hz. muhammed'in aktif felsefesi
TRANSCRIPT
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
1/27
HZ. MUHAMMEDNAKTF FELSEFES
Mehmet Salih ZALP
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
2/27
2
Kutsal konuulmaz, anlr. Kutsal aalm da yle konualm2010
www.meytisi.com
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
3/27
3
NDEKLER
Giri {6}
*Doumu ve ocukluu {9}
*Seyahat {10}
*Hilful-Fudul {10}
*Evlilik{11}
Hira Maaras {11}
*Gizli Yaplanma {16}
*kence {21}*Yry {23}
*Ambargo {25}
*Taif{26}
*Medinenin iine szma {27}
Byk Hicret {28}
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
4/27
4
Giri
Hayat insanlar arasnda ki bir yartr. Yarn temelinde ise var olma savam yatar.
Var olmak iin yarmak ve kapmak gerekir. lerlemek ve mkemmel olmak iin
egolarn arpmas ve rekabet ortamnn olumas gerekir. Gl olan kazanr ve
hayatta kalr. Gerisi ise ayklanr. Bu felsefe bize ormandan kalmtr. Ormanda
yarmak ve mcadele etmek gerekir. Ormandan ktmzdan beri bilinaltmza bir
nevi kodlanm ekilde toplumsal hayata da tanmtr. nk bizler Smer de artk
ticaret ve al verie baladk. Bununla beraber snflar olutu. Ormandan kalan mirasticaret yoluyla srdrdk, klelii icat ettik. Romada kleliin en acmasz rneini
sergiledik. Klelikten Feodal yapya geene kadar birok aama kat ettik ve en son
olarak kapitalizm ile hayata tutunmaya baladk. Kapitalizm kendisini artk son
aamaya kadar srdrd ve son rneklerini gsterdi. Kapitalizm yeni-yeni
olgunlayor. Bizler bu aamay geene kadar birok aamaya daha tabi tutulacaz.
Kullandmz bunca alet bizi hala gemiimizden koparmad/koparamazda.
Kapmann ve en st rnei savan bilinaltnda yatan ey kaygdr. nsan, kaygl bir
varlktr. Hayatta edindii tecrbelerle hayat acmasz ve zor artlarn ok iyi bilir. Bu
bilgi nesilden nesle aktarlr. Ve tonlarca kayg insanlarn hafzasna kazlr. Bilgi
kirlilii ve kaygnn verdii sorumluluk insan hayata tutunmaya sevk eder. Bunun iin
al-didin yoksa a kalrsn der. Hayat insana senin senden baka dostun yoktur
retisini fsldar. nsanlar edindikleri kayglar ve kazandklar ehre egolarla
birbirlerine kar her an sava halinde olurlar. Kaygnn temellerinden biride korkudur.
Korkunun sonucunda nasl ki toplumsal kapma retiliyorsa ayn ekilde mitolojilerde
retilir. Onun iin ilk olarak Smerlerde rahipler mitoloji retmeyi semilerdir.
Friedrich Nietzsche, nsanolunun acsn/korkusunu yle tarif etmi nsanolu
hayatta o kadar ac eker ki, canllar arasnda yalnz o, glmeyi icat etmek zorunda
kalmtr. nsan yalnz bir varlktr. u an yeryzndeki btn icatlar, dnceler,
bilgiler nsann kaygs ve korkunsunun birer rndr. nsan kayg duyduu iin,
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
5/27
5
korktuu iin alet kullanmtr. Yalnzlk korkunun temelidir diyebiliriz. Bilinen
eyden korkulmaz. Srl ve ne olaca belli olmayan eylerden korkulur. O yzden biz
karanlktan hep korkmuuz. nk karanlk yalnzlk demektir. Karanln eni-boyu
belli deildir. Karanlkta yryen biri nereye gideceini bile bilmez. Oysa aydnlktaher ey aktr, nettir. Dikkat etiyseniz nsan, karanlktan korktuu iin karanl hep
lanetlemitir. Kara hibir zaman insann dost olmamtr. O yzden karanlktan eytan
yarattk. Btn Dalist dinlerde Tanr hep beyaz/aydnlk iken eytan -veya kt tanr-
karanlktr. Tanr hibir zaman karanlk deildir. Tanr her zaman aydnlktr. O
bembeyazdr. nk insan, yalnzln ifade etmek iin eytan, midini de tanr
olarak tarif etmitir.
Yalnzlk-Korku ve kaygnn karmda n yarglar oluuyor. n yarg insanlar
birbirlerinden uzaklatryor. nsan korktuu iin hep savar. Bu sava bazen
bakasyla anlamaya bile gtrr. nsanlar birbirleriyle anlatklar zaman gruplar
oluur ve birlikte hareketlilik oluur. Artk ayn kayglar tayanlar deil ayn yntemi
benimseyenler rgtleir. Kapitalizmde, Sosyalizmde ayn kaygy tar. Her iki
grupta insann gelimesi ve mutlu olmas iin savar. Fakat biri yararak kazanalm
derken dieri paylaarak kazanalm der. Sosyalizm bir felakettir Kapitalizm
asndan. Kapitalizm de felakettir Sosyalizm asndan. O halde bunlarn savamas
lazm. Bu sadece ideolojiler iin deil ayn zamanda dinler iinde geerlidir.
Hristiyanlk bir mutlu insan yaratmak ister ve btn dinlerde ayn. Fakat yntemler
farkldr. Zamanla yntemlerin kendisi ama halinde gelir ve haliyle her din dieri iin
felaket olur. te bu dinlerin yarnda doan ise savatr.
sa zelde Yahudi din adamlar ve Roma imparatorluuna ba kaldrmt. Olumu
sahte duygu ve psikolojileri yeniden canlandrmak ve insanlar arasndaki ezilen snf
kurtarmakt amac. Pavlusun misyonerlik faaliyetleri ve havarilerin abalaryla sa
romann ve srailin her tarafnda yayld. Onun mesaj her blgeye ulatrlmaya
alld. yle ki bu yaylma sreci btn dikkatleri zerine ekti. nk ayaklanan ve
sac olan her imanl ezilen snftand. Klelerin ayaklanmas ve rgtl hale gelmesi
Romann klelik dzeni iin mthi bir tehlikeydi. O yzden bu hareket bastrld.
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
6/27
6
kence ve yldrmalarla son nefese kadar takibe alnd. Basldka yayld. sac
hareket daha nce bir Yahudi mezhebi durumundayken Pavlusun misyonuyla btn
halklara ulatrld ve evrensellie brnd. Yahudilik, kokumu Romann dzenine
kar bir yenilik yapamazd. nk Irka dayal bir hareket oluundan tamamylaRomann deerleriyle eliiyordu. sann misyonu Romay adeta tabandan sarst.
Gerekten hibir hareket sann hareketi gibi misyon/tebli faaliyetleriyle bu kadar
sistemli bir ekilde yaylmamt. yzyl boyunca Roma bu hareeti bastrmsna
ramen bir trl yok olmuyordu. Mezarlklarda, yer altlarnda faaliyetlerini
srdryorlard. nananlar bazlarn armha bazlarn yakyorlard buna ramen bu
hareket M.S 312de Romann resmi dini oluvermiti. Pavlus, Romal askerler
tarafndan yakaland zaman Ben Romalym demiti. Bu onu lmden kurtarmt.
Pavlus nam dier Saul birok bilim insanna gre Hristiyanln kurucusudur. slam
din adamlar ise Pavlusu din tahrifisi olarak grmler. Sylenenleri ve iddia
edilenleri bir yana brakrsak Saul Hristiyan tarihi asndan ok nemlidir. nk
hem evrensellik hem de yaylmay gerekletirendir. Birok defa dayak yemi buna
ramen ylmamtr. Roma Hristiyanl kabul etiinde artk Kilise haliyle bir devlet
olmay baarmt. Romann klelik dzeni yklmt artk. Feodal yap yava-yava
diriliyordu. Kilise kendi ierisinde ve dnda tam bir devlet olmutu. Romann yasak
ve baskc gelenei yok olmamt olduu gibi papalar eline gemiti. Batya yaylan
Hristiyanlk Yemene, Habeistana hatta Mekkenin ilerine bile szmt. Kilise
aykr dnenleri aforoz ediyor, sngn ediyor ve ldryordu. Bu kurbanlardan
biride Arius tu. znik konsiline katlm orada ament ya aykr akideler beyan etmiti.
sa Mesih ile Babay birbirinden ayracak nerdeyse say kul dzeyine indirecek
dncelerini orada sylemiti. Onun takip edilmesine yeterliydi.
