issues relating to nri marriages: background notes (2011)
TRANSCRIPT
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 1/47
Hmrlihmn Waolhmz
Ih
„LWWQAW ZANMRLHK RI HZL
OMZZLMKAW‟=1rd Cajzqmz|. :0==. Slk|mh Jdm{mh. Ha{ Bandl
Izkmhlvab j|
Hmrlihmn Gioolwwlih ciz [ioahLh Ginnmjizmrlih [lrd
Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw
/ Jmgekziqhb Hira /
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 2/47
Lhbat
=( Lhrzibqgrlih = ‗ :
:(
Giooih lwwqaw lh HZL omzzlmkaw 7 ‗ 1
7( Lhlrlmrlsaw ic HG[ 3
2( HZL gann ic HG[ / Mh Isazsla{ ; ‗ 4
1( Giqhrz| {lwa bmrm ic giopnmlhrw zagalsab lh HZL Gann <
3( Wrmra {lwa bmrm ic giopnmlhrw zagalsab lh HZL Gann =0
;( Wqggaww Wrizlaw ic HZL Gann == ‗ =:
4( Wgdaoa ciz klslhk nakmn )clhmhglmn mwwlwrmhga ri Lhblmh {ioah =7 ‗ =4
bawazrab j| rdalz isazwamw Lhblmh wpiqwaw
<( Lwwqaw ciz gihwlbazmrlih mr hmrlihmn waolhmz =< ‗ :=
Mppahblt
m( Hira ih atpazlahga ic rda wrmra kisazhoahr ic Eazmnm :: ‗ :7
lh rda lwwqa ic Hih/Zawlbahr Lhblmh omzzlmkaw mhb rda
blwrzawwab {lsaw
j( Hira czio Pqhfmj Wrmra Kisazhoahr ih wqkkawrlihw :2 ‗ :;
zanmrlhk ri HZL omzzlmkaw
g( Wqzsa| ic Omzzlmkaw lh Pqhfmj ‗ Mwd{lhl Nqrdzm. :4 ‗ 7:
Mwlmh Abqgmrlih Wiglar|b( Hira ih rda nakmn blcclgqnrlaw jalhk cmgab j| HZL 77 ‗ 71
{ioah ‗ Lhblzm Fmlwlhkd
a( HZL omzzlmkaw ‗ rda Pqhfmj pazwpagrlsa j| 73 ‗ 22
Mhln Omndirzm mhb Zmhflr Omndirzm. mbsigmraw
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 3/47
=
LHRZIBQGRLIH
Isaz rda |amzw rda pzijnaow ic Lhblmh {ioah rzmppab lh czmqbqnahr omzzlmkaw {lrd
isazwamw Lhblmhw mza lhgzamwlhkn| zapizrab( Rdlw dmw qhbazwgizab rda qzkahr haab ri jqlnb
wmcakqmzbw ri pziragr rdawa {ioah mhb omea rdao m{mza ic rdalz zlkdrw mhb zawpihwljlnlrlaw
ih rda iha dmhb mhb mjiqr rda wmcar| harw mhb wiglmn bacahwa oagdmhlwow rdmr mza msmlnmjna
mhb {dlgd giqnb mwwlwr rdao(
Rda pzijnao lw omhlcinb mhb lhgnqbaw bi{z| mhb irdaz elhbw ic dmzmwwoahr ic omzzlab
{ioah lh cizalkh giqhrzlaw nlea hih/gihwqoomrlih ic omzzlmkaw. omzzlmkaw ic
gihsahlahga. gihgamnoahr ic amznlaz atlwrlhk omzzlmka j| rda dqwjmhb jaciza omzz|lhk mh
Lhblmh {iomh mhb nmge ic wiglmn wagqzlr| cmgab j| mh Lhblmh {iomh ih rda cizalkh wiln
ihga rda omzzlmka lw jzieah mhb at pmzra blsizgaw mza ijrmlhab( M oiwr gihwplgqiqw
blwrqzjlhk rzahb. di{asaz. mppamzw ri ja rda amw| blwwinqrlih ic wqgd omzzlmkaw j| rda
cizalkh giqzrw asah rdiqkd rdalz winaohlvmrlih riie pnmga lh Lhblm mw paz rda Lhblmh nm{w(
Wlhga rdaza lw hi giopzadahwlsa mhb wpaglmn nm{ ri kisazh wqgd mwpagrw mhb mnwi lh sla{ ic
rda fqzlwblgrlihmn lwwqaw lhsinsab lh baglba rda omrzloihlmn gmwaw. {ioah mza jalhk
bapzlsab ic fqwrlga {lrd lopqzlr|(
Rdiqkd omrzloihlmn blwpqraw mza iha ic rda oiwr gdmnnahklhk mhb giopnat mzamw ciz nakmnlhrazsahrlih {lrdlh mh| w|wrao. {dmr omeaw rda wlrqmrlih giopnat pmzrlgqnmzn| lh rda Lhblmh
gihratr lw rda cmgr rdmr lh rda mjwahga ic qhlcizo glsln nm{w. rda pazwihmn nm{w ic smzliqw
zanlkliqw giooqhlrlaw gihrlhqa ri ja blccazahr. rdqw omelhk rda omrzloihlmn blwpqraw.
awpaglmnn| lh lhraz/zanlkliqw omzzlmkaw. asah oiza blcclgqnr ri bamn {lrd( Lh rdlw mnzamb|
giopnat wgahmzli. rda nakmn giopnlgmrlihw kar oqnrlpnlab omhlcinb {dah m omzzlmka wrapw
ja|ihb rda jizbazw ic m giqhrz| mhb lrw nakmn w|wrao. lh m pdahioahih rdmr dmw gioa ri ja
ehi{h mw „HZL omzzlmkaw‟( Rdawa omzzlmkaw dmsa ri rdah ahraz rda biomlh ‗ icrah gmnnab
rda —omva“ / ic pzlsmra lhrazhmrlihmn nm{ rdmr bamnw {lrd rda lhrazpnm| mhb gihcnlgr ic nm{w ic
blccazahr giqhrzlaw. {dlgd omeaw rda lwwqaw rdazalh rdmr oqgd oiza giopnat(
Asah rdiqkd rdlw lw m kahbaz/haqrzmn razo. r|plgmnn| rda —HZL omzzlmkaw“. mw kahazmnn|
qhbazwriib. mza jar{aah mh Lhblmh {iomh czio Lhblm mhb mh Lhblmh omh zawlblhk lh
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 4/47
:
mhirdaz giqhrz| $rdqw HZL ‗ hih/zawlbahr Lhblmh,. alrdaz mw Lhblmh glrlvah ${dah da {iqnb
nakmnn| ja mh —HZL“, iz mw glrlvah ic rdmr irdaz giqhrz| ${dah da {iqnb nakmnn| ja m PLI ‗
pazwih ic Lhblmh izlklh,( [lrd rda gdmzmgrazlwrlg Lhblmhw“ pahgdmhr ciz olkzmrlih ri cizalkh
giqhrzlaw. wqgd mnnlmhgaw mza waah mw rda oiwr gisarab ihaw lh Lhblmh wiglar|. pziolwlhk
kzaahaz pmwrqzaw ciz hir fqwr rda {iomh jqr daz ahrlza cmoln|(
Lh rda amkazhaww hir ri nar ki ic wqgd m omrgd. rda cmolnlaw rirmnn| lkhiza asah rda giooih
gmqrlihw rdmr mza ijwazsab lh rzmblrlihmn omrgdomelhk( Rda| mnwi lkhiza rdmr lh gmwa ic
rdlhkw kilhk m{z| lh mh HZL omzzlmka. rda {iomh“w zagiqzwa ri fqwrlga lw kzamrn|
gihwrzmlhab j| rda zamwih rdmr wqgd omzzlmka mza hir kisazhab mh| oiza j| ihn| rda Lhblmh
nakmn w|wrao jqr j| rda cmz oiza giopnat pzlsmra lhrazhmrlihmn nm{w lhsinslhk rda nakmn
w|wrao ic rda irdaz giqhrz| rii( Rda| asah lkhiza rda pnmlh mhb wlopna cmgr rdmr fqwr
niklwrlgmnn| ciz m {iomh ri hakirlmra daz {m| ri fqwrlga mgziww rdiqwmhbw ic olnaw {iqnb ja
m rdiziqkdn| atmwpazmrlhk atpazlahga( Rda mkkzmsmrab zlwew lh wqgd omzzlmkaw. rda {iomh
jalhk lwinmrab cmz m{m| czio dioa lh mh mnlah nmhb. lhaslrmjn| cmglhk gihwrzmlhrw ic
nmhkqmka. giooqhlgmrlih. nmge ic ehi{nabka ic nigmn gzlolhmn fqwrlga. pinlga mhb nakmn
w|wrao. nmge ic wqppizr har{ize ic czlahbw mhb cmoln| ri rqzh ri. nmge ic looablmra mhb
zambln| msmlnmjna oiharmz| wqppizr mhb m pnmga ri rmea wdanraz lh. mza lwwqaw rdmr hi iha nleaw
ri rmne iz damz mjiqr mr rda rloa ic omzzlmka( Lr lw rdazaciza dmzbn| wqzpzlwlhk rdmr rdaza lw
kzi{lhk aslbahga ribm| rdmr asah mw rda hqojaz ic HZL omzzlmkaw lw awgmnmrlhk j|
rdiqwmhbw asaz| |amz. {lrd rda lhgzamwlhk Lhblmh Blmwpizm. rda hqojaz ic omrzloihlmn mhb
zanmrab blwpqraw lh rda HZL omzzlmkaw dmsa mnwi zmlwab pzipizrlihmran|. lh cmgr mr oiwr
pnmgaw oqgd oiza rdmh pzipizrlihmran|(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 5/47
7
GIOOIH LWWQAW LH HZL OMZZLMKAW
Wioa ic rda r|plgmn lhwrmhgaw ic rda lwwqaw rdmr mzlwa lh HZL omzzlmkaw rdmr dmsa jaah
zapamrabn| zacnagrab lh rda mgrqmn gmwa wrqblaw czio blccazahr wrmraw ic rda giqhrz| mza mw
cinni{w6
=, [iomh omzzlab ri HZL {mw mjmhbihab asah jaciza jalhk rmeah j| daz dqwjmhb ri
rda cizalkh giqhrz| ic dlw zawlbahga( Mcraz m wdizr diha|oiih da dmb {ahr jmge.
pziolwlhk ri wiih wahb daz rlgear rdmr hasaz gmoa( Lh omh| lhwrmhgaw rda {iomh
{iqnb mnzamb| dmsa jaah pzakhmhr {dah da nacr mhb wi jird wda mhb rda gdlnb ${di
{mw jizh nmraz, {aza mjmhbihab( Rda dqwjmhb hasaz gmnnab iz {zira mhb hasaz gmoa
jmge mkmlh( Rda lh/nm{w {di giqnb wrlnn ja lh Lhblm {iqnb alrdaz pnamb danpnawwhaww
iz cnmrn| zacqwa ri danp(
:, [iomh {ahr ri daz dqwjmhb“w dioa lh rda irdaz giqhrz| ihn| ri ja jzqrmnn|
jmrrazab. mwwmqnrab. mjqwab jird oahrmnn| mhb pd|wlgmnn|. omnhiqzlwdab. gihclhab
mhb lnn/rzamrab j| dlo lh wasazmn irdaz {m|w( Wda {mw rdazaciza alrdaz cizgab ri cnaa
iz {mw cizgljn| wahr jmge( Lr giqnb mnwi ja rdmr wda {mw hir mnni{ab ri jzlhk jmge
daz gdlnbzah( Lh omh| gmwaw. rda gdlnbzah {aza mjbqgrab iz cizgljn| rmeah m{m| cziorda {iomh(
7, [iomh {di {mw dazwanc iz {diwa pmzahrw {aza danb ri zmhwio ciz pm|oahr ic dqka
wqow ic oiha| mw bi{z|. jird jaciza mhb mcraz rda omzzlmka. omelhk daz gihrlhqab
wrm| mhb wmcar| lh daz dqwjmhb“w giqhrz| ic zawlbahga bapahbahr ih rdmr(
2, [iomh {di zamgdab rda cizalkh giqhrz| ic daz dqwjmhb“w zawlbahga mhb {mlrab
danpnaww mr rda lhrazhmrlihmn mlzpizr rdaza ihn| ri clhb rdmr daz dqwjmhb {iqnb hir
rqzh qp mr mnn(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 6/47
2
1, [iomh {di {mw mjmhbihab lh rda cizalkh giqhrz| {lrd mjwinqran| hi wqppizr iz
oamhw ic wqwrahmhga iz awgmpa mhb {lrdiqr asah rda nakmn pazolwwlih ri wrm| ih lh
rdmr giqhrz|(
3, [iomh {di namzhr ih zamgdlhk rda giqhrz| ic daz HZL dqwjmhb“w zawlbahga rdmr da
{mw mnzamb| omzzlab lh rda irdaz giqhrz| ri mhirdaz {iomh. {dio da gihrlhqab ri
nlsa {lrd( Da om| dmsa omzzlab daz bqa ri pzawwqza czio dlw pmzahrw mhb ri pnamwa
rdao iz wioarloaw asah ri qwa daz nlea m bioawrlg danp iz plge qp bi{z|(
;, [iomh {di nmraz namzhr rdmr daz HZL dqwjmhb dmb klsah cmnwa lhcizomrlih ih mh|
iz mnn ic rda cinni{lhk6 dlw fij. loolkzmrlih wrmrqw. amzhlhk. pzipazr|. omzlrmn wrmrqw
mhb irdaz omrazlmn pmzrlgqnmzw. ri gih daz lhri rda omzzlmka(
4, [iomh {diwa dqwjmhb. rmelhk mbsmhrmka ic oiza nahlahr blsizga kziqhbw lh irdaz
nakmn w|wraow. ijrmlhab at/pmzra bagzaa ic blsizga lh rda cizalkh giqhrz| rdziqkd
czmqbqnahr zapzawahrmrlihw mhb) iz jadlhb daz jmge. {lrdiqr daz ehi{nabka. mcraz wda
{mw wahr jmge iz cizgab ri ki jmge ri Lhblm iz asah {dlna wda {mw wrlnn rdaza(
<, [iomh {di {mw bahlab omlhrahmhga lh Lhblm ih rda pzaratr rdmr rda omzzlmka dmb
mnzamb| jaah blwwinsab j| rda giqzr lh mhirdaz giqhrz|(
=0, [iomh {di mppzimgdab rda giqzr. alrdaz lh Lhblm iz lh rda irdaz giqhrz|. ciz
omlhrahmhga iz blsizga jqr zapamrabn| ahgiqhrazab ragdhlgmn nakmn ijwrmgnaw zanmrab
ri fqzlwblgrlih ic giqzrw. wazslga ic hirlgaw iz izbazw. iz ahcizgaoahr ic izbazw iz
namzhr ic rda dqwjmhb giooahglhk wloqnrmhaiqw zarmnlmriz| nakmn pzigaablhk lh rda
irdaz giqhrz| ri omea daz nakmn mgrlih
==, [iomh {di wiqkdr ri qwa gzlolhmn nm{ ri pqhlwd daz dqwjmhb mhb lh/nm{w ciz
bi{z| baomhbw mhb) iz. iz omrzloihlmn gzqanr| mhb ciqhb rdmr rda rzlmn giqnb hir
pzigaab mw rda dqwjmhb {iqnb hir gioa ri Lhblm mhb wqjolr ri rda rzlmn iz zawpihb
lh mh| {m| ri wqooihw. iz asah {mzzmhr ic mzzawr(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 7/47
1
=:, [iomh {di {mw gimtab ri rzmsan ri rda cizalkh giqhrz| ic rda omh“w zawlbahga mhb
kar omzzlab lh rdmr giqhrz|. {di nmraz blwgisazab rdmr Lhblmh giqzrw dmsa asah oiza
nlolrab fqzlwblgrlih lh wqgd gmwaw(
=7, [iomh {di dmb ri clkdr hmwr| nakmn jmrrnaw ciz gqwrib| ic daz gdlnbzah mhb ciz gdlnb
wqppizr. mhb ri jzlhk rdao jmge {lrd daz mcraz wda {mw blsizgab iz cizgab ri namsa.
