big data - kan het echt iets voor de zorg betekenen?
DESCRIPTION
Presentatie gegeven op 9 oktober 2014 op het MobileHealthcare Congres, te Figi, Zeist.TRANSCRIPT
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg1
Dr N.S. Hekster
9 oktober 2014
Big Data
Kan het echt iets voor de zorg
betekenen?
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg2
De visie
To wrest from nature the secrets which have perplexed philosophers
in all ages, to track to their sources the causes of disease, to
correlate the vast stores of knowledge, that they are quickly
available for the prevention and cure of disease - these are our
ambitions
Sir William Osler (1849-1919)Co-founder of the Faculty of Medicine
Johns Hopkins University
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Agenda
�Big Data toegepast op de zorg
�Voordelen via voorbeelden
�Randvoorwaarden om succesvol te zijn
�Blik op de toekomst
3
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg4
Introductie spreker
�Mijn naam: Nicky Hekster
� Functie: Technical Leader Healthcare & LifeSciences IBM
Benelux
� Actief in ICT sinds 1987, in HC & LS sinds 2006
� Past vendor co-chair IHE Nederland
� Te vinden op
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Is er wel een definitie van Big Data?
5
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg6
Inconsistente kwaliteit en toenemende kosten
vragen om verandering
6
Verhoging van
doeltreffendheid en doelmatigheid
• Medicatiefouten leiden jaarlijks tot
zo'n 90.000 onnodige opnames
• De kosten van incidenten in de zorg
bedragen jaarlijks 4 miljard euro
• Geneesmiddelen tegen kanker en
Alzheimer werken in 75 -80% van de
gevallen niet
Verbetering van de klinische bedrijfsvoering
• Het aantal mensen dat in Nederland
per jaar overlijdt aan vermijdbare
medische fouten is ca. 1500 tot 1600
• Er gaan jaarlijks miljoenen verloren
door administratieve en klinische
verspilling, fraude, en misbruik
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg7
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Big Data – taxonomie
De vier v’s
Volume
Petabytes
Exabytes
Zetabytes
Iotabytes
Brontobytes
Geobytes
Velocity
Streaming data,
milliseconden tot
seconden tijd om te
antwoorden
Variety
Gestructureerd,
ongestructureerde
tekst, multimedia
Veracity
Onzekerheid,
inconsistentie,
ambiguïteiten
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg9
Big Medical DataEcht meer dan de traditionele datatypes
�Transactionele - en applicatiedata
�Medische techniek
�Social media data
� Institutionele data
�Wetenschappelijke artikelen
�Medische beelden, VNA’s
�Klinische rapporten en verslagen
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Analytics in de praktijk
BI Rapportage en
ad hoc Analyse
• Wat gebeurde er?
• Wanneer en waar?
• Hoeveel?
Voorspellen
• Wat gaat er gebeuren?
• Wat zal het gevolg zijn?
Optimalisatie
• Wat is de beste keuze?
• Gepersonaliseerde zorg
• Dynamische fraudedetectie
• Patiëntgedrag
• Beheersing epidemieën
• Ziekenhuisbrede analytics
• Evidence-based medicine
• Clinical outcomes analytics
• Clinical Decision Support
• Dashboards
• Klinische data repositories
• Afdeling data marts
• Proces mining
• Basale rapportage
• Spreadsheets
• Financieel, administratief
Huidige analytics niveau
Data-integratie
Data warehouse
Transactionele
rapportage
Decision support
analytics
Voorspellende
analyses
We staan hier
10
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg11
Van Gegevens naar Inzicht m.b.v. Healthcare Analytics
Verbetering van het
klinisch proces
Bevolkings
gezondheid
Reductie van
wachttijden
Optimalisatie van
zorgpaden en
logistiek Nauwkeurige
voorspelling
van te
gebruiken
middelen
Identificatie
van
patiënten
met een
hoog risicoDefinitie van
doelmatige
behandelplannen
(EBM)
Voorspelling
toekomstige
aandoeningen en
behandeling
Inschatten van
zorgtrends
Surveillance
van ziekten
Preventie
Effectiviteit en
efficiëntie
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Realiteit: zorg op het lijf geschreven? vereist betere registratie, toegang tot en analyse van relevante
patiëntinformatie en klinische kennis
Toegang tot klinische kennis(e.g. Diagnostische hulpmiddelen, kennis van de oorzaken van ziekten, empirisch
bewijs of vergelijkende effectiviteit)
Toegang tot
relevante
patiëntinformatie
Matig
Matig
Goed
Goed
Proefondervindelijk(Gebaseerd op expertise en ervaring)
Voorspellend en Evidence-based(Gebaseerd op patiëntencohorts)
Gepersonaliseerd(Gebaseerd op mensen zoals ik)
Intuïtief en volgens klinische consensus(Op basis van partiële toegang tot beschikbare
patiëntinformatie en klinische kennis)
Meer kunst dan wetenschapMeer wetenschap dan kunst
Bron: IBM Global Business Services and IBM Institute for Business Value
12
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
En waar was de holistische kijk op de patiënt?
