Autor:Autor:Beata BulwinBeata Bulwin

kl.IIIbkl.IIIb

Wiek XVI Wiek XVII Wiek XVIII Wiek XIX Wiek XX

Bibliografia

Wiek XVI

William Gilbert Galileusz Galileo Galilei

Mikołaj Kopernik

Wiek XVII

Kepler Johannes Blaise Pascal Izaak Newton

Guericke Otto von Stephen Gray

Wiek XVIII

Charles Dufay Beniamin Franklin

Luigi Galvani Coulomb Charles Augustin

Aleksandro Volta Ampere Andre Marie

Wiek XIX

Hans Oersted Michael Faraday Gustaw Kirchhoff William Thomson

Heinrich Hertz Rudolf Lorentz Hendrik Antoon

Thomas Alva Edison

Wiek XX

Nikola Tesla Ernest Rutherford

Albert Einstein John Logie Baird

Frank Whittle Theodore Maiman

Angielski fizyk i lekarz, Odkrywca zjawiska magnetyzmu

ziemskiego, indukcji magnetycznej i elektryzowania się ciał na skutek

tarcia. Jako pierwszy przeprowadził ok. 1600r szczegółowe badania

magnetyzmu i wykazał, że oprócz bursztynu można naelektryzować jeszcze wiele materiałów. Gilbert

wprowadził do języka angielskiego nowe terminy, takie jak biegun

magnetyczny, siła magnetyczna czy przyciąganie magnetyczne. Jako pierwszy spopularyzował termin

"elektryczność".

Francuski filozof, matematyk, pisarz i fizyk. Tematem jego

badań były prawdopodobieństwo, próżnia, ciśnienie atmosferyczne,

oraz apologetyka, teodycea i fideizm. Na jego cześć nazwano jednostkę ciśnienia paskal oraz język programowania Pascal.

W wieku 24 lat odkrył prawo ciśnienia w cieczach tzw. Prawo Pascala

oraz rachunek prawdopodobieństwa. Poświęcił

się początkowo studiom matematycznym i fizycznym (pierwszy użył barometru do oznaczenia wzniesienia nad

poziom morza).

Jako pierwszy wykazał, że te same prawa rządzą ruchem ciał na Ziemi jak i

ruchem ciał niebieskich. Jego dociekania doprowadziły do

rewolucji naukowej i przyjęcia teorii heliocentryzmu. Głosił, że

światło ma naturę korpuskularną, czyli że składa się z cząstek. Był pierwszym, który zdał sobie sprawę, że widmo barw obserwowane

podczas padania białego światła na pryzmat jest cechą

padającego światła, a nie pryzmatu, jak głosił 400 lat wcześniej Roger Bacon.

Sformułował teorię o dwóch rodzajach elektryczności,

podobnie do dwóch biegunów magnes.

Odkrył, iż działania elektryczne mogą być przenoszone z miejsca na miejsce poprzez różne metale i

wilgotne włókna. Substancje te nie elektryzują się przez pocieranie.

Zostały one nazwane przez naukowca "przewodnikami". Badania Gray'a dowiodły, iż elektryczność nie może być

podobna do "fluidu" Gilberta, gdyż nie jest na trwałe związana z

substancją.

Stworzył teorię elektryzowania dodatniego i ujemnego, co udowodnił na przykładzie butelki lejdejskiej. Stwierdził,

że ciała naelektryzowane jednakowo odpychają się, zaś naelektryzowane

różnoimiennie - przyciągają się.Przeprowadził szereg

doświadczeń z latawcami, udowadniając, że ładunki elektryczne spływające z

chmur burzowych po wilgotnym sznurze mogą naładować butelkę lejdejską. To

on wymyślił zabezpieczenie przed wyładowaniami elektrycznymi poprzez

uziemienie. Uważany jest więc za wynalazcę piorunochronu, choć w

podobnym czasie tego samego odkrycia dokonał w Europie czeski uczony Václav

Prokop Diviš.

