Download - HORS SERIE D'ASIREM AMAZIGH ‘’NBA‘’
1
2
UGZIL UGZIL##########################################################################################################################2
INFED##########################################################################################################################3
A<RIS
NBA$ YAT TIGNIT N UMENNUP AMAZIP TAKUF################################4 NBA$ IMMUT NEP T-NPAN@##########################################################################5
NBA$UR D-TLULID AD TESRUD###################################################################6
TAJMILT N INA?UREN N UN?UL UGMI< I NBA###############################11
TENNA TPEMSA PEF TMETTANT N NBA#############################################16
ASEFRU
NBA$ TIDDUKLA################################################################################################13
SAPRU A SAPRU$ Tarabbut n TWARGIT##################################################13
SAPRU$ Yidir BENOEDDI################################################################################14
IPENDIWWA N USIR$ Asafar LIHI##############################################################18
MANZA NBA$ Amnay A>RAMU###################################################################18
AD UR TALLAD$ Asafu UBRAHIM#############################################################21
UR IMMUT$ Soid CABALI##############################################################################21
AGRURES$ Yuba TUOLI###################################################################################27
TAGGWA
Oumar DERWIC#####################################################################################################6
M;end UTANUT####################################################################################################6
Ccix UHACEM BUOZAMA###############################################################################10
Mu;a MELLAL#####################################################################################################12
Gudrun GRAF########################################################################################################19
Sifanus BUR###########################################################################################################35
ADIWENNI
AFE++A: ARIFI###################################################################################################9
Xalid ULOE|BI#####################################################################################################15
Amnay#####################################################################################################################20
Uoeqqa#####################################################################################################################22
Sifaw APNAS########################################################################################################41
IWALIWEN N TEZLATIN
ALBUM% MU:A###################################################################################################23
ALBUM% TILELLI ##############################################################################################28
ALBUM% AWES-I TALA####################################################################################36
ALBUM% NU BUDER LAYN ##########################################################################42
3
INFED ::::::::::::::::::::::: ga wu..un-a$ istin s tudert d twuri n Nba$ drup-d
akw tijmilin yuwet ,art yuwet# Peyyrent twengimin
agmen wulawen s ummupey n tmettant n Nba#
Aseggwas ffir asru-nnes$ medden t-iran$ wid t-i;emlen s
tidet gan i wulawen-nnsen ad siwlen# Ur da nzizdig ula
nsakka inifif tapuyyit n wul# I,risen ap-d-igulan nugel-
awen-ten-d imek ap-d-ttuyaznen# Ur da ikennu wawal d-
ikkan ul i temsirin n tje\\umt ula i tguriwin n tirra
tapemsant#
Imepriyen d tmepriyin n Usirem Amazip qad teprim g
wu..un-a$ adiwenni d Ufe==a; d ina/uren nni,en$ taggwa
n mass Oumar DERWIC d tin imeddukkal n una/ur#
Iwaliwen n tezlatin n ku/ itwilen yarir Nba nesmatter-
awen-ten-d neodel-asen tirra s usekkil alatiniy^ Ku itwel
s usnil-nnes# Isefra n usempwer gguten$ nessarem g
imeddukkal mi ur nugil winnsen ad ap-ssurfen^ maci pes
u..un-a ayed illan !
Tifriwin n wu..un-a ad gint asissen s wuddur n Nba
gint aoezza i tawja n ayt ULOERBI# G wu..un-a
nsassen s Nba$ nessempwer-t# G wu..un ya,en ad t-nper
nesnirem-t ugar# Tapuri ipudan i :amid UO<UC d
Mes.afa USAYA$ inekraf n Umussu Adelsan Amazip g
ubniq n Tulal ! Tapuri ipudan i ku yan d i ku yat !
ASIREM AMAZIP
I
4
A<RIS
NBA$ YAT TIGNIT N UMENNUP AMAZIP TAKUF
Mehdi ACTUK
r diɣ ingara useggwas n 2960 ar
lliɣ aɣ issemḍi aggas ɣ tgira n
wussan-nnes, zund iɣ aɣ-ifel mas
t-id-nkwtti sul gar akwttay! aylli aɣ-iṣṣemḍi
useggwas-ad tmettant n yan ɣ tarwa n
Tmazɣa, yan idrus a naf neɣ neẓra zund
netta, ismun inger tẓuṛi s udmawen-nnes d
tɣensa s iɣarasn-nnes; ameɣnas-
anaẓuṛ Mbarek ULORBI lli issen
kigan s Nba, yan ɣ inbda,en n
tṣedma Sapru Band, yat ɣ trubba
istin tizlit ittnaɣen teg talkiwt n
uɣwuyyi n ugdud amaziɣ n
Unẓul-ugmiḍ, issuter ɣ tzlatin-nnes
ad urrint wallen s tmazirt n Umaziɣ ad
ẓrent gar addad lliɣ llan. Ifel-aɣ Nba ɣ yan
uwetay idrusn ur izrin 29 n useggwas, illa
ma yttinin Nba immut s tmaḍunt n Curg
Strus, ili ma yttinin immut fkan-as ace``i,
turda-ad tameggarut ar tt-nẓeṛṛa ɣ iṣiwḍen
n tmagrawin iswwurin ɣ Umussu Amaziɣ.
Iwiz ameggaru ɣ neẓṛa Nba d tṣeḍma-nnes
iga-t win ulmuggar n Twiza ɣ Ṭanja. Iwiz-
ad yucka-d ɣ tgira n wahli n tffugliwin lli
isker Nba ɣ kigan n iɣerman ɣ Lmeṛṛuk ula
ɣ beṛṛa-nnes ɣ useggwas lli izrin.
Iɣ nra ad nssen imikk f tudert n uɣewwaɣ-
ad; ra nini Nba ilul ɣ taddart n Mellεeb ɣ
Unẓul-ugmiḍ, ɣinn aɣ inker, iɣer, idder ar
lliɣ iga amezraw g tesdawit yame/ gis snat
turagin yat ɣ usaka n tzrawin n tefṛansist d
tayyaḍ ɣ usaka azerfan, meqqar llant dar
Nba snat turagin iqqama d acumar, war
tawuri, am tεurrma akw n Lme\\uk
iṭṭyamaẓn s gar afus n icenga n tudert. P
tesga n uẓawan, izzri Mbarek yan itwel
idusen ijjujgen ɣ yan uzemz idrusen, ifka
ur iqqel a yamz; agudi yerna i useddi n
tezlit tamaziɣt ɣ udm-nnes ittnaɣen ɣ
ugens n tṣeḍma Sapru Band, tizlit
yusin anezgum d uɣwuyyi teg
asuɣel n iniɣi ɣef wuddur d
tudert, tizlit innan uhuy i wnuḥyu
d uswala-asga. Tarabbut-ad teṭṭaf
ass-a kkuẓ itwilen, amezwaru ila s
uzwel Muḥa iffaɣ g 2957, wiss sin Tilelli ɣ
2958, wiss kṛaḍ Awes-i tala 2959 amma
ameggaru azwel-nnes No Bordelines lli d
teṭṭay trabbut tiyiriwn-a ig yat ɣ twuriwin
lli mu tut tɣlaɣalt-nnes dar ugdud. Mek lli
nenna tizlit n Saɣru tga asuɣel n tilawt d
tewlaft n waddad n umdan amaziɣ. Nba
yaɣul iga tinigit n umennuɣ f Timmuzɣa d
tiffugna d tmentilt d imal n yan uɣerf
assaɣ-nnes iniɣi, iga ura yan wassaɣ
ittyaran s wureɣ ɣ umezruy n tezlit
tamaziɣt ittnaɣen, ig udem n tɣensa ur
ittaw umussu. Mac meqqar iga ifek uneck-
a idrus mad sis irarn udem-nnes ɣ
tsnurayin tinɣmasin neɣ is akkw inɣuba, d
drusnt timegrawin nna t-id-ikwtin ɣ
Umussu Amaziɣ ɣ txsi tixsi n Nba!
U
5
A<RIS
NBA$ IMMUT NEP T-NPAN@
Asirem Amazip
s immut Nba tin |ebbi nep t-
npan @ Mayed imes ipenka-nnes
d mayed as-iga l;al ur ta
ileqqwif iman-nnes @ Mek t-npan s
inemdan$ mayed msen d mapef @
Kigan d aseqsi#
Mennaw n medden da ttinin n wid
npan Nba$ alin ggzen i wawal ard
ak-inin nwid >anjis ag i``a irinen
sucku seg mi ayed diges d-yapul
ittumum# Ku yan uxla isikk-tt lqileb-
nnes maka awed yan ak-yakkan anza
d tmitar# Iseqsa mass Mimun UMM
LOID g umagrad iffpen g usmel n
Hisˆris#kum imeddukkal n una/ur d
iymas Xalid ismutter isumren-a# Mu;a
Mellal$ netta$ da ittini ur illi awed
yan ,art usru n Nba % ¶ seg mi
ayed t-ssnep t-ittap ka ·# Ayennap ad
ap-isrgeg una/ur Oumar N AYT SOID
innan % ¶ lxir aya issa Nba asafar$
tmerret-t lanimi ·#
Da ittini Xalid ULOEBI$ iymas n
una/ur$ iqqiman d igellin kigan n
wussan g usbitar n iserdasen g
Tmesna % ¶ Cirg strus ayed yapen
Nba$ ur purnep awed yan wanza s
nettini is ittunpa » yagur % ¶ gzil pwzif
a tudert mek isul ka ar d-iffep »
UMM LOID$ MIMUN# MBAREK ULOERBI% TIDET N IPNKA-NNES D TAGGWIWIN N
IMDDUKKAL-NNES# G %HES‰RESS#CÇM$ 2011-01-1
I
6
TAGGWA
TUGGWA-NU PEF NBA
Oumar DERWIC¥
Nemyassan nek d Nba seg mayed isul iga
arba acku ssarep kigan d walmessi n Ayt
ULOERBI d tmesmunt Asafar n Melloeb g
Umapa# Seg wakud-nnap ayed ap-ismun
umdaz d yirir d u/awan d ummezday n
ta.fi# Ipra Nba ilkem-nn tasdawit g imyafa
netta d yina/uren imepnasen g Umussu
Adelsan Amazip (MDM)# Dinnap ag yufa
anrar n tafrit d upnas d usmussu n
yinelliten# Ittawsen Nba s tin/i-nnes g tpuri
d ulemmud maca drusen winna t-yukzen g
(MDM)# Aya ayed yu==an ta/uri n Nba ur
tennuli abrid per asidd# Idrus mayed issnen
n wis iga Nba Amedyaz idras ugar mayed
yannin nwis iga ameklu ipwemman tifelwa
ipudan# Da rettup ad d-issufep umas Xalid
ayenna nn-iffren g tmedyzin d tfelwa n
Nba ad akzen ifganen nwis iga ana/ur
amazip
¥ Amedyaz amazip d yan g inekraf isertanen n
Tmesmunt Tilelli aseggwas n 1994
NBA$ IMELLUL-AS WUL
M;end UTANUT¥
Nba$ imellul-as wul$ iqqar-as ipef#
Taguri-a as piyep$ s ugzal$ ad gelmep
igellin# Imellul-as wul ucku da itettu
agrures# Imellul-as ur da i..amez g
imen,i,an# Iqqar-as ipef ucku ur da tt-
ittrara ,art^ ig ifles s kan tpawsa da
diges itteddu$ iwwet s uyenna mi ipiy
ad issikez istayen-nnes# Unna ur t-
issinen kigan ad yini da isxitir ipef-
nnes# Timint-a ayed t-yu==an ad ig
ampar yamu g winna izegguren ur idd
g winna i.effuren# Iqqur-as ipef acku
ur t-irri ipenka ula ikref ifassen-nnes
yini % ¶ walu purnep mas nga amya
·# Izri-d Nba g twuri-nnes mas
ittubdar# Da ssirimep g ina/uren ad
diges asin mas ssudun s dat$ sgulun-nn
tabrat n una/ur amazip i udpar-nnes#
Qqimat g talwit ay iman n Nba !
