hraklhs / hÉrcules‰roes.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn...

20
1 HRAKLHS / HÉRCULES Educación de Hércules (APOLODORO, Biblioteca II 63,9, p.50) )Edida/xqh de\ ¸Hraklh=j a(rmathlateiÍn me\n u(po\ ¹Amfitru/wnoj, palai¿ein de\ u(po\ Au)tolu/kou, toceu/ein de\ u(po\ Eu)ru/tou, o(plomaxeiÍn de\ u(po\ Ka/storoj, kiqar%deiÍn de\ u(po\ Li¿nou. ouÂtoj de\ hÅn a)delfo\j ¹Orfe/wj: Causas y consecuencias de los diez trabajos (APOLODORO, Biblioteca II 72,1-73.6 p.52) Meta\ de\ th\n pro\j Minu/aj ma/xhn sune/bh au)t%½ kata\ zh=lon àHraj manh=nai, kaiì tou/j te i¹di¿ouj paiÍdaj, ouÁj e)k Mega/raj eiåxen, ei¹j pu=r e)mbaleiÍn kaiì tw½n ¹Ifikle/ouj du/o: dio\ katadika/saj e(autou= fugh\n kaqai¿retai me\n u(po\ Qespi¿ou, parageno/menoj de\ ei¹j Delfou\j punqa/netai tou= qeou= pou= katoikh/sei. h( de\ Puqi¿a to/te prw½ton ¸Hrakle/a au)to\n proshgo/reuse: to\ de\ prw¯hn ¹Alkei¿dhj proshgoreu/eto. katoikeiÍn de\ au)to\n eiåpen e)n Ti¿runqi, Eu)rusqeiÍ latreu/onta eÃth dw¯deka, kaiì tou\j e)pitassome/nouj aÃqlouj de/ka e)piteleiÍn, kaiì ouÀtwj eÃfh, tw½n aÃqlwn suntelesqe/ntwn, a)qa/naton au)to\n eÃsesqai. Primer trabajo: el león de Nemea (APOLODORO, Biblioteca II 72,1-73.6 y 75,10-76.3 p.52) Prw½ton me\n ouÅn e)pe/tacen au)t%½ tou= Neme/ou le/ontoj th\n dora\n komi¿zein: tou=to de\ z%½on hÅn aÃtrwton, e)k Tufw½noj gegennhme/non. (…), swth=ri qu/saj Diiì hÅgen ei¹j Mukh/naj to\n le/onta. Eu)rusqeu\j de\ kataplageiìj au)tou= th\n a)ndrei¿an a)peiÍpe to\ loipo\n au)t%½ ei¹j th\n po/lin ei¹sie/nai, deiknu/ein de\ pro\ tw½n pulw½n e)ke/leue tou\j aÃqlouj. Segundo trabajo: la hidra de Lerna (APOLODORO, Biblioteca II 77 y 80.4-80.8 p.53) Deu/teron de\ aÅqlon e)pe/tacen au)t%½ th\n Lernai¿an uÀdran kteiÍnai: auÀth de\ e)n t%½ th=j Le/rnhj eÀlei e)ktrafeiÍsa e)ce/bainen ei¹j to\ pedi¿on kaiì ta/ te boskh/mata kaiì th\n xw¯ran die/fqeiren. eiåxe de\ h( uÀdra u(perme/geqej sw½ma, kefala\j eÃxon e)nne/a, ta\j me\n o)ktwÜ qnhta/j, th\n de\ me/shn a)qa/naton. (…) to\ de\ sw½ma th=j uÀdraj a)nasxi¿saj tv= xolv= tou\j o)istou\j eÃbayen. Eu)rusqeu\j de\ eÃfh mh\ deiÍn katariqmh=sai tou=ton e)n toiÍj de/ka to\n aÅqlon: ou) ga\r mo/noj a)lla\ kaiì meta\ ¹Iola/ou th=j uÀdraj periege/neto.

Upload: vuongdat

Post on 30-Dec-2018

226 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

1

HHRRAAKKLLHHSS // HHÉÉRRCCUULLEESS

Educación de Hércules (APOLODORO, Biblioteca II 63,9, p.50)

)Edida/xqh de\ ¸Hraklh=j a(rmathlateiÍn me\n u(po\ ¹Amfitru/wnoj, palai¿ein de\ u(po\ Au)tolu/kou, toceu/ein de\ u(po\ Eu)ru/tou, o(plomaxeiÍn de\ u(po\ Ka/storoj, kiqar%deiÍn de\ u(po\ Li¿nou. ouÂtoj de\ hÅn a)delfo\j ¹Orfe/wj:

Causas y consecuencias de los diez trabajos (APOLODORO, Biblioteca II 72,1-73.6 p.52)

Meta\ de\ th\n pro\j Minu/aj ma/xhn sune/bh au)t%½ kata\ zh=lon àHraj manh=nai, kaiì tou/j te i¹di¿ouj paiÍdaj, ouÁj e)k Mega/raj eiåxen, ei¹j pu=r e)mbaleiÍn kaiì tw½n ¹Ifikle/ouj du/o: dio\ katadika/saj e(autou= fugh\n kaqai¿retai me\n u(po\ Qespi¿ou, parageno/menoj de\ ei¹j Delfou\j punqa/netai tou= qeou= pou= katoikh/sei. h( de\ Puqi¿a to/te prw½ton ¸Hrakle/a au)to\n proshgo/reuse: to\ de\ prw¯hn ¹Alkei¿dhj proshgoreu/eto. katoikeiÍn de\ au)to\n eiåpen e)n Ti¿runqi, Eu)rusqeiÍ latreu/onta eÃth dw¯deka, kaiì tou\j e)pitassome/nouj aÃqlouj de/ka e)piteleiÍn, kaiì ouÀtwj eÃfh, tw½n aÃqlwn suntelesqe/ntwn, a)qa/naton au)to\n eÃsesqai.

Primer trabajo: el león de Nemea (APOLODORO, Biblioteca II 72,1-73.6 y 75,10-76.3 p.52)

Prw½ton me\n ouÅn e)pe/tacen au)t%½ tou= Neme/ou le/ontoj th\n dora\n komi¿zein: tou=to de\ z%½on hÅn aÃtrwton, e)k Tufw½noj gegennhme/non. (…), swth=ri qu/saj Diiì hÅgen ei¹j Mukh/naj to\n le/onta. Eu)rusqeu\j de\ kataplageiìj au)tou= th\n a)ndrei¿an a)peiÍpe to\ loipo\n au)t%½ ei¹j th\n po/lin ei¹sie/nai, deiknu/ein de\ pro\ tw½n pulw½n e)ke/leue tou\j aÃqlouj.

