gender agenda ge
TRANSCRIPT
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 1/21
ჰაინრიჰ ბიოლის ფონდის სამხრეთ კავკასიის
რეგიონალურ ბიუროში 2013 წლის 28 მარტს
გამართული საჯარო დისკუსია თემაზე:
გენდერული დ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თაგენდერული დ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თაგენდერული დ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თაგენდერული დ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თა
თანასწორი მონაწილეობისთვისთანასწორი მონაწილეობისთვისთანასწორი მონაწილეობისთვისთანასწორი მონაწილეობისთვის$$$$
%ირითადი მომხსენებლები:%ირითადი მომხსენებლები:%ირითადი მომხსენებლები:%ირითადი მომხსენებლები:
თამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატია &&&& ე"ს'ერტი გენდერის საკითხებში
თამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანი &&&& იურისტი
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე &&&& სა"ართველოს 'არლამენტის
გენდერული თანასწორობის საბ)ოს წევრი
თამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილი &&&& გაეროს "ალთა ორგანიზა#იის
მრ(ეველი გენდერის საკითხებში
მოდერატორი:მოდერატორი:მოდერატორი:მოდერატორი: ეკა ა!დგომელაშვილი*ეკა ა!დგომელაშვილი*ეკა ა!დგომელაშვილი*ეკა ა!დგომელაშვილი* "ალთა
ინი#იატივების მხარდამ)ერი ჯგუფი
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 2/21
2
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი &&&& მოგესალმებით+ დ!ევანდელი დისკუსიის თემაა: $$$$გენდერულიგენდერულიგენდერულიგენდერული
დ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თა თანასწორი მონაწილეობისთვისდ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თა თანასწორი მონაწილეობისთვისდ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თა თანასწორი მონაწილეობისთვისდ!ის წესრიგი "ალთა და მამაკა#თა თანასწორი მონაწილეობისთვის,,,,++++ დარბაზის
დ!ევანდელი შემადგენლობა# მეტ-ველებს დე&ფა"ტო ვითარებაზე* როდესა# "ვე-ანაში
გენდერული თანასწორობა ა!ი"მება საკითხად* რომელი# მხოლოდ "ალებს ეხება და არა
მთელ საზოგადოებას+ რა# შეეხება იმას* რომ გამომსვლელები# და მოდერატორი# "ალებივართ* ამას თავისი ობიე"ტური მიზეზები ჰ"ონდა+ ფონდის წარმომადგენლებმა მამაკა#
კანდიდატებს შესთავაზეს მონაწილეობა* მაგრამ მათ სხვადასხვა მიზეზით უარი თ"ვეს
დისკუსიაში მონაწილეობაზე+ თ"ვეს* რომ არაკომ'ეტენტურად გრ%ნობდნენ თავს ამ სფეროში+
რა# შეეხება (ვენთან არსებულ სიტუა#იას* დე&იურე მდგომარეობა
დამაკმა-ოფილებელია* მაგრამ როდესა# რეალობას აფასებენ* -ოველთვის ითვალისწინებენ
როგორ# დე&იურე* ისე დე&ფა"ტო სიტუა#იას "ვე-ანაში+ 2012 წლის კვლევით* გენდერული
თანასწორობის ინდე"სის მიხედვით სა"ართველო 13. "ვე-ანას შორის 8.&ე ადგილზე
ა!მო(ნდა+ ეს არის კომ'ლე"სური #ვლადი* რომელი# აითვლება ოთხი სხვადასხვა 'ოზი#იის
მიხედვით: "ალების მონაწილეობა "ვე-ნის ეკონომიკურ #ხოვრებაში* 'ოლიტიკურ
#ხოვრებაში* ხელმისაწვდომობა განათლებაზე და ჯანმრთელობის მდგომარეობა+ ასე რომ არ#ისე სახარბიელო მდგომარეობაში ვართ და ბევრი 'რობლემაა დაგროვილი+
"ალბატონ გუგული მა!რა%ეს გადავ#ემ სიტ-ვას* იმიტომ რომ ბოლო არ(ევნების
შემდეგ მინიმალური 'როგრესი მაინ# შეინიშნება* თუნდა# 'არლამენტში "ალთა რაოდენობის
თვალსაზრისით+ ამას გარკვეული სტრუ"ტურული #ვლილებები# მო-ვა+ შეი#ვალა
გენდერული თანასწორობის საბ)ოს შემადგენლობა#* კიდევ ველოდებით #ვლილებებს ამ
მიმართულებით და ამის შესახებ "ალბატობი გუგული ისაუბრებს+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & მოგესალმებით+ დიდი მადლობა მოწვევისა და ინტერესისთვის+
საზოგადოება არ განვითარდება* თუ "ალები და მამაკა#ები მეტნაკლებად თანაბრად არ
ი"ნებიან წარმოდგენილები #ხოვრების -ველა სფეროში და მით უმეტეს 'ოლიტიკაში* იმიტომ
რომ 'ოლიტიკა არის გადაწ-ვეტილების მი!ება+ გადაწ-ვეტილება კი ისეთი უნდა ი-ოს*
როგორი# ს)ირდებათ "ალებსა# და კა#ებსა#+ მიუხედავად იმისა* რომ კა#ებმა# შეი%ლება
მიი!ონ ისეთი გადაწ-ვეტილება* რომელი# "ალების #ხოვრებასა# გააუმჯობესებს* "ალის და
მამაკა#ის ხედვა მაინ# განსხვავებულია და გადაწ-ვეტილება მაშინ არის სრულ-ოფილი*
როდესა# ეს ორი ხედვა შეჯერებულია+ "ალთა გენდერული თანასწორობის თვალსაზრისით
%ალიან ბევრ სა"მეს აკეთებენ არასამთავრობო ორგანიზა#იები* მაგრამ ეტობა* თუ
'ოლიტიკურ დონეზე არ მიი!ება გადაწ-ვეტილებები* რომლები# ხელს უწ-ობს გენდერულ
თანასწორობას* %ალიან შორი გზაა ხოლმე გასავლელი+ 'ოლიტიკური გადაწ-ვეტილება ხელს
უწ-ობს ამ 'რო#ესების და("არებას+ სხვათა შორის* 1// წელს ერთ&ერთ "ართულ&ამერიკულ
ურნალში ვწერდი* რომ არანაირი კვოტირება არ ი-ო სა)ირო და როდესა# "ალები
მოვიდოდნენ ბიზნესში და ფეხზე დადგებოდნენ* მათ დას)ირდებოდათ საკუთარი ბიზნესის
ლობირება და ბუნებრივად მოვიდოდნენ 'ოლიტიკაში* მაგრამ სიტუა#იამ ა(ვენა* რომ არ#
ბიზნესი განვითარდა ისე და "ალები# ზიგზაგებით* ხან 10* ხან 12&ით მოდიან 'ოლიტიკაში+
საკითხი ამგვარადა# ისმება* ბევრი კითხულობს* რას შე#ვლის "ალების მოსვლა
'ოლიტიკაში+ რა შეი#ვლება ამით არის კანონები* რომლები# რაოდენობრივად #ვლის
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 3/21
3
სიტუა#იას და არის ისეთები* რომლები# თვისობრივად #ვლიან+ მაგრამ როდესა# რაოდენობა
ი#ვლება* რა!ა# დონეზე რომ მივა რაოდენობა* თვისობრივი #ვლილება# ხდება+ ამას
სო#იოლოგიაში უწოდებენ კრიტიკული მასის თეორიას+ რა!ა# რაოდენობას რომ მია!წევს*
ჯგუფში ი#ვლება სიტუა#ია+ ვთ"ვათ* 'ოლიტიკაში "ალები არიან უმ#ირესობაში+ %ალიან
საინტერესოა* რომ ხშირად* სადა# "ალები უმ#ირესობაში არიან* ი%ულებულები და
ვალდებულები# არიან* რომ იგივე სტანდარტებით და "#ევის ნორმებით იმო"მედონ* რა# არის
გაბატონებული საზოგადოებაში+ საზოგადოება კი მასკულინურია+ ამიტომ ხშირად ვხედავთ*
რომ "ალები ი%ულებულები არიან ისე იაზროვნონ* ისეთი აზრები გამოთ"ვან* რა# მისა!ები
ი"ნება მასკულინური საზოგადოებისათვის+ ამიტომ ხშირად ვამბობ ხოლმე* როდესა# ერთი
"ალი მოდის 'ოლიტიკაში* ის "ალი ი#ვლება და რო#ა ბევრნი მოდიან* 'ოლიტიკა+ იმიტომ
რომ ისინი უკვე უმ#ირესობა კი ა!არ არიან* და საერთო ნორმებს კი არ ემორ(ილებიან* მას
უკვე ე%ლევა შესა%ლებლობა* თავისი ნორმები* თამაშის წესები შემოიტანოს+
"ალი უფრო დი'ლომატიურია* უფრო დინამიურია* მოლა'არაკების უნარი ა"ვს+
ამასწინათ ერთ&ერთ შეხვედრაზე ერთმა უ#ხოელმა თ"ვა* რომ "ალები# არიან* რომლები# ომს
მოითხოვენ* მაგრამ ა" ერთეულებზე კი არ არის ლა'არაკი* არამედ სტატისტიკურ
ერთიანობაზე+ 'ასუხისმგებლობა# ოჯახზე* შვილებზე "ალს უფრო მეტი ა"ვს+ გაგახსენებთ /0&
იან წლებს* როდესა# "ალმა აი!ო საკუთარ თავზე ოჯახის უზრუნველ-ოფა+ ეს -ველაფერი
"ალებს გადმოა"ვთ 'ოლიტიკაში#+ "ალები ბევრნი უნდა ი-ვნენ წარმოდგენილნი
'ოლიტიკაში* რომ თავიანთი სიტ-ვის თ"მა შეე%ლოთ+ 'ოლიტიკურ გადაწ-ვეტილებებზეა
დამოკიდებული* როგორი ი"ნება "ვე-ანაში ჯანდა#ვა#* ეკონომიკა#* განათლება#+ ა"ედან
გამომდინარეა სწორედ სა)ირო* "ალები ი-ვნენ 'ოლიტიკაში წარმოდგენილები+ არის
ას'ე"ტები* რა# შეი%ლება "ალმა უკეთ დაინახოს+ #ნობილია* რომ მამაკა#ს უფრო გლობალური
ხედვა ა"ვს* "ალს უფრო დეტალების+ ამ დეტალებში არის რა!ა# ისეთი* რა# მეორე ადამიანის
მდგომარეობას გაგაგებინებს+
ეს შესავალი იმიტომ გავაკეთე* რომ 'ოლიტიკაში "ალთა მონაწილეობა არ არის
მხოლოდ დემოკრატიისთვის+ დემოკრატიის საბოლოო მიზანი ის არის* რომ ადამიანმა კარგად
ი#ხოვროს+ დემოკრატია არის თითოეული ადამიანის კეთილდ!ეობაზე ორიენტირებული
სახელმწიფო 'ოლიტიკური წ-ობა+ მე ასე ვხედავ* იმიტომ რომ მართლა# ადამიანებისთვის
საუკეთესო 'ირობები არის ი"* სადა# არის დემოკრატია+ ეს 'არალელური 'რო#ესებია და
უერთმანეთოდ არ არის+ რა# უფრო მეტი "ალი ი"ნება წარმოდგენილი 'ოლიტიკაში* მით
უფრო მეტი ალბათობაა იმისა* რომ დემოკრატიულია "ვე-ანა+ ეს -ველაფერი საზოგადოებამ
უნდა გაა#ნობიეროს და საზოგადოების მოთხოვნა# უნდა ი-ოს "ალების 'ოლიტიკაში
მონაწილეობა+ მე# ამიტომ მოვედი 'ოლიტიკაში* მიუხედავად იმისა* რომ %ალიან მი-ვარს
