international grammar latin - web viewgreek acc. "as for" accusativo di relazione :...
TRANSCRIPT
CAPITA SELECTA DE GRAMMATICA,
SYNTAXE,STILO
LINGUAE LATINAE
ad usum Scholae Europaeae
SPQR
C.Verschuren
1
pages sujets2 analyse de la phrase / analisi della frase / Satzanalyse3 les 3 propositions subordonnées / le 3 proposizioni subordinate / die 3
Nebensätze les 3 groupes de mots / i 3 gruppi di vocaboli / die 3 Wortgruppen
4 genres des substantifs / generi dei sostantivi / Geschlechter der Substantive5-11 Substantiva + adiectiva 12 gradus comparationis13-14 adverbia15-16 numeralia17-22 pronomina23 nominativus23-24 accusativus25-26 dativus27-30 genitivus31-32 ablativus32 locativus33-34 praepositiones35-36 conjonctions qui introduisent une proposition subordonnée / congiunzioni che
introducono una proposizione subordinata / Konjunktionen die Nebensätze einleiten
37 conjonctions qui séparent deux propositions du même type / congiunzioni che separano due proposizioni dello stesso tipo / Konjunktionen die Sätze vom gleichen Typ voneinander trennen
38-43 correlativa (pronomina / adverbia / adiectiva)44-50 verbes / verbi / Verbe51-56 gerundium + gerudivum57-63 coniunctivus64 accusativus cum infinitivo65 nominativus cum infinitivo66-67 ablativus absolutus68-70 negationes71-76 figures de style / figure retoriche / Stilfiguren
2
ANALYSE DE LA PHRASE / ZINSONTLEDING / ANALYSIS OF THE PHRASE
1. première lecture / eerste lezing / first reading :
1.1. cherchez les / zoek de / look for the , ,1.2. cherchez des éléments correlatifs / zoek de correlatieve elementen / look for
correlative elements (p.ex. neque … neque / et … et / non solum … sed etiam / talis … qualis etc.)
1.3. propositions principales + propositions subordonnées hoofdzinnen + bijzinnen main clauses + subordinate clauses a. + relativum (puer, qui lacrimat, frater meus est) b. + coniunctio (laeti sumus, cum aestas est) c .+ interrogativum (dic mihi, quis sis)
2. deuxième lecture / tweede lezing / second reading :
PROPOSITIONS PRINCIPALES / MAIN CLAUSES / HOOFDZINNEN:
2.1. prédicat / gezegde / predicate
2.2. sujet / onderwerp / subject
2.3. obj et / lijdend voorwerp / object
2.4. < groupes de mots / woordgroepen / groups of words >
1. substantivum + adiectivum : - adiectivum (miles fortis) - participium (infans lacrimans) - pronomen adiectivum (pater ipse) - gerundivum (res agendae)
2. substantivum + genitivus substantivi (liber matris)
3. praepositio + substantivum (ad patrem)
PROPOSITIONS SUBORDONNEES / SUBORDINATE CLAUSES / BIJZINNEN:
idem (2.1 2.2 2.3 2.4)
3. traduire / vertalen
3
PHRASES SUBORDONNEES / SUBORDINATE CLAUSES / BIJZINNEN
Les phrases subordonnées sont introduites par :-conjonctions de subordination (p.ex. si) -pronomina relatifs (p.ex. qui / ubi) -mots interrogatifs (p.ex. cur / quis)
Subordinate clauses are introduced by : - subordinating conjunctions (e.g. si) - relative pronouns (e.g. qui / ubi) - interrogative words (e.g. cur / quis)
Bijzinnen worden ingeleid door een : - onderschikkend voegwoord (b.v. si) - betrekkelijk voornaamwoord (b.v. qui / ubi) - vraagwoord (b.v. cur / quis)
GROUPES DE MOTS / GROUPS OF WORDS / WOORDGROEPEN
1. substantivum + adiectivum : - adiectivum (miles fortis) - participium (infans lacrimans) - pronomen adiectivum (pater ipse) - gerundivum (res agendae)
2. substantivum + genitivus substantivi (liber matris)
3. praepositio + substantivum (ad patrem)
4
LES GENRES DES SUBSTANTIFS / THE GENDERS OF THE SUBSTANTIVES / DE GESLACHTEN VAN DE SUBSTANTIVA :
declinatio + genit. nominativus genus exceptiones translationesdeclinatio I :
gen. -ae
-a femininum sauf les mots qui indiquent une personne mâle / except words indicating a male person /behalve woorden die een mannelijke persoon aanduiden
declinatio II
gen. -i
-us / -er
( + vir,viri = homme (opposé à femme) / man )
masc. sauf / except / behalve :
vulgus, -i : neutr.
-um neutrum
declinatio III
gen. -is
-os, -or, -er-nis, -guis
masc. +- homo, sermo- dens, fons, mons, pons- piscis, collis, lapis, mensis- pes, sol, sal, mus
-o-as, -aus, -es, -is-2 conson., -x-us(-utis),-us(-udis)
femininum +arbor
-l, -e, -t, -a, -n, -c-ar, -ur-us(-oris),-us(-eris)-us(-uris)
neutrum +- ver, cor, iter- os(oris), os(ossis)
declinatio IV
gen. -us
-us masc. sauf / except / behalve :
manus + domus =femininum
-u neutrum
declinatio V
gen. -ei
-es femininum sauf / except / behalve :
dies = masc.um
5
GRAMMATICA
SUBSTANTIVA
2. declinationes I, II, III, IV, V
Singularis I II III IV V
masc. neutr. masc.-fem. neutr.
N. aqua dominus donum homo nomen gradus res
G. aquae domini doni hominis nominis gradus rei
D. aquae domino dono homini nomini gradui rei
Acc. aquam dominum donum hominem nomen gradum rem
Abl. aqua domino dono homine nomine gradu re
Pluralis
I II III IV V
N. aquae domini dona homines nomina gradus res
G. aquarum dominorum donorum hominum nominum graduum rerum
D. aquis dominis donis hominibus nominibus gradibus rebus
Acc. aquas dominos dona homines nomina gradus res
Abl. aquis dominis donis hominibus nominibus gradibus rebus
6
3. Modèles particuliers / bijzonderheden
4. 2e declinatio
Singularis Pluralis
N. ager puer uir agri pueri uiri
G. agri pueri uiri agrorum puerorum uirorum
D. agro puero uiro agris pueris uiris
Acc. agrum puerum uirum agros pueros uiros
Abl. agro puero uiro agris pueris uiris
5. 3e declinatio
Sing. Plur.neutr. neutr.
N. mare mariaG. maris mariumD. mari maribusAcc. mare mariaAbl. mari maribus
6. 4e declinatio
neutrum Singularis Pluralis
N. genu genua
G. genus genuum
D. genui genibus
Acc. genu genua
Abl. genu genibus
7
Singularis Pluralis
N. domus domus
Acc. domus domos / domus
G. domi / domus domorum / domuum
D. domo / domui domibus
Abl. domo / domu domibus
8
ADJECTIVA
8. Adjectiva 1e – 2e declinatio
Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. magnus magna magnum magni magnae magna
G. magni magnae magni magnorum magnarum magnorum
D. magno magnae magno magnis magnis magnis
Acc magnum magnam magnum magnos magnas magna
Abl magno magna magno magnis magnis magnis
Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. niger nigra nigrum nigri nigrae nigra
G. nigri nigrae nigri nigrorum nigrarum nigrorum
D. nigro nigrae nigro nigris nigris nigris
Acc. nigrum nigram nigrum nigros nigras nigra
Abl. nigro nigra nigro nigris nigris nigris
9
9. Adjectiva 3e declinationis
ADJECTIFS DE LA 3ME DECLINAISON / ADJECTIVES OF THE 3RD DECLENSION /
ADIECTIVA VAN DE 3E DECLINATIE
m f n m + f n m + f m+f+n nsg nom acer acris acre fortis forte felix
gen acris acris acris fortis fortis felicisdat acri acri acri forti forti feliciacc acrem acrem acre fortem forte felicem felixabl acri acri acri forti forti felici
pl nom acres acres acria fortes fortia felices feliciagen acrium acrium acrium fortium fortium feliciumdat acribus acribus acribus fortibus fortibus felicibusacc acres acres acria fortes fortia felices feliciaabl acribus acribus acribus fortibus fortibus felicibus
A : aceralacerceler celeberequesterpedesterseptemberoctobernovemberdecember
B :tous les adjectifs en -is / all adjectives on -is / alle adiectiva op -is
C :- tous les autres adjectifs de la 3me declinatio, sauf vetus,-eris / dives,-itis / pauper,-eris- all other adjectives of the 3rd declension, except vetus,-eris / dives,-itis / pauper,-eris- alle andere adiectiva van de 3e declinatie, behalve vetus,-erus / dives,-itis / pauper,-eris
10
Singularis Pluralis
masc.-fem. neutr. masc.-fem. neutr.
N. melior melius meliores meliora
G. melioris melioris meliorum meliorum
D. meliori meliori melioribus melioribus
Acc. meliorem melius meliores meliora
Abl meliore meliore melioribus melioribus
Singularis Pluralis
masc.-fem. neutr. masc.-fem. neutr.
