Saturday, October 11, 2008

HVAC Systems: Introduction to Design

HVAC အေျခခ လအပခကေတြ က မတဆကေပး ဘ႔ရည႐ြယခကန႔ တငျပထားတာပါ။I. Introduction

ဒဇငး ေရးရာျပနာ ေတြက အေျဖ႐ာတ အခါ၊ အေျဖက သတသတမတမတ ေျပာႏငဘ႔ ခကပါတယ။ အထးသျဖငခမလပငနးခြငထ ေရာကလာတ အငဂငနယာ အဖ႔ ဘယေနရာ ကေန စ႐ငးရမလ ဆးျဖတႏငဘ႔ ဆတာ အငမတန ခကခ တအလပတစခပါ။

ျပနာ ကက တတကက သတမတခက ႐ခငမ ႐မယ။ လအပတ Design Parameters (ဒဇငး အခကအလက) အခ႕ေပာကခငေပာက ေနမယ။ အေျဖေတြ ကလညး တစခမက။ အေျခအေန၊ ပင႐င၊ ေနရာေပၚ လကၿပး တခ႕အေျဖေတြက အျခားအေျဖေတြ ထက ပေကာငးခင ေကာငးပါမယ။ မားတယ၊ မနတယ ေျပာလ႔ရတာ မဟတပါဘး။ တစခ႕လေတြ အတြကတစခနခန မာ အေျဖ တစခက အျခား အေျဖ ေတြထက ပေကာငး ခငေကာငး ေနတာကး။ဘယအခန၊ ဘယသ႔အတြက ဘယဟာ က အသငေတာဆးလ၊ ဘာက ေ႐ြးခယ သငလ ဆးျဖတ ႏငဘ႔ လအပပါတယ။တစခါတစရ လပေဖာကငဖက ေတြဆက ရ႕ အျမင က ေတာငး ျခငး ျဖင ကယရ႕ ေတြေဝ မႈက ေလာခ ႏငပါတယ။ ျပနာတစခစအတြက ေတြ႕ထားတ အေျဖေတြရ႕ အေကာငးအဆး အနညးအမား က ခငခန ၿပး အသငေတာဆး အေျဖကေ႐ြးရပါတယ။

တခ႕ အခကအလက ေတြက ဒဇငး စဘ႔ေပးထား ေပမ Iterative Design Process တစေလာကမာ modification လပဘ႔႐ႏငပါတယ။ ဥပမာ။ ။ Clients (ပင႐င၊ အလပ႐င) န႔ Architects ေတြက မနအျပညကပ ဘ႔ ျပငဆငထား ေပမလ႔ energyimplication လအပခက ေၾကာင မန အ႐ြယအစား ေလာေပး ရတ အေျခအေနမး လညး႐ႏငပါတယ။ MechanicalEngineer ကယတငလညး ကယလခငတ အေျခအေန အတြက ဘယစနစ က အေကာငးဆးျဖစမလ ႐ာေဖြေတြ႕႐ေစဘ႔System Components အမးမး န႔ Control Strategies အဖဖ ကေပါငးစပၿပး ၾကညႏငပါတယ။ ဒါေၾကာငမ႔ ဒဇငး မာအဆကမျပတ၊ ေ႐႕တးေနာကဆတ၊ ထပတစလလ ဆနးစစ၊ လကေတြ႔ ရႏငတ Component န႔ Control Option ေတြကပါငးစပၿပး Constraints (ကန႕သတ ထားတ ေဘာင) ေတြ အားလးထ ဝငမ အသငေတာဆး၊ အေကာငးဆး အေျဖက႐ာရပါတယ။ ဒါေၾကာင ဒဇငး လပတ အထမာ ထပတလလ ဆနးစစရတ Engineering Analysis သေဘာတရားေတြပါဝငတာ ေတြ႕ႏငပါတယ။ဒဇငး ရ႕ ပထမေျခလမး က အေျဖေတြေတြ႕ ႏငတ ေဘာငက အၾကမး သတမတဘ႔ ျဖစတာ ေၾကာင ေနာကခ မ႐ခတသေတြအတြက ဘယကစရမနး မသျဖစတတပါတယ။ ဒအခကအခ က ေကာလႊား ႏငဘ႔ အတြက Initial Assumptionေတြက အရငလပ၊ ၿပးမ Analysis ထပထပလပ ၿပး Improve လပရပါတယ။

Building MEP system ေတြက Design ေကာငးေကာငး လပႏငတ Design Engineer ေကာငးတစေယာက အခနတတ အတြငးျဖစႏငတာ မဟတ သလ လြယလြယန႔ ျဖစႏငတာ လညး မဟတပါဘး။

ေကာငးမြန သငေတာတ႔ Theoretical Knowledge (စာေတြ႕ ဗဟသတ) ေတြ သာမက အမနတကယ Practical FieldExperiences (လကေတြ႕ လပငနး အေတြ႔အၾက ေကာငး) ေတြ ႐ရပါမယ။လအပတ Engineering Design Capability သာမက ေဒသဆငရာ Governing Rules, regulations and StandardCode of Practices ( ဥပေဒ စညးမဥး စညးကမးေတြ၊ လပထး လပနညး) ေတြ က သနားလည ေနရပါ မယ။Design Team ဓေလ ထးစ Coordination Design Processes လပငနး အဆငဆင ေတြန႔ ရငးႏး ေနဘ႔ လညးလအပပါတယ။ Team အတြငး မာ သာမက ပတသကတ Clients န႔ေရာ Other Related Parties ေတြန႔ပါ Interaction /Coordination (ညႏႈငးရတာ၊ အထပထပ အခါခါ ေဆြးေႏြးရတာ၊) ေတြ ႐တာ မ႔ Communication Skill လညးအထကအေလာက လအပပါတယ။ ေနာက ထပတလလ ျပနလပရတာ ရယ။ ေသေသခာခာ ၿပးၿပ ဆမ Client ဆက မးနအျပခရတာေတြ ကလညး မ႐းႏငတာ မ႔ သးခ ရည႐ဘ႔န႔ စတ႐ညဘ႔လညး လအပပါတယ။Public Safety လေတြ အႏရာယ မျဖစေအာင ကာကြယ ႏငတ ဗဟသတ န႔ အေတြ႔အၾက ႐ၿပး အၿမ တမး ထညသြငးစဥးစားေန လညး လအပပါတယ။ကယ မလပဘးေသး တ စနစအသစ တစခ စတင ဒဇငး လပရမ အခနမာ အေတြ႔အၾက ႐တ အငဂငနယာ ေတြန႔ တြ လပခြငရဘ႔ လအပပါတယ။ လပငနး အေတြ႔အၾက ႐လာ ေလေလ၊ ျမနဆနလာေလေလ၊ အမားနညးေလေလ ျဖစပါတယ။(အစ ထကအမားလပထားဘးတာ က အမနလ႔ ျမငၿပး ထပမားေနတာ မဟတ ခရင ေပါ႔ ေလ။) ဒါေၾကာင မ႔ ကယတင မကၽြမးကင ေသးတ၊ လပငနး အေတြ႔အၾက မ႐ေသးတ အလပမာ လကတ မစမးၾကဘ႔သတေပးရတာပါ။ ဒါဟာ Professional Ethic Code: ထက ကငဝတ တစခ လညး ျဖစပါတယ။

II. Psychrometry ကေနာ တ႔ ေန႔စဥ႐ႈ႐ႈက ေနရတ ေလထ မာ ေရခးေရေငြ႔ ေတြပါဝငပါတယ။ ဒလ ေရခးေရေငြ႔ ပါတ အတငးအတာ ကလေတြအတြက ေရာ ကနထတလပမႈ န႔အျခား HVAC Applications ေတြမာ အလြန အေရးႀကးပါတယ။ ဒါေၾကာငမ႔ HVACဒဇငးေတြ အေၾကာငး ကမစခင သသငတ ေလ န႔ ေရေငြ႔ mixture ရ Physical And Thermodynamic Propertiesေတြက ေလလာရတ Psychrometry ကအရင ၾကညၾကရေအာင။

Download Zawgyi-One Font

Content (မာတကာ)CAD & Design Tools

Singapore: M&E and AutoCADRevit MEP 2010

MEP SystemsM&E Systems vs BuildingsM&E Systems ဆတာ ဘာေတြလ။Scope of M&E SystemsM&E: ေနရာ လာထားသတမတျခငးM&E န႔ Architectural ဒဇငးM&E န႔ ကနကစရတM&E Design: High-Rise BuildingsTesting & Commissioning Process

HVACHVAC: Introduction to DesignHVAC: Building in Hot & Humid ClimateM&E Basics: Pipe & Duct SizingHVAC: Duct Sizing with VBAHVAC: Duct Sizing

Automatic Control SystemsHVAC Control (01) : FCU

PlumbingSanitary Plumbing: Introduction

Domestic Water Supply: Introduction

Water Tanks ( ေရကန မား )

Swimming PoolsSwimming Pools (ေရကးကန မား)

Fire ProtectionFire Protection : IntroductionSmoke Control: Pressurization SystemsFire Sprinkler (Wet) System, S'poreျမနမာျပည ၿမေတာ ေစးမား န႔ မး ေဘးကာကြယေရး။

ElectricalElectrical Power Distribution

Sustainable, Green and EnvironmentGreen Buildings: USGBC's LEED/

   S'pore GreenMarkUnderstanding LEEDGreen EnergyClean Air: ေလေကာငးေလသန႕Clean Water: ေရေကာငးေရသန႔

More Next Blog» Create Blog Sign In

i. Dry-Bulb Temperature (Tdb) ေလထမာ သာမမတာ ႐း႐းထားၿပး တငးလ႔ရတာ။ (radiation and moistureကေန ကာထားၿပးေတာ ေပါ႔။ သာမမတာ ရ Bulb ကေျခာကေသြ႔ေနရတာ မ႔ Dry-Bulb Temperature (Tdb)လ႔ေခၚပါတယ။

ii. Wet-Bulb Temperature (Twb): ေရစေနတ အဝတပတထား တ Bulb ပါတ သာမမတာ က ေလထမာ အသားကနေမႊ႔ၿပး တငးလ႔ ရတာကေတာ Wet-bulb temperature ပါ။ Dry-Bulb န႔ Wet-bulb temperature ရ ျခားနားခကက ေလထရ ေျခာကေသြ႕မႈ ဘယေလာက႐မလ ျပပါတယ။ ျခားနားခက မားေလ ပေျခာကေသြ႕ေလပါပ။

iii. Water Vapor Saturation: ေလဟာ အပခနတစခမာ ေရေငြ႔ က အတငးအတာတစခ အထပ လကခႏငပါတယ။(Standard Atmospheric Pressure & Temperature န႔လညးပတသကတာ မ႔ ပငလယျပင အထကအျမငဘယေလာက လ ဆတာ န႔ လညးဆငပါတယ။) အပခန တစခမာ အမားဆး ထနးသမး ႏငတ ပမာဏ ကေရာကတာ ကWater Vapor Saturation လ႔ေခၚပါတယ။ ဒအေျခအေန မာ Fog (ျမဆငး) တာကေတြ႔ရပါမယ။ေလရအပခနမားေလ၊ ေရေငြ႔ က ပထနးႏငေလ ျဖစပါတယ။ အပခန ေလာလာလ႔ ထနးႏငတ ပမာဏ ထကနညးလာရင Condense ျဖစရပါတယ။ (တမကေန မးျဖစသလေပါ႔။)

iv. Air Pressure ကၾကညရင Dry Air (ေျခာကေသြ႔ေလ) န႔ Water Vapor (ေရေငြ႔) ႏစပငး ခြ လ႔ ရပါတယ။        P = Pa + Pv

