convention collective collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de...

23
1 De CAO van 9 juli 1997 CCT CAO 09.07.97 Convention collective de travail du 9 juillet 1997 Statut de la délégation syndicale Collectieve arbeidsovereenkomst van 9 juli 1997 Statuut van de syndicale afvaardiging (A.R. 20 juillet 1998 – M.B. 10 octobre 1998) (K.B. 20 juli 1998 – B.S. 10 oktober 1998)

Upload: phamhuong

Post on 25-Jul-2019

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

1

De CAO van 9 juli 1997

CCT CAO

09.07.97

Convention collective de travail

du 9 juillet 1997

Statut de la délégation syndicale

Collectievearbeidsovereenkomst

van 9 juli 1997

Statuut van de syndicaleafvaardiging

(A.R. 20 juillet 1998 – M.B. 10 octobre 1998) (K.B. 20 juli 1998 – B.S. 10 oktober 1998)

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 1

Page 2: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

2

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

Chapitre

IDispositions générales

IICompétences

IIIComposition de la délégation

IVDésignation des délégués

VStatut des délégués syndicaux

VIFonctionnement de la délégation syndicale

VIIRôle de la délégation syndicale en cas d’inexistence de conseil d’entreprise

VIIIRèglement d’un différend

IXDurée de la convention et divers

AnnexeCommentaire paritaire joint à la Convention

collective de travail concernant le statutde la délégation syndicale

Annexe

Hoofdstuk

IAlgemene bepalingen

IIBevoegdheid

IIISamenstelling van de afvaardiging

IVAanduiding van de afgevaardigden

VStatuut van de syndicale afgevaardigden

VIWerking van de syndicale afvaardiging

VIIRol van de syndicale afvaardiging bij ontstentenis van ondernemingsraad

VIIIBeslechting van een geschil

IXDuur van de overeenkomst en diversen

BijlageParitair commentaar op de Collectieve

arbeidsovereenkomst betreffende het statuutvan de syndicale afvaardiging

Annexe

p.

3

4

6

9

13

16

18

18

19

22

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 2

Page 3: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Chapitre IDispositions générales

Art. 1La présente convention collective de tra-vail s’applique aux employeurs etemployés des entreprises ressortissant à laCommission paritaire nationale auxiliairepour employés.

Art. 2Les chefs d’entreprise reconnaissent à leurpersonnel employé, syndiqué au seind’une des organisations syndicales d’em-ployés signataires, le droit de se fairereprésenter auprès d’eux par une déléga-tion syndicale dont le statut est régi par laprésente convention.

Art. 3Les chefs d’entreprise s’engagent à rece-voir la délégation syndicale d’employés, àn’exercer aucune pression sur le personnelpour l’empêcher de se syndiquer ainsi qu’àne pas consentir aux employés non syndi-qués d’autres prérogatives qu’aux em-ployés syndiqués.

Art. 4Les délégués syndicaux du personnelemployé doivent en toutes circonstances :a) faire montre d’un esprit de justice,

d’équité et de conciliation;

b) éviter personnellement et faire éviterpar leurs collègues tout manquementau respect de la législation sociale, desrèglements de travail et des conven-tions collectives de travail ainsi qu’à ladiscipline du travail et au secret pro-fessionnel;

c) ne pas entraver l’action de la directionde l’entreprise et de ses représentantsaux divers échelons.

Hoofdstuk IAlgemene bepalingen

Art.1Deze collectieve arbeidsovereenkomst isvan toepassing op de werkgevers enbedienden van de ondernemingen dieonder de bevoegdheid vallen van hetAanvullend nationaal paritair comité voorde bedienden.

Art. 2De ondernemingshoofden erkennen dathun bedienden, aangesloten bij een derondertekenende vakverenigingen vanbedienden, het recht hebben zich bij hente laten vertegenwoordigen door een syn-dicale afvaardiging waarvan het statuut bijdeze overeenkomst wordt geregeld.

Art. 3 De ondernemingshoofden gaan de verbin-tenis aan de syndicale afvaardiging vanbedienden te ontvangen, generlei druk-king op het personeel uit te oefenen om teverhinderen dat het tot een vakverenigingzou toetreden, noch aan niet gesyndiceer-de bedienden blijken van voorkeur tegeven t.o.v. gesyndiceerde bedienden.

Art. 4De syndicale afgevaardigden van de bedien-den moeten onder alle omstandigheden :a) een geest van rechtvaardigheid, van

billijkheid en verzoeningsgezindheidaan de dag leggen;

b) elke tekortkoming aan de sociale wet-geving, de arbeidsreglementen van deonderneming, de collectieve arbeids-overeenkomsten, alsook aan dearbeidstucht en aan het beroepsge-heim, persoonlijk vermijden en doorhun collega’s doen vermijden;

c) het optreden van de leiding der onder-neming en van haar vertegenwoordi-gers op verschillende gezagspostenniet bemoeilijken.

3

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 3

Page 4: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Art. 5Les organisations syndicales d’employéssignataires s’engagent, à respecter la liber-té d’association et à veiller à ce que leursmembres excluent de leur propagandesyndicale les méthodes qui ne seraient pasconformes à l’esprit de la convention col-lective n° 5 du 24 mai 1971, conclue ausein du Conseil national du travail, concer-nant le statut des délégations syndicalesdu personnel, complétée par la conventionn° 5bis du 30 juin 1971 et de la présenteconvention.

Chapitre IICompétences

Art. 6La délégation syndicale a le droit d’êtrereçue par le chef d’entreprise ou par sonreprésentant à l’occasion de tout litige oudifférend de caractère collectif survenantdans l’entreprise; le même droit lui appar-tient en cas de menace de pareils litiges oudifférends.

Art. 7Toute réclamation individuelle est présen-tée en suivant la voie hiérarchique habi-tuelle par le travailleur intéressé, assisté àsa demande par son délégué syndical.

La délégation a le droit d’être reçue à l’oc-casion de tous litiges ou différends decaractère individuel qui n’ont pu être réso-lus par cette voie.

Art. 8En vue de prévenir les litiges ou différendsvisés aux articles 6 et 7 ci-dessus, la délé-gation syndicale doit être informée préala-blement par le chef d’entreprise des chan-gements susceptibles de modifier lesconditions contractuelles ou habituelles detravail et de rémunération, à l’exclusiondes informations de caractère individuel.Elle sera notamment informée des change-ments résultant de la loi, des conventions

Art. 5De ondertekenende vakverenigingen vanbedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en tezorgen dat hun leden uit hun syndicalepropaganda alle methoden weren, die nietovereen te brengen zijn met de collectievearbeidsovereenkomst nr 5 van 24 mei1971, gesloten in de Nationale Arbeids-raad, betreffende het statuut van de syndi-cale afvaardigingen van het personeel,aangevuld met de collectieve arbeidsover-eenkomst nr 5bis van 30 juni 1971.

Hoofdstuk IIBevoegdheid

Art. 6De syndicale afvaardiging heeft het rechtdoor het ondernemingshoofd of door zijnvertegenwoordiger te worden gehoordnaar aanleiding van elk geschil of betwis-ting van collectieve aard die zich in deonderneming voordoet; zij heeft hetzelfderecht, wanneer dergelijke geschillen ofbetwistingen dreigen te ontstaan.

Art. 7Elke individuele klacht wordt langs degewone hiërarchische weg ingediend doorde belanghebbende werknemer die op zijnverzoek wordt bijgestaan door zijn syndi-cale afgevaardigde.De syndicale afvaardiging heeft het rechtte worden gehoord naar aanleiding van elkindividueel geschil of betwisting die langsdeze weg niet kon worden opgelost.