(ემი 'როფესია+ მაგრამ დავინახე* რომ )კვიანურ რა!ა#ას ამბობ* გისმენენ* მაგრამ მაინ#
არაფერი კეთდება* იმიტომ რომ თავად არა გა"ვს იმის შესა%ლებლობა* რომ ეს აისახოს იმ
გადაწ-ვეტილებაში* რომელი# "ვე-ანას წაადგება და ს)ირდება+ ერთ&ერთი მთავარიმოტივა#ია და (ემი აზრით ადამიანების უმრავლესობის მოტივა#ია ის არის* რომ გინდა შენი
აზრები აისახოს იმ გადაწ-ვეტილებებში* რომელი# შემდეგ #ხოვრებაში განხორ#იელდება+
2004 წელს სა"ართველოს 'არლამენტში 'ირველად შეი"მნა ინსტიტუ#იური მე"ანიზმი*
გენდერული თანასწორობის საბ)ო* რომლის ფუნ"#ია# სწორედ ის ი-ო* რომ ხელი შეეწ-ო
"ალების 'ოლიტიკაში მონაწილეობისათვის+ მანამდე# ხორ#იელდებოდა #ალკეული
'როე"ტები* ეს #არიელ ნიადაგზე არ წარმოშობილა+ მაგრამ გულწრფელად ვთ"ვათ* რომ ეს არ
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 4/21
4
-ოფილა (ვენი დამსახურება+ და საერთოდ* ბევრი წინსვლა* რა# გენდერის სფეროში (ვენს
საზოგადოებაშია* %ირითადად საერთაშორისო ორგანიზა#იების დამსახურებაა+ მაგრამ კარგია*
რომ მათ მოთხოვნას "ართულმა საზოგადოებამ ფეხი აუბა და ის უკვე არის იმ დონეზე* რომ
თვითონა# შეუ%ლია ამ მიმართულებით სა"მიანობის გაგრ%ელება+
როდესა# 'ირველად ვთ"ვი 'არლამენტში რა!ა# ჯგუფის შე"მნის შესახებ* რადგან
ევროსტრუ"ტურები# გვთხოვდა კანონის გენდერულ ე"ს'ერტიზას* შორს დაი)ირეს თავი*
მაგრამ როდესა# გამო(ნდა $სიდა,* რომელმა# თ"ვა* რომ დააფინანსებდა 'როე"ტს*
'არლამენტი# გაიხსნა ამის მიმართ და შეი"მნა გენდერული თანასწორობის საბ)ო+ მის 'ირველ
შემადგენლობაში ი-ვნენ 'არლამენტის წევრები და ამ საკითხებზე მომუშავე არასამთავრობო
ორგანიზა#იები+ ო!ონდ მათ თავად წარმოადგინეს თავიანთი წარმომადგენლები+ სულ 200&
მდე "ალთა არასამთავრობო ორგანიზა#იაა+ მათგან .0&მდეა ა"ტიური* და მათ წარმოადგინეს
თავიანთი წარმომადგენლები+ ოთხი წლის განმავლობაში მიმდინარეობდა ამ ტი'ის მუშაობა
და ერთ&ერთი 'ირველი სერიოზული გამარჯვება ი-ო ოჯახური %ალადობის კანონი*
რომელი# სწორედ გენდერული თანასწორობის საბ)ოს ინი#იატივით ი"ნა მი!ებული+ ალბათ
გახსოვთ* ი" საკმაოდ რთული 'ერი'ეტიები ი-ო+ შემდეგ გაკეთდა გენდერული თანასწორობის
კონ#ეფ#ია+ 2008&12 წლებში წინგადადგმული ნაბიჯი ი-ო გენდერული თანასწორობის კანონი+
მაგრამ მას ს)ირდება სამო"მედო გეგმა და ა" #ოტა გაგვი)ირდა* მას უკვე ა!მასრულებელი
ხელისუფლება ამტკი#ებს და -ველაფერს რომ თავი დავანებოთ* უკვე ფინანსებთან არის
დაკავშირებული+
ახლანდელი გენდერული თანასწორობის საბ)ო უფრო მიმართულია მნიშვნელოვანი
#ვლილებისკენ* კვოტირებისკენ* რომელსა# ჰ-ავს თავისი მოწინაა!მდეგეები არა მარტო
მამაკა#ი* არამედ "ალი 'არლამენტარების სახითა#+ მაგრამ ერთი კანონი უკვე შევიტანეთ*
რომლის მიხედვითა#* რო#ა 'რო'ორ#იული სიიდან "ალი სადმე გადადის* სიიდან
'არლამენტში ისევ "ალი უნდა შევიდეს* რომ 'არლამეტში "ალთა ბალანსი არ დაირ!ვეს+ ამას
ალბათ გავიტანთ+ რა# შეეხება კვოტირებას* ვ#დილობთ* ადგილობრივი არ(ევნების დონეზე
გავიტანოთ იგი+ 'არლამენტში რომ მოხვდეს* "ალი უკვე რა!ა#ით უნდა ი-ოს გამო(ენილი
საზოგადოებაში+ თუმ#ა -ოველთვის ვამბობ ხოლმე* რომ ვნახოთ და შევადაროთ ათი "ალი და
140 კა#ი 'არლამენტარის ეფე"ტურობა* მაგრამ რას ვიზამთ* არის განსხვავებული აზრები+
ვფი"რობ* ამ საკითხს გავიტანთ+ ადგილობრივ დონეზე 'რობლემები* (ემი აზრით "ალის
გადასაწ-ვეტი 'რობლემებია+
გენდერული თანასწორობის საბ)ოს ფუნ"#იებია კანონების მონიტორინგი* ახალი
კანონები* $132.,&ის და გენდერული თანასწორობის სამო"მედო გეგმის კოორდინა#ია და
მონიტორინგი* ისეთი საკანონმდებლო ინი#იატივების განხორ#იელება* რომელი# ხელს
შეუწ-ობს გენდერული თანასწორობის განვითარებას საზოგადოების -ველა სფეროში* ასევე
მენტალობის გახსნას იმ დონეზე* რომ "ალი და მამაკა#ი თანაბრად მონაწილეობდეს
'ოლიტიკაში+
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი & ახლა თამარ გურ(იანს მოვუსმინოთ+ მისი მოხსენება შეეხება
არა მარტო იმ სამართლებრივ გარემოს* რომელი# არსებობს სა"ართველოში* არამედ იმ
რეალობასა# შეგვახსენებს* რომლისთვისა# უნდა იწერებოდეს კანონები+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 5/21
5
თამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანი & დიდი მადლობა ამ შესავლისთვის+ "ალბატონმა გუგულიმ უკვე
ახსენა ბევრი ის საკითხი* რასა# შევეხები+ მე ვისაუბრებ ხუთ %ირითად საკითხზე: რამდენად
საკმარისია სრულ-ოფილი სამართლებრივი (არ(ოს არსებობა* "ალების საკითხი -ოველთვის
არის სახელმწიფოს 'ასუხისმგებლობა* იმიტომ რომ ამაზე# მუდმივად არის (ვენს
საზოგადოებაში დისკუსია* "ალების საკითხი არის ადამიანის უფლებათა 'ერს'ე"ტივიდან
განსახილველი საკითხი და არა სო#იალური და#ვის საკითხი* როგორი 'რა"ტიკა# არის
დ!ემდე სა"ართველოში დამკვიდრებული* სრულ-ოფილი კანონის არსებობა არათუ არ არის
საკმარისი* არამედ (ვენი 'ირადი და ინდივიდუალური 'ასუხისმგებლობაა თანასწორობის
თემა+ მეხუთე საკითხია რეკომენდა#იები+ ეს (ემი 'ირადი შეფასებებია* შევე#დები
კრიტიკულად შევაფასო არსებული მდგომარეობა და გაგიზიაროთ (ემიხედვა* თუ სად ვხედავ
გამოსავალს+
შარშან ზაფხულში ტრენინგს ვუტარებდი 'ოლიტიკური 'არტიების წარმომადგენლებს
და გავი#ანი ხუთი თვის ფეხმ%იმე ახალგაზრდა "ალი+ მან მიამბო* მისმა მეზობელმა მასთან
გამართულ წვეულებაზე როგორ #ემა საკუთარი მეუ!ლე და როგორ არავინ გამოი%ახა
'ოლი#ია* ვიდრე არ დარწმუნდებოდნენ* რომ "ალის სი#ო#ხლე რეალური საფრთხის "ვეშ
იდგა+ მან ასევე მითხრა* რომ მიუხედავად იმისა* რომ ნა#ემ "ალბატონს #ხადად
ა!ენიშნებოდა ფიზიკური %ალადობის ნიშნები* როგორ მოახერხა ის* რომ თავისი მეუ!ლე
სამართლებრივი 'ასუხისმგებლობისთვის აერიდებინა* მეტი#* მან ამის შემდეგ განაგრ%ო
თანა#ხოვრება მეუ!ლესთან+ "ალბატონმა საუბრისას ა!ნიშნა* რომ საუბარი არ ი-ო
თბილისზე+ (ემი აზრით* მნიშვნელოვანი საკითხი უნდა ი-ოს* რომ როდესა# ვაფასებთ "ალთა
უფლებების მდგომარეობას* აუ#ილებლად უნდა გავ#დეთ თბილისს+ მან ასევე მითხრა* რომ
მის რაიონში რომ ი#ოდნენ* რომ ის თბილისშია (ამოსული და სასტუმროში #ხოვრობს* მის
რე'უტა#იას აუ#ილებლად მიადგებოდა (რდილი+
(ემი ამო#ანაა სამართლებრივ (არ(ოზე საუბარი* მაგრამ მაგალითი* რომელი#
მოვიტანე* კარგი ილუსტრა#იაა იმისი* თუ როგორ არ არის სრულ-ოფილი სამართლებრივი
(არ(ო+ იმიტომ რომ (ვენ გვა"ვს მშვენიერი კანონმდებლობა ოჯახში %ალადობის ა!კვეთის
შესახებ* გვა"ვს კანონი გენდერული თანასწორობის შესახებ* მაგრამ სა"მე მხოლოდ
კანონმდებლობაში არ არის+ 'რობლემა იმაში მდგომარეობს* რომ სახელმწიფოს 'ოლიტიკა
-ველა დაუ#ველ ჯგუფთან მიმართებაში -ოველთვის ი-ო ფასადურობა* 'ოკენიზმი+ არ ვი#ი*
ამის შემდეგა# ასე გაგრ%ელდება თუ არა+ 'ოკენიზმი არის 'ოლიტიკა* რომლის მიხედვითა#
სახელმწიფო ახდენს უმ#ირესობების თუ სხვა დაუ#ველი ჯგუფების #ალკეული წევრების
ინტეგრა#იას* თუმ#ა ეს როგორ შეი%ლება მოხდეს* გაუგებარია+ მაგრამ დისკრიმინა#იის
გადასაფარად წარმო(ინდება ზოგიერთი მათგანი+ მაგალითად* ერთი "ალი მინისტრი რომ
დავნიშნოთ მინისტრთა კაბინეტში* და ამით მათი წარმომადგენლობა სურათის
თვალსაზრისით უზრუნველვ-ოთ და ამ ესტით განვა#ხადოთ* რომ "ალები მნიშვნელოვანი
'ოლიტიკური გადაწ-ვეტილების მი!ების 'რო#ესში მონაწილეობენ+ სა"ართველოში ასევე მი!ებული 'რა"ტიკაა მსხვერ'ლის დადანაშაულება* მით უმეტეს*
თუ ის "ალია+ ისტორიამ* რომელი# მოგი-ევით* ბევრს შეი%ლება უბი%გოს კითხვების
დასმისკენ* თუ რატომ არ ი(ივლა* რატომ არ იბრ%ოლა+ ბევრი დაადანაშაულებს მას და
იტ-ვის* რომ ეს მისი 'ასუხისმგებლობაა* სახელმწიფო ხომ არ (აერევა (ვენი #ხოვრების -ველა
ას'ე"ტში+ მაგრამ (ემი აზრით ეს კითხვები არ ი"ნებოდა ლეგიტიმური* რადგან "ალების
წინაა!მდეგ საუკუნეების განმავლობაში (ამო-ალიბებული დისკრიმინა#იული 'რა"ტიკა და
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 6/21
6
ნეგატიური სო#იალური სტერეოტი'ები არ არის ის* რასა# ინდივიდუალური ბრ%ოლა
რეალურად შეეწინაა!მდეგება+ ა" აუ#ილებელია სახელმწიფოს მონაწილეობა* ურომლისოდა#
ამ 'რა"ტიკას ვერავინ ა!მოფხვრის+ მაგალითად* ავ!ანეთში* მოგეხსენებათ* -ოფილა
შემთხვევები* როდესა# გოგონებს ი%ულებით ა"ორწინებენ* ზოგიერთ მათგანს