Pers mparatorluunda Mani tarafndan nc yzyl da kurulan Maniheizm
Mazdeizm ve Hristiyanlk karm bir din kurarak hzla yaylmaya balad. Mani
birinci apur dneminde pers imparatorluunda faaliyetlerini srmse de 2.Bahram
dneminde yakalanarak idam edilmitir. Maniciler Maninin sa gibi armha gerilerek
ldrldn sylemiseler de bu tartlabilir. Tpk suya atlan bir tan etrafnda
nasl dalgalar oluuyorsa Manicilikte gibi etrafa yaylmtr. Manilere o dnemde
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
7/27
7
zndk diyorlard. Roma mparatorluu nasl ki Hristiyanln yaylmasn engellemek
iin her tr baskya bavurmularsa ayn ekilde bu sefer Kilisenin emriyle Maniciliin
bastrlmas iin emir verilmiti. Ne zaman ki Zerdti din adamlar Zerdtilik dnda
ki btn dinleri yasakladysalar ite o zamandan sonra Manicilikte gerilemeye balad.Zerdtilikte artk kokumu yasak bir klfa brnm eskimi bir gelenek haline
gelmiti. Her hareket ilk balarda altn andadr. Ne zamanki devrimci ruhunu kayp
edip devlet anlayna brndlerse ite o zaman bir engel olmaktan teye ulamazlar.
Maninin dini o ana kadar gelen btn dinlerin bir sentezi diyebiliriz. Felsefi arlkl
ve Dalizmin belirgin olduu bir dindi. Zerdtilik ise felsefi ruhunu kayp etmiti.
Zerdtn felsefe arlkl ve akl harekete geiren dncesi artk bir dogma olmutu.
Ayn ekilde sann din adamlarn bastran/protesto eden ve bu uurda feda olan can
sadece bir kullanc ara olmutu. Dnyaya yaylabilecek bu iki tip din dogmalam
ve bu dinlerin alternatifi Mani gibi zgr dnceli bir din ise daha yaylma srecine
girer girmez bastrlmt. Yaklak be yzyldr kkl bir deiim yaanmam
toplumlar tmyle kokumu ve kmeye yz tutmutular. Persler ve Romallar ise
yalanm birer imparatorluktan teye ulaamamtlar.
Msr zamanyla olabildiince uygar ve medenilemi bir toplum olmutu, en azndan
bu devri yaamt. Smer, Hitit, Akad, Pers, Roma, Asur, Med, Yunan vb.
medeniyetler ise Mezopotamya ve bat ya doru kkl etkiler brakmtlar. Sava ve
ekime blgeleri olmalarna ramen bu blgeler potansiyel birer medeniyetti. Smer
uygarl Dicle ve Frat nehirlerinin kenarlarnda kurulmutu, Msr ise Nil nehrinin
kenarnda bir medeniyet oluvermiti. Hindistanda, inde vb. blgelerde iseehirleme-kentleme olmutu. Hatta yaz ve hesap szmt aralarna. Arabistan ve
evresi ise henz kkl bir medeniyet dzeyine ulamamt. nk kurak bir blgeydi.
Gebe ve kabile yaants vard. Kabileler halinde yaayan Araplar adrlarn bile
yan yana kurarlard ne zaman ki birka aile gtnde hepsi gerdi. Fakat Mekke
bir ticaret merkezi olmu fakat devlet olabilecek dzeye ulaamamt. nk
paganizm ve Arap gelenekleri bu medeniyete henz msait deildi. Mekkede ynetim
tamamyla kabile dzeyindeydi. Bir imparatorlua bal deildi. Kabile eyhi ynetirdi
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
8/27
8
genellikle yallardan seilirdi. O yzden byk savalarn merkezi deildi. Daha ok
kabileler aras kan davalar ve savalar oluyordu. Ticaret gelimesine ramen yollar
gvenli deildi. Dzenli bir ordu olmad gibi, hukuk, tamamyla gelenekseldi. Kan
davalar ve kabile taassubu ok ard. Bir Arap atasz bu asabiyeti zetleyecekdurumda: Zalimde olsa, mazlumda olsa kardeini destekle!
*Doumu ve ocukluu
Kk hamd-vg fiilinden tremitir. Muhammed, kelime anlamyla vlen
demektir. Bu ismi ona dedesi Abdlmutalip vermitir. Mekkede sz geerli asil bir
aileye mensuptu. Olaylara ilgi duyan ve Kbenin anahtarn elinde bulunduran bir
aileydi. Yetitii evre tabiatyla dier ailelerden fark bir kltr dzeyindeydi.
Muhammed Hamidullah gibi bir ksm aratrmaclara gre MS. 569da fakat genel
kabullere gre MS. 570-571de ylnda Mekkede dnyaya gelmitir. Babas Abdullah
ama ticaret iin gidip geri dnerken Medinede hastalanp vefat eder. O zamanlar
alt aylk olduu syleniyor. Baz kaynaklar ise iki aylk olduunu sylerler (kuleyni-
Usul-i Kfi, Yakubi)
lk balarda annesi sonra Ebu Lehebin cariyesi Sveybe emzirmiti. yi bir Arapa
(fasih Arapa) renmesi ve daha iyi hava artlarnda bymesi iin Medineli Beni
Sad kabilesinden Halimeye teslim edilir. Ayn zamanda Halime onun stannesidir.
Fasih bir Arapa konuuyordu. Kendisi bile daha sonra bunu teyit edecek ve diyecek
ki: Benim Arapam hepinizden dzgndr. nk ben Kureyliyim, hem sad b.Bekir oullar kabilesinde yetitirildim.(bni Hisam c-1 s-196)
yalarnda iken tekrar annesi Amineye teslim edilir. Baz kaynaklar be yanda
teslim edildiini sylerler (Mesudi, Yakubi)
Alt yalarnda iken akrabalarn ziyaret etmek iin Medineye giderler. Dnte
annesi vefat eder Ebva denilen blgede defin edilir. Muhammed daha kk yalarda
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
9/27
9
iken yetim kalmt ki Kuranda da bundan sz edilir (Duha, 6-8) Muhammed kk
yalarda iken dedesi sonra amcas Ebu Talibin yannda kalr.
*Seyahat
Tarihiler muhtelif kaynakta 9-12-13 yalarnda Muhammedin srar zerine
amcas Ebu Talip ile beraber am(Suriye) taraflarna ticarete gittiini belirtirler. ama
doru giderlerken Bsrada bir manastrda konaklarlar. Bu manastrda Bahira adnda
bir Hristiyan din bilgini yayordu. Muhammed ile grt baz kaynaklarda dar
baz kaynaklarda ise geni yer verilmektedir.
*Hilful-Fudul
Zbeyd oullarndan biri Mekkeye mal getirmi ve As bin Vaile satmt. Fakat bni
Vail bunun parasna el koymu resmen zulme maruz brakmt. Bu ahs mracaat
ettii her merci tarafndan kabul edilmemiti. nk kabilecilik ve taassup boy
gsteriyordu. En sonunda yksek bir yere karak iirlerle derdini anlatmaya
almt. Zbeyr b. Abdulmutalibin giriimiyle Abdullah b. Cudin evinde bir
toplant dzenlenir. Bir nevi insan haklar savunma topluluu kurularak yle denir;
kim olursa olsun, ister Mekkeli ister yabanc kim zulme urarsa urasn onu
koruyacaz. Birliin ismi ise Erdemliler Pakt orijinal ismiyle Hilful-Fudul lk
ileri bni Vailin evine gidip gasp ettii mallar almakt.
