c hindi tutorial

8/7/2019 C hindi tutorial

http://slidepdf.com/reader/full/c-hindi-tutorial 1/31

C hindi tutorial: if else statement Posted on अट ूय 6, 2010 by hridayesh gupta

आज हभ if else statement का उऩमोग सीखगे. इसस ेऩहरे comparision operator के ाये भ जानना

आवशमक है अत् इसक जानकाय नीचे द जा यह है. operator का भतर है चह (जसै ेक +, – …).

नीचे दए गए comparision operator Boolean output देत ेह, भतर मे मह तात ेह क दमा गमा

statement true है मा false < और > : जसैे क 3 > 1 का output है true जक 3 < 1 ka output है false. इसी तयह 3 > 3

का output false होगा 3 स ेडा 3 नहॊ है. 3 < 3 का output बी false है. <= और >= : मे ऊऩय वारे क तयह ह ह ऩयत ु 3 >= 3 औय 3 <= 3 का output true हो

जामगेा . मान यहे क <= क जगह =< का उऩमोग नहॊ कय सकते. = का चह > मा < के ाद ह आना चाहए . == : मह ताता है क दो value याय ह मा नहॊ. मह int, char, आद सबी को compare कय

सकता है. माद यहे क मह = से अरग है. = assignment operator है जो क ामे औय लरखे

variable को दाई औय लरखी value देता है, जक == दोन औय लरखे variable मा value को

compare कयता है. अ हभ देखते ह क इनका उऩमोग if else भ कैस ेकयत ेह. if statement का format नन है. if(booelan expression1) { statement1; } else if(booelan expression2) { statement2; } ….. …. …. else { statementN; } अगय booelan expression1 का भान true है तो लसपफ statement1 execute होगा . अगय booelan

expression1 का भान false है तो हभ booelan expression2 देखग.े अगय मह true है तो statement2

execute होगा . इसी तयह आग ेढत ेजामगे. जहाॉ बी हभ booelan expression का भान true ात

http://cprogrammingtutorialhindi.wordpress.com/2010/10/06/c-%e0%a4%95%e0%a4%be-%e0%a4%b6%e0%a4%bf%e0%a4%95%e0%a5%8d%e0%a4%b7%e0%a4%a3-if-else-statement/





http://cprogrammingtutorialhindi.wordpress.com/author/hridayeshgupta/

http://cprogrammingtutorialhindi.wordpress.com/author/hridayeshgupta/




होगा केवर उसी स ेसधत statement execute होगा , कोई औय नहॊ. अगय कोई booelan

expression true नहॊ है तो else के अदय जो statement है वो execute होगा . इसे एक उदहायण के

वाया सभझत ेह. नीचे दए गए example भ दए गए total marks औय obtained marks के अन ुसाय हभ percentनकारगे औय percent के आधाय ऩय grade print कयग.े #include <stdio.h>

int main() {

int total_marks = 500; int obtained_marks = 272;

int percent = obtained_marks*100/total_marks;

if (percent >= 60) { printf ("Congrats!! You passed in 1st division.\n"); printf ("Your percentage is %d.\n",percent);

} else if (percent >= 45) {

printf ("You passed in 2nd division.\n"); printf ("Your percentage is %d.\n",percent);

}



else if (percent >= 33) { printf ("You just passed in 3rd division.\n"); printf ("Your percentage is %d.\n",percent);

} else {

printf ("Sorry! you failed.\n"); printf ("Your percentage is %d.\n",percent);

}

scanf ("%s"); return 1;

} ऊऩय दखाई गई values के अन ुसाय percent क value 54 आएगी .(महाॉ गौय कयने रामक ात मह है

क percent क value 54.4 नहॊ आएगी मक हभने अऩने program को int नामा है. ) च ूॊक

percent 60 स ेछोटा है अत् ऩहर वार condition (percent >= 60) का result false आएगा आएगा

