awareness, attitude, and behavior of construction workers...

61 วารสารการสอสารและการจดการ นดา ปท 2 ฉบบท 1 (มกราคม – เมษายน 2559)

การรบรขาวสาร ทศนคตและพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสราง ตอสอรณรงคการเลกสบบหรในเขตกรงเทพมหานคร

Awareness, Attitude, and Behavior of Construction Workers in Bangkok towards “Quit Smoking” Messages

ศธาพสทธ พรหมสาขา ณ สกลนคร1 กลทพย ศาสตระรจ, Ph.D.2

บทคดยอ งานวจยเรอง การรบรขาวสาร ทศนคตและพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางตอสอ

รณรงคการเลกสบบหรในเขตกรงเทพมหานคร มวตถประสงคของการศกษา (1) เพอศกษาการรบรขาวสารผานสอของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครทมตอการรณรงคเลกสบบหร (2) เพอศกษาทศนคตของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครทมตอการรณรงคเลกสบบหร (3) เพอศกษาทศนคตมผลตอพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานคร การศกษาวจยในครงนเปนการวจยเชงปรมาณ ในรปแบบการวจยเชงส ารวจ โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอเกบขอมลกลมตวอยางจ านวน 400 ราย ทงชายและหญงเฉพาะผสบบหรทมอายตงแต 18 ปขนไป โดยผวจยใชการเลอกกลมตวอยางดวยวธโควตา สถตทใชในการวเคราะหไดแก สถตเชงพรรณนา และสถตเชงอนมาน

ผลการวจยพบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารผานสอรณรงคเลกสบบหรมากทสด ไดแก สอภาพและขอความบนซองบหร คดเปนรอยละ 14.6 รองลงมาสอปายสตกเกอร คดเปนรอยละ 14.4 และสอโทรทศน คดเปนรอยละ 13.9 และสอบคคลในทท างาน คดเปนรอยละ 4.6 มการเปดรบขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรนอยทสด และกลมตวอยางมทศนคตทมตอขาวสารผานสอรณรงคเลกสบบหรมากทสด ไดแก สอโทรทศน คดเปนรอยละ 4.11 รองลงมาสอปายสตกเกอร คดเปนรอยละ 3.90 สอโปสเตอร คดเปนรอยละ 3.89 และสอภาพและขอความบนซองบหร คดเปนรอยละ 3.45 มทศนคตทมตอขาวสารผานสอรณรงคเลกสบบหรนอยทสด สวนดานทศนคตมผลตอพฤตกรรมเลกสบบหรมากทสด ไดแก สอบคคลในครอบครว คดเปนรอยละ 3.41 รองลงมาสอโทรทศน คดเปนรอยละ 3.30 สอภาพและขอความบนซองบหร คดเปนรอยละ 3.25

1 นกศกษาปรญญาโท หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขานเทศศาสตรและนวตกรรม คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร 2 ปรกษา รองศาสตราจารย รองคณบดฝายวชาการ คณะนเทศศาสตรและนวตกรรมการจดการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

62

Journal of Communication and Management NIDA Volume 2 Number 1 (January – April 2016)

และสอโทรศพทมอถอ คดเปนรอยละ 2.99 มผลตอพฤตกรรมในการเลกสบบหรนอยทสด ขอเสนอแนะการรณรงคกลมแรงงานกอสรางควรใชสอภาพและขอความบนซองบหร สอปายสตกเกอร สอโทรทศน และสอบคคลในครอบครว ควรใชสอรณรงคประกอบกนและรณรงคอยางตอเนอง

ค าส าคญ : การเปดรบขาวสาร, ทศนคต, พฤตกรรม, แรงงานกอสราง

Abstract

The study titled Awareness, Attitude, and Behavior of Construction Workers in Bangkok towards “Quit Smoking” Messages has three research objectives as follows: (1) To study the awareness of “Quit Smoking” Messages among construction workers in Bangkok. (2) To study the attitude that construction workers in Bangkok have towards “Quit Smoking” Messages. (3) To study the behavior that construction workers in Bangkok have towards “Quit Smoking” Messages.

The study used the quantitative research methodology. A survey was conducted from a sample of 400 respondents of both male and female construction workers, who smoke aged over 18 years. The researcher used the quota sampling method. The analysis was done using descriptive and inferential statistics.

The research found that the respondents were most aware of the warning messages on the cigarette packaging (14.6%), followed by stickers (14.4%), and television messages (13.9%). The personal message (4.6%) has the lowest awareness level. The respondents reported that the message that had the most impact on attitude is television (4.11), followed by sticker (3.90%), and poster (3.89%). The images on the package (3.45%) have the lowest impact on the attitude. In terms of behavior the messages that have the most impact on behavior are family members (3.41%), followed by television (3.30%), and images on the cigarette packaging (3.25%). The mobile phone message has the lowest impact on behavior (2.99%). The research recommendation is that the most


effective media to communicate to construction workers are images on packaging, stickers, television, and people in the family. It is also recommended that the messages should be communicated on a regular basis.

Keywords : Awareness, attitude, behavior, construction worker

บทน า

องคการอนามยโลก (World Health Organization or WHO) คาดการณวาการสบบหรจะท าใหมผเสยชวตเพมขนจาก 5.4 ลานคนจากป 2547 เปน 8.3 ลานคนในป 2573 ซงคดเปนรอยละ 10 ของผเสยชวตทวโลก สวนในประเทศไทยจากรายงานสถตของส านกควบคมการบรโภคยาสบ กรมควบคมโรค (2554) พบวา คนไทยมแนวโนมสบบหรเพมขน และสบบหรทกชนดรวม 13 ลานคน อตราการสบบหรของผชายมจ านวนมากกวาผหญง 20 เทา มนกสบหนาใหมเกดขนราว 2-3 แสนคนตอปซงคนไทยเจบปวยและเสยชวตกอนวยอนควรจากสาเหตการสบบหรเปนอนดบ 3 รองจากการมเพศสมพนธทไมปลอดภยและการดมสราโดยแตละปจะมคนไทยเสยชวตจากการสบบหรปละ 42,000-52,000 คน หรอวนละ 115 คน หรอชวโมงละ 6 คน (ประกต วาทสาธกกจ, 2549) ในปจจบนการรณรงคไมสบบหรมแนวทางโดยการใหขอมลทเชอถอ ถกตอง ชดเจนทงเชงบวกและเชงลบเพอสรางมตการรบรขาวสารของผรบขอมล ทงทางดานการแพทย ทางดานสงคม และทางดานวฒนธรรม และการรณรงคไมสบบหรทมลกษณะเชงรกมากขน เชน การออกกฎหมายจ านวน 2 ฉบบซงเปนกลไกส าคญในการจดระเบยบของสงคมในเรองการสบบหร คอ พระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ. 2535 และผลจากการรวมมอรณรงคไมสบบหรของทกภาคสวนท าใหอตราการสบบหรในภาพรวมทวไปของคนไทยลดลง จากรายงานส านกงานสถตแหงชาตผลการส ารวจพฤตกรรมการสบบหรและดมสราของประชากรตงแตป พ.ศ. 2519-2557 พบวาอตราการสบบหรของประชากรไทยมแนวโนมลดลง แตในพ.ศ. 2557 กลบมแนวโนมเพมขนเลกนอยจากรอยละ 19.9 ในพ.ศ. 2556 เปนรอยละ 20.7 ในพ.ศ. 2557 โดยผสบบหรเพมขนทงชายและหญงจากรอยละ 39.0 เปน 40.5 ในผชายและจากรอยละ 2.1 เปนรอยละ 2.2 ในผหญงและเมอหากพจารณาจ านวนบหรทสบโดยเฉลยตอวนในชวง 10 ปทผานมา ตงแตป พ.ศ. 2547-2557 พบวากลมวยท างานระหวาง 15-59 ป สบบหรเฉลยตอวนมากกวากลมวยอนๆ และมแนวโนมเพมขนจาก 10.8 มวนตอวนในพ.ศ. 2547 เปน 11.8 มวนตอวนในพ.ศ. 2557 รองลงมาเปนกลมเยาวชนสบบหรเฉลยตอวนเพมขนจาก 8.6 มวนตอวนในพ.ศ. 2547 เปน 10.1 มวนตอวนในพ.ศ. 2557 ขณะทในภาพรวมผสบบหรเฉลยตอวนเพมขนเชนกนจาก 10.4 มวนตอวนในพ.ศ. 2547 เปน 11.4 มวนตอวนในพ.ศ. 2557

