june 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun june 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl...

36
June 2017 1 www.mizoramsynod.org

Upload: trinhdien

Post on 11-Mar-2018

244 views

Category:

Documents


11 download

TRANSCRIPT

Page 1: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 2

www.mizoramsynod.org

Page 3: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 3

www.mizoramsynod.org

Kristian |halai Pawl chanchinbu thla tin chhuak1970-a chhuah \an n Kum 47-naa vawi 6-na n Chhuah tawh zat : 463

KRISTIAN |HALAI PAWL

T h u p u iRawngbawl tùra chhandam

Thupui innghahnaEphesi 2:10. Thil \ha ti atán

Krista Isuaah chuan siama awmin,ama kutchhuak kan ni si a, chu thil\ha tih chu kan awmna tùrinPathianin a buatsaih lâwk a ni.

Thiltumte1. Isua Krista rinna leh amah anna

kawnga \halaite hruai.2. Kohhran kutke ni tura \halaite

buatsaih.3. Kohhran hnathawh tihpuitlin.4. Krista Chanchin |ha puan

darh.

Editor :Lalchhuanliana

Joint Editors :LalhnehzovaLalfamkimiLalmuanawmaDr. David C. Vanlalfakawma

Manager :Lalmuanpuia

A lak man :Kum khatah - Rs. 80.00Copy khat - Rs. 7.00

Thu chhuah tùr nei chuan Editor,Kristian |halai, Synod Office-ah thawntùr a ni a; a la duh chuan K|P Office-ah aman pêk lâwk a ngai.

Office Phone : 9436142398E-Mail :

[email protected]@gmail.com

A CHHUNGA THU AWM1. Editorial 22. Rawngbawl tura chhandam 33. Fiamthu thawh – Mizo Kristian tan a him em? 74. Sola Scripture (Bible chauh) 115. Tu nge zu in thiam? 146. CK|P Rorel Inkhawm thlir letna 197. Sunna : Tv. Robert Sairengpuia 238. Hringlang tlang : Thinga siam chaw thleng 259. Hriselna : Food Safety & Standards

(Packing & Labelling) Regulations, 2011 2610. Kantu – Sakawrdai Branch 2911. Keimahni 31

Page 4: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 4

www.mizoramsynod.org

Mizote hi a zir mite leh chhut peih deuhten zenghet lo nei min ti \hin a, eng emaw thil tharlamdeuh emaw, danglam deuh a awma bawh huamhuam \hin niin min chhuah a, a nihna chenpawh a awm ang. Tunlaiin office velah\awngkam lar tak, “Ka bazar dawn,” tia tlai lam

emaw, chawhnu lam emawa tei chhuak an tam. He thu hi zu leiturte \awngkam lar ber a lo ni ta. Zu chu permit neite hnenah hralhchhuah a ni ta a, mahni hminga permit nei ngam lo leh duh lo, mihminga permit siam tho si an tam thu te kan hria a (K|P memberchu kan awm lo turah ngai ila). Heng thil zawng zawng hianngaihtuah a tithui khawp mai. Mahni mihringpuite chu kan bumthei ngei ang; mahse, Pathian chu kan bum thei hauh lo vang le. Tin,hmeichhiat mipat chungchangah te pawh a ni ang, lang lo lamahetianga kal hi an tam e an ti. Heng zawng zawng hi eng nge achhan ni ang? Nun nghet Lalpaah kan neih loh vang em ni?

Tin, heng kan hmuh leh hriata sual nia lang lem lo,amaherawhchu, kan rinna sawi nghing thei thil hi a la thleng dawn– development hmangin emaw, sum leh pai zawng emaw pawhin.Chung hunahte pawh chuan nghet taka kan din a ngai dawn.

Nun nghet emaw, rinawmna emaw hi chu sawi fiah vak ngailovin a awmzia kan hre \heuh awm e. Lehkhathiam tak emaw,hausa tak emaw pawh ni ila, rinawm tak leh nghet taka Lalpa tanakan nun loh chuan awmzia a awm lo. Keini ringtute tan phei chuankan neih ngei ngei tur a ni zawk ang.

Lalpaa nun nghet tak kan neih phawt chuan thlemna kan do zovang a, kan rinawm ang a, kan thianghlim ang a, kan huaisen anga, mi dangte tana luang chhuak nun kan nei thei dawn a ni.

Kan Pathian thuin, “Thlemna tuar hram hram mi chu a eng a thawle, fiaha awm hnuin nunna lallukhum chhe thei lo, Lalpan a hmangaihtutehnena pek a tiam chu an chang dawn si a,” a ti a. “Thih thlengin rinawminlo awm rawh; tichuan, nunna lallukhum ka pe ang che,” min ti bawk a.Chuvangin, he nunna lallukhum chang tur hian nun nghet tak,chawhpawlh nun ni lo, Lalpa thlarau chenchilh tlat nun kan neihkeini \halaite tan hian a pawimawh em em a ni.

— Lalmuanawma

Page 5: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 5

www.mizoramsynod.org

Thuhma : K|P-ten thupuia kanneih, ‘Rawngbawl turachhandam’ tih hi, ziak lehsermon hrang hrang hmuh tur aawm nual tawh a; amaherawh-chu, kan chang innghahna lehkan thiltumte thlur deuhna lama ni tlangpui \hin. Rawngbawl-na hlen ti tein, kan thiltum palitehi sawi/hriat tur leh ziak chhiartur a awm fo va. Kan thupuiinnghahna tak, ‘Rawngbawltura chhandam’ tih hi thupuiahmangin, keini \halaite hikhawvel hmasawn zel karahhian engtin nge kan awm zeldawn tih hawi zawngin sawikan tum dawn a ni. |halaichanchinbu a ni bawk a, ‘I lo\awng\ai ang u’ tih lam hawi tehngun lo, ei chawp dawr an tihchin sawi kan tum dawn a ni.

Sawi hawnna : “Rawngbawltura chhandam” tih hi han sawizau hmasa ila. Kan Pathian hiankan thlarau boral tur mai bakahhian min chhandam tura Lal Isuaa rawn tirh chhan pakhatpawimawh leh lian deuh chu, a

RAWNGBAWL TURA CHHANDAM(Ephesi 2:10; 2 Timothea 4:5)

— Lalhmingsanga VanchhawngSecretary, Chawngtlai Bial K|P

rawngbawl turin min tlan a, minchhandam a ni. Mihring kan lopiang chhuak hi Pathianrawngbawl tur kan nihna zawna\anga chhut loh chuan, a lo hokhawp mai! Ei hi kan dam chhanber emaw tih mai tur a ni. Ei tur,silh leh fen, in leh lo neih lohhlau reng rengin kan phe dawrdawr a; mahse, chu chu kan damchhan ber a lo tling leh chuanglo va. Kan dam chhan ber chuPathian rawngbawl hi a ni zawk.

K|P member, nang leh keihi a rawngbawl turin minchhandam a, a rawngbawla aduh zawnga nung tur kan ni a,kum hnih khat ni lo, K|P kanover hma pawh ni lo, kan damchhung, van kan thlen thlengaa rawng hi bawl tlat tur kan ni.Chu a rawngbawl tlattu tur,bawl mek tur chu khawvel hianmin nek pawp pawp a, rawng-bawl thei lo ten kan tlu leh hawlhawl \hin a nih hi. Rawngbawltura chhandam K|P-te hianengtin nge kan hmachhawn anga, rawng kan bawl zel ang le?

Page 6: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 6

www.mizoramsynod.org

Rawng kan bawlna turRawngbawl tura chhan-

damte chuan engtin nge rawngkan bawl ang le? E...kohhrankaltlangin Lal Isuan, “Helungpui chungah hian kakohhranho ka rem chho vang a.mitthi khaw kulh kawngkharpawhin a ngam lo vang” (Mt.16:18) a ti. Kohhran hi pakhat ani a, chu chu chi hnih – hmuhtheih kohhran leh hmuh theihloh kohhran tih a ni. Vankohhran leh lei kohhran hi ainzawm tlat a, chu kohhrankaltlang zel chuan a ni rawng-bawlna remchang, rawngbawlve theihna min pek \hin. “Lalpa,kohhran min pe a va ropui em!Hei lo hi in nghet dang reng kannei si lo va, suahsualna puanintea awm ai chuan Lalpa inakawngkhar vengtu nih chauhtal pawh hi ka thlang zawk e,”tih te hi a ropuiin a fiah ngawtinka hre \hin. Rawngbawl turachhandam \halaite tan hiankohhran kaltlang lo hi chuanPathian rawngbawlna rem-chang dang hi a vang viau ang.“Kohhran chu leia mi, kal danphung nei ve mai alawm,” ti ila;tel duh lovin eng kohhran leheng pawl mah zawm lo ilachuan, kan mihring mihrinnaah

\ha ve viau mah ila, kan thlaraunun chu a boral chiang ngawtang le. Chu kohhrana kan loawm vea, kan tel vena a\angarawng kan bawlnah chuan kanchak lo \hin a, kan rawngbawlnakan hlen zo lovin rawngbawltura chhandamte hi kan chau leh\hin a, chu kan chauh leh fonachhan, khawvel a chhe zawngamin run mektu hi i bih chiangzel ang aw.