इसलरए हभ अगर वार condition (percent >= 45) check कयगे जो क true है अत् न ऩय

print होगा You passed in 2nd division. Your percentage is 54 अ च ूॊक कोई बी condition true होन ेऩय उसक े अदय वारे statement ह execute होते ह. अत् मह

program औय क ु छ print नहॊ कयेगा . महाॉ एक ात मान देने रामक है क हभने printf के अदय \n

का उऩमोग कमा है ऩयत ु मह print नहॊ ह ुआ , मक \n का भतर है new line character अथाफत \n

के ाद जो बी print होगा वो अगर line भ print होगा . महाॉ आऩ \n को हटाकय run कय औय output

देख. इसी तयह दए गए example भ obtained_marks क अरग अरग value यख कय program को



run कय औय output को मान स ेदेख. अगय इससे सॊधत कोई सवार आऩक े ऩास है तो नीचे

comment के भामभ स ेऩ ूछ सकते ह. basic example.

#include <stdio.h> int main() { int percent = 45; if(percent >=

33) { printf("Congrats!! You passed.\n"); } else { printf("Sorry.!

you failed\n"); } scanf("%s"); return 1; }

ऊपर ग example percent value change र र

program run र . पऱ य check रग percent

value 33 रर य य [if(percent >= 33)] अगर

screen पर print ग

Congrats!! You passed.

अय print ग (else)

Sorry.! you failed

य र { } अर ऱ प, ऱ

. example ग speed ऱग और अगर य 60 य warning print र ग अय र ग.

#include <stdio.h> int main() { int speed = 65; if(percent > 60)

{ printf("Warning: Speed is in danger zone.\n"); } else { }

scanf("%s"); return 1; }

speed value ऱ ऱर program run र और य



ऱ प पर य screen पर य print रग .

variable i define य रग

input ऱग. ऱ line य य ऱ scanf("%d", &i);

scanf printf र र . पऱ argument "%d"

ऱ printf , र य

input int ऱग. र argument &i य input ऱग

variable store ग . (य variable पऱ & ऱग

य र ग ग pointer र प ग.)अगर प screen 25 enter र ग i 25 यग .

ऱ program पऱ ऱ अ र प -

screen पर य print य प enter य .

य य य र % ग ऱ . अ य

2 ग पर य 0 print य Number

is even अय य print य Number is odd.

र program अ scanf ऱ र : अगर प windows

program run र र ऱ window ऱ output

पर program य ऱ window

. अ scanf ऱ ऱ window य

र input wait र . अगर य ऱ ग program run र ऱ window यग अप program

output पग.

अ Array र .

variable र र variable value store र

पर variable define र य य



type value store रग integer, character etc. Array

अ value store र . अगर प 100 int store र

array र . example य अ variable Array store र .

ग example 0 9 य square array store

र ग और print र ग. पऱ program run र .

#include <stdio.h> int main() { int i = 0; int arr[10]; for(i = 0; i < 10;

i++) { arr[i] = i*i; } for(i = 0; i < 10; i++) { printf("square of %d is

%d\n", i, arr[i]); } scanf("%d", &i); }

अ . int arr[10]; arr variable define र र 10 int

store र . य र य ऱ int store र . य र int

number store र . य र numbering 0 start

10 int Array arr पऱ int arr[0] पर ग , र

arr[1] पर ... ऊपर arr size 10 र अ य 10 int(arr[0]

arr[9]) store र . program प

. for loop अर ( 10 र run ग ) पऱ र

य ग i 0 ग अ arr[0] (arr array पऱ int) 0

यग र ग for loop अर अ र य ग

array arr अ int(arr[9]) 81 यग . र अगऱ for

loop arr print र र .

अ array य access र ऱ ऊपर

अ र for loop यग र .