wioarloaw asah cmglhk gdmzkaw ic lnnakmnn| mjbqgrlhk daz i{h gdlnbzah(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 8/47
3
Lhlrlmrlsaw ic HG[
Rda Hmrlihmn Gioolwwlih ciz [ioah bqzlhk rda |amz :001 ‗ :003. riie qp rda lwwqa ic
HZL Omzzlmkaw mw m pzlizlr| mzam. za}qlzlhk looablmra lhrazsahrlih mhb winqrlihw mhb
gihbqgrab r{i {izewdipw mr Gdmhblkmzd mhb mr Rzlsmhbzqo. lh Fqha mhb Wapraojaz :003.lh ginnmjizmrlih {lrd rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw. ri blwgqww rda piwwljna
winqrlihw ri rda satab lwwqa( Rda zagiooahbmrlihw omba bqzlhk rdawa {izewdipw mza
gihrmlh lh rda ahgniwab jiienar rlrnab / Rda „Hi{daza‟ JZLBAW(
Iha ic rda zagiooahbmrlihw ic rda Pmznlmoahrmz| Gioolrraa ih Aopi{azoahr ic [ioah
$A[G, $=2rd
Nie Wdmjdm, ih rda wqjfagr „Pnlkdr ic Lhblmh {ioah bawazrab j| HZL
dqwjmhbw‟ {mw ri asinsa m {ann baclhab)giizblhmrab oagdmhlwo ri bamn {lrd rda lwwqa ic
pzijnaomrlg HZL omzzlmkaw ri ahmjna rda mkkzlasab {ioah ri kar m zawpagrmjna winqrlih ri
rda pzijnao( Rdlw zagiooahbmrlih ic rda A[G {mw banljazmrab mr mh Lhraz Olhlwrazlmn
oaarlhk giopzlwlhk ic zapzawahrmrlsaw czio Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw. Atrazhmn
Mccmlzw. Nm{ mhb Fqwrlga. [ioah mhb Gdlnb Basanipoahr. Hmrlihmn Gioolwwlih ciz
[ioah $HG[, mhb Hmrlihmn Dqomh Zlkdrw Gioolwwlih $HDZG, danb ih ;rd
Fqn|. :004
mhb lr {mw baglbab rdmr rda Hmrlihmn Gioolwwlih ciz [ioah {lnn ja rda giizblhmrlhk
mkahg| mr rda hmrlihmn nasan ri zagalsa mhb pzigaww mnn rda giopnmlhrw zanmrab ri Lhblmh
{ioah bawazrab j| rdalz isazwamw Lhblmh dqwjmhbw( Mggizblhkn|. rda HZL Gann ic HG[
{mw cizomnn| lhmqkqzmrab ih rda :2rd
Wapraojaz. :00< mhb lw mgrlsan| ahkmkab lh mwwlwrlhk
qhcizrqhmra slgrlow j| rmelhk rdalz gmwaw {lrd cizalkh olwwlihw mjzimb( Mgrlsa lhrazmgrlih lw
mnwi omlhrmlhab {lrd rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw. Olhlwrz| ic Atrazhmn Mccmlzw.
Olhlwrz| ic Nm{ mhb Fqwrlga mhb Olhlwrz| ic Dioa mccmlzw ri wizr iqr rda pzigabqzmn
pzijnaow cmgab j| HG[ lh klslhk rloan| zanlac ri rda slgrlow(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 9/47
;
HZL Gann ic HG[/ Mh Isazsla{
Rda Hmrlihmn Gioolwwlih ciz [iomh {mw hiolhmrab mw rda Giizblhmrlhk mkahg| mr rda
Hmrlihmn nasan ciz bamnlhk {lrd lwwqaw pazrmlhlhk HZL omzzlmkaw j| Kisazhoahr ic Lhblm
slba Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw izbaz bmrab :4rd
Mpzln :00<. jmwab ih rda
zagiooahbmrlih ic rda Pmznlmoahrmz| Gioolrraa ih Aopi{azoahr ic [iomh $=2rd
Nie
Wmjdm, ih rda wqjfagr „Pnlkdr ic Lhblmh [iomh bawazrab j| HZL dqwjmhbw‟ {dlgd {mw
blwgqwwab mhb banljazmrab qpih j| rda Lhraz Olhlwrazlmn Gioolrraa oaarlhk danb ih ;rd
Fqn|. :004(
Lh cqzrdazmhga ic rdlw. rda HZL Gann {mw cizomnn| lhmqkqzmrab ih rda :2rd
ic Wapraojaz.
:00<( HZL Gann bamnw {lrd giopnmlhrw zagalsab czio Lhblm mhb mjzimb zawqnrlhk czio gziww
giqhrz| omzzlmkaw {dazalh rdaza lw mh| bapzlsmrlih ic {ioah“w zlkdrw iz mh| lwwqa
lhsinslhk kzmsa lhfqwrlga ri {ioah( Wlhga lrw lhgaprlih mziqhb 1=1 gmwaw dmsa jaah
zaklwrazab rlnn 7=wr
Bagaojaz :0=0. lh rda HZL Gann(
Cqhgrlihw ic HZL Gann6
Rda cqhgrlihw ic rda HZL Gann jzimbn| gihwlwr ic rda cinni{lhk6/
m, HZL Gann lw rda giizblhmrlhk mkahg| ri zagalsa mhb pzigaww mnn rda giopnmlhrwzanmrab ri Lhblmh [ioah bawazrab j| rdalz Isazwamw Lhblmh dqwjmhbw(
j, HZL Gann zahbazw mnn piwwljna mwwlwrmhga ri rda giopnmlhrw lhgnqblhk gihglnlmrlih.
oablmrlih jar{aah rda pmzrlaw mhb mbslwlhk rda giopnmlhmhr ih zanmrab lwwqaw(
g, Mwwiglmrlhk. har{izelhk {lrd HKI“w. giooqhlr| izkmhlwmrlihw lh Lhblm mhb mjzimb
mhb Wrmra {ioah Gioolwwlihw ciz {lbaz mzam gisazmka. wi mw ri cmglnlrmra amw| zamgd mhb
pzislba wqppizr wazslgaw
b, HZL Gann ahbamsiqz ri{mzbw m giizblhmrab zawpihwa moihkwr smzliqw Kisazhoahr
mkahglaw) izkmhlwmrlihw wqgd mw Wrmra Kisazhoahrw. Rda Hmrlihmn Dqomh Zlkdrw
Gioolwwlih. Lhblmh Aojmwwlaw mhb Olwwlih. gihgazhab Olhlwrzlaw arg(
a, Pzislblhk mwwlwrmhga ri rda mkkzlasab {iomh lh nlrlkmrlih mhb irdaz lwwqaw
pazrmlhlhk ri rda giopnmlhmhr)gmwa(
c, Omlhrmlh m bmrm jmhe ic gmwaw zaklwrazab {lrd HG[
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 10/47
4
k, Waae zapizrw czio rda Wrmra Kisazhoahr mhb irdaz mqrdizlrlaw ih rda giopnmlhrw
clnab mhb mgrlih rmeah rdazaih(
d, Ri klsa mbslga mhb zagiooahbmrlihw ri rda kisazhoahr ih mh| pinlg| iz lwwqa
zanmrlhk ri rda HZL omzzlmkaw(
l, Ri mhmn|va smzliqw nakmn rzamrlaw ih rda lwwqa mhb mbslwa rda Kisazhoahr ih rda
wqjfagr. {dazasaz za}qlzab(
f, Ri gihwrlrqra mh mbslwiz| gioolrraa ic zapqrab mbsigmraw)HKIw. jird lh Lhblm mw
{ann mw mjzimb. {dlgd wdmnn pazliblgmnn| zasla{ rda cqhgrlihlhk ic rda gann. gmwaw clnab mhb
pinlg| lwwqaw(
e, Ri gihwrlrqra m pmhan ic atpazrw ri mwwlwr rda mkkzlasab {lca mhb zahbazlhk nakmn
wazslgaw mhb irdaz mwwlwrmhga . lhgnqblhk oablmrlih mhb gihglnlmrlih
n, Pnmhhlhk ic rzmlhlhk oibqnaw # gmzz|lhk iqr rzmlhlhk ih wahwlrlwmrlih ih rda wqjfagr
ri rda smzliqw mkahglaw ahrzqwrab {lrd rda rmwe ic pzislblhk fqwrlga. slv( Fqblglmz|. pinlga.
mbolhlwrzmrlih. arg(
o, Ri gmzz| iqr m{mzahaww gmopmlkhw ciz rda omwwaw ih rda lwwqa( Ciz rdlw. mnn rda
msmlnmjna oablm wazslgaw {iqnb ja qrlnlwab j| rda gann(
h, Ri ahgiqzmka )wqppizr zawamzgd mhb wrqb| lh rda zanmrab clanb nlea lwwqaw ic
kzlasmhgaw mwwiglmrab {lrd bqmn glrlvahwdlp. ahmgroahr ic ha{ naklwnmrlih iz wlkhlhk ic
lhrazhmrlihmn rzamrlaw .omzzlmka nm{w ic irdaz giqhrzlaw .arg (
i, Ri niie lhri giopnmlhrw mhb rmea wqi/oiri hirlga ih mh| lwwqa jziqkdr ri rda
hirlga ic rda HZL Gann lh mggizbmhga {lrd Wagrlih =0 $=,$c, ic rda Hmrlihmn Gioolwwlih ciz
[ioah Mgr . =<<0 zamb {lrd wqj/wagrlih 2 ic Wagrlih =0 mhb Wagrlih 4 ic rda Mgr(
p, Pazcizo mh| irdaz cqhgrlih mw mwwlkhab ri lr j| rda Gioolwwlih)Gahrzmn
Kisazhoahr(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 11/47
<
Giqhrz| {lwa bmrm ic giopnmlhrw zagalsab lh HZL Gann
$Wapraojaz :00</7=wr
Bagaojaz :0=0,
Giqhrz| Hmoa Rirmn Hi( ic giopnmlhr
Lhblm 2=3
QWM =1
Mqwrzmnlm ==
Q(E( 04
Rdmlnmhb 03
QMA 01
Wlhkmpiza 02
Gmhmbm 07
Hapmn 07
Lrmn| 0:
Kazomh| 0:
Jzmvln 0=
Eq{mlr 0=
Rmhvmhlm 0=
Pmelwrmh 0=
Hiz{m| 0=
Omqzlrlqw 0=
Omnm|wlm 0=
Hlkazlm 0=
Iomh 0=
Irdazw& 7=
Rirmn 1=1
& Mhih|oiqw giopnmlhrw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 12/47
=0
Wrmra {lwa bmrm ic giopnmlhrw zagalsab lh HZL Gann
$Wapraojaz :00</7=wr
Bagaojaz :0=0,
Wrmra Rirmn Hi( ic Giopnmlhrw
Bandl 34
Qrrmz Pzmbawd 2:
Dmz|mhm 73
Pqhfmj :;
Omdmzmwdrzm :;
Kqfmzmr :1
Mhbdzm Pzmbawd :2
Emzhmrmem =7
[awr Jahkmn =7
Rmoln Hmbq =:
Zmfmwrdmh =0
Ombd|m Pzmbawd =0
Qrrzmedmhb 0;
Eazmnm 02
Jldmz 02
Dlomgdmn Pzmbawd 02
Kim 02
Mwwmo 07
Fdmzedmhb 0:
Gdmrrlwkmzd 0:
Rzlpqzm 0=
Mzqhmgdmn Pzmbawd 0=
F#E 0=
Irdazw& ;3
Rirmn 2=3
& Giopnara mbbzaww hir msmlnmjna mhb barmlnw wiqkdr(
• :1 gmwaw gniwab(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 13/47
==
Wqggaww Wrizlaw ic HZL Gann
=( Kqzpzaar Emqz Gmwa6 Rda giopnmlhmhr m piiz Lhblmh nmb| {mw omzzlab ri m Jzlrlwd
glrlvah( Daz dqwjmhb mhb cmrdaz lh nm{ jzlhk daz Lhblm ih rda cmnwa pzaratr ic dlw cmrdaz“wlnn damnrd {dlna daz r{i olhiz gdlnbzah {aza lh Q(E( Daz dqwjmhb mhb cmrdaz lh nm{
whmrgdab daz pmwwpizr mhb {ahr jmge mhb clna blsizga mhb gqwrib| ic gdlnbzah gmwaw lh
Q(E giqzrw( Asah rda pinlga {mw zanqgrmhr ri zaklwraz CLZ( Rdah rda giopnmlhmhr
mppzimgdab rda gioolwwlih(
Rdah rda Gioolwwlih mppzimgdab rda GPS Blslwlih ic OAM. {dlgd danpab daz ri kar
daz ha{ pmwwpizr {lrdlh m bm|( Jqr rda pnlkdr ic rda piiz nmb| blb hir wrip rdaza( Daz
wpihwizwdlp ciz Q(E {mw gmhgannab j| daz dqwjmhb mhb {mw qhmjna ri rzmsan rdaza ri
gihrawr rda pzigaablhkw( Rda Gioolwwlih rdah ciz{mzbab daz gmwa ri rda Q(E giqzrw
mhb omea rdao m{mza ic daz lhmjlnlr| ri gihrawr rda pzigaablhkw( Daz giopnmlhr {mw
mnwi ciz{mzbab ri Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm. Nihbih( Mhb j| rda accizrw daz gmwa dmw
jaah ciz{mzbab ri m HKI. Kiib Dqomh Ciqhbmrlih ri gihrawr rda pzigaablhkw ih
jadmnc ic rda giopnmlhmhr lh Q(E giqzrw(
:( Wqhlmhm Gdmqbdmz| Gmwa6 Rda giopnmlhmhr dmw jaah wqjfagrab ri wasaza oahrmn mhb
pd|wlgmn gzqanr| j| daz dqwjmhb mhb lh nm{w ciz |amzw( Wda {mw asah zawgqab czio daz
omrzloihlmn diqwa j| rda Ha{ Vamnmhb Pinlga( Daz dqwjmhb dmw mrrmlhab rda gqwrib| ic
daz olhiz gdlnbzah j| pzibqglhk m cmnwa oablgmn gazrlclgmra pzislhk rda giopnmlhmhr ri
ja mh lhwmha( [dah rda giopnmlhmhr gmoa jmge ri Lhblm rda pinlga {mw zanqgrmhr ri
zaklwraz CLZ mw rda rdzamrahlhk mhb dmzmwwoahr j| daz lh nm{w wrlnn gihrlhqaw( Rdah rda
Gioolwwlih lhrazsahab mhb rda CLZ {mw zaklwrazab( Mhb rda Gioolwwlih lw wrlnn
cinni{lhk qp daz giopnmlhr jird lh Lhblm mhb Ha{ Vamnmhb(
7( Sazihlem Gmwa6 Rda giopnmlhmhr {mw bawazrab j| daz dqwjmhb mhb lh nm{w ciz bi{z|
baomhb( Rda Gioolwwlih ciz{mzbab daz giopnmlhr ri Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm. Wmh
Czmhglwi. Gmnlcizhlm( Rda Gioolwwlih zawpihbab looablmran| mhb lopmzrab nakmn
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 14/47
=:
mbslga ri daz ri gihrawr daz pzigaablhkw lh QWM rdziqkd m HKI. Omrlzl mhb mnwi kqlbab
daz ri mppn| ciz OILM wgdaoa(
2( Ziom Zqwwann Gmwa6 Rda giopnmlhmhr {mw bawazrab lh Lhblm j| daz QMA glrlvah
dqwjmhb( Daz dqwjmhb asah gmhgannab daz slwm ciz QMA( Rda Gioolwwlih lhrazsahab
mhb ciz{mzbab daz giopnmlhr ri Aojmww| ic QMA( Mhb j| rda lhrazsahrlih jird rda
pmzrlaw zagihglna mhb rda giopnmlhr {mw gniwab ih rda za}qawr ic rda giopnmlhmhr(
1( Eqwqo Pmhgdmn Gmwa6 Rda giopnmlhmhr“w lh nm{w dmb jaah dmzmwwlhk daz ciz bi{z|