Od 1773 całkowicie poświęcił się pracom badawczym dotyczącym

magnetyzmu, teorii maszyn prostych i elektrostatyki. Od 1781 członek francuskiej

Akademii Nauk.W 1785 na podstawie wielu

precyzyjnych eksperymentów, przeprowadzonych za pomocą wagi skręceń

sformułował prawo nazwane od jego nazwiska prawem Coulomba, będące

podstawowym prawem elektrostatyki. Później rozwinął teorię elektryzowania

powierzchniowego przewodników. W 1786 odkrył zjawisko ekranowania elektrycznego,

a w 1789 wprowadził pojęcie momentu magnetycznego.

Od jego nazwiska pochodzi jednostka ładunku elektrycznego - kulomb.

Był prekursorem badań elektrofizjologicznych. W 1786

roku dokonał słynnego odkrycia, że przy jednoczesnym dotknięciu

mięśnia wypreparowanej kończyny żaby dwoma różnymi metalami -

połączonymi ze sobą jednym końcem - mięsień kurczy się.

Natomiast w 1794 roku doświadczeniem polegającym na

wywołaniu skurczu mięśnia udowego żaby przez nałożenie

nań przeciętnego nerwu kulszowego ostatecznie udowodnił istnienie zjawisk elektrycznych w

tkankach zwierzęcych.

Odkrył, że warunkiem przepływu prądu elektrycznego jest obecność

minimum dwóch metali (przewodników pierwszej klasy) i elektrolitu (przewodnika drugiej

klasy) połączonych w obwód. Na tej podstawie w 1800 r. zbudował

pierwsze prototypowe ogniwo tzw. "stos Volty", które składało się

z warstw: srebra, wilgotnego kartonu i cynku. Kiedy Volta połączył srebro

i cynk drutem, uzyskał efekt ciągłego przepływu elektryczności przez drut.

Volta badał również powstawanie ładunków elektrycznych przy

zetknięciu dwóch metali. Oprócz stosu zbudował również elektrofor,

elektrometr, kondensator i audiometr.

Rozwinął odkrycie Oersteda dotyczące oddziaływania prądu

elektrycznego na igłę magnetyczną, poprzez ogłoszenie "reguły pływaka", która

pozwala ustalić kierunek odchylenia igły pod wpływem oddziaływania prądu.

Ponadto, powiązał odkrycie Oersteda ze znanym zjawiskiem oddziaływania na

siebie dwóch magnesów - przyciągania i odpychania. Ampere stwierdził, że jeżeli

przewód, przez który płynie prąd elektryczny, odpycha magnes w postaci

igły magnetycznej, to jest on również swojego rodzaju magnesem.

Odkrył również, że zwinięcie przewodu w cewkę umożliwia

zwielokrotnienie ich sił magnetycznych. Następnie okazało się, że elektromagnes z

rdzeniem żelaznym wywiera silniejsze działania niż cewka bez tego rdzenia.

W 1803 r. odkrył niezależnie od Davy'ego, że w bateriach Volty lepsze efekty daje zastosowanie roztworów

kwasów niż soli. Jego najważniejszym odkryciem było stwierdzenie zależności,

że igła umieszczona równolegle do przewodu odchyla się, gdy przez

przewód przepływa prąd elektryczny. Dzięki temu powstał później

elektromagnes, który w połączeniu z baterią Volty wykorzystano przy

tworzeniu telegrafu elektrycznego. Elektromagnes wykorzystano również w

aparacie telefonicznym, którego słuchawka przekształciła się w głośnik. Jednak najważniejszym następstwem dokonanego odkrycia przez Oersteda

było stworzenie przez Faradaya magnetycznego generatora prądu

elektrycznego.

W 1831 r. odkrył zjawisko indukcji elektromagnetycznej, co przyczyniło się do

powstania elektrodynamiki. W latach 1833-34 sformułował prawa elektrolizy i wprowadził

nomenklaturę dla opisu tego zjawiska.Stworzył podstawy elektrochemii.

Faraday odkrył również zjawisko samoindukcji, zbudował pierwszy model

silnika elektrycznego. W 1845 r. stwierdził, że diamagnetyzm jest powszechną właściwością

materii, odkryty zaś przez niego paramagnetyzm – właściwością szczególną niektórych jej rodzajów. Faraday wprowadził pojęcie linii sił pola i wysunął twierdzenie, że

ładunki elektryczne działają na siebie za pomocą takiego pola. W 1848 r. odkrył

zjawisko Faradaya.W 1825 r. odkrył benzen, wydzielił naftalen, heksachloroetan, koloidalne złoto. Był też twórcą prostej metody skraplania gazów.