64


อยางไรกตามขอมลสถาบนวจยระบบสาธารณสข ป พ.ศ. 2543 ไดศกษากลมผสบบหร ระบวา กลมวยท างานโดยจ าแนกลกษณะอาชพตางๆ จ านวน 9 อาชพโดยแบงออกเปน 2 กลม คอ กลมวยท างานทมการใชแรงงานเปนหลก เชน คนงานเหมองแรคนงานกอสราง เกษตรกร พนกงานขบรถ ลกจางโรงงานอตสาหกรรม ชาวประมง คนงานเหมองแร และกลมอาชพทมลกษณะเฉพาะ เชน ขาราชการบ านาญ พระภกษ และชาวไทยภเขาพบวาทกกลมอาชพมพฤตกรรมเสยงตอสขภาพ 3 ประการหลกคอ การดมสรา การสบบหร การใชยาบา โดยเฉพาะผชายเกอบทกอาชพดมสรามากทสด รองลงมาคอการสบบหร และในชวง 5 ปทผานมาระหวางป พ.ศ. 2552-2556 สถานการณปญหากลมวยท างานทปวย และตายดวยโรคไมตดตอเรอรง NCD (Non-communicable diseases) ซงเปนสาเหตส าคญของการสญเสยปสขภาวะของคนไทย 5 อนดบแรกเครองดมแอลกอฮอลบหร/ยาสบ HT ไมสวมหมวกนรภย และ คอเลสเตอรอลในเลอดสง (ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข, 2558) และกลมวยท างานทสบบหรทใชแรงงานซงผวจยใหความสนใจ คอ กลมแรงงานกอสรางทท างานอยในกรงเทพมหานคร ซงเปนกลมใหญและเปนก าลงส าคญของการขบเคลอนเศษฐกจ และพฒนาประเทศ กลมแรงงานกอสรางทท างานอยในกรงเทพมหานครสวนใหญจะประกอบอาชพภาคเกษตรกรรมมากอนซงจะประสบปญหากบการความผนผวนของสภาพดนฟาอากาศ และอปสรรคจากศตรพชท าใหลมเหลวจากการประกอบอาชพเกษตรกรรมจงตองยายถนฐานเขาสเมองหลวงเพอหาอาชพอนทสรางรายไดหาเลยงตนเองและครอบครวโดยสวนใหญเปนแรงงานไรฝมอไมมความรความสามารถจงตองขายแรงงานกอสรางหรอทเรยกวากรรมกรกอสราง (ประกาย หรายลอย, สมหมาย แจมกระจาง, 2554) ดงนนแรงงานกอสรางทมาจากภาคเกษตรกร ทมาท างานกอสรางในกรงเทพมหานคร มความเสยงตออบตเหต หรอเปนอนตรายซงสงผลกระทบตอรางกายและจตใจรวมถงการปรบตวดานตางๆ อนอาจสงผลตอคณภาพชวตของคนงานกอสรางได ซงคณภาพชวตทดคอชวตทเปนสขประกอบดวยองคประกอบ 4 ดานคอดานรางกาย ดานจตใจ ดานสงคม และดานสงแวดลอม (ธนกฤต ชยถวลยวงศ, รศมน กลยาศร, 2556) ดวยการใชชวตทตางคนตางทมาจากภมล าเนาจงท าใหเกดการละแวงกนภายในกลมแรงงานกอสรางดวยกน ทพกอาศยกอยอยางแออด มลกษณะแบงเปนหองตดๆ กนมงดวยสงกะส การท างานตองใชแรงอยางมากในการแบกหาม สวสดการตางๆ ของแรงงานกไมไดรบเทาทควร รายไดนอยตามคาจางแรงงานขนต าทรฐบาลก าหนด ปจจยเหลานท าใหแรงงานกอสรางเกดสภาวะเครยดตอการใชชวต ซงกอใหเกดสงผลกระทบตอสภาพรางกาย และจตใจจงท าใหแรงงานกอสรางหาทางออกดวยการพงสารเสพตดทถกกฎหมาย เชน เครองดมแอลกอฮอลชวยใหลมความทกข เครองดมชก าลงชวยใหมแรงท างาน และการสบบหรชวยใหคลายความเครยด ซงสารเสพตดทกลาวถงเหลาน บหร ถอไดวามความถในการบรโภคตอวนมากทสด แรงงานกอสรางสามารถสบบหรในขณะท างาน สบบหรในแคมปทพก ซงสงผลกระทบตอกลมทไมไดสบบหรทไดรบควนบหรมอสอง เนองจากในแคมปทพกมสภาพแออด และ


แตละแคมปทพกมคนจ านวนมากใชชวตอยรวมกน และท างานในพนทเดยวกนจงท าใหผทไมไดสบบหรยากตอการหลกเลยงในการรบพษภยของควนบหรมอสอง (อนกล มะโนทน, สมคด จหวา, รง วงศวฒน, 2553) สอดคลองกบงานวจยหลายเรองทชวาผประกอบอาชพบางกลมตกเปนเปาหมายส าคญของบรษทผผลตยาสบ (Giovino et al. 2000; TTAC exchange 2003; Paavola et al. 2001) เชน กลมแรงงานทใชก าลงแรงงาน เชน กรรมกร เกษตรกร คนงานกอสรางมกจะสบบหรจด เนองจากการทตองท างานทเหนดเหนอย และมรปแบบซ าเดมท าใหสบบหรหลายมวนตอวน และแรงงานกลมนจงมกไมประสบความส าเรจในการเลกสบบหร (สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล, The Cancer Council Victoria, Australia, University of Waterloo, Canada , 2554 : 85-86) การทแรงงานกอสรางสบบหรอาจกอใหเกดตนทนแกผสบ คอ รฐบาล และสงคมในรปของคาบหร คาใชจายในการรกษาพยาบาลรายไดทสญเสยไปจากการขาดงานการสญเสยผลตภาพในการท างาน และการเสยชวตกอนวยอนควรของผปวยจากการสบบหร ญาต หรอครอบครวตองเสยเวลาและแรงงานทตองไปดแลผปวยจากการสบบหร (รงสต ศรจตต, พรณา พลศร, ฐตมา สทธพงษพานช, 2556) นอกจากนอาจสงผลกระทบตอ ครอบครว ชมชน สงคม จนถงระดบปญหาของประเทศเพราะหากมการสญเสยแรงงานกอสรางเหลานอาจท าใหเกดปญหาผลกระทบตอการขาดแคลนแรงงานยอมสงผลกระทบตอการขบเคลอนเศรษฐกจไทย เพราะอาชพแรงงานกอสรางเปรยบเสมอนรากฐานของการพฒนาประเทศ

