case, a quarry permit is granted by one Competent Officer over an area wherein a

quarry lease is already granted may not be executed and quarry operations may not have been

commenced by another Competent Officer or even by the same Competent Officer the permit

shall become invalid and shall not be allowed to be worked, and in such case, the quarry

permit fee shall be refunded to the applicant by the Competent Officer, who has granted the

same. Similar provision shall apply in case any quarry permit is granted over an area wherein

any quarry- permit is granted, earlier:

It shall be binding on every Competent Officer within a District or any other

concerned officer to provide up-to-date and self-contained data of any minerals concession

granted by him to all the other Competent Officer within the same District and to the

Director. It shall also be binding upon all such Competent Officers to maintain such up-to-

date correct data and to have it’s reference prior to any mineral concessions within their

respective jurisdiction.

88. Powers of State Government to give directions.- Not-withstanding anything contained in the

foregoing provisions of these rule, if the State Government is of the opinion that it is necessary so to

do in the interest of labourers who work in mines, the State Government may by an order direct that

in the matter of grant of quarry lease or quarry permits under these rules preference may be given to

Co-operative Labour Societies consisting of such labourers or reserve any area in which such leases

or permits may be granted to such Societies only.


89. Repeal and Saving.- (1) The following rules hereby repealed namely:-

(1) The Rules Regulating the Working of Minor Minerals, 1954

(2) The Bombay Minor Mineral Extraction Rules, 1955.

(3) The Maharashtra Minor Mineral Extraction (Vidarbha Region) Rules, 1966.

(2) Notwithstanding such repeal, anything done or any action taken or purported to have been done

or taken under any of the rules repealed by sub-rule (1) shall in so far as it is not inconsistent with

the provisions of these rules be deemed to have been done or taken under the corresponding

Provisions of these rules.

By order and in the name of the Governor of Maharashtra,

SWADHEEN KSHATRIYA,

Additional Chief Secretary to Government.


FORM – A(See rule 8)

(Annual Report of Prospecting Operations)

IMPORTANT

This report duly filled in must reachthe Concerned authorities by 30th April for the previous year or within 30 days from the date of abandonment or within three months after the expiry of prospecting license or completion of prospecting operation, which ever is earlier.

To

The State Government concerned or any person so authorized.

1. Type of the minor mineral for which : prospecting operation has been granted

2. Name and address of the license3. Particulars of the prospecting license :

(i) Date of execution :(ii) Period : Years From to :(iii) Area under license : Hectares(iv) No. and date assigned by State Government

to Prospecting Licensed No. Date:4. Location of the prospecting licensed area :

(i) Topo sheet Number :(ii) Cadastral Survey or Khasra Number :(iii) Village: Taluka/Tehsil : District: State:(iv) Post Office: Police Station:(v) Nearest railway station : Distance:(vi) Nearest Rest House/Dak Bungalow:

5. Particulars of the Mining Engineer or Geologist employed optionally, if any, for the prospecting licenced area:

(i) Name and address :

(ii) Qualification :

(iii) Date of appointment :

(iv) Status of employment : Whole time: Part time :

6. Status of Prospecting Operation : In Progress :Please tick mark on the boxes Completed :Whichever is applicable Abandoned :

7. Total surface area covered by prospecting work (hectare) :


8. Prospecting work completed during the year :

(a) Geological mapping : Area in Hectare Scale :

(b) Pitting (i) No. of Pits :(ii) Grid pattern :

(iii) Depth (Mts.) Average :Maximum :Minimum :

(c) Trenching (i) No. of trenches (with interval) :(ii) Length (Mts.) Average :

Maximum :Minimum :

(d) No. and size of samples :

(e) Drilling :(i) No. of boreholes completed during the year (with size of core):(ii) No of boreholes in progress :(iii) Total yearly drilling (Mts.) :

(f) Particulars of drilling machines Type Make Capacity No. of drills

(g) Details of samples tested:

(i) No. of samples tested :(ii) Complete report :(Testing the suitability as per market requirement)

Place : Signature :Date : Name in full :

Designation :

Note: Please enclose a geological report describing the prospecting operations undertaken so far accompanied by the detailed geological plans and sections showing structural details such as joints, fractures, folds, faults, grain size, texture etc. and also showing locations of (a) bore holes (b) pits, (c) trenches, (d) sample positions etc. The report shall also contain the bore hole logs and the inferences drawn as a results of the study of the geology of the area and the interpretation of the bore hole core, pits, trenches, reserves of minor mineral and complete report of at least two representative samples indicating quality and suitability of mineral as per market requirements.


FORM – B

(See rule 11(1))

APPLICATION FOR QUARRY LEASE.

Received:-

At :- (Place)

On :- (Date)

(Initials of Receiving Officer or the

Official authorized for this purpose)

(Name and Designation)

Dated day of 20-----

To,

The Competent Officer (Designation)

At:- (Place)

Sir,

1) I / We request that a quarry lease under ‘The Maharashtra Minor Minerals Extraction (Development and Regulation) Rules, 2013 may be granted to me/us.

2) A sum of Rs. /- (Rupees ) , being the fee for of this application videTreasury …………….. Chalan Number ……….. dated……………..

3) (i) Name of the applicant with Complete address :-

(Local as well as permanent addresses along with PH, Fax Nos. and email address)

(ii) Status of the applicant: - a private individual /

private company/

public company/ firm

or association.

(iii) In case applicant is ,-

(a) an individual, his nationality.:-

(b) a private company, the nationality of all members of the company along with place of

registration, registration number and date.:-

(c) a public company, the nationality of the Directors, the percentage of share capital held

by Indian nationals along-with place of incorporation.:-

Affix here Court – Fee

Stamp of Rs. 20/-


(d) Firm or association, the nationality of all the partners of the firms or members of the

association.

(iv) Profession or nature of business of the applicant.:-

(v) Minor mineral or minerals which the applicant intends to mine.:-

(vi) Purposes for which extracted minor minerals are to be used.:-

( to specify the ‘end-use’ of the mineral also)

(vii) Period for which quarrying lease is required.:-

(viii) Details of the area in respect of which quarrying lease is granted :-

(a) Area ( In Hectares):-

Survey/Khasra/Gat Numbers :-Village (with p.c. number) :-

District :-

(b) A map, in duplicate, giving the description of the applied area, (or a plan) showing as accurately as possible, the situation, boundaries and area of the

land in respect of which quarrying lease is required (adjoining survey numbers on the periphery of applied area must also be shown):-

(ix) Number and date of valid, royalty clearance certificate of mineral - revenue

dues or a property sworn - in affidavit regarding non-holding of any lease any where else in the State.:-

(x) Particulars of the mineral wise areas, within the jurisdiction of the State

Government for which the applicant or any person joint in interest with him:-

(a) is/ are already holding under quarrying lease/leases/permit/permits.:-

(b) has/have already applied for but not granted, so far/ refused.:-

(c) Is/are applying, simultaneously, beside this application.:-

(xi) Nature of joint interest, if any.:-

(xii) Financial resources of the applicant (viz. ‘Solvency Certificate’/ Bank Guarantee as

prescribed

(a) PAN Card Copy (b) TIN CARD copy (c) Income Tax returns of the preceding Year.

(xiii) Certified true copies of relevant extract of record of Rights pertaining to

applied area.

(xiv) Any other particulars which the applicant wishes to furnish:-


I / We do hereby declare that, the particulars furnished above are correct and that I / We

am / are ready to furnish any other details including accurate plans and security deposit etc. as and

when it may be asked for by you.

Yours faithfully,Place:-

Date:-

(Signature of the applicant)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------NOTE:- If the application is signed by an-authorized agent of the applicant, a certified true copy of the

‘power of attorney’ should be attached to this application.----


FORM-C

(See rule 11(3))

APPLICATION FOR RENEWAL OF QUARRY LEASE.

To:

The Collector of --------------------

Sir,

I/We request for renewal of my/our quarrying lease under

1) The Maharashtra Minor Mineral Extraction (Development and Regulation) Rules, 2013.

2) A sum of Rs. 100/- (One hundred) being the fee in respect of this application has been

deposited vide challan No.-----------, dated------------.

3) The required particulars are given below :-

(i) Name of the applicant with complete address.

(Local as well as permanent address along with phone, fax Nos. and email

address to be given)

(ii) Is the applicant a private individual/private company/public company/firm or

association. ( A true copy of the documents in support to be enclosed)

(iii) In case applicant is :-

(a) an individual, his nationality.

(b) A private company, the nationality of all members of the company along

with place of registration along with registration number and date.

(c) A public company the nationality of directors, the percentage of share

capital held by Indian Nationals along with place of incorporations.

