14/05/2011

1

Ch ng 5

Object - Oriented Programming

1

5.1 M t s khái ni m c b n5.2 Ti p c n l p trình h ng i t ng5.3 Câu h i

5.1 M t s khái ni m

• L p trình truy n th ng• L p trình h ng i t ng• So sánh

2

p trình truy n th ng

– Ngôn ng (ti ng, ch vi t, ch )– Hình nh

– M t t p ng – t p các ký hi u

3

Ch ng trình

Chng

trìn

h

li u

Gi i thu t

4

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

2

Ngôn ng l p trình

• Có r t nhi u ngôn ng tr giúp l p trình:– Pascal– C++

c m chung:– Tính n th– C u trúc u khi n và tính vào/ra n

5

u m – Nh c m

u m:– D vi t, d c, d hi u, d ki m l i và d hi u ch nh– T duy gi i thu t rõ ràng

• Nh c m:– Khi thay c u trúc d li u => thay i ch ng trình– Không dùng l i – Không theo k p s phát tri n

6

p trình h ng i t ng

Object1

Object2

Object3

Object4

Objectn

li uGi i thu t

7

u m – Nh c m

u m:– Không trùng l p d li u – Thay i C u trúc d li u c a m t i t ng, không

n thay i mã ngu n c a các i t ng khác– Có th s d ng l i mã ngu n

• Nh c m:– M i l– Thay i h t t ng v l p trình– Thay i v ngôn ng (l p trình; h u hành)

s

8

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

3

So sánh

• Ví nh xây c n nhà:– Móng– Khung – Tr n – Trang trí

9

5.2. Ti p c n l p trình h ng i t ng

2.1 Class - L p2.2 Object - i t ng2.3 Truy n tham s2.4 M t s v n b tr

10

2.1 Clacss

• Khái ni m• Khai báo• Thu c tính truy c p• Tham s• Truy n tham s

11

Khái ni m

• Class là : T p h p các i t ng có chung các thu c tính và hành ng

• T t c các th hi n c a Class c g i là i ng, s có chung các tr ng thái và hành vi

• Chú ý: – Các thu c tính và hành ng có th c gán ch sau

khi m t i t ng c t o ra– Khi m t i t ng c t o ra, lúc ó ta m i có m t

i di n th t s c a m t th c th

12

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

4

Ví d

p i t ng

Xe moto Dream IIDung ch 97 cm3

Màu nhoXe moto Click

Dung ch 97 cm3

Màu enSinh viên Tr n Hoàng Th o

20.07.1991Di n Châu

Sinh viên Nguy n V n HùngNam12.02.1990TP Vinh

13

Khai báo l p

[Thu c tính] [B sung truy c p] class < nh danh l p> [: L p c s ]{

<Ph n thân c a l p: nh ngh a các thu c tínhnh ngh a các ph ng th c hành ng >

}

14

Thu c tính truy c p

15

nh ngh a ph ng th c

public void/int Tênph ngth c(){

//Câu l nh;}

16

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

5

using System;public class ThoiGian{

public void ThoiGianHienHanh(){

Console.WriteLine(“Hien thi thoi gian hien hanh”);}int Nam, Thang, Ngay, Gio, Phut, Giay;

}public class Tester{

static void Main(){

ThoiGian t = new ThoiGian();t.ThoiGianHienHanh();}

}

o th hi n l p ThoiGian và gán cho i t ng t

Hàm Main s d ng ph ng th c c a t17

Tham s c a ph ng th c

public void SomeMethod(int p1, float p2){

Console.WriteLine(“hai tham so: {0} va {1}”, p1,p2);}

18

2.2 Object

• Khái ni m• Khai báo• Kh i t o bi n thành viên• Hàm d ng sao chép• T khoá this• B kh i d ng• Hu i t ng

19

Khái ni m

• Nh ng v t h u hình

• mó c• n i trong th

gi i th c• Mô c:

• Thu c nh• Hành ng

20

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

6

Ví d

Thu c nh Hành ng

Xe h i Lo iMàu

ng c

Ch yTri n lãm

Chó Gi ngGi i nhMàu lôngTu i

na

Ch y

Hoa Lo iMàu To ng

Nhà p trí Cho thuê

Bán không

21

Nh n xét

• Trong ph n m m, mô t các i t ng :– Tr ng thái (thu c tính)– Hành vi (hành ng)