Muhammed henz yirmi yandayd. Gen olmasna ramen topluma duyarl veerdemli bir insand. O birlie ye olan en gen kiiydi. Onun yatlar elenmenin
peindeyken o toplumun sorunlaryla ilgileniyordu. Muhammedin krk yalarna
kadar bu birlie ye olduu rivayet edilir. slam hareketinden sonra bu birlikten yle
sz eder:
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
10/27
10
Abdullah bin Cudann evinde yle bir altlamaya katldm ki onun yerine bana kzl
develer verilseydi o kadar mutluluk duymazdm, imdi slam anda da beni byle bir
antlamaya davet etseler hemen katlrm (bni Hiam, c-1 s-144)
Ficar Sava; Arap geleneklerine gre haram/yasak aylarda yapld iin kt savaolarak anlr. Muhammed bu savaa katlm fakat savamamtr. Sadece atlan oklar
toplamtr. Cahiliye Araplarda srekli kabile savalar olurdu. Zaten slam dneminde
nceki topluma cehalet devri denilmesinin sebebi bilgiden ve gzlemden uzak
tamamyla geleneklerle/snnetlerle hayatlarn srmelerinden dolayyd. te
cehalet/bilgisizlik ve taassup; Muhammedin zihin dnyasnda slam hareketinin
kart olarak tarif edilirdi. slam Hareketinin devirmek istedii topluma Cehalet
devri demesi gerekten dikkate deerdir. Cahiliye devri kavram birok yabanc
aratrmasnn gznde kamamtr. nk kt toplum yanl toplum zalim
toplum gibi kavramlarla bulunduu toplumu tanmlayacana ona cahil/bilgisiz
toplum demek slam Hareketinin k noktasna k tutar. Bilgi seferberlii daha
sonra Bedir Savanda on kiiye okuma-yazma retene zgrlk maddesiyle
pekitirilmitir.
*Evlilik
Huveylid kz Hatice Mekkenin erefli ve zengin tccarlarndand. Ebu Talip maddi
durumlarndan dolay, Muhammedin ticarete kmas dnlyordu. Hatice klesi
Meysereyi ona gndererek ticaret kervann ama gtrp sorunluluu stlenmesi
iin teklif gnderir. Muhammed am yolcuunda rahip Nosturla grr. Yine
Meyserenin dediine gre Muhammed orada biriyle ticaret yaparken Mekke putlarhakknda tartt ve Muhammedin onlar adna yemin etmek istemedii aktarlr.
Yemen, Suriye vb. yerlere yapt seyahatlerle epey yer grm kendi toplumuyla
karlatrabilmiti. Ayrca rahipler, evre, Medinedeki Yahudiler den anlamt ki
toplum gerekten donuklamtr.
Ticaretin karl ve salam gemesi Haticenin sempatisine de neden olmutu.
Haticenin evlilik teklifi zerine evlenirler. Haticenin otuz be-krk yalarnda
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
11/27
11
evlendii aktarlsa da bu yatan sonra alt ocuun fizyolojik olarak mmkn
olamayacandan baz aratrmaclar daha erken olduunu sylerler. Muhammed ise o
dnemde yirmi be yandayd. Haticenin Muhammed zerindeki emei ve sadakati
byktr. slam tarihinde bu yolda en ok abalanan ve malyla canyla fedakarlktabulunan bir Hatice daha yoktur.
Hira Maaras
Her peygamberde bir yalnzla brnme vardr. Sorgulama ve irdeleme vardr.
Musann on emri alrken daa ekilmesi, Zerdtn dalara ovalara ekilmesi buna
rnek gsterilebilir. Budann da byle bir dnemi vardr. Zaten Buda aydnlanm
demektir. Hatta Buda diye bir kiiliin olmad bile tartlyor. Sessizlie brnme
ve toplumda uzaklamak bir peygamber geleneidir/snnetidir. Fakat toplum dndan
yaamak ve ruhbanlk yapmak peygamber gelenei deildir. ruhbanl biz icat
etmedik, onlar uydurdu (Hadid-27) der. Mekke toplumu zlm ve bask ile
urarken dier tarafta kabile halinde yaamalar Muhammed peygamberi epey
dndrmt. Ki mcadelesine baktmzda temel felsefesi kabileyi amaktr.
Grnr bir sorunu kaldrmaktr. Zaten tevhit; bir insann tanr yaplamamasdr.
Tanrnn evrimine gz atmzda tanrlaan insanlar vardr fakat brahimin ilk
giriimiyle artk insandan tanr olmaz denir. Ve ilk defa tevhit denilen hala
zmlenmeyen sistem- o andan itibaren ortaya atlyor.
Mekkede klecilik devam ediyordu. Faizle para verip sonra kat-kat fazlasyla alan
tefeciler vard. Fakir fukaraya para verirlerdi sonra istediklerinde veremeyenlere hertrl oyun oynardlar. Borcunu deyemeyen kz ocuklarn fahie olarak piyasaya
srerdiler. Bununla mthi bir sermaye dnerdi. Mekkeye gelen zengin tccarlara bu
kzlar sunulurdu. te bu yzden araplar ierisinde kz ocuu ayp saylrd. Fakir
birinin kz ocuu olunca l de kurtulaym- dercesine diri-diri gmerdiler. Kurann
zerinde durduu nemli bir sorundu bu. Hatta Muhammed Mekkeye geri dnnce
slama giren kadnlardan yle bir sz alrd ocuklarnz ldrmeyeceinize sz
verin Muhammedin manifestosunda birinci derecede cana ve mala tecavz
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
12/27
12
kaldrmakt. Gerekletirdii her yeniliin altnda mutlaka kul hakkna dair bir eyler
vard.
Kokumu ve eskimi bir toplumdan uzaklap kafay dinlemek ve psikolojik olarakilk ilana hazr olmak gerekiyordu. Bir erkein olgunlama ve tecrbelerin doruu
diyebileceimiz dneme geldiinde sk-sk Hira Maarasna ekilirdi. Muhammedin
ruh halini anlamak iin Taberdeki (Mddessir Suresi; 1-5. ayetlerin tefsiri) bilgileri
okumak sanrm yeterlidir:
Zhr anlatyor: Bir ara Resulullah (a.s.m)a gelen vahiy kesintiye urad. Peygamber
(a.s.m) bundan tr olduka zld. yle ki, dalarn yksek tepelerine kp oradan
atlamay (ve intihar etmeyi bile) dnyordu. Atlamak zere dan zirvesine kt
her defasnda Cebrail karnda peyda oluyor ve ona phesiz sen Allahn nebisisin
diyordu. Bylece gnl skntdan kurtulup, huzura kavuurdu.
Krk yalarna dorudur. Toplumu zmlemi ve teori tamamdr. Fakat bunalmlar
yayor. nk o toplumda bir direni gstermek o kadar kolay bir i deil. Sokakta
yrrken insanlar sana deli diyecekler, sana kafay yemi diyecekler, dinsiz diyecekler,
karna dikilip sen kimsin diyecekler, zerine ullanacaklar, seni el lemin gznde
kk drmek iin her trl dmeni evirecekler. senin gsn ferahlatmadk
m? seni sapkn bulup barndrmadk m? bu ayetler Muhammedin Hira
Maarasndaki akn ve kmaza girdii dnemleri anlatyordur.