(d) A firm or association, the nationality of all the partners of the firm or

members of the association.

(iv) Profession or nature of business of applicant.

(v) No. and date of valid clearance certificate of payment of mining dues.

(vi) (a) particulars of area of the quarrying lease of which renewal is desired.

(vii) (b) details of previous renewal granted, if any.

(vii) Period of which renewal of quarrying lease is required.

(viii) Whether renewal is applied for the whole or for the part of the leasehold area.

(ix) In case the renewal applied for is only for part of the leasehold :

(a) The area applied for renewal: (in hectares)

(to be calculated by the applicant, as precisely, as possible)


(b) Descriptions of the area applied for renewal ( description should be

adequate for the purpose of demarcating the same) with copy of land plan

showing Survey / Khasara No./Gat numbers applied for under renewal in

duplicate, (Precisely also showing Survey /Khasara No./Gat Nos. previously

held but not applied for under renewal.

(x) purpose for which extracted minor minerals are to be used.

(to specify the end use also).

(xi) Any other particulars which the applicant wishes to furnish.

I/We do here by declare that the particulars furnished above are correct and

am/are ready to furnish any other details including accurate plans as required by

you, before the grant of renewal of the lease.

Yours faithfully,

Place :

Date : Signature and Designation of the applicant.

Note: - If the application is signed by an authorized agent of the applicant a true attested copy

of power of attorney should be attached.


FORM -D

(See rule 13(4))

Acknowledgement of Application for quarry lease

Sr. No. Date:-

Received an application with the following enclosure for a Quarry lease/renewal of quarry lease

from Shri ……………………………………………. On …………………………………………for…………………………. Hectares of

land from Khasara No……………………………………from village……………………….District………………..

for………………………… (Mineral)

PLACE:- Signature and Designation.

DATE:- of Receiving Officer.


FORM-E

(See rule 14(3))

AGREEMENT OF QUARRY LEASE

THIS INDENTURE made at ……….. this …………. Day of ………………20.. Between the Governor of Maharashtra exercising the executive power of the State of Maharashtra hereinafter

referred to as “the Government” (which expression shall unless the context dose not so admit be deemed to include his successors in office and assigns) of the One Part

AND(* when the lease is individual)

(1) Name of the person ……………………………… of (address and occupation) ………………………………. hereinafter referred to as “the lessee (which expression shall unless

the context dose not so so admit be deemed to include his heirs, executors, administrators, representatives and permitted assign) or

(* When the lessees are more than one individual)

(1) Name of the person …………………… of address and occupation

…………………………………………

(2) Name of the person …………………… of address and occupation

…………………………………………(3) Name of the person …………………… of address and occupation

…………………………………………All hereinafter collectively referred to as “the lessee” (which expression shall unless the context dose

not so admit be deemed to include his heirs, executors, administrators, respective heirs, or executors, administrators, representative and their permitted assigns) or(1) Name of the person ……………………………………Of (address and occupation)

…………………………...

(2) Name of the person ……………………………………Of (address and occupation)

…………………………...

(3) Name of the person ……………………………………Of (address and occupation)

…………………………...

All carrying on business in partnership at (Address of the firm or syndicate)

…………………………………..

………………….. registered under (Act under which registered )

………………………………………………

Having its registered office at …………………………………. Hereinafter referred to as “the

lessee” hereinafter referred to as “the lessees” (which expression shall unless the context dose not so

admit be deemed to include all the partners of the said firm, their representatives, executors,

administrators and permitted assigns)(4) Name of Company ………………………………………………… a company registered under (Act

under which incorporated) …………………………………………. and having its registered office at

(Address) ………………………………………………………… hereinafter referred to as “the lessees”

(which expression shall unless the context dose not so admit be deemed to include its successors and

permitted assigns) of the other part.

Whereas the Lessee or Lessees has or have applied to the …………………….. (Designation) the competent authority concerned, (hereinafter referred to as “ the competent authority”) in accordance


with the Maharashtra Minor Mineral Extraction(Development and Regulation) Rules, 2013

(hereinafter referred to as “the said rules”) for a grant of mining lease for ……………….….

(purpose) ………………………… in respect of the lands described in Part-I of the Schedule

hereunder written, and whereas the competent authority by his Order No ………………… dated

……………………, issued under the said rules sanctioned the said application of the lessee or

lessees for grant of mining lease, subject to the terms and conditions mentioned therein

And whereas the Lessee or Lessees has or have arranged to get the mining lease are duly demarcated

through Taluka Inspector of Land Record (TILR) and submitted a map duly certified by TILR to the

Competent Authority for execution of mining lease in Part I of the Schedule;

And whereas at the time of execution of these presents the lessee has paid in cash to the

competent authority security deposit of Rs. ………………………/- being the amount calculated at

the rate of Rs. 50,000/- per hectare or part thereof for the purpose of restoration and reclamation of

the lease area to the satisfaction of the competent authority.

Rents and royalties covenants and agreements by and in these presents and the Schedule

hereunder written reserved and contained and on the part of the lessee or lessees to be paid, observed

and performed the State Government doth hereby grants and demises unto the lessee or lessees. All

those the quarries, mines strata or veins scams and beds (here state the Minor Mineral or Minerals

(hereafter and in the schedule referred to as the said minerals ………………) situated lying and

being in or under the lands which are referred to in Part-I of the said Schedule, together with the

liberties, powers and privileges to be exercised or enjoyed in connection herewith which are

mentioned in Part-II of the said Schedule subject to the restrictions and conditions as to the exercise

and enjoyment of such liberties, powers and privileges which are mentioned in Part-III of the said

Schedule except and reserving out of this demise unto the State Government the liabilities, powers

and privileges mentioned in part IV of the said Schedule to hold the premises hereby granted and

demised unto the lessee or lessees from the ………. Day of ………..20… for the term of ……….

Years, hence next ensuing yielding and paying therefore unto the State Government the several rents

and royalties mentioned in Part-V of the said Schedule at the respective times therein specified

subject to the provision contained In Part-VI of the said Schedule and the lessee or lessees hereby

covenants or covenants with the State Government as in Part-VII of the said Schedule is expressed

and the State Government hereby covenants with the lessee or lessees as in Part-VIII of the said

Schedule is expressed and it is hereby mutually agreed between the parties hereto as in Part-IX of

the said Schedule is expressed.


THE SCHEDULE

PART-I

THE AREA OF THIS LEASE*Location and area of the lease.

All the tract of India situated at …………………. (Village/town) (Description of area or areas) …………………. in (Mahal/Taluka) in ……………………….. the Registration District of

………………….. Sub-District ….........…………….. and District ……………………… bearing S. Nos./F.S. Nos./Forest Coupe Nos.

…………………..Containing an area of……………………………. Or thereabouts delineated on the plan hereto

annexed and thereon coloured …………………… and bounded as follows:-On the North by………………………………….

On the South by …………………………………..On the East by ……………………………………

On the West by …………………………………..Hereinafter referred to as “the said lands”.

PART-II

LIBERTIES, POWERS AND PRIVILEGES TO BE EXERCISED AND ENJOYED BY THE

LESSEE OR LESSEES SUBJECT TO THE RESTRICTIONS AND CONDITIONS IN

PART-III

To enter upon land and search for win work, etc.

1. Liberty and power at all time during the term hereby demises to enter upon the said lands and to

search for mine/quarry, bore, dig, drill fox, win, work, dress, process, convert, carry away and

dispose of the said minor mineral.

2. Liberty and power for or in connection with any of the purposes mentioned in this part to sink,

drive, make, maintain and use in the said lands any pits, shafts, inclines, drifts, levels, waterways and

other works.

3. Liberty and power for or in connection with any of the purposes mentioned in this part to erect, construct, maintain and use on or under the said lands any engines, machinery, plant dressing-

flowers furnaces, coke oven, brick kilns, workshop, store house, bungalows, godowns, sheds and other structure.

4. Liberty and power for or in connection with any of the purposes mentioned in this part to make

any tramway, railways roads and other ways in or over the said lands and to use, maintain and go and repass with or without horses, cattle, wagons, locomotives or other vehicles over the same (or

any existing tramways, railways, roads and other ways in or over the said lands) or such conditions as may be agreed to.

5. Liberty and power for or in connection with any of the purposes mentioned in this Part to quarry

and get minor mineral and to use the same and to use such bricks or tiles but not to sell any such

material.