¥ Ameddakkwel n Nba d unekraf asertan
n MDM g Imtepren aseggwas n 2007
7
A<RIS
NBA$UR D-TLULID AD TESRUD
Asafar LIHI
peyyer tmettant n una/ur
amazip Mbarek ULOERBI$ Nba
pur imeddukkal-nnes$ Imazipen
akw n uma,al lumen win Un/ul
ugmi, n Me\\uk# Seg Imgun ar
Msemrir seg Tazarin ar Tinpir ddan
medden pef iqwma# Da yall ugdud
amedyaz-nnes iper i mayed yallan$
idda u;dadiy s ugdez$ mayed itraran
acengu !! Yume/ g tmentilt tamazipt s
wajjrgen d waxbacen$ Nba$ s tezlatin-
nnes$ issegma tasuta-nnep pef trarit n
ufus yirir-as ‘’ulac sma;! ulac !’’
Izdep igellin asirem$ asirem n yat
tourrma tamazipt ittnapen pef$ usettay
n tsertit d uspan$ tugdudt d izerfan n
ufgan# Asirem n yat tourrma ur yad
igi |ebbi g usrfuffen d umerret pef
tmazipt d tmazirt# Izri-d umsebrid
timitar-nnes g tewririn n ime..awen^
i\eza tugwda s ubpas$ ipennej ‘’nekrat-
ap s tegrawla !’’
Ku ig as-nesfeld$ nacc-k g leolawi n
iperman-nnep$ neffep-nn g uqerru n
Baddu d Bugafer# Issenecf-ap u/ru n
leolu a Nba ! A Tagensut ur yad
ya.fut umalu !
Akken tawuri-nnek tekcem amezruy$
tettyaru s wurep g udlis n tpawsiwin
yajgulen n ugdud amazip zi Siwa ar
Kanari seg >enjis ar Tunbuktu$
tbenned g twengimt n
tferkit-nnep#
Da ttinip yuda n tirra
maka ur ba,ep$ Ilaq ad
alsep ka# Max ur igi
tajmilt xes i;la$ ipuda
wawal-nnes##atg Zikenni$
nsul nga inelmaden g
tesnawit Pris$ n Tizi n
Imnayen$ da
nettemsegraw s trabbut
ar nessflid i itwel
amezwaru n Nba neg
pifes asarag# Max allig
inna seg tallip n Yugerten ayed ur
nuli@ Dinnap ayed mzenzan Imazipen !
Kifac@ Max ur tessind is izzenza
Bukus Yugerten i |uma# Hakka-k$
iwaliwen n Lpaci ayennap yak@ Nitni !
Amsawal ger inelmaden ad awen-ifek
timitar# Nba d aperbaz ad t-nini sucku
isselkem tabrat$ lli nn-isguw..an g
tesdawit$ i ugdud#
Da nettiri g usfugel n i, n Yennayer
ad ner/em i ka n u/awan nger Yidir
nep Meo.ub$ ssoermen-ap# Akud-a
T
8
dinna s teddid ar tesseflit i Nba#
Tafsut n useggwas-a 2962$ sekkiwsep
d kra n imeddukkal g Tmesna imi;
ar nesseflid i Nba# Ya; matta uya @
Ne.fur awal ar agensu n usasu hat
yan uterras seg Sus ayed itteksen
iferki i ba,a,a ar isseflid i tebrat i
Ubama# Irifiyen$ awed nitni$ itteobaden
I/ri d Lwalid Mimun gan ansa i Nba
g wussan idelsanen ssudsen aseggwas-
a g Tmesna# S ugzal$ Nba d
amugger nep imkidda nettini s t\umiyt
karfur#
Ay imeddukkal ! Ayenna nn-gulan
wallapen-nnep ayed ne/ra g tisit n
Nba# Matta tektiwin illan purnep g
Usammer ur ten-d-truri teqqlit n Iman
n Sapru @ Yarir taymat n Uoe..a d
Umerpad# Meqqar as-kkan$ yan wakud$
isnayen n tarir tiseggwin$ yukey ikk-
asen tama allig injem# Ur iwhin !!
Yarir tilelli n teflest% ¶ ad //alep i
unna rip$ nek ad qqimep d Amazip
·# G tagara imeqet gar tamazirt itter
iwes i Ubama$ imkidda akw t-
nettetter#
Yuwi-d wawal awal ad t-inip#
Asneflul g un/ul iceqqa s mi tiwepni
nep kan isinagen ur llin ur da
ttawsen# Tudert t;erra merrten medden
g Umapa ixub-asen wa,u^ unna ur
yu==in tamart iga abergag# Asemmi,
da issergigi$ anerpi da issekna, !
Qqiman-t-d ka n tmesmunin mi ilqaq
l;al$ nitenti ayed ittekken ingerap d
timmuo,ert# Addad-a ag d-impi Nba$
nempi-d diges akw# I;la ixxa !
Ipimi s wakal d tukki n wakud i
tpawsa ur as-ipiy xes amdan issnen
mamek issudus akud^ Yisin mas idda$
mayed nn-ira# Nba onip hill g
imariran n usammer ayed issenen aya#
Maci is irra wiyye, g tdinant nep
yuf uger,-nnes winnsen^ icwa# S
tmazipt un/i/$ s tzikert m.ewwe\#
Nba yamu g medden issefliden ugar
sawalen# Ayennap awed ayed t-yuwsen
g uzru n isentlen pef yarir^ tapensa$
tamara$ tamazirt$ tutlayt$ timoe\fa$
tilelli$ tayri# Awed isem n itwil-nnes
amezwaru ur yap g win widda t-
izwaren# Llan medden t-ispan pef
yisem$ Mu;a#
Mer nufi iqqim Nba ad nisin mas
idda# Ur yap ubrid-nnes g win
wiyye,# Onip mer iqqimi qad yirir s
teorabt sucku yurem tafransist yarem
tanegliziyt# Ayadda mi iga g yisem
¶amun stil· ur t-nukiz# Llan sin nep
kra, imsawalen g pifes isawal maka
meqqar ur issakez# Npiy ad nini
warru tutid s uteklas###atg Mer iqqimi
Nba yirir-ap ka ap-issefrun amun stil#
Mer iqqimi Nba ikles itwel d trabbut
n tazzanin isselmad ugar n kra,
wayyuren# Mer ayed ib,an izi d
izimer# Nessarem afud ameqwran i
iymas Xalid !
Nba ! Arraw-nnep d winnek$ ikemzen
pef tektiwin-nnek# Swunfu ay amnay$
ur d-tlulid ad tesrud!
9
ADIWENNI
ADIWENNI D UNA?UR N ARRIF% AFE++A:
Iymatnep Afe==a; azul fellak # Mamec
t;e==id@
Afe==a; aqqa-t mli; am rebda$
itteddar di tmurt n Ufransis (Marsiy)$
mani llan a..as n Imazipen n tmurt n
Leqbayel# Pari danita a..as n
imeddukkar d Imazipen$ u rexxu
iw,ep ad msawa,ep akid Imazipen n
Tmazpa tugertent#
Temnalad Nba yan useggwas$ tirired
ides g yan usayes# Qqisap !
Necc oad ur uminep belli Nba ur
yeqqim jaranep maca tidet d tanita
waxxa tamer/agt# Msagarep akid Nba
d imeddukkar nni,en di wussan
idelsanen issudes Umussu Adelsan
Amazip di tesdawit n Umeknas$
npennej marra di 2005# Oad oeqrep
yused par-i Nba innay-i %¶Afe==a;
itxessa ad npennej marra ijj n upennij
n Ule;lu ·$ u yessiwer akidi s
tmazipt n Arrif# Npennej necc d netta
d Tafsut zi Kaza d Imenza# Ioejb-
asen r;ar a..as i ime;,aren lumen
melmi npennep MI NEONA NECCIN
n Lwalid MIMUN#
Zi senni tfep ifiran akid Nba d
Imenza d ina/uren nni,en zud Mellal
d Lwerdi d Oumar N AYT SOID###atg
bra ma ad ttup amepnas-nnep
ameqwran Mu;end SSOIDI i tupa
ssnep a..as zeg wami# Ussan-nni
ommas ad ten-ttup$ ad qqimen recmen
di twengimt-inu#
10
Mas testi tezlit tamazipt n tpensa$
ttirird yirir Nba$ pef tezlatin nni,en @
Necc twarip apennij amazip amezdag
d wenni yissin amnus n tpensa
tamazipt$ u zzayes i tiwe, tmazipt ad
tettwassen per Imazipen# Zemmarep
add inip belli tara izi d-itaym
Ufe==a; d Nba d icten d aperbaz n
Umussu Adelsan Amazip# Man aya i
danep yejjin nisi amnus di ipennijen-
nnep# Abrid-nneep d ijj umnus-nnep d
ijj#
Da nsawal a..as pef usempwer nep
tajmilt i una/ur# Matta tejmilt i Nba@
Mamek t-nessempur@
Asempar zi Nba$ marra min pa
nessempar zi Nba war nzemmer ad
as-nuc amcan-nnes maca nzemmer ad
ne,far abrid-nnes# Ad ne,far abrid n
ipennijen-nnes igrawliyen$ abrid n
imerdasen-nnes imeqwranen yesseswen
Tamazpa s idammen-nnsen m;end ad
teddar tmazipt# Nba oad yeddar di
twengimt-nnep$ oad yedder s ipennijen-
nnes imezdagen# Ssirimep zi tse,ma
n Sapru ad tarni isuraf per zzat zi
Imazipen marra wer tettun ca Nba#
Awal ameggaru
Afus deg fus tanemmirt i wemnus
Ulac sma; ulac !