თვითმკვლელობის მიზნით თავი დაუწვავს* მაგრამ გადარ(ენის შემთხვევაში ისინი ისევ იმ
"მრებთან დაბრუნებულან* რომლებმა# ამ მდგომარეობამდე მიი-ვანეს+ რატომ იმიტომ რომ
არ არსებობს სახელმწიფო* რომელი# მათ შეიფარებდა და მეორეხარისხოვან ადამიანებად არ
მიი(ნევდა+ როდესა# ვსაუბრობთ დისკრიმინა#იასა და უთანასწორობაზე* რა თ"მა უნდა
ვსაუბრობთ იმაზე#* რომ "ალი განიხილება როგორ# მეორეხარისხოვანი მო"ალა"ე+ შეი%ლება
არ ი-ოს კორე"ტული ავ!ანეთის მაგალითის ამგვარად მოშველიება* მაგრამ მინდოდა
ე"სტრემალური მაგალითი მომე-ვანა იმის სა(ვებლად* თუ როგორ არ შეი%ლება მსხვერ'ლის
დადანაშაულება+
'რობლემაა ისი#* რომ "ალი განიხილება* როგორ# სო#იალური და#ვის ობიე"ტი* ისევე
როგორ# შეზ!უდული შესა%ლებლობების მ"ონე 'ირები* როგორ# ბავშვები* და არა ადამიანის
უფლებების სუბიე"ტი+ მოგეხსენებათ* როდესა# "ველმო"მედების ობიე"ტი ხარ* სახელმწიფოს
კეთილ ნებაზეა დამოკიდებული* ა!იარებული ი"ნები თუ არა+ ასევე* როდესა#
"ველმო"მედების ობიე"ტი ხარ* შენი ინტერესების და#ვა -ოველთვის იმაზე ი"ნება
დამოკიდებული* თუ რამდენად ა"ვს ფინანსური სახსრები სახელმწიფოს+ (ემი აზრით ესე#
არის დისკრიმინა#იის 'რა"ტიკის გაგრ%ელება+ იმიტომ რომ მნიშვნელოვანია "ალის
უფლებების სუბიე"ტად ა!იარება და თუკი გაგრ%ელდება ის 'რა"ტიკა* რომ ის არის ამ
უფლებების ობიე"ტი* ვერასოდეს მივა!წევთ თანასწორუფლებიანობას+ შეი%ლება %ალიან
ზოგადად !ერდეს ეს მსჯელობა* მაგრამ თუ დრო მე"ნება* გზადაგზა ავხსნი* რასა#
ვგულისხმობ+
სად ვხედავ საკუთარ 'ასუხისმგებლობას* როგორ# იურისტი+ მე მხოლოდ
სამართლებრივ საკითხებზე უნდა ვსაუბრობდე* მაგრამ როგორ# გითხარით* ეს არ არის
გამოსავალი+ (ვენ ვხედავთ როგორი დაუნდობელია სარეკლამო ინდუსტრია "ალების მიმართ+
რეკლამაში "ალი -ოველთვის არის მრე#ხავი* დამლაგებელი* დედა* სე"სუალური მოხმარების
ობიე"ტი & -ველაფერი* გარდა %ლიერი "ალისა* რომელი# გავლენას ახდენს (ვენი
საზოგადოების ეკონომიკურ* 'ოლიტიკურ* კულტურულ #ხოვრებაზე+ მხოლოდ გადა#ემა
$"ალური ლოგიკა#, საკმარისი ი"ნებოდა იმის დასასაბუთებლად* რომ მედიას შეუ%ლია არა
მხოლოდ გაა!რმავოს ნეგატიური სტერეოტი'ები* არამედ შე"მნას კიდევა#+ ასევე დიდ როლს
თამაშობს ეკლესია უთანასწორობის გა!რმავებასა დ ალეგიტიმა#იაში+ მაგალითად*
სა"ართველოს კათალიკოს&'ატრიარ"ის საშობაო ე'ისტოლე ამბობდა* რომ ადამიანის
თანასწორობის იდეას საერთაშორისო საზოგადოება მხოლოდ მეო#ე საუკუნეში მიუახლოვდა*
"რისტიანული რელიგია კი მას ო#ი საუკუნის განმავლობაში "ადაგებდა* რა# აბსოლუტურად
სწორია* მაგრამ ასევე სა"ართველოს კათალიკოს&'ატრიარ"ს ეკუთვნის კონტრავერსიული სიტ-ვები "ალების მიერ კა#ებისთვის ფეხების დაბანასთან დაკავშირებით* რა# იმაზე
მეტ-ველებს* რომ როგორ# ეკლესიას* ისე სახელმწიფოს არა ა"ვს გააზრებული საკუთარი
როლი და 'ირმოთნეობის რეიმში იმ-ოფება+
მინდოდა მესაუბრა და მოტანილი მ"ონდა ელეანორ რუზველტის #იტატა* თუმ#ა
%ალიან გრ%ელია და რადგან დრო ა!არ მა"ვს* არ წავიკითხავ+ 'რა"ტიკულად ამ ადამიანმა
შე"მნა ადამიანის უფლებები* იმიტომ რომ შეიმუშავა ადამიანის უფლებათა სა-ოველთაო
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 7/21
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 8/21
8
საკითხში* და სიტ-ვა $ფემინისტის, მიმართ (ვენი დამოკიდებულება თუ არ შეი#ვალა* წინ
%ალიან ნელა წავიწევით+
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი & ახლა უკვე თამარ ბაგრატიას მოვუსმინოთ+ ის წარმოგვიდგენს
კვლევას* რომელი# (აატარა და რომელში# შედის როგორ# შიდა'არტიული 'ოლიტიკა* ისე
ზოგადად სტატისტიკური მა(ვენებლები+ იმედს ვიტოვებ* რომ მოვასწრებთ იმაზე საუბარსა#*
თუ რითი შეი%ლება აიხსნას თუნდა# ის მ#ირეოდენი 'როგრესი* რომელზე# დისკუსიის
დასაწ-ისში ვისაუბრე* იმიტომ რომ არ# მნიშვნელოვანი საკანონმდებლო #ვლილებები
მომხდარა* კვოტირებასთან დაკავშირებული წინადადება# (ააგდო წინა 'არლამენტმა
განხილვისას+ ამ -ველაფერზე და ელე"ტორატის "#ევებზე# თუ გვეტ-ვით ორიოდ სიტ-ვას*
კარგი ი"ნება+
თამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატია & მოგესალმებით+ დ!ეს ი"ნება არა კვლევის ფართომასშტაბიანი
'რეზენტა#ია* არამედ ი"ნება გაგრ%ელება მოხსენების* რომელი# სულ რამდენიმე კვირის წინ
მ"ონდა საერთაშორისო კონფერენ#იაზე* რომელსა# ჰოლანდიის მულტი'არტიული
ინსტიტუტი და საარ(ევნო სისტემების საერთაშორისო ფონდი ატარებდა+
%ალიან მარტივად დაიბადა იდეა* როგორ დაკავშირებული-ო 'იკასო გენდერულ
თანასწორობას+ იანვარში ვიმ-ოფებოდი "ალი მერების მსოფლიო ფორუმზე 'არიზში+
სამწუხაროდ (ვენ "ალი მერი არ გვ-ოლია+ ი" იმ-ოფებოდა ინდოეთის 'არლამენტის წევრი
ერთი "ალბატონი* ვიმეორებ* ბევრი წაგვიკითხავს იმის შესახებ* თუ რა სტრატეგიები და
ტა"ტიკა გვ)ირდება "ალთა 'ოლიტიკაში დაწინაურებისთვის* მაგრამ ამ "ალბატონს ვთხოვე*
ეთ"ვა* როგორ მოახერხეს ადგილობრივ თვითმმართველობაში ჰ-ოლოდათ ამდენი "ალი და
ასევე მიე!წიათ კვოტებისთვის 'არლამენტში+ და ასევე ჰ-ავდათ "ალი 'რეზიდენტი+ ამ
"ალბატონმა მი'ასუხა* ხომ მოგეხსენებათ 'იკასოს გამოთ"მა* $მომე#ით #არიელი მუზეუმი და
მას გავავსებ შედევრებით,* მამაკა#ებს ვუთხარით* მოე#ათ (ვენთვის კვოტები და 'ოლიტიკას
გავავსებდით "ალებით+ მისი თ"მით* ამ გამონათ"ვამით მათ დაამსხვრიეს ის სტერეოტი'ი*
რომ არ არიან !ირსეული "ალები 'ოლიტიკაში მოსასვლელად+ სხვათა შორის %ალიან
საინტერესო წიგნი გამოვიდა ამასწინათ 'იკასოზე & რვა "ალი 'იკასოს შესახებ+ ეს არის ამ
"ალბატონების მონოლოგები* რას ფი"რობენ 'იკასოზე+ ეს არის 'იკასოს "ანდაკება* რომელსა#
ჰ"ვია "ალი+
მოგახსენებთ სა"ართველოს 'არლამენტის 2012 წლის 'ირველი ო"ტომბრის არ(ევნების
შედეგებზე* თუ როგორი ი-ო ელე"ტორატის გენდერული შემადგენლობა+ გავიმეორებ*
სამწუხაროდ არ გაგვა(ნია ოფი#იალური ინფორმა#ია იმის შესახებ* თუ რამდენი "ალი
ამომრ(ეველი გვ-ავს+ არ# ის ვი#ით* როგორია "ალთა ა"ტივობა არ(ევნებში+ კვლევა ე-რდნობა
სტატისტიკის დე'არტამენტის მონა#ემებს ს"ესობრივ&ასაკობრივ სტრუ"ტურაზე* რომელსა#
რა თ"მა უნდა* მ#ირეოდენი #დომილებები ა"ვს+ ამის მიხედვით ელე"ტორატის გენდერულ შემადგენლობაში "ალები უნდა შეადგენდნენ .3*&ს* თუმ#ა ეს არ არის ზუსტი ინფორმა#ია+
"ალები კანდიდატთა შორის+ ამ სურათს ჰ"ვია $სამი "ალი,+ ნახეთ* როგორ ხედავს
'იკასო "ალებს+ მაორიტარებში "ალები შეადგენდნენ კანდიდატების საერთო რაოდენობის
14&ს* 'რო'ორ#იულ სიებში & 32&ს+ ანუ -ველა საარ(ევნო სუბიე"ტის მთლიან სიაში "ალები
წარმოადგენდნენ 32&ს+ მაორიტარული და 'რო'ორ#იული კანდიდატების საერთო ჯამიდან
"ალები კანდიდატების 28*&ს შეადგენდნენ+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 9/21
9
"ალები #ენტრალურ საარ(ევნო კომისიაში წარდგენილ 'არტიულ სიებში+ ა"
წარმოდგენილია -ველა საარ(ევნო სუბიე"ტი 'ირველიდან .0&ის (ათვლით+ თ"ვენ ნახავთ*
რომ რა# უფრო მივდივართ არამოწინავე ადგილებისკენ* სადა# არა მარტო "ალთა* არამედ
ზოგადად სადე'უტატო მანდატის შანსი მ#ირდება* "ალთა რაოდენობა მატულობს+
როგორ წარმოადგინეს საარ(ევნო სუბიე"ტებმა მაორიტარი "ალი კანდიდატები+
-ველაზე მეტი მაორიტარი "ალი კანდიდატი ჰ-ავდა $გიორგი თარგამა%ე & "რისტიანულ&
დემოკრატიულ გაერთიანებას,+ სხვათა შორის ამ 'არტიამ შიდა'არტიული გენდერული კვოტა
და კანონის* 'ოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ* ნორმა დაი#ვა+ მეორე ადგილზე ი-ო
$სამართლიანი სა"ართველოსათვის,+ შემდეგ მოდის $კახა კუკავა & თავისუფალი
სა"ართველო,+ შემდეგ & $ბი%ინა ივანიშვილი & "ართული ო#ნება,+
ესე# არის 'იკასოს სურათი+ მას ჰ"ვია $"ალი სავარ%ელში,+ რა დინამიკა მივი!ეთ+
წარმოდგენილი მა"ვს შედეგები* რომელი# დადგა საარ(ევნო ო"მის მიხედვით და არ არის
შემდგომი #ვლილებები+ საარ(ევნო ო"მის შედეგების მიხედვით "ალებმა შეადგინეს 12+ მას
შემდეგ რა# ორი "ალი დაინიშნა მინისტრად* ხოლო სამი მაორიტარული ოლ"ის მანდატი
ჯერ კიდევ თავისუფალია* "ალები დაახლოებით 10*8&ს შეადგენენ+ 12 ორჯერ ა!ემატება
2008 წლის არ(ევნების შედეგებს* თუმ#ა დიდად არ განსხვავდება 2004 წლის შედეგისგან+