Ateist, tanrlar inkr eden demektir. O yzden saya da Muhammede de ateistdiyorlard. nk onlarn tanrlarn kabul etmiyorlard. Fakat u an biz ateistleri btn
tanrlar kabul etmez biliyoruz. Sokrates yarglandnda bilir misiniz neyle
yarglanyor? Sokrates genlerin kafasn kartryor diye. Muhammed neyle
sulanyordu bilir misiniz? Bizim aramza fitne soktu diye. te u an bile binlerce
bilge hapishanelerdedir. Bir sr kii ldrld. Ka aydn katl edildi hepsi ama hepsi
Muhammed, sa, Sokratesin lm nedeni gibi nedenlerden dolay ldrldler. Hira
Maaras Muhammedin bomba gibi Mekke sokaklarn kkrtacak ve ksa bir srece
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
13/27
13
bu memlekete bir reset ekmeyi reten ilk meknd. Hira Muhammedin dert
ortayd. Muhammed vicdannn sesini dinliyordu. Vicdandan ykselen sesi
iitiyordu. O dnemde edebiyat Mekkede merkez almt. Baz panayrlar her ay
bazlar ise senelik dzenlenirdi. Hanifler (tek tanrclar) de bu panayrlara katlpdncelerini iirlere yanstrlard. O yzden onlarn edebiyat dili ok gelimiti. Bir
eyi demek iin da, ta, ovay konutururlard. Allah kavram Smerlerdeki Al
srail deki il ve bunun geliimi elohim ve Mekke paganizminde ki Al-lat yine o
dnemdeki birok isme yansyan hatta Muhammed peygamberin bizzat babasnn
ismine yansyan Allah (Abdullah) kavramyd. Allah kavram psikolojik ve toplumsal
bir kavramd. Din dili ok yaygnd. Haram denildii an o dnemde yasak anlalrd.
Zaten haremlik selamlk, haremi erif bunlarn hepsi harem yasakl-dokunulmaz
demektir. Melek kavram o dnemin kavramyd. Bu kavramlar silinip yerine baka
kavramlarn yerlemesi gt. O yzden bu kavramlar yeniden yorumlanyordu.
rnein melekler ne diidir ne de erkek, onlar Allahn kz falanda deildir vb. veya
direk onlar rahmann gleridirler. nsan topraktan yarattm, Cini ateten, eytan
alevden, melei nurdan, canly sudan vb. burada kast edilen topran kendisi deildir.
Ate, su, hava, toprak bunlar tabiatn anasdrlar. Olsa-olsa siz bunlardan olmusunuz
der. te Muhammed topluma gelirken din kavramlaryla indi. nk baka bir ey
kullanlamazd. Atatrk toplumu ateleyip birbirine balamak iin Ne Mutlu
Trkm derken o an ruhunu iyi zd iindi. nk halk milliyeti olduu
zaman ancak onun duygularn/kavramlarn konuturabilirsin. Bu bir hile deildir.
Tam tersine her kltrn ve an diliyle topluma hitap etmektir. O yzden biz
Muhammedin kulland kavramlar amzn diliyle anlamazsak Muhammedi
hibir zaman anlayamayz.
sa insanlarn psikolojini/ruhunu harekete geirerek bir ey yapmaya alt.
Muhammed ise Devrimci ve hararetli bir tartma yaratarak evreyi mthi etkiledi.
Zeki, evik ve atlgan biriydi. Karlat sorunlar yerinde ve abuk zme
kabiliyetine sahipti.
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
14/27
14
Biz Muhammedi kutsal deerlerle tanmaya alrsak onu buharlatrmaktan te bir
deere tabi tutmayz. O yzden bilimsel verilerle Tarih perspektifinden bakarak onu
tanyabiliriz. Anlayacaz ki Miraca kan Muhammed Devrimci Muhammedi
geemez. Anlayacaz ki Tanrlaan Muhammed hibir zaman Yeniliki Muhammedisallayamaz. Bir sr tanr vardr. Bir sr kutsal vardr ama devrimci ve yeniliki
sayldr. Muhammed gibi alar bilek gcyle sarsan yeniliki var mdr? sa, Musa
bunlar putlamadan da yce olduklar anlalr. Onlar buharlatrp hayatn dna
iteceimize zihnimizde yaatp onlar iyi anlamak daha evladr. Ku bile uabilir
umak marifet deildir. Ama Firavunun sarayna gidip sen yalancsn, halk
smryorsun demek zordur. Firavunun karsnda cann gzden karyorsun fakat
uarken sadece bedavadan makam elde ediyordun. Mitolojik ve Efsaneye dayal
Muhammedi deil Yaayan Muhammedi tanyalm. Nice kabile tanrlar mucize
gsterdiler, nice kabile eyhleri tanr ile grler bunlar sradandr. O yzden
Muhammedi mitletirip mitoloji kategorisine srmek istiyorsanz buyurun! Onu
bedeniyle ge karmayn onu anyla ve erefiyle karn. Biz senin ann
yceltmedik mi? diyor. Onun an ycedir. nk o alarnda evrimini hzlandran
devrimcilerdendir.
Muhammed son derece ciddi ve samimi davranyor. yle younlap dikkatini pr
dikkat dnyor ki sanki btn gerekler gzlerinin nnde olup bitiyor. Ayetleri
okurken terlemesi onun ne kadar younlap pr dikkat ciddi olduunu gsterir. Bir
gn Hira Maarasndayken kalbi kitap gibi oluyor. Allahn Kelmn vastasz olarak
duymaya vahiy denir. ster peygamberle olsun ister peygamberden
bakasna...(Fahreddin Razi, el-Berahin fi Ulumul-Kitap, c.1, s.200) Cebrail stnakln tecellisi ve vahiy sezginin szmas ve insann aydnlanmasdr. Muhammed
peygamberin birden etkilenip eve kamas Haticeye sadece, "Beni rtnz! Beni
rtnz!" (Buhari, 1/7) demesi gsteriyor ki artk gvenin dorua ulamasdr.
Muhammed Allahn sesi dedii vicdann sesini dinleyerek aydnlandn fark eder.
Hatta Haticeye sanki kalbim kitap gibi olmu dedii rivayet edilir.
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
15/27
15
Cebrail anlatld gibi alt yz kanatl mitsel bir varlk olmad bni Hiamda geen
bir rivayetle anlalr:
Resulullah dedi ki: "Cebrail, ben uykudayken yanma geldi. Elinde atlas bir rt iindebir kitap vard. Bana "oku" dedi. Ben de "okuyamam" cevabn verdim. Beni skt, o
kadar skt ki, leceimi zannettim. Sonra beni brakt ve yeniden "oku" dedi. Ben de
"ne okuyaym?" dedim. Beni skt. O kadar skt ki leceimi zannettim. Sonra brakt,
oku dedi. Ben de, "ne okuyaym? Dedim. Bana yaptn tekrarlamas iin byle
diyordum. Nihayet bana dedi ki: "Yaratan Rabbi-nin adyla oku. O, insan ilgi-
alakadan-sevgiden yaratt. Oku, rabbin en byk kerem sahibidir. O kalemle
(yazmay) retti, insana bilmediini retti." (Alak: 1-5) Ben de, bana sylediklerini
okudum. Sonra yanmdan ayrlp gitti. Uykudan uyandm. Syledikleri sanki kalbime
yazlm gibiydi"
*Gizli Yaplanma
Muhammedin ei Hatice MS: 556 ylnda doduu tahmin edilir. Evlenirken krk
yalarnda deil daha gen yani otuz veya otuz be yalarnda olduu anlalyor.
Btn abasyla Muhammed Nebinin arkasnda duran en byk dostlardand. O
yzden Muhammed onu btn elerinden ve insanlardan stn tutard. Muhammed
Peygamber hareketinin ilk eri Haticedir. Hatice ilk teslim olup Mslman olandr. O
yzden onun sadakati ve fedakrl art slam Hareketi ierisindeki rol bykt.
Muhammed Nebinin ona sevgisini Ali yle aktaryor:
Resulullah (sav) buyurdular ki: " (nceki dnemin) en hayrl kadn Meryem Bintu
mran'dr. (Dnyann) en hayrl kadn Hatice Bintu Huveylid'dir." (Buhari,
Menakbu'l-Ensar 20, Enbiya 45; Mslim, Fezailu's-Sahabe 69, 70)
Hristiyanlk nasl Meryemi arka plana atp Kutsal Ruhu n plana kard ve Meryem
bir anne olmaktan teye ulamad, slamlkta Haticeyi arka plana atp bir e olmaktan
teye tamad. Oysa Muhammedsiz Hatice, Haticesiz Muhammed dnlemez.
