1
KEY CONCEPT1. แนวคดทสำ�คญในแตละสมยของววฒน�ก�ร2. บคคลทมชอเสยงและผลง�นทสำ�คญในยคต�งๆ3. ส�เหตและปจจยททำ�ใหเกดก�รพฒน�ไปสยคอนๆ
จดประสงคการเรยนร1. เพอใหผศกษ�ไดเหนถงววฒน�ก�รก�รเปลยนแปลงของกระบวนก�รในก�ร
ผลตของแตละยคสมย2. เพอใหเข�ใจถงก�รเปลยนแปลงในแตละยคว�มส�เหตใด และมบคคล
สำ�คญๆอะไรบ�ง3. กระตนใหเกดก�รพฒน�ก�รผลตใหเจรญก�วหน�ยงขน
เนอหา เมอเร�มองยอนกลบไปในอดตจะเหนว�มนษยในแตละยคจะมคว�มคดทแตกต�งกนไปในเรองของ
กระบวนก�รผลตแตสงทสำ�คญทมนษยในแตละยคสมยมเหมอนกนคอ คว�มปร�รถน�ใหเกดคว�มคดสร�งสรรค
เทคโนโลย ใหม ๆ ออกม�ทกย คทกสมย ซ ง เร�จะส�ม�รถแบงก�รเปลยนแปลงเทคโนโลยก�รผลตเปน 5 ยคดงน
1. ยคก�รผลตภ�ยในครวเรอน ( Domestic Production ) กอน ค.ศ. 1740
2. ยคก�รผลตในระบบโรงง�น ( Factory System ) ค.ศ. 1740 - 1800
3. ยคก�รผลตดวยพลงง�นเครองกล ( Mechanical Power ) ค.ศ. 1800 - 1880
1
1
4. ยคก�รผลตดวยเครองจกรกล ( Mechanization ) ค.ศ. 1880 - 1950
5. ยคก�รผลตดวยเครองจกรอตโนมต ( Automation System ) ค.ศ. 1950 - ปจจบน
2
1
1. ยคการผลตภายในครวเรอน (Domestic Production)
ก�รผลตง�นในยคน คอนข�งเปนง�นอสระม�กกว�ง�นลกจ�ง ลกษณะของก�รดำ�เนนง�นในยคก�รผลตในครวเรอนคอ ใชวธก�รผลตแบบดงเดมซงใชฝมอแรงง�นและมก�รฝกหดง�นช�งเพอสร�งแรงง�นฝมอเข�สระบบผลต ตลอดจนถงก�รผลตทเนนเรองของก�รบรโภคภ�ยในครอบครวม�กกว�ก�รผลตเพอก�รค�แบบอตส�หกรรม แตเมอเวล�ผ�นไปสภ�พก�รผลตภ�ยในครวเรอนมก�รเปลยนแปลงจ�กคว�มตองก�รสนค�ทเพมม�กขน ก�รผลตภ�ยในครวเรอนและร�นจำ�หน�ยสนค�ไมส�ม�รถตอบสนองคว�มตองก�รได
อย�งเพยงพอ ดงนนจงมคว�มจำ�เปนทจะตองปรบปรงระบบก�รผลตสนค�เสยใหมและนคอทม�ใหเกดก�ร เปลยนแปลงไปสระบบก�รผลตในโรงง�นตอไป
2. ยคการผลตในระบบโรงงาน (Factory System)
ก�รพฒน�ก�รผลตระบบโรงง�นในระยะเรมแรก พอค�และน�ยทนไดสงเสรมก�รผลตอตส�หกรรมในครวเรอนทผผลตมคว�มเชยวช�ญท�งด�นต�ง ๆ เพอเพมผลผลตแตวธก�รนไมเกดผลดตอสงคม และ เศรษฐกจเพร�ะสภ�พก�รง�นไมถก
3
ทมา :
ทมา :
1
ต�มหลกสขลกษณะผหญงและเดกถกเอ�เปรยบด�นแรงง�น ก�รควบคมก�รผลตในยคของก�รผลตระบบโรงง�นนมก�รจดแผนกแรงง�นและก�รรเรมแนวคด ในก�รจดก�รผลตทเปนระบบม�กขนการจดแผนกแรงงานและก�รปรบปรงสงอำ�นวยคว�มสะดวกชวยเพมประสทธภ�พก�รผลตระบบโรงง�นอย�งยง ก�รมอบหม�ยง�นเปนหนวยยอยๆ ทำ�ให
