isolasi kafein edit
TRANSCRIPT
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
1/14
LABORATORIUM ANALITIK DASAR
SEMESTER GENAP TAHUN AJARAN 2016/2017
PRAKTIKUM KIMIA ANALITIK PROSES
MODUL : Isolasi Kafi! "a#i Sa$%l Ko%i
PEM&IM&ING : A'(s)i!(s N'a)i!* D#s+ M+T
Ol, :
Kelompok : -II
Nama : 1+ Mi.a!(l Isla$ 11102
2+ M(,a$a" Kosasi, 11102
+ N(#,olifa, Ma,a#a!i 11102
Kelas : 2A
PROGRAM STUDI DIPLOMA III ANALIS KIMIA
JURUSAN TEKNIK KIMIA
POLITEKNIK NEGERI BANDUNG
2016
Prak!k"m : 23 Ma#) 2016
Pe#$era%a# : 0 A%#il 2016
&Lapora#'
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
2/14
I T"("a#
M!'isolasi s(a)( s!4a5a ala$
M$%laa#i )!i s)#asi %a"a)8ai# "a! ai#8ai#
M!')a,(i o!s!)#asi afi! "ala$ sa$%l
II Dasar Teor!
Ka)e!#
Ko%i $#(%aa! sala, sa)( )a!a$a! 4a!' $!'a!"(!' s!4a5a i$ia
4ai)( afi!* 4a!' $#(%aa! sala, sa)( s!4a5a o#'a!i alaloi"+ Alaloi"
a"ala, s!4a5a o#'a!i 4a!' $!'a!"(!' !i)#o'! 9iasa!4a; "ala$ !)(
sili "a! #!)( asa+ S!4a5a i!i )#sa# l(as "ala$ "(!ia )($(,a! "a!
a!4a "i a!)a#a!4a $$%(!4ai f fisiolo'is (a)+ Sa#a ($($* 'olo!'a!
s!4a5a alaloi" $$%(!4ai sifa)8sifa) #i() i!i:
1+ &iasa!4a #!)( #is)al )a #5a#!a* )i"a $("a, $!'(a%* )i"a
la#() "ala$ ai#* la#()"ala$ %la#() o#'a!i s%#)i )a!ol* )# "a!
lo#ofo#$+
2+ &#sifa) asa* %a"a ($($!4a #asa %a,i)* #sifa) #a(!*
$$%(!4ai f fisiolo'is* s#)ao%)is a)if+
+ M$!)( !"a%a! "!'a! la#()a! asa$ fosfolf#a$a)* asa$
fosfo$oli"a)* asa$ %i#a)* "ll+ Alaloi" "a%a) "ilasifiasia!
#"asa#a! s($# "a! '('(s f(!'si 4a!' "ia!"(!'!4a+ M!(#()
H'!a(#* alaloi" "i'olo!'a! $!a"i 4ai)( alaloi"
ss(!''(,!4a* %#o)oalaloi" "a! %s("oalaloi" 9S(%#a%)a* 201;+
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
3/14
9Tal Ko$%osisi
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
4/14
(Struktur Kimia Kafein / Caeine)
M!'a$il s(a)( .a) )#la#() "a#i "aala$ la#()a! ai# ol, s(a)(( %la#()
4a!' )a "a%a) a$%(# "!'a! ai# "is() s)#asi 9"!'a!; %la#()+ T!i i!i
s#i!' ali "i)#a%a! (!)( %$isa,a! 9S,?la* 13@:10;+
Pa#)isi .a)8.a) )#la#() a!)a#a "(a ai#a! 4a!' )i"a "a%a) a$%(#
9i$$isil; $!a5a#a! a!4a $(!'i!a! 4a!' $!a#i (!)( %$isa,a!
a!ali)is+ &a,a! "i$a!a )((a! %#i$#!4a (a!la, a!ali)is !a$(! %#%a#a)if*
s)#asi %la#() "a%a) $#(%aa! s(a)( la!'a, %!!)i!' "ala$ (#()a! 4a!'