�Symptomen
� Koorts, duizeligheid, buikpijn, rugpijn, hoest, ...
�Familiehistorie
� Diabetes, borstanker, hartproblemen, erfelijke ziekten, ...
�Patiënthistorie
� Hoge bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, verminderde schildklierwerking, chronische blaasontsteking, roken, alleenwonend, ...
�Klinische historie
� Bloeddruk, hartslag, temperatuur, pijnscores, labuitslagen, ...
�Medicatiehistorie
� Pravastatine, betablokkers, lasix, aspirine, chemotherapie, anti-emetica, ...
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Klinische genetica en systeembiologie
14
�Genomics
�Proteomics
�Transcriptomics
�Metabolomics
�Correlatie geno- en fenotype
�Predisposities
�Modellering, simulatie
�Reactie op geneesmiddelen
�Mutaties
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Sentiment meting, klachtenMulti-channel meldingen
� Implantaten
� Kunstknieën, kunstheupen,
pacemakers,
borstimplantaat,
tanden/kiezen, …
� (Bij)werking van medicijnen
� Lareb
�Socianalytics
� Facebook, twitter
� Communities
– Hereismydata
– Medata
– 23andme
15
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Volksgezondheid Public health, richtlijnen, …
�Nationale bevolkingsonderzoeken
� Borstkankerscreening
� Darmkankerscreening
� …
�Epidemiëen, pandemiëen
� Griep
� Voedselketenveiligheid
� Malaria, knokkelkoorts
� Ebola …
� NIVEL zorgregistraties
�Klinische doelmatigheid en effectiveitstudies
� Consortia
� Continue evaluatie medisch handelen
� Geneesmiddelen16
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Pharma R&D� Intellectual Property management
� Octrooien, wetenschappelijke literatuur
� Inclusie management bij cohorts voor clinical trials
� Patient similarity analytics
17
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Apps for HealthmHealth generated data
�Telemonitoring
�Wearable computing
�Van zelfmeting tot Quantified Self
18
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
�Complexe diagnosen
�Betere en beter afgestemde medicatie
�Voorkomen van medische missers
�Evidence Based Medicine (EBD)
�Natuurlijke taal interface – NLP
�Opstellen van hypothesen
�Zelf-lerend en adaptief
IBM WatsonDe nieuwe adviseur van de arts
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Slimmere gezondheidszorg d.m.v. big data en analytics
Verbetering van kennis en diagnostiek en
vroegtijdige herkenning t.b.v. zeldzame ziekten.
Integratie van virale genomics data met klinische
gegevens om de reactie op een anti-HIV therapie
te voorspellen.
Koppeling van o.a. DNA-expressies en klinische
data voor een beter begrip van en sneller
onderzoek naar inflammatoire darmziekten.
Real-time analytics op streaming data van medische
instrumenten ter monitoring van te vroeg geboren
baby's in het Toronto Sick Children's Hospital.
Creëren van een uitgebreide corpus van
gegevens over epilepsie, waaruit via predictive
analytics betere behandelingen en
medicatievoorschriften worden gedistilleerd.