คนง�นส�ม�รถ ปฏบตง�นไดม�กกว�เดม ก�รผลตง�นกล�ยเปนกระบวนก�รทตอเนอง โดยก�รเลอนไหลของวสดจำ�นวนแรงง�นกลดลง เพมอตร�ก�รผลตใหสงขน เมอเปนเชนนก�รผลตระบบโรงง�นจงขย�ยม�กขน แตเมอถงจดหนงยคก�รผลตระบบโรงง�นคอยๆลดตวลงดวยก�รเกดกระบวนก�รผลตแบบใหมโดยมก�รผลตเครองจกรม�ใชแทนเครองมอช�งและมก�รพฒน�แรงง�นต�งๆม�ใชเดนเครองจกรกล เมอระบบเครองจกรกลไดรบก�รพฒน�อย�งเตมทแลว ก�รผลตท�งอตส�หกรรมกเข�สยคใหมและเปนยคของพลงง�นจ�กเครองกลและเครองจกร
3. ยคการผลตดวยพลงงานเครองกล (Mechanical Power)
เครองหม�ยในก�รพฒน�เข�สยคก�รผลตดวยพลงง�นเครองกลคอก�รนำ�เครองจกรทใชพลงง�นเครองจกรกลม�ผลตสนค�แทน ก�รใชเครองมอทอ�ศยแรงง�นมนษยเปนหลกก�รอตส�หกรรม เรมเจรญขนหลงจ�ก เจมส วตต ไดพฒน�เครองจกรไอนำ�และทำ�ใหมก�รใชพลงง�นไอนำ�อย�งกว�งขว�งเมอ โอลเวอร อแวนส ไดคดประดษฐและพฒน�เครองจกรไอนำ�ทมแรงดนสงสำ�เรจ ยคก�รผลตดวยพลงง�นเครองกลน เครองจกรไอนำ�เปนพลงง�นเครองกลซงนำ�ม�ใชในระบบก�รผลตอตส�หกรรมอย�งมประสทธภ�พและอย�งตอเนองอตส�หกรรมก�รผลตประเภทแรกทใชพลงง�น
4
ทมา :
1
เครองกล คอ อตส�หกรรมสงทอซง อไล วทเนย ไดประดษฐเครองป นฝ�ยขนและแซมวล สเลเทอร ไดสร�งอปกรณ และโรงป นด�ยโรงแรกขนในยคน นกประดษฐคดคนช�วอเมรก�จำ�นวนม�กทมสวนทำ�ใหเกดคว�มเจรญก�วหน�ท�งเทคโนโลยอย�งรวดเรว สงประดษฐบ�งอย�งมอทธพลอย�งม�กตอก�รดำ�เนนชวตของประช�ชน ไดแก ก�รพฒน�เครองจกรท�งเกษตรกรรม โทรเลข เครองจกรไอนำ� หลอดไฟฟ� เครองพมพดด ก�รพมพระบบโรต�ร เครองจกรเยบผ� โทรศพท เปนตน
5
ทมา : (WWW.AC- ทมา :
1
การผลตชนสวนของผลตภณฑ (Part Production)ระบบก�รผลตง�นอตส�หกรรมเปนก�รผลตง�น หรอสนค�
จำ�นวนม�กๆ ซงสนค�หรอผลตภณฑนนตองมรปร�งและลกษณะอย�งเดยวกนหมด วธก�รของก�รผลตเชนนจะทำ�ใหผลตภณฑคงคณภ�พระดบเดยวกน ตนทนก�รผลตแตละหนวยหรอแตละชนสวนง�นจะลดตำ�ลงดวย ก�รผลตสนค�จำ�นวนม�กทมรปร�งลกษณะและคณสมบตอย�งเดยวกนทำ�ใหเกดแนวคดในก�รผลตชนสวนของผลตภณฑ และวธก�รประกอบชนสวน แยกจ�กกนต�มแนวในก�รผลตง�นจำ�นวนม�ก ในระบบโรงง�นอตส�หกรรม (Assembly Line Method of Production) ผใหแนวคดเรองนเปนคนแรก คอ อไล วทเนทการเคลอนไหวดานแรงงาน
