logo...

LOGO

การเล้ียงสตัวปี์กสวยงาม

ดร. สภุาวดี แหยมคง

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร

สตัวปี์กสวยงาม

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร ประเภทของโภชนะ

อาหารสตัว ์(Feeds)

วตัถแุหง้ (Dry matter) น้ํา (Water)

อนินทรยีวตัถ ุ(Inorganic matter) อินทรยีวตัถ ุ(Organic matter)

คารโ์บไฮเดรต (Carbohydrate) ไขมนั (Lipids) โปรตีน (Protein) วิตามิน (Vitamins)

น้ํา (Water, H2O) 1


ใชส้าํหรบัปฏิกิรยิาในเซลล ์(ทางตรง)

เป็นตวัพาสารอาหารและออกซิเจนไปในเซลล ์(ทางออ้ม)

พาของเสียและคารบ์อนไดออกไซดอ์อกจากเซลล ์(ทางออ้ม)

คารโ์บไฮเดรต (Carbohydrate) 2


ประกอบดว้ย C H O

ใหพ้ลงังานในการทํากิจกรรมต่างๆ และการดํารงชีวิต

พบในพืชหวั เมล็ดธญัพืช เช่น ขา้ว ขา้วโพด ถัว่ เผือก

และมนั

เยือ่ใย (Crude fiber, CF)

ไนโตรเจนฟรเีอกซแ์ทรก (Nitrogen free extract, NFE)

โปรตีน (Protein) 3


ประกอบดว้ย C H O N (S P Fe)

พบในเซลลท่ี์มีชีวิตทกุเซลล ์

เม่ือโปรตีนสลายตวัดว้ยน้ําในกรดหรอืด่างเขม้ขน้หรอืน้ํายอ่ย

ออกเป็นสารเล็กๆ เป็นไดท้ัง้กรดและด่าง เรยีก กรดอะมิโน กรดอะมิโนท่ีจําเป็น (Essential amino acids) รา่งกายสงัเคราะห์

ไมไ่ด ้หรอืไดแ้ต่ไมพ่อ ตอ้งไดร้บัจากอาหาร สตัวข์าดไมไ่ด ้

กรดอะมิโนท่ีไม่จําเป็น (Nonessential amino acids) รา่งกาย

สงัเคราะหไ์ดเ้พียงพอกบัความตอ้งการของรา่งกาย

ไขมนั (Lipids) 4


ประกอบดว้ย C H O มีพลงังานสงูกว่าคารโ์บไฮเดรต 2.25 เท่า

ไม่ละลายน้ํา แต่ละลายในอีเทอร ์คลอโรฟอรม์ และเบนซิน

แหลง่อาหารท่ีพบ ไดแ้ก ่น้ํามนัและไขมนัจากพืช เช่น ขา้วโพด

เมล็ดฝ้าย งา เมล็ดทานตะวนั และถัว่ และน้ํามนัจากสตัว ์ไดแ้ก ่

ไขมนันม ไขมนัจากสตัว ์และน้ํามนัตบัปลา กรดไขมนัท่ีจําเป็น (Essential fatty acids) กรดไขมนัไมอ่ิ่มตวั เช่น

กรดโอลิอิค และลโีนเลนิค พบในน้ํามนัพืชและน้ํามนัตบัปลา กรดไขมนัท่ีไมจํ่าเป็น (Nonessential fatty acids) กรดไขมนัอ่ิมตวั เช่น

กรดบิวทีรคิ พบในไขมนันม กรดคาโปรอิค พบในน้ํามนัพืช และกรดอะแรคซิดิค พบ

ในน้ํามนัถัว่

วิตามิน (Vitamins) 5


รา่งกายตอ้งการในแต่ละวนันอ้ย ทําหนา้ท่ีเฉพาะอยา่ง

จําเป็นในการดํารงชีวิต การเจรญิเติบโตและสืบพนัธ ุ ์

เป็นโคเอนไซม ์ทําใหน้ํ้ายอ่ยทํางานไดอ้ยา่งสมบรูณ ์วิตามินท่ีละลายในไขมนั (Fat soluble vitamins) A D E และ K

อาศยัน้ําดีในการดดูซึม สะสมในรปูของเน้ือเยือ่ไขมนั และดึงมาใชเ้วลาขาด

วิตามินท่ีละลายในน้ํา (Water soluble vitamins) B-complex และ

C ไมส่ามารถสะสมไดใ้นรา่งกาย รบัมากเกินจะถกูขบัออกทางปัสสาวะ

แรธ่าต ุ(Minerals) 6


จําเป็นต่อสขุภาพและการใหผ้ลผลิตของสตัว ์

แหลง่ของแรธ่าต ุไดแ้ก ่เปลือกหอยป่น หินปนูป่น กระดกูป่น

กระดกูป่น และแกลบก ุง้ เป็นตน้ แรธ่าตหุลกั (Major minerals) Ca P Na K Cl Mg S รา่งกายตอ้งการ