Wednesday, October 27, 2010

while loop पयग र ग. boolean

statement य . value true loop

अर ऱ statement run र . ग example

. while loop पयग र र र 1 10

य square print र ग #include <stdio.h> int main() { int i=1; int sq; while(i<=10) { sq =

i*i; printf("square of %d is %d.\n", i, sq); i = i+1; } scanf("%d", &i);return 1; }

ऊपर ग program i र value 1 . while loop

boolean statement i<=10 true य i value 1 ,

ऱ loop अर ऱ र statement execute य ग. य

loop अर i value 1 र . र boolean statement true यग य i value 2 गय . र ग र ग. i

value 11 यग boolean statement false ग और

while loop र य ग. program ऱ र . य 1 10

य square print रग .

अगऱ ऱ string पयग र ग और use

र interesting example ग.

Saturday, October 30, 2010



C language tutorial in hindi ग string र

ग. पऱ Array और char type variable र

य .What is String

char variable र य variable

अर (letter) store र . अ अगर ऱ

word( य अर ऱर ग ) store र

र ग? ऱ char array य ग, array

र य variable store र अ help word य sentence store र . examples help word

"hindi" store र और print र 3 अऱग अऱग र

और य important .#include <stdio.h> int main() { char w[6]; w[0] = 'h'; w[1] = 'i'; w[2]

= 'n'; w[3] = 'd'; w[4] = 'i'; w[5] = '\0'; printf("Word we stored is %s

\n", w); printf("1st letter of array is %c \n", w[0]); scanf("%s", w);

return 0; }

ऊपर ग program run र output . print रग Word we stored is hindi

1st letter of array is h

अ य र . char array

6 char . र array valuesऱ र पऱ पर h र i र

value ऱ . य अ w[5] पर \0 2 char

1 char , य य word अ letter .

र \n line break character अगऱ ऱ print

र \0 ऱ letter read य print .

ग ऱ 6 char ऱ array य र hindi

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-array-and-input.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-variables-expressions.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-variables-expressions.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-array-and-input.html



5 char . अ य य string print र ऱ

%s use य . w string w[0], w[1]... char

. पऱ ऱ printf statement string w print य ऱ %s use य र ऱ printf statement char w[0] print

य ऱ %c use य .

अ ऱ program य ऱ ऱ पऱ ऱ र

र .#include <stdio.h> int main() { char w[] = {'h', 'i', 'n', 'd', 'i', '\0'};

printf("Word we stored is %s \n", w); printf("1st letter of array is %c\n", w[0]); scanf("%s", w); return 0; }

पऱ ऱ difference line array

define र र और values ऱ र र

variable int line define र और value ऱ int

x = 1; ऱ . र array define र य array length

प (अ य ऱ प array element

य ग)

गऱ र char w[6] = {'h', 'i', 'n', 'd', 'i', '\0'};

र char w[] = {'h', 'i', 'n', 'd', 'i', '\0'};

अ और program ऱ ऱ पऱ ऱ र र .#include <stdio.h> int main() { char w[] = "hindi"; printf("Word we

stored is %s \n", w); printf("1st letter of array is %c \n", w[0]);

scanf("%s", w); return 0; }

program ऊपर ऱ 1 line difference य य char

array ऱ shortcut use य . य shortcut char



array ऱ use .char w[] = "hindi";

य ऱ char array w यग . array पऱ element

w[0] 'h', र element w[1] 'i' .... यग . अ element w[5] '\0'

यग . syntax(र ) \0 ऱ प .

अ ऱ string , पर ग पयग .

य य पर recall र र ग और र र र

र ग.

blog र ऱ प ग रग .

ऱ अप Reply य पर . अगऱ ऱ function

र ग important .

अऱग अऱग य र र र ऱ function

use र . य र if else statement ऱ topic

program ऱ total marks और obtained marks र पर

percent और division ऱ र print र . अ अगर 5

students ऱ percentage और division ऱ र य

पऱ ऱ program total marks और obtained marks र

र modify र और र र program compile र run र . पर

time ऱग यग . और र य program

ग percentage ऱ र division print र 5 र copy-

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-if-else-statement.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-if-else-statement.html



paste र .

र अ र function use.

function ऱ ग total marks और obtained marks पर percentage . अ percentage print र program ,

division print र program ग.