ในโรงง�นอตส�หกรรมสนค�สวนใหญจะถกผลตออกม�เปนจำ�นวนม�กๆ ดงนน ก�รใชเครองจกรม�แทนแรงง�นคนม�กขนยอมกอใหเกดปญห�มนษยสมพนธในโรงง�น คนง�นข�ดกำ�ลงใจและไมตงใจทำ�ง�นพรอมกนนนคนง�นมคว�มรสกว�ตนเองไมมอำ�น�จตอรองค�แรงง�นทำ�ใหคนง�นเกดคว�มรสกเหมอนว�ตวเปนท�สของเครองจกรในโรงง�นอตส�หกรรมขน�ดใหญท�งสภ�พร�งก�ยกเปนปญห�คนง�นไมส�ม�รถปฏบตง�นไดดตลอดไปเพร�ะสงแวดลอมโดยทวไปไมคอยด เชน ข�ดแสงสว�ง ก�รระบ�ยอ�ก�ศไมเพยงพอและทสำ�คญคอ คนง�นถกใชทำ�ง�นอย�งหนกและเกนเวล� เมอคนง�นตกอยในสภ�พดงกล�ว กอใหเกดคว�มคบแคนและเรมแสวงห�อำ�น�จตอรองกบน�ยจ�งเพอปรบปรงสภ�พก�รทำ�ง�นและฐ�นะเศรษฐกจของตนใหดขน จงไดมผพย�ย�มรวมสหภ�พแรงง�นต�งๆ เข�รวมม�เปนองคกรเดยวกนในป ค.ศ. 1866 ตวแทนจ�กสหภ�พแรงง�นระดบทองถน สม�คมช�งฝมอ กลมช�วน� สม�คมคนง�น และกลมปฏรปสงคมต�งๆไดเข�รวมประชมทบลตมอร ในก�รประชมครงน ไดจดตงสหพนธกรรมกรแหงช�ต (National labor Union) ขน ซงทกๆป ไดมก�รประชมรวมกนจนกระทงถงป ค.ศ. 1872 สหภ�พแรงง�นนไดยบสล�ยไปเพร�ะไมส�ม�รถไกลเกลยและแกปญห�ใหแกกลมต�งๆได
6
ทมา :
1
4. ยคการผลตดวยเครองจกรกล (Mechanization)เปนชวงเวล�ทประเทศต�ง ๆ มก�รเตบโตด�นประช�กร
และประช�ชนมฐ�นะเศรษฐกจด ซงสงผลใหเกดคว�มตองก�รเครองบรโภคและอปโภคม�กขนต�มลำ�ดบ ดงนนก�รผลตสนค�อตส�หกรรมทมลกษณะเหมอน ๆ กนเปนปรม�ณม�ก (Mass Production) จงส�ม�รถสนองคว�มตองก�รของตองก�รของประช�กรไดทงยงเปนก�รประหยดค�ใชจ�ยในก�รผลต อนจะทำ�ใหสนค�ร�ค�ถกลงดวย จงมคว�มจำ�เปนและมคว�มสำ�คญยงขน แตก�รลงทนซอเครองจกรททนสมยกมร�ค�แพงต�มไปดวย ดงนนก�รผลตอตส�หกรรมจงตองก�รทนสงขน ดวยก�รจดก�รก�รผลตศตวรรษท 19 ไดเรมมก�รบรห�รแบบวทย�ศ�สตรขนในประเทศสหรฐอเมรก�โดยผคดขนเปนคนแรก คอ เฟรเดอรค ดบลว เทเลอร ซงยงผลใหก�รผลตอตส�หกรรมเพมขน
อย�งรวดเรวก�รจดก�ร เปนศ�สตรทชวยใหก�รผลต
สมพนธกบศลธรรมและคว�มเปนอยทดขนมอปนสยใน
ก�รทำ�ง�นทดและ เหนว�ถกตองคนง�นทร�บขนตอน
ก�รปฏบตง�นก�รจดก�รและ ก�รควบคมสวนประกอบ
7
ทมา : ทมา :
ทมา :
1
ต�งๆ ในกระบวนก�รผลตก�รเตรยมเครองจกรกลวสด
อปกรณกเปนสงจำ�เปนถ�ตองก�รสร�งเกณฑม�ตรฐ�น
เพอใหเกดผลดทสดตอก�รผลตง�นปรม�ณม�กๆ
ดวยเหตน จงมก�รศกษ�เกยวกบเครองมอ เครองจกร
วสดกรรมวธและทกษะต�งๆอยตลอดเวล�มก�ร
วเคร�ะหลำ�ดบขนตอนของก�รผลตเวล�ทใชในก�รทำ�ง�น