6. Liberty and power for or in connection with any of the purposes mentioned in this part but

subject to the rights of any existing or future leases and with the written permission of the Collector

of ……………………….. (hereafter called “the Collector” which expression shall include any other

officer authorized by the State Government in that behalf) to appropriate and use water from any


streams, water courses, springs or other sources in or upon the said land and to divert, step up or dam

any such stream or water course and collect or impound any such water and to make, construct and

maintain any water-course culverts, drain or reservoirs but not as so to deprive any cultivated lands,

villages, buildings, or watering places for livestock of a reasonable supply of water as before

accustomed nor in any way to foul or pollute any stream or springs.

Provided that, the lessee or lessees shall not interfere with the navigation in any navigable

stream nor shall divert such stream without the previous written permission of the State Government.

7. Liberty and power to enter upon and use a sufficient part of the surface of the said land for the

purpose of stacking, heaping, storing or depositing thereon any produce of the mines quarries on work carried on and any tools, equipment, earth and materials and substances dug or raised under the

liberties and powers mentioned in this Part.

8. Liberty and power to enter upon and use a sufficient part of the said lands to beneficiate process,

dress, convert the said mineral produced from the said land and to carry away such beneficiate process, dress, convert the said mineral produce from the said land and to carry away such

beneficiated or processed, dressed, converted mineral.9. Liberty and power for or in connection with any of the purposes mentioned in this part to fell

timber or trees or brushwood now standing or which hereafter may be standing upon the Forest or reserved forest land included in the lease for the area for which clearances from forest department of

Government of India has been obtained and for which prior permission in writing has been given by the concerned Divisional Forest Officer. The shall Keep a correct account of the number of trees or

timer fell by him, from time to time, and shall hand it over the Forest Department.

PART-III

RESTRICTIONS AND CONDITIONS AS TO THE EXERCISE OF THE LIBERTIES,

POWER AND PRIVILEGES IN PART-II

1. No building or thing shall be erected, set up or placed and no surface operation shall be carried on in or upon any public pleasure ground, burning or burial ground or place held sacred by any class

of person or any house or village site, public road or other place which the State Government may determine as public ground nor in such a manner as to injure or prejudicially effect any building

works, property or rights of other person an no land shall be used for surface operations which is already occupied by person other than the State Governor for works or purposes not included in this

lease. The lease shall not also interfere with any right of way, well or tank.

2. Before using for surface operation any land which has not already been used for such operations the

lessee or lessees shall give to the competent authority ………… days/months/calendar previous notice in

writing specifying the name or other description of the situation and the extent of the land proposed to be

so used and the purpose for which the same is required and the said land shall not be so used if objection is issued by the Competent Authority within one month after the receipt by him of such notice unless the

objection so stated shall on reference to the State Government be annulled or waived.

3. The lessee or lessees shall not without the express sanction of the Competent Authority cut down

or injure any timber or trees on the said lands but may without such sanctioned clear away any

brushwood or undergrowth which interferes with any operations authorized by these Mining, the

discovery in the areas , comprised in his or their lease, or any minerals not specified in these lease.

PART-IV

LIBERTIES, POWERS AND PRIVILEGES

RESERVED TO THE STATE GOVERNMENT

1. Liberties and powers for the State Government or any lessee or person authorized by it in that

behalf to enter into and upon the said lands and to search for win, work, dig, gel, raise, dress,

process, convert and carry away any minerals other than said minerals and any other substances and

for those purposes to sink, drive, make, erect, construct, maintain and use such pits, shafts, inclines,


drifts, levels and other lines waterways, airways, water coerces, drains, reservoirs, engines,

machinery, plant, buildings, canals, transways, railways, roads, ways and other and conveniences as

may be deemed necessary or convenient:

Provided that, in exercise of such liberty and power no substantial hindrance or interferences

shall be caused to or with the liberties, powers and privileges of the lessee or lessees under these

presents and that the lessee or lessees shall be entitled to such fair compensation as may be mutually

agreed upon or in the event of disagreement as may be determined by the Competent Authority or

any other officer appointed by the State Government in respect of all loss or damage sustained by the

lessee or lessees by reason or in consequences of the exercise of such liberty and power.

2. Liberty and power to the State Government or Central Government to construct any road, railway or canal, reservoir or to carry away electric or telephone lines in or ever the lands under lease is reserved.

Provided that before such liberty or power is exercised a notice of not less than sixty days shall

be given to the lessee and the area utilized by Government for any of the aforesaid purposes shall be

excluded from the area under the lease and the lessee will not be entitled to claim any compensation

for such exclusion.

PART-V

RENTS AND ROYALTIES RESERVED BY THIS LEASE

1. The lessee or lessees shall not be liable to pay in respect of any half yearly period both the dead

rent reserved by clause 2 of this Part and also the sum of the royalties reserved by clause 3 of this

Part but shall pay the said sum only whichever is higher.

2. Subject to the provision of clause 1 of this part, as from the day of ……………..20.. during the

substance of this lease the lessee or lessees shall pay to the State Government the dead rent for every

six months period on 31st January and 31st July of every year and the rate specified by Government

and as applicable on the date of this lease . These rates are subject to revision, from time to time.

3. Subject to the provision of clause 1 of this part the lessee or lessees shall during the substance of

this lease pay royalty to the State Government at the rates specified. Such payment of royalty shall be made by the lessee in advance in each quarter in the manner prescribed in rule of the said rule.

Provided that the rate is liable to be revised by the State Government once in every three years and the lessee shall then pay to the State Government royalty at such revised rates. The privilege rate

of royalty and manner of its payment.

4. The lessee or lessees shall pay surface rent to the State Government in respect of the said land at

the rate as may be specified by Government, from time to time under the authority of these presents from the commencements of such occupation or use until the area shall cease to be so occupied or

used and shall so far as possible be restored to its original condition or reclaimed. Such surface rent at much rate as prescribed shall be paid upon each of the half yearly dates hereinbefore appointed for

the payment of annual dead rent.

PART-VI

PROVISIONS RELATING TO THE RENTS AND ROYALTIES

1. The royalties mention in Part-V of the Schedule shall be paid free from any deduction to the State Government.

2. For the purpose of computing the said royalties the lessee or lessees shall keep a correct account

of the mineral or minerals actually produced from against all claims which may be made by any person or persons in respect of any such damage, injury or disturbance and all costs and expense in

connection therewith.


3. The lessee or lessees shall during the substance of the lease well and sufficiently secure and keep

open with timber or other durable means all pits, shafts and working that may be made or used in the

said land and make and maintain sufficient fences to the satisfaction of the State Government round

every such pit or working whether the same is abandoned or not and shall during the same period

keep all working in the said land except such as maybe abandoned accessible free from water and

foul air as far as possible. The lessee or lessees shall also take adequate steps to ensure that-

(a) Heights and width benches and levels do not exceed 3 meters and in open quarries are

properly maintained to facilitate easy removal of the mineral and the muck;

(b) Slopes of open mine area not more than 450 in case of soft.

(c) The working faces are always kept clean;

(d) The Mineral and/or beneficiated, process, dressed products therefore won are stacked in

suitable dimension and each such stack is numbered or marked in manner deemed fit by the

competent authority;

(e) The proper sanitation of the area leased to him is maintained.

4. The Lessee or Lessees shall strengthen and support to the satisfaction of the railway

administration concerned or the State Government or any other competent authority controlling the

provision of any law for the time being in force relating to the working of mines and matters

affecting surety, health and labour matters, as the case may be, any part of the mine which in its

opinion, requires such strengthening or support for the safety of any railway, reservoir, canal, road

and other public works or structures.

5. The lessee or lessees shall submit, from time to time, or when required, progress report to the

collector and the District of Geology and Mining, along with analysis and representative sample of

the mineral collected during the mining operations as also the annual return or prescribed return in

the manner prescribed by them, from time to time.

6. The lessee or lessees shall allow any officer authorized by the Central Government or the State

Government or the competent authority or the Director of Geology and Mining under the said rule

in the behalf to the enter upon the premises including any building excavation or land comprised in

the lease for the purpose of inspecting , examining , surveying and making plan thereof, sampling

and collecting any data and the lessee or lessees shall with proper person employed by the lessee or

lessees acquainted with the mine and work effectively assist such officers, agent, servants and

workman in conducting every such inspection and shall afford them all facilities information

connected with the working of the mine which they reasonably require, such officer may issue such

reasonable directions, as he may deem fit to prevent wasteful extraction of mineral and it shall be the

duty of the lessee or lessees his or their agent or manager to carry out such directions within such

period as the officer may specify. The lessee or lessees his or their agent or manager fails to carry out such direction within the specified period, the competent authority may determine the lessee or

may impose a penalty at the rate of Rs.500 per day till such directions are compiled by the lessee or lessees.

