creative thailand magazine
DESCRIPTION
นิตยสารส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ผลักดันเศรษฐกิจไทยTRANSCRIPT
มนษยทวโลกตองการอสรภาพและความปลอดภยเพอทพวกเขาจะสามารถใชศกยภาพของตนอยางเตมท
Aung San Suu Kyi ออง ซาน ซจ
Human beings the world over need freedom and security that they may be able to realize their full potential.
oxford-ro
yale.co.uk
filmofilia
.com
บรรณาธการอำนวยการ l อภสทธ ไลสตรไกล ทปรกษา l กตตรตน ปตพานช, ชมพนท วรกตต, พชต วรงคบตร, กนกพร เกยรตศกด, วราภรณ วศนสงวร, จรนทรทพย ลยะวณช บรรณาธการบรหาร l ศภมาศ พะหโล ผชวยบรรณาธการ l พชรนทร พฒนาบญไพบลย กองบรรณาธการ l ศรอร หรมปราณ, มนฑณ ยงวกล,เลอชาต ธรรมธรเสถยร, กรยา บลยะลา เลขากองบรรณาธการ l กมลกานต โกศลกาญจน บรรณาธการศลปกรรม l พจน องคทวเกยรต, ดษฎ มทกนต, พชราภรณ เตชะเลศไพศาล สมาชกสมพนธ l ปยะพร สวสดสงหจดทำโดย l ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC) ชน 24 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอร 622 สขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110 โทร. 02 664 7667 แฟกซ. 02 664 7670 ตดตอลงโฆษณาไดท [email protected]พมพท l บรษท ทโฟร พรนตง จำกด โทร. 02 416 7300 แฟกซ. 02 416 7320 จำนวน 50,000 เลม
นตยสารฉบบนใชหมกพมพจากนำมนถวเหลองทไมเปนอนตรายตอสขภาพ ทงยงเปนมตรตอสงแวดลอม และใชกระดาษรไซเคล ซงเปนผลผลตของผประกอบการไทย
จดทำภายใตโครงการ “Creative Thailand สรางเศรษฐกจไทยดวยความคดสรางสรรค” โดยศนยสรางสรรคงานออกแบบ สำนกงานบรหารและพฒนาองคความร (องคการมหาชน) ซงมเปาหมายในการเผยแพรความรเกยวกบเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) และผลกดนการใชความคดสรางสรรคในการขบเคลอนเศรษฐกจไทย
อนญาตใหใชไดตามสญญาอนญาตครเอทฟคอมมอนสแสดงทมา-ไมใชเพอการคา-อนญาตแบบเดยวกน 3.0 ประเทศไทย
สารบญThe Subjectมดใจชาวพมาดวยคณภาพแบบไทย
6
The ObjectDawei : Rising Star
7
Creative ResourceFeatured DVD/ Book/ Book/ DVD
8
Matterตดบวใหเหลอใย… โอทอปผาทอแหงทะเลสาบอนเล
10
Classic ItemHnyat-phanat
11
Cover StoryVirgin Territory พมากบอนาคตทปรารถนา
12
Creative Entrepreneurกวยเตยวสโขทยแมศรวรรณ
22
Creative Cityเชยงราย การเปลยนผานของฤดกาล
24
Creative WillProtecting Burma's Heritage
34
Insightคแขงหรอหนสวน?
20
The CreativeThe Burmese Interpretations
28
EDITOR'S NOTEบทบรรณาธการ
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 5
Democracy and Feel Good เมอเรวๆ น ประธานาธบดเตง เสง ของพมาไดใหสมภาษณแกสำานกขาวบบซ โดยถอยคำาทใหสมภาษณนน
ไมใชขอความทวๆ ไปทเชญชวนเรองการลงทนหรอเรยกรองใหประเทศตางๆ ยกเลกมาตรการควำาบาตรทาง
เศรษฐกจตอพมา แตเปนคำาสมภาษณดวยทาทสงบนงซงถอเปนการเปดประวตศาสตรหนาสำาคญของระบอบ
ประชาธปไตยในพมา เมอเขากลาววา เขาสามารถยอมรบได หากชาวพมาเลอกและสนบสนนใหนางออง
ซาน ซจ กลายเปนประธานาธบดของพมา เพราะรฐบาลพมาจะตองยอมรบอดมการณของประชาชน ไมวา
จะมการเลอกใครกตามขนเปนผนำาในการเลอกตงครงหนาในป 2015
ทศนะของประธานาธบดเตง เสง ครงน ไดรบคำาชนชมอยางกวางขวางและยงเปนเหมอนพลสญญาณท
สองทางสดใสใหแกประชาธปไตยของพมา เพราะหลงจากเกบตวอยในเงาของระบอบเผดจการทหารมา
ยาวนานกวาครงศตวรรษ พมากเดนหนาสประชาธปไตยดวยหนทางทหลายฝายยงเคลอบแคลงใจ เพราะ
การพสจนความจรงแหงการปฏรปประเทศนน ตองมาพรอมกบการแกไขอปสรรคนานปการ ทงปญหาความ
ขดแยงของชนกลมนอย โครงสรางพนฐานของประเทศทยงมไมทวถง คณภาพชวตและรายไดของ
ประชาชนทยงอยตำากวามาตรฐาน ซงหากไรการวางทศทางในการแกปญหาตงแตตน เมอประเทศเปดรบการ
ลงทนครงใหญ มนอาจจะยงถางชองวางของชาวพมาใหเพมขนไปอก โดยเฉพาะอยางยง เมอเศรษฐกจโลก
ตองวงวนหาทพงและหลบเลยงจากวกฤตการเงนในยโรป และยงตองเลยวผานจนซงกำาลงมกรณพพาท
ทลกลามบานปลายกบญปนอยในขณะน
การเปดประเทศของพมาจงกลายเปนเรองดทสดไมกเรองในสภาวะเศรษฐกจโลกตอนน และยงถอวาม
นยสำาคญทางเศรษฐกจของไทย เพราะพนทแถบนจะกลายเปน "อโคโนมกโซน" ทรวมตงแตพมา ไทย กมพชา
ลาว ไปจนถงเวยดนามหรออนภมภาคลมแมนำาโขง (Greater Mekong Subregion: GMS) ซงเปนการ
เชอมตอทะเลจนใตกบทะเลอนดามนเขาดวยกน ซงจะทำาใหเมอสนคาถกขนสงมาจากยโรปหรอแอฟรกา
จะสามารถมาพกหรอผลตทไทยเพอสงออกตอไปยงจนและญปนไดโดยไมตองพงเสนทางทผานชองแคบ
มะละกา และเมอเชอมตอกบมณฑลยนนานของจนเขาไปดวย พนทแหงนกจะกลายเปนพนททมประชากรซง
เปนตลาดบรโภคทมขนาดใหญกวา 250 ลานคน ทงยงเตมไปดวยทรพยากรธรรมชาต ตลอดจนแรงงานอาย
นอยทอาศยอยทงในพมาและเวยดนาม พนทเชอมตอนจงมความสำาคญในเชงยทธศาสตรเศรษฐกจ และเมอ
มองภาพเปนผนเดยวกนแลว ประเทศไทยจะอยตรงกลางของโอกาสทดทสดทงหมดน
ดวยบรรยากาศอนดจากการเปดกวางของระบอบประชาธปไตยและความหวงของชาวพมาทจะไดม
โอกาสเลอกชวตของตนเอง จะเปนแรงสงสำาคญทหนนใหพมาผานชวงหวเลยวหวตอทางการเปลยนผานของ
ประเทศไปได ทงการบรหารจดการภายในประเทศและการเชอมตอกบอนาคตของกลมกอนเศรษฐกจพเศษ
ทงหลาย และขณะทการจดตงกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) อยระหวางการแตงเนอแตงตวนน สงท
จบตองไดจรงๆ จากปฏสมพนธทางดานการคาชายแดน รวมถงการแลกเปลยนทางดานวฒนธรรม และ
ความเปนอยทเกดขนแลวของพมา ไทย ลาว และจนนน จะยงดำาเนนอยทกเมอเชอวนทชายแดนของไทย
สงนนาจะเปนแรงกระตนใหเราตองขบคดและไตรตรองถงอนาคตใหถถวนขน
อภสทธ ไลสตรไกล
บรรณาธการอำานวยการ
THE SUBJECTลงมอคด
6 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
"การทคนพมาไดเปดกระปองดมโคคา-โคลา กไมตางอะไรกบตอนทคนจนไดใชมดและสอมในการกนพซซา ซงถอเปนโอกาสใหมในการสมผสวฒนธรรมจากซกโลกตะวนตกโดยเฉพาะอเมรกา แตหากนบเฉพาะการบรโภคสนคาในภมภาคเอเชยดวยกน ดวยการเลอกระหวางสนคาทผลตจากจนกบไทยแลว คนทนนกยงเลอกทจะบรโภคสนคาจากไทยอยด เพราะเขามนใจในคณภาพทมากกวาและอายการใชงานทนานกวา" นกลงทนชาวพมาทงทายกอนออกเดนทางไปยงยางกงเพอทำาสญญารวมลงทนเปดเชนรานสะดวกซอ สญชาตญปนทจะคอยๆ กลายมาเปนสวนหนงของวถชวตใหมในพมาในอนาคตไมชาน
มดใจชาวพมาดวยคณภาพแบบไทยเรอง: ศภมาศ พะหโล และ พชรนทร พฒนาบญไพบลย
เมอภารกจในการเลยงดประชากรกวา 50 ลานคนของรฐบาลพมายงเปนงานทหนกและทาทายเกนไปสำาหรบประเทศประชาธปไตยใหมทขาดแคลนเทคโนโลยและเงนทนในการผลตสนคาและอตสาหกรรมแปรรปตางๆ เพราะเพยงสนคาพนฐานอยางนำามนพช นำาตาล อาหารกงสำาเรจรป หรอรองเทา กยงเปนสนคาทพมาตองพงพาการนำาเขา เนองจากภาคอตสาหกรรมสามารถผลตสนคาอปโภคบรโภคปอนตลาดไดเพยงรอยละ 20 ของความตองการทงหมด โดยมสนคาไทยเปนสนคาหนงในดวงใจของผบรโภคชาวพมา ดวยความเชอวาเปนสนคาทมคณภาพด แมจะมราคาคอนขางสงเมอเทยบกบสนคาจากประเทศคแขงรายใหญเชนจน ทกวนนเราจงเหนชาวพมาจบจายสนคาแบรนดไทยทงอาหารแปรรป เครองปรงรส ขนมขบเคยว และกาแฟบรรจกระปองทเรมเปนทนยมมากขน ตลอดจนสนคาทเคยถกคมเขมหามนำาเขาประเทศนบสบปอยางผงชรส นำาหวานและเครองดม อาหารกระปอง บะหมกงสำาเรจรป ซงเพงไดรบการยกเลกมาตรการหามนำาเขาไปเมอเดอนกรกฎาคมปทผานมา แมไทยจะครองความเปนเจาตลาด แตการจะเปนหนงในใจของผบรโภคชาวพมาใหไดยาวนานในวนทสงคมพมากำาลงเกดการเปลยนผานทชดเจนและรวดเรวเชนน ผประกอบการชาวไทยจงไมเพยงตองเขาใจ
ตลาดสงออกทมมลคาตอปเกอบ 3 พนลานเหรยญสหรฐฯ และมอตราการขยายตวสงถงรอยละ 31 ตอปนเทานน แตยงตองรจกความตองการของผบรโภคทกำาลงจะกลายเปนผบรโภครายใหมทโลกตองหนมาใสใจกนมากขน โดยเฉพาะเมอพมาแทบจะเปนประเทศเดยวในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทรอดพนจากผลกระทบวกฤตเศรษฐกจโลกเนองจากการตดตอคาขายกบโลกตะวนตกยงมจำากด ซงเราอาจเรมทำาความรจกกบพวกเขาตงแตเรองเลกๆ อยางเชน ชาวพมาไมนยมกนหวาน ชอบกะท และไมบรโภคกระเพราเพราะเปนอาหารสตว ไปจนถงเรองใหญๆ อยางการสรางเมองหลวงใหมทตองนำาเขาวสดกอสรางอยางเหลกและเครองจกรมากขน รวมถงการเปนอนาคตใหมในฐานะศนยกลางการกระจายสนคาสตลาดเอเชยใต เชน อนเดย บงคลาเทศ และจนตอนใต ซงจะกลายเปนชองทางสำาคญในการเพมปรมาณและมลคาการสงออกของไทย การจะรกษาตวเลขทางการตลาดใหเตบโตอยางตอเนองนน อาจไมใชเรองทาทายสำาหรบผประกอบการไทยมากเทากบการรกษาความเปนแบรนดไทยทหนงในใจของชาวพมาใหคงอย แมในวนทสนคาไทยตองถกทดสอบและเปรยบเทยบกบสนคาจากประเทศคแขงทกำาลงตบเทาเขามาเชญชวนใหชาวพมาเลอกจบจายกนมากขนนบจากนกตาม
ทมา: Myanmar: country profile (13 เมษายน 2012) โดย Euromonitor Internationalตลาดสนคาอปโภคบรโภคในสหภาพพมา โดย สำานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมเกบตกจากตางแดน ตลาดผบรโภคในพมา (พฤษภาคม 2012) โดย ธนาคารเพอการสงออกและนำาเขาแหงประเทศไทย
gotokn
ow.org
coke
thai.com
THE OBJECTคดแลวทำ�
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 7
ในการรบระหวางไทยและพมา ทวายคอเมองเปาหมายในการยดครองของแตละฝาย เพราะเปนจดสะสมไพรพลและเสบยงในการรบ และเมอศกสงครามผานพนไป เมองชายแดนแหงนไมเพยงคงครอง ความสำาคญสำาหรบทงสองประเทศ แตยงไดกาวขนมาในฐานะจดยทธศาสตรสำาคญแหงภมภาค
ดวยทำาเลทตงของเมองทวายทอยตดกบชายฝงทะเลอนดามนและอยตรงขามกบตลาดขนาดใหญอยางอนเดย ทวายจงเปนเสนทางการเดนเรอตอไปยงตะวนออกกลางทเปยมดวยศกยภาพ เพราะเปนเสนทางทสนกวาเสนทางการเดนเรอทใชอยในปจจบน ซงตองแลนเรอออมคาบสมทรมลาย และผานจดเสยงกบกลมโจรสลดในอดตอยางชองแคบมะละกา ขอดทงหมดนจงทำาใหโครงการทาเรอนำาลกทวายกลายเปนจดรวมพลสนคาทสงตรงมาจากจน เวยดนาม และไทย เพอสงตอไปยงฝงตะวนตกไดรวดเรวและประหยดตนทนมากกวาเดม ทงยงเปนเสมอนความหวงครงใหม จากกอนหนานทประเทศไทยเคยมความพยายามในการรนระยะทางการเดนเรอดวยการนำาเสนอโครงการขดคอคอดกระทจงหวดระนองใหเปนเสนทางเดนเรอ และการดำาเนนโครงการสะพานเศรษฐกจเชอมโยงทะเลอนดามนและอาวไทย หรอโครงการแลนด บรดจ ทจงหวดสงขลาและสตล
การเปลยนแปลงของทวายทครอบคลมไปถงการตงเมอง นคม อตสาหกรรม และรสอรตนน ทำาใหทวายมแนวโนมทจะถกจดตงเปนเขตเศรษฐกจพเศษและกลายเปนตลาดทมกำาลงซอสำาหรบสนคาจากไทย ทงทเปนการบรโภคภายในเมองเองหรอการกระจายสนคาตอขนไปทางตอนเหนอผานเมองตางๆ ไปจนถงเมองยางกง ปจจบนแมวาโครงการดงกลาวจะยงไมเรมกอสรางและอาจตองใชเวลาหลายปกวาจะแลวเสรจ แตเพยงแคเสนทางแหงอนาคตทมองเหนรวมกนอยางชดเจนของกลมประเทศในภมภาคเอเชย กทำาใหทวายไมเพยงเปนเมองทมเสนหเยายวนนกลงทนมากทสดแหงหนงในเวลาน แตยงเผอแผแรงดงดดนนมายงจงหวดกาญจนบรทจะเปนจดเชอมตอกบทวายโดยตรงของไทยนนใหกลายเปนดาวจรสแสงไปดวยเชนกน
ทมา : เจาะลกทาเรอทวาย: ตอนท 3 เปดแผนมอเศรษฐกจรฐบาล ทวายหมากเดดตะลยอนเดย อนาคตอก 30 ปไทย (17 สงหาคม 2555) จาก thairath.co.thทวาย พมา และทาเรอนลก เชอมเสนทางขนสงพมา-ไทย (13 มนาคม 2555) จาก thai-aec.comราคาทดนกาญจนพรวดรบ ‘ทวาย’ หลกหมนทะลแสนบาท/ไร ตปท.จองผดรร.รบนกเทยว (9 กนยายน 2555) จาก matichon.co.th
DAWEI : RISING STARเรอง: มนฑณ ยงวกล
From Middle East
Malacca Route
To Far East(China, Japan and Korea)
Land BridgeDAWEI
CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด
8 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
FEATURED DVDเรอง: เลอชาต ธรรมธรเสถยร และ กรยา บลยะลา