N. uetus uetus ueteres uetera
G. ueteris ueteris ueterum ueterum
D. ueteri ueteri ueteribus ueteribus
Acc. ueterem uetus ueteres uetera
Abl. uetere uetere ueteribus ueteribus
13. Special Adjectives :
unus, totus, solusullus, nullusalius, alter
11
uter, uterque, neuter
Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. totus tota totum toti totae tota
G. totius totius totius totorum totarum totorum
D. toti toti toti totis totis totis
Acc. totum totam totum totos totas tota
Abl. toto tota toto totis totis totis
12
14. gradus comparationis
positivus : …
comparativus : -ior, neutr. -ius
superlativus: -issimus / -errimus / -illimus
16. Formation particulière / bijzonderheden
Positivus Comparativus Superlativus
bonus, a, um "bon", « good »
parvus, a, um magnus a, um malus, a, um multi, ae, a
melior, melius "meilleur", « better »
minor, minus maior, maius peior, peius plures, plura
optimus, a, um "le meilleur, très bon". « the best, very good »minimus, a, um maximus, a, um pessimus, a, um plurimi, ae, a (very many) / plerique (most)
Positivus Comparativus Superlativus
prope "près de", dicht bij, close to
infra "en dessous de", onder, under
supra "au dessus de", boven, above
extra "hors de", buiten, outside of
intra "à l'intérieur de", binnen, inside ofultra "au delà de", aan gene zijde van, at the other side ofcitra "en deçà de", aan deze zijde van, at this side ofprae "devant", vóór, in front of
propior, propius "plus proche", closer
inferior, -ius "inférieur", lower
superior, -ius "supérieur", higher
exterior, -ius "extérieur"
interior, -ius "intérieur"ulterior, -ius "ultérieur"
citerior, -ius "citérieur"
prior, -ius "le premier de deux"
proximus, a, um "le plus proche", very near, nearest
infimus/imus, a, um "infime", lowest
supremus, a, um "suprême", highest, last
extremus, a, um "extrême", last, farthest
intimus, a, um "intime", innerultimus, a, um "ultime", last
primus, a, um "le premier de tous", first
13
Adverbia
-e ou -o (adj. 1e et 2e declin.)
-ter (adj. 3e declin.)
acc. neutr.
Adjectivum Adverbium
certusuerustutusliber
fortisfelix audax prudens
bonus magnus
facilis
multus
certe / certouere / uero tutolibere
fortiterfeliciteraudacterprudenter
bene magnopere
facile
multum
14
Gradus comparationis adverbiorum
Positivus Comparativus Superlativus
feliciter "heureusement", happily , in a happy way ; glücklich, auf glückliche Art und weise
bene "bien", « well » ; gut
multum "beaucoup", « very » ; sehrmagnopere "grandement", very, sehrpaulum "peu", a bit, etwas, ein wenig
saepe "souvent", « often », oftdiu "longtemps", « a long time », lange Zeit
prope "tout près", « near, close to », nah
felicius (nt. sg de felicior), more happily; glücklicher
melius
plusmagis minus
saepius
diutius
propius
Felicissime, in a very happy way ; sehr glücklich, am glücklichsten
optime
plurimemaxime
minime
saepissime
diutissime
proxime
15
Numeralia
Chiffres romains
Chiffres arabes
Numéraux cardinaux,
unéén
Numéraux ordinaux,premier
eerste, tweede
Distributifs, un par un
telkens één
IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXX
12345678910
unus, a, umduo, duae, duotres, tria,quattuorquinquesexseptemoctonouemdecem
prior, priussecundus, a, umtertius, a, umquartus, a, umquintus, a, umsextus, a, umseptimus, a, umoctauus, a, umnonus, a, umdecimus, a, um
singuli, ae, abini, ae, aterni, ae, aquaterni, ae, aquini, ae, aseni, ae, asepteni, ae, aoctoni, ae, anoueni, ae, adeni, ae, a
XIXIIXIIIXIVXVXVIXVIIXVIIIXIXXX
11121314151617181920
undecimduodecimtredecimquattuordecimquindecimsedecimseptemdecimduodeuigintiundeuigintiuiginti
undecimus, a, umduodecimus, a, umtertius decimusquartus decimusquintus decimussextus decimusseptimus decimusduodeuicesimusundeuicesimusuicesimus
undeni, ae, aetc.
XXIXXIIetc.XXVIIIXXIX
2122etc.2829
uiginti unusuiginti duoetc.duodetrigintaundetriginta
uicesimus primusuicesimus secundusetc.duodetricesimusundetricesimus
XXXXLLLXLXXLXXXXCC
30405060708090100
trigintaquadragintaquinquagintasexagintaseptuagintaoctogintanonagintacentum
tricesimusquadragesimusquinquagesimussexagesimusseptuagesimusoctogesimusnonagesimuscentesimus
CCCCCCDD
200300400500
ducenti, ae, atrecenti, ae, aquadringenti, ae, a
ducentesimustrecentesimusquadringentesimusquingentesimus
16
DCDCCDCCCDCCCCM
MMetc.
6007008009001000
2000etc.
quingenti, ae, asescenti, ae, aseptingenti, ae, aoctingenti, ae, anongenti, ae, amille
duo miliaetc.
sescentesimusseptingentesimusoctingentesimusnongentesimusmillesimus
bis millesimusetc.
Declinatio
unus, una, unum "un"duo, duae, duo "deux"tres, tria "trois"milia "des milliers"
unus, a, um duo, duae, duo tres (m. et f.), tria milia
N. unus una unum duo duae duo tres tria milia
G. unius unius unius duorum duarum duorum trium trium milium
D. uni uni uni duobus duabus duobus tribus tribus milibus
Acc. unum unam unum duos duas duo tres tria milia
Abl. uno una uno duobus duabus duobus tribus tribus milibus
17
Pronomina personalia
Singularis Pluralis
1e 2e 3e (reflexivum) 1e 2e 3e
(reflexivum)
N. ego tu - nos uos -
G. mei tui sui nostrum / nostri
uestrum / uestri sui
D. mihi tibi sibi nobis uobis sibi
Acc. me te se nos uos se
Abl. me te se nobis uobis se
pronomina demonstrativa et determinativa
this, that Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. is ea id ei / ii eae ea
G. eius eorum earum eorum
D. ei eis / iis
Acc. eum eam id eos eas ea
Abl. eo ea eo eis / iis
18
self Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. ipse ipsa ipsum ipsi ipsae ipsa
G. ipsius ipsorum ipsarum ipsorum
D. ipsi ipsis
Acc. ipsum ipsam ipsum ipsos ipsas ipsa
Abl. ipso ipsa ipso ipsis
the same Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. idem eadem idem eidem/ii-,i- eaedem eadem
G. eiusdem eorundem earundem eorundem
D. eidem eisdem / iisdem / isdem
Acc. eundem eandem idem eosdem easdem eadem
Abl. eodem eadem eodem eisdem / iisdem / isdem
this Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. hic haec hoc hi hae haec
G. huius horum harum horum
D. huic his
Acc. hunc hanc hoc hos has haec
Abl. hoc hac hoc his
19
that Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. iste ista istud isti istae ista
G. istius istorum istarum istorum
D. isti istis
Acc. istum istam istud istos istas ista
Abl. isto ista isto istis
that Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. ille illa illud illi illae illa
G. illius illorum illarum illorum
D. illi illis
Acc. illum illam illud illos illas illa
Abl. illo illa illo illis
20
Pronomina interrogativa
who? what? masc. et fem. neutr.
N. quis ? quid ?
G. cuius ? cuius rei ?
D. cui ? cui rei ?
Acc. quem ? quid ?
Abl. quo ? qua re ?
which Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. qui ? /quis ? quae ? quod ? qui ? quae ? quae ?
G. cuius ? quorum ? quarum ? quorum ?
D. cui ? quibus ?
Acc. quem ? quam ? quod ? quos ? quas ? quae ?
Abl. quo ? qua ? quo ? quibus ?
21
Pronomina relativa
… that Singularis Pluralis
masc. fem. neutr. masc. fem. neutr.
N. qui quae quod qui quae quae
G. cuius quorum quarum quorum
D. cui quibus
Acc. quem quam quod quos quas quae
Abl. quo qua quo quibus
pronomina indefinita
aliquis, aliqua, aliquid (pron.), aliquod (adj.) quelqu'un; quelque chose; quelque, un / iemand; iets ; een of ander, ‘n / someone, something, some, a(n)
= quis, quae (qua), quid (pron.),quod (adj.) (après si, nisi,
num, ne)
= quispiam, quidpiam
= quidam, quaedam, quiddam (pron.), quoddam (adj.)
= quisquam, quicquam
= ullus, ulla, ullum (ADIECTIVUM)
22
quisque, quidque (pron.) "chacun" / "ieder", quisque, quaeque, quodque (adj.) "chaque" / "ieder" ; each, every one
= unusquisque, unaquaque, unumquidque
"N'importe qui" / wie ook maar – om het even wie / whoever
quivis, quaevis, quidvis (pron.), quoduis (adj.) "n'importe qui; n'importe quoi" / wie-wat ook maar
= quilibet, quaelibet, quidlibet (pron.), quodlibet (adj.)