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
16/27
16
Hatice btn ashabn en nemlisidir. Mekke nsannn kadna bak as dkt.
Kadnlara zorla varis olma ve onlarn tamamyla cinsellik olarak kullanmalar bu
hareketin temel dinamitlerinden haberdardlar. nk ekirdekte Kadnda vard. yle
ki Mslmanlar krk kii odlularnda bunlarn yars da kadnd. Aie gibi devrimci vetarihte bir lider sfatyla nlenmesi bu hareketin meyvelerinden di. Her ne kadar Aie
Ali gibi birine kar kmsa da (bu tarihi bir vakadr) bizim iin nemli olan
iradesini kullanan biri olarak tannmal. Aie tek bana hareket edebilen ve iradesini
kullanabilen bir devrimciydi. Bu ynyle slam hareketinin kadna bak as
duygusal deil rasyoneldir. Muhammed her savaa knda mutlaka bir eini yanna
alrd. Yani Kadn evde oturan deil siyasetle, meveretle yakndan ilgilenen bir trd.
mer bir gn hutbe verirken kadnlardan biri kalkp ya mer yanlsn demiti.
slamn ilk devrine baktmzda kadnlar toplumda ve savata ilk listedeydiler. En az
erkek kadar hareket halindeydiler. Arka planda erkee ilham veren deil bizzat n
saftaydlar. Modern toplumun kadna bak cinsel yndendir. Dnya siyasetinde kadn
bir el parman gemez. En ilek toplumlarda bile kadnlar siyasette sadece
figrdrler. Trkiye Cumhuriyeti kurulal kadn cumhurbakan olamamtr.
Babakan olarak ise Tansu iler bir ara koalisyon hkmetinin bana gemiti.
Tabloya baktmzda kadn moda, danszlk, sarkclk ve duygusal hareketlerde
yerini almaktadr. Kadn bu haliyle sadece arka planda yerini alabiliyor. Erkei evde
ynlendirebilir ancak. Erkek ise siyaset, felsefe ve bilim ile yakndan ilgileniyor. te
Mekke toplumunda kadn savalarda olsun toplumda olsun erkei elendirir
durumdayd. slam ekirdeindeki Hatice ve slamn ilk ehidi Smmeye gsteriyor
ki bizim kadna verdiimiz deeri bat hibir zaman verememitir. Biz kadn
kiiliiyle ve aklyla n plana karrken bat onu diiliiyle ve gsteriiyle n planakaryor. Batnn kadna verdii simgesel deer sanrm douda kadnn eve
kapatlyla deer kazand. Kerbela facias bizce Kadnnda yok olma faciasdr. Bu
bir krlma noktasdr. Emevi din anlay slamn btn reformcu yeniliki deerlerini
orada asimile ederken kadnnda simgesel ldrln sergiledi. Mekke toplumun
soy kt erkee gre deerlendiriliyordu. Muhammed Nebi bu ataerkil toplumu
tepki ile karlad ve kadn ortak payda yapmaya alt. Sevdii insanlarla kadn
yoluyla ba kurmaya alt. En sevdii dostu Ebubekirin kzyla (Aie) evlendi,
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
17/27
17
merin kzyla (Hafsa) evlendi. Yine kardeim diye hitap ettii Aliye gz nuru diye
tabir ettii Fatmayla evlendirdi. Yine kendi soyunu Hasan ve Hseyin yoluyla devam
edeceini ima etti. Azatl Klesi Zeyt bin Harise ile Mekkenin asil ailelerinden
Kureyli ayn zamanda akrabas Zeynep binti Cahla evlendirdi. Daha nceleri kle ileasil birnin evlenmesi adetlere ve geleneklere aykryd. Yine kiinin evlatln eiyle
evlenmesi yzkarasyd. Evlatlk demek oul demekti. Ona her trl tassa ruf hakk
vard. te bu iki evlilikle bu iki gelenek sonlandrld. Zeynep binti Cah ayn
zamanda slamn ekirdeinde yetien ilk Mslmanlardand.
Hatice ilk Mslmandr. ldnde zenginlik ve aaal hayatndan sadece sadelik
kalmt. slamn ekirdeinde filizlenen baka bir yenilik paylam bireysellie
indirgemekti. stten bir devrimle mallar paylatrmak deil adetlere ve geleneklere
paylam yanstmak ve paylamc bir toplumu devrimle yaratmakt. Hatice bu adan
slamn ekirdeinde yetimi ilk paylamcdr. Btn maln gz krpmadan btn
riskleri gz nne alarak yllk ambargo dneminde paylamtr. Hatice vefat
ederken lm yllna Hzn Yll ismi verilmitir.
slam Hareketinin ikinci eri Alidir. Ali ilk erkek erdi. Hatice nasl ki Kadn kanadnn
ilk eriydi, Ali ise erkek kanadnn ilk eriydi. slam Aliyle balad gibi Sffinde
Aliyle bitti. slam Hareketi Alinin gen dinamik ruhuyla dirildii gibi onun devrimci
ve bakaldrc nidasyla Emevi din anlaynn kollarna brakld. Ali bir krlma
noktasdr. Kerbela Hseyinin lm deildir. Alide btnlemi slamn ve o
ailenin llerde katl edilmesiydi. Ali ayn zamanda bir ocuktu. Bir ocuun 9-10
yalarnda iken neler gsterebileceini bizlere anlatt. Muhammed bir gn bir yemekvererek ilan etmiti slam hareketini. Ebu Lehep Ey Muhammed bizi bunun iin mi
ardn diyerek ayrlmt. te burada Muhammedi yalnz brakmayan bir er vard.
Orada Muhammed Alinin elini kaldrarak bu benim kardeimdir demiti. Bu benim
vasimdir demiti. Muhammedin yeniliki devrimci ruhu birka kiide btnlemiti
bunlardan biride Aliydi. Alinin en byk zelii ekirdekten yetimi biri olmas.
Daha ocuk iken onun yan banda bym Ebu Talibin maddi durumu iyi olmad
iin Muhammedin evinde bymt. Ayn kaplarda yemek ayn saatlerde
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
18/27
18
yatmtlar. Ayn yuvada bymtler. Haticeninde manevi oluydu. Muhammed
ona slam anlatrken dnd ve dur babama diyeyim demiti. Evden kp
babasna giderken birden dnd Allah beni verirken Babama m sordu diyerek
hemen Muhammedin doruluuna ahit oldu. te bir Ali olabilen var m? Babasna,abisine, eyhine, cemaatine, devletine, lkesine, evresine akln kiralamadan karar
verebilen bir er? slam bu erlerin omuzlarnda yeermiti.
Zeyt bin Harise slamn nc eriydi. Zeyt, Muhammed Nebinin zgrletirilmi
klesiydi. zgr olmasna ramen Muhammed ile kalmay istemiti Muhammedde
onu oul olarak kabul etmiti. slam dininin stunundan biriydi. Mekke toplumunun
en belirgin sorunu vard. Kadnlara cinsel gzle bakmak ve onlar ezmek diri-diri
topraa gmmek btn sosyal aktivitelerden mahrum brakmak Muhammed Nebinin
ilk sadk eri kadnd, ikincisi kabilecilik ve rklkla kan davalar yine baka bir gzle
ocuklar ve genleri savamaktan te ie yaramadn sz hakk sahibi olmadn
sadece bykler konuur mantyla genleri toy grmek slamn ikinci eri gen
Aliydi. Mekke toplumun nc sorunu klelikti. Kleyi hor grmek ve onlar
efendisinden dnmek grmek bile ilginti. Kle o dnemin sermayesini ark eden en
byk gt. te slamn nc eri kle Zeytti. yle ki Muhammed hareketinde
bulundurduu nc ahs kleydi. Bu kle a bir yanda deildi. Hani baz
hareketlerde grlr biri a ve ak dieri tok bunlar alktan kurtulmak iin savarlar.