การโบกมอลาสาม ดร.ไมเคล แอรส และลกๆ เพอกลบมาเยยมแมทปวยในพมา ไดเปลยนสถานะของ ออง ซาน ซจ จากนกศกษา ภรรยา และแมของลกในโลกเสรตะวนตก สการเรมตนบทบาทใหมในฐานะปญญาชนทใหคำาแนะนำากบเหลานกศกษาและนกวชาการหวกาวหนาในชวงวกฤตทางการเมอง จนกระทงกาวขนเปนผนำาพรรคเพอสานตอความคดของบดา โดยมเปาหมายหลกคอการสรางประชาธปไตยในพมาซ งถกรฐบาลทหารกดกนมาอยางยาวนาน ภาพยนตรโดย ลค เบซอง ผกำากบจากเมองนำาหอม แมจะฝากฝมอกบภาพยนตรแนวแอกชนมาแลวหลายเรอง แตการเปลยนรปแบบมาสรางภาพยนตรแนวอตชวประวตกไดรบเสยงปรบมอไมนอย ซงตองชนชมไปยง มเชล โยว ผรบบท ออง ซาน ซจ ทสามารถถายทอดบคลกและบทบาททเขมแขงเดดเดยวไดอยางไมมทต การดำาเนนเรองสะทอนเหตการณท
เกดขนจรง โดยใชภาพการจากลาครอบครวตอนตนเรองเปนจดเปลยนสำาคญ แตการเลาเรองทสลบไปมาระหวาง ออง ซาน ซจ ทตองตอสในพมา และสามทตอสอยภายนอกประเทศทงการยนขอรางวลโนเบล หรอการขอความชวยเหลอจากองคการสหประชาชาต กเปนการสรางมตความสมพนธทแสดงใหเหนถงความรกและพลงของการตอสอนเขมแขงซงไมไดเกดขนเพยงลำาพง หากนกถงพมาและการตอสของ ออง ซาน ซจ แลว ภาพการปราศรยและถกกกบรเวณในบานของเธอเองเปนสงทชนตาในชวงเกอบสองทศวรรษทผานมา แตการไดรบอสรภาพในป 2010 พรอมนกโทษการเมองนบรอยคน และโอกาสในการทำาภาพยนตรเรองน จงนบเปนสญญาณทดตอประชาคมโลกทจะจบจองพมาในสายตาเชงบวกมากขน ยงการลงชงชยในการเลอกตงซอมและไดรบชยชนะในวนท 1 เมษายน ของ ออง ซาน ซจ กบพรรคสนนบาต
แหงชาตเพอประชาธปไตยในพมา (NLD) กยงเปนการประกาศเจตนารมณและความปรารถนารสประชาธปไตยแบบเสรของคนพมา รวมถงนานาประเทศทไดแงมประตตอนรบพมาเสมอนเปนมตรใหม ไมวาจะเปนสหภาพยโรปทประกาศยกเลกการบอยคอตทางการคาและการทต แมเพอดทาทในระยะเรมตนเพยง 1 ป แตกทำาใหบรษทเอกชนเขามาลงทนในพมาเพมขนมาก รวมถงแคนาดาและออสเตรเลยทตางกขานรบการเปนมตรใหมกบพมาเชนกน สวนประเทศยกษใหญอยางอเมรกากไดยกเลกการบอยคอตในการชวยเหลอทางการเงนดานมนษยชน ทงหมดนพสจนวา ออง ซาน ซจ ไมไดเปนเพยงตวละครเอกใน The Lady แตกลบเปนตวหลกทสะทอนภาพรวมและจดเปลยนของพมาในสายตาของประชาคมโลก ซงคงตองรอชมวา การปฏรปทางการเมองครงน จะเปนกาวทดตอการเปลยนแปลงในสวนอนๆ ตอไปอยางไร
THE LADYกำากบโดย Luc Besson
filmofilia
.com
CREATIVE RESOURCEวตถดบทางความคด
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 9
แมวาเราจะใชเขตแดนรวมกบพมาในระยะทางรวมเกอบ 2,000 กโลเมตร แตกคงปฏเสธไมไดวา นอกจากเรองความสงครามในประวตศาสตร ปญหาชนกลมนอย และการเมองภายใน เรากไมคอยรอะไรเกยวกบเพอนบานฝงตะวนตกนเทาใดนก หนงสอเลมนจงอาจเปนหนงสอเลมแรกๆ ทพดถงการออกแบบ ศลปะ หตถกรรมและสถาปตยกรรมในพมา หนงในไมกประเทศในโลกปจจบนทปดกนตวเองจากอทธพลของโลกภายนอก งานออกแบบจงยงคงเตมไปดวยเอกลกษณของวฒนธรรมดงเดมทไดรบอทธพลมาจากจนและ
BOOKBURMESE: DESIGN & ARCHITECTUREโดย John Falconer, Elizabeth Moore, Daniel Kahrs และ Luca Invernizzi Tettoni
อนเดย และแฝงไปดวยความหมายของความเชอดานวญญาณ ศาสนา และการเมอง ผแตงหนงสอเลมนเปนกลมผเชยวชาญหลากหลายสาขาและไดรบความรวมมออนดจากหลายฝาย จนทำาใหสามารถลงลกไดถงรายละเอยดพรอมขอมล ทนาสนใจทงดานวฒนธรรมและประวตศาสตร ภาพทปรากฏในหนงสอจงเปนเสมอนภาพอดตทถกแชแขงไวดวยกาลเวลา กอนทกอยางจะเรมกาวสการเปลยนแปลงและกอนทโอกาสใหมๆ จะเกดขนในอกไมชา
สำาหรบรปตดบตรหรอรปทใชตดตอราชการ หลายคนเลอกทจะหลกเลยงไมอยากนำาออกมาอวดใคร แตหนงสอรวมภาพเลมนกลบเลอกรวบ รวมภาพถายทางการของผนำาประเทศสมาชกทงหมดภายใตองคการสหประชาชาต ทแมจะเปนภาพทางการทขาดแรงเคลอนไหว แตสงทถายทอดใหเหนไดกคอ สญญะแหงอำานาจ อารมณ และ
OFFICIAL PORTRAITSโดย Klaus Zwangsleitner
การวางภาพทสะทอนถงลกษณะในการบรหารประเทศของบรรดาผนำาทง 191 ประเทศ โดยเฉพาะการเลอกนำาภาพของพลเอกอาวโสตานฉวย ประธานสภาสนตภาพและการพฒนาแหงรฐ ผนำาเผดจการของรฐบาลทหารพมาขนมาเปนภาพปก ทสามารถสอความหมายของ "Official Portraits" ไดอยางตรงตวและหนกแนนมากกวาใคร
DVD
ภาพยนตรตำานานรกระหวางชนชนบนเรอสำาราญไททานคทมนกแสดงนำาอยาง ลโอนาโด ดคาปรโอ และ เคท วนสเลต โดย ทเวนต เซนจร ฟอกซ ไดถกนำามาทำาใหมอกครงในระบบสามมตสมจรง และคงไมใชแคคอหนงทวโลกทรอสมผส แตคอหนง ฮอลลวดชาวพมากจะไดชมภาพยนตรเรองนเปนครงแรกหลงจากทพลาดชมไปเมอครงทภาพยนตรเรองนโดงดงเปนอยางมากในชวงป 1997 นจงนบเปนภาพยนตรจากบรษทอเมรกนบรษทแรกทมาเปดตลาดใหคอหนงชาวพมา ไดชมกนในรอบ 50 ปหลงเกดรฐประหาร โดยการรวมลงทนกบบรษทเอกชนยกษใหญในพมา
TITANIC 3Dกำากบโดย James Cameron
อยางบรษทมงกาลารทถอสวนแบงในตลาดภาพยนตรกวารอยละ 80 นอกจากนในสวนของโรงภาพยนตรกยงมการปรบใหทนสมยในระบบดจทลและมลตเพลกเพอรองรบทศทางของผชมและอตสาหกรรมทมแนวโนมจะดขนหลงจากซบเซามานานนบ 10 ป คงตองคอยจบตาวา Titanic 3D จะเปนเรอลำาใหญทนำาความเปลยนแปลงใหพมาเปดรบกลนอายของอสรภาพในการเสพภาพยนตรโดยไรขอจำากดใดๆ ไดเชนเดยวกบออมแขนทเปดกวางและเปนอมตะของแจกกบโรสหรอไม
MATTERวสดตนคด
10 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
ชมชนชาวอนทาทอาศยอยรอบๆ ทะเลสาบอนเล ในเขตรฐฉานตอนใตของพมานน มอยมากกวา 32 หมบาน รวมประชากรแลวกวาหนงแสนคน สวนใหญดำารงชพดวยการทำาเกษตรกรรมและการประมง โดยมอาชพเสรมหลายๆ อยางเปนแหลงรายไดสำาคญใหกบครอบครวและชมชน หนงในนนกคอการทอผาจากใยบวของชาวหมบานอนปอคอม ซงเปนวธการทอผาทมมาแตสมยโบราณดวยการนำาเอาวตถดบจากธรรมชาตอยาง “ใยของกานบวหลวง” มาคอยๆ ขมวดเกลยวเปนเสนยาว กอนจะนำามาถกทอเปนผนผ าและเคร องน มหมทมท งความสวยงามและมราคา วากนวาทมาของผาทอใยบวนนเกดจากการทชาวอนเลซงเปนกลมคนทมศรทธาในพระพทธศาสนาเปนอยางสง เรมนำาเอาเสนใยจากกานบวหลวงมาผานกระบวนการตามภมปญญาชาวบานเพอถกทอเปนผาจวรหรอ
ผาหมเจดยถวายในพธทเกยวเนองกบศาสนามาตงแตครงโบราณ แตกตางจากกลมคนในประเทศบานใกลเรอนเคยงทมกนยมเลยงหมอนไหมเพอนำาเสนใยทไดมาถกทอเปนผนผาและเครองนมหมแทน ทกๆ วน หญงชาวอนทาจะลกขนมาผลตชนงานสรางสรรคดวยการดงใยบวออกมาจากกานบวแตละกานทผานการแชนำาใหนมลงเปนเวลา 10-15 วนดวยความระมดระวง กอนจะนำามาปนเปนดายดวยมอ ซงจะตองใชกานบวมากกวา 30,000 กาน เพอใหไดผาทมความยาว 1 หลา กรรมวธนจงตองใชทงแรงงาน เวลา และทกษะฝมอ เพอใหเกดเปนสงทอทมเอกลกษณจากธรรมชาต ทงยงมคณสมบตทดอยางการซมซบนำาและใหความรสกเยนสบายเมอสวมใส จนกลายเปนผาทอทไดรบความนยมในการซอหาจากบรรดานกทองเทยวทผานไปในแถบทะเลสาบอนเล แมวาจะมราคาจำาหนายสงถง
ผนละ 500 เหรยญสหรฐฯ (ราว 15,000 บาท) กตาม ทกวนน การผลตเสนใยจากบวหลวงไดรบการพฒนาใหเขาสกระบวนการอตสาหกรรมมากขน โดยมการเพมคณสมบตของเสนใยดวยการนำาไปปนผสมกบใยฝาย หรอใชเทคโนโลย ใหม ในการดงเสนใยและปนดายทมประสทธภาพเพ อ เพมความแขงแรงและปรมาณในการผลตใหไดมากขน ขณะทอตสาหกรรมผาทอใยบวพนเมองของชาวอนทากยงคงเกดขนภายใตชายคาของบานเรอนรมทะเลสาบอนเลเชนกน และแมวาคณภาพของผาทไดจะไมสมบรณแบบเชนเดยวกบเสนใยทผานเครองจกร แตผาใยบวของชาวอนปอคอมกยงคงทงเสนใยแหงคณคาทางวฒนธรรมและภมปญญาไวใหกบบรรดานกทองเทยวไดเรยนรและชนชมเชนเดยวกบทกครงทพวกเธอตดกานบวนนเอง
ทมา: นวตกรรมเสนใยรกษโลก: เสนใยบวหลวง (Lotus fibers) (14 กนยายน 2554) โดย ดร.ชาญชย สรเกษมเลศ จาก ttistextiledigest.com OTOP ของชาวอนทา และสงทเหนวาเปนปญหาของชมชน (6 ตลาคม 2555) โดย Supawan จาก oknation.netมหานทแหงชวต อนเล พมา ตอนท 1: วถแหงสายนา สสายใย จากรายการ “กน อย คอ” ออกอากาศเมอวนท 17 พฤศจกายน 2554 สถานโทรทศน ThaiPBS
เพราะวสดทดทสดยอมเกดจากวตถดบตามธรรมชาต โดยเฉพาะอยางยงหากเปนการเลอกใชวตถดบจากธรรมชาตอยางชาญฉลาดแลว กไมเพยงจะสรางผลตภณฑทมคณภาพ
แตยงสามารถสรางมลคาใหกบวสดนนๆ ไดมากอยางคาดไมถง
ตดบวใหเหลอใย…โอทอปผาทอแหงทะเลเรอง: พชรนทร พฒนาบญไพบลย
©thippy
-the
trave
ller.b
logs
pot.c
om
©thippy
-the
trave
ller.b
logs
pot.c
om
© o
knat
ion.ne
t
CLASSIC ITEMคลาสสก
Hnyat-phanat เปนรองเทาแตะคบขนาด
รบกบรปเทาทใชสวมใสกนมาตงแตสมย
ราชสำานก แมรปแบบทางวฒนธรรมจะเปลยน
ไปตามยคสมย จนรองเทาหนงหรอรองเทาสนสง
ถกนำามาสวมใสแทนท Hnyat-phanat ในโอกาส
งานสำาคญตางๆ แตถงอยางนน Hnyat-phanat
กยงคงรกษาบทบาทการเปนสวนหนงของการ
แตงกายตามวฒนธรรมพนฐานไวไดอยางเหนยวแนน
เพราะไมวาจะเปนในชวตประจำาวนหรอโอกาสสำาคญ
Hnyat-phanat ยงสามารถปรบรปแบบใหเขากบบรบท
ทเปลยนไปไดอยเสมอ โดยรองเทาแตะคบนจะไดรบ
การตกแตงเปนพเศษสำาหรบใชสวมใสไปงานสำาคญ
โดยจะตองผลตจากกำามะหยเนอดจากอนเดยทเรยกวา
Gadiba (กะดบะ)
Hnyat-phanat ในพมานนมอยหลากหลายยหอ แตท
ชาวพมานยมวาเปนของดมคณภาพกคอ ตราชางหกตว
ซงมราคาสงไปตามคณภาพคออาจขนไปถง 1,500 จด
(ราว 54 บาท) ในขณะทรองเทาคบทวไปจะอยทประมาณ
300-400 จดเทานน (ราว 10-14 บาท)
Hnyat-phanat ยงไดรบการผลตใหแตกตางกนสำาหรบ
ผสวมใสทเปนผชายและผหญง โดยรองเทาแตะคบ
สำาหรบผชายมกทำาดวยกำามะหยสพนทเรยบงายอยาง
เชน ดำา นำาตาล หรอแดง สวนของผหญงจะเพมราย
ละเอยดดานความสวยงามดวยการประดบลกปดหรอ
เลอมทมลกษณะแวววาว
น อกจากจะแยกความแตกต า งตาม เพศแล ว
Hnyat-phanat ยงบงชสถานะและระดบชนทางสงคม
ของผทสวมใสไดดวย โดยสนรองเทา Hnyat-phanat
ของผท มอำานาจทางการปกครองในพมาจะไดรบ
การเสรมใหสงขนกวาปกต
วฒนธรรมของคนพมาในเรองการแตงกายไมวาจะอยในชดเสอผาแบบใด แตเอกลกษณทเปนอนหนง อนเดยวกนเสมอกคอ การสวมใสรองเทาแตะทเรยกวา Hnyat-phanat (ซเหงยะ-พะหนด) ซงนอกจาก
จะสอดคลองกบประเพณและคานยมของสงคมแลว มนยงถกออกแบบใหใชงานไดเหมาะสมกบภมประเทศ ทเปนชนบทและภมอากาศทมทงรอนแลง ลมมรสม ไปจนถงฝนทตกหนกระดบทวมพนท ความโปรงสบาย
ทตอบสนองทกสภาวะการใชงานน จงกลายเปนอตลกษณทเขาคกนอยางดกบชาวพมา
Hnyat-phanatเรอง: กมลกานต โกศลกาญจน และ ววฒน ฤกษอำานวยโชค
"ใสงาย ถอดงาย หายไมกลว" คอคณสมบตของ
Hnyat-phanat ทตอบโจทย จากกฎขอหามในการ
สวมรองเทาและถงเทาเขาในบรเวณสถานทศกดสทธ
ซ งมอยท วไป ทำาใหชาวพมาตองถอดรองเทาออก
บอยครง ดวยราคาของ Hnyat-phanat ทไมสงนก
ทงยงใสงาย ถอดไว จงไมเพยงเอาชนะใจคนในประเทศ
แตยงสรางความประทบใจใหบรรดานกทองเทยว
ผแวะมาเยยมเยยนโบราณสถานและสกการะสง
ศกดสทธอยางมากเชนกน ถงขนทกลายเปนสนคา
ทระลกยอดนยมทขายกนอยแทบทกหวถนน เพอให
ผคนทวโลกทแวะมาทนกวาปละ 8 แสนคน ไดสมผส
ถงความเปนพมาแทไดในอกรปแบบหนง
•
•
•
•
•
•
ทมา: blog.aseankorea.org, lonelyplanet.com
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 11
EUROPE
จนกมขมบ สงออกโตแค 1% ผลพวงวกฤตอย
GREECE
ผพพากษา-แพทยในกรซ ประทวงมาตรการรดเขมขดรอบใหม
ITALY
เศรษฐกจอตาลทรดตอเนอง 4 ไตรมาส
EUROPE
วกฤตยโรปยงพนพษ ญปนขาดดลการคาอกรอบ
SPAIN
วางงานสเปนพงทบสถต ในรอบกวา 3 ทศวรรษ
FRANCE
ฝรงเศสจอรวงสภาวะตกตำรอบใหม
SPAIN
ศก.สเปนไตรมาส 2 ถลำลกยงกวาเดม
UNITED STATES
ตลาดหนสหรฐฯ ปดไรทศทางเหตวตกวกฤตหนยโรป
UNITED KINGDOM
นกธรกจองกฤษเหนอย เชอมนตาสดรอบ 20 ป
EUROPE
มดสลดอนดบความนาเชอถอหนระยะยาวอยเปนตดลบ GERMANY
วกฤตยโรสอเคาทรดหนก เมองเบยรวางงานพง
โอกาสเกายโรป
COVER STORYเรองจากปก
12 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
VIRGIN TERRITORY พมากบอนาคตทนาปรารถนา
เรอง: ศรอร หรมปราณ
นาสนเทหวาเรองราวทงหมดนเกดขนภายในรอบไมกเดอนทผานมา ภาพทสะทอนความรบหรกบความโชตชวง และบงบอกถงดนแดนทเคยเปนเครองการนตความสำาเรจ กบดนแดนทเคยถกมองเปนผรายทางเสรภาพ
EUROPE
จนกมขมบ สงออกโตแค 1% ผลพวงวกฤตอย
GREECE
ผพพากษา-แพทยในกรซ ประทวงมาตรการรดเขมขดรอบใหม
ITALY
เศรษฐกจอตาลทรดตอเนอง 4 ไตรมาส
EUROPE
วกฤตยโรปยงพนพษ ญปนขาดดลการคาอกรอบ
SPAIN
วางงานสเปนพงทบสถต ในรอบกวา 3 ทศวรรษ
FRANCE
ฝรงเศสจอรวงสภาวะตกตำรอบใหม
SPAIN
ศก.สเปนไตรมาส 2 ถลำลกยงกวาเดม
UNITED STATES
ตลาดหนสหรฐฯ ปดไรทศทางเหตวตกวกฤตหนยโรป
UNITED KINGDOM
นกธรกจองกฤษเหนอย เชอมนตาสดรอบ 20 ป
EUROPE
มดสลดอนดบความนาเชอถอหนระยะยาวอยเปนตดลบ GERMANY
