Nationaal Energie- en Klimaatplan 2021-2030

Due date: 12/2019

Energie-efficiëntie in het Vlaamse

energie- en klimaatplan 2030

Prille prenatale diagnostiek

20/09/2019

Energy Saving Pioneers

Studiedag Energie-efficiëntie

Annemie Bollen

Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen

3

Verwachting

Sluitend (ton, GWh, €)

Iedereen aan boord

Prenatale diagnostiek

Ontwerp 07/2018, indiening EC 12/2018

• Vlaams energieplan 2021-2030

• Vlaams klimaatbeleidsplan 2021-2030

maatregelen

instrumentensectoraal

verbruik

energiedoelen becijferde

besparingen

Energiedoelen

CO2-eq

Niet-ETS

tov 2005

Hernieuwbare

energie

Energie-

efficiëntie

tov BAU

Vl

2020 -15,7%25.074 GWh

10,2%-15,3%

2030 -35%27.700 GWh

11,2%-24,9%

B2020 -15% 13% -17,8%

2030 -35% 18,3% -17%

CO2-eq

Niet-ETS

tov 2005

Hernieuwbare

energie

Energie-

efficiëntie

tov BAU

Vl

2020 -15,7%25.074 GWh

10,2%-15,3%

2030 -35%27.700 GWh

11,2%-24,9%

niet-ETS 201646,1

niet-ETS 203030,1

energiebesparing10,7 industrie: F-gassen,

caprolactam2,4 landbouw: mest,

vertering1,1

hernieuwbare energie0,9

elektrificering e.a.?0,9

Niet-energetischNiet-CO2

Energie-efficiëntie cruciaal voor -35%-niet-ETS-doel

energiebesparing67%

ind: F-gassen, caprolactam

15%

landbouw: mest, vertering

7%

hernieuwbare energie

5%

elektrificering, e.a.6%

Energie-efficiëntiedoelen

-24,9%Tov BAU

222 870

296 618

0

50 000

100 000

150 000

200 000

250 000

300 0001

99

01

99

51

99

61

99

71

99

81

99

92

00

02

00

12

00

22

00

32

00

42

00

52

00

62

00

72

00

82

00

92

01

02

01

12

01

22

01

32

01

42

01

52

01

62

01

7

20

20

20

30

Bru

to f

inaa

l ve

rbru

ik e

ne

rge

tisch

GW

h

Energieplan 2030

BAU

-17%Tov 2016

-74.000

-45.000

Finaal energieverbruik

2016 (GWh) (2016-2030)

Gebouwen 85.584 -22%

Transport 64.102 -30%

Industrie (ETS + niet-ETS) 109.554 -5%

Landbouw 8.444 -18%

Totaal 267.684 -17%

Echo

Sectorale

besparingen

woningen; 21%

woningen30%

tertiair; 11%

tertiair; 11%

industrie41% industrie;

12%

transport; 24% transport

43%

landbouw; 3% landbouw; 3%

Verbruik 2016 Reductie (-45.000GWh)

Woningen30%

Tertiair11%

Industrie12%

Transport43%

Landbouw4%

-45.000 GWh

besparing

Pretecho

Maatregelen en instrumenten

verplichte renovatie verwerving

41%

ketelvervanging22%

instellingen ketels18%

PV residentieel

geen gas bij nieuwbouw

BTW-verlaging renovatie

gedragsverandering info factuur

slooppremie

Woningen

-12.000 GWh

Woningen

Tertiair (analoog woningen)

verplichte renovatie bij overdracht

premies, fiscale maatregelen

verhoogde investeringsaftrek, ecologiepremie

defossilisering warmte

gebouwenpas

EPC niet residentieel

informatieplatform terra

overheid actieplan

Industrie

versterken, verbreden EBO

mini-MBO in andere sectoren

economisch steuninstrumentarium (ecologiepremie, …)

Fed: verhoogde investeringsaftrek

ESCO voor KMO

KMO-portefeuille energiescan

TransportOntwerp mobiliteitsplan

LandbouwEnergiescan/audit

Uitwisseling lokale energiestromen

Fed: verhoogde investeringsaftrek

REG-steun, PV-stimulering

Monitor

Besparingen

Weinig becijferd

0

5 000

10 000

15 000

20 000

geen data

becijferde maatregelen

verplichte renovatie verwerving

41%

ketelvervanging22%

instellingen ketels18%

PV residentieel

Overschatting en dubbeltelling bij becijferingen?