$!(( s(a)( %#o"( $(#!i!4a "ala$ lao#a)o#i($ o#'a!i* a!o#'a!i*
a)a( ioi$ia+ Msi%(! a"a!'8a"a!' "i'(!aa! %#ala)a! 4a!' #($i)*
!a$(! s#i!'ali ,a!4a "i%#l(a! s(a, o#o!' %isa,+ S#i!'ali s(a)(
%$isa,a! s)#asi %la#() "a%a) "islsaia! "ala$ #a%a $!i)+ P$isa,a!s)#asi %la#() iasa!4a #si,B "ala$ a#)i )a a"a a!alo'C o%#si%i)asi "!'a!
sis)$ s$aa$ i)( 9U!"#5oo"* 2002: 7;+
P!'#i!'a! ("a#a 9)$%#a)(# li!'(!'a!;+ Sa'ai !"a%a! "a%a)
"i#i!'a! s((%!4a (!)( %!!)(a! a!ali)i )a!%a ,a#(s $lal(i
)$%#a)(# 4a!' )i!''i+ Misal!4a* M'NHPO + 6H2O a"a!'8a"a!'
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
5/14
"i#i!'a! "!'a! $!(i $!''(!aa! s(a)( a$%(#a! alo,ol "a! )# "a!
$!4a#i!' ai# "a#i !"a%a! sla$a #a%a $!i)+ Na$(!* %#os"(# i!i
!o#$al!4a )i"a "isa#a!a! a#!a a,a4a "a#i %!',ila!'a! ai# 4a!' )i"a )(!)as
"!'a! %!(ia! 9U!"#5oo"* 2002: 7@;+
&a!4a sali #asi 4a!' "i'(!aa! "ala$ a!alisis a!o#'a!i
(ali)a)if $lia)a! %$!)(a! !"a%a!+ E!"a%a! a"ala, .a) 4a!'
$$isa,a! "i#i sa'ai s(a)( fas %a"a) l(a# "a#i la#()a!+ E!"a%! $(!'i!
#(%a #is)al 9#is)ali!; a)a( oloi"* "a! "a%a) "il(a#a! "a#ila#()a! "!'a!
%!4a#i!'a! a)a( %$(si!'a! 9!)#if(';+ E!"a%a! )#!)( ia la#()a!
$!a"i )#lal( !(, "!'a! .a) 4a!' #sa!'()a!+ Kla#()a!9S; s(a)(
!"a%a!* $!(#() "fi!isi a"ala, sa$a "!'a! o!s!)#asi $ola#
"a#ila#()a! !(,!4a+ Kla#()a! #'a!)(!' %a"a #a'ai o!"isi* s%#)i
s(,(*)a!a!* o!s!)#asi a,a!8a,a! lai! "ala$ la#()a! i)(* "a! %a"a o$%osisi
%la#()!4a 9S,?la* 13@:72;+
Kafi! $ll, a)a( )i)i ll,!4a %a"a 2@ > "a! $!4(li$ %a"a 17@ᵒ
> 9I#5a!"i* 201;+ᵒ
Eksraks!
P#i!si% "asa# s)#asi a"ala, $la#()a! s!4a5a %ola# "ala$ %la#()
%ola# "a! s!4a5a !o!8%ola# "ala$ %la#() !o!8%ola#+ Es)#asi %la#() a"ala,
%#oss %$isa,a! a$%(#a! la#()a! #"asa#a! !"#(!'a! sala, sa)(
o$%o!! (!)( )#la#() "ala$ sol?!) 4a!' "i'(!aa!+
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
6/14
T((a! %#oss s)#asi a"ala, sa'ai #i():
• S!4a5a i$ia )la, "i)a,(i i"!)i)as!4a (!)( "is)#asi "a#i
o#'a!is$
• &a,a! "i%#isa (!)( $!$(a! lo$%o s!4a5a i$ia )#)!)(*
$isal!4a alaloi"* fla?a!oi" a)a( sa%o!i!* $si%(! s)#()(# i$ia
s)(l!4a "a#i s!4a5a i!i a,a! #a"aa!!4a l($ "i)a,(i
• O#'a!is$ 9)a!a$a! a)a( ,5a!; "i'(!aa! "ala$ %!'oa)a!
)#a"isio!al
• Sifa) s!4a5a 4a!' aa! "iisolasi l($ "i)!)(a! sl($!4a
"!'a! a#a a%a%(!