7. The lessee or lessees shall report all accident to the District Magistrate and Director of Mines and

Safety and the District Superintendent of Police. In case of any accident causing death or serious

bodily injury or serious injury to property or seriously affecting or endangering life or property

which may occur in the course of the operations under this lease, the lessee shall send a complete

report without any delay of such an accident to the said officers.

8. Whenever the lessee or lessees shall find in the said land mineral other than the said minerals the

lessee or lessees shall report such discovery in writing to the competent authority and to the Director

of Geology and Mining with full particulars of the nature and position of each such find within a

fortnight and shall not dispose of such mineral, in case of discovery of any other minor mineral, for

which lease is not granted, the lessee shall report the discovery to the competent authority within

eight days who may grant a lease in respect of such other minor mineral. In case discovery of major

mineral, the lease shall report the discovery to the competent authority and the Director within a


fortnight and shall not mine and dispatch such major mineral. The lessee, if interested, may apply for

grant of lease of such minor mineral under Mineral Concession Rules, 1960.

9. The lessee or lessees shall at all time during the said term keep or cause to be kept at an office to

be situated upon or near the said lands correct and intelligible books of account which shall contain

accurate entries showing from time to time,-

(1) Quantity and quality of the said mineral realized from the said lands;

(2) Quantity of the various qualities of the said minerals beneficiated, processed or converted;

(3) Quantities of the various qualities of the said mineral sold and disposed off separate and the

manner and purpose of such sale and disposal;

(4) The price and all other production of all sale of the said mineral;

(5) The number of person employed in the mine or works or upon the said lands specifying

nationality, qualification and pay of the technical personnel;

(6) Such other facts, particulars and circumstances as the competent authority or the Director of Geology & Mining may, from time to time , require and shall also furnish fee of charge to such

officers and at such times they may prescribe true and correct abstract of all or any such books of accounts and shall at all times allow such officers or any other officer as the State Government

shall in that behalf appoint, to enter into and have free access to, for the purpose of examining and inspecting the said books of accounts and to make copies thereof and make extracts there

from.

10. The lessee or lessees shall at all time during the said term maintain at the mine office correct

intelligible up-to-date and complete plans and sections of the mines in the said lands. They shall

show all the operations and working and all the trenches, pits and drillings made by him or them in the course of operations carried on by him or them under the lease, faults and other disturbances

encountered and geological data (and all such plans and section shall be amended and filled by end)

from actual surveys to be made for that purpose at the end of twelve months or any period

specified, from time to time, and all lessee or lessees shall furnish free of charge to the Competent

Authority and to the Director of Geology and Mining true and correct couples of such plans and

section whenever these are required. Accurate records of all trenches, pits and drilling shall show,-

(a) the subsoil and strata through which they pass;

(b) any other mineral encountered;

(c)any other matter of interest and all data required by the State Government, the Competent

Authority or Director of Geology and Mining to inspect the same at all times. The lessee or lessees

shall also allow any officer authorized by the Central or State Government or the competent

authority or the Director of Geology and Mining to inspect the at all times.

11. The lessee or lessees shall be bound by the provisions of any laws for the time being in force,

relating to the working of the mines or quarries and matter affecting safety, health and convenience

of the lessee or lessees employees or of the public.

12. The lessee or lessees shall respect all existing rights of way, water and other easement and shall not carry on mining or other operations. Under the said lease in any way, other than the prescribed

under these rules.

13. The lessee or lessees shall make and pay reasonable satisfaction and compensation for all

damage, injury or disturbances of person or property which may be done but or on the part of the

lessee or lessees in exercise of the liberties and powers granted by these presents and shall at all

times save harmless and keep indemnified the State Government from and against all suits, claims

and demands which may be brought or made by any person or person in respect of any such damage,

injury, injury or disturbances.

14. The lessee or lessees will exercise the liberties and powers hereby granted in such a manner as to

offer no necessary or reasonably avoidable obstruction or interruption to the development and


working within the said lands of any mineral not included in the lease and shall at all times affords to

the Central and State Government and to the holders of mining lease, permits and prospecting

license or mining lease in respect of any such minerals or any minerals within any land adjacent to

the said lands, as the case may be, reasonable means of access and safe and convenient passage upon

the across the said lands to such minerals for the purpose of getting, working, developing and

carrying away the same provided that the lessee or lessees shall receive reasonable compensation for

any damage or injury which he may sustain by reason or in consequence of the use of such passage

by such lessees or holders of prospecting license.

15. The lessee or lessees shall not without previous approval of the Competent Authority assign or subject, mortgage or in any other manner transfer mining lease as a whole or any right therein.

16. Whenever the security deposits as provide in rule 14 of the said rules or any part thereof or any further sum hereafter deposited with the State Government in replenishment thereof shall be

forfeited or applied by the Competent Authority pursuant to the power hereafter declared in that behalf the lessee or lessees shall deposit with the State Government such further sum as may be

sufficient with the inappropriate part thereof to bring the amount in deposit with the State Government up to the sum equal to the said full security deposit amount. Lessee or lessees on or in

connection with the said lands or operations under this lease and during such possession or control the lessee or lessees shall confirm and obey all directions given by or on behalf of the Central or

State Government regarding the use or employment of such works, plants, premises and minerals.Provided that after compensation which shall be determined in default or agreement by the State

Government shall be paid to the lessee or lessees for all loss or damage sustained by him or them by

reason or in consequences of the exercise of the power conferred by this clause and provided also

that the exercise of such powers shall not determine the said term hereby granted or effect the terms

and provisions of these presents further than may be necessary to give effect to the provisions of this

clause.

17. The lessee or lessees shall not light any fire upon the said lands if lying within the reserved forest

areas except under such conditions as the Divisional Forest Officer may in writing specifying and

the lessee or lessees and his or their workmen and employees shall render prompt assistance in

extinguishing any fire on the said land or in their vicinity. The lessee or lessees shall be liable for all

damage resulting from fire caused by the act or omission of the lessee or lessees or his or their

employees and shall pay such compensation for the said damage as may be assessed by the

Divisional Forest Officer as to the amount of compensation payable by the lessee or lessees shall be

final and binding on the lessee or lessees.

18. (a) The lessee or lessees shall not remove any other produce except the minor minerals

mentioned in the lease. The lessee or lessees shall without mining, the discovery in the areas,

comprised in his or their lease, or any minerals not specified in the lease.

(b) If any mineral not specified in the lease is or are discovered in the leased area, he or they

shall not win and dispose of such mineral without obtaining lease or leases therefore

19. The lessee or lessees shall make available to the Government of India beryl or any other “substance prescribed” under section 3 of the Atomic Energy Act (Act No. XXIX of 1948) if they

are found to occur in the said lands.

20. The State Government shall be immune from the lessee or lessees claim for damage on account

of any land having been included in this lease which may subsequently be discovered not to have been available for the lease.

21. The lessee or lessees or his or their transferred or assignees shall not erect any building in contravention of the provisions of any law, for the time being in force, relating to the erection of

building or in contravention of any order issue by such orders under any such laws within whose jurisdiction the leased area is situated.


22. The lessee or lessees shall abide by such instructions and direction as may be issued by the State

Government from time to time, regarding conservation and development of minor minerals.

23. The lessee or lessees shall bear and pay the stamp duty and registration charges on this

documents.

PART VII

SYSTEMATIC AND SCIENTIFIC MINING

1. Protection of environment:- Every holder of a prospecting license or a lease shall take all

possible precautions for the protection of environment and control of pollution while conducting

prospecting, mining or processing of minor mineral in the area for which such license or lease is

granted.

2. Removal and utilization of top soil:-

(1) Where top soil exists and is to be excavated for prospecting or mining operations for minor mineral, it should be removed separately.

(2) The top soil so removed shall be utilized for restoration and rehabilitation of the land which is no longer required for prospecting or mining operations or for stabilizing or landscaping the

external dump.(3) Where top soil cannot be used concurrently, it shall be stored separately for future use,

keeping in view that the bacterial organism should not die and should be spread nearby area.

3. Storage of overburden, waste rock etc.:-

(1) The overburden, waste rock and non-saleable minor mineral generated during prospecting or mining operations for minor mineral shall be stored separately in properly formed dumps on

grounds earmarked.

(2) Such dumps shall be properly secured to prevent the escape of material in harmful quantities

which may cause degradation of the surrounding land or silting of water courses.

(3) Wherever possible, such waste rock or overburden or other rejects, shall be backfilled into

the worked out minor mineral quarry, where minor mineral has been recovered up-to the

optimum depth, with a view to restore the land to its original use or desired alternate use, as far

as possible and where the backfilling is not feasible, the waste dumps shall be suitably terraced

and stabilized by planting vegetation or otherwise.