Hmasawnna hman dik loKhawvel hmasawn chak tak

karah kan chengin kan \hanglian mek a, keini hriat chian chinkum 2000 hma lam leh tun kandinhmun chu inthlau tak a ni.K|P kan chet velna pawh hi adanglam dawrh dawrh a, kanprogramme-te pawh a nuaminrawngbawlnaah hma kan sawnem em a. Chutih mek laiin mediakhawvelah chengin entertain-ment hrang hrang a tam tawhkhawp mai. Chu chuan min eichhe hret hret a, programmehlimawm lo chuan kan membertam zawk chu a hnuk kal zotawh lo a ni. K|P a lo din \an vellai chuan \halai rual inhlawmkhawmna leh tih tur neih chuzaipawl hla zir leh inkhawm khaa ni deuh mai a, nula tlangvalinkoh khawmna leh pun

Page 7: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 7

www.mizoramsynod.org

khawmna nuam chu zaipawlkha a ni \hin. Entertainmentdang kha a awm chuang lo.Tunah chuan picnic, concert, TV,computer, mobile phone, bike,car, nuam dang hi a tam ta hlemai. Chu chu sual a ni ngawt lo;mahse, zawi zawiin ‘rawng-bawl tura chhandam’-te hi minei chhe mek a nih hi. Kan invenrana, hmasawnna hmang \ang-kai chunga kan kal thiam zel apawimawh hle a ni.

Kan hmasawnna avanghian mi \ha awm mai mai kanpung mek a, chhungkaw tana\angkai lo ni miah lo, sual pawhsual lem lo, nu leh pa tan pawhaphurrit ni chuang lo, chhung-kuaa \angkai phian, kohhran lehkhawtlanga chhawr tlak lohMizo \halaite zingah kan pungmek a. YMA zaikhawm awmziahre lo. Kohhran nihphung pawhhre peih tawh lo, kohhran chumin vuitu atan bak mamawh lokan pung ta hle mai. Hei hikhawpuiah chauh pawh a ni lo,thingtlang zawk pawh kaninchhut duh chuan kan dinhmunmek a ni. Hetiang dinhmuna kandin mek lai hian kohhran kal-tlangin rawng kan bawl thei renga ni tih hriain K|P tlat ila, iPresbyterian bur phawt mai ang u.

Rim nei lo ruihTunlaia kan buaina leh

hruaitute tibuaia ngaihtuahtithui \hintu chu rim nei lo ruihhi a ni a. Zu chu a rimchhiain alangsar a, a mualpho avangin, ati \hinte pawh an inthiarfihlimmai \hin. Amaherawhchu, rimnei lo leh thawm na lem lo ruihtur hrang hrang a tam ta lutukhi a buaithlak hle mai. Zaipawlakan chhawr em emte pawh, zuan rui kan hmuh lem si loh hiansual lian tak khawihin rim neilo hi an lo rui leh \hin a, rawng-bawl tura chhandamte hi mintibuai leh \hin a nih hi. K|Pmember-te i danglam ngam \hinang u.

IndividualismTunlai khawvelah chuan

kan \ul telh telh a, tha thawh aiinthawhlawm thawh kan awlsamtawlh tawlh a, thilpek lamahchuan kan inphal viau zel.Mahse, chet chhuaha tha senkan harsat zel thung. Rawng-bawlnaah chuan inpumkhatainngainat tawn a ngai si a, midang khuahkhirh nih kan peihlo va, rawngbawlnaah chuanthu awih a ngai bawk si.Inkhawm hman loh kan ngah ta

Page 8: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 8

www.mizoramsynod.org

tial tial a, committee rei kan tisam em em tawh a, phone te hia \angkai viau laiin rawngbawlho inkawm khawma kan innelleh inpawh \hin kha min tihrangta hret hret a, biak hman lohvinkan insihsan niap niap zel a nihhi maw! Eng pawh ni se,rawngbawl tura chhandam\halaite hian van kan thlen hmachuan zir tur hi kan nei reng a,khawvel hmasawn rualin kannun pawh Krista chanchin \hanena inmawia kan nun zel hi apawimawh a ni.

Aw le, kan sawi \henkhatphei khi chu branch tam takahchuan kan harsatna a la ni lemlo vang. Rawngbawl turachhandam \halaite hi van kankalkawngah hian min tibuai theia tamzia hre thar ila, kan sawi\henkhat hmasawnna chung-chang pawh hnawl vek ang u,tihna lam ni lovin, inveng chung

n Mi pakhat hian Spurgeon-a hnenah, “In kohhranahsermon sawi laiin mi lo muhil ta se engtin nge i tih ang?”a ti a. Spurgeon-a chuan, “Thusawitu chu pin hmawrzumin ka chhun ang,” tiin a chhang daih. Tu zawk ngethiam lo – thusawitu nge a ngaithlatu?

zelin hmasawnna hi rawng-bawlna \angkaiah hnuk lut zelila. K|P-te kan inchher zela,rawngbawltu kan chher chhuahzel chuan kan kohhran hianhma lam a pan zel dawn a ni.Kan hnua kohhran la rawn awmleh zel tur tan tuna K|P memberni mek, nang leh kei, ‘rawng-bawl tura chhandam’ hi kanpawimawh a, \an kan lak tharzel a pawimawh a ni.

‘Rawngbawl tura chhan-dam’-te he khawvel min nekamin su dawt dawttu tam takkarah hian i K|P zel dawn emle? I kohhran mi bur dawn em?Kan danglam ngam zel dawnem le? “Nang erawh chuengkimah fimkhur la, hrehawmtuar la, Chanchin |ha hriltu lamhna thawk la, i rawngbawlnakha hlen rawh,” tih angin,‘rawngbawl tura chhandam’-tehi hma lam panin i kal zel ang u.

Page 9: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 9

www.mizoramsynod.org

FIAMTHU THAWH –MIZO KRISTIAN TÂN A

HIM EM?

— Rev. LalbiakhliraTuithumhnâr

M izote hi fiamthu duhhnam kan ni a,

fiamthu thiam pawh kan tam.Kan awm khawm let lettawhna hmunah chuanfiamthu kan thawh a, kan nuiho dar dar thei zel. Nun atinuam thei a, khawvêl tipârvultu a ni thei. Amaherawh-chu, fiamthu hrisel leh hrisello a awm a. Nun ei chhe vekthei a awm a, hnam hmêlthlenga tibal thei a awm.Chuvangin, kan fiamthuthawh dan kalhmang hi inenfiah fo a \ul.

Fiamthu hi hlawm hnih,lian takin a \hen theihin alang a. Chungte chu: (1)Fiamthu Thianghlim; (2)Fiamthu Bawlhhlawh titein.

1. Fiamthu thianghlim : Chihrang a la awm \euh thei ang

a. Thu nuih tiza – a thu kengtuchu thil thleng emaw, mi dangdaih nuna thil thleng ang chi,huatthlala ni lo, nghawng \halo nei lo, mahse, a dawng-sawngtu leh lo ngaithlatu tananun chawm thei a ni. Heti angfiamthu thiamte hi an rilru athianghlim a, an fing bawk a,mi dang ngainat leh ngaihsanan hlawh \hin. A tawi zawngasawi dawn chuan – a thu ahimdam a, a thawhtu leh angaithlatu tan damdawi \ha atling. Hetiang fiamthu hithufingin, "Nuih hi damdawi\ha ber a ni" (Laughter is thebest medicine) a tih kha a ningei ang.

Lal Isua kha Pathian tak lehmihring tak a ni a. A mihrinziatichiangtu tam tak a awm a.Lungngaih lai (Joh. 11:35) a neiang bawkin a hlimin a nui fongei ang. A nuna thil chhin-chhiah tlâk tak pakhat chufiamthu hmanga thutak a sawifiah \hin kha a ni. Entir nân,kum 12 mi a nih laiin a nu lehpate nen Jerusalem-ah an kala. An haw lamah chuannaupang Isua chu an zingaha haw ve lo tih an hriat khân

Page 10: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 10

www.mizoramsynod.org

an va zawng leh kha a ni a. Atawpah temple-ah an va hmuta a, an zawn nasatzia lehthlaphanzia an hrilh mawlhmawlh a; naupang Isuan,"Engah nge mi zawn ni? Ka Paina ka awm tur in hre lo vemni?" (Lk. 2:49) a lo ti a. Amahhringtu a lei nu leh pa,mangang taka zawng mêktutehnena hetianga a lo chhângmai hi mak an ti ngei ang a,\ah nuih hawk hawkna thama tling. A nu leh pate pawhhian an rilruin an chhin-chhiah nghe nghe.

Lal Isuan chatuan nunneih dân zawttu tlangvalhnênah, "Mi hausa Pathianrama luh aiin sanghawngsei,hriau benga luh tlang a awlzawk," tih a hmang a (Lk.18:25). Hemi thua 'Sa-nghawngsei, hriau benga luhtlang a awl zawk' tih hi Juda-te fiamthu \awngkauchhehhman fo a ni awm e. A sawitum a chiang tawk a, ahlimawm hle bawk si. Aboruaka chêng mêk tanchuan Isuan heti ang thu ahmang hi nuih hawk hawknatur chi a ni ngei ang.

Mizote hian heti angfiamthu hi kan thiam viauvina lang. Pulpit thuhril tifiahturin thutak pai fiamthu hikan hmang \angkai hle a.Puipun nikhuaah pawh kanhmang \angkai phian.Thusawi a tifiah a, ngaih-tuahna a \ha zawngin a hruaithei a. Nun a siam \ha thei a,taksa, rilru leh thlarau chawmthei a tling.

2. Fiamthu bawlhhlawh : Hetiang fiamthu hi a nuihzatthlakduh a; mahse, nghawng \halo kawng tam takah a nei thei\hin. Mi dang chanchin \ha lote, inbawl te, zahmawh sawite, mi dang tihchhiat tuminphen nâna fiamthu angalantir te hi fiamthu bawlh-hlawh a ni a. A tawi zawngin,hetiang fiamthu hian nun achawm lo mai ni lovin, a hruaisual zawk a. A thu a him lova, mi dang a nghawng pawithei a, a thawhtu rilru pawh abawlhhlawh a ni.