8
ทมา :
1
ก�รเคลอนไหวของร�งก�ยระหว�งก�รทำ�ง�น ขอมลทไดจ�กก�รคนคว�จะนำ�ม�ปรบปรงก�รทำ�ง�นใหมประสทธภ�พทสดก�รจดง�นและแบงหน�ทเปนสวนยอยๆทำ�ใหไดช�งและคนง�นทมคณสมบตเหม�ะสมกบตำ�แหนงง�น สวนง�นใดทไมตองใชทกษะพเศษกควรใหคนง�นประเภทไรฝมอดวยร�ค�ค�จ�งทตำ�ลง เร�พบว�ก�รจดก�รด�นก�รผลตในยคเครองจกรกล ข�ดก�รพจ�รณ�ถงธ�ตแทของมนษยและเนนก�รบรห�รแบบวทย�ศ�สตร ดวยก�รไมคำ�นงถงคว�มตองก�รของคนแตหนม�ใชเครองจกรกลทไรวญญ�ณขน ก�รปรบตวท�งด�นก�รผลตหลงสงคร�มโลก
เปนปญห�ทซบซอนเพร�ะปญห�เหล�นนมทงท�งบวกและท�งลบ ปญห�ท�งบวกคอ คว�มตองก�รผลตภณฑสนค�สงขน ก�รจ�งแรงง�นม�กขนและกำ�ลงซอกแขงม�กเชนกน สวนปญห�ท�งลบคอ สงประดษฐคดคนตกตำ� ก�รตดตงและดดแปลงเครองจกรกลไมไดรบก�รสนบสนนเท�ทควรและเครองจกรกลทมอยเดมกตองปรบใหม ก�รตอรองด�นแรงง�นและสวสดก�รสงขนมผลตอค�ใชจ�ยในก�รผลตจ�กปญห�ต�งๆดงกล�วแลว เปนตวเรงใหเกดยคของก�รผลตดวยเครองจกรอตโนมตขนในวงก�รอตส�หกรรม
9
ทมา :
1
5. ยคการผลตดวยเครองจกรอตโนมต (Automation System)
ยคก�รผลตดวยเครองจกรอตโนมตตงแตป ค . ศ . 1950 เปนตน
ม�ก�รอตส�หกรรมของสหรฐอเมรก� ไดพฒน�ไปอย�งรวดเรว
ตอบสนองคว�มตองก�รของผบรโภคดวยเหตนจงกอใหเกดปญห�
เปน 2 ประก�รกล�วคอประก�รแรก ปญห�ค�จ�งแรงง�นทสงขน
ทงนเพร�ะว�คนง�นไดกอตงองคกรแรงง�นระดบช�ต และเปนท
ยอมรบของรฐบ�ล ทำ�ใหกรรมกรมอำ�น�จในก�รตอรองค�จ�ง
แรงง�นสงขน รวมทงผลประโยชนอนๆ ถ�เปนอยอย�งนเรอยไป
ร�ค�สนค�ในสนค�ในตล�ดตองสงขน จนผบรโภคไมส�ม�รถจะ
ซอได ประก�รทสอง ปญห�ขดจำ�กดของปรม�ณในก�รผลตสนค�ถ�ยงใชเครองจกรกลทมสภ�พก�รผลต เชนเดยวกบขดจำ�กดของปรม�ณในก�รผลตสนค� ถ�ยงใชเครองจกรกลทมสภ�พก�รผลตเชนเดยวกบขดจำ�กดของปรม�ณในก�รผลตสนค� ถ�ยงใชเครองจกรกลทมสภ�พก�รผลตเชนเดยวกบทเคยใชในชวงของสงคร�มอยอก ภ�วก�รณ เชนน
10
ทมา : ทมา :
ทมา :
1
ทำ�ใหองคกรอตส�หกรรมพย�ย�มห�ท�งใชคว�มรท�งวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย พฒน�ระบบก�รผลตอตส�หกรรมใหสนองคว�มตองก�รของสงคมไดดขน
