Download - La Biblioteca Híbrida.ppt
![Page 1: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/1.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 1/69
La/bdig/0511RebiunAssUJI.pptLa biblioteca híbrida, o, 5+1 visionessobre la biblioteca digital / L. Anglada
1/99
La biblioteca híbrida (o)
5+1 visiones sobre la biblioteca digital
Lluís M. Anglada de Ferrer Consorci de Biblioteques Universitàries de Catalunya
XIII Asamblea de Rebiun9 de noviembre de 2005
![Page 2: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/2.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 2/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
2/69
La biblioteca digital
1. La visión unidimensional
2. La visión dual
3. La visión colectiva4. La visión alternativa
5. La visión invisible
6. La visión sintética
![Page 3: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/3.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 3/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
3/69
La desaparición de la biblioteca
• “In the next few years will see a rapid and inevitablemove away from print on paper toward paperlesshuman communication. It is my belief that the
paperless system described could materialize by theyear 2000.” F.W. Lancaster (1982)
• “The library of the future wil not have a cardcatalogue. It very well may not even have books. In
fact “it” –as a defined location on specific block or college campus- may not exist at all.” D. Kleiman(1981)
![Page 4: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/4.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 4/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
4/69
Pero, antes ...
• Kemeny et al. (1962):
– Describe una biblioteca nacional de investigación
en la que cualquier documento se obtendría deforma fácil, barata, en minutos
– Formada por unos 300 millones de volúmenes
– Basada en tecnología de microfilm + transmisiónpor ondas
![Page 5: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/5.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 5/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
5/69
... y después
• El CD-ROM• El „pay x view‟
• El libro electrónico
• Internet• Google en sus diferentes formas
• El OA
... como anuncios inminentes de ladesaparición de la biblioteca
![Page 6: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/6.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 6/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
6/69
¿El mejor sitio para
encontrar
tu tesis?
Mejor en Internet
Mejor en TDR
![Page 7: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/7.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 7/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
7/69
![Page 8: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/8.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 8/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
8/69
Han pasado 25 años
• La biblioteca “lugar” cambia de función peroaumenta en importancia
• Funciones tradicionales (y desacreditadas) dela biblioteca incrementan en importancia
– coleccionar, catalogar, preservar
• La biblioteca – organización se mantiene
![Page 9: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/9.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 9/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
9/69
Richard Gluckman
• “El museo del S. XIX era un lugar en el que el
arte se coleccionaba, mostraba y presentaba
de una manera pedagógica. Los museossiguen teniendo esa función de preservar elarte. Pero creo que hoy se han convertido engeneradores de cultura.”
¿No vale lo mismo para las bibliotecas?
![Page 10: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/10.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 10/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
10/69
No podemosfomentar la
idea dedesaparición
de la biblioteca(física) y seguir pidiendo más
recursos parala biblioteca(organización)
![Page 11: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/11.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 11/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
11/69
La biblioteca digital
1. La visión unidimensional
2. La visión dual
3. La visión colectiva4. La visión alternativa
5. La visión invisible
6. La visión sintética
![Page 12: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/12.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 12/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
12/69
La visión dual
BIBLIOTECA digital
o
biblioteca DIGITAL
![Page 13: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/13.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 13/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
13/69
B Digital: 2 definicionesNational Science Foundation 1996 Digital Library Federation (1998)
“Las bibliotecas digitales sonconjuntos de recursoselectrónicos y las técnicasasociadas que permiten crear,buscar y usar información. Se
construyen –coleccionan yorganizan- por y para unacomunidad de usuarios y suscapacidades funcionales dansoporte a las necesidades deinformación de estacomunidad.”
“Las bibliotecas digitales sonorganizaciones queproporcionan recursos,incluido el personalespecializado, que selecciona,
estructura, proporciona accesointelectual, interpreta,distribuye, preserva laintegridad, y asegura lapersistencia a lo largo deltiempo de colecciones deobras digitales para quepuedan ser usadas por unacomunidad definida [deusuarios].”
![Page 14: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/14.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 14/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
14/69
La B digital ¿confluencia o
confrontación entre comunidades?