    Pa = Partial Pressure of Dry Air    Pv = Partial Pressure Of Water Vapor

v. Saturation Pressure (Pg) ေလထထမာ Water Vapor Saturation (ေရေငြ႔ ျပညဝ) ျဖစေနတ အခန မာ႐တPressure က ေတာ Saturation Pressure (Pg) လ႔ေခၚပါတယ။

vi. Humidity ratio (ω) ဆတာကေတာ ေလထမာ တကယ႐ ေနတ ေရေငြ႕ အေလးခန န႔ အဒ ေလ လးဝ ေျခာကေသြ႔ေနစဥ ႐မ အေလးခန ႏစခ က အခးခ ထားတာပါ။        ω = mv / ma   (or)     ω = 0.622 Pv / Pa = 0.622 Pv / (P - Pv)    mv = Mass of Water Vapor     ma = Mass of Dry Air

vii. RH (relative humidity) ဆတာကေတာ ေလထ မာ ႐ေနတ Partial Water Vapor Pressure (Pv)န႔ ဒေလ ဒdry-bulb temperature မာ အမားဆး ထနးထား ႏငမ Saturation Pressure (Pg)တ႔က အခးခ ထားတာပါ။ ရာႏႈနး(%) န႔ျပေလ႐ပါတယ။        RH = Pv / Pg (× 100%)

viii. Dew Point (Tdp) ေရခ ထညထားတ ဖနခြကထ အျပငဘကမာ ေရေငြ႔ေလးေတြ တြေလာငးခေနတတတာေတြ႔ဘးၾကမာပါ။ ဒလ ေရ Condense စျဖစႏငတ အပခန ကေတာ Dew point လ႔ေခၚပါတယ။ အရာဝတ တစခရအပခန ဟာ ေလ ရ Dew point ထကေလာတ အခါမာ ေရေငြ႔ ေတြ condense ျဖစလ႔ သ႔မာ ေခၽြးထြကသလေရေတြကပ လာပါတယ။ မနကေစာေစာ အပငက အ႐ြကေတြ မာ ႏႇငးေပါကေလးေတြ ကပေနတာ န႔ တတာမ႔ DewPoint လ႔ေခၚတာပါ။         Tdp = Tsat    at     Pg = Pv

ix. Specific Volume (v) ဆတာကေတာ ေလ 1 unit mass မာ႐တ Volume (ထထည) ကေခၚတာပါ။

x. Enthalpy(h) ဆတာက သးလ႔ရတ Total Useful Energy ကေခၚပါတယ။

xi. Sensible Heat ဆတာ အပခန မတညမႈေၾကာင စးဆငး၊ ကးေျပာငးတ Heat ကေခၚပါတယ။ Heating Process န႔Cooling Process ေတြက Sensible Processes ေတြပါ။        QS = m × c × ∆T

xii. Latent Heat ေလထက ေရေငြ႔ ကဖယတာ (သ႔) ထပထညတာ လပတ အခါ ေရေငြ႕ကေန ေရ (သ႔) ေရကေန ေရေငြ႔ျဖစေအာင ေျပာငးရပါတယ။ Latent Heat ဆတာက အပခနမေျပာငးပ ပစေျပာငးဘ႔ လအပတ Heat ပါ။

a. Fusion (အခ အရညေပာ)b. Evaporation (အရညကေန အေငြ႔ပ ေျပာငး)c. Condensation (အေငြ႔က ေန အရည ေျပာငး)d. Freezing (အရညချခငး)

အရည -အေငြ႔ အျပနအလန ေျပာငးတာက Air Conditioning မာ အဓက တြကခကရၿပး အရည -အခ အျပနအလနေျပာငးတာက Refrigeration မာအဓက တြကခကရပါတယ။ ေရရ Latent Heat က Sensible Heat ထကအဆေပါငးမားစြာ ပပါတယ။ ဥပမာ Std Atm Pressure မာ ေရ 0ºC မာေပာဘ႔ လအပတ Heat Quantity(Latent Heat of Fusion) ဟာ Sensible Temperature 1 ºF ေျပာငးဘ႔လတ Specific Heat Capacity (cp)ရ ၁၄၄ ဆ႐ပါတယ။ Latent Heat of Vaporization ကေတာ ၉၇၀.၃ ဆေတာင႐ပါတယ။ ဒါေၾကာင LatentHeat ပါလာရင သတထားရပါတယ။        QL = m × ∆hfg

Engineering ExamsUSA: EIT and FE Exam

------------------------------------Recently Updated

HVAC: Duct Sizing with VBASwimming Pools (ေရကးကန မား)

------------------------------------

mail me: ko_chaw@yahoo.com

P Please consider the environment before printing.

LabelsAutoCAD (1)CAD (2)Control (2)Electrical (1)Environment (8)Fire Protection (5)General (1)HVAC (10)MEP Design (7)MEP Systems (12)Myanmar (2)Sanitary (1)Singapore (3)Swimming Pools (1)Testing and Commissioning (1)USA-EIT/PE (1)VBA (1)Water Supply (4)

About Me

View my complete profile

xiii. Psychrometric Chartေအာကမာ Psychrometric Chart ကေလလာၾကညဘ႔ ေပးထားပါတယ။

HVAC Engineer ေတြအတြက ဒ Chart က အၿမတနး လသးစြ ရပါတယ။ Solution တစခအေျဖ႐ာတငးPsychrometric Chart ေပၚတင ၾကညႏငပါတယ။ HVAC Processes အားလး က ဒနညးန႔ Analyseလပရတာပါ။

S.I Unit န႔ ႐သလ I.P Unit န႔လညး ႐ပါတယ။ အမားဆး သးတာ က Sea Level Chart ျဖစၿပး လအပလ႔Other Altitute က Chart ေတြက လခငရင ေတာ ASHRAE (www.ashrae.org )ကေနမာယႏငပါတယ။ အမားဆး သးၾကတာ က "ω-t" (omega-t) chart ပါ။ Dry Bulb Temperature (Tdb) က abscissa (x-

axis) မာမတထားၿပး humidity ratios (ω) က ordinates (y-axis) မာတငထား တာပါ။ဒ Chart ကသးဘ႔ six independent properties (Tdb, Twb, RH, humidity ratio, specific

enthalpy, and specific volume) ထက ႏစခက သဘ႔ လအပပါတယ။Space Condition တစခ ကသရင သက Psychrometric Chart ေပၚတငၾကညရင

Dew Point: Tdp: Space Condition ကေန Horizontal အတငး ဘယဘက တညတည သြားၿပး

Saturation Line ကထတ ေနရာ က အဒ Space ရ Dew point temperature ပါ။ အဒ Spaceထမာ Condensate ျဖစေနတ အရာဝတ ရ အပခန ဟာ Dew Point ေအာက မာ ေရာကေနလ႔ ပါ။Humidity ratio (or) absolute humidity W Space Condition ကေန Horizontal အတငးညာဘက တညတည သြားၿပး Vertical Coordinate ကထတ ေနရာ မာဖတလ႔ ရပါတယ။ပမနအားျဖင Dry Air က Reference လပ ေပးထားေလ႐ပါတယ။HVAC Engineer ေတြ ဒ Humidity Ratio န႔ Relative Humidity ဆကစပခက န႔ ဒHumidity Ratio တစခထ မာ ပ Tdb ေျပာငးတာန႔ RH အႀကးအကယ ေျပာငး ႏငတာ က ေသခာ

သဘ႔ လပါတယ။ ဒါမ Humidity Control Application ေတြက ေျဖ႐ငးႏငမာ ျဖစပါတယ။Enthalpy(h) ကလခင ရငေတာ ပမာျပထားတ အတငး ဘယဘကအေပၚ က ခပေစာငးေစာငးတကသြားၿပး ဖတရပါတယ။ သတထားဘ႔ ကေတာ Wet Bulb Temperature န႔ Enthalpy ႏစခက တစထပတညး ကတာ မဟတတာ သတျပ ဘ႔ပါ။

Psychrometric Calculationsx-scale က (Tdb: Dry Bulb Temperature) ျဖစတာမ႔ ဒ Scale မာ အေျပာငးအလ ကSensible Heating and Cooling Process ေတြပါ။y-scale (Humidity Ratio) w: Absolute Humidity မ႔ ဒ Scale မာ အေျပာငးအလ ကHumidification/ Dehumidification လ႔ေခၚတ Latent Heat Change Process ပါ။

S.I Unit Calculations   m³/s = A (m²) x V (m/s)   qS(kW) = 1.23 x Q(m³/s) x ∆T(°C)

   qL(kW) = 3.0 x Q(m³/s) x ∆W (g/kgda)

   qT(kW) = 1.2 x Q(m³/s) x ∆h

I.P Unit Calculations   cfm = A (in2) x fpm / 144   qS(Btu/h) = 1.10 x Q (cfm) x ∆t (°F)

   qL(Btu/h) = 4,840 x Q (cfm) x ∆W (lb/lbda)

   qL(Btu/h) = 0.68 x Q (cfm) x ∆G (gr/lbda)

   qT(Btu/h) = 4.5 x Q (cfm) x ∆h

Enthalpy န႔ တြကလ႔ ရတ Total heat က Re-heat မပါတ Process အတြက Sensible,Latent ႏစခေပါငး တြကတာ န႔ ညမပါတယ။HVAC Psychrometric Equation ေတြ က သးတ အခါ Standard Air Value တစခက အေျခခတြကခက ၾက ေလ႐ပါတယ။ Dry Air Density က 1.2 kg/m3 (0.075 lb/ft3) [ 0.833 m3/kg(13.33 ft3/lb)] လ႔ ယတြကေလ ႐တာ ပါ။This density corresponds to about 16°C (60°F) at saturation and 21°C (69°) dryair [at standard atmospheric pressure 101.325 kPa (14.696 psia)]. ေလကပမန အားျဖင coils, fans, ducts, etc., ေတြက ျဖတတ အခါ မာ ရတ density ကstandard န႔ သပမကြာ တာ မ႔ ပမနအားျဖင correction လအပေလ မ ရပါဘး။.When airflow is to be measured at a particular condition or point, such as at acoil entrance or exit, the corresponding specific volume can be read from thepsychrometric chart.