มากกว่า 100 มก.ต่อวนัข้ึนไป หรอืมีอย ูใ่นรา่งกายมากกว่า 5 g หน่วยวดัเป็น %

แรธ่าตรุอง (Minor minerals) Fe Cu Mn I Zn F Co Mo Se Si Ni รา่งกาย

ตอ้งการนอ้ยกว่า 100 มก.ต่อวนัข้ึนไป หรอืมีอย ูใ่นรา่งกายนอ้ยกว่า 5 g หน่วยวดั

เป็น ppm

อาหารจากธรรมชาติ มี 3 ชนิด 1

อาหารจากพืช 1.1


ประเภทของอาหาร

ประโยชนช่์วยใหค้ณุค่าทางอาหาร เช่น วิตามินต่างๆ

เมล็ดพืชหรอืธญัพืชชนิดต่างๆ 1.1.1


ขา้วไรน ์ มิลเล็ตหลากสี ฮวยมัว๊ ขา้วเม็ดมะเขือ ขา้วโพด

ช่วยในการเจรญิเติบโต เพ่ิมความสมดลุกบัรา่งกาย เมล็ดท่ีมีเปลือกตอ้งกะเทาะ

ออกกอ่น เมล็ดกญัชาเหมาะสาํหรบัระยะพกัฟ้ืน ผสมพนัธ ุ ์และกาํลงัผลดัขน แต่

ควรใหใ้นปรมิาณมากหรอืบ่อยไป นกจะอว้น และรา่งกายมีอณุหภมิูสงูเกิน

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร ผกัสดหรอืหญา้บางชนิด 1.1.2

ช่วยเสรมิวิตามิน เช่น แครอท ฟักทอง ผกักาดหอม มนัเทศ แตงกวา คะนา้ ผกั

โขม ตอ้งใหก้ินทกุวนั ช่วยขบัถ่ายดี แต่ตอ้งเปลี่ยนบา้งในแต่ละวนั เพราะแต่ละชนิด

ใหส้ารอาหารไมเ่ท่ากนั ควรลา้งใหส้ะอาดป้องกนัสารพิษ

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร ผลไมต่้างๆ 1.1.3

เป็นผลไมส้ด เช่น มะละกอสกุ กลว้ยสกุ ผลตําลึงสกุ ลกูไทร ลกูโพ แอปเป้ิล อง ุ่น สม้

มะเขือเทศ ผลไมพ้ื้นเมืองและผลไมป่้าทัว่ไป เป็นตน้ ไมมี่สารพิษ ควรตดัเป็นช้ินเล็กๆ