B digital
• Contenido ocolecciones
• Investigadores,informáticos
• Investigación
• BBDD enlazadas quesuplantarán la Btradicional
B digital
• Institución oservicio
• Bibliotecarios,usuarios,
• Práctica
• Organización quesuplementará la Btradicional
![Page 15: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/15.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 15/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 15/69
Pero, después de 25 años de
usar ordenadores
• La biblioteca digital en las universidadesespañolas es poco dual
• Hemos creado una pequeña comunidad debibliotecarios-informáticos
• Pero nos falta una pequeña comunidad de
informáticos-bibliotecarios
![Page 16: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/16.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 16/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 16/69
![Page 17: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/17.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 17/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 17/69
Estamos a
punto deabrir el cofredel tesoro,pero...
nuestro
equilibrio esprecario
![Page 18: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/18.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 18/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 18/69
La biblioteca digital
1. La visión unidimensional
2. La visión dual
3. La visión colectiva4. La visión alternativa
5. La visión invisible
6. La visión sintética
![Page 19: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/19.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 19/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 19/69
La visión colectiva: el ‘Big Deal’
• Editores
– Ofrecen a un costemarginal de la
información no comprada – Aceptan vender a grupos
de bibliotecas
– Desarrollan modelos deprecio para comprasconjuntas
• Bibliotecas
– Dan un Valor elevado dela información no
comprada – Se ponen de acuerdo
para comprar conjuntamente
– Elaboran modelos dedistribución interna deprecios conjuntos
![Page 20: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/20.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 20/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 20/69
El ‘Big Deal’ como ‘gana-gana’
• Bibliotecas
– Incrementansubstancialmente la
información que ofrecen – Incrementan
substancialmente el valor del dinero invertido
• Mejor relación coste/uso,NO menor coste
• Editores
– Incrementan ingresos enun mercado que estaba
saturado – Incrementan su
visibilidad enuniversidades
• Más uso, más prestigio,más atracción de nuevosautores
![Page 21: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/21.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 21/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 21/69
Los efectos del Big Deal
• Incremento de precio
– Un 10 %
• Incremento de información disponible – Un 1000 %
• Incremento de uso de la información
– Un 100 %
![Page 22: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/22.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 22/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 22/69
El Big Deal: criticas y realidades
• Se encarecen los precios
• Se comprar lo que no se usa
• No se puede llegar a acuerdos
![Page 23: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/23.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 23/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 23/69
¿Es el Big Deal el que encarece
los precios?
• “... the prices of periodical titles had increased
by 134% in the 6 years form 1979 to 1985.”
(G. Graham, 1989)• “... phenomenon of serial price increases isnow recognized as a cyclical process withpatterns of dramatic increases ... That haveoccurred with regularity since the 1920s andprior to the 1980s, most recently in 1975-77.”(ARL, 1989)
![Page 24: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/24.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 24/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 24/69
Por 1a vez en20 años:
Contenemoslos precios de
las revistas
Compramosmás revistas
y más libros
![Page 25: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/25.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 25/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 25/69
Cost per article use *
• Emerald 2002 $ 19.36• Emerald 2003 $ 16.72
• Kluwer 2002 $17.40• Kluwer 2003 $14.10
• Wiley 2002 $14.08• Wiley 2003 $ 9.93
• Synergy 2002 $9.59• Synergy 2003 $8.10
• Ebsco EJS 2002 $9.37• Ebsco EJS 2003 $8.10
• Science Direct 2002 $3.11
• Science Direct 2003 $1.49
The cost of providing articles is getting cheaper
The most expensive titles are not the most expensiveon a use basis
* Dennis Brunning, Arizona State University, BarcelonaICOLC, 2004
![Page 26: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/26.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 26/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 26/69
¿Compramos lo que no se usa?*
• Títulos subscritos en papel (2003) nunca usados en e (2004)
– Hasta el 23 % para alguna editorial y universidad
• Títulos nunca antes subscritos y con algún uso en el 2004
– El 53 % en el „peor‟ (=menor) de los casos
• De los títulos subscritos en paquetes
– 81 % reciben usos
– 19 % no reciben usos
*Estudio CBUG (2005)
![Page 27: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/27.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 27/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 27/69
Licencias de recursos electrónicos comerciales (evolución del presupuesto, en miles de euros)
4.850
210
4.640
1.000
6.250
210
5.040
1.000
7.309
517
5.792
90 90 0 390
90 300 0
2.280 2.280
180
1.140 1.320
180 420 600
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Ayuda Mº ISI Gobierno catalán Miembros CBUC TOTAL
¿Acuerdos imposibles?