วกฤตยโรสอเคาทรดหนก เมองเบยรวางงานพง
โอกาสเกายโรป
MYANMAR& MASTERCARD
มาสเตอรการดเซนสญญาธนาคารพมา เปดตลาด "วซา"เตรยมบกพมา รบกระแสเจาภาพซเกมส
MYANMAR& GOOGLE
กเกล เจเนอรล มอเตอร เจเนอรลอเลกทรก เปปซโค ตบเทาเขาลงทนในพมา
MYANMAR& INDIA
อนเดย-พมาชนมน สานสมพนธการคาและพลงงาน
MYANMAR& COCA-COLA
"โคคา-โคลา" บกตลาดพมาเปดโรงงานครงแรกในรอบ 60 ป
MYANMAR &WORLD BANK
ธนาคารโลกใหพมากเงนครงแรกในรอบ 25 ป
MYANMAR& AUSTRALIA
ออสเตรเลยเลงยกเลกมาตรการควาบาตรพมาเพมเงนชวยเหลอสองเทา
MYANMAR& FOX
Fox จะนำหนงออกฉายในพมาครงแรกในรอบ 50 ป ประเดมดวย Titanic 3D
MYANMAR& JAPAN
พมาจบมอกลมทนญปนรวมพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษนอกกรงยางกง
โอกาสใหมพมา
COVER STORYเรองจากปก
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 13
ขณะทโอกาสเกากบโลกเกายงตดอยในอาการสะลมสะลอ โอกาสใหมกบโลกใหมกลบยงแจมชด และเยายวนใจ “พมา” เดนไปขางหนาดวยระบอบประชาธปไตยทเปนใบเบกทางใหม มผนดนสมบรณเขยวชอม มนำามน แรธาต กบแรงงานทลนเหลอ และแตมตอของภมประเทศทใครตอใคร กอยากจะมปฏสมพนธดวย
เมอความนาพสมยลบลางขอครหาในอดต โอกาสจงประดงประเดเขามาไมขาดสาย และสำาหรบผเฝามองปรากฏการณอยนน จะจนตนาการถงอนาคตนอยางไร
COVER STORYเรองจากปก
14 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
NEW PORTRAIT OF MYANMAR“ผมตองตนนอนตงแตต 5 เพอออกรอบตกอลฟ เพราะวาทกคนผมดมหนกจนแอลกออฮลมนอยในเลอด แตทำาไงได เราตองดแลนกธรกจชาวจนและพวกเขากชอบสงสรรค” เจาของธรกจจำาหนายเครองใชไฟฟารายใหญของพมาเลาถงกจวตรประจำาวนของเขาดวยความสข และไมตองคาดเดาวานกธรกจจำานวนมากในพมากกำาลงชนมนกบชวงเวลาน เพราะหลงจากปดประเทศและถกควำาบาตร ทางเศรษฐกจจากโลกตะวนตกมายาวนาน ในทสดพมากเลอกทางเดนทปรองดองกบระบบทนนยมและประชาธปไตย และเมอมกตกาอนเปนทยอมรบระหวางสากลเปนเครองการนต พมาผงดงามดวยทรพยากรธรรมชาตอนอดม บวกกบการมชายแดนททอดยาวตดกบประเทศมหาอำานาจเศรษฐกจใหมทงจนและอนเดย จงสงใหพมาโดดเดนและเปนทหมายปองจนใครๆ กพากนขามนำาขามทะเลมาหาอนาคตทน
ความคดทวาพมาลาหลง หรอระบบธรกจในพมาดำาเนนไปอยางไรขอแป นนอาจจะตองถกพจารณาเสยใหม เพราะความเปนจรงนนแตกตางไปจากความคดทวานอยางมาก ดวยพมาเคยชนกบการรบมอความสงสยใครรขององคกรสทธมนษยชนระหวางประเทศ และสามารถบรหารจดการ ผลประโยชนของการลงทนจากตางประเทศมาไดระยะหนงแลว ถงจะถกประเมนวาลาหลงดานอตสาหกรรมการเกษตรและยงใชประโยชนของผนดนอนชมฉำาไดไมเตมเมดเตมหนวย แตพมากเปนผผลตขาวหอมมะลทดทสดของโลกเมอปกอน ทงใหไทยและเวยดนามตองลอบมองตากนดวยความอจฉา หนำาซำาพมายงตงเปาเปนผสงออกขาวรายใหญทสดของโลกในอนาคต ทงหมดนเกดขนในดนแดนทมประชากรทพดภาษาตางกนถง 18 ภาษา และรอยละ 85 ของประชากรมฐานะยากจน ระบบไฟฟาเขาถงชนบทแครอยละ 16 เทานน แตบนความ เหลอมลำาและโดดเดยวนน ความวเศษทปรากฏอยกคอ พมาไมไดรบความบอบชำาจากสงครามแมแตนอย ตางจากกมพชาหรอเวยดนามทมบาดแผลฉกรรจทงรางกาย จตใจ และผนดนทเตมไปดวยกบดกทนระเบด รวมถงสารพษตกคางจากสงครามเวยดนาม
ความพยายามเปลยนโฉมหนาประเทศเกดขนภายใตการบรหารของประธานาธบดเตง เสง โดยรฐบาลประกาศแผนปฏรปประเทศ 2 ขน โดยขนแรกเนนการปฏรปทางการเมองและการปรองดองในชาตเปนสำาคญ ซงการจดการเลอกตงซอมในป 2012 และการกลบมามบทบาททางการเมองและการตางประเทศของนางออง ซาน ซจ ถอเปนขอพสจนหนง ขณะทสาระสำาคญของแผนปฏรปขนทสองคอการเพมผลตภณฑมวลรวม ภายในประเทศ (GDP) เปนรอยละ 7.7 ตอปภายในระยะ 5 ปขางหนา รวมไปถงการเพมการลงทนจากตางชาต ทำาใหพมาจำาเปนตองปรบปรงกฎหมายการลงทนเพอรองรบแผนปฏรป เชน กฎหมายการลงทนของตางชาตฉบบใหมทอนญาตใหบรษทตางชาตเขาถอหนไดรอยละ 35-100 ในบรษททองถน และกฎหมายฉบบใหมทกำาหนดใหมการลดหยอนภาษ แกนกลงทนตางชาตเปนเวลา 5 ป ซงแกไขจากเดมทใหสทธนเพยง 2 ปเทานน รฐบาลพมาเตรยมตวมาเปนอยางดกบการถกมองวาอาจถกระบบทนนยมขามชาตสบเลอดสบเนอ ดงนนใจความสำาคญของกฎหมายการ ลงทนกคอการคมครองคนในชาต เชน การกำาหนดใหแรงงานไรฝมอ
© Sim
Chi Yin/V
II Men
tor P
rogram
/Corbis
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 15
ทงหมดในบรษทตางชาตตองเปนชาวพมา และแรงงานฝมอในบรษทตองเปนชาวพมาอยางนอยรอยละ 25 และเพมขนเปนรอยละ 50 ใน 5 ป ตอไป และเพมเปนรอยละ 75 ภายในเวลา 15 ปนบตงแตเรมกจการ เปนตน ทงนเปนเพราะพมามจดมงหมายในการพฒนาคณภาพชวตโดยการเพมการจางงานของคนในชาตนนเอง ขณะทแผนปฏรปการเงนของพมากเรมเปนรปเปนรางดวยการจดทำาโรดแมปแผนพฒนาตลาดทน ซงมเปาหมายเปดตลาดซอขายหลกทรพยในป 2015 เมอไมนานมาน รฐบาลพมาเพงตดสนใจใหสงคโปรเปน “ประเทศ พเลยง” ในดานการพฒนาระบบการบรหารราชการ เนองจากสงคโปรมระบบราชการทมประสทธภาพสงและมการคอรรปชนตำา ทงยงสามารถบรหารจดการดานเศรษฐกจอยางโดดเดนจนไดรบการยกยองมาโดยตลอด ซงนอกจากความเอาจรงเอาจงดานกฎหมายการลงทนและการพฒนาระบบราชการแลว พมายงเตรยมลงนามเซนสญญาวาจางบรษทมารเบน แอโรสเปซ คอรป (Marubeni Aerospace Corporation) ผเชยวชาญดานกจการอวกาศภาคเอกชนของญปน เพอศกษาความเปนไปไดในการสง ดาวเทยมขนไปในอวกาศ ซงหากโครงการดงกลาวมขอสนบสนนเพยงพอ รฐบาลจะสงดาวเทยมสำารวจภมศาสตรทเปนประโยชนตอหนวยงานดาน
อตนยมวทยา ชลประทาน และการเกษตร ซงการวางแผนทดดานทรพยากรธรรมชาตเชนน จะเปนการเพมศกยภาพดานเกษตรกรรมและการทองเทยวของประเทศไดเปนอยางด โดยเฉพาะการทองเทยวซงองกบ ธรรมชาตและวฒนธรรมทนาคนหา ปจจบนพมามจำานวนนกทองเทยวราว 800,000 คนตอป ซงการวางแผนดานการรกษาทรพยากรและ การลงทนอยางเหมาะสม จะทำาใหพมาไดรบผลดจากการพฒนาดงกลาว ไมวาจะเปนการกอสรางอาคาร โรงแรม และการพฒนาสงอำานวยความสะดวกตางๆ เพอรองรบนกทองเทยวทหลงไหลเขามาอยางไมขาดสาย ความสนใจทโลกมตอพมานนรวดเรวและรนแรง ขณะทรฐบาลพมาตองรกษาสมดลจากความกระหายอนมหาศาลและเปลยนเปนโอกาส สงสดทมตอการพฒนาประเทศ อกดานหนงยงตองแกไขความเหลอมลำาของชนกลมนอยและกระตนพลงของคนหนมสาว ซงมสดสวนรอยละ 32 ของประชากรทงหมด ใหกลายเปนภาคการผลตทมประสทธภาพของประเทศ และทสำาคญคอตองปลดปลอยใหพวกเขาเหลานไดมพนทอสระทางความคดเพอสรางสรรคผลผลตซงเปนทสดอกดวย
© U
Aun
g/Xinh
ua Press/
CORB
IS
COVER STORYเรองจากปก
16 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
ผอนคลายเพอสอใบปลว แผนปายหาเสยง และเสอยดทมใบหนาของนายพลออง ซานทปรากฏอยใน
สอหาเสยงของพรรค National League for Democracy หรอพรรค NLD เปน
เสมอนชยชนะกลายๆ ของการเดนหนาสอนาคต เพราะหลงจากประกาศใชมาตรการ
ควบคมสอมานานกวา 48 ป ในทสดรฐบาลพมากปลดปลอยใหสอมวลชนทำาหนาท
ของพวกเขาอยางอสระมากขน โดยในปจจบนสอมวลชนไมจำาเปนตองสงเนอหา
ใหคณะกรรมการของรฐบาลตรวจสอบกอนเผยแพรอกตอไป แตยงมการเซนเซอร
ภาพยนตรอย ซงการผอนปรนกฎหมายควบคมสอนเรมขนอยางตอเนอง เชนปทแลว
มการยกเลกการเซนเซอรขาวกฬา บนเทง สขภาพ วทยาศาสตรและเทคโนโลย
และตอนนกไดยกเลกการเซนเซอรขาวการเมองและศาสนาแลว ทกวนนพมามสอสงพมพ
เกอบ 140 ฉบบ และมนตยสารขาวรายสปดาหอกราว 60 ฉบบ นอกจากนรฐบาล
ยงไดวางแผนการจดตงสภาหนงสอพมพขนในเรววนนอกดวย
ผอนปรนเพอเกยหลงจากใชชวตอยางยากยงมาเกอบ 50 ป ภายใตการปกครองระบอบเผดจการทหาร
ชาวเกยในพมากเรมมความหวงทจะไมตองมชวตอยในเงามดอกตอไป
แนวคดเรองเพศทสามในพมาอยในแนวอนรกษนยม โดยเชอกนวาผทเกดมาเปน
เพศทสามคอชายทตองรบกรรมจากการมความสมพนธทางเพศแบบผดศลธรรม
กบผหญงในชาตทแลว ซงนอกจากแรงกดดนของสงคมน พมายงมกฎหมายอาญา
ทระบวา การมความสมพนธทางเพศแบบผดธรรมชาตเปนการกออาชญากรรม และ
ผทกระทำาความผดจะถกลงโทษโดยการจำาคกไมเกน 10 ป กฎหมายดงกลาวยงเปด
โอกาสใหมการจบกม คกคาม และขมขบคคลทมพฤตกรรมตองสงสยเหลาน
ดวย แตสงคมของกลมเลสเบยน เกย ไบเซกชวล และทรานสเจนเดอร หรอกลม
LGBT ในพมากกอตวขนชาๆ โดยปทแลว มรายการแรกของกลม LGBT ออกส
สาธารณะในชอ Colours Rainbow TV ซงออกอากาศเดอนละครงผานอนเทอรเนต
นำาเสนอขาวสารเกยวกบกลม LGBT พรอมบทสมภาษณและสกปจากพมาและ
ประเทศอนๆ ในโลก มลนธอองมโยมน เจาของรายการคาดการณวา มผชมรายการ
ประจำาในพมาอยราว 3,000 คน แตขอจำากดกยงคงอยทวา มชาวพมาอยเพยงรอยละ
25 เทานนทสามารถเขาถงไฟฟา โดยยงไมรวมจำานวนผทสามารถเขาถงอนเทอรเนต
ไดทมอยเพยงจำานวนจำากด นอกจากนองคกรดงกลาวยงไดจดทำานตยสารราย 3
เดอน ชอวา Colours Rainbow เพอแจกฟรในพมาดวย
ผอนผนเพอสรางชวตใหมกอนหนานนบเปนเรองยากทคนในชนบทหรอธรกจเลกๆ จะเขาหาแหลงเงนกเพอสราง
เนอสรางตว แต ณ วนน ตลาดสนเชอขนาดเลกของพมากำาลงอยในชวงหอมหวาน
Savings Banks Foundation for International Cooperation (SBFIC) ของ
เยอรมน ไดเลงเหนธรกจทถกละเลยน และไดรวมทมกบองคกรทไมแสวงหาผลกำาไร
เชน The Myanmar Egress และ Mingalar Myanmar เพอเรมโครงการรบฝากเงน
กองทน โดยสหประชาชาตประมาณการณวา ในชนบทมความตองการสภาพคลอง
ทางการเงนไมตำากวา 650 ลานเหรยญสหรฐฯ ซงการเปดโอกาสเพอใหชาวบาน
สามารถเขาถงแหลงเงนไดน จะชวยเตมชองวางในการทำางานขององคกรมนษยชน
ตางๆ ทมอย โดยปจจบน สหประชาชาตไดสนบสนนองคกรตางๆ เปนเงน 440
ลานเหรยญสหรฐฯ เพอกอตงกองทนใหกยมตงแตป 1997 โดยมวงเงนกอยระหวาง
100-150 เหรยญสหรฐฯ ตอคนหรอกลม ซงผกสวนใหญมกเปนผหญงทโดยมาก
อาศยอยในใจกลางประเทศอยางบรเวณแมนำาอระวดและรฐฉาน อกบาร อสมาน
(Akbar Usmani) จากสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) ยนยนวา
ถาดจากอตราการชำาระคนเงนกของโครงการแลวจะพบวาเปนผลงานทยอดเยยม
เพราะชาวชนบทเหลานยดมนตอคำามนสญญาและมประวตการชำาระหนทด
ปจจบนชาวชนบทผหางไกลมกไมมปฏสมพนธอนดกบธนาคารในเมอง ดงนนพวก
เขาจงตองหนไปพงเงนกนอกระบบทใหอตราดอกเบยนาสนใจเชนน
แมจะมขอถกเถยงถงการทำาธรกจกบผยากไรโดยวาณชธนกจตางชาต แตก
ปฏเสธไมไดเลยวาการเปดโอกาสใหมแหลงเงนทนแกคนตวเลกๆ และธรกจเลกๆ
ยอมเปนทางออกอนนาชนใจของพวกเขาจรงๆทมา :Myanmar micro-lenders could help reshape rural economy จากหนงสอพมพ Bangkok Post (27 สงหาคม 2555)สกปพเศษ เกย: บททาทายวฒนธรรมดงเดมของพมา วอยซ ทว (14 พฤษภาคม 2555)
ผลดอกออกผล
© D
ominic D
udley/Do
motix/
CORB
IS
เมอความหวานของประชาธปไตยไดเดนทางมาสพมา มนยงไดนำาเอาชวตชวาใหมๆ ดงทควรจะเปนใหเดนทางมาในดนแดนแหงนดวย
COVER STORYเรองจากปก
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 17
บทสนทนาของชาตผเคยปกครองกบชาตผเคยอยใตอำานาจนนไดชใหเหนถงความทาทายทรออย และการเปลยนแปลงทเกดขนแมจะเปนสญญาณทดแตกไมควรวางใจ และควรจบตามองอยางใกลชดเพอใหแนใจวาการเปลยนแปลงนนจะเกดขนอยางถาวร ราวเดอนพฤษภาคมทผานมา กองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) ไดใหขวญกำาลงใจแกพมาดวยการระบวา พมาสามารถทจะกลายเปนประเทศทมระบบเศรษฐกจทเจรญรงเรองเปนรายถดไปของเอเชย ถาหาก ยงมงมนเดนไปในเสนทางใหมทงทางการเมองและทางเศรษฐกจ เพราะพมามความไดเปรยบทงความทอยใกลชดกบชาตทมระบบเศรษฐกจทมพลวตมากทสด การมกำาลงคนหนมสาวและทรพยากรมสมบรณ แตกระนน ไอเอมเอฟกตบทายถงอปสรรคมากมาย อาท การขยายตวทางเศรษฐกจทเปนการเตบโตอยางไมสมดล เนองจากยงตองพงพารายไดจากพลงงานและเกษตรกรรมเปนหลก ซงเกษตรกรเองกไมสามารถเปนเจาของทดนทำากน ทำาใหขาดหลกทรพยเพอนำาไปคำาประกนในการเขาสระบบสนเชอ ทงยงมประชาชนนอยคนทไดมสวนรวมในระบบน ทำาใหผลพวงและประโยชนตางๆ ไมกระจายออกไปโดยทว นอกจากนน พมายงมปญหาดานระบบขนสงและการขาดแคลนปจจยการผลตตางๆ ตลอดจนเทคโนโลยและความร ยงกวานนในสวนของภาคธรกจ กยงตดกบความลาชาของกฎระเบยบราชการ ซงทำาใหพมากลายเปนประเทศทมตนทนในการกอตงธรกจทสงทสดในโลก