ผลท่ีมีเมล็ดไมค่วรใหเ้มล็ด ควรใหผ้ลไมร้สเปรี้ยวพอประมาณ เพราะจะทําใหน้ก

ทอ้งเสีย

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร พืชตระกลูถัว่ 1.1.4

ไดแ้ก ่ถัว่ เมล็ดทานตะวนั อลัมอนด ์และเมล็ดงา ยกเวน้ถัว่งอก ไมค่วรใหม้าก

เกินไป เพราะมีไขมนัและน้ํามนัมาก ใหบ้รโิภคในปรมิาณจํากดั โดยเฉพาะนกท่ีอว้น

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร ดอกไม ้1.1.5

บางชนิดกินได ้เช่น ดอกกหุลาบ ดอกทานตะวนั และดอกทิวลิป เป็นตน้ แต่บาง

ชนิดมีพิษ

อาหารจากสตัว ์1.2

ตัก๊แตน 1.2.1


ทําใหน้กคึกคกั ต่ืนตวัตลอดเวลา ควรดึงปีกและขาหลงัออก ป้องกนัการติดคอ

ปัจจบุนัอาจไมส่ะดวก อาจเปลี่ยนไปใชว้ตัถดิุบอ่ืน

ใหค้ณุค่าดา้นโปรตีนและแคลเซียมต่างๆ

หนอนนก 1.2.2


ช่วยเสรมิโปรตีน นกจะแข็งแรง สมบรูณ ์ใหม้ากไป อาจอว้นได ้ตอ้งจํากดัปรมิาณ

ใชฝึ้กความเช่ือง โดยใชเ้ป็นตวัลอ่ จนนกค ุน้เคย

วิธีการเก็บหนอนนกใหอ้ย ูน่าน โดยนํามาแช่ต ูเ้ยน็ตรงช่องใสผ่กั เม่ือหนอนถกู

ความเยน็จะหยดุการเจรญิเติบโตและเคลื่อนไหว (สลบ) เม่ือนําออกจากต ูเ้ยน็จะฟ้ืน

ไขม่ดแดง 1.2.3


มีโปรตีนสงู ช่วยเสรมิสรา้งขนนก (มีCa) นกชอบ หาไดง่้าย แต่อาจแช่น้ําเกลือมา

กอ่น ตอ้งลา้งน้ํา

นกตวัไหนท่ีไมเ่คยกินไขม่ดแดง ถา้ใหก้ินแลว้บางตวัจะผลดัขน แนะนําใหก้ินขณะ

กาํลงัผลดัขน

กระดองปลาหมึก 1.2.4


กระดองปลาหมึก และเปลือกหอยป่น ช่วยเสรมิสรา้งความเจรญิเติบโตของ

กระดกู ขน และจงอยปาก อาจมีทรายใหเ้พ่ือช่วยในการยอ่ยอาหาร

อาหารพิเศษ 1.3

ขา้วสวยสกุผสมแกงสม้ 1.3.1


พรกิสดแช่น้ําผ้ึง 1.3.2

เป็นท่ีนิยมทางภาคใต ้ใชเ้ป็นอาหารเสรมิ ช่วยใหน้กสมบรูณแ์ข็งแรงคึกคกัเรว็ ไม่

ป่วย อาจมีเครือ่งแกงสม้ และมีสมนุไพรหลายชนิดผสมอย ู ่

หัน่พรกิข้ีหนสูกุสดๆ ขนาดพอประมาณ แช่ในน้ําผ้ึง ช่วยทําใหล้าํคอนกโปรง่โลง่

ขบัถ่ายสะดวก ทําใหน้ํ้าเสียงใสไมแ่ตกพรา่

อาหารพิเศษ 1.3


อาหารสตูรอ่ืนๆ 1.3.3

ไขต่ม้ (ใชเ้ฉพาะไขแ่ดงนําไปตากแหง้) ถัว่ลิสงป่น หรอืถัว่เหลือง แคลเซียม และนม

ผง นํามาคลกุเคลา้แลว้บดใหล้ะเอียด และตากแดดใหแ้หง้ เก็บไวใ้นขวดปิดฝาไว ้

ใชเ้ป็นอาหารสตูรโบราณท่ียงัไมมี่อาหารเม็ดสาํเรจ็รปูขาย ช่วยใหมี้ความสมบรูณ์

แข็งแรง คึกคกัเรว็ ขนสวยเป็นมนัวาว

อาหารสงัเคราะห ์2


อาหารเม็ดสาํเรจ็รปู เป็นอาหารเม็ดเล็กๆ บรรจซุอง จําหน่ายทัว่ไปในทอ้งตลาด

มีประโยชนเ์สรมิโปรตีน แคลเซียม และแรธ่าตอ่ืุนๆ ท่ีจําเป็น ไมค่วรใหม้ากเกินอาจ

อว้นได ้ไมนิ่ยมเป็นแบบผง จะเป็นฝุ่ นเขา้จมกู จามได ้นอกจากน้ียงัมีอาหาร

สงัเคราะหช์นิดอ่ืน เช่น

น้ํามนัตบัปลา 2.1

แคลเซียม 2.2


เป็นสารสกดัจากตบัปลาทะเล ช่วยในการเจรญิเติบโต ในเรือ่ง

ของกระดกู เสรมิสรา้งขนนก ถา้เสรมิขณะนกผลดัขน ทําใหข้น

ท่ีข้ึนมาใหมส่มบรูณเ์ป็นเงาสวยงาม

เป็นสว่นประกอบของกระดกู ขนนก และเปลือกไข ่มีความ

จําเป็นอยา่งมาก สงัเกตช่วงแรกพ่อแมน่กจะหาหนอนหรอื

แมลงมาป้อนมากกว่าการใหจํ้าพวกผลไม ้

วิตามินสาํเรจ็รปู 2.3


ปัจจบุันอาหารท่ีนิยมนํามาใชเ้ลี้ ยงสตัว์ปีกสวยงามต่างๆ จะเป็นพวกอาหาร

สําเร็จรปู โดยมีอย ู่หลายผลิตภณัฑ ์ดงันัน้ควรเลือกซ้ืออาหารท่ีเหมาะสม และให้

ประโยชนค์ ุม้ค่ามากท่ีสดุ ควรพิจารณาขัน้ตน้โดยดฉูลากอาหารสตัวก์่อนในการ

ตดัสินใจซ้ือ


ขอ้มลูท่ีควรพิจารณาบนฉลากอาหาร ช่ือสินคา้ 1

2 น้ําหนกัสทุธิ

ช่ืออาหารเป็นตวับอกว่าเป็นอาหารสาํหรบัช่วงอายเุท่าใด ชนิด สรรพคณุ และ

รสชาติใด ตอ้งมีความชดัเจน

บางครัง้ขนาดกระป๋องหรอืถงุอาจดเูท่ากนั แต่น้ําหนกัอาจแตกต่างกนั ควรสงัเกต

คํานวณราคาต่อหน่วยน้ําหนกัเพ่ือเปรยีบเทียบกนักอ่น


ขอ้มลูท่ีควรพิจารณาบนฉลากอาหาร 3

4

ช่ือและท่ีอย ูข่องผ ูผ้ลิต

