an. et vol. cviii 2 septembris 2016 n. 9 acta apostolicae ...€¦ · exercitia pro adulescentibus...
TRANSCRIPT
ACTA APOSTOLICAE SEDIS
C O M M E N T A R I U M O F F I C I A L E
Directio: Palazzo Apostolico – Città del Vaticano – Administratio: Libreria Editrice Vaticana
ACTA FRANCISCI PP.
LITTERAE DECRETALES
Quibus Beatae Mariae Christinae ab Immaculata Conceptione Sanctorum ho-nores decernuntur.
FRANCISCUS EPISCOPUS
ServuS Servorum Dei
aD perpetuam rei memoriam
« Operamini non cibum, qui perit, sed cibum, qui permanet in vitam
aeternam, quem Filius hominis vobis dabit; hunc enim Pater signavit Deus! »
(Io 6, 27).
Beata Maria Christina ab Immaculata Conceptione, in saeculo Adelaidis
Brando, haec Evangelii verba intense vixit atque amorem in Eucharistiam
propositum suae vitae effecit, quam in continua peregit Iesu in hoc Sacra-
mento adoratione.
Neapoli die I mensis Maii anno MDCCCLVI orta est ac iam puella ingressa
est viam mortificationis et sanctitatis quaerendae. Primam Communionem
fecit die VIII mensis Decembris anno MDCCCLXIV atque deinceps Eucharistia
in medio exstitit eius cogitationum et affectuum, cum studeret victima fieri
Domino consecrata. Namque asserebat: « Utinam operam condere possim
destinatam ad expiandas iniurias et contumelias, quas Iesus patitur ab ho-
minum ingratitudine ». Apud varias religiosas communitates accepta est,
An. et vol. CVIII 2 Septembris 2016 N. 9
960 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
sed infirma valetudo coëgit eam in familiam revertere. Attamen firma vo-
luntate se plane dicandi Sanctissimi Sacramenti cultui anno MDCCCLXXX cum
quibusdam sociis Neapoli perpetuam incohavit adorationem. Beata sensit
suum locum esse iuxta tabernaculum, ut se offerret cum Iesu Hostia, victima
reparationis expiationisque perennis. Validum auxilium et solacium invenit
in sancto Ludovico a Casaurea et in Venerabili Servo Dei Michaële Angelo
Longo de Marigliano. Propter suam magnam humilitatem conabatur ante
mundi oculos se abscondere, sed celeriter quaedam iuvenes, eius virtutibus
haud communibus attractae, in parvam eius communitatem accipi postula-
verunt. Anno MDCCCLXXXIV sedes nascentis Congregationis in Casauream est
translata, approbante Eminentissimo Cardinale Guglielmo Sanfelice d'Ac-
quavella, O.S.B., Archiepiscopo Neapolitano. Etiamsi communitas in extrema
paupertate viveret atque Fundatrix semper infirmae esset valetudinis, so-
ciarum eius numerus auctus est ideoque aliae domus sunt constitutae. Anno
MCMIII data est approbatio pontificia Congregationis sub nomine officioso
« Victimae Expiatrices Iesu Sacramentati » atque Fundatrix una cum viginti
sociis vota perpetua nuncupavit. Propositum operae desideratum a Beata
erat adoratio perpetua atque divini cultus erga Sanctissimum Sacramentum
promotio. Ex Domini amore desiderium ortum est humanae christianae-
que iuvenum de humilioribus coetibus institutionis, amplectentis spiritalia
exercitia pro adulescentibus et catecheticum scholasticumve munus docendi.
Cum autem amor sit « diffusivum sui », nec assistentia erga pauperiores
iuvenes, potissimum pupillas deficere poterat. Corporis infirmitas Beatae
sustinebatur fide heroica et continua oratione. Noctem transigebat in sella
unde tabernaculum videre potuit atque e dialogo amabili suo cum Sponso
vim traxit non solum ad offerendum se ipsam uti victimam expiationis pro
hominum peccatis, sed etiam ut Congregationem suam prudenter sapien-
terque regeret. Christi amori fìdelis, beata Maria Christina vixit in perfecta
castitate a iuvenili aetate ut plene et exclusive ad suum Sponsum caelestem
pertineret. Divinae Providentiae fisa, paupertatem et oboedientiam exercuit,
ita manifestans voluntatem Christum artius sequendi. Docebat novitias: « In
mente iugiter habetote, filiae meae, humilitatem esse fundamentum super
quod spiritale ponitur aedificium; sanctitas in qualibet anima sine humilitate
non potest haberi. Animae humiles constituunt Dei delectamentum ». Dives
in virtutibus et meritis, sanctitatis fama circumdata die XX mensis Ianuarii
anno MCMVI pie in Domino obdormivit.
