car excel osnove

8/8/2019 Car Excel Osnove

1/13

1

MICROSOFT EXCELOSNOVE

Microsoft EXCEL je program za tabelarna izraunavanja koji dolazi u Microsoft OFFICEpaketu.

Pokretanje programa

Excel se pokree na isti nain kao i druge aplikacije pod Windows-ima.

Potrebno je da dovedete kursor mia do ikone za Excel i kliknete levim tasterom dva puta ili dapokrenete iz START menija.

Tada vam se otvara radni prozor za Excel koji ima sledei izgled:

Cio EXCEL dokument zove se radna sveska ili WORKBOOK.

Sastoji se iz nekoliko radnih listova (WORK SHEETS).

Radni list sastoji se od kolona (COLUMNS) i redova (ROWS).

Kolone su oznaene slovima, a redovi brojevima.

ELIJA (CELL) je osnovna jedinica radnog lista u EXCELU. Svaka elija je oznaenaslovom kolone i brojem reda kojem pripada, pa se kae da ima svoju ADRESU. Adresaelije na slici je A1.

Na vrhu Excel prozora se nalazi ime trenutno aktivnog dokumenta, zatim dugmad zaumanjenje, uveanje i zatvaranje prozora.

Redovi

Radni listovi

Ime dokumenta

elija

Kolone


2/13

2

Komande MS Excel-a

Sistem menija

Svaki meni sadri podmeni sa komandama:

za rad sa datotekama (File),izmenu sadraja (Edit),pregled (View),ubacivanje (Insert),formatiranje (Format),rad sa podacima (Data) irad sa prozorima (Window) ipomo (Help).

Standardne komande na paleti alata

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

Sa lijeva na desno su ikone na paleti alata (Toolbar) koje vam omoguavaju:

1. kreiranje novog dokumenta2. otvaranje postojeeg dokumenta3. snimanje dokumenta u toku rada (Save)4.

tampanje5. pregled dokumenta prije tampanja (Print Preview)

6. provjeru tanosti teksta na engleskom (Spell check)7. isecanje (CUT)8. kopiranje (COPY)9. umetanje (PASTE)10. formatiranje prema uzorku11.ponitenje poslednje izvrene komande (UNDO)12.vraanje nekoliko poslednjih komandi13.automatsko sabiranje selektovanih elija14.sortiranje sadraja elija rastuim redom15.sortiranje sadraja elija opadajuim redom16.kreiranje dijagrama i grafikona17.umetanje grafikih elemenata18.zumiranje poveanje i smanjenje prikaza tabele19.Help pristup objaenjima (na engleskom)


3/13

3

Komande za formatiranje

Ispod standardne palete komandi nalazi se paleta sa ikonama za formatiranje sadraja elijakoje omoguavaju:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19

1. mijenjanje fontova2. odabir veliine fonta3. podebljavanje slova i brojeva4. kurziv (italic)5. podvlaenje sadraja elija (slova i brojeva)6. poravnavanje sadraja elije ulijevo7. centriranje sadraja elije8. poravnavanje sadraja elije udesno9. spajanje vie elija u jednu (merging)10.prikazivanje oznake valute11.prikazivanje znaka za postotak12.umetanje zareza za oznaavanje hiljada13.poveanje broja decimala koje e se prikazati u eliji14.smanjivanje broja decimala koje e se prikazati u eliji15.pomjeranje paragrafa ulijevo16.uvlaenje paragrafa17. formatiranje prikaza ivica elije18.bojenje pozadine elije19.promjena boje slova ili brojeva u eliji

Linija formula

Ispod paleta alata nalazi se linija za upis formula.

Formula je matematiki izraz koji slui za analizu podataka u radnom listu. Formule izvodeoperacije kao to su: sabiranje, oduzimanje, mnoenje, djelenje, ali i kombinacije raznihmatematikih operacija.

Izlazak iz programa

Iz Excel-a e te izai kada iz FILE menija odaberete opciju EXIT i potom pritisnete tasterENTER na tastaturi ili kliknete miem na EXIT opciju.

Takoe moete kliknuti na dugme sa oznakom x u gornjem desnom uglu prozora.

Najbri nain za izlazak iz Exel-a je ukoliko pritisnete tastere ALT + F4 na tastaturi vaegraunara.