Art. 8Ten einde de in voorgaande artikelen 6 en 7bedoelde geschillen of betwistingen tevoorkomen, moet de syndicale afvaardi-ging van het personeel voorafgaandelijkdoor de werkgever worden ingelicht overde veranderingen die de contractuele ofgebruikelijke arbeids- en beloningsvoor-waarden kunnen wijzigen, met uitzonde-ring van inlichtingen van individuele aard.Zij zal inzonderheid worden ingelicht

4

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 4

Page 5: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

5

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

collectives ou des dispositions de caractè-re général figurant dans les contrats de tra-vail individuels, en particulier des disposi-tions ayant une incidence sur les taux derémunération et les règles de classificationprofessionnelle.

Art. 9Le chef d’entreprise ou son représentantrecevra la délégation syndicale le plus rapi-dement possible, au plus tard dans les 14jours suivant l’introduction de la deman-de. Cette audience lui sera accordée à l’oc-casion de tout litige concernant :

a) les atteintes aux principes fondamen-taux énoncés aux articles 2 à 5 de laconvention collective de travail du 24mai 1971 du Conseil national duTravail concernant le statut des déléga-tions syndicales du personnel des entreprises;

b) l’application de la législation sociale,des règlements de travail, des conven-tions collectives et des contrats indivi-duels d’emploi, et notamment l’appli-cation au personnel syndiqué de l’en-treprise des taux d’appointements etdes règles de classification dans lecadre des lois et des conventions col-lectives de travail en vigueur;

c) les relations de travail.

Art. 10La délégation syndicale est compétentepour mener des négociations en vue de laconclusion de conventions ou d’accordscollectifs au sein de l’entreprise sans préju-dice des conventions collectives ouaccords conclus à d’autres niveaux.

over de wijzigingen welke voortvloeienuit de wet, de collectieve arbeidsovereen-komsten of de bepalingen van algemeneaard die in de individuele arbeidsovereen-komsten zijn opgenomen, voornamelijkde bepalingen die een weerslag hebben opde loonschalen en de regelen van deberoepsclassificatie.

Art. 9Het ondernemingshoofd of zijn vertegen-woordiger zal de syndicale afvaardigingzo spoedig mogelijk ontvangen, ten laatstebinnen de 14 dagen na het indienen vanhet verzoek. Gehoor wordt aldus verleendnaar aanleiding van gelijk welke betwis-ting aangaande :a) inbreuken op de algemene beginselen

bepaald in de artikelen 2 tot 5 van devoormelde collectieve arbeidsovereen-komst van 24 mei 1971, gesloten in deNationale Arbeidsraad, betreffendehet statuut van de syndicale afvaardi-gingen van het personeel der onder-nemingen;

b) het nakomen van de sociale wetge-ving, de arbeidsreglementen van deonderneming, de collectieve arbeids-overeenkomsten en de individuelearbeidsovereenkomsten, inzonderheidopdat voor het gesyndiceerd personeelvan de onderneming de weddeschalenen de classificeringsregelen wordentoegepast, voorzien in het kader vande geldende wetten en collectievearbeidsovereenkomsten;

c) de arbeidsverhoudingen.

Art. 10De syndicale afvaardiging is bevoegd omonderhandelingen te voeren voor het slui-ten van collectieve overeenkomsten of vanakkoorden in de schoot van de onderne-ming, onverminderd de collectieve over-eenkomsten of de akkoorden die op ande-re vlakken zijn gesloten.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 5

Page 6: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Art. 11La délégation syndicale n’est pas compé-tente pour traiter des questions qui relè-vent de la compétence d’organismes pari-taires à l’échelon de l’entreprise créés ou àcréer par une disposition légale ou régle-mentaire et notamment le Conseil d’entre-prise, le Comité de prévention et de pro-tection du travail.

Toutefois, la susdite délégation peutveiller à la constitution et au fonctionne-ment de ces organismes et à l’applicationdes décisions que ceux-ci auraient prisespour les employés.

Chapitre IIIComposition de la délégation

Art. 12A la demande d’une ou de plusieurs orga-nisations signataires une délégation syndi-cale est instituée :

a) dans les entreprises comptant 50employés et plus, lorsque 25 % aumoins de l’effectif total des employésest syndiqué avec un minimum de 17employés syndiqués;

b) dans les entreprises, comptant de 25 à50 employés, lorsque 17 employés aumoins sont syndiqués.

Dans la présente convention, on entend parentreprise , l’unité technique d’exploitationau seins de la loi du 20 septembre 1948 surl’organisation de l’économie.

Art. 13L’organisation syndicale qui prend une ini-tiative visant à instaurer une délégationsyndicale, doit en informer les autres orga-nisations syndicales par lettre recomman-dée.Celles-ci avertissent, par lettre recomman-dée, endéans les 14 jours, l’organisationqui a pris l’initiative, qu’elles prétendent àau moins un mandat. A défaut de réaction

Art. 11De syndicale afvaardiging heeft geen zeg-genschap in aangelegenheden die behorentot de bevoegdheid van paritaire instellin-gen op het vlak van de ondernemingbestaande of in het leven te roepen krach-tens een wets- of reglementsbepaling,zoals o.m. de ondernemingsraad, hetcomité voor preventie en bescherming ophet werk.De syndicale afvaardiging mag evenweltoezicht houden op de oprichting en dewerking van deze instellingen en op deuitvoering van hun beslissingen die debedienden aanbelangen.

Hoofdstuk IIISamenstelling van de afvaardiging

Art. 12Op vraag van één of meerdere van deorganisaties die deze overeenkomst heb-ben ondertekend wordt een syndicaleafvaardiging ingesteld : a) in de ondernemingen met 50 en meer

bedienden, wanneer ten minste 25 %.van de totale getalsterkte van debediende gesyndiceerd is met eenminimum van 17 gesyndiceerdebedienden.

b) in de ondernemingen met 25 tot 50bedienden, wanneer ten minste 17bedienden gesyndiceerd zijn.

In deze overeenkomst wordt door onder-neming verstaan, de technische bedrijfs-eenheid in de zin van de wet van 20 sep-tember 1948 houdende organisatie vanhet bedrijfsleven.

Art. 13De syndicale organisatie die een initiatiefneemt met het oog op de oprichting vaneen syndicale afvaardiging moet bij aange-tekend schrijven de andere syndicale orga-nisaties verwittigen van haar inzicht.Deze verwittigen binnen de 14 dagen, peraangetekend schrijven, de initiatiefnemen-de organisatie dat zij aanspraak maken opminstens één mandaat. Bij ontstentenis van

6

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 6

Page 7: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

7

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

de leur part dans le délai précité, elles sontsupposées ne pas prétendre à une repré-sentation.Sous peine de nullité, la demande d’ins-tauration d’une délégation syndicale estintroduite auprès du chef d’entreprise aumoyen d’une lettre recommandée com-mune à ces organisations syndicales quiprétendent à au moins un mandat.

Dans cette lettre, les organisations syndi-cales citées ci-dessus se référeront aux dis-positions de la convention collective detravail sur le statut de la délégation syndi-cale conclue à la Commission paritairenationale auxiliaire pour employés.

L’article 13 de la convention collective detravail du 9 novembre 1972 concernant lestatut de la délégation syndicale, phraseest complété par le paragraphe suivant :

«L’employeur peut, dans un délai de 15jours qui suit la demande citée ci-dessus,s’opposer à l’instauration d’une délégationsyndicale par lettre recommandée auxorganisations syndicales qui ont introduitla demande.»

Art. 14La délégation est composée de déléguéseffectifs et de délégués suppléants. Il y aautant de suppléants que d’effectifs. Lesdélégués peuvent désigner parmi eux unprésident de délégation.