W latach 1845-1848 odkrył prawa przepływu prądu elektrycznego stanowiące podstawę

teorii obwodów elektrycznych, nazwane później na jego cześć prawami Kirchhoffa.

W 1858 r. przedstawił tzw. równanie telegraficzne, za pomocą którego wykazał, że wzdłuż przewodów rozchodzi się "fala

elektryczna", na którą nakłada się podobna fala odbita (o kierunku

przeciwnym). Wykazał też, że fale te rozchodzą się z prędkością zbliżoną do

prędkości światła.Zasługą Kirchhoffa w dziedzinie zjawisk świetlnych, a w szczególności analizy

spektralnej, było odkrycie absorpcji światła, co umożliwiło identyfikację

pierwiastków znajdujących się na Słońcu i na innych obiektach kosmicznych. Dzięki analizie spektralnej odkrył pierwiastki: cez

i rubid.

Zapoczątkował teorię elektronową budowy materii, prowadził prace nad połączeniem w jedną całość

zjawisk elektromagnetycznych i optycznych. Do najbardziej znanych

osiągnięć należą przekształcenia Lorentza wyjaśniające równania Maxwella, teoria

wyjaśniająca zjawisko dyspersji i przewodnictwa elektrycznego, wzór na

skrócenie ciała sztywnego w ruchu (kontrakcja Lorentza-Fitzgeralda).

Wyjaśnił teoretycznie zjawiska rozszczepienia linii widmowych w polu magnetycznym (zjawisko Zeemana). W 1902 r. razem z Pieterem Zeemanem (swoim dawnym studentem) otrzymał

nagrodę Nobla z fizyki.

Prowadził badania nad zjawiskiem fal elektromagnetycznych. W celu sprawdzenia założenia o ruchu falistym elektryczności,

skonstruował urządzenie do wzbudzania fal elektromagnetycznych. Źródłem tych fal była

iskra przeskakująca między końcami przewodnika w induktorze, zaś obecność fal

badał przewodnikiem w kształcie niezamkniętego koła. Zauważył, że przeskok dużej iskry spowodował przeskok małej iskry

w przerwie uzwojenia cewki z drutu, umieszczonej w pewnej odległości. W ten

sposób w 1887 r. wykrył i udowodnił istnienie fal elektromagnetycznych.

Wykazał przy pomocy zwierciadeł, że mają one cechy światła, tzn. załamują się,

odbijają, podlegają interferencji, uginaniu i polaryzacji. Pokazał, że rozchodzą się

z prędkością światła i mogą być przekazywane na odległość.

Na jego cześć jednostkę częstotliwości nazwano hercem.

Wśród wynalazków: udoskonalenie telefonu Bella przy użyciu cewki

indukcyjnej i mikrofonu węglowego, fonograf (1877), żarówka elektryczna

(1879), w latach 1891–1900 pracował nad udoskonaleniem magnetycznej metody wzbogacania rud żelaza, w 1883 odkrył

emisję termoelektronową, w 1904 zbudował akumulator zasadowy niklowo-

żelazowy. Zorganizował w Menlo Park pierwszy na świecie instytut badań naukowo-technicznych, w 1881–82

zbudował w Nowym Jorku pierwszą na świecie elektrownię publicznego użytku, był właścicielem wielu przedsiębiorstw w

Ameryce Północnej i Europie.

Był autorem 112 patentów, głównie rozmaitych urządzeń

elektrycznych, z których najsławniejsze to silnik elektryczny,

prądnica prądu przemiennego, autotransformator, dynamo rowerowe,

radio, elektrownia wodna, bateria słoneczna, turbina talerzowa,

transformator Tesli (rezonansowa cewka wysokonapięciowa) i

świetlówka. Stworzył też podstawy teoretyczne konstrukcji radia i choć sam wynalazek radia przypisuje się

komu innemu, dopiero zastosowanie jego teorii umożliwiło rzeczywisty

rozwój radiofonii i telewizji na świecie. Nikola Tesla był m.in. twórcą pierwszych urządzeń zdalnie sterowanych drogą radiową.