Mi chanchin \ha lo, anchet chhiatna lam, anmahnipawhin theihnghilh daih anduh thil, mi dang bula

Page 11: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 11

www.mizoramsynod.org

inphawrhsak ang chi te hi dulvun na urh khawpa nuih tizaa ni fo va; mahse, an nuiha tanchuan thinlung vih ang hialana a tling thei. Tunlaia 'inbawl'kan tih te pawh hi rilruthianghlim a\anga chhuak nilo, mi dang nuihzatburasiamna a nih avangin abawlhhlawh a ni. Kan hlimaka hapui a lan reng lai hian,intihhlum hial duhin mi dangkan siam thei. Mihringinhnuaichhiahna chi nuihzachu a tenawm.

Zahmawh sawi hi fiamthuni kher lo mah se, a nuih-zatthlak hrim hrim a. Fiamthuhuangah kan khung a,'zahmawh fiamthu' kan ti maia. A sawitu leh a ngaithlatunun ei chhe thei a ni. Tleirawlkaihhruai ngai bula rual uzawkten zahmawh fiamthuan \heh fo chuan a ngaithlatu\han len zelna kawngahhumsual a daitir thei hialin alang. Dik tak chuan, zahmawhbu leh milemte ang thova minhruai sual thei a ni.

Mizote hi kan pi leh putea\ang renga zahmawh sawi

hrât kan ni mai thei. Kan\awngkauchheh leh thilhming pawh zahmawh rawngkai a tam mai. Chu chuanvawiina Kristian ram kan nihthlengin sulhnu a nei a ni ang.Fiamthu thawh intihsiaknalamah pawh zahmawh fiam-thu telh loh tur ti mah se tamtakin an telh tho va. Khawimaw lai \hianzaho len khawmlet let tawhna hmunah chuanzahmawh an lo sawi nge ngea ni \hin. A hmei a pain kanbâng chuang lo.

Fiamthu tenawm takpakhat chu mi thutak sawi lâkfiamthu tlat hi a ni. Thil pawia thlen hnuah, “A fiamthu emmaw ka ti a,” tih a ni fo.Sodom khaw sualna avanginPathianin a hrem dawn a,Lotan a mâkpate chu khuachhuahsan turin a hrilh a.Anni lah chuan fiamthu anglekin an lo ngai a, an boralphah ta a nih kha (Gen. 19:14).Sam phuahtu pawh anfiamthu avangin a rilru a nangang mai, “Ruai \hehnateanuihza fiamthu sawitute maimai angin an ha mi \hial khuma,” tiin mi sualte nunphung a

Page 12: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 12

www.mizoramsynod.org

sawi chhuak hial mai (Sam35:16).

Mahni ham\hatna tura midang bum tum zeta, ahlawhchham hnua, “Kafiamthu,” ti \hin pawh kantam hle mai thei. Chutiangchu Bible hian a remti lokhawp mai a, “|henawmtebum a, ‘Ka fiamthu a ni lawmni?’ titu chu mi â, meichherte, thal te, thihna tea mitih\haihtu ang a ni,” (Thuf.26:18-19) a ti hial. Ngaihtuahchiang mang lova sual thupnâna fiamthu \anchhan hi kanthlarau tan a pawi thui theiviau dawn a lo ni.

Tirhkoh Paulan, “Zah-mawh te, thu lawilo sawi te,fiamthu te pawh, chung chua mawi lo a ni; chung tih aichuan lawm thu hrilh zawkrawh u,” (Eph. 5:4) a ti a. Heta

thil chhinchhiah tur awm chuheng thil bawlhhlawhte sawimiah lova lawm thu kaninhrilh tawn hian hlimna aawm tih hi. Thuhriltu pawhinkhawvêl thila nuih lehhlimhlawp awmze neih lohziaa hre chiang tawh a, “Nuih hia âtthlâkzia ka chhar chhuaka, hlimhlawp lah eng ruai a nilo,” (Thuh. 2:2) a ti bawk.

Kan thu khai khawm nân,fiamthu thianghlim hi kanrilru, taksa leh thlarau chawmnân hmang ila, uar deuh deuhila. Chutih laiin, fiamthubawlhhlawh, Pathian lakainthlahrun theihna nuih lehhlimhlawp lakah inthiarfihlimdeuh deuh ila. Nuih hriselinnui ila, Pathian hre rengchungin i nui \hin ang u. Ifiamthuah tu nge i nih a langvek a nia.

n Vawi khat chu Pastor pakhatin Henry Ward Beecher-a hnenah Pathiannichawhnu inkhawm laia mi muthlu \hin hi eng tia tih nge \ha ber ang tih a zawta. Beecher-a chuan, “Tiang \ha tawk tak usher hnenah pe la, thuhriltu chu i hlapharhtir dawn nia,” tiin a chhang.n Lalpa, thil inthlak danglam ve ngai lote hre thei turin mal min sawm la,inthlak danglam theite thlak ngam turin huaisenna min pe la, a danglamna hrethei turin finna min pe ang che.

Page 13: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 13

www.mizoramsynod.org

SOLA SCRIPTURA(BIBLE CHAUH)

— ChawnglianmawiaLeader, Vairengte Branch

“I \awng\ai hian Pathian i bia a,tihtakzeta Bible i chhiar hianPathianin a bia che tihna a ni.”

– D.L. Moody

Five Solas zinga pakhat,Bible chauhva innghahna (SolaScriptura) hi rinna kawng lamchauh ni lovin, ni tin khaw-sakna, khawvel finna lehropuina kawng pawimawh bera nih ziktluakzia mi pahnihchanchin a\ang chauh pawhhian a chiang awm e.

Thomas Alva EdisonAi mit thlawn ang maia

thim a chhah laiin electric ênghlutzia i hre zual ngei angtiraw? Electric current hlutna lehpawimawhna lam kal kanin, asiam chhuaktu American paropui, Thomas Alva Edison-ahlawhtlinna leh a phena thurukinphum lam hawi daih teh ang.

A pian champhaphak vawi74-na a her chhuah khan,chanchinbu mite hnenah

hetiang hian a sawi chiam a,“Nangni chanchinbu mite hianmin fak vak a, \halaite nun zilhnan ka awm dan hi in hmang a;mahse, a rah hi in hriat lohvinka chhut a, in hlawhchham a nitih hi in hre si lo va. |halaitehian Thomas Edison-a hi mibikah an ngai a, min tawngpawng fak vak mai \hin.Thomas Edison-a hi vawisangkhat tlu mah se, engati ngea thawhleh tho \hin? ‘Taima veru,’ in ti ngawt a, ‘Engati nge ataimak bik?’ tih hi zawng ta cheu. ‘|ha deuhvin nung rawh, anipawh a nung,’ tih leh rikngawt\hin! Engati nge a nun bik?Thiltihtheihna hi ka nei bik hleinem. Ka khawl khawm a nih hi,”a ti a.

Chanchinbu mite chuan banan phar a, “Eng nge i thurukchu?” an ti nghal var a.

Amah hi pa danglam ve takchu a ni hrim hrim, thla 15 tawpa chhungte bulah riak lovin, aworkshop-ah a riak tlut tlut maia. Petromax te, cinema roll filmte, type writer te, puan \huinakhawl leh thil chi hrang hrangsing chuang, mihring tanahmanraw \angkai tak vek asiam chhuak a, chung zinga larber chu electric a hmuchhuak hi

Page 14: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 14

www.mizoramsynod.org

a ni a. Cheng maktaduai man zetzawt a ni. Zanlai pelh, zinglamah chuan a kudam chu akâng ta chiam mai a, a han alhtak tak mai chu rawng chi hranghrangin a eng zuai zuai mai a,chumi lai tak chuan Bible châng,“Tun hma thilte chu hre reng suhu,” tih chu a rawn lang nghal vara. A fapa lo tlan chu a nu ko turina tir a. A nupui lo thleng chuan,“Awi...thla 15 i thawh rah chudarkar khat lek chhungin a ralta vek mai! Awi karei!” a tichiam a. Thomas Edison-achuan, “|hiani, chutin ngaih-tuah suh. Saw eng mawizia sawhan ngaihtuah phawt mai teh,"a ti daih a.

He pa hi beidawnna hian angam hlawl lo va, ni khatahdarkar 4 chiah a mu \hin.Naupang harh lutuk, bai daibaw harh kan ti ang chi hi a nive a. An zirtirtuten, “Naupang âa nih hi!” tiin sikul a\angin anhnawt chhuak tawp bawk a.Zawhna mawlmang tak tak,“Miss, engati nge A hi B an tihzawk loh?” tih ang chite hizawtin hrilhhai tak takinzirtirtute a siam fo a ni awm e. Xhi Z tih a chak tlat bawk a ni awme. Zirtirtu tan chuan a mangan-thlak ve khawp ang.

|um khat chu rel tlan maiturah chuan ve tumin a um a,tlangval sual tak pakhat hian,“Ka lo kai ang che,” tih pahin abengah pawtin a khai vak maia, a beng a chhet phah nghe nghea ni.

Kum 9 mi a ni tawh a, harhsi, bengchhet bawk si, nilengaen ngai en tlawk tlawk te hi aching a. A nu mangang chuan,Bible-in mi ropui a sawi angchiten a fapa chu a zilh ta a, “Miti la nei a, kâ i la nei a, biak theihloh tawp i ni hek lo. Miin anrelna che i hre thei lo vang a, a\ha zawk daih. Bible hi chhiarla, kum 18 i nih huna vawi 18 ichhiar chhuah hman chuanAmerican \halaite zingah tu manan tluk lo vang che,” tiin a fuihsauh sauh va.