Acta Francisci Pp. 961
Ad beatificationem parandam annis MCMXXVII-MCMXL apud Curiam Nea-
politanam celebrati sunt Processus Ordinarii de sanctitatis fama, scriptis
et non cultu. Die IV mensis Maii anno MCMLXXII prodiit Decretum super
Causae introductione ac deinde Processus Apostolicus perfectus est. Die II
mensis Iulii anno MCMXCIV sanctus Ioannes Paulus II Decretum de virtuti-
bus heroum in modum exercitis promulgavit. Praeterea quaedam sanatio
mira putata discussa est, quam Commissio medica apud Congregationem de
Causis Sanctorum constituta secundum scientiam inexplicabilem declaravit.
Consultores Theologi in Congressu die II mensis Octobris anno MMI hanc
sanationem intercessioni Mariae Christinae ab Immaculata Conceptione
adscripserunt, itemque iudicarunt Cardinales et Episcopi in Sessione Ordi-
naria die VI mensis Novembris anno MMI congregati. Proinde die XX mensis
Decembris eiusdem anni coram sancto Ioanne Paulo II promulgatum est
Decretum super miro, idemque Summus Pontifex die XXVII mensis Aprilis
anno MMIII eam Beatam publice declaravit.
Ad canonizationem consequendam die XIV mensis Aprilis anno MMXI Nea-
poli Inquisitio dioecesana perfecta est de quadam mira sanatione. Consul-
tores Medici Congregationis de Causis Sanctorum illud factum scientifice
inexplicabile agnoverunt. Consultores Theologi, in Congressu peculiari die
XXIV mensis Iunii anno MMXIV congregati, huiusmodi sanationem intercessioni
Beatae tribuerunt, ac Patres Cardinales et Episcopi, adstantes in Sessione
Ordinaria die XVI mensis Septembris eodem anno, pariter censuerunt. Inse-
quenti die Nos Ipsi facultatem fecimus Congregationi de Causis Sanctorum
ut Decretum super miro ederet, atque, faventibus Patribus Cardinalibus, in
Consistorio die XX mensis Octobris anno MMXIV statuimus ut canonizationis
ritus die XVII mensis Maii anno MMXV Romae celebraretur.
Hodie igitur in foro Petriano inter sacra hanc pronuntiavimus formulam:
Ad honorem Sanctae et Individuae Trinitatis, ad exaltationem fidei catholicae
et vitae christianae incrementum, auctoritate Domini nostri Iesu Christi,
beatorum Apostolorum Petri et Pauli ac Nostra, matura deliberatione praeha-
bita et divina ope saepius implorata, ac de plurimorum Fratrum Nostrorum
consilio, Beatas Ioannam Aemiliam de Villeneuve, Mariam Christinam ab
Immaculata Conceptione, Mariam Alfonsinam Danil Ghattas et Mariam a
Iesu Crucifixo Baouardy Sanctas esse decernimus et definimus, ac Sanctorum
Catalogo adscribimus, statuentes eas in universa Ecclesia inter Sanctos pia
devotione recoli debere. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.
962 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Quae autem his Litteris decrevimus, nunc et in posterum rata et firma
esse volumus, contrariis quibuslibet rebus minime obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die decimo septimo mensis Maii,
anno Domini bismillesimo quinto decimo, Pontificatus Nostri tertio.
EGO FRANCISCUS
Catholicae Ecclesiae Episcopus
Marcellus Rossetti, Proton. Apost.
Loco G Plumbi
In Secret. Status tab., n. 82.449
Acta Francisci Pp. 963
LITTERAE APOSTOLICAE MOTU PROPRIO DATAE
I
Sedula Mater quibus Dicasterium pro Laicis, Familia et Vita constituitur.
Sedula Mater laicis, familiis vitaeque semper annorum decursu curam
et sollicitudinem adhibuit Ecclesia, miserentis Salvatoris demonstrans in
homines dilectionem. Nos Ipsi pro Nostro Dominici gregis Pastoris munere
haec ob oculos habentes, omnia disponere festinamus, ut commodius latius-
que Christi Iesu divitiae in christifideles effundantur.
Quapropter alacriter operam damus ut Curiae Romanae Dicasteria ad
nostri temporis condiciones accommodentur ipsaque ad universalis Ecclesiae
necessitates aptentur. Nominatim de fidelibus laicis, de familia, de vita cogi-
tamus, quibus subsidia adiumentaque ministrare cupimus, ut operosi nostrae
aetatis Evangelii sint testes et ipsius Redemptoris ostendant bonitatem.