= qui(s)cumque, quaecumque, quidcomque/quodcumque
= quisquis / quidquid
-------------------------------------
utervis, utravis, utrumvis "n'importe lequel (des deux)" / wie-wat ook maar (van beide(n))
(= uterlibet, utralibet, utrumlibet )
-------------------------------------------"Personne, aucun , rien", niemand,geen, niets / nobody, nothing, no
nemo "personne" / niemand / nobody
nihil "rien" / niets / nothing
Animé Inanimé
N. nemo nihil / nil
G. nullius nullius rei
D. nemini nulli rei
Acc. neminem nihil / nil
Abl. nullo nulla re
23
FONCTIONS DES CAS / FUNCTIONS OF THE CASES / FUNCTIES VAN DE NAAMVALLEN / VALORI DEI CASI / FUNKTIONEN DER FÄLLE
NOMINATIVUS1. - sujet
- subject- onderwerp- soggetto- Subjekt
Puer laudatus est.
2. - attribut du sujet- complement / predicate nominal- naamwoordelijk deel van het gezegde- complemento predicativo- Prädikativ
Bonus discipulus es.
ACCUSATIVUS1. - objet direct
- direct object- lijdend voorwerp- Akkusativobjekt- complemento oggetto
Videmus puellas.
- parfois double objet- sometimes double object- soms dubbel object- talvolta doppio oggetto- manchmal doppeltes Objekt
Doceo vos linguam latinam.
- parfois objet interne- sometimes internal object- soms inwendig object- talvolta oggetto interno- manchmal internes Objekt
Pugnam terribilem pugnaverunt.
- parfois objet + attribut de l'objet- sometimes object + predicate- soms object + predicatieve accusativus- talvolta oggetto + complemento
pr4dicativo del oggetto- manchmal Objekt + Prädikativum des
Objekts
Pecunia hominem felicem non reddit.
24
2. - direction- direction- r ichting- direzione- Richtung
a. Athenas imus.b. Humum cadis.c. Domum venite.
a.
b.
c.
3. - distance- distance- uitgestrektheid van ruimte- distanza- Distanz / Raum
Duos passus a me abest.
4. - durée- duration- uitgestrektheid van tijd (duur)- durata- Zeitspanne
a. Duas horas hic manebat.b. Puer decem annos natus est.
a.
b.
5. - acc. adverbialis a. Multum gaudeo.b. Dulce rides.c. Quid rides?
a.
b.
c.
6. - acc. graecus / acc. relationis : "wat betreft"
- acc. de relation : "en ce qui concerne"- Greek acc. "as for"- accusativo di relazione : "riguardo a"- accusativus relationis : "was betrifft / was
anbelangt"
(= ablativus limitationis)
Doleo caput.
7. - acc. exclamationis O me miserum!
25
8. - acc. als subject van de infinitivus in de accusativus cum infinitivo constructie
- acc. qui se traduit comme sujet de l'infin. dans la proposition infinitive (accusativus cum infinitivo)
- acc. as the subject of the infinitive in the accusativus cum infinitivo construction
- accusativo che si traduce come soggetto del infinito in una costruzione Accusativo con Infinito
- Akkusativ zu übersetzten als Subjekt des Infinitivs in einer Accusativus cum Infinitivo Konstruktion
a. Dico te abiisse.b. Credit se aegrum esse.
a.
b.
DATIVUS1. - complément d'attribution / objet indirect
- indirect object - indirect object - oggetto indiretto - Dativ-Objekt
Do tibi librum.
verba cum dativo impero Ipareofaveostudeonoceoinvideopersuadeo credo IIIparco IIImaledico IIIconfido IIIprosumadsumintersumpraesumdesumobsum
VERBA COMPOSITA 1. + Wiederholung der Präposition / répétition de la préposition / ripetizione della preposizione / repetition of the preposition / herhaling van de prepositie ( p.ex./z.B. inire in)
2. + DATIVUS 3. separativus : + ablativus (p.ex./z.B. exire Roma)
26
2. - dat. d'intérêt- dat. of interest- dat. commodi- dat. di interesse / vantaggio- dat. commodi
Matri omnia facio.
3. - dat. possessivus- dat. of possession- dat.de possession- dat. di possesso- dat. possessivus
Mihi est liber.
Ik heb een boek. / I have a book. / J'ai un livre. / Ho un libro. / Ich hab ein Buch.
4. - dat. finalis- dat. de destination- dat. of goal- dat. di scopo- dat. finalis
Equites auxilio veniunt.
- souvent : double datif- often : double dative- vaak : dubbele dativus - spesso : doppio dativo- oft : doppelter Dativ
= dat.commodi + dat. finalis
a. Virtus tua tibi laudi est.b. Virtutem tuam tibi laudi do.
a.
b.
5. - dat. auctoris in een predicatieve gerundivumconstructie
- complément de l'adjectif verbal (gerundivum)
- the person who has to do something in the predicative gerundive construction
- dativo d'agente in una costruzione del gerundivo predicativo ("perifrastica passiva")
- dat. auctoris in einer Konstruktion mit einem Gerundivum + esse
a. Illud opus tibi faciendum est.b. Mihi fugiendum est.
a.
b.
27
GENITIVUS1. - lie un substantif à un autre substantif
- links one substantive to another substantive- koppelt een substantivum aan een ander
substantivum- collega due sostantivi- verbindet zwei Substantivea 1. gen possessivus
Librum patris lego.
a 2. gen. possessivus + est : - c'est le devoir de / c'est caractéristique pour- it is the duty of / it is characteristic- het is de taak/plicht/eigenschap van- è dovere di / é proprio di / é compito di- es ist die Pflicht des / es ist die Eigenschaft des
a. Boni civis est legibus parere.
b. Meum est alios discipulos adiuvare.
a.
b.
28
gen. subiectivus :- le substantif en génitif est le sujet du verbe qu'on
peut reconnaître dans l'autre substantif du groupe de mots
- the substantive in the genitive is the subject of the verb one can recognize in the other substantive of the group of words
- het substantivum in de genitivus is het subject van het werkwoord dat men kan herkennen in het andere substantivum van de woordgroep
- il sostantivo nel genitivo è il soggetto del verbo che si riconosce nel altro sostantivo nel gruppo di vocaboli
- das Sunstantiv im Genitiv ist das Subjekt des Verbs das man im anderen Substantiv der Wortgruppe wiedererkennen kann
a.amor patrisb.memoria matrisc. odium hostiumd. cupiditas hominum
mais/but/maar/ma/aber
e.amor meus
a.
b.
c.
d.
e.
gen. obiectivus :- le substantif en génitif est l'objet du verbe qu'on
peut reconnaître dans l'autre substantif du groupe de mots
- the substantive in the genitive is the object of the verb one can recognize in the other substantive of the group of words
- het substantivum in de genitivus is het object van het werkwoord dat men kan herkennen in het andere subst. van de woordgroep
- il sostantivo nel genitivo è l' oggetto del verbo che si riconosce nel altro sostantivo nel gruppo di vocaboli
- das Substantiv im Genitiv ist das Objekt des Verbs das man im anderen Substantiv der Wortgruppe wiedererkennen kann
a. metus mortisb. amor patrisc. memoria matrisd. odium hostiume. cupiditas pecuniaef. amor meig.amor sui
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
29
d. gen. partitivus a. poculum vinib. aliquid pecuniaec. multi nostrumd. nihil novie. duo milia militumf. satis frumentig. parum amorish. nimis metusi. ubi terrarum?
a.
b.
c.
d.
e.
f.
g.
h.
i.
e. gen. qualitatis Socrates vir magnae sapientiae fuit.
f. gen. explicativus nomen Ciceronis
30
2. gen. pretii Quanti hunc servum emisti?
3. gen. criminis Te accuso proditionis.
4. verba cum genitivo meminisseobliviscor IIImisereor
pudet mepiget mepaenitet metaedet memiseret me
alicuius refert / interest5. adiectiva cum genitivo avidus / cupidus
(im)memor(im)peritus(i)gnarusinsuetusconsciusinscius / nesciusparticeps, -cipisexpers, -tiscompos, -otis / potens, -tisplenussimilis, -is / par,parisdissimilis, -issacer, -cri
31
ABLATIVUS1. separativus a.Domo eamus.
b.Corintho profecti sunt.c. Eum pecunia privavimus.d. Virtute egetis / caretis.e. Vos metu liberare volo.f. Vacuus curis sum.
a.
b.
c.
d.
e.
f.
2. originis Genere nobili natus est.
3. causae a. Fame multi mortui sunt.b. Misericordia commotus eos pauperes iuvare vult.
a.
b.
4. - comparationis- di paragone
Gaius maior est Lucio.
5. - limitationis :"en ce qui concerne""as for" / "as regards""wat betreft""riguardo" / "in quanto a""was .. betrifft"
a. Validus est corpore, sed invalidus mente.b. Tibi praestat virtute.
a.
b.
6. instrumenti Armis et virtute hostes vicimus.
32
7. - sociativus- di compagnia
Dux omnibus copiis flumen transiit.
8. modi a. Maxima celeritate domum cucurrit.b. Quomodo id fecisti?
a.
b.
9. qualitatis Ille discipulus magna celeritate est.
10. pretii Parvo constat.
11. loci a. Carthagine habitant.b. Eodem loco manent.
a.
b.
12. temporis Quinto die revenerunt.
13. mensurae a. Gaius uno pede maior est.b. Paulo postea amici mei intraverunt.c. Id multo praestat.
a.
b.
c.