60% besparing

3 van de 6

• Condensatieketel of warmtepomp

• Hoogrendementsramen

• Muurisolatie

• Dakisolatie

• Vloerisolatie

• Zonneboiler of warmtepompboiler

Niet-ETS-emissies Finaal energieverbruik

2016 (Mton) (2016-2030) 2016 (GWh) (2016-2030)

Gebouwen 12,3 -43% 85.584 -22%

Transport 16,3 -29% 64.102 -30%

Industrie 8,4 (niet-ETS) -40% 109.554 (ind) -5%

Landbouw 7,4 -26% 8.444 -18%

Totaal 46,2 -35% 267.684 -17%

22%

Wellicht niet sluitend

en niet congruent

Arbeid

Cijfers

Investeringen

Personeel

Middelen

Ieder @ boord

nu min max

ENERGIE

Netten

Productiecapaciteit

TRANSPORT

De Lijn

Fietsinfrastructuur

GROEN/BLAUWE

INFRASTRUCTUUR

INDUSTRIE

1 mld € investering/j

GEBOUWEN

Woningen

Scholen

Sociale woningen

Publiek

Investeringen, steun, …

Afh. van beleidskeuzes

Gezonde financiën

Geen factuur @ kinderen

Privaat

• Niet altijd businesscase

(lange TVT)

• Betaalbaarheid

EXTRA UITGAVENVLAAMSE BEGROTING

Mld €/jNu45

Minimum+3

Maximum+12

Financieel plan?

IMPACT OP VLAAMSE BEGROTING

(miljard €/jaar)

min max

Renovatie kwetsbare

groepen1,4 6,0

Scholen0,6 1,4

Verlichting elekt

riciteitsfactuur

0,0 1,4

De Lijn0,5 1,0

Groen-blauwe infrastr

uctuur 0,1 0,6

Sociale woningen

0,1 0,5

Warmtenetten 0,2 0,4

Fietsinfrastructu

ur 0,2 0,4

Flexibiliteitsmechanism

en 0,1 0,3

Inv.steun groene e

nergie0,0 0,1

TOTAAL3,2 12,1

RENOVATIES KWETSBARE GEZINNEN

= maatschappelijk verantwoord

≠ evident privaat te financieren

Geen terugverdieneffect

dalende brandstofkosten

sterker stijgende elektriciteitskosten

Lange terugverdientijd

45 tot 64 jaar

38 tot 50 jaar (met CO2-taks €250)

21 tot 25 jaar (met CO2-taks €1450)

7 500

25 00040 000

80 000

300 000

renovatie min 40 000

renovatie max 60 000

0

50 000

100 000

150 000

200 000

250 000

300 000

350 000

Q1 Q2 Q3 Q4 Q5

Ge

mid

de

ld f

ina

nci

ee

l ve

rmo

ge

n €

Ontoereikend financieel vermogen

+ schulden

+ betaalbaarheidsproblemen

6

16

4

4

3

1

6

30

20

86

52

19

13

14

13

10

12

5

15

29

28

34

25

36

26

27

22

38

32

41

38

37

40

48

41

51

35

9

10

9

9

7

12

16

22

7

1

1

14

48

81

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

goede staat gebouw

groot genoeg

functionaliteit

aangename temperatuur

verluchting mogelijk

goede verlichting

belevingswaarde

lage energiekosten

lage kosten algemeen

energieopwekking

asbestvrij

verslag brandweer

niet gering middelmatig grotendeels volledig

3

4

6

3

3

4

10

13

11

8

11

22

22

27

26

33

38

32

42

47

50

26

26

16

17

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

stevige constructie

beveiligd tegen brand

hygiënisch sanitair

veilig in gebruik

veiligheid en hygiëne

niet gering middelmatig grotendeels volledig

Energieprestatie Kwaliteit

Veiligheid en hygiëne

96

90

83

75

71

60

59

56

47

36

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

mech. ventilatie met warmterecup.

mech. ventilatie gn warmterecup.

vloerisolatie

energiezuinige verlichting

muurisolatie

leidingisolatie

hoogrendementsketel

dakisolatie

thermostatische kranen

dubbel glas

neen ja

SCHOLEN

6,5/108

Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen

28GEBOUWEN

Tertiair: welzijn, zorg, publieke gebouwen

Woon- en energiepremies, sloop en heropbouw

ENERGIE

CRM en offshore

Opslag, digitale meters, omvorming gasnetten,

waterstofnetten, verLEDding

Groene warmte (bio, warmtepomp, zonneboiler)

TRANSPORT

Spoorvervoer

Voetgangersinfrastructuur

Vergroening vloot, laad- en tankinfrastructuur

Deelsystemen, mobipunten, smart shipping,

binnenvaart, …

ANDERE

Landbouwsteun en ecologiepremie

Innovatie & onderzoek

Dataplatformen

Ontzorging

Ruimtelijke herschikkingen

Nog niet opgenomen

IMPACTOP VLAAM

SE BEGROTING

(miljard €/jaar

)

min max

Kilometerheffing

1,5 4,2Budge

tneutraal?

CO2-taks 0,4

1,7 Budgetneutr

aal?

Veilingopbren

gst 0,41,1 Besta

and beleid?

Salariswagen

s 0,01,0 Budge

tneutraal?

Vlieg-/kerota

ks 0,1 0,5

Terugvorderi

ng BTW0,3

0,5

Woonbonus 0,0

0,1

TOTAAL 2,7

9,1 ?

Kosten ↓

Verschuiving

Inkomsten ↑

Data

Discussie

Snelheid!

Bevalling

09-10/2019: ontwerp naar regering

12/2019: naar Europese Commissie

Sluitend

• Coherente doelen

• Becijferde maatregelen

Integraal

• Infrastructuurplan

• Financieel plan

Iedereen aan boord

• Gezinnen en bedrijven

• Renovatie kwetsbare groepen