An\\ez ula nekna# Tanemmirt !
Tudert i tmazipt$ tamazipt i tudert
Amsawal issawey % Asafar LIHI
ULLIP-AS AMM TSELMYA
CCIX UHACEM BUOZAMA
Dillip g ur ta t-yap ka da puri ittekka
aha iwa allig iqqima igellin s akal
upulep ar t-t/urep allig yuwi bu lamant
lamant-nnes# Meqqar t-ugrep s wattayen n
40 n useggwas swanfap-as ar i-ittekkes
tapufi# Ay ayed nezzri ! Ccarep ides
igellin netta ula tawja-nnes kigan$
myissinep d aytmas# Ass-nnap g ap-
qer;en iman$ ullip amm tselmya$ nuder i
memmi#
11
A<RIS
TAJMILT N INA?UREN N UN?UL UGMI< I NBA
Asirem Amazip
Tga tejmilt ssedwlen imariren d
imedyazen d imyaruten n Un/ul
ugmi,$ ass n sed 19 febrayer 2011$ g
usrir n ‰alistin$ asissen s tizi n Nba
g iger n t/uri# Gant-nn tse,miwin d
imarayen oewwam s usrir$ awedyan
nn-tume/ tgemmi# Mu;a Mellal$ ur
yufin ad nn-yas$ yuzen-nn yan uberruy
n ini/ri g itoezza tawja n igellin$
issebpes SAPRU BAND# Izzri Mu;a
g ini/ri-agi awed yat tezlit ilan azwel
n IDDA IDDU$ tarezzift i iman n
una/ur# Usan-d imarayen d imeddukkal
n Tgensut (Nba) g Swisra d Fransa d
awed ‰ˆulunya### ad oezzan tawacult
msafa,en d una/ur#
Tetkar ‰alistin tikkelt-a s Imazipen n
Umapa d Yijjyal maci s Hamas d
Fate;$ ayed ur te/rim# Axxik-id ay
awal$ sguten imeddukkal tijmilin ar
tteferfirent wallen s ime..awen
imkiddap g tqeccerd ta/alimt# Mer
hilli idnep-tellim ay imepriten d
tmepriyin n USIREM AMAZIP !! Da
akw nettasey s uyenna mi npi «Mu;a
ger leolawi izla»$ mneqqrent tepwratin$
iwed wa,u n tara d nnwar ar nettasi
12
tixat n be..u n Nba$ oenday-ap !
Illa Uhacem$ ilin IMENZA N TLELLI d
IMAL d WAYLALEN d UMNAY###atg^ ku
tarabbut tules i ka g tezlatin n igellin#
Tihawt$ nettat$ xes zwur-as ar id k-ttasey#
Ar d-nessektay is isnal tawuri-ad umedyaz
amazip Mu;a BENSAYEN$ tekka tdeggwat
attayen n 5 n temrilin izdin# Tanemsawiyt$
massa Gudrun GRAFF$ (per taggwa-nnes g
usebter wis 19) ur tu==i mayed ur tenni
pef Nba$ seg vvwab ar tapensa d tmelli n
wul# «Itkar wul n Nba s tayri n leqwam
nni,en»$ as-tseggra awal-nnes# Tamunt n
Imyura n Merruk g Imtepren$ nn-yusan ass
n tejmilt$ tsawel pef udlis TAWARGIT N
UTBIR tessujad pef Nba# Adlis ismutturen
iwaliwen akw n walbumen yarir una/ur#
Idd ameklu n tfelwa$ Saoid NJIMA$
isrezzef wahli d unnupen ipwma s ifassen-
nnes i tawja n una/ur#
G tyira$ ariren ina/uren s mas llan yat
tezlit i yiman n Nba# Ariren tizlit i;mel
Nba a..as$ «Yan Utbir»# Tajmilt ur ittettu
awed yan#
Hhh
UR ++IN IXELLIF INWA-
NNES
Mu;a MELLAL
Tentel tulett ur isawalen xes tidet#
Ssnep-t igellin smi nekk ayed as-ikellsen
itwilen$ izizdeg isefra-nnes# Issen Nba
ad imsawa, d imarayen-nnes d widda
d-imzaray g imepnasen# Ur ==in ixellif
inaw-nnes^ yarir arcaq d tayri maka ur
==in ittu tamentilt-nnes tamezwarut$
tamazipt# Toe\\em-i kigan tmettant-nnes
allig akw sbeddip umuten-inu g
twuriwin tina/urin$ smuttip aklas n itwil-
inu#
G HES‰RESS#CÇM$ 2011-01-1
TAGGWIWIN N IMDDUKKAL-NNES#
G %HES‰RESS#CÇM$ 2011-01-14
13
ASEFRU
NBA
Nnan immut NBA
Nall nut wiyha nemce, ;erribu
Nenada-t ammas n ikaba\en nper Sapru
Ku yan inna-d ha-yi ad asip asafu
Issap ad nn-igulu ad iqqim g uswunfu
Nnan usar d-yapul NBA
Ibbey dignep wawal i\ez usirem g wul
Tap tawla ifadden nedhec iotu mker,ul
S yirir nnan-d ime//anen awes-i tala
S yirir icenna-d ugdud tayri n NBA
Nnan ur yad tsellam i NBA
Tsu, tebja n lmut tenxer-ap tudert
Ipenka igma tame/ dignep tmu,int
Nsell’as i tdinant tatged Timmuzpa
Naf-nn Xalid d Fwi ur ttun llpa
Nnan ulac NBA
Nenna-d immudda NBA agulu-nnes d
nekwni
TIDDUKLA
TAGREST N 2961
SAPRU A SAPRU
Sapru a sapru
Burzen issek Imazipen
Sapru a sapru
Mmuten pifek Imazipen
Is nnan ad ur teknut
Tioe//it ayed usin
Is nnan ad ur teqqart
Tilelli amm ule==ig
Ikka-d wafa igenna
Yume/ akal d igenna
S buheyyuf d ugari
S usemmi, d irifi
ad t\ez ula tekna
Ard alin s afella
Tiwetmin d tcirratin
Ig annayent amettin
Ur llin ipuyyan
Ur llin im..awen
I mayed illan@ Tipwratin
I mapef immut igellin@
Tamurt-a pef immut
Tioe//it as-immut
Tudert is as-te\zag
Tilelli amm ule==ig
Ad d-mpin g umerdul
S inezbayen idder wul
Sapru a sapru
Apulid axatar
Sapru a sapru
Tugerd akw idurar
Asefru tarir tse,ma n Twargit
Asefru tarir tse,ma Tawargit
14
ASEFRU
SAPRU
Idir BENOEDDI
Kecmeγ abrid s uyeffas$
Zuleγ yasey-i waysas#
Tifiyyi n imi tar tuγmas!
Uliγ-ak adrar n Saγru$
Asiγ aγanib ar γifek itturu$
Tasey ti. isaffen ad tru!
Ad ak-nn-azneγ asefru#
Ay atbir n tlelli!
Ay izem n te/gi!
Asafu n yiniγi#
Nekwni$ nekkwenti
Γif tmaziγt nusey
Tussna^ awed agari#
Swunfu ame/ iγimi!
Imeγnasen n wakud-i$
Ad sbeddin ao\ab/ri#
Ay ul n ayt tlelli!
An/i/-nnek d i/gigi
N yimran g yizli#
Inger tanezli d yilγi$
Yukey-d i yiswi$
Amaziγ ilan tawuri#
Inger umha d yizri$
Tarnawt mm ta.fi$
Yussan tusdidin i unnli#
Ktiγ-d nwis iffeγ tillas#
Immut$ nger iflila fellas#
Ansa-nnes$ ils’anamsas#
Argwuγ i udrar n Saγru$
Sirseγ tirra$ intu zerru$
Tafes ti. akettay g usaru#
Uzneγ-ak-nn uddur g usefru#
Amawal (lexique) : Aγanib : Stylo ; Tiẓgi : forêt ;
Asafu : Flambeau ; Tanezli : Facilité ; Iliγi :
Difficulté ; Amha : Présent ; Izri : Passé ; Inta :
Débuter. Asaru : film.
15
ADIWENNI
TADIWENNIT D XALID ULOE|BI (IYMAS N NBA)
Mayed ur ta ap-inni Xalid pef Nba @
Yuf is tseqsam ka ya,en umma nek
hat piyep ad awen pifes sawalep ar
asekka ar nnif ard tu;lem# S ugzil$
iga nba amepras n tugdut d izerfan n
ufgan#
Nseqsa-k acku tgit iymas$ tenmala-t
ugar# Medden ya,en ssnen Nba
ana/ur ur ssinen amdan @
Is;a ! Udem ssnen imsefliden-nnes
ayed pures$ ur da itxellaf udmawen$
iga ana/ur# Purnep g tmazirt$ Melloeb$
unna tseqsat pef Nba irar-ak$ awed
yan ak-ittinin ka ur inni umezwaru#
Udem-nnap ayed pur iyma awed g
taddart$ irceq da ittevva#
Wahli d ana/ur amazip ayed inqer,en
isul ime//iy seg Meksa$ Acehbar
tatged# Xes da i..ar u;emmar yini
uxam n trabbut s wakal a;afi,# Is
npiy ad nini tga tmettant n Nba i
Tarabbut n Sapru amm kan ife..iwej
issipin times n tdewwayt d usnimer n
kan inawen akw dip imaynuten n
u/awan@
S tidet$ illa uyennap yili ka ya,en s
mi nekkwusa g Nba wahli niri dip
awed nekwni ad nfek# Izri-d Nba
wahli d tawuri iran lexdemt$ asneflul
netta walu mani as-nekka# Isul uya
awen-tteqqisep ad d-ibayen ssifen-tt
tsutiwin# Tabrat-nnep yuwet ayed tga#
G usebter n trabbut-nnun g faysbuk
nepra yan unepmis pef usaru ittugan f
tudert d twuri n Nba$ mayed as-nn-
yuwed umsellwi@
Illa usenfer-nnap maka isul imi;$ ig
d-ilkem uzemz-nnes ninniya-tt akw#
Adlis ayed ur innin ad ima.el acku
nessuda diges lxir aya#
Tanemmirt
Amsawal issawey% Masin AGNAW
16
A<RIS
TENNA TPEMSA PEF TMETTANT N NBA###
Le 12-01-2011
Décès : Le musicien Mbarek
Oularbi n’est plus
La dépouille du chef du groupe musical
amazigh Saghru Band, Mbarek Oularbi,
décédé dimanche à Mellaâb, dans la
province d’Errachidia, vient d’être
inhumée, lundi au même lieu. Les
obsèques de l’artiste défunt ont été
marquées par la présence d’un grand
public composé des populations locales,
des jeunes fans de son art, de tous les
écoliers de sa localité natale, de certains
intellectuels de la région et d’acteurs
associatifs. Prix du meilleur chanteur
amazigh, décerné par l’Institut royal de la
culture amazighe, le jeune artiste est
décédé à l’âge de 28 ans, des suites d’une
longue maladie incurable, apprend-on
auprès de sa famille.