14. verba cum ablativo :
utor III / usus sumfruor III / fructus sumfungor III / functus sumnitor III / nisus sum - nixus sumpotior IV / potitus sumvescor III mihi opus est
LOCATIVUS domiDeliRomae (< Romai)rurihumidomi bellique /domi militiaeque
33
PRAEPOSITIONES voorzetsels prépositions prepositions
+ ablativus NL FR EN
a = ab = abs - vanaf- door (bij personen in passieve zinnen)
- en s'éloignant de, à partir de, de, depuis
-from- by (with persons in passive clauses)
e = ex - uit - au sortir de, depuis, à la suite de
- out of
de - vanaf (van boven naar beneden)- over , aangaande
- du haut de, de- au sujet de
- down from- about
cum - met - avec - withsine - zonder - sans - withoutpro - voor
- ter verdediging van- in ruil voor- in verhouding tot
- devant- pour- en échange de
- in front of- on behalf of- (in exchange) for- in proportion to
prae - voor- wegens
- devant- à cause de
- in front of- because of
coram - in aanwezigheid van - en présence de - in the presence of
+ accusativus
ad - naar,tot- bij
- vers, jusqu'à- près de
- to,towards- near(to)
apud - bij - prés de - at (the house of),among
ante - voor - avant- devant
- before- in front of
post - achter- na
- derrière- après
- after- behind
per - door...heen- gedurende- door bemiddeling van
- à travers- pendant- par l'intermédiaire dee
- through- during
adversus/-um - tegen- jegens
- contre- envers
- against- towards
erga - jegens -envers - towardscontra - tegen
- tegenover- contre- en face de
- against- opposite
cis/citra - aan deze zijde van - en deçà de - (on) this side ofultra/trans - aan gene zijde van - au delà de - on the farther side
of, beyondsupra - boven,over - au-dessus de - aboveinfra - onder - en-dessous de - underintra - binnen - en dedans de - withinextra - buiten - hors de - outside of
34
ob - wegens - à cause de - because ofpropter - wegens - à cause de - because ofprope - dicht bij - près de - near
+ accusativusinter - tussen
- te midden van- entre- parmi
- between- among
praeter - voorbij- behalve
- le long de, au delà de- sauf
- past- except
circa/circum - rond,om...heen - autour de - aroundiuxta - naast - à côté de - besidepenes - in handen van - chez, entre les mains
de- in the power of
secundum - langs- volgens
- le long de- d'après
- along- by
+ablativus/+accusati-vus
in + abl - in,op - dans,sur - in,on + acc - naar - vers, à - tosub + abl - onder - sous - under + acc - onder(naar) - sous (mouvement) - undersuper + abl - over - au sujet de - about + acc - boven,over - au-dessus de - over,above
postpositiones + genit.
achterzetsels + genit. postpositions + genit. postpositions + gen
......causa wegens à cause de on account of
......gratia wegens à cause de on account of
NOTA BENE :
Generally,meanings of prepositions can be divided up into three fields :
1. place + abl : location,position OR separation + acc : direction OR space
2. time + abl : moment + acc : duration OR the moment till which
3. in a figurative sense + abl : cause,reason + acc: purpose,objective
35
CONJONCTIONS QUI INTRODUISENT DES PHRASES SUBORDONNÉES./ CONGIUNZIONI CHE INTRODUCONO PROPOSIZIONI SUBORDINATE. / KONJUNKTIONEN DIE NEBENSÄTZE
EINLEITEN.
CONIUNCTIONES + indic / + con voegwoorden conjonctions conjunctions
si /nisi + indic. als (niet)(realis) si (ne..pas) (realis)
if (not)(realis)
+ con.praes./perf.
als (niet) (potentia-lis),of
si(ne..pas)(potentialis)
if (not)(potentialis)
+ con.impf./plqpf.
als (niet) (irrealis),of
si(ne..pas) (irrealis)
if (not)(irrealis)
cum + indic. wanneer,toen quand,lorsque when+ con. toen;omdat;of-
schoonlorsque,puisque, bien que
when;because;though
cum primum + indic. zodra dès que as soon asut + indic. zoals comme asut (primum) + indic. zodra dès que as soon asut + con. zodat;opdat,om te de sorte que,pour
que, pourso that,in order that,to
+ con. ZELDEN : ook al RARE : bien que SELDOM : even if
ut non + con. zodat niet de sorte que ne..pas
so that not
ne + con. opdat niet,om niet te,om te verhinde-ren dat
pour que ne..pas, lest,so that not
+ con. na verba van “vrezen “: dat
après "craindre" : que ne
after “to be afraid”etc. : that
dum + indic. zolang als,totdat aussi longtemps que, jusqu' à ce que
as long as, till
+ indic.praes. terwijl pendant que while+ con. totdat jusqu'à ce que till
dum(modo),modo
+ con. mits pourvu que provided that
quamdiu,donec,quoad
+ indic. zolang als,terwijl,totdat
aussi longtemps que, pendant que , jusqu'à ce que
as long as,while,till
quin / quominus + con. na “verhinderen” :dat
après "empêcher" : que
after “to prevent : from
36
quin + con. in consecutieve zinnen : dat niet
dans phrases consécutives : que ne..pas
in consecutive clauses : that not
simulatque,simul,simulac
+ indic. zodra dès que as soon as
postquam + indic. nadat après que afterantequam,prius-quam
+ indic./ + con. voordat avant que before
quamquam / etsi /tametsi
+ indic. ofschoon bien que though
quamvis / licet + con. ofschoon bien que thoughquia / quoniam /quandoquidem
+ indic. omdat puisque because
quod + indic. omdat ; dat ; het feit dat
puisque, que , le fait que
because ; that ; thefact that
+ con. omdat volgens mij
puisque à mon avis
because I think that
an + con. of si ifutrum...an + con. of...of si...ou whether...orsicut / velut + indic. zoals comme (just)asproinde ac si / aeque ac si / tamquam (si) / velut si / quasi / ac si
+ con. alsof comme si as if
quotiens + indic. zo vaak als toutes les fois que
as often as
quando/quandoqui-dem
+ indic. nu,aangezien quand,vu que, puisque
when,since,because
quo + con. opdat pour que so that,to
NL FR ENet en ; ook et ; aussi and ; alsoetiam ook,zelfs aussi,même also,evenat maar mais butatque / ac en et andhaud / non niet ne..pas notneque / nec en niet,ook niet,maar
niet,nochet ne..pas, ni and not,but not,not
even,neither
ne...quidem zelfs niet même pas not evenquidem ..... sed weliswaar...maar il est vrai .... mais true...but-ne? ? ? ?nonne? toch (zeker) wel? est-ce que ne..pas surely?num? toch (zeker) niet? est-ce que surely..not?utrum ...an? ...of.....? ....ou .... ? .....or .....?
37
an? of soms? ou...? or...?vel zelfs même evenvel...vel / aut...aut ....of.... .... ou.... ....or....sive...sive / seu...seu hetzij...hetzij soit que....soit que whether...ornon modo/non solum .....sed etiam/verum etiam
niet alleen.....maar ook
non seulement .... mais aussi
not only...but also
sed / verum /vero /autem
maar mais but
nam / enim / etenim /namque
want,immers en effet, car for
igitur / itaque dus,daarom donc, c'est pourquoi so,thereforeproinde daarom c'est pourquoi thereforetamen / attamen toch cependant, pourtant neverthelessergo dus donc so-que en et and-ve of ou orneve en niet et ne pas and notiam reeds;nu;eindelijk déjà;maintenant;finale
-mentalready;now;finally
non...iam niet meer ne...plus not any morenonnisi slechts seulement onlynondum nog niet ne..pas encore not yettantum slechts seulement onlynunc...nunc nu eens..dan weer tantôt...tantôt now...nowadhuc nog steeds encore stillquo (+ comparativus)....eo (+ comparativus)
hoe...des te plus ..... plus the more....the more
38
pronomina + adverbia/adiectiva correlativa
lettres caractéristiques / characteristic letters / kenletters / lettere caratteristiche / Kennbuchstabeninterrogativum :qu-?
quel / what - which / welke / quale / welche
demonstrativum :t-
ce / that / die-dat / quel / die, jene
demonstrativum :-dem
le même / the same / dezelfde / lo stesso / derselbe
demonstrativum :h-
ce ... ci / this / deze / questo / diese
demonstrativum :ill-
ce ... là / that / die / quel / jene
demonstrativum :ist-
ce (chez la personne adressée) / that (next to the addressed person) / die (bij de aangesproken persoon) / quel (presso della person alla quale parlo) / der (bei der Person zu der man sich wendet)
relativum :qu-
qui-que / who-that-which / die-dat / der – die – das / che
indefinitum :-cumque / 2x qu-
n'importe quel / whatever / welke ook maar / qualunque / welcher auch immer
indefinitum :aliqu- / alic- / -quam /-dam / nescio- / -vis
l'un ou l'autre - quelque / some / een of andere – sommige / qualche / irgendein
indefinitum :n-
aucun / no / geen / nessun / kein
indefinitum :ali-
autre / other / andere / altro / ander
indefinitum :-que
tout / all / alle / tutti / alle
indefinitum :utr...que
les deux / both / beide / ambedue / beide
39
correlativa
Interrogatifs Démonstratifs Relatifs Indéfinis Relatifs indéfinis
quis ?"qui ?" wie , welke? who, which
is (hic...)"celui" die, deze; this, that
qui"qui", die, that, who
aliquis"quelqu'un", iemand, een of ander; someone, some
quicumque"quiconque", wie/welke ook maar; whoever, whichever
qualis ?"de quel sorte ?", hoedanige? what kind of
talis"tel", zodanig, zulke; such
qualis"que", zodanig als, such as
qualiscumque"quelque... que", hoedanig ook maar; whatever kind
quantus ?"combien grand ?" hoe groot? how large
tantus"si grand", zo groot; so large
quantus"que", zo groot als, as large as
quantuscumque"quelque grand... que", hoe groot ook maar; however large
quot ?"combien de ?" hoeveel? how many?