4. (i) Reclamation and Rehabilitation of lands :- Every holder of prospecting licence or

mining lease shall undertake the phased restoration, reclamation and rehabilitation of land

affected by prospecting or mining operation and shall complete this work before the completion

of such operations and abandonment of prospecting or mine.

(ii) Restoration, Reclamation and Rehabilitation in a cluster: - Where large number of small

mines are situated and worked out in clusters, at such places the provisions of quarrying of minor

minerals should be done in a systematic and scientific manner. The programme of restoration

and reclamation of the mined out area and rehabilitation must be made jointly in phased manner

in the abandoned areas in the entire cluster of the minor minerals. Environmental clearance may

be obtained by corporate body or the concept of Regional Environmental Assessment (REA) and Regional Environmental Management Plan (REMP) prepared accordingly.

5. Precaution against air pollution: - Air pollution due to dust, exhaust emissions or fumes

during prospecting, mining or processing operations for minor minerals and related activities

shall be controlled and kept within permissible limits specified under any environmental laws for

the time being in force.

6. Discharge of effluents:- Every holder of a prospecting license or a lease shall take all possible

precautions to prevent or reduce to a minimum the discharge of toxic and objectionable liquid


effluents from minor mineral quarry, workshop or processing plant into surface of ground water

bodies and usable lands. These effluents shall conform to the standards laid down in this regard.

7. Precaution against noise:- Noise arising out of prospecting, mining and processing operations for minor mineral shall be abated or controlled by the holder of prospecting licensee

or a lessee at the source so as to keep it within the permissible limits.

8. Permissible limits and standards:- The standards and permissible limits of all pollutants,

toxins and noise referred to in Rule 48, 49 and 50 above shall be those notified by the concerned authorities under the provisions of the relevant status from time to time.

9. Restoration of flora:- (1) Every holder of prospecting license or a mining lease shall carry

out prospecting or mining operations as the case may be, in such a manner so as to cause least

damage to the flora of the area held under prospecting license or mining lease in the nearby area.

(i) Take immediate measures for planting in the same area or any other area selected by

concerned authority or Regional Office of MOEF or the authorized officer not less than twice

the number of trees destroyed by reason of any prospecting or mining operation,

(ii) Look after them during the subsistence of the license or lessee after which these trees shall be handed over to the state Forest department or any other authority as may be nominated by

the State Government.

(iii) Restore, to the extent possible, other flora destroyed by prospecting or mining operation.


PART –VIII

THE COVENANTS OF THE STATE GOVERNMENT

Lessee may

hold and

enjoy right

quietly.

Acquisition

of lands of third parties

and

compensation

thereof.

To renew

1. The lessee or lessees paying the rents and royalties hereby reserved and

observing and performing all the covenants and agreements herein

contained and on the part of the lessee or lessees to be observed and

performed shall and may quietly hold and enjoy the rights and premises

hereby demised for and during the term hereby granted without any

unlawful interruption from or by the State Government, or any person

rightfully claiming under it.

2. If in accordance with the provision of clause 4 of Part VII of this Schedule, the

lessee or lessees shall offer to pay to an occupier of the surface or any part

of the said lands compensation for any damage or injury which may arise

from the proposed operations of the lessee or lessees and the said occupier

shall refuse his consent to the exercise of the right and powers reserved to

the State Government and demised to the lessee or lessees by these

presents and the lessee or lessees shall report the matter to the State

Government and shall deposit with it the amount offered as compensation

and if the State Government are satisfied that the amount of compensation

offered is fair and reasonable or if it is not so satisfied and the lessee shall

have deposited with it such further amount as the State Government shall

consider fair and reasonable, the State Government shall order the occupier

to allow the lessee or lessees to enter the land and to carry out such

operations as may be necessary for the purpose of this lease. In assessing

the amount of such compensation, the State Government shall be guided by

the principles of the Land Acquisition Act, 1894.

3. If the lessee or lessees be desirous of taking a renewed lease of the premises

hereby demised or of any part of them for a further tem of…. Years from the

expiration of the term hereby granted and of such desire shall at least 90

days prior to the expiration of the last mentioned term submit to the

Competent Authority an application as provided in rule 19 of the said rules

and such application shall be accompanied by non-refundable application fee

of Rs. 500. The application so received for renewal of lease shall be

disposed of by the Competent Authority before the expiry of the lease

period. If the application is not disposed of before the expiry of lease, the

period of this lease shall be deemed to have been extended for a further


Liberty to

determine

surrender or

relinquish any part of

the leased

area.

Refund of

Security

Deposit

period of six months or till such date on which the applicant is informed

about the refusal, whichever is earlier. The lessee shall continue to pay the

rents and royalties hereby reserved and shall observe and perform the

several covenants and agreements herein contained and on the part of the

lessee or lessees during the period deemed to have been extended as

aforesaid. The lease shall be renewable at the option of the lessee for one

term not exceeding the duration of the original lease subject to the

satisfaction of the Competent Authority. The Competent Authority, upon

satisfaction, will, at the expense of the lessee or lessees and upon his or their

executing and delivering to the State Government if required a counterpart

thereof execute and deliver to the lessee or lessees a renewal lease of the

said premises for the further term of ….. At such rents and royalties and on

such terms and subject to such covenants and agreements, including this

present covenant to renew as shall be in accordance with the said rules

applicable to minor minerals on the day next following the expiration of the

term hereby granted.

4. The lessee or lessees shall be at liberty to determine the lease or surrender

or relinquish any part or parts of the leased area on giving not less than six

calendar months notice in writing to the Competent Authority and upon the

expiration of such notice provided that all sums due on account of the lease

or of the surrendered part or parts shall have been paid, the lease shall be

determined in respect of the whole of the area or the surrendered part or

parts, as the case may be. If the lessee or lessees does or do not desire to

surrender the whole of the area, a description of the part or parts which he

desires to retain shall be made in the newly executed lease deed.

5. On such date as the Competent Authority may elect within six calendar

months after the determination of this lease or of any renewal thereof, the

amount of the security deposit paid in respect of this lease and then

remaining in deposit with the State Government and not required to be

applied to any of the purposes mentioned in this lease shall be refunded to

the lessee or lessees. No interest shall be payable on the security deposits.

The security deposits shall be refunded only after satisfactory completion of

restoration and reclamation.


PART IX

GENERAL PROVISIONS

1. (All the remaining conditions contained in rules 21, 22 and 23 of the said

rules which have not been incorporated in Parts I to IX hereinabove are

applicable.)

2. If the lessee or lessees ceases or cease to work the mine for a continuous

period of six months the lease shall be liable to cancellation.

Provided that lease shall not be cancelled if the lessee or lessees is or are prevented

from th e- mine owing to some reasonable cause or if the lessee or lessees

Ceases or cease to work with the prior permission of the Competent

Authority.

3. If there is any dispute regarding their lease or any other matter or thing,

construction of term or condition in this lease or anything connected with

the lease or that working or non-working of the lease, the amount of

payment of royalty or dead rent or its mode of payment to the Competent

Authority, it shall be referred to the Director (Designation of Government

Officer………..) whose decision shall be final and binding on the lessee.

4. Failure on the part of the lessee or lessees to fulfill any of the terms and

conditions of this lease shall not give the State Government any claim

against the lessee or lessees or be deemed a breach of this lease, in so far as

such failure is considered by the said Government to arise from force

majeure, and if through force majeure the fulfillment by the lessee or lessees

any of the terms and conditions of this lease be delayed, the period of such

delay shall be added to the period fixed by this lease. In this clause the

expression “force majeure” means act of God, war insurrection, riot, civil

commotion, strike, earthquake, tide, storm, tidal wave, flood, lightening,

explosion, fire, and any other happening which the lessee or lessees could

not reasonably prevent or control.

5. The lessee or lessees having first paid and discharged the rents and royalties

payable by virtue of these presents may at the expiration of sooner

determination of the said term or within six calendar months thereafter take

down and remove for his own benefit all or any engines, machinery, plants,

buildings, structures, tramways, railways and other works, erection and

conveniences which may have been erected, set up or placed by the lessee

or lessees in or upon the said lands and which the lessee or lessees is or are


Failure to

fulfill the

terms of lease

due to “Force

Majeure”

Leassee to

remove his

properties on

the expiry to

lease.

For failure of

property left

more than six

months after

determination

of lease.

not bound to deliver to the State Government under clause 19 of Part VII of

this schedule and which the State Government shall not desire to purchase.