Segundo trabajo: la hidra de Lerna (APOLODORO, Biblioteca II 77 y 80.4-80.8 p.53) Deu/teron de\ aÅqlon e)pe/tacen au)t%½ th\n Lernai¿an uÀdran kteiÍnai: auÀth de\ e)n t%½ th=j Le/rnhj eÀlei e)ktrafeiÍsa e)ce/bainen ei¹j to\ pedi¿on kaiì ta/ te boskh/mata kaiì th\n xw¯ran die/fqeiren. eiåxe de\ h( uÀdra u(perme/geqej sw½ma, kefala\j eÃxon e)nne/a, ta\j me\n o)ktwÜ qnhta/j, th\n de\ me/shn a)qa/naton. (…) to\ de\ sw½ma th=j uÀdraj a)nasxi¿saj tv= xolv= tou\j o)istou\j eÃbayen. Eu)rusqeu\j de\ eÃfh mh\ deiÍn katariqmh=sai tou=ton e)n toiÍj de/ka to\n aÅqlon: ou) ga\r mo/noj a)lla\ kaiì meta\ ¹Iola/ou th=j uÀdraj periege/neto.

Page 2: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

2

Tercer trabajo: la cierva de Cerintia (APOLODORO, Biblioteca

II 81.1-3 p.53) tri¿ton aÅqlon e)pe/tacen au)t%½ th\n KeruniÍtin eÃlafon ei¹j Mukh/naj eÃmpnoun e)negkeiÍn. hÅn de\ h( eÃlafoj e)n Oi¹no/v, xruso/kerwj, ¹Arte/midoj i¸era/:

Cuarto trabajo: el

jabalí de Erimanto (APOLODORO, Biblioteca II 83.1-3 p.53)

te/tarton aÅqlon e)pe/tacen au)t%½ to\n ¹Eruma/nqion ka/pron zw½nta komi¿zein: tou=to de\ to\ qhri¿on h)di¿kei th\n YwfiÍda, o(rmw¯menon e)c oÃrouj oÁ kalou=sin ¹Eru/manqon.

Quinto trabajo: los establos del rey Augias (APOLODORO,

Biblioteca II 88.1-2 p.54 y 91.6-8 p.55) pe/mpton e)pe/tacen au)t%½ aÅqlon tw½n Au)gei¿ou boskhma/twn e)n h(me/r# mi#= mo/non e)kforh=sai th\n oÃnqon. (…) Eu)rusqeu\j de\ ou)de\ tou=ton e)n toiÍj de/ka prosede/cato to\n aÅqlon, le/gwn e)piì misq%½ pepra=xqai.

Sexto trabajo: las aves de la laguna Estinfalia (APOLODORO, Biblioteca II 92.1-2 p.55)

eÀkton e)pe/tacen aÅqlon au)t%½ ta\j Stumfali¿daj oÃrniqaj e)kdiw½cai. hÅn de\ e)n Stumfa/l% po/lei th=j ¹Arkadi¿aj Stumfaliìj legome/nh li¿mnh, pollv= sunhrefh\j uÀlv: ei¹j tau/thn oÃrneij sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai.

Séptimo trabajo: el toro de Creta (APOLODORO,Biblioteca II 94.1-2 p.55)

eÀbdomon e)pe/tacen aÅqlon to\n Krh=ta a)gageiÍn tau=ron. tou=ton ¹Akousi¿laoj me\n eiånai¿ fhsi to\n diaporqmeusanta Eu)rw¯phn Dii¿.

Page 3: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

3

Octavo trabajo: las yeguas del rey Diomedes (APOLODORO,Biblioteca II 96.1-2 y 4 p.56)

oÃgdoon aÅqlon e)pe/tacen au)t%½ ta\j Diomh/douj tou= Qr#ko\j iàppouj ei¹j Mukh/naj komi¿zein: (…) eiåxe de\ a)nqrwpofa/gouj iàppouj.

Noveno trabajo: el cinturón de Hipólita (APOLODORO, Biblioteca II 98.1-4 p.56 y 102.2-6 p.57)

eÃnaton aÅqlon ¸HrakleiÍ e)pe/tace zwsth=ra komi¿zein to\n ¸Ippolu/thj. auÀth de\ e)basi¿leuen ¹Amazo/nwn, aiá kat%¯koun periì to\n Qermw¯donta potamo/n, eÃqnoj me/ga ta\ kata\ po/lemon: (…) w¨j de\ eiåden au)ta\j kaqwplisme/naj ¸Hraklh=j, nomi¿saj e)k do/lou tou=to gene/sqai, th\n me\n ¸Ippolu/thn ktei¿naj to\n zwsth=ra a)faireiÍtai, pro\j de\ ta\j loipa\j a)gwnisa/menoj a)popleiÍ, kaiì prosi¿sxei Troi¿#.

Décimo trabajo: las vacas de Gerión (APOLODORO,Biblioteca II 106.1-7 p.58) de/katon e)peta/gh aÅqlon ta\j Ghruo/nou bo/aj e)c ¹Eruqei¿aj komi¿zein. ¹Eru/qeia de\ hÅn ¹Wkeanou= plhsi¿on keime/nh nh=soj, hÁ nu=n Ga/deira kaleiÍtai. tau/thn kat%¯kei Ghruo/nhj Xrusa/oroj kaiì Kallirro/hj th=j ¹Wkeanou=, triw½n eÃxwn a)ndrw½n sumfue\j sw½ma, sunhgme/non ei¹j eÁn kata\ th\n gaste/ra, e)sxisme/non de\ ei¹j treiÍj a)po\ lagonwn te kaiì mhrw½n.

Hércules y Anteo: en Libia hacia el undécimo trabajo (APOLODORO, Biblioteca II 115, 5-10 p.59)

Libu/hn diecv/ei. tau/thj e)basi¿leue paiÍj Poseidw½noj ¹AntaiÍoj, oÁj tou\j ce/nouj a)nagka/zwn palai¿ein a)nv/rei. tou/t% palai¿ein a)nagkazo/menoj ¸Hraklh=j a)ra/menoj aÀmmasi mete/wron kla/saj a)pe/kteine: yau/onta ga\r gh=j i¹sxuroteron sune/baine gi¿nesqai, dio\ kaiì Gh=j tinej eÃfasan tou=ton eiånai paiÍda.