{dlna dqwjmhb {mw lh Eq{mlr {di {mw hir gizzawpihblhk {lrd daz( Rda Gioolwwlih
lhrazsahab ih rda giopnmlhr ic rda giopnmlhmhr mhb jird rda pmzrlaw warrnab rdalz
blccazahgaw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 15/47
=7
Wgdaoa ciz klslhk nakmn )clhmhglmn mwwlwrmhga ri Lhblmh {ioah bawazrab j|
rdalz isazwamw Lhblmh wpiqwaw
L( Ijfagrlsa6
Rda ijfagrlsa ic rda wgdaoa lw ri pzislba wioa clhmhglmn mwwlwrmhga ri haab| {ioah
lh blwrzaww {di dmsa jaah bawazrab j| rdalz isazwamw Lhblmh wpiqwaw ciz ijrmlhlhk
giqhwanlhk mhb nakmn wazslgaw( Rda razo „Isazwamw Lhblmh‟ {iqnb lhgnqba HZLw mhb
cizalkh glrlvahw ic Lhblmh izlklh( Rda giqhwanlhk mhb nakmn wazslgaw {iqnb ja pzislbab
rdziqkd gzabljna Lhblmh [ioah“w Izkmhlvmrlihw)Lhblmh Giooqhlr| Mwwiglmrlihw mhb
HKIw lbahrlclab ciz pzislblhk wqgd wazslgaw mhb aopmhannab {lrd rda Lhblmh Olwwlihw lh
rda QWM. rda QE. Gmhmbm. Mqwrzmnlm. Ha{ Vamnmhb mhb rda Kqnc ( Rda wgdaoa lw m {ancmza
oamwqza ri wqppizr {ioah ic Lhblmh izlklh lh blwrzaww. rdziqkd rda oijlnlvmrlih ic rda nigmn
Lhblmh giooqhlr| lh rda ahbamsiz mhb {lrd wioa clhmhglmn mwwlwrmhga czio rda
Kisazhoahr(
LL( Wgipa ic mhb Anlkljlnlr| ciz rda Wgdaoa6
Rda wgdaoa {iqnb ja msmlnmjna ri rda {ioah {di dmsa jaah bawazrab j| rdalz
isazwamw Lhblmh wpiqwaw iz mza cmglhk blsizga pzigaablhkw lh m cizalkh giqhrz| wqjfagr ri
rda cinni{lhk gihblrlihw6/
$l, Rda {iomh lw mh Lhblmh pmwwpizr dinbaz(
$ll, Rda omzzlmka ic rda {iomh dmw jaah winaohlvab lh Lhblm(
$lll, Rda {iomh lw bawazrab lh Lhblm iz mcraz zamgdlhk mjzimb {lrdlh clsa |amzw ic rda
omzzlmka(
$ls, Blsizga pzigaablhkw mza lhlrlmrab {lrdlh clsa |amzw ic rda omzzlmka j| daz
isazwamw Lhblmh wpiqwa(
$s, Mh at/pmzra blsizga dmw jaah ijrmlhab j| rda isazwamw Lhblmh wpiqwa {lrdlh =0
|amzw ic omzzlmka mhb m gmwa ciz omlhrahmhga mhb mnloih| lw ri ja clnab
$sl, Rda wgdaoa {iqnb hir ja msmlnmjna ri m {iomh cmglhk gzlolhmn gdmzkaw iz
dmslhk m gzlolhmn gmwa baglbab mkmlhwr daz(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 16/47
=2
$sll, Rda biolglna ic rda {iomh waaelhk zanlac qhbaz rda wgdaoa lw hir zanasmhr ciz
mnni{lhk rda jahaclr( Rda {iomh om| ja biolglnab lh rda giqhrz| ic daz
isazwamw Lhblmh wpiqwa iz lh Lhblm mr rda rloa ic omelhk rda mppnlgmrlih(
$slll, Pzacazahga om| ja klsah ri mppnlgmhrw ih rda jmwlw ic clhmhglmn haabw(
$lt, Mwwlwrmhga {lnn ja nlolrab ri oaarlhk lhlrlmn giwr mhb lhglbahrmn gdmzkaw ciz
bigqoahrmrlih mhb clnlhk ic rda gmwa j| rda Lhblmh {ioah“w izkmhlvmrlih)HKI
ih rda {iomh“w jadmnc(
$t, Rda mwwlwrmhga {lnn ja nlolrab ri QW "=100 paz gmwa mhb {lnn ja zanamwab ri rda
Lhblmh giooqhlr| izkmhlvmrlihw)HKI gihgazhab ri ahmjna lr ri rmea wrapw ri
mwwlwr rda {iomh lh bigqoahrmrlih mhb pzapmzmriz| {ize ciz clnlhk rda gmwa(
$tl, Rda {ioah“w izkmhlvmrlih)HKI {lnn omea accizrw ri ahnlwr giooqhlr|
mbsigmraw. pzacazmjn| {ioah mbsigmraw. ri atrahb cqzrdaz nakmn mwwlwrmhga)
mppamzmhga lh giqzr arg ih m pzi/jihi jmwlw(
Pmrrazh ic Mwwlwrmhga
Qhbaz rda wgdaoa Lhblmh Olwwlihw lh rda giqhrzlaw gihgazhab {iqnb aopmhan gzabljna
Lhblmh [ioah“w Izkmhlvmrlihw) Lhblmh Giooqhlr| Mwwiglmrlihw)HKIw mhb rdalz oaojaz
mbsigmraw. pzacazmjn| {ioah. ri pzislba nakmn mlb ri rda slgrlow lh blwrzaww mhb {diwa
hmoaw dmsa jaah mppzisab j| rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw( Rda mppnlgmrlihw
ciz pzislblhk nakmn mlb zagalsab j| rda Olwwlihw {iqnb ja atmolhab j| mh icclgaz
bawlkhmrab j| rda Damb ic rda Olwwlih ih gmwa/ri/gmwa jmwlw mhb mppzisab j| Damb ic
Olwwlih)Bapqr| Gdlac ic rda Olwwlih(
Rda mppnlgmrlihw zagalsab lh rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw {lnn ja
atmolhab j| mh lhrazhmn gioolrraa gihwlwrlhk ic m nakmn mbslwiz mhb mh icclgaz ic rda zmhe
ic Blzagriz)Bapqr| Wagzarmz| mhb mppzisab j| Wagzarmz|( Rdazamcraz. rda Olhlwrz| {lnn
zagiooahb rda gmwa ri Olwwlih gihgazhab ri pzislba nakmn mlb wqppizr( Rda mppnlgmhr
{iqnb mnwi ja lhcizoab ri mppzimgd rda Olwwlih gihgazhab lh rdlw zakmzb(
&&&&&&&&&&&
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 17/47
=1
Pzicizom ciz klslhk nakmn mhb clhmhglmn mwwlwrmhga ri Lhblmh {ioah
bawazrab j| rdalz isazwamw Lhblmh wpiqwaw qhbaz OILM“w wgdaoa
=( Hmoa ic rda Giopnmlhmhr 6:( Zawlbahrlmn Mbbzaww {lrd Pmwwpizr Hi( 6
$Gip| ic Pmwwpizr om| ja cqzhlwdab,
Barmlnw ic wpiqwa
7( Hmoa ic daz wpiqwa 6
2( Giqhrz| ic Wpiqwa {lrd giopnara mbbzaww 6
aopni|azw“ mbbzaww. gihrmgr ranapdiha Hi( arg
1( Bmra ic Omzzlmka 6
3( Pnmga ic Omzzlmka {lrd bigqoahrmz| pziic 6
$Hira6 Za}qlzaoahr ic rda Wgdaoa /Omzzlmka winaohlvab lh Lhblm,
;( Bmra ic Zaklwrzmrlih ic Omzzlmka lh Lhblm 6
{lrd gip| ic zaklwrzmrlih ic omzzlmka $Hira6 Za}qlzaoahr ic rda Wgdaoa /
Omzzlmka zaklwrazab lh Lhblm,
4( Bmra ic bawazrlih j| isazwamw wpiqwa 6
$Hira6 Za}qlzaoahr ic rda Wgdaoa ‗bawazrlih {lrdlh 1 |amzw ic omzzlmka,
<( Bmra ic lhlrlmrlih ic blsizga pzigaablhkw j| isazwamw wpiqwa 6
$Hira6 Za}qlzaoahr ic rda Wgdaoa ‗lhlrlmrlih ic blsizga pzigaablhkw {lrdlh 1 |amzw ic
omzzlmka,
=0( Pmwwpizr Hi( mhb Lwwqlhk Mqrdizlr| # Wiglmn
Wagqzlr| Hi( ic isazwamw wpiqwa 6
== Bmra ic at/pmzra blsizga lc mh| ${lrd pziic, 6
$Hira6 Za}qlzaoahr ic rda Wgdaoa ‗At/pmzra blsizga ijrmlhab {lrdlh
=0 |amzw ic rda omzzlmka(,
=:( Mhhqmn lhgioa czio mnn rda zawiqzgaw ic rda 6
Giopnmlhmhr
=7( [dardaz karrlhk clhmhglmn mwwlwrmhga czio
mh| irdaz mqrdizlr|)HKI. arg( Lc wi barmlnw 6
=2( Barmlnw ic gmwaw clnab lh Lhblm {lrd rdalz pzawahr Wrmrqw6
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 18/47
=3
=1( Barmlnw ic gmwaw clnab j| isazwamw wpiqwa mjzimb {lrd rdalz pzawahr wrmrqw6
=3( Wrmra rda pqzpiwa$w, ic msmlnlhk nakmn)clhmhglmn jahaclrw qhbaz rda wgdaoa l(a
$l, Karrlhk Omlhrahmhga izbaz
$ll, Zawrizmrlih ic gihfqkmn zlkdrw
$lll, Pziwagqrlih ic isazwamw wpiqwa ciz czmqb arg
$ls, Ahcizgaoahr ic inb omlhrahmhga izbaz ic m giqzr
=;( [dardaz gihslgrab asaz lh m gzlolhmn gmwa iz cmglhk pzigaablhkw ciz rda wmoa
=4( Mbblrlihmn cmgrw)lhcizomrlih zanasmhr ri rda
gmwa 6 $l,
$ll,
$lll,
QHBAZRMELHK
L dmsa kiha rdziqkd rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw Wgdaoa ciz klslhk nakmn mhb
clhmhglmn mwwlwrmhga ri bawazrab Lhblmh {ioah( Rda gnmqwaw ic rda wgdaoa mppn| ri oa mhb L
klsa mqrdizlr| ri rda Aojmww| ic Lhblm ‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣)Dlkd Gioolwwlih
ic Lhblm lh ‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣‣( )Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm ‣‣‣‣(‣‣‣(‣
‣‣‣(( ri klsa o| gmwa ri rda Lhblmh [ioah“w Izkmhlvmrlihw) Lhblmh Giooqhlr|
Mwwiglmrlihw)HKIw ih rdalz pmhan ri clna o| nakmn pmpazw ri rmea qp)bacahb o| gmwa lh rda
giqzr ic ‣‣‣‣‣‣L qhbazwrmhb rdmr L mo nlmjna ri ja pziwagqrab mhb pahmnlvab lh gmwa
mh| lhcizomrlih pzislbab j| oa lw ciqhb ri ja cmnwa(
Wlkhmrqza
Hmoa lh gmplrmn
Mbbzaww
Mhhqmn Lhgioa6
Bmra
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 19/47
=;
Nlwr ic Lhblmh {ioah“w izkmhlvmrlihw) Lhblmh giooqhlr| mwwiglmrlihw
)HKIw aopmhannab {lrd rda Lhblmh olwwlihw)piwrw mjzimb ri pzislba
nakmn) clhmhglmn mwwlwrmhga ri Lhblmh {ioah bawazrab j| rdalz isazwamw
wpiqwaw
Wz( Hi Lhblmh Olwwlih Lhblmh [ioah“w Mwwiglmrlih )HKIw aopmhannab {lrd rda Lhblmh
Olwwlihw )Piwrw
= Aojmww| ic Lhblm.
[mwdlhkrih BG.(QWM
MWDM $Mwlmh [ioah“w Wanc ‗danp Mwwiglmrlih, . Piwr Jit :042.
Zigeslnna. OB :042;/:042
: Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm.
Wmh Czmhglwgi( .QWM
$l, OMLZL. :72 . Amwr Klwd Zimb. Wqlra :00. Wmh Fiwa. GM <1==:
$ll, HMZLEM
Piwr Jit HI( =20=2. Jazeana|. GM <2;=2
$lll, WasM Nakmn Mlb
7;017 Gdazz| Wrzaar ' :0;
Ha{mze. GM <2130
Aomln6 mhq@{iznb{lbaljw(gio
7 Gihwqnmra Kahazmn ic
Lhblm.
Ha{ \ize. QWM
$l, WMEDL. Ha{ \ize
$ll, M[MEA. $Mwlmh [ioah“w Mnnlmhga ciz Elhwdlp mhb A}qmnlr| ,
$lll, OMHMSL. Ha{ Fazwa|
$ls, WA[MM$WAZSLGA MHB ABQGMRLIH CIZ [IOAH
MKMLHWR MJQWA , Pdlnmbanpdlm
$s, LHRAZHMRLIHMN LHWRLRQRA IC JQCCMNI
$sl, Mwlmh [ioah“w Wmcar| Har
$sll, Whadm Lhg5 Piwr Jit Hi( :;=310. [awr Dmzrcizb. GR/03=:;
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 20/47
=4
2 Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm
Gdlgmki. QWM
MPHM KDMZ LHG $IQZ DIOA,. Gdlgmki
1 Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm.
Diqwrih. QWM
Bm|m Lhg(. 14<0 Pilhr [awr Bz. Diqwrih RT ;;073
3 Aojmww| ic Lhblm . Bidm.
]mrmz
Lhblmh Giooqhlr| Jahasinahr Cqhb $LGJC, . Bidm. ]mrmz
; Dlkd Gioolwwlih ic Lhblm.
Gmhjazzm .Mqwrzmnlm
Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm.
Oanjiqzha
$l, Rda Lhblmh [ancmza # Zawiqzgaw Gahrza $L[ZG,. rda [ancmza
{lhk ic Cabazmrlih ic Lhblmh Mwwiglmrlih ic Slgrizlm. Oanjiqzha (
$ll, Cabazmrlih ic Lhblmh Mwwiglmraw ic Slgrizlm Lhg $CLMS,.
Oanjiqzha
$lll, Cabazmrlih ic Lhblmh Giooqhlrlaw ic ]qaahwnmhb Lhg. $CLG],
Jzlwjmha .
4 Gihwqnmra Kahazmn ic Lhblm.
W|bha|. Mqwrzmnlm
Qhlrab Lhblmh Mwwiglmrlih Lhg5 Piwr Jit 1;1. Wrzmrdclab. HW[ :=71
< Dlkd Gioolwwlih ic Lhblm.
Irrm{m . Gmhmbm
$l, Lhblmh Gmhmbm Mwwiglmrlih
=70= Pzawriha Bzlsa. Irrm{m. IH E=A . :V:
$ll, Irrm{m Giooqhlr| Loolkzmhr Wazslgaw Izkmhlvmrlih . <1<
[annlhkrih Wrzaar [awr. Irrm{m. IH E=\ :T1(
$lll, Hmrlihmn Mwwiglmrlih ic Gmhmblmhw ic Lhblmh Izlklh. :2 Wmlhr/
Pmqn Amwr. Wqlra :0=( Oihrzamn . ]G D:\ =K7(
$ls, M[LG Giooqhlr| # Wiglmn Wazslgaw
7070 Bih Olnnw Zimb. Pamhqr Pnmvm . Hizdr \ize. IH O:F 7G=(
=0 Lhblmh Aojmww|. Jmdzmlh Olkzmhr [izeazw Pziragrlih Wiglar| $O[PW,
== Dlkd Gioolwwlih ic Lhblm.
[annlhkrih . Ha{ Vamnmhb
Wdmerl Giooqhlr| Giqhgln LHG. Mqgenmhb
=: Dlkd Gioolwwlih ic Lhblm.