ดงนนการศกษา การรบรขาวสาร ทศนคตและพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางตอสอรณรงคการเลกสบบหรในเขตกรงเทพมหานครจงมความส าคญ เนองจากกรงเทพมหานครเปนแหลงศนยกลางทางเศษฐกจของความเจรญ และเปนศนยรวมของขาวสารเทคโนโลยซงกลมแรงงานกอสรางสามารถเขาถงขอมล และรบรขาวสารการรณรงคไมสบบหรไดงาย และยงไมมการศกษาเกยวกบการรณรงคไมสบบหรในกลมแรงงานกอสรางอยางจรงจง ทงนผวจยตระหนกถงความส าคญในการรณรงคไมสบบหรของกลมแรงงานกอสราง โดยผวจยตองการศกษาคนควาวจยการรบรขาวสารผานสอ และศกษาทศนคตทสงผลถงการเปลยนแปลงพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางใหสบบหรลดนอยลง หรอเลกสบบหร โดยคาดหวงวาขอมลในงานวจยนจะเกดประโยชนตอหนวยงานภาครฐ หนวยงานภาคเอกชนและผเกยวทของในการรณรงคไมสบบหร เพอพฒนาสอรณรงคและเปนแนวทางการใชสอรณรงคใหเขาถงกลมแรงงานกอสรางไดอยางเหมาะสมเพอสรางแรงจงใจและน าไปสภาวะการลด ละ เลกสบบหรของกลมแรงงานกอสรางในอนาคตได

วถประสงค

1. เพอศกษาการรบรขาวสารผานสอของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครทมตอการรณรงคเลกสบบหร

66


2. เพอศกษาทศนคตของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครทมตอการรณรงคเลกสบบหร

3. เพอศกษาทศนคตมผลตอพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานคร

กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรตน

(Independent Variable)

ตวแปรตาม

(Dependent Variable ปจจยทางประชากรศาสตร

- เพศ

- อาย

- ระดบการศกษา

- รายได

- สถานภาพ

ทศนคต

ของกลมแรงงานกอสราง

ทมตอสอรณรงคเลกบหร

การบรขาวสาร

ของกลมแรงงาน

ผานสอรณรงคเลกบหร

พฤตกรรม

ของกลมแรงงานกอสราง

มผลตอสอรณรงคเลกบหร


วธด าเนนการท าวจย

การศกษาวจยในครงนเปนการวจยเชงปรมาณ ในรปแบบการวจยเชงส ารวจ โดยใชแบบสอบถาม กลมตวอยางทงชายและหญงเฉพาะผสบบหร และมอายตงแต 18 ปขนไป ในเขตกรงเทพมหานคร จ านวน 400 ราย โดยใชสตรการหาขนาดของกลมตวอยางแบบทราบจ านวนประชากรโดยก าหนดความเชอมนไวท 95% คาความคลาดเคลอนไมเกน 5% ค านวณไดจากสตรของ Taro Yamane ทงนผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมลและเครองมอทใชในการวจย โดยลงพนทไซตกอสรางจากการคดเลอกกลมตวอยางดวยวธโควตา (Quota Sampling) จ านวน 6 บรษท และด าเนนการเกบรวบรวมขอมลเปนระยะเวลา 2 เดอน ตงแตเดอนกมภาพนธ - เมษายน 2559

เครองมอทใชในการศกษา

เครองมอทใชในการวจย แบงออกเปนทงหมด 4 สวน ไดแก

สวนท 1 เปนแบบสอบถามขอมลดานประชากรศาสตรของกลมแรงงานกอสรางจ านวน 10 ขอ ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา รายได สถานภาพ เปนแบบสอบถามชนดปลายปด โดยใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) และใชระดบการวดขอมลประเภทเรยงล าดบ (Ordinal Scale)

สวนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบการรบรขาวสารผานสอรณรงคไมสบบหรในปจจบนของกลมแรงงานกอสราง ไดแก สอมวลชน สอเฉพาะกจ สอบคคล โดยแบงออกเปน 2 ขอ ดานการเปดรบ เปนแบบสอบถามชนดปลายปด ซงใหผตอบสามารถเลอกไดหลายขอ (Multiple Choice) โดยใชระดบการวดขอมลประเภทนามบญญต (Nominal Scale) ดานความถในการเปดรบ โดยเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) และใชมาตราการประเมนตววดแบบลเครทสเกล (Likert’s Rating Scale) โดยก าหนดคาคะแนนเปน 5-1 โดย 5 = เหนมากกวา 31 ครง, 4 = เหน 21-30 ครง, 3 = เหน 11-20 ครง, 2 = เหน 1-10 ครง, 1 = ไมเคยเหนสอรณรงค

สวนท 3 เปนขอค าถามเกยวกบทศนคตทมตอการรบรขาวสารผานสอรณรงคไมสบบหรจ านวน 10 ขอ โดยเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) และใชมาตราการประเมนตววดแบบลเครทสเกล (Likert’s Rating Scale) โดยก าหนดคาคะแนนเปน 5-1 โดย 5 = ชอบมากทสด, 4 = ชอบ, 3 = เฉยๆ, 2 = ชอบนอย, 1 = ไมชอบ

สวนท 4 เปนขอค าถามเกยวกบการรบรขาวสารผานสอรณรงคมผลตอพฤตกรรมเลกสบบหร ของทานหรอไม จ านวน 10 ขอ โดยเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) และใชมาตราการประเมนตววดแบบลเครทสเกล (Likert’s Rating Scale) โดยก าหนดคาคะแนนเปน 5-

68


1 โดย 5 = เลกสบบหร, 4 = อาจเลกสบบหร, 3 = ไมแนใจ, 2 = สบบหรนอยลง,1 = ไมเลกสบบหร

ทงนกอนการเกบแบบสอบถามจรงกบกลมตวอยางในกรงเทพมหานคร จ านวน 30 คน ผวจยไดท าการตรวจสอบความนาเชอถอของแบบสอบถามในแตละสวน โดยใชวธหาคา

สมประสทธอลฟา (α - Coefficient ) ดวยวธการค านวณของครอนบค (Cronbach) คาอลฟาท

ไดจะแสดงถงระดบของความคงทของแบบสอบถาม โดยจะมคาระหวาง 0 ≤ α ≤1 ถามคาสมประสทธอลฟาสงจะถอวามความนาเชอถอสง โดยคาสมประสทธอลฟาทยอมรบไดตองมคามากกวา 0.7 (Nunnally, 1978) แสดงวามความเชอมนสง ซงในงานวจยนไดคาสมประสทธอลฟาดงน

สวนท 2. การรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกสบบหรในดานความถ = 0.717

สวนท 3. ทศนคตทมตอขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรระหวางป พ.ศ. 2557-2558 = 0.926

สวนท 4. การรบรขาวสารผานสอรณรงคมผลตอพฤตกรรมเลกสบบหรของทานหรอไมระหวางป พ.ศ. 2557-2558 = 0.979

ผลการวเคราะหขอมล

ผลการศกษาขอมลทางประชากรศาสตร พบวา กลมตวอยางเปนเพศชายเกอบทงหมดคอรอยละสบบหร 97.5 และเพศหญงทสบบหร คดเปนรอยละ 2.5 โดยสวนใหญจะมอาย 34 ปขนไป เกอบครงหนงมมระดบการศกษาประถมศกษา และมากกวาครงหนงมรายไดเฉลยตอเดอน 10,001-15,000 บาท สวนใหญมสถานภาพสมรสแลว และมระยะเวลาทท างานกอสราง 4 ป กลมตวอยางเกอบครงหนงจะเรมสบบหรอยในชวงอาย 16-20 ป และสวนใหญสาเหตทเรมสบบหรจะมาจากการทดลองสบ โดยชองทางในการซอบหรมาจากรานคาทวไป/โชหวย และสวนปรมาณการสบบหรจะอยท 6-10 มวนตอวน