მართალია* მაშინ სადე'უტატო მანდატების სხვა რაოდენობა გვ"ონდა* 'რო'ორ#იული
საარ#ევნო სისტემით გა#ილებით მეტი მანდატი ი-ო წარმოდგენილი* რა# "ალებისთვის
სენსიტიურია+ მიუხედავად ამისა* 12&# შეგვი%ლია მნიშვნელოვან 'როგრესად მოვიაზროთ+
2012 წლის არ(ევნების შემდეგ სა"ართველომა# ეროვნული დონის საკანონმდებლო ორგანოში
"ალთა მონაწილეობის კუთხით 132&ე ადგილიდან 10.&ე ადგილზე გადაინა#ვლა+
"ალები საარ(ევნო სისტემების მიხედვით+ ა"ა# ხედავთ 'იკასოს ნახატს+ რა მივი!ეთ
2012 წელს & მივი!ეთ უ'რე#ედენტო რაოდენობა "ალი მაორიტარი კანდიდატებისა+ 11 "ალი
აირ(ა 'რო'ორ#იული საარ(ევნო სისტემით* & მაორიტარულით+ ეს "ართული
'არლამენტარიზმის ისტორიაში უ'რე#ედენტო მოვლენაა+ სწორედ ეს არის იმის გასა!ები* თუ
რატომ გაიზარდა ასე "ალთა რაოდენობა* თორემ 'რო'ორ#იულ სიებში და 'არტიების
თვალსაზრისით მნიშვნელოვანი 'როგრესი ნამდვილად არ გვა"ვს+
როგორ გადანაწილდა საარ(ევნო სუბიე"ტებს შორის "ალთა მანდატები* რომლები#
მოხვდნენ საკანონმდებლო ორგანოში+ $"ართული ო#ნება, 5 6 მანდატი მოი'ოვა "ალებისთვის
'რო'ორ#იული საარ(ევნო სისტემით* ამდენივე მაორიტარული სისტემით+ შეგახსენებთ* ეს
არის არ(ევნების შედეგი და შემდგომი #ვლილებები არ არის ასახული+ "ალები შეადგენდნენ
$"ართული ო#ნების, მიერ მო'ოვებული მანდატების 14*1&ს+ $ნა#იონალური მო%რაობის,
მთლიანი შემადგენლობიდან "ალები /*2&ს შეადგენდნენ+ $ნა#იონალურ მო%რაობასთან,
დაკავშირებით უნდა ით"ვას* რომ მას წინა* 2008 წლის სა'არლამენტო არ(ევნებში# ასეთივე
მა(ვენებელი ჰ"ონდა+ . 'რო'ორ#იული სისტემით და ერთი# მაორიტარული სისტემით
არ(ეული "ალი ჰ-ავდა+ თუ გავითვალისწინებთ იმას* რომ ამ არ(ევნებზე $ნა#იონალურმამო%რაობამ, გა#ილებით ნაკლები მანდატი მოი'ოვა* მათთვის "ალების ეს რაოდენობა#
წინგადადგმული ნაბიჯია+ ეს არის "ალთა გამარჯვების კოეფი#იენტი+
ამ კვლევაში გამოთვლილია -ველა 'არტიული სიის 'ირველი .0 კანდიდატი+ ანუ* თუ
"ალი ი"ნებოდა $ნა#იონალური მო%რაობის, 'ირველ .0 კანდიდატში* მას ჰ"ონდა
'რო'ორ#იული საარ(ევნო სისტემით გასვლის .. შანსი* ხოლო თუ ი-ო ამავე 'არტიის
მაორიტარი* ჰ"ონდა გამარჯვების 33&იანი შანსი+ $"ართულ ო#ნებაში,
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 10/21
10
მაორიტარულისთვისა# და 'რო'ორ#იულისთვისა# "ალს გამარჯვების .&.&იანი შანსი
ჰ"ონდა+
ეს არის ალბათ -ველაზე საინტერესო #ხრილი* რომელი გვი(ვენებს %ალიან
მნიშვნელოვან ტენდენ#იას+ (ვენ ხომ -ოველთვის ვამბობდით* რომ 'რო'ორ#იული სია ხელს
უწ-ობდა "ალების გამარჯვებას+ ამ #ხრილში ნახავთ 'არტიების მიერ მო'ოვებული ხმების
რაოდენობას* მეორე სვეტში & კანდიდატის მიერ მო'ოვებული ხმების რაოდენობას* მესამე
სვეტში ნახავთ #დომილებას სუბიე"ტისა და კანდიდატის მიერ მო'ოვებულ ხმებს შორის+
ნახავთ* რომ ის ზოგან არის აურ-ოფითი* ზოგან კი დადებითი+ ერთადერთი ელისო (აფი%ეა*
რომელმა# თავის 'არტიასთან შედარებით .&ით მეტი ხმა მოი'ოვა* ხოლო დანარ(ენი
#დომილებები მნიშვნელოვან #დომილებად არ შეი%ლება (აითვალოს+ გამო(ნდა ტენდენ#ია &
თუ 'არტია იმარჯვებდა მო#ემულ საარ(ევნო მაორიტარულ ოლ"ში* ასევე იმარჯვებდა მის
მიერ წარდგენილი კანდიდატი* მიუხედავად იმისა* "ალი ი-ო თუ კა#ი+ ანუ ის* რომ 'არტია
"ალ კანდიდატს წარადგენდა* ამას 'არტიისთვის დამარ#ხება არ განუ'ირობებია+
დამარ#ხებულ კანდიდატებთან მიმართებაში# ნახავთ* რომ სტატისტიკური #დომილების
ფარგლებში მერ-ეობს+ ეს არ არის ისეთი #დომილებები* რომ ტენდენ#ია ვუწოდოთ+
რატომ გაიზარდა "ალთა რაოდენობა & იმიტომ* რომ $"ართულმა ო#ნებამ, მიი!ო
შიდა'არტიული გადაწ-ვეტილება* წარედგინა ბევრი "ალი მაორიტარი+ მათ კი გაიმარჯვეს+
თუმ#ა (ვენ არ ვი#ით* ეს "ალები რა 'რინ#ი'ით ი-ვნენ წარდგენილნი+ წარდგენილები ი-ვნენ
უკვე გარანტირებულ ოლ"ებში* ან ი"ნებ იმ ლოგიკით* რომ მაინ# მარ#ხდებოდნენ+ ამას
'ოლიტიკური კონიუნ"ტურისა და კვლევისთვის ა"ვს მნიშვნელობა* მაგრამ სამწუხაროდ ეს
საკითხები დეტალურად არ ვი#ით+
მინდა ვისაუბრო იმ გენდერულ ნორმაზე#* რომელი# შევიდა 'ოლიტიკური
გაერთიანებების შესახებ კანონში+ %ალიან ბევრი ამბობდა* რომ ეს მნიშვნელოვან შედეგებს
მოიტანდა+ მე მანამდე# ვამბობდი* "ალბატონ მედეა ბადაშვილთან ერთად მათემატიკური
მოდელირება გავაკეთეთ 2008 წლის არ(ევნებთან მიმართებაში+ მოგახსენებთ* რა
დადასტურდა+ როგორ# ი#ით $"ართულმა ო#ნებამა#, და $ნა#იონალურმა მო%რაობამა#,
იგნორირება გაუკეთა გენდერულ ნორმას 'ოლიტიკური გაერთიანებების შესახებ კანონში და
არ დაი#ვა+ რა მოხდებოდა* რომ დაე#ვა* რა სახელმწიფო დაფინანსებას მიი!ებდა დამატებით
$"ართულმა ო#ნებამ, და $ნა#იონალურმა მო%რაობამ, მიი!ეს მილიონ 83 ათასი და მილიონ
38 ათასი+ საარ(ევნო სუბიე"ტის ხარჯი $"ართულ ო#ნებას, ჰ"ონდა დაახლოებით 6 მილიონი*
ხოლო $ნა#იონალურ მო%რაობას, 5 18 მილიონი+ დამატებითი დაფინანსება გენდერული
ნორმის და#ვისთვის* იმ შემთხვევაში თუ ეს სუბიე"ტები დაი#ავდნენ ამ ნორმას და მინიმუმ
ორ "ალს განალაგებდნენ -ოველ ათეულში* ი"ნებოდა 18 ათასი და 13 ათასი+ ხოლო
გენდერული ნორმის და#ვისთვის მი!ებული თანხის წილი მთელ ხარჯებში $"ართული
ო#ნებისთვის, ი"ნებოდა 3* $ნა#იონალური მო%რაობისთვის, 5 0*/+ რეალურად კი
მივი!ეთ* რომ 'რო'ორ#იული სიით გასული "ალები არიან ე"ვსნი $"ართული ო#ნების, შემთხვევაში* ხოლო $ნა#იონალური მო%რაობის, შემთხვევაში & .+ ანუ ხარჯებთან
მიმართებაში და ფინანსურ ბენეფიტში* რასა# გენდერული ნორმის და#ვისთვის მიი!ებდნენ*
ამათ შორის ლოგიკა არ არის+ 2008 წლის არ(ევნების უკანა რი#ხვით მოდელირებამა# ა(ვენა*
რომ 'არტიები ამ თანხის სანა#ვლოდ* როდესა# ამდენი ხარჯია* ასეთი ტი'ის კვოტირებას არ
დაეთანხმებოდნენ+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 11/21
11
ელე"ტორატის გენდერული სეგრეგა#ია & -ოველთვის გვაინტერესებდა "ალებისა და
მამაკა#ების ელე"ტორალური "#ევა+ ხომ ვამბობთ ხოლმე* რომ ამერიკაში დემოკრატებს
"ალები ამარჯვებინებენ+ სწორედ ბოლო არ(ევნები ი-ო* სადა# "ალთა -ველაზე დიდი
ა"ტივობა დაფი"სირდა* ასევე -ველაზე დიდი განსხვავება "ალ და მამაკა# მხარდამ)ერებს
შორის რეს'უბლიკურ და დემოკრატიულ 'არტიებს შორის+ ეს საკმაოდ რთული
მონიტორინგის მე"ანიზმია და სა"ართველოში ამაში ფული ჯერჯერობით არ#ერთ
საერთაშორისო ორგანიზა#იას არ დაუხარჯავს+ ერთადერთი საშუალება ი-ო* აგვე!ო
რომელიმე ეგზიტ'ოლი+ ხელმისაწვდომი ი-ო $მაესტროს, ეგზიტ'ოლი და ვნახავთ* რა მოხდა
ამ ეგზიტ'ოლის მიხედვით+ $ნა#იონალური მო%რაობის, ელე"ტორატს შორის* ადამიანებს
შორის* რომლებმა# ამ 'არტიას დაუ)ირეს მხარი* .&თ მეტნი ი-ვნენ "ალები* $"ართული
ო#ნების, ელე"ტორატში კი & 4&ით+ ანუ $"ართული ო#ნების, ელე"ტორატში )არბობდნენ
მამაკა#ები+ თუმ#ა ეს არ არის აბსოლუტური რაოდენობა+ აბსოლუტური რაოდენობით "ალი
ამომრ(ეველი )არბობს $"ართული ო#ნების, მხარდამ)ერებში* მაგრამ შიდა სტრუ"ტურულად
გვა"ვს ასეთი განსხვავება ამ ორი 'არტიის მხარდამ)ერებს შორის+ ამას ა"ვს თავისი
საინტერესო ახსნა+
გამოსვლას დავასრულებ* მაგრამ მინდა* რომ დ!ეს აუ#ილებლად ვილა'არაკოთ
კვოტაზე+ ამასწინათ წავიკითხე ერთ&ერთი #ნობილი ბიზნესმენი "ალის აზრი იმის შესახებ*
რომ არ მოსწონს კვოტა* მაგრამ მოსწონს ის* რასა# კვოტა აკეთებს+ ამიტომ დავეთანხმები
"ალბატონ გუგულის* ადგილობრივი თვითმმართველობის არ(ევნებისთვის -ველა !ონე უნდა
ვიხმაროთ+ თორემ ისეთი ბუტაფორიული ნორმა* როგორი# არის 'ოლიტიკური
გაერთიანებების შესახებ კანონში* შედეგს ვერ მოიტანს+
ეკა ა!დგომელაეკა ა!დგომელაეკა ა!დგომელაეკა ა!დგომელაშვილი შვილი შვილი შვილი & კვოტირების თემას (ვენში %ალიან ბევრი მოწინაა!მდეგე ჰ-ავს
არა მარტო 'არლამენტში და არა მარტო მამაკა#ებს შორის+ მაგრამ სხვა "ვე-ნების
გამო#დილება გვა(ვენებს* რამდენად ეფე"ტურია ეს ზომა და რამდენად წინ წაიწიეს იმ
"ვე-ნებმა* რომლებმა# მიმართეს ამ დროებით ზომას "ალების 'ოლიტიკაში მოსვლისთვის
ხელშეწ-ობისთვის+ ამ თემაზე თამარ საბედაშვილი გვესაუბრება+
თამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილი & ხშირად გვესმის არგუმენტები და კვლევები# მიუთითებს იმაზე*
რომ საზოგადოება არ არის მზად ა!ი"ვას "ალი* როგორ# 'ოლიტიკური ლიდერი+ "ალის