Opracował podstawy kwantowej teorii pola elektromagnetycznego (Einsteina prawo, Einsteina współczynniki), szczególną (1905) i

ogólną (1916) teorie względności. W 1921 został laureatem Nagrody Nobla za podstawowe prace

teoretyczne dotyczące natury światła.Później pracował nad unifikacją teorii

oddziaływań grawitacyjnych i elektromagnetycznych, ale bez sukcesów.

Pomimo wkładu w rozwój korpuskularnej teorii światła (zjawisko fotoelektryczne) był

przeciwnikiem mechaniki kwantowej, a szczególnie jej tzw. interpretacji kopenhaskiej

(N. Bohr) opartej na pojęciu prawdopodobieństwa.

W 1915 r. Einstein opublikował swoją najważniejszą teorię – ogólną teorię

względności, a w 1921 r. otrzymał Nagrodę Nobla, ale nie za teorię względności, lecz za

„wkład w rozwój fizyki teoretycznej, a zwłaszcza za odkrycie praw rządzących efektem

fotoelektrycznym” .

W latach 1895-1898 prowadził badania nad promieniowaniem

wytwarzanym przez niektóre pierwiastki chemiczne. Odkrył, że ta dziwna radiacja zawierała w sobie dwie składowe posiadające ładunek

elektryczny. Promienie dodatnie nazwał promieniowaniem alfa, a ujemne

promieniowaniem beta.Wykonał eksperyment Rutherforda. Cząstki alfa przepuścił przez bardzo cienką złotą folię. Rozkład kątowy

rozproszonych cząstek skłonił Rutherforda do wysnucia wniosku, że

cała masa oraz dodatni ładunek atomu skupiony jest w bardzo niewielkiej

objętości. W ten sposób potwierdził on eksperymentalnie istnienie jądra

atomowego.

W 1960 skonstruował laser rubinowy - pierwszy działający laser. Pobudzając pręt rubinowy do emisji

wiązki światła, rozpoczął erę laserów. Już rok później pierwsze lasery zostały

wykorzystane do celów medycznych. Od tamtych dni obserwujemy stały rozwój

nowych generacji urządzeń laserowych oraz nielaserowych impulsowych źródeł

światła, które potwierdzają swoją skuteczność w terapii wielu schorzeń

dermatologicznych. Selektywna fototermoliza pozwala na bezpieczne

wykonywanie zabiegów m.in. fotoodmładzania skóry twarzy. Rosnący,

również w naszym kraju, dostęp do zabiegów laserowych pociąga za sobą

wzrost ryzyka powstawania powikłań po zabiegach wykonanych tymi

urządzeniami.

Szkocki inżynier, wynalazca pierwszego działającego systemu

telewizyjnego. Pionier techniki telewizyjnej. W 1924

skonstruował telewizor monochromatyczny, w 1928

przesłał transmisję telewizyjną z Europy do Ameryki Północnej

jak i Południowej, w 1936 wynalazł telewizję kolorową.

Wynalazca noktowizora (1926). Lubił się śmiać i opowiadać

kawały. Jego hobby to układanie modeli np.: statków

lub samolotów.

Angielski konstruktor. Opatentował

silnik turboodrzutowy.Wpadł na pomysł działania silnika

odrzutowego w roku 1928 i w roku 1937 zbudował jego prototyp. Natomiast pierwszy udany samolot odrzutowy Heinkel He

178 został zbudowany w Niemczech przez Ernsta Heinkela w roku 1939.

W roku 1848 odkrył istnienie temperatury zera bezwzględnego, cztery lata później wraz z

Jamesem Joulem zademonstrował fakt ochładzania się rozprężającego się gazu.