• S thu n l i khi s d ng i t ng (object) :– Nó giúp chúng ta hi u h n v th gi i th c– Nó ánh x các thu c tính và các hành ng c a

các i t ng trong th gi i th c thành tr ng thái và hành vi c a các i t ng ph n m m

22

Khai báo

• T o m t i t ng cho l p nào ó t ng t nhvi c g i th c hi n m t ph ng th c c a l p ó

ThoiGian t = new ThoiGian();

o th hi n l p ThoiGian và gán cho i t ng tHo c

o i t ng t là th hi n c a l p ThoiGian

23

Ví dusing System;public class ThoiGian{

public void ThoiGianHienHanh(){

Console.WriteLine(“Hien thi thoi gian hien hanh”);}int Nam, Thang, Ngay, Gio, Phut, Giay;

}public class Tester{

static void Main(){

ThoiGian t = new ThoiGian();t.ThoiGianHienHanh();}

}

o th hi n l p ThoiGian và gán cho i t ng t

Hàm Main s d ng ph ng th c c a t

24

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

7

Kh i t o bi n thành viên

• Kh i t o các bi n thành viên:– Tr c ti p khi khai báo – Kh i t o trong b kh i d ng

th c hi n vi c kh i t o ta ch vi c s d ng phép gán giá tr cho m t bi n:

private int Giay = 30;

25

Hàm d ng sao chép

• Là th c hi n vi c t o m t i t ng m i b ng cách sao chép t t c các bi n t m t i t ng ã có và cùng m t ki u d li u

• Ví d :– Chúng ta mu n a m t i t ng ThoiGian vào b

kh i d ng l p ThoiGian t o m t i t ng ThoiGian m i có cùng giá tr v i i t ng ThoiGian

– Hai i t ng này hoàn toàn khác nhau và ch gi ng nhau giá tr bi n thành viên sao khi kh i d ng.

26

Ví d

public ThoiGian( ThoiGian tg){

Nam = tg.Nam;Thang = tg.Thang;Ngay = tg.Ngay;Gio = tg.Gio;Phut = tg.Phut;Giay = tg.Giay;

}

ThoiGian t2 = new ThoiGian( t1 );

Trong ó t1 là i t ng ThoiGian ã t n t i, sau khi l nh trên th c hi n xong thì i t ng t2 c t o ra nh b n sao c a i t ng t1

27

khóa this

• T khóa this :c dùng tham chi u n th hi n hi n hành c a m t

i t ngc dùng tham chi u n nh ng ph ng th c khác và

các bi n thành viên • Tham chi u this này c s d ng th ng xuyên

theo ba cách:– S d ng khi các bi n thành viên b che l p b i tham s

a vào truy n i t ng hi n hành vào m t tham s c a m t

ph ng th c c a i t ng khác– S d ng tham chi u this là m ng ch m c (indexer)

28

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

8

Code

public void SetYear( int Nam){

this.Nam = Nam;}

public void Method1( OtherClass otherObject ){

// truy n tham s là b n // thân i t ng ang th c hi n.otherObject.SetObject( this );

}

29

kh i d ng

• Khái ni m – Ch c n ng• T o b kh i d ng• Gán giá tr • S d ng các thành viên t nh• S d ng b kh i t o t nh• S d ng b kh i d ng private• S d ng các thu c tính t nh

30

Khái ni m – Ch c n ng

• M t ph ng th c s c g i th c hi n khi chúng ta t o m t i t ng. Ph ng th c này c g i là

kh i d ng (constructor):c nh ngh a khi xây d ng l p

– N u ta không t o ra thì CLR s t o ph ng th c kh i ng m t cách m c nh

• Ch c n ng c a b kh i d ng:– Là t o ra i t ng c xác nh b i m t l p và t

tr ng thái này là h p l– Sau khi b kh i d ng th c hi n hoàn thành thì b nh s

u gi m t th hi n h p l c a l p v a khai báo

31

Ch a có b kh i d ng

public class ThoiGian{

public void ThoiGianHienHanh(){

Console.WriteLine(“Hien thi thoi gian hien hanh”);}int Nam, Thang, Ngay, Gio, Phut, Giay;

}

32

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

9

o b kh i d ngusing System;public class ThoiGian{

public void ThoiGianHienHanh(){

Console.WriteLine(“Thoi gian hien hanh la : {0}/{1}/{2} {3}:{4}:{5}”, Ngay, Thang, Nam, Gio, Phut, Giay);