Nihbih. Q(E
Kiib Dqomh Ciqhbmrlih . 2: Amrih Diqwa. 7</20 Qppaz
Kziwsahiz Wrzaar. Nihbih [=E:HK
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 21/47
=<
LWWQAW CIZ GIHWLBAZMRLIH MR HMRLIHMN WAOLHMZ
=( Lhrazhmrlihmn Pzirigin mhb fqzlwblgrlih lwwqaw(
Rdaza lw m haab ri pzislba ciz rda cinni{lhk6
• Wlopnlclgmrlih ic pzigabqza ciz }qlge lwwqmhga ic slwm j| cizalkh Olwwlihw lh
Lhblm ri bawazrab {ioah ri ahmjna rdao ri gihrawr rda pzigaablhkw clnab j|
HZL ) PLI dqwjmhb lh m cizalkh nmhb(
• Lhrzibqgrlih ic m w|wrao ic gziww gdage ) gihwahr. {dah m HZL)PLI dqwjmhb
{mhrw ri gmhgan wpihwizwdlp ic dlw wpiqwa“w slwm( Gmhgannmrlih wdiqnb hir ja
pazolrrab mw nihk mw bapahbahg| ic rda mkkzlasab {ioah gihrlhqaw mw paz
Lhblmh nm{ wi mw ri ahmjna daz ri gihrlhqa ri wrm| mhb gihrawr pzigaablhkw lh
rda cizalkh nmhb {lrdiqr jalhk bapizrab mhb rdqw bapzlsab ic rda ippizrqhlr|
ri gihrawr rda gmwa(
• Kzmhr ic at/pmzra blsizga j| cizalkh giqzrw ja jmzzab lh rda gmwa ic
omzzlmkaw winaohlvab lh Lhblm mw paz Lhblmh nm{(
• Pzigabqzmn banm|)ni{ pzlizlr| ri lwwqa NIG)ZGH mkmlhwr mggqwab HZL)PLI
dqwjmhb lh gmwaw ic omzlrmn blwgizb haabw ri ja mbbzawwab(
• Gmwaw ic bioawrlg blwgizb ri ja lhgnqbab lh rda wgipa ic atrzmblrlih rzamrlaw(
$:=<rd
Zapizr ic rda Nm{ Gioolwwlih zagiooahbw lhgnqwlih ic gmwaw ic
bioawrlg blwgizb {lrdlh rdalz wgipa,(
• Blcclgqnr| mhb gihwa}qahr banm| lh wazslhk fqblglmn pzigawwaw lwwqab j|
Lhblmh giqzrw rdziqkd rda Lhblmh Olwwlihw mjzimb ri ja mbbzawwab(
• Wlopnlclgmrlih ic pzigabqza ri cmglnlrmra atrzmblrlih)bapizrmrlih ic azzmhr
dqwjmhb mhb gmhgannmrlih ic pmwwpizr ri cmga glsln)gzlolhmn rzlmn lh Lhblm
awpaglmnn| lc fqblglmn pzigawwaw ic Lhblmh giqzrw mza hir zawpihbab ri(• Haab ri basanip oagdmhlwow ri ahmjna }qlge rzmgelhk ic HZLw)PLIw lh gmwa
ic bawazrlih( Cqhbw om| mnwi haab ri ja mnnigmrab ciz nigmrlih ic wqgd
pazwihw rdziqkd mkahglaw msmlnmjna ciz rda pqzpiwaw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 22/47
:0
• Zagikhlrlih ic HG[ mw mh mqrdizlvab jib| ri blzagrn| omea mppnlgmrlihw
jaciza cizalkh giqzrw mhb cizalkh olwwlihw ih jadmnc ic mkkzlasab {ioah
{daza wi za}qlzab(
:( Lhrazsahrlihw j| Gahrzmn Kisazhoahr
$m, Zina ic Hmrlihmn Gioolwwlih ciz [ioah. Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh
Mccmlzw. Olhlwrz| ic [ioah # Gdlnb Basanipoahr mhb Olhlwrz| ic Atrazhmn
Mccmlzw mhb haab ciz Lhraz/Olhlwrazlmn Giizblhmrlih Gioolrraa(
$j, Zasla{ ic Wgdaoa ciz pzislblhk nakmn))clhmhglmn danp ri rda bawazrab {ioah
lh cizalkh nmhbw(
Rda wgipa ic rda wgdaoa haabw ri ja {lbahab ri lhgnqba6 /
i Omzzlmkaw lhsinslhk Lhblmh {ioah winaohlvab mjzimb
i Bawazrab Lhblmh {ioah dmslhk m cizalkh wpiqwa
i ]qmhrqo ic mwwlwrmhga haabw ri ja lhgzamwab ri ja
giooahwqzmra {lrd nakmn giwrw lh gihgazhab giqhrz|(i Wlopnlclgmrlih ic pzigabqza za}qlzab ciz zanamwa ic
mwwlwrmhga( Lh gmwa HKIw dmsa hir jaah aopmhannab.
mwwlwrmhga om| ja zanamwab blzagrn| ri rda slgrlo iz daz
mqrdizlvab zapzawahrmrlsa(
$g, Haab ciz warrlhk qp giopnmlhr mhb giqhwannlhk bawew lh Lhblmh Olwwlihw
mjzimb {lrd pzicawwlihmn giqhwannlhk ri danp rda slgrlo awpaglmnn| lh
giqhrzlaw {daza rdaza lw m dlkdaz lhglbahga ic wqgd gmwaw(
7( Zina ic Wrmra Kisazhoahrw6
• Jqlnblhk m{mzahaww
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 23/47
:=
• Bawlkhmrlhk hibmn icclgazw)bapmzroahr ciz bamnlhk {lrd HZL lwwqaw(
• Wahwlrlvmrlih ic pinlga mhb mqrdizlrlaw ciz zaklwrzmrlih ic CLZ # irdaz HZL
lwwqaw(
2( Zina ic HKIw mhb Glsln Wiglar| lh Lhblm # Isazwamw(
• Jqlnblhk m{mzahaww(
• Lbahrlclgmrlih ic mppzipzlmra HKIw mhb giooqhlr| izkmhlvmrlihw isazwamw(
• Lbahrlclgmrlih ic nakmn atpazrw {lnnlhk ri {ize ih pzi jihi $sinqhrmz|, jmwlw
isazwamw(
• Oagdmhlwo ciz zakqnmz lhrazmgrlih)Gihwqnrmrlih {lrd HKIw {izelhk
isazwamw # lh Lhblm(
• Pzislwlih ic Wdanraz dioaw # wqppizr w|wraow(
1( Zina ic Oablm
• Jqlnblhk m{mzahaww
• Wdi{gmwlhk wpaglclg lhrazsahrlihw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 24/47
Mppahblt
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 25/47
::
Hira ih atpazlahga ic rda wrmra kisazhoahr ic Eazmnm lh rda lwwqa ic Hih/
Zawlbahr Lhblmh omzzlmkaw mhb rda blwrzawwab {lsaw
Rdlw Wrmra Kisazhoahr dmb cizoab m wapmzmra Bapmzroahr. hmoan| Hih/Zawlbahr
Eazmnlraw Mccmlzw Bapmzroahr $HIZEM, gihwlbazlhk rda nmzka hqojaz ic atpmrzlmraw cziordlw Wrmra mhb ri mgrlsan| banlsaz baslga ri rdalz haabw( M cmglnlrmrlsa zina lw jalhk pnm|ab
ahgiopmwwlhk hamzn| mnn lwwqaw pazrmlhlhk ri Hih/ Zawlbahr Eazmnlraw( M hqojaz ic
Zapzawahrmrlihw {aza zagalsab lh rdlw Bapmzroahr gihgazhlhk rda lwwqa ic blwrzaww cmgab j|
Hih/ Zawlbahr Lhblmh {lsaw( M omfiz pzijnao pazrmlhw ri bawazrlih ic {lsaw( Rda piiz
{ioah icrah cmga qrraz clhmhglmn pahqz|. dmzbwdlpw lh gmzz|lhk mh ahrlza zawpihwljlnlrlaw ic
rda cmoln| j| rdaowansaw icrah lhblccazahr mhb gmnniqw mrrlrqba czio lh/nm{w arg( Rdalz
damnrd mhb gdlnbzah“w abqgmrlih mnwi mza mr zlwe(
Ih rda {dina lr lw waah rdmr lr lw jagmqwa ic nmge ic pzipaz sazlclgmrlih ic
mhragabahrw ic Hih/Zawlbahr Eazmnlra dqwjmhbw mhb nmge ic abqgmrlih iz fij welnnw {dlgd
qnrlomran| namb rdao ri rdlw plrcmnn( Mw cmz mw rdlw Bapmzroahr lw gihgazhab. lrw omlh
ijfagrlsa lw ri ahwqza {ancmza ic Hih/Zawlbahr Eazmnlraw {dlna rda| mza mjzimb iz zarqzh ri
dioanmhb( Omh| Aojmwwlaw dmsa icrah zapizrab rdalz lhmjlnlr| ri ahwqza zapmrzlmrlih ic
Hih/Zawlbahr Lhblmh czio mjzimb( Rda Hizem Bapmzroahr dmw jaah mbslwlhk wqgd bawazrab
Hih/Zawlbahr Eazmnlra {lsaw ri mppzimgd mppzipzlmra giqzrw mhb ri ijrmlh atrzmblrlih
{mzzmhrw ri cmglnlrmra rdalz zapmrzlmrlih(
Wioa ic rda Hih/Zawlbahr Eazmnlraw ahraz lhri mhirdaz omzzlmka gihrzmgr {lrd wioa
irdaz {iomh {dlna mjzimb( Pw|gdiniklgmnn|. nmge ic omzlrmn lhrlomg| gmh ja mrrzljqrab ciz
wqgd bawazrlihw( Wioa wqgd bawazrab {ioah. {di pazwihmnn| mppzimgdab rdlw Kisazhoahr.
dmb wrmrab rdmr alrdaz rda dqwjmhb blb hir pzislba rdao {lrd dlw gihrmgr hqojaz iz mbbzaww
mjzimb iz lc rda| {aza msmlnmjna. rdmr rda| blb hir omlhrmlh m gniwa zanmrlih {lrd dlo isaz
giooqhlgmrlih cmglnlrlaw( Di{asaz. lh m hqojaz ic lhwrmhgaw. rdlw Bapmzroahr mgrlsan|
pqzwab rda gmwa {lrd rda Lhblmh Olwwlih mjzimb gihgazhab5 rda ippiwlra pmzr| {mw
pazwqmbab ri zamgd mh molgmjna warrnaoahr mhb ri ahwqza omlhrahmhga ri rdalz {lsaw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 26/47
:7
Mhirdaz wazliqw lwwqa rdmr dmw icrah gioa mgziww rdlw Kisazhoahr lw rda gmwa ic
Lhblmh {ioah bawazrab j| dqwjmhbw {di dmppah ri ja cizalkh glrlvahw( Rdiwa gmwa {dlgd
gmoa qp jaciza rdlw Kisazhoahr {aza ciqhb ri dmsa dqwjmhbw czio Pmelwrmh mhb Omnblsaw.
omlhn|( Lh wioa gmwaw. rda cizalkh glrlvahw slwlr Lhblm mhb rda omzzlmka {lrd Lhblmh {iomh
rmeaw pnmga {lrdlh Lhblm( Gihsazwan| lh gioa irdaz gmwaw. rda omzzlmka ic Lhblmh {iomh
{lrd cizalkh glrlvah rmeaw pnmga mjzimb {dlgd wda om| ja {izelhk iz zawlblhk rdaza( Rda
gdlnbzah jizh iqr ic rdlw {abnige mza bahlab Lhblmh Glrlvahwdlp mhb dahga rdawa danpnaww
bawazrab {ioah clhb lr blcclgqnr ri gioa jmge mhb zawlba lh Lhblm(
Nakmn pzislwlihw haab ri ja ahmgrab {dazalh lc Hih/Zawlbahr Eazmnlra dqwjmhb
bahlaw omlhrahmhga. lh wplra ic lhrazsahrlih j| mnn gihgazhab. atrzmblrlih {mzzmhrw mza
lwwqab ri rdao mhb m oagdmhlwo lw baslwab j| Lhblmh Olwwlihw ciz lrw lopnaoahrmrlih mhb
ciz amzn| zapmrzlmrlih ic rda Hih/Zawlbahr Eazmnlra( Mgrlsa oagdmhlwo ciz
abqgmrlih)giqhwanlhk ri {ioah {di lhrahb ri omzz| m Hih/Zawlbahr Eazmnlra iz m cizalkh
glrlvah wdiqnb ahmjna rdao ri msilb wqgd plrcmnnw( Giqhwanlhk wdiqnb mnwi ja atrahbab ri
rdiwa {ioah {diwa dqwjmhbw lhrahb ri ki mjzimb ciz {ize ciz m nihk rloa( Rda| om| ja
mbslwab ri eaap giplaw ic mnn jmwlg zagizbw {lrd rdao mw {ann mw ri omlhrmlh gihrlhqiqw
gihrmgr {lrd dlo mhb ri atrahb aoirlihmn wqppizr mw oqgd mw piwwljna(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 27/47
:2
Hira czio Pqhfmj Wrmra Kisazhoahr ih wqkkawrlihw zanmrlhk ri HZL
omzzlmkaw
=( M{mzahaww Pzikzmooaw 6 Lr lw hagawwmz| ri nmqhgd m pzipaz m{mzahaww pzikzmooa
mhb oiza pmzrlgqnmzn| lh rda zqzmn mzamw czio {daza oiwr ic rda kqnnljna jzlbaw gioari omea rdao mhb rdalz pmzahrw m{mza ic rda zlwe rda| mza rmelhk j| ahrazlhk lhri
cizalkh omrzloihlmn mnnlmhgaw {lrdiqr pzipaz sazlclgmrlih ic rda mhragabahrw ic rda
HZL kziio( M{mzahaww ic gqnrqzmn. wiglmn mhb nakmn mwpagrw ic HZL omzzlmkaw haab
ri ja pqjnlglvab rdziqkd rda oablm. ha{wpmpazw mhb RS( HKIw mhb Wrmra
Kisazhoahr mkahglaw rdziqkd smzliqw gdmhhanw gmh nmqhgd m {lba pqjnlglr|
gmopmlkh ri abqgmra zqzmn omwwaw hir ri jnlhbn| ahraz lhri HZL omzzlmkaw(
:( Ha{ HZL Naklwnmrlih6 Rdaza wdiqnb ja m ha{ giopzadahwlsa naklwnmrlih ih HZL
omzzlmkaw wi rdmr rdaza mza nakmn zaoablaw msmlnmjna lh Lhblm ri wqgd mjmhbihab
jzlbaw lh blwrzaww {dlgd jmz mppnlgmrlih ic cizalkh omzzlmka nm{w( J| wqgd m ha{
nm{. Lhblmh nm{ wdiqnb ja omba mppnlgmjna ri HZLw warrnab mjzimb mhb dinblhk
Lhblmh Pmwwpizrw( Wpaglmn Giqzrw {lrdiqr naklwnmrlih {iqnb dmsa hi oamhlhkcqn
pqzpiwa( M giopiwlra HZL nm{ ic omzzlmka. blsizga. omlhrahmhga. gdlnb gqwrib|
mhb warrnaoahr ic omrzloihlmn pzipazr| hi{ haabw ri ja ahmgrab mw atlwrlhk mhb
warrnaoahr ic omrzloihlmn pzipazr| hi{ haabw ri ja ahmgrab mw atlwrlhk cmoln| nm{
naklwnmrlihw bi hir dmsa {dinawioa accagrlsa zaoablaw ri dmhbna gziww jizbaz
cmoln| nm{ pzijnaow(
7( Zaklwrzmrlih ic HZL Omzzlmkaw6 Zaklwrzmrlih ic HZL omzzlmkaw wdiqnb ja omba
giopqnwiz| lh rda gmwa ic isazwamw Lhblmhw( Rdlw {lnn ahwqza giopnlmhga ic
gihblrlihw ic m smnlb omzzlmka( M giopnara pziic ic omzzlmka {iqnb ja m saz|
wrzihk barazzahr ciz jlkmoiqw omzzlmkaw( Gazrlclgmraw ic HZL omzzlmkaw oqwr lhgnqba
rda wiglmn wagqzlr| hqojaz ic rda cizalkh dioa ic rda HZL dqwjmhb( Rda pmwwpizr
hqojaz mhb jzlac zanasmhr barmlnw ic rda HZL dqwjmhb wdiqnb ja giopqnwizln|
oahrlihab lh rda omzzlmka gazrlclgmra( Mnwi. pdirigip| ic rda smnlb pmwwpizr ic rda
HZL dqwjmhb wdiqnb ja pmwrab lh rda Omzzlmka Zaklwraz omlhrmlhab {lrd rda
mqrdizlrlaw. jaciza rda omzzlmka gazrlclgmra lw mgrqmnn| lwwqab ri rda pmzrlaw( Zagahr
wrapw ic rda Olhlwrzlaw ic [ioah mhb Gdlnb Basanipoahr Isazwamw Lhblmh Mccmlzw
ri dmsa m omhbmriz| gazrlclgmra ic omzzlmka ih rda {lca“w pmwwpizr {lnn pzislba daz
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 28/47
:1
bigqoahrmz| aslbahga mhb pziic ic daz omzzlmka ih jalhk mjmhbihab( Mbblrlihmnn|.
rdaza wdiqnb ja hibmn rlp icc kisazhoahr icclgazw lh asaz| blwrzlgr lh rda Wrmra.