Page 4: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

4

Undécimo trabajo: las manzanas de las Hespérides y el engaño de Atlas (APOLODORO, Biblioteca II 113.1-6, 115-7-10 p.59 y 120 p.61)

telesqe/ntwn de\ tw½n aÃqlwn e)n mhniì kaiì eÃtesin o)ktw¯, mh\ prosdeca/menoj Eu)rusqeu\j to/n te tw½n tou= Au)ge/ou boskhma/twn kaiì to\n th=j uÀdraj, e(nde/katon e)pe/tacen aÅqlon par' ¸Esperi¿dwn xru/sea mh=la komi¿zein. tau=ta de\ hÅn, ou)x wÐj tinej eiåpon e)n Libu/v, a)ll' e)piì tou= ãAtlantoj e)n ¸Uperbore/oij: (…) tou/t% palai¿ein a)nagkazo/menoj ¸Hraklh=j a)ra/menoj aÀmmasi mete/wron kla/saj a)pe/kteine: yau/onta ga\r gh=j i¹sxuro/teron sune/baine gi¿nesqai, dio\ kaiì Gh=j tinej eÃfasan tou=ton eiånai paiÍda. (…) w¨j de\ hÂken ei¹j ¸Uperbore/ouj pro\j ãAtlanta, ei¹po/ntoj Promhqe/wj t%½ ¸HrakleiÍ au)to\n e)piì ta\ mh=la mh\ poreu/esqai, diadeca/menon de\ ãAtlantoj to\n po/lon a)poste/llein e)keiÍnon, peisqeiìj diede/cato. ãAtlaj de\ dreyamenoj par' ¸Esperi¿dwn tri¿a mh=la hÂke pro\j ¸Hrakle/a. kaiì mh\ boulo/menoj to\n po/lon eÃxein ... kaiì speiÍran e)piì th=j kefalh=j qe/lein poih/sasqai. tou=to a)kou/saj ãAtlaj, e)piì gh=j kataqeiìj ta\ mh=la to\n po/lon diede/cato. kaiì ouÀtwj a)nelo/menoj au)ta\ ¸Hraklh=j a)phlla/tteto.

Duodécimo trabajo: Cancerbero y la liberación de Teseo (APOLODORO, Biblioteca II 122.1-4, 124.1-7 p.61 y 125.6 s.)

dwde/katon aÅqlon e)peta/gh Ke/rberon e)c àAidou komi¿zein. eiåxe de\ ouÂtoj treiÍj me\n kunw½n kefala/j, th\n de\ ou)ra\n dra/kontoj, kata\ de\ tou= nw¯tou pantoi¿wn eiåxen oÃfewn kefala/j. (…) plhsi¿on de\ tw½n àAidou pulw½n geno/menoj Qhse/a euÂre kaiì Peiri¿qoun to\n Persefo/nhj mnhsteuo/menon ga/mon

kaiì dia\ tou=to deqe/nta. qeasa/menoi de\ ¸Hrakle/a ta\j xeiÍraj wÓregon w¨j a)nasthso/menoi dia\ th=j e)kei¿nou bi¿aj. o( de\ Qhse/a me\n labo/menoj th=j xeiro\j hÃgeire, Peiri¿qoun de\ a)nasth=sai boulo/menoj th=j gh=j kinoume/nhj a)fh=ken. (…) ai¹tou=ntoj de\ au)tou= Plou/twna to\n Ke/rberon, e)pe/tacen o( Plou/twn aÃgein xwriìj wÒn eiåxen oÀplwn kratou=nta.

Page 5: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

5

Apoteosis de Heracles y huida de los Heraclidas (APOLODORO, Biblioteca II 167.1-2 p.69)

Metasta/ntoj de\ ¸Hrakle/ouj ei¹j qeou\j oi¸ paiÍdej au)tou= fugo/ntej Eu)rusqe/a pro\j Kh/uka parege/nonto.

BBEELLLLEERROOFFOONNTTHHSS// BBEELLEERROOFFOONNSS

Belerofonte cabalga a Pegaso y mata a Quimera (APOLODORO, Biblioteca II 32 1-5 y 31.4-6 p.44)

a)nabiba/saj ouÅn e(auto\n o( Bellerofo/nthj e)piì to\n Ph/gason, oÁn eiåxen iàppon e)k Medou/shj pthno\n gegennhme/non kaiì Poseidw½noj, a)rqeiìj ei¹j uÀyoj a)po\ tou/tou kateto/ceuse th\n Xi¿mairan. (…<) eiåxe de\ protomh\n me\n le/ontoj, ou)ra\n de\ dra/kontoj, tri¿thn de\ kefalh\n me/shn ai¹go/j, di' hÂj pu=r a)ni¿ei.

Page 6: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

6

QQEESSEEUUSS// TTHHEESSEEUUSS

Teseo y Ariadna (APOLODORO, Epitomes, I 8, AKAL, p.114)

w(j de\ h(=ken ei)j Krh/thn, )Aria/dnh quga/thr Mi/nwoj e)rwtikw=j diateqei=sa pro\j au)to\n sumpra/ssein e)pagge/lletai,e)a\n o(mologh/sh? gunai=ka au)th\n e(/cein a)pagagw\n ei)j )Aqh/naj.

En el laberinto del Minotauro (APOLODORO, Epitomes, I 9 AKAL, p.114)

()(u(poqeme/nou de\ e)kei/nou, li/non ei)sio/nti Qhsei= di/dwsi: tou=to e)ca/yaj Qhseu\j th=j qu/raj e)felko/menoj ei)sh/?ei. katalabw\n de\ Minw/tauron [p. 136] e)n e)sxa/tw? me/rei tou= laburi/nqou pai/wn pugmai=j a)pe/kteinen, e)felko/menoj de\ to\ li/non pa/lin e)ch/?ei. kai\ dia\ nukto\j meta\ )Aria/dnhj kai\ tw=n pai/dwn ei)j Na/con a)fiknei=tai.

Dionisio rapta a Ariadna y la separa de Teseo (APOLODORO, Epitomes, I 9 AKAL, p.114)

)/Enqa Dio/nusoj e)rasqei\j )Aria/dnhj h(/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh.

Page 7: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

7

Fedra e Hipólito (APOLODORO, Epitomes, I 18 AKAL, p.115)

Fai/dra de\ gennh/sasa Qhsei= du/o paidi/a )Aka/manta kai\ Dhmofw=nta e)ra=? tou= e)k th=j )Amazo/noj [ (Ippolu/thj] paido\j [h)/goun tou= (Ippolu/tou] kai\ dei=tai sunelqei=n au)th=?. o( de\ misw=n pa/saj gunai=kaj th\n sunousi/an e)/fugen. h( de\ Fai/dra, dei/sasa mh\ tw=? patri\ diaba/lh?, katasxi/sasa ta\j tou= qala/mou qu/raj kai\ ta\j e)sqh=taj spara/casa kateyeu/sato (Ippolu/tou bi/an.