Sformułowana przez niego w roku 1854 druga zasada termodynamiki wyklucza istnienie tak zwanego perpetuum mobile drugiego rodzaju, czyli maszyny pracującej bez dostarczania jej energii z zewnątrz. W roku 1856 odkrył jedno

ze zjawisk termoelektrycznych, zwane zjawiskiem Thomsona. Rok później odkrył

zjawisko magnetooporowe. W roku 1862 wraz z Joulem opisał zjawisko Joule'a-Thomsona. Praca nad urządzeniami wykorzystywanymi na morzu doprowadziła do skonstruowania

miernika pływów, urządzenia prognozującego oraz ulepszonego kompasu, a także do uproszczenia metody określania pozycji

statku na morzu. Skonstruował i udoskonalił wiele przyrządów np. mostek elektryczny i

elektrometr absolutny.

Był twórcą nowożytnej mechaniki i astrofizyki. Pierwszy opisał zasadę bezwładności i pierwszy badał przez teleskop nocne niebo. Dzięki darowi wymowy i sile swej osobowości przyczynił

się do powszechnego uznania teorii heliocentrycznej Kopernika, nowej podstawy poznania wszechświata.

Był intelektualistą i wynalazcą, między innymi wynalazł wojskowy kompas. Najważniejszą wczesną pracą Galileusza jest De motu, mówiąca o

dynamice ruchu. Stwierdził, że satelita Ziemi nie jest

gładki. Zobaczył góry i doliny oraz obszary, które uznał za morza. Obserwując nocne niebo, odkrył, że

Droga Mleczna składa się z mnóstwa gwiazd, których nigdy wcześniej nie dostrzeżono.

Najbardziej istotnym odkryciem Galileusza były cztery zagadkowe obiekty, które, jak się wydawało co noc zmieniały położenie, krążyły wokół Jowisza. Według Galileusza były to oczywiście księżyce tej planety, a całość przypominała układ Kopernika w

miniaturze.

Odkrył, iż działania elektryczne mogą być przenoszone z miejsca na

miejsce poprzez różne metale i wilgotne włókna, przy czym substancje te nie

elektryzują się przez pocieranie. Dzięki temu odkryciu podzielił on ciała na

izolatory i przewodniki. Badania Gray'a dowiodły, iż

elektryczność może być przenoszona z miejsca na miejsce i nie jest na trwałe

związana z substancją. Podczas doświadczeń przy użyciu metalowych

przewodów odkrył, że osoba połączona drutem z ciałem silnie naelektryzowanym

doznawała silnego wstrząsu. Od tego momentu elektryczność stała się modna.

Jego najważniejszym dziełem jest De revolutionibus orbium

coelestium – O obrotach sfer niebieskich (pracował nad nim w latach 1515-1530, ale ukazało się

dopiero w 1543 roku w Norymberdze napisane w języku łacińskim)[2], w którym opisał heliocentryczną wizję

wszechświata w sposób wystarczająco szczegółowy, by

mogła stać się naukowo użyteczna. Ogłoszona przez niego teoria

heliocentryzmu była najważniejszą rewolucją naukową w dziejach

ludzkości od czasów starożytnych, nazywaną niekiedy przewrotem

kopernikańskim.

Odkrył prawa ruchu planet Układu

Słonecznego, opracował i opublikował tablice

astronomiczne, obliczył objętości 92 brył

obrotowych, prowadził prace w dziedzinie optyki, skonstruował lunetę (tzw. lunetę keplerowskę) oraz badał prawo załamania

światła.

Skonstruował pierwszą pompę próżniową (1650). Za jej pomocą w

1654 wykonał słynne doświadczenie (tzw. doświadczenie z półkulami

magdeburskimi), w którym wykorzystał dwie półkule metalowe o średnicy 42 cm

każda, posiadały one starannie zeszlifowane krawędzie. Półkule zetknął

ze sobą odpowiednio uszczelniając i odpompował z powstałej objętości

powietrze. Do ich rozerwania potrzebne było 8 koni, była to bardzo widowiskowa

demonstracja istnienia ciśnienia atmosferycznego. W 1662 skonstruował

barometr, a w 1663 maszynę elektrostatyczną. Przeprowadził pomiary

zależności ciśnienia od wysokości n.p.m. i stanu pogody.

www.wikipedia.org.plwww.wikipedia.org.pl

www.mojaenergia.plwww.mojaenergia.pl

www.portalwiedzy.onet.plwww.portalwiedzy.onet.pl