การรบัประกนัทางโภชนาการ

หรอืผ ูแ้ทนจําหน่าย สามารถติดต่อสอบถามไดเ้พ่ิมเติม มีความน่าเช่ือถือมากกว่า

ปกติมีการรบัประกนัจาก 2 หน่วยงาน คือ

สถาบนัวิจยัดา้นโภชนาการแห่งชาติ รบัรองว่ามีปรมิาณสารอาหารตรงตาม

สถาบนักาํหนด โดยตรวจวิเคราะหท์างเคมี

สมาคมควบคมุการผลิตอาหารสตัวแ์ห่งสหรฐัอเมรกิา ตอ้งผา่นการรบัรอง

จากสมาคม มีการผา่นการทดสอบกอ่นออกวางจําหน่าย


ขอ้มลูท่ีควรพิจารณาบนฉลากอาหาร ผลการวิเคราะหส์ารอาหาร 5

6 วตัถดิุบในอาหาร

รบัประกนัว่ามีสารอาหารอะไร สดัสว่นเท่าใด โดยใชคํ้าว่า ไมต่ํ่ากว่า ไมเ่กินกว่า

หรอืไมส่งูกว่า เช่น มีโปรตีนไมต่ํ่ากว่ารอ้ยละ 20 มีเยือ่ใยไมเ่กินรอ้ยละ 8 แต่การ

รบัประกนัไมส่ามารถบอกไดว่้ามีปรมิาณสารอาหารท่ีแทจ้รงิเท่าใด

บอกรายช่ือวตัถดิุบเรยีงลาํดบัจากน้ําหนกัมากไปหานอ้ย สว่นใหญ่เริม่ดว้ยวตัถดิุบ

ท่ีเป็นแหลง่โปรตีน และแบ่งวตัถดิุบท่ีเป็นแหลง่คารโ์บไฮเดรตเป็นวตัถดิุบหลายๆ

ชนิด เป็นตน้


ขอ้มลูท่ีควรพิจารณาบนฉลากอาหาร

7 วนัหมดอาย ุ

หากรบัประทานอาหารหมดอาย ุอาจทําใหท้อ้งเสียได ้ถา้อาหารมีกลิ่น รส สี

เปลี่ยนไป ไมค่วรใหก้ิน ดงันัน้กอ่นตดัสินใจเลอืกซ้ืออาหาร ควรอ่านฉลากกอ่น

นอกจากน้ีควรมีรายละเอียดอ่ืนๆ ดว้ย เช่น ปรมิาณการกินอาหารต่อน้ําหนกัตวั

วิธีการใหอ้าหารท่ีถกูตอ้ง หรอืวิธีเปลี่ยนอาหาร เป็นตน้

วงศน์กแกว้และกระตัว้


1 นกแกว้มาคอว ์

2 3 4

ผลไมเ้ปลือกแข็ง ถัว่ลิสง เมล็ดทานตะวนั ขา้วโพด ขา้วผสมต่างๆ ผลไมช้นิดต่างๆ

นกคอคคาท ู

ผลไมเ้ปลือกแข็ง เมล็ดถัว่ลิสง เมล็ดกญัชา เมล็ดทานตะวนั ขา้วโอต๊ พืชผกัสดและ

ขนมปังทกุชนิด

นกแพรร์อทเล็ทส์และพาราคีท

อาหารคลา้ยกบันกเลิฟเบิรด์และนกหงสห์ยก

นกเลิฟเบิรด์

อาหารคลา้ยกบันกหงสห์ยกหรอืนกคีรบีนู


วตัถดิุบ อตัราสว่น วตัถดิุบ อตัราสว่น

ขา้วจา้วหรอืขา้วเหนียว 3 สว่น เมล็ดพืชสีเหลือง 10 สว่น

ขา้วกลอ้ง ขา้วเหนียวดํา

และแดง 2 สว่น มิลเล็ตสีขาว 3 สว่น

เมล็ดทานตะวนัขนาดเล็ก 10 สว่น มิลเล็ตสีน้ําตาล 2 สว่น

เมล็ดดอกหญา้ต่างๆ 1 สว่น เมล็ดทานตะวนั 2 สว่น

เมล็ดกญัชา ½ สว่น เมล็ดหญา้ต่างๆ 1 สว่น

ขา้วโอต๊และขา้วบคัวีท 1 สว่น ใบป่าน ½ สว่น

ตารางท่ี 1 สตูรอาหารของสว่นผสมของอาหารต่างๆ ของนกเลิฟเบิรด์


วตัถดิุบ อตัราสว่น

ขา้วผสมของนกคีรบีนู 10

ขา้วชนิดสีขาวกะเทาะเปลือกแลว้ (ขา้วจา้วหรอืขา้วเหนียว) 3

ขา้วสีน้ําตาลกะเทาะเปลือกแลว้ (ขา้วกลอ้ง ขา้วเหนียวดํา ขา้วแดง) 2

เมล็ดทานตะวนัขนาดเล็ก 1

เมล็ดดอกหญา้ต่างๆ 1

เมล็ดกญัชา ½

ขา้วโอต๊และขา้วบคัวีท (Buckwheat) 1

ตารางท่ี 2 สว่นผสมของอาหารนกแกว้ทัว่ไป


วนัท่ี 1 ไม่ตอ้งป้อนอาหาร เพราะมีจากไข่แดงในตวั ควรป้อนเฉพาะของเหลว ปรมิาณนอ้ย โดยใชห้ลอดหรอืไซรงิค ์

วนัท่ี 2 ควรใหอ้าหารผสมท่ีเจือจางมากๆ เม่ืออาย ุเพ่ิมข้ึนจึงค่อยเพ่ิมความเขม้ขน้ ควรป้อนทกุๆ 2 ชม. ตลอด 24 ชม. บางชนิดตอ้งป้อนทกุๆ 1ชม. ควรใหป้ริมาณนอ้ย ถา้ใหม้ากเกิน ลกูนกอาจพน่อาหารออกมา อาจไปอดัในถงุอาหารเกิด Crop impact ลกูนกอาจสาํลกัอาหารท่ีลน้เขา้ไป เกิดปัญหาการตดิเชือ้ในชอ่งทางเดนิหายใจ หรือเขา้ไปปิดทางเดนิหายใจ ลกูนกอาจตายทนัที

วิธีการใหอ้าหารลกูนกแกว้

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร วิธีการใหอ้าหารลกูนกแกว้

วิธีการผสมอาหาร เร่ิมจากใสน่ํา้อ ุ่น ใสอ่าหารสาํเร็จรปู คนใหเ้ขา้กนัไม่เป็นกอ้น อาหารอุ่นๆ จึงป้อน การใชไ้มโครเวฟ อาหารจะรอ้นเป็นบางจดุ อาจลวกปากและคอ ถงุพกัอาหารทะล ุหรืออาหารยอ่ยยาก ไมค่วรผสมอาหารมาก แตอ่าหารเย็นเกินไป มผีลตอ่ระบบการยอ่ยอาหารเป็นไปอยา่งไมเ่หมาะสม เกิดอาหารอดุตนัในถงุพกัอาหาร อาหารท่ีคา้งนานจะบดูเสียในถงุพกั เกิดการตดิเชือ้