III. Air Conditioning မတဆက။A. Air Conditioning ဆတာ ဘာလ။

Air Conditioning ဆတာ လအပခက အေပၚမတညၿပး သငေလာတ ပတဝနးကင အေျခအေန တစခက ဖနတးေပး ႏငဘ႔အတြက ေလက Process လပေပးတ စနစ က ေခၚပါတယ။ Process ေတြကေတာ

1. Treatment (ေလ ရ႕ အပ၊ အေအး၊ စထငးဆ၊ စတာေတြက လအပ တ အေျခအေန ရေအာင ျပျပငမြမးမ ျခငး)၊2. Handling (မြမးမ ၿပးသား ေလက လအပတ ေနရာ ေရာကေအာင ပ႔ႏငဘ႔ ေလက ထနးေၾကာငး၊ ျဖန႔ေဝျခငး)

ေတြ ပါ။

B. ဘာ အတြက Air Conditioning က လအပ ရတာလ။ဒစနစ က ျဖညဆးေပး ရမ Applications (အသးခမႈ၊ လအပခကေတြ) ကေတာ၊

1. Comfort Applications : ေနထင၊ အလပလပသ ေတြ သကေတာငသကသာ ႐ေစမ ပတဝနးကင အေျခအေနတစခက ဖနတး ေပး ႏငဘ႔ အတြက ေသာလညးေကာငး။

2. Industrial Applications: for Manufacturing Processes, Food, Bio-Chemical Applications orOther Industrial Applications စက႐ အလပ႐ ကနထတလပမႈ၊ န႔ အျခား လအပခက ေတြအတြက သငေလာေလာကပတတ႔ ပတဝနးကင အေျခအေန တစခက ဖနတး ေပး ႏငဘ႔ အတြက ေသာလညးေကာငး။

3. Special Applications စပါယ႐ယ လပငနးစဥ လအပခက ေတြက ျဖညဆးေပးဘ႔ ေသာလညးေကာငး။စသညျဖင ျဖစႏငပါတယ။

IV. Air Conditioning Processes 1. Treatment of Air (ေလကျပျပင မြမးမျခငး)။

i. Temperature Control (အပခန ထနးညျခငး)Cooling (အေအးေပး)Heating (အပေပး)

ii. Humidity Control (စထငးဆ ထနး ညျခငး)Dehumidification (ေလထမ အစဓာတ က ေလာချခငး၊ ပမ ေျခာကေသြ႔ေစျခငး )Humidification (ေလထသ႔ အစဓာတ (ေရေငြ႔) ထညေပးျခငး)

iii. Air Cleanliness ControlFiltration and Contamination Control (ေလက သန႔စငေအာင စစျခငး၊ ညစညမးမႈကထနးခပျခငး)Provide sufficient Outside (fresh) air (ျပငပေလ (ေလသန႔) ကလအပသလ ထညသြငးေပးျခငး။)

2. Handling of Airi. Air Movement Equipments (ေလက တြနးပ႔ ေ႐ႊ႕ေျပာငးေပး မ႔ စကပစၥညး မား)

Fan, (ပနကာ)AHU (Air Handling Units)FCU (Fan Coil Units), etc.

ii. Air Transportation Equipments (ေလက သယေဆာင၊ ပ႔လႊတေပး မ ပစၥညးကရယာမား။)DuctFlow Control DevicesTerminal Devices, etc.

V. Air Conditioning Applications1. Comfort for Occupants (ေနထငသ ေတြ သကေတာငသကသာ ႐ေစေရး။)လေတြ သကေတာငသကသာ ႐ေစဘ႔ န႔ စတခမးေျမ ေစႏငဘ႔ က လေတြရ႕ အာ႐ငါးပါး န႔ေရာ စတအာ႐ န႔ပါ ဆငပါတယ။လအမးမး၊ အႀကက အေထြေထြ မ႔ လေတြ အားလး (ရာႏႈနးျပည) ႏစသက မ၊ သကေတာင သကသာ ႐ ႏငမ အေျခအေန ကဖနတး ႏငဘ႔ က မလြယပါဘး။ ဒါေၾကာင အမားစ (၈၀% န႔ အထကေလာက) လကခႏငမ (ဝါ) ႏစသကမ၊သကေတာငသကသာ ႐ေစမ ပတဝနးကင အေျခအေန က ဖနတး ႏငဘ႔ပ ႀကးစား ရပါတယ။ ဒ အထ က Thermal Comfortအေၾကာငး က အေသးစတ သခငရင ေတာ ASHRAE Standard 55: Thermal Environmental Conditions for HumanOccupancy မာ ေလလာႏငပါတယ။ ASHRAE Online Learning က Short Courses ထ မာ ASHRAE 55ကေနထတႏတ ထားတ HVAC Systems: Thermal Comfort (I-P) က Free ေပးထားပါတယ။ ပကဆ ေပးစရာ မလပFree ေလလာႏငပါတယ။

a. Activity Level (လႈပရားမႈ၊ လပေဆာငမႈမား။)အပေနတာလား၊ စာဖတေနတာလား၊ ထငၿပး နားနားေနေန ေနမာလား၊ ေအးေအးေဆးေဆး လပမာလား၊လႈပလႈပ႐ား႐ား မားမား လပဘ႔လအပလား၊ အငအားစကလပရမ အလပလား၊ အားကစား လပတာလား၊ေပၚမတညၿပး ခႏၶာကယ ရ Metabolic Heat Generation န႔ Thermal Comfort က ဆကစပခက႐ပါတယ။

ဥပမာ။ ။ ကပြ အခနးတစခ ထမာ ထင စကားေျပာေနတ သက ခမးလ႔ Temperature နမတယလ႔ ထငေနတအခနမာ Dancing လပေနတ လေတြ က Temperature ခေပးရင ပေကာငးမယ လ႔ ခစားခငခစားရပါမယ။

b. Clothing (အဝတအစား အထအပါး။)ဝတဆင ထားတ အဝတအစား အထအပါး ကလညး Thermal Comfort န႔ဆကစပခက ရပါတယ။ဒါေၾကာင ASHRAE 55-2004 မာ ရာသဥတ န႔ ခြျခားခရာ ကေန Clothing Insulation Value (clo)န႔ေျပာငးလ သတမတလာတာ ေတြ႔ရပါတယ။

c. Occupants' Expectations (လေတြ ရ ေမႇာလငခက၊) လေတြရ ေမႇာလငခက က လညး အခနး၊ ေနရာ ရ သကေတာငသကသာ ရႏငမႈ အေပၚမာ အကးသကေရာကမႈ႐ပါတယ။ ပျပငးတ ေန႔တစေန႔ မာ ျဖစလာႏင တ ျဖစရပ သးခ က စဥးစား ၾကညရေအာင။

i. ေလေအးစက တတထားတ ရးခနးထ က ေလာကဝငလာတ သ တစေယာက ဟာ သ႔မာ ThermallyComfortable ျဖစရမယ လ႔ ေမာလငပါ လမမယ။

ii. ခနးနားတ ဟတယထ က ဝငေရာက လာတ သ အတြကေတာ အျပငမာ ဘယေလာကပပ အထ မာေအးေနရမယ လ႔ ေမာလငမာပါပ။

iii. ျပတငးေပါက ေတြ ဖြငထား ၿပး Natural Ventilation ပရတ သာမန လေနအမ တစခ ထ က ေလာကဝငလာတ သကေတာ ေအးစမေနတ အေျခအေန က ေမာလငမာ မဟတပါဘး။ အျပငကထက စာရင ပေအးမာပ ဆတ ခစားခက ရေကာငးရႏငေပမ ေလေအးစက တတထားတ ရးခနး လ၊ ခနးနားတ ဟတယလ မးေမာလငခက ေတာ ထားမာ မဟတပါဘး။

d. Air Temperature ( အပ အေအး မတ ရမယ။)အပအေအး လအပခက က ေနထငသေတြ ရ႕ အဝတအစား န႕ လပေဆာငမႈမား ေပၚလညးမတညပါတယ။

အၾကမးအားျဖင အဝတအစား ေပါ႔ေပါ႔ပါးပါး ဝတထားတ သအတြက 77 °F (25 °C) ေလာကမာ လေတြေနသာထငသာ႐ပါတယ။ ဥပမာ။ ။ ေႏြရာသမာ အဝတအစား ေပါ႔ေပါ႔ပါးပါး။ေဆာငးရာသမာ အဝတထထ ဝတဆငတတ ၾကတာ ေၾကာင Heating လပတ အခါ ေႏြရာသမာေလာကမလပ 72 °F (22.2 °C) ေလာကက မနးၿပး ဒဇငး လပစရာ လပါတယ။

Cooling Application မာ ပတဝနးကင က Radiation Heating effect ပါလာခ ရငသ႔ကCompensate လပဘ႔အတြက Temperature က ခေပးရပါတယ။Tolerance ကေတာ လအပခက က လကၿပး သတမတရပါမယ။ ေသခာ ၾကတင သတမတ ၿပးသား မ႐ခရငေတာ အမား လကခႏင ေလာက မ ±4°F (appx ±2 °C) ေလာက ထားရပါ လမမယ။

e. Relative Humidity (RH) (ေလရ႕ စထငးဆ မတရမယ။)ပမနအားျဖင RH 30% ကေန 60% အတြငး မာ႐ေနရင လေတြ လကခ ႏငပါတယ။RH 60% ထကေကာရင ေတာ ေခၽြးအေငြ႔ျပနရ ခကတာ မ႔ အကစပစပ ႀကးျဖစ ႐သာ မက၊ မႈတက၊ မႈစြအားေပးတ အေျခအေန ေၾကာင Indoor Air Quality (ေလရ႕ သန႔႐ငးမႈ ကထခကေစ ပါတယ။)30% ေအာကဆရင လညး လေတြရ႕ အသက႐ လမးေၾကာငး ကေျခာကေသြ႔ေစတာ မ႔ အသက႐ရ ခက႐ သာမက၊ Static Electricity Charge (လခႏၶာကယ မာ လပစစ ဓာတဝငတ ျပနာ) ႐လာႏငပါတယ။ ဒါအျပငအခ႕လေတြ ႏာေခါငးေသြး လ တာကလညး ျဖစေစႏင ပါတယ။ ေဆာငးတြငး မာ (အထးသျဖင အပေပးစကHeater ဖြငရင) ႏာေခါငးေသြး လ တာ က Humidity နညးလ႔ ျဖစရတ အကးဆက တစခပါ။ASHRAE 55-2004 အရ Normal Comfort အတြက Acceptable Range of OperativeTemperature သတမတခက ေတြ က အရငက န႔ မတေတာပါဘး။ Normal Comfort အတြကHumidity Ratio က Upper Limits 0.012 (kg/kg or lb/lb dry air) န႔ သတမတထားၿပး Lower Limitသတမတခက မရပါဘး။ (ဒ အေျခအေန ကယသးတ အခါ အထကမာ ေဖၚျပခတ RH အနညးအမားေၾကာငျဖစလာႏငတ Consequences ေတြက ပါ သတထား ရပါမယ။)

f. Air Movement / Air Flow (ေလရ႕ ေ႐ြ႕လားမႈ ႏႈနး သငေတာရမယ။)Air Flow ေလက မေ႐ြ႕ပၿငမေနရင အပကးရ ခက႐မက ေခၽြး အေငြ႔ျပနဘ႔ မလြယတာ မ႔ အကစပစပႀကးျဖစ ေနပါလမမယ။ Stuffy [ V < 0.05 m/s (10 fpm) ]ေလတးတာ မားရငလညး ေလစမးတက သလခစားရပါလမမယ။ Drafty [ V > 0.25 m/s (50 fpm)]ASHRAE Standard 55-2004 မာေတာ 40 fpm (0.2m/s) ထကေကာရင Draft ကခစားရမယ လ႔ဆပါတယ။ ကယတင Fan Control လပႏငရငေတာ Elevated Air Speed လ႔ေခၚတ 160 fpm (0.8m/s) ေလာကရတ Draft က လေတြ ခႏငပါတယ။ ကယပင စားပြတင ပနကာ သးသလ ပါ။ ဒါေပမ တစစတစေယာက ကပ control လပႏငမယ ဆရငေတာ အျခားသ ေတြ comfort ျဖစခငမ ျဖစမာပါ။Heating applications ေတြ မာေတာ Draft နညးေနဘ႔ လအပ ပါလမမယ။ ဒါေၾကာင ေလကသမေအာငေမႊ ၿပး ညငသာစြာ ထတေပးတ Undamped Diffuser ေတြ က လေတြ သေဘာကတာျဖစပါတယ။ Undamped Diffuser ေတြက Cooling Applications ေတြမာေတာ အသး သပမတ တာသတထားပါ။