ადგილს 'ოლიტიკაში ვერ ხედავენ+ ეს ბევრი სო#იოლოგიური კვლევით დადასტურებული
სინამდვილეა+ თუმ#ა სწორედ ამ დამოკიდებულების შე#ვლას უწ-ობენ ხელს ის "ალები და
მათი "#ევა* ვინ# უკვე არის (ართული გადაწ-ვეტილების მი!ების 'რო#ესში+ ერთმანეთზეა
გადაჯა)ვული ის* თუ რა ფი"რობს საზოგადოება და არსებული 'რა"ტიკა+ მაგალითად*
ინდოეთის 2012 წლის კვლევებმა* როდესა# მათ კვოტირებით გაზარდეს "ალთა მონაწილეობა
განსაკუთრებით თვითმმართველობის დონეზე* გამოა(ინა* რომ მათმა (ართვამგადაწ-ვეტილების მი!ების 'რო#ესში* შე#ვალა 'ოლიტიკური #ხოვრება და წარმოდგენა
"ალის ლიდერობის თვისებებზე* რა# ი-ო მანამდე+ ანუ მათ თავიანთი "#ევით ახალი მოდელი
დაამკვიდრეს+
"ალთა 'ოლიტიკური მონაწილეობის თვალსაზრისით დ!ეს მსოფლიოში ვითარება
ამგვარია & "ალთა (ართულობა საკანონმდებლო ორგანოებში დაახლოებით 18&1/ &ს
უტოლდება+ ა" საუბარია -ველა "ვე-ანაზე* მათზე#* სადა# არის კვოტირება და მათზე#* სადა#
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 12/21
12
არ არის+ კვოტები საკანონმდებლო დონეზე გვა"ვს მსოფლიოს 6. "ვე-ანაში+ %ალიან
საინტერესოა ის სტატისტიკა* რომ "ალების -ველაზე მეტი წარმომადგენლობა ამ ეტა'ზე არის
'ოსტკონფლი"ტურ "ვე-ანაში & რუანდაში* სადა# ისინი .6&ს შეადგენენ+ ი" თავისი
კონტე"სტიდან გამომდინარე მოხდა ეს #ვლილება და კვოტამ განა'ირობა+
კვოტებზე საუბრისას -ოველთვის არაერთგვაროვანი და %ირითადად ანტაგონისტური
დამოკიდებულება შეინიშნება+ საუბარია 30&იან კვოტაზე* რომელი# საერთაშორისო დონეზე
'ირველად გა!ერდა 1//. წელს 'ეკინის მო"მედებათა 'ლატფორმის ფარგლებში და
განზრახვა ი-ო* რომ 30&ით უნდა დაწ-ებული-ო და შემდეგ* 2000 წლისთვის მისული-ო
ბალანსამდე* .0&მდე+ მაგრამ ახლა ეს 30&ი# კი ჯერ კიდევ სანატრელია+ %ალიან შორს ვართ
იმ სასურველი რეალობისგან* სადა# უნდა ვი-ოთ+
რატომ არის კვოტა მნიშვნელოვანი* რატომ უნდა ი-ვნენ "ალები წარმოდგენილნი &
ამაზე ბევრი ით"ვა+ 'ირველ რიგში იმიტომ რომ ამას მოითხოვს სამართლიანი
რე'რეზენტა#იის 'რინ#ი'ი+ (ვენ -ოველთვის ვამბობთ* რომ "ალები არიან მსოფლიოს
მოსახლეობის .1* სა"ართველოს მოსახლეობის .3* მაგრამ არ მონაწილეობენ
გადაწ-ვეტილების მი!ების 'რო#ესში+ ანუ #ხოვრობენ იმ კანონებით* რომელთა შე"მნაში#
თავად არ მიუ!იათ მონაწილეობა+ ეს არის 'რობლემა+ სამართლიანობასა და თანასწორობაზე
ორიენტირებული საზოგადოება გულისხმობს იმას* რომ უმრავლესობა არ ი-ოს უმ#ირესობა+
რა# შეეხება იმას* "ალები შე#ვლიან თუ არა 'ოლიტიკას* ეს %ალიან სადავო საკითხია
და ამის შესახებ ერთგვაროვანი გადაწ-ვეტილება არ არსებობს+ არის მოსაზრებები* რომ
ნამდვილად შე#ვლიან და 'ოლიტიკა გახდება სო#იალურად უფრო მგრ%ნობიარე* რასა#
ადასტურებს ის კვლევები* სადა ნა(ვენებია ის საკანონმდებლო ა"ტები* რომლებსა# "ალები
ინი#ირებენ და ხშირ შემთხვევაში ესენია სო#იალურ* ჯანდა#ვაზე* განათლებაზე
ორიენტირებული და ნაკლებად თავდა#ვა&ფისკალურზე და ა+შ+ არსებობს სკანდინავიის
"ვე-ნების %ალიან მდიდარი გამო#დილება* სადა# კვლევებით არის დადასტურებული* რომ
"ალებმა 'ოლიტიკაში მოსვლით 'ოლიტიკური კულტურა შე#ვალეს+ შე#ვალეს დისკუსიის
მანერა* გადაწ-ვეტილების მი!ების 'რო#ესი გახადეს უფრო თანამონაწილეობითი* ნაკლებად
აგრესიული* უფრო ინკლუზიური+ ეს გამომდინარეობს მათი $ესენშელისტური, არგუმენტით*
რომ ისინი განსხვავებულები არიან თუ მათი სო#იალური როლებიდან და გამო#დილებიდან*
რა# მათ ა"ვთ* ეს სადავო და სამსჯელო საკითხია+ 'ირადად მე მიმა(ნია* რომ ეს სო#იალური
როლებიდან გამომდინარეობს+
ასევე %ალიან მნიშვნელოვანია* "ალები (ართულნი ი-ვნენ გადაწ-ვეტილების მი!ების
'რო#ესში იმიტომ* რომ მათ ა"ვთ თავიანთი ინტერესები და გამო#დილება+ არ ვგულისხმობ*
რომ -ველა "ალს ერთნაირი ინტერესი და გამო#დილება ა"ვს* უბრალოდ* -ველა "ალის
გამო#დილება გენდერულად მნიშვნელოვანი გამო#დილებაა+ ეს არის %ირითადად
დისკრიმინა#იის გამო#დილება თავისი ს"ესის გამო* რომელი# შეი%ლება ით"ვას* რომ
უნივერსალურია+ ეს ასევე არის დაბალანაზ!აურებად შრომაში -ოფნის გამო#დილება*ზრუნვაზე მთავარი 'ასუხისმგებლის მ"ონე 'ირის გამო#დილება ბევრ საზოგადოებაში+ ანუ*
გენდერული )რილი ნამდვილად ა"ვს ამ გამო#დილებას და ეს გამო#დილება და ინტერესი
უნდა ი-ოს წარმოდგენილი+
საერთაშორისო ნორმებზე ბევრი ით"ვა* არის ნამდვილად %ალიან მრავალფეროვანი და
კომ'ლე"სური საერთაშორისო (არ(ო* რა# უზრუნველ-ოფს "ალთა თანაბარ მონაწილეობას*
დაწ-ებული ადამიანის უფლებების დეკლარა#იიდან* დამთავრებული "ალთა კონვენ#იით და
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 13/21
13
ზოგადი რეკომენდა#იით ნომერი 2.&ით* რომელი# განსაზ!ვრავს კიდე# რას ნიშნავს
ს'ე#იალური დროებითი ზომა* რომლის ერთ&ერთი ფორმაა კვოტა და არა ერთადერთი*
თუმ#ა!ა -ველაზე ეფე"ტური+ ასევე არის %ალიან კარგი და ხელმისაწვდომი მსჯელობა და
ანალიზი* არის თუ არა კვოტა დისკრიმინა#ია* მათთვის* ვინ# ასე ფი"რობს+ ეს არის შედეგზე
ორიენტირებული თანასწორობის და'ირის'ირება ფორმალურ* დე&იურე თანასწორობასთან*
რომელი# სისტემურ უთანასწორობას და დისკრიმინა#იას ვერ უ'ირის'ირდება* რა# არის
(ვენს საზოგადოებაში ფესვგადგმული+
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი & გმადლობთ+ ახლა უკვე შეგი%ლიათ დასვათ კითხვები+
ფი"რია არდია* იურისტიფი"რია არდია* იურისტიფი"რია არდია* იურისტიფი"რია არდია* იურისტი & "ალბატონ გუგულისთან მა"ვს შეკითხვა+ თ"ვენ თ"ვით* რომ
/0&იანი წლებიდან ა"ტიურად ხართ (აბმული ამ საკითხებში+ ასევე ა!ნიშნეთ* რომ
მიუხედავად იმისა* რომ სა"ართველოში ამდენი "ალთა ორგანიზა#იაა* მათი სა"მიანობა მაინ#
არ არის ეფე"ტური+ ხომ არ ფი"რობთ* რომ ეს ორგანიზა#იები ერთი "ოლგის "ვეშ უნდა
გაერთიანდნენ 'როგრესის მისა!წევად
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & ბევრ "ვე-ანაში "ალთა უფლებების განხორ#იელება
დამოკიდებული ი-ო იმაზე* რომ მათ მოახერხეს "ალთა მო%რაობის შე"მნა+ იმას* რომ (ვენთან
ეს არ ხერხდება* თავისი მიზეზები ა"ვს* იმიტომ რომ არასამთავრობო ორგანიზა#იოები მაინ#
ორიენტირებულები არიან დონორზე და თავიანთ დ!ის წესრიგს ვერ სთავაზობენ ხოლმე+
თუმ#ა "ალების სოლიდარობა აუ#ილებელია* %ნელი მისა!წევი კია+ თუ -ველა ორგანიზა#იას
ა"ვს ეს გა#ნობიერებული* მაშინ შეი%ლება მათი განსხვავებულობის მიუხედავად მათი
მიზნების შეჯერება+ ჯერჯერობით არ არის ურთიერთსოლიდარობა* რა# საფუ%ველი
ი"ნებოდა საამისოდ+
ლილე -აზაიშვილილილე -აზაიშვილილილე -აზაიშვილილილე -აზაიშვილი & მაინტერესებს თ"ვენი აზრი 'რეზერვატივებთან დაკავშირებულ
კანონთან დაკავშირებით* რომელი# ახლახან მიი!ეთ+ მე ვფი"რობ* რომ იგი
დისკრიმინა#იულია "ალების მიმართ* რადგანა# "ალს სიამოვნების მი!ებას უკრ%ალავს+
როდესა# ასეთი დამოკიდებულებაა სე"სუალურ საკითხებთან დაკავშირებით* რამდენად
შეი%ლება საუბარი თანასწორობაზე+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & კანონში ასეთი არაფერია+ ი" ნათ"ვამია* რომ ასეთი ტი'ის
'როდუ"#ია არ უნდა გაი-იდოს სკოლასთან ახლოს და ისეთ მა!აზიაში* სადა# ბავშვები
შედიან* საბავშვო წიგნები და სათამაშოები ი-იდება+
ვერა გოგოხია*ვერა გოგოხია*ვერა გოგოხია*ვერა გოგოხია* $$$$შენ დემოკრატიისთვის შენ დემოკრატიისთვის შენ დემოკრატიისთვის შენ დემოკრატიისთვის,,,, & "ალბატონმა თამარ გურ(იანმა %ალიან სწორად ახსენა* რომ როდესა# გენდერზე ვლა'არაკობთ* უნდა გავ#დეთ თბილისს* იმიტომ
რომ %ალიან დიდია სხვაობა თბილისსა და მის მი!მა არსებულ სიტუა#იას შორის+ "ალბატონ
გუგულისთან მე"ნება კითხვა+ რა 'ოლიტიკით ან სტრატეგიით ა!მო(ნდა $"ართული ო#ნების,
სიაში ამდენი "ალი და არა უფრო მეტი+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 14/21
14
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & ადამიანი მეტნაკლებად #ნობადი უნდა -ოფილი-ო* ხომ
მართალია* სიაში რამდენიმე უ#ნობი მამაკა#ი ი-ო* ვთ"ვათ* ნა#იონალური უმ#ირესობების
წარმომადგენელი+ ვი!ა# რომელი!ა# დარგის ს'ე#იალისტი ი-ო და ამ ნიშნით შეი-ვანეს
სიაში+ მე არ ვამართლებ* რომ ასე უნდა ი-ოს* მაგრამ ი"ა# გადაწ-ვეტილების მიმ!ებია შვიდი
კა#ი და ერთი "ალი+ ბევრი კრიტერიუმია* რის მიხედვითა# ხდება ადამიანების სიაში შე-ვანა+