ऱ program य function define य .

पर run र य य run ग . function call र

और run र र ग.

int get_percent(int total marks, int obtained marks) {int percent = obtained_marks*100/total_marks;

return percent;

}

पऱ int ऱ गय य function र

return रग . example function int type

return रग . function ऱ , य पर get_percent . () function input variable ऱ

parameter य argument input variable ऱ य य

प type और function अर

access र ग. य input int . function

input , य र अगर input ()

अर ऱ. य 2 input ग . {} अर

ऱ function रग . य ग input पयग

र percent ऱ . अ return र .

ऱ int य र य function int type value

ग (return रग ). अ return ऱर percent return र र

int type . अगर return statement ऱ



run ग , य return function य प ऱग

य value return र और function value return र य

.अ य function use र ग. ग

program run र .#include <stdio.h>

int get_percent(int total_marks, int obtained_marks) {


return percent;

}int main() {

int percent;

percent = get_percent(500, 360);

printf("Percent is %d\n", percent);

percent = get_percent(500, 340);

printf("Percent is %d\n", percent);

scanf("%d", &percent);

return 0;}

पऱ function define य get_percent,

int type value return रग और 2 int type parameter ऱग

ऊपर . र

main() अर program run start अ

य . main अर पऱ int type percent variable define

य . get_percent function call य ऊपर define

य . function 2 parameter 500 और 360 . य

parameter important . function call र पर ऊपर

ऱ function run यग , total_marks value 500

और obtained_marks value 360 ऱ यग . values basis पर



get_percent percent value 80 ऱर return र ग .percent = get_percent(500, 360);

य ऱ पर get_percent return रग percent store

यग . main() अर percent print र र .

र र और get_percent function call र value

percent variable store र print र र .

य note र main function parameter

ऱ (ऱ main() ऱ () ऱ ) और int return

र ऱ अ र र return 0; ऱ र . C program run र main function call

. main अर function call र sequence call

. अ main function अ प program

finish . अगर प program run र main

function र error ग main method not

found.

अ और program division print र. run

र .#include <stdio.h>

void get_percent(int total_marks, int obtained_marks) {


if(percent >= 60) {printf("Congrats!! You passed in 1st division.\n");

printf("Your percentage is %d.\n",percent);

}

else if(percent >= 45) {

printf("You passed in 2nd division.\n");


}

else if(percent >= 33) {



printf("You just passed in 3rd division.\n");


}

else {

printf("Sorry! you failed.\n");


}

}

int main() {

get_percent(500, 360);

get_percent(500, 340);

int abc;scanf("%d", &abc);

return 0;

}

example get_percent function division print र र .

पऱ ऱ function difference य य function

print र र ऱ main अऱग print र र .

void ऱ गय ऱ य function return

रग , ऱ main function call य गय ,

पऱ ऱ example value function return र र

variable store र र .Exercise:

1. function print_month ऱ int parameter

number ग और function print र .

अगर 10 October print र . function

return र , print र . function

main अऱग अऱग parameter call र .



2. ऊपर ऱ program main पऱ scanf use र input ऱ और

input parameter print_month call र .

अगऱ ऱ और example ग.

Wednesday, November 17, 2010

function examples र variable scope र

ग. अगर प C function और C variables पऱ प ऱ.

What is scope

C variable scope ऱ य variable

declare य define र पर value प .

अगर function अर variable x define य function अर variable read/write र पर

अय function अर . अगर loop अर variable

define य loop अर variable read/write

र पर र .

. {...} अर define य गय

variable अर read/write य पर

र . ग example ग.