ผลการศกษาการรบรขาวสารผานสอรณรงคการเลกสบบหร พบวา กลมตวอยางมการเปดรบขาวสารผานสอภาพบนซองบหร คดเปนรอยละ 14.6 มากทสด รองลงมาสอปายสตกเกอร คดเปนรอยละ 14.4 และสอโทรทศน คดเปนรอยละ 13.9 และสอบคคลในทท างาน คดเปนรอยละ 4.6 มการเปดรบขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรนอยทสด สวนดานความถในการเปดรบขาวสารผานสอรณรงคเลกบหร พบวา กลมตวอยางมความถในการเปดรบขาวสารผานสอภาพและขอความบนซองบหร คดเปนรอยละ 4.45 มากทสด รองลงมาสอปายสตกเกอร คดเปนรอย


ละ 4.02 สอโทรทศน คดเปนรอยละ 3.24 และสอบคคลในทท างาน คดเปนรอยละ 1.78 มความถในการเปดรบขาวสารนอยทสด

ผลการศกษาทศนคตทมตอขาวสารผานสอรณรงคการเลกสบบหร พบวา กลมตวอยางมทศนคตตอขาวสารผานสอโทรทศนมากทสด รองลงมาสอปายสตกเกอร สอโปสเตอร และสอภาพและขอความบนซองบหร

ผลการศกษาทศนคตทมตอสอรณรงคเลกสบบหรมผลตอพฤตกรรมเลกสบบหร พบวา สอบคคลในครอบครว มผลตอพฤตกรรมการเลกสบบหรมากทสด รองลงมาสอโทรทศน สอภาพและขอความบนซองบหร และสอโทรศพทมอถอมผลตอพฤตกรรมการเลกสบบหรนอยทสด

ผลการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐานท 1 ลกษณะทางประชากรศาสตรของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครประกอบดวยเพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา รายได ทแตกตางกนมความสมพนธตอการรบรขาวสารผานสอของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครแตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา

1.1 เพศทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหร สอทกประเภทไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

1.2 อายทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอโทรทศน สอปายสตกเกอร และสอบคคลในทท างาน ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

1.3 อายทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอวทย สอหนงสอพมพ สอโทรศพทมอถอ สอโปสเตอร สอภาพและขอความบนซองบหร สอบคคลในครอบครว และสอกจกรรมรณรงคแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

1.4 สถานภาพทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอโทรทศน และสอบคคลในทท างาน ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

1.5 สถานภาพทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอวทย สอหนงสอพมพ สอโทรศพทมอถอ สอโปสเตอร สอปายสตกเกอร สอภาพและขอความบนซองบหร สอกจกรรมรณรงค และสอบคคลในครอบครว แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

1.6 ระดบการศกษาทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอโทรทศน สอกจกรรมรณรงค และสอบคคลในทท างาน ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

70


1.7 ระดบการศกษาทแตกตางกน มการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอวทย สอหนงสอพมพ สอโทรศพทมอถอ สอโปสเตอร สอปายสตกเกอร สอภาพและขอความบนซองบหร และสอบคคลในครอบครว แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

1.8 ระดบรายไดทแตกตางกนมการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอโทรทศน สอโทรศพทมอถอ สอปายสตกเกอร สอกจกรรมรณรงค สอบคคลในครอบครว และสอบคคลในทท างาน ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

1.9 ระดบรายไดทแตกตางกนมการรบรขาวสารสอรณรงคเลกบหรผานสอวทย สอหนงสอพมพ สอโปสเตอร และสอภาพและขอความบนซองบหร แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

ดานความถ

1.10 เพศทแตกตางกนมระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรทไมแตกตางกน

1.11 อายทแตกตางกนมระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

1.12 สถานภาพแตกตางกนมระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรไมแตกตางกน

1.13 ระดบการศกษาทแตกตางกนมระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

1.14 ระดบรายไดทแตกตางกนมระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

สมมตฐานท 2 ลกษณะทางประชากรศาสตรของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครประกอบดวยเพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา รายได ทแตกตางกนมความสมพนธตอทศนคตของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครแตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา

2.1 เพศทแตกตางกนมระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรทไมแตกตางกน

2.2 อายทแตกตางกนมระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05


2.3 สถานะภาพแตกตางกนมระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

2.4 ระดบการศกษาทแตกตางกนมระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

2.5 ระดบรายไดทแตกตางกนมระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

สมมตฐานท 3 การรบรขาวสารผานสอของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครมความสมพนธตอทศนคตของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครแตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา

3.1 การรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรไมมความสมพนธตอระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรประเภทสอโทรทศน สอโทรศพทมอถอ สอปายสตกเกอร และสอภาพและขอความบนซองบหร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

3.2 การรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรมความสมพนธตอระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรประเภทสอวทย สอหนงสอพมพ สอโปสเตอร สอกจกรรมรณรงค สอบคคลในครอบครว และสอบคคลในทท างาน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

3.3 ระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรมความสมพนธตอระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหร ประเภทสอภาพบนซองบหร อยางมนยส าคญทางสถตในระดบ 0.05

3.4 ระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรมความสมพนธตอระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรประเภทสอโทรทศน อยางมนยส าคญทางสถตในระดบ 0.01

3.5 ระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรมความสมพนธตอระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรประเภทสอวทย สอหนงสอพมพ สอโปสเตอร สอปายสตกเกอร สอบคคลในครอบครว และสอบคคลในทท างาน อยางมนยส าคญทางสถตในระดบ 0.001

3.6 ระดบความถในการรบรขาวสารผานสอรณรงคเลกบหรไมมความสมพนธตอระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรประเภทสอโทรศพทมอถอ และสอกจกรรมรณรงค

สมมตฐานท 4 ทศนคตของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครมความสมพนธตอพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางในกรงเทพมหานครแตกตางกน ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา

72


4.1 ระดบทศนคตตอสอรณรงคเลกบหรในทกประเภทมความสมพนธกบการเปดรบสอทมผลตอพฤตกรรมการเลกสบบหรอยางมนยส าคญทางสถตในระดบ 0.001

อภปรายผล

การศกษาเรอง “การรบรขาวสาร ทศนคตและพฤตกรรมของกลมแรงงานกอสรางตอสอรณรงคการเลกสบบหรในเขตกรงเทพมหานคร” พบวามประเดนทนาสนใจสามารถอภปรายผลไดดงน