dmslhk zagizbw ic rda omzzlmkaw winaohlvab j| HZLw lh Lhblm. czio {dio rda
lhcizomrlih zakmzblhk rda omzlrmn wrmrqw ic mh HZL gmh ja gdageab mhb sazlclab(
Mbblrlihmnn|. rdaza wdiqnb ja wrzihk mhb wrzlhkahr gdage ih zaklwrzmrlih ic HZL
omzzlmkaw( Lh gazrmlh zaklihw. omzzlmkaw mza zaklwrazab {lrdiqr rda pzawahga ic jzlba
iz jzlbakziiow( Rdlw omnpzmgrlga wdiqnb ahrmln gmhgannmrlih ic omzzlmka gazrlclgmraw(
2( Lhrazhmrlihmn Gihsahrlihw mhb Jlnmrazmn Rzamrlaw6 Rdaza lw mh qzkahr haab ri
giopzadahwlsan| mhb atrahwlsan| atmolha rda lhrazhmrlihmn gihsahrlihw mhb
jlnmrazmn rzamrlaw {dlgd dmsa zanasmhga mhb lopizrmhga ciz rda lwwqaw zanmrlhk ri HZL
omzzlmkaw( M gziww/jizbaz blmnikqa {lrd giqhrzlaw {lrd wqjwrmhrlmn Lhblmh Blmwpizm
lw rda haab ic rda diqz( Dmzoihlwlhk Naklwnmrlihw ciz zagikhlvlhk lhraz/giqhrz|
giqzr sazblgrw lh cmoln| nm{ mzamw dmw jagioa lhgzamwlhkn| wlkhlclgmhr( Omzzlmkaw
winaohlvab lh Lhblm oqwr ja blwwinsab lh mggizbmhga {lrd Lhblmh Nm{w( Rdlw lhraz/
giqhrz| mzzmhkaoahr oqwr ja zawinsab j| jlnmrazmn mkzaaoahrw ciz pziragrlih ic wqgd
omzzlmkaw {daza rda Lhblmh Blmwpizm lw lh nmzka hqojazw(
1( Moahboahr ic Atlwrlhk Naklwnmrlihw6 Zasla{lhk rda atlwrlhk nm{w mhb
wrzahkrdahlhk rda pzislwlihw mhb rdalz wgipa ciz pzislblhk accagrlsa zaoablaw lh
czmqbqnahr gmwaw ic HZL omzzlmkaw( Rda Pmwwpizrw Mgr =<3; mhb zqnaw omba rdaza
qhbaz gmh gihrmlh wpaglmn pzislwlihw ciz gmhgannmrlih ic pmwwpizr ic mh iccahblhk
HZL wpiqwa lc da lw mh Lhblmh Pmwwpizr Dinbaz( Oiza barmlnab pmzrlgqnmzw ic {lca
{lrd pdirikzmpd oqwr ja omhbmrizln| mbbab lh rda dqwjmhb“w pmwwpizr( Nlea{lwa.
rda Glrlvahwdlp Mgr =<11 gmh ahrmln pahmnrlaw ciz omrzloihlmn czmqbw( Wpaglclg
moahboahrw lh rda Lhblmh Pahmn Giba. Gzlolhmn Pzigabqza Giba mhb Glsln
Pzigabqza Giba ri rmea gikhlvmhga ic HZL omrzloihlmn iccahgaw) {zihkw mza
haabab( Jmz ic nlolrmrlih ciz omrzloihlmn gzqanr| lh HZL omzzlmkaw wdiqnb ja
zanmtab lh gmwaw ic mjmhbihab HZL {lsaw( Rda Atrzmblrlih Mgr =<3: gmh ja
moahbab ri waae zarqzh ic omrzloihlmn iccahbazw ciz rzlmn lh Lhblm {di dmsa warrnab
lh cizalkh giqhrzlaw(
3( Gihglnlmrlih mhb Nakmn Mwwlwrmhga Wgdaoaw6 Kisazhoahr oihlrizab gihglnlmrlih
pzigaww ic warrnaoahr ic omrzloihlmn blwpqraw oqwr ja lhlrlmrab( Rda Olhlwrz| ic
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 29/47
:3
Isazwamw Lhblmh Mccmlzw pzipiwaw ri lhrzibqga m wgdaoa ri pzislba czaa nakmn mhb
giqhwanlhk wazslgaw lh cizalkh fqzlwblgrlihw ri HZL {ioah mw [ann mw cizalkh
glrlvahw ic Lhblmh izlklh( HKIw lh cizalkh giqhrzlaw {lnn ja klsah clhmhglmn
mwwlwrmhga ri rda rqha ic =000 QWB ciz asaz| {iomh rda| mwwlwr( Rda wgdaoa {lnn
gisaz {ioah bawazrab lh Lhblm iz isazwamw( Oiza wqgd wgdaoaw mhb pzikzmooaw
oqwr ja cnimrab pmzrlgqnmzn| lh Pqhfmj( Nakmn Gann gmh ja war qp lh Pqhfmj ri nlmlwa
{lrd rdawa HKIw ciz jarraz lopnaoahrmrlih ic rda wgdaoa( Hibmn icclgazw wdiqnb ja
mppilhrab lh Lhblmh Aojmwwlaw lh giqhrzlaw {lrd m nmzka Lhblmh Blmwpizm {di gmh
gioa ri rda mlb mhb zawgqa ic bawazrab Lhblmh wpiqwaw( M har{ize ic Giza kziqpw ic
gmzlhk paipna lh blccazahr giqhrzlaw gmh ja giizblhmrab mhb oihlrizab rdziqkd rda
kiib icclgaw ic rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw ciz awrmjnlwdlhk mh
lhwrlrqrlihmn gihrmgr {lrd HZL cmglnlrmrlih gdmprazw {dlgd mza lh pnmga lh rdawa
giqhrzlaw( Rdawa lh rqzh gmh ja nlheab ri mkahglaw mhb wiglmn kziqpw lh Lhblm ciz
pzipaz nlmlwih mhb ciz pzislblhk lhcizomrlih mhb mwwlwrmhga ri wpiqwaw lh blwrzaww(
;( Lhcizomrlih Blwgniwqza j| Cizalkh Mqrdizlrlaw6 Cizalkh Olwwlihw. Aojmwwlaw
mhb Dlkd Gioolwwlihw lh Lhblm gmh ja za}qawrab j| rda icclglmn mkahglaw ri pzislba
barmlnw. {dazamjiqrw. mhragabahrw mhb pmzrlgqnmzw ic HZLw {di dmsa mg}qlzab
cizalkh hmrlihmnlr| mhb dmsa gioolrrab omrzloihlmn iccahgaw lh razow ic Lhblmh
omrzloihlmn nm{w( Mw pmzr ic rdalz gihwqnmz ijnlkmrlihw. lr wdiqnb ja omhbmriz| ciz
gihwqnmz blslwlihw ri dmsa bawlkhmrab hibmn icclgazw {di gmh wqppn| zanasmhr
lhcizomrlih zakmzblhk iccahblhk HZL dqwjmhbw ri mkkzlasab wpiqwaw mjmhbihab lh
Lhblm( Aojmwwlaw wdiqnb hir wdzqk rdalz zawpihwljlnlr| j| wlopn| wrmrlhk rdmr rda|
wdmnn hir lhrazcaza iz mwwlwr lh m pzlsmra omrzloihlmn blwpqra( Nmge ic lhcizomrlih
namsaw rda dmpnaww Lhblmh {lca {lrdiqr zagiqzwa iz zaoab|( Zaglpzigmn
mzzmhkaoahrw. jlnmrazmn rzamrlaw mhb OIQw gmh ja mzzlsab mr j| rda Lhblmh
kisazhoahr {lrd giqhrzlaw ic dlkd HZL olkzmrlih ciz warrlhk qp ic wqgd cmglnlrlaw(
4( Moahboahr ic Lhblmh Nm{ ic Omlhrahmhga6 Rda nm{ ic omrzloihlmn
omlhrahmhga lh Lhblm jird lh cmoln| nm{ naklwnmrlihw mhb rda Gzlolhmn Pzigabqza
Giba oqwr ja moahbab ciz omelhk wpaglmn pzislwlih ciz pzislblhk omrzloihlmn
omlhrahmhga mhb warrnaoahr ic omrzloihlmn pzipazr| ciz rda mjmhbihab Lhblmh
wpiqwa lh mggizbmhga {lrd rda lhgioa mhb nlslhk wrmhbmzbw ic rda dqwjmhb nlslhk lh
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 30/47
:;
rda cizalkh fqzlwblgrlih( Lr lw ihn| rdah rdmr rda Lhblmh Giqzrw {iqnb ja mjna ri
m{mzb jaclrrlhk omrzloihlmn zanlac lh Lhblm {dlgd ih jagiolhk m pzagabahr {iqnb
ja m omfiz barazzahr ciz cqrqza omrzloihlmn bacmqnrazw nlslhk mjzimb( Lh wi cmz
zanmrlhk ri omlhrahmhga. rda gqzzahg| ic rda dmjlrqmn zawlbahga ic rda HZL wdiqnb ja
m wrmhbmzb jahgdomze ciz m{mzb ic omlhrahmhga lh HZL omzzlmkaw {dlgd dmsa
jzieah bi{h iz rdaza lw m gmwa ic {lnncqn mjmhbihoahr(
<( Gzamrlih ic Cmoln| Giqzrw6 Lr om| mnwi ja {izrd{dlna ri wqkkawr rdmr qhbaz
Wagrlih 7 ic Rda Cmoln| Giqzrw Mgr. =<42. rda zawpagrlsa Wrmra Kisazhoahrw {daza
Cmoln| Giqzrw dmsa hir jaah awrmjnlwdab wdiqnb ja blzagrab ri pzislba ciz Cmoln|
Giqzrw( [dazasaz iha ic rda wpiqwaw lw mh HZL. rdawa cmoln| Giqzrw gmh jarraz
pzislba ciz pzislwlihw ciz omlhrahmhga mhb mnloih| ic wpiqwaw. gdlnb gqwrib| mhb
gdlnb wqppizr mw mnwi warrnaoahr ic omrzloihlmn pzipazr|( Rdlw {lnn ahwqza rdmr rda
wpiqwa)gdlnbzah ih Lhblmh wiln mza omlhrmlhab # pzislbab ciz lh mggizbmhga {lrd rda
lhgioa # wrmhbmzb ic rda HZL wpiqwa lh rda cizalkh fqzlwblgrlih(
=0( Mbblrlih ic Jzamebi{h mw m Kziqhb ciz HZL Blsizgaw6 Blwwinqrlih ic omzzlmka
ih rda kziqhb ic jzamebi{h ic omzzlmka mw mh mbblrlihmn kziqhb ciz blsizga wdiqnb
ja lhrzibqgab {dah mr namwr iha ic rda wpiqwaw lw mh HZL wqjfagr ri wmcakqmzbw
pzislbab j| naklwnmrlih( Rdlw {iqnb za}qlza moahboahr ic rda pzislwlihw ic rda
Dlhbq Omzzlmka Mgr. =<11 mhb Wpaglmn Omzzlmka Mgr. =<12( Wqgd m kziqhb {iqnb
pzislba HZL wpiqwaw m fqblglmn cizqo lh Lhblm ri waae m zaoab| ih Lhblmh wiln zmrdaz
rdmh lopizrlhk cizalkh fqbkoahrw ic mnlah giqzrw ih jzamebi{h kziqhbw mhb klsa m
gdmhga ri rda Lhblmh wpiqwa ri bacahb ih gihsahlahr mhb a}qlrmjna razow lh Lhblmh
giqzrw # ri msilb atizjlrmhr isazwamw nlrlkmrlih atpahwaw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 31/47
:4
Wqzsa| ic Omzzlmkaw lh Pqhfmj ‗ Mwd{lhl Nqrdzm.
Mwlmh Abqgmrlih Wiglar|
Rda pzijnao {lrd zakmzb ri HZL omzzlmkaw lw {ann ehi{h mhb lw icrah dlkdnlkdrab mhb
zapizrab lh rda ha{wpmpazw( Di{asaz. lr lw pilhrab iqr daza rdmr rdaza lw wazliqw wdizrmka
ic wigliniklgmn zawamzgd lh rdlw mzam( Lh izbaz ri wrqb| kziqhb zamnlrlaw. {a dmsa kmrdazab
aoplzlgmn bmrm ih rda cinni{lhk lwwqaw
=, Lopmgr ic HZL omzzlmkaw ih rda klzn“w cmoln|
:, Lh pmzrlgqnmz. ih rda klznw nacr jadlhb
Rda wlrqmrlih lw mnmzolhk mhb plrlmjna mw rda slgrlow mza rda |iqhk klznw lh rda mka =4
ri :1 {diwa ahrlza nlca lw wpilnab {lrd rdlw iha mgrlih ic daz pmzahrw( Oiwr ic rda klznw
mza hir lh m piwlrlih ri ja agihiolgmnn| lhbapahbahr(
Lr dmw gioa qp gnamzn| lh iqz wrqb| rdmr rda klzn“w pmzahrw dmsa jaah zqlhab
clhmhglmnn| jagmqwa ic rda atpahwaw lhgqzzab mr rda rloa ic rda omzzlmka mhb j| rda
zagqzzlhk atpahwaw lhgqzzab lh rda cizo ic bi{z| lraow mhb nmraz lh izbaz ri kar fqwrlga
ciz rdalz bmqkdrazw( Rdlw clhblhk lw jmwab ih rda iqrgioa ic lhrazsla{w ic 10 mccagrab
cmolnlaw mhb :0 {ioah nacr jadlhb mcraz rdalz omzzlmka {lrd HZLw lh rda slnnmkaw ic
Blwrzlgrw Fmnmhbdaz. Hm{mwdmdz. Empqzrdmnm mhb Diwdlmzpqz.