Rapto de Helena (APOLODORO,

Epitomes, I 23 AKAL, p.116) o(/ti Qhseu/j, Peiri/qw? sunqe/menoj Dio\j qugate/raj gamh=sai, e(autw=? me\n e)k Spa/rthj met' e)kei/nou h(/rpasen (Ele/nhn dwdekae/th ou)=san, Peiri/qw? de\ mnhsteuo/menoj to\n Persefo/nhj ga/mon ei)j (/Aidou ka/teisi.

Page 8: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

8

IIAASSWWNN// IIAASSOONN

El hombre de una sola sandalia (APOLODORO, Biblioteca I 107-108 p.28-29)

Aiãsonoj de\ tou= Krhqe/wj kaiì Polumh/dhj th=j Au)tolu/kou ¹Ia/swn. ouÂtoj %Ókei e)n ¹Iwlk%½, th=j de\ ¹Iwlkou= Peli¿aj e)basi¿leuse meta\ Krhqe/a, %Ò xrwme/n% periì th=j basilei¿aj e)qe/spisen o( qeo\j to\n monosa/ndalon fula/casqai. to\ me\n ouÅn prw½ton h)gno/ei to\n xrhsmo/n, auÅqij de\ uÀsteron au)to\n eÃgnw.

Aparición de Hera. (HIGINO, Fábulas 13)

(CTG p.74 Doc 2) Iuno cum ad flumen Euhenum in anum se conuertisset et staret ad hominum mentes tentandas, ut se flumen Euhenum transferrent, et id nemo uellet, Iason Aesonis et Alcimedes filius eam transtulit: ea autem irata Peliae quod sibi sacrum intermiserat facere, effecit ut Iason unam crepidam in limo relinqueret.

Talos (APOLODORO, Biblioteca I 140, 1-

6 p.35) (CTG p.75 Doc 4) e)nteu=qen a)naxqe/ntej kwlu/ontai Krh/tv prosi¿sxein u(po\ Ta/lw. tou=ton oi¸ me\n tou= xalkou= ge/nouj eiånai le/gousin, oi¸ de\ u(po\ ¸Hfai¿stou Mi¿nwi doqh=nai: oÁj hÅn xalkou=j a)nh/r, oi¸ de\ tau=ron au)to\n le/gousin. eiåxe de\ fle/ba mi¿an a)po\ au)xe/noj katatei¿nousan aÃxri sfurw½n: kata\ de\ to\ te/rma th=j flebo\j hÂloj dih/reisto xalkou=j.

Page 9: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

9

Fineo y las Harpías (APOLODORO, Biblioteca I 120,1-3, 120,4-6 y 121,1-6 p.31) (CTG p.76 Doc 6)

e)nteu=qen a)naxqe/ntej katantw½sin ei¹j th\n th=j Qr#khj Salmudhsso/n, eÃnqa %Ókei Fineu\j ma/ntij ta\j oÃyeij pephrwme/noj. (…) kaiì phrwqh=nai¿ fasin au)to\n oi¸ me\n u(po\ qew½n, oÀti proe/lege toiÍj a)nqrw¯poij ta\ me/llonta, (…) eÃpemyan de\ au)t%½ kaiì ta\j a(rpui¿aj oi¸ qeoi¿:

pterwtaiì de\ hÅsan au)/tai, kaiì e)peidh\ t%½ FineiÍ pareti¿qeto tra/peza, e)c ou)ranou= kaqipta/menai ta\ me\n plei¿ona a)nh/rpazon, o)li¿ga de\ oÀsa o)smh=j a)na/plea kate/leipon, wÐste mh\ du/nasqai prosene/gkasqai.

El Paso de las Simplégades (APOLODORO, Biblioteca I,124,1-3 p.32) (CTG p.77 Doc 7)

a)pallageiìj de\ tw½n a(rpuiw½n Fineu\j e)mh/nuse to\n plou=n toiÍj ¹Argonau/taij, kaiì periì tw½n sumplhga/dwn u(pe/qeto petrw½n tw½n kata\ qa/lassan.

Jasón y los Argonautas en la Cólquide (APOLODORO, Biblioteca I,132,1-7 p.32) (CTG p.77 Doc 8)

kaiì katezeugme/nwn tw½n tau/rwn ou)k e)di¿dou to\ de/raj Ai¹h/thj, e)bou/leto de\ th/n te ¹ArgwÜ katafle/cai kaiì kteiÍnai tou\j e)mple/ontaj. fqa/sasa de\ Mh/deia to\n ¹Ia/sona nukto\j e)piì to\ de/raj hÃgage, kaiì to\n fula/ssonta dra/konta katakoimi¿sasa toiÍj farma/koij meta\ ¹Ia/sonoj, eÃxousa to\ de/raj, e)piì th\n ¹ArgwÜ parege/neto.

Page 10: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

10

Jasón y Medea (HIGINO, Fábulas 22,4)

Iason a Medea Veneris impulsu amatus est ; eius opera ab omni periculo liberatus est. nam cum tauris arasset et armati essent enati, Medeae monitu lapidem inter eos abiecit; illi inter se pugnantes alius alium interfecerunt. dracone autem uenenis sopito, pellem de fano sustulit, in patriamque cum Medea est profectus.

Medea despechada por Jasón (HIGINO, Fábulas 25) Aeetae Medea et Idyiae filia cum ex Iasone iam filios Mermerum et Pheretem procreasset summaque concordia uiuerent, obiciebatur ei hominem tam fortem ac formosum ac nobilem uxorem aduenam atque ueneficam habere. huic Creon Menoeci filius rex Corinthius filiam suam minorem Glaucen dedit uxorem. Medea cum uidit se erga Iasonem bene merentem tanta contumelia esse affectam, coronam ex uenenis fecit auream eamque muneri filios suos iussit nouercae dare. Creusa munere accepto cum Iasone et Creonte confraglauit. Medea ubi regiam ardere uidit, natos suos ex Iasone Mermerum et Pheretem interfecit et profugit a Corintho.

Page 11: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

11

OORRFFEEUUSS// OORRPPHHEEUUSS

Orfeo, el de la voz de oro (APOLONIO DE RODAS.