1. สอภาพและขอความบนซองบหร พบวา กลมตวอยางมการรบรขาวสารและมผลตอการรณรงคเลกสบบหรได ผลมาจากมาตรการการออกกฏหมายของรฐบาลใหมการแสดงรปภาพ ขอความค าเตอนเกยวกบพษภยของบหร ดานขางบนซองบหรเพอตองการสอสารใหผทสบบหรรบรถงโทษพษภยของบหร โดยก าหนดใหมภาพและขอความค าเตอนดานขางบนซองบหรในปจจบนทไมนอยกวารอยละ 85 ของพนทดานขางบนซองบหร จงท าใหกลมตวอยางมการพบเหนและมการรบรสอภาพและขอความบนซองบหรอยเปนประจ า เชน เหนทกครงทกลมตวอยางซอบหร พกพาซองบหรตดตวอยตลอดเวลา และเหนทกครงเมอตองหยบซองบหรขนมาสบบหร ซงสามารถสรางความตระหนกใหกบกลมตวอยางรบรถงพษภยอนตรายจากการสบบหร สอดคลองกบ สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล, The Cancer Council Victoria, Australia, University of Waterloo, Canada (2554 : 90) ทศกษาวจย ผลกระทบจากนโยบายควบคมการบรโภคยาสบในประเทศไทยกลมผสบบหรรอบท 5 ในการรณรงคใหขอมลแกผสบบหรตระหนกในดานผลกระทบทางดานสขภาพผานฉลากค าเตอนบนซองบหรสามารถสรางความตระหนกดานผลกระทบทางดานสขภาพไดเนองจากผสบบหรเกอบทงหมดเคยคดถงอนตรายจากการสบบหร และเคยอยากเลกสบบหรอนเนองมาจากฉลากค าเตอนบนซองบหร และมากกวาครงหนงทคดวาจะสบบหรแตเปลยนใจไมสบบหรเมอนกถงฉลากค าเตอนบนซองบหร ถงแมวากลมตวอยางมความตระหนกในการรบรกบสอภาพและขอความบนซองบหรแตกสงผลใหกลมตวอยางมทศนคตทไมชอบภาพและขอความบนซองบหรทดนากลว สอคคลองกบ สนสา ถาวรวงศสกล (2553) กลาววา ภาพค าเตอนบนซองบหรสงผลตออารมณของผสบบหร โดยท าใหผสบบหรเกดอารมณดานลบตอภาพค าเตอน และผสบบหรเกดอารมณขยะแขยงมากทสด นอกจากนภาพค าเตอนบนซองบหรสงผลใหผสบบหรมทศนคตดานลบตอภาพค าเตอนบนซองบหร ท าใหผสบบหรเกดพฤตกรรมหลกเลยงภาพค าเตอนบนซองบหร การน าเสนอภาพค าเตอนบนซองบหรทเนนเนอหาภาพทสรางความกลวสง จะไมสงผลตอทศนคต และพฤตกรรมของผสบบหร แตในทางกลบกนอารมณขยะแขยงของผสบบหรทมตอภาพค าเตอนบนซองบหรกลบสงผลตอทศนคต และพฤตกรรมการสบบหรของผสบบหร


ดงนนสอภาพและขอความบนซองบหรยงมความส าคญอย เนองจากกลมตวอยางมการเปดรบขาวสารและมการรบรสอภาพและขอความบนซองบหรยงสถานท ไดแก รานคาปลก และรานสะดวกซอ ซงจ าเปนตองมการผลตสอภาพและขอความบนซองบหรใหเกดความหลายหลาย เพอลดความคนชนของกลมตวอยางใหมความตระหนกรถงผลเสยและโทษจากการสบบหรเพอสงผลตอการเลกสบบหร

2. สอปายสตกเกอร พบวา กลมตวอยางมการรบรขาวสารและมทศนคตทตอสอปายสตกเกอร ซงเกดจากมลนธรณรงคเพอการไมสบบหร ไดผลตสอสตกเกอรและรฐบาลไดออก พ.ร.บ.คมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ. 2535 ก าหนดใหมพนทเขตปลอดบหร เพอปองกนสทธของผทไมไดสบบหร และเปนการชวยลดอตราของผทสบบหร ปจจบนสอปายสตกเกอรเปนสอเฉพาะกจทเปนสอหลกทใชในการรณรงค กลมตวอยางมการรบร เขาใจและทราบโดยทนทเมอพบเหนสอปายสตกเกอรพมพดวยขอความ “เขตปลอดบหร” “ขอบคณทไมสบบหร” พนทนหามสบบหร สอดคลองกบ เชษฐ รชดาพรรณาธกล (2556) ทศกษาวจย การบงคบใชกฎหมายคมครองสขภาพของผไมสบบหรในสถานทสาธารณะ ผลการศกษา พบวา การรบรและการปฏบตตามพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ. 2535 ตามประกาศกระทรวงสาธารณสข (ฉบบท19) พ.ศ. 2553 ของประชาชนผทอยในสถานทสาธารณะ และผทเขาตดตอกจธระอนใดในสถานทสาธารณะ ประชาชนสวนใหญมการรบรขอมลขาวสารเกยวกบพษภยของบหรและยอมรบทจะปฏบตตามกฎหมายคมครองสขภาพของผไมสบบหร และประชาชนททราบวาสถานทสาธารณะเปนเขตปลอดบหร สวนใหญจะทราบจากปายโฆษณา/ปายประกาศมากทสด และเปนสอประชาสมพนธทเขาถงไดงายและมากทสด เนองจากปายโฆษณา/ปายประกาศหามสบบหรจะตดอยในบรเวณสถานทสาธารณะนนๆ ซงสามารถมองเหนไดอยางชดเจน ซงสอดคลองกบ ชาญชย จารภาชน, รจ จารภาชน (2554) ทศกษาวจย กรณตลาดสดและตลาดนดปลอดบหรในเขตเทศบาลนครขอนแกน ผลวจยพบวา ประสทธผลการบงคบใชประกาศกระทรวงสาธารณสข ฉบบท 18/2550 ภายใตพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหร พ.ศ.2535 : ชองทางสอสารหลกทกลมตวอยางรบทราบประกาศฯ มากทสดคอ ปาย หรอสอโปสเตอรในตลาดหรอสถานทสาธารณะ รองลงมาคอ รบทราบจากสอโทรทศน และรบทราบจากสอวทยตามล าดบ

ดงนนสอปายสตกเกอรยงคงมความส าคญตอการรณรงคไมสบบหรของกลมตวอยาง เพราะสอปายสตกเกอรสามารถชวยละการสบบหรของกลมตวอยางได และลดการสดดมควนบหรมอสองของบคคลรอบขางได การน าปายสตกเกอรไปตดตามบรเวณสถานทกอสรางตางๆ เชน บนอาคาร ลานจอดรถ แคมปทพกคนงาน หนาทางเขาไซตงานกอสราง รวมถงรานคาจ าหนายบหรทอยใกลๆ กอาจสงผลใหกลมตวอยางสามารถลด ละการสบบหรได เพราะกลมตวอยางมเขาใจ และ

74


ตระหนกรถงการมสวนรวมในการปองกนอนตรายของบหรทมตอบคคลขางเคยงถาไมปฏบตตามจะถกต าหนตเตยนจากคนรอบขาง

3. สอโทรทศน พบวา กลมตวอยางมการรบรขาวสารและมทศนคตทดตอสอโทรทศน และมผลตอการเลกสบบหรได เพราะสอโทรทศนมทงภาพและเสยงสามารถสรางอารมณความรสก สรางการรบรไดเปนอยางดจงท าใหกลมตวอยางสามารถเขาถงไดงาย สอดคลองกบ ยบล เบญจรงคกจ (2534 : 72) บคคลทมรายไดต า และมการศกษานอยจะสงผลใหมทกษะในการอานนอยดงนนการใชสอโทรทศนจงเปนทพอใจมากกวาส าหรบคนกลมนเพราะสอโทรทศนจดวาเปนสอทใชความพยายามนอย (Low Effort) และทกษะต า (Low Skills) สอโทรทศนจงไดรบความนยมในกลมตวอยางซงมการยอมรบ และมการเปดรบสอรณรงคไมสบบหรทสามารถสงผลกระทบตอกลมตวอยางในแงตางๆ ทงการเรยนร แรงจงใจ ทศนคต และพฤตกรรมใหโนมนาวกลมตวอยางเลกสบบหรได สอดคลองกบ สพฒนช สอนด ารห (2558, 16 พฤศจกายน) ผอ านวยการฝายสอสารการตลาดเพอสงคม สสส. กลาววา โฆษณาไดสรางความตระหนก และท าใหคดลดละเลกสบบหรมากทสด เพราะสอโฆษณาพดเหมอนกบสงทคด คอ “สบคนเดยวไมเหนเดอดรอนใคร” ทไดแงมมคดใหมวาการสบบหรของตนเองอาจสรางความทกขใหคนทเขารก ซงผสบบหรไมอยากนอนปวยบนเตยงแบบในโฆษณา และโฆษณาชด คนใหม ท าใหรสกวาควรเลกบหรเพอคนทคณรก สอดคลองกบ โสภณา กตตรตนชชวาล (2554) ทศกษาวจย เรองการตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง เพอศกษาการตอบสนองของสตรผสบบหรในเขตภาคกลางของประเทศไทยตอการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ชด "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" ผลการวจย พบวา กลมตวอยางเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของ สสส. โดยสอรณรงคทน าเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) เปนสอทมกลมตวอยางเปดรบมากทสด