Rda oiwr lopizrmhr }qawrlih ciz rda wrqb| {mw ri ehi{ mw ri {d| bi rda cmolnlaw
gihrlhqa ri omzz| rdalz bmqkdraz ri HZLw bawplra rda m{mzahaww giopmlkh j| rda
kisazhoahrw mhb HKIw lh rdlw mzam mhb {d| bi rda klznw mkzaa ri lr9 Rda wagihb
}qawrlih {mw ri waa lc rdaza lw wioa pmrrazh ic wqgd omzzlmkaw. rda rdlzb ijfagrlsa ic rda
wrqb| {mw ri qhbazwrmhb rda pzijnaow cmgab j| rda HZL jzlbaw nacr jadlhb(
[a {aza mnwi lhrazawrab ri ehi{ rda mrrlrqba mhb zawpihwa ic rda mbolhlwrzmrlih slv(
rda pinlga. Olhlwrz| ic Atrazhmn Mccmlzw. fqblglmz|. HKI w {izelhk lh rdlw clanb mhb zina
ic rda nigmn pinlrlglmhw(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 32/47
:<
m, Lr {mw ciqhb rdmr rda pmzahrw winlglrab HZL kziiow ciz ahdmhglhk rdalz wiglmn
wrmrqw(
j, Rdaza lw m zmga moihk rda zanmrlsaw ri ja rda clzwr ri kar rda omrgdaw ciz rdalz
gdlnbzah {lrd HZLw(
g, Oiwr ic rda pmzahrw mbolrrab rdmr rda| omzz| rdalz bmqkdrazw {lrd m dlbbah
mkahbm rdmr rdziqkd rdlw omzzlmka. rda| {lnn ja mjna ri wahb mjzimb rda irdaz
oaojazw ic rda cmoln|(
b, Lh wioa ic rda gmwaw. rda pmzahrw bih“r lhsinsa rdalz zanmrlsaw lh clhmnlvlhk rda
omzzlmka bamn camzlhk rdmr rda| om| lopaba iz wramn rda HZL ciz rdalz i{h
bmqkdraz(
a, Rda pzarahrliqw jadmsliz ic rda HZL cmoln| lw m saz| giooih zamwih ciz rda
klzn“w pmzahrw ri cmnn lhri rda rzmp( Lh omh| gmwaw. rda ji|“w pmzahrw gioa {lrd m
nir ic piop mhb wdi{( Rda| icrah gioa lh nqtqz| gmzw. {amz giwrn| bzawwaw mhb
izhmoahrw( Rda| jimwr mjiqr rdalz wih“w lhgioa mjzimb( Rdlw zawqnrw lh rda
klzn“w pmzahrw jalhk gmqkdr lhri rda rzmp mhb rda| wrmzr gihwlbazlhk rdaowansaw
nqge| lh karrlhk wqgd m omrgd lh rdalz nmp
c, Rda| rdlhe rdmr rdalz bmqkdraz {lnn dmsa jarraz nlca {dah omzzlab ri HZL. mw rda
kziiow msmlnmjna lh rda mzam mza alrdaz qhabqgmrab. hir aopni|mjna. #)iz
mbblgrab ri bzqkw(
k, Rda pmzahrw ic rda klznw caan rdmr rda klznw“ omzzlmka {lnn zawqnr lh m kmra{m| ciz
rda irdaz oaojazw ic rda cmoln| ri ki mjzimb( Lh rda dqzz| ri kzmj rda HZL. rda|
isazniie rda awwahrlmnw wqgd mw mka kmp. blccazahga lh rda abqgmrlih
}qmnlclgmrlihw mhb mr rloaw rda| rahb ri lkhiza rda cmgr rdmr da dmw m nlslhk
pmzrhaz mjzimb(
d, Rda pmzahrw {aza wpaglclgmnn| mweab mw ri {d| rda| blb hir gmzz| iqr m pza
omzzlmka gdage zakmzblhk rda kziio {dah rda| eha{ ic wi omh| czmqbw
dmppahlhk( Omh| ic rda pmzahrw wmlb rdmr rda| nmgeab zawiqzgaw mhb nmge ic
m{mzahaww mw ri {dio ri gihrmgr lh rda wdizr rloa msmlnmjna Rda pzawwqza
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 33/47
70
atazrab j| rda ji|“w cmoln| ri omea amzn| baglwlih mnwi blwgiqzmkab rdao ri
sazlc| rda gzabahrlmnw(
[d| bi rda klznw omzz| rda HZL9
Rda klznw lh oiwr ic gmwaw rdaowansaw nlea ri kar omzzlab ri mh HZL bqa ri rda paaz
pzawwqza( Rda| bzamo ic czaabio mhb ipah wiglar| lh irdaz giqhrzlaw( Rda amw| {m|
ciz rdalz bzamo ri gioa rzqa lw ri omzz| mh HZL(
Lh irdaz gmwaw. rda bmqkdrazw fqwr mggapr rda {lwdaw ic rdalz pmzahrw(
Rda pzijnaow ic rda klznw nacr jadlhb
Wasazmn gmwa wrqblaw dmsa gnamzn| jziqkdr iqr rdmr rda klznw cmga rda rzmqom ic m
cmlnab omzzlmka mw lr nambw ri m nir ic agihiolg. wiglmn mhb pw|gdiniklgmn pzijnaow(
Rda klzn lw hir mjna ri rann mjiqr daz wqccazlhk ri daz pmzahrw mw wda biaw hir {lwd ri
dqzr rdao( Wda mnwi biaw hir rann daz czlahbw jagmqwa lr {lnn zacnagr piizn| ih daz mhb
daz lh/nm{w cmoln|( Lh omh| gmwaw. rda giooqhlgmrlih {lrd rda dqwjmhb jagioaw naww
cza}qahr iz rirmnn| wripw( Rda klzn dmw hijib| ri cmnn jmge qpih(
Rda klzn lw clhmhglmnn| lhwagqza mhb lw bapahbahr ih lh nm{w( Wda lw bapahbahr asah
ciz gnirdlhk mhb ciib( Rda klzn lw qhbaz wasaza pzawwqza ic daz lh/nm{w {di cizga daz ri
kar rda oiha| mhb klcrw ih smzliqw cawrlsmnw mhb iggmwlihw lh rda cmoln|( Oiwr ic rda
klznw lh wqgd gmwaw nmge rda }qmnlclgmrlih {dlgd omeaw rdao oiza bapahbahr ih rda
lhnm{w( Rdlw lw iha lopizrmhr cmgriz {dlgd omeaw rdao sqnhazmjna ri rda pd|wlgmn mhb
watqmn mjqwa(
Rda klznw mza wqppiwab ri bi mnn elhb ic omhqmn {ize lh rdalz lhnm{w cmoln| czio
rda gnamhlhk rda qrahwlnw. {mwdlhk ic gnirdaw. mhb caablhk( Mw wlhkna {ioah nacr
jadlhb. mhb klslhk jlzrd ri rda gdlnb wda cmgaw m nir ic pzijnaow lh gdlnb zamzlhk( Rda
abqgmrlih ic gdlnbzah lw mhirdaz pzijnao(
Rda caanlhk ic nihanlhaww. wrzaww ic {ize. rda lhwagqzlrlaw ic smzliqw cizow wqgd mw
clhmhglmn mhb aoirlihmn pqrw rdao qhbaz rzaoahbiqw pw|gdiniklgmn pzawwqza(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 34/47
7=
Agihiolg danphaww mhb nmge ic giooqhlgmrlih {lrd rda dqwjmhb mhb mr rda wmoa
rloa hih zagalpr ic oiha| giqpnab {lrd rda mjisa oahrlihab pzijnaow omeaw daz
danpnaww pzm| ciz omnaw ciz watqmn atpnilrmrlih mhb lh wioa gmwaw rda klznw rdaowansaw
giopziolwab mggaprlhk lr mw rdalz cmra mggiopnl(
Pzijnaow ic rda cmolnlaw ic rda HZL jzlbaw
Rda klzn“w pmzahrw zamnlva rdalz olwrmea saz| nmra( Lh rda wdizr pazlib ic wrm| ciz
rda HZL ji|w. rda| mza omh| rloaw zawpihwljna ciz omelhk rda |iqhk klznw pzakhmhr(
Rda| gmh hir jzlhk jmge rdalz bmqkdrazw jagmqwa ic rda wiglmn pzawwqza( Rda| mza mnwi
qhmjna ri oaar rda baomhbw ciz bi{z| czio rda lhnm{w ic rdalz bmqkdraz. jagmqwa rda|
mza mnzamb| lh dams| bajrw bqa ri rda oiha| wpahr j| rdao ih rda omzzlmkaw mhb bi{z|
lraow( Rda klzn“w pmzahrw mza mnwi qhmjna ri lhrazsaha mhb winsa rda pzijnaow lh rda
lhnm{w cmoln| mhb wagqza jarraz( [dah rda| mwe rdmr rdalz bmqkdraz ja wahr mjzimb
ri filh daz dqwjmhb. rda| mza zacqwab lh oiwr ic gmwaw( Lh wioa gmwaw. m nmzka moiqhr ic
oiha| lw baomhbab ri wahb rdalz bmqkdrazw mjzimb( Omh| m rloa rda ji|w mza hir {ann
warrnab mjzimb iz mza omzzlab mjzimb(
Rda w|wrao cmlnqza
Rda mbolhlwrzmrlsa war qp nigmn pinlrlglmhw mhb smzliqw irdaz mkahglaw ic
rda kisazhoahr lr {mw zamnlwab nmgeab dqomha riqgd mhb wahwlrlslr| ri bamn {lrd
rdawa gmwaw( Rda pmzahrw mza omba zqh czio plnnmz ri piwr ri kar fqwrlga ciz rdalz
bmqkdraz mhb ciz rdaowansaw jqr rdalz accizrw mza icrah czqlrnaww( Rda pmzahrw ic rda klzn
bih“r kar wqppizr czio rdalz zanmrlsaw asah( Rda pinlga lw saz| lhwahwlrlsa lh omh|
gmwaw( Omh| pmzahrw ic rda klzn giopnmlhab rdmr rda ji|“w pmzahrw mza mjna ri jzlja rda
pinlgaoah {di bih“r zaklwraz rda gmwaw mkmlhwr rdao( Lh wioa gmwaw lr {mw ciqhb rdmr
rda ji| dmb hir asah kiha mjzimb mhb rda omzzlmka {mw winaohlvab wdi{lhk rda cmea
pmwwpizrw( Rda fqblglmz| lrwanc lw rii lhwahwlrlsa( Rda nm{|azw {lnn hir oisa {lrdiqr
gdmzklhk m dams| caa( Rda whmln pmga mr {dlgd iqz fqblglmn w|wrao oisaw mnwi bahlaw
rda fqwrlga ri rda klzn“w pmzahrw( Rda pinlrlglmhw {aza mnwi mggqwab ic pzislblhk nlp
wazslga(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 35/47
7:
Wqkkawrlihw
m, Rda kisazhoahr“w gmopmlkh ri abqgmra rda paipna lh rdlw zakmzb haabw ri ja
saz| accagrlsa mw paipna gihrlhqa ri zaomlh lkhizmhr mjiqr rda piwwljna
gihwa}qahgaw ic wqgd omzzlmkaw(
j, Rda pinlga pazwihhan haab ri ja wahwlrlvab mhb rzmlhab ri dmhbna wqgd gmwaw( [a
dmsa ciqhb iqr HZL gannw mw {ann mw {ioah gannw lh rda pinlga mza qhbazwrmccab
mhb qhbaz a}qlppab( Wqgd gzloaw mza gihwlbazab ni{ lh pzlizlr|(
g, Rda jmwlg bmrm {lrd zakmzbw ri rda pazwihw kilhk mjzimb wdiqnb ja amwln|
msmlnmjna ih rda olhlwrzlaw ) ZPI w {ajwlra ri gdage rda mqrdahrlglr| ic rda
pmwwpizr(
b, Rda kisazhoahr haabw ri wrmzr rda pzigaww ic zadmjlnlrmrlih ic wqgd bawazrab
{ioah j| klslhk rdao rzmlhlhk mhb pw|gdiniklgmn giqhwannlhk mhb rda
gihwqnrmhg| ciz wqgd cmoln| lw wrlnn nmgelhk(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 36/47
77
Hira ih rda nakmn blcclgqnrlaw jalhk cmgab j| HZL {ioah
J\
Lhblzm Fmlwlhkd
Lh oiwr gmwaw. {dah m omzzlmka jzamew isazwamw. rda {ioah lw nacr dlkd mhb bz| lh m cizalkh
giqhrz| mhb lw icrah cizgab ri zarqzh ri Lhblm. {lrd iz {lrdiqr gdlnbzah ri nlsa {lrd daz hmrmn
cmoln|( Lh wqgd gmwaw. rda dqwjmhb clnaw ciz blsizga mhb gqwrib| lh m cizalkh giqhrz|
$oiwrn| QWM, mhb karw at pmzra izbazw ic blsizga( Qhnlea Lhblm. rda nm{w kisazhlhk blsizga
lh QWM mza saz| nljazmn mhb lrw piwwljna ri kar at pmzra blsizga bagzaa {lrd amwa( Rdawa
izbazw mza rdah pzibqgab lh Lhblm mhb ih rda jmwlw ic rdawa izbazw. giqzrw lh Lhblm mza mweab
ri dmhb isaz gqwrib| ic rda gdlnb ri rda cmrdaz namslhk rda {iomh danpnaww( Mbbab ri rdlw lw
rda pzijnao rdmr Wqpzaoa Giqzr dmw rmeah rda sla{ rdmr wlhga rda {iomh mhb gdlnb mza
QWM glrlvahw mhb mza biolglnab lh QWM. giqzrw lh Lhblm {lnn dmsa hi fqzlwblgrlih ri
ahrazrmlh rda parlrlih( Rdlw wlrqmrlih haabw ri ja zaoablab(
M piwwljna winqrlih ri zaoab| rdlw wlrqmrlih lw moahboahr ic rda Kqmzblmh mhb [mzbw Mgr(
Lh wagrlih < ic rda Mgr. {dlgd bamnw {lrd fqzlwblgrlih ic rda giqzr ri ahrazrmlh mppnlgmrlih
mhb wrmraw. rdmr Blwrzlgr Giqzr {lnn dmsa fqzlwblgrlih ri ahrazrmlh mh mppnlgmrlih ciz
kqmzblmhwdlp lc rda olhiz „izblhmzln| zawlbaw‟ {lrdlh rda fqzlwblgrlih ic rda Blwrzlgr Giqzr(
Lh pnmga ic „izblhmz| zawlbahr‟ rda {izb „zawlbahr ciz rda rloa jalhk‟ wdiqnb ja wqjwrlrqrab(
Mhb lh asaz| gmwa {daza m gdlnb lw jziqkdr jaciza rda giqzr. rda omrraz wdiqnb ja baglbab
ih oazlrw eaaplhk lh olhb rda {ancmza pzlhglpna( Mnwi. gdlnb {lwd wdiqnb mnwi ja rmeah lhri
mggiqhr jaciza baglblhk {dardaz rda gdlnb wdiqnb wrm| {lrd daz oirdaz iz ja zarqzhab ri m
cizalkh giqhrz|(
Mnwi. rda sla{ rdmr m {iomh giolhk {lrd daz gdlnb ri daz omrazhmn dioa lw „mjbqgrlih‟ ic rda gdlnb haabw ri ja zasla{ab( Rdlw wlrqmrlih gmh ja zaoablab j| moahblhk rda Kqmzblmh
mhb [mzbw Mgr mhb ri bagnmza rdmr {iomh lw rda hmrqzmn kqmzblmh ic rda gdlnb( Rdlw {lnn
pzasahr qwa ic rda razo „mjbqgrlih‟ mw rda gdlnb {lnn ja lh gmza ic daz hmrqzmn kqmzblmh(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 37/47
72
Mnrdiqkd. Gnmqwa $j, ic Wagrlih =7 wrmraw rdmr lc m cizalkh fqbkoahr dmw hir jaah klsah ih
rda oazlrw ic rda gmwa. Lhblmh Giqzrw {lnn hir zagikhlwa wqgd fqbkoahr( Di{asaz. rda
pzijnao rdmr mzlwaw lw rdmr giqzrw zacqwa ri ahrazrmlh rda parlrlih ih rda kziqhb ic nmge ic
fqzlwblgrlih mw rda pmzrlaw mza QWM zawlbahrw( Wagrlih =7$j, GPG wdiqnb ja lhrazpzarab ri
oamh $m, rdmr rda baglwlih ic rda cizalkh giqzr wdiqnb ja ih m kziqhb msmlnmjna qhbaz rda
nm{ qhbaz {dlgd rda pmzrlaw mza omzzlab. mhb $j, rdmr rda baglwlih wdiqnb ja m zawqnr ic rda
gihrawr jar{aah rda pmzrlaw( Rda nmrraz za}qlzaoahr lw cqnclnnab ihn| {dah rda zawpihbahr lw
bqn| wazsab mhb sinqhrmzln| mhb qhgihblrlihmnn| wqjolrw dlowanc)dazwanc ri rda fqzlwblgrlih
ic rda giqzr mhb gihrawrw rda gnmlo. iz mkzaaw ri rda pmwwlhk ic rda bagzaa {lrd iz {lrdiqr
mppamzmhga( M oaza clnlhk ic rda zapn| ri rda gnmlo qhbaz pzirawr mhb {lrdiqr wqjolrrlhk ri
rda fqzlwblgrlih ic rda giqzr. iz mh mppamzmhga lh rda Giqzr alrdaz lh pazwih iz rdziqkd m
zapzawahrmrlsa ciz ijfagrlhk ri rda fqzlwblgrlih ic rda Giqzr. wdiqnb hir ja gihwlbazab mw m
baglwlih mcraz damzlhk rda pmzrlaw ih rda oazlrw ic rda gmwa( Lh rdlw zawpagr rda kahazmn zqnaw
ic rda mg}qlwgahga ri rda fqzlwblgrlih ic rda Giqzr {dlgd om| ja smnlb lh irdaz omrrazw mhb
mzamw wdiqnb ja lkhizab mhb baaoab lhmppzipzlmra(
Nm{ Gioolwwlih lh lrw :=<rd zapizr dmw zagiooahbab rdmr Lhblm wdiqnb wlkh rda Dmkqa
Gihsahrlih( Lh giqhrzlaw {dlgd dmsa zmrlclab Dmkqa Gihsahrlih. rda gdlnb“w {ancmza lw hir
rda pzlomz| gihgazh ic rda giqzr. mhb rda giqzr ri {dlgd rda gdlnb dmw jaah mjbqgrab {lnn
hir damz mzkqoahr ih oazlrw lc rda gdlnb lw qhbaz =3|amzw ic mka iz lw dmjlrqmnn| zawlbahr lh
rda wrmra ri {dlgd da lw ri ja zarqzhab mhb rdmr wrmra lw m wlkhmriz| ri rda gihsahrlih iz lc rda
gdlnb dmw alrdaz jaah {zihkcqnn| zaoisab iz zarmlhab
Wlkhlhk ic Dmkqa Gihsahrlih {lnn namb ri m wlrqmrlih {daza iqz Giqzrw {lnn dmsa hi
fqzlwblgrlih ri ahrazrmlh rda parlrlih mhb {iqnb dmsa ri wahb gdlnbzah iqr ic Lhblm( Rdlw {lnn
namb ri wazliqw gihwa}qahgaw ciz {iomh {di dmsa hi zawiqzgaw ri clkdr rdalz jmrrna lh m
cizalkh giqhrz| mhb rdazaciza Lhblm wdiqnb hir wlkh rda Dmkqa Gihsahrlih(
Mhirdaz lwwqa lw pm|oahr ic omlhrahmhga lh zawpagr ic blsizgab HZL {iomh( Lh gmwaw
{daza wqgd {iomh zarqzh ri Lhblm mhb clna ciz m gnmlo ic omlhrahmhga. rdawa gnmlow mza
icrah ijfagrab ri ih rda kziqhb rdmr rda pmzrlaw {aza wrm|lhk mjzimb mhb dahga rda gnmlo ic
omlhrahmhga gmhhir ja mbfqblgmrab qpih j| Lhblm Giqzrw( Di{asaz. rda fqblglmz| dmw
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 38/47
71
gihwlwrahrn| rmeah m sla{ rdmr lh wqgd gmwaw. m jahaclglmn lhrazpzarmrlih ri rda nmhkqmka ic
rda wagrlih wdiqnb ja klsah( Rda oaza cmgr rdmr rda pmzrlaw dmsa zawlbab mjzimb mhb {iomh
dmw zarqzhab ri daz omrazhmn dioa wdiqnb hir ja mnni{ab ri bacamr rda ijfagr ic rda Mgr(
Di{asaz. m wpaglclg moahboahr ri rda Gz(P(G. Dlhbq Omzzlmka Mgr. Wpaglmn Omzzlmka Mgr
ciz pzislblhk omlhrahmhga lh gmwa ic HZL {iomh wdiqnb ja mbbab( Rdlw gmh ihn| ja biha
mcraz kzmhrlhk fqzlwblgrlih ri ahrazrmlh wqgd parlrlih(
Mhirdaz jzamerdziqkd ciz rda zlkdrw ic omzzlab {iomh {mw kqmzmhraab mcraz rda ahmgroahr
ic Pziragrlih ic [iomh Czio Bioawrlg Slinahga Mgr :001( Rdlw nm{ ahmjnab m pmzrhaz lh
m zanmrlihwdlp lh rda hmrqza ic gihwmhkqlr|. omzzlmka. zanmrlihwdlp lh rda hmrqza ic omzzlmka
rda zlkdr ic zawlbahga mhb omlhrahmhga( Di{asaz. rda Jmrzm Sw( Jmrzm fqbkoahr zahbazab
j| Wqpzaoa Giqzr dmw jaah zanlab qpih ih hqoaziqw iggmwlihw ri bah| {ioah rda zlkdr ri
zawlba( Rdlw fqbkoahr dmw wasaza lopnlgmrlihw ciz rda zlkdrw ic {ioah. pmzrlgqnmzn| lh gmwaw
ic HZL omzzlmkaw {daza {ioah mza nacr lh rda lh/nm{w diqwa {dlna rda omh waaew
aopni|oahr lh irdaz giqhrzlaw( Rdlw fqbkoahr dmw rda pirahrlmn ic bah|lhk ri wqgd {ioah
{diwa dqwjmhb mza mjzimb. rda zlkdr ri nlsa lh rda diqwa ic rda pmzahrw/lh/nm{. asah rdiqkd
rdlw lw rdalz omrzloihlmn dioa
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 39/47
73
HZL Omzzlmkaw ‗ rda Pqhfmj pazwpagrlsa
J|
Mhln Omndirzm mhb Zmhflr Omndirzm. mbsigmraw
L, LHRZIBQGRLIH
Ic m pipqnmrlih ic isaz iha jlnnlih Lhblmhw. hlha olnnlih Pqhfmjl HZLw gihwrlrqra rda
jlkkawr giooqhlr| czio mh| Lhblmh Wrmra ri gihrzljqra ri rda rirmn ic r{ahr| clsa olnnlih
HZLw nlslhk {iznb{lba( Rloaw dmsa gdmhkab jqr cmoln| nm{ naklwnmrlihw ahmgrab j| rda
Lhblmh Pmznlmoahr lh =<11 mhb =<13 dmsa nacr Lhblmhw {daza rda| {aza( Rda zawqnr. mh lhcnqt
ic cmoln| nm{ pzijnaow mzlwlhk iqr ic HZL omzzlmkaw {lrd hi pzmgrlgmn winqrlihw lh rda
naklwnmrlsa ahmgroahrw mw rda| atlwr ribm|( Ri giopiqhb rda pzijnao. zaklwrzmrlih ic
omzzlmkaw. {dlgd lw iprlihmn qhbaz Dlhbq Cmoln| nm{w. dmw hir jaah omba giopqnwiz| lh
oiwr Wrmraw lhgnqblhk Pqhfmj( Rda zawqnr6 oqnrlpna omzzlmkaw j| rda HZL icrah {lrdiqr m
pzasliqw blsizga. lhsmzlmjn| j| bqplhk rda pzasliqw wpiqwa mhb pzislblhk hi omlhrahmhga
ri rda mjmhbihab {lca mhb rda qhcizrqhmra gdlnb ic wqgd qhlih lc mh|( Nakmn zagiqzwa lw
blcclgqnr. rloa gihwqolhk. atpahwlsa mhb giopnlgmrab( Bawplra m Cmoln| Giqzrw Mgr. =<42.