Argonáuticas I, 23 ) Prw=ta/ nun )Orfh=oj mnhsw/meqa, (…) teke/sqai au)ta\r to/ng' e)ne/pousin a)teire/aj ou)/resi pe/traj qe/lcai a)oida/wn e)noph=? potamw=n te r(e/eqra. fhgoi\ d' a)gria/dej, kei/nhj e)/ti sh/mata molph=j, a)kth=j Qrhiki/hj Zw/nhj e)/pi thleqo/wsai e(cei/hj stixo/wsin+ e)ph/trimoi, a(\j o(/g' e)pipro\ qelgome/naj fo/rmiggi kath/gage Pieri/hqen.

Orfeo contra las sirenas (APOLONIO DE RODAS. Argonáuticas IV, 895)

=)u(/yi de\ lai=foj ei)/russan tanu/santej e)n i(ma/ntessi kerai/hj. nh=a d' e)ukrah\j a)/nemoj fe/ren. ai)=ya de\ nh=son kalh/n, )Anqemo/essan e)se/drakon, e)/nqa li/geiai Seirh=nej si/nont' )Axelwi/dej h(dei/h?sin qe/lgousai molph=?sin, o(/tij para\ pei=sma ba/loito. (…) oi( d' a)po\ nho\j h)/dh pei/smat' e)/mellon e)p' h)io/nessi bale/sqai, ei) mh\ a)/r' Oi)a/groio pa/ij Qrhi/kioj )Orfeu\j Bistoni/hn e)ni\ xersi\n e(ai=j fo/rmigga tanu/ssaj kraipno\n e)utroxa/loio me/loj kana/xhsen a)oidh=j, o)/fr' a)/mudij klone/ontoj e)pibrome/wntai a)kouai\ kregmw: parqenikh\n d' e)noph\n e)bih/sato* fo/rmigc. nh=a d' o(mou= ze/furo/j te kai\ h)xh=en fe/re ku=ma prumno/qen o)rnu/menon: tai\ d' a)/kriton i(/esan au)dh/n.

Page 12: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

12

Orfeo en busca de Eurídice (VIRGILIO. Georgicas IV, 446-510 ) Taenarias etiam fauces, alta ostia Ditis, et caligantem nigra formidine lucum ingressus manesque adiit regemque tremendum nesciaque humanis precibus mansuescere corda. (…)Quin ipsae stupuere domus atque intima Leti tartara caeruleosque implexae crinibus angues Eumenides, tenuitque inhians tria Cerberus ora atque Ixionii vento rota constitit orbis. Iamque pedem referens casus evaserat omnes; redditaque Eurydice superas veniebat ad auras, pone sequens, namque hanc dederat Proserpina legem, cum subita incautum dementia cepit amantem, ignoscenda quidem, scirent si ignoscere manes. Restitit Eurydicenque suam iam luce sub ipsa immemor heu! victusque animi respexit. Ibi omnis effusus labor atque immitis rupta tyranni foedera, terque fragor stagnis auditus Avernis.

La muerte de Orfeo (VIRGILIO. Georgicas IV, 507-516 y 520-527)

Septem illum totos perhibent ex ordine mensis rupe sub aeria deserti ad Strymonis undam flesse sibi, et gelidis haec euoluisse sub antris mulcentem tigris et agentem carmine quercus: qualis populea maerens philomela sub umbra amissos queritur fetus, quos durus arator obseruans nido implumis detraxit; at illa flet noctem, ramoque sedens miserabile carmen integrat, et maestis late loca questibus implet. nulla Venus, non ulli animum flexere hymenaei: (…)dona querens. spretae Ciconum quo munere matres] inter sacra deum nocturnique orgia Bacchi discerptum latos iuuenem sparsere per agros. tum quoque marmorea caput a ceruice reuulsum gurgite cum medio portans Oeagrius Hebrus uolueret, Eurydicen uox ipsa et frigida lingua, a miseram Eurydicen! anima fugiente uocabat: Eurydicen toto referebant flumine ripae.'

Page 13: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

13

Orfeo, el de la voz de oro »Primero mencionemos a Orfeo, (…) De él cuentan que con la armonía de sus cantos hechizaba las duras peñas en los montes y el curso de los ríos. Las encinas silvestres, testimonios aún de aquella melodía, sobre la ribera tracia de Zona se alinean frondosas, apretadas una tras otra, las que hechizadas por su lira, hizo él descender hasta allá desde Pieria». (APOLONIO DE RODAS. Argonáuticas I, 23 ) Orfeo contra las sirenas «En lo alto izaron la vela tendiéndola con las drizas de la verga. Un viento bonancible llevaba la nave. Y enseguida avistaron la hermosa isla Antemóesa, donde las armoniosas Sirenas, hijas de Aqueloo, hacían perecer con el hechizo de sus dulces cantos a cualquiera que cerca de ella echara amarras. (…) Y ellos desde la nave ya se disponían a echar amarras sobre la orilla, si el hijo de Eagro, el tracio Orfeo, tendiendo en sus manos la lira Bistonia, no hubiera entonado la vivaz melodía de un canto ligero para que sus oídos zumbasen con la ruidosa interferencia de sus acordes. Y la lira superó su voz virginal. A un tiempo el Céfiro y el sonoro oleaje, que se alzaba de popa, llevaban la nave; y aquéllas emitían un confuso rumor. (APOLONIO DE RODAS. Argonáuticas IV, 895 ) Orfeo en busca de Eurídice »Entró en las mismas gargantas del Ténaro, profunda entrada de Plutón y bosque sombrío do mora el negro espanto, y se presentó a los Manes y ante el rey temible y ante los corazones que no saben ablandarse con humanas súplicas. (…) »Además se quedaron presos de estupor los reinos mismos de la Muerte en la profundidad del Tártaro, y las Euménides de cabellos trenzados con serpientes azuladas, y el Cérbero se quedó con sus tres bocas abiertas y la rueda de Ixión que voltea el viento se paró. Y ya Orfeo, volviendo sobre sus pasos, había escapado a los peligros todos y Eurídice recobrada llegaba a la región de la luz siguiéndole detrás (pues Proserpina había impuesto esta condición), cuando una locura repentina se apoderó del imprudente amante, perdonable en verdad, si los Manes supieran de perdón: se detuvo y a su Eurídice, en los umbrales mismos de la luz, olvidado ¡ay! y en su corazón vencido, se volvió a mirarla. Al punto se desvanecieron todos los esfuerzos y quedaron quebrantados los pactos con el cruel tirano y por tres veces se dejó oír un sordo ruido sobre el lago del Averno. (VIRGILIO. Georgicas IV, 446-510 ) La muerte de Orfeo «Cuentan que siete meses enteros y seguidos lloró él al pie de una aérea roca, cabe las riberas del Estrimón desierto y que en el fondo de heladas grutas dio a sus cuitas rienda suelta, amansando a los tigres y arrastrando con su canto a las encinas; cual la afligida Filomela, que a la sombra de un álamo llora la pérdida de sus hijos que el insensible labrador al acecho arrebató del nido, implumes todavía; llora ella la noche entera y posada sobre una rama comienza de nuevo su lúgubre canción y llena los lugares vecinos con sus tristes quejas.No hubo amor ni himeneo alguno que doblegasen el ánimo de Orfeo. (…) desdeñadas las mujeres de los cícones por este honor, en medio de los sacrificios de los dioses y las orgías nocturnas en honor de Baco, dispersaron por la llanura extensa el cuerpo despedazado del joven. Y aun entonces mismo, cuando la cabeza arrancada del alabastrino cuello daba vueltas en medio de las ondas, arrastrada por el Hebro Eagrio, «Eurídice», decía la misma voz, y la lengua fría, «¡Ah, desgraciada Eurídice», exclamaba al marchársele la vida, y las riberas a lo largo de todo el río, «Eurídice», repetían. (VIRGILIO. Georgicas IV, 510-530 )