ดงนนสอโทรทศนมความส าคญตอการรณรงคไมสบบหรในกลมตวอยางเพราะสอโทรทศนสามารถสรางเนอหาทสรางจดความนาสนใจ เชน สรางความนาเชอถอ สรางความหวงใย สรางความกลว หรอสรางความตระหนกร ซงสามารถสะทอนถงอารมณและจตใจทเกยวของกบชวตของกลมตวอยาง กจะท าใหกลมตวอยางการรบร และมทศนคตทดกจะเกดแรงจงใจทสงผลตอพฤตกรรมการเลกสบบหรได

4. สอบคคลในครอบครว พบวา มผลตอกลมตวอยางในการรบรขาวสารและมทศนคตทสงผลตอพฤตกรรมการเลกสบบหร เพราะบคคลคนในครอบครว เชน พอ แม ภรรยา ลก พ นอง ป ยา ตา ยาย จะมความผกพน มความรกความหวงใยคอยเอาใจใสตอกน ซงเปนมตของครอบครว โดยสะทอนใหเหนวาในสงคมไทยในกลมชนชนแรงงานยงมความผกพน เปนเพราะคน


ในครอบครวมการท ากจกรรมรวมกน เชน ดโทรทศนดวยกน ทานอาหารดวยกน ความใกลชดของครอบครวจงท าใหคนในครอบครวเกดความหวงใยผทสบบหร จงท าเกดการบอกลาวขอรองใหคนในครบครวเลกสบบหร เชน แมและลก ขอรองใหพอเลกสบบหร หรอพอและแมขอรองใหลกเลกสบบหร เปนตน ซงสอดคลองกบ ปรชา อปโยคน และคณะ(2556 : 198) ทศกษาวจย รปแบบการควบคมทางสงคมเพอการเลกสบบหร : การบรณาการความรวมมอระหวางเครอขายชมชนกบระบบการบรการสขภาพของรฐระดบชมชนใน ต าบลศรคา อ าเภอแมจน จงหวดเชยงราย จากการจดเวทและเยยมเยยนผสบบหร สมาชกในครอบครวรบทราบวาแมวาการสบบหรเปนเรองเฉพาะบคคล แตการสบบหรจะมอนตรายตอผอนทอาศยอยรวมกนในครวเรอน ดงนนการใหสมาชกในครวเรอนเปนผกระตนหรอจะใหค าแนะน าจะมผลท าใหผสบบหรไดตระหนกวาการสบบหรสงผลกระทบตอผอน ทงดานสขภาพ และสภาพแวดลอม การเรมตนทใหความส าคญกบครวเรอนจะสามารถท าใหผสบบหรมความรสกวาตนเองเปนตนเหต ของความเจบปวยทสงผลท าความเดอนรอน และเปนอนตรายตอคนรอบขาง ดงนนการใหความส าคญกบครวเรอนซงเปนศนยกลางจะมผลตอการเลกบหรได

ดงนนสอบคคลในครอบครวจงมความส าคญเปนอยางมาก เพราะความรกความหวงใยของคนในครอบครวมผลตอการสรางแรงจงใจในเลกสบบหร ดงนนองคกร หนวยงาน กลมคนทท าหนาทรณรงค หรอท าดานนโยบายควรมการใหขอมลขาวสารผานครอบครวกลมชนชนแรงงาน เพราะการรณรงคไมสบบหรในยคใหมจ าเปนตองอาศยการสอสารผานสมาชกคนในครอบครว ซงสอดคลองกบทฤษฎ Two step Flow ของ Paul F. Lazarsfeld, 1940 โดยใชอทธพลของบคคลทมผลตอความคดและการกระท าตอสมาชกคนในครอบครว

5. สอโทรศพทมอถอ พบวา กลมตวอยางไมมการเปดรบขอมลขาวสารสอรณรงคเลกบหรและทศนคตไมมความสมพนธตอสอรณรงคเลกบหร อาจเปนเพราะกลมตวอยางใหความส าคญโทรศพทมอถอเปนเพยงแคประโยชนการใชสอยส าหรบใชโทรเขา-ออก หรอรบสายเพยงเทานน กลมตวอยางบางรายมโทรศพทมอถอทมฟงชนใชงานมลตมเดยไดแตกใชแบบผวเผน ซงมความแตกตางจากกลมบคคลทวไปทใชประโยชนจากโทรศพทมอถอเชน ดคลปสอวดโอ สงสตกเกอรไลน เปนตน ถงแมวากลมตวอยางจะไมมการเปดรบขอมลขาวสารสอรณรงคเลกบหร แตสอโทรศพทมอถอกอาจมความจ าเปนตอการรณรงคเลกสบบหรในกลมชนชนแรงงานบางกลม เชน แรงงานขบรถ แรงงานประมง พอคาแมคาหาบแรแผงลอย แรงงานท างานโรงาน เปนตน อาจมการใชประโยชนจากโทรศพทมอถอในการรบขอมลขาวสารสอรณรงคเลกบหร ดงนนการเปดรบสอในแตกลมชนชนแรงงานอาจมกระบวนการเปดรบสอผานชองทางทแตกตางกนออกไป สอดคลองกบ วงทราย อนทะวน (2553) ทศกษาวจยเกยวกบกระบวนการเปดรบสอ และการสรรหาขอมลจากสอตางๆ พบวา ในการเปดรบสอของบคคลแตละคนนน จะมกระบวนการเปดรบ

76


และการแปลงขอมลทแตกตางกน โดยจะขนอยกบปจจยตางๆ เชน 1.) การเลอกเปดรบเปนขนตอนทบคคลมการเลอกรบสอ และเปดรบสารจากแหลงขอมลตางๆ 2.) การเลอกใหความสนใจเปนขนตอนทบคคลจะมการระบ และเลอกวาจะรบรขอมลขาวสารจากแหลงใดด 3.) การเลอกรบร และตความหมายเปนกระบวนการทบคคลมการเปดรบขอมลขาวสาร และเลอกทจะตความ 4.) การเลอกจดจ าเปนกระบวนการทบคคลจะเลอกทจดจ าสอตางๆ ดงนนการเผยแพรสอรณรงคผานโทรศพทมอถออาจตองใชเวลา และหาตองวธการสอสารผานสอสอโทรศพทมอถอเพอรณรงคไมสบบหรใหเขาถงกลมตวอยาง