tot"si nombreux", zoveel; so many
quot"que", zoveel als; as many as
aliquot"quelques uns", enkele; some, a few
quotcumque"quelque nombreux... que", hoeveel ook maar; however many
40
pronomina adverbia lociqui / who / wie où / where / waar
interrogativa quis? qui / wie / who, what, which
ubi?
demonstrativa is celui / degene; die; deze / he, taht
ibi
idem le même/ dezelfde / the same
ibidem
hic ce … ci ; deze ; this hicille ce…là; die ; that illiciste ce; die ; that istic
relativa qui …qui/que; …die/dat; …who/that
ubi
is .... qui celui…qui; degene…die; he…who
ibi ... ubi
indefinita quicumque / quisquis n' importe qui; wie ook maar; whoever
ubicumque
aliquis / quisquam + ullus / quidam / quis ( + si, nisi, num, ne) / nescioquis / quivis
quelque/quelqu'un; iemand,iets/ een of andere, sommige; someone, some, a
alicubi / usquam
nemo + nullus personne..ne, aucun; niemsnd, geen; nobody, nothing, no
nusquam
alius + alter un autre, l'autre/ een ander, de ander/ another, the other
alibi
quisque chacun, chaque/ iedereen, ieder/ everyone, each
ubique
uterque chacun/ chaque des deux; elk van beide; both
41
adverbia separationis adverbia tractusd'où / from where / waarvandaan
vers où / to which place / waarheen
interrogativa unde? quo?
demonstrativa inde eoindidem eodemhinc hucillinc illucistinc istuc
relativa unde quoinde ... unde eo ... quo
indefinita undecumque quocumque / quoquoalicunde aliquo / quoquam
aliunde alioundiqueutrimque utroque
adverbia viae adverbia temporispar où / by what way / waarlangs
quand / when / wanneer
interrogativa qua? quando?
demonstrativa ea tum / tunceademhacillacistac
relativa qua cumea ... qua tum ... cum
indefinita quacumque / quaqua quandocumquealiqua aliquando
umquamnumquam
alia alias
utraque
42
adverbia modi adverbia repetitionisde quelle manière / how / hoe
combien de fois / how often / hoe dikwijls
interrogativa quomodo? / ut? quotiens?
demonstrativa sic / ita totienstamitem
relativa ut quotiensita / sic ... ut totiens ... quotienstam ... quam
indefinita utcumque quotienscumquealiquo modo / quodammodo
aliquotiens
aliter
adiectiva correlativa (grandeur / size / grootte) adiectiva correlativa (nombre / number / aantal)combien grand / how big / hoe groot
combien / how many / hoeveel
interrogativa quantus? quot?
demonstrativa tantus tot
relativa quantus quottantus ... quantus tot ... quot
indefinita quantuscumque quotcumque / quotquot
aliquantus aliquot
43
adiectiva correlativa (sorte - type / kind -type / soort - type)
lettres caractéristiques / characteristic letters / kenletters
de quelle sorte / what kind of / wat voor soort GENERAL / ALGEMEEN
interrogativa qualis? qu-? quel / which/welke
demonstrativa talis t- ce / that / die-dem le même / the same /
dezelfdeh- ce ... ci / this / dezeill- ce ... là / that / dieist- ce (chez la personne
adressée) / that (next to the addressed person / (die) bij de aangesproken persoon
relativa qualis qu- qui-que / who-that / die-dat
talis ... qualis
indefinita qualiscumque -cumque / 2x qu- n'importe quel / whatever / welke ook maar
aliqu- / alic- / -quam / -dam / nescio- / -vis
quelque / some / een of andere - sommige
n- aucun / no / geenali- autre / other / andere-que tout / all / alleutr...que les deux / both / beide
44
TERMINAISONS DES VERBES / ENDINGS OF VERBS / UITGANGEN VAN WERKWOORDEN
ACTIVUM PASSIVUMperf. indic. perf.
1 p.sg. -o / -m -i -r -tus/-sus/-xus sum
2 p.sg. -s -isti -ris -tus/-sus/-xus es3 p.sg. -t -it -tur etc.1 p.pl. -mus -imus -mur2 p.pl. -tis -istis -mini3 p.pl. -nt -erunt -ntur
imperativus sg. - -re pl. -te -mini
infinitivus praesens
-re verba -are/-ére/-ire: -riverba -ere : -i
infinitivusperfectum
-isse -tus/-sus/-xus esse
infinitivus futurum
- turus esse - tum iri
supinum -tum / -tu
45
LETTRES CARACTERISTIQUES DES VERBES / CHARACTERISTIC LETTERS OF VERBS / KENLETTERS VAN WERKWOORDEN
INDICATIVUS CONIUNCTIVUSconiugationes lettr.caract. coniugationes lettr.caract.
PRAESENS toutes/all/alle - -are------------------------ére-ere -ire
-e-----------------------
-a
IMPERFECTUM toutes/all/alle -ba- toutes/all/alle -re-
FUTURUM -are -ére------------------------ere -ire
-b(i/u/e)-
-----------------------
-e- (mais/but/maar 1p.sg. : -a-)
INDICATIVUS CONIUNCTIVUSconiugationes lettr.caract. coniugationes lettr.caract.
PERFECTUM toutes/all/alle -v--u--s--x-reduplicatio-
toutes/all/alle -v--u--s- + -eri--x- (1p.sg. :redupl.- -erim)
PLUSQUAM-PERFECTUM
toutes/all/alle -v--u--s- + -era--x-redupl.-
toutes/all/alle -v--u--s- + -isse--x-redupl.-
FUTURUMEXACTUM
toutes/all/alle -v--u--s- + -eri--x- (1p.sg. : redupl.- - ero)
46
adjectifs et substantifs verbaux / verbal adjectives and substantives / adiectiva et substantiva verbalia
-ns / -nt- participium praesens activum p.ex. lauda-ns, lauda-nt-is-nd- gerundium / gerundivum p.ex. lauda-nd-i-tur- participium + infinitivus
futurum activump.ex. lauda-tur-us (esse)
-t- / -s- / -x- participium perfectum passivum
p.ex. lauda-t-us / pul-s-us / fle-x-us
47
VERBES IRREGULIERS / ONREGELMATIGE VEBA
Esse, sum, fui
Indicat. Coniunctiv. Imperativus Infinitivus Participium
Praesens
sumesestsumusestissunt
simsissitsimussitissint
es
este
esse
Imperfect.
erameraserateramuseratiserant
essemessesessetessemusessetisessent
Futurum
eroeriseriterimuseritiserunt
esto
estotesunto
futurus, a, um esse /fore
futurus, a, um
Indicat. Coniunctiv. Infinitivus
Perfectum
fuifuistifuitfuimusfuistisfu erunt/ere
fuerimfuerisfueritfuerimusfueritisfuerint
fuisse
Plusquamperfectum
fueramfuerasfueratfueramusfueratisfuerant
fuissemfuissesfuissetfuissemusfuissetisfuissent
Futurum exactum
fuerofuerisfueritfuerimusfueritisfuerint
futurus, a, um esse /fore
48
Posse, possum, potui
Indicat. Coniunctiv. Infinitivus Participium
Praesens
possumpotespotestpossumuspotestispossunt
possimpossispossitpossimuspossitispossint
posse potens, potentis
Imperfect.
poterampoteraspoteratpoteramuspoteratispoterant
possempossespossetpossemuspossetispossent
Futurum
poteropoterispoteritpoterimuspoteritispoterint
Fieri, fio, factus sum
Indicat. Coniunctiv.
Praesens Imperfect. Futurum Praesens Imperfect.
fiofisfitfimusfitisfiunt
fiebamfiebasfiebatfiebamusfiebatisfiebant
fiamfiesfietfiemusfietisfient
fiamfiasfiatfiamusfiatisfiant
fieremfieresfieretfieremusfieretisfierent
49
Velle, volo, uolui - Nolle, nolo, nolui - Malle, malo, malui
Indicat. praesens Coniunctiv. praesens
uolouisuultuolumusuultisuolunt
nolonon uisnon uultnolumusnon uultisnolunt
uolomauismauultmalumusmauultismalunt
uelimuelisuelituelimusuelitisuelint
nolimnolisnolitnolimusnolitisnolint
malimmalismalitmalimusmalitismalint
Indicat. imperfect. Coniunct. imperfect.