Pqhfmj dmw hiha bawplra :: |amzw dmslhk anmpwab wlhga rdlw nm{ {mw omba( Rda ahb zawqnr6
mjiqr rdlzr| rdiqwmhb mjmhbihab {ioah lh Pqhfmj cahblhk ciz rdaowansaw lh mh qpdlnn nakmn
w|wrao {dlgd pzislbaw hi winqrlihw iz mhw{azw( Rdawa clkqzaw dmsa jaah gioplnab j| rda
Hmrlihmn Gioolwwlih ciz [ioah mhb rda Olhlwrz| ic [ioah mhb Gdlnb Basanipoahr mw
zapizrab lh rda Lhblmh Atpzaww. Gdmhblkmzd Ablrlih bmrab 1 Cajzqmz| :0== lh rda mzrlgna
„Zqhm{m| HZL kziiow hi{ zlwe niwlhk rdalz pmwwpizrw(‟ Mw m omrraz ic cmgr. clcraah
rdiqwmhb mjmhbihab HZL {lsaw mza czio Pqhfmj“w Bimjm zaklih(
LL, GIOOIH LWWQAW MZLWLHK CZIO HZL OMZZLMKAW
M, [ioah ki isazwamw mcraz rda {abblhk ihn| ri clhb rdaowansaw mjmhbihab {lrd hi iha
ri rqzh ri. hi oiha|. hi mjlnlr| ri wpame rda cizalkh nmhkqmka mhb hi ehi{nabka ic rda
gqwriow ic rda mnlah giqhrz| mhb dmslhk hi czlahbw ri rqzh ri(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 40/47
7;
J, [ioah {di mza jmrrazab iz eapr pzlwihaz lh rda cizalkh dioa mza icrah rzamrab nlea
bioawrlg {izeazw mhb wioarloaw hir mnni{ab ri {ize iqrwlba rda diqwa(
G, Lhhigahr {iomh {di nmraz clhbw rdmr daz HZL dqwjmhb lw mnzamb| omzzlab lh rda cizalkh
giqhrz| ic dlw zawlbahga iz dmw m nlsa lh pmzrhaz lh gniwa gihrmgr(
B, Mppmnnlhk jqr rzqa rdaza mza mnwi gmwaw ic *dinlbm| jzlbaw* / {ioah mjmhbihab lh Lhblm
{lrdlh bm|w iz {aaew ic omzzlmka. {lrd rda dqwjmhb pziolwlhk ri zarqzh ihga slwm
mzzmhkaoahrw dmsa jaah omba. jqr hasaz ri ja waah iz damzb mkmlh(
A, [ioah {di nmraz zamnlwa rdmr rdalz HZL dqwjmhb dmb cqzhlwdab cmnwa lhcizomrlih mjiqr
dlw fij. loolkzmrlih wrmrqw. amzhlhk. pzipazr|. omzlrmn wrmrqw mhb irdaz omrazlmn pmzrlgqnmzw
mjiqr dlw pazwihmn nlca(
C, [ioah {diwa dqwjmhbw rmelhk mbsmhrmka ic oiza nahlahr blsizga kziqhbw lh irdaz nakmn
w|wraow lh cizalkh fqzlwblgrlihw ijrmlh at/pmzra blsizga j| czmqbqnahr zapzawahrmrlihw mhb
rda danpnaww {ioah zaomlh ijnlsliqw ic wqgd m blsizga( Zagahr gmwaw dmsa wdi{h rdmr
{ioah mza bqpab. zarqzhab ri Lhblm mhb mjmhbihab {lrdiqr m pmwwpizr lh rdalz pmzahrmn
dioa( Rda| dmsa rdqw hi zagiqzwa ri zarqzh ri rda cizalkh nmhb(
K, [ioah {di mza bahlab omlhrahmhga lh Lhblm ih rda ragdhlgmn kziqhb rdmr daz HZL
dqwjmhb dmb mnzamb| pzigqzab m blsizga mjzimb mhb wda dmw hi pziic ic dlw lhgioa.
clhmhglmn wrmrqw mhb dlw mwwarw mjzimb( Gihwqnmz pziragrlih ijnlkmrlihw lh rdlw zakmzb haab
wazliqw lhrziwpagrlih mhb banljazmrlih. mr m pinlg| nasan lhsinslhk oamhlhkcqn gziww jizbaz
giipazmrlih jar{aah oaojaz wrmraw(
D, [ioah zqhhlhk czio plnnmz ri piwr clkdrlhk hasaz ahblhk nakmn jmrrnaw jqr zapamrabn|
ahgiqhrazlhk ragdhlgmn lopabloahrw zanmrlhk ri fqzlwblgrlih. wazslga ic hirlga. ahcizgaoahr
ic izbazw arg( Icrah. ih rda pmwwlhk ic m rdzaa/|amz wapmzmrlih pazlib. wioarloaw Giqzrw
bagnlha ri lhrazcaza. }qirlhk m jmz ic nlolrmrlih(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 41/47
74
L, [ioah {di wiqkdr rda nakmn zagiqzwa ri jzlhk rda azzlhk HZL wpiqwa ri rmwe j| lhlrlmrlhk
pzigaablhkw qhbaz rda gzlolhmn nm{ jqr cmlnlhk jagmqwa rda HZL dqwjmhb biaw hir zawpihb
ri rda wqooihw iz asah rda {mzzmhr ic mzzawr( Wioarloaw rda {ioah dmsa hi mbbzaww iz
gihrmgr barmlnw ri wazsa rda wqooihw isazwamw(
F, [ioah dmsa ri clkdr nakmn jmrrnaw ciz rda gqwrib| ic rdalz gdlnbzah mcraz rdalz blsizga
mjzimb iz mcraz rda| mza cizgab ri namsa rda cizalkh dioa( Icrah wqgd {ioah mnwi dmsa ri
cmga gdmzkaw ic lnnakmn mjbqgrlih lh mbblrlih ri rda aoirlihmn rzmqom ic jalhk bqpab( Wqgd
{ioah mza aojzilnab lh rloa/gihwqolhk giqzr gmwaw
LLL, NAKMN LWWQAW LHSINSAB LH HZL OMZZLMKAW6
=, Gihcnlgr ic nm{w6 Ih rda lwwqa ic rda smnlblr| ic rda omzzlmka. rda gdilga ic nm{ ic
omzzlmka mhb blsizga l(a( {dardaz rda Lhblmh nm{ {iqnb mppn| iz rda nm{ ic rda dqwjmhb“w
giqhrz| ic dmjlrqmn zawlbahga {iqnb mppn| lh blwwinslhk rda omzzlmka(
:, Lwwqa ic Fqzlwblgrlih6 [dardaz rda Giqzrw lh Lhblm iz rda Giqzrw ic rda giqhrz| ic rda
dqwjmhb“w zawlbahga dmsa rda fqzlwblgrlih ri bamn {lrd rda omrzloihlmn blwpqra. lwwqaw
zanmrlhk ri omlhrahmhga mhb irdaz mhglnnmz| omrrazw ic gdlnb gqwrib|(
7, Omlhrahmhga mhb Gqwrib| Nm{w6 [dardaz rda Lhblmh nm{ ih rdawa lwwqaw {lnn mppn| iz
rda nm{ ic rda dqwjmhb“w giqhrz| ic dmjlrqmn zawlbahga {lnn mppn| ri rdao(
2, Smnlblr| ic cizalkh giqzr izbazw6 Wlrqmrlihw mza mjiqhb {dah m hih zawlbahr Lhblmh
lhsieaw rda fqzlwblgrlih ic rda cizalkh Giqzr {daza da lw zawlbahr mhb gihslhgaw rda
isazwamw Giqzr ri pmww cmsiqzmjna Izbazw lh wqgd omrrazw {dlgd mza rdazamcraz wiqkdr ri ja
atagqrab lh rda Lhblmh fqzlwblgrlih rdziqkd rda Giqzrw ic nm{ lh Lhblm( Mhirdaz saz|
lopizrmhr }qawrlih. {dlgd gioaw qp mr. rda ahb zanmraw ri ahcizgaoahr mhb atagqrlih ic
cizalkh fqbkoahrw {dah rda| mza wiqkdr ri ja lopnaoahrab lh Lhblm( Rda Lhblmh Giqzrw bi
hir mggapr cizalkh Giqzr Fqbkaoahrw. {dlgd slinmra Wagrlihw =7 mhb 22 ic rda Lhblmh Giba
ic Glsln Pzigabqza. =<04(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 42/47
7<
1, Pi{az ic rda Lhblmh Giqzrw6 [dardaz rda Lhblmh Giqzrw dmsa rda pi{az ri zawrzmlh nakmn
pzigaablhkw lh rda cizalkh giqzrw mhb)iz pmww gihrzmz| fqbkoahrw)izbazw( Rda cizalkh giqzrw
oiwrn| bi hir mggapr Lhblmh Giqzr Izbazw(
3, Pzipazr| zlkdrw mhb irdaz mhglnnmz| lwwqaw6 Biaw rda mjmhbihab {lca mhb daz gdlnbzah
iqr ic rda jzieah {abnige dmsa pzipazr| zlkdrw lh rda mhgawrzmn iz rda pzipazr| ic daz lh
nm{“w lh Lhblm( Lhblmh Giqzrw oiwrn| bagnlha mh| wqgd zlkdrw(
;, Irdaz nakmn zaoablaw msmlnmjna6 [dardaz rda mjmhbihab {lca gmh msmln irdaz zaoablaw
nlea atrzmblrlih. lopiqhblhk ic pmwwpizr. gmhgannmrlih ic glrlvahwdlp. mrrmgdoahr ic
pzipazr|. niie iqr izbazw. wqlr ciz bmomkaw. lhfqhgrlih. bagnmzmrlih iz lhsielhk rda [zlr ic
Dmjamw Gizpqw( Atpazlahga wdi{w rdmr cizalkh olwwlihw mhb aojmwwlaw lh Lhblm ic rda
zawpagrlsa cizalkh giqhrzlaw iccaz nlrrna iz hi danp( Ciz rda mjmhbihab wpiqwa ri zamgd rda
cizalkh giqhrz| lw atpahwlsa. blcclgqnr mhb gqojazwioa. lc lh rda clzwr pnmga rda wpiqwa
omhmkaw ri ijrmlh m slwm mr mnn(
LS, ZAGIOOAHBMRLIHW)PZIPIWMNW CIZ ZACIZO MHB GDMHKA6
m, Lhblm wdiqnb wlkh rda Dmkqa Gihsahrlihw( Lh pmzrlgqnmz rda cinni{lhk gihsahrlihw {dlgd
mza blzagrn| zanmrab ri rda lwwqa ic HZL omzzlmkaw6 Rlnn rda baglwlih ciz wlkhlhk Rda Dmkqa
Gihsahrlihw zaomlhw pahblhk. Lhblm gmh gihraopnmra wlkhlhk jlnmrazmn iz oqnrlnmrazmn
rzamrlaw awpaglmnn| {lrd giqhrzlaw dmslhk gihwlbazmjna pipqnmrlih ic Lhblmh izlklh(
Di{asaz. oagdmhlgmn ahcizgaoahr ic cizalkh izbazw wdiqnb hir rmea pnmga mw pzislbab
qhbaz Wagrlihw =7.22 mhb 22M ic rda GPG( Zagahr rzahbw ic rda Lhblmh Wqpzaoa Giqzr wdi{
rdmr lh omrrazw ic omzzlmka. blsizga. gdlnb gqwrib| mhb omlhrahmhga. rdaza lw hi oagdmhlgmn
mppnlgmrlih ic m cizalkh giqzr izbaz mhb rda Giqzrw ki lhri rda oazlrw ic rda omrraz(
j, Ri zasla{ rda atlwrlhk nakmn w|wrao mhb ri cizoqnmra ha{ nm{w {dlgd mza lh gihcizolr|
{lrd Rda Dmkqa Gihsahrlihw mhb danp mgdlasa rda pqzpiwa ic omzzlmka zanmrab Dmkqa
gihsahrlihw(
g, Wpaglclg moahboahrw ri6 L, Rda Pmwwpizr Mgr. =<3; pzislblhk ciz gmhgannmrlih ic rda
pmwwpizr ic rda iccahblhk HZL wpiqwa mhb lhgnqblhk oiza barmlnw ic rda wpiqwa lh rda
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 43/47
20
pmwwpizr( LL, Rda Atrzmblrlih Mgr. =<3: ri lhgizpizmra iccahgaw zanmrlhk ri HZL omzzlmkaw
nlea czmqb. bi{z| . mjmhbihoahr mhb gzqanr|( LLL, Rda Lhblmh Pahmn Giba. =4<0 lh izbaz ri
zagikhlwa wpaglclg iccahgaw zanmrlhk ri HZL omzzlmkaw( LS, Rda Giba ic Gzlolhmn
Pzigabqza. =<;7 mhb Rda Giba ic Glsln Pzigabqza. =<04 nm|lhk bi{h gnamz mhb baclhlra
pzigabqzaw {daza HZLw mza gihgazhab( S, Rda Glrlvahwdlp Mgr. =<11 ciz rda gmhgannmrlih ic
rda glrlvahwdlp ic rda iccahblhk wpiqwa(
b, Ahmgr wpaglmn Lhblmh ahmgroahrw ri mbbzaww rda smzliqw lwwqaw rdmr mzlwa lh HZL omzzlmkaw
mhb mr rda wmoa rloa lhgizpizmrlhk pzikzawwlsa pzlhglpnaw jalhk asinsab lh rda clanb ic
pzlsmra lhrazhmrlihmn nm{ awpaglmnn| rdziqkd rda Dmkqa Gihsahrlihw( Rdawa ahmgroahrw
wdiqnb wpaglclgmnn| gisaz lwwqaw nlea smnlblr| ic rda omzzlmkaw lh rda HZL gihratr. Gdilga ic
nm{ ic omzzlmka mhb blsizga. Fqzlwblgrlih ic giqzrw . ahcizgamjlnlr| ic cizalkh giqzr izbazw.