Pawn chhuak ngam meuhtawh si lo, sikul kal hlei theibawk si lovin inah a inkhungchhung chuan Bible chu a chhiarta tluk tluk mai a. Kum 18 a tlinchuan vawi 38 a chhiar chhuakhman der tawh a ni. Chu chu ani Thomas Edison-a thuruk,miten an hriat chak em em chu!

Hlawhchhamna thimchhah tak tak te, harsatnahruanghrau pui pui te lehbeidawnna bupuiin vawi eng

Page 15: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 15

www.mizoramsynod.org

emaw zat a hring nun luh-chhuah \hin mah se, Bible thunung leh thiltitheiah chauhzung a kaih tlat vangin a tholeh nge nge \hin a ni.

Abraham LincolnLincoln-a piancham kum

174-na lawmna denchheninSpringfield-a sikul hrang hrangzirtirtute chuan an naupangtehnenah Lincoln-a chanchin anzawt a, an chhang nak nakhlawm a. Naupang pakhatchuan, “Abe-a chu a rinawmlutuk a, dawr nghakah chuanhman chi a ni lo, sumdawnnaahchuan a hlawhchham der a ni,”tiin a rawn sawi ve lâng lâng a.

Lincoln-a hi Bible-a innghattlat, Pathian hming lam \hin,lam ringawt duhtawk mai lovaa taka a thu zawm \hin mi a nibawk. “Bible hi vawi eng zat ngei chhiar chhuah ve tawh ang?”tiin an zawt a, “Tualchhung Indobuai lai (Civil War) khan kachhinchhiah chinah vawi 70 aiatam,” tiin a chhang a ni awm e.

A thlan mawi taka an siambangah chuan hawrawp liankek kawkin, “NOW HEBELONGS TO THE AGES” tiha inziak kalh a. He thu hi

Lincoln-a hnuk chah rual chiahaEdwin M. Stanton-a (Secretaryof War) sawi a ni. He mihringhian Lincoln-a hi a khei kum-khua a ni deuh ber a; mahse,Lincoln-a hian a do let lo mai nilovin, hna pawimawh tak,Secretary of War hna a chelhtirhlauh zawk a ni. Bible-a kanhmuh, hmelmate vawi sarihhmun sawmsarih ngaihdamnathu chuan a nunah hmun thuktak a chang a ni tih a lantir a, amah bei fotu Stanton-a ngeichuan thu ropui takin a thlahliam ta zawk a ni.

“Ka hmaa ka hnathawh turhi Washington-a mawhphurnaai mah khan a lian zawk a,Washington-a lo \anpui \hintuPathian khan min \anpui lohchuan ka hlawhchham ang. Min\anpui erawh chuan ka hlawh-chham lo vang...” President hnaa chelh dawna a thusawi hianamah kaihhruaitu atan rinchhanbera a neih chu a tichiang hleawm e. A thusawi hi dar phekaziakin a ruang an zalhna(Springfield–Oak Ridge Ce-metery) thlanah sailungvarthingrem awmna chung zawnpindan luh dawnah tar a nibawk.

Page 16: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 16

www.mizoramsynod.org

Thu hawnnaMizoramah zu zawrh leh in

phalrai a nih tak a\anga kandinhmun kan hre \heuh awm e.Zu lei leh in theihna (permit) neian pung chakin sawrkar pawhinzu chhiah a dawng hnem hleniin a lang. Chutih rual chuan zukan chhiatpuizia kan hre \heuh.Chhung tin kan rum a. Zuavangin kan \halaite leh pavalaite an thi zawih zawih a niber mai. Chu bakah hmeichhezu in kan pung zel niin a lang.Changkannaah ngaiin, "Saphopawh in an in thiam alawm," tiinchangkang taka zu in theih niinkan hria a. He \awngkam hi adik chiah em tih chhuiin, chumieng a\ang chuan, “Tu nge zu inthiam?” tih hi kan chhang dawna ni.

Zu hi hnam tinin kanbuaipui a ni ber mai. Eng vangazu hi lo awm nge tih leh, eng tika\angin nge kan lo in \an tih hichhan har tak a ni. “Engati ngezu hi kan in?” tih zawhna hichhang dawn ila, kan chhan dana inang lo vang. Zalen taka zu

TU NGE ZU IN THIAM?

— Rev. Dr. B. LalnunziraAizawl Theological College

zuar leh in an awm a. Chutihlaiin zu do bur an awm bawk.Ram changkang zawktenengtin nge an zawrha an in, tihzawhna te hi kan ngaihventlang hle. USA-ah kum ruk zukawmin zu an buaipui dan hi kazir ve neuh neuh va. Hetah hianchu chu tar lan ve ka duh a. USAhi a zau va, state hrang hrangachengte nunphung pawh ainang lo. Zu an buaipui danpawh a inang vek lo. Kan zukawmna state, California-a kahmuh leh hriat phak a\angin zuan zawrh dan te, an in dan lehzu an khuahkhirh dan bakah anchhiatpui dan te tar lan ka hantum a ni.

Zu zawrh khap leh phalraiKum 1920 khan US ram pum

puiah zu sak leh zawrh khapnasiam a lo ni tawh a. Kum 13 velan hman hnuin hlawhtling tawklova hriain, kum 1933 khan USconstitution amendment 21chuan he dan hi a hlip ta a. Ramdanpuiin zu khapna dan chu hlipmah se, state \henkhat chuan zukhapna dan an la hmangchhunzawm. Kum 1966-aherawh chuan America rampumah zu khapna dan hi hlih alo ni ta a ni. Zu zawrh khapnahian dan lova zu sak leh zawrh

Page 17: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 17

www.mizoramsynod.org

tipung hlein an sawi a; chuchuan tharum thawhna leh diklo taka sum chheprelhna nasataka tipungin an hria. Dan fel takhnuaia zawrh hi \ha zawkin anhria a ni awm e. Chuti a nihchuan zu hi a zalen ta viauvin,an hmang thiam ta viau em? Danfel tak chu siam niin, \ha takakhuahkhirh a ni ta em? Hengzawhna hi chhan ngai tak a ni.

Zawrh, lei leh inKan hriat hmasak tur chu,

America (USA) kan tih mai hithuneihna sang tak nei statehrang hrang inzawm khawm(United States) a ni a. Zuchungchanga an rorel dan pawha inang lo hle. A tlangpuiin zuhi a tizutu (alcoholic content)tam dan azirin siam/sak lehzawrh phal dan fel tak siam a nia. Zu \henkhat, heng – beer angchite hi chu a zalen deuh va. Atizutu tam deuh – rum, whiskey,wine, champagne, etc. sak lehzawrh thuah erawh chuan ankhauh tlangpui. Zu a zalen viaukan tih laiin a zawrh dan te, inleh zu chelek danah inkaih-hruaina dan fel tak a awm a. Chuchu mi tinin zawm an tum. Dana khauh em avangin zu ankhuahkhirh \ha hle. Zu a zalenlo hle kan ti thei ang. Zu

zawrhna tura an ruahman lehzawrh phalna nei bik dawrahtechauh lei tur a awm. Zawrhnalicence nei lova zawrh chu jailbang zut theihna a nih avanginhmun bikah chauh lei tur a awm.Zu lei dawn reng renginidentity card phawrh zel a ngai.State hrang hrangah zu lei theikum zat bithliah a awm a. Statetam berah chuan kum 21 tlingchin chauhvin zu an lei thei. Zuan in hun hi a tam ber chu chawei dawnah a ni a. Mut dawna inpawh an tam viau awm e.Intihhlimna hmunah a hmangnasa. Zu in \hinten ualau taka,hun bi mumal pawh nei lova inthlakzen hi an ti lem lo.

Zu kaihhnawih dan a khauhKan sawi tak ang khian, zu

chu lei theihin an zuar tiar tuara. Chutih rual chuan keinin kanbuaipui ang hian an buaipui luailuai lo kan ti thei ang. Zu rui lehzu avanga intibuai hmuh tur anvang hle. A chhan nia lang chu,dan an neih \hat leh an vawn\hat em vang te, mi tininfimkhur taka an in vang te a ni.Zu kaihhnawih dan \henkhathan tar lang ila:

Zu in chunga lirthei khalh : Zunena inkaihhnawih accident hi

Page 18: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 18

www.mizoramsynod.org

khawvel ram tam takah a tamhle. Hei hi USA-ah pawh a ni vetho. Chumi tibo tur chuan \anan la nasa hle. America ramin zua khuahkhirhna \angkai ber chuzu in/zu rui chunga motor khalhan khap hi a ni.

Kan hriat angin Americaramah chuan mi tin deuhthawinmotor (car) an khalh a.California state-ah phei chuanmi pathum zelin car pahnih neianga chhut a ni. Khawiah pawhkal se car-a kal vek a nia. Zu ruialirthei khalh hi danin a khap tlat.Zu rui an tehna chu an thisenazu awm zat (Blood alcoholcontent BAC)-ah a ni. Californiastate-ah chuan BAC 0.08% chinchung lam neia miin lirthei akhalh chuan na taka hrem theiha ni. Chuvangin, tu mahin zu anin tam ngam lo a ni ber mai.Bungraw phur lirthei khalhtuphei chuan BAC 0.04% chin leha chung lam a in thiang lo.

Chutiang chunga lirtheikhalh man an nih chuan, atlangpuiin a vawi khatnaahpawh thla ruk thleng jail-a tantirleh US dollar 1,000 chawitirahrem a ni. Chutianga lirthei khalhan awm leh awm loh en fiah chupolice hna pawimawh takpakhat a ni. An hunpui deuhvahphei chuan lirthei khalhtute en

fiah hna hi an thawk nasa \hinhle. Zu ruih vanga miin lirthei akhalha, accident a tawk a nihchuan hremna a na hle. Keinianga inngaihdam ngawt theih ani ve lo.