ग program register य ग

add र और print र . program run

र पर Menu यग र register name add

र य register print र .#include <stdio.h>

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-function.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorialvariables-expressions.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorialvariables-expressions.html

http://programming-tutorial-hindi.blogspot.com/2010/10/c-hindi-tutorial-function.html



char list[10][20];

int length = 0;

void add_name() {

if(length >= 10) {

printf("list is full\n");

return;

}

printf("Enter the name: ");

scanf("%s", list[length]);

length = length + 1;

printf("name added\n");

}

void print_list() {int i = 0;

for(i=0; i < length; i++) {

int serial_no = i + 1;

printf("%d : %s\n", serial_no, list[i]);

}

}

int main() {

int input = 0;while(input != 3) {

if(input == 0) {

printf("0 - Print this menu\n");

printf("1 - add name to list\n");

printf("2 - print list\n");

printf("3 - quit program\n");

}

else if(input == 1) {add_name();

}

else if(input == 2) {

print_list();

}

else {

printf("Wrong Input, try again\n");

}



scanf("%d", &input);

}

}

ऊपर ग program run र पर menu print ग

य ग य enter र पर य ग . List add र

ऱ 1 press र enter र , य प ग add

र . type र enter र . र र add र

र 1 enter र . List print र ऱ 2 Enter र . पऱ

program run र र य र .

अ य र . 2 variable list और

length declare य . य variable function अर

र ऱ function य loop अर

read/write र . य य variable {} अर

declare य ग र access य , अर access य .

अ char list[10][20]; पर . अगर र char list[10];

ऱ य list array 10 char .

पर य char list[10][20]; ऱ list array

20 char ऱ 10 array . य 10 char ग 10 array

ग और र array 20 char ऱ ग .

अगर int a[2][3] र .a = { {1,2,3} , {4,5,6} };

य पर a अर 2 array array a[0] और a[1] .

array 3 3 int .

char list[10][20]; use store र ऱ र ग.



string char array store र . य list 10 char

array ऱ 10 store र . र

array 20 char ऱ store र 20 य letter . र variable length य

currently list , 0 .

add_name function call र पर य list

add र ग . पऱ check र अगर list 10

return use र function र , अय scanf

use र list variable read र ऱ . य scanf पऱ argument "%s" string read र ऱ र

argument char array . list[0], list[1], list[2] ... list[19]

20 char ऱ array .

list add length 1 . list[length] list

अगऱ

ऱ

ग

ग

य

list

ऱ

ऱ

list[length] (length=0) ऱ char array ऱ . list[0] add

length = 1 यग , अ list[length] (length = 1) ऱ

array ऱ .

print_list function define य , length य प ऱ

list for loop print र ऱ . य

for loop अर variable serial_no define य loop र access ग .

अ main function program run start . if-

else statement use र input variable value according list

add र , list print र , menu print र . प र if-else

while loop अर ऱ गय , run ग input



value 3 . while loop पऱ input variable

scanf use र input read र , अगर input 3 while loop

program finish यग otherwise while loop अर र र input value according if-else use र list add

र , list print र , menu print र और र input variable

scanf use र input read र .

Sunday, November 21, 2010

important keywords break और continue use र

ग, loops (for loop, while loop, switch case)

.

use of break in c/c++

c/c++ loop र र ऱ ऱ

break use य . र ऱ ऱ int array

number , ऱ for loop use र

array र element check र ग number .

य for loop ऱ रग प र array check र

ऱ, पर number ऱ य

र for loop र loop र . ऱ break

use र ग. for loop while loop र ऱ



break use र .

ग example . 100 200

पऱ य search र ग 21 य.

#include <stdio.h>

int main() {

int i;

for(i=100; i<=200; i++) {

if(i%21 == 0) {

printf("1st such number is %d\n", i);break;

}

}

scanf("%d", &i);

return 0;

}

य for loop अर if statement . प य ऱ % य

पऱ य र ग पर य ग .

य ऱ i%21 value 0 अ 21

for loop i ऱ if अर य ग (य

य for loop i 100 200 र

ऱ for loop अर ऱ र statement run ग.) if अर

ऱ statement run ग पर i value 105(21 )

ग if अर ऱ य ग और break run यग और for loop

यग . ऱ finally for loop अर ऱ statement i 100

105 value ऱ run पग य i=105



break run र for loop यग .