รงอรณ หรอ สนธยาเมอคราวทนางออง ซาน ซจ ไดพบกบนายเดวด คาเมรอน นายกรฐมนตรองกฤษ ในการเยอนกรงลอนดอนนน นอกจากจะเปนการตอกยำากาวทสำาคญในเวทโลกของพมา ยงเปนการตอกยำาวา อยาไดดวนมองโลกในแงดจนเกนไป
ทกษะแรงงานของพมากเปนอปสรรคในการกาวกระโดดเพอสรางความรงเรอง จำานวนแรงงานสวนใหญลวนเปนแรงงานไรฝมอ ขณะทการลงทนจากตางชาตตองการทกษะทชำาชองในการสรางธรกจ "ในทกๆ สปดาห นกลงทนตางชาตอยางตำา 5 กลม จะเดนทางมาปรกษากบพารตเนอรชาวพมาในประเดนพนกงานของบรษท พวกเขามความรในทางเทคนคแตยงขาดประสบการณในการทำางาน ซงยากมากทจะเขาใจไดในเวลาอนสน" นายอ ทน จอว ซาน กรรมการผจดการบรษท ดไวซ แอนด เซอรวสเซส บรษททปรกษาดานการจดการและจดหาพนกงานในพมา กลาวถงงานของเขา กำาลงแรงงานของพมานนยงอยในสภาพเอาแนเอานอนไมได และปรมาณกไมไดเปนเครองการนตคณภาพ รฐบาลจงตองปวดหวกบการ เตรยมตวฝกฝนแรงงานไรฝมอจำานวนมหาศาลทวงเขาออกชายแดนไทย-พมา ซงนนสงผลรายทงปญหาสงคม คณภาพชวต รายได และ จำานวนอาชญากรรม ขณะเดยวกนรฐบาลกตองการดงดดแรงงานทมความสามารถใหทำางานในประเทศดวยผลตอบแทนทนาพอใจ กลมธรกจของประเทศญปนไดรบผลกระทบกระเทอนจากการขาดแคลน ทกษะแรงงานมากทสด เพราะญปนไดมงลงทนในสาขาธรกจบรการ ซงจำาเปนตองไดแรงงานชนเยยมมาเปนฐานสำาคญ โดยผอำานวยการของกลมเคดนเรน สภาธรกจเอกชนญปน ไดกลาวแสดงความกงวลไววา สภาพการณเชนนอาจจะทำาใหธรกจญปนตองนำาเขาแรงงานฝมอจาก
© REU
TERS
/Dam
ir Sa
goli
COVER STORYเรองจากปก
18 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
ใครจะสขาว?ทกวนน อตสาหกรรมโรงสและสงออกขาวใชแรงงานตางดาวจากพมา
และกมพชา เมอเทยบกบแรงงานไทยแลวคดเปนสดสวน 60:40 เพราะ
เปนอตสาหกรรมหนกทแรงงานไทยไมนยมทำา
ทมา :มลนธเพอสขภาพและการเรยนรของแรงงานกลมชาตพนธ (MAP Foundation)สำานกงานบรหารแรงงานตางดาว กระทรวงแรงงานmapfoundationcm.orgprachachart.co.th
IF YOU LEAVE ME NOWทนททนางออง ซาน ซจ เดนทางมาเยอนไทย ภารกจแรกของเธอกคอการพบปะแรงงานชาวพมาทตำาบลมหาชย
อำาเภอเมอง จงหวดสมทรสาคร และใหสญญาวา ขอใหอดทน เพราะอกไมนานเธอจะนำาพาพนองกลบบาน แตจะปนปวนสกเพยงใด ถาวนนชาวพมาทวฟาเมองไทยเลอกเดนหนหลงใหนายจาง เพอกลบไปกอบโกยโอกาสทบานเกดของตนเอง
ใครจะจบปลา?เฉพาะอตสาหกรรมอาหารทะเลแชแขงทตำาบลมหาชย
จงหวดสมทรสาคร ใชแรงงานพมาสดสวนกวารอยละ 70
สวนพนทจงหวดระนองกแทบจะกลายเปนจงหวดใหม
ของพมา เหนไดจากโรงพยาบาลประจำาจงหวดทจะมชาวพมา
มารอควใชบรการตงแตเชาตรโดยแทบไมเหนคนไทยเลย
นอกจากเจาหนาท
ใครจะตดกลวยไม?การทำางานในสวนกลวยไมไมใชเรองงายๆ เพราะตอง
อดทนฉดนำา พนยา ตดดอก และนายกสมาคมผสง
ออกดอกกลวยไมไทยยนยนวา อตสาหกรรมกลวยไม
ตองพงพาแรงงานพมาซงเปนกำาลงสำาคญอยขณะน
ใครจะทำางานบาน? เมอนกลงทนจากตางประเทศ เอนจโอในองคกรระหวางประเทศ นกธรกจ สอมวลชน
และนกวจย ตบเทาเขาไปทำางานในพมา ใครจะทำางานบานใหพวกเขา ทงขบรถ
จายกบขาว เลยงลก ชาวตางชาตในพมาไดเตรยมตวแลวทจะจายคาแรงให
เทากบทพวกเขาไดรบในประเทศไทย หรออาจจะจายแพงกวาดวยซำา และไมตอง
สงสยเลย เพราะนายจางเหลานจะยอมจายเงนเดอนดๆ ใหกบแรงงานทเคยม
ประสบการณทำางานในบาน และสามารถเดนทางได
ใครจะขายไอโฟน?จากคนงานกอสราง แรงงานพมาไดเพมทกษะในการ
ฝกพดภาษาไทย และผนตวเองมาเปนคนขายเสอผา
ตามประตนำา สยามสแควร และลาสด พวกเขากเพม
ความชำาชองดวยการกาวมาเปนพนกงานขายสนคา
ไอทและโทรศพทมอถอ ไมวาจะเปนในศนยการคา
พนธทพย พลาซา เอมบเค เซนเตอร (มาบญครอง)
และหางสรรพสนคาชานเมอง ซงสวนใหญเปนชาว
พมาเชอสายบงกลาเทศ อาย 20 ตนๆ ทสามารถพด
ไดถง 4 ภาษา คอ ภาษาพมา ภาษาอนเดย ภาษา
องกฤษ และภาษาไทย
ใครจะสรางรถไฟฟาอก 10 สาย?ปจจบน การกอสรางโครงการรถไฟฟาหลายสายม
ความลาชากวากำาหนด ซงสาเหตเปนเพราะผรบเหมา
อางวาขาดแคลนแรงงาน เนองจากผรบเหมารายเดยว
ไดรบชยชนะในการประมลรถไฟฟาหลายเสนทาง
และทกสายตองเรมกอสรางในเวลาไลเลยกน นอกจากน
ยงตองแยงชงแรงงานกบภาคอสงหารมทรพย ซงปญหา
ขาดแคลนแรงงานนเกดจากทแรงงานพมาเดนทาง
กลบประเทศเปนจำานวนมากหลงจากทมโครงการ
กอสรางนคมอตสาหกรรมทวายและทาเรอทวาย ซง
โครงการนตองการแรงงานมากถง 50,000 คน
กระทรวงแรงงานของไทยระบวา จำานวนแรงงานตางดาวทไดรบอนญาตใหทำางานไดทวราชอาณาจกรไทย
(ขอมล ณ เมษายน 2555) มจำานวนทงสน 1,752,100 คน ซงกวารอยละ 80 เปนชาวพมา หรอราวๆ
1 ลานคนนนอาจจะนอยกวาความเปนจรงมาก ซงในไมชา เราจะไดพสจนกนวา ภาคการผลตของไทย
นนพงพาพวกเขาอยเทาไหรกนแน
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 19
COVER STORYเรองจากปก
ไทย สวนแรงงานชาวพมาอาจไมมงานทำาเนองจากขาดทกษะซงจะเปนปญหาระยะยาว ดงนนการฝกงานจงเปนเรองทสำาคญมาก ทำาใหกระทรวง การตางประเทศญปนตองเรงวางแผนชวยเหลอพมาพฒนาทรพยากรมนษยเพอใหชวยพฒนาระบบเศรษฐกจและสงคมในอนาคต การวงไปขางหนาของพมานน ไดสรางแรงกดดนใหแกประเทศ รอบขางทตองออกวงไปดวยอยางไมตองสงสย แตถาพมาถงเสนชยกอน อะไรจะเกดขน นนเปนคำาถามทเพอนบานทงหลายอาจตองเตรยมคำาตอบ ไวใหด การเปลยนแปลงนนมราคาของมนเสมอ เพยงหนงหรอสองปทผานมา พมาอาแขนรบโอกาสทหลงไหลเขามาไมหยดหยอน ดเหมอนพมาไดตงใจพนจพเคราะหโอกาสนนอยางถวนถ แตกยงตองพะวกพะวนกบความใหม และความไมเคยชนทตดมาจากการถอปฏบตแบบเดมๆ เชนกน แตสำาหรบประเทศทตองหลอมรวมความแตกตางดานชาตพนธและภาษาใหเดนไปขางหนารวมกน ประเทศทเคยตกเปนอาณานคมตะวนตกและถกกอบโกย
ทรพยากรไปอยางเจบปวด และประเทศทเคยลมรสกาวแรกของประชาธปไตยในระยะสนๆ กอนจะเลอนหายไปในระบบเผดจการทหารอนยาวนานนน ประวตศาสตรทสงสมไวซงการตอรอง การเพกเฉย และความเดดขาดเหลาน อาจสงผลใหดนแดนแหงนสามารถรบมอกบราคาของการเปลยนแปลงไดดเกนกวาความคาดคดของใครๆ กเปนได
© REU
TERS
/Soe
Zey
a Tu
n
ทมา : Brave new world: A reformed Myanmar could have a big effect on its neighbours (2 Jun 2012) จาก The Economist Follow my lead: The government moves, and gets its rewards (21 Jan 2012) จาก The EconomistPragmatic virtues: Unravelling the mysteries of a so far peaceful revolution (11 Feb 2012) จาก The Economist ตลาดผบรโภคในพมา (พฤษภาคม 2555) โดยฝายวจยธรกจ ธนาคารเพอการสงออกและนำาเขาแหงประเทศไทย จาก หนงสอพมพฐานเศรษฐกจ (7-9 มถนายน 2555) ศนยวเคราะหเศรษฐกจทเอมบ (TMB Analytics)thai-aec.com
20 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
INSIGHTอนไซต
คแขงหรอหนสวน?เรอง: มนฑณ ยงวกล
ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงานและรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหมหวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ
หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานน
สามารถดสถานทจดวางทงหมดไดท creativethailand.org
รานหนงสอ• Asia Books• B2S• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• Zero Book• ศกษตสยาม• โกมล
รานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• คอฟฟ เวลด• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• ยอารสเตชน• รานกาแฟวาว• Sweets Cafe• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• คอฟฟ คส• มลลเครป• ไล-บรา-ล คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟแอลลยอนเดอะการเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• ซเฟ House Bakery• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก
โรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอร
หองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• SCG Experience• The Reading Room
พพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมหานคร• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• นบเบอรวน แกลเลอร• ไวท สเปซ แกลเลอร• HOF Art
โรงแรม• หลบด (Hotel สลม)
สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน
กรงเทพฯและปรมณฑล
• รานนายอนทร• รานเลา• ดอยชาง• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• ชอกโก คาเฟ• Love at first Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Cafe'• Just Kao Soi• อฐภราดร
เชยงใหม• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Mood Mellow • Little Cook Cafe' • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• Rabbithood Studio• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9wboutique Hotel• Good Coffee• Just Milk• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53
• เพลนวาน• ชบชวา หวหน คอฟฟ• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)
หวหน• A little Handmade Shop• อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshop
นาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Bean
ภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotel
เลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยง
โคราช• Hug Station Resort
ปาย• รานเลกเลก
นครปฐม• Dipchoc Café
อทยธาน• Booktopia
ลาปาง
พบกบนตยสาร Creative Thailand
หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายปโดยมคาใชจายในการจดสง 180 บาท (12 เลม)และรอรบนตรสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)
ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหม
ชอนามสกลเพศ ชาย
นกเรยน นสต/นกเรยน
คร/ อาจารย ผประกอการ
นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจ พนกงานบรษท
ผประกอการ
หญง อาย อเมลโทรศพทบาน โทรศพทททำงานโทรสาร โทรศพทมอถอ
สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)
โฆษณา
แฟชน
การออกแบบ ภาพยนตร
โทรทศน/วทยการกระจายเสยง
หมบาน/บรษท
เหมอนทอยในการจดสง
สถาปตยกรรม
ศลปะการแสดง
พพธภณฑ/หองแสดงงาน
ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน
วรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ
อนๆ โปรดระบ
ดนตร
หตถกรรม/งานฝมอ
คาปลก/คาสง
ทศนศลป/การถายภาพ
อาหาร
การแพทย
ซอฟแวร/แอนเมชน/วดโอเกม
โทรคมนาคม
การเงน/ธนาคาร
อาชพ
สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน
ทอยในการจดสง
วธการชำระเงน (ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม)
ทอยในการออกใบเสรจ
จงหวด
เลขท
หนอยงาน/แผนก
รหสไปรษญย
ซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต
หมบาน/บรษท
จงหวด
ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand จำนวน 12 เลม
เชคสงจายนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบ พรอมใบสมครสมาชก
ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (Creative Thailand)622 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอรชน 24 ถนนสขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-664-7667 ตอ 122
1. เลขทสมาชก ……………………………………….
2. วนท …………………………………………………
3. เรมตงแตฉบบเดอน ……………………………….
สำหรบเจาหนาท Creative Thailand
โอนเงนเขาบญชออมทรพยธนาคารกรงเทพสาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-808967-0ในนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบกรณาแฟกซใบสมครพรอมใบนำฝาก-โอนเงนมาทเบอร 02-664-7670 หรอสงไราณยมาท
เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 180 บาท
เลขท
หนอยงาน/แผนก
รหสไปรษญย
ซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต
1. เจาหนาทการเงน ………………………………….
2. วนท …………………………………………………
3. วนทโอนเงน ………………………………………..