მაინ# მნიშვნელოვანია* 'იროვნება საზოგადოებისთვის #ნობილი ი-ოს+ "ალები*
რომლები# ა"ტიურები არიან თავიანთ სფეროში და (ანან* მეტი შანსი ა"ვთ* რომ მოხვდნენ
სიაში+ ასევე ი-ო მინისტრების შემთხვევაში#+ როდესა# მსჯელობენ* ო#ი კა#იდან ნახევარი
მაინ# ხომ უნდა ი#ნობდეს სიის შედგენის დროს ასეთ საკითხებს ითვალისწინებენ+ ა" დიდია
მედიის დამსახურება* იმიტომ რომ ის "მნის სახეებს+ იმასა# ა"ვს მნიშვნელობა* შენიანია თუ
არა+ შეი%ლება თავისთავად %ალიან 'ო'ულარული ი-ოს ადამიანი* მაგრამ არ იზიარებდეს
შენს იდეოლოგიას+ სანდოობაზეა საუბარი+ სიაში რომ შეგ-ავს ადამიანი* მეტნაკლებად
გარანტირებული უნდა ი-ო* რომ სხვაგან არ გადახტება+ თავის დროზე* 2004 წელს რომ
შემი-ვანეს სიაში* ი-ო ლა'არაკი* გვეგონა* ბოლომდე სანდო ი"ნებოდიო+
შორენა %ოწე შორენა %ოწე შორენა %ოწე შორენა %ოწენი%ენი%ენი%ენი%ე & ნახსენები ი-ო სამო"მედო გეგმის დაფინანსების საკითხი და მინდა
გავიხსენო* რომ სა'არლამენტო საბ)ოსთან ერთად შე"მნილი ი-ო სამთავრობო საბ)ო* რომლის
შესახება# მერე ა!არაფერი გვსმენია+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & თავიდან მისი ხელმ%!ვანელი ი-ო თამარ ბერუ(აშვილი და უფრო
მეტი ურთიერთობა და შანსი ი-ო+ მერე ი-ო კახა ბენდუ"ი%ე+ მას საკმაოდ განსხვავებული
დამოკიდებულება ა"ვს ამ თემის მიმართ+ ამოაგდეს -ველა ის 'უნ"ტი* რა# თანხებთან ი-ო
დაკავშირებული და დაგვიტოვეს მხოლოდ გენდერული განათლება* რა# მანამდე# უკვე
ფეხმოკიდებული ი-ო+ უნივერსიტეტბში# იკითხება კურსები* სამო"ალა"ო განათლებაში#
შედის+ ახლა ვნახოთ* ვ#დილობთ მეტი ი-ოს დაფინანსება+ მაგრამ ბიუჯეტი იმის მიხედვით
დგება* რა არის უფრო 'რიორიტეტული+ %ალიან %ნელია მასკულინურ საზოგადოებაში იმის
თ"მა* რომ ეს საკითხები 'რიორიტეტულია+ %ალიან დიდი %ალისხმევა გ)ირდება იმის
დასასაბუთებლად* რომ ვთ"ვათ* სო#იალური შემწეობა კი არა* არამედ "ალთა ეკონომიკური
ა"ტივობა* იმიტომ რომ ა!არ დაგ)ირდება ამდენი სო#იალური შემწეობა* რო#ა "ალი ფეხზე
დადგება+
მეორე მხრივ* გა)ირვებული ადამიანი დ!ეს გთხოვს ფულს+ მას ვერ ეტ-ვი* რომ ერთი
წელი მოითმინოს და ერთი წლის მერე* რო#ა "ალთა ეკონომიკური ა"ტივობა ფეხზე დადგება*
გაუ(ნდება ფული+ აი მაგალითად* დევნილები გინდა თუ არა გვაწვებიან* ბი%ინამ თ"ვა* რომ
-ველა დევნილს გაუორმაგდებოდა დახმარებაო+ ვეუბნები* რომ არ უთ"ვამს+ ლა'არაკი ი-ო
სო#იალურად დაუ#ველ დევნილებზე+ მაგრამ -ველას უნდა* რომ დ!ესვე მიი!ოს რა!ა#ა+
ეკა წერეთელიეკა წერეთელიეკა წერეთელიეკა წერეთელი & თავის დროზე* როდესა# $"ალთა 'არტია, (ამოა-ალიბეთ* საარ(ევნო
სიაში კონსერვატორებთან ერთად მონაწილეობდით+ მახსოვს თ"ვენი ფრაზა* რომელი#
დევიზად გ"ონდათ & $(ვენ* "ალები კა#ებს დავუდგებით უკან* რომ ხელი შევუწ-ოთ
მუშაობაში და ერთად გავიმარჯვოთ,+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & უკან არა+ შეი%ლება ი-ოს გვერდით+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 15/21
15
ეკა წერეთელიეკა წერეთელიეკა წერეთელიეკა წერეთელი & კი ბატონო* ი-ოს ასე & გვერდით დავუდგებით კა#ებს+ მაინტერესებს*
დ!ეს* როდესა# ხართ გენდერული თანასწორობის საბ)ოს წევრი* როგორია თ"ვენი 'ოზი#ია
ამ საკითხთან დაკავშირებით+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & მიმა(ნია* რომ არ# სუფთა "ალური საზოგადოება შეი%ლება
არსებობდეს და არ# მარტო კა#ების+ მამაკა#ი# და "ალი# ერთად უნდა ი-ვნენ+ გვერდით
დაუდგები* წინ თუ უკან* ფა"ტია* რომ ერთად უნდა აკეთოთ სა"მე+ დ!ესა# ვთ"ვით* რომ
კარგი ი"ნებოდა* მამაკა#ები -ოფილი-ვნენ+ გენდერულ შეკრებებზე ისეთ ადამიანებს ვხედავ*
რომლებმა# ისედა# %ალიან კარგად ი#იან -ველაფერი+ ისეთი ადამიანი გვინდა* რომელმა# არ
ი#ის* რომ გავაგებინოთ+ კა#ებს უნდა აუხსნა* დაუსაბუთო+ წელს 'არლამენტში გენდერული
ბიუჯეტი რომ ვახსენე* %ალიან განათლებულმა კა#ებმა# ისე შემომხედეს* შენ რა!ა#ას ხომ არ
ხუმრობ* გენდერული ბიუჯეტი რა არისო+ სარგებლიანობა უნდა დაანახო თავისთვის*
ოჯახისთვის თუ "ვე-ნისთვის+
ბე"ა გაბადა%ებე"ა გაბადა%ებე"ა გაბადა%ებე"ა გაბადა%ე & %ალიან მრ#ხვენია* რომ მარტო ვარ+ დიდი მადლობა %ალიან
საინტერესო საუბრისთვის+ ერთი შენიშვნა მა"ვს იმასთან დაკავშირებით* რომ საუბრობდით*
თუ რატომ ვერ მოახერხეს "ალთა ფონდებმა უფრო ახლოს მისული-ვნენ თითოეულ "ალთან
და საზოგადოებაში #ვლილებები მოეხდინათ+ შეი%ლება ამის მიზეზი მართლა# ის ი-ო* რომ
ისინი დონორებზე ი-ვნენ მიბმულები+ %ალიან მიხარია* რომ ფემინისტური ჯგუფები*
რომლები# არ არიან დონორებზე მიბმულები* გამო(ნდნენ+ "ალბატონ გუგულისთან მა"ვს
შეკითხვა+ დაახლოებით ორი წლის "ალბატონი კერვალიშვილი* რომელი# იმ საბ)ოს
წარადგენდა* რომელში# ახლა თ"ვენ ხართ* მოსული ი-ო უნივერსიტეტში და გვითხრა* რომ
კანონი* რომლის მი!ებასა# ა'ირებდნენ* წინგადადგმული ნაბიჯი ი"ნებოდა+ ასეთი გა#ურება
რომ არ გამოგვივიდეს* ხომ ვერ აგვიხსნიდით* თ"ვენი ინი#იატივა რაში მდგომარეობს*
რომელი# ადგილობრივ თვითმმართველობებს ეხება+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & როდესა# ადამიანი რა!ა#აზე მუშაობს* -ოველთვის უნდა
წარმოა(ინოს* როგორ# %ალიან მნიშვნელოვანი+ არ ვი#ი გავა თუ არა (ემი მოსაზრება+
მიმა(ნია* რომ ადგილობრივ არ(ევნებში უნდა ი-ოს (ვეულებრივი კვოტირება* არანაკლები
30&სა უნდა ი-ოს სხვა ს"ესის ადამიანი+ მაგრამ ვერ გეტ-ვით* გავა თუ არა ეს საკითხი+
'არლამენტში 1.0 კა#ია* კი შევე#დებით* რომ დავარწმუნოთ* მაგრამ 'არლამენტი მაინ#
უმრავლესობით ი!ებს გადაწ-ვეტილებებს+ საბ)ოს შიგნით გვა"ვს ერთიანი გადაწ-ვეტილება+
გენდერულ საბ)ოში შესული ადამიანი !იაა ასეთი საკითხების მიმართ+
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი & %ალიან ბევრ საინტერესო საკითხს შევეხეთ+ მე(ვენება ხოლმე*რომ ოთხი გამომსვლელი #ოტა ბევრია* იმიტომ რომ კითხვა# ბევრი ისმება+ ბევრი
საინტერესო და ა"ტუალური საკითხი წამოი)რა თუნდა# კანონთან და რეალობასთან
დაკავშირებით+ შეგი%ლიათ გააფართოვოთ თ"ვენი კითხვები#* ა"ა# რომ დავი#ვათ ბალანსი+
თუმ#ა ვერ შევეხებით -ველა თემას* რომელი# წამოი)რა* მაგალითად ეკლესიის და მედიის*
რეკლამასთან დაკავშირებული საკითხების* იმიტომ რომ %ალიან დიდი თემებია+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 16/21
16
სოფო ტაბატა%ე სოფო ტაბატა%ე სოფო ტაბატა%ე სოფო ტაბატა%ე & (ემთვის %ალიან მნიშვნელოვანი ი-ო კვლევის ერთი ას'ე"ტი*
როდესა# 'არტიულ სიებში "ალების რაოდენობაზე ი-ო საუბარი+ განსაკუთრებით საინტერესო
ი-ო* რომ რა# უფრო კონსერვატორული და ულტრანა#იონალისტური ი-ო 'არტია* მით უფრო
მეტი "ალი ჰ-ავდა საარ(ევნო სიაში+ ი"ნებ (ავუ!რმავდეთ ამ საკითხს+ არის თუ არა ეს ისეთი
"ალების მოსვლა 'არლამენტში* რომლები# მხარს უ)ერენ "ალთა რე'როდუ"#იული
უფლებების შელახვას+ (ემთვის ფემინიზმი არ არის მხოლოდ ბიოლოგიურ ს"ესთა შორის
სოლიდარობა* უფრო მეტს ნიშნავს* სხვადასხვა მარგინალიზებული ჯგუფების იდეოლოგიას
ნიშნავს+ -ველას გახსოვთ კახა კუკავას 'არტიის საარ(ევნო რგოლი ლოზუნგით $"ართველი
მხოლოდ "ართველებისთვის, და ა+შ+* მე* მაგალითად* როდესა# ხმის მისა#ემად მივედი*
ერთადერთი "ალი* რომელი# (ემს ბიულეტენზე ი-ო* სწორედ ამ 'არტიიდან ი-ო
წარმოდგენილი და ვერ მივე#ი თავს უფლება* შემომეხაზა+ რა ახსნა მოე%ებნება ამას
თამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატია & $"რისტიან&დემოკრატიულმა მო%რაობამ, დაი#ვა გენდერული კვოტა
როგორ# 'არტიულ სიაში* ასევე მაორიტარების შემთხვევაში#+ დაი#ვეს ნორმა 'ოლიტიკური
გაერთიანებების შესახებ კანონიდან+ ასევე მემარჯვენეებმა#* თ"ვეს* რომ ასეთი კვოტა
უნდოდათ+ სწორედ ამან განა'ირობა* რომ $"რისტიანულ&დემოკრატიულ მო%რაობას,
-ველაზე მეტი "ალი მაორიტარი ჰ-ავდა+ შიდა 'არტიული დემოკრატია გენდერული კუთხით
მათ განავითარეს+ რა# შეეხება კახა კუკავას და სხვა 'არტიებს* როდესა# კვლევას ვაკეთებდი*
ორნაირად გავაკეთე+ ერთ კვლევაში მთელი სია ი-ო განხილული* 'ირველიდან 1.0&ე
კანდიდატის (ათვლით* ასევე არის დიაგრამები* სადა# მხოლოდ 'ირველი .0 კანდიდატის
შემადგენლობაა გამოკვლეული+
'არტიაში* რომელსა# გამარჯვების ნაკლები შანსი ა"ვს* ა" გამარჯვების