Art. 15Le nombre de délégués effectifs est fixécomme suit, au prorata du nombre d’em-ployés dans l’entreprise :- de 25 à 75 employés :

2 délégués- de 76 à 150 employés :

3 délégués- de 151 à 300 employés :

4 délégués- de 301 à 500 employés :

5 délégués- de 501 à 1000 employés :

6 délégués

reactie binnen voormelde termijn, wordenzij geacht geen aanspraak te maken op ver-tegenwoordiging.Op straffe van nietigheid wordt het ver-zoek tot oprichting van een syndicaleafvaardiging bij het ondernemingshoofdingediend bij middel van een gemeen-schappelijk aangetekend schrijven vanwe-ge die syndicale organisaties die aanspraakmaken op minstens één mandaat.In dit schrijven zullen bedoelde syndicaleorganisaties verwijzen naar de beschikkin-gen van de collectieve arbeidsovereen-komst betreffende het statuut van de syn-dicale afvaardiging gesloten in hetAanvullend nationaal paritair comité voorde bedienden.Artikel 13 van de collectieve arbeidsover-eenkomst van 9 november 1972 betreffen-de het statuut van de syndicale afvaardi-ging wordt aangevuld met de volgendeparagraaf :«De werkgever kan zich binnen een ter-mijn van 15 dagen na het indienen van hethierboven vermelde verzoek verzettentegen de oprichting van een syndicaleafvaardiging met een aangetekend schrij-ven aan de syndicale organisaties die hetverzoek hebben opgestuurd.»

Art. 14De afvaardiging bestaat uit hetzelfde aan-tal effectieve en plaatsvervangende leden.De afgevaardigden kunnen een hunner totvoorzitter kiezen.

Art. 15Het aantal effectieve afgevaardigdenbedraagt, in verhouding tot het aantalbedienden in de onderneming :- voor 25 tot 75 bedienden :

2 afgevaardigden- voor 76 tot 150 bedienden :

3 afgevaardigden- voor 151 tot 300 bedienden :

4 afgevaardigden- voor 301 tot 500 bedienden :

5 afgevaardigden- voor 501 tot 1000 bedienden :

6 afgevaardigden

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 7

Page 8: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

- de 1001 à 2000 employés :8 délégués

- plus de 2000 employés :10 délégués

Dans les entreprises comptant 25 à 75employés, le nombre de délégués sera tou-tefois porté à 3, lorsqu’une troisième orga-nisation syndicale prouve qu’elle comptedans l’entreprise au moins 25 % du per-sonnel syndiqué.

Dans les entreprises occupant au moins 25employés de moins de 21 ans, une placepeut être réservée à un candidat ne rem-plissant pas la condition d’âge prévue àl’article 17, 2°, ni la condition d’ancienne-té prévue à l’article 17, 3, a.

Le nombre de délégués ne peut être modi-fié au cours de la durée normale du man-dat.

Art. 16Dans le calcul des effectifs cités aux articles12 et 15 ci-dessus, il n’est tenu compte quedes employés engagés sous contrat àdurée indéterminée.

En vue d’établir quel est l’effectif du per-sonnel employé de l’entreprise, il est tenucompte du nombre moyen d’employésoccupés au cours des quatre trimestrescivils qui précèdent celui au cours duquelest faite la demande d’instituer une délé-gation syndicale.

En vue d’établir les taux de syndicalisationprévus à l’article 12, al. 1er, a et b, il esttenu compte du nombre de syndiquésoccupés dans l’entreprise au moment de lademande de création d’une délégationsyndicale.

En cas de contestation au sujet du nombred’employés syndiqués occupés dans uneentreprise, il est fait appel au président dela Commission paritaire nationale auxi-liaire pour employés.

- voor 1001 tot 2000 bedienden :8 afgevaardigden

- meer dan 2000 bedienden :10 afgevaardigden

In de ondernemingen met 25 tot 75bedienden wordt het aantal afgevaardig-den echter verhoogd tot 3 wanneer eenderde syndicale organisatie bewijst dat zijbinnen de onderneming ten minste 25 %van het gesyndiceerd personeel vertegen-woordigt.In de ondernemingen waar ten minste 25bedienden van minder dan 21 jaar oud indienst zijn, kan een plaats worden voorbe-houden aan een kandidaat die de bij arti-kel 17, lid 2, vereiste leeftijd niet heeftbereikt noch de bij artikel 17, 3, a, vereistedienstleeftijd.Het aantal afgevaardigden mag niet gewij-zigd worden tijdens de normale duur vanhet mandaat.

Art. 16Bij de berekening van de in artikelen 12 en15 bepaalde getalsterkte, worden slechtsde bedienden die onder contract vanonbepaalde duur in dienst zijn, in aanmer-king genomen.Voor de vaststelling van de personeels-sterkte van de onderneming wordt hetgemiddeld aantal bedienden in aanmer-king genomen dat er tewerkgesteld isgedurende de vier kwartalen die het kwar-taal voorafgaan, tijdens welke de instellingvan een syndicale afvaardiging werd aan-gevraagd.Ten einde de syndicalisatiegraad vast testellen bepaald in artikel 12, lid 1, a en b,wordt rekening gehouden met het aantalgesyndiceerden tewerkgesteld binnen deonderneming op het ogenblik van deindiening van de vraag tot oprichting vaneen syndicale afvaardiging.In geval van betwisting aangaande hetaantal gesyndiceerde bedienden die in deonderneming werken, wordt beroepgedaan op de voorzitter van hetAanvullend nationaal paritair comité voorde bedienden.

8

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 8

Page 9: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

9

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

Chapitre IVDésignation des délégués

Art. 17Pour pouvoir remplir les fonctions de délé-gué effectif ou de suppléant, les membresdu personnel employé doivent répondreaux conditions suivantes :1 être de nationalité belge, ressortissant

de la C.E.E. ou titulaire d’un permis detravail A;

2 être âgé de 21 ans accomplis;3 a) avoir été occupé en qualité de tra-

vailleur, depuis au moins 3 ans;b) avoir au moins douze mois consé-cutifs de présence dans l’entreprise;

4 ne pas être en période de préavis aumoment de sa désignation;

5 être affilié à l’une des organisationssyndicales signataires de la présenteconvention.

Art. 18Les délégués syndicaux sont désignés pourl’autorité dont il doivent disposer dansl’exercice de leurs délicates fonctions etpour leur compétence qui comporte unebonne connaissance de l’entreprise et de labranche d’activité.

Art. 19Les organisations syndicales qui préten-dent à un mandat au moins se mettrontd’accord entre elles, avant l’introductionde la demande commune, visée à l’article13, sur la répartition des mandats, propor-tionnellement au nombre respectif desmembres dans l’entreprise.En cas de contestation, la partie la plusdiligente peut faire appel à l’initiative deconciliation du Président de laCommission paritaire nationale auxiliairepour employés.Au moment où la demande commune,visée à l’article 13, est envoyée au chefd’entreprise, les organisations syndicalesenverront au Président de la Commissionparitaire nationale auxiliaire pour

Hoofdstuk IVAanduiding van de afgevaardigden

Art. 17Om de functie van effectief afgevaardigdeof van plaatsvervanger te mogen uitoefe-nen, moeten de bedienden aan de volgen-de vereisten voldoen :1 Belg zijn, E.E.G.-onderhorige of hou-

der van een arbeidsvergunning A;

2 21 jaar oud zijn;3 a) ten minste 3 jaar als werknemer

hebben gewerkt enb) niet minder dan twaalf opeenvol-gende maanden bij de onderneming indienst zijn;

4 niet in een opzeggingsperiode zijn ophet ogenblik van de aanduiding;

5 lid zijn van één der ondertekenendevakorganisaties.

Art. 18De syndicale afgevaardigden worden aan-geduid omwille van het gezag dat van henzal moeten uitgaan bij de uitoefening vanhun kiese taak ook wegens hun be-kwaamheid, wat veronderstelt dat zebehoorlijk vertrouwd zijn met de onder-neming en met de bedrijfstak.