โดยมก�รพฒน�เครองจกรใหม ๆขน โดยเรยกชอว� เครองจกรอตโนมต ดวยแนวคดกว�ง ๆ คอ เครองจกรอตโนมตส�ม�รถทำ�ง�นดวยก�รใชระบบขอมลและควบคมดวยตวของมนเอง เครองจกรอตโนมตน ไดเข�ม�มบทบ�ทในกจกรรมทกๆด�นในอตส�หกรรมก�รผลต ก�รผลตสนค�อตส�หกรรมดวยเครองจกรอตโนมตส�ม�รถจดแบงออกเปน 4 ลกษณะคอ เครองจกรระบบอตโนมต (Automic Machine) กระบวน ก�รท�งวสดก�รผลต(Material Handing Processing) คอมพวเตอรอเลกทรอนกส(Electronic Computer) และอปกรณ เครองมอสำ�หรบขอมล (Data Processing Equipment)
11
ทมา :
1
12
1
ค.ศ. แนวคดทสำาคญ สงประดษฐ บคคลทสำาคญ
13
1
1. อดต - 1740
- เนนผลตเพอใชบรโภคภ�ยในครวเรอน
ช�งฝมอต�งๆ
2. 1740-1800
- เนนก�รผลตจำ�นวนม�กเพอจำ�หน�ย
ก�รจดแผนกแรงง�นเรมมก�รใชเครองจกรแทนเครองมอช�ง
3. 1800-1880
- มพฒน�อตส�หกรรมโดยใชเครองจกรพลงง�นไอนำ�แทนแรงง�นมนษย - คดคนสงประดษฐต�งๆ เพออำ�นวยคว�มสะดวก - แนวคดก�รผลตชนสวนของผลตภณฑ
เครองจกรไอนำ� เครองป นฝ�ยโทรเลข หลอดไฟฟ� เครองพมพดด โทรศพท
เจมสวตต โอลเวอร อแวนลอไล วทเนย
4. 1880-1950
- เพมม�ตรฐ�นใหแกก�รผลตวเคร�ะหเวล�และขนตอนทใชในก�รทำ�ง�น
เกดก�รบรห�รแบบวทย�ศ�สตรขน
เฟรเดอรค ดบบลว เทเลอร
5. 1950-ปจจบน
- พฒน� ใหเครองจกรส�ม�รถใชสงม�ใชขอมลและควบคมดวยตวของมนเองได
คอมพวเตอร หนยนต
14
1
สรปและเสนอแนะประจำาบทเมอเร�พจ�รณ�ถงเทคโนโลยในก�รผลตสนค�อตส�หกรรม ในแตละยค
สงคมดงกล�ว ก�รผลตอตส�หกรรมส�ม�รถแบงออกเปน 5 ยคคอ 1. ยคก�รผลตภ�ยในครวเรอน (Domestic Production) 2. ยคก�รผลตระบบโรงง�น (Factory System) 3. ย คก�รผล ตด วยพล งง�นเคร องกล (Mechanical
Power) 4. ยคก�รผลตดวยเครองกล (Mechanization) 5. ย ค ก � ร ผ ล ต ด ว ย เ ค ร อ ง อ ต โ น ม ต (Automation
System)
ยคการผลตภายในครวเรอน เปนวธก�รผลตแบบดงเดมคอ ดำ�เนนก�รผลตภ�ยในครอบครวเจ�ของเปนผกำ�หนดง�นต�งๆด�นก�รผลตทงหมด สงของทผลตมจำ�นวนนอย เพอไวใชสอยและข�ยบ�ง ผลตภณฑทผลตมคณภ�พด�นทกษะฝมอ สำ�หรบผทสนใจจะเรยนร ก�รผลตใดจะตองไปขอฝกกบช�งฝมอผมคว�มเชยวช�ญ
ยคการผลตระบบโรงงานยคการผลตระบบโรงงาน เปนก�รพฒน�จ�กก�รผลตในครวเรอน
เนองจ�กผลผลตจ�กก�รผลตแบบเดมไมเพยงพอกบคว�มตองก�รจงมก�รนำ�ก�รผลตเดยวกนม�ไวในอ�ค�รเดยวกนนอกจ�กนยงมก�รนำ�เครองจกรทใชพลงง�นนำ�ม�ชวยผสมผส�นก�รใชแรงง�นช�งฝมอดวยในยคนมก�รจดแผนกแรงง�นภ�ยในโรงง�นและมก�รจดก�รทเปนระบบขน อย�งไรกต�มเจ�ของและผจดก�รอ�จเปนคนเดยวกนหรอกลมเดยวกน
