get your floweract together! - amazon s3 · 7. ontwikkelingen in ict en big data voor...
TRANSCRIPT
Get Your FlowerAct Together!
De ontwikkelingssprong van het sierteeltcluster naar
een Floriculture Ecosystem
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
1 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
1972: Mijn eerste werkstuk over de Veiling in Aalsmeer
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
2 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Tegenwoordig ga ik als hoogleraar met het Nyenrode International MBA naar Aalsmeer om de flower cluster
in de praktijk te zien
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
3 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Wat is een cluster?
• “Clusters zijn geografische concentraties van onderling met elkaar verbonden bedrijven, gespecialiseerde toeleveranciers, aanbieders van diensten, bedrijven in aanpalende industrietakken en instituties in onderwijs, onderzoek, normering, ondernemerschap en handel, die op een specifiek terrein met elkaar concurreren, maar vooral ook samenwerken vanuit een gedeeld belang.”
(vrij naar Michael Porter)
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
4 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Kernelementen sierteeltcluster NL
(zaad)Veredeling
Kassenbouw
Verpakkings-industrie
ICT, klimaat- energie, water-
technologie
Substraat, fertilizer, pesticide,
herbicide
Koeltechniek en houdbaarheid
(vracht)
Douane-handling import/export
Fijnmazige afzet Bloemisten
Retail, Online, Importerende groothandel
Nederlands exportbeleid;
handelsorganisaties Promotiebeleid
(bloemenbureau Holland)
Tuinbouw organisaties Belangen- en
looby organisaties
Veilingen (fysiek/online)
Logistiek Transport
(groot)Handel specialities &
niches
Kwekers Telers
Greenports Holland Toerisme
(Keukenhof) Onderwijs, research (MPS)
kwaliteitstandaard org.
Machinebouw robotica
Financiering (banken,
crowdfunding, P.E.)
Consument Maatschappelijke/publieke
opinie; NGOs (vb. Hivos)
Bloembollen
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
5 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
3 boodschappen
• Benut de kracht in het sierteeltcluster om door te ontwikkelen naar een breder ecosyseem
• Geef ruimte aan kleinschalige variëteiten, koester nichebedrijven en investeer in productvernieuwing en excellentie
• Verduurzaam door circulair te werken, kwalitatief betere gewassen te produceren, data analyse, intelligente productieregulering in energie-arme kassen en slimme logistiek
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
6 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
De 7 trends
1. Minder centrale rol van de veiling 2. Consolidatie, schaalvergroting, internationalisering en
efficiency 3. Verkorting van de keten door groothandel en retail 4. Rem op productinnovatie en minder variëteit 5. Consument vraagt naar langere houdbaarheid 6. Verduurzaming in kassenbouw, energiegebruik,
transport & logistiek en verpakkingsindustrie 7. Ontwikkelingen in ICT en Big Data voor
optimalisering, timing productie, distributie, e-commerce, platforms
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
7 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Afname rol van de veiling
80%
20%
Dutch cutflower trade 2008
Share auctions Share others
[WAARDE]
48,5%
Dutch cutflower trade 2013
Share auctions Share others
Source: ABN Amro, Porter (2013)
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
8 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Aantal bloemenkwekerijen in NL sterk gedaald
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
4500
2000 2015
Aantal bedrijven
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
9 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Areaal bloemenkwekerij daalt
0,0
50,0
100,0
150,0
200,0
250,0
300,0
350,0
400,0
2000 2015
Areaal snijbloementeelt Nederland
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
10 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
X1
00
.00
0m
2
Schaalvergroting bij de bloemenkwekerijen in Nederland
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
2000 2015
Aan
dee
l to
taal
Omvang bloemenkwekerij
<0,25 ha 0,25 to 0,75 ha 0,75 to 1,5 ha 1,5 to 3 ha 3 > ha
Source: CBS (2016)
Absolute toename kwekerijen >3 ha 2000-2015: +93%
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
11 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Productiewaarde is stabiel
0
500
1000
1500
2000
2500
2008 2009 2010 2011 2012 2013
Productiewaarde bloemkwekerijproducten
Bron: Van Willegen, R., Van der Meij, K., Bril, A. & Ensink, B. (2014) & Van Willegen, R., Ensink, B., Splinter, G.M. & Dijkxhoorn, Y. (2010)
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
12 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
X 1
.00
0.0
00
mln
.