Art. 19De syndicale organisaties die aanspraakmaken op minstens één mandaat, zullenzich voor het indienen van de gemeen-schappelijke aanvraag bedoeld in artikel 13,onderling akkoord stellen nopens de verde-ling der mandaten in verhouding tot hetrespectieve ledental in de onderneming.Bij betwisting kan de meeste gerede partijhierbij beroep doen op het verzoeningsini-tiatief van de voorzitter van hetAanvullend nationaal paritair comité voorde bedienden.Op het ogenblik dat het gemeenschappe-lijk verzoek volgens artikel 13 aan hetondernemingshoofd wordt opgestuurdzullen de vakorganisaties afschrift van ditverzoek samen met de lijst der mogelijk

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 9

Page 10: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

employés, par lettre recommandée, copiede cette demande, avec la liste des candi-dats effectifs et suppléants possibles, dontle nombre est limité à celui fixé par l’ar-ticle 15. La liste définitive des déléguéseffectifs et suppléants proposés est présen-tée par écrit à l’employeur au plus tard 30jours après l’introduction de la demandevisée à l’article 13. Ce délai est suspenduen cas de contestation du nombre fixé auxarticles 12 et 15.

Art. 20Les membres suppléants sont appelés à sié-ger en remplacement du membre effectif :1 en cas d’un empêchement de celui-ci

résultant d’une suspension légale deson contrat d’emploi;

2 lorsque le membre effectif est décédé,ne réunit plus les conditions fixées àl’article 17 ou si son mandat est venu àéchéance en application de l’article 24.

Art. 21Chaque organisation pouvoira en tempsutile au remplacement de ceux de ses délé-gués qui viendraient à cesser leurs fonc-tions. Ce remplacement se fera conformé-ment aux dispositions définies aux articles17 à 20.

Art. 22L’employeur peut toujours s’opposer, pourdes motifs sérieux, à la désignation ou aumaintien d’un délégué. Dans le premiercas, l’employeur fait connaître aux organi-sations professionnelles d’employés encause ses motifs d’opposition dans lesquatorze jours ouvrables qui suivent lacommunication de la liste prévue à l’article19, alinéa 2.En cas de désaccord entre les parties, laquestion est soumise au Comité de conci-liation de la Commission paritaire natio-nale, qui la tranchera après avoir entendules parties, éventuellement assistées d’unconseil.

effectieve en plaatsvervangende kandida-ten, beperkt tot het aantal volgens artikel15 te begeven zetels, bij aangetekendschrijven toesturen aan de voorzitter vanhet Aanvullend nationaal paritair comitévoor de bedienden. Zij leggen aan dewerkgever, ten laatste 30 dagen na hetindienen van het verzoek waarvan sprakein artikel 13, schriftelijk de definitieve lijstvoor van de effectieve en plaatsvervangen-de afgevaardigden die worden voorgedra-gen. Deze termijn wordt geschorst in gevalvan betwisting in verband met de in deartikelen 12 en 15 bepaalde getalsterkte.

Art. 20De plaatsvervangende leden zetelen in deplaats van een effectief lid :1 in geval dit lid verhinderd is, ingevolge

een wettelijke schorsing van zijnbediendenovereenkomst;

2 wanneer het effectief lid overleden is,de vereisten bepaald bij artikel 17 nietmeer vervult of wanneer zijn mandaateen einde heeft genomen overeen-komstig artikel 24.

Art. 21Elke organisatie zal tijdig zorgen voor devervanging van haar afgevaardigden diehun opdracht niet meer vervullen. Dezevervanging zal geschieden overeenkom-stig de bepalingen van artikelen 17 tot 20.

Art. 22De werkgever kan zich altijd om ernstigeredenen tegen de aanduiding of hetbehoud van een afgevaardigde verzetten.De werkgever laat in het eerste geval aande betrokken vakvereniging voor bedien-den weten waarom hij zich verzet, zulksbinnen de 14 werkdagen na voorleggingvan de in artikel 19, lid 2, bedoelde lijst.

Bij onenigheid tussen de partijen, wordthet geschil aan het verzoeningscomité vanhet Nationaal Paritair Comité voorgelegd,die de partijen, gebeurlijk bijgestaan dooreen raadsman, zal aanhoren en hetgeschil.

10

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 10

Page 11: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

11

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

Art. 23La délégation syndicale est installée offi-ciellement dans les quatorze jours aprèsl’expiration du délai visé à l’article 22, pre-mier alinéa. En cas de désaccord entre lesparties, ce délai prend cours après notifica-tion de la décision du bureau de concilia-tion, visée à l’article 22, deuxième alinéa.

A l’occasion de l’installation officielle, lesparties fixent les modalités de fonctionne-ment de la délégation syndicale, en appli-cation du chapitre VI.

Art. 24§1 Le mandat des délégués syndicaux est

de quatre ans et se termine à termefixe le 31 décembre 1991, 1995, 1999, ...

§2 L’employeur peut, dans le courant dumois de septembre 1999, 2003, 2007 ...par avis motivé et recommandé, infor-mer les organisations syndicales quioccupent en ce moment un ou plu-sieurs des mandats dans la délégationsyndicale, qu’il y a lieu, en applicationdes articles 12, 15 et 16 de la présenteconvention collective de travail, demodifier le nombre de mandats ou desupprimer la délégation syndicale.

En cas de contestation, le différendsera réglé conformément aux disposi-tions du chapitre VIII de la présenteconvention collective de travail.

§3 L’organisation syndicale qui prétend àun mandat ou à une extension de man-dats dans une délégation syndicaleexistante, en avise par lettre recom-mandée la ou les organisations syndi-cales qui occupent ces mandats.

Cette demande doit, à peine de nullité,être formulée dans le courant du moisde septembre précédant les datesvisées au § 1.Une copie de cette demande seraenvoyée en même temps à l’em-ployeur.

Art. 23De syndicale afvaardiging wordt officieelingesteld binnen de 14 dagen na het ver-strijken van de termijn, bedoeld in artikel22, eerste lid. In geval van onenigheid tus-sen de partijen gaat deze termijn na bete-kening van de beslissing van het verzoe-ningsbureau bedoeld in artikel 22, tweedelid.Ter gelegenheid van de officiële instellingstellen de partijen, in uitvoering vanhoofdstuk VI, de werkingsmodaliteitenvan de syndicale afvaardiging vast.

Art. 24§1 Het mandaat van de syndicale afge-

vaardigden duurt vier jaar en looptten einde op een vaste datum, op 31december 1991, 1995, 1999, ...

§2 De werkgever kan in de loop van demaand september 1999, 2003, 2007 ...met een gemotiveerd en aangetekendschrijven aan de syndicale organisatiesdie op dat ogenblik één of meerderemandaten bekleden in de syndicaleafvaardiging, betekenen dat, in toepas-sing van de artikels 12, 15 en 16 vanonderhavige collectieve arbeidsover-eenkomst, het aantal mandaten gewij-zigd moet worden of dat de syndicaleafvaardiging afgeschaft moet worden.In geval van betwisting zal het geschilbeslecht worden overeenkomstig debepalingen vermeld in hoofdstuk VIIIvan onderhavige collectieve arbeids-overeenkomst.

§3 De syndicale organisatie welke aan-spraak maakt op een mandaat of eenmandaatuitbreiding in een bestaandesyndicale afvaardiging doet dit bijmiddel van een aangetekend schrijvenaan de syndicale organisatie(s) diemandaten bezet(ten).Deze aanvraag dient op straffe vannietigheid ingediend te worden in deloop van de maand september vooraf-gaand aan de in par. 1 bedoelde data.Een kopie van deze aanvraag wordtgelijktijdig aan de werkgever toege-zonden.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 11

Page 12: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Les organisations syndicales qui pré-tendent à au moins un mandat se met-tront d’accord avant l’introduction dela délégation syndicale communeauprès de l’employeur sur la réparti-tion des mandats proportionnellementau nombre d’affiliés dans l’entreprise.

En cas de contestation, la partie la plusdiligente peut faire appel à l’initiativede conciliation du président de laCommission paritaire nationale auxi-liaire pour employés.

§4 Au cas où une contestation née de l’ap-plication du § 2 ou 3 ci-dessus n’estpas réglée pour le 1er janvier 2000,2004, 2008, ... la protection desmembres de la délégation syndicalesortante sera maintenue pour unedurée de 3 mois pour l’entrepriseconcernée.

§5 Si en septembre 1999, 2003, 2007, ...aucune contestation n’est formulée enapplication des § 2 et 3 ci-avant, lemandat de la délégation syndicale estreconduit tacitement pour un nouveauterme de 4 ans.