Byle bir hareketin kendine hayr yoktur. nk hareketin ierisinde bulunacak olan
nce hareketin btn bireyleriyle ayn hukuka sahip olmal. O yzden Zeyt
Muhammed tarafndan zgrletirilmi sonra harekete katlmt. Yani harekette bir
kle olarak deil bir zgr kle olarak katlmt. lk klelii kaldrma hareketinekirdeinde filizlenmiti. Muhammedin ideolojisi seminerler ve panellerle deil,
Muhammedin hareketi manifestoyla aklanmyordu bizzat yaanyordu. Bu hareketi
gren bir bilgi talep etmiyorlard Ey Muhammed Peygamber misin? demiyorlard.
Said-i Krdinin deyimiyle Gnei inkr etmek ancak gz kapamakla olur o
zamanda Mucizeye ne gerek vard. Saatlerce oturup tartmaya ne gerek vard?
nsanlara kleleri azat edeceiz demeye ne gerek vard? nk zgr kleler vard.
Bilal-i Habei bu ekirdekte filizlenen ilk kiilerdendi. Bilal felsefeyle veya byle
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
19/27
19
yapacaz gel bize katl gibi bir durumla katlmamt harekete Ebu Bekir malln ve
parasn dkerek onu satn almt. Artk anlatmaya ne gerek var? Ey Bilal biz
doruyuz nk gzel dyoruz demeye ne gerek var? Bilal grdyle kar
karyayd. Efendisi kendisini kzl kumlarda yakc kayalarn altnda ikence ederkensiyah teninin zerinde kzl kanlar akarken Ahad! Ahad! demesinin nedeni mutlak
bir doruyu grdn gsterir. Efendisi kendisini ikna etmeye alyordu Ey Bilal
bak sen benim klemsin seni parayla almm sen nasl farkl dnrsn diyordu. O
btn gcyle Ahad! Diyordu.
Muhammed nsanlara slam anlatrken La ilahe llallah deyin Bizans devrilecek
diyordu. Ne demekti bu? Ey ahali Allahn otoritesinden baka otorite yoktur deyin
diyordu. te burada Anarizm filizleniyordu. Btn snrlar amay ifade ediyordu.
Btn kanunlar ve kuralar inemekti bu. Allahn otoritesi nedir? Allah grlr,
dokunur veya insan klk biri deil ki. Gelip kural brakacak veya snr izecek deil
ki. Allah demek sonsuz demektir. Sonsuzluu snrszl ifade eden bir kavram...
Btn kanunlar aan bir kavram... 134 - Onlar bir mmetti, geldi geti. Onlara kendi
kazandklar, size de kendi kazandnz. Siz onlarn yaptklarndan sorguya ekilecek
deilsiniz. (Bakara) Gemi kanunlar, izimleri, sylemleri gein siz imdiye bakm
u anda kendinizle olun. Binlerce yldr kokumu kanunlar brakn. Zeyt azatl bir
kleydi. Birok savata komutanlk yapm savata lmtr. slamn slogan da
ehirler lmez diyordu. sa ld denildiinde, Yahudiler biz say ldrdk
dediklerinde slam Hareketi onlara ehitler lmez, onlar diridirler diyordu sa ld
dediklerinde o lmedi O gklerdedir (ykseklerdedir) onun ismini daa taa, ge
semaya nak ettik o gnllerde ve btn hareketlerde diridir. Her ey beden deil herey yaamak deil. dris Yunan Uygarlna Hermes ismiyle girmi yine Msr
medeniyetinin ilham kaynaklarndan Orisis ismiyle nlenmi bir peygamberdi. Orisis-
dris bizim literatrmz de ki ders yapan anlamna gelen- dristir. Tevratta Henok
olarak geer. O astronomi, matematik birok konuda bilgi birikimi brakm o yzden
onun iinde Biz onu yksek bir yere kaldrdk" (19, 5657). denir. Bilgi ve bilim
adamlar lmez. deologlar, dava insanlar lmez olsa-olsa onlar ldrenler lr.
Muhammed Nebinin hareketindeki ilk kiiler ona sk balydlar. Yan sra
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
20/27
20
Muhammed zldnde ona Hatice teselli verirdi. Mekkenin ikence ve
zorbalklarna katlanmak gt o yzden Muhammed Nebiyi ok zdklerin da Hatice
ona sen bamz belaya soktun yerine "Ya Resulallah! Hi zlme, gam ekme.
Sonunda dinimiz kuvvet bulup, mrikler helak olurlar. Kavmin sana itaat eder"Muhammed dostlarna ashap-arkada derdi. Arkadalaryla o kadar samimi ve sk
ilikiliydi ki Kuranda hitap edilirken Arkadanz sapmad te Hatice
Muhammedin Hareketinde Erkek tavlama ve genlerin dikkatini harekete
evireceine cinsel ynde deil btnyle kiiliiyle ve grleriyle var olurdu. Btn
siyasi hareketlerde kadn cinsel ynyle yardm etmeye alr. Modern hareketlerde
kadn her zaman cinselliiyle erkeleri celp etme grevini grr. Oysa hareket demek
devrimin manifestosu demektir. Muhammed hareket neyse toplumumuz da odur
felsefesiyle devlet olunca kadna hak veririz, kleye hak veririz yerine yaknlarndan
bala ayetiyle dalga-dalga evresini deitirdi.
*kence
slam gizli bir yaplanmayla yl boyunca devam etti. Ebubekir, Zbeyr, bni Avf,
Sad bin Ebi Vakkas vb. kiiler yaplanmamn ierisinde yer aldlar. Bu say otuzu
buldu. yl boyunca gizli davet ve yaplanma yapld. Muhammed artk ak davete
balad. "imdi sen ne ile emrolunuyorsan apak bildir. Mriklerden yz evir."
(Hicr Suresi, 94) nce akrabalarna bir yemek hazrlayarak davet etti orada kimse
dinlemedi. Daha sonra Muhammed ykseke bir yere kt. Bu yksek yer nemli bir
ey olduunca -rnein sava olduunda burada duyurulurdu. Muhammed btn
Mekkelileri buradan ard. Onlara dedi ki ben sizlere u arkadan byk bir ordusizlere saldrmak iin geliyor dersem inanr msnz? Orada bulunan herkes elbette sen
gvenilir (Muhammed-l Emin) sin. Muhammed Nebi orada Peygamber olduunu ilan
etti. Fakat Ebu Lehep sert ve hafife alarak Sen bunun iin mi bizi buraya kadar
getirdin diyerek krc szlerle ona kt. Muhammed Nebiye kar ikenceler ve
yaknlarna kar zorbalklara giriildi. Bir defasn da Ebu Cehil, Muhammed Nebi
secde ederken zerine deve ikembesi atyor boulmak zereyken kz Fatma
yardmna kouyor. Bu hareketin vazgeilmez engellerinden mmeye bin Halef
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
21/27
21
klesi Bilal- slama girdii iin boynuna bir ip atarak Mekkede srklyor
yapmad hakaret ikence kalmyordu. Ammar bin Yasir annesi Smmeye ve Babas
Yasir llerde kzgn kumlara yatlp ikence ediliyorlar. Ebu Cehil eline bir mzrak
alarak nce annesini sonra babasn ldryor. Bylece slam hareketinin ilk ehidiSmmeye oluyor. Muhammedin sadk dostlarndan biri de Habbapt. Habbap bin
Eret yanmakta olan kmrlerin zerine yatrlarak ikence ediliyor. Ebu Fukayha ise
ayana bir ip balanlarak srkleniyordu. slama ilk giren drdnc Sahabe Ebu
Bekir malyla byk destekler salyor. Bu hareket popler veya felsefi bir akm deil
sokaklarda ikenceyi gz nne alarak btn maln gzden kararak girilebilecek bir
hareketti. Ebu Bekir slama giren birok kle ve cariyeyi parasyla alarak
ikencelerken kurtaryordu. Ebu Lehep Muhammed Nebiye ailesiyle birlikte
dmanlk ediyordu. Geecei yollara dikenler atyorlar, evinin nne ikembe
atyorlar yapmadklar kalmyor. Bir defasnda Ebu Lehebin olu Uteybe Muhammed
Nebinin yakasndan tutarak gmleini yrtm ona saldrmt. Btn bunlar yapan z
amcas Ebu Lehepti. Dayanlmaz ikencelere Tebbet Suresi bir protesto niteliindeydi.