T#"a%a) "(a !is s)#asi 4a!i:
1 Es)#asi %a"a)8ai# 9is)ila, lai! la,i!'; 4a!i $$i!"a,a!
s!4a5a i$ia "a#i fasa %a"a) fasa ai# a)a( $$isa,a! s!4a5a
i$ia "a#i a$%(#a! $a)#is!4a "ala$ fasa %a"a) "a! $la#()a!!4a
"ala$ fasa ai#* o!)o, s)#asi "a(! a4( %()i,* s)#asi (!'a
$la)i* "s+
2 Es)#asi ai#8ai# a)a( s)#asi %la#()* $$i!"a,a! s!4a5a i$ia
"a#i sa)( %la#() %la#() lai!!4a* "(a %la#() )i"a sali!'
$!a$%(# 9%la#() ai# "a! %la#() o#'a!i; a)a( $$isa,a!
s!4a5a i$ia "a#i $a)#is!4a "ala$ s(a)( %la#() "a! $la#()a!!4a"ala$ %la#() lai!!4a+ >o!)o, s)#asi s)# "!'a! %la#() )#*
"ala$ #asi s)#fiasi+ Es)#asi i!i a"a "(a !is 4ai)(*
• Ai# sa'ai fasa o!)i!4(* s!4a5a 4a!' )#la#() "ala$ fasa
o#'a!i "is)#asi "!'a! %la#() ai#
• Pla#() o#'a!i sa'ai fasa o!)i!4(* s!4a5a 4a!' )#la#() "ala$
ai# "is)#asi "!'a! %la#() o#'a!i+
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
7/14
9a; 9;
Ga$a#+ 9a; >o#o!' %isa, "a! 9; So,l)
III Ala *a# Ba%a#
Ala Ba%a#
Glas i$ia 0* 100 00* 00 $L La#()a! i!"( afi! 1000 %%$
Glas ((# 100 $L La#()a! H>l 0*1 N
La( )aa# 100* 1000 $L La#()a! "ilo#o$)a!a
>o#o!' %isa, Sa$%l o%i
>o#o!' )a!'ai %!"
S%a)(la
Pi%) ))s
P!4a!''a o#o!'
S%)#ofo)o$)# U-8-is
I+ ,ara Ker(a
-.1 Pem/"aa# Lar"a# Sa#*ar Ka)e!#
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
8/14
0,1 gram kafein baku + larutan HCl 0,1 N sampai tepat 100 mL
Dari larutan inuk ibuat !ariasi k"nsentrasi 0, #, $, %, &, 10, an 1# ppm
kur serapan ketuu larutan paa panang gel"mbang maksimum* Dibuat kur!a kalibrasi sta
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
9/14
esiu 1 Kafein alam CH#Cl# (ekstr
+ # mL CH#Cl#
K"-"k selama menit
# gram sampel k"pi
+ . mL auaest, iikan selama 1 menit
Saring menggunakan kertas saring biasa an atman
mpas K"pi 2iltrat
+ # mL CH#Cl#
K"-"k selama 10 menit
esiu # Kafein alam CH#Cl# (ekstrak 1)
+ # mL CH#Cl#
K"-"k selama 10 menit
esiu 3 Kafein alam CH#Cl# (ekstrak 1)
-.2 Eksraks! Ka)e!# *ar! Sampel Kop!
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
10/14
+ Keselamaa# Ker(a
Kafi! "a%a) $!4aa! i#i)asi ia )#!a (li)* $aa ia s("a, )#!a
la!'s(!' ilas "!'a! ai#
H>l "a%a) $!4aa! i#i)asi %a"a (li)* $a)a "a! %#!afasa! "a! ia )#!a
(li) "a%a) $!4aa! l(a s%#)i )#aa#* s,i!''a la#()a! )#s() ia
o!s!)#asi!4a )i!''i "i,a#(sa! #a"a %a"a #(a!' asa$+
Di,lo#o$)a!a 9>H2>l2; $#(%aa! .a) a#si!o'!i "a! "a%a) $!4aa!
i#i)asi )#,a"a% (li)* $a)a "a! #a(! a'i %a#(8%a#(+
+I Daa Pe#amaa#
P!'((#a! aso#a!si la#()a! s)a!"a# "ila(a! %a"a %a!a!' 'lo$a!'
$asi$($ 273*6 !$
Ta/el Pe#"k"ra# A/sor/a#s!