Itaque, cunctis perpensis diligenter rebus, Nostra Apostolica potestate
Dicasterium pro Laicis, Familia et Vita constituimus, peculiaribus statutis
moderandum. Munia officiaque quae hucusque ad Pontificium Consilium pro
Laicis et Pontificium Consilium pro Familia pertinuerunt, ad hoc Dicaste-
rium proximo die I mensis Septembris, illis Pontificiis Consiliis exstinctis,
transferentur.
Quod autem decrevimus, volumus et nunc et in posterum tempus vim
habere, contrariis rebus quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XV mensis Augusti, in sol-
lemnitate Assumptionis Beatae Mariae Virginis, anno MMXVI, Iubilaeo Mi-
sericordiae, Pontificatus Nostri quarto.
FRANCISCUS PP.
964 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Statutum Novi DiCaSterii pro LaiCiS, FamiLia et vita
Art. 1
Il Dicastero è competente in quelle materie che sono di pertinenza della
Sede Apostolica per la promozione della vita e dell’apostolato dei fedeli
laici, per la cura pastorale della famiglia e della sua missione, secondo il
disegno di Dio e per la tutela e il sostegno della vita umana.
Art. 2
§ 1. Il Dicastero è presieduto dal Prefetto, coadiuvato da un Segretario, che
potrebbe essere laico, e da tre Sotto-Segretari laici, ed è dotato di un con-
gruo numero di Officiali, chierici e laici, scelti, per quanto è possibile, dalle
diverse regioni del mondo, secondo le norme vigenti della Curia Romana.
§ 2. Il Dicastero è articolato in tre Sezioni: per i fedeli laici, per la famiglia
e per la vita, presiedute ciascuna da un Sotto-Segretario.
Art. 3
§ 1. Il Dicastero ha propri membri, tra cui fedeli laici, uomini e donne, celibi
e coniugati, impegnati nei diversi campi di attività e provenienti dalle diverse
parti del mondo, così che rispecchino il carattere universale della Chiesa.
§ 2. Dispone di propri Consultori.
§ 3. Il Dicastero segue in tutto le norme stabilite per la Curia Romana.
Art. 4
Promuove e organizza convegni internazionali e altre iniziative sia attinenti
all’apostolato dei laici, all’istituzione matrimoniale e alla realtà della famiglia
e della vita nell’ambito ecclesiale, sia inerenti le condizioni umane e sociali
del laicato, dell’istituto familiare e della vita umana nell’ambito della società.
SezioNe per i FeDeLi LaiCi
Art. 5
Spetta al Dicastero animare e incoraggiare la promozione della vocazione e
della missione dei fedeli laici nella Chiesa e nel mondo, come singoli, coniu-
gati o no, e altresì come membri appartenenti ad associazioni, movimenti,
Acta Francisci Pp. 965
comunità. Esso, inoltre, promuove studi per contribuire all’approfondimento
dottrinale delle tematiche e delle questioni riguardanti i fedeli laici.
Art. 6
§ 1. Favorisce nei fedeli laici la coscienza della corresponsabilità, in forza
del Battesimo, per la vita e la missione della Chiesa, secondo i diversi
carismi ricevuti per l’edificazione comune, con una particolare attenzione
alla peculiare missione dei fedeli laici di animare e perfezionare l’ordine
delle realtà temporali (cfr LG, 31).
§ 2. Nello spirito della costituzione pastorale Gaudium et spes, che invita a fare
proprie “le gioie e le speranze le tristezze e le angosce degli uomini di oggi”,
promuove tutte le iniziative che riguardano l’azione evangelizzatrice dei fedeli
laici nei vari settori delle realtà temporali, tenendo conto della competenza
che, in queste stesse materie, hanno altri organismi della Curia Romana.
§ 3. Promuove anche la partecipazione dei fedeli laici all’istruzione cate-
chetica, alla vita liturgica e sacramentale, all’azione missionaria, alle opere
di misericordia, di carità e di promozione umana e sociale. Ne sostiene e
incoraggia altresì la presenza attiva e responsabile negli organi consultivi
di governo presenti nella Chiesa a livello universale e particolare.
§ 4. Valuta le iniziative delle Conferenze episcopali che chiedono alla Santa
Sede, secondo le necessità delle Chiese particolari, l’istituzione di nuovi
ministeri e uffici ecclesiastici.
Art. 7
§ 1. Erige le aggregazioni dei fedeli e i movimenti laicali che hanno un ca-
rattere internazionale e ne approva o riconosce gli statuti, salva la compe-
tenza della Segreteria di Stato; tratta altresì eventuali ricorsi amministrativi
relativi alle materie di competenza del Dicastero.