Zu ruih : Zu a zalen ngaihtuahinzu rui hmuh tur an vang hle.Intihhlimna – inneih, birthdaylawm, lamna hmun leh \hian-zaho inhmuh khawmahte zu anleklam fu a; chutih rual chuantam tak an in ngai lo. In lo pawhtam tak an awm. Intihhlimna lehlamna hmunahte chuan a duhtana in turin an hung mai a. A induh loh tan chuan theitui emaw,tuisik emaw an chhawp \hin.Keinin thingpui kan in ang hianno te tak te teah tlem tein aninthlit a, rui khawpa in an duhlo. Khawi laiah emaw lo ruideuh an awm pawhin zahthlakhleah an ngai. Zu a tam ang huazu rui an vang hi a chhan pakhatchu, zu rui hremna dan an neih\hat khu a ni. Khawlaia zu ruiau bengchheng deuh an awmchuan police an rawn lawr rang\hin khawp mai. Zu ruih hi thilzahthlak tawpa ngaih a ni.

Kum tling lo zu lei leh in : Sawitawh ang khan, state tam berahchuan kum 21 aia naupang reng

Page 19: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 19

www.mizoramsynod.org

reng chuan zu lei leh in phal a nilo. Zu dawrah identity cardhmuhtir a ngaih avangin kumtling lovin zu an lei thei lo.Hmun \henkhatah chuanthlahdul deuhvin nu leh pahriatpuinaa an in phalsak a ni a.Thiltih khawmnaah emaw a nihloh chuan tleirawl zu in hmuhtur an awm lo. Kum 21 la tling lochuan nu leh pa enpuina hnuaiain tura ngaih an ni bawk.Intihhlimna hmunah chuantlemin an thlahdul deuh. Henghmunah pawh hian fimkhurtakin an in a. Mawi lo takakhawlaia in an ching lo. Kumtling lova in chu hrem theih annih an hre reng a, an in pawhinintihhlimna hmuna biru taka inhi an tih dan a ni ber.

Ualau taka zu in leh ken : Khawlaia zu in mai mai hi khap tlat ani a. Zu in phalna hmun – pub,restaurant, hotel leh intihhlimnahmunte a awm a. Office lehzirna inah te, kawngpui kam lehkhawlaiah te zu in khap tlat ani. Chutiang hmuna miin zu a inchuan man theih a ni. Lirtheichhunga zu ken hi phal chin aawm bawk. Fel taka infun a nihloh chuan lirtheiah zu phurhphal a ni lo. A chhin inhawng saleh in mai theih tura lirtheia ken

phei chu danin a khap tlat a ni.Dan hi a khawng em vangin miinan hlau va. Chuvangin, zu kaih-hnawih thila buaina tawk tanchuan police hi an hlauhawmkhawp mai.

Zu an chhiatpuiDan hnuaiah zalen takin zu

an zuar kan tih rual leh, zu anrui lo kan tih hian zu an in thiamtihna a ang hle. Zu hi in thiamtak tak a har a ni ang, Americapawh hian a chhiatpui ve nasahle. Kawng hrang hrangin zunghawng \ha lo sawi tur a awm.Sawrkar leh ram pum huapchuan a chhiatpui nep deuh a nithei a; amaherawhchu, zu hianan nun a tihrehawmin anbuaipui hle. An rama thihna tamber chu accident a ni a. Accidentzawng zawng deuhthaw khu zukaihhnawihin a thlen a ni. Kanzuk awm ve lai khan kankohhran mi pakhat, lehkhathiam leh fel tak chu zu ngawl avei avangin kan buaipui hle.Kan awm tawp lamah pheichuan a hmel kan hmu ngai talo. Kan thiannu pa, professorpakhat, kan rawn haw dawnthlenga min duhsak em emtupawh zu nghei a harsat avangina faten an buaipui hle a. Zu intura a kal theih loh hnuah pawh

Page 20: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 20

www.mizoramsynod.org

a awmtuten tlem tlema ni tin anpek a ngai a. Sum a khawh ralnasa a; enkawl a harsa hle. Athih phah ta nghe nghe. Kan titihonaah pawh zu ngawl veinaavanga rilru hah sawi tur kanhmu ve nawk mai. Kan Naga\hianpa rawngbawlna, ‘Cityteam ministry’-in an tinzawnber pawh zu ngawl veiteenkawl a ni a. An enkawl sen lohan nei reng mai. Zu an in thiamem maw kan tih hi a lo ni lokhawp mai. Hengte avang hianAmerica ramah pawh zu hiansawimawi a hlawh ngai lo.

Tu man zu an in thiam loTar lan tawh a\anga thil lo

lang chu: (1) Sap ramah chuanzu a zalen a, zalen takin anzuarin an in thei. (2) Zu chu dankhauh tak hnuaiah an zuarin anin. (3) Zu chu \hian kawm nanleh intihhlim nan an hmang a,tam an in lo. (4) Zu rui hremna ana a, zu ruih a zahthlak a, ruihan hlau. (5) Kum tling lo tan zuan khuahkhirh \ha hle. (6) Zu anchhiatpui nasa a, thihna thlentu,chhungkaw harsatna thlentulian tak a ni. (7) Zu an in thiambik lo.

Kan rama zu kan tihzalenina nghawngte: (1) Zu a zalen a,in tur hmuh a awlsam; (2) Zu

kaihhnawih dan kan lekkawh\ha lo; (3) Kan in thiam lo va,kan chhiatpui nasa; (4) Hmei-chhia leh kum tling lo in an tamsawt; (5) Kan \halaite leh pavalaite an thi nasa; (6) Zu kan inthiam dawn lo.

Khawvel ram ropui ber,America pawhin dan fel taka akhuahkhirh chung pawha anchhiatpui zu hi keini phei chuankan chhiatpui hle dawn niin alang. Dan hi khawng takinvawng ila chuan kan ziaawmdeuh pawh a ni mahna. Chu lahchu kan la hlat si. Kan chhiatpuizel dawn a nih hi. Chuti a nihchuan zu hi engtin nge kan tihtak ang? (1) Kristiante innghah-na Bible-in zu zawrh leh in asawimawi ngai loh avangin engti kawng zawng pawhin dodalila; (2) Zu zuarte sim turathlemin kan duh lohzia hriattirzel ila; (3) Khuahkhirhna dan\ha zawk siam turin sawrkarfinchhuah zel ila; (4) Zuchhiatpui mek kan \halaiten ansim theih nan theihtawpa\anpuiin \awngtaisak ila; (5)Tema in hauh lo turin \hangthar– \halai leh naupangte i fuihsauh sauh ang u; (6) Zu hi inthiam theih a ni lo tih hriain tiboturin \an i la zel ang u.

Page 21: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 21

www.mizoramsynod.org

K|P ROREL INKHAWM THLIR LETNA

— Vanlalmawia ChhunthangAsst. Leader, Sihfa Bial

K|P Rorel Inkhawm vawi 7-na, Bawngkawn Kohhranahman zawh tak kha tluang takinprogramme fel fai takin kanhmang thei a, a lawmawm hle.Presbyterian Kohhran \halai kalkhawm nge nge kan chetphung, kan nungchang pawhhmuh a nuamin a ropui e. RorelInkhawm neihna hmun turCK|P committee-in a ruat, apuang mai \hin hi a \ha hle mai.“Kan thlen a hun ve tawh,” ti riawm lovin CK|P committee-inngun taka a ngaihtuaha a puanpalaiten lawm taka kan pawmmai \hin hian rorel a tizahawmhle a ni. Rorel Inkhawm a\angaka rilrua awmte he chanchinbukal tlang hian ka han tar lang veang e.

1. Hruaitute an fakawm :CK|P-a kan hruaitute, anchanvo te an hlen \ha hle. RorelInkhawm an thleng zo hle a ni.Bial leh Branch a\anga palaikalte an welcome \hain thlei bik

an neih lohzia a lang chiang hle.Bial leh Branch chanchin inzawh\hin te hi a va hlu em! Krista zarapumkhat kan nihzia a tichiang.

2. Rorel Agenda : Tun \umahhian kum dang ang bawkin Bialhrang hrang a\angin Agenda,CK|P hmalakna tur kan thlenkhawm leh a. Hetih rual hianagenda theh luh, floor thleng loa awm nual bawk. Agenda thehluh a thlen loh chhan reportbuah a hrilhfiahna kan hmu a.Bial hrang hrang a\anga agendatheh luh, floor thleng lote pawhhi bial tan a vuiawm loh ve,floor-a chhawp chhuahte hi aawm tak tak vek an ni e. Hetihrual hian CK|P-a agenda kantheh luhte hi ngun taka kanngaihtuah a nih rual hian, rampum huapa hmalak nan a \haem tih kan ngaihtuah tel erawha ngaih hmel hle. Kum kal talawka agenda hun rei lo teaagenda thlen leh awm \hinerawh bial hruaitu zawng

Page 22: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 22

www.mizoramsynod.org

zawngten, agenda kan thlendawnin kan ngaihtuah chian zela ngaih hmel.

3. Budget chungchang : CK|PBudget chungchangah hiankum khat chhung zelah kanbudget hi Synod Inkhawmpuiina pawm zel a ngai a. Hei hi kanSynod kalphung, CK|P-in kanbudget Synod inkhawmpuia athlen ngei ngei ngai a ni. Hei hiSynod-in a hnuaia departmenthrang hrangte a enkawl dan ani. Kum hmasa lam aiin`1,92,200/-in budget a pung a.Thlen chin a\angin hma kansawn nghal a, a lawmawm hlemai. Budget pharh hi zawh fiahngaite zawt fiahin a pawm mai\hin a ni. CK|P kalphung hibialte pawhin kan zui \hin dana ni e. Bata ruat, budget RorelInkhawm zawh veleh a\anga pehmasa bial nih kan tum \hin hiintlansiakna \ha tak a ni e.