สำหรบเจาหนาทการเงน
INSIGHTอนไซต
© Sergio
Pita
mitz
/CORB
IS
ณ บรเวณดานนอกอาคารผโดยสารจงเตมไปดวยชายหนมผวคลำารางสนทด สวมโสรงทกำาลงยนจดจอรอคอยการมาถงของเทยวบนตางๆ ทนำามาซงลกคาและรายไดจากการใหบรการตงแตการยกกระเปา การขบรถไปจนถง การจดโปรแกรมเดนทางตอไปยงเมองพกามและมณฑะเลย ทยงคงตองอาศยบรการของเอเยนตเพอความแนนอนในการจองตวเครองบนภายในประเทศ เนองจากการจองตวผานระบบออนไลนนนยงไมพรอมเตมท ความนยมของนกทองเทยวทำาใหคาโรงแรมในพมาสวนทางกบอตราคาบรการของโรงแรมทวโลกทตางพากนลดราคาเพอดงดดลกคา โดยในป 2011 คาทพกโรงแรมระดบ 4 ดาวในพมาเพมขนไปอยท 240 เหรยญสหรฐฯ ตอคน (7,200 บาท) จากในชวงไฮซซนเมอสบปกอนทเคยอยทระดบ 60 เหรยญสหรฐฯ ตอคน (1,800 บาท) และทเปนเชนนกเนองจากอตราการจองหองพกในชวงเวลาดงกลาวนนสงถงรอยละ 95 ขณะทชวงโลวซซนกยงอยทรอยละ 60 ในป 2011 มนกทองเทยวจำานวน 816,369 คนเดนทางไปเยอนพมา และแมวาจำานวนนจะเพมขนจากปกอนเพยงรอยละ 3 แตกลบสรางรายได จากการทองเทยวไดถง 319 ลานเหรยญสหรฐฯ (9.5 พนลานบาท) หรอเพมขนถงรอยละ 25 จากปกอนทสรางรายไดจากการทองเทยวได 254 ลานเหรยญสหรฐฯ (7.6 พนลานบาท) ตวเลขทวานสะทอนใหเหนถงแนวโนม การเตบโตของอตสาหกรรมการทองเทยวในพมา ทแมวาสงอำานวยความ สะดวกหลายดานจะยงไมพรอมสรรพ แตทวากมโอกาสทจะพฒนาไปพรอมกบนโยบายตอนรบนกลงทนจากตางประเทศ ทพมาไดพยายามผอนคลายกฎระเบยบดานตางๆ ลง โดยเฉพาะอยางยงการใหสทธ ชาวตางชาตเชาทดนไดนานถง 70 ป และถงแมวาจะสงวนสทธการประกอบ ธรกจโรงแรมระดบ 1-2 ดาวไวสำาหรบนกธรกจทองถน แตกยงเปดชอง
กลางเดอนสงหาคมทผานมา แมวาจะเปนฤดฝนแตสนามบนนานาชาตยางกงและสนามบนในประเทศของพมายงคงคราครำาไปดวยผโดยสารทเดนทางมาเพอชนชมความงามและดมดำาไปกบธรรมชาตของแหลงทองเทยวใหมทเพงเผยโฉมอยางเปนทางการ
ใหนกลงทนตางชาตสามารถเขามารวมทนกบผประกอบการทองถนเพอทำาธรกจโรงแรมระดบ 3 ดาวได อนาคตอนสดใสของพมานอาจจะสงผลกระทบตออตสาหกรรมการทองเทยวของไทยทอาจตองสญเสยการเปน “ประตสพมา” เมอสายการบน ในยโรปหลายแหงเรมวางแผนใหบรการบนตรงไปยงพมา จากในปจจบนทมสายการบนนานาชาตเพยง 15 สาย ทบนไปยงยางกงและอกหนง สายการบนทบนสมณฑะเลย “ผประกอบการไทยควรจะหาหนสวนและลงทนในธรกจการทองเทยวทเพมมลคาใหกบโปรแกรมทวรจากในปจจบนซงเนนการทองเทยวในไทยเพยงอยางเดยว เพราะในอก 3-5 ปขางหนา พมากจะพรอมเปนคแขงของไทยแลว” นายศษฎวชร ชวรตนพร นายกสมาคมไทยธรกจการทองเทยว (แอตตา) กลาว ในปจจบน นกลงทนไทยเปนเจาของโรงแรม 11 แบรนดในพมา เปดใหบรการหองพกจำานวน 1,896 หอง คดเปนมลคาการลงทน 263.25 ลานเหรยญสหรฐฯ (7.8 พนลานบาท) ตามหลงสงคโปรทมาเปนอนดบหนงดวยมลคาการลงทน 597 ลานเหรยญสหรฐฯ (17.9 พนลานบาท) อยางไรกตามเมอเทยบกบปรมาณนกทองเทยวทมแนวโนมเพมขนและเสนทางการลงทนททางการพมากำาลงจดเตรยมนน จงนบวายงมโอกาสใหนกลงทนไทย โดยเฉพาะผทเขาใจในพฤตกรรมของนกทองเทยวสามารถ หยบไปใชไดอกมหาศาล
ทมา:Invest in Myanmar: Hotel Sectors จาก offshorepremium.comMyanmar tourism takes off โดย Wanwisa Ngamsangchaikit (May 30, 2012) จาก ttrweekly.comWill Burma Become Asia’s Next Economic Tiger? โดย Michael Schuman (August 22, 2012) จาก business.time.comreuters.com
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 21
ทกสปดาหแรกของเดอน ท TCDC รานหนงสอ หองสมด อาคารสำนกงานและรานกาแฟใกลบาน ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล จงหวดเชยงใหมหวหน และ Mini TCDC 13 แหงทวประเทศ
หมายเหต: แสดงเพยงบางสวนของสถานทจดวางเทานน
สามารถดสถานทจดวางทงหมดไดท creativethailand.org
รานหนงสอ• Asia Books• B2S• คโนะคนยะ• C Book (CDC)• Zero Book• ศกษตสยาม• โกมล
รานกาแฟ / รานอาหาร• Chaho• คอฟฟ เวลด• อาฟเตอร ย• ดอยตง คอฟฟ• โอ บอง แปง• ซมทาม คอฟฟ• บานไรกาแฟ เอกมย• ทร คอฟฟ• ยอารสเตชน• รานกาแฟวาว• Sweets Cafe• วว คอฟฟ• แมคคาเฟ• Babushka• คอฟฟ คส• มลลเครป• ไล-บรา-ล คาเฟ• ก.เอย ก.กาแฟ• อะเดยอนซมเมอร • ชสเคกเฮาส• คอฟฟแอลลยอนเดอะการเดน• รมไมไออน ทาวนอนทาวน• บานกามป ทรอปคอล แกลเลอร• ไอเบอรร• Take a Seat• รานกวยเตยวเรอทงพญาไท• ซเฟ House Bakery• Greyhound (Shop and Café)• รานกาแฟบางรก
โรงภาพยนตร / โรงละคร• โรงภาพยนตรเฮาส• เมองไทย รชดาลย เธยเตอร • ภทราวดเธยเตอร
หองสมด• หองสมดศศนทร จฬาฯ• หองสมดมารวย• ศนยหนงสอ สวทช.• SCG Experience• The Reading Room
พพธภณฑ / หอศลป• มวเซยม สยาม• อทยานการเรยนร (TK park)• หอศลปวฒนธรรม แหงกรงเทพมหานคร• การเดน แกลเลอร แอนด คาเฟ• นบเบอรวน แกลเลอร• ไวท สเปซ แกลเลอร• HOF Art
โรงแรม• หลบด (Hotel สลม)
สมาคม• สมาคมธนาคารไทย• สมาคมโฆษณาแหงประเทศไทย• สมาคมอตสาหกรรมทอผาไทย• สมาคมหอการคาไทย• สมาคมอตสาหกรรมเครองนงหมไทย• สมาคมสโมสรนกลงทน• สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย• สถาบนบนกะแฟชน• สถาบนราฟเฟลส• สถาบนออกแบบนานาชาตชนาพฒน
กรงเทพฯและปรมณฑล
• รานนายอนทร• รานเลา• ดอยชาง• 94 Coffee• รานแฮปปฮท• คาเฟ เดอ นมมาน • Kanom• รานมองบลงค• หอมปากหอมคอ• กชาชก & โรต• จงเกล • Impresso Espresso Bar• Minimal• Luvv coffee Bar• Gallery Seescape• The Salad Concept• casa 2511• กาแฟโสด• รานสวนนม• กาแฟวาว ทกสาขา• ชอกโก คาเฟ• Love at first Bite • เวยง จม ออน • Fern Forest Cafe'• Just Kao Soi• อฐภราดร
เชยงใหม• October• Tea House Siam Celadon• ดอยตง คอฟฟ• Mood Mellow • Little Cook Cafe' • มหาวทยาลยเชยงใหม• สรยนจนทรา• Rabbithood Studio• Things Called Art• หอศลปวฒนธรรมเมองเชยงใหม• หอการคาจงหวดเชยงใหม• โรงแรมดสต ดท• เดอะเชด • บรรทมสถาน • บานเส-ลา• Yesterday The Village• Hallo Bar• บานศลาดล• Cotto Studio (นมมานฯ)• 9wboutique Hotel• Good Coffee• Just Milk• ไหม เบเกอร• ดบเบลซ คกก แอนด คอฟฟ บายนตา• Hub 53
• เพลนวาน• ชบชวา หวหน คอฟฟ• ทร คอฟฟ หวหน• ดอยตง คอฟฟ• ทเกตเตอรเบเกอร แอนดคาเฟ • อยเยน บลโคน • สตารบคส หอนากา• วรบระ รสอรท แอนด สปา • หวหน มนตรา รสอรท • เลท ซ หวหน• กบาล ถมอ รสอรท• บานใกลวง• บานจนทรฉาย• ภตตาคารมกรณา• ลนาฮท รสอรท• The Rock• บานถวเยน (ถนนแนบเคหาสน)
หวหน• A little Handmade Shop• อาลมภางค เกสตเฮาส แอนด มอร • Egalite Bookshop
นาน• รานกาแฟปากซอย• Nan Coffee Bean
ภเกต• รานหนง (สอ) ๒๕๒๑ • The Oddy Apartment & Hotel
เลย• มาเลยเด เกสตเฮาส• บานชานเคยง
โคราช• Hug Station Resort
ปาย• รานเลกเลก
นครปฐม• Dipchoc Café
อทยธาน• Booktopia
ลาปาง
พบกบนตยสาร Creative Thailand
หมดปญหาหยบนตยสารไมทน สมครสมาชกรายปโดยมคาใชจายในการจดสง 180 บาท (12 เลม)และรอรบนตรสารสงถงบาน (ถายเอกสารใบสมครได)
ขอมลผสมครสมาชก สมาชกใหม
ชอนามสกลเพศ ชาย
นกเรยน นสต/นกเรยน
คร/ อาจารย ผประกอการ
นกออกแบบ/ครเอทฟ อาชพอสระ ขาราชการ/รฐวสาหกจ พนกงานบรษท
ผประกอการ
หญง อาย อเมลโทรศพทบาน โทรศพทททำงานโทรสาร โทรศพทมอถอ
สมาชกเกา (ตองการตออายสมาชก)
โฆษณา
แฟชน
การออกแบบ ภาพยนตร
โทรทศน/วทยการกระจายเสยง
หมบาน/บรษท
เหมอนทอยในการจดสง
สถาปตยกรรม
ศลปะการแสดง
พพธภณฑ/หองแสดงงาน
ทองเทยว/โรงแรม/สายการบน
วรรณกรรม/การพมพ/สอสงพมพ
อนๆ โปรดระบ
ดนตร
หตถกรรม/งานฝมอ
คาปลก/คาสง
ทศนศลป/การถายภาพ
อาหาร
การแพทย
ซอฟแวร/แอนเมชน/วดโอเกม
โทรคมนาคม
การเงน/ธนาคาร
อาชพ
สาขา/อตสาหกรรมทเกยวของกบอาชพของทาน
ทอยในการจดสง
วธการชำระเงน (ระยะเวลา 1 ป จำนวน 12 เลม)
ทอยในการออกใบเสรจ
จงหวด
เลขท
หนอยงาน/แผนก
รหสไปรษญย
ซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต
หมบาน/บรษท
จงหวด
ตองการสมครสมาชกนตยสาร Creative Thailand จำนวน 12 เลม
เชคสงจายนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบ พรอมใบสมครสมาชก
ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (Creative Thailand)622 อาคารเอมโพเรยมทาวเวอรชน 24 ถนนสขมวท 24 แขวงคลองตน เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110สอบถามขอมลเพมเตมไดท 02-664-7667 ตอ 122
1. เลขทสมาชก ……………………………………….
2. วนท …………………………………………………
3. เรมตงแตฉบบเดอน ……………………………….
สำหรบเจาหนาท Creative Thailand
โอนเงนเขาบญชออมทรพยธนาคารกรงเทพสาขาสำนกงานใหญสลม เลขทบญช 101-808967-0ในนาม ศนยสรางสรรคงานออกแบบกรณาแฟกซใบสมครพรอมใบนำฝาก-โอนเงนมาทเบอร 02-664-7670 หรอสงไราณยมาท
เรมตงแตฉบบเดอน โดยยนดเสยคาใชจายในการจดสงเปนจำนวนเงน 180 บาท
เลขท
หนอยงาน/แผนก
รหสไปรษญย
ซอย ถนน ตำบล/แขวง อำเภอ/เขต
1. เจาหนาทการเงน ………………………………….
2. วนท …………………………………………………
3. วนทโอนเงน ………………………………………..
สำหรบเจาหนาทการเงน
กาวแรก…ไมจำาเปนตองเรมตนจากศนยจากประสบการณการทำางานในฐานะหวเรอใหญ ของสถาบนการเงนชอดงมากวา 20 ป ประกอบ กบความรดานการเงนและการบรหารทสงสมมา จากรวมหาวทยาลย ทำาใหศรวรรณมกระบวนการ คดทแตกตางจากผประกอบการมอใหม ตงแตการวางรากฐานธรกจแฟรนไชสอยางเปนระบบ การพฒนาและขยายธรกจโดยอาศยเครอขาย รวมทงการสรางภาพลกษณซงสะทอนถงตวตนและเจตนารมณทตองการจะสบสานรสชาต ตนตำารบจากคณแมในทกๆ รายละเอยดไดอยาง ชดเจน ไมวาจะเปนคอนเซปท การตกแตงราน โลโกรปซมเรอนไทยสมยสโขทย ไปจนถงเมน
อาหารตางๆ “เราแตกตางจากคนอนตรงทเรมจากทำาธรกจแฟรนไชสเลย ดวยความทเราเปนผบรหารมากอน ทำาใหเราคดอยางเปนระบบตงแตตนจนจบ มแพลนนงทกำาหนดไทมไลนชดเจน เพอสรางความมนใจใหคนทตองการซอ แฟรนไชสของเรา มนไมไดเรมจากศนย เพราะเรามตนทนความคดและตนทนชวตมากกวาคนอน”
หากเอยถงความแตกตางจากรานกวยเตยวทวไป กวยเตยวสโขทยแมศรวรรณนนโดดเดนดวยความคดตางในทกรายละเอยด ไมวาจะเปนการนำานวตกรรมทางอาหารมาสรางสรรค “ผงนำาซป” และ “ผงสามรส” ทรวบรวมรสชาตทงหวาน เผด และเปรยวมาไวในชามเดยวกน ทำาใหกวยเตยวทกชามอรอยพรอมทานโดยปราศจากผงชรส ทงยงมความชดเจนในการสรางธรกจแบบแฟรนไชสจนสามารถขยายกจการไดถง 4 สาขา และเมอไดลมลองอยางละเมยดละไม จะพบวาเบองลกของความสำาเรจในแตละชามคอ รสชาตท ศรวรรณ อมรพนชย เคยวดวยความรกความชอบในการทำาอาหารทสงสมมาตงแตเดก และในปลายเดอนพฤศจกายนน เธอกำาลง จะเปดสาขาใหมนอกประเทศไทยเปนสาขาแรกในนครยางกงของพมา พรอมกบความมงมนทจะปรงอาหารของบานเกดใหเปนท “รจก” และเปนท “รก” ไปทวโลก
กวยเตยวสโขทยแมศรวรรณ “สรางประวตศาสตรขาม(รส)ชาต”
เรอง: ปยพร อรณเกรยงไกรภาพ: อดเดช ชยวฒนกล
CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน
22 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
ไมใชแคเกบขอมล แตเรยนรวถชวตแมวาทผานมา พมาจะถกสงคมภายนอกตกรอบ ดวยสถานการณทางการเมองอนรอนระอ แตศรวรรณกลบมองวา ชาวพมามวฒนธรรมและวถชวตไมแตกตางจากคนไทยนก เมอมโอกาสไดรจกกบ ยน นอน (Yin Non) นกธรกจสาวชาวพมา เจาของรานอาหารไทยในนครยางกง ซงคนเคยกบรสชาตจดจานและมากเสนห ของอาหารไทยเปนอยางด ทำาใหความตงใจทจะ ขยายแฟรนไชสไปสประเทศพมายงเปนรปเปนรางมากขน เธอเดนทางไปศกษาขอมล สำารวจพฤตกรรมและวฒนธรรมการกนของคนทองถน ดวยตนเอง จงพบวาคนพมาชอบทานกวยเตยวเปนอาหารเชา ขณะทในตลาดทองถนกมวตถดบ ครบครน ซงนบเปนขอไดเปรยบทงดานการลงทนและยงรกษารสชาตทเปนออรจนลไวได “กอนท จะตดสนใจขายแฟรนไชส เราตองศกษาเยอะ เพราะไมใชธรกจทซอมาขายไปแลวจบ ถาไมเคยลองชมกวยเตยวแมศรวรรณหรอไมเคยลองชมกวยเตยวสโขทยมากอน เราจะไมขายแฟรนไชสใหไมวากรณใดๆ ทงสน เราทำาธรกจบนพนฐานของความรก ใครกตามทซ อแฟรนไชสเราไป แสดงวาเขารกของเรา เราเลยฝากใหเขาดแลตอได”
โอนถายวฒนธรรมผานเสนกวยเตยวหากเปรยบในเชงธรกจ การขยายแฟรนไชสไปสพมาครงนนบเปนสญญาณอนดทบงบอกถงความกาวหนาของธรกจเอสเอมอไทยในภมภาคอาเซยน แตเมอมองในอกมมหนง เราจะ พบวานคอการสงตอวฒนธรรมผานรสชาตของอาหารไดอยางกลมกลอม เพราะเครองปรงตางๆ ทถกจดสรรลงในชามอยางพถพถน ลวนแสดงถงเรองราวทางประวตศาสตรทงสน อยางเชนการรบวฒนธรรมการทานกวยเตยวจากจน มาปรงแตงรสเผดรอนจดจานใหถกปากคนไทย และนำาพชผลทางการเกษตรอยางถวฝกยาว มาใชเปนสวนประกอบ ทำาใหกวยเตยวสโขทยมเอกลกษณเฉพาะไมเหมอนใคร “ยน นอน สนใจ กวยเตยวสโขทย เขามองวาคำาวา ‘กวยเตยวสโขทย’ แสดงถงเรองราวทมเอกลกษณเฉพาะในตวของมนเอง ไมใชแคกวยเตยวเรอทวไปหรอกวยเตยวเปด และเรากเปนคนทชอบเลาเรองราวใหคนอนไดฟงดวย ยงเปนการตอกยำาในสงททำาอย และทำาใหเราไมลมชาตกำาเนดของตนเอง” ยงไปกวานน ภายในรานของกวยเตยวสโขทยแมศรวรรณทกสาขา จะมมม เลกๆ ทใหความรทางประวตศาสตร ประเพณ วฒนธรรมและความเปนมาของกวยเตยวสโขทยอกดวย
เปาหมายทเหนอกวาเดมแมวาในวนน กวยเตยวสโขทยแมศรวรรณทง 4 สาขาในประเทศ จะไดรบคะแนนนยมเปนอยางด จนสามารถสงตอความอรอยไปประเดม สาขาแรกทนครยางกงไดสำาเรจและวางแผนทจะเปดอกหนงสาขาทเมองมณฑะเลยเรวๆ น แตวสยทศนความเปนผนำาของเธอบอกกบเราวา เธอตงเปาหมายไวไกลกวานน นนคอ การลงทน ในกลมประเทศอาเซยนใหครบ กอนจะเบนเขม ไปสระดบโลก เพอใหกวยเตยวสโขทยขนหงเปนเมนอาหารสากลทไดรบความนยมเชนเดยวกบตมยำากงและผดไทย โดยยงคงรกษามาตรฐานดานคณภาพและการเสรฟรสชาตแบบ ไทยเปนหวใจสำาคญ “การทำาธรกจใหประสบ ความสำาเรจคอความยงใหญ แตในการทำาธรกจ แฟรนไชส เราตองประคบประคองดแลอกคนใหสำาเรจดวย มนเปนเรองทยากกวา เราไมไดเลอกคนทมเงน แตเลอกคนทมแนวคด รวาธรกจมขาขนและขาลง จรงๆ แลว ทกคนมโอกาสทจะประสบความสำาเรจเทากน ขนอยกบ วาระหวางเรามความอดทนทจะไปถงตรงนนมากพอหรอเปลา”
CREATIVE ENTREPRENEURคด ทำ� กน
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 23
CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค
24 l Creative Thailand l พฤศจกายน 255524 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
งดงาม สงบ และหนาวเยน คอเหตผลททำาใหเชยงรายเปนเมองทจบใจผคนมาเนนนาน แตเมองทมอายเกาแกกวา 750 ปน ยอมมแรงดงดดไดมากกวาการทองเทยวตามฤดกาล เพราะเชยงรายถกมอบหมายหนาทใหเปนตวแทนของความชดใกลกบเพอนบานทงดานภาษา ศลปะ ไปจนถงอาหารการกน หากแตบนวถชวตทรอยเรยงเขาดวยกนนน กำาลงถกสนสะเทอนดวยคลนความถทางเศรษฐกจ จากฝงพมา ทมาพรอมกบความรงเรอง และ มงคงของจน และผลลพธจากโอกาสทจะสบฉดไปทวเมองนน อาจกลายเปนพมพเขยวใหมของเมองอนนาหลงใหลแหงน
เชยงรายการเปลยนผานของฤดกาล
เรอง: ศรอร หรมปราณ
flickr.