Verbetering van kennis over en plannen van
heropnames rondom Congestief Hartfalen (CHF)
via het correleren van ongestructureerde en
gestructureerde data.
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Slimmere gezondheidszorg d.m.v. analytics
Analyse van gestructureerde en
ongestructureerde data rondom hoofd-
halskanker en andere aandoeningen -correlaties
van comorbiditeit.
Montpellier
Analyse van juiste eerste behandelopties om
erosieve vorm van reumatoide polyartritis tegen
te gaan.
Onderzoek naar de afwijkingen van richtlijnen en best
practice behandelingen bij kanker, gegeven kwaliteit
en uitkomst.
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Randvoorwaarden
�Is er genoeg talent?�Data scientist – een factotum?
�Clinical librarian 2.0
�Geneeskunde met minor big data
�Big data met minor geneeskunde
�Is men bereid tot een cultuurverandering?�Data-driven regievoering en besluitvorming
�Geïntegreerde en schaalbare bedrijfsaanpak
�Angst voor reputatieschade?
�Financiering
22
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
McKinsey Institute on Big Data Jobs
� Er zal een tekort aan talent ontstaan, nodig voor organisaties om te profiteren van big data . In
de V.S. alleen al dreigt in 2018 een tekort van 140.000 tot 190.000 mensen met diep
analytische vaardigheden, evenals 1.5 miljoen managers en analisten, die hebben geleerd om
met big data analyses effectieve beslissingen te kunnen nemen.
http://www.mckinsey.com/mgi/publications/big_data/index.asp.
26
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Een 6-lagen model en interoperabiliteit langs de DIKW pijplijn
Data - Informatie - Kennis - Wijsheid
Privacy en beveiliging
Samenwerking
Informatie-inhoud, codering, standaarden
Softwarekoppeling
Infrastructuur
WET &
REGELGEVING
ZORGPROCES
INFORMATIE
TECHNIEK
APPLICATIES
ORGANISATIE Beleid, regievoering
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
Randvoorwaarden
�Durft men allianties aan te gaan?�Samenwerking met andere zorginstellingen, verzekeraars of commerciële
partijen
�Gelegenheidscoalities/consortia t.b.v. clinical trials
�Crowd-sourced studies en onderzoek
�Bevrijd de data!
� Individuele of gemeenschappelijke doelen?
�Hoe voorkomen we economische machtsconcentraties?
�Is er een helder normatief kader?�Privacy en security – juridische afbakening
�Ethiek
�Hoe definieer je data-eigenaarschap?
�Hoe creëren we transparantie over het vergaren en aanwenden van data?
25
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg26
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg27
Dank voor uw aandacht!
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg28
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
NextBio (acquired by Illumina)
�BigData - Hadoop Cluster op Intel Xeon processor E5-2680l via SaaS/Cloud
�Sequencing data analytics
29
© 2014 IBM CorporationBig Data in de Zorg
ECP Evenement
�http://ecp.nl/events//4075/big-data-innovatie-in-de-zorg.html
� 13:40 uur Praktijkvoorbeeld Carelliance - Peter Walgemoed, directeur
� 14.00uur Praktijkvoorbeeld Ziekenhuis de Gelderse Vallei - Rik Eding,
dataspecialist
� 14.20 uur Praktijkvoorbeeld Nivel - Robert Verheij, programmaleider NIVEL
Zorgregistraties eerste lijn
� 14.40 uur Pauze
� 15.00 uur Praktijkvoorbeeld Pharmapartners - Remco Wijngaarden, senior
business analist innovatie
� 15.20 uur Praktijkvoorbeeld LifeLines - Salome Scholtens, manager Research
Office
� 15.40 uur Praktijkvoorbeeld vanuit de Dutch Health Hub - Oscar Wijsman, namens
de Dutch Health Hub en Egge van der Poel, adviseur zorg & IT KPMG
� 16.00 uur Knelpunten definiëren en casussen inventariseren - Eric van Tol,
aanjager ICT doorbraakproject Big Data en Jacqueline Baardman, NCPF
30