လေတြရ တန႔ျပနမႈ ကေလလာမႈ ေတြ အရ လေတြ က Cold Air Draft က လပရ Warm Air Draft ထကပၿပး ခစားမ ႏငတယ လ႔ဆပါတယ။ ဒါေၾကာင ေလရ velocity အတတေပးေပ မ အေအးေပး ရတ ေႏြမာအပေပးရတ ေဆာငးတြငးထက ပၿပး Complaints တကေလ ရတတ ၾကေၾကာငး လညး ဆပါတယ။

g. Indoor Air Quality (ေလဟာ သန႔႐ငး လတဆတ ရမယ။)Sufficient Oxygen (ေအာကဆဂင လလေလာကေလာက ႐ရမယ။)Absence of Dust, Pollen, Odors, Hazardous Material ( အႏရာယျဖစေစ ႏငေလာကေသာ ဖန၊ဝတမႈန၊ အန႔၊ ဓာတေငြ႔၊ ပစၥညး မား ကငးစငေစရမယ။)Pressure Cascading (Clean to Dirty) / Air Flow Balance (ညစပတနေစာ ေနတ ေလေတြ လေတြအေနမားတ ေနရာ က ေရာကမလာ ႏငဘ႔ ေလရ႕ ဖအားက ထနး၊ ေလအသြငး အထတ က မေအာငလပ။ဥပမာ။ ။စားေသာက ခနးက ေလသန႔ ဖသြငးၿပး၊ မးဖေဆာငက ေန ေလက စတ သန႔စငေအာင Treatmentလပ၍ ေလသန႔ယတ Outdoor Air Intake Louver န႔လညးမနး ျဖတသြားျဖတလာ လအမားက လညးအေႏာငအယက မျဖစႏငတ ေနရာကေန အျပငသ႔ စြန႔ ထတျခငးျဖင ေညာန႔မား စားေသာကခနး သ႔မေရာက။ အမသာ မ ေလကလညး ဒနညးအတငး သငေတာေသာ ႏႈနးျဖင Exhaust စတထတ၊ လအပတReplenish Air ေလက Door Louvers, Door Undercut (or) Pass Duct ေတြကေန ယ ျခငးျဖငအန႔အသကမား အျခားအခနး သ႔ အန႔ မျပန႔။ေဆး႐က Infection Control (ကးစကေရာဂါ ထနးခပမႈ) လအပတ အခနးေတြ၊ မာ အခနးရ႕ လအပခကကလကၿပး ေလက 1μm ေလာကအထ စစေပးႏငတ High Efficiency Particulate Air (HEPA) Filterေတြန႔ Ultra Low Penetration (ULPA) Filter ကသး ေပးရပါတယ။ ဒ Filters ေတြက စနစတကတပဆငျဖတသမး ဘ႔ Protocols ေတြကလညး လကနာရပါမယ။ ယေပါက က အပေပါကေလာက ကေလးပ႐ေစ Contaminants ေတြျဖတခြင ရလ႔ကေတာ ဘယေလာကေကာငး တ Filter အမးအစား ပျဖစျဖစသးမရေတာပါဘး။ ဒါေၾကာငမ႔ Filter Segments တစခ န႔ တစခ ၾကားမာပျဖစျဖစ Filter Bed န႔Supporting Frame ၾကားမာပျဖစျဖစ ယေပါက အပေပါကေလာကေတာင မ႐ေစရေအာင ဂ႐စကရပါတယ။

Ventilation န႔ ပတသကတ Guide Line ေတြ ကေလလာခင ရင ASHRAE 62.1 Ventilation forAcceptable Indoor Air Quality က Preview သြားၾကည ႏငပါတယ။ Preview ဆေပမ တစအပလး ကဖတလ႔ရပါတယ။ Copy ကးလ႔ မရတာ တစခပါပ။ASHRAE Publications Bookstore – Standards and Guidelines ကသြားပါ။ ဒစာမကႏာ က Sub-Heading Preview Popular ASHRAE Standards ရ ေအာက မာ ရတ Standard 62.1-2007 ကClick လကရင Web-Preview ေပၚလာပါလမမယ။

h. Thermal Radiation (အပျဖာကးမႈ။)Radiation effect from Windows, Walls, environments (ျပတငးေပါက၊ နရ၊ ပတဝနးကင၊ အပစေန

တ ေနရာ ေတြက လာတ အပျဖာကး မႈ အကးဆက) ကလညး Cooling Application မာ Discomfort(မသကမသာျဖစမႈ) က ျဖစေစႏငသလ ေအးလြနးတ နရ၊ ျပတငးေပါက ေတြကလညး HeatingApplication မာ Discomfort (မသကမသာျဖစမႈ) က ျဖစေစႏငပါတယ။Radiant Heating / Cooling ေတြလ စနစတက ဒဇငးလပ ၿပး အသးခ တတရငေတာ ေကာငးေပမ ပမနCooling Application မာေတာ အမတမ ထားလ႔မရ တ ျပနာ တစခပါ။

i. Acoustic Criteria (dbA, NC) & Vibrations (အသ ဆညမႈ န႔ တနခါမႈ သတမတခက။)Noise level က လညး လကခႏငေလာက ေအာင မတးလြနး၊ မကယလြနး ျဖစရပါမယ။အခနတ အတြငးမာ သသသာသာ တးလက ကယလက မျဖစရပါဘး။Audible Tones (ၾကားသာ တ အသအနမအျမင) မပါဝင။အသ က မတ တ တနလႈပစရာ မ႐တ အသ ျဖစရပါမယ။ (သပဆးဝါးတ ထစခနးသ၊ ျမညဟညးသ၊ တဝဝတစစျမညသ၊ တ႐ႉး႐ႉးျမညသ ေတြ မပါဝငရပါ။)။ဆညမႈက အာ႐က ပကျပားေစႏငသလ ကယအသက႐ႈသ ကယျပနၾကား ရေလာကေအာင တးလြနးတပတဝနးကင က လညး လက ေျခာကျခားေစ ပါလမမယ။ ဒါေပမ အသက သတမတခက ထက ပမကယ ဘ႔ပအဓကထား ၾကပါတယ။အသးမားတ စ ေတြကေတာ

i. A-Weighting (dBA)ii. Noise Criteria (NC)iii. Room Criteria (RC)

dBA က Sound Level Meter ေတြ မာ တက႐က ဖတလ႔ ရေလ ႐ေပမ NC (or) RC ရဘ႔ ကေတာသကဆငရာ Frequency တစခခငး ကတငးၿပး NC Chart (or) RC Chart ေပၚျပန တငၾကည ရပါတယ။

dBAdBA က အေဆာကအအ ရ အျပငဘက န႔ အတြငးပငး အၾကားအာ႐ မထခက ေစႏငဘ႔ န႔ ဆညမႈကထနးခပ ဘ႔ အသးျပပါတယ။ ပတဝနးကင ဆညမႈ ထနးသမးဘ႔ Site Boundary Noise Levelက လညး dBA န႔သတမတ ေလ႐ ပါတယ။( OSHA) Occupational noise exposure. - 1910.95 ကေလလာ ၾကညမယ ဆရငTABLE G-16 - PERMISSIBLE NOISE EXPOSURES (1)

Duration per day,hours

Sound level dBA slowresponse

Remark

8 90

6 92

4 95

3 97

2 100

1.5 102

1 105

1/2 110

1/4 or less 115

အေဆာကအအ ရ အတြငးပငး မာ သပဆည လြနးတ အခနးေတြ က ပ dBA 80 ထားလ႔ရပါမယ။ပမန MEP Equipment Room ေတြက dBA 70 မေကာ ေအာင Control လပသငၿပး Carparkလေနရာမးမာ dBA 55 ေလာက ကန႔သတ ထားသငပါတယ။

Noise Criteria (NC)NC က အေဆာကအအ ရ အတြငးပငး အတြက အဓက အသးျပ တာပါ။ RC ကလညး NC န႔ ခပဆငဆင ပါ။RC က Low Frequency Noise ကထညသြငး စဥးစားတားတာ ပါ။

NC Level Description

NC20-NC30

For Sleeping, Resting, Relaxing Bedrooms, Sleeping Quarters, Hospitals, Residences, Apartments,Hotels Motels,For Very Good Listening Conditions Auditoriums, Theaters, LargeMeeting Rooms, Large Conference Rooms, Base CommunicationCenters, Churches Chapels, etc.

NC30-NC35For Good Listening ConditionPrivate Offices, Small Conference Rooms, Classrooms, Libraries, etc.

NC35-NC40For Fair Listening Conditions Large Offices, Reception Areas, PX, Retail Shops and Stores, Cafeterias,Restaurants, etc.

NC40-NC50For Moderately Fair Listening ConditionsLobbies, Laboratory Work Space, Drafting & Engineering Rooms,

Maintenance Shops such as for electrical equipment, etc.

NC45-NC65

For minimum acceptable speech communication, no risk of hearingdamage Kitchens, Laundries, Shops, Garages, Machinery Spaces, Power PlantControl Rooms, etc.

ဒ Acoustic Criteria ေတြက အနညးငယ ႐ႈပေထြးတာ မ႔ ေနာက သးသန႔ ထပမေဖာျပေပးပါမယ။

j. Special Considerationsေဆး႐၊ ကြနျပတာ ခနး၊ laboratories (ဓာတခြခနး) ေတြရ႕ လအပခက က လေတြသကေတာင သကသာ ႐မအေျခအေန န႔ ျခားနား ႏငပါတယ။ဒအခနးေတြရ႕ အခ႕ေနရာ ေတြမာ ပမ သငေတာတ အေျခအေန က ဖနတး ေပးႏငဘ႔ လအပေကာငး လအပပါလမမယ။

ဥပမာ။ ။ Printing Paper ေတြဟာ RH 50% အထကမာ Equilibrium ရဘ႔ခကခ တာမ႔ Printing &Drafting Rooms (ပႏပစက အခနးေတြ) က ဒဇငး လပတအခါ RH 50% မေကာဘ႔ သတထားရပါလမမယ။

k. Others (အျခားလအပခက မား။)Adequate lighting (အလငးေရာင လေလာကမႈ။)Proper furniture and work surfaces (သငေလာ ေသာ ပရေဘာဂ)Spatial (သငတင ေလာကပတေသာ ေနရာ အထားအသ။)Building Integrity (အေဆာက အအ ေတာငတငးခငမာ ၿပး လျခစတခ ရတယ လ႔ ခစား ႏငဘ႔။)

ဒအခကေတြက လညး Air Conditioning System န႔ အထကအေလာက ဆကသြယမႈ ႐ေနတတပါတယ။ ဥပမာ။ ။ Lighting န႔ Air-Con Diffuser Location