![Page 28: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/28.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 28/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 28/69
No podemos minimizar los
beneficios del Big Deal
• Han proporcionado a nuestros usuarios unacantidad de información antes nunca soñada
• Tenemos más fuerza que nunca: – ICOLC
– principios básicos en contratos
– estadísticas COUNTER
• Han atraído „new money‟
– (en algunos lugares más que en otros)
![Page 29: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/29.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 29/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 29/69
Los inconvenientes del Big Deal
• Se reduce la diversidad, se favorece laconcentración de editores – Las subscripciones se concentran en las ofertas
más atractivas (paquetes)
– Las compañías se fusionan – Se cancelan suscripciones para juntar dinero para
los Big Deals...
– ¿Quién comprará las pequeñas revistasindependientes?
• El modelo ¿es sostenible a medio plazo?
![Page 30: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/30.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 30/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 30/69
Si el „Big Deal‟ nos ha hecho
poderosos, ¿porqué nosesforzamos tanto en mostrar
sus debilidades?
![Page 31: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/31.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 31/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 31/69
La biblioteca digital
1. La visión unidimensional
2. La visión dual
3. La visión colectiva4. La visión alternativa
5. La visión invisible
6. La visión sintética
![Page 32: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/32.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 32/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 32/69
El panorama editorial (revistas)
• 30/50.000 revistas eruditas
• 16.000 STM
• 10.000 en manos de 10 editores – Acumulan el 75 % de revistas e
– Acumulan + del 50 % de citas
– Acumulan el 80 % del movimiento económico
![Page 33: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/33.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 33/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 33/69
El planteamiento del problema
• Las revistas científicas están en manos de editorescomerciales
• Los precios de las revistas son abusivos
• Las editoriales retienen el copyright
• Las TIC permiten abaratecer y mejorar lacomunicación científica
• No tiene sentido pagar por acceder a información
científica producida con fondos públicos• La información científica debe ser accesible de
forma abierta
D l i OA
![Page 34: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/34.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 34/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 34/69
Declaraciones OA• Tempe Principles (Tempe, AZ, US, 2000)
• Budapest Open Access Initiative (Budapest, 2001)• Berlin Declaration on Open Access to Knowledge in theSciences and Humanities (Berlin, 2003)
• Bethesda Statement on Open Access (Bethesda, MD,US, 2003)
• OECD Final Communiqué (Science, Technology andInnovation for the 21st century, 2003)• Washington, DC Principles for Free Access to Science
(US, 2003)• Wellcome Trust Position Statement and Research
Reports (UK, 2003)• World Summit on the Information Society Declaration of
Principles and Plan of Action (Geneva, 2003)• IFLA Statement on Open Access and Scholarly
Literature (2004)
![Page 35: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/35.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 35/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 35/69
OA, según declaración de Berlín
• Uso libre de los trabajos de investigación
• Con derecho a copiar, usar, difundir, transmitir y exponer
• Con derecho a elaborar y distribuir trabajosderivados si el propósito es responsable y secita autoría
• Con una copia para archivo perpetuo
![Page 36: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/36.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 36/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 36/69
La diversidad del OA
• Fuera de las revistas
– Páginas web personales
– Repositorios institucionales
• En las revistas
– OA completo o total
– OA parcial
– OA diferido
– OA opcional
![Page 37: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/37.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 37/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 37/69
La polisemia del OA
• OA = derecho de acceso + derecho de uso
• La vía dorada (revistas) o la vía verde(repositorios)
• Abierto – Libre
• Gratuito
![Page 38: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/38.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 38/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 38/69
e: más barato pero no sin coste
• Los costes de distribución bajan
• Pero el coste de la „1a copia‟ permanece
– Selección y rechazo
– Revisión de pares
– Revisión editorial
– Producción de la 1a copia
– Infraestructura administrativa
– Infraestructura tecnológica
![Page 39: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/39.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 39/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 39/69
Esta es la diferencia
• “Esta situación [la cesión de derechos a las
editoriales] origina una de las grandes paradojas delsector ya que el colectivo que suministra un
producto intelectual elaborado para que searevisado y distribuido por la revista, lo cualciertamente le confiere un valor añadido, topa con lalimitación de no poder acceder a la informacióncientífica de los artículos de una manera rápida,sencilla y sin costes.”