Kombinacija dva tastera ALT + F4 se dobija na sledei nain: pritisnete i zadrite pritisnuttaster ALT, zatim pritisnete taster F4 i otpustite oba tastera.


4/13

4

U svakom sluaju ete dobiti dijalog prozor koji e vas pitati da li elite da sauvate promjenekoje ste unijeli u dokument.

Unoenje podatka u elije

Da biste poeli unositi vrijednosti u eliju, kliknite na nju i ponite unoenje.Moete unositi brojeve ili tekst. Tekstualni podaci e biti automatski postavljeni u lijevu, abrojani u desnu stranu elije. Ovo je vano da znate jerete nekada vidjeti i brojeve koji supostavljeni u lijevoj strani elije. To znai da ih je neko namjerno formatirao kao tekst. Da bisteradili sa ovakvim brojevima prvo ih morate deformatirati (kliknite na eliju desnim klikom, azatim na Edit > Clear > Formats).

Prelazak iz jedne u drugu eliju

Meu elijama se moemo kretati:1. miem (klik na jednu, pa na drugu eliju...)2. tipkom TAB na tastaturi3. strelicama na tastaturi (gore, dolje, lijevo, desno)

Selektovanje / oznaavanje dijelova tabele

eliju selektujemo klikom na nju.

Ako elimo oznaiti cijelu tabelu, kliknemo jednom na prazni

kvadrati u lijevom oku tabele izmeu oznake A i 1.

Ako selektujemo dio tabele, kliknemo u eliju od koje poinjemoselektovanje, pa drei lijevi taster mia vuemo u eljenompravcu npr. desno ili desno dole. Kada pustimo taster mia, natabeli e biti oznaen selektovani dio.

Ako elimo selektovati cijelu kolonu kliknemo na slovo iznad te kolone (ili na broj reda akoelimo selektovati cijeli red).


5/13

5

Kopiranje i prebacivanje sadraja tabele

Ove operacije obavljaju se na slian nain kao i u Wordu.

Kopiranje sadraja elije: kliknete na eliju, zatim Edit > Copy ili Ctrl+C ili klik na ikonicu za

kopiranje na toolbaru. Zatim kliknete na bilo koju drugu eliju u tabeli u koju elite prekopiratisadraj, pa Edit > Paste ili Ctrl+V ili klik na ikonicu ..... na toolbaru.

Ako kopirate dio tabele (grupu elija), prvo selektujete taj dio, kopirate ga na neki od prethodnoobjanjenih naina, pa kliknete na prvu eliju dijela u koji elite da kopirate taj sadraj iupotrebite neku od Paste komandi.

Za prebacivanje sadraja elije ili grupe elija postupate slino, s tim da koristite Edit > Cut iliCtrl+X, pa Edit > Paste ili Ctrl+V.

Insertovanje / ubacivanje kolone ili reda

Insert > Cells.../Rows/Columnsje opcija za insertovanje / ubacivanje elije, kolone ili reda.Kliknite na red ili kolonu ISPRED kojeg elite ubaciti novi red ili kolonu. Novi red ili kolonauvijek e biti ubaeni ISPRED oznaenog.

Istu operaciju moete uraditi desnim kliknom na red ili kolonu ISPRED kojeg elite ubaciti novi,i odabirom opcije INSERT.


6/13

6

Brisanje kolone ili redaDa biste obrisali neku kolonu ili red, kliknite na brojanu oznaku reda ili slovnu oznaku kolone,pa u meniju Edit odaberite Delete.

Takoe moete kliknitu na brojanu oznaku reda ili slovnu oznaku kolone, pa onda opetkliknete na to mjesto desnim klikom i iz padajueg menija odaberete Delete.

Primjetiete da sledei red ili kolona automatski dobijaju broj obrisanog.

Dodavanje novih radnih listova

Kada otvorite Excel, videete da su radni listovi oznaeni (dole lijevo, na dnu tabele) kao Sheet1, Sheet 2, Sheet 3.

Kada kliknete desnim tasterom mia na neki od ovih jeziaka, dobiete padajui meni:

Klikom na INSERT ubaciete novi radni list. On se uvijek ubacuje ISPRED radnog lista na kojiste kliknuli.


7/13

7

Opcija DELETE slui sa brisanje tog radnog lista. Time ete ga nepovratno ukloniti.

Opcija RENAME slui za promjenu naziva lista. Kad se postojee ime zacrni, samo preko njegaukucajte novo.