კოეფი#იენტებზე ი-ო საუბარი* მხოლოდ $ნა#იონალური მო%რაობა, და $"არტული ო#ნება,
ი-ო წარმოდგენილი+ სხვა 'არტიებში "ალი# და მამაკა#ი# 'ირველ ხუთეულში ი"ნებოდა
წარმოდგენილი თუ ათეულში* ამას მნიშვნელობა არ ჰ"ონდა* იმიტომ რომ გამარჯვების
კოეფი#იენტი ი-ო ნოლი+ (ვენ გვა"ვს ტენდენ#ია* რომ შედარებით დაბალრეიტინგულ
'არტიებში "ალთა რაოდენობა )არბობს და ასეთი არ არის მხოლოდ კახა კუკავას 'არტია* ერთ&
ერთ 'არტიას იმდენი "ალი ჰ-ავდა სიაში შე-ვანილი* სტატისტიკის შედგენის დროს
-ველაფერს ანგრევდა+ კანონზომიერების და)ერაში# კი გვიშლიდა ხელს კვლევის 'ერიოდში+
ასეთი ტენდენ#იაა* რომ ნაკლებად წარმატებულში "ალები )არბობენ+ ამასთან* მერწმუნეთ* ისე
ს'ონტანურად ხდება ხოლმე სიების შედგენა* გენდერულ თავისებურებებზე არ არის საუბარი
და არანაირ ლოგიკას არ ე"ვემდებარება+
"ალბატონ გუგულის მინდა გამოვეხმაურო ადგილობრივ თვითმმართველობებთან
დაკავშირებით+ (ემი აზრით* არ# $"ართული ო#ნება, და არ# $ნა#იონალური მო%რაობა, მსგავს
#ვლილებას ალბათ მხარს არ დაუ)ერს* თუ არ ი"ნება "ალთა მო%რაობის %ალიან მ%ლავრი
ტალ!ა+ იმ კონფერენ#იაზე* რომელი# ვახსენე* შევხვდი სანტიაგოს* მანაგუას* სოფიის მერებს+-ველა "ალი -ვებოდა თავის ისტორიას+ მიუხედავად იმისა* რომ სანტიაგოს მერი არის შვილი
ორტეგას კაბინეტის -ოფილი მინისტრისა და მი!ებული ა"ვს 'ოლიტიკური მემკვიდრეობა*
ასევე 'არიზის ვი#ე&მერი* რომელი# მერობის -ველაზე რეალურ კანდიდატად განიხილება
.2&იანი რეიტინგით* -ველანი ამბობენ* რომ* რომ არა "ალთა %ლიერი მო%რაობა* მათი არ(ევა
'ირდა'ირი არ(ევნებით ვერ მოხერხდებოდა+ 30&იანი კვოტა გამოიწვევს იმას* რომ უნდა
დაიშალოს ის ადგილობრივი მასკულინური 'ოლიტიკური ელიტა* რომელი# გვა"ვს
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 17/21
17
ადგილობრივ დონეებზე* თემებში* მუნი#ი'ალიტეტებში და ა+შ+ (ემია ზრით მამაკა#ები ამ
#ვლილებას საკმაოდ დიდ წინაა!მდეგობას გაუწევენ+
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი & 'არტიებში ასეთ უ#ნაურ განაწილებასთან დაკავშირებით
დავამატებ+ რა თ"მა უნდა თავს ვერ დავდებ* მაგრამ ვფი"რობ* რომ ურეიტინგო 'არტიების
შემთხვევაში მნიშვნელობა ა"ვს დაფინანსებასა#+ $ნა#იონალური მო%რაობის, და $"ართული
ო#ნების, ხარჯები იმდენად დიდია* რომ მათთვის ის თანხა ბევრს არაფერს წარმოადგენდა*
თუმ#ა იგივე თანხა მნიშვნელოვანია არარეიტინგული 'არტიების შემთხვევაში+ სავარაუდოდ
ალბათ ესე# ახდენს გავლენას+
თამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატიათამარ ბაგრატია & მემარჯვენეებმა* თუ არ ვ#დები* გენდერული ნორმის და#ვისთვის
მიი!ეს ათასი ლარი დანამატი+ წინა* ადგილობრივი არ(ევნებიდან გამომდინარე ისინი კვლავ
ინარ(უნებენ სახელმწიფო დაფინანსებას+
თამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილი & სხვადასხვა "ვე-ანაში გაკეთებული კვოტების ანალიზი ა(ვენებს*
რომ შეი%ლება ი-ოს წარუმატებელი კვოტა* მაგალითად ბრაზილიას ჰ"ონდა ასეთი* 30 უნდა
-ოფილი-ო* ო!ონდ არ ი-ო -ველა ათეულში+ ჯამში ი-ო 30+ ბოლოში ჰ-ავდათ "ალები და
ამან შედეგი არ გამოი!ო+ მთავარია კვოტა მორგებული ი-ოს საარ(ევნო სისტემასთან+ (ვენს
საარ(ევნო სისტემას ს)ირდება 'არტიულ სიაზე ორიენტირებული კვოტა* რომელში# 'ირველ
ათეულში ი"ნება* მე ვემხრობი* რომ .0* მაგრამ შეი%ლება ვილა'არაკოთ 30&ზე#* და
ერთმანდატიანი საარ(ევნო ოლ"ი საერთოდ სარეფორმოა* თუ "ალთა მონაწილეობაზე
ვსაუბრობთ+ %ალიან მნიშვნელოვანი როგორი კვოტაა* იმიტომ რომ მარტო კვოტა არაფერს
ნიშნავს+
თამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანი & (ემი აზრით* 'ირველ რიგში* არავის არ უნდა ველა'არაკებოდეთ
მოწიწებით და არ უნდა ვუსაბუთებდეთ რა!ა#ის სარგებელს ან სა)იროებას+ მთავარი
შე#დომა* რასა# ვუშვებთ* სწორედ ის არის* რომ მოწ-ალებას კი არ უნდა ვითხოვდეთ* არამედ
რა!ა#ს უნდა ვითხოვდეთ (ვენი უფლებებიდან გამომდინარე+ ზუსტად ეს ი-ო (ემი მიზანი*
რომ თუ არ ი"ნება ჰოლისტური მიდგომა* ეს -ველაფერი იმდენად არის ერთმანეთთან
დაკავსირებული* რომ სეუ%ლებელია* კვოტა* როგორ# ასეთი #ალკე დაინახო+ ის არის ამ
დისკრიმინა#იული 'რა"ტიკის ადეკვატური 'ასუხი+
თამარს ვეთანხმები* არსებობს სხვადასხვა სისტემები* ზუსტად
"ალებისმონაწილეობასთან დაკავშირებით ვერ გეტ-ვით* არ გამიკეთებია "ვე-ნების
კანონმდებლობის ანალიზი* მაგრამ სხვა სფეროებში არსებობს კვოტა* რომელი#
გამაგრებულია სან"#იით და 'ირდა'ირ უკავშირდება სასჯელს თუ კვოტა არ დაი#ავი+ ანუ
არსებობს სავალდებულო და არასავალდებულო კვოტა* რომელსა# სარეკომენდა#იო ხასიათია"ვს+ არ#ერთი ეს კატეგორია არ არის* ის რა# (ვენ გვა"ვს მო"ალა"ეთა 'ოლიტიკური
გაერთიანებების შესახებ კანონის 30&ე მუხლში+ ეს არის აბსოლუტური ნონსენსი+ ეს არის
"ველმო"მედების 'რა"ტიკის გაგრ%ელება* რო#ა "ალი არის რა!ა# უფლებების ობიე"ტი და არა
სუბიე"ტი* იმიტომ რომ 'ოლიტიკურ გაერთიანებას ეუბნები* რომ მას ფულს მის#ემ* თუკი
ამას გააკეთებს+ ფინანსურ სარგებელზე სადა# არის საუბარი* რომელ ადამიანის უფლებათა
'ერს'ე"ტივაზე ვმსჯელობთ+ ამიტომ რასაკვირველია მე# მთლიანად ვიზიარებ იმას* რომ
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 18/21
18
კვოტირების სისტემაზე ი-ოს არა მოწიწებით საუბარი* არამედ ი-ოს მოთხოვნა+ იმიტომ რომ
%ალიან ბევრი !ირსეული იურისტი* ბევრი !ირსეული ადამიანი ეწინაა!მდეგება კვოტირების
სისტემას სხვადასხვა სფეროში და ა"ვთ %ალიან კარგი არგუმენტები+ 'ოზიტიურ
დისკრიმინა#იას შეი%ლება ბევრი მომხრე არ ჰ-ავდეს* მაგრამ ვფი"რობ* რომ ეს კითხვა#
და%ლევადია+ თუკი კვოტას შევხედავთ* როგორ# დისკრიმინა#იული 'რა"ტიკის ადეკვატურ
'ასუხს* ვფი"რობ* რომ ა!არ გაგვი)ირდება საკუთარი თავის დარწმუნება* რომ მართლა კარგი
გამოსავალია+ (ვენთვის ეს არის ერთადერთი გამოსავალი+ სხვა შემთხვევაში გვე-ოლება
'არლამენტში#* გადაწ-ვეტილების მიმ!ებებში# რიგიდული ადამიანები* როგორ# კა#ებში*
ისე "ალებში* სამწუხაროდ %ალიან ბევრ "ვე-ანას ა"ვს 'რა"ტიკა* სადა# სწორედ "ალები არიან
"ალების მ(აგვრელები და დისკრიმინა#იის წ-არო+
ეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილიეკა ა!დგომელაშვილი & რამდენჯერმე ით"ვა "ალთა მო%რაობის არარსებობაზე
სა"ართველოში* რომელი# დიდწილად აფერხებს ამ 'რო#ესს და გამოდის* რომ ეს
თანამშრომლობა ვერ შედგა* -ოველ შემთხვევაში* ვერ მოახდინეს გავლენა* თუმ#ა #ალკეული
ორგანიზა#იები მუშაობდნენ როგორ# 'არტიებთან* ასევე შეგროვდა 32 ათასი ხელმოწერა
კვოტირებასთან დაკავშირებული საკანონმდებლო #ვლილების ინი#ირებისათვის* თუმ#ა
უშედეგოდ+ ასე რომ მთლად ასე არ არის+ მაგრამ არსებობს 'რობლემის მეორე მხარე+ იმიტომ
რომ როდესა# ასეთი ტი'ის #ვლილებებზე ვსაუბრობთ* %ალიან მნიშვნელოვანია ხოლმე
დამოკიდებულება* ვის ველა'არაკებით+ სულ სამი დ!ის წინ შეხვედრაზე* რომელი# "ალთა
'ოლიტიკურ მონაწილეობასთან დაკავშირებული საკითხების განხილვას ეხებოდა*
მიუხედავად იმისა* რომ 'არტიებს ა"ვთ "ალთა საკითხებზე მომუშავე კომისიები*
კომიტეტები* მამაკა#ების დამოკიდებულება მაინ# ასეთია* რომ თვითონ "ალები არ
ა"ტიურობენ და მათ რა გააკეთონ+ დაახლოებით ასეთი ტი'ის დამოკიდებულება ა"ვთ ხოლმე+
ეს მამაკა#ი 'ოლიტიკოსების მხრიდან არის 'რობლემის არა!იარება* არა!იარება იმისა* რომ
"ალი და მამაკა#ი კანდიდატი არ არიან ერთნაირ წინასასტარტო მდგომარეობაში+
მეორე მნიშვნელოვანი საკითხია* თუ როგორ ახდენენ 'ოზი#იონირებას (ვენს
რეალობაში მ-ოფი 'ოლიტიკოსი "ალები+ როგორ# წესი მათი უმეტესობა არ ახდენს "ალთა
საკითხების* როგორ# ინტერესთა ჯგუფის წარმო(ენას+ არ აიგივებს თავს ამასთან+ როგორ#
წესი ა"ვთ ბუნდოვანი რიტორიკა* რომ რა# შეი%ლება მეტი ამომრ(ეველი მოი#ვან+ ისევე
როგორ# "ალთა ორგანიზა#იების ნაწილს ფემინისტობის ა!იარების რ#ხვენია* არიან "ალი
'ოლიტიკოსები#* რომლები# გაურბიან მათ დაკაკავშირებას "ალთა საკითხებთან+
ლილილილილილილილი საფაროვა* სა"ართველო საფაროვა* სა"ართველო საფაროვა* სა"ართველო საფაროვა* სა"ართველოს სს ს "ურთ"ურთ"ურთ"ურთ&&&&იეზიდ "ალთა დამოიეზიდ "ალთა დამოიეზიდ "ალთა დამოიეზიდ "ალთა დამოუკიდებელი ლიგაუკიდებელი ლიგაუკიდებელი ლიგაუკიდებელი ლიგა & ა"