Artiste de multiples talents, Nba était
certes le chanteur et compositeur du
groupe Saghru Band (guitariste, flutiste,
saxophonisteà), mais aussi un artiste-
plasticien spécialisé aux portraits et un
poète en langue amazighe.
Le 11-01-2011
Nba Oularbi n’est plus : Saghru
Band en deuil
(…) A moins de 30 ans, Nba était déjà une
star dans le sud-est du pays et commençait
à s’imposer, petit à petit, grâce à sa
production musicale prolifique, à un verbe
sans complaisance et à un effort créatif
manifeste dans les cinq albums composés,
depuis la création du groupe en 2006. Nba
a été aussi l’exemple de l’artiste
intellectuel qui fonde son travail sur la
recherche académique et scientifique.
N’avait-il pas à son actif deux licences, la
première en sciences juridiques de la
Faculté de Meknès et la seconde en lettres
françaises de la Faculté polydisciplinaire
d’Errachidia?
Le défunt était l’exemple même de cet
artiste engagé, grâce à sa défense des
petites gens des localités reculées du
Maroc profond. Il en était même le porte-
parole, à travers plusieurs de ses chansons.
«Le pauvre Moha» reste d’ailleurs l’un des
tubes qui fait vibrer les foules. Sa musique
continuera sans doute à résonner partout.
Ne dit-on d’ailleurs pas que la vie d’un
artiste transcende sa vie réelle?
17
A<RIS
La;dat 11-01-2011 Lwa.an 13-01-2011
Axabar
LYAWM
11-01-2011
I,risen d-nusi g
tgadirt n Mu;a
ARE::AL g
faysbuk
18
ASEFRU
IPENDIWWA N USIR
Asafar LIHI
A
Tidyalin n iperman d igujilen$
?rip-ten benneoman d usir g ufus#
Urcalim d Melloeb yat !
Amm Lmasi; tabrat g imawen n i,u,an#
Ti/illa i wa/a ! Oibneqqer g isem,al !
Ta.fi teggez akal $ Tagensut a Ssiwal !
Teffep-i-d g Bugafer% iman n umapa#
Teskiky-i-d tawrapet$ nek ttrup#
Pef iyyis tusi af,iz^
Iyyis n wuzzal$ af,iz n umavvu#
Nba ! Wa Nba ! Nker !
G uyerri n ugrawal
G wallen n isetma
G twengimt n Masin-nnep
?rip-k$ mnip-k$ ufip-k#
Tifawin ! Timensiwin !
MANZA NBA
Amnay A>|AMU
Inder Sapru fafap
Tala ami sellap
Tusit aoerrim grap
Tzuzzert tapufi fellap
Tu==id ime..awen g wallen
Tukerd ta,sa g imawen
Tagust te//id-tt g ulawen
I Sapru te\zit imassen
Nba iyma ayed iddan
Ur ukizep mayed ij\an
Smaren wussan ipudan
Ur sar t-annip ayed i-nnan
Ini-yi matta keyyin
A unna mi nnan igil
19
TAGGWA
TAJMILT I NBA
Gudrun GRAF¥
Yuwi-i-d ugratsa$ g tyiriwin n
useggwas n 2008$ ad urup kan i,risen
pef ina/uren imerrukiyen acku ssenep
wahli digsen g faysbuk ucurep-idsen
kigan# Tkarerp g Swisra talugt-inu s
nnmari n ttilipriwin$ am/ep abrid s
Me\\uk# Ur kkip pef ad nn-gulup xes
kan wussan mnalap asrqqat$
Smaoil BULOEBBAS$
i-d-iyman spur id
Sapru (Nba d
Xalid)# Meqqar
nn-nnula ussan n
ukayad g
tesdawit nespuda
apwjdim nemrara
kigan d awal d-
yu==an wahli d
akettay#
Mbarek OULARBI$ aoerrim ilan azal s
tnumi-nnes d umenup mgal assitem n
iperman n ayt pursen ittiri kigan# Yufa-d
Nba tiflut-inu tunef smi kip kigan d
akud-inu i iwes n tmizar i;ewjen$ ar
ssegmap tasa pef medden mi ilqaq l;al#
Ssusment-i$s tidet$ twuriwin-nnes g
issempur s leowayd n Imazipen g yat
tmetti g izerri usnay adelsan seg iles s
waye,^ rip ad inip g yat tmetti pur tsul
tga tirra tamaynut$ yat tmetti g iga
uwessar iri itteddun# Asru-nnes amm
uskem, n tsedlist# Aya onip ayed iccwan
ifassen n Nb$ xes ayenna mi ur ileqqiy#
Da ipwmma tifelwin$ iwet adinan$ yirir
tizlatin# Iga umeddakwel-a aberra; nep
lbuq n yat tsuta kullut# Ira bahra tamurt-
nnes$ lumen tamazirt-nnes g Un/ul ugmi,
d imezdap-nnes# Ran-t akw medden#
Ddip allig rip ad /rep Nba$ tikkelt ya,en$
teffpi-i-d yat twuri g Asya# Akud-nnap ag
immecteg Nba mezyan$ ifek-t usayes i
waye,$ tamazirt i taye,# Idd aseggwas n
2010 hat netta ag as-yuw, wass# Timitar
nwis ira ad ap-izri aseggwass-nnap
ggutent^ diges ag t-yusi Usinag
Ageldan n Tussna Tamazipt
(SGUA) ad ig amarir n
useggwas$ dikes ag izzri
abaraz n tudert-nnes g
>anjis g usayes g ipennej
d umarir axatar Yidir#
Ur ioe..ir l;al izzri tabrat-
nnes be\\a n tmazirt$ dinnap
ag t-mnalap tikkelt tiss snat d
tmeggarut g Swisra#
G uzulu-nnes ukip d ka^ ur teswanfa
twengimt-inu$ ufip-as ka# Fisao ayed
ukzep nek d imeddukkal-inu irinen g
idammen-nnes# A==ep wahli d awal ard
t-.furep s Merruk g iswanfa ihezza imik#
Da s dinnap qad as-yaf l;al waye, yupul
imkillip iga$ min ccek#
Da i-qqaren awed g tmazirt-inu s
tamestant n iman# Tura llan iman Nba
idi aha awed g twuri# Da sslan iwaliwen
n tezlatin n igellin lkelyan-inu# Ggudint
tpawsiwin ira ad issker i ugdud-nnes ad
fellas iofu Loali iwala-t s r;emt#
Ur gint temnirin ula aoraq tirefet i Nba
s wulawen# Illa geratnep abda$ ig-ap
asafu n tidet ur ixessin#
¥ Tameddakwelt n Nba seg Swisra
Issapl-t-d seg t\umiyt % Asafar LIHI
20
ADIWENNI
TADIWENNIT D UMNAY
Azul fellak ay
Amnay , mayd
ttinid γef lmut
neγ tamettant
n igellin n Nba
?
Nba lmut-nnes
tezrey digneγ
yan ugzay
anaεum,
adγar-nnes
iqquma-d
ammas n yiger
n tẓuri
tamaziγt g
Unẓul ugmiḍ g
Merruk akw d Tamazγa. Nessar ides
nekwni g tarabbut n Umnay Band
wahli, nessar wahli n tγawsiwin ,
nessar kigan n wussan , nessar kigan n
tdeggwatin tinaẓurin. Ur idrus mayd
nessar. Ur idd yiwet tusdit ag riγ ad
iniγ mayed ukzeγ g tmettant-nnes. Da
as-ssirimeγ i Tgensut talwit d lehna.
Neẓra nwis tariret yat tezlit i yiman n
Nba, mayd tessuturet g Imaziγen
iran, awed nitni, ad srezzfen
kadakwma i Nba!
tizlit-nnaγ aruγ-tt g idsent tassaεin
ḍart uneγmis llig ssneγ is tiwi lmut
ameγnas Nba , araγ-tt s lḥer , araγ-tt s
wul irγan ittebbin , anya-nnes ur d-iddi
ar ḍart wussan yaḍen maca tizlit tga
tin tidet , ur diges tikerkas , xes
ayenna zriγ. Da ssutureγ g ugdud,
isrusen tirsal n umezruy, ad isikk adar
abrid n Nba. Ur annayeγ tajmilt yugren
ta.
Ur da teswengimem, key d ina/uren n
usammer, ad tesfuglum amulli n
tmettant n Nbarek ?
Usiγ xef iγalen-inew nekkin Amnay , ad
ttirireγ tizlatin–nnes dinna kkiγ. Ass n
09 yennayer ilaq ad ittusfugla g
mayed igen akw adγar. Tγuda tekti-
ddeγ n tejmilt g tessurent akw trubba-
nneγ. Da qqareγ seg da i imariren s
umata ad swengmen g kan tejmilt d-
yusan teccur-aγ.
Tanemmirt-nnek ay Amnay , han
awal ameggaru γurek!
Wahli aya ssneγ is tella tesγunt
Asirem Amaziγ, da snimmireγ kigan
iεerrimen akw diges illan. Da
snimmireγ kul mayd itnaγan γef
tmaziγt ar sgulun ineγmisen lumar win
udγar-ddeγ g nella .