Page 14: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

14

PPHHRRSSEEUUSS// PPEERRSSEEUUSS

Destierro de Danae y estancia en Sérifos (APOLODORO, Biblioteca II 4, 1-2) (CTG p.86-87 Doc 1)

w(j de\ e)/nioi/ fasi, Zeu\j metamorfwqei\j ei)j xruso\n kai\ dia\ th=j o)rofh=j ei)j tou\j Dana/hj ei)sruei\j ko/lpouj sunh=lqen. ai)sqo/menoj de\ )Akri/sioj u(/steron e)c au)th=j gegennhme/non Perse/a, mh\ pisteu/saj u(po\ Dio\j e)fqa/rqai, th\n qugate/ra meta\ tou= paido\j ei)j la/rnaka balw\n e)/rriyen ei)j qa/lassan. prosenexqei/shj de\ th=j la/rnakoj Seri/fw? Di/ktuj a)/raj a)ne/trefe tou=ton.

Perseo da muerte a Medusa con ayuda de Atenea (APOLODORO, Biblioteca II 4, 2- 3)(CTG p.88 Doc 3)

h)=san de\ au(=tai Sqenw\ Eu)rua/lh Me/dousa. mo/nh de\ h)=n qnhth\ Me/dousa: dia\ tou=to e)pi\ th\n tau/thj kefalh\n Perseu\j e)pe/mfqh. ei)=xon de\ ai( Gorgo/nej kefala\j me\n periespeirame/naj foli/si drako/ntwn, o)do/ntaj de\ mega/louj w(j suw=n, kai\ xei=raj xalka=j, kai\ pte/rugaj xrusa=j, di' w(=n e)pe/tonto. tou\j de\ i)do/ntaj li/qouj e)poi/oun. e)pista\j ou)=n au)tai=j o( Perseu\j koimwme/naij, kateuqunou/shj th\n xei=ra )Aqhna=j, a)pestramme/noj kai\ ble/pwn ei)j a)spi/da xalkh=n, di' h(=j th\n ei)ko/na th=j Gorgo/noj e)/blepen, e)karato/mhsen au)th/n. a)potmhqei/shj de\ th=j kefalh=j...

Page 15: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

15

El rescate de Andrómeda (APOLODORO, Biblioteca II 43.1-4 y 44.1-5)(CTG p.89 Doc 4)

parageno/menoj de\ ei¹j Ai¹qiopi¿an, hÂj e)basi¿leue Khfeu/j, euÂre th\n tou/tou qugate/ra ¹Androme/dan parakeime/nhn bora\n qalassi¿% kh/tei. Kassie/peia ga\r h( Khfe/wj gunh\ Nhrhi¿sin hÃrise periì ka/llouj,(…) tau/thn qeasa/menoj o( Perseu\j kaiì e)rasqeiìj a)nairh/sein u(pe/sxeto KhfeiÍ to\ kh=toj, ei¹ me/llei swqeiÍsan au)th\n au)t%½ dw¯sein gunaiÍka. e)piì tou/toij genome/nwn oÀrkwn, u(posta\j to\ kh=toj eÃkteine kaiì th\n ¹Androme/dan eÃlusen.

El poder de la cabeza de Medusa (APOLODORO, Biblioteca II 45.4-46.1)(CTG p.89 Doc 4)

ei¹selqwÜn ei¹j ta\ basi¿leia, sugkale/santoj tou= Polude/ktou tou\j fi¿louj

a)pestramme/noj th\n kefalh\n th=j Gorgo/noj eÃdeice: tw½n de\ i¹do/ntwn, o(poiÍon eÀkastoj eÃtuxe sxh=ma eÃxwn, a)peliqw¯qh.

Page 16: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

16

AAXXIILLLLEEUUSS// AACCHHIILLLLEESS

Tetis a Aquiles (ESTACIO, Aquileida 1.256-257)

nunc inpar tibi, nate, genus, praeclusaque leti tantum a matre via est; quin et metuenda propinquant

El Centauro Quirón al joven Aquiles (FILÓSTRATO, Imágenes 2.2.5.9-12)

lagarw½j ga/r moi i¸ppasqei¿j, qeiÍe paiÍ, kaiì toi%½d' iàpp% pre/pwn o)xh/sv pote\ kaiì e)piì Ca/nqou kaiì Bali¿ou kaiì polla\j me\n po/leij ai¸rh/seij, pollou\j de\ aÃndraj a)pokteneiÍj...