2. Industrial Applications i. အေထြေထြ လအပခက

အသးျပမ႔ Process န႔ Product ရ႕လအပခက ကလကၿပး အပအေအး၊ စထငးဆ န႔ သန႔စငမႈ လအပခကေတြက Owner န႔ သေဘာတည ခကရယ ဘ႔လအပပါ တယ။ ဒလအပခကေတြ န႔ အလပလပသေတြသကေတာငသကသာ ႐ေစဘ႔ ၾကား မမတတ လပႏငရင ပစၥညးရ႕ အရညအေသြး န႔ ကနထတလပမႈ စရတက သကသာေစမာျဖစပါတယ။အလပသမား ေတြ Temperature န႔ Humidity ဒဏေၾကာင အလြနပငပနးႏြမးနယ ရတာ မျဖစဘးေစ တ႔ပတဝနးကင က ဖနတးေပး ႏငရင သတ႔ရ႕ စြမးေဆာငရည ေတာကေလာက ပေကာငး လာမာ ျဖစၿပးအလပသမား ေတြရ႕ စတဓာတ က ျမငတငေပး ႏင႐မက၊ အလပက ေပၚမလာ တတတ ျပနာက လညးေလာကေစမာ ျဖစပါတယ။

ii. Process and Product Requirementsထတလပမ Product ပစၥညးအမးအစား န႔ Process လပငနး အဆငဆင အတြက လအပခက ေတြ ကေလလာၾကညရင ေတြ႔ရမ အခကေတြ ကေတာ

Rate of Chemical ReactionRate of CrystallizationRate of Biochemical ReactionProduct Accuracy and UniformityProduct FormabilityMoisture RegainCorrosion, Rust and AbrasionAir CleanlinessStatic Electricity

ဒလအပခက ေတြေပၚ မတညၿပး ညႏႈငးသတမတ ရမ အခကေတြကေတာTemperatureRelative HumidityPressure Cascading / Air Flow DirectionAir Cleanliness & Air FlowrateProcess ExhaustsNoise & Vibration

iii. ဒလအပခက ေတြက ပမန အားျဖင Client ကေပးေလ႐ ပါတယ။ သတ႔ Process က သတ႔ ပနားလည တာမ႔ပါ။ဒါေပမ လအပခက ကျဖညႏင မျဖညႏင ဆတာ ကေတာ HVAC Engineer က ေသခာစစေဆး တြကခက ၾကညရမာျဖစပါတယ။

iv. Room Temperature & Humidity Controlမားေသာအားျဖင Space Average န႔ At any point of the Space (Room) က သတထား ရပါမယ။

သတမတခက မ႐ရင Space Average အေနန႔ စဥးစားေၾကာငး ေစာေစာထ က Clarify (ေသခာ႐ငးျပ)ထားရပါမယ။ ဥပမာ။

Space Average: (e.g. 20±1.1 °C / 50±5 %RH)At any point of the Space (Room): (e.g. 20±2 °C / 50±10 %RH)

v. Pressure Cascading / Air Flow Directionလအပတ Air Flow Direction ရဘ႔ စဥးစားရပါတယ။

ပသန႔ဘ႔ တယ လ႔ သတမတတ အခနး ကေန ပ သ႔ေလာက မသန႔ တ အခနးက ပ ေလစးဘ႔။အႏရာယ ႐ႏငတ အခနး ကေလ ေတြ အျပငထြကမလာဘ႔။

ဒလ လပႏငဘ႔ အတြက အေရးႀကး တာ က အခနး Pressure Level ထနးႏငဘ႔ပါ။ DifferentialPressure လလေလာကေလာက ႐ၿပး Leakage ျဖစဘ႔ လသေလာက က Air Flow အပေပးႏငဘ႔လပါတယ။ ဒေနရာ မာ တစခ သတထားဘ႔ က Circulation Air Flowrat ထက အခနးရ အ႐ြယ န႔ လကၿပးSurplus Air {= Supply – (Return + Exhausts)} က Leakage ျဖစဘ႔ လတ ပမာဏ က ရဘ႔ပါ။ ဒSurplus Air ရ Flowrate (Air Change / h) အနညးအမား က Pressure Cascading အတြကအေရးပါပါတယ။

vi. Air Cleanliness & Air Flowrateအခနးေလ ရ Air Cleanliness (သန႔႐ငးမႈ) လအပခက က လညး အေရးပါပါတယ။ ထတလပမ ပစၥညးအႏစတေလ ေလသန႔႐ငးမႈ လအပေလ ျဖစပါတယ။ ဒါေတြ န႔ ပတသကတ Cleanroom ေတြ အေၾကာငးႀကတ အခါ တငျပေပးပါ အးမယ။ ပါဝင ေနႏငတ Dust particles, Bacteria, Spores, Pollen န႔ Radio-active particles ေတြ က ထတလပ မ Product အေပၚ ဆးကးေပးႏငပါတယ။အမႈနအမႊား ေတြ လအပခက အတငး ကငးစင ေစဘ႔ အတြက က Air Filtration (ေလက စစျခငး) န႔ AirChange Flowrate (ေလ လ တ ႏႈနး) က ထနးညေပး ရပါတယ။ ဒါေၾကာင Air flowrate (times/h)ဘယႏႈနး န႔ လပရမယ ဆတ သတမတခက လညး ပါတတပါတယ။ Cleanroom ေတြမာ ဒအခကက ပၿပးအေရးပါ ပါတယ။

vii. Process Exhaustsကနထတတ ပစၥညးေပၚ လကလ႔ ေရေငြ႔ ေတြ၊ ေရေႏြးေငြ႔ ေတြ၊ အပေတြ၊ အကဆစေတြ၊ အယကာလငးေတြ၊Chemical ေတြထတ လႊတႏငတ အေျခအေန ႐ပါတယ။ေရေငြ႔ေတြ ေရေႏြးေငြ႔ေတြ၊ အပေတြ လကခႏငတာထက ပၿပး အခနးထ ေရာကလာရင Air ConditioningSystem အေပၚထခကေစ႐ မက အခနးရ Room Condition Control ကထခကေစမာ ျဖစသလ Acid,Alkaline, Chemical ေတြ အခနးထ ေရာကလာရင လညး ျပနာ ေပါငးစ ေပးပါလမမယ။ ဒ ျပနာ ေတြ ကေျဖ႐ငးႏငဘ႔ ကေတာ Equipment Local Exhaust ေတြထညေပးဘ႔ ပါ။ ေလထ ကထတလႊတဘ႔သငေတာတ အေျခအေန မ႐ရင သငေတာတ အေျခအေန ရဘ႔ Scrubber က Install လပၿပး Treatmentလပေပးရပါမယ။

viii. Noise & Vibrationအထမာ အလပလပရမ Employee ေတြက အကာအကြယ ေပးႏင ဘ႔ အတြက Noise Control ကအေရးႀကးပါတယ။

စက ပစၥညးေတြ ရ Accuracy က အေရးပါတာ န႔ အမ သငေတာတ Vibration Criteria ေတြလညး ပါလာႏငပါတယ။

VI. Introduction to Design ProcessConstruction Phases (အေဆာကအအ ေဆာကလပ သးစြ ဘ႔ အတြက လပငနးစဥ ေတြ) ကေတာ

Design (ဒဇငး)Construction (ေဆာကလပ)Operation & Maintenance (လညပတ၊ ထနးသမး)

Project Team ထ မာ ပါဝငတာ ေတြ ကေတာOwner / Client / DeveloperCode Enforcement Officials / AuthorityDesigners (Architects & Engineers)Construction Team

ေတြျဖစၾကပါတယ။ ေဆာကလ႔ ၿပးသြားတ အခါမာ Operation & Maintenance Team က ဆကလကထနးသမး လညပတသြားပါလမမယ။

ဒ O&M Period အစပငး Contractor ေတြန႔ Equipment Manufacturers ေတြ မာလညး တာဝနယ ရတ အပငးအခ႕႐ပါတယ။ Contractors ေတြတာဝန ယရတ Defect Liability Period ရသလ Equipment Manufacturers ေတြကေတာ Warranty န႔ ပတသကတ ႀကတင သေဘာတထားတ တာဝန ေတြယရပါတယ။ဒမာ အဓက ေျပာရမာ ကေတာ Design Team အေၾကာငးပါ။ Design Team မာ အဓက ပါဝငတာေတြ ကေတာ

ArchitectsStructural EngineersMechanical EngineersElectrical Engineers

တ႔ျဖစၾကပါတယ။

အမားအားျဖင Architects က ဦးေဆာင ၿပး Design Coordination လပ ပါတယ။ Owner’s Requirements န႔ ကကညမလခငတ ပစရေအာင အၾကမးဆြ လက Present လပလက၊ MEP Engineers ေတြန႔ လညး Coordinate လပလက၊ဂာေအး သ႔အေမ႐ကတ ကစၥ လ အထပထပ အခါခါ လပရပါတယ။တစၿပငတညးမာ ပ MEP Engineer ေတြ ကလညး ဒ အၾကမးထညေပၚ မတညၿပး Load န႔ Capacity က အၾကမး ခန႔မနးၿပးေတာ လအပတ Equipment & Combination စစၿပး သငေတာတ ေနရာ ေတာငးရပါတယ။ Mechanical Engineerက ကယ Equipments အတြကလအပ မ ပါဝါ န႔ Control Panel ခန႔မနးေခ က Electrical Engineer ကေပးရပါတယ။MEP Engineer ေတြက ကယ Equipments အတြကလအပ တ Structural Support န႔ Structural Loading ကStructural Engineer ကေပးရပါတယ။ ဒကစၥေတြ အားလးက လညး ဂာေအးသ႔အေမ႐ကသလ ပါပ။

Owner က Comment ေပးလက Architects ကျပငလက၊ၿပးရင MEP က စစလက၊ Architects က ေပးလကOwner က စတ ေျပာငးသြားလက။ တစကျပနစ လက။ ဘယႏစႀကမ ဘယႏစခါ မနးမသ။ဒလ န႔ ဒဇငးၿပးသြားရင ေတာငမ Owner’s Budget အတြငး မဝငရင အႀကမႀကမ ျပနစရပါေသးတယ။

VII. HVAC Design ProcessDesign Parametersဒဇငးအတြက လအပတ Parameter ေတြကေတာ

Outdoor Environmental ConditionsDesired Indoor Environmental ConditionsCooling (or) Heating LoadsAvailable Control SystemsAvailable Mechanical ComponentsBuilding Constraints

ဒ လအပခက ေတြ၊ ရႏငတာ ေတြ ေပၚ မတညၿပး သးစြ မ စနစေတြ က ေ႐ြးခယ ရပါတယ။ ဒလ ေ႐ြးခယတ အခါ သငေတာမႈ၊စတခရမႈ၊ တြကေခကက မႈ၊ တတႏငမႈ ေတြ ကပါ ထညသြငးစဥးစား ၿပး ရႏငတ အခန သတမတခက အတြငး မ အေကာငးဆးအေျဖ တစခ ရေအာင တြကခက၊ စဥးစား၊ ေလလာ၊ ဆငျခင၊ စစေဆး တာေတြ လပရပါတယ။Design Phasesဒဇငး လပငနးစဥ အဆငဆင အရ ၿပးေျမာက မႈေတြ က Design Phases ေတြ န႔သတမတပါတယ။ Designer ရတာဝန ကDesign ၿပးရမာတင ရပသြားေလ မရပါဘး။ Design လပထားတ အတငး လကေတြ႔ အေကာငအထည ေပၚလာေစဘ႔ န႔ေပၚေပါကလာႏငတ အမားအခ႕ န႔ အခကအခ ေတြ က ကည ေျဖရငးေပး ႏငဘ႔ အတြက ဆကရတ တာဝနေတြလညးရပါေသးတယ။