Amsawal issawey: Masin AGNAW
21
ASEFRU
AD UR TALLAD
Asafu UBRAHIM
I//ay waggwa-nnes
Texxa twada-nnes
Nume/-am afus
Ad ur tallad
Sa;it a yemmas
Ader i yime..awen
Ha-t iga abpas
Ad ur tallad
Innegza uterras
Igan apilas
Idder isul
Ad ur tallad
Uhu a yemmas
Ad ur tallad
Rnu tipwratin
Tessiremd-ap imal
Sa;it a ugmas
Awes-as afus
Ad ur ttru$
Ad ur talla
UR IMMUT
Soid CABALI
Aseggwas assa yurri-d
Xef iyma yufen akaba\
Ime..i digi iqlulli-d
Amm izdaz g idurar
Ul-inu ignen assa yuki-d
Iggal ittnap i\ezza iyidar
Ur immut Nba
A yan yusin anezgum
A yan iddren ar ittumum
Yaccek-as i/ri ig aziwal
Ass-a mek tram ad tumum
Acerrig illan ad t-tegnum
Tabrat tekka-d isem,al
Yara-tt Nba ad ur tettum
22
ADIWENNI
ADIWENNI D UΣEQQA, TRABBUT N TEGRAWLA
Imek iga i/ri n Uoeqqa s usru n
Nba @
Tizwuri azul-nnun ay ayt Usirem
Amaziγ d tanemmirt γef twuri-ddeγ
nna tteggam. Aseksaw-inu s Nba
iga amm useksu akw s inaẓuren
imaziγen yusin asafu n imenγi-
nneγ. Ig da nsawal γef Nba, da
nsawal γef uẓawan atrar ungaji
ikan wahli i tmaziγt. Aya γef da t-
nesxitir ar t-nessemγur acku ika
yat tewlaft tamaynut i uẓawan
ungaji g Unẓul ugmiḍ. Yan wakud ur
ssin medden γurneγ xes ibe\\aniyen d
u;idus, akud-a yaγul illa mami nessflid
ig winneγ. Mek illa mayed nesnimmir g
tesga-a hat Nba. Llant trubba seg 80
ar iseggwasen n 90 maka Nba netta
gguten imsefliden-nnes.
Tgit ameγnas n Umussu tget
amarir-nnes, awed Nba imkinnaγ.
Illa ka yaden ``ared d Nba ur t-
nessin ?
Iγuda wassaγ-inu d Nba. Imkinnaγ
tennid nga imeγnasen neg
imesdinanen. Wahli d tdeggwat
tanaẓut ayed mnalaγ Nba maka ur
iktab ad nessur ka n twuri. Iqda is ides
ssareγ amennuγ d yirir.
Nseqsa wahli d ana/ur γef mamek
nsemγwur Nba naf-nn amata yarir
asefru. Mayed igen \\ay n
Tegrawla ?
Ku ameγnas ikan i tmaziγt da t-nesxitir
nek-as uddur. G tseḍma-nneγ nessker
yat tezlit d tajmilt i Nba. Ssarmeγ ad
neg nekwni d ina/uren ya,en kan
tγawsa nil Nba d ugdud-nneγ.
Amsawal issawey% Masin AGNAW
23
IWALIWEN N TEZLATIN
MU:A 2007
Tessafep-d trabbut Iman n SAPRU$ Sapru BAND dpi$ itwel-nnes amezwaru
MU:A g 10 dujanbir aseggwas n 2007# Llnat diges tamt n tezlatin ka
taru-t trabbut Sapru ka yaru-t umzil n tiwan mass Oumar DERWIC# Iga
walbum-a$ xes netta$ abrid i tlalit n wahli n tse,miwin g Un/ul ugmi,$ ig
aparas i trubba ya,en s tfarest d ussufep n tezlatin-nnsent g itwilen# Mek
nsawel pef walbum-a qad nsiwel pef tezlit ilan azwel n ¶GRA-D
IFASSEN·$ tizlit issen ume/yan d umeqwran s tdusi n iwaliwen-nnes d
unya s tt-yarir Nba# Tizlit-agi$ mek nra$ d tamsirt tamezwarut g uperbaz n
Umussu Adelsan Amazip# kamla d-tlula twepni n Ayt PIPUC$ yaru Oumar
DERWIC$ yirir Mbarek ULOEBI tiwan-a%
« Seg Yimgunen ar Msemrir,
Seg Tazarin ar Tinpir u Pipuc ir’ad yidir »
Da nesfafa tawengimt s Riru mi tuccka tsarut irgel pifes u;anu$ nsegrawel
allapen s ¶MU:A· izlan ger leolawi# Idd ¶ULAC SMA:· da tessla ar
tessikiy Amazip s umennup d s izumal-nnes g nbedder Yugerten d Bujemoa
HEBBAZ# Dagi iwaliwen n tezlatin n itwel$ tapuri ipudan a id Mu;a!
24
ULAC SMA: !
Seg talliγ n Yugerten
Ayed ur nuliy Nettemer/a da , naγ-nn
Dinna nugey.
I,-a ,nagur d imu,an
Ih,ad nini :
Ulac sma; ! Ulac sma; ! Ulac !
Ir’ad izizdeg Hebbaz
Abrid-nneγ Iga γif ad ur ire/
Wawal-nneγ Wi iran i tmazirt aγ/a/
Zlan umatneγ .
Uryaγel , ira tigduda Tili tlelli
Adabu netta d merda , Ul n ulili ,
Ran ad asin akw amda Nitni hilli
Sseγran arraw-nnsen
S wureγ g Bariz ; Ad am/en adγar-nnsen
Ne,fur adriz
Amaziγ , ur ittisin Pas Warekziz
Akabar inwan g Fas ,
Isγus tamurt Seg Oellal ar akw Oebbas ,
Uwin tadγurt ; Ran a nidir g tillas
Nettu tawurt.
Ad nennaγ yef yizerfan, Ad diγ d-nlal !!
Ad ne//u kigan azyan
G uya n wakal Ur ngi wid inezzan,
Assa d yimal.
Ulac smah ! Ulac smah ! Ulac ! Oumar DERWIC
MU:A
Igellin a Muḥa
Igellin a muḥa ger leεlawi izla
Arun-t yizan tedda γifes tmara
Muḥa d acumar yeγra-aγ-d beṛṛa
G tmazirt n daddas yaγul ig u beṛṛa
Rẓagen wussan n Muḥa rẓagen
Ineqqa-t wakud ineqqa-t Lmexzen
Seg mayed illa Muḥa itteddu s uzir
Muḥa ur ğğin iwareg ad ig lwazir
Iṛmi Muḥa aγrum iṛmey abadir
Ur iğǧawen Muḥa xes aγruc n lkumisir
Tekka ḍar-ak ddula s uγruc a muḥa fafa
Widdeγ k-yumẓen mer ufin ssiγen-ak afa
Aha idd Muḥa fafayat a idd Muḥa
Aha idd Muḥa tanekra a idd Muḥa
Igjem-id wuzuṛ n Umuriski
A yiwen Waεrab aḥraymi
Gan Muḥa d abujadi
Azenen-t ad iwwet aṛumey
Muḥa iftel leεwari
Han Oellal iεayen Bariz
Ad d-iγer demya,i
Yuγul-d amẓen akwrsi
Nnan-i ur teswit amezzur
Idles-nnek fulklur
Widdeγ aγ-inγan Qeddur
Nnan-i ilha uzemmur
~`an i Lmerruk abaγur
Amaziγ iqqim d ḥerḥur
Tamunt ay Imaziγen
Nekk abrid n Σeğğu u Muḥ
Tamunt ay Imaziγen
Nekk abrid n Zayd U Ḥmad
Nekkat abrid n Lunis
Nekk abrid n Yugerten
Nekk abrid n Dihya
Tamunt ay Imaziγen ad terreẓ ula tekwna
Igellin a Muḥa igellin a Muḥa
25
MON ETRANGERE.
Malgré le froid de l'hiver,
Je me chauffais dans ta peau ;
Juste au dessous de ton cœur,
Je me sens à l'équateur.
Au fond de tes yeux noirs,
J'ai gardé ma bonne humeur,
Après des ans d'errance,
De sûres insuffisances,
Tu m'as mis en couleurs ;
Mes yeux teintés d'or,
Luisaient en ta présence.
Malgré toute apparence
De courage et d'indifférence,
Tu caches fort ta peur
Et un amour de trésor.
Fraîchis et gagne bonheur,
Sous mes mains-ci de glace,
Murée par mes odeurs!
Omar DEROUICH
RIRU
A riru a riru a riru a riru
mayd yaγen riru
Tucek-as tsarut irgel-as uḥanu
Riru g tadawt n mayes ur tsula
Riru da yalla ur yufi lehna
Riru ur yamu isselka-t udabu
Ig-as algamu irgel-as uḥanu
Riru ur yamu ineγa-t ubadu
Ig-as algamu irgel-as aḥanu
Riru da yalla da yalla γef yimal
Pef tidet n wuzzal as-yiwin akal
Riru da yalla da yalla γef yimal
Pef tidet n wuzzal as-yiwin awal
A riru a ruri a riru a riru
mayed yaγen riru
Teswat tfunast ineγa-t udabu
26
Izuz wakal g Biyya,
Ur d-iqqimi pas amya;
Tiwizi d-tuwi Sbanya,
Yuker-ap-tt ja,armeyya.Amasin
yannin ispayya,
Awd yan innan : «Matta uya ? »
Rba, inn’ ap : « Thenna ! »
Tader ugar n tlettmeyya !
Is ur idd Falav.in aya ?
Ran wi ubuy n tguta.
Grat-d! Grat-d ifassen!
Tamara-a, tettwasen.
Oumar DERWIC
GRA-D IFASSEN!
Seg Yimgunen ar Msemrir,
Seg Tazarin ar Tinpir amazip ir' ad yidir
Adabu , da t-izizdir.
Izerfan ,llan-nn g yir.
D Merruk da ittirir,
Tiourrma, tedda s uzir,
Da tneggwa amm ubadir,
Tekkat ad inem ugadir
Ad taf, yan wass, ad tidir.
Abrid, ur illi s adrar,
Ur ipri pas iwis n umpar.
Tawuri, tin uzapar
Nep iwer-inn i Jibralt.ar
Nezla nebbi-k ay a,ar,
Ur nessin yu g tmizar,
Tasa tettupul adpar
Ig ap-imellul wazzar.
Apuyyi-nnep, da ittpar
Amm tuga inpa wafar .