}public ThoiGian( System.DateTime dt ){

Nam = dt.Year; Thang = dt.Month; Ngay = dt.Day;Gio = dt.Hour; Phut = dt.Minute; Giay = dt.Second;

}int Nam, Thang, Ngay, Gio, Phut, Giay;}public class Tester{

static void Main(){

System.DateTime currentTime = System.DateTime.Now;ThoiGian t = new ThoiGian( currentTime );t.ThoiGianHienHanh();

}}

nh ngh a b kh i d ng riêngNgh a là

nh ngh a m t ph ng th c có tên gi ng tên l p ã khai báo

P ng th c kh i d ng l y m t i t ng DateTime và kh i t o t t c cácbi n thành viên d a trên giá tr c a i t ng này. Khi ph ng th c này th c hi n xong, m i t ng ThoiGian c t o ra và các bi n c a i t ng c ng ã c kh i t o. Hàm ThoiGianHienHanh c g i trong hàm Main() s hi n th

giá tr th i gian lúc i t ng c t o ra33

Giá tr m c nh

• Các bi n trong kh i ng c nh nh n các giá tri c nh nh sau

• Ng i d ng có th gán giá tr khác cho các bi n này

34

d ng các thành viên t nh (static member)

• Nh ng thu c tính và ph ng th c trong m t l p có th là nh ng thành viên :– Th hi n (instance members) : thành viên c a i

ng liên quan n th hi n c a m t ki u d li u– T nh (static members) : c xem nh m t ph n c a

p• Chúng ta có th truy c p n thành viên t nh c a

t l p thông qua tên l p ã c khai báo mà không c n t o m t th hi n l p

35

using System;public class Class1{

public void SomeMethod(int p1, float p2){

Console.WriteLine(“Ham nhan duoc hai tham so: {0} va {1}”, p1,p2);}

}public class Tester{

static void Main(){

int var1 = 5;float var2 = 10.5f;Class1 c = new Class1();c.SomeMethod( var1, var2 );

}}

• SomeMethod là ph ng th c không nh c a l p Class1

• Main() là m t ph ng th c t nh• Ph ng th c t nh không th truy c p

tr c ti p n các thành viên không có tính ch t t nh (nonstatic)

• Gi i quy t :• truy c p c ph ng th c này, ta

ph i t o m t i t ng c là th hi n a l p Class1

36

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

10

d ng b kh i d ng t nh

1. o kh i ng nh

2. Khai báo biên thành viên ten d ng nh

3. Dòng nh d ng bi n thành viên ten trong ph ng th c không nh

37

d ng b kh i d ng private

• Ngôn ng C# không có ph ng th c toàn c c và h ng s toàn c c

• V y :– Ta có th t o ra nh ng l p ti n ích nh ch ch a

các ph ng th c t nh– Khi t o m t l p mà không cho phép t o b t k th

hi n nào c a l p thì ta s d ng b kh i d ng private

38

d ng các thu c tính t nh

• Ta không th t o c bi n toàn c c làm công vi c m s th hi n c a m t l p. V y làm sao ki m soát c s th hi n c a m t l p

c t o ra khi th c hi n ch ng trình

• Thông th ng các bi n thành viên t nh c dùng m s th hi n ã c c t o ra

a m t l p

39

kh i ng nh

Bi n thành viên nh

0 cats1 cats3 cats

40

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

11

Hu i t ng

• B hu c a C#• Ph ng th c Dispose• Ph ng th c Close• Câu l nh using

41

hu c a C#

~Class1(){

// Th c hi n m t s công vi c}

ng t ng t nh vi t :

Class1.Finalize(){

// Th c hi n m t s công vi cbase.Finalize();

}

42

Ph ng th c Dispose

public void Dispose(){

// Th c hi n công vi c d n d p// Yêu c u b thu d c GC trong th c hi n k t thúcGC.SuppressFinalize( this );

} public override void Finalize(){

Dispose();base.Finalize();

}

43

Ph ng th c Close

• Ph ng th c Close() d s d ng h n ph ng th c Dispose trong các i t ng có liên quan

n x lý t p tin• Ta có th xây d ng :

– Ph ng th c Dispose() v i thu c tính là private– Ph ng th c Close() v i thu c tính public; Trong

Close() g i th c hi n ph ng th c Dispose()

44

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

12

Câu l nh usingusing System.Drawing;class Tester{

public static void Main(){

using ( Font Afont = new Font(“Arial”,10.0f)){// n mã s d ng AFont.......}// Trình biên d ch s g i Dispose gi i phóng AFontFont TFont = new Font(“Tahoma”,12.0f);using (TFont){

// n mã s d ng TFont.......