Opcija MOVE OR COPY nudi vam da radni list premjestite ISPRED nekog drugog koji eteodabrati iz ponuenog spiska ili da ga premjestite na kraj (Move to end).Premjetanje se lako obavlja i tako to kliknete na jeziak radnog lista, pa ga, drei pritisnuttaster mia, vuete na eljeno mjesto iza ili ispred nekog drugog jezika.

Ako odaberete New Book,

radni liste biti spaen kaozasebni dokument

Odabrani radni list spaavateprije onog koji odaberete nalisti (Before sheet)


8/13

8

KORITENJE FORMULA U EXCELU

Excel se najee koristi za razliita izraunavanja za ije su obavljanje kljune formule.Formula UVIJEK poinje znakom jednakosti (=) i sastoji se od adresa elija i odgovarajuih

matematikih operatora.Po pravilu, formule se upisuju u za to ordreenu liniju

ali se mogu upisivati i u samu eliju. Klikom na Enter nakon upisanje formule ili bilo gdje drugou tabeli dobijate rezultat.

Mogue je vriti raunsku operaciju sa elijama bilo gdje u tabeli.

Evo pregleda formula za osnovne raunske operacije:

SABIRANJE

Najjednostavnija formula za sabiranje bi bila =A1+A2 .Upiemo znak jednakosti, pa adresu elije ili ukucamo ili kliknemo na eliju tada senjena adresa sama upie u formulu.Svejedno je da li ete upisati =A1+A2 ili =a1+a2 .

Meutim, ako elimo da saberemo itav niz brojeva, bie teko ukucavati adresu elije, paplus, pa adresu druge elije itd. Tada koristimo formulu koja glasi: =SUM(A1:A2)SUM je oznaka za sabiranje kao raunsku operaciju (zamjenjuje plus), a adrese elija u

zagradama su zapravo poetna i krajnja adresa

elija u nizu koji sabiramo.Pogledajte sljedei primjer:


9/13

9

Ovu formulu moete primijeniti ako je kolona unutar koje raunate ista, tj. ako su brojeviuredni, ako nema praznih polja ili polja sa tekstom u koloni sa brojevima.

Dugme SUM u toolbaru takoe slui za sabiranje. Dovoljno je miem selektovatiniz elija koje elimo da saberemo i kliknuti na ovo dugme. Rezultat dobijamo na kraju niza.

VANO: Kada dobijete neki rezultat primjenom formule, Excel u toj eliji pamti FORMULU pokojoj ste raunali. Ako promijenite neki od brojeva u nizu koji ste, recimo, sabirali vidjeete dase zbir automatski mijenja (jer je ispod broja koji vi vidite kao rezultat ostala zapamenaformula po kojoj je dobijen).

ODUZIMANJE: =A1-B1 (znak za oduzimanje je crtica na tastaturi)

MNOENJE: =A1*B1 (znak za mnoenje je zvjezdica na tasturi)

DIJELJENJE: =A1/B1

KOMBINOVANA FORMULA - primjer: =(A1+B1)/C1


10/13

10

Osnovno formatiranje elija (Format > Cells)

Kada kliknete na meni Format, a zatim na Cells dobiete prozor sa opcijama za formatiranjeelije.Prva opcija je Number (broj) gdje u Category biramoformat u kojem e podaci biti prikazani.

U Excelu moete formatirati podatke na puno naina: kao tekst, broj, datum itd.Sami brojevi mogu biti formatirani kao cijeli brojevi (integers), valuta (currency), procenti(percentages) i sl.Kada ponete da kucate u Excelu, program automatski sve stavlja ugeneral format, to znaida ako ukucate brojeve, on pretpostavlja da zaista i hoete brojeve. Ako vidi tekstualni karakter,

pretpostavlja da hoete tekst, a sa tekstom se ne mogu raditi raunske operacije.Kad Excel prikae broj, on nema zareze i take. Ako hoete da se 23453 prikae kao

$23,453.00, trebate promijeniti format iz general u currency.