com/p
hotos/frd
alix
CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 25
ดนแดนแหงความอมเอม
ทวเขาททอดตวเปนทวทศนสลบซบซอน นอกจาก จะแสดงถงความสมบรณของธรรมชาต ยงเปนเหมอนเกราะกำาบงใหผคนเออมมอถงเชยงรายไดยากขน แมเชยงรายจะเดนทางเขาถงไดทงทาง เครองบน ถนน และการลองเรอทางแมนำาโขง แต อปสรรคทางการสญจรจากเสนทางรถไฟทลากมาหยดอยแคจงหวดเชยงใหม กไดกลายเปนสวน ทชวยชะลอความสญเสยของธรรมชาตในดนแดน แหงนไดบาง เมองทอยเหนอสดของประเทศไทยนจงเตมเปยมดวยความนาพสมย และเมอการดนดนยงสรางแรงปรารถนา ณ เวลาทผคนไดเดนทางผานปาเขาอนเลยวลด กระทงไดไปสมผส แหลงทองเทยวสดพเศษของทน จงเปนหวงเวลา ทหลายคนไดเขาใจความหมายของคำาวา “งามจนลมหายใจ” ความสมบรณแบบของเชยงรายเกดจากภมประเทศและภมอากาศ ซงไดสะทอนผานอาหาร การแตงกาย พชพรรณในตลาดสด ขณะทการเดนไปรอบๆ เมองจะเผยใหเหนความเปลยนแปลง และความเปนพนเมองทเปนเสนหของเชยงราย โดยในตวเมองยงไดรบอทธพลตะวนตกจากการทกลมมชชนนารไดเขามาเผยแผศาสนาและวทยาการตางๆ ตงแตเมอตนทศวรรษ 1900 โดยเฉพาะการวางผงเมอง การออกแบบศาลากลาง จงหวด เรอนจำา โรงพยาบาลโอเวอรบรค โรงเรยน บรกสอนสรณ (เชยงรายวทยาคมในปจจบน) และ โบสถครสตจกรท 1 เวยงเชยงรายกบรปแบบสถาปตยกรรมแบบโคโลเนยล (Colonial Style)1 การเปดกวางทางจตใจทเปดรบความเชอ คานยมใหม บนรากฐานของวฒนธรรมอนเกาแกไดนำาไปสสงคมทสรางสรรคดวยงานศลปะหลากหลายแขนง ทนจงเปนทงบานเกดและทพำานกของศลปนระดบนานาชาต ระดบชาต และ ระดบทองถนมากกวา 200 ชวต ซงปจจบนภาครฐและสวนทองถนไดจบมอกนอยางแนนแฟน กบเครอขายศลปนพนเมองโดยการจดโครงการเปดบานศลปนซงมมากกวา 10 แหงขน เพอเปด
โอกาสใหผคนไดเยยมเยอนและซมซบผลงานศลปะ รวมถงความอตสาหะของศลปน เชน บานดำาของถวลย ดชน หอศลปไตยวนของฉลอง พนจสวรรณ สตดโอดอยดนแดงของสมลกษณ ปนตบญ รวมถงศลปนอยางอภรกษ ปนมลศลป และเฉลมชย โฆษตพพฒน เปนตน ซงทางจงหวด ไดใหการสนบสนนดานการประชาสมพนธ เพอใหเกดเปนแหลงทองเทยวและแหลงสรางแรงบนดาลใจแกเดกๆ และศลปนรนใหม เพอวาวนหนงขางหนา พวกเขาจะไดเตบโตเปนศลปนผเปยมทกษะตอไป นอกเหนอจากความอมเอมทางใจและทางปญญา เชยงรายยงเปนแหลงผลตพชผลทางการเกษตรทสรางความอมทองอกดวย โดยความอดม สมบรณบนทราบสงนมาพรอมกบการพฒนาเมลดพนธแมคคาเดเมยหรอกาแฟอาราบกาจากดอยวาว ดอยชาง และดอยตง รวมถงฟารมดอกไม เมองหนาว และยงเพมชนเชงของราคาดวยการเปนแหลงผลตเกษตรออรแกนกใหแกขาวหอมมะลและสมนไพรนานาชนด นอกจากนนโครงการพฒนาชาวเขาบนพนทราบสงทหางไกลหลายโครงการยงไดเปลยนชวตใหมใหคนชายขอบเหลานซงครงหนงเคยพวพนกบการปลกฝน ใหสามารถลบลางภาพจำาเกาๆ จากดนแดนทไดรบการเรยกขานวาสามเหลยมทองคำา ใหกลายเปนประสบการณในการเดนทางทองเทยว รปแบบใหมทจะไดมองเหนจดบรรจบของพรมแดน ไทย ลาว และพมา ทงยงสามารถลองแมนำาโขงลดเลาะไปทางตอนใตของประเทศจนเพอไปยงสบสองปนนาและคนหมงไดอกดวย
1 ปจจบน "โบสถครสตจกรท 1 เวยงเชยงราย" กำาลงอยทามกลางกรณความขดแยงระหวางคณะกรรมการโบสถครสตทเชยงรายบางสวนทมความประสงคจะสรางโบสถหลงใหมแทนทอาคารเดม กบกระแสการคดคานของนกอนรกษทมมาตงแตกมภาพนธป 2009
© Red
DeaD
:~Jo
ok
CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค
26 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
ขอบคณผนดนทเชยงราย Coffee Route มการนำากาแฟพนธอาราบกา
(Arabica) มาปลกในเชยงรายตงแตป 1973 โดย
โครงการปลกพชทดแทนและพฒนาเศรษฐกจชาวไทย
ภเขา ไทย/สหประชาชาต เพอจงใจใหชาวเขาปลกพช
ชนดใหมทดแทนการปลกฝน โดยมการทดลองปลก
ณ พนทของมลนธแมฟาหลวง ดอยตง สถานทดลอง
เกษตรทสงจงหวดเชยงราย ตอมาจงไดแจกจายไปส
เกษตรกรและชาวไทยภเขา ซงสามารถปลกไดผลผลตด
เกษตรกรจงสนใจมาปลกกาแฟเปนจำานวนมาก ปจจบน
กาแฟกลายเปนพชเศรษฐกจทสำาคญของจงหวด
เพราะสามารถเตบโตและใหผลผลตไดดในพนทสงท
มอากาศหนาวเยนเกอบตลอดทงป ปจจบนเชยงรายม
พนทปลกกาแฟทงหมด 39,391ไร ใน 8 อำาเภอ สราง
ผลผลตประมาณ 3,500 ตนตอป เชน กาแฟจากดอยชาง
ดอยวาว อำาเภอแมสรวย, บานพนาสวรรค อำาเภอ
แมฟาหลวง, บานปางขอน ตำาบลหวยชมภ อำาเภอเมอง,
บานผาฮ ตำาบลโปงงาม อำาเภอแมสาย เปนตน ซง
นอกจากจะสรางรายไดจากการเพาะปลกแลว ในชวง
กมภาพนธถงมนาคมของทกป ดอกกาแฟทบนดอย
เชยงรายจะบานสะพรงและกลายเปนเสนทางทอง
เทยวทหอมกรนดงดดนกทองเทยวจำานวนมาก
Tea Time ทอำาเภอแมลาวเปนไรชาบนทราบ
แหงแรกของประเทศไทย ซำายงเปนไรชาออรแกนก 100
เปอรเซนต ทกำาลงรอคำารบรองตามมาตรฐานออรแกนก
ของสหรฐอเมรกา (USDA) ในอดต หางหนสวนจำากด
สวรฬ ชาไทย มไรชาอยบนดอยวาวและแมสลองอย
กอนแลวซงเปนพนทเนนเขา จนกระทงไดองคความร
ใหมจากนกวจยชาวไตหวน จงทำาใหทดลองปลกชา
บนทราบในอำาเภอแมลาวเกดขน ซงความแตกตาง
ระหวางการปลกชาบนทเนนและทราบกคอ ชาบนทราบ
จะเตบโตดไดดกวาชาบนดอย เพราะบนทราบจะใช
ตนกลาเพยง 800 ตนตอไร ขณะทบนดอยตองใช
ตนกลาถง 1,200 ตนตอไร แตสามารถใหผลผลตตอไร
เทากน นอกจากน ชาบนดอยยงปลกขนหนาเดยว
เพราะไมไดรบแสงแดดตลอดทงวน ตางจากไรชาบน
พนราบทไดรบแสงแดดตลอดวน รวมทงยงไดลมเชา
และลมเยนสมำาเสมอ จากการทดลองปลกชาเพยง 5 ไร
กบงบลงทน 2 ลานบาท ปจจบนไรชาดงกลาวมพนท
ขยายออกไปกวา 240 ไร และมโรงงานแปรรปชาใน
พนทเดยวกน โดยผลผลตครงหนงสงออกยงตางประเทศ
Pineapple Sherbet ตองขอบคณความสรางสรรค
ของ เอนก ประทป ณ ถลาง อาจารยมหาวทยาลย
ราชภฏเชยงราย ซงไดนำาพนธสบปะรดมาจากจงหวด
ภเกตเพอมาปลกในตำาบลนางแล และไดมการปรบ
เปลยนวธการปลกใหเหมาะสมกบสภาพภมประเทศ
และภมอากาศ โดยไมใชยาฆาแมลงและใสปยวทยาศาสตร
จนไดสบปะรดพนธใหมทชอวาพนธ "ภแล" โดยเปน
การผสมชอระหวางตำาบลนางแล กบสบปะรดพนธ
ภเกต ไมใชมาจากพนธภเกตผสมกบพนธนางแลตาม
ทเขาใจกน ดวยรสชาต สสน และขนาดทนาเอนด
ทำาใหสบปะรดภแลไดรบความนยมจากนกทองเทยว
รวมถงยงกลายเปนเชอรเบตยอดนยมของรานฟารม
ท เทเบล ออรแกนก (Farm to Table Organic) ทสง
ไปขายถงกรงเทพฯ ดวย
The best rice and the best price เมอป 1991
บรษทนครหลวงคาขาว โรงสเชยงใหมไชยววฒน และ
บรษทรเซเรย มอนเฟอรราโต (Riseria Monferrato)
26 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค
flickr.
com/p
hotos/fifth fe
et
flickr.
com/p
hotos/the
Copp
erca
t
jack
-phu
lae.blog
spot.com
flickr.
com/p
hotos/Th
e Co
pperCa
t
ประเทศอตาล ไดรวมมอกนวางแผนผลตขาวหอมมะล
อนทรยขนเปนครงแรกในประเทศไทยภายใตโครงการ
“ขาวอนทรยท งลอ” โดยเปนพนทรอยตอระหวาง
เชยงรายและพะเยา ทวเขาทหอมลอมพนททงลอ ทำาให
พนทแหงนเปนทำาเลทองทหางไกลจากมลพษใดๆ การเพาะ
ปลกขาวหอมมะลออรแกนกดำาเนนไปอยางจรงจง
โดยพนทตองผานมาตรฐาน IFORM (International
Federation of Organic Agriculture Movements)
และตลอดการเพาะปลกจะมบรษทตรวจสอบรบรอง
ระบบเกษตรอนทรยเขาไปตดตามตรวจสอบทกขนตอน
ตงแตกระบวนการผลต แปรรป ไปถงการสงออก
สำาหรบในแปลงเพาะปลก เจาหนาทจะตรวจสอบวา
เกษตรกรเพาะปลกขาวไดถกตองตามหลกเกณฑท
กำาหนดหรอไม รวมทงประเมนสภาพแวดลอมรอบแปลง
เพาะปลกดวย และเมอขาวเปลอกถกสงเขาไปเกบ
เพอรอการแปรรปในโรงส กจะถกตรวจสอบวามการ
เกบขาวอนทรยถกตองตามระบบหรอไม รวมทงตดตาม
ไปตรวจสอบขนตอน การเกบรกษาขาวในโกดงกอน
การสงออกดวยเชนกน หลง 20 ปผานไป มเกษตรกร
ในพนททงลอสนใจเขารวมการปลกขาวออรแกนกน
จำานวน 4 กลม รวมประมาณ 200 ครอบครว บนเนอท
เพาะปลกทงหมด 6,000 ไร รวมผลผลตขาวเปลอก
ปอนตลาดไดเกอบ 3,000 ตนตอป สรางเมดเงน
กลบสพนถนไดถง 40 ลานบาท
CREATIVE CITYจบกระแสเมองสรางสรรค
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 27
MyanmarJinghong
Chiang Rai
Keng Tong
Lao
Louangnamtha
Thailand
China
Kunmingปฏกรยาตอสงเรา
การมความสมพนธกบชายแดนทดเยยมไดเปนสะพานเชอมตอโอกาสทจะสรางความกระตอรอรน ใหมใหกบเมอง และอาจนำาความเปลยนแปลงแบบสดขวมาสเชยงราย ชวงเวลา 10 ปทผานมาอตราเศรษฐกจของเชยงรายเตบโตสงเปน 6 เทา โดยป 2011 มปรมาณการคาชายแดนสงถง 29,771.51 ลานบาท หรอเพมขนรอยละ 41.25 จากปกอน โดยเปนมลคานำาเขาราว 3,600 ลานบาท และมลคาสงออกกวา 26,000 ลานบาท จงทำาใหเชยงรายไดดลการคาจากการคาขายผานชายแดนทดานถาวร 4 จดใน 3 อำาเภอ ไดแก อำาเภอเชยงแสน และเชยงของตรงขามกบฝงลาว และอำาเภอแมสาย ตรงกบอำาเภอทาขเหลกของพมา นอกจากนยงมจดผอนปรนอก 10 แหง รวมถงธรกจและธรกรรม กบ 3 ประเทศ คอ พมา จน และลาวนนกคกคกและเตมไปดวยขบวนรถบรรทกสนคาทแลนผานดานแบบลนคน ซงสนคาอปโภคบรโภคของไทยเปนทตองการอยางสงในประเทศเพอนบานเหลานเพราะไดรบความเชอมนวาเปนสนคาคณภาพด แมจะมราคาสง ขณะทสนคานำาเขาผานชายแดน สวนใหญคอพชผลทางการเกษตร โดยเฉพาะผลไมและดอกไมจากจนทคดเปนปรมาณกวารอยละ 80 ของสนคาทงหมดทเดยว ปจจบนเชยงรายกำาลงเพมความคลองตวของระบบขนสงและโลจกตกสใหมประสทธภาพสงขน เพราะรฐบาลไทยและลาว กำาลงดำาเนนโครงการสรางสะพานมตรภาพไทย-ลาวแหงท 4 เพอขาม แมนำาโขงบรเวณเชยงของ-หวยทราย ซงจะทำาให ปญหาความยงยากจากการขนสงบนแพขนานยนต ถกกำาจดออกไป อานสงสของความรวมมอในการจดตงเขตเศรษฐกจพเศษ เชน การเปดประชาคม เศรษฐกจอาเซยน (AEC) หรอขอตกลงทางการคา FTA ของไทยและจน รวมถงการผลกดนใหเชยงรายเปนประตสการคาของกลมภมภาคลมแมนำาโขง GMS (จนยนนาน พมา ลาว เวยดนาม กมพชา ไทย) และกลม BIMSTEC (อนเดยบงคลาเทศ พมา ศรลงกา ภฏาน เนปาล ไทย) สงผลใหเชยงรายทเคยสงบเงยบตองลกขนมา
รบมอกบความพลกพลานทคอยๆ กอตวขน ดาน หนง เศรษฐกจทเตบโตจะสรางบรรยากาศทคกคก ใหกบเมอง การหลงไหลของแรงงานตางชาต และ ตางเมองกจะนำามาซงสสนใหมทสงพลงงานทงดานบวกและดานลบ เชน ปญหาความแออด อาชญากรรม หรอกระทงการจราจรทคบคง และ นอกเหนอจากการคาและการลงทนแลว อตสาหกรรมการทองเทยวและบรการยงเปนทนาจบตา โดยการทองเทยวแหงประเทศไทยมแผนเปดตลาดการทองเทยวของเชยงรายเพอใหเปนจงหวดตนแบบการทองเทยวรบ AEC เพราะ เชยงรายมจดเชอมโยงกบสบสองปนนา ฝงโขงพมา รวมถงการผลกดนสายการบนตางประเทศใหบนตรงจากประเทศตางๆ มาสเชยงรายใหมากขน อาท สงคโปร และอนโดนเซย โดยปจจบน เชยงราย มรายไดจากการทองเทยวเฉลยปละ 5 หมนลานบาท ซงหากมการสงเสรมดานการทองเทยวการปรบปรงมาตรฐานและรปแบบสนคาใหมความเปนนานาชาตมากขน ควบคกบรกษาความเปนพนเมอง การเพมสงอำานวยความสะดวก การปรบปรงเรองสขอนามยและความสะอาด กจะทำาใหบรรลเปาหมายการเพมรายไดจากการ
ทองเทยวเปน 1 แสนลานบาท และเพมจำานวนนกทองเทยวใหไดเฉลย 2 ลานคนตอปภายในป 2015 เชยงรายคนเคยกบการเปนเจาบานทดมายาวนาน ทงการเปดรบคำาสอนทางศาสนาจากเหลามชชนนารเมอรอยกวาปกอน การสรางสรรค ศลปะแบบรวมสมยบนวฒนธรรมแบบลานนา หรอแมแตการขบกลอมนกทองเทยวใหดมดำากบธรรมชาตอนสมบรณแบบ แตสถานะเชนนจะยงตานทานตอแรงสนไหวไดมากนอยแคไหน หากแรงกระตนของสงเรารอบตวไดดำาเนนไป เพราะทสดแลว ผคนทตกหลมรกเมองแหงนกคอผทจะตองเรงพสจนความแขงแกรงในการรบมอกบความเปลยนแปลงของอนาคต เพอวาเชยงรายจะยงคงกอดเกบเสนหของแรงดงดดใหคงอยรวมกบโอกาสทหลงไหลเขามาไดอยางสมดลและนาประทบใจเสมอไป ทมา:chiangrai.netkasetdoichang.comหนงสอพมพประชาชาตธรกจ 4 ตลาคม 2555เอกสารการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ จงหวดเชยงราย โดยสำานกงานพาณชยจงหวดเชยงราย เอกสารแผนพฒนาจงหวดเชยงราย พ.ศ.2553-2556 โดยสำานกงานจงหวดเชยงราย
พนทพฒนาเศรษฐกจแนวเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor)
28 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
THE CREATIVEมมมองของนกคด
ถามทาง Tube Gallery กอน รสกอยางไรเมอเหนนทรรศการนเปนครงแรกศกดสทธ: ผมเคยเหนงานของครสเตยนอยกอนแลวแตยงไมรจกเปนการสวนตว แตครงทสองทไปเหนคอทงานเปดนทรรศการทภเกต คอเปนผลงานชดน ซงไมมในสมองเลยวาคอหนาใคร มาจากชนเผาอะไร มนดเปนเทคโนเสยดวยซำา พอเจอกน ไดทำาความรจกกน กเลยมาเยยมชมทน กประทบใจพนทมาก ชอบวธการแสดงาน ชอบทกอยาง กกลบไปนงคดกนวาอยากแสดงงานทน แตอยดๆ จะมาใชพนทของทนมนกดไมมเรองราว กเลยลองทาบทามทางเขาวาอยากทำางานดวยกนไหม ทประหลาดใจมากคอพอเราบอกวาอยากใชพนทแสดงงาน เขากโอเคบอกวาใชไดเลย เรากโอย ดใจจง เอาใหม ขอเพม เพราะเราอยากใหมนมความสมพนธตอกน ทำางานดวยกน ไดดวยกน ความทเราชอบศลปะกนอยแลว เรากเลยขอทำาเสอผาคอลเลกชนหนงทองจากภาพวาดทเราชนชมอยแลว ซงกคองานภาพวาดชดใหมของครสเตยน ซงตอนนนยงไมไดเปนนทรรศการดวยซำาพสฐ: ตองเลากอนวา ผมกบศกดสทธอยากทำาเสอผาคอลเลกชนหนงเกยวกบพมากอนทจะเปดประเทศ แตตอนนนเรายงไมรวาทศทางจะไปทางไหน เพราะเสอผาของพมาทเปนเครองแตงกายแบบดงเดมของเขามนมทงแบบสดก แบบเยอะมากๆ และแบบทเรยบมากๆ พอทางครสเตยนกบปเตอรไดเลาทมาใหฟงวามนเปนมาอยางไร เรองราวกยงนาสนใจเพราะจากภาพดโมเดรนมาก ไมใชพมาเลย
ศกดสทธ: แลวการใชสของเขากบของ Tube Gallery มความใกลเคยงกนอยแลว ตงแตงานชดแรกๆ ของครสเตยน รวมถงสของ Tube Gal-lery เองกมการใชสทชดเจนมาโดยตลอด พอยงรวมกบรปกบลายเสนทเราไมเขาใจ ดวยโครงสรางของหนาและเสนทเราไมไดคดดวยซำาวามนคอลายสก ดแลวตนตา ตนเตน ยงดยงกลบไปคดถง คอภาพมนแรงมาก มนทงอะไรบางอยางไวกบเรา ผมคดวางานศลปะสำาคญตรงน ทมนสามารถเขาไปแอบซอนในใจ ใหเราคดถงมนอยเรอยๆ
กลบมาทาง Warp54 ดไซเนอรทงสองคนมาคยอะไรกบทางคณบาง แลวทางคณเลาอะไรใหฟงครสเตยน: เราเลาเรองแนวคดทงหมดและการเดนทางไปพมาใหทงสองคนฟง ซงไดรบการตความเพมเตมขนมาใหมเปนเสอผาไดอยางนาสนใจ อยางเรองการใชผเสอและการใสงานกราฟกเขามาในลวดลายมากขน ปเตอร: เราชอบมากททาง Tube Gallery ตดสนใจใชผเสอในงานเพราะสอถงปา สอถงธรรมชาต รวมถงผเสอเองกมโครงเสนสดำาของลวดลายบนปกอยแลว พอเราเหนงานออกแบบของ Tube Gallery เราคดวามนเปนวธการตความใหมทไดผลดกบทงสองฝาย เพราะตอนนนงานภาพวาดกยงอยในขนตอนการทำางานอย สงทพวกเขาเหนในภาพวาดทกยงไมเสรจสมบรณไดเตบโตขนเปนผลงานอกชนหนงซงมความเปนออรแกนกอยมาก ชวงทเจอกนเพอคยโครงการนนาจะเปนตอนเดอน
The BurmeseInterpretations
เรอง: นนทนร พานชกล ภาพ: กลยธรา สงวนตง
จากความประทบใจในลวดลายสกบนใบหนาของผหญงเผาชนทเจอในตลาดโดยบงเอญเมอครงเดนทางไปยงพมา ศลปนครสเตยน เดอเวลเตอร และปเตอร สมตส หนสวนผรวมกอตงแกลลอรศลปะกงสตดโอ Warp 54 ในพนทโกดงเกายานเจรญกรงรมแมนาเจาพระยา จงดนดนตามไปศกษาวถชวตและการสกลวดลายถงถนฐานในรฐชนซงมพรมแดนตดกบอนเดยและบงกลาเทศ เพอสรางสรรคเปนภาพวาดใบหนาหญงสาวชาวเอเชยรวมสมยทมเสนสายบนดวงหนาสะกดสายตา เปนวถการใหคาความงามและความเปนชนเผาของพวกเขา ในผลงานชด Chin, Urban + Tribal ซงดงดดใหพสฐ จงนรงสน และศกดสทธ พศาลสพงศ คดไซเนอรเจาของแบรนด Tube Gallery เขาไปทาความรจกและตามไปเยยมชมผลงานของทงสองถงแกลลอร จนกลายเปนความรวมมอในงานแสดงคอลเลกชนเสอผาและงานศลปะสดพเศษ ทถอกาเนดขนจากความชอบสวนตวและการตความผลงานซอนทบลงไปไดอยางมเอกลกษณ โดยมกาหนดจะจดแสดงทแกลลอร Warp 54 ปลายพฤศจกายนน
จากซายไปขวา: พสฐ จงนรงสน, ปเตอร สมตส, ศกดสทธ พศาลสพงศ และครสเตยน เดอเวลเตอร
THE CREATIVEมมมองของนกคด
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 29
THE CREATIVEมมมองของนกคด
THE CREATIVEมมมองของนกคด
30 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
ถามทาง Tube Gallery กอน รสกอยางไรเมอเหนนทรรศการนเปนครงแรกศกดสทธ: ผมเคยเหนงานของครสเตยนอยกอนแลวแตยงไมรจกเปนการสวนตว แตครงทสองทไปเหนคอทงานเปดนทรรศการทภเกต คอเปนผลงานชดน ซงไมมในสมองเลยวาคอหนาใคร มาจากชนเผาอะไร มนดเปนเทคโนเสยดวยซำา พอเจอกน ไดทำาความรจกกน กเลยมาเยยมชมทน กประทบใจพนทมาก ชอบวธการแสดงาน ชอบทกอยาง กกลบไปนงคดกนวาอยากแสดงงานทน แตอยดๆ จะมาใชพนทของทนมนกดไมมเรองราว กเลยลองทาบทามทางเขาวาอยากทำางานดวยกนไหม ทประหลาดใจมากคอพอเราบอกวาอยากใชพนทแสดงงาน เขากโอเคบอกวาใชไดเลย เราก โอย ดใจจง เอาใหม ขอเพม เพราะเราอยากใหมนมความสมพนธตอกน ทำางานดวยกน ไดดวยกน ความทเราชอบศลปะกนอยแลว เรากเลยขอทำาเสอผาคอลเลกชนหนงทองจากภาพวาดทเราชนชมอยแลว ซงกคองานภาพวาดชดใหมของครสเตยน ซงตอนนนยงไมไดเปนนทรรศการ ดวยซำาพสฐ: ตองเลากอนวา ผมกบศกดสทธอยากทำาเสอผาคอลเลกชนหนงเกยวกบพมากอนทจะเปดประเทศ แตตอนนนเรายงไมรวาทศทางจะไปทางไหน เพราะเสอผาของพมาทเปนเครองแตงกายแบบดงเดมของเขามนมทงแบบสดก แบบเยอะมากๆ และแบบทเรยบมากๆ พอทางครสเตยนกบปเตอรไดเลาทมาใหฟงวามนเปนมาอยางไร เรองราวกยงนาสนใจเพราะจากภาพดโมเดรนมาก ไมใชพมาเลย ศกดสทธ: แลวการใชสของเขากบของ Tube Gallery มความใกลเคยงกนอยแลว ตงแตงานชดแรกๆ ของครสเตยน รวมถงสของ Tube Gallery เองกมการใชสทชดเจนมาโดยตลอด พอยงรวมกบรปกบลายเสนทเราไมเขาใจ ดวยโครงสรางของหนาและเสนทเราไมไดคดดวยซำาวามนคอลายสก ดแลวตนตา ตนเตน ยงดยงกลบไปคดถง คอภาพมนแรงมาก มนทงอะไร บางอยางไวกบเรา ผมคดวางานศลปะสำาคญตรงน ทมนสามารถเขาไปแอบซอนในใจ ใหเราคดถงมนอยเรอยๆ
กลบมาทาง Warp54 ดไซเนอรทงสองคนมาคยอะไรกบทางคณบาง แลวทางคณเลาอะไรใหฟงครสเตยน: เราเลาเรองแนวคดทงหมดและการเดนทางไปพมาใหทงสองคน ฟง ซงไดรบการตความเพมเตมขนมาใหมเปนเสอผาไดอยางนาสนใจ
มนเหมอนคณมทงงานศลปะ งานเชงมานษยวทยา แลวกงานแฟชน
ทไดจากการเดนทาง เราหวงวางานแสดงครงนคนจะรจกชาวชนมากขน และลองเดนทางเขาไปทำาความรจกพวกเขา
อยางเรองการใชผเสอและการใสงานกราฟกเขามาในลวดลายมากขน ปเตอร: เราชอบมากททาง Tube Gallery ตดสนใจใชผเสอในงานเพราะสอถงปา สอถงธรรมชาต รวมถงผเสอเองกมโครงเสนสดำาของลวดลายบนปกอยแลว พอเราเหนงานออกแบบของ Tube Gallery เราคดวามนเปนวธการตความใหมทไดผลดกบทงสองฝาย เพราะตอนนนงานภาพวาดกยงอยในขนตอนการทำางานอย สงทพวกเขาเหนในภาพวาดทกยงไมเสรจสมบรณ ไดเตบโตขนเปนผลงานอกชนหนงซงมความเปนออรแกนกอยมาก ชวงทเจอกนเพอคยโครงการนนาจะเปนตอนเมษายน แตเราเจอกนทภเกต ตงแตชวงธนวาคมปทแลว เราใหพวกเขาดรปวาดชดน แลวกภาพถายทงหมดจากการเดนทางไปยงรฐชน ใหเหนวสดและสทผหญงชาวชนใชทอผาจรงๆ เรานำาตวอยางผาทอฝมอผหญงชาวชนกลบมาบางสวนและไดเอาใหทงสองคนด แลวพวกเขากกลบไปเรมงานออกแบบคอลเลกชนใหม ซงถาผมจำาไมผดพวกเขาเรมจากการออกแบบลายกราฟกกอน
แตไมไดจะใชผาเลยโดยตรง แตจะเปนลกษณะใชแนวคดมากกวาศกดสทธ: เรากดผาจากทครสเตยนกบปเตอรเอามา แลวกทำาการคนควา ลองเขาไปดในอนเทอรเนต สงหนงทไดจากตอนทคยกนคอ เขาบอกวาเขาเอาเสนของชนเผาชาวชนมาใช แตเอามาใชบนหนาทเปนหนาสมยใหม เปนหนารวมสมย เพราะฉะนนเราเลยอยากใหตวงานของเรามนสะทอนวธคดของเขา เรากมาเลอกโครงสรางของเสอผาทมความรวมสมย มความเปนฤดกาลหนา แลวกเปนเรา สวนความเปนชนเผาจะเขามาในแงของลายและการใชส เราใชสทมาจากงานภาพวาดโดยตรง และจากสทมาจากเครองแตงกายทชาวชนสวมใส สวนใหญจากทเหนคอผานงจะมลกษณะลายเปนลายเสนของส เชน นำาเงน ดำา เหลอง เราเอารปแบบของสตรงนมาทำาลายผาของเราเอง พมพลายลงบนไหมซาตน บนผาเลอม เนองจากวาเราไมไดอยากใหเสอผาออกมาเปนแบบชนเผาซงมนกสะทอนวธคดของพวกเขาเหมอนกน จะเหนวารปออกมาเรากดไมรวาเปน ชนเผา เหมอนเราเอาสผามาใชแตไมใชเหนแลวทกคนตองร แตเรากมขอมล มวธการเอามาคด ครสเตยน: สงหนงในแนวคดงานของทงสองคนทเหมอนกนกบวธการสรางงานของผมคอ ผมไมอยากใหงานออกมาดมความเปนชนเผามากเกนไป ผมเลยทำาใหมนมความทนสมยขนดวยใบหนาของนางแบบ ปเตอร: ความนาสนใจคอมนดราวกบสรางขนดวยคอมพวเตอร แตมนไมใชเลย ลายตางๆ มอายยอนไปไดหลายรอยปแลว มาจากชนเผาทอาศยอยในปาจรงๆ มนนาทงมาก และเมอคณแยกเอาเฉพาะตวลายออกมา มนกแทบจะเหมอนเปนสงทมาจากจนตนาการ ความหมายของลายบางลายสญหายไปตามกาลเวลา แตคนสวนใหญยงจดจำาไดวาลวดลายเปนของชนเผาไหนและสอถงอะไร เชน ลายนกยงหรอลายเสอ มนมเรองราวของมน สำาหรบผหญงชนแลวการสกลวดลายเปนเหมอนกบการเสรมความงามใหตวเอง และยงมความเชอมโยงกบการสรางอำานาจหรอ,,
,,
THE CREATIVEมมมองของนกคด
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 31
สถานะของพวกเธอในเผาอกดวย ผหญงทมลวดลายสกบนหนาจะมสถานะในเผาทสงกวา ซงกยงเกยวกบความจรงทวาเพราะมนเปนกระบวนการทสรางความเจบปวดมาก พวกเธอยงเลาเปนเรองตลกเลยวามแตผหญงเทานนทสกหนา เพราะผชายทนเจบไมไหว มนเหมอนคณมทงงานศลปะ งานเชงมานษยวทยา แลวกงานแฟชนทไดจากการเดนทาง เราหวงวางานแสดงครงนคนจะรจกชาวชนมากขน และลองเดนทางเขาไปทำาความรจกพวกเขาโดยยงใหความเคารพในวฒนธรรมประเพณของพวกเขา มคนบอกวาการสกลายบนหนากำาลงคอยๆ จางหายไปจากโลกสมยใหมและความจรงทวามนผดกฎหมาย แตจากทเราเดนทางเขาไปถงเผาทยงมอยในปาจรงๆ ผหญงสาวๆ กยงคงสกหนากนอย ศกดสทธ: ตอนเราเหนรปพวกนครงแรกทพวกเขาเอาใหดวาเปนภาพของ ชาวชนในพมา สงแรกทแวบเขามาในหวคอทำาไมเราถงไมรกนไดขนาดน เขา อยหางแคบนไปชวโมงเดยวเอง แตเราไมรอะไรเลย เวลาทเขาเลาใหเราฟง กยงสรางแรงบนดาลใจ ยงอยากทำางานใหออกมาด สวนทวาเราไมรอะไรเลยเกยวกบมนไดสรางแรงบนดาลใจใหเรามากทสด และความจรงทวามนเปนลายสกบนใบหนาของผหญง มนเปนความงามบนความเจบปวดทเราไมสามารถจะจนตนาการได และบางครงเรากบอกไมไดวาทำาไมเราถงคดวามนสวย แตในแงหนงมนสวยจรงๆปเตอร: ผมคดวามนเปนแนวคดทแตกตางกนไปในแตละวฒนธรรม แตละท มนยามความงามของตนเอง สงทเราดแลวหวาดกลวอาจดงดดพวกคณกได ในกรณนอาจจะดสดโตงไปพอสมควร พวกเขาเรมสกหนาตอนเรมเปนสาว บางคนสกทเดยวใหเสรจไปเลย ใชเวลาหลายวนหนอย บางคนอาจใชเวลาสกเปนปสองป บางคนสกไปไดครงหนากเลกสกไปกม ครสเตยน: เปนเหมอนเรองตองหาม ในบางวฒนธรรมอาจเปนเรองผดประเพณ อยางมาก แตสำาหรบพวกเขาแลว ประเพณการสกหนา เปนเรองธรรมดามากจรงๆ แลวพวกเรากลบเหมอนตวประหลาดในสายตาของพวกเขามากกวาเสยอก เพราะมชาวตางชาตนอยมากทเคยเดนทางไปถงทนน