Productiviteitsgroei snijbloementelers
2000 2013
Één arbeidsjaareenheid 0,38 ha 0,45 ha
118.000 SO 151.000 SO
Groei 2000-2013 + 28%
SO = Gestandaardiseerde opbrengst van een gewas of diersoort, uitgangspunt voor omvang en typering van bedrijven binnen de EU
Bron: CBS (2014)
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
13 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Nederlands aandeel in wereldwijde export dalende: opkomst andere
exportmarkten
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
14 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Wereldwijde handelsstromen bloemenhandel
Bron: Rabobank (2015)
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
15 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Bron: Rabobank 2015
Innovatie in de kassenbouw: ICT, data, software, programmering processen
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
16 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Trend naar duurzaam: CO2 emissie
Duurzame energie in de
glastuinbouw sector
Aardwarmte 45%
Zonnewarmte 19%
Biobrandstoffen 14%
Inkoop duurzame
elektriciteit
14%
Inkoop duurzame
warmte
7%
Inkoop duurzaam gas 1%
Bron: LEI
De daling tussen 2010-14 voor 91% verklaard door krimp van het areaal, minder verkoop elektriciteit en groei duurzame energie. Deze factoren zijn structureel evenals de reductie van de CO2-emissie in de periode 2010-2014.
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
17 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Trends naar duurzaam: winst in energie efficiëntie in de
glastuinbouwsector
CO2 emissie daling 2014
t.o.v. 1990
Glastuinbouws
ector -16%
Nederland
algemeen -2%
Bron: LEI
De glastuinbouwsector is een koploper
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
18 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Andere dynamiek in sierteeltcluster NL
(zaad)Veredeling
Kassenbouw
Verpakkings-industrie
ICT, klimaat- energie, water-
technologie
Substraat, fertilizer, pesticide,
herbicide
Koeltechniek en houdbaarheid
(vracht)
Douane-handling import/export
Fijnmazige afzet Bloemisten
Retail, Online, Importerende groothandel
Nederlands exportbeleid;
handelsorganisaties Promotiebeleid
(bloemenbureau Holland)
Tuinbouw organisaties Belangen- en
looby organisaties
Veilingen (fysiek/online)
Logistiek Transport
(groot)Handel specialities &
niches
Kwekers Telers
Greenports Holland Toerisme
(Keukenhof) Onderwijs, research (MPS)
kwaliteitstandaard org.
Machinebouw robotica
Financiering (banken,
crowdfunding, P.E.)
Consument Maatschappelijke/publieke
opinie; NGOs (vb. Hivos)
Bloembollen
Data-driven, energiezuinige
Kassen
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
19 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Dynamiek in de ontwikkeling
Opbouw en ontwikkeling van een sierteeltcluster van wereldformaat
‘Going Alone’ van aparte internationaal opererende bedrijfstakken in en rond het cluster. Cluster verzwakt en de producenten boeten in op productinnovatie.
Ecosysteem hergroepering door Getting your FlowerAct together.
NL als duurzaam levend lab met internationale expansie voor alle spelers, groot en klein.
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
20 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Dynamiek in de ontwikkeling
• 1e periode (tot ca. 1970): ontwikkeling van het cluster door vereende kracht van publieke en private inspanningen (kennis en kunde in de praktijk; coöperatief)
• 2e periode (tot 2000 en verder): de verdere uitbouw van het sierteeltcluster tot wereldspeler van formaat. Van zaden, kweektechnieken, logistiek, kassenbouw tot ICT en verpakkingstechniek en kennis van de handel (specialisatie in de onderdelen van het cluster)
• 3e periode (na 2010): van intensief samenwerkend cluster naar uitgroei van op zichzelf opererende bedrijfstakken en ondernemingen die zich internationaal ontwikkelen met lossere binding naar moedercluster.
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
21 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Dynamiek in het cluster
• 4e periode (vanaf 2010, doorlopend): opkomst van internationale subclusters ivm met comparatieve voordelen m.n. klimaat en energiekosten. Daar en in het moedercluster massificatie, industrialisatie en focus op beperkter aantal gewassen. Verschraling van productinnovatie. Stabilisatie productiewaarde NL, aandeel uit buitenland groeit. Business model van de veiling onder druk, toenemende macht van de groothandel en de retail. Versnippering in het cluster. ‘Going alone’ en ondertussen neemt niemand de regie. De overheid verdwijnt meer en meer als institutionele kracht uit het cluster. Cluster valt uit elkaar. De veiling is slechts een speler, niet de speler.