Ko!s!)#asi la#()a! s)a!"a# 9%%$; Aso#a!si
0 0
2 0*03
0*1@2
6 0*263
@ 0*@
10 0*@
12 0*2Sa$%l s)#asi I 0*@2
Sa$%l s)#asi II 0*1
Sa$%l s)#asi III 0*0
K"ra Kal!/ras! Sa#*ar
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
11/14
0 # $ % & 101#1$
0
0*1
0*#
0*3
0*$
0*
0*%
f(4) 5 0*0$4 + 0
6 5 1
K(#?a Kali#asi S)a!"a#
Kur!a Kalibrasi Stanar
Linear (Kur!a Kalibrasi
Stanar)
Ko!s!)#asi 9%%$;
Aso#as!i
+II Per%!"#a#
Per%!"#a# Ko#se#ras! Sampel
P#sa$aa!:
4 0+0= 0+00
4 Aso#a!si
= o!s!)asi sa$%l 9%%$;
• Fil)#a) ,asil s)#asi I
4 0*0= 0*00
0*@2 0*0= 0*00
= 13*1@ %%$
Ja"i o!s!)#asi sa$%l %a"a s)#asi %#)a$a ssa# 13*1@ %%$+
• Fil)#a) ,asil s)#asi II
4 0*0= 0*00
0*1 0*0= 0*00
= 11*312 %%$
Ja"i o!s!)#asi sa$%l %a"a s)#asi "(a ssa# 11*312 %%$+
• Fil)#asi ,asil s)#asi III
4 0*0= 0*00
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
12/14
0*0 0*0= 0*00
= 11*2 %%$
Ja"i o!s!)#asi sa$%l %a"a s)#asi "(a ssa# 11*2 %%$+
+III Pem/a%asa#
Kafi! $#(%aa! s(a)( s!4a5a alaloi" "!'a! #($s >@H10 NO2 "a!
#asa!4a %a,i)+ Kafi! )#"a%a) %a"a )($(,a! "a! #f(!'si (!)( $$a!)( %#oss
fisiolo'i!4a+ Kafi! "a%a) #asal "a#i "a(! ),* o%i*
Pa"a %#a)i($ i!i "ila(a! Es)#asi Kafi! "a#i Sa$%l Ko%i+ S)la,
"ila#()a! "a! "i%a!asa! ,i!''a $!"i"i,+ K$("ia! sa$%l o%i )#s( "isa#i!'
"(a ali $!''(!aa! #)as sa#i!' iasa "a! ,a)$a!+ P$a!asa! sa$%l )((a!
(!)( $!',o$o'!a! o%i "!'a! %la#() s#)a $!a#i s!4a5a afi! a#!a
afi! "a%a) la#() "!'a! ai %a"a ai# %a!as s"a!'a! %!4a#i!'a! #f(!'si (!)(
$$isa,a! fil)#al "a#i a$%as o%i "a! %!'o)o# lai!!4a++
Fil)#a) 4a!' "i"a%a) $("ia! "i$as(a! "ala$ o#o!' %isa, $("ia!
"is)#asi "!'a! "ilo#o$)a!a+ S)la, i)( "ila(a! %!'ooa! sla$a $!i)+
P!'ooa! i!i "ila(a! a'a# afi! "a%a) o!)a "!'a! "ilo#o$)a!a+ S)la,
"ioo sla$a $!i) la#()a! )#%isa, $!a"i 2 fasa "i$a!a la%isa! a)as #5a#!a
ola) )(a s"a!'a! la%isa! a5a, #5a#!a ola) $("a+ Kafi! aa! #a"a "i
la%isa! a5a, )#la#() #sa$a "ilo#o$)a!a+ Kafi! "a%a) la#() #sa$a
"ilo#o$)a!a a#!a afi! "a! "ilo#o$)a!a sa$a8sa$a s!4a5a !o! %ola#*
s"a!'a! ai# a"ala, s!4a5a %ola# s,i!''a afi! aa! !"#(!' )#la#() "!'a!
"ilo#o$)a!a "ia!"i!'a! "!'a! ai#+ S)la, la%isa! a5a, "ia$il* la%isa! a)as
"is)#asi $ali "!'a! "ilo#o$)a!a sa!4a 2 ali (!)( $$isa,a! afi!
4a!' $asi, )#)i!''al "ila#()a! )#s()+
U!)( $!!)(a! o!s!)#asi afi! ,asil s)#asi* )i'a ,asil s)#asi
)#s() "i((# aso#a!si!!4a $!''(!aa! s%)#ofo)o$)# s,i$a".(+ Sl($
$!'((# ,asil s)#asi* "ila(a! %!'((#a! )#,a"a% la#()a! s)a!"a# afi! "a!