र c/c++ while loop र ऱ break

use र . switch case statement break use .

use of continue in c/c++

loop (for loop, while loop)

statement र र run र . loop अ य

र और loop पर र loop अर run र य य और loop अगऱ

iteration start य, ऱ continue use र .

ग example . example array number

ग . continue use र odd numbers ( य )

print र ग.

#include <stdio.h>

int main() {

int arr[] = {1,4,7,2,0,-5,8,17,5,-10};

int length = 10;

int i;

for(i=0; i<10; i++) {

if(arr[i]%2 == 0) {continue;

}

printf("Odd number is %d\n", arr[i]);

}

scanf("%d", &i);

return 0;

}



ऊपर ग example for loop use र array

number

.

अगर number even

continue

use

र

skip र और अगऱ र for loop अर .

र while loop continue use र .

अ datatype र प int, char,

float, double etc. य datatype format data store र .

अगर ऱग store र char array

store र ऱग, age store र int store र ऱग. पर

अगर य (rectangle) length और width store र

र

य

2 int variable

य

और

store

र .

अगर

र य length और width store र 2 variable अऱग

प ग. struct use र अऱग अऱग

variable र . struct use र र

य variable पग

य length और width store र program struct use

य य र , better version struct

use र ग.#include <stdio.h>

int main() {int length1 = 12;



int width1 = 8;

int length2 = 20;

int width2 = 11;

printf("Rectangle1: %d %d\n", length1, width1);

printf("Rectangle2: %d %d\n", length2, width2);

scanf("%d", &length1);

}

ऊपर ग program र . अ

struct use र ऱ ग .#include <stdio.h>

struct Rectangle {

int length;

int width;

};

int main() {

struct Rectangle rect1;struct Rectangle rect2;

rect1.length = 12;

rect1.width = 8;

rect2.length = 20;

rect2.width = 11;

printf("Rectangle1: %d %d\n", rect1.length, rect1.width);

printf("Rectangle2: %d %d\n", rect2.length, rect2.width);

scanf("%d", &(rect1.length));

}

य र . पऱ struct define

य Rectangle और variable length और



width . य Rectangle datatype यग . र int

datatype य store र र य पर

Rectangle datatype यग int store र length और width . र य ऊपर य.

struct ऱ datatype . र

int datatype र य Rectangle datatype य

. {} variable ऱ datatype store

ग. य Rectangle datatype variable length और width store

ग. अ ; ऱग ऱ अय compile र error ग .अ Rectangle datatype define गय अ use र

. र int variable define र र Rectangle

variable define र , पर Rectangle पऱ struct ऱ र .

य Rectangle type variable rect1 और rect2 define य ग .

य variable

value length

और width

ऱ

पऱ

struct datatype य define य . अ rect1 length और

width rect1.length, rect1.width access .

अ C र

ऱय और प

program ऱ ऱ Ready . अ pointer रऱ र

ग C/C++ . रऱ र प

र रग , र comment

र .

Pointer पऱ Memory र र ऱ



Memory Structure ग. प ऱग प ग

computer य electronic device calculator, micro

processor, mobile phone 0 और 1 , detail . device Memory

array र . य गय

.

1 1 0 1 0 0 0 1 1 0 . . .

Memory ऊपर गय Array र र

position पर य 0 store य 1. र position bit

. 1 bit य 0 store ग य 1. Magnetic memory

bit magnetic field direction र represent य .

अगर direction clockwise computer 0 read र ,

aniclockwise 1. Computer bit अ ऱ read य write र . 8 bits प . 8 bit 1

byte . ऱ computer Memory ग

प .

11010001 10011101 00101001 11111001 10000011 00100110 . . .

अगर Computer ऊपर गय memory(array) पऱ address प

ऱग 11010001. र र address पर 10011101 etc.

Computer Memory पऱ address प पऱ byte(8

bits) ऱग , र address पर र byte,... अगर पऱ byte अर

र bit प पऱ पऱ byte प पग

byte र bit. directly पऱ byte र bit प ,



य पऱ address पग पऱ byte (पऱ 8 bits) ऱ ग .