uolebamuolebasuolebatuolebamusuolebatisuolebant
nolebamnolebasnolebatnolebamusnolebatisnolebant
malebammalebasmalebatmalebamusmalebatismalebant
uellemuellesuelletuellemusuelletisuellemnt
nollemnollesnolletnollemusnolletisnollent
mallemmallesmalletmallemusmalletismallent
Indicat. futurum
uolamuolesuoletuolemusuoletisuolent
nolamnolesnoletnolemusnoletisnolent
malammalesmaletmalemusmaletismalent
50
Ferre , fero, tuli, latum"porter", "bring, carry", “brengen, dragen”
Activum
Indicat. Coniunctiv. Imperativus
Praesens Imperfect. Futurum Praesens Imperfect. Praesens
ferofersfertferimusfertisferunt
ferebamferebasferebatferebamusferebatisferebant
feramferesferetferemusferetisferent
feramferasferatferamusferatisferant
ferremferresferretferremusferretisferrent
fer
ferte
Passivum
Indicat. Coniunctiv. Imperativus
Praesens Imperfect. Futurum Praesens Imperfect. Praesens
ferorferrisferturferimurferiminiferuntur
ferebarferebarisferebaturferebamurferebaminiferebantur
ferarfererisfereturferemurfereminiferentur
ferarferarisferaturferamurferaminiferantur
ferrerferrerisferreturferremurferreminiferrentur
ferre
ferimini
Ire, eo, ii (iui), itum – to go
Indicat. Coniunctiv. Imperativus
Praesens Imperfect. Futurum Praesens Imperfect. Praesens
eoisitimusitiseunt
ibamibasibatibamusibatisibant
iboibisibitibimusibisibunt
eameaseateamuseatiseant
iremiresiretiremusiretisirent
i
ite
Participium praesens : iens, euntis
51
- ND -
A:
gerundium substantivum singulareneutrum < infinitivus
exemplum exercitium translatio
nom = infinitivus legere Legere difficile non est.
acc ad ... - nd - um ad legendum Pater liberos in bibliothecam mittit ad legendum.
gen ... - nd - i legendi Pueri artem legendi discunt.
dat (très rare, zeer zeldzaam, very seldom)
... - nd - o legendo Hic liber aptus legendo non est.
abl ... - nd - oin ... - nd - o
legendoin legendo
- Legendo sapiens fis.- In legendo obdormivit.
B :
52
gerundiVum adiectivumverbale : -us / -a / -um
exemplum gerundivum praedicativum ( + esse )
gerundivumattributivum(directement lié au substantif / directly connected to the substantive / direct gekoppeld aan het substantivum
"doit être (lou)é" /"has to be (prais)ed" /"moet ge(prez)en worden"Puer puniendus est. :- Le garçon doit être puni.- The boy has to / must / should / is to be punished.- De jongen moet gestraft worden.
Dans une construction ger. attrib. le verbe dans le gerundivum est toujours dominant. / In a ger. attrib. construction the verb in the gerundivum is always dominant. / In een ger. attrib. constructie in het werkwoord in het gerundivum altijd dominant.
nom.sg. - nd - us/a/um laudandus/-a/-um 1. Puella laudanda erat matri.1.
acc. etc etc 1. Dico bonos discipulos magistro laudandos esse.
2. Ad linguam Graecam discendam Athenas ire vult.
gen. - nd - i/ae/i laudandi/-ae/-i 2. Ars epistulae scribendae difficilis est.2. L'art d'écrire une lettre est difficile. / The art of writing a letter is difficult. / De kunst een brief te schrijven is moeilijk.
dat. etc etc TRES RARE / VERY RARE / ZEER ZELDZAAM2. Hic papyrus aptus non est epistulae in eo scribendae.2.
1. 2.
abl. etc etc 2. In illa longa epistula scribenda avus obdormivit.2.
53
nom.pl. - nd - i/ae/a laudandi/-ae/-a 1. Ea opera hodie finienda sunt.1.
acc. etc etc 1. Ea agenda esse puto. 2. Cui captivos custodiendos tradidisti?
1. 2.
gen. etc etc 2. Occasionem multorum amicorum visitandorum habebo.2.
dat. etc etc TRES RARE / VERY RARE / ZEER ZELDZAAM2. Hi canes apti non sunt domibus custodiendis.2.
abl. etc etc 2. De pace facienda consul senatum consulere debet.2.
54
proverbia expressionesque cum gerundivo gerundiove
I. CUM GERUNDIO1. Docendo discimus.1.
2. Consilium abeundi.2.
3. Amor sceleratus habendi.3.
4. Gutta cavat lapidem non vi sed saepe cadendo.4.
5. Ad vivendum velut ad natandum is melior, qui onere liberior.5.
6. Serum est cavendi tempus in mediis malis.6.
7. Nihil agendo homines male agere discunt.7.
8. Lacrimae nobis deerunt, antequam causae dolendi.8.
9. Cupido dominandi cunctis affectibus flagrantior est.9.
II. CUM GERUNDIVO
55
1. Ceterum censeo Carthaginem delendam esse.1.
2. De gustibus non est disputandum.2.
3. Si pace frui volumus, bellum gerendum est.3.
4. Ut desint vires, tamen est laudanda voluntas.4.
5. Multum legendum est, non multa.5.
6. De duobus malis minus est semper eligendum.6.
7. Suo cuique iudicio utendum est.7.
8. Cavendum est, ne maior poena quam culpa sit.8.
9. Morte magis metuenda senectus.9.
10. Dociles imitandis turpibus ac pravis omnes sumus.10.
11. Disce ferenda pati.11.
12. agenda12.
13. (ESP.) "hacienda" (< LAT. facienda)13.
56
CONIUNCTIVUS/ SUBJONCTIF/ SUBJUNCTIVE/ KONJUNKTIV/ CONGIUNTIVO
A. FONCTIONS
CONIUNCTIVUS - SUBJUNCTIVE – SUBJONCTIF – CONGIUNTIVO - KONJUNKTIV
1. phrase. princ./ main clause /hoofdzin / proposizione principale / Hauptsatz
1.1. adhortativus / exhortativus
Romam eamus.
1.1.
1.2. optativus / desiderativus/ cupitivus
1.2.1. realis (Utinam)pater mox domum veniat.
1.2.1.
1.2.2a. irrealis (praesens / present / heden / presente / Gegenwart : con. imp.)
(Utinam) pater nunc hic esset.(Sed hic non est.)
1.2.2a.
1.2.2b. irrealis(passé / past / verleden / passato / Vergangenheit : con.plqpf.)
(Utinam) heri opus meum bene fecissem. (Sed opus non bene feci.)
1.2.2b.
1.3. dubitativus deliberativus
devoir / should / moeten / dovere / sollen
Quid nunc faciamus?
1.3.
1.4. prohibitivus ne + con.perf.=noli + infinitivus :ne...pas ! / don't..... /VERBOD / divieto / Verbot
Ne me tetigeris!(= Noli me tange- re! )
1.4.
1.5. potentialis pourrait / could /zou kunnen / potrebbe / könnte
Aliquis dicat te stultum esse.
1.5.
57
2. phrase. subordonnée / subordinate clause /bijzin /proposizione subordinata / Nebensatz
2.1.+ conjonction/conjunction/voegwoord / congiunzione / Konjunktion
voir liste des conjonctions /see list of conjunctions / zie lijst van voegwoorden / vedi lista delle congiunzioni / sieh Liste der Konjunktionen
2.2. + interrogati- vum
Toutes les questions indirectes ont le subjonctif SANS FONCTION. / All indirect questions have the subjunctive WITHOUT FUNCTION. /Alle indirecte vragen hebben een coniunctivus ZONDER FUNCTIE. / Tutte le proposizioni interrogative indirette hanno un congiuntivo SENZA VALORE / Alle abhängige Fragesätze haben einen Konjunktiv OHNE BEDEUTUNG
Dic mihi , quod nomen habeas.
2.2.
2.3. + relativum 2.3.1.causalis (puisque, because, omdat, poiché, weil)
Puerum, qui pecuniam perdiderit, iuvo.
2.3.1.
2.3.2.finalis(qui doit../ pour; who has to../to; die moet.../om te; che deve … / per / der …soll / um zu)
Epistulam eis mittam, qua eos invitem.
2..3.2.
2.3.3.concessivus(bien que; though; ofschoon ; benché; obwohl)
Puerum, qui pecuniam perdiderit, non iuvo.
2.3.3.
2.3.4.consecutivus ("tel que" ou ne pas traduire; "such that" or not to be translated ; "zulke dat" of niet vertalen; "tale che" o non tradurre ; "solche dass" oder nicht übersetzen)
Eos parentes habeo, quibus libenter paream.
2.3.4.
58
2.4. obliquus 2.4.1. + 2.4.2.Toutes les phrases subordonnées qui dépendent d'une construction acc. c. inf. ou d'une autre phrase subordonnée, peuvent avoir le subjonctif , SANS FONCTION. /All subordinate clauses that depend on acc. c. inf. constructions or on other subordinate clauses, may have a subjunctive, WITHOUT ANY FUNCTION. /Alle bijzinnen die afhangen van een acc. c. inf. constructie of van een andere bijzin, kunnen de coniunctivus hebben, ZONDER FUNCTIE. / Tutte le proposizioni che dipendono da una costruzione A.c.I. o da an' altra proposizione subordinata hanno un congiuntivo senza valore. / Alle Nebensätze abhängig von einer A.c.I. Konstruktion oder von einem anderen Nebensatz haben einen Konjunktiv OHNE BEDEUTUNG
Dicunt se Romam ire velle, quoniam monumenta videre velint.--------------------------Pueri, qui a magistro puniti sunt, quia opus non perfecissent,et a parentibus punientur.
2.4.1.
2.4.2.