วนัท่ี 5 ลกูนกบางตวัตอ้งป้อนช่วงกลางคืน 4-6 ชม. สว่นกลางวนัป้อนทกุๆ 2 ชม. ควรเพ่ิมปรมิาณข้ึน

สปัดาหท่ี์ 3 ไม่ตอ้งป้อนกลางคืน ควรป้อนห่าง 6-8 ชม. สว่นผสมขน้ข้ึนคลา้ยซปุขน้ ควรป้อนถ่ีข้ึน อาจห่างกนั 4-6 ชม. ได ้


สปัดาหท่ี์ 4 ป้อนอาหารทกุ 4-6 ชม. ในปรมิาณท่ีมากข้ึน

สปัดาหท่ี์ 5 กินอาหารนอ้ยลง จนปฎิเสธการป้อน จะกินอาหารเองแต่เรว็เกินไป ควรระวงัเรือ่งน้ําหนกั ใหช้ัง่ทกุวนั อาหารท่ีใหค้วรหลากหลาย ลกูนกจะไดเ้คยชิน ลดปัญหาการเลือกกินและกินยากเม่ือนกโตข้ึน เช่น มิลเล็ท เมล็ดทานตะวนัแกะเปลือก ถัว่ต่างๆ ท่ีทําใหง้อก ขนมปัง อาหารสาํเรจ็รปู ผลไม ้และผกัต่างๆ จากนัน้ใหกิ้นเมล็ดพืชรวม

สปัดาหท่ี์ 7 เริม่กินอาหารไดเ้อง บางตวัอาจใหป้้อนต่อ

วิธีการใหอ้าหารลกูนกแกว้


วงศน์กปรอด อาหารจากธรรมชาติ ไดแ้ก ่ผลไมส้กุ เช่น กลว้ยน้ําวา้ ลกูไทรสกุ และผลลกูตน้โพธ์ิสกุ เป็นสมนุไพรตา้นโรค

แมลงและหนอน เป็นโปรตีน ช่วยในการเจรญิเติบโต ฯลฯ

อาหารเสรมิหรอืสาํเรจ็รปูประเภทอ่อน นกชอบเพราะกินง่าย ควรใหอ้าทิตยไ์ม่เกิน 2 ครัง้ เหมาะสาํหรบัลกูนกอาย ุ1-2 เดือน เพราะมีสารอาหารครบถว้น หรอืเป็นอาหารเสรมิใหพ่้อแม่พนัธ ุร์ะหว่างผสมพนัธ ุ ์เพ่ือไข่ท่ีสมบรูณ ์

อาหารเม็ด (น้ําผ้ึง ไข่แดง ขิงผล และวิตามินซี เป็นตน้) มีสารอาหารครบถว้น อาหารเสรมิใหกิ้นบางครัง้เท่านัน้


วนั ประเภทอาหาร

จนัทร ์ กลว้ยน้ําวา้ (มีคณุคา่ทางอาหาร เช่น วิตามินต่างๆ)

องัคาร มะละกอ (ช่วยในการขบัถ่ายดี)

พธุ สม้เขียวหวาน (ช่วยแกห้วดั+เสียงสดใส)

พฤหสับดี แตงกวา

ศกุร ์ บวบ (เสน้ใยช่วยในการขบัถ่ายของเสีย)

เสาร ์ ขา้วคลกุแกงสม้ (มีสมนุไพรหลายชนิด)

อาทิตย ์ กลว้ยน้ําวา้ (มีคณุคา่ทางอาหาร เช่น วิตามินต่างๆ)

ตารางท่ี 3 การใหอ้าหารนกกรงหวัจกุประจําวนั

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร อาหารพิเศษท่ีใชบํ้ารงุนกกรงหวัจกุ

อาหารบํารงุเสียง ใชขิ้งผสมกบัพรกิไทยสด ตําคลกุผสมน้ําผ้ึงแลว้ป้อนใหกิ้นตอนเชา้ 3-7 วนั/ครัง้

อาหารบํารงุความคึกคกัขยนัรอ้ง ใชข้า้วสารคัว่พอสกุบดคลกุกบันมสด ป้ันเป็นเม็ดตากแหง้ ใหกิ้นตอนเชา้ ครัง้ละ 5 เม็ด ทกุ 3-7 วนั/ครัง้ พรกิไทย กระต ุน้ประสาท นกต่ืนตวั

ขิงสด ไหลเวียนโลหิต บํารงุหวัใจ ความจําดี มีความต่ืนตวั

น้ําผ้ึง ช ุ่มช่ืน หลอ่ล่ืนลาํไส ้บํารงุธาต ุ

ใบกระเพราแดง ขบัลม จกุเสียดทอ้ง นกไมแ่น่นทอ้ง รอ้งดี

พรกิข้ีหนแูดง ไหลเวียนโลหิต บํารงุกําลงั


วงศไ์กฟ้่า 1. ไกฟ้่า

อาหารลกูไกฟ้่า (แรกเกิด-5 wk) โปรตีน 18-20% เป็นอาหารผสมอาหารไกเ่ล็ก อาหารลกูสนุขั ราํละเอียด เปลือกหอยป่น (30:15:2:1) ผสมวิตามิน หรอืใหอ้าหารไกง่วงแทน ประมาณ 50 g/ตวั/วนั อาหารเสรมิ เช่น ไขแ่ดงตม้สกุ กลว้ยน้ําวา้สกุ ปลวก หนอนนก หญา้ขนหัน่ละเอียด