พวกคณสนใจพมาอยแลวหรอวาเปนชาวชนททำาใหพวกคณสนใจในขนแรกปเตอร: เปนพมาทเราสนใจกอน แตทกอยางเรมตอนเราเหนผหญงชนคนหนงทตลาดในพมา คณคงพอนกออกวาพวกเราจะงงกนแคไหนวานคออะไร แลวเรากพยายามสอสารกบเธอ แตโชคไมดทคยกนไมรเรอง แตเรากถามเอาจนทราบวาเธอเปนชนเผาในรฐชน เพราะวาอยลกเขาไปในภเขามาก ชาวชนเลยคอนขางโดดเดยว และไมคอยมใครรจก มหนงสอ เรองพวกเขานอยมาก และจรงๆ ถากลบมาพดเรองประเพณการสกหนาของชาวชน ชาวองกฤษพยายามจะหยดประเพณนตงแตสมยอาณานคมแลว แตกไมประสบความสำาเรจ ตอมารฐบาลพมากพยายามจะหามประเพณนเชนกน แตกทำาไมได ครสเตยน: การเดนทางครงนน เราตงใจบกเขาไปหาพวกเขาจรงๆ ผมวาดภาพไวบางสองสามภาพแลวกอนจะเดนทางเขาไปทนน เรามไฟลภาพ อยในไอแพดทเราเอาตดไปดวย แลวเรากเอาใหพวกเขาด ซงพบวาจรงๆ แลวลายสกตางกนไปตามภมภาค พวกเขาบอกไดทนทวาลายนเปนของเผาไหน อยางไร ซงนาสนใจมากปเตอร: พวกเขาเรมนำาเสนอลายอนๆ ทเราไมเคยเหนมากอน อธบายทมาทไปใหเราฟง พาเราเขาไปในปาแลวกชตนไมทใชทำาหมกสกลายใหด แลวกอธบายใหฟง ถงวธการคนนำาจากใบไมผสมเขากบขเถาและเลอดสดๆ จากไกหรอววขนเปนนำาหมก อะไรกตามทพวกเขาบอกเราทยางกงวามนไมมแลว ประเพณนกำาลงหายไปแลวบาง สวนหนงมนกอาจจะจรงเพราะราว 90 เปอรเซนตของผหญงทเราเหนสกหนาจะเปนผสงอาย แตกไมใชทงหมด พวกเธอภมใจกบลายสกบนหนานะ เหมอนเวลาผหญงแตงหนานะ แตเรา คดวาหลงจากนไป พอเปดประเทศแลว การทจะคงประเพณไวนาจะยากขน นอกจากน อกเรองทเราวตกกนมาก และเปนสาเหตทเราอยากทำาเรองนและสอออกไปใหเปนทรจกมากขน คอเราไมอยากใหพวกเธอไดรบการปฏบต เหมอนทเกดขนกบสาวๆ กะเหรยงคอยาวทงทในพมาและในไทย ทคนพากนนงรถบสไปดพวกเธอ เราควรใหความเคารพวถชวตของพวกเธอซง
THE CREATIVEมมมองของนกคด
32 l Creative Thailand l พฤศจกายน 2555
มอะไรจะสอนเรามากเหลอเกน จรงๆ แลว ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตกมอะไรแบบนเหมอนกน มนนาทงมาก พวกเธอสกลวดลายเพอดงดดสายตา กจรง ซงไมไดหมายถงดงดดความสนใจจากผชายในเผาดวยนะ แตเปน การสกเพอตวของพวกเธอเอง เหมอนทสาวๆ อยางพวกคณแตงหนา คณ แตงหนาเพอใหดสวยในสายหนมๆ กจรง แตสวนหนงผมเชอวาพวกคณแตงหนาเพอความสขของตวเอง แนวคดนเหมอนกน แทบไมมอะไรตางกนเลย
จากททางครสเตยนกบปเตอรเลาใหฟง เมอเปลยนมาเปนกระบวนการออกแบบเสอผาแลว มขนตอนการแปลงแนวคดและภาพวาดททงเหนและ ไดฟงมาอยางไรศกดสทธ: อนดบหนงเลย เราพยายามเอารปมาคดถงวาเราตองทำากราฟกยงไงกอน สมมตวามเรองเดยวกน กตางคนตางไปคดวาจะทำายงไง ตางคน ตางหาขอมล ของผมจะเอาหนามาแลวลบผวออกใหหมดจนเหลอแคโครง เปนเสนหนากากแลวกลองซอนรปใหกลายเปนลายกราฟกตางๆ ขนมา กไดมาเปน 2-3 แบบ เสรจแลวหลงจากนนตางคนกตางเอางานมารวมกน เพราะฉะนนพอมาทำางานจรงๆ ในตวลายภาพพมพลายหนงมนจะมทงทเปนแคลายเสน บางทเปนหนา เปนผเสอ มนรวมกนไปหมด อนทสองเปนเรองของส หนง เรากเอาสทอยในคอลเลกชนของครสเตยนโดยตรงทงงานใหมแลวกงานเกาๆ ทเราเคยประทบใจมา สองคอสจากผาทอของ ชาวชน สามคอเรองของแพทเทรน ทงในแงเทรนดของแพทเทรนทกำาลงเปนอยและแพทเทรนทเราถนด ซงปกตเรากจะถนดอะไรทเปนผหญงมความดรามาตกอย เรากจะเอาพวกนมารวมกน เชน เอาลายทางมาจบเลนกนเอง ใหเกดมตอะไรแปลกๆพสฐ: พอดรปแลวกเอาไปยอยมา กลองถอดหนาออกมาด มนกเปนเสนๆ ผมกคดวาเสนๆ นเอาไปสมพนธกบอะไรไดบาง กเรองของผหญง คดถงดอกไมแตกไมชดเจน กเลยคดถงผเสอ วามนสวยเพราะมนมโครงสรางของเสน เปนการสมพนธกนระหวางเสนทเปนหนากบเสนบนปกผเสอ ซงเปนเรองเดยวกน เลยเอามารวมกน เราคยกนตงแตแรกแลววา ในเมอมนมาขนาดนแลวเอาลายชนลายไปเลยแลวกน จะเหนวาในหนงชด จะมทง แบบลายดอก ลายทาง ลายผเสอ ทกอยาง เอาใหมนชนกนไปทงหมดใหรแลวรรอดไปเลย กเลยออกมาเปนทศทางน เอาสงทเปนประเพณมาผสม กบความเปนสมยใหม เรากดงตรงนออกมา แลวกมาทำาเปนหนากากอะครลก เลเซอรคท ปกอยบนเสอใหเปนหนากากกระจก คนจะไดรสกวานมนคออะไร
แตวาในคอลเลกชนบอกชดเจนเลยวา จรงๆ นำามาจากผลงานของครสเตยน เหมอนกบปนมาดวยกนศกดสทธ: ใช เพราะทกอยางมนอยทเรองราว เหมอนดรปเขาแลวประทบใจไป 95 เปอรเซนต พอมาฟงเรองนขนไปเปน 180 เปอรเซนต ยงไดยนวธการ
คดของคนทำาแลวยงนาสนใจ แลวอกอยางหนงกคอมนเปนเครดตของเขา การทตองเคารพเขา ในคอลเลกชนจะขายในฤดนเราจะขนปายเลยวามาจากงานของครสเตยนปเตอร: เรากำาลงจะแสดงรวมกนทงภาพวาดและงานเสอผาคอลเลกชนนของ Tube Gallery ท Warp 54 เดอนหนา จะเปนการแสดงทรวมเอาทงสองสอเขาดวยกนครสเตยน: สงทนาสนใจมากอกอยางกคอเมอเกดการซอนทบกนระหวางศลปะและงานสรางสรรคสาขาอนๆ ซงผมคดวาเปนแนวคดทคอนขางใหม กอนหนานจตรกรกทำางานของตวเองไป หรอประตมากรกสรางงานปนไป แตตอนนทกคนสรางสรรคงานรวมกน ศกดสทธ: เราคงไมไดทำาอะไรเยอะมากครบ เพราะอยในสถานทจดแสดงงาน ภาพวาดทเหมอนเปนหวใจหลกของงานอยแลว แคนางแบบเดนใสเสอผา ออกมา ผมคดวาภายในนาทเดยวคนดกสามารถเชอมโยงเสอผากบภาพวาด บนผนงไดแลวเขาใจแนวคดทงหมด ซงกคอแนวคดวาผหญงในภาพมชวต ขนมา เหมอนเดนออกมาจากภาพวาด ทางครสเตยนเขามพนหลงทางดาน แฟชนอยแลว กเลยยงทำางานดวยไดงาย เขาเขาใจสงทพวกเราทำา ตอนแรก เรากงวลนดหนอยเพราะจากทคยกนตงแตตอนแรกๆ เรากเหนแลววาพวกเขามใจใหกบงานชดน กบเรองราวเบองหลงมากแคไหน เราเลยกงวล กนวาเราจะทำางานนสำาเรจอยางทอยากใหมนออกมาไหม งานเราจะโดนครสเตยนวาหรอเปลาวานมนไมใชงานวาดของเขา เหมอนมาเพมอะไรลงไปใหงานเขาหรอเปลา แตเรากเอางานของเราใหครสเตยนด และถามเขาวาคดยงไงกบงานของเรา มนยงเปนงานของคณอยนะแตเราพฒนาขน จากแรงบนดาลใจทคณมใหเรา ซงทงสองคนกโอเคกบสงทเราทำาตงแตแรก เรมเลย เปนเรองของการรวมมอกนจรงๆ ของการใหเครดตกน เปนเรองของเครดตมากกวา เพราะวาทายทสด TUBE กเปนแบรนดเลกๆ ถาเปนหลยส วตตองคงตองคย (หวเราะ) สงทเราไดจากตรงน มนคงไมไดอะไรมากมาย เปนเรองของการทำางานรวมกนปเตอร: เราสนใจและอยากเหนวาความคดของเราจะเปลยนไปยงไงในมมมองอกมมหนง คนจากอกวฒนธรรมหนงจะตความสงทเราทำามนลงไปยงไง ซงเราคดวาในการจะทำาเชนนนได ตองใหอสระซงกนและกน
เราสนใจและอยากเหนวาความคดของเราจะเปลยนไปยงไง
ในมมมองอกมมหนง คนจากอกวฒนธรรมหนงจะตความ
สงทเราทำามนลงไปยงไง ซงเราคดวาในการจะทำาเชนนนได
ตองใหอสระซงกนและกน ,,
,,
พฤศจกายน 2555 l Creative Thailand l 33
ถาตองนยามพมา ในความคดของพวกคณแลวพมาคอปเตอร: พมาเคยไดชอวาเปน The Golden Land และผมคดวาเปนชอทเหมาะมาก เปนประเทศทนาตนตาตนใจ มความหลากหลายและวฒนธรรมหลายอยางทเหมอนหยดนงและทยนยงผานกาลเวลา สวนหนงอาจเปนเพราะวาตกเปนสวนหนงของจกรวรรดองกฤษ ซงกเปนเรองเศราแตในขณะเดยวกนกทำาใหเรามโอกาสไดสมผสวฒนธรรมเหลานนในปจจบน พมายงมธรรมชาตทสวยงาม มวฒนธรรมทคลายคลงกบวฒนธรรมไทยหลายอยาง ซงหลายๆ ครงเหมอนกบคนไทยจะลมเสยดวย ซำาไป ผมรเรองสงครามในอดตกบอยธยา แตรอะไรไหม ผมวาพมาและไทยมอะไรเหมอนกนมากกวา ทคณคด และชาวพมาเอาเขาจรงกเปนแคชนเผาหนง พวกเขามองเมองไทยดมากนะ มองวาเปนประเทศทพวกเขาสามารถเรยนรสงตางๆ ได ผมหวงวาคนไทยจะเอาชนะความกลวทมตอพมาและลอง ไปเทยวทนนกนมากขนครสเตยน: พมามชนเผาตางๆ มากมายเหลอเกน ในแงประเทศแลวพวกเขา อาจถกเรยกรวมๆ กนวาเมยนมาร แตความเปนประเทศเปนชาตของเขา ประกอบขนจากหลากเผาพนธ พสฐ: พมาสำาหรบเราเหมอนอดต เปนยคทองทเราไมเคยเหนมากอน รสกวายงมอะไรใหคนหา มงานศลปะทยงใหญ ศกดสทธ: พมาสำาหรบผมเหมอนเพชรดบ ผมไมแนใจวาตองการการเจยระไนหรอเปลานะ หลายๆ คนอาจบอกวาเพชรทเจยระไนแลวสวยกวา แตอยางทเรากรกนวาในขนตอนการเจยระไนนน กจะมเพชรบางสวนสญเสยไปเหมอนกน ผมคดวาพมายงเปนประเทศทมอะไรรอใหคนพบอกมาก พวกเราเองกจะไปพมากนเปนครงแรกในเดอนธนวาคมทจะถงน กตนเตนมาก เรารอะไรนอยมากเกยวกบพมาแตเรากอยากไป ตองไปเพอไปทำาความเขาใจใหมากขน
นกออกแบบทหรอศลปนทชอบ ศกดสทธ: ฟลป สตารค เพราะวาชอบวธคด การทเอาของเกามาเลนใหเปนของใหม ชอบความหรหราแบบดรามาตก คอมความเยอะ แตวามตนตอมสาเหต ไมไดมาจากความเปนอาวอง-การดอยางเดยวพสฐ: ครสเตยน ดออร เปนคนททำาใหผหญงเปนผหญง เหนอก เอว ใหรสกเปนผหญงทนาคนหา เปนผหญงพเศษ เปนเสอผาทมรายละเอยดปเตอร: ศลปนชาวเฟลมมชสมยครสตศตวรรษท 15 ชอปเตอร บรเกล ด เอลเดอร (Pieter Bruegel the Elder) เขานำาเสนอประวตศาสตรของเราไดอยางนาสนใจ ความบาคลงของชวต เนอหาของงาน จะเปนภาพชนบท ภาพหมบาน แตกพดถงสวรรคและนรกดวยเหมอนกน ครสเตยน: ผมชอบงานของศลปนหลายคนเลยเลอกลำาบาก แตชอบอองร มาตส (Henri Matisse) เพราะการใชสรวมถงการใชเทคนคอนๆ เชนการตดแปะ ทำางานกบรปทรงคอนขางดบ วาดและสอรปทรงออกมาอยางเรยบงายตรงไปตรงมา
Creative Ingredients
CREATIVE WILLคด ทำ� ด
34 l Creative Thailand l กนยายน 2555
ผมาเยอน แต GHN กลบระบวาพนทแหงนเปน “พนทเสยง” เพราะการลงทนดานการทองเทยวลงบนพนททออนประสบการณ อาจไดกำาไรมาเปนความเสยหายทเกดขนกบพนททางประวตศาสตรมากกวาเมดเงน แตทงนการตานทานกระแสการลงทนทหลงลนกไมใชตวเลอกทดนก ฝายบรหารระดบทองถนของพมาจงตองทำางานอยางหนก เพอใหพมากลายเปนสถานททองเทยวปลายทางหนาใหม ทเนนการสรางคณคาเพมใหกบโบราณสถานมากยงขน พรอมขยายขอบเขตความรแหงเมองทอดม ดวยวฒนธรรม และเพมมลคาแหงการลงทนใหทวตว เหตเพราะพนททางประวตศาสตรหลายแหงของพมามพกดอยในเขตพนทยากจน ดงนนทางออกอาจเปนเรองของการอนรกษและปกปองโบราณสถานไปพรอมกบการแกไขปญหาเรองปากทองของคนในพนท การแกไขปญหาการคกคามและทำาลายทรพยากรธรรมชาตทอาจไดรบผลกระทบ ดวยการสรางโอกาสเพอขบเคลอนระบบเศรษฐกจ พฒนาเมอง และบรรเทาความยากจนในชมชน นอาจเปนหนทางเพอยกระดบรอยละ 90 ของจำานวนประชากรทอาศยอยในระดบจดพทตำากวาเกณฑ ใหพบกบทางออกแหงอนาคตอนสดใสผานอตสาหกรรมการทองเทยวทดำาเนนภายใตความรบผดชอบสงสดของทงผอาศยและผมาเยอน
ทมา: irrawaddy.orgghn.globalheritagefund.org
ในป 2011 กองทนมรดกโลก (Global Heritage Fund: GHF) ประกาศให “Global Heritage Network (GHN)” เปนโครงการแรกทเรมทำาการสำารวจแนวโนมและคาดการณการอนรกษมรดกโลกอยางยงยน โดยเฉพาะ อยางยงในพนททคาดวาจะมแนวโนมการลงทนผานแผนการบรหารจดการทไมรดกม อาจนำามาซงความสญเสยทยากหาหนทางแกไขไดทนทวงท โดยการทำางานนนจะอยภายใตสโลแกนเพอการดแลและแสวงหา ความรวมมอในการอนรกษแหลงมรดกทางวฒนธรรมในประเทศกำาลงพฒนา หรอ “"Treat Monitoring and Collaborative Solutions for Cultural Heritage Sites in the Developing World" ซงจะดำาเนนการรวมกบ Google Earth ในการใชดาวเทยมเพอการสำารวจ และผเชยวชาญ ดานโบราณคด ตลอดจนผนำาชมชนในแตละทองถน พกาม (Pagan) พนทเกาแกทางประวตศาสตร ทตงโบราณสถานทสำาคญของเขตพมาตอนบน (ประกอบดวยเมององวะ อมรประ สะกาย มงกน และมณฑะเลย) แมจะเปนเมองทผานพนมาทงภยธรรมชาต การคกคามเพอลกลอบปชนยวตถ หรอแผนดนไหวครงยงใหญในป 1975 แตในวนนทพกามไดรบตำาแหนงเมองอตสาหกรรมทองเทยวแหงใหมของพมา พรอมถกยกระดบใหเปนพนททมสถานะนาเคารพนบถอสำาหรบ
หลงจากทศวรรษแหงการอยภายใตระบบการปกครองแบบเผดจการ ในวนนทประตแหงอนาคตถกเปดออกเพอตอนรบการมาเยอนของบรรดานกทองเทยวทหลงไหลเขามาจำานวนมาก พนททเตมไปดวยรองรอยประวตศาสตรแหงน นอกเหนอจากการรบมอกบการลงทนและเงนหมนสะพดจำานวนมหาศาลแลว ภารกจการอนรกษโบราณสถานกไมอาจมองขาม ตราบทรองรอยแหงความงดงาม จากอดตจะยงถกจารกใหปรากฏสสายตาผคนจนถง ณ เวลาน
ProtectingBurma’s Heritage เรอง: กมลกานต โกศลกาญจน ©
Ralf-A
ndre Le
ttau
© Yoy
olise