yle Balyordu: Kahrolsun Ebu Leheb'in iktidar! Kahroldu da. Mal ve
kazandklar ona fayda vermedi Gnn birinde Sad bin Ebivakkas ikencelere artk
dayanamyor eline ald deve kemiiyle birinin kafasn kryor. Abdullah ibni Mesut
ise Kabeye gidip ayetleri yksek sesle okuyor bunun zerine Mekkeliler zerine
ullanarak ellerinden geldiince dvyorlar.
kence ve bask dneminde slama girenlerden biri de Musap bin Umeyrdi. Gen ve
yakkl biriydi. Muhammed Nebiye en ok benzeyenlerdendi. O kadar benziyordu ki
Uhutta ldrldnde Muhammed ldrld denilmiti. Zengin ve asaletli biraileye sahipti. slama girdiinde annesi sinirlenerek o kle ve ayak takmnn nasl
yanna gidersin diyerek eve kapatp gnlerce ikence ektirmiti. Her trl oyuna
ramen Musap annesini dinlememiti. Mirastan, maldan mahrum brakrm demiti.
Musap bin Umeyr ise btn basklara ramen slama sadakatini ispatlam sahabenin
ba listesinde yerini almt.
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
22/27
22
n alnamayan bu harekete kar Mekke ynetimi are olarak Muhammedin amcas
Ebu Talibe bavururlar. Ona Utbe bin Rebia temsilci olarak gnderilerek durmu yle
bildiriler; Ey Ebu Talip yeenin aramza nifak tohumu sokarak bizim deerlerimizi
tehlikeye drd. Ona git syle bunu niye yapyor. Ona istedii eyi verelim. Eerbunu para ve mal iin yapyorsa verelim, eer hret ve efendilik iin yapyorsa ona
Mekkenin bakanln verelim, ona en gzel kzlarmz verelim yeter ki bu
davasndan vazgesin. Ebu Talip yeeninin yanna gelerek talepleri illeti. Muhammed
Nebi serinkanllk ve kararl bir ekilde Yemin ederim eer sa elime gnei, son
elime ay verseler bu davamdan vazgemem cevabn vermiti.
Gn getike bu hareketin n kesilemiyordu. Altnc ylda bir gn Muhammed Nebi
bir yerde oturmutu. Ebu Cehil yanna giderek saldrarak kfr etmiti. Btn
hakaretlere ramen Muhammed Nebi susmay tercih etmiti. Muhammede edilen
hakaretleri Hamza duyunca sinirlenerek Ebu Cehile gider onu yumruklar. Ebu Cehil
Hamzaya tepki vermez. nk tepki verdike saylar oalyordu. Eer Hamza
slama girseydi artk n alnamayacakt. Hamzann slama girmesiyle tehlikenin
bykl fark edilir. Ebu Cehil suikastta teebbs ederse de baarsz oluyor.
*Yry
Mekke ynetiminin baskc uygulamalar slama girenleri artk ileden karmt.
Bunun zerine Muhammed Nebi onlara Habeistanda adil bir padiahn olduunu
syledi. Belli ki daha nce buraya ticaret iin gelmi ve kalmt. Osmann ei olanMuhammedin kz dhil Osman ile beraber gidebilen slamlar Habeistana hicret
ettiler. Bunun zerine Amir bin El-As ile birlikte birtakm hediyelerle Habeistana
gnderdiler. El-As ve yalaka grubu Habe kral Necainin karsna geerek lkesine
snan slamlar ikyet ettiler. Sizin lkenize bir takm anaristler snm. Bunlar
bizim dinimizi kabul etmedikleri gibi sizin dininizi (Hristiyanl) da kabul
etmiyorlar. Ltfen bunlar geri gnderip bize teslim edin Necai slamlar dinledikten
sonra El-As geri gnderdi.
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
23/27
23
Habeistana giden slamlar bu lkede ferahta yaadlar. Mekkeliler bu Hicretin
tehlikesini anlyordular. nk Mekkeyle snrl bir hareket deildi artk.
Habeistana uzanm ve orada gelien bir din olmutu artk. Mekke ynetimi olaan bir ekilde toplanarak El-Asl geri gnderilmesini deerlendirdiler. El-Asn geri
gnderilmesi ve Mekkelilerin taleplerinin Habe kral tarafndan kabul edilmeyii
onlar tedirgin etmiti. Muhammedin baarmas demek Mekkenin btn putlarnn
yok edilmesi demekti. Yan sra bu merkezde dnen sermayenin birka Mekkeli
kodamann elinden kmas demekti. O yzden hemen toplanp slam engellemenin
yollarn aradlar. Ebu Cehil sinsi bir fikir ortaya atarak Muhammedi ldrelim dedi.
Gerekten Mekkede ldrlseydi slam Hristiyanlk gibi devrimci olmayan
tamamyla manastra dnen bir din olurdu. Muhammed bir devrimci deil
tanrsalla brnrd. ldrmeyi bir kii yklenmeliydi. Orada bunu baaracak biri
aranrken mer onu ben ldrrm dedi. mer ast astk, kestii kestik sert ve
delikanl biriydi. Klcn alarak hzl bir ekilde Muhammede doru yrr. Yolda bni
Nuayma ile karlar. mer ona Muhammed nerde dedi o da tedirgin-tedirgin ne
yapacaksn dedi. Tanrlarmz inkr Muhammedi ldreceim dedi. bni Nuaym onu
uzaklatrmak ve durumu Muhammede bildirmenin yollarn dnd fakat zaman
kstlyd. Mecburen ona sen Muhammed ile uraacana damadn Sait ve Kzn
Fatmaya nce bir ey syle. mer kardeinin slama girdiini duyunca deliye
dnmt. Muhammedi ldrmeden nce kardeinin yayna gitti. Kapya gelirken
Kuran sesini duydu. eri giderken hemen Kuran sayfalarn sakladlar. Buradan da
anlyoruz ki o zaman Kuran yazlyordu. O neydi dedi kardei hi bir ey dedi. Ona
saldrarak yoruluncaya kadar dvd. Sonra onu bana da okuyun dedi. Kurann TahaSuresini dinledi. Birden yumuad. Kardei ve damadnn slama girii psikolojik
olarak onu etkilemiti. O yzden Kurann mkemmel hitab onu baya etkiledi.
Heyecandan yerinde duramyordu. Muhammedin yanna gelerek Mslman olduunu
bildirdi. Orada bulunan arkada grubu Allah-u Ekber diyerek haykrdlar. mer
onlara byk bir moral vermiti. Krk kii kol kola girerek Kbeye yrdler.
ocuklarn tal saldrsna uramalarna ramen Muhammedi etten ren bir duvar
oluturdular. Oraya giderek aka ibadet ettiler. te bu gvde gsterisi onlar ileden
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
24/27
24
kard. Mekke ynetimi are zerine are dnyordu bir trl engelleyemiyordular.
Mekke kodamanlar Muhammedin lm haberini beklerken merin slama girdiini
grnce akna dndler. merin slama girmesiyle slam orada bir g konumuna
geldi.
*Ambargo
slam Hareketinin korkusu Mekke kodamanlarnn ilerine inmiti. Mekkenin Tefeci
Bezirgn liderleri toplanarak bir bildiri yaynladlar. Ve Kbeye astlar. slama
girenlerle hibir al-veri, evlilik(kz alp verme) ve hibir ekilde temas edilmeyecek.
Uygulama ard. Sos-ekonomik ambargo slamlar derinden yard. Mekke ile balant
kesilmiti. Ticaret hatta para ile bir ey alp verme yasakt. Resmen ldrmekti bu.
ocuklar susuzluktan-alktan lyordu. slam Hareketinin en byk darbe yiyiiydi
bu. Zaten lkelere uygulanan ambargo onlar kendine uydurma ve kle edinme
amaldr. te burada da Muhammedi yldrma ve vazgeirme politikas izleniyordu.