6. ระดบการศกษาทแตกตางกน และรายไดทแตกตางกน คอ ตวแปรดานการศกษากบตวแปรดานรายไดเปนตวทท าใหสะทอนถงการรบรขาวสารและทศนคต กลมแรงงานสวนใหญจะมอาย 34 ปขนไป จะมการศกษาอยในระดบชนประถมศกษา สวนกลมแรงงานกอสรางทมอาย 28-33 ป อาย 23-27 ป สวนอาย 18-22 ป มการศกษาอยในระดบมธยมศกษาตอนตน กลมแรงงานทมการศกษาสงจะมอตราการรหนงสอและรบรขาวสารไดด มความคดและทศนคตทด ตลอดจนความเขาใจในสงตางๆ กวางขวางลกซงแตกตางกนออกไปท าใหคนมศกยภาพในการรบรมากขน การรณรงคกจะเกดผลส าเรจ แตถาคนทมการศกษาทไมสงกจะมอตราการรหนงสอนอย มและการรบรขาวสารไดนอย ซงสอดคลองกบ Comstock and Other (อางถงในยบล เบญจรงคกจ, 2534 : 68) อธบายวา การเลอกเปดรบสอมวลชนและระดบของการศกษามความสมพนธกนกบการเปดรบขาวสารและเรองทเกยวของกบสาธารณชนและมความสมพนธในทางลบกบการเปดรบเนอหาดานบนเทงจากสอ นกวจยหลายทาน อาท เคนดอล (Kendall, 1948) ลงคและโฮฟ (Link and Hopf, 1946) ไดพบวาผรบสารทมการศกษาสงมกใชเวลากบสอสงพมพในขณะทบคคลทมการศกษานอยมกใชเวลากบสอวทย สอโทรทศน และภาพยนตร (ยบล เบญจรงคกจ, 2534 : 68)

7. ดานรายได พบวา กลมตวอยางอาย 18-22 ป มรายนอยไดเฉลยตอเดอน 5,001-10,000 บาท มผลตอการเลอกรบขาวสาร เนองจากมรายไดนอยกจะไมสนใจการรบร ขาวสารหรอไมมการเปดรบสอรณรงค สวนกลมตวอยางอาย 34 ปขนไป อาย 28-33 ป และอาย 23- 27 ป จะมรายไดเฉลยตอเดอน 10,001-15,000 บาท จะมความสนใจในการรบรขาวสารและมการเปดรบสอรณรงค โดยรายไดเปนตวแปรทมความสมพนธกบการศกษา เชน บคคลทมการศกษาสงมกมรายไดสงตามไปดวย และเมอบคคลมรายไดสงขนกมกจะมการเลอกใชสอหลายประเภทมากขนเนองจากการใชสอในระบบสงคมสวนใหญมความจ าเปนตองใชและมตนทนสง ท าใหผมรายไดมากยอมมก าลงการซอทสง (กาญจนา แกวเทพ, 2542 : 183) ในขณะทบคคลทมรายไดต าและมการศกษานอยสงผลใหมทกษะในการอานนอย ดงนนการใชสอโทรทศนจงเปนทพอใจมากกวาส าหรบคนกลมนเพราะสอโทรทศนจดวาเปนสอทใชความพยายามนอย (Low Effort) และทกษะต า (Low Skills) (ยบล เบญจรงคกจ, 2534 : 72)


ขอเสนอแนะ

จากผลการศกษาครงนสามารถน าแนวทางการใชสอรณรงคใหเหมาะสมกบกลมแรงงานกอสรางได และสามารถพฒนางานวจยเพมเตมเพอหาแนวทางการรณรงคไมสบบหรของกลมแรงงานกอสรางไดดงน

1. ผลจากกลมแรงงานกอสรางสบหรอไมสบบหรนนเกดจากการเปดรบขาวสารกลมแรงงานกอสรางเกดการรบรขาวสารผานสอภาพและขอความบนซองบหร และสงผลตอพฤตกรรมการเลกสบบหรได เพราะฉะนนควรมการวางแผนดานเชงนโยบาย ควรมการออกแบบและผลตสอภาพและขอความบนซองบหรโดยใชกลยทธการสอสารทงเชงลบและกลยทธการสอสารเชงบวกใหมความหลากหลายมากขนเพอปองกนจดอมตว หรอความคนชนกบสอภาพและขอความบนซองบหร

2. การรณรงคไมสบบหรของกลมแรงงานกอสรางจะไดผลนนจะตองใชสอโทรทศน และสอบคคลในครอบครวประกอบกนเพอท าใหสงผลตอพฤตกรรมเลกสบบหรของกลมแรงงาน เพราะวธชวตยามวางของกลมแรงงานจะพกผอนดวยการดโทรทศนรวมกนภายในครอบครว ดงนนบคคลในครอบครวจงมสวนส าคญทจะเปนตวกระตนใหผทสบบหรเลกสบบหรได โดยการสรางความเขาใจใหกบคนในครอบครวของกลมแรงงานเพอไปถายทอดขอมล สรางความเขาใจ และโนมนาวใจใหกลมแรงงานเลกบหร ควบคไปกบการผลตสอโทรทศนโดยใชเนอหาดานความพกพน ความรกความหวงใย ความอาทรของคนในครอบครว โดยใชประเดน ลด ละ เลกเพอคนในครอบครว เชน เลกบหรเพอพอ เลกบหรเพอแม หรอเลกบหรเพอลก และควรใชสอทวดจตอลทเปนชองกระแสหลกเพอกระจายขอมลขาวสารรณรงคไมสบบหร

3. การรณรงคเลกสบบหรของกลมแรงงานกอสรางนอกจากจะใชสอรณรงคแลว ควรเพอชองทางการรณรงคเพอใหเกดประสทธผลและใหเกดเปนรปธรรมมากขนในรปแบบของการบรณาการเพอสงเสรมใหเกดการมสวนรวมของทกฝาย อาท หนวยงานทก ากบดแลดานนโยบาย กลมนกรณรงค และบรษทกอสราง และการรณรงคเลกสบบหรโดยใชวธการ หรอเทคนคการรณรงคไมสบบหรทใชเฉพาะกบกลมแรงงานกอสรางอยางเชนการใชกลยทธขอความรวมมอกบบรษทกอสรางซงมรายละเอยดดงน

3.1 การเปดเวทสมมนาแลกเปลยนความคดเหนระหวางหนวยงานทก ากบดแลดานนโยบาย นกรณรงค และบรษทกอสรางเพอหาแนวทางในการรณรงครวมกน

3.2 บรษทกอสรางทงขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลก ควรรวมมอจดท าโครงการไมสบบหรในไซตงานกอสรางและจ ากดพนทการสบบหร โดยควรรเรมจากตวผบรหาร และระดบหวหนาไมสบบหรในไซตงานกอสรางเพอเปนตวอยางทดแกแรงงานกอสราง

78


3.3 บรษทกอสรางควรมการจดอบรมรณรงคไมสบบหรผานสมาชกคนในครอบครวของกลมแรงงานกอสรางใหไดรบความรโทษภยจากการสบบหรทสงผลกระทบตอคนในครอบครว เพอใชอทธพลของบคคลทมผลตอความคดและการกระท าตอสมาชกคนในครอบครวแรงงานกอสราง

3.4 บรษทกอสรางทงขนาดใหญ ขนาดกลาง และขนาดเลกควรใหความส าคญสงเสรมกบแผนกหรอฝายพยาบาลประจ าของบรษทกอสรางในการใหความรและใหค าปรกษาการเลกสบบหรกบกลมแรงงานกอสรางทตองการเลกสบบหร

4. งานวจยครงตอไปควรศกษาเรองการทดลองสบบหรของกลมแรงงาน ปจจยทม

ความสมพนธกบการทดลองสบบหรของกลมแรงงาน ชองทางการสอสารทสงผลกระทบการ

ทดลองสบบหร

5. งานวจยครงตอไปควรศกษาเรองสอบคคลในครอบครว การสอสารเพอการโนมนาวใจ การสรางแรงจงใจ และมตการสอสารของบคคลในครอบครว