}// Trình biên d ch g i Dispose gi i phóng TFont}

}

45

2.3 Truy n tham s cho ph ng th c

• Truy n tham tr• Truy n tham chi u

46

Truy n tham s giá tr

public void SomeMethod(int p1, float p2){

Console.WriteLine(“hai tham so: {0} va {1}”, p1, p2);}public class Tester{

static void Main(){

int var1 = 5; float var2 = 10.5f;Class1 c = new Class1();

c.SomeMethod( var1, var2 );}

}

5 10.5

5 10.5

5 10.5

5 10.5

47

Truy n tham chi u

• B sung tham s ref cho phép truy n các i ng giá tr vào trong ph ng th c theo ki u

tham chi u• B sung out trong tr ng h p mu n truy n

i d ng tham chi u mà không c n ph i kh i o giá tr ban u cho tham s truy n

• B sung params cho phép ph ng th c ch p nh n nhi u s l ng các tham s

48

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

13

0 0 0

0 0 0

49 50

Truy n tham chi u v i bi n ch a kh i t o

51

2.4 M t s v n b tr

Encapsulation -Tính óng gói Abstraction - Tr u t ng hóaInheritance - K th aPolymorphism - a hình

52

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

14

Encapsulation

53

Encapsulation

• Ph ng th c get:– Tr v m t i t ng ki u là m t c tính c a l p– Cú pháp: get { return <tên bi n>;}

• Ph ng th c set:– Thi t l p giá tr m t property c a i t ng và có tr

tr v là void– Có th ghi vào CSDL hay c p nh t bi n thành viên

khi c n– Cú pháp: set {<tên bi n> = value;}

54

Abstraction

ng v t có vú

Chó Mèo n

55

Abstraction

windows

button

Checkbox

radiobutton

commandbox

listbox

56

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

15

Abstraction

• Là l p có ít nh t m t ph ng th c tr u t ng• Ph ng th c tr u t ng :

– Không có s th c thi– Ch n gi n t o ra m t tên ph ng th c và kí hi u

ph ng th c– Nó không nh ngh a ph n thân, thay vào ó chúng c

cài t trong ph ng th c ghi è c a l p d n xu t• Khai báo l p tr u t ng :abstract class viduloptruutuong{

// Code of members}

57

Inheritance

• Trong ngôn ng C#, quan h c bi t hóa c th c thi b ng cách s d ng s k th a

ây cách chung nh t và t nhiên nh t th c thi quan h này

• Trong ngôn ng C# t o m t l p d n xu t t t l p ta thêm d u hai ch m () : ) vào sau tên

p d n xu t và tr c tên l p c s

public class ListBox : Window

58

Inheritancen

windows

button

Checkbox

radiobutton

commandbox

listbox

• Ta có th nói ListBox th a hay c d n xu t

Window :• Window là l p c s• ListBox là l p d n

xu t• Nh v y, ListBox :

• D n xu t t t c các thu c tính và hành vi

l p Window • Thêm nh ng ph n c

bi t riêng xác nh n ListBox

59 60

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com

14/05/2011

16

Polymorphism

• Có hai cách th c khá m nh th c hi n vi c k th a :– M t là s d ng l i mã ngu n– Hai là s d ng tính a hình (polymorphism)

61

a hình

62

d ng

t o m t ph ng th c h tính a hình, chúng ta c n ph i khai báo khóa virtual trong ph ng th c c a l p c s

public class ListBox : Window

public virtual void DrawWindow()

63

Câu h i

• L p là gì ? i t ng là gì?• L p tr u t ng là th nào? Có th t o i t ng cho l p

tr u t ng hay không?• Có ph i khi t o m t l p thì ph i k th a t m t l p nào

không?• Có th k th a t m t l p c s c vi t trong ngôn

ng khác ngôn ng C#?• Khái ni m a hình là gì? Khi nào thì c n s d ng tính a

hình?• T khóa new c s d ng làm gì trong các l p?• Hãy xây d ng cây phân c p các l p i t ng sau:

Xe_Toyota, Xe_Dream, Xe_Spacy, Xe_BMW, Xe_Fiat, Xe_DuLich, Xe_May, Xe?

64

Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software.c

om Click t

o buy NOW!

PDF-XChange

ww

w.tracker-software

.com