§6 La durée de 4 ans du mandat prévue au§ 1 du présent article ne s’applique pasaux délégations syndicales installéesau cours de l’année civile 1999, 2003,2007 ... Dans ce cas, le mandat se ter-mine au terme fixe immédiatementsuivant.

Art. 25Le mandat du délégué syndical prend fin :

a) à son expiration normale;b) par démission du délégué signifiée par

écrité à l’employeur;

c) lorsque le délégué cesse de faire partiedu personnel employé de l’entreprise;

d) par transfert vers une autre unité tech-nique d’exploitation au sens de l’article12, alinéa 2, de la présente convention;

De syndicale organisaties die aan-spraak maken op minstens één man-daat, zullen zich voor het indienen vande gemeenschappelijke syndicaleafvaardiging bij de werkgever akkoordstellen nopens de verdeling der man-daten in verhouding tot het respectie-ve ledental in de onderneming.Bij betwisting kan de meest geredepartij een beroep doen op het verzoe-ningsinitiatief van de voorzitter vanhet Aanvullend nationaal paritaircomité voor bedienden.

§4 Indien een betwisting die voortvloeituit de toepassing van bovenvermelde §2 of 3 niet geregeld is tegen 1 januari2000, 2004, 2008 ..., blijft de bescher-ming van de leden van de aftredendesyndicale afvaardiging voor een perio-de van 3 maand behouden in debetrokken onderneming.

§ 5 Als in toepassing van bovenvermelde §2 en 3 geen betwisting kenbaar gemaaktwordt in september 1999, 2003, 2007, ...dan wordt het mandaat van de syndica-le afvaardiging stilzwijgend verlengdmet een nieuwe periode van vier jaar.

§6 De duur van 4 jaar van het mandaat,vervat in § 1 van dit artikel, is niet vantoepassing op de syndicale afvaardi-gingen die werden geïnstalleerd in deloop van het kalenderjaar 1999, 2003,2007, ... In dit geval, eindigt het man-daat op de eerstvolgende vaste datum.

Art. 25Het mandaat van syndicale afgevaardigdeneemt een einde :a) wanneer de termijn verstrijkt;b) wanneer een afgevaardigde ontslag

neemt. Het ontslag moet schriftelijkter kennis van de werkgever wordengebracht;

c) wanneer de afgevaardigde niet meerals bediende deel uitmaakt van hetpersoneel van de onderneming;

d) wanneer hij naar een andere techni-sche bedrijfseenheid in de zin vanartikel 12, lid 2, van deze overeen-komst wordt overgeplaatst;

12

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 12

Page 13: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

13

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

e) lorsque le délégué cesse de faire partiedu syndicat dont il était membre aumoment de sa désignation.Dans le cas visé au e. ci-dessus, le syn-dicat avertit l’employeur par lettrerecommandée et désigne le suppléants’il y a lieu.

Chapitre VStatut des délégués

syndicaux

Art. 26Les délégués syndicaux jouissent des pro-motions et avancements normaux de lacatégorie des travaillleurs à laquelle ilsappartiennent.

Art. 27Les membres de la délégation syndicale nepeuvent pas être licenciés pour des motifsinhérents à l’exercice de leur mandat.

L’employeur qui envisage de licencier undélégué syndical, pour quelque motif quece soit, sauf pour motif grave, en informepréalablement la délégation syndicaleainsi que l’organisation syndicale, qui aprésenté la candidature de ce délégué.Cette information se fera par lettre recom-mandée sortant ses effets le troisième joursuivant la date de son expédition.

L’organisation syndicale intéressée disposed’un délai de sept jours pour notifier sonrefus d’admettre la validité du licencie-ment envisagé. Cette notification se ferapar lettre recommandée; la période de septjours débute le jour où la lettre envoyéepar l’employeur sort ses effets.

L’absence de réaction de l’organisationsyndicale est à considérer comme uneacceptation de la validité du licenciementenvisagée.

e) wanneer hij geen deel meer uitmaaktvan de vakorganisatie waartoe hijbehoorde bij zijn aanstelling.In dit geval verwittigt de vakvereni-ging de werkgever bij aangetekendschrijven en duidt zo nodig, de plaats-vervanger aan.

Hoofdstuk VStatuut van de syndicale

afgevaardigden

Art. 26De syndicale afgevaardigden hebben rechtop de normale bevorderingen van de cate-gorie waartoe zij behoren.

Art. 27De leden van de syndicale afvaardigingmogen niet worden afgedankt om rede-nen die eigen zijn aan de uitoefening vanhun mandaat.De werkgever die voornemens is een syn-dicale afgevaardigde om gelijk welkereden, met uitzondering van dringendereden, af te danken, verwittigt vooraf-gaandelijk de syndicale afvaardiging even-als de syndicale organisatie die de kandi-datuur van deze afgevaardigde heeft voor-gedragen. Deze verwittiging gebeurt bijaangetekend schrijven dat uitwerkingheeft op de derde dag, volgend op dedatum van de verzending.De betrokken syndicale organisatie be-schikt over een termijn van zeven dagenom mee te delen dat zij de geldigheid vande voorgenomen afdanking weigert teaanvaarden. Deze mededeling gebeurt bijaangetekend schrijven, de periode vanzeven dagen neemt een aanvang op de dagwaarop het door de werkgever toegezon-den schrijven uitwerking heeft.Het uitblijven van reactie van de syndicaleorganisatie moet beschouwd worden alseen aanvaarding van de geldigheid van devoorgenomen afdanking.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 13

Page 14: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Si l’organisation syndicale refuse d’ad-mettre la validité du licenciement envisa-gé, la partie la plus diligente a la faculté desoumettre le cas à l’appréciation dubureau de conciliation de la commissionparitaire; l’exécution de la mesure delicenciement ne peut intervenir pendant ladurée de cette procédure.

Si le bureau de conciliation n’a pu arriver àune décision unanime dans les deux moisde la demande d’intervention, le litigeconcernant la validité des motifs invoquéspar l’employeur pour justifier le licencie-ment est soumis au tribunal du travail.

Art. 28Si un candidat figurant sur la liste visée àl’article 19, deuxième alinéa, est licenciéavant l’installation officielle, visée à l’ar-ticle 23, la partie la plus diligente peut pré-senter le cas au bureau de conciliation quiappréciera si le licenciement a été décidépour des raisons dues à la candidature.

Art. 29En cas de licenciement d’un délégué syndical pour motif grave, l’organisationsyndicale doit en être informée immédia-tement.

Art. 30Une indemnité forfaitaire est due par l’em-ployeur dans les cas suivants :

1 s’il licencie un délégué syndical sansrespecter la procédure prévue à l’ar-ticle 27 ci-dessus;

2 si, au terme de cette procédure, la vali-dité des motifs du licenciement, auregard de la disposition de l’article 28alinéa 1er ci-dessus, n’est pas reconnuepar le bureau de conciliation ou par letribunal du travail;

3 si l’employeur a licencié le déléguépour motif grave et que le tribunal dutravail a déclaré le licenciement nonfondé;

Indien de syndicale organisatie weigert degeldigheid van de voorgenomen afdankingte aanvaarden, heeft de meest gerede par-tij de mogelijkheid het geval aan het oor-deel van het verzoeningsbureau van hetparitair comité voor te leggen, de maatre-gel tot afdanking mag niet worden uitge-voerd gedurende de duur van deze proce-dure.Indien het verzoeningsbureau tot geeneenparige beslissing is kunnen komen bin-nen de 2 maanden van de aanvraag tot tus-senkomst, wordt het geschil betreffendede geldigheid van de redenen die door dewerkgever worden ingeroepen om deafdanking te verantwoorden aan deArbeidsrechtbank.

Art. 28Ingeval een kandidaat voorkomend op delijst waarvan sprake in artikel 19, tweedelid, voor de officiële instelling bedoeld inartikel 23 wordt afgedankt, heeft de meestgerede partij de mogelijkheid het geval aanhet verzoeningsbureau voor te leggen datoordeelt of de afdanking geschied is omredenen eigen aan de kandidaatstelling.