6. การศกษาครงนเปนการศกษาเชงปรมาณ ดงนนการศกษาครงตอไปควรท าเชงคณภาพ ดานอทธพลของสอรณรงคไมสบบหรทมผลตอพฤตกรรมเลกสบบหรของกลมแรงงานกอสราง โดยจดสนทนากลม (Focus group) และการสมภาษณเชงลก (In depth Interview) จากกลมแรงงานกอสรางทสบบหร เพอหาขอมลดานเหตผลทงแงลบ และแงบวกมาเปนแนวทางในการแกไขปญหาการเลกสบบหรใหกบกลมแรงงานกอสราง

บรรณานกรม กาญจนา แกวเทพ. (2542). การวเคราะหสอ แนวคดและเทคนค. กรงเทพมหานคร: โรงพมพภาพ

พมพ. ชาญชย จารภาชน และรจ จารภาชน . (2554). ประสทธผลการบงคบใชประกาศกระทรวง

สาธารณสข ฉบบท 18/2550 ภายใตพระราชบญญตคมครองสขภาพของผไมสบบหรพ.ศ.2535 : กรณตลาดสดและตลาดนดปลอดบหรในเขตเทศบาลนครขอนแกน. ศนยวจยและจดการความรการควบคมยาสบ (.ศจย)

เชษฐ รชดาพรรณาธกล. (พฤษภาคม -สงหาคม 2556). “การบงคบใชกฎหมายคมครองสขภาพของผไมสบบหรในสถานทสาธารณะ”. ใน วารสารกระบวนการยตธรรม, 6(2) : 1-21.

ธนกฤต ชยถวลยวงศ ,รศมน กลยาศร. (ตลาคม-ธนวาคม 2556). “การดมแอลกอฮอลของคนงานกอสราง ในเขตกรงเทพมหานคร” ใน วารสารสมาคมจตแพทยแหงประเทศไทย ,58)4).

https://www.google.co.th/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CB4QFjAA&url=http%3A%2F%2Fhome.kku.ac.th%2Fsompong%2Fcm2%2Findepth.pdf&ei=hJltVLjkJcKWuASMyICYDw&usg=AFQjCNF1C7fG0cDiQQ2ho6OuSbb-a1tT8g&sig2=-cwUTfiLIq-sRwy2M-8ABw


บวพนธ พรหมพกพง และคณะกลมวจยความอยดมสขและการพฒนาอยางยงยน ) .2553). เสนทางยาเสน: เกษตรกรผปลก ผผลตยาเสน ผจ าหนาย และผบรโภคบหร มวนเอง . ศนยวจยและจดการความรการควบคมยาสบ (.ศจย)

ปรชา อปโยคน และคณะ) .2556). รปแบบการควบคมทางสงคมเพอการเลกสบบหร : การบรณาการความรวมมอระหวางเครอขายชมชนกบระบบการบรการสขภาพของรฐระดบชมชน . ศนยวจยและจดการความรการควบคมยาสบ (.ศจย)

พมพนภา ดศรนทรไตรภาดาล ) .2553). ประสทธผลของโปรแกรมการงดสบบหรของพนกงานโรงงานอตสาหกรรมปนทอดายจงหวดนครปฐม . ศนยวจยและจดการความรการควบคมยาสบ (.ศจย)

ยบล เบญจรงคกจ. (2534). การวเคราะหผรบสาร. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. รงสต ศรจตต, พรณา พลศร, ฐตมา สทธพงษพานช . มกราคม-กมภาพนธ 2556 “ตนทนจากการ

สบบหร” ใน วารสารวชาการสาธารณสข, 22)1). วงทราย อนทะวน. (2553). พฤตกรรมการบรโภคสอประเภทตางๆ ของวยรนในจงหวดเชยงใหม .

. คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล, The Cancer Council Victoria, Australia,

University of Waterloo, Canada (2554). รายงานการส ารวจระดบประเทศเรองผลกระทบจากนโยบายควบคมการบรโภคยาสบในประเทศไทยกลมผสบบหรรอบท 5 (พ.ศ. 2554) ,สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล. พมพครงแรก, 2556

สมนก ธระภทรานนท และไพฑรย สอนทน ) .2552). รายงานการวจยการส ารวจพฤตกรรมการสบบหรของเยาวชนในจงหวดเพชรบรณ .ส านกงานสาธารณสขจงหวดเพชรบรณ . ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.)

สนสา ถาวรวงศสกล. (2553). ประสทธผลของภาพค าเตอนบนซองบหรทมตออารมณ ทศนคต และพฤตกรรมของผสบบหร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลยสบคนจาก.(http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/32855

ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข . (2558). ยทธศาสตร ตวชวด และแนวทางการจดเกบขอมล กระทรวงสาธารณสข.

อนกล มะโนทน ,สมคด จหวา และรง วงศวฒน. (2553). การบรโภคยาสบและการสบบหรมอสองในกลมแรงงานยายถนชวคราวในบรบทนโยบายการควบคมยาสบไทย : กลมแรงงานยายถนชวคราวรบจางตดออย จงหวดสโขทย . ศนยวจยและจดการความรเพอการควบคมยาสบ (ศจย.)

โสภณา กตตรตนชชวาล ( .2554) .การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส ).กรณศกษา :สตรไทยผสบบหร

http://www.tnrr.in.th/2558/?page=research_result&name=%E0%B8%AA%E0%B8%B8%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%AA%E0%B8%B2+%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%A3%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B8%E0%B8%A5

80


ในเขตภาคกลาง (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยกรงเทพ) . สบคนจาก http://dspace2.bu.ac.th /jspui/handle/123456789/620

แหลงอางองออนไลน

นพ.นพพร ชนกลน. เอกสารสถานการณการบรโภคยาสบประเทศไทย. (ระบบออนไลน). สบคนจ า ก : http://www.trc.or.th/release/item/download/144_db162c6 b32ce0c4b81eed7fb14b5b536.html (สบคนเมอ วนท 26 กนยายน 2558)

ประกต วาทสาธกกจ. (2549). สถตส าคญเกยวกบการสบบหรของคนไทย: วเคราะหและขอเสนอแนะแนวทางการแกไขปญหา. สบคนจาก : http://www.ashthailand .or.th/th/ data_center_page.php?id=505 (สบคนเมอ วนท 28 กรกฎาคม 2557)

มลนธรณรงคเพอกไมสบบหร. สองทศวรรษการรณรงคเพอการไมสบบหร. (ระบบออนไลน). แหลงทมา : http://www.ashthailand.or.th/th/data_center_page.php?id=528 (สบคนเมอ วนท 9 กนยายน 2558)

สถตการสบบหรของคนไทย รายงานการส ารวจระดบประเทศ. (บทคดยอ). ผลกระทบจากนโยบายควบคมการบรโภคยาสบในประเทศไทยกลมผสบบหร รอบท 5. 2554. (ระบบอ อ น ไ ล น ) . แ ห ล ง ท ม า : http://www.ashthailand.or.th/th/data_ center_page.php?id=505 (สบคนเมอ วนท 30 กนยายน 2558)

ส านกงานสถตแหงชาต. สรปผลการส ารวจภาวะการท างานของประชากรเดอนกนยายน , 2558 . (ระบบออนไลน). แหลงทมา :http://www.nso.go.th/ (สบคนเมอ วนท 1 พฤศจกายน 2558)

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. บหรภยรายคกคามคณภาพชวตแรงงาน. 2557. (ออนไลน). แหลงทมา : http://www.thaihealth.or.th/Content/26023 (สบคนเมอ วนท 10 ตลาคม 2558)

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. คนใชบรการสายดวนเลกบหรกวา 7 หมนสาย. [ออนไลน ] . 2558. (ออนไลน ) . แหลงทมา : http://www.thaihealth.or.th /Content/30000 (สบคนเมอ วนท 2 เมษายน 2559)

awareness, attitude, and behavior of construction workers...

Documents