ით"ვა* რომ უნდა გავ#დეთ თბილისს+ ამასთან დაკავშირებით მოგახსენებთ* რომ ამამად
ვმუშაობთ 'როე"ტზე რეგიონებში+ ეს საკითხი მართლა# მნიშვნელოვანია+ (ვენ შეხვედრებს
ვაწ-ობთ "ალებთანა# და მამაკა#ებთანა#+ ამაში (ავრთეთ სასულიერო 'ირები#+ იეზიდთა სახლთან არსებობს სასულიერო საბ)ო* რომლის მეშვეობით ვხვდებით მამაკა#ებს+ შედეგად
რვა მარტი მოგვიწ-ვეს მამაკა#ებმა+ სასულიერო 'ირები თავად ი-ვნენ სა!ამოს წამ-ვანები+ ეს
ესტი უკვე ი-ო შედეგი+ ისი# მინდა გითხრათ* რომ სამი წლის წინ (ვენს თემში სიტ-ვა
$გენდერს, ვერ ახსენებდი+ ახლა უკვე მდგომარეობა საგრ%ნობლად გაუმჯობესდა+ ეს ხდება
არა მარტო იეზიდურ თემში* არამედ სხვა არა"ართულ თემებში#+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 19/21
19
"ალბატონ გუგულისთან მა"ვს შეკითხვა+ მიგა(ნიათ* თუ არა* რომ ნაკლებად
(ართულები არიან არა"ართველი "ალები გენდერულ საკითხებზე მუშაობაში+
გუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ეგუგული მა!რა%ე & ეს არ არის მარტო 'არლამენტის 'რობლემა+ არასამთავრობო
ორგანიზა#იებს ა"ვთ კოალი#იები* შეხვედრები+ რაიმე ხელოვნური ბარიერი არ არსებობს
იმისთვის* რომ არ (აერთოთ+ უბრალოდ* ინფორმა#ია უნდა გ"ონდათ ამ შეხვედრების შესახებ+
კონტა"ტები უნდა გ"ონდეთ+ (ვენ# შეგი%ლიათ მოგვაწოდოთ თ"ვენს შესახებ ინფორმა#ია*
მოკლე ა!წერილობა* რა საკითხებზე მუშაობთ* და როდესა# განვიხილავთ მსგავს საკითხებს*
მოგიწვევთ და დაესწრებით (ვენს შეხვედრებს+ რეალური ბარიერი არის "ართული ენის
უ#ოდინრობა* არის სხვა ბარიერები#+ არ ვი#ი ახლა შეი%ლება თუ არა ამაზე საუბარი+ არის
საუბარი იმაზე* რომ გა-ავთ გოგონები სკოლიდან+ ამის გამო ზოგიერთ "ვე-ანაში ოჯახი
%ალიან დიდ ჯარიმას იხდის+
ბაია აბულა%ე* თსუ* 'ოლიტოლოგიის მე#ნიერების მიმართულებაბაია აბულა%ე* თსუ* 'ოლიტოლოგიის მე#ნიერების მიმართულებაბაია აბულა%ე* თსუ* 'ოლიტოლოგიის მე#ნიერების მიმართულებაბაია აბულა%ე* თსუ* 'ოლიტოლოგიის მე#ნიერების მიმართულება & %ალიან
საინტერესო მოსაზრებები გამოით"ვა კვოტების სისტემასთან დაკავშირებით და ბევრი სიახლე
მოვისმინე+ "ართულ რეალობაში კვოტების არსებობა თავიდან ხელოვნური ი"ნება* თუმ#ა ეს
შემდგომ გამოიწვევს მის ბუნებრივად დანერგვას და "ალები# მიხვდებიან თავიანთი როლისა
და ადგილის შესახებ+ ა!არ შეეშინდებათ 'ირველი ნაბიჯის გადადგმის* რა#
"ართველებისთვის საკმაოდ რთულია+
"ალბატონ თამართან მე"ნება კითხვა* რომელმა# %ალიან საინტერესო მაგალითი ახსენა
რეგინებთან დაკავშირებით* როდესა# ერთ&ერთმა "ალბატონმა "მარი მო%ალადის წინაა!მდეგ
არ შეიტანა სარ(ელი+ ასევე დაამატეთ* რომ იმ კითხვის დასმა* თუ რატომ მოი"#ა ასე*
"ართული რეალობისთვის არაადეკვატური და მიუ!ებელია+ გეთანხმებით ამაში* "ართველი
"ალის ხასიათიდან გამომდინარე მიუ!ებელია* რომ თუნდა# მო%ალადე "მარს უ(ივლოს და
მი-ენებული ზარალი აანაზ!აურებინოს+ ეთანხმებით თუ არა* რომ "ართველი "ალის
ხასიათში არის ასეთი ბუნება* რომ ის არ წავა თავისი "მრის წინაა!მდეგ და განა'ირობა თუ
არა მისი ამგვარი ხასიათის (ამო-ალიბება ტოტალიტარულმა წარსულმა* იმიტომ რომ მანამდე
"ალის მიმართ დამოკიდებულება განსხვავებული ი-ო იმისგან* რა# დ!ეს გვა"ვს+
თამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანითამარ გურ(იანი & ის "ალბატონი 'ოლიტიკური 'არტიის წარმომადგენელი ი-ო და
როდესა# ეს 'არტია დააკომ'ლე"ტებდა სააარ(ევნო ადმინისტრა#იას* ის "ალბატონი#
ი"ნებოდა მისი ნაწილი+ შემდგომში მას შესა%ლოა კენ)ი ე-არა კიდე#* მაგრამ მე იმის თ"მა
მინდა* რომ ზუსტად იმ "ალებს* რომლები# 'ოლიტიკურ #ხოვრებაში უკვე (ართულები არიან*
ა"ვთ ეს 'რობლემა+ ხუთი თვის ორსული "ალი ამბობდა* რომ მეზობლებმა რომ გაიგონ* რომ
სასტუმროში #ხოვრობს* მისი რე'უტა#ია შეილახება+ არადა ეს "ალი უკვე 'ოლიტიკურ
#ხოვრებაშია (ართული+ ასეთ მდგომარეობაში მ-ოფ "ალებს ვეუბნებით (ვენ* რომ (აერთონ'ოლიტიკურ #ხოვრებაში+ ამიტომ არის ეს საკითხი კომ'ლე"სური+ ეს საკითხი უკავშირდება
კულტურულ ნორმებსა#+ სა"ართველო არ არის გამონაკლისი* შეი%ლება უკეთესი
გამონაკლისი# ი-ოს იმ აზრით* რომ საბ)ოთა კავშირის დროს სხვა "ვე-ნებში გა#ილებით
უარესი ვითარება ი-ო "ალებთან მიმართებაში* ვიდრე სა"ართველოში+ მაგრამ ნებისმიერი
"ვე-ანა (აგრავდა "ალს და ნებისმიერი კულტურა მიი(ნევდა მას მეორეხარისხოვან არსებად+
რა თ"მა უნდა კულტურული ნორმები %ალიან დიდ როლს თამაშობს+ "ალი მათ წინაშე და
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 20/21
20
ნეგატიური სტერეოტი'ების წინაშე მარტო არ უნდა დარ(ეს+ მარტო ის კიდევ დიდხანს
ვერაფერს გახდება+ გასაგებია* რომ უნდა იბრ%ოლოს* მაგრამ მისი სო#იალური როლიდან
გამომდინარე კიდევ რამდენი ფუნ"#ია უნდა შეასრულოს* ამიტომ არის ეს -ველაფერი
ერთმანეთთან დაკავშირებული+ "ალმა* რომელი# 'ოლიტიკაში უნდა მოვიდეს* ასევე უნდა
გაა(ინოს ბავშვები* უნდა იმუშაოს+ შრომის კანონმდებლობა# მხოლოდ ახლა ი#ვლება+
ვამბობთ* რომ თუკი ორსულ "ალს არ გაათავისუფლებენ სამსახურიდან* ეს ი"ნება ბრწ-ინვალე
მი!წევა და მეტს ა!არაფერს ვითხოვთ* იმიტომ რომ მოწიწებით ლა'არაკს მივე(ვიეთ და ესე#
(ვენი (აგვრის შედეგია* რომ მოწიწებით ველა'არაკებით გადაწ-ვეტილების მიმ!ებებს და არ
ვითხოვთ იმას* რა# გვეკუთვნის+ თუკი ბავშვებს ვა(ენთ* რატომ უნდა ვი-ოთ ი%ულებულები*
რომ ბავშვები გავაზრდევინოთ %ი%ებს* რომლებსა# სამას ლარს ვუხდით+ მე მგონია* რომ
სა"ართველოში* სად# 1.0 ლარია საარსებო მინიმუმი* ასეთი ფინანსური ანაზ!აურების მ"ონე
%ი%ები იმ როლსა# ვერ შეასრულებენ კარგად* რა# თით"ოს დ!ეს (ვენი "ვე-ნისთვის %ალიან
დიდი 'რიორიტეტია+ ამით იმის თ"მა მინდა* რომ ევრო'ულ "ვე-ნებში* თუ "ალები
სარგებლობენ დიდი შე!ავათებით და დეკრეტული შვებულება გა#ილებით ხანგრ%ლივი და
სრულად ანაზ!აურებადია* (ვენს "ვე-ანას კი არ# ბიუჯეტის დახარჯვა შეუ%ლია ამაზე და არ#
"ალის !ირსების 'ატივის#ემა* ზედმეტია იმაზე საუბარი* რომ ეს "ვე-ანა კვოტირების ისეთ
სისტემას შემოი!ებს* რომ "ალებს სამართლიან ადგილს მიაკუთვნებს 'ოლიტიკურ
#ხოვრებაში+ ეს გამორი#ხულია* თუ -ველა ეს 'რობლემა #ალ&#ალკე არ მოგვარდა+
თამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილითამარ საბედაშვილი & დავამატებ* რატომ მიმა(ნია მნიშვნელოვნად რეგიონების თემა+
-ოველთვის %ალიან ფრთხილად უნდა ვი-ოთ* რომ ისე არ წარმოვა(ინოთ* თით"ოს
რეგიონებში რა!ა# ისეთი ხდება* რა# თბილისში ა!არ არის რელევანტური+ ასე არ არის*
გაა(ნია რა საკითხზე ვლა'არაკობთ+ %ალადობასთან დაკავშირებით ვერ ვიტ-ვით* რომ
რეგიონებში უფრო მ%იმე ვითარებაა* იმიტომ რომ %ალადობა არის ფენომენი ოჯახში*
რომელი# არ #ნობს არ# სა#ხოვრებელ ადგილს* არ# ეკონომიკურ მდგომარეობას* არ#
განათლების დონეს+ განათლების დონეს მხოლოდ იმ შემთხვევაში ა"ვს მნიშვნელობა*
როდესა# "ალის დამოუკიდებლობაზეა საუბარი* რომ თავი დაა!წიოს+ კა#ის განათლების
დონეს ა" მნიშვნელობა არ ა"ვს+ ა"ვე* როდესა# საუბარია ეროვნულ უმ#ირესობებზე* არ
მი-ვარს* როდესა# ხდება მათი სტიგმატირება* რომ მათთან უფრო მ%იმე ვითარებაა+ რა!ა#
საკითხებში შეი%ლება ასეა* მაგრამ რა!ა# საკითხებში (ვენ უბრალოდ არ ვი#ით* ი" რა
ავტორიტეტის მ"ონენი არიან "ალები ადგილობრივ კონტე"სტში+ რა# გარედან (ანს*
იზოლა#იის საკითხი* ენობრივი ბარიერიდან გამომდინარე მონაწილეობის საკითხები*
ბუნებრივია* %ალიან თვალსა(ინოა* მაგრამ მაინ# ზედა'ირულია+
რა# შეეხება "ართველი "ალის და ოჯახის ფენომენს* ეს #ნებები# საკმაოდ არის
ნასაზრდოვები იდეოლოგიით დ აკონსტრუირებულია (ვენი სო#იოლიზა#იის 'რო#ესში+
როდესა# გვზრდიან* რა!ა# იდეებს და იდეალებს გვინერგავენ* რა# არის ან არ არის სიმართლესთან ახლოს+ შესაბამისად* საბ)ოთა 'ერიოდმა#* გავლენა ი"ონია* თუმ#ა!ა
'ირადად მე გამოკვლეული მა"ვს ადრეული ბოლშევიკური 'ერიოდი სა"ართველოში* რას
წერდნენ "ალები საკუთარ მდგომარეობაზე და მინდა გითხრათ* რომ დიდი #ემა&ტ-ე'ა და
უბედურება ი-ო+ არავითარი ა!მატებულება "ართულ ოჯახზე* რომელზე# სად!ეგრ%ელოებში
ლა'არაკობენ* სამწუხაროდ არ დასტურდება+ არსებობს მრავალნაირი "ართული ოჯახი+
8/17/2019 Gender Agenda Ge
http://slidepdf.com/reader/full/gender-agenda-ge 21/21