B. FORMES : lettres caractéristiques / characteristic letters / kenletters / lettere caratteristiche / Kennbuchstaben :
con praes. -are : -e- -ere : -a- -ere : -a- -ire : -a-
con. impf. : -re-
con. perf. : -v-eri-
con. plqpf. : -v-isse-
59
Determine the characteristic letters + find the function of the CONIUNCTIVUS
in main clause
adhortativus optativus potentialis in question : ne + con.perf.inciting: wish : possibility : dubitativus : prohibitivus =« let’s…... » (sometimes after « you could…... » «(what) should we...?» forbidding :
« utinam ») « Don’t ….. »
con. praes. : con. imperf. of plusq.pf. : realistic wish : unrealistic : in subordinate clause« may I » , « I wish I were in Rome »,“I hope I …. » « I wish I had gone to Rome »
Subordinate clause depending on subordinate clause depending an acc.c.inf. or on a normal main clause on another subordinate clause : obliquus (no special meaning)
subordinate clause a subordinate clause subordinate clause introduced by introduced by introduced by an a relative pronoun :a conjunction : interrogative word the relative clause can have 4 ask yourself what has the subjunctive; “special tastes” :this conjunction means without any special meaning when it is followedby a subjunctive (e.g. cum + indic. = when, / cum + con. = when ; because ;though)
final taste causal taste concessive taste consecutive taste« in order to » , « because » « though » « such a .... that; so …that » « who has tot... » OR
don’t translate
Determineer de kenletters + bepaal dan de functie v.d. CONIUNCTIVUS
60
in hoofdzin
adhortativus optativus potentialis in vraag : ne + con.perf.aansporing : wens : mogelijkheid : dubitativus : prohibitivus =« laat ik... » (soms na « je zou kunnen... » «(wat) moeten we...?» verbod :
« utinam ») « (eet dit) niet ! »
con. praes. : con. imperf. of plusq.pf. : realiseerbare wens : irreële wens : in bijzin« moge ik » , « ik « was het maar (vakantie) »,hoop dat ik » « had ik (dit) maar (nooit gedaan) »
bijzin afhankelijk bijzin afhankelijk van van een acc.c.inf. of gewone hoofdzin van een andere bijzin : obliquus (zonder betekenis)
bijzin ingeleid bijzin in geleid door bijzin ingeleid door een door een onder- een vraagwoord betrekkelijk voornaamwoord :schikkend voegwoord : elke indirecte vraag de relatieve zin kan 4 vraag je af of zoek op heeft de coniunctivus, « bijsmaken » hebben :wat dit voegwoord zonder verdere betekenis betekent als het metde coniunctivus gebruiktwordt (b.v. cum + indic. = wanneer,toen / cum + con. = toen ; omdat ;ofschoon)
finale bijsmaak causale bijsmaak concessieve bijsmaak consecutieve bijsmaak« om te » , « omdat » « ofschoon » « zo’n .... dat » « die moet... » OF
niet vertalen
Déterminer les lettres caractéristiques + chercher la fonction du SUBJONCTIF
61
proposition principale
adhortativus optativus potentialis dans proposition interrogative ne + con.perf.ordre : souhait : possibilité : deliberativus (doute): prohibitivus :"qu'il fasse; (parfois der- "on pourrait" "Que faut-il que je fasse?" défense : faisons" rière "utinam") "Que faire?" "ne faites pas ceci"
con. praes. : con. imperf.(maintenant) o plusq.pf. (dans le passé):
souhait considéré souhait considéré irréalisable / regret : proposition subordonnée réalisable "si seulement j'étais riche""j'espère être riche" "si seulement j'avais travaillé mieux""puisse-je être riche"
proposition subordonnée proposition subordonnée à à un acc. c. inf. ou à une proposition principale une autre subordonnée : normale obliquus (sans traduction spéciale)
subordonnée introduite subordonnée introduite subordonnée introduite par unpar une conjonction par un élément (pronom etc.) pronom (ou adverbe) relatif de subordination : interrogatif a toujours le subjonctif, 4 possibilités : la subordonnée a un "petit goût": sans traduction spéciale On se demande : Quelle est la signification de cette conjonction quand elle a le subjonctif?(p.e. cum + indic. = quand,lorsque / cum + con. = lorsque ; puisque ;bienque)
"goût" final "goût" causal "goût" concessif "goût" consécutif« pour » "puisque" « bienque » « tel que » « qui doit... » ou
ne pas traduire !
ACCUSATIVUS CUM INFINITIVO (PROPOSITION INFINITIVE)
62
verbe en activum (+ sujet) qui introduit la construction A.C.I.
accusativus : qui se traduit comme sujet de l’infinitivus
infinitivus
Pater dicit sororem meam lacrimare.Mon père dit que ma soeur pleure.Father says (that) my sister cries.Vader zegt dat mijn zus huilt.Necesse est te abire.Il faut que tu t’en ailles.It is necessary (that) you leave.Het is nodig dat je weggaat.p.ex.puto, arbitror, duco, reor, existimo, opinor, censeo, credo
je crois, je pense, j’estime
scionescioignoroaudioaccipiovolonolomaloiubeogaudeovetomirorcupioquerorturpe estnecesse estconstat
L’infinitivus du praesens indique que l’acte de l’infinitivus se déroule simultanément à l’acte du verbe principal.L’infinitivus du passé indique que l’acte de l’infinitivus se déroule avant l’acte du verbe principal.The infinitive of the present indicates that the action of the infinitive takes place at the same time as the action of the main verb.The infinitive of the perfect indicates that the action of the infinitive takes place before the action of the main verbDe infinitivus praesens duidt aan dat de handeling van de infinitivus tegelijkertijd met de handeling van het hoofdwerkwoord plaatsvindt.De infinitivus perfectum duidt aan dat de handeling van de infinitivus vóór de handeling van het hoofdwerkwoord plaatsvindt.
63
NOMINATIVUS CUM INFINITIVO (PROPOSITION INFINITIVE)
verbe en passivum qui introduit la construction N.C.I.
nominativus : qui se traduit comme sujet de l’infinitivus
infinitivus
Dicitur Homerus caecus fuisse.(* Homère est dit avoir été aveugle./ * Homer is said to have been blind./* Homerus wordt gezegd blind te zijn geweest.)On dit qu’ Homère fut aveugle.One says (that) Homer was blind.Men zegt dat Homerus blind was.Putantur duo magistri aegrotare.(* Deux professeurs sont pensés/considérés être malade. / * Two teachers are thought/considered to be ill. / * Twee leraren worden gedacht/beschouwd ziek te zijn.)On croit que deux professeurs sont malades.One thinks (that) two teachers are ill.Men denkt dat twee leraren ziek zijn.Sciebar aegrotare.(*J’étais su être malade./ * I was known to be ill./ * Ik werd geweten ziek te zijn.)On savait que j’ étais malade.One knew (that) I was ill.Men wist dat ik ziek was.
64
ABLATIVUS ABSOLUTUS
forme /form /vorm traductions /translations /vertalingen
1. substantivum (ou/or/of pronomen) in the ABL. + participium in the ABL.
matre mortua (pater et liberi tristes sunt).
2. substantivum (ou/or/of pronomen) in ABL. + adiectivum in ABL.
parentibus nesciis (filius domo exiit).
3. substantivum (ou/or/of pronomen) in ABL. + substantivum in ABL.
Nerone imperatore (multi christiani necati sunt).
65
ABLATIVUS ABSOLUTUSfonction /function /functieLe groupe de mots dans l’ ABL.ABS. ajoute une deuxième information à l’information donnée par le verbe principal et le sujet.
The group of words in the ABL.ABS. adds a second information to the information given by the main verb and the subject.
De woordgroep in de ABL.ABS. voegt een tweede mededeling toe aan de mededeling gegeven door het hoofdwerkwoord en het onderwerp.
signification /meaning /betekenispatre mortuo puer tristis non est. = pater mortuus est sed puer tristis non est. = quamquam pater mortuus est, puer tristis non est. = morte patris puer tristis non est.
Alexandro duce milites magnam partem terrae expugnaverunt. = milites magnam partem terrae expugnaverunt et Alexander dux erat. = dum Alexander dux est, milites magnam partem terrae expugnaverunt. = imperio Alexandri milites magnam partem terrae expugnaverunt.
te adiutore tantum opus facere potui. = tu eras adiutor meus ideoque tantum opus facere potui. = quia tu adiutor meus eras, tantum opus facere potui. = auxilio tuo tantum opus facere potui.
temps /tense /tijdparticipium praesens L’acte du participium se passe simultanément à l’acte du verbe
principal.The action of the participle and the action of the main verb take place simultaneously.De handeling van het participium vindt gelijktijdig plaats met de handeling van het hoofdwerkwoord.
participium perfectum L’acte du participium se passe avant l’acte du verbe principal.The action of the participle takes place before the action of the main verb.De handeling van het participium vindt plaats voor de handeling van het hoofdwerkwoord.
participium futurum L’acte du participium se passe après l’acte du verbe principal.The action of the participle takes place after the action of the main verb.De handeling van het participium vindt plaats na de handeling van het hoofdwerkwoord.
66
negationes
Non, "non; ne... pas", niet, not
Nec/neque ( = et non),"et non; et ne... pas", noch, en niet, ook niet , maar niet, zelfs niet / and not, neither, but not
Négations composées, compound negations
Nemo, "personne" , niemand, nobodyNullus, "pas un; aucun", geen, noneNihil, "rien", niets, nothingNumquam, "ne... jamais", nooit, never
Nusquam, "nulle part", nergens, nowhereNondum, "ne... pas encore", nog niet, not yetNe quidem, "ne ... pas même", zelfs niet, not even
67
particula interrogationis
-ne ? ,"est-ce-que ?"
- jointe au premier mot, ne préjuge pas de la réponse.- = ?
Nonne ?, "n'est-il pas vrai que?"