El t fi i d l
![Page 40: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/40.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 40/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 40/69
El soporte financiero de las
revistas OA
• De, paga el lector
• A:
– Paga el autor (o la institución) – Esponsorización (pública o privada)
– Experimentación de las editoriales
![Page 41: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/41.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 41/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 41/69
El OA en revistas académicas*
• Es demasiado pronto para decir si el OA total es unmodelo de negocio viable
• La comunicación científica está en un estado fluidosin precedentes
• El „peer review‟ y la edición de la copia parecen ser
menos rigurosos en las revistas Full OA
* Conclusiones del estudio de la ALSPS (2005)
![Page 42: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/42.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 42/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 42/69
¿Dónde está la causa? Las revistas, años 50
• Los autores delegan lapublicación en expertos(editoriales)
• Con el ISI – Nacen las „core journals‟
– Cita = valor
• No pagamos por el
coste, pagamos por elvalor J-C Guédon, 2001
“... Academics under
pressure to publish ...provide the essentialproduct free to commercialpublishers. The publishers
then package theseproducts, and sell themback to academiccommunities with a huge
mark-up.”
J. Thompson, 1991
![Page 43: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/43.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 43/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada 43/69
La fuerza del OA no invalida
• La vigencia de las revistas como instrumentode la comunicación erudita
• El coste (y quizá el precio) del valor añadidoentre un pre-print y un artículo revisado
• La relevancia de la calidad (y el recuento de
citas como medidor de calidad)
El
![Page 44: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/44.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 44/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
44/69
Elbibliotecario
soñador (Quijote)luchando con
molinos(editoriales)
¿Dónde estáel pragmáticoSancho?
![Page 45: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/45.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 45/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
45/69
La biblioteca digital
1. La visión unidimensional
2. La visión dual
3. La visión colectiva4. La visión alternativa
5. La visión invisible
6. La visión sintética
![Page 46: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/46.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 46/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
46/69
De gris a visible
• Conversaciones
• Correspondencia
• Versiones previas(preprints)
• Ponencias
• Artículos
• Libros
• Listas distribución
• Páginas personales
• Repositorios – Personales
– Departamentales
– Institucionales
– Temáticos – Colectivos
– Nacionales
Q é l it i
![Page 47: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/47.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 47/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
47/69
¿Qué son los repositorios-e
institucionales?
• contienen los documentos generados por una institución
• de contenido académico• con voluntad acumulativa y perpetuo
• de forma abierta e interoperable
Definición de SPARC (Scholarly Publishing and Academic Resources
Coalition) http://www.arl.org/sparc/ir/ir.html
![Page 48: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/48.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 48/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
48/69
El modelo de los repositorios e
"Pattern Recognition: The 2003 OCLC Environmental Scan“ http://www.oclc.org/membership/escan/toc.htm
![Page 49: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/49.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 49/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
49/69
Tipos de repositorios
• Individuales vs Colectivos
• Especializados vs Institucionales
• Mono formato vs Multiformato• Mono funcionales vs Multifuncionales
En el futuro usaremos muchos repositorios remotos ygestionaremos algunos repositorios locales
V t j d l it i
![Page 50: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/50.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 50/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
50/69
Ventajas de los repositorios
institucionales colectivos
• Decisiones colectivas = protección contraerrores
• Consolidación y prestigio+ documentos + accesos + visibilidad
• Con procesos ya establecidos el tiempo se
dedica a aumentar los contenidos
![Page 51: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/51.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 51/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
51/69
RI en los EUA (2005)*• Clara y ampliamente reconocidos como
infraestructuras esenciales paracomunicación científica en mundo digital
• Son infraestructuras de propósito general enel contexto de una praxis académicacambiante
• Las bibliotecas han liderado los RI a nivel de
formulación de políticas y de desplegamientooperacional
*C. Lynch, D-Lib Magazine, 11(05)9
![Page 52: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/52.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 52/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
52/69
RI: retos para las bibliotecas
• Establecimiento
• Difusión („advocacy‟)
• Selección
• Fijación de políticas de propiedad intelectual
• Edición
• Archivo• y, por ejemplo, visibilidad
![Page 53: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/53.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 53/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
53/69
Visibilidad
• Dependerá del nivel de los metadatos
– Bastantes y controlados – Algunos y controlados
– Algunos y NO controlados
– Pocos y NO controlados
+ calidad
+ visibilidad
- calidad- visibilidad
![Page 54: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/54.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 54/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
54/69
Las fases de los repositorios
• Proyectos experimentales
• Repositorios actuales
• Bibliotecas digitales – Centradas en un tema
– Colaborativas
– Reprogramables
![Page 55: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/55.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 55/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
55/69
Algunos RI actuales
![Page 56: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/56.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 56/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
56/69
Bibliotecas digitales del futuro
• „Colaborativas‟ – Archivos, bibliotecas, museos, sociedades
científicas...