6. If at the end of six calendar months after the expiration or sooner

determination of the said term or after the date from which any surrender

by the lessee or lessees of a part or parts of the said lands under the

provisions contained in clause 4 of Part IX of this Schedule become effective,

there shall remain in or upon the said land or the surrendered part or parts

thereof, as the case may be any engines, machinery, plant, buildings,

structures, tramways, railways and other work erections and conveniences

or other property which are not required by the lessee or lessees in

connection with his or their operations in those parts of the said lands which

he or they has or have not surrendered or in any other lands held by him or

them under mining lease the same shall if not removed by the lessee or

lessees within one calendar month after notice in writing requiring their

removal has been given to the lessee or lessees by the State Government be

deemed to become the property of the State Government and may be sold

or disposed of in such manner as the State Government shall deem fit

without liability to pay any compensation or to account to the lessee or

lessees in respect thereof.

7. Every notice by these presents required to be given to the lessee or lessees

shall be given in writing to such person resident on the said lands as the

lessee or lessees may appoint for the-purpose of receiving such notices and

if there shall have no such appointment even every such notice shall be sent

to the lessee or lessees by registered post addressed to the lessee or lessees

at the address recorded in this lease or at such other address in India as the

lessee or lessees may, from time to time, in writing to the State Government

designate for the receipt of notices and every such service shall be deemed

to be proper and valid service upon the lessee or lessees and shall not be

questioned or challenged by him.

8. This Mining Lease is granted subject to the provisions relating to grant of

mining lease contained in Chapter II of the Maharashtra Minor Mineral

Extraction Rules, 1998.


Services of

notices

SIGNED, SEALED AND DELIVERED

BY SHRI--------------------(Name) -----------------

---------------------------------DESIGNATION -----------

For and on behalf of the Governor of

Maharashtra in the presence of -----

1)---------------------------------------------

2) ---------------------------------------------

(1) SIGNED AND DELIVERED BY THE

WITHIN NAMED

SHRI/SMT ----------------------------

THE LESSEE, IN THE PRESENCE OF ---------

OR


WITHIN NAMED SARVASHRI

(1) ------------------------------------------------

(2) -----------------------------------------------

(3) -------------------------------------------------

The Lessees in the presence of ----------

(1) --------------------------------------------------

(2) --------------------------------------------------

Or


WITHIN NAMED SARVASHRI

(1) ----------------------------------------------------

(2) ----------------------------------------------------

(3) ---------------------------------------------------

THE Lessees in the presence of -----------

(1) ----------------------------------------------------

(2) ----------------------------------------------------

or

(4) THE COMMON SEAL OF M/s -------------

Limited Company was pursuant to the


FORM F(See rule 34)

( Notice of Intimation of Opening of Mine /Quarry )

1. (i) Name of minor mineral worked :(ii) Name of other mineral(s) worked, if any :

2 Name of the quarry/mine :

3 Date of opening of quarry / mine :

4 .Letter No. and Date through which the mining plan was approved :

(Specify Authority)

5. Name and address of the Lessee/Owner :

6. Ownership of the quarry :

a. Public sector :b. Joint sector :c. Private sector :(In case of joint sector, specify percentage share of each company)

In case the lessee is a Company or a partnership firm or Co-operative indicate name and

7. address of the Director-in-Charge and the Registered Office :

8. Particulars of Quarry/Mining Lease (ML)

(i) Date of execution :(ii) Period : Years From: to:(iii) Area under licence : Hectares

9. Location of the lease :

(i) Topo Sheet Number :(ii) Cadastral Survey or Khasra Number :(iii) Village : Taluka/Tehsil: District : State :(iv) Post Office : Police Station :(v) Nearst railway station : Distance :(vi) Nearest Rest House/Dak Bungalow :

10. Name and address of previous owner, if any, and the date of abandonment :

11. Particulars of Agent

(a) Name and address :


(b) Date of appointment :

12. Particulars of Mining Engineer

(a) Name and address :(b) Qualifications :(c) Date of appointment :(d) Status of employment :

Whole time : Part time :13. Particulars of manager:

(a) Name and address :(b) Date of appointment :

Place:

Signature :

Date :

Name in full :

Designation: Owner / Agent/ MiningEngineer Manager.


FORM G(See rule 35(2))

(Notice of Intention of Abandonment/Surrender of Mine/Quarry or part of the Mine/ Quarry)

1. (i) Type of the minor mineral worked :(ii) Name of other mineral(s) worked, if any :

2. Name of the mine quarry :3. Name and Address of the Lessee/Owner:

4. Particulars of Mining/ Quarry Lease(OML) :

(i) Date of execution :(ii) Period: Years From: to:

(iii) Area under lease…………………………..Hectares

5. Location of Quarry/Mine :

(i) Topo Sheet number :(ii) Cadastral Survey or Khasra Number :(iii) Village: Taluka/Tehsil: District: State(iv) Post Office: Police Station:(v) Nearest railway station:(vi) Nearest Rest House/Dak Bungalow :

6. Name and address of Agent :

7. Particulars of Mining Engineer :

(a) Name and Address :

(b) Qualifications :

8. Date by which mining operations are to be abandoned or mine to be surrendered:

9. Reasons for abandonment/surrender

Exhaustion of minor mineral: Lack of Demand:Uneconomic operations: Non availability of labour:Land slide: Flooding of quarry:Other calamity (specify): Other reasons (specify):(Please tick whichever is applicable)

10. If the abandonment is due to natural calamities or order/directions issued by any statutory authority/tribunal/Court for abandoning mining operations the date of such abandonment.


11. Reserve of the minerals in the area. (a) Proved :(b) Probable :(c) Possible :

12. Total production of the mineral since first opening of quarry/mine:

13. Number of workers employed in the Quarry : Male : Female :

Company Labour (Direct) :

Contract Labour :

Place : Signature :

Date : Name in full :Designation :

Owner/Agent/Mining Engineer/Manager

Note : 1. In cases where part of the lease area is proposed to be abandoned/ surrendered, information relating only to such part shall be given in columns 11, 12 and 13.2. Please enclose plans/sections of the lease areas on a scale not less than1:1000( 1 centimeter = 10 meter) indicating accurately the work done in the quarry up to the time of

submission of this notice including measures envisaged for protection of abandonment/surrendered quarry and approaches there to and the environment.


FORM-H(See Rule 36)

( Notice of Temporary Discontinuance of Quarry /Mine )

MINE QUARRY CODE-------------

1. (i) Type of the minor mineral worked :(ii) Name of the other mineral(s) worked, if any :

2. Name of the mine/ quarry :3. Name and Address of the lessee/Owner :

4. Particulars of quarry mine Lease :(i) Date of execution :(ii) Period years from: to:

(iii) Area under lease……………. Hectares

5. Location of Quarry Mine :

(i) Topo Sheet Number :(ii) Cadastral Survey or Khasra Number :(iii) Village Taluka/Tahsil : District: State :(iv) Post Office : Police Station :(v) Nearest Railway station : Distance :(vi) Nearest Rest House Dak Bungalow :

6. Name and Address of Agent :7. Name and Address of the Mining Engineer :8. Reasons for discontinuance :

Lack of demand :Non availability of Labour :Rains :Transport bottleneck :Strike :Lock out :Operation becoming uneconomic :Other reasons (specify) :(Please tick whichever is applicable)

9. Date of discontinuance of mining operation :

10. Probable date of reopening :

Place : Signature :

Date : Name in full :

Designation: Owner/Agent/Mining Engineer/Manager


FORM I

[See rule 37]

(Notice of Intimation of Reopening of Quarry / Mine)

MINE QUARRY CODE……………….

1. (i) Type of the minor mineral worked :(ii) Name of other mineral(s) worked, if any :

2. Name of the quarry/ mine:

3. Name and address of the Lessee/Owner:

4. Particulars of Quarry/Mining Lease(QML):

(i) Date of execution:(ii)Period: years from: to:(iii) Area under lease……………………..Hectares

5. Location of Quarry/Mine

(i) Topo Sheet Number :(ii) Cadastral Survey or Khasra Number :(iii) Village: Taluka/Tehsil: District: State:(iv) Post Office: Police Station:(v) Nearest railway station: Distance:(vi) Nearest Rest House/Dak Bungalow:

6. Name and Address of Agent:

7. Name and Address of the Mining Engineer:

8. Date on which the quarry/mine was

a) Abandoned:b) Discontinued:

9. Date of reopening:

Place: Signature:

Date: Name in full:

Designation: Owner/Agent/Mining Engineer/Manager


FORM J

[See rule 39]

Register of Application for Quarry Lease

1. Serial No :-

2. Date of Application :-

3. Date on which application was received by the receiving officer.

4. Name of the applicant with full address :-

(Local as well as permanent address along with Phone, Fax and email address)

5. Date of completion of the application :-

6. Details of the area applied for :-

Village Taluka District

Khasara No. / Survey No / Gat No. Area (In hectares)

(Working circle to be stated in respect of forest lands)

7. Application fee paid, Rs. ………….. vide treasury Chalan No ………… dated ……………..

8. Date on which application is sent for enquiry / site inspection :-

9. Officer / official to whom the enquiry / site inspection is marked.:-

10. Date on which he enquiry report/ site inspection report is received :-

11. Final disposal of the application together with number and date of the order :-

12 Remarks :

( To state whether granted / refused, if granted , details of area granted)

Signature of the Competent Officer.