§ 2. Riguardo ai Terzi Ordini secolari e alle associazioni di vita consacrata,
cura soltanto ciò che si riferisce alla loro attività apostolica.
SezioNe per La FamigLia
Art. 8
§ 1. Alla luce del magistero pontificio, promuove la cura pastorale della fa-
miglia, ne tutela la dignità e il bene basati sul sacramento del matrimonio,
966 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
ne favorisce i diritti e la responsabilità nella Chiesa e nella società civile,
affinché l’istituzione familiare possa sempre meglio assolvere le proprie
funzioni sia nell’ambito ecclesiale che in quello sociale.
§ 2. Discerne i segni dei tempi per valorizzare le opportunità, in favore
della famiglia far fronte con fiducia e sapienza evangelica alle sfide che la
riguardano e applicare nell’oggi della società e della storia il disegno di
Dio sul matrimonio e la famiglia.
§ 3. Segue l’attività degli istituti, delle associazioni, dei movimenti e delle
organizzazioni cattoliche, nazionali e internazionali, il cui fine è servire il
bene della famiglia.
Art. 9
§ 1. Cura l’approfondimento della dottrina sulla famiglia e la sua divul-
gazione mediante un’adeguata catechesi; favorisce in particolare gli studi
sulla spiritualità del matrimonio e della famiglia e il loro risvolto formativo.
§ 2. Offre linee direttive per programmi formativi per i fidanzati che si
preparano al matrimonio e per le giovani coppie.
§ 3. Offre linee direttive anche per programmi pastorali che sostengano le
famiglie nella formazione dei giovani alla fede e alla vita ecclesiale e civile,
attenti specialmente ai poveri e agli emarginati.
§ 4. Favorisce l’apertura delle famiglie all’adozione e all’affidamento dei
bambini e alla cura degli anziani, rendendosi presente presso le istituzioni
civili perché sostengano tali pratiche.
Art. 10
Ha un diretto legame con il “Pontificio Istituto Giovanni Paolo II per studi su
Matrimonio e Famiglia”, sia con la sede centrale che con gli istituti affiliati,
per promuovere un comune indirizzo negli studi su matrimonio, famiglia e vita.
SezioNe per La vita
Art. 11
§ 1. Sostiene e coordina iniziative in favore della procreazione responsabile,
come pure per la tutela della vita umana dal suo concepimento fino al suo
termine naturale, tenendo presenti i bisogni della persona nelle diverse
fasi evolutive.
Acta Francisci Pp. 967
§ 2. Promuove e incoraggia le organizzazioni e associazioni che aiutano la
donna e la famiglia ad accogliere e custodire il dono della vita, specialmente
nel caso di gravidanze difficili, e a prevenire il ricorso all’aborto. Sostiene
altresì programmi e iniziative volti ad aiutare le donne che avessero abortito.
Art. 12
Sulla base della dottrina morale cattolica e del Magistero della Chiesa studia
e promuove la formazione circa i principali problemi di biomedicina e di
diritto relativi alla vita umana e circa le ideologie che vanno sviluppandosi
inerenti la stessa vita umana e la realtà del genere umano.
Art. 13
La Pontificia Accademia per la Vita è connessa con questo Dicastero, il
quale in merito alle problematiche e tematiche di cui all’art. 11 si avvale
della sua competenza.
Il presente Statuto è approvato ad experimentum. Ordino che esso sia promul-
gato tramite pubblicazione su L’Osservatore Romano e quindi pubblicato anche
sugli Acta Apostolicae Sedis, entrando in vigore il 1° settembre 2016. A partire
da tale data cesseranno dalle proprie funzioni il Pontificio Consiglio per i Laici
e il Pontificio Consiglio per la Famiglia, i quali verranno soppressi essendo
parimenti abrogati gli articoli 131-134 e 139-141 della Cost. ap. Pastor Bonus.
Dato a Roma, 4 giugno 2016.
FRANCESCO
968 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
II
Humanam Progressionem quibus Dicasterium ad integram humanam progres-sionem fovendam constituitur.
Humanam progressionem integram in Evangelii luce foveat oportet Ec-
clesia tota sua natura suaque navitate. Eiusmodi quidem progressio per
sollicitudinem de inaestimabilibus bonis iustitiae, pacis et tutelae rerum
creatarum peragitur. Apostoli Petri Successor Sua in opera ad eiusmodi
bona promovenda continenter instituta accommodat quae cum Ipso con-
sociatam operam prosequuntur quo aptiore modo postulationibus virorum
mulierumque respondere possint quibus servire vocantur.