27
ASEFRU
AGRURES
YUBA TUOLI
A tamettant ay illis n xub n wa,u
Udem-nnem iga aberrkan n bexxu
Tukerd tiourrma d teslmiyiwin
Tasid afukal d unna inmen
Ay udem n tfipra taderpalt
Ur tessind asirem ula tiwirga
Tenvid amdaz g wulawen-nnep
Tessapd dignep afa g idammen
Utan wusmawen n ;erribu d uxzit
Pef be..u n Nba d umareg-nnes
Ay a/awan tgid agujil n tdinant
Tgid aderpal n unya n tugdut
Tulla tebja ar tekkat udem-nnes
Awsen-as idlisen s ugrures
Ullan idurar d ikalen s upuyyi
Ar ttergigin igenwan s uqewwec
Ar ssuturep g Wiyha ad i-iselli
Ay ipnka ay acengu n tudert
Ar yalla usefru ger ifassen-inu
Ira wul ad istep iflufel unelli
Ar yalla usefru ger ifassen-inu
Awsen-as idlisen s ugrures
Ullan idurar d ikalen s upuyyi
Ar ttergigin igenwan s uqewwec
Ar ssuturep g Wiyha ad i-iselli
Ay ipenka ay acengu n tudert
Tsersed dignep tiqqet g Yennayer
Tebbid amdaz taderd i ta,sa
Rip ad allep grep yan upuyyi
Ur rip ad ak-inip a Nba ar timnilit
Dpi g tukid is trid ad teswunfud
Taguni n talwit d twirga i;lan
Ulawen tellid digsen tudert aha
Tanemmirt pef u/awan d inyaten
Amawal (lexique): Tamettant: Mort ;
Tiourrma: Jeunesse ; Taselmya: Bébé ;
Amu,in: Malade ; Afukal: Paralysé ; Agujil:
Orphelin ; Tugdut: Démocratie ; Flufel:
Bouillonner ; Apuyyi: Cri ; Taguni: Sommeil.
28
IWALIWEN N TEZLATIN
TILELLI 2008
r iwhin g usnil-a ad akw nsiwel pef uyedda pef iduy lbarud g itwel
TILELLI# Amezwaru$ tezri trabbut seg yirem n u/awan s U/awan# Wiss
sin$ gguten isentlen pef d-uwint tezlatin awal# Wis kra, ssusment-ap akw
tezlatin# S ugzal$ tsenneqerd tezlit ¶ANESSAF· tadawt n tnekkint d t;ellal ger
Imazipen$ nga liˆuˆˆi$ da nessenpa tasa$ iqriyen-nnep rran Ccerfa$ nekwni nerra
taccrifin# ¶AYHAY· da tsawal pef ipef-nnes meqqar da tse,sa da tessla# Oebbas
irbe; g llu.u ! Ifek-as i Umazip r;u ! Assap-nnep d Lberlaman n Ifasiyen
aoreb/ri ap-isbeddan pef uptir$ ire/’ap afriwen# Unna tap tpufi n tmazirt issfeld i
¶TAMAZIRT·$ amur n wakal$ yu nep iles# Tessedwel tezlit-a tajmilt i Tizi n
Imnayen i Tinpir d Ufrekla i Umapa d mayed igen adpar g Un/ul ugmi,# A
tapufi-nnem a tamazirt ap-yurun ! Ur ittu igellin n Nba amepnas g uflujju$ Sliman
UOLLI anekraf n Umussu Adelsan Amazip ittyam/en g ubniq-nnep (hhh) Tucka#
Yarir Nba //an-ak aptir g ubrid n tlelli### abrid-nnek ne.far### wiyha a Sliman nugi
ad naki# Nezwar s tnekkint g ¶UNASSAF· ad neggru s tayri g ¶UL-INU·# Eg
ta/ult i wallen a==-i ad omup$ ul-nnem iga tigemmi-inu diges mayed rip$ ig illa
usemmi, d ugris purem ag ssenfip# Iwa tezram !!
U
29
ANASSAF
Mec ak-tt-/man keyyin
Nekkin ur i-tt-/emman
Mec ak-tt-kemsen keyyin
Ggullip ur i-tt-kmmsen!
Ur sulep gip amm llip
Xes ad ur i-ttessa,!
Anef imi ffepen-d iqucan-nnek
Ur yad da i-se,san !
Uda-k xla n t;ellal !
Nekkin yad ur gip iymak
Taymatt-nnek ay anassaf
Xes awitti-t i yemmak !
Tasuta-nnek tezdaya-k !
Ar tekkat tiba/alin !
A unna rran Ccerfa !
Keyyin terrut Taccerifin !
Cuf yan ;errin amm tili
Inna-k ira Tilelli$
Ayed ak-ullip
Tssenpit-i tasa tgi-t laˆuˆˆi!
SLIMAN UOLI
Seg wul-iw yevfan
Azul ameqwran
Keyyin a Sliman
Aryaz ameqwran
?/an-ak aptir
G ubrid n Tlelli
Ran awal-nnek
Ad usar yili
Wiyha a Sliman
Nugi ad naki
Wiyha a Sliman
Nga amm wulli
Ak-;ebsen meqqar
Akk gin d acemkar
Nssen-k ame;,ar
Abrid-ik ne.far
A U Oli Sliman
Isselka-k zzman
A U Oli Sliman
R/an-ak afriwen
30
TAMARA
Oafak a bu t;anut
Oeb\-i-d a/alim ijjan
Ad t-amsep i ti. yallan
Ad teqqar amm kan tanutt
Oafak aha bu t;anutt
Ad ur seksiwep Aoraben
Oafak a bu t;anut
Nemyar aya d Lmexzen#
Tarwa n Fas g Cira.un
Da kemmin Ssiga\ !
Tarwa n Fas g Lbe\laman!
Da ttellmen tikerkas!
Mu;a idder g uqecmir!
Ar ikemmi ka/a!
Ikka-t zzit d uprum
Ur yufi mayed ilsa#
Oafam a tudert ijjan!
Ek-i-d yan uclif n tmara
Ad t-oawdep i ta yellan
Nekkin walfep a/a/a!
Oafam a tudert ijjan!
Ad tefsis tudert i ka
Oafam a tudert ijjan!
Nek myarep tamara#
Timlellay Olalabu!
Mayed teona I..u :EMMU!
Timlellay n Buoezza!
Ayed ap-isskar udabu!
Pas ad nekkat ;erribu!
Da ap-isnap ar ap-ibe..u!
GRAP YAN WAWAL
Grap yan wawal !
Grap yan lhemm !
Grap yan wasif !
Grap yat lmut !
Yan wawal irecm-i ammas n wul!
Yan lhemm ibeddl-i itran n yi,!
Yat lmut toeddeb winna ye;yan!
Yan wasif ur ili fad-nnep!
Ad ak-;,up ayenna lip !
Ad am-zrip igran-inu!
Afrad tedderd ad thennad !
Kken-d ime..awen-nnep n wulawen!
Tuderm i \\ay-inu zund ur llip
Tudrem i loem\-inu zund mmutep
Tasim awal d \\ay
Tennam illa umciwe\
Tasim apruc s ulli!
Tennam illa umoiwen!
Tezrim-ap ad nalla
Ar netteqqel s lmut!
31
TARIR
Han tarir tume/-ap !
Da tekkat ar nekkat !
Ioawen-as wakud !
Yusi-d /ar-i ameora,#
Ay agdud awis mantur@
Iqqan add tfafad!
Nekwni nume/ yad abrid$
Mek d-tukid tseqqsad#
Kkip abrid g tillas
A/a/a inpa-i!
Iddep ur ufip agari$
As-usip apuyyi#
Unna ur ipiyen i tnupi$
Ad ur ap-ire//a !
Nekwni seg mayed nella !
Neqqim aha nettemzenza!
Nba ULOERBI d M;end UTANUT
TAGREST TABERKANT
Ass-a ukip d usemmi,$
Iman-i-d d tillas
Tafuyt ur d-tuliy$
Idel-tt uzwu n tkerkas
Inurez ipal udabu idd ad ak
Ire/ ifadden
Tarwa n Dades teddam$
Irakwen-i-d uqwryan
Ass-a ayed nnip ad allep$
Ime..awen i;erran
Acku assa ayed /rip
Is llip d wuccan#
Usin medden s umurku
Ame//an d umeqwran
Nekwni nu;el nespuyyu
Walu mayed isellan#
Tagrest ad tezrey teddu$
I uzmul n wussan
Mani mayed iferrun
Ayenna yapen medden @
Tagrest taberkant#
32
UL-INU
Eg ta/ult i wallen-nnem a==-i ad tt-omup
Ad tergel /ari a==-i ad omup
Isman kullu tikwlatin amm tislit n un/ar
Ad kem-tfurep amm umalu-nnem gan-i d
ameo,ur
Udem-nnem iga lmri a==-i ad mnup
Isinep is i-t/il tudert is ur da sbertup
Ul-nnem iga tigemmi-inu diges mayd rip
Ig illa usemmi, d ugris purem ag ssenfip
Yurey-i tala d lhemm d yurey-i tillas
R/em imi-nnem ssuter mayed trit ad t-id-
awip
Ad am-d-i-yawip tafsut d wassid n
wayyur
AYHAY
Oebbas irbe; g llu.u !
Ifek-as i Umazip r;u !
Iffep-ap-d zund Bexxu !
Inna-as i tmazipt uhu !
Pas yuw,-nn l;ukuma
Irar-d akud n ssiba !
Iffep-ap-d g ttelfaza$
Icbe; maca ishu\\a !
Ar isxitir aoebbu,
S udrim n yan umezlu,
Inna-ap utat alu,
Oebbas-a d amesxu,
Nepra s yiles n lwazir
Nume/ apruc n lkumisir !
Sbeddan-ap pef uptir !
Rr/en-ap afriwen amm utbir#
D umpar iga apilas !
Izzenza-ap umessas
Abergag axendallas
Tawuri-nnes tikerkas#
Uwin-ap ttiliñizyun !
Kan-tt i tarwa n Feroun !
Zedpen diges amm ..aoun !
Ran ad ap-oedmen lwacun#
33
Ran ad uten waxxa drusen
S umzeb\i d i/ran
Kin-d itnan s Imepnasen
Um/en-d lemlayen
Ad veffan Ccuñineyyin
Ya lala lelella a,a, i ja,armeyya !
Ya lala lelella nespuy i gar Ddula#
Medden ur festin
Uwsen tapwct umussu
Amepnas meskin
Ikka afus g umurku
Izerfan n ufgan
Festan is um/en ,u\u
Mer idd Falas.in
Nekren-d ad siwlen Kullu
Lujju tteyafracen
Oebbas yuwi tifernin
Waddep iggullan
Isexsay pifnep tiftilin!
Tureyya JEB|AN
Taneplafet n idelsan
Tiyira n zzman
Lakumidi g lberlaman!
Ya lala lelella ut afus i l;ukuma
Ya lala lelella Ad tecde; Sseodiyya
AMEPNAS
Llef tipwratin
A yemma //ad isefra
Tarwa-nnem ur nzin
Imal ad gin tamepra
Rrba, ag d-mdin
Apyul ikk’asen tasga
Apyul bu tmezyin
Isi, peff iyma g Taza
U Pipuc brin
Ffepen-t-id issutren
Lmexzen ur rin
Iciccid /arsen ibhimen
Maci yan nep sin
Ayed usin s ibniqen
Lba..el ayed ten-iplin
Mer ufin widdep ad ten-``in!