FORM K

(See rule 41)

Register of Quarry Leases Granted .

1. Serial No.:-

2. Name of the lessee.:-

3. Residence with complete address of lessee:-

(Permanent and Local address along with PH, Fax Nos. & email address.)

4. No. and date of grant of lease:-

5. Date of execution of quarrying lease:-

6. Details of the area granted under lease:-

(1)Village (2)Taluka (3) District

Khasara No. / Survey No./ Gat No./ Area ( in hectares )

7. Minor Mineral or minerals for which lease has been granted:-

8. Minor Mineral or minerals added to the quarry lease with No. and date of grant:-

9. Details of security Deposit:-

10. Period for which lease is granted: (i) Total years :…………….

(ii) Date : From ………… to ………….

11. Rate of (1) Dead rent and (2) Royalty:-

12. Period for which leases is renewed: (i) Total years :…………….

(ii) Date : From ………… to ………….

13. Date of commencement of quarrying operation:-

14. Amount of surface rent fixed and date of fixation:-

15. Number and date of assignment of transfer of the lease, if any, and the name of

assignee/ transferee:-

16. Date of expiry of lease surrendered or cancelled:-

17. Date from which area is available for re grant:-

18. Refund of security deposit ( No. and date with signature of lessee:-

19. Remark:-

Signature of Competent Officer.


FROM-L

[See rule 46(iv)]

Quarterly returns for payment of royalty for the quarter ending 30th

June/30th

September/31st

December/31st

March 20…..

(To be submitted by 1st

of August/1st

of November/1st

of February/1st

May of every year)

(1) Name and address of the lessee. :-

(2) Location of the mine.

(a) Village/Forest WC :-

(b) P.C. No./ F.C. No. :-

(c) Area under lease in hectares :-

(d) Tahsil/ District :-

(3) Name of Minerals. :-

(4) Date of grant of lease. :-

(5) Date of execution of the lease and period of the lease :-.

(6) Balance at the beginning of the year Cu. Meters. M. Tones.

(7) Production during the year Cu. Meters M. Tones.

(8) Total (of col. 6 and 7) Cu. Meters M. Tones.

(9) Total cost of production during the year:-

(10) Total sale during the year. Cu. Meters M. Tones.

(11) Total cost of sold material Rs. :-

(12) Balance at the close of the year. :-

(13) Rate of royalty. :-

(14) Total grass royalty due on the material sold during the year.

(a) Previous balance due as on 31-12-19---- Rs. ----------

(b) Amount to be paid Rs. -----------

(c) Amount paid Rs ---------- Ch. No. ---------- Date --------

(d) Balance due ----------------

(15) Dead rent paid Rs. ---------------- vide Challan No. ----------- Date --------


(16) Particulars where working is done or progress :-

(17) Maximum depth of the mine :-

(18) Average labour employed during the year:-

Signature of lessee/ Agent


FORM M

[See rule 46(xv) and 66(15)]

Monthly Return of Total Quantity of Material Raised For the Month of ------------------

[To be submitted by 10th

of every month to (i) Directorate of Geology and Mining, Maharashtra State,

Nagpur and (ii) Competent Officer]

Name and Address of the lessee:-

Location of Mine:-

(a) Village / F.W.C.

(b) P.C. No. Felling Serial No :-

(c) Tahsil…………………………………District…………………………………

(d) Area under lease

(e) Name of Mineral

(f) Date of execution and period of the lessee

Balance of the Production Total Sale during Balance at the end

Remark

End of last during the the month of the month

Month Month

(Brass/MT) (Brass/MT) (Brass/MT) (Brass/MT) (Brass/MT)

(1) Average daily no. of laboures employed:-

(i) in Mine

(ii) at crusher site / Kiln:-

(2) Average labour employed during the month:-

(3) No of working days in the month:-

(4) Last rent / Royalty paid during the month

(a) Rent paid Rs………………………….. for the period……………..Ch No………………Date………………….

(b) Royalty…………………….Rs………………….for the period……………Ch.No………………Date……………….

Signature of Lessee / Agent


FROM-N

[See rule 46(xv)]

Annual return of total quantity of material raised in preceding year and its value for the year-

To be submitted by 15th

January every year to the (i) Director of Geology and Mining, Maharashtra

State, Nagpur and (ii) Collector-----------------

(1)Name and address of the lessee :-

(2)Location of the mine.

(a) Village/Forest WC :-

(b) P.C. No./ F.C. No. :-

(c) Area under lease in hectares :-

(d) Tahsil/ District :-

(3)Name of Minerals. :-

(4)Date of grant of lease :-

(5)Date of execution of the lease and period of the lease:-

(6)Balance at the beginning of the year Cu. Meters. M. Tones.

(7)Production during the year Cu. Meters M. Tones.

(8)Total (of col. 6 and 7) Cu. Meters M. Tones.

(9)Total cost of production during the year :-

(10)Total sale during the year. Cu. Meters M. Tones.

(11)Total cost of sold material Rs :-

(12)Balance at the close of the year:-

(13)Rate of royalty :-

(14)Total grass royalty due on the material sold during the year :-

(a) Previous balance due as on 31-12-20---- Rs. ----------

(b) Amount to be paid Rs. -----------

(c) Amount paid Rs ---------- Ch. No. ---------- Date --------

(d) Balance due ----------------

(15) Dead rent paid Rs. ---------------- vide Challan No. ----------- Date --------

(16) Particulars where working is done or progress :-

(17) Maximum depth of the mine :-

(18) Average labour employed during the year:-

Signature of lessee/ Agent.


FROM – O

[See rule 46 (xxvi) and 66(14)]

TRANSIT PASS

Serial No.:- Date:-

Name of lessee or Licensee / permit :

Holder/Auction………purchaser and address.

Location of lease/ Depot. – Village/ Town :

Period of lease or license/Permit :

Name of Granting Authority and order No. :

Truck/ vehicle …………..No. :

Name or person to whom material is sold :

Time of dispatch from lease/ Depot. :

Name of Driver :

Kind of Mineral dispatched :

Quantity of mineral dispatched :

Signature of receiver/ Driver :

Seal.

Signature of lessee/licensee/

Authorized Agent.

Received -------------------------- (Place) on --------------------------------(Date)

Initial of receiving officer.

(Name) (Designation)


FORM – P

[See rule 61(1)]

APPLICATION FOR QUARRY PERMIT.

Dated day of 20-----

To,

The Competent Officer (Designation)

At:- (Place)

Sir,

(1) I / We request that a quarry lease under ‘the Maharashtra Minor Minerals Extraction

(Development and Regulation) Rules, 2013 may be granted to me/us.

(2) A sum of Rs. /- (Rupees ) , being the fee in respect of this

application has been deposited vide Treasury …………….. Chalan Number ……….. dated……………..

(3) (i) Name of the applicant with Complete address :-(Local as well as permanent addresses are to be stated)

With details like PH/ Fax Nos. and email address

(ii) Status of the applicant: - a private individual /

(A true attested copy of document to be enclosed) private company/ public company/ firm

or association.

(iii) In case applicant is,-

(a) An individual, his nationality:-

(b) A private company, the nationality of all members of the company along with place of

registration, registration number and date:-

Affix here Court –

Fee Stamp of Rs.

20/-


(c) A public company, the nationality of the Directors, the percentage of share capital held by

Indian nationals along with place of incorporation:-

(d) Firm or association, the nationality of all the partners of the firms or members of the

association:-

(iv) Profession or nature of business of the applicant:-

(v) Minor mineral or minerals which the applicant intends to mine:-

(vi) Purposes for which extracted minor minerals are to be used:-

( to specify the ‘end-use’ of the mineral also)

(vii) Details of the area in respect of which quarrying lease is granted :-

(a) Area ( In Hectares):-

Survey/Khasra/Gat Numbers:-

Village (with p.c. number) :-

District :-

(b) A map, in duplicate, giving the description of the applied area, (or a plan)

showing as accurately as possible, the situation, boundaries and area of the

land in respect of which quarrying lease is required (adjoining survey

numbers on the periphery of applied area must also be shown)

(viii) Quantity (brass/ tones) for which permit is required:-

(ix) Details of consent letters from concerned land owners:-(A list of all concerned land owner to be given and against each,

Receipt or non receipt of consent letter is to be specified)

(x) Certified true copies of relevant extract of record of rights pertainingto applied area:-

(xi) Any other particulars which the applicant wishes to furnish:-


I we do hereby declare that, the particular furnished above are correct and that I/ We, am/ are

ready to furnish any other details as may be assessed on the quantity of minerals is proposed to

be quarried. I/We also agree to pay in advance any surface rent or cesses and any other mineral

dues that may be demanded of me/us.