4. Rorel chungchang : K|P-tehi Fellowship ni mah ila, Pathiankohhran, Krista, lungpui nghetading kohhran \halai kan ni a.General Conference rorel lehRorel Inkhawm kan neihte hiK|P huanga kan rorelna sang

ber a ni a. Pathian hminga kalkhawm kan nih avanginzahawm taka ro kan rel zel hi angai a. Agenda kan sawi pawhinzahawm takin, mi dang tanangaihthlak nuam taka agendasawi fo hi Presbyterian Kohhranrorel dan kalphung a ni a, \huchunga ngaih dan lo sawi pawrviau te hi chin loh atan a \ha hle.Rorel palaite ngaih dan dahpawimawh fo hi palaitepawimawhna a ni. Rorel boruaka nuam a, rorel palaite pawhCK|P hmalakna turah kanngaihtuahna kan hmang \ha.

5. Agenda pass-te kha : CK|PRorel Inkhawmah rorel turagenda eng emaw zat lut zinga\anga floor-a chhawp chhuah,pass tak \henkhatte,hetianghian ka ngaihtuah zui a:(i) Chhawmdawlna : CK|P-inchhawmdawlna a kalpui dan tepalaiten kan hre chiang a, a va\ha em! Zoram hmun hranghranga K|P member harsatnaliam tham tawk te, CK|P-a kanhruaitute hian daihzai thei angberin, thlei bik nei hauh lovin, adaihzai thei ang berin an \anpui\hin a, a lawmawm hle a ni.Hemi pual hian Thawh\an zan

Page 23: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 23

www.mizoramsynod.org

inkhawmah thawhlawm lakkhawm a ni leh dawn. Bial lehBranch hruaitu, member zawngzawng te hian heng kanmember-puite hi kan \anpuina ani tih hriain thawhlawm thawhkawngah \an i la thar ang u.

(ii) Synod Hospital tan zan khatinkhawm thawhlawm kan lakhawm leh dawn a. Kum 2016-ah Rs. 5,29,249/- hospital-ah hlana ni a. Kan damdawi in tan hian\hahnemngaih a va \ul tak em!Kum 2017-ah hian ‘thlen china\anga hmasawn’ tih thupui zirmekte hian kan damdawi incharity fund atan thilpekkawngah \an i la thar ang u.

(iii) YRC : Youth RecreationCenter hmalakna a hautak hlemai a. Hmabak a la hautak hle.Member tinten kan budget pektur hi pek \heuh i tum tlang tehang u. Branch-in a peksak ngaiK|P member nih a inhmeh lohle ang. Zoram dung leh vangaK|P member-te hian YRCpuitlin hun kan nghakhlel a ni.Kan hruaituten chak taka hmaan lak theih nan budget pekkawngah bial leh Branch-ten ahun, hruaitute ruatah pek ngei i

tum tlang zel ang u. YRC pualininkhawm thawhlawm lakkhawm a ni lo tur hi a uiawmhle mai. Bial a\anga agenda-a aluh loh pawn CK|P hianagenda-ah rawn nei se a va \haem! Kan hruaitute inthlahrunglo teh u.

(iv) Kohhran inhumhalhna :Kum 2017 chhung atana thupuizir tur atan kohhran inhum-halhna lam kan zir tur hi alawmawm hle mai. Kohhraninhumhalhna hi kan mamawhlian tak a ni. Kohhran leh K|P hihmun hrang hrang a\angin minrun mek reng a. K|P memberkan tam avang hian hruaituteinthlahdaha, thlamuan ringawttur a ni lo. Kan member-te hi sehtheih dan kawng hi zawngtu anawm reng a nia. Kohhran lianber member kan nih avang hianinngaihsaka, inhumhalh \hat a\ul takzet e.

6. Zaipawl chungchang : CK|Pcommittee-in Bial Zaipawlhrang hrang a inchhawk zelin azaitir \hin a, hma pawh kansawn, khawpui chhung bial lehthingtlang lam bial zaipawl zaia danglam lo. Synod Choir zai

Page 24: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 24

www.mizoramsynod.org

erawh a chungchuang deuh.Synod Choir an zai dawn chuanpalaite, tlar hnung leh hma lamring pawh a fan sang deuh va,an hla sak azirin an zai ainchungnun hleih deuh.

7. Sermon : Inrinni zan a\angaPathianni zan thlengin thuchahropui tak tak kan ngaithla \hina. Ringtu nunah zawm nghal turtam tak a awm. A lawmawm hlemai. Duhthawh thuah hetiangzawng hian ka ngaihtuah a.Rorel Inkhawmah hian bial lehbranch hruaitu pawimawhpakhat \heuh kan tel a,member nawlpuiin min chimbuai lo va (A thlengtu bak chu)Hruaitu kal khawmten ma-mawh kan neih hmel. Kohhrankalphung, K|P nihphung, ainkaihhruai dan lam hawi, kanthupui leh thil dangahte inchahthar a \ul.

|halai hruaitu, kohhran hiNGO pakhat ang leka ngaia,khawvel tih dan seng lut chunga

K|P hruaitu kan ramah kan tamta em aw, a tih theih avangin,heng Rorel Inkhawm, hruaitutechauh kal khawmnaah hiansawi uar ni se a va \ha em! Kanhruaitute he lam kawngah hianinthlahrung lo ula a va \ha em!Kan thupui leh thiltumtehmanga kan member-puite, Isuahnena hruaitu kan nihna hi sawiuar kan mamawh a ni. Thlenchin a\anga hma kan sawn theihnana ‘ Pathian nena len dun a\ulzia’ hmanga thuchah hnu-hnung kan ngaithla kha a ropuihle mai.

A tawp berah chuan, Bawng-kawn Kohhran an fakawm a, thilengkim a felfai \ha a, K|P RorelInkhawm thleng tur awm rengan ni e. Inkhawmpui boruak anuam a. Usher-ten palaite anwelcome \ha. Pathian biaa kalpalaite biak in kawt a\angin anlo dawngsawng zel a, Lalpahminga kal khawmte an dahchungnung thiam. A ropui e!

n Kristian chuan eng thil pawh tawng se, Pathian nena aninlaichinnain a chhiat phah a phal ngai lo va, phal ahnekin aninlaichinna chuan a thil tawn tur a tidanglam zawk \hin a ni.

Page 25: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 25

www.mizoramsynod.org

Robert Sairengpuia hi PuH. Lalnunmawia leh PiVanlalhruaii (L)-te fa hmasaber niin November ni 25, 1989khan Pukzingah a lo piang a,an unau hi 6 niin mipa pangaleh hmeichhia pakhat an ni.Kum 2001-ah a nu leh pate hiin\henin, a nu hovin hun engemaw chen an khawsa venaw naw a. March ni 17, 2013khan a nu chuan vanduai-thlak takin cancer natnain aboralsan hlauh mai a, a nuboral hnu hian a pu te inahkhawsain, in leh lo te din vetumin theihtawpin a nautenen hma an la a. An unau hiunau inhmangaih tak an ni a,a naute tan hian nu leh pa niha tling em em a ni. Amah himi tlawmngai leh inngai-tlawm tak, a kova tih tur awmang angte theihtawpa hlenchhuah tum tlat mi niin, zai

SUNNA nnn leh rimawi lama mi tui tak ani.

Kohhran leh khawtlangarawngbawlna

Robert Sairengpuia hikohhran leh khawtlangaphak ang tawka inhmang \hinmi a ni a, Naupang SundaySchool zirtirtuah kum 6 lai\ang tawhin – Primary, Juniorleh Intermediate Departmentzirtirtuah te a \ang tawh a. Tin,kumin chhungin kohhraninkhawma zai hruaitu(Keyboardist) a ni mek bawk.K|P rawngbawlnaah kum2008–2013 leh 2017-ahteBranch Committee memberniin, kum 5 chhung zet GroupLeader a lo ni tawh bawk a.Sub-committee hrang hrang-ah hruaitu lo ni tawhinkuminah hian Faith PromiseCollector, Reception &Ushering Sub-CommitteeSecretary a ni mek a, hun reitak Bial Zaipawl member-ah tepawh a lo tel tawh \hin bawk.

Khawtlang lamah pawh mi\angkai tak niin, hun rei takchhung Branch YMA hruaitulo ni tawhin kuminah hianBranch Secretary a ni mekbawk a ni.

Tv. Robert Sairengpuia

Page 26: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 26

www.mizoramsynod.org

A hun hnuhnung lamHun eng emaw chen

a\anga insawiselna neuh neuhneiin, January ni 6, 2017 khana lu a rawn na thut mai a. Atuk January ni 7, 2017 Pastorthlahna programme-ahKohhran Zaipawlten Pastorthlahna hla remin damlochungin solfa a vai hram a, heihi a inkhawm hnuhnung bera ni ta a ni.

A lu na hi a dam theih mailoh avangin January ni 9, 2017-ah Aizawlah inentir turin achho va, ziaawm lam a panmai theih tak loh avanginJanuary ni 11, 2017-ah AizawlCivil Hospital-ah admit a ni a.Damdawi ina an awm a\anghian theihtawpa enkawl nimah se, \hat lam pan ta lovinJanuary ni 21, 2017 zan dar6:16 khan a rawng a bawlsak

\hin Lalpa hnenah thlamuangtakin a chawl ta a ni.