Ya lala lelella afus i Ayt Pipuc
Ya lala lelella irizen ur is,ao upruc#
Uddur akw yellan
Yuwi-t yuwi-t umepnas
Tarwa n tserdan
Ursar ffipen tillas
Usin-d ipwrcan
D lasyuf s aytma g Meknas
Gan-d amm ire//an!
Ad diges bbin l;es;as!
Terwi g Imtpren
Afa issap-t Lmexzen
Ipwyal isi,en
34
TAMAZIRT
Wa taγufi-nnem a tamazirt
Nekkin ar swengimeγ
Nekkin ar smummuyeγ
S wul-inu ittebbin .
Maca ad kem-asiγ
Afella n iγir-inu
A tamazirt i-yurun.
Nekkin ra kem-ṣṣenḍuγ
Akwnn ifragen ran
Ad iẓiren tilelli.
Ad kem-ngeγ s ufus-inu
Tussna-nu d yiles-inu
A winna izwaren !
Nekwni ar nettagem
Nitni ar ssan
Nekwni ar nkrrez
Nitni ar ttettan .
Asekka g di-nedda
Nmun akw s aytma
Ar nessiliy isufa.
Yali-d wass ameqwran
Tali-d tafuyt-nneγ
S wudem-nnes izeddig
Sellaγ i teγwratin
Awd i yesfra , uddur-nneγ ilula
Ddun isewngimen , ddun ismummyen
Tamaziγt awal-inw
Nekwni ar nettali
Nitni ar swengimen .
Nekwni ar nettssa
Nitni ar smummuyen !
35
TAGGWA
AMEDDAKKWEL-INU
Sifanus BUR
Ittusater-i ad urup ka pef igellin n Nba ukan ssencfep takettayt-inu af ad d-smunep ka g
uyedda neccar# Sulep da ccencafep g twengimt ffqep-nn g yan wakud ne;ya-t# Yan wakud
g ur immut Nba ! Ur d-apulep ipef-inu allig idda l;al# Ittex t-i-d-apulep iceqquy-i dip ad
amnep idd s tidet intel Nba !
Ccarep d Nba ame.fat d umessas# Myassanep ides igellin g useggwas n 2006^ ayenna
yamuu g yat tdeggwat tadelsant issudes Umussu Adelsan Amazip (MDM) g tesdawit Dda
Lmulud MOEMMRI n Imtepren# Dinnap ag t-ssnep isinen-t nep t-ufan mennaw n
imepnasen n (MDM)# Nufa-t aoerrim ittnapen ad ifek i t/uri$ lumen irir d unya#
Aswengem-nnes isenden s uqbur yajey amaynu ayed ixwlan medden#
Iga ufital nep a;anu wis 28$ g uparam asdawan n Imtepren$ ansa g nemmelmad neccur
tiram d Nba# Nezzri i,an pef wiyd nekkat tadinant nettirir akw tizlatin# I,an g ttillin
imeddukkal inmalan ana/ur zund Xudu d Ozza d Lmalik d Oaziz d Bikam d ‰iska d
Oeddi d Mujan#
Nba iga yan usmun seg dignep$ izeddig wul-nnes$ ur da i..amez g tgensut n wul-nnes#
Mayed t-igan ad purep i/il ugar amusnaw iga acku issen kigan amezruy yakez tasertit#
Tizlatin-nnes ad awen-fkint inepmisen# Da ak-isawal pef Yugerten ard da t-ttenniyd data-k#
Mbarek ad iqqim izdep ulawen n imeddukkal-nnes d ugdud-nnes#
36
IWALIWEN N TEZLATIN
AWES-I TALA 2009
AWES-I TALA$ itwil wiss kra, n Sapru BAND# Tekles-t tse,ma$ s yiwes n
trabbut n Mu;a MELLAL$ g studyu A/awan SUND g Warzazat# Ika-d
umyawas-a (/er tamlalt#net) talalit n Umun STIL# Yarir Nba g itwel-a$
tizlatin n wahli d amedyaz$ pef wahli d asentel# G ¶IPEF N UZGER·
izwaren s kkuz n tbawtin (ur ur ur ur) da iseqsa Nba pef mayed ap-yapen
allig ur nudir ula nedder d ur ngin ula nenker##atg Da iseqsa mapef nekka
ger iwetta$ tapara s ap-ittini han makwen yapen nekrat# Tizlit tis snat$ yuzen
igellin i Wbama da tteqqis tudert n ucumar ipran yulin s ifadden awin-as-tt
ayt idrimen# Akraf asertan akw d tkendawt d u;egger lan amur g tezlit xes
ur da ap-isseflid Ubama# Tizlatin ya,en ad tent-nisin ugar g tpuri n
iwaliwen-nnsent# Tapuri ipudan
37
TABRAT I UBAMA
Ubama nekk d ame/yan
Yemmi ozizen tenna-i
Memmi wi i-igan ka yafi#
Nekwni nupal d ameqwran
Nepra nuli s ifadden
Awini-tt ayt idrimen
Sawlep dat Lbe\laman
Uwin-i-d ayt ioekwzan
Beddan pifi ran ad i-nγen#
Awyati-nn s Marikan
Ad idirep amm imdanen
Ssufpat-i-nn g ixe\\iqen
:ellu issergigin akal
Abujadi are;;al
Ayed asen-inna Oellal#
Ameγnas g ubniq ipmel
Tarwa-nnep mmuten s utfel
Tidet n wi tdderpel#
Nger apuyyi ar agdal
Ad asin aqwryan ungal
Yap-i uya seg Listiqlal#
Negr-ak aoban amellal
Asey γifi bu t;ellal
Hat sbeddip acenyal#
Ubama nekk d Amazip
S tmagit d yiles-inu stip
Ran wi ad digsen fsip!
Ad geγ Ao\ab ur rtip
Ur idd Lyaman ag d-ddiγ
Grap cigan d asettip
Memmi unna d-ssegmiγ
Ad as-geγ isem nna riγ
Meqqar d s idammen piyep
IPEF N UZGER
Ur nudir ula nedder
Ur ngin ula nenker
Ur neγri ur nsemder
Ur purnep mayed neffer
Nekwni nugi ad nper
Ipef-inu amm win uzger
Ur nkriz mayed nmegger
Is tram ad neg Abe\ba\
Ur noeqqal yad i bucfer
Tin Baddu ula Bugafer
Tirrugza d mas tess.fer
Ur nsul da tes-nbedder
Tamara tegn’ap g ipmer
Ur noe//i ad-as nper
Is tram ad nettetter
G wakal g d-nenker
38
ABRID-INU
Age,rur inney-i-d aqmu$
Issenecf-i u/ru n leolu$
Ur yad ya.fut umalu$
Ipef inker ir'ad iddu#
Ggulliγ ttbeddalep ansa$
Ad nzel la.er-inu i tmara^
Vbelyun nγed Fransa$
Nekkin yad giγ ube\\a#
Amalu$ tga-i tmara
Tapwct asip tissufra
Ad nadap nek anfara
Nep d-zaydep taye, tmara#
Ka nγan-t s rrvav d ssif$
Ka nγan-t waman bessif^
Tiourrma yugin l;if
Temmut g La.las d Arrif#
Um/en-ap ayt tmezyin
Reglen pifnep tifelwin$
Ukern-ap tiwargiwin$
Ur ap-isul pas a/ey-inn#
Immut meskin g waman$
Immut ``an-t iselman$
Ur tekkul l;ukuma$
Ur ibriy lberlaman#
LALLA MIMUNA
G ubrid igan apwzzaf
G ubrid nga akaba\
Tawrirt ad tes-nali zik
Ur neggwid i fad d la/
Tawant tella-ap g wul
Ur neggwid i fad d la/
G ugraw abadir nga-t
Diges asafar i ku yan
Iqbilen urmen akw ``an
S uryaz ula tame..ut
S ungal ula amellal
S taymat nccar akw lxi\
Ntter i Mulana nper-as
Gin-ap tisura pef uyeffas
Raren ul-inu d afessas
Afra; ufan aytmas
Ma\s i/il ay aseggwas
Tizzwa pef ule==ig arras
Tayri tell’ap g wul
Tayri n wa-nn d ta-nn d wa-nn
Tudmawin ur akw ;lint
Winnek a Rebbi ayd nga
Nemyaγ ifassen ad neddu
Nemyiri akw afella
Oumar >AWES
39
TA>FI N UZEMMUR
Azemmur-nnep inwa$
Da d-iseflilliy g isekwla$
Wahli aya t-nγufa
Ad ap-yili d mase``a#
A ta.fi n uzemmur
Asag t-ne/mi netkur
Akufi n walu, aqbur!
Agummu$ win tegrest$
Ur irwis tifirest$
Yusey ungal n tallest
I,uf agensu tabγest#
A ta.fi n uzemmur
Asag t-ne/mi netkur
Akufi n walu, aqbur!
Yap-i-d uvemmi, g yigran$
Da yi-ttiqiqen ifassen^
Ulip ggzep izemran$
Tikkelt-a$ /ermep kigan#
A ta.fi n uzemmur
Asag t-ne/mi netkur
Akufi n walu, aqbur!
Oumar DERWIC
AWES-I TALA
Yan utbir ikkan igenwan
Rrus-d γuri ad ak-iniγ
Anniγ-k tgit afer,iy
Mec idd tala ad nemoawan
Mec idd tipufiwin$
Ini-i ad ak-inip
Idd amazan ayed tegit
Win ayt umareg i-yeb,an
Ad k-seqqsaγ is ur tannit
G imizar nna tekkit
Yan wudem amm tafuyt
Izla-yi ur ==in t-anniγ
Yu==a-i-d azmul g ul
Iga-i pur wi d amm umdo,ur
Is digun mayed ittawin
Yat tebrat ad as-tinim
Han lamant llip tsul
Da iss-ssarap iberdan
Idmaren-inu ag tt-h,ip
Ipwr,an apef tt-usiγ
40
KKER A MMIS UMAZIP !
Kker a mmis Umazip!
Tafuyt-nnep tuli-d$
Cigan aya ur tt-/rip$
Tawala-nnep a gma tetti-d#
Azzel in'as i Masinissa !
Tamazpa tuki-d ass-a$
Arraw-is mlalen dduklen$
G isen,al n lejdud fer;en#
Kker a mmis Umazip!
Tafuyt-nnep tuli-d$
Cigan aya ur tt-/riγ$
Tawala-nneγ a gma tetti-d#
In'as in'as i Yugerten
Arraw-is s anrar ffpen$
Idammen-is hat ad ten-d-raren
Isem-is ad t-id-sskeflen$
Kker a mmis Umazip!