• . Getting your FlowerAct
Together, 6 april Together,2016 22
@Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Een vergezicht dat dichtbij is: mijn visie op innoveren in ecosystemen
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
23 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Nabije toekomstbeeld
• 5e periode (toekomstontwikkeling): duurzaam ecosysteem. • Duurzame productieketen met lagere CO2 uitstoot, MVO en circulaire
economie worden (internationale) standaard; • belang van data over alle onderdelen productieketen en de markt neemt
toe ivm efficiency en on line marketing; afstemming van data in het ecosysteem wordt het concurrentievoordeel voor alle betrokkenen.
• Kassenbouw in sleutelrol met de veredelaars en niche kwekers/telers. • Groothandel neemt verantwoordelijkheid op en gaat breed investeren in
samenhang van het ecosysteem om wereldleiderschap verder uit te bouwen.
• Platformen voor veiling en logistiek. • Webbers als de neutrale connectors in het ecosysteem (publiek/privaat)
om samenwerking in breder ecosysteem te realiseren, de innovatie aan te jagen en de kwaliteit te verhogen
• Van cluster naar internationaal opererend ecosysteem van wereldklasse
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
24 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Onderweg van nationaal cluster naar internationaal opererend ecosysteem
Uitgaan van een gezamenlijke missie Clusters van Clusters verbinden
Inzet op innovatie, duurzaamheid en kwaliteit Delen van informatie en data
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
25 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Business Ecosystem
Business Ecosystems are also defined as intentional communities of economic actors whose individual business activities share in some large measure the fate of the whole community…. Establish business ecosystems to co-evolve innovation across complementary contributions arising within multiple markets and hierarchies”
James F. Moore
Samenwerken over de grenzen van de business
communities heen en innoveren met grote en
kleine partijen rondom een gezamenlijke missie.
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
26 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Floriculture Ecosystem 2020
Sustainable Transport & Logistics
for freight optimization
Growers: breeding the
best and unique varieties to keep up the high quality
and product innovation
Traders: High quality bulk
and more focus on specialities;
educate the customers
Big Data, Informatics,
Digital Platforms, Interconnectivity and exchange
of information via smart devices
Greenhouses, CO2
neutral energy, water, waste infrastructure for
optimal growth and timing of delivery
Public/Private Institutions:
Education & Science
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
27 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Partijen in het Floriculture Ecosystem i.o.
Getting Our FlowerAct Together
NL im/exportbeleid Douane handling
Promotiebeleid Toerisme
Onderwijs, Kennis en innovatie
Energie Klimaattechnologie Koeling
LTO belangenorg. NGO’s
Veilingen/ Platforms
Verpakkings industrie
Kassenbouw
GreenPorts
Bloemisten, Online Fijnmazige afzet
Retail massa-afzet
ICT, data, software, controlsystemen
Distributie Logistiek Transport
Kwekers Telers
Niche veredelaars kwekers en telers
Veredeling
(importerende) Groothandel
Houdbaarheids- technieken
Pesticide Herbicide
Gespecialiseerde handelaren
Substraat Fertilizer
Machinebouw Robotica Watersystemen
Bloembollen
Banken Finance
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
28 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Webbers: inhoudelijke rol in het ecosysteem
• Webbers komen uit verschillende delen van het clusters, kennen de gedeelde visie en zijn ultieme connectors
• Webbers kennen de partijen in het ecosysteem en de markt
• Webbers integreren en brengen vraagstukken samen
• Webbers zijn de verbinders op inhoud, op proces en op human capital
• Webbers hebben mandaat en een directe verbinding met de top van de kernpartijen in het ecosysteem
• Webbers zijn de movers & shakers en zorgen dat de sprong vooruit gerealiseerd worden
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
29 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Comfort zone
Bedrijf/Organisatie
Opbouw van een samenwerkend ecosysteem van
wereldklasse
EXPLOITATIE
EXPLORATIE
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
Strategie: Pushing the Boundaries
Governance Structuur Webbers
30 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Korte periode waarin je klaar moet zijn voor de omslag
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
31 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Get Your FlowerAct Together!
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
32 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds
Contactgegevens
•Prof. Dr. Annemieke J.M. Roobeek
•Hoogleraar Strategy & Transformation Management Nyenrode Business Universiteit
•MeetingMoreMinds
•Gebouw ‘De Huygens’
•Jan Evertsenstraat 725
•1061 XZ Amsterdam
•MeetingMoreMinds
•tel. 020 – 504.0002 of M: 0654746150
•www.meetingmoreminds.com
Getting your FlowerAct Together, 6 april Together,2016
33 @Prof.dr. Annemieke Roobeek, Nyenrode
Business Universiteit & MeetingMoreMinds