Aquiles se aparta de la alianza con los aqueos e insulta a

Agamenón (HOMERO. Ilíada I, 1-7 y 225-226) Mh=nin aÃeide qea\ Phlhi+a/dew ¹Axilh=oj ou)lome/nhn, hÁ muri¿' ¹AxaioiÍj aÃlge' eÃqhke, polla\j d' i¹fqi¿mouj yuxa\j ãAi+di proi¿+ayen h(rw¯wn, au)tou\j de\ e(lw¯ria teu=xe ku/nessin oi¹wnoiÍsi¿ te pa=si, Dio\j d' e)telei¿eto boulh/, e)c ou dh\ ta\ prw½ta diasth/thn e)ri¿sante ¹Atrei¿+dhj te aÃnac a)ndrw½n kaiì diÍoj ¹Axilleu/j. (…) oi¹nobare/j, kuno\j oÃmmat' eÃxwn, kradi¿hn d' e)la/foio, ouÃte/ pot' e)j po/lemon aÀma la%½ qwrhxqh=nai

Aquiles a Odiseo (HOMERO, Ilíada 9.410-416) mh/thr ga/r te/ me/ fhsi qea\ Qe/tij a)rguro/peza dixqadi¿aj kh=raj fere/men qana/toio te/loj de/. ei¹ me/n k' auÅqi me/nwn Trw¯wn po/lin a)mfima/xwmai, wÓleto me/n moi no/stoj, a)ta\r kle/oj aÃfqiton eÃstai: ei¹ de/ ken oiãkad' iàkwmi fi¿lhn e)j patri¿da gaiÍan, wÓleto/ moi kle/oj e)sqlo/n, e)piì dhro\n de/ moi ai¹wÜn eÃssetai, ou)de/ ke/ m' wÕka te/loj qana/toio kixei¿h.

Muerte de Aquiles a manos de Paris y Apolo. (VIRGILIO, Eneida VI.56-58) 'Phoebe, grauis Troiae semper miserate labores, Dardana qui Paridis derexti tela manusque corpus in Aeacidae…

El alma de Aquiles a Odiseo. (HOMERO, Odisea 11.488-491)

"mh\ dh/ moi qa/nato/n ge parau/da, fai¿dim' ¹Odusseu=. bouloi¿mhn k' e)pa/rouroj e)wÜn qhteue/men aÃll%, (...) hÄ pa=sin neku/essi katafqime/noisin a)na/ssein.

Page 17: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

17

Tetis a Aquiles «... Tu origen es desigual, hijo mío, y sólo por el lado de tu madre está bloqueado el camino de tu muerte.» (ESTACIO, Aquileida 1 256-257) El Centauro Quirón al joven Aquiles «Porque aunque has aprendido de mí el noble arte de la equitación y te adaptas a un caballo como yo, algún día cabalgarás sobre Janto y Balio, y conquistarás muchas ciudades y darás muerte a muchos hombres.» (FILÓSTRATO, Imágenes 2.2.5.9-12) Aquiles se aparta de la alianza con los aqueos. "Canta ,oh diosa, la cólera del Pélida Aquiles; cólera funesta que causó infinitos males a los aqueos y precipitó al Hades muchas almas valerosas de héroes, a quienes hizo presa de perros y pasto de aves (cumplíase la voluntad de Zeus) desde que se separaron disputando el Átrida, rey de hombres, y el divino Aquiles. (…)"...¡Borracho, que tienes ojos de perro y corazón de ciervo!Jamás te atreviste a tomar las armas con la gente del pueblo para combatir " (HOMERO. Ilíada I, 1-7 y 225-226) Aquiles a Odiseo «Mi madre, la diosa Tetis, de argentados pies, dice que el hado a dispuesto que mi vida acabe de una de estas dos maneras: Si me quedo a combatir en torno de la ciudad troyana, no volveré a la patria, pero mi gloria será inmortal; si regreso, perderé la ínclita fama, pero mi vida será larga, pues la muerte no me sorprenderá tan pronto.» (HOMERO, Ilíada 9.410-416) Muerte de Aquiles a manos de Paris y Apolo. “Febo, apiádate por siempre de la gran Troya, tú que guiaste las flechas Dárdanas y la mano derecha de Paris contra el cuerpo del Eácida”. (VIRGILIO, Eneida VI 56-58) El alma de Aquiles a Odiseo. No intentes consolarme de la muerte, esclarecido Odiseo: preferiría ser labrador y servir a otro ... antes que reinar sobre todos los muertos.» (HOMERO, Odisea 11 505)

Page 18: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

18

OODDUUSSSSEEUUSS// UULLYYSSSSEESS

Reclutamiento de Odiseo. (HIGINO, Fábulas)

Agamemnon et Menelaus Atrei filii cum ad Troiam oppugnandam coniuratos duces ducerent, in insulam Ithacam ad Ulixem Laertis filium venerunt, cui erat responsum, si ad Troiam isset, post vicesimum annum solum sociis perditis egentem domum rediturum. Itaque cum sciret ad se oratores venturos, insaniam simulans pileum sumpsit et equum cum bove iunxit ad aratrum. Quem Palamedes ut vidit, sensit simulare atque Telemachum filium eius cunis sublatum aratro ei subiecit et ait "Simulatione deposita inter coniuratos veni." Tunc Ulixes fidem dedit se venturum; ex eo Palamedi infestus fuit

Ulises recuerda el juicio por las armas de Aquiles.

(HOMERO. Odisea XI, 543-546) oiãh d' Aiãantoj yuxh\ Telamwnia/dao no/sfin a)festh/kei, kexolwme/nh eiàneka ni¿khj, th/n min e)gwÜ ni¿khsa dikazo/menoj para\ nhusiì teu/xesin a)mf' ¹Axilh=oj: eÃqhke de\ po/tnia mh/thr,

Menelao recuerda que los mejores entraron

en el caballo de madera. (HOMERO, Odisea IV, 269-273)

a)ll' ouà pw toiou=ton e)gwÜn iãdon o)fqalmoiÍsin oiâon ¹Odussh=oj talasi¿fronoj eÃske fi¿lon kh=r. oiâon kaiì to/d' eÃrece kaiì eÃtlh kartero\j a)nh\r iàpp% eÃni cest%½, iàn' e)nh/meqa pa/ntej aÃristoi ¹Argei¿wn...

Ulises y Polifemo. (HIGINO, Fábulas) Ulixes cum videret eius immanitati atque feritati resistere se non posse, vino, quod a Marone acceperat, eum inebriavit seque "Utin" vocari dixit. Itaque cum oculum eius trunco ardenti exureret, ille clamore suo ceteros Cyclopas convocavit eisque spelunca praeclusa dixit: "Utis me excaecat." Illi credentes eum deridendi gratia dicere neglexerunt. At Ulixes socios suos ad pecora alligavit et ipse se ad arietem et ita exierunt.