Art. 29In geval van afdanking van een syndicaleafgevaardigde wegens zware fout, moetde syndicale organisatie daarvan onmid-dellijk worden op de hoogte gebracht.

Art. 30Een forfaitaire vergoeding is door dewerkgever verschuldigd in navolgendegevallen :1 indien hij een syndicale afgevaardigde

afdankt, zonder de in voornoemd arti-kel 27 bepaalde procedure na te leven;

2 indien, op het einde van deze procedu-re, de geldigheid van de redenen vanafdanking, rekening houdend met debepaling van artikel 28, lid 1, door hetverzoeningsbureau of door de arbeids-rechtbank niet wordt erkend;

3 indien de werkgever een afgevaardig-de heeft ontslagen wegens dringendereden en de arbeidsrechtbank het ont-slag ongegrond heeft verklaard;

14

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 14

Page 15: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

15

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

4 si le contrat de louage de travail a prisfin en raison d’une faute grave de l’em-ployeur, qui constitue pour le déléguéun motif de résiliation immédiate ducontrat.L’indemnité forfaitaire est égale à larémunération brute d’un an, sans pré-judice de l’application de l’article 20des lois coordonnées relatives aucontrat d’emploi.Cette indemnité n’est pas due lorsquele délégué syndical bénéficie de l’in-demnité prévue par l’article 21 § 7 dela loi du 20 septembre 1948 portantorganisation de l’économie et par l’ar-ticle 1bis § 7 de la loi du 10 juin 1952concernant la santé et la sécurité destravailleurs.

Art. 31En cas de changement résultant d’untransfert conventionnel d’une entrepriseou d’une partie d’entreprise, la dispositionsuivante est d’application :a) en ce qui concerne le bénéfice des

mesures de protection prévues au pré-sent chapitre V :la protection prévue aux articles 27, 28en 30 s’applique aux délégués syndi-caux de l’entreprise qui est transférée,jusqu’au moment où une nouvelledélégation est constituée ou, si les délé-gués ne sont pas désignés à nouveau ouréélus, jusqu’à l’expiration de la duréeconventionnelle de leur mandat; à ceteffet les délégués syndicaux sont consi-dérés comme continuant à exercer leurmandat dans les limites de temps préci-tées.

4 indien de arbeidsovereenkomst werdbeëindigd wegens zware fout van dewerkgever die voor de afgevaardigdeeen reden is tot onmiddellijke beëindi-ging van de overeenkomst.De forfaitaire vergoeding is gelijk aande brutobezoldiging van een jaar,onverminderd de toepassing van hetartikel 20 van de gecoördineerde wet-ten betreffende het bediendencontract.Deze vergoeding is niet verschuldigdwanneer de syndicale afgevaardigdede vergoeding ontvangt bepaald inartikel 21, § 7 van de wet van 20 sep-tember 1948 houdende organisatie vanhet bedrijfsleven en in artikel 1bis, par.7 van de wet van 10 juni 1952betreffende de gezondheid en de vei-ligheid van de werknemers.

Art. 31Bij wijziging van werkgever ingevolge eenovergang van een onderneming of van eengedeelte van een onderneming krachtensovereenkomst geldt navolgende regeling :a) met betrekking tot het genot van de

beschermingsmaatregelen, bepaald bijonderhavig hoofdstuk V :de bescherming, voorzien bij de artike-len 27, 28 en 30 van toepassing op desyndicale afgevaardigden van deonderneming, die overgaat, of hetgedeelte ervan, dat overgaat, tot op hetogenblik dat een nieuwe syndicaleafvaardiging wordt samengesteld of,indien de afgevaardigden nietopnieuw aangeduid of herkozen wor-den, tot op het ogenblik dat de con-ventionele duur van hun mandaat zouverstreken zijn; te dien einde wordendie syndicale afgevaardigden be-schouwd alsof zij hun mandaat verderuitoefenen binnen de hiervoor vermel-de tijdslimieten.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 15

Page 16: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

b) En ce qui concerne la poursuite del’exercice du mandat :1° si, en cas de transfert, l’autonomiede l’entreprise ou de la partie d’entre-prise au niveau de laquelle la déléga-tion syndicale a été constituée, estconservée, les délégués syndicauxcontinuent à exercer leur mandat jus-qu’à l’expiration de celui-ci;

2° si l’autonomie de l’entreprise ou dela partie d’entreprise au niveau delaquelle la délégation syndicale a étéconstituée, n’est pas conservée, ladélégation syndicale sera reconstituée,au plus tard six mois après le transfert.

Les délégués syndicaux continuent àexercer leur mandat jusqu’au momentde la reconstitution.

Art. 32Le délégué syndical sous préavis conservependant la durée de son préavis, outre lesdroits découlant de la loi sur le contratd’emploi, ceux qui résultent de la présenteconvention.

Si des circonstances le justifient, l’em-ployeur peut invoquer les dispositions del’article 22 ci-dessus.

Chapitre VIFonctionnement de ladélégation syndicale

Art. 33La délégation syndicale est reçue suivantles nécessités, par le chef d’entreprise ouson délégué.

Art. 34La délégation syndicale, plénière ou par-tielle, se réunit avec l’employeur pendantles heures normales de travail.

b) Met betrekking tot de voortzetting vande uitoefening van het mandaat :1° indien bij de overgang de autono-mie van de onderneming of van hetgedeelte van de onderneming, op hetvlak waarvan de syndicale afvaardi-ging werd opgericht, behouden blijft,blijven de syndicale afgevaardigdenhun mandaat verder uitoefenen tot ophet ogenblik dat het verstrijkt;2° voor het geval dat de autonomievan de onderneming of van het gedeel-te van de onderneming, op het vlakwaarvan de syndicale afvaardigingwerd opgericht, niet behouden blijft,wordt de syndicale afvaardiging uiter-lijk zes maanden na de overgangwedersamengesteld.Tot op het ogenblik van de weder-samenstelling blijven de syndicaleafgevaardigden hun mandaat verderuitoefenen.

Art. 32De opgezegde syndicale afgevaardigdebehoudt tijdens de opzeggingstermijn,benevens de rechten die uit de wet op dearbeidsovereenkomst voor bediendenvoortvloeien, ook de rechten ontstaan uitdeze overeenkomst.Wanneer op grond van de omstandighe-den daartoe aanleiding bestaat, kan dewerkgever zich beroepen op de bepalin-gen van artikel 22.

Hoofdstuk VIWerking van de

syndicale afvaardiging

Art. 33De syndicale afvaardiging wordt naar-gelang de noodwendigheden door hethoofd van de onderneming of diens afge-vaardigde ontvangen.

Art. 34De voltallige of niet voltallige afvaardigingkomt tijdens de normale diensturen metde werkgever samen.

16

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 16

Page 17: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

17

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

Art. 35Le temps consaré aux réunions de la délé-gation syndicale avec l’employeur estconsidéré comme prestation de travail etest rétribué comme tel. Toutefois, letemps de réunion qui dépasse les heuresnormales de travail ne donne pas lieu à unsursalaire.

Art. 36Les membres de la délégation syndicaledisposent du temps et des facilités néces-saires - à déterminer de commun accordavec l’employeur et rémunérés commetemps de travail - pour l’exercice collectifou individuel des missions et activités syn-dicales dans l’entreprise prévues par leprésent statut.En vue de l’utilisation de ce temps et deces facilités, les membres de la délégationsyndicale doivent informer au préalablel’employeur et veiller de commun accordavec lui à ce que cette utilisation ne per-turbe pas la bonne marche des services del’entreprise.L’entreprise donne à la délégation syndica-le l’usage d’un local - soit en permanence,soit occasionnellement - afin de lui per-mettre de remplir adéquatement sa mis-sion.