Evo jo nekih formata:general (opti) 1234.5number (broj) 1,234.50currency (valuta) $1,234.50accounting (raunovodstveni) $1,234.50percent (procenat) 123450%fraction (razlomak)

Da biste promijenili format, kliknite desnom tipkom mia na oznaenu eliju, red ili kolonu i

odaberite Format Cells > Number. Kada ste odabrali format za broj, Excel automatski ide naameriki standard po kome je zarez separator, a taka indikator decimala. Da biste topromijenili na evropski standard idite u My Computer > Control Panel > Regional Settings >Number, a zatim pod Decimal symbolukucajte zarez, pod Digit grouping symboltaku, a podNo. of digits in group (broj cifara u grupi) stavite 3.Kada se vratite u radni list i ponete da ukucavate brojeve, oni e po defaultu biti prikazani unizu, dakle nee biti odvojeni gore navedenim separatorima. Ali ako kliknete na dugme sasimbolom zareza na paleti alata, u brojeve e biti ubaeni separatori po eljenom, evropskomstilu. Da biste sklonili decimalna mjesta, kliknite na dugme Decrease decimalna paleti alata.

Panja! Nekada broj treba formatirati kao tekst. Ako unosite broj koji neete sabirati i mnoiti,kao to je broj telefona, treba ga formatirati kao tekst. U suprotnom broj 234900 moe bitiprikazan kao 234.9.


11/13

11

Druga opcija pod Format Cells je Alignment (poravnanje).

Ona omoguava razliito pozicioniranje sadraja elije

(Horizontal: da li e sadraj horizontalno biti poravnatulijevo, udesno, centriran...;Vertical: da li e biti privrhu, na sredini, ili pri dnu elije...).

Opcija Wrap textomoguava da dui sadraj u jednojeliji bude prikazan u nekoliko redova umjesto da seelija znaajno izdui.

Opcija Merge cells omoguava spajanje vie elija ujednu. Prethodno oznaite elije koje elite da spojite, stim da samo u jednoj od njih moe biti neki sadraj.

Opcija Font nudi izbor fonta (vrste pisma), stila(podebljan, kurziv, podvuen), veliine fonta, bojefonta, kao i neke dodatne efekte ije uzorke moetevidjeti u prozoriu Preview.

Opcija za formatiranje elija koju ete koristiti da biste radni list uinili preglednijim je Border.Ona vam daje niz mogunosti da definiete granice elija i grupa elija, tj. da po elji postavljateili uklanjate linije koje ih odvajaju.

Jednim klikom odreujemoivice elije koju smoprethodno selektovali uExcel tabeli

Biramo boju i

vrstu linije kojomiviimo eliju


12/13

12

Opcija Patterns omoguava bojenje podlogeprethodno oznaene elije ili grupe elija.

Ako vam odabrana boja ne odgovara, vratite se na

bijelu opcijom No Color.

Pattern: vam nudi i niz uzoraka / mustri za sjenenjepodloge elija.

Bilo kojoj eliji moete pridodati i komentarako u meniju INSERT odaberete COMMENT.U uti okvir koji ete dobiti ukucajte komentar, a on e biti prikazan kao crveni trougli u uglu

elije. Kada kliknete na njega, otvara se komentar.

tampanje Excel tabele

Prije nego odtampate Excel document dobro ga je podesiti za tampu pomou opcije File >Page Setup.

Pod jezikom Page, ako vam je tabela u Excelu npr. dugaka po horizontali, moete odabratiopciju Landscape, pri emu e biti odtampana po duini papira.


13/13

Projekat NetNovinar.org se realizuje uz finansijsku pomo Evropske komisije (CARDS program). Za sadrajovog dokumenta i sajta NetNovinar.org iskljuivo je odgovoran Mediacentar Sarajevo i on ni u kom sluaju neodraava stavove Evropske Unije ili Evropske komisije.

13

Kada tampate Excel dokument, desie vam se da se odtampa sadraj tabele ali ne i samatabele, ivice elija. Da biste ih odtampali, kliknite na opciju Gridlines pod jezikom Sheet.

Pod jezikom Sheet moete birati koji ete dio radnog lista tampati.Kliknete na kvadrati nakraju okvira pod Printarea:, pa na radnom listu oznaite dio koji elite tampati. Vidjeete dase taj opseg elija sam upisuje u okvir Print Area. Sada jo jednom kliknite na kvadrati nakraju okvira.

Dio radnog lista koji elite tampati moete birati i preko File > Print Area > Set Print Areatako to ete PRVO na radnom listu oznaiti dio koji elite tampati, a zatim kliknuti nanavedenu opciju. Oznaeni dio moete ponititi ako odete na File > Print Area > Clear PrintArea.

car excel osnove

Documents