ऱ य Computer byte level addressing . र

byte address , पर byte अर bit direct address .

ऱ . अगऱ र य ग Memory

variable store pointer ग. अगऱ ऱ प

पऱ Binary to Decimal Conversion ऱ और Binary number

ऱ.

अ C र ऱय और प

program ऱ ऱ Ready . अ pointer रऱ र

ग C/C++ . रऱ र प

र रग , र comment

र .

Pointer पऱ Memory र र ऱ

Memory Structure

ग.

प

ऱग

प

ग

computer य electronic device calculator, micro

processor, mobile phone 0 और 1 ,

detail . device Memory

array र . य गय

.



1 1 0 1 0 0 0 1 1 0 . . .

Memory ऊपर गय Array र र

position पर य 0 store य 1. र position bit

. 1 bit य 0 store ग य 1. Magnetic memory

bit magnetic field direction र represent य .

अगर direction clockwise computer 0 read र ,

aniclockwise 1. Computer bit अ ऱ read य

write र . 8 bits प . 8 bit 1byte . ऱ computer Memory ग

प .

11010001 10011101 00101001 11111001 10000011 00100110 . . .

अगर Computer ऊपर गय memory(array) पऱ address प ऱग 11010001. र र address पर 10011101 etc.

Computer Memory पऱ address प पऱ byte(8

bits) ऱग , र address पर र byte,... अगर पऱ byte अर

र bit प पऱ पऱ byte प पग

byte र bit. directly पऱ byte र bit प ,

य पऱ address पग पऱ byte (पऱ 8 bits) ऱ ग .

ऱ य Computer byte level addressing . र

byte address , पर byte अर bit direct address

.

ऱ . अगऱ र य ग Memory

variable store pointer ग. अगऱ ऱ प



पऱ Binary to Decimal Conversion ऱ और Binary number

ऱ.

पऱ र य computer र 1 byte(8 bits) read

र . र 1 bit 0 य 1 store ऱ 1

byte 00000000 ऱर 11111111 य (8 अ

binary य ) store . ऱ और प 00000000 और

11111111 ऱ decimal convert र प

.00000000 = 0 (in decimal)

11111111 = 28

-1 = 255 (in decimal)

ऱ 8 bit य 1 byte 0 255 य store

.

र अगर और य य store र 2 byte

ऱर store र ग. 2 byte 00000000 00000000 11111111 11111111 य 0 65535 य store .

अ datatype र store य .

char: ASCII table य र अर (character)

Decimal य ऱ . char variable अर store र

computer अर ऱ य store र .

अगर 's' store र ऱ य 97(01100001)

store यग . table अ र अर store र

ऱ 255 य र ऱ char store र

ऱ 1 byte memory र .

short int: short int variable 2 byte(16 bits) store . 2 byte 0

65535(216

-1) य store र . short int negative

http://www.asciitable.com/

http://www.asciitable.com/



value ऱ ऱ य -32768(-215

) 32767(215

-1)

ऱ .

unsigned short int: य 2 byte ग ऱ पर negative value ऱ ऱ 0 65535 ऱ .

int: य 4 byte ऱ और negative value ऱ ऱ -231

231

-1 value ऱ .

unsigned int: य 4 byte ऱ पर ऱ positive value ऱ 0

232-1 value ऱ .

float: store र format complex य य ऱ value

ऱ . य 4 byte ऱ .

double: य 8 byte ऱ और ऱ value ऱ .

र और datatype र अ

य .

पऱ र computer, memory byte read

र . र byte address पऱ byte address

0, र byte address 1... र . computer variable

value memory byte पर ऱ byte

address य र . अगर variable( int) य byte

ऱ continuous store र पऱ byte address य र . अगर int 101st byte 104th byte store

int address 101 .

अ प pointer र ऱ ready . अगऱ र pointer

र प ग.

c hindi tutorial

Documents