- préjuge d'une réponse affirmative.- verwacht het antwoord ja- expects the answer yes
Nonne meministi ? (Cic., Fin., 2, 10), "Ne te souviens-tu pas ? (=tu te souviens tout de même bien ?)", « don’t you… ? ; is not he… ? », "toch zeker wel"
Num ?, "est-ce-que par hasard ?"
- préjuge d'une réponse négative.- verwacht het antwoord nee- expects the answer no
Num quis est hic alius praeter me atque te ? (Pl., Trin., 69), "Y-a-t-il vraiment ici quelqu'un d'autre que toi et moi ?"
toch zeker niet, do you really…? “is he really…?”
An ?, "mais est-ce-que"
-marque indignation ou surprise.
-duidt verontwaardiging of verbazing aan
- indicates astonishment
An tibi irasci uidemur ? (Cic., Tusc., 4, 55), "Mais vraiment, avons-nous l'air d'être en colère ? "
"soms…?
« do we really… ?
68
Interrogations doubles ou disjonctives
utrum... an... ?"est-ce-que... ou bien... ?"-ne... an... ?ø... an... ?
Dans les interrogations envisageant deux solutions, la 1ère est introduite par utrum ou -ne, ou rien, et la 2ème, par an, éventuellement annon "ou non".
"(of) …..of " / « whether … or », « ….. or… »
69
FIGURES DE STYLE / FIGURES OF SPEECH / STIJLFIGUREN
in italics : written BAC / en italiques : BAC écrit / cursief : schriftelijk BACallitération alliterationalliteratie
la répétition de la même consonne, particulièrement au début de plusieurs mots consécutifs
a repetition of the same consonant at the beginning of adjacent words or syllables
herhaling van medeklnkers aan het begin van in elkaars nabijheid staande woorden of lettergrepen
Veni, vidi, vici.
anaphoreanaphoraanaphora
la répétition d'un même mot au début de membres de phrases symétriques
the repetition of a word in the same or similar form at the beginning of a series of clauses
herhaling van een woord of zinsdeel aan het begin van twee of meer opeenvolgende zinnen
Obviam fit ei Clodius in equo, nulla raeda, nullis impedimentis, nullis comitibus.
asyndèteasyndetonasyndeton
absence de liaison : pas de conjonctions de coordination
the omission of coordinating conjunctions
aaneenvoeging van nevengeschikte woorden of zinsdelen zonder nevenschikkende voegwoorden
Lacrimas, gaudium miscebant.
chiasmechiasmuschiasme
un effet de symétrie dans lequel les mots du deuxième groupe sont énoncés dans l'ordre inverse de ceux du premier groupe (a-b,b-a)
a criss-cross arrangement resulting from the transposition of two corresponding phrases (a-b,b-a)
opeenvolging van twee woorden of begrippen in omgekeerde volgorde (a-b,b-a)
Satis eloquentiae, sapientiae parum habet.
gradation, climaxclimaxclimax
une série de concepts, le concept suivant ayant plus de poids que le concept précédent
a series of concepts, in which the next concept is stronger than the precedent concept
een opeenvolgende reeks van begrippen, ieder van meer gewicht dan het vorige
Cum Lucius moriretur, comitem, amicum, fratrem amisi.
70
antithèseantithesisantithese
opposer vivement deux mots, deux expressions, deux idées
a balance or parallelism with a strong contrast or opposition in meaning
twee tegengestelde begrippen of gedachten direct naast elkaar plaatsen
Unus omnes hostes vicit.
hendiadyshendiadyshendiadys
coordonner deux noms alors que, pour le sens, l'un dépend de l'autre (traduction p.ex. par un nom accompagné d'un adjectif)
the expression of a single idea by means of two words joined by the connectives "et" or "-que" or "atque"
het uitdrukken van één begrip door twee nevengeschikte begrippen, door "et" , "atque" of "-que" verbonden
herbae et venenahypallagehypallage (transferred epithet)enallage
transfert d' adjectif : au lieu d'accorder l'adjectif avec le substantif auquel il se rapporte logiquement, on l'accorde avec un substantif voisin
the qualifying word is applied to a word other than the one to which, strictly speaking, it belongs
omwisseling van bepalingen : een adiectief bij een substantief hoort eigenlijk bij een ander substantief
de pupureis vitibus collectae uvae (= purpurae uvae collectae de vitibus)
hyperbolehyperbolehyperbool
exagération extravagant exaggeration of fact for serious or comic effect
overdrijving om effect te bereiken
Mille domos adierunt cibum petentes.
litotelitoteslitotes
remplacer un mot par un mot de sens contraire accompagné d'une négation : l'expression s'en trouve renforcée
combining a negation with a word to enhance the meaning of the idea of the opposite
een krachtige uitspraak in de verzwakte vorm van de ontkenning van het tegenovergestelde
Non ignoro vos velociores me esse.
métaphoremetaphormetafoor
une comparaison concentrée qui rend possible l'expression de deux idées à la fois
a concentrated comparison which enables the author to use two ideas at once
een geconcentreerde vergelijking die het mogelijk maakt twee gedachten tegelijkertijd uit te drukken
fumum bibere
71
métonymiemetonymymetonymie
désigner un objet non par son nom, mais par un nom qui l'évoque
the application of the name of one thing to another which is closely associated
verwisseling van verwante begrippen
1. Mars ( > bellum) ; un Van Gogh ( > une peinture de Van Gogh)2. pars pro toto (palma > manus)3. abstractum pro concreto (custodia > custodes) (etc.)
onomatopéeonomatopeiaonomatopee
utiliser un mot ou une phrase dont le son accentue la signification
the use of a word or a phrase whose sound echoes the meaning
klanknabootsing
Quamvis sint sub aqua, sub aqua maledicere temptant.
zeugmazeugmazeugma
donner à un verbe deux compléments, alors que seul le plus proche du verbe lui convient pour le sens
the use of a word in grammatical relation to two others although strictly it is appropriate to only one of them
een verbinding van twee subjecten of objecten bij één werkwoord, dat maa bij één van beide past, maar dat gemakkelijk een werkwoord suggereert dat bij het andere past
Eum pariter anima curruque expulit.
prolepse / anticipationprolepsis / anticipationprolepsis
donner à une chose un attribut, qu'elle n'obtient que par l'acte qui suit
the use of a word in the clause preceding the one where it would naturally occur
kent aan een zaak een eigenschap toe die ze eerst krijgt tengevolge van een handeling die erdoor wordt uitgedrukt
Maduerunt graves aspergine pennae Icari.
comparaisonsimilevergelijking
comparer deux choses essentiellement différentes, utilisant un mot tel que "comme"
a comparison between two essentially different items expressly indicated by a term just as "like" or "as"
twee verschillende dingen vergelijken met gebruikmaking van een woord als "zoals"
72
oxymoron / alliance de motsoxymoronoxymoron
réunir deux mots que leur sens ne semblait pas destiner à être groupés
a combination of words which appear to be contradictory, to indicate a sharp contrast
samenvoeging, om effect te bereiken, van twee schijnbaar onverenigbare begrippen
Festina lente.
paradoxeparadoxparadox
expression qui semble être absurde, mais peut-être bien fondée
seemingly absurd though perhaps really well-founded statement
schijnbaar ongerijmde bewering die tegen verwachting toch waar blijkt te zijn
Poenam pro dono poscis.Placere nocet.
assonanceassonanceassonantie
répétition de la même voyelle
repetition of identical or related vowel sounds
herhaling van gelijke of gelijksoortige klinkers
Barba gravis nimbis, canis fluit unda capillis.
ellipseellipsisellips
omission d’un mot que le contexte suggère
the omission of words that are necessary for the grammatical structure of a sentence or clause
het weglaten van een woord dat door de context gesuggereerd wordt
Quot homines (sunt), tot sententiae (sunt).Patrem amisit, cum quartum annum agebat, matrem (amisit), cum decimum (annum agebat).Quid plura (dicam)?
homotéleuteshomoioteleutonhomoioteleuton
répétition d’une partie semblable à la fin de mots voisins
repetition of similar ends of words
herhaling van gelijk klinkende woordeinden
Diligere formam, neglegere famam.
Haec omnia vidi inflammari, Priamo vi vitam evitari, Iovis aram sanguis turpari.
73
hyperbaton (= traiectio)hyperbatonhyperbaton
séparation de mots qui grammaticalement vont ensemble
separating words which grammatically go together
scheiding van woorden die grammaticaal bij elkaar horen
magno vir ingenio
Brevis a natura nobis vita data est.Mea me voluntas prohibuit.
parallélisme (balance, équilibre, répétition)parallelism (balanced phrases, repetition)parallellisme (repetitio, uitgebalanceerde zinnen)
répétition du même ordre de mots
repetition of the same word order
herhaling van dezelfde woordvolgorde
Superavi dignitate Catilinam, gratia Galbam.Ausi sunt transire latissimum flumen, ascendere altissimas ripas, subire iniquissimum locum.
interrogation oratoirerhetorical questionretorische vraag
question qui est au fond une affirmation
question that does not ask for information but that is a statement
vraag die niet om informatie vraagt maar die een bewering is
Quis hoc crediderit? = Nemo hoc crediderit.
Quis id nescit? = Unusquisque hoc scit.
rythmes ternairestricolon/ tripletstricolon
division d’une phrase en trois parties correspondantes
division of a sentence into three corresponding parts
verdeling van een zin in drie corresponderende delen
Veni, vidi, vici.
74