ยคการผลตดวยพลงงานเครองกล เปนยคทมก�รนำ�เครองจกรกลม�ผลตสนค�แทนก�รใชเครองมอทอ�ศยแรงง�นมนษยเปนหลก เปนก�รนำ�เครองจกรกลเข�ม�ใชในโรงง�นพลงง�นเครองกลทใชในยคนคอเครองจกรไอนำ�
ในยคก�รผลตดวยพลงง�นเครองกลนไดรเรมนำ�วธก�รผลตง�นชนดเดยวกน ทมขน�ดรปร�งอย�งเดยวกนเพอใชทดแทนสวนทชำ�รดสกหรอ ก�รใช
15
1
เครองมอจกรกลทำ�ใหคว�มตองก�รแรงง�นฝมอลดลง และทำ�ใหมก�รแบงแยกกลมแรงง�นกบ กลมน�ยจ�งดวย
ยคการผลตดวยเครองจกรกล เปนก�รผลตง�นจำ�นวนม�กดวยเครองจกรโดยคำ�นงถงองคประกอบอนๆ ดวยเชน ม�ตรฐ�นของวสด ก�รออกแบบ คณภ�พแรงง�น ฯลฯ
ในยคนผใชแรงง�นไดรวมกนเปนองคกรแหงช�ต เพอสร�งอำ�น�จตอรองใหกบกลมของตน ในก�รจดก�รบรห�รก�รผลตกใชก�รบรห�รแบบวทย�ศ�สตรคว�มก�วหน�ในก�รใชเครองจกรกลทำ�ใหมคว�มตองก�รช�งเทคนคเพมขนเปนอย�งม�ก
ยคการผลตดวยเครองอตโนมต เปนก�รพฒน�เครองจกรอตโนมตทส�ม�รถทำ�ง�นดวยก�รใชระบบขอมลควบคมดวยตวมนเองม�ใชในระบบอตส�หกรรมก�รผลตดวย
เครองจกรอตโนมตมผลใหมก�รจดโครงสร�งองคกรเปนส�มฝ�ย คอ ฝ�ยบรห�รเปนฝ�ยดำ�เนนก�รอตส�หกรรมใหบรรลเป�หม�ย ฝ�ยวจยและพฒน� ซงทำ�หน�ทคนห�วธใหมๆ เพอพฒน�องคกรและก�รผลตและฝ�ยเทคโนโลยอตส�หกรรมซงทำ�หน�ทผลต บรก�ร จำ�หน�ย ฝกอบรม ฯลฯ
ในก�รบรห�รอตส�หกรรมนตองก�รผบรก�รทมทกษะด�นเทคนค ด�นมนษยสมพนธและด�นแนวคด ววฒน�ก�รในก�รผลตนนมลกษณะคอยเปนคอยไปและมก�รค�บเกยวกนอยก�รพจ�รณ�ว�สงคมใดอยในยคก�รผลตแบบใดนนใหดจ�กก�รผลตสวนใหญของสงคมนนๆว�เปนระบบใด
ส�ระส ำ�ค ญในก�รศกษ�ววฒน�ก�รด �นก�รผล ตอตส�หกรรม ค อ กระบวนก�รผลต เครองมออปกรณทใชผลตและก�รพฒน�คว�มเคลอนไหวของแรงง�นอตส�หกรรม
คำาศพททควรร
Domestic Production ยคก�รผล ตภ�ยในครวเรอน
Factory System ยคก�รผลตระบบโรงง�น
16
1
Mechanical Power ยคก�รผลตดวยพลงง�นเครองกล
Mechanization ยคก�รผลตดวยเครองกล Automation System ยคก�รผลตด วยเคร อง
อตโนมตPart Production ก � ร ผ ล ต ช น ส ว น
ผลตภณฑAssembly Line Method of Production
ระบบโรงง�นอตส�หกรรม
National Labor Union สหพนธกรรมกรแหงช�ตMass Production ก�รผลตปรม�ณม�กๆ
บรรณานกรม
รองศ�สตร�จ�รย ดร. เปรอง กจรตนภร. ก�รจดองคก�รอตส�หกรรมและก�รผลต. กรงเทพฯ : คณะเทคโนโลยอตส�หกรรม สถ�บนร�ชภฎพระนคร, 2543.
ยทธ กยวรรณ. ก�รบรห�รก�รผลต. กรงเทพฯ : ศนยสอเสรม กรงเทพฯ : 2543
17