Quapropter ut cura Sanctae Sedis his in provinciis efficiatur, sicut etiam
in illis quae ad valetudinem respiciunt et caritatis opera, Dicasterium ad
Integram Humanam Progressionem fovendam constituimus. Ad eiusmodi
Dicasterii munera peculiari modo pertinebunt quaestiones respicientes ad
migrationes, egentes, aegrotantes, repulsos et a societate segregatos, con-
tentionum armatorum et calamitatum naturalium victimas, carcere clausos,
opere carentes atque cuiuslibet formae servitutis et cruciatus victimas.
Novum in Dicasterium, Statuto rectum quod hoc ipso die ad experimentum
approbamus, confluent, a die I mensis Ianuarii anno MMXVII, munia horum
in praesens Pontificiorum Consiliorum: Pontificii Consilii de Iustitia et Pace,
Pontificii Consilii « Cor Unum », Pontificii Consilii de Spirituali Migrantium
atque Itinerantium Cura atque Pontificii Consilii pro Valetudinis Administris.
Memorato die haec quattuor Dicasteria suis ab officiis cessabunt atque exs-
tinguentur, abrogatis articulis 142-153 Constitutionis apostolicae Pastor Bonus.
Quaecumque vero hisce Litteris Apostolicis Motu Proprio datis decreta
sunt, ea omnia firma ac rata esse iubemus, contrariis quibuslibet non obs-
tantibus, peculiari etiam mentione dignis, atque decernimus ut per editionem
in actis diurnis L’Osservatore Romano et deinde in Actis Apostolicae Sedis
promulgentur et vim suam exserant a die I mensis Ianuarii anno MMXVII.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, die XVII mensis Augusti, anno
MMXVI, Iubilaeo Misericordiae, Pontificatus Nostri quarto.
FRANCISCUS PP.
Acta Francisci Pp. 969
Statutum Novi DiCaSterii aD iNtegram HumaNam progreSSioNem FoveNDam
Articolo 1
Nome
§ 1. Il Dicastero per il Servizio dello Sviluppo Umano Integrale assume la
sollecitudine della Santa Sede per quanto riguarda la giustizia e la pace,
incluse le questioni relative alle migrazioni, la salute, le opere di carità e
la cura del creato.
§ 2. Il Dicastero promuove lo sviluppo umano integrale alla luce del Vangelo e
nel solco della dottrina sociale della Chiesa. A tal fine, esso intrattiene relazioni
con le Conferenze Episcopali, offrendo la sua collaborazione affinché siano
promossi i valori concernenti la giustizia, la pace, nonché la cura del creato.
§ 3. Il Dicastero esprime pure la sollecitudine del Sommo Pontefice verso
l’umanità sofferente, tra cui i bisognosi, i malati e gli esclusi, e segue con
la dovuta attenzione le questioni attinenti alle necessità di quanti sono
costretti ad abbandonare la propria patria o ne sono privi, gli emarginati,
le vittime dei conflitti armati e delle catastrofi naturali, i carcerati, i di-
soccupati e le vittime delle forme contemporanee di schiavitù e di tortura
e le altre persone la cui dignità è a rischio.
§ 4. Una Sezione del Dicastero si occupa specificamente di quanto concerne
i profughi e migranti. Questa sezione è posta ad tempus sotto la guida del
Sommo Pontefice che la esercita nei modi che ritiene opportuni.
Articolo 2
Struttura
§ 1. Il Dicastero è presieduto da un Prefetto, coadiuvato da un Segretario
e almeno un Sotto-Segretario, che possono anche essere fedeli laici.
§ 2. Il Dicastero ha propri Membri, fra cui fedeli laici impegnati nei diversi
ambiti di competenza del Dicastero e provenienti dalle diverse parti del
mondo, così che rispecchino il carattere universale della Chiesa.
§ 3. Dispone di propri Consultori e Officiali, anch’essi dalle diverse parti
del mondo.
§ 4. Il Dicastero segue in tutto le norme stabilite per la Curia Romana.
970 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Articolo 3
Compito, missione, attività
§ 1. Il Dicastero approfondisce la dottrina sociale della Chiesa e si adopera
affinché essa sia largamente diffusa e tradotta in pratica e i rapporti sociali,
economici e politici siano sempre più permeati dallo spirito del Vangelo.
§ 2. Raccoglie notizie e risultati di indagini circa la giustizia e la pace, il
progresso dei popoli, la promozione e la tutela della dignità e dei diritti
umani, specialmente, ad esempio, quelli attinenti il lavoro, incluso quello
minorile, il fenomeno delle migrazioni e lo sfruttamