VISIE OP VEILIGHEID‘The future depends on what you do today’

Onze toekomstige veiligheid vereist voorbereidingIs Nederland een veilig land? Statistieken laten zien dat de

criminaliteit daalt en in de Human Development Index 203

staat ons land in de top vijf van landen waar je het beste kunt

wonen. Toch lijken we ons niet veiliger te voelen. In de Global

Peace Index 203 neemt Nederland pas de 22e positie in van

meest veilige landen in de wereld…

De wereld verandert; van schuivende machtsblokken,

klimaatverandering, individualisering tot en met de groei

van cybercrime. Het is onrustig in het Midden-Oosten en

we zien een verruwing van omgangsvormen op straat en

richting mensen met een publieke taak. Ook de techniek

ontwikkelt zich; we zijn 24/7 mobiel en online, via social media

verbonden met de cloud en onze omgeving. ‘Big Brother’ kijkt

mee en de eerste auto’s rijden zelfstandig door het verkeer.

Ons maatschappelijk welzijn, economische groei, nationale

veerkracht en daarmee onze veiligheid worden hierdoor

beïnvloed.

Veiligheid is een belangrijke basisbehoefte, net als onze

gezondheid. Het levert houvast en zekerheid op voor een

ongedwongen leven in vrijheid en autonomie. Het is een

basisvoorwaarde voor de kwaliteit van ons leven, onze

nationale economie en welvaart. De trends en ontwikkelingen

die we signaleren, bieden de uitdaging en de kans om onze

veiligheid naar een hoger plan te tillen. De essentiële vraag die

we als samenleving moeten beantwoorden is: hoe waarborgen

we onze veiligheid - fysiek en virtueel - nu en in de toekomstige

wereld? Daartoe moeten we nu een aantal stappen zetten.

‘The future depends on what you do today.’

Mahatma Gandhi

De toekomstverkenning die nu voor u ligt, is opgesteld vanuit

onze maatschappelijke verantwoordelijkheid en onze rol

in het veiligheidsdomein. De trends en ontwikkelingen die

wij in dit document hebben geïnventariseerd zijn enerzijds

bedreigingen en anderzijds kansen voor onze veiligheid.

Samen met u willen wij Nederland veiliger maken zodat

Nederland in 2025 één van de drie veiligste landen ter wereld

is. Deze toekomstverkenning is onze uitnodiging aan u om het

gesprek over deze uitdaging aan te gaan en te bepalen welke

stappen wij morgen gaan zetten.

De veranderende wereld De wereld van morgen ziet er anders uit dan de wereld van vandaag. Wij zien een tiental belangrijke wereldwijde trends die

grote veranderingen met zich meebrengen en daardoor van invloed zijn op onze veiligheid.

Klimaat en demografie

• Natuurrampen en klimaatsverandering, met zowel droogte als overstromingen als gevolg.

• Globalisering, open economieën, verstedelijking en migratie vanuit Afrika.

Netwerkmaatschappij

• ICT-systemen en maatschappij zijn nauw met elkaar verweven (smart cities).

• Alles en iedereen is 24/7 verbonden met elkaar en met het wereldwijde

netwerk (internet of everything).

Individualisering en zelforganisatie

• De burger individualiseert en organiseert zijn leven om zich heen in

tijdelijke, kleine en flexibele verbanden (social media).

• Bestaande (internationale) instituties, zoals overheden, krimpen en

hebben minder betekenis voor burgers.

Wereldpolitiek

• De invloed van BRIC-landen en landen met grondstoffen neemt toe.

• Onrust door conflicten tussen staten of maatschappelijke verstoringen,

online en offline.

ICT & technologie ontwikkeling

• Informatie- en communicatietechnologie blijven de aanjager van

economische en maatschappelijke ontwikkelingen.

• Technologieontwikkeling verschuift naar het oosten.

2

De veranderende ICT De innovaties op het terrein van techniek, communicatie,

materiaalgebruik en (duurzame) energie volgen elkaar in rap

tempo op. Er zijn een aantal ontwikkelingen die wij typeren als

game changers, omdat zij een positieve trendbreuk realiseren

in de autonome technologieontwikkeling en ons daadwerkelijk

een niveau hoger tillen. Synergievoordeel wordt behaald door

deze technologieën te combineren.

1. EnergieNieuwe technieken en smart grids maken het mogelijk nieuwe

en fossiele energie op een duurzame manier te winnen, te

gebruiken en op te slaan voor mobiel gebruik.

2. Geavanceerde materialenSmart materialen hebben specifieke eigenschappen,

zoals sterkte, (licht)gewicht, zelfherstellend vermogen of

functionaliteiten die worden gecombineerd met andere

technieken (sensor, connectiviteit).

3. 3D printenHet wordt mogelijk om complexe producten te printen

(voedsel, mechanische onderdelen en -synthetisch- weefsel).

4. Mobiel (breedband) internetBreedbandige connectiviteit, infrastructure intelligence en

smart(er) mobile devices zijn betaalbaar en voor iedereen

beschikbaar. De bandbreedte vermenigvuldigt zich de

komende tien jaar ettelijke malen.

5. Automatisering van kennisIntelligente software en (quantum) computing op device-niveau

stelt ons in staat om kenniswerk te automatiseren.

6. Internet of everythingAlles om ons heen zal - met elkaar - worden verbonden via het

internet. In 2025 zijn er meer dan 50 miljard devices online.

Always-on is de nieuwe standaard voor mensen, processen en

objecten.

7. Cloud-technologieHet gebruik van hard- en softwarefunctionaliteit via internet

as a service wordt gecombineerd met enterprise mobility.

Veiligheid zit vanaf het eerste ontwerp ingebakken in hard- en

software.

8. Geavanceerde robots en autonome voertuigenGeavanceerde robots voeren steeds complexere processen

zelfstandig uit, waardoor mensen ondersteund of vervangen

kunnen worden.

9. Sensortechnologie en big dataHet internet of everything maakt van fysieke objecten,

processen en mensen sensoren. Dit genereert grote

hoeveelheden data, die gebruikt worden voor monitoring,

optimalisering van processen en besluitvorming.

10. Sociale netwerkintegratieSociale netwerken worden onderling verbonden en delen

content op basis van open standaarden en maken onderdeel

uit van het internet of everything.

Alles verbonden

• Burgers zijn always-on en verbonden met internet of everything.

Alles genetwerkt

• De maatschappij is always-on en volledig genetwerkt

(‘digital we’ platformen). Burgers organiseren tijdelijke en doelgerichte

netwerkverbanden om zich heen.

Alles contextueel

• Via smart devices wordt informatie contextueel en real-time proactief

aangeboden.

Alles sociaal

• You are what you share. Je voert zelf de regie over je online gegevens,

zodat privacy dan geen probleem meer is.

Alles virtueel

• Burgers beschikken over een virtuele identiteit (avatar als ‘digital me’)

als brug tussen de fysieke en virtuele maatschappij.

De veranderende mens Naast deze wereldtrends zien wij ook veranderingen in het persoonlijk leven van mensen en de manier waarop zij in hun

omgeving staan.

3

12°C NE 6

35

Alert

P

Alert

NL Alert--

Alarm- centrale

KL0641AMS - JFK

22 ˚CUV

35

NL Alert

4

Visie op veiligheid in 2025Eén dag uit het leven van een veiligheidsprofessional in 2025

Peter werkt voor de Nationale Veiligheidsorganisatie

waarin alle veiligheidsdisciplines zijn samengebracht. De

versnippering uit het verleden is doorbroken. Eén organisatie

voor onze veiligheid met één missie, is het credo. Het

functioneren en de veiligheid van een hulpverlener binnen

deze organisatie is geborgd. Hij kan zijn werk in het veld

adequaat, efficiënt en veilig doen. Daarvoor krijgt hij alle

steun, middelen en respect die hij nodig heeft. Nieuwe

technologieën stellen Peter in staat de wereld om zich heen

zelf te organiseren.

Als Peter de dag begint, wordt hij begroet door de avatar van

zijn collega uit de nachtdienst. ‘Ik zal je even bijpraten over

wat er vannacht allemaal is gebeurd. De dossiers staan al

voor je klaar op je device.’ De landelijke inlichtingencentrale

update continu deze dossiers via de beveiligde en 24/7

beschikbare draadloze ultra high speed verbinding. Input

van collega’s en burgers, zoals live videobeelden, foto’s en

social mediaberichten, worden door de centrale verzameld,

geanalyseerd en met een handelingsadvies doorgezet. In de

genetwerkte samenleving komt informatie van professionals

en burgers snel bij elkaar.

Naast de real-time en gestreamde beelden ontvangt Peter op

zijn device ook gerichte scenarioanalyses. Die helpen hem

de juiste actie te nemen. Quantum computerkracht verwerkt

alle beschikbare real-time en historische data tot waardevolle

informatie die Peter nodig heeft om gericht hulp te verlenen

en zijn werk efficiënt en effectief te kunnen doen.

Autonome, zelflerende computersystemen geven automatisch

prioriteit aan incidenten die Peter moet afhandelen. Ze

dirigeren hem op efficiënte en effectieve wijze naar de

incidenten. ‘Peter, je aanwezigheid is dringend gewenst bij een

ongeluk met een tankauto’, meldt zijn device. ‘Let bij aankomst

op het slachtoffer achter het stuur van de personenauto. Haar

toestand is niet stabiel en ze heeft een kind bij zich. Spreek

Engels tegen haar, want ze is een Amerikaanse.’ Dankzij de

analyse van beschikbare informatiebronnen heeft Peter goed

inzicht in de situatie, overzicht van de omgeving en een

adequaat handelingsperspectief.

‘Je collega’s kunnen het hier prima aan. Ik breng je nu

naar een grote brand in kantorencomplex Ypsilon’, meldt

het voertuig waar Peter in rijdt. Automatisch kiest het

voertuig zijn weg en beïnvloedt de verkeerslichten via de

verkeersmanagementcentrale. Via communicatie met andere

voertuigen in de omgeving creëert het voertuig van Peter zijn

eigen vrije baan door het verkeer, zodat hij snel ter plaatse

komt. Terwijl Peter onderweg is, analyseert zijn device in

nauwe verbinding met de landelijke inlichtingencentrale de

beschikbare informatie en wordt een team van benodigde

hulpverleners gemobiliseerd. Actuele informatie wordt

gekoppeld aan historische gegevens van eerdere incidenten,

waarna Peter en zijn team op basis van gereedstaande

scenario’s via hun avatar gericht handelingsadvies krijgen.

Daarnaast krijgt Peter contextuele informatie geprojecteerd,

afkomstig van sensoren uit het kantorencomplex. Zo weet

hij hoe giftig de rook is, waar de brand precies woedt en

hoeveel potentiële slachtoffers er nog in het gebouw zijn. Via

augmentend reality ziet Peter de plattegrond van het gebouw

in zijn gezichtsveld. ‘Hier naar links, rechtdoor en dan rechtsaf’,

hoort hij in zijn oor. Snel weet hij de eerste slachtoffers te

bereiken. Zijn device voert de triage uit en Peter start met hulp

van visuele instructies de behandeling. Dankzij sensoren die

de slachtoffers bij zich dragen, staat hun identiteit direct vast.

Ambulances worden automatisch gewaarschuwd en medische

dossiers worden real time naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis

verzonden, in afwachting van de patiënten. Aan het eind van

de dag zorgt Peters avatar voor een automatische debriefing

en overdracht aan collega’s. Peter ligt inmiddels op één oor.

5

Drie domeinen als basis voor onze toekomstige veiligheid De genoemde trends en game changers raken onze veiligheid.

Enerzijds zijn het bedreigingen, anderzijds maken zij een

veiliger Nederland mogelijk. Mens en machine komen meer en

meer bij elkaar, zullen elkaar steeds beter begrijpen, worden

contextgevoelig en werken daardoor op hoger niveau samen.

We staan voor de uitdaging om de voordelen hiervan te

benutten voor de manier waarop we (samen)leven in de smart

cities van de toekomst. Tegelijkertijd dienen we risico’s en

bedreigingen die bij deze ontwikkelingen horen, af te wenden.

KPN Critical Communications onderscheidt drie belangrijke

domeinen die bijdragen aan meer veiligheid voor

professionals in het veld en voor Nederland. Dit zijn de vlucht

van de technologische ontwikkelingen, informatie explosie en

communicatie als verbindende factor.

De ICT is ontegenzeggelijk de aanjager en enabler van

vooruitgang. Zij zal medebepalend zijn voor de inrichting van

onze toekomstige samenleving. De informatierevolutie is net

begonnen, de hoeveelheid data zal groeien, de uitdaging is

van deze data informatie te maken en dit te benutten voor ons

handelen. Communicatie zal de kritische factor zijn die ICT,

processen, informatie en mensen verbindt.

ICT is de enabler

Internet of everything Sensor explosion Robotics, automation & avatars

Het huidige internet evolueert naar een Internet of everything. In 2025 zijn meer dan 50 miljard devices, mensen en processen met elkaar verbonden en communiceren onderling (machine-2-machine). Al die devices fungeren als sensor en genereren in 2020 al 40 tot 50 procent van de beschikbare data.

Alles en iedereen is in de toekomst een sensor. Mensen dragen sensoren in hun kleding of als implantaat. Koelkasten, auto's, smartphones, wegen, gebouwen en andere ‘dingen’ zijn een sensor en staan met elkaar in verbinding. De – in memory - rekenkracht van deze sensoren stelt ons in staat historische en real-time informatie te combineren, te analyseren en te gebruiken voor besluitvorming of voorspellende modellen.

Dankzij de techniek groeien mens en machine steeds meer naar elkaar toe. Kenniswerk wordt geautomatiseerd, kunstmatige intelligentie breidt de capaciteit van mensen uit, machines nemen autonoom beslissingen en robots voeren gevaarlijke werkzaamheden uit. Virtuele agents verschaffen proactief en op veilige wijze contextgevoelige informatie ter ondersteuning van ons werk en ons dagelijks leven.

Informatie is cruciaal

Big data & cloud Predictive analytics & scenario

modelling

Situational awareness & intelligent

response

Met de explosieve toename van sensoren explodeert ook de hoeveelheid data. Al die data staat in the cloud. Deze online dataverzameling wordt een intelligent en actief onderdeel van ons dagelijks leven. Analyses van deze ‘onuitputtelijke’ bron van informatie leiden tot (geautomatiseerde) acties.

(Cyber) Security en privacy zijn ‘by design’ geborgd in ‘privacy respecting and enhancing technologies.’

De grote hoeveelheid data en de enorme rekenkracht van computers maken voorspellende analyses mogelijk. Op basis van historische, contextuele en real-time informatie wordt voorspeld hoe een incident zich ontwikkelt en welke acties hierbij passen. Met behulp van geavanceerde serious gaming-technieken en 4D scenariomodellering (tijd als extra dimensie) worden vooruitlopend op een incident oplossingen gegenereerd, gevisualiseerd en virtueel aangeboden aan de hulpverlener.

Situational awareness is volledig geïntegreerd in onze samenleving. De smart cities van 2025 hebben een ‘eigen’ geïntegreerde ICT infrastructuur die nodig is om te leven, wonen, werken en bewegen in deze verstedelijkte omgeving. Alle vormen van online data binnen deze infrastructuren worden geïntegreerd met real-time informatie over actuele ontwikkelingen ten aanzien van mobiliteit, infrastructuur, gedrag, beleid en business intelligence. Dit verschaft hulpverleners de mogelijkheid om intelligent te reageren op incidenten.

Communicatie is kritisch

Network & social media based society Connectivity Devices

In 2025 is er sprake van ‘the internet of everything.’ Al deze verbindingen tussen objecten, processen en mensen zijn geen doel op zich, maar dragen bij aan het ‘empoweren’ van mens en maatschappij. Hierdoor verandert de maatschappij definitief naar een netwerk- en social media based maatschappij.

De infrastructuren van de toekomst zijn ultra high speed en onderling verbonden. Ze werken op basis van geïntegreerde fotonica (microscopische lasers met geïntegreerde chips). Hierdoor houdt de connectiviteit gelijke tred met de groei aan hoeveelheden data en de real-time verwerking hiervan. Connectiviteit is altijd en overal beschikbaar en past zichzelf aan aan de behoeften van applicaties en gebruikers.

Door een grote rekencapaciteit, die de reken capaciteit van mensen overtreft, en het vermogen real-time data te verwerken, zijn devices slimmer dan hun gebruiker. Tijd- en plaatsonafhankelijk ondersteunen veilige devices de professional in zijn werk.

Onze uitnodiging aan uDat de wereld om ons heen zal veranderen, en daarmee

onze veiligheid en veiligheidsbeleving, staat buiten kijf. We

leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar in een

verandering van tijdperk. De veranderende wereld, ICT en

game changers raken onze maatschappij en onze veiligheid.

Enerzijds zijn het bedreigingen, anderzijds maken zij een

veiliger Nederland mogelijk. Op welke wijze zij van invloed

zullen zijn staat nog niet vast. Om hier zicht en grip op te

krijgen zullen we in actie moeten komen. Wij onderscheiden

drie belangrijke domeinen die onze aandacht vereisen:

1. ICT is de enablerHet richten van de – ontwikkeling van de – ICT als aanjager en

enabler van onze maatschappelijke vooruitgang.

2. Informatie is cruciaalDe informatierevolutie is net begonnen, de uitdaging is van

deze data informatie te maken en dit te benutten voor ons

handelen.

3. Communicatie is kritischCommunicatie zal de kritische factor zijn die ICT, processen,

informatie en mensen verbindt, met elkaar en met onze

toekomst. Hier zullen wij onze (vitale) infrastructuren op

moeten inrichten.

KPN Critical Communications heeft vanuit haar

maatschappelijke betrokkenheid de ambitie bij te dragen

aan een veiliger Nederland en meer veiligheid voor de

professionals in het veld die dag in dag uit zorgen voor onze

veiligheid. Van droge voeten, een veilige buurt, terugdringen

van (cyber) criminaliteit, de internationale rechtsorde tot en

met het vergroten van de slagkracht voor de professionals

en de ruimte die burgers hebben hun eigen veiligheid te

organiseren. Onze ambitie is er in bij te dragen dat Nederland

in 2025 bij de top 3 meest veilige landen ter wereld behoort.

‘Yesterday is gone. Tomorrow has not yet come. We have only

today. Let us begin.’

Mother Teresa

Deze toekomstvisie is opgesteld vanuit onze maatschappelijke

verantwoordelijkheid en onze rol in het veiligheidsdomein.

Samen met u willen wij onze veiligheid naar een hoger plan

tillen; Nederland in de top 3 van meest veilige landen ter

wereld. We gaan graag met u het gesprek aan over het borgen

van onze gezamenlijke veiligheid en de stappen die wij hiertoe

gezamelijk kunnen zetten.

Over KPN Critical CommunicationsKPN Criticial Communications is de operator-of-the-future die

als betrokken partner met u meedenkt. Niet alleen op de korte

termijn, maar vooral ook op de lange termijn. KPN Critical

Communications draagt bij aan een veilige samenleving, door

te verbinden, voor iedereen, wanneer elke seconde telt. Wij

zijn alert en ontzorgen de medewerkers binnen de publieke

veiligheid, defensie, industrie, transport en maritieme sector

door hen te verbinden met onze kennis, ervaring, robuuste en

innovatieve dienstverlening, de klok rond.

Binnen KPN hebben wij de flexibiliteit, slagkracht en

persoonlijke betrokkenheid van een toegewijde organisatie.

Als onderdeel van de vitale infrastructuur van Nederland

hebben wij grip op veiligheid en zijn wij als geen ander in

staat onder alle omstandigheden de end-to-end regie te voeren

over het ontwerpen, installeren, beheren en onderhouden van

vitale communicatiesystemen.

Als uitvinder en beheerder van vitale infrastructuren en

diensten in de Nederlandse publieke veiligheid, defensie,

industrie, transport en het maritieme domeinen, staan wij

klaar voor u, uw mensen en Nederland.

Contactgegevens

KPN Critical Communications

Postbus 2

2700 AA Zoetermeer

Website: www.kpn.com/criticalcommunications

www.kpninspire.nl

E-mail: kpncriticalcommunications@kpn.com

Telefoon: 010 - 457 27 27