Tafuyt-nnep tuli-d$
Cigan aya ur tt-/riγ$
Tawala-nneγ a gma tetti-d#
Γiwel in'as i Takfarinas !
Tilelli$ ad nemmet fellas$
Tamurt-nneγ d tmust-nneγ
Ayed igan tudert-nneγ#
Kker a mmis Umazip!
Tafuyt-nnep tuli-d$
Cigan aya ur tt-/riγ$
Tawala-nneγ a gma tetti-d#
S tutlayt-nnep ad nili$
Asekka ad yaf i,elli$
Timmuzpa ad tegm ad ternu$
D itri dda s akw netteddu#
Kker a mmis Umazip!
Tafuyt-nnep tuli-d$
Cigan aya ur tt-/riγ$
Tawala-nneγ a gma tetti-d#
41
ADIWENNI
ADIWENNI D SIFAW APNAS
Azul Sifaw !
Azul fellak a Masin.
Nessen is iceqqa wawal maka
yuwi-t-id wakud. Mbarek
ULΣERBI, mayed inna Sifaw ?
Imkinna tessnem, iga Mbarek yan
unaẓur nn-isgulan taẓuri tamaziγt
ayedda ttes-nra maka iktab-as ad iddu
meqqar t-nra. Isseqned-aγ uneγmis n
lmut-nnes. Mbarek ULΣERBI ur immut,
iwaliwen-nnes sullen ddren. Nek isul
γuri, isul gratneγ, ayddeγ ayd nniγ ad
γifes iniγ nnik.
Ur tma.elt ad tgert s ugratsa yat
tejmilt, tennit ka g tizwiri n iniẓri
maka ur iγuda uklas. Mayed
tennit ?
Nga tajmilt i Nba s yat tezlit azwel-
nnes « NEMYAR-K A NBA », neg,
nekk d kan inaẓuren, ad nettegga
tajemilt i Nba ku aseggwas. Han
mayed nniγ aya.
Idd kra n tmesmunt ayd iran ad
issudus tajemilt-nnaγ mid xes
kwnni inaẓuren gratun ?
Nessarem ad nemyawas d tmesmunin
ucku g tyira iga Nba win medden akw.
Nexwla min timesmunin a xali.
I mantur ayed tram ad tgem
tawuri-ddeγ ?
Qqad tes-nesskar g ku amulli n
tmettant n igellin n Nba igan 09
yennayer s le;sab n lmasih. Han ka ur-
nn itteddun!!!
Amsawal issawey%
kkkkkkkkkkkkk kMasin AGNAW
42
IWALIWEN N TEZLATIN
NU BUDER LAYN 2010
Diges ta/at n tezlatin$ NU BUDER LAYN iga itwel ameggaru g yamu
igellin n Nba# 1: Illis n mdden ; 2: Anassaf ; 3: everything ; 4 Suzana ; 5: Usar! ; 6:
Tagrawla ; 7: Uncomrarable ; 8: Mma ; 9: Instrumental# G itwel-a yarir Nba
iwaliwen n Ciksˆir (/er tizlit% Uncomrarable)$ yales i yat tezlit$ Suzana$
ityassen akw g uma,al lumen g stil n Art Kumaˆani# Ur ittu Nba ad yini
g tezlit Anassaf 2 ayeddda ur inni g tmezawarut ula ittu ad issempwer
tame..ut# Issempwerr tameggarut-a snat tikkal$ tamezwarut g ¶ILLIS N
MEDDEN· d tissnat g ¶MMA·^ snat tejmilin# Mek nessfeld g ¶ULAC
SMA:· d ¶MU:A· i u;maq qqad nessffeld g ¶TEGRAWLA· i ubanuq n
upewwep# Tizlit mi re//men Imazipen$ tiyiriwin-a$ g tmeskaniyin ittyassen s
yisem n Twada# Maci xes Imepnasen n Umussu ayed issefliden i tizlit-a !!
Awed inehjawiyen ityassen s yisem n ..alaba ttewriyyin ( Imezraw
Igrawliyen ) d ttawejjuh lamazipi lkifa;i ( Aparas Amazip Ameggat ) da
ssefliden i tezlit# Nekratap s tegrawla ! Ay imepri n Usirem tapuri ipudan !
43
MMA
Meqqar d-usip ad urup
Ad irirep ad spuyyup
Ar asekka ar imal
Ad reggwlep ur swunfup
Ad ttazlap s ggi, d wass
Ar asekka ar imal
Ur nnip ad rarep amerwas
D mayd i-tgit kemmin llsas
Tazzla tili ass amm wass
Aggwa-nnem ur igi afessas
Kem afrag tgit aossas
Amm wass purem amm
useggwas
SUZANA
Da d-semmktayeγ ass-lliγ g kem-annayeγ
D lmektub nna aγ-isemlqqayen
D zzher id-yiwin ar γurem
Allig kem-id-yiwey awd kem
Tersat g irbi-inw irgha-yam
Ur da ttuḥaleγ nnumeγ-kem
Ussan-inw tesxeṛbeq-ten
lexyuṭ-inw trekkwec-ten
lacγal-inw ttaḡaγ-ten
Tgit-i d yan ider iγlin
Suzana , Suzana , Suzana
Talliγ i-yesmaεḍren.
Mayd ila wass nekkin tserkalaγ
Imeddukkal-inw nnan-i :” mmaεḍreγ”
G luqt n imkli ur da keccmeγ
Гir lkala ami tafεeγ
Awd ggiḍ g taddart ig kecmeγ
Xes amalu-nnem ayd tdukkuleγ
Awd ittes ur da t-ttafaγ
Laεlu-nnun ur da t-ttefγeγ
Awd g twirga-inw ig nnudmaγ
Xes s isem-nnem as-shncireγ
Suzana , Suzana , Suzana
Talliγ i-yesxeṛbqen .
Ass-nnaγ g tra ad teddu ; tra ad tawel
44
UNCOMPARABLE !
Shall I compare thee to a
summer's day?
Thou art more lovely and more
temperate:
Rough winds do shake the
darling buds of May,
And summer's lease hath all too
short a date:
Sometime too hot the eye of
heaven shines,
And often is his gold complexion
dimmed;
And every fair from fair sometime
declines,
By chance, or nature's changing
course untrimmed;
But thy eternal summer shall not
fade,
Nor lose possession of that fair thou
ow'st;
Nor shall death brag thou wand'rest
in his shade,
When in eternal lines to time thou
grow'st:
So long as men can breathe or
eyes can see,
So long lives this, and this gives
life to thee.
(William Shakespeare, 1609)
EVERYTHING
My Little Angel
Why Do you Cry ?
Where Does it hurt
I will make it Better.
My Little Angel
Why are you laughing
what is so funny
Let Me continue your Happiness
My Little Angel
Your Eyes are so big
and Your smile is so beautiful
i hold You close
And feel you comfort
My Little Angel
Let Me always be here for You
in Everyway Passible
To have You..
have a Perfect life
Everything i feel
and
everything i want to feel
involves You
Everything i do
And everything i want to do
is with You
Everything i say
and everything i want to say
is to You
Everything i Love
and Everything I want to love
Is You
45
Ad nyad nupul hat usar
Ggwdep-am ad d-i-tupult
Yan wass ur id-i-ttafat
Amuttel-inw iga amm ta/ult
Ur inni usar d-ttfafad
Tikkal rip ad allep
Maca ggwdep is gip aryaz
Ime..awen-nnem ar ggalep
Ruran-i gip amedyaz
Gip-am ard tarut arraw
Mpin-am g tikerkas
Ad am-ig wul-nnem aodaw
Yir/ig-am awd wallas
Rulep i tmeqqit
Apep amda
Urmep ssnep prip tawda
ur yad puri tsul tasa
Alla ger-d awd Iverman
ILLIS N MEDDEN
Ad am-inip yan wawal
Ur isbiriy uzmez-ad
A kem-arip i bu t;ellal
Ssup a/ur-nnem s fal
Udem-nnem awwrap amm walim
Zuzrep-t ikka igenna
Illi zuzrep amm walim
Tayri tekka igenna
A illis n medden
Nebna iperman n ugris
G ugens-nnsen nessap-asen afa
Nbna pef ulxix tikerkas
Uyellant amm irugga
A illis n medden
Gip digem ipef ar i-ttinit
Tuft puri issettma
Issettm-am kem tikerkas
Tegmamt g yiwen n wansa
46
TAGRAWLA
Nek d keyyin d uxeddam
D winna ipran ccumren
Winna imellan n,un aman
Zlan g tmizar n medden
Nek d keyyin d u;ufar
D tme..ut d wid ik\efsen
Tarwa n udrar d winna akw ilkan
d winna akw sgujilen
Ur nepri ng’asen ipwyal
Iqqur dignep abeqqal
Ig zrin nut-asen aqellal
D ubeqqa nessiley acenyal
Imal-nnep iga ungal
te``a-t tfipra n ugdal
G igurdan ur illi umellal
Lavala amm listiqlal#
Merday irdil upulid
Izzri-t wudem i wakal
Merday d apulen waman
Yupul wamud i/uran
Merday neqqil s tafuyt
Iseggwasen ur d-ttalin
Merday nuwip i ye/ran
Addag ismur imendi
G tmurt-a ur ==in thenna
G tmurt-a ur sar thenna
Xes aqwryan d tmara
Nekrat-ap s tegrawla
USAR !
Taγufi-nnek da i-ttaγ
Keyyin keyyin as-qqeleγ
Tudert-ddeγ tbda-aγ
Ur as-samiḥeγ ar d-mmeteγ
Ur kem-ttuγ ad ggalleγ
Udem-nnem ur t-nefalaγ
Tiwirga-nneγ γusent-aγ
Seg mayd d-lliγ daddeγ
Annayeγ udem g lemri
Yaγul inkujjer-i uyerri
Han tasuta-inw tzrey-i
Lγwrba d tγufi brint-i
Ccumreγ fukkiγ tiγri
lḥgra d war tawuri
ur yad sulaγ taγufi
G umazir n ubulisi
Uγul-d a memmis n iγerman
S tidet nna illan
Ur yad tgi amm zman
Asif aγulen-t-id waman !
A yelli nnγel idammen
Mecta n yan ayd ten-yallan
Tuf tmurγi ma illan
Yuf γur iṛumiyen .
Ktiγ-d ussan lliγ g nman
Keyyin memmis n udrar
Ur tgit win uzaγar
A illi-inw nnumeγ adγar
Ur yad illi usafar