Art. 37La délégation syndicale peut, en vue depréparer les réunions avec l’employeur, seréunir à l’intérieur de l’entreprise moyen-nant l’accord préalable de l’employeur.Ces réunions préparatoires sont à considé-rer comme des missions et activités syndi-cales telles que visées par l’article 36, ali-néa 1er.

Art. 38La délégation syndicale peut, sans que celapuisse perturber l’organisation du travailnotamment pendant les heures de repos,procéder oralement ou par écrit à toutesles communications utiles au personnelemployé. Ces communications doiventavoir un caractère professionnel ou syn-dical.

Art. 35De tijd besteed aan de samenkomst van desyndicale afvaardiging met de werkgever,wordt als werktijd aangezien en bezol-digd. Voor het tijdsgedeelte van de samen-komst dat de normale arbeidsduur over-schrijdt, is geen overloon verschuldigd.

Art. 36De leden van de syndicale afvaardigingbeschikken over de nodige tijd en facilitei-ten - in onderling akkoord met de werkge-ver te bepalen en bezoldigd als arbeidstijd -om de in dit statuut omschreven syndica-le opdrachten en activiteiten in de onder-neming collectief of individueel uit teoefenen.Met het oog op het gebruik van die tijd endie faciliteiten dienen de leden van de syn-dicale afvaardiging vooraf de werkgever inte lichten en in akkoord met hem ervoor tezorgen dat dit gebruik het goed verloopvan de diensten in de onderneming nietverstoort.De onderneming stelt - ofwel permanentofwel occasioneel - een lokaal ter beschik-king van de syndicale afvaardiging van hetpersoneel, ten einde haar toe te staan haaropdracht passend te vervullen.

Art. 37Om de samenkomsten met de werkgevervoor te bereiden en met diens vooraf ge-geven toestemming, mag de syndicaleafvaardiging binnen de onderneming bij-eenkomen. Deze voorbereidende vergade-ringen zijn te beschouwen als syndicaleopdrachten en activiteiten zoals beoogd inartikel 36, lid 1.

Art. 38De syndicale afvaardiging kan meerbepaald tijdens de rustperiodes mondelingof schriftelijk overgaan tot alle mededelin-gen die nuttig zijn voor het bedienden-personeel, zonder dat zulks de organisatievan het werk mag verstoren. Deze mede-delingen moeten van professionele of vansyndicale aard zijn.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 17

Page 18: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Sur demande motivée à introduire par ladélégation syndicale avec un préavis de 48heures et moyennant l’accord de l’em-ployeur, des réunions d’information dupersonnel employé de l’entreprise peuventêtre organisées par la délégation syndicalesur les lieux du travail et pendant lesheures de travail. L’employeur ne peutarbitrairement refuser cet accord. Il estplus particulièrement amené à le donnerlors de la conclusion de conventions col-lectives de travail intéressant l’ensembledes employés de l’entreprise.

Chapitre VIIRôle de la délégation syndicaleen cas d’inexistence de conseil

d’entreprise

Art. 39Par dérogation à l’article 11, la délégationsyndicale peut, en cas d’inexistence deconseil d’entreprise, assumer les tâches,droits et missions qui sont confiés à ceconseil au chapitre II, art. 4, 5, 6, 7 et 11 dela convention collective de travail coor-donnant les accords nationaux et les conventions collectives de travail relatifsaux Conseils d’entreprise conclus au seindu Conseil national du Travail, le 9 mars1972.

Chapitre VIIIRèglement d’un différend

Art. 40Lorsqu’un différend surgit à l’intérieur del’entreprise avec la direction, la délégationsyndicale utilise tous les moyens possiblespour régler ce différend par la négociation.

Op gemotiveerd verzoek door de syndica-le afvaardiging in te dienen met een voor-opzegging van 48 uren en met de vooraf-gaande instemming van de werkgeverkunnen door de syndicale afvaardigingvoorlichtingsvergaderingen voor hetbediendenpersoneel van de ondernemingop de arbeidsplaats en gedurende dewerkuren worden belegd. De werkgeverkan niet willekeurig zijn instemming wei-geren. Hij wordt er meer bepaald toegebracht zijn instemming te geven tergelegenheid van het sluiten van collectievearbeidsovereenkomsten die het gehelebediendenpersoneel van de ondernemingaanbelangen.

Hoofdstuk VIIRol van de syndicale afvaardiging

bij ontstentenis van ondernemingsraad

Art. 39In afwijking van artikel 11 kan de syndica-le afvaardiging, bij ontstentenis van onder-nemingsraad, de taken, rechten enopdrachten uitoefenen die aan deze raadworden toegekend in het hoofdstuk II, art.4, 5, 6, 7 en 11 van de collectieve arbeids-overeenkomst, die de nationale akkoordenen de collectieve arbeidsovereenkomstenbetreffende de ondernemingsraden coörd-ineert, afgesloten in de schoot van deNationale Arbeidsraad op 9 maart 1972.

Hoofdstuk VIIIBeslechting van een geschil

Art. 40Wanneer een geschil ontstaat binnen deonderneming met de directie, wendt desyndicale afvaardiging alle mogelijke mid-delen aan om ten einde het geschil dooronderhandelingen te beslechten.

18

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 18

Page 19: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

19

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

Art. 41Lorsque l’intervention d’une délégationsyndicale n’a pas permis d’aboutir à unaccord avec l’employeur pour le règlementd’un différend, les délégués peuvent faireappel aux représentants permanents deleurs organisations syndicales pour conti-nuer l’examen de l’affaire. Dans cetteéventualité, l’employeur peut se faireassister de représentants de son organisa-tion professionnelle.

Art. 42Après épuisement des moyens de négocia-tions, la délégation syndicale peut faireporter le différend devant le Comité natio-nal de Conciliation de la Commissionparitaire nationale auxiliaire pouremployés.

Art. 43Tout recours au Comité national deConciliation doit se faire par l’intermédiai-re d’un membre de la Commission paritai-re nationale auxiliaire pour employés.

Art. 44Un préavis de grève ne peut être notifiéque par écrit et après que le Comité natio-nal de Conciliation se soit prononcé.

Art. 45Le préavis de grève aura une durée d’aumoins quatorze jours et commencera àcourir le jour suivant la notification.

Chapitre IXDurée de la convention

et divers

Art. 46La présente convention collective de travailest conclue pour une durée de quatre ans. Elleest renouvelée par tacite reconduction pourun nouveau terme de quatre ans et ensuite dequatre en quatre ans s’il n’est pas fait usagedes dispositions de l’article 47 ci-dessous.

Art. 41Wanneer na bemoeienis van een syndicaleafvaardiging geen akkoord is bereikt metde werkgever aangaande de regeling vaneen geschil, kunnen de afgevaardigden dehulp inroepen van de vaste vertegenwoor-digers van hun vakorganisaties om hetoverleg omtrent die aangelegenheid voortte zetten. Wanneer dit geval zich voor-doet, kan de werkgever zich doen bijstaandoor vertegenwoordigers van zijnberoepsorganisatie.

Art. 42Na uitputting van alle onderhandelings-mogelijkheden kan de syndicale afvaardi-ging het geschil doen voorbrengen voorhet Nationaal Verzoeningscomité van hetAanvullend nationaal paritair comité voorde bedienden

Art. 43Ieder beroep op het Nationaal Verzoenings-comité moet geschieden door bemiddelingvan een lid van het Aanvullend nationaalparitair comité voor de bedienden.

Art. 44Een stakingsaanzegging kan enkel schrif-telijk betekend worden nadat hetNationaal Verzoeningscomité zich heeftuitgesproken.

Art. 45De stakingsaanzegging zal een duurtijdhebben van tenminste 14 dagen en zalingaan de dag na de betekening.