%!!)(a! %a!a!' 'lo$a!' $asi$($ 4a!' "i'(!aa!+ Ko!s!)#asi la#()a!
s)a!"a# 4a!' "i'(!aa! a"a, 0C 2 %%$C %%$C 6 %%$C @ %%$C 10 %%$ "a! 12 %%$+
Ko!s!)#asi la#()a! s)a!"a# 4a!' "i'(!aa! (!)( $!a#i %a!a!' 'lo$a!'
$asi$($ a"ala, la#()a! s)a!"a# o!s!)#asi @ %%$+ Pa!a!' 'lo$a!' $asi$($
#"asa#a! %#oaa! ssa# 273*6 !$+
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
13/14
S)la, "i)!)(a! %a!a!' 'lo$a!' $asi$($* $("ia! "ila(a!
%!'((#a! aso#a!si la#()a! s)a!"a# afi!* Hasil %!'((#a! )#s() $("ia!
"i(a) (#?a ali#asi s,i!''a "i"a%a)a! %#sa$aa! 4 0+0= 0+00+
P#sa$aa! )#s() "i'(!aa! (!)( $!!)(a! o!s!)#asi sa$%l+
Sl($ "i((#* sa$%l ,asil s)#asi ,a#(s "i!#a! )#li, "a,(l(
a#!a )#lal( %a)+ P!'!#a! "ila(a! sa!4a sa)( ali++ Ko!s!)#asi sa$%l
%a"a s)#asi %#)a$a ssa# 13*1@ %%$* s"a!'a! o!s!)#asi sa$%l %a"a
s)#asi "(a a"ala, ssa# 11*312 %%$+ Pa"a %!'((#a! aso#a!si fil)#a) ,asil
s)#asi %#)a$a* "i"a%a)a! aso#a!si ssa# 11*2 %%$+ S,a#(s!4a sa$%l
%a"a s)#asi %#)a$a "i!#a! $ali a#!a o!s!)#asi!4a $asi, "il(a# (#?a
ali#asi+ Na$(! a#!a )#a)asa! 5a)( $aa %!'!#a! )#s() )i"a a$i
la(a!+
I Kes!mp"la#
1+ Pa!a!' 'lo$a!' $asi$al %a"a %!'((#a! afi! s)a!"a# @ %%$ a"ala,
273*6 !$
2+ Ko!s!)#asi sa$%l %a"a s)#asi %#)a$a ssa# 13*1@ %%$+ Ko!s!)#asi sa$%l %a"a s)#asi "(a ssa# 11*312 %%$
+ Ko!s!)#asi sa$%l %a"a s)#asi "(a ssa# 11*2 %%$
Da)ar P"saka
A!o!i$* 201+ Es)#asi+ ii%"ia+ ,))%s://i"+5ii%"ia+o#'/5ii/Es)#asi
>asal S* Oli?i#a M&PP* Al?s MR* F##i#a MA 92000; Dis#i$i!a) A!al4sis of Roas)"
>off -a#i)is fo# T#i'o!lli!* Nio)i!i Ai" a!" >affi! >o!)!)+ J A'#i Foo"
>,$* @: 2082+
E#o5i"* 2011+ >affi! >,$is)#4+ T, -a(l)s of E#o5i"+ A?ailal f#o$:
,))%://555+#o5i"+o#'/,$ials/affi!/affi!,$is)#4+s,)$l+
http://www.erowid.org/chemicals/caffeine/caffeine_chemistry.shtmlhttp://www.erowid.org/chemicals/caffeine/caffeine_chemistry.shtml
-
8/18/2019 Isolasi Kafein Edit
14/14
Fss!"!+ 133@+ Ki$ia O#'a!i Jili" K)i'a+ Jaa#)a: E#la!''a+
Ri!,a#")* D+* 2003+ >affi! >,$is)#4 a!" >affi! Eff)s+ A?ailal f#o$:
,))%://s(i)101+o$/a#)il/affi!8,$is)#48a!"8affi!8ff)s8a102+
http://suite101.com/article/caffeine-chemistry-and-caffeine-effects-a130352http://suite101.com/article/caffeine-chemistry-and-caffeine-effects-a130352http://suite101.com/article/caffeine-chemistry-and-caffeine-effects-a130352