Btn hareketlere bu uygulanyordu. Kerbelada Ebu Sfyann Mslman klkl
sulb Hseyinin zerine koskoca nehir kapatmad m? te Hseyin Muhammedin
abdestli zalimlerine kar km ekliydi. Daha nce Muhammedi kabul etmeyen
zalimler var iken imdi Muhammedli zalimler vardr. Onlar Muhammedi deil onun
ismini biliyorlar. Ambargo dnemin felaketini sahabi yle anlatyor:
Bu, topraklar arasnda ayama taklan bir deri paras bulduk. Ykayp gnlerce suda
kaynatarak almz gidermeye altk
Ambargo dneminde Muhammedin biricik ei Hatice vefat etmiti. Bir zamanlarn
Mekke zengini, tccar kadn lrken evinde hibir ey kalmamt. Btn serveti bu
yolda harcanmt. Batnn yarat kadn yerine kiisel sorunlarla ilgilenmeyen birey
kadn vard. Sosyal bir kadnd. Btn her eyi kayp olmutu. te Muhammed
peygamberi psikolojik ve maddi olarak destekleyen en byk er imdi lmt. Yine
Muhammed Nebiyi her defasnda mdafaa eden onun Mekkenin saldrlarna kar
koruyan Ebu Talipte lmt. Amcas ve ei Mekke toplumun da onu koruyan iki
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
25/27
25
nefer Bu iki dost ldnde slamlar psikolojik olarak ta ktler. Mekke ynetimi
eski den Ebu Talipten ekiniyordu imdi bu ekingenlikte bitmiti. Ebu Talip
ldkten gn sonra Hatice ld. Hicretin en byk nedeni bizce Ebu Talip ve
Haticenin vefatdr. Hatice ve Ebu Talipin ard sra lmeleri byk bir zntyeneden oldu. Bu yla Hzn Yll denildi. Muhammed Nebi bu hzn yle demekten
kendini alamyor: "Bu toplum zerinde, u gnlerde toplanan iki musibetten, ben,
hangisine en ok yanacam bilemiyorum!" Haticeye olan sevgisini bir defasn da
yle ifade ediyordu "Bu toplum kadnlarnn en hayrls Hatice'dir" (Mslim, Sahih,
VII, 336).
*Taif
Ebu Talip ve Ei Haticenin lm zerine Mekke Ynetimi basklarn artrdlar.
Nbvetin onuncu ylnda Muhammed Nebi yanna Zeyt bin Hariseyi alarak Taife
davet gitmek iin yola koyulur. Yaklak bir ay aralarnda kald. Taifte akrabalar da
vard. Belki yardmc olurlar biraz orada kalrm diye gitmiti. Ne yazar Mekkede z
amcas Ebu Lehepten daha m iyi davranacaktlar? Taifliler Muhammedi
genlerimizi kandracak diye kleleri ve ocuklar Muhammed Nebinin geecei bir
yere dktler. Muhammed ve Zeyt oradan geerken taladlar. De kalka takatten
kesilen Muhammed Nebiye Zeyt kendi bedenini siper ediyordu. Muhammed Nebiyi
taladklar yetmiyormu gibi alay ederek glp-eleniyordular. Onlardan kaarak bir
baheye snmay becerdiler. Muhammed Nebi orada u szleri syleyecekti Ey
Rabbim onlar bilmiyorlar, eer bilseydiler yapmazdlar
Muhammed Nebi onlara kfr hakaret etmedi. Karikatr iin ashabn rgtleyip
onun bunun evine saldrmad. nk onun amac bedeni deildi. Onun amac kiiler
deildi. O bir reform peindeydi. Kabileleri, rklar aan bir devrim... Kiisel
menfaatleri aan bir devrim yapacakt. Seyahatleri sonu vermeyince Zeyt ile birlikte
Mekkeye geri dner. Snacak bir yer yoktu. Nereye gitseler bir sorunla
karlayordular. Mekkenin faizci, tefeci zalim kodamanlar keyif atarken
Muhammed ve arkadalar ikenceden kvranyordular. Alk ve susuzluktan len
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
26/27
26
ocuklar vicdanlar szlatyordu. Buna ramen Ebu Cehiller saltanatlar devrilecek
diye ambargoya devam ediyorlard. Mekkeliler bile bu zulme tahamml edecek gleri
kalmamt. slama girmemesine ramen Hiam bin Amr Kbenin yannda durarak:
Ey Mekkeliler, Yeter bu zlm! diyerek vicdanlarda gizli kalan seslendiriyordu.Mutim adndaki bir Mekkeli Kbenin duvarnda asl olan Mekke ambargo bildirisini
yrtarak bu ambargoya son verdi.
*Medinenin ine Szma
Nbvvetin on ikinci ylnda Muhammed Mekkenin dna kyor. Medineden
Mekkeye Hac iin gelen alt kiilik bir grupla karlap onlara slam Kriterlerini ve
Felsefesini anlatyor. Uzun bir sre dnyorlar ve sorguluyorlar. slamn caziplii
ve hareketliliini grnce Mslman oluyorlar. Medineye gidip orada slam
Propagandas yapyorlar. Muhammed Nebiyi anlatyordular. Ertesi yl Mekkenin
yaknnda Akabe denilen yerde Muhammed ile gryorlar. Reisleri Esad b. Zrare
idi. Aralarnda bir yl nce Mslman olmu be kii de vard. Bunlar, "Allah'a irk
komamak, hrszlk yapmamak, zina etmemek, yalan ve iftiradan saknmak,
Peygambere kar gelmemek" hususunda Peygambere Biat ettiler. Tarihiler buna
Birinci Akabe Biat- derler. slam anlatmak iin bir retici talep ettiler Muhammed
onlara Musab bin Umeyri gnderdi. Ciddi bir propagandayla Medinede slamn
girmedii ev kalmad.
Nbvvetin on nc ylnda yetmi kiilik bir heyetle Mekkeye gelerek
Muhammed Nebiyi koruyacaklarna, slam mallar ve canlaryla yaayacaklarnaellerini uzatarak biat etiler. kinci Akabe biat denilir bu olaya.
Byk Hicret
Medinelilerin szleri zerine Mslmanlar gruplar halinde Medineye gtler. Ali,
Ebubekir, Muhammed ve birka Mslman dnda Mekkede kimse kalmamt.
slamn Medineye szmas ve glenmesi Mekkelileri gn getike tedirgin etii yine
-
8/7/2019 Hz. muhammed'in Aktif Felsefesi
27/27
korkutuyordu. Mekke Kodamanlar Darun-Nedve de gizlice toplandlar. gibi
yaylan bu hareket iin kkl bir zm gerekiyordu. Ebu Cehil her zamanki gibi
sinsice dncesini bildirdi. Onu ldrelim dedi. Her kabileden bir gen toplam on iki
gen ayarlayp silahlaryla Muhammedin evini gece yars kuattlar. Ne var kiMuhammed oktan bunu dnm Ebubekir ile birlikte Medineye doru yol almt.
Yerinde ise Aliyi brakmt. nk Mekkelilerin emanetleri vard onun yannda.
Birileri Muhammed malmz gtrd demesinler diye Aliyi, emanetleri vermesi iin
orada brakmt. Muhammedin kmasn bekleyen silahl genler bir sre
bekledikten sonra ieri girerler. Yatakta Aliyi grdklerinde ge kaldklarn anlarlar.
Alinin cann hi korkmadan ortaya at bir baka fedakrlk rneidir. Muhammed
Nebinin bana yz deve konularak Mekke sokaklarnda ilan edilir. Peine verirler
fakat Sevr maarasna gizlenirler. Tehlike uzaklarken onlar nce Kbaya sonra
Medineye varrlar. Medine halk Muhammedin ehre giriini byk bir cokuyla
marlar ve alglar eliinde kutlarlar. Bylece ona olan sevgileri hi tkenmeden
devam eder.
Eklenecek