Page 19: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

19

El Caballo de Troya. (VIRGILIO, Eneida, II)

......................fracti bello fatisque repulsi ductores Danaum tot iam labentibus annis instar montis equum diuina Palladis arte 15 aedificant, sectaque intexunt abiete costas; uotum pro reditu simulant; ea fama uagatur. huc delecta uirum sortiti corpora furtim includunt caeco lateri penitusque cauernas ingentis uterumque armato milite complent. 20 Est in conspectu Tenedos, notissima fama insula, diues opum Priami dum regna manebant, nunc tantum sinus et statio male fida carinis: huc se prouecti deserto in litore condunt; nos abiisse rati et uento petiisse Mycenas. 25 Ergo omnis longo soluit se Teucria luctu; panduntur portae, iuuat ire et Dorica castra desertosque uidere locos litusque relictum: hic Dolopum manus, hic saeuus tendebat Achilles; classibus hic locus, hic acie certare solebant. 30 Pars stupet innuptae donum exitiale Mineruae et molem mirantur equi; primusque Thymoetes duci intra muros hortatur et arce locari, siue dolo seu iam Troiae sic fata ferebant. At Capys, et quorum melior sententia menti, 35 aut pelago Danaum insidias suspectaque dona praecipitare iubent subiectisque urere flammis, aut terebrare cauas uteri et temptare latebras. Scinditur incertum studia in contraria uulgus. Primus ibi ante omnis magna comitante cateru a 40 Laocoon ardens summa decurrit ab arce, et procul 'o miseri, quae tanta insania, ciues? creditis auectos hostis? aut ulla putatis dona carere dolis Danaum? sic notus Vlixes? aut hoc inclusi ligno occultantur Achiui, 45 aut haec in nostros fabricata est machina muros, inspectura domos uenturaque desuper urbi, aut aliquis latet error; equo ne credite, Teucri. Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentis.' Sic fatus ualidis ingentem uiribus hastam 50 in latus inque feri curuam compagibus aluum contorsit. stetit illa tremens, uteroque recusso insonuere cauae gemitumque dedere cauernae. Et, si fata deum, si mens non laeua fuisset, impulerat ferro Argolicas foedare latebras, 55 Troiaque nunc staret, Priamique arx alta maneres.

Page 20: HRAKLHS / HÉRCULES‰ROES.pdf · 2018-02-04 · sune/fugon aÃpletoi, th\n a)po\ tw½n lu/kwn a(rpagh\n dedoikuiÍai. ... (/rpase, kai\ komi/saj ei)j Lh=mnon e)mi/gh. 7

20

Reclutamiento de Odiseo. Agamenón y Menelao, los hijos de Atreo, estando al frente de los caudillos alistados para conquistar Troya, llegaron a la isla de Ítaca ante Ulises, hijo de Laertes, a quien le correspondía responder sobre si marcharía a Troya, aquel que, perdidos sus compañeros, regresaría como mendigo a su hogar tras veinte años. Así pues, sabiendo que aquellos vendrían a conversar, simulando estar loco, se puso un gorro y unció un caballo con un buey al arado. Tan pronto como Palamedes lo vio, se dio cuenta que simulaba, sacó a su hijo Telemaco de la cuna, lo puso al pie del arado y dijo:”Desiste de tu locura e incorpórate a los caudillos”. Entonces Ulises dio fe de que iría. Desde entonces fue hostil a Palamedes. (HIGINO, Fábulas) Ulises recuerda el juicio por las armas de Aquiles "... solo el alma de Áyax... se mantenía apartada a lo lejos...en la que lo vencí...en el juicio sobre las armas de Aquiles..." (HOMERO. Odisea XI, 543-546) Menelao recuerda que los mejores entraron en el caballo de madera. "...Yo conocí...la inteligencia de muchos héroes...como el corazón del sufridor Odiseo ¡como esto que hizo y aguantó el recio varón en el pulido caballo donde estábamos los mejores de los argivos!..." (HOMERO, Odisea IV, 274) El Caballo de Troya. (VIRGILIO, Eneida, II) ...rotos por la guerra y repudiados por lo hados los jefes de los dánaos, habiendo pasado ya tantos años, construyen un caballo de enorme tamaño siguiendo el arte de la divina Palas y entretejen sus cuadernas con madera de abetos que habían talado; fingen hacer un sacrificio por un feliz regreso; hacen correr la noticia. Meten dentro a escondidas hombres vigorosos elegidos por suerte y llenan por completo su oscuro vientre y sus enormes recovecos de soldados armados. Hay al alcance de la vista una isla, Ténedos, muy conocida por su fama, cuando estaban intactos los dominios de Priamo, pero ahora es una simple rada y puerto poco fiable para las embarcaciones. Se dirigen hacia ella y en sus playas desiertas se ocultan. Nosotros quedamos convencidos de que marchándose habían puesto proa hacia Micenas. Por tanto toda Troya se sintió libre de una larga tristeza. Se abren las puertas; qué placer pasear y contemplar el campamento de los griegos, los lugares vacios y la playa abandonada: Aquí estaba la mesnada de los dólopes, aquí tenía su tienda el implacable Aquiles, éste era el lugar de los barcos, aquí se entablaba batalla. Algunos quedan estupefactos ante el mortal regalo de la virginal Minerva y admiran la magnitud del caballo; Timetes fue el primero en sugerir que fuese introducido en los muros y colocado en la ciudadela, ya por maldad ya porque así lo querían los hados de Troya. Pero Capis y los que tenían una mente más clara ordenan que la trampa de los griegos y sus regalos sospechosos o sean arrojados al mar o sean quemados tras prenderles fuego desde abajo, o que sean horadadas y traspasadas sus profundas cavidades. El pueblo se divide indeciso entre opiniones contrapuestas. Laoconte baja vehemente desde la alta ciudadela el primero delante de todos acompañado por una enorme comitiva y desde lejos grita: "Desdichados ciudadanos, ¿Qué significa esta enorme locura? ¿Creéis que los enemigos se han marchado? ¿Pensáis que algún regalo de los griegos carece de trampa? ¿Es así como es conocido Ulises? O en este artefacto de madera están ocultos los griegos o esta máquina ha sido fabricada contra la integridad de nuestras murallas, para vigilar nuestras casas y caer después desde arriba contra la ciudad, o en ella se oculta algún engaño. Troyanos, no os fiéis del caballo. Sea ésto lo que sea, siento temor de los griegos, máxime cuando hacen regalos". Después de hablar así lanzó con enorme fuerza una lanza contra el costado del caballo y contra la curvada estructura de su vientre. Se hincó ésta retemblando, y, sacudido de dentro afuera el vientre, resonaran con un profundo gemido aquellas cóncavas oquedades. Y, si los designios de los dioses, si la mente no hubiesen sido esquivos, nos habría impulsado a horadar con la espada los recovecos argólicos. Troya aún estaría intacta y permanecerías, alta ciudadela de Priamo.