A ruang hi January ni 21,2017 zanah Pukzingah phurhaw nghal a ni a. A tukJanuary ni 26, 2016 chhun dar12:00-ah Bialtu Pastor, Rev. K.Zalawma’n ropui takin a vuia, thlanmual lamah BialtuUpa Thangzuala’n thlahnahun a hmang bawk a ni. Aboral hun hi Bial K|P Confe-rence lai tak a nih avangin,Central K|P lam a\anga Con-ference min rawn hmanpuitu– Upa Lalmuanpuia leh PuLalmuanawma-te pawhin aruang hi thlanmual thlenginan thlah ve a ni.

– K. LalrammawiaSecretary

K|P, Pukzing Branch

n Woodrow Wilson-a kha \um khat chu thusawi turin an sawma. An sawmna a pawm hma chuan, “Eng tika sawi turin nge minduh? Minute nga thusawi tura min duh chuan thla khat hnuah angai ang a, minute 15 chhung ka sawi dawn chuan inbuatsaih nanchawlhkar khat ka mamawh ang. Darkar khat chhung thusawinahun min pek dawn erawh chuan tunah pawh hian ka inpeih nghale,” tiin a chhang duah.

Page 27: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 27

www.mizoramsynod.org

Thinga siam chaw thleng

Putar pakhat hi a fapate chhungkua, khawpuia chengte hnenaeng emaw chen awm turin a kal a. A fapate nupa chuan fapa pakhatchauh an neih avangin an hulhar hle a. Putar chu a kum a tamtawh avangin a beng a \ha tawh lo va, a khaw hmuh a fiah lo va, akut lah chu a khur nasa hle bawk a. Chutiang chu a nih avanginchaw a ei ve pawhin a kut a khurh nasat luatah an no mawi te,thleng \ha chite chu a thlauh keh fo \hin a; chu vang chuan, chumite nupa chuan putar hman turin thingin chaw thleng leh nobakah dawhkan an siamsak a, an zingah chaw kiltîr lovin kilkhataah chaw an eitîr \hin a. Chaw a ei apiangin putar chuan afapate chhungkua chu lungchhe takin a en a, a mittui a tla zawihzawih \hin a.

Tlai khat chu an dan pangngaiin chaw an ei leh a, putar pawhchuan kil khatah chaw chu a ei leh a. An fapa erawh chuan chawpawh kil lovin thinga eng emaw siamin a buai hle a. A pa chuandam dap hian, “Mama, eng nge maw i siama i buai em em le?” tiina han zawt a. Mipa naupang chuan a hnathawh lai chu chawlhsanina nu leh pate chu a en a, “In upat huna in hman atan thingin thlengleh no ka siam dawn maw le,” tiin a chhang khauh mai a! A thilsiam lai chu a chhunzawm leh mawlh mawlh a.

An fapa chhanna a\ang chuan an nupa chuan pu ber chungaan tih dik lohzia chu an hre chhuak ta uar uar a. An nupa chuaneng mah sawi zui lovin an tho va, kil khata putar chaw ei chu ankai tho va, an chhungkaw chaw ei dawhkan lamah chuan an kaiphei a, an zingah an \huttîr leh ta a.

Page 28: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 28

www.mizoramsynod.org

India sawrkar chuan aram mipuite hrisel nan

leh changkan nan leh himzawk nante dan chi hranghrang tam tak a siam a. Henga dan siam zinga pakhat,mihring hriselna lamkaihhnawih, a bikin ei leh inhrisel leh thianghlim (SafeFood) chungchanga dan, ‘TheFood Safety & Standards Act2006’ hnuaia peng pakhat,‘Food Safety & Standards(Packaging & labelling)Regulations 2011 hi tun \umchu i han zir ho dawn teh ang.He dan (rules) hi ka han thlanchhan pakhat chu danawlsam te leh mi tinina kanhriat thiam theih mai, awlsamtaka kan zawma kan hmantheih mai, chutih laia a\angkaina, ei leh in hriselnalam (food safety matter)zawnga a \angkaina nepchuang hauh lo a ni.

India rama ei leh inthianghlimna kawnga sawr-kar laipuiin dan a hman mek

HRISELNA nnn

Food Safety &Standards (Packing

& Labelling)Regulations, 2011

‘Food Safety & Standards Act,2006 hi August ni 5, 2011 khanram pumah hman \an a lo nita a. He danah hian ei leh insiam chhuah kawnga kaih-hruaina dan a awm vek a. Eitur siam nana thil chi hranghrang hman \hinte, mihringtana pawi thlen lo chin lehpawlh phal leh phal loh chizawng zawng tar lan a ni a.Mihring ei atana him lotekhapna thu leh dan bawh-chhiate hremna thlenginchipchiar taka ziah a ni bawk.

Kan thupui ‘Food Safety &Standards (Packaging andLabelling) Regulations, 2011’-in a tum ber chu ei leh in siamchhuah hnua a tuamna lehfûnna chungchanga kaih-hruaina kan ti thei awm e.

Tunlai ram changkangzelah, ei tur/in tur chi hranghrang tuam leh fun (pack) alar ta viau mai a. Heng atuamna/funnaa thu inziak\hinte hi label (Labelling) kantih chu a ni. Ei leh in turthianghlimna leh hriselnate hia tuamna leh funnaah hianthui tak a innghat a. Hei vanghian he dan ‘Food Safety &Standards (Packing & Label-ling) Regulation 2011’ hi duana lo ni ta reng a ni.

Page 29: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 29

www.mizoramsynod.org

Ei tur/In tur tuamna/funnaduh ang leh remchang angang hman ngawt hi hriselnaatan a \hat loh mai bakah dankalh a ni a. Ei tur tuam nanleh fun nan chuan a bika siam,food grade article plasticemaw, thir lam a nih chuantuiek mai thei lo, ei tura/funnaa rawng kal thei lo chite chauh hman phal a ni.

Ei tur tuamna/funna (Akawm)-a thil inziak, ‘label’kan tih hi a pawimawh em ema. Ei tur nih phung/zia(nature) chungchanga kanhriat tur pawimawh zawngzawng a inziak tur a ni a.Chung thu inziak/hriattirnaawm ngei ngei turte chu i hantarlang dawn teh ang.

1. Name and brand name : Eitur hming (e.g. Noodle,fruit juice, biscuit, etc.)leh a siamtute hmingphuah ‘brandname’(Taaza, Rum Pum, GoodDay, etc.)-te hi a inziakngei ngei tur a ni.

2. A siamna hmanruate(Ingredients) : Ei tur siamnana hman te, thil dangpawlh zawng tar lan tur ani. Hetah hian rawng te,ei tur hmel tihmawi nanathil pawlh te, ei tur tihrim-

tui nana hman zawngzawngte ziah tur a ni.Mipuiin ei tura rawnghman phal chi chauhhman a ni em tih awlsamtaka hriat nan a ni.

3. Chaw \ha a pai zat(Nutritional information) :Hei hi ei turin chaw \ha apaite leh a pai zat tar lannaa ni a, calorie, mg, mcg zatte a tarlang \hin tur a ni.

4. Ei tlak/Ei tura a him hunchhung (Date) : Hei hi ei tursiam chhuah a nih hun, eitlak a nih hun chhung lehmihring tan ei a him lohhun tur tar lanna a ni.

5. A vawn that dan tur(Storage condition) : A vawn\hat dan tur hi ei tur chihrang hrangah a danglamthei a. Ei tur \henkhat chuhmun vawta dah lohchuan a \hatna/chakna leha tuinate a tlahniam thei a.Chu vang chuan a vawn\hat dan hi chiang taka tarlan tur a ni. Ei tur \hen-khatah chuan, a bawmhawn hnua bur phui takachhun chhuaha dah\ha tura hriattirna te achuang \hin.

Page 30: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 30

www.mizoramsynod.org

6. Address : A siamtu hmingleh address kimchang achuang ngei tur a ni.

7. Siam/Tih dan tur (Instruc-tion for use) : Ei theih turasiam emaw, tih ngai dangemaw a awm a nih chuan,a tih dan tur a chuang ngeitur a ni.

8. Sa a\anga siam leh sa tel lochhinchhiahna (symbol) : Saleh sa lampang a\anga thilsiam chhuah (non-vegfood) reng rengah chuanbawm kil li nei (Square)rawng uk (brown)chhungah a chhunhan uk(brown dots) a chuang tura ni. Thlai hring a\angasiam sa lam chi reng rengtel lohna (veg food) a nihchuan, bawm hring(green) kil li nei (squarebox) chhungah chhunhanhring (green dots) a awmtur a ni. He chhin-chhiahna hmang hian salam ei ngai lo leh ei theiloten ei duh an neihzawng awlsam takin anthliar hrang thei a ni.

Tin, heng label (thu inziak)rawng zawng zawng hi \awngdang, tualchhung \awng

emaw, a dang emawa inziak anih pawhin, English emawHindi-in emaw ziah tel ngeingei tur a ni a. Thu dik leh rintlak chauh ziah tur a ni bawk.

Heng thu ziak turte hi danang thlapa ziah a nih lohchuan ei tur chu zawrh/hralhkhap tlat a ni a. AdulteratedFood (Ei tur him lo)-a puana nih avangin a zuar/hralhtuchu dan anga hrem theih ani.

Ti khan Packed Food (Eitur tuam chi leh fun chi) lehlabelling chungchanga danintih leh ziah tur hrang hrang atihte chu kan hre tawh a.Heng thil inziak a\ang hian eitur thianghlim leh hrisel, kantaksain a huat loh tur thiltechauh awlsam takin kanthlang thei dawn a ni.Chuvangin, kan ziak lehchhiar thiamna te hmang\angkaia, ei tur thianghlimchauh kan lo ei/in theih nanPackaging leh Labelling hi ingai pawimawh \heuh ang u.