1. Program Phase2. Schematic Design3. Preliminary Design4. Detail Design Development (For Tender / Construction)5. Post Design Phase6. Commissioning Phase7. Post Occupancy Services

1. Program PhaseMechanical Engineer က HVAC Systems ေတြ က ဒဇငး မလပ ရေသး ခင Total Building Programအစအစဥ ခၿပးေန ဘ႔ လအပပါတယ။ လအပတ ေနရာ အရြယအစား၊ ကနကမ Construction Budgetအာဏာပင အဖြ႔ အစညးေတြ က တငျပ ဘ႔ Conceptual Drawings of the Building Size and Shape န႔Utility Companies ေတြ န႔ ညႏႈငး မႈေတြ ပါဝငပါတယ။ ဒါေတြသာ မက

ဒ အေဆာကအအ က လက႐ န႔ အနာဂတ မာ ဘယလ သးမယ ဆတ Client’s Objective andStrategies ေတြ ပါဝငဘ႔ လအပပါတယ။ ဒါေတြကေတာ Single or Multiple-Family Dwelling, High-rise condominium or Apartments, Hotel, Office, Commercial, Industrial, Educational,Athletic, Factory or other Facility စသညျဖင ေပါ။Site ရ တည႐ရာ၊ Access Means (အဝငအထြက လပဘ႔ လမးေၾကာငးမား)၊ န႔ အတ သကဆငတBuilding Codes/ Regulations ေတြ။အေဆာကအအ ရ အျမင၊ အထပ အေရအတြက၊ အထမာ ပါတ Internal transportations ေတြ၊ Roofand Wall Material ပစၥညးေတြ န႔ ေနေရာင (အလငးေရာင) အတြက Type and amount offenestration ေတြOwner’s Capital costs and Operation Cost Budgetsေနထငသးစြ သေတြ န႔ ဧညသညေတြ ရ အေရအတြက န႔ သးစြ ပစ ေတြ ျဖစတ the number,distribution, and occupancy patterns of permanent occupants and visitorsConceptual Architectural Drawings.

ေတြ လညး အနညးဆး ပါဝင ရပါမယ။ဒအထ က အခက ေတြ မရေသးရင Mechanical (or HVAC) Engineer အေနန႔ အျမနဆး ရႏငေအာင ႀကးစားရမာ ျဖစပါတယ။Mechanical Engineer အေနန႔ ကေတာ လအပတ Environmental အခကအလက ေတြ ကစဥးစား ထားရပါလမမယ။

Outdoor Environmental / Weather Condition (from ASHRAE (or) from Local Metrological

Data)Heating and Cooling Degree-HoursSurface and subsurface site condition (such as Type of soil, water table, and rocklevels)Applicable Building Regulations and CodesInfrastructure for Utilities such as Electricity, Gas and other fuels (availability, capacity,tariffs)

အေဆာကအအ ရ အတြငးပငး အတြက ထနးသမး ဘ႔ လအပတ အခကေတြ က သတမတတ အခါအသးျပ တ အခန၊ မသးတ အခနေတြ အတြက ထနးသမးေပး ရမ Dry Bulb Temperature and RH (orWet bulb Temperature)

Daytime Occupied HourNighttime Occupied HourUnoccupied Hour

Ventilation RequirementsIndoor Air Quality RequirementsAny special conditionsHeavy Internal Equipments LoadsNoise and Vibration Controlled Area and CriteriaHumidity LimitsRedundancy for Life Safety and Security

အထကက ေဖာျပထားတ အခက ေတြ အတြက လကခ ႏငမ Acceptable Limits (Tolerance) ေဘာငက လညးတစပါတညး သတမတ ေပးရမာ ျဖစပါတယ။ေနရာ အလက အသးျပမ Function Use for each area က ေနရာတစခစ အတြက သငေတာတ HVAC Systemand Control Systems ေတြ ေရြးခယ ဘ႔ အတြက မ႐မျဖစ အေရးပါပါတယ။ ေ႐ြးခယထားတ HVAC Systemsေတြရ Capabilities (စြမးေဆာငႏငရညမား၊) က Indoor Environmental Requirments ေတြ န႔ ႏႈငးယဥဆနးစစ ရတာမ႔ပါ။ ဥပမာ အခ႕အခနးေတြ က Humidity Control လအပၿပး အခ႕အခနးေတြ ကမလအပပါဘး။အခ႕ေနရာ ေတြက Air-Conditioning လအပၿပး အခ႕ေနရာ ေတြ ကေတာ Mechanical / Natural Ventilationလအပပါတယ။ Direct Radiant Heating တစခထ ေပးတ အခါ Humidification, Ventilation န႔ Coolingမေပးႏငပါဘး။ ဒါေၾကာင လအပခက ေတြျပညစ ဘ႔ Equipments ေတြ ကသငေတာသလ ေပါငးစပေရြးခယေပးရပါတယ။

2. Schematic DesignThe Schematic design အဆင မာေတာ သငေတာတ စနစ န႔ စကပစၥညး အတြေတြ က ေရြးခယ ဘ႔ န႔ ႏႈငးယဥၾကညဘ႔ ေတြ ပါဝင လာပါတယ။ စနစအားလး က ေနရာအလက လအပတ Environmental conditions ေတြ ကထနးသမးေပးႏင ဘ႔ လအပပါတယ။ လေလာကတ Thermal Zoning ရဘ႔ ကလညး mandatory (လပကလပရမ)လအပခက ပါ။ ေ႐ြးခယထားတ စနစ အတြ ေတြ က စစစေရြးခယတ အခါ စဥးစားရမာ ေတြကေတာ

ေနရာ လအပခက (Equipments, ducts, and piping)Fuel and/or electrical usage and thermal storage requirementsThe initial cost and operating costsThe acoustic requirementsThe compatibility with the building plan and structural systemThe effects on indoor air quality, illumination, noise and vibrationEnergy Code Impact

ဒအဆင ရ အစပငးေတြ မာ Glazed Area (မနခပ) ေတြ၊ Heavy Lighting ေတြ န႔ အျခား Internal loads ေတြရHVAC system requirements အေပၚ အကးသကေရာကမႈ ေတြ၊ Aesthetics န႔ Acoustic Controls ေတြကထညသြငး စဥးစားၿပး Mechanical Equipments အႀကးစားေတြ ဘယမာထား သငတယဆတာ ေတြ က အေမးခရပါလမမယ။

ရႏငတ အခကအလကေတြ ေပၚ မတညၿပး Mechanical Engineer အေနန႔ Calculation ေတြ က ေပးရဘ႔ လညးလအပ ႏငပါတယ။ လက န႔ပ တြကတြက၊ ကြနျပတာ န႔ပ တြကတြက၊ အရင လပဘးတ ဆငတ Projects ေတြ ကData အခကအလက ေတြ က မျငမး ၿပး ပျဖစျဖစ ေပးလ႔ ရပါတယ။ ဒအထ က Criteria အခ႕ က ေအာကမာေဖာျပထားပါတယ။ ဒါန႔ပတသက တ Criteria န႔ Cooling Load Check Factor က ASHRAE PocketHandbook မာ ဆကလကေလလာ ႏငပါတယ။

Office Building (Average)

Occupancy 10 m²/person

Lighting (includes Power)(Lighting 15 W/m² + Power

50 W/m²)65 W/m²

Avg Refrigeration Load 7.4 m² /kW

Supply Air Rate

*E, S & W 8 (l/s) /m²

*North 7 (l/s) /m²

Internal 5 (l/s) /m²

Fresh Air Supply Rate 10 (l/s) / person

* For Northern Hemisphere[စကားခပ၊ ၊ HVAC Engineer ေတြ အတြက ASHRAE Pocket Handbook က အရမးအသး တ ပါတယ။ေသးေသး န႔ အခကအလက စစ လငလင ပါဝငတာ မ႔ပါ။ ဒအခက အလက ေတြ ကျပန Verify လပဘ႔ န႔အမားျပငဆငခက Errata ေတြ က လညး ရဖနရခါ သြားေရာက ၾကည႐ႈ ဘ႔ ေတာ လအပပါတယ။ ဒစာအပ က Copyကးဘ႔ အဆငေျပတ စာအပမး ေတာ မဟတပါဘး။ ဒါေပမ အပငဝယသး ဘ႔ ေတာ အမနတကယ သငေတာ တစာအပ ပါ။ ASHRAE Onlne Publication Store မာ ဝယယႏငပါတယ။]Architectural Load န႔ Internal Loads ေတြက သငေတာသေလာက သတမတ ႏငမယဆ ရင Weather Dataေတြ က မျငမး ၿပး Peak Load န႔ Rough Energy calculation ေတြ က ဒအဆင မာ ျပငဆင ႏငပါတယ။ ဒ Loadေတြ က Preliminary ျဖစၿပး Design Process တစေလာက မာ အေျပာငးအလ ႐အး မယ ဆေပမ စနစေတြေရြးခယ ႏႈငးယဥ ဘ႔ အတြက ကေတာ လေလာကပါတယ။ Systems အားလး က ဒ Same Load လအပခက ကျဖညဆးေပးႏငဘ႔ တစေျပးည ေရြးခယ ႏငတာ မ႔ ပါ။လပငနး အေတြ႔အၾက ရလာတာ န႔ အတ ဒ Loads ေတြ ရ အတငးအဆ magnitude က အရမးအားစက တြက စရာမလပ အနးစပဆး ခန႔မနးလာ ႏင ပါလမမယ။ဒအဆင မာ မျငမးစရာ ေတြ ကေတာ Design Manuals ေတြ၊ Textbooks ေတြ၊ Equipment Literature ေတြ န႔Existing Installations ေတြျဖစၾကပါတယ။ Structure န႔ ကကညတ လအပတ Environmentကလညးေပးႏငတ စနစ အခ႕ ပ ဒအဆင မာ ဇကာတင ကနခ ပါလမမယ။Client က Request လပခမယ။ Architectural detail ကလညး လလေလာကေလာက ရေနၿပ၊ MechanicalEngineer’s Fee ကလညး ရဘ႔ေသခာ သေလာက႐ ေနၿပ ဆရငေတာ ေ႐ြးခယထားတ HVAC Systems ေတြ ရcapital cost, operating costs and performance ေတြ က ပအေသးစတ ႏႈငးယဥျပ ႏငပါတယ။ Systemsတစခ က Base ထားၿပး အျခား Systems ေတြက ဒ Base န႔ ႏႈငးယဥ ဘ႔ပါ။ ဒလ Analysis လပႏငဘ႔ လအပတအဆငေတြ ကေတာ

1. Estimate Probable Capital Costs: အကယအဝနး ခန႔မနးေျခ၊ အၾကမးေ႐ြးထားတ Equipments ေတြန႔ အၾကမးဆြ ထားတ Sketches ေတြ၊ Layout ေတြ န႔ အတ ေအာကမာ ေဖာျပထားတ နညးတစခခ ကသးၿပးပထမ ရငးႏႇးျမပႏႇရန ကနကေငြ ခန႔မနး ေပးရပါမယ။