Hoofdstuk IXDuur van de overeenkomst

en diversen

Art. 46Deze collectieve arbeidsovereenkomst isgesloten voor vier jaar. Zij wordt stilzwij-gend voor een verdere termijn van vierjaar verlengd en zo verder om de vier jaar,zolang de bepalingen van navolgend arti-kel 47 niet worden ingeroepen.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 19

Page 20: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

Art. 47Au plus tôt six mois et au plus tard troismois avant l’échéance de chacune despériodes prévues à l’article 46, la présenteconvention collective de travail peut êtredénoncée par l’une ou l’autre des partiessignataires.Le préavis est adressé par lettre recomman-dée à toutes les parties signataires et au pré-sident de la Commission paritaire.

Art. 48L’organisation qui prend l’initiative dedénoncer la convention s’engage à en indi-quer les motifs et à déposer immédiate-ment des propositions d’amendements.Les signataires de la présente conventioncollective de travail s’engagent à discuterces propositions dans le délai d’un mois deleur réception.

Art. 49Pendant la durée de la présente conven-tion collective de travail, inclus la durée dupréavis de dénonciation, les parties s’enga-gent à ne pas recourir à la grève ou aulock-out dans les entreprises où elle auraété appliquée sans avoir recouru aux dis-positions du chapitre VIII. Les grèves oulock-out déclarés en contradiction avec leprésent article ne seront pas soutenus.

Art. 50Les cas spéciaux ou non prévus par la pré-sente convention collective de travail sontexaminés par le comité restreint de laCommission paritaire nationale auxiliairepour les employés qui fera rapport à lacommission.

Art. 51La présente convention collective de tra-vail remplace la convention collective du 9novembre 1972 rendue obligatoire parl’arrêté royal du 16 mars 1973.

Art. 47Ten vroegste zes maanden en ten laatstedrie maanden voor het verstrijken vaniedere periode bedoeld in artikel 46 kandeze collectieve arbeidsovereenkomstworden opgezegd door om het evenwelke ondertekenende partij.De opzegging wordt door middel van eenaangetekend schrijven betekend aan alleondertekenende partijen en aan de voor-zitter van het paritair comité.

Art. 48De organisatie op wier verantwoording decollectieve arbeidsovereenkomst wordtopgezegd, gaat de verbintenis aan de rede-nen te noemen en onmiddellijk voorstel-len tot wijziging in te dienen. De onder-tekenende partijen gaan de verplichtingenaan deze voorstellen binnen de maand naontvangst te bespreken.

Art. 49Zolang deze collectieve arbeidsovereen-komst loopt, opzeggingstermijn inbegre-pen, gaan de partijen de verbintenis aan inde ondernemingen waar ze wordt nage-leefd, geen staking of geen lock-out tebeginnen, zonder zich vooraf te gedragennaar de bepalingen van hoofdstuk VIII. Dewerkstakingen of lock-outs die in strijdmet onderhavig artikel worden uitgeroe-pen, zullen niet worden ondersteund.

Art. 50Uitzonderlijke gevallen of gevallen die indeze overeenkomst niet zijn voorzien,worden onderzocht door het beperktcomité van het Aanvullend NationaalParitair Comité voor de bedienden, het-welk aan dit comité verslag zal uitbrengen.

Art. 51Deze collectieve arbeidsovereenkomstvervangt de collectieve arbeidsovereen-komst van 9 november 1972, die alge-meen verbindend werd verklaard bijkoninklijk besluit van 16 maart 1973.

20

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 20

Page 21: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

21

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

Art. 52La présente convention collective de tra-vail entre en vigueur le jour de sa publica-tion au Moniteur belge.

Art. 52Deze collectieve arbeidsovereenkomsttreedt in werking de dag waarop zij in hetBelgisch Staatsblad is bekendgemaakt.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 21

Page 22: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

AnnexeCommentaire paritaire jointà la Convention collective

de travail concernant le statutde la délégation syndicale

Art. 1 Champ d’applicationLa notion employés doit être entendue ausens d’employés visés par la classificationprofessionnelle prévue au chapitre II de laconvention de base conclue enCommision paritaire nationale auxiliairepour employés ou établie par des conven-tions d’entreprises .Cette définition s’applique à l’ensembledes dispositions de la convention.Conformément aux principes généraux dudroit des conventions collectives de travaildes définitions plus favorables aux tra-vailleurs pourront être adoptées au niveaudes entreprises.

Art. 12 alinéa 2Il s’agit de la notion originale du termeunité technique d’exploitation mentionnédans la loi du 20 septembre 1948 et nonpas de celle modifiée par des arrêtés régle-mentaires récents. (Arrêté royal n° 4 du 11 octobre 1978; Moniteur belge du 31 octobre 1978).

Art. 36Les entreprises ou les sous-secteurs de laCommission paritaire nationale auxiliairepour employés sont invités à fixer à leurniveau les facilités et le temps nécessairepour l’exercice collectif ou individuel desmissions et activités syndicales dansl’entreprise, prévus dans le présent statut.Le comité restreint de la Commission pari-taire nationale auxiliaire pour employésveillera à la bonne application de cette dis-position.

BijlageParitair commentaar op de

Collectieve arbeidsovereenkomstbetreffende het statuut van de

syndicale afvaardiging

Art. 1 ToepassingsgebiedDoor de term bedienden moet verstaanworden bedienden bedoeld door deberoepenclassificatie bepaald in hoofdstukII van de basisovereenkomst afgesloten inhet Aanvullend nationaal paritair comitévoor de bedienden of vastgesteld doorondernemingsovereenkomsten.Deze definitie is toepasselijk op het geheelvan de bepalingen van de overeenkomst.In overeenstemming met de algemeneprincipes van het recht op de collectievearbeidsovereenkomsten, kunnen definitiesdie gunstiger zijn voor de werknemersaanvaard worden op het niveau van deondernemingen.

Art. 12 alinea 2De oorspronkelijke notie van de term tech-nische bedrijfseenheid voor de wet van 20september 1948 wordt bedoeld en niet denotie gewijzigd door recente reglementairebesluiten. (Koninklijk besluit nr 4 van 11 oktober 1978, Belgisch Staatsblad van 31oktober 1978).

Art. 36De ondernemingen of sub-sectoren vanhet Aanvullend Nationaal Paritiar Comitévoor de bedienden worden uitgenodigdop hun niveau de faciliteiten en de duur-tijd te bepalen die nodig zijn voor het col-lectief of individueel uitoefenen van de indit statuut omschreven syndicale opdrach-ten en activiteiten in de onderneming.Het beperkt comité van het AanvullendNationaal paritair comité voor de bedien-den zal waken over de goede toepassingvan deze bepaling.

22

La CCT du 9 juillet 1997

09.0

7.97

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 22

Page 23: Convention collective Collectieve de travail arbeidsovereenkomst … · bedienden gaan de verbintenis aan de vrij-heid van vereniging te eerbiedigen en te zorgen dat hun leden uit

23

De CAO van 9 juli 1997

09.07.97

Art. 37Les organisations sont d’avis que l’organi-sation de pareilles réunions d’informationse justifie surtout pendant la négociationou la conclusion, soit de conventions col-lectives, soit d’accords collectifs au niveaude l’entreprise.

Le bureau de conciliation de la Commis-sion paritaire nationale auxiliaire pouremployés examinera toute difficulté d’application de la présente convention,notamment dans le cas où les organisa-tions syndicales s’estimeraient défavori-sées par rapport aux dispositions de la pré-cédente convention réglant le statut de ladélégation syndicale.

Art. 37De organisaties zijn van oordeel dat hetbeleggen van dergelijke voorlichtingsver-gaderingen voornamelijk kan verant-woord zijn tijdens de onderhandeling ofhet sluiten hetzij van collectieve overeen-komsten, hetzij van collectieve akkoordenop het vlak van de onderneming.Het verzoeningscomité van het Aan-vullend nationaal paritair comité voor debedienden zal alle betwistingen inzake detoepassing van de huidige overeenkomstonderzoeken, o.m. in de gevallen waarinde vakorganisaties zich benadeeld zoudenachten t.o.v. de beschikkingen van de vori-ge overeenkomst inzake het statuut vande syndicale afvaardiging.

2001.05.07•06•cao/9juli97/A_2 27-08-2001 09:56 Pagina 23