อาหารไกฟ้่าร ุน่ (5 wk-2 ปี) โปรตีน 18% ใชอ้าหารไกไ่ขร่ ุน่และอาหารนกเขา หรอืเมล็ดขา้วโพด อาหารเสรมิ เช่น ผกัสด กลว้ยน้ําวา้ เปลือกหอยป่น และหญา้ขนท่ีใหเ้ป็นสว่นใหญ่ โดยใหกิ้นช่วงบ่าย

อาหารไกฟ้่าโตเต็มวยั ใหอ้าหารสาํเรจ็รปูไกร่ ุน่และนกเขา หรอืเมล็ดขา้วโพด อาหารเสรมิ เช่น หนอนเล้ียงนก ไขม่ดแดง เปลือกหอยป่น และวิตามิน

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร หลกัในการเลือกซ้ืออาหารไกฟ้่า

เลือกซ้ืออาหารท่ีใหม ่ดวูนั เดือน ปี ท่ีผลิต สงัเกตสีและกล่ิน

ซ้ือจากรา้นคา้ท่ีเช่ือถือได ้ไขม่ดแดงหรอืแมเ่ป้งอาจมียาฆา่แมลง อาจใชป้ลาป่นหรอืหนอนเล้ียงแทนได ้

ซ้ือประเภทหรอืชนิดอาหารใหเ้หมาะสมกบัความตอ้งการของช่วงอายหุรอืระยะต่างๆ

2. ไกแ่จ ้

ไกอ่าย ุ1 วนั-1 เดือน ใชอ้าหารไกเ่ล็ก

ไกอ่าย ุ1-3 เดือน ใชอ้าหารไกร่ ุน่

ไกอ่ายตุัง้แต่ 3 เดือนข้ึนไป ใชอ้าหารไกใ่หญ่

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร หลกัในการใหอ้าหารไกแ่จ ้

อาหารสาํหรบัลกูไก ่ใหล้กูไกกิ่นน้ําสะอาด อาหารมีโปรตีนสงู และมีแร่ธาต ุควรมียาปฎิชีวนะผสมในอาหาร ช่วงแรกอาจบดอาหาร การทําอาหารพิเศษมีสว่นผสม 2 แบบ สาํหรบัลกูไก ่3 wk และตัง้แต่ 3-9 wk โดยนําอาหารไกฟ้่าผสมกบัอาหารลกูไกค่ลกุกบัขา้วโอต๊ มีหลกัการในการใหด้งัน้ี

ตัง้แต่วนัท่ี 4 หาผกัใบน่ิมๆ หรอืหญา้มาสบัละเอียด อาจปลกูเองได ้ใหล้กูไกกิ่นอาหารทกุ 2-2 ½ ชม. ตัง้แต่ 6.00-16.00 นาฬิกา

2 wk ใหใ้บกระหลํา่ดอกสบัละเอียด ใบกระเทียม หอมหวัใหญ่ ใหกิ้นทกุ 3 ชม. ม้ือสดุทา้ยเวลา 17.00 นาฬิกา

หลงั 2 wk ใหอ้าหารหยาบหรอือาหารนกผสมเพ่ิม ควรใหก้รวดและเสรมิแรธ่าตแุละวิตามินเพ่ิม ใหอ้าหารท้ิงไดต้ลอดม้ือสดุทา้ยเวลา 18.00 นาฬิกา

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร หลกัในการใหอ้าหารไกแ่จ ้

อาหารสาํหรบัไกร่ ุน่ 9 wk เป็นตน้ไป เป็นอาหารพิเศษ

เริม่ 12 wk ใหผ้สมเมล็ดพืชและกรวดคลกุกบัอาหาร อาจใหอ้าหารไกฟ้่าระยะท่ี 2 มาผสมดว้ย

20-24 wk ควรเปล่ียนอาหารเป็นอาหารไกโ่ต มีการเสรมิดว้ยเศษเน้ือ พืช ผกัใบเขียว กรวดทราย วิตามินผสมแรธ่าต ุและล้ินปลาหมึกป่น

อาหารสาํหรบัไกโ่ต ใหอ้าหารประเภทขา้วท่ีเล้ียงนก อาจผสมไขมนัโดยใชน้ํ้ามนัสลดัหรอืน้ํามนัละห ุ่งผสมกบัอาหารใหเ้มล็ดพืชพอช ุ่ม ควรเสรมิพืช ผกัสด วิตามิน แรธ่าต ุในช่วงฤดฟัูกไขแ่ละผลดัขน ควรเพ่ิมวิตามินในน้ําสปัดาหล์ะครัง้ดว้ย ควรใหน้ํ้า 2 เท่าของอาหารทัง้หมด แต่ข้ึนกบัปัจจยัท่ีเก่ียวขอ้งดว้ย