Cost estimating manuals ေတြမၾကာေသးခင က ၿပးခ တ ဆငတ Projects ( Technical journals ေတာေတာမားမား မာဒအခကအလကေတြ ပါေလ႐ပါတယ။)QS / Contractorလပငနး အေတြ႔အၾက ႐တ Design Engineers ေတြ

2. ရႏငတ Energy Source န႔ ယနစ ရ cost (မတာေၾကး) က လက႐အတြက ေရာ ေ႐႕ျဖစႏငေခ ကေရာခငခနၿပး Estimate တြကခကရပါမယ။ Local utility tariffs, energy charges, demand chargesေတြ န႔ ရႏငရင off-peak ကပါ စစမးေလလာ ထားရပါမယ။

3. Systems တစခစမာ ပါတ subsystem ေတြရ hourly operating cost န႔ no. of operating hour ကတြကခက ရပါမယ။ manually ပျဖစျဖစ, spread sheet န႔ပ တြကတြက၊ energy analysis softwareေတြကပသးသး၊ equipment manufacturer ရ program န႔ပ႐ာ႐ာ ရပါတယ။ အေဆာကအအ ရတစရကက ဘယႏနာရ Operate လပမာလ ဆတာက လညး ဒအဆင မာ သသငပါတယ။ (ဥပမာ၊ ႐းခနး ၁၂နာရ။ ဟတယ ၂၄ နာရ။ စက႐ - လအပခက အရ) ဆတာန႔ တစနာရ။ စသညျဖငေပါ႔။

4. Local tariffs (မတာခ ႏႈနးထား) က သးၿပး လစဥ ကနကမ႔ Utility ေတြကတြက ၿပး တစႏစစာ ရေအာငေပါငးရပါမယ။

5. Owner အတြက လအပလ႔ ႐ရင ႏႈငးယဥၾကည ႏငဘ႔ Comparative Life-cycle cost analysisဒါမမဟတ အျခားComparative cost analysis က လပေပးရပါမယ။

တစခ သတထားရမာ ကေတာ Equipment တစခရ Annual Efficiency က သ႔ရ Full-load efficiency န႔မတဘး ဆတာပါပ။Schematic Design Phase ၿပးသြားတ အခနမာ Owner (or) Architect က HVAC system selections န႔ပတသကတ recommendation ေပးရပါမယ။ အမားအားျဖင Engineer ရ Reasoning ခငမာတယ၊ Client’sObjective ကလညး ထငဟပတယ ဆရင ဒ recommendations ကလကခ အတညျပ ေပးၾကပါလမမယ။Owner မာလညး အျခား approach က ေရြးခယပငခြင၊ အခြငအေရး ရပါတယ။ Owner ရ Decision-weightingfactors လ႔ေခၚတ ဆးျဖတခက ခတ အခနမာ Owner သးတ ဦးစားေပးရမ အခကေတြ က design team န႔ကြျပားျခားနား တ အခါ ဒလ ျဖစႏငပါတယ။ စတမေကာငး စရာ ကေတာ ဒ အခကအလက ေတြ မာ မၾကာခန Life-cycle performance အစား low first cost ကေရြးခယ တာမးေတြ ပါဝငေနတာ မးပါ။Design Decisions န႔ပတသကတ Clear Documentation ရသငပါတယ။ Designer’s Proposal န႔ကကညတာပ ျဖစျဖစ၊ ေသြဖယ၊ျခားနား တာပ ျဖစျဖစ ေပါ။

3. Preliminary DesignHVAC design က Preliminary Stage မာပ ရေနဆ ျဖစတ Architectural and Structural Design ေတြ န႔Coordinate လပႏငဘ႔ အတြက Preliminary design ကသးရပါတယ။ ရေနႏငတ Potential Comflicts ေတြက ေျဖရငးႏငေအာငလ႔ပါ။ Mechanical and Electrical Systems ေတြန႔ Structural, Plan & BuildingConfigurations ေတြက Close Integration (ေသေသသပသပ တစသားထ ေပါငးစပေပး ႏငဘ႔ အတြက)Discipline တစခစ က Team members ေတြ န႔ အျခား သေတြ အတတကြ ညႏႈငး ေဆာငရြက ၾကရမာျဖစပါတယ။ Architect, Mechanical Engineer, Electrical Engineer, Structural Engineer, Acoustical

consultant န႔ အျခား သကဆငရာ discipline ေတြက team member ေတြ ပါဝငပါတယ။ဒ Phase မာ Local Building or Energy codes ေတြ ကလညး မျဖစမေန ထညသြငး စဥးစားရပါ အးမယ။ Glassန႔ envelope materials ေတြ (သ႔) အေဆာကအအ ရ Envelope Heat Loss Limits ေတြ က ကန႔သတမႈေတြရတတတာမ႔ပါ။ ဒါအျပင Lightings Load, HVAC Systems and equipments စတာေတြ ကလညး ကန႔သတထားႏငပါတယ။ ရဖနရခါ Annual Energy Budgets ကေတာင မ ကန႔သတ ထားႏင ပါေသးတယ။ တခ႕ localauthorities ေတြ က တြကခကမႈ အခ႕ က သတ႔သတမတ ထားတ Computer Program န႔တြကခက တငျပဘ႔လအပခကလညး ရတတပါတယ။ Load အတြကေရာ Energy Program အတြကပါ Input ေပးရတာ နညးေအာငလပထားတ Computer Program ကေရြးခယတာ ေကာငးပါတယ။ လကရ Computer Programေတာေတာမားမား မာ Load န႔ Energy Program ႏစခလး အတြက Inputs ေတြက share သးလ႔ရပါတယ။Architectural Alternatives ေတြအတြက energy implications ေတြ က ယဥ ၾကညႏငဘ႔ PersonalComputer န႔ ရးရးရငးရငး Simple Calculations ေတြ က တြကခကႏငပါတယ။Architectural Floor Plans ေတြန႔ Elevations ေတြ ပအေသးစတ လာတာန႔ အတ structure န႔ MEPsystems ေတြက လညး သကဆငရာ Building Codes ေတြန႔ ကကညေအာင ဒဇငး လပၿပးတ ေနာက Drawingေတြက Preliminary Form လ႔ေခၚတ အၾကမး ျပငဆင ႏငပါၿပ။ Heat Load န႔ Ventilation Calculations ေတြက လညး ျပနစစစ ၿပး Air & Water Distributions Systems (Piping & Ducting) ေတြ က Design လပၿပးequipments ေတြ က ေရြးခယရပါတယ။ System Sizes န႔ Capacities ေတြကေတာ Design Full Load န႔Part Load Conditions ေတြန႔ သငေတာေအာင ေလာညစြာ ေရြးခယရပါတယ။ Designer က Duct Sizes န႔Pipe Sizes ေတြက Manually ပျဖစျဖစ Programs သးလ႔ပ ျဖစျဖစ ေရြးခယႏငပါတယ။ ဒါေပမ ဒအေျခအေနမာ အဓက ကတာ ကေတာ Space requirements သဘ႔ န႔ cost estimate လပႏငဘ႔ system layouts ေတြကdevelope လပႏငဘ႔ ပါပ။သကဆငရာ Code က လအပခမယ ဆရငလညး Detail Energy Studies ေတြက သကဆငရာ Calculationsေတြ န႔ အတ ေဆာငရြကေပးရမာ ျဖစပါတယ။Preliminary Drawings ေတြ၊ Outline specifications ေတြန႔ Cost Estimates ေတြက Owner က အတညျပApprove လပၿပးတ အခနမာ Project Scope က ေသေသခာခာ သတမတၿပး ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင DesignWork ရ Final Phases ေတြမာ minor changes ေတြ ကပ ခြငျပပါတယ။

4. Detail Design Development (For Tender / Construction)ဒအဆင Final Design မာေတာ

Equipment က သတသတမတမတ ေရြးခယျခငး၊ Model Numbers န႔ Sizes၊Duct န႔ Piping Systems ေတြရယ၊ Control Strategies ေတြ ကလညး အၿပးသတ Finalized လပျခငး၊Owner requirements လအပခကေတြ န႔ ကကညမႈ ရ၊ မရ final compliance က စစစဆးျဖတVerification လပျခငး။Budget က refined လပျခငး။ ( အရငက လလမယမယ ထားထားတ contingency costs အခ႕ က လညးဖယထတ ႏငပါၿပ။ )Performance န႔ cost အတြက trade-offs လ႔ ေခၚတ စနစ တစခန႔ တစခအၾကား အလအလယ လပဘ႔လညး ဒအေျခအေန မာ ျဖစႏငပါတယ။ ဥပမာ Insulation အမးအစား ေျပာငးတာ façade glass မနေတြရ U-value န႔ SC-value ပေကာငးေအာငလပျခငးအားျဖင mechanical systems ရ cost က ေလာကေစမယ။ ဒါမမဟတ ပၿပးေတာ energyefficient building ျဖစေအာင လပႏငခ မယ ဆရင ပထမ ဆး ရငးႏးျမႈပႏ ေငြ (initial investmentcosts) တးလာတာ က ေလာသြားတ Operating cost န႔ ကာမတယ။ Payback ရတယ ဆရငလကခႏငစရာ ရပါတယ။

Construction Documents ေတြထမာ ပါဝငတာေတြ ကေတာArchitectural, Structural, Mechanical and Electrical Drawings Complete Sets (အျပညအစ)SpecificationsConstruction Cost EstimatesEnergy Code Calculations (လအပလင)

Owner ရ approval ရၿပးရငေတာသကဆငရာ အစးရ အာဏာပင အဖြ႔အစညး ေတြဆ လအပတ documents ေတြက code reviewလပေပးႏငဘ႔ တငျပရပါမယ။Contractors ေတြ firm bidding လပႏငဘ႔ documents ေတြ ကထတေပးရပါမယ။

အမားအားျဖင ေစးအခ ဆး န႔ တာဝနယမ contractor ေသာလညးေကာငး၊ Onwer ရ အျခားလအပခက ေတြ ျဖစတschedule (အစအစဥ န႔ အခန သတမတခက)။ Quality Control (အရညအေသြး ထနးသမးမႈ)၊ န႔ ProjectExperience (လပငနးအေတြ႔အၾက) အစရတာ ေတြ က အေကာငးဆး ျဖညဆးေပးႏငမ အရညအခငး ရတcontractor ကေသာ လညးေကာငး အလပ က ေပးအပေလ ရပါတယ။

Extra Services>(အပဝနေဆာငမႈမား)ဒ အဆငမာ ပ ျဖစျဖစ၊ ေဆာကလပေရး အၿပး မာပ ျဖစျဖစ၊ Guidance for Optimization of SystemOperations ကေပးႏငဘ႔ Additional Computer Simulations ေတြ က Owner က ေတာငးဆႏငပါတယ။ Owner ရ economic decision making လ႔ေခၚတ စးပြားေရး ဆးျဖတခက ေတြ ကထေရာက လႊမးမး ႏငတာမ႔ ဒ analyses ေတြ က အေကာငးဆး ရႏငတ most comprehensive energysimulation ေတြသးၿပးလပေပး ရပါမယ။ ဒလ Studies လပတာ က အေသးစတ detail န႔ extensive

inputs ေတြ လအပၿပး အမားအားျဖင ကနကစရတ မားပါတယ။ဒ အပဝနေဆာင ေပးရမႈ န႔ ေနာကဆး အခနပငး မ ေျပာငးတ last-minute owner-required changesေတြ က HVAC&R Engineer အတြက additional work ေတြက ျဖစေစပါတယ။ ဒါေၾကာင ဒ အပအားထတမႈ ေတြ အတြက လညး သငေတာတ ဝနေဆာငခ က HVAC&R ကခစားသငတာ မ႔ Owner ကထပေဆာငး ေပးရပါမယ။