– Coexistencia de diferentes códigos y prácticas• „Reusables‟
– Un objeto puede formar parte de múltiplescolecciones virtuales
– Cada colección digital será una pieza de labiblioteca digital global
![Page 57: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/57.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 57/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
57/69
Algunos RI - BDigs
Los objetos
![Page 58: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/58.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 58/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
58/69
Los objetosdigitales son losladrillos de lasbibliotecasdigitales
Las bibliotecasdigitales
(individuales)sonlos ladrillos de labiblioteca digital
global
![Page 59: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/59.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 59/69
La/bdig/0511RebiunAssU.ppt
La biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
59/69
La biblioteca digital
1. La visión unidimensional
2. La visión dual
3. La visión colectiva4. La visión alternativa
5. La visión invisible
6. La visión sintética
![Page 60: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/60.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 60/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
60/69
Pero... (C. Borgman)
• Si bien es razonable hablar de un nuevomundo que emerge
• y no es razonable asumir que institucionescentenarias podrán sobrevivir sin cambios
• tampoco es razonable afirmar
– que los cambios son absolutos o – que afectaran a toda la gente por igual
![Page 61: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/61.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 61/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
61/69
5 + 1: una visión sintética (¿?)
• La biblioteca T no es una organizaciónpericlitada por una evolución insuficiente
• La biblioteca D tiene que basarse en loaprendido y hecho en el pasado
• La biblioteca del futuro tendrá algo de T y algo
de D: será H
![Page 62: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/62.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 62/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
62/69
La BH: dos definiciones
• “An integratedinformation service,providing access and
delivery in bothtraditional printed mediaand new electronicmedia”
Winkworth, 2000
• “Is expansion rather than evolution”
Oppenheim & Smithson,
1998
![Page 63: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/63.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 63/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
63/69
La hibridación de la biblioteca
La hibridación
• de los contenidos
• de las funciones• de los espacios
• de la organización
![Page 64: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/64.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 64/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
64/69
La biblioteca digital
• además de híbrida será
– Compleja
– Coral – Difusa
– Global y local
![Page 65: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/65.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 65/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
65/69
Compleja (= colaborativa)
• El trabajo en red es la solución – Se fomentan constantemente nuevas ideas
– Es un campo experimental de selección de lasmejores prácticas
– La mejora y la innovación se convierten enmotor y no en freno
– El trabajo colectivo acumula conocimiento,
produce sinergias positivas, rompe inerciasnegativas, evita cometer grandes errores
![Page 66: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/66.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 66/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
66/69
Coral
• El problema no es (será) ya la información, sinocomo integrarla en el entorno del usuario
• El problema no es solo la tecnología, sino laeconomía, la sociología y la sicología
• Deberemos integrar otros expertos al desarrollo dela biblioteca
• Experimentar y evolucionar serán la norma, no laexcepción
![Page 67: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/67.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 67/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
67/69
Difusa
• La información se difumina en la red• Las funciones de la biblioteca y delbibliotecario se expanden y difuminan
• La biblioteca física como „3r espacio‟ – Seremos gestores de espacios
• Para que la biblioteca no desaparezca (y
con ella nuestro valor): – Deberemos etiquetar („branding‟) los servicios
![Page 68: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/68.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 68/69
La/bdig/0511RebiunAssU.pptLa biblioteca híbrida. 1 /L. Anglada
68/69
Global y local
Propiedad Alta Propiedad Baja
Unicidad Baja Libros, revistas Recursos comerciales olibros en la red
Unicidad Alta Libros raros, materialesde archivo, tesis
Eprints, objetos digitales,materiales docentes
La
![Page 69: La Biblioteca Híbrida.ppt](https://reader031.vdocuments.us/reader031/viewer/2022021322/55cf9d48550346d033acf7f2/html5/thumbnails/69.jpg)
7/15/2019 La Biblioteca Híbrida.ppt
http://slidepdf.com/reader/full/la-biblioteca-hibridappt 69/69
Latecnología
(bien usada)puedetransformar
lasbibliotecas yhacerlas
máspoderosasque nunca