Place:- Yours faithfully

Date:-

(Signature of the applicant)------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Note:- If the applicant is signed by an authorized agent of the applicant, a certified true copy of the power ‘power of attorney’ should be attached to this application.


FORM -Q

[See rule 63(1)]

Receipt of Acknowledgement For Application Of Quarry Permits

(1)Serial No :-

(2)Date for Application :-

(3)Date on which application was received by the receiving officer :-

(4)Name of the applicant with full address :-

( Local as well as permanent address to be stated )

(5)Date of completion of the application :-

(6)Details of the area applied for :-

Village Tahsil District

Khasara No./ Survery No./ Gat No./ Area ( in hectares )

(working circle to be stated in respect of forest lands)

(7)Application fee paid, Rs……… vide Treasury Chalan No………… Dated…………..

(8)Date on which application is sent for enquiry/ site inspection :-

(9)Officer/ Official to whom the enquiry/ site inspections is marked:-

(10)Date o which the enquiry report/site inspections report:-

(11)Final disposal of the application together with number and date of the order :-

(12)Remarks :-

(To state whether granted/ refused, If granted, details of area granted.)

Signature of the Competent Officer.


FORM-R

[See rule 63(1)]

Register of Application for Quarrying Permit.

Date of Application :-

Date of which application was received by the receiving officer :-

Name of the applicant with full address (Local As well as Permanent):-

Date of completion of the application :-

Details of the area applied for :-

Survey no Village Tahsil District

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………

Application fee paid :-

(i)Rs. (ii) Try. Chalan No (iii) Dated

Grant Order No / Date :-

Remarks:-

(i)Granted / Refused

(ii)If granted details of area :-


FORM-S

[see rule 71 (2)(a)]

Application for Grant or Renewal of Dealer’s License

To,

The Competent Officer,

Sir,

I/We requested that a dealer’s License to stock and sell minor minerals under the Maharashtra

Minor Mineral Extraction(Development and Regulation) Rules, 2013 be granted/renewed tome/us.

The fee of Rs. 250/- payable for the grant/renewal of dealer’s license has been paid and

Treasury Chalan Receipt. No……….. dated …………. Is enclosed in original.

The required particulars are given below:-

1. Name of applicant with complete address, PH, Fax Nos. and email address :

2. Is the applicant a private individual/private /public/company/firm or Association?

3. In case application is,

(a) an individual’s , his nationality :

(b) a private company the nationality of all members of the company along with place of

registration :

(c) A public company, the nationality of Directors, the percentage of share capital held by

Indian Nationals along with place of incorporation.

(d) A firm or association, the nationality of all partners of the firm or members of

association.

4. Name of Minor Minerals (s) to be sold :-

5. Quantity to be stocked during the year:-

(Mineral wise)

6. Details of the location of the Depot :-

(Address, Sy. No. etc. of the area in which

7. The depot is situated are to be furnished along

(With a location map.)

8. Particulars of the previous dealer’s license

9. If applying for renewal

I/We do hereby declare that particulars furnished above are correct and am/are ready to

furnish other details including security deposit etc. as may be required by you.

Place : Yours faithfully,

Date : Name and Designation of the applicant.


FROM-T

[See rule 71(3)(1)]

Grant or Renewal of Dealer License

[ A Dealer’s License to seal stock and exhibit for sale of minor mineral under the

Maharashtra Minor Mineral Extraction (Development and Regulation) Rules, 2013 ]

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

--------------------------------------------------------- is hereby licensed to sell stock and exhibit for

sale under mentioned minor mineral(s)

1. Name of minor mineral (s) :-

2. Quantity allowed to be stocked during the year :-

(Mineral-wise)

3. Location of the office and depot. :-

* This license will be in force for the financial year 20……. To. 20……..

* The license already granted and which expired in 31st

March 20……. Is renewed up

to 31st

March 20…..

CONDITIONS OF THE LICENCE

1. This license shall be displayed in a prominent place in a part of the premises open to

the public.

2. The dealer shall comply with the provision of the Mines and Minerals Concession

Rules, 41987 and all order issued by the competent Officer in this regard.

3. The dealer shall afford all facilities for seeking his accounts and verifying the stock of

minor mineral(s) and shall furnish fully and correctly any information in his

possession as may be required by the competent Officer or any person authorized by

the competent Officer in that behalf.

4. The dealer shall display in a prominent palace in a part of the premise the price list of

minor mineral(s) offered for sale by him.

Dated this …………………………………………. Day of ………………………………… 20 ……….

Seal of the competent Officer

Signature of the competent Officer.


FROM-U

(See rule 74)

Maintenance of records of production and sale for inspection

Name of Dealer :

License No. :

Name of the minor minerals :

------------------------------------------- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Date Cash Particulars showing Minor Minerals Voucher No. Purchase Sale

Memorandum the name of minor Purchased Sold Rate (price paid) (Price realized)

Minerals(s) name and Tones Tones

Source of purchase Kg. Kg.

To whom sold.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1 2 3 4 5 6 7 8 9

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -


FORM-V

Stack Register to be maintained by a dealer

Name of dealer :

License No :

Name of Minor Mineral:

------------------------------------------------------------------------------------------------

Date Opening Purchase Total Sale Balance of Initials of the

Balance Stock Dealer

(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7)

------------------------------------------------------------------------------------------------


FORM-W

[See rule 75]

Statement of accounts to be furnished by dealer

Name of Dealer :-

License No :-

Name of Minor Mineral: - for the Month of:-

………………………………………………………………………………………………………………………………………………Opening Quantity From whom Price Quantity to Whom price Balance Remark

Balance Purchased Purchased Paid sold sold realized

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Place:-

Date:- Signature of the Dealer.


FORM-X

[See rule 78]

Transit Pass for Transporting of Minor Mineral

Transit Pass Book No ……………………………… Transit Pass/S. No. ………………………………………………

1. Name and address of the consigner (holder of ML/Mineral Dealers license)

2. Name and address of Consigner :

3. Name of Mineral :

4. Quantity (Weight/Volume) :

5. Approximate value of mineral being carried :

6. Date and Time of Dispatch :

7. (i) Mode of Transport :

(ii) Carrier Registration No. :

8. Name and Address of Vehicle Driver :

Signature

With date (a) Consigner

Signature

With date (b) driver

Signature and seal of Signature and Designation

Issuing Authority of checking authority

Note:- (1) No over writing should be done

(2)The original copy and the book has to be returned to the concerned authority

after the book is exhausted

(3) The vehicle driver shall carry two copies of the transit pass during transit.


FORM-Y

(See rule 82)

(Form of Appeal)

(To be submitted in Duplicate)

To:

The Collector / Commissioner

1) Name and Address of individual / Firm of Company applying:-

2) Profession of individual / Firm of company:-

3) Fee and date of the order of the competent authority against:-

which the appeal is filed. (Copy enclosed)

4) Mineral or Minerals for which the appeal is filed:-

5) Details of the area in respect of which the appeal:-

District Taluka Village Kh. No. Area In Hect. Total area claimed

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6) Details of application fee with challan:-

7) Date of communication of the order passed by the competent officer:-

8) Grounds for Appeal:-

Yours faithfully,

Signature and Designation of the applicant.

ON BEHALF OF GOVERNMENT PRINTING, STATIONERY AND PUBLICATION, PRINTED AND PUBLISHED BY SHRI PARSHURAM JAGANNATH GOSAVI, PRINTED AT GOVERNMENT CENTRAL PRESS, 21-A, NETAJI SUBHASH ROAD, CHARNI ROAD, MUMBAI 400 004 AND PUBLISHED AT DIRECTORATE OF GOVERNMENT PRINTING, STATIONERY AND PUBLICATION, 21-A, NETAJI SUBHASH ROAD, CHARNI ROAD, MUMBAI 400 004,EDITOR : SHRI PARSHURAM JAGANNATH GOSAVI.

maharashtra new minor mineral 2013

Documents