วตัถดิุบ สตูร 1 สตูร 2 สตูร 3 สตูร 4

ปลายขา้ว 40 45 40 8

ราํขา้ว 32 35 32 6.4

ปลาป่น 8 5 5 1

กากถัว่เหลือง 15 8 15 3

ใบกระถินป่น 3 4 4 0.8

เปลือกหอยป่น 1 2 3 0.6

วิตามิน 1 1 1 0.2

รวม 100 100 100 20

ตารางท่ี 3 สตูรอาหารต่างๆ ของไกแ่จส้วยงาม

สตูร 1 อาหารไกเ่ล็กมีโปรตีน 20%

สตูร 2 อาหารไกร่ ุน่มีโปรตีน 16%

สตูร 3 อาหารไกพ่่อแม่พนัธ ุมี์โปรตีน 19%

สตูร 4 อาหารท่ีมีโปรตีน 1%

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร 3. ไกช่น

ลกูไกแ่รกเกิด-8 wk โปรตีน 20-25%

ลกูไกร่ ุน่อาย ุ2-4 เดือน โปรตีน 16-17%

ไกไ่ข่อายรุ ุน่สาวข้ึนไป โปรตีน 15%

ไกพ่่อแม่พนัธ ุ ์โปรตีน 16% ควรเป็นโปรตีนจากเน้ือสงูกว่าโปรตีนพืช และเพ่ิมวิตามิน

การปรบัเปล่ียนสตูรอาหาร ควรคอ่ยๆ เปล่ียน โดยการผสมอาหารสตูรใหมก่บัสตูรเกา่กอ่น แลว้คอ่ยเปล่ียนเป็นใหมท่ัง้หมด

หลกัในการใหอ้าหารไกช่น

บทท่ี 4 อาหารและการใหอ้าหาร 4. นกยงู

อาหารลกูนกยงูแรกเกิด 3-4 วนัแรก ไมต่อ้งใหอ้าหาร มีทรายหยาบ หรอืเกล็ดเล็กๆ ใหอ้าหารและน้ําหลงัเกิด 1-2 วนั โปรตีน 20% มีเยือ่ใย 10% เสรมิเปลือกหอยหรอืกระดกูป่น เม่ือกินอาหารหมด ควรใหพื้ชสดหัน่เป็นช้ินเล็กๆ วนัละ 3-4 ครัง้ เฉพาะใบ ใหน้ํ้าสะอาดทกุวนั

อาหารนกยงูร ุน่ (4-10 เดือน) โปรตีน 14-15% เยือ่ใย 14% มีน้ําสะอาด ควรเสรมิดว้ยหญา้หรอืผกัสด กรวดหิน

อาหารนกยงู (11-14 เดือน) โปรตีน 14-16% เยือ่ใย 16% มีหญา้ พืชผกัต่างๆ และน้ําสะอาด

อาหารนกยงูพ่อแม่พนัธ ุ ์(14 เดือนข้ึนไป) โปรตีน 14% เยือ่ใย 16%

ช่วงผสมพนัธ ุ ์ใหอ้าหารท่ีมีพลงังานและโปรตีนสงู เสรมิ Ca:P

นอกฤดผูสมพนัธ ุ ์กินเพ่ือดํารงชีพ ไมต่อ้งมีพลงังานมาก ใหพื้ช หญา้ได ้


ไม่ควรใหอ้าหารท่ีเป็นอนัตรายหรอืเสียสขุภาพ

ควรซ้ืออาหารจากรา้นท่ีไวใ้จได ้

ควรใหอ้าหารเป็นเวลาหรอืใกลเ้คียงกนั

ตอ้งพิจารณาอาย ุ อาหารท่ีเป็นอนัตราย ไดแ้ก ่กะหลํา่ปลี มะนาว มนัฝรัง่ ถัว่งอก ช็อคโกเลต อะโวคาโด กระเทียม มะเขือเทศ ฯลฯ

การเปล่ียนอาหารตอ้งคอ่ยๆ เปล่ียน ใชเ้วลาประมาณ 1 wk

อาหารสดถา้กินไมห่มด ควรท้ิง

หลกัในการพิจารณาใหอ้าหารโดยทัว่ไป


ช่วยหลอ่เลี้ยงเซลต่างๆ ในรา่งกายใหค้งสภาพ

กาํหนดอณุหภมิูในรา่งกายใหอ้ย ูใ่นสภาวะปกติ

ช่วยชะลา้งแรธ่าตสุว่นเกินและของเสียต่างๆ จากรา่งกาย อาหารมีความแข็งแหง้ เช่น อาหารสาํเรจ็รปูและเมล็ดพืช นกจะด่ืมน้ํามาก

ในสภาวะอากาศรอ้นและแหง้ นกจะด่ืมน้ํามาก

นกท่ีอย ูใ่นระหว่างการวางไขจ่ะด่ืมน้ํามากกว่านกในสภาวะปกติ

น้ํา


ตอ้งเป็นน้ําด่ืมชนิดดีและมีคณุภาพ

ควรเลือกชนิดท่ีไม่เจือปน Carbonated

ถา้ใหน้ํ้ากลัน่ ควรเสรมิแรธ่าตดุว้ย

ไม่ควรใชน้ํ้าด่ืมชนิดท่ีผสมปรงุแต่งรสประจําสาํหรบันก

ควรตรวจดสูว่นผสมของน้ําท่ีระบไุวข้า้งขวดกอ่น

ถา้ใชน้ํ้าประปาด่ืม ควรติดเครือ่งกรองน้ําหรอืตม้น้ํา เพ่ือฆา่เช้ือ

น้ําบ่อและน้ําธรรมชาติ อาจมีปัญหากบัสขุภาพของนก

ไม่ท้ิงน้ําคา้งในถว้ยนานเกินไป ควรเปลี่ยนทกุวนัอยา่งนอ้ยวนัละ 2 ครัง้ หรอืถา้สกปรกใหร้บีเปลี่ยนเลย