5. Post Design PhaseConstruction လပေနတ အခန မာ Designer က commissioning team (ရခရင) ပါဝင ေဆာငရြကရပါတယ။ ဒါအျပင အျခား တာဝန အခ႕လညး ရပါေသးတယ။

Check shop drawings, material and equipments technical specificationsSite ထမာ install မလပခင Manufacture / Contractor ေတြ Submit လပမာ ေတြ ကေတာ၊

Equipment Technical SpecificationsMaterial SpecificationEquipment / Material Installation ManualsInstallation Details (Equipment, Ducting, piping, etc.),Method Statements (if specified)Shop Drawings

Project Site မာ တကယ Installation မစခင (မတပဆငမ) ဒ တငျပခက ေတြ က သတမတထားတproject plans and specifications ေတြ န႔ ကကညမႈ ရမရ၊ ( Compliance ျဖစမျဖစ )စစေဆးရပါတယ။ ကကညမႈ ရတယ (သ႔) လကခႏငတယ ဆရင Approval ေပးရပါတယ။

Periodic Site VisitSite ထမာ ရေနတ contractor ေတြရ အလပၿပးေျမာက မႈ အေျခအေန က သရ သတျပ ေနဘ႔ အတြက န႔log မတတမးေရး ဘ႔ အခါ အားေလာစြာ Project Site ထ က Site Visit သြား ေပးရပါတယ။

Provide Interpretation of the construction documentsConstruction documents ေတြ န႔ ပတသကၿပး Project Site က သလတ ေမးခြနးေတြ ေတြ က ရငးလငးေအာင ေျဖၾကား ေပးရပါတယ။

Witness tests for verifying system performanceSystem performance ေတြ က အတြက လအပတ tests ေတြ က Witness (သကေသ) လပေပးရပါတယ။ ဒ တာဝန ေတြ ယဘ႔ အတြက ကေတာ Professional agreement ထမာ ပါဝငေနၿပး Fee(ဝနေဆာငခ) ထ မာလညး ထညသြငး ထား ရ မာျဖစပါတယ။

Ascertain proper workmanshipContractor ရ အလပ က Proper Workmanship (လကရာ ကကနန) ဟတမဟတ န႔ အလပၿပးေျမာကမႈ အတငးအဆ က ေသခာ ၾကညရႈစစေဆး ရပါမယ။ဒါမ Contractor တငျပလာတ Progress Claims (invoices) ေတြ က မနကနေၾကာငး န႔သတမတထားတ Quality အရညအေသြး က လညး specified သတမတ ခတ အတငးျဖစေၾကာငးေသခာမာ ျဖစပါတယ။

6. Commissioning PhaseModern Building Systems ေတြက ပမရႈတေထြး Complex ျဖစလာတာန႔ အမ Building CommissioningProcess က ပၿပး အေလးအနက ထားလာၾကပါတယ။ ရးရငးတ သာမန အေဆာကအအ ေတြ မာ ျပနာ နညးနညး န႔ပငရင ကအပလ႔ျဖစႏငပါတယ။ ဒါေပမ အငမတန ရႈတေထြးတ complex systems ေတြန႔ subsystemအမားအျပား ရတ အေဆာကအအ အႀကးစား ေတြ မာေတာ ဒကစၥ က သာမန အဆငေလာက မဟတေတာပါဘး။ဗဟသတ လညးရ၊ ပါးရညနပရည လညးရတ ပငရငေတြ က သတ႔ အေဆာကအအ က လကခ မယမ တစႏစပတလး(ရာသ အားလး) အတြက ေကနပေလာကတ performance ရဘ႔ အတြက function & performance tests ေတြလပေပးဘ႔ အခငအမာ ေတာငးဆ ပါလမမယ။ commissioning process က ဒ အာမခ ခက က ေပးႏင ပါတယ။Building Systems ေတြန႔ subsystems ေတြ အလပေကာငးေကာငး လပေၾကာငး verify လပဘ႔ တာဝန ကရဖနရခါ ဆသလ အငဂငနယာ န႔ technicians အသစေတြ အေပၚ ကေရာက တတပါတယ။ ပငရင လကခယ မacceptance process မာ သတ႔ရ verification က အေရးပါတ အစတအပငး တစခ အေနန႔ ပါဝင ပါလမမယ။Practice ေကာငးတစခ ကေတာ HVAC&R components န႔ Systems ေတြက function & performancetests ေတြ လပတ အခါ Design Engineer ေဘးနားမာ ရေနဘ႔ပါ။ အထးသျဖင Systems ေတြကဒဇငးလပထားတ အတငး perform မလပခရင ပၿပး အေရးပါပါတယ။ Troubleshoot (အမားရာ) ဘ႔န႔ Solution(အေျဖ) ရာေပးဘ႔ အေကာငးဆး န႔ အသငေတာ ဆး က Designer မ႔ပါ။ ဒ အေျခအေနမး ျဖစေပၚလာခ ရငDesigner လကထမာ Complete design documentations ေတြ အဆငသင ရေနဘ႔ လအပပါတယ။Commissioning Process ေတြအတြက commissioning team မာ mechanical designer တစေယာက ရactive participation လအပေလ ရပါတယ။ သငေတာတ ဝနေဆာငခ Professional Fee က လညး ႀကတငထညသြငး ထားေပး ရမာ ျဖစပါတယ။

7. Post Occupancy Servicesအသငေတာဆးကေတာ Post Occupancy လ႔ေခၚတ လေတြ ေနၿပးတ ေနာကပငး မာ Check လပ စစေဆး ဘ႔လအပတာေတြ ကေတာ

System performanceEnergy အသးOperating Costs (လညပတမႈ အတြက ကနကစရတ)User Reactionsအေဆာကအအ ရ Total building performance

ဒ Post Occupancy Service အတြက အငဂငနယာ ကဆကလက engage လပထနးသမး ထား ႏငရင ေတာအေကာငးဆး ပါ။ ဒါေပမ အခအခန အထ ဒလ လပၾကတာ သပမေတြ႕ရေသးပါဘး။ တျဖညးျဖညး ေတာ သ နားလညလာၾကပါၿပ။ အဓက ကေတာ နားလည ကၽြမးကင တ skill operators ေတြ က ခန႔ထားဘ႔ ပါ။ ဒ skill operatorsေတြ က တပဆငထားတ System ေတြက နားလညေစဘ႔ န႔ စနစတက operate လပႏငဘ႔ အတြက ေလကငေပးႏငမ အသငေတာ ဆး ကေတာ ဒဇငး လပခတ အငဂငနယာ ကယတင ပါပ။

- ဆကလက ျဖညဆးေနဆ -

--- အၾကမးေရးလကစ --VIII. Computer Applications

တစေန႔ထက တစေန႔ ေစးသကသာ လာ ၿပး ပမ တြကခကႏငလာ တ ကြနျပတာ ေတြ က HVAC Designer ေတြ ရ ဒဇငးလပတ ပစ က ေျပာငးလ လာေစခ ပါတယ။ အသငသးႏင တ Application ေတာေတာ မားမားေၾကာင လပရကငရတာပမလြယက လာရ မက ပမလညး ျမနဆန လာပါတယ။ ရႈတေထြးလတ Analysis ေတြ က ေတာင အားသပ မစကရပတြကခက ႏငလာတာ ေတြ႕ရပါတယ။

Preparation of DrawingsLoad/Energy Calculations and SimulationsEquipment, Duct, Pipe SizingSpecification PreparationCost Estimating

Energy Simulation ProgramsDOE-2E-Quest with DOE-2Trane TraceCarrier E20-IIETTV, RTTVASHRAE Excel Sheetshttp://eetd.lbl.gov/eetd-software.html

IX. Regulation, Codes & Standardsေဒသ အလက သကဆငရာ အာဏာပင အဖြ႔အစညး ေတြ ရ လအပခက ေတြ ရတတပါတယ။ ဒါအျပင

UBC (IBC)BS (British Standard), AS (Australian Standard), SS (Singapore Standard)Malaysia UBBLEnvironment Codes, Ventilation and Indoor Air Quality Code, Fire Code, Energy Conservation Codes,Safety Codes,State Codes, City Codes

X. Economic ConsiderationsLife Cycle (Owning & Operating Costs)

Newer Post Older Post

Web-Links1. ASHRAE (www.ashrae.org ) [ http://www.ashrae.org ]

i. ASHRAE Standard 55: Thermal Environmental Conditions for Human Occupancy [ http://www.ashrae.org/publications/ ]

ii. ASHRAE Online Learning : Look for Short Courses: HVAC Systems: Thermal Comfort (I-P)[ http://www.ashrae-elearning.org/catalog.php ]

iii. ASHRAE 62.1 Ventilation for Acceptable Indoor Air Quality: Preview [ http://openpub.realread.com/rrserver/browser?title=/ASHRAE_1/ashrae_62_1_2007_1280 ]

iv. ASHRAE Standard 90.1-2007 : Preview[ http://openpub.realread.com/rrserver/browser?title=/ASHRAE_1/ashrae_90_1_2007_IP_1280 ]

v. ASHRAE Publications Bookstore – Standards and Guidelines [ http://www.ashrae.org/publications/page/1285 ]

vi. ASHRAE Onlne Publication Store : Pocket Guide

2. Heating, Ventilating, Air-Conditioning, and Refrigerating (HVAC&R) Engineering, by Charles E. Gulledge III, P.E., MAI [ http://www.wbdg.org/design/dd_hvaceng.php ]

3. Noise Level: A-Weighting (dBA) [ http://en.wikipedia.org/wiki/A-weighting ]4. ( OSHA) Occupational noise exposure. - 1910.95

[ http://www.osha.gov/pls/oshaweb/owadisp.show_document?p_table=STANDARDS&p_id=9735 ]5. Psychrometry [ http://en.wikipedia.org/wiki/Psychrometry ]

Posted by Ko Chaw - ကေခာ at 5:22 PM

Labels: HVAC, MEP Design

NO COMMENTS:

Post a Comment

Home

Subscribe to: Post Comments (Atom)

 

အသေပးခက၊

Construction Industry မာ ဆယစႏစ တစခေကာ အတြငး ရ႐ခ တ အေတြ႕အႀက အခ႔ န႔ လက႐ နညးပညာ အေျခခ ေတြ က မးဆကသစေတြ ဆ လကဆငကမးေပး ႏငဘ႔ န႔ မတဆကေပး ႏငဘ႔ အတြက ပ ရည႐ြယပါတယ။ Blog မာ အခကအလက ေတြ က အတတႏငဆး တကေအာင ေဖာျပထား ေပမ အမားေတြ ပါႏငပါတယ။ အသးခ ႏငဘ႔ကေတာ ကယတင ေလလာ၊ ဆနးစစ ေသေသခာခာ နားလညၿပး တာဝနယႏငမ လပပါ လ႔ တကတြနး လပါတယ။ အမားေတြ႔ရင လညး ျပငဆငခြင႔ ရေအာင ko_chaw@yahoo.com က အသေပးပါ။ ေကးဇးတငပါတယ။