iccahgaw zanmrlhk ri omzzlmkaw mhb rda zlkdr ic rda mjmhbihab wpiqwa ri pzipazr|(
a, Zaklwrzmrlih ic omzzlmkaw oqwr ja omba giopqnwiz|( Rda omzzlmka gazrlclgmra ic rda HZL
wpiqwa oqwr gmzz| dlw wiglmn wagqzlr| hqojaz ic dlw cizalkh dioa mhb rda gazrlclgmra oqwr
ja nibkab {lrd rda aojmww| lh Lhblm giopqnwizln|( Rdaza wdiqnb ja wpaglclg ginqohw lh rda
omzzlmka zaklwrzmrlih gazrlclgmraw ciz HZLw dmslhk giopnara wqjwrmhrlsa barmlnw mjiqr rda
cizalkh wpiqwa(
c, Mbipr rda gihsazkahga mppzimgd moihk icclglmn Lhblmh mkahglaw nlea rda Olhlwrzlaw ic
Kisazhoahr ic Lhblm6 [ioah mhb Gdlnb basanipoahr. Isazwamw Lhblmh mccmlzw mhb Atrazhmn
mccmlzw( Mnwi accizrw wdiqnb ja omba ri giizblhmra rda lhlrlmrlsaw ih rda lwwqa ic HZL
omzzlmkaw mhb ri filhrn| war qp „wpaglmn gannw‟ ciz bamnlhk {lrd pzijnaow zanmrlhk ri HZL
omzzlmkaw( Ihkilhk accizrw ic rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh mccmlzw lh rdlw zakmzb mza
lhbaab nmqbmjna(
k, Lhsinsa rda Lhblmh Aojmwwlaw ri pzislba gzlwlw mwwlwrmhga mhb wqppizr ri mjmhbihab
jzlbaw rdziqkd [ancmza Icclgazw( Omea mzzmhkaoahrw ciz pzislblhk atrahbab zawlbahga
pazolrw iz pazomhahr zawlbahga wrmrqw ri mjmhbihab wpiqwaw( Mnwi ri atrahb nakmn.
oiharmz| wqppizr mhb wdanraz ri rdao(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 44/47
2=
d, Ri pzislba czaa nakmn mlb ri blwrzawwab mjmhbihab {ioah lh Lhblm mhb ri rz| mhb atpniza
filhlhk dmhbw {lrd mkahglaw lh irdaz giqhrzlaw ri mlb mhb mbslga {ioah wrzmhbab lh irdaz
giqhrzlaw(
l, Ri war qp danp nlhaw ri abqgmra paipna mjiqr rdlw kzi{lhk oahmga mhb ri pzislba
giqhwanlhk ri {ioah lh haab(
f, Ri wahwlrlwa rda pinlga mhb rda fqblglmz| ih rda pzijnao jalhk cmgab j| {ioah lh HZL
omzzlmkaw(
e, Qhbazrmea wpaglmnlwab rzmlhlhk ic nm{|azw ri bamn {lrd rda pzijnaow zanmrlhk ri HZL
lwwqaw( HZL zanmrab lwwqaw awpaglmnn| {lrd zakmzb ri Lhrazhmrlihmn cmoln| nm{ wdiqnb ja pmzr
ic rda gqzzlgqnqo mhb gihrlhqlhk nakmn abqgmrlih pzikzmooa ciz rda nakmn czmrazhlr|(
(
n, Ri basanip giipazmrlih jar{aah rda hih/kisazhoahrmn izkmhlwmrlihw mhb rda kisazhoahr
mkahglaw ri bamn {lrd rdlw wpaglclg pzijnao(
S, GIHGZARA NAKMN PZIPIWMNW RI MGR MW LOOABLMRA BARAZZAHRW6
Lh rda gihratr ic rda Wrmra ic Pqhfmj. rda cinni{lhk wqkkawrlihw mza jalhk pqr ciz{mzb ciz
lopzislhk rda atlwrlhk cmoln| nm{ pzijnaow piwab bmln| jaciza HZLw mhb cmgab j| accagrab
paipna zawlbahr lh rda Wrmra ic Pqhfmj gihwa}qahrlmnn| {dah rda| gioa lh gihrmgr {lrd
HZLw( Rda winqrlihw pmzrn| atlwr lh pzipaz lopnaoahrmrlih ic atlwrlhk nm{w. czmolhk ic
pzipaz zakqnmrlihw. gzamrlih ic Cmoln| Giqzrw mhb Cmwr Rzmge Giqzrw mhb j| moahboahr ic
atlwrlhk naklwnmrlih( Rda wasah pilhr gdmzraz wqoomz| lw war bi{h mw dazaqhbaz lh rda
cinni{lhk wa}qahga(
=( ZAKLWRZMRLIH IC OMZZLMKAW OQWR JA OMBA GIOPQNWIZ\(
Rdlw {lnn lh rqzh ahwqza giopnlmhga ic gihblrlihw ic m smnlb omzzlmka. pzislba pziic ic
omzzlmka mhb mgr mw m barazzahr ciz jlkmoiqw pzmgrlgaw( Wagrlih 4 ic rda Dlhbq Omzzlmka
Mgr. =<11 omeaw lr iprlihmn ciz Wrmra Kisazhoahrw ri pzislba ciz zqnaw ciz pzislblhk ciz
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 45/47
2:
zaklwrzmrlih ic omzzlmkaw( Lr lw iplhab rdmr wrmraw {lrd wlkhlclgmhr HZL olkzmrlih oqwr omea
omzzlmka zaklwrzmrlih giopqnwiz| pmzrlgqnmzn| {dah iha ic rda wpiqwaw lw mh HZL(
Wloqnrmhaiqwn|. lr wdiqnb ja omba ijnlkmriz| rdmr rda HZL wpiqwa oqwr klsa lhrlomrlih ic
dlw zaklwrzmrlih ic omzzlmka ri rda gihgazhab Aojmww| ) Dlkd Gioolwwlih lh Lhblm. lh
{dlgd giqhrz| da lw pzawahrn| zawlbahr( Rda Wrmra ic Pqhfmj wdiqnb omea mhb hirlc| zqnaw
qhbaz Wagrlih 4 pzislblhk ciz giopqnwiz| zaklwrzmrlih ic omzzlmkaw mhb lhglbahrmn omrrazw
zanmrab rdazari(
:( GZAMRLIH IC CMOLN\ GIQZRW6 Lr om| mnwi ja {izrd{dlna ri wqkkawr rdmr
qhbaz wagrlih 7 ic Rda Cmoln| Giqzrw Mgr. =<42. rda zawpagrlsa Wrmra Kisazhoahrw {daza
Cmoln| Giqzrw dmsa hir jaah awrmjnlwdab wdiqnb ja blzagrab ri pzislba ciz Cmoln| Giqzrw(
Rda Wrmra ic Pqhfmj {dlgd awwahrlmnn| haabw Cmoln| Giqzrw mw m omrraz ic blza qzkahg|
wdiqnb looablmran| gzamra wqgd Giqzrw ri bamn {lrd cmoln| nm{ pzijnaow mhb klsa pzlizlr|
ri warrnaoahr ic cmoln| nm{ lwwqaw {daza pmzrlaw mza HZLw( [dazasaz iha ic rda wpiqwaw lw
mh HZL. rdawa cmoln| Giqzrw gmh jarraz pzislba ciz pzislwlihw ciz omlhrahmhga mhb mnloih|
ic wpiqwaw. gdlnb gqwrib| mhb gdlnb wqppizr mw mnwi warrnaoahr ic omrzloihlmn pzipazr|(
Rdlw {lnn ahwqza rdmr rda wpiqwa)gdlnbzah ih Lhblmh wiln mza omlhrmlhab mhb pzislbab ciz lh
mggizbmhga {lrd rda lhgioa # wrmhbmzb ic rda HZL wpiqwa lh rda cizalkh fqzlwblgrlih(
7( GZAMRLIH IC CMWR RZMGE GIQZRW MHB WLOPNLCLGMRLIH IC
PZIGABQZAW6 Lh rda omrrazw ic Wqggawwlih. Rzmhwcaz ic Pzipazr|. Omelhk )atagqrlih )
lopnaoahrmrlih ic [lnnw. zapmrzlmrlih ic HZL cqhbw. rda zawpagrlsa Wrmra Kisazhoahrw oqwr
wlopnlc| mhb wrzamonlha pzigabqzaw( Lbamnn| wpamelhk. lh omrrazw dmslhk pzipazr| pzijnaow.
cmwr rzmge Giqzrw oqwr ja war qp ri bamn {lrd wqgd gmwaw atpablrliqwn| lh mggizbmhga {lrd m
rloa jiqhb wgdabqna( Rda Pqhfmj Kisazhoahr dmw omba moahboahrw lh Rda Amwr Pqhfmj
Zahr Zawrzlgrlih Mgr. =<2< mhb Rda Pqhfmj Wagqzlr| ic Nmhb Rahqzaw Mgr. =<17 ciz rda
wqoomz| rzlmn ic blwpqraw zakmzblhk mkzlgqnrqzmn. giooazglmn mhb zawlbahrlmn pzipazr|(
Di{asaz. hi wpaglmn Cmwr Rzmge Giqzrw atlwr lh rda Wrmra ic Pqhfmj ri warrna rdawa omrrazw ih
pzlizlr|( M czawd pzipiwmn wdiqnb ja oiirab ri war qp wqgd Giqzrw mw wiih mw piwwljna(
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 46/47
27
2( MOAHBOAHR IC CMOLN\ NM[W6 Blwwinqrlih ic omzzlmka ih rda kziqhb ic
jzamebi{h ic omzzlmka mw mh mbblrlihmn kziqhb ciz blsizga wdiqnb ja lhrzibqgab {dah mr
namwr iha ic rda wpiqwaw lw mh HZL wqjfagr ri wmcakqmzbw pzislbab j| naklwnmrlih( Rdlw
{iqnb za}qlza moahboahr ic rda pzislwlihw ic rda Dlhbq Omzzlmka Mgr. =<11 mhb Wpaglmn
Omzzlmka Mgr. =<12( Wqgd m kziqhb {iqnb pzislba HZL wpiqwaw m fqblglmn cizqo lh Lhblm ri
waae m zaoab| ih Lhblmh wiln zmrdaz rdmh lopizrlhk cizalkh fqbkoahrw ic mnlah giqzrw ih
jzamebi{h kziqhbw mhb klsa m gdmhga ri rda Lhblmh wpiqwa ri bacahb ih gihsahlahr mhb
a}qlrmjna razow lh Lhblmh giqzrw( Rda haab ciz rdlw moahboahr oqwr ja wrzihkn| oiirab j|
rda Wrmra ic Pqhfmj ri rda Kisazhoahr ic Lhblm ri ahmgr mppzipzlmra naklwnmrlih j| wqlrmjna
moahboahrw lh rda atlwrlhk Dlhbq Omzzlmka Mgr. =<11 mhb Wpaglmn Omzzlmka Mgr. =<12
wlhga lhraz giqhrz| olkzmrlih czio rda Wrmra ic Pqhfmj lw wlkhlclgmhr mhb lh nmzka hqojazw(
1( BABLGMRAB GAHRZMN)WRMRA KISAZHOAHR ZAKQNMRAB [AJWLRA
IC AZZLHK HZL WPIQWAW( Rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh mccmlzw mr m Gahrzmn nasan.
mhb lh giizblhmrlih {lrd rda zawpagrlsa Wrmra Kisazhoahrw wdiqnb omlhrmlh m bablgmrab
{ajwlra ic azzlhk HZL dqwjmhbw mhb dmjlrqmn HZL iccahbazw. {di gihrzmgr oqnrlpna
omzzlmkaw( Rdlw {lnn ri wioa atrahr mgr mw m omfiz barazzahr. jqr oiza lopizrmhrn| lr {lnn ja
m wiqzga ic lhcizomrlih)gmqrlih ri kahazmn oaojazw ic rda pqjnlg wi rdmr rda| mza hir
rzmppab lhri omzzlhk m HZL kziio. {di lw mnzamb| kqlnr| ic gihrzmgrlhk oqnrlpna omzzlmkaw
ih rda Lhblmh wiln mhb awgmpab rda gnqrgdaw ic nm{( Wqgd m {ajwlra giqnb mnwi ja rzmhwnmrab
lhri zaklihmn nmhkqmkaw. ciz zamwihw ic kzamraz mhb amwlaz mggawwljlnlr|(
3( OAMHLHKCQN GIHWQNMZ MWWLRMHGA MW PMZR IC GIHWQNMZ
PZIRAGRLIH IJNLKMRLIHW( Rdmr mw pmzr ic Gihwqnmz pziragrlih ijnlkmrlihw.
Cizalkh Aojmwwlaw. Olwwlihw mhb Gihwqnmraw lh Lhblm wdiqnb omhbmrizln| cqzhlwd mnn rda
zanasmhr bmrm ri mkkzlasab wpiqwaw ic azzlhk wpiqwaw ic HZL omzzlmkaw. {di mza dmjlrqmnn|
zawlbahr mhb biolglnab lh cizalkh giqhrzlaw( Wioa wizr ic pzmgrlga blzagrlihw j| rda
Olhlwrz| ic Atrazhmn Mccmlzw lh gihfqhgrlih {lrd rda Olhlwrz| ic Isazwamw Lhblmh Mccmlzw.
Olhlwrz| ic [ioah mhb Gdlnb Basanipoahr gmh {ann ja czmoab ri blzagr Aojmwwlaw mhb
Cizalkh Olwwlihw ri pzislba oamhlhkcqn gihwqnmz mwwlwrmhga ri mjmhbihab HZL jzlbaw( Lh
7/30/2019 Issues Relating to NRI Marriages: Background Notes (2011)
http://slidepdf.com/reader/full/issues-relating-to-nri-marriages-background-notes-2011 47/47
cmgr mnn wqgd cizalkh olwwlihw. wdiqnb dmsa bablgmrab bawew iz icclgazw atgnqwlsan| ri
pzislba pzipaz mwwlwrmhga ri wqgd wpiqwaw lh blwrzaww(
;( Nmwrn|. Rda Pqhfmj Kisazhoahr lh rda |amz :0=0 ahmgrab rda Pqhfmj Pzasahrlih ic
Dqomh Woqkknlhk Mgr. :0=0 {dlgd lw gqzzahrn| m{mlrlhk rda mwwahr ic rda Pzawlbahr ic
Lhblm( Nlea{lwa. rda Gahrzmn Kisazhoahr mw mnwi rda Pqhfmj Kisazhoahr giqnb {ann wazliqw
gihwlbaz ahmgrlhk rda HZL mjmhbihab naklwnmrlih. mnwi dmslhk atrzm razzlrizlmn mppnlgmrlih
nlea rda pzislwlihw ic rda Dlhbq Omzzlmka Mgr. =<11(
Lh rda sla{ ic rda mqrdiz. rda mjisa gdmhkaw gmh ja omba alrdaz j| pzislblhk m ha{
giopiwlra naklwnmrlih ciz HZLw iz wqlrmjna gdmhkaw gmh ja omba lh atlwrlhk naklwnmrlihw ciz
wrzamonlhlhk rda nm{w mhb pzigabqzaw( Lr lw wqkkawrab rdmr m Giza Gioolrraa ic wpaglmnlwrw
lh rda clanb ic Pzlsmra Lhrazhmrlihmn Nm{ wdiqnb ja gihwrlrqrab mr rda amznlawr ri pzapmza m
giopzadahwlsa bzmcr ri wqkkawr rda wmlb gdmhkaw lh naklwnmrlih lh rda jawr piwwljna {m|(