การเลือกน้ําด่ืมสาํหรบันก


1. ประเภทของโภชนะโดยทัว่ไปของสตัวปี์กสวยงามท่ีตอ้งการมีอะไรบา้ง

2. ประเภทของอาหารโดยทัว่ไปของสตัวปี์กสวยงามท่ีตอ้งการมีอะไรบา้ง

3. จงยกตวัอยา่งอาหารจากเมล็ดพืชหรอืธญัพืชชนิดต่างๆ มา 5 ช่ือ

4. จงยกตวัอยา่งอาหารจากสตัว ์มา 5 ช่ือ

5. จงยกตวัอยา่งอาหารพิเศษ มา 5 ช่ือ

6. ขอ้มลูท่ีควรพิจารณาบนฉลากอาหารมีอะไรบา้ง

7. จงอธิบายวิธีการใหอ้าหารวงศน์กแกว้และนกกระตัว้มาพอสงัเขป

8. จงอธิบายวิธีการใหอ้าหารวงศน์กปรอดมาพอสงัเขป

9. จงอธิบายวิธีการใหอ้าหารวงศไ์กฟ้่าและนกกระทามาพอสงัเขป

10. จงอธิบายหลกัการใหน้ํ้าด่ืมสาํหรบัสตัวปี์กสวยงามมาพอสงัเขป

คําถามประจําบท


หลกัการ อาหารสําเร็จรปูสําหรบัสตัวปี์กสวยงาม ส่วนใหญ่มีสารอาหารตาม

ความเหมาะสมสําหรบัสตัวปี์กสวยงามในแต่ละชนิด และประเภท ซ่ึงข้ึนอย ู่

กบัปัจจยัต่างๆ ท่ีเก่ียวขอ้ง หากผ ูเ้ล้ียงสตัวปี์กสวยงามตอ้งการใหอ้าหาร

โดยใชอ้าหารสําเร็จรปู ควรพิจารณาเบ้ืองตน้โดยการดจูากฉลากของ

อาหารสตัว ์ซ่ึงควรประกอบดว้ยขอ้มลูเก่ียวกบั ช่ือสินคา้ น้ําหนกัสทุธิ ช่ือ

และท่ีอย ูข่องบรษิทัผ ูผ้ลิตหรอืผ ูแ้ทนจําหน่าย การรบัประกนัทางโภชนาการ

ผลวิเคราะหป์ริมาณสารอาหาร วตัถดิุบในอาหาร และวนัหมดอาย ุเพ่ือให้

ไดอ้าหารสตัวปี์กสวยงามท่ีมีคณุภาพ และเหมาะสมกบัเงินท่ีตอ้งเสียไปและ

ใหป้ระโยชนค์ ุม้คา่มากท่ีสดุ

ใบงานประจําบท การเลือกซ้ืออาหารสาํเรจ็รปูสาํหรบัสตัวปี์กสวยงาม


อปุกรณ ์1. ใบงานประจําบทท่ี 4 การเลือกซ้ืออาหารสาํเรจ็รปูสาํหรบัสตัวปี์กสวยงาม 2. ตวัอยา่งฉลากอาหารสตัวปี์กสวยงามประเภทต่างๆ วิธีการ 1. บรรยายตามเน้ือหาบทท่ี 4 อาหารและการให้อาหารสัตว์ปีกสวยงาม ประกอบส่ือ PowerPoint และตวัอยา่งฉลากอาหารสตัวปี์กสวยงามประเภทต่างๆ 2. อธิบายขั้นตอนการทําใบงานประจําบท จากนั้นให้นักศึกษาศึกษาเพ่ิมเติมจากอาหารสตัวปี์กสวยงามสําเร็จรปูท่ีมีจําหน่ายตามทอ้งตลาดจํานวน 3 ผลิตภณัฑเ์ปรียบเทียบกนั ตามเน้ือหาบทเรียนในสว่นท่ีเก่ียวขอ้งกับข้อมลูท่ีควรพิจารณาบนฉลากอาหารสัตว์ และให้นักศึกษาเลือกผลิตภณัฑท่ี์ดีท่ีสดุมา 1 ชนิดพรอ้มใหเ้หตผุลประกอบ

ใบงานประจําบท การเลือกซ้ืออาหารสาํเรจ็รปูสาํหรบัสตัวปี์กสวยงาม


ลกัษณะ ผลิตภณัฑ ์1 ผลิตภณัฑ ์2 ผลิตภณัฑ ์3 ผลิตภณัฑ ์4

ช่ือสินคา้

น้ําหนกัสทุธิ

ช่ือและท่ีอย ู ่

การรบัประกนั

วตัถดิุบ

ผลวิเคราะห ์

วนัหมดอาย ุ

วิธีการใหอ้าหาร

ขอ้มลูอ่ืนๆ

คําช้ีแจง ใหน้กัศึกษาศึกษาอาหารสตัวปี์กสวยงามสาํเร็จรปูที่มีจาํหนา่ยตามทอ้งตลาดจาํนวน

3 ผลิตภณัฑเ์ปรียบเทียบ และใหเ้ลือกผลิตภณัฑท์ี่ดทีี่สดุมา 1 ชนดิพรอ้มใหเ้หตผุลประกอบ


สรปุ โดยความเห็นของนกัศึกษา ควรเลือกใชผ้ลิตภณัฑช์นิดใด เน่ืองจาก

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

LOGO

THE END

logo...

Documents