— John LaldinglianaFood Safety Officer

Food & Drug AdministrationWing

Directorate of Health Services

Page 31: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 31

www.mizoramsynod.org

KANTUSakawrdai Br.

Sakawrdai Kohhran hikum 1918-ah Upper Sakawr-dai (Hmunsang)-a awm laiadin a ni. Khua hi vawi engemaw zat sawn a ni a. Kum1920-ah Saihumah, 1932-ahLower Sakawrdaiah, 1947-ahUpper Sakawrdai (Hmun-sang)-ah, 1949-ah LowerSakawrdaiah, 1950-ah UpperSakawrdaiah, 1956-ah LowerSakawrdaiah an insawn leh a.Kum 1979-ah Chengkawlawn(Hrangkhawl \awnga zawl zautihna), tuna Sakawrdai tia kanhriat takah hian an awm nghetta a ni.

Sakawrdai Branch KTP hikum 1956-ah din a ni a,Hmarphei Presbytery huamchhunga Sakawrdai PastorBial, Bial station an ni. Tunahhian member 124 (Mipa 89 +Hmeichhia 35) an awm meka. Branch Committee hi 12,Kohhran represent 2 leh Ex-officio 2 an awm a. Kum bulah

hian Kum Thar Setup Com-mittee nilengin neih \hin a nia, kum khat chhunga hma-lakna tur, inkaihhruai dan turleh hmachhawp hrang hrangngaihtuah \hin a ni a. A bak\ul dang la awm chu remchanhunah committee koh mai\hin a ni.

Central KTP lam atangahmalakna tur hrang hrang lehbawhzui ngaite an tihlawh-tling thei zel a. Missionary hiBial K|P kaltlanga an chawmbakah Tualchhung RamtharCommittee kaltlangin anchawm bawk a ni. An mem-ber missionary-a chhuakpathum an awm tawh a,tunah hian an la thawk mek ani. Kristian Thalai chanchinbucopy 20 an la mek a. Kum 2012a\ang khan Branch chanchin-bu ‘K|P AW’ kar tin chhuakchu tun thlengin an la chhuahreng a ni. Kum 2016 K|P Gen.Conference, Champhaiah

Page 32: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 32

www.mizoramsynod.org

Branch pum huapin an kal a.Kum 2016 vek hian Branch dinchampha, ‘K|P DiamondJubilee’ chu ruai nen ropuitakin an lawm bawk a ni. Kum2017 chhung hian project-ahsound system tihchangtluntih an nei mek bawk.

Branch Committee hnuai-ah sub-committee hranghrang – Group, EditorialBoard, Music, Fund Raising,Decoration, Light & Lamp,Sound, Evangelical Sub-Committee, etc. din a ni a.Evangelical Sub-Committeehmalaknain Mual Inkhawmleh Pathianni zan inkhawmban apiangin kohhran pumhuap \awng\ai rual prog-ramme hman \hin a ni.Thawh\an zan inkhawm hisermon, \awng\ai rual, sha-ring leh thupui zir nan hman\hin a ni.

Branch tihchak nan kumtin Group thumah in\henin,

Group tinte budget Rs. 10,000tuk \hin a ni a. Budget hi vawihnih, kum chanve leh kumtawpah Group Sum HlannaInkhawm neiin lak khawm\hin a ni. Branch sum tuakdan tlangpui chu – lei laih,huanpal hung, lo vah, huansam, thil zawrh, balu lak,inkhawmpui minute bu siam,chanchinbu siam, group bud-get, K|P inkhawm thawh-lawm, etc. a ni. SakawrdaiBranch K|P hian awlsam takasum hmuhna emaw, thilkhawn lam hrim hrim emawhi a ti ngai lo a ni.

Kohhran Zaipawl hi K|Pkuta awm a ni a. Inkhawmpuileh hun pawimawhah zaipawlan zai \hin a. Branch member-te an inpawh tlang a, in-khawm banah te hian mahniin lam pan nghal mai lovin, ahuhovin an inkawm khawmdual dual mai \hin a, an hlimtlang thei hle a ni.

HRIATTIRNA : Kristian |halai chanchinbua thu chhuah tur rawn ziak zelturin kan insawm a. Thu chhuah tur nei chuan email :kristian\[email protected] leh Editorial Board member-te WhatsApp-ah emaw, kutziakin emaw Editor, Kristian |halai, Synod Office, Aizawl,Mizoram tiin thawn theih reng a ni e.

Page 33: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 33

www.mizoramsynod.org

Keimahni

n DIAKKAWN BIAL : April 6, 2017 zan khan Diakkawn Bialhuap Leadership Training, New Diakkawn Kohhran Sunday SchoolHall-a neih hmanpuiin Tv. Joseph Lalsangzuala leh T.UpaLalrinawma-te an kal. Training-ah hian Bial leh Branch Committeemember 91 an tel a ni.n KEI|UM BRANCH : April 8, 2017 khan Kei\um Branchdiamond jubilee lawmna hmanpuiin Pu P.C. Biakmuanpuia (Asst.Secy.) leh Dr. Lalrotluanga-te an kal. April 8 (Inrinni) chawhnuVariety Programme-ah Dr. Lalrotluangan chibai bukna leh thu tawia sawi a, Jubilee t-shirt a tlangzarh bawk a, tlaiah Jubilee ruai \heha ni. April 9 ( Pathianni) chawhnu inkhawmah Pu P.C.Biakmuanpuian thu a sawi a. Pathianni chawhnu inkhawm banhian K|P member a duh apiang leh CK|P hruaitute inkawmkhawmna hunah CK|P hmalakna leh kalphung hrang hrang zawhnaleh chhanna leh sawi hona hun \ha tak hman a ni.n RIANGTLEI BRANCH : April 7–10, 2017 khan RiangtleiBranch diamond jubilee lawmna hmanpuiin Pu Lalchhuanlianaleh Dr. David C. Vanlalfakawma-te an kal. April 8 (Inrinni)chawhma inkhawmah Pu Lalchhuanlianan thu a sawi a, Dr. DavidC. Vanlalfakawman souvenir a tlangzarh a, tlaiah Jubilee ruai \heha ni. April 9 (Pathianni) zan inkhawm ban fellowship-ah Dr. DavidC. Vanlalfakawman thu a sawi a, Pu Lalchhuanlianan jubileelawmpuina thilpek a hlan.n KULIKAWN BRANCH : April 25, 2017-ah Kulikawn Branchdiamond jubilee lawmna hmanpuiin Upa Zonunmawia (Gen.Secy.) leh Pu Lalchhuanliana-te an kal a, Asst. Leader T.UpaNgurhminglianan a \awiawm. Pu Lalchhuanlianan jubileelawmpuina thilpek a hlan a, Upa Zonunmawian thuchah a sawi.Kulikawn Branch hian jubilee lawm denchhenin General Secretarykutah YRC \anpuina ̀ 10,000/- an hlan a ni.

Page 34: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 34

www.mizoramsynod.org

n POSITIVE WOMEN NETWORK : Positive Women Networkof Mizoram (PWNM), CARE leh World Vision India-te \ang hovinApril 12&13, 2017-a I&PR Conference Hall, Aizawla 2-Day StateLevel Consultation on Resource Mapping for PLHIV an buatsaihahCK|P aiawh pakhat tel tura min sawm angin Tv. Robert Lalduhzualaa kal.n MTC GRADUATION : Missionary Training College (MTC)Graduation Service, April 12, 2017-a Pi Zaii Hall, Synod ConferenceCentre-a neihah CK|P aiawhin T.Upa Ngurhmingliana (Asst.Leader) leh Pu Lalchhuanliana-te an kal.n PYF CONFERENCE 2017 : Presbyterian Youth Fellowship-inkum 2017 PYF Conference thleng tura min ngenna, meetinghmasaa kan ngaihtuah, Synod Officers Meeting hriatpuina lehpawmpuina kan dil chu OM dated 25.4.2017 chuan a remtih thukan dawng.

SYNOD CHOIR RAWNGBAWLNA1. NAOGANG (TRIPURA) : April 2, 2017 khan Tripura ProvisionalSynod hawnna, Naogang-ah an kal a, vawi 3 dinah hla 4 an rem.2. ATC : April 11, 2017-ah Aizawl Theological College (ATC)Valedictory Service-ah vawi 2 dinah hla 2 an rem.3. MTC : April 12, 2017-ah Missionary Training College (MTC)Graduation Service, Pi Zaii Hall, Synod Conference Centre-ah vawi2 dinah hla 2 an rem.4. ZARKAWT : April 18, 2017 khan K|P, Zarkawt Branch SilverJubilee lawmnaah vawi 1 dinah hla 2 an rem.5. NEICC : April 19, 2017-ah North East India Christian Council(NEICC) buatsaih Unity Worship Service, Khatla Biak Ina neihahhla 1 an rem.6. LELTE AWARD 2017 : April 20, 2017-ah Lelte Award 2017semna, Chanmari YMA Hall-ah hla 1 an rem. Mizoram SynodChoir hian Choir of the Year 2017 leh Album of the Year 2017 (LalA Ni) Award an dawng a ni.7. KULIKAWN : April 25, 2017-ah Kulikawn Branch diamondjubilee lawmnaah vawi 2 dinah hla 3 an rem. Kulikawn Branch hianjubilee lawm denchhenin rawngbawl zelna atan ` 3,000/- an hlan.

Page 35: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 35

www.mizoramsynod.org

Page 36: June 2017 1 ni deuh mai a, nula tlangval inkoh khawmna leh pun June 2017 7 khawmna nuam chu zaipawl kha a ni \hin. Entertainment dang kha a awm chuang lo. Tunah chuan picnic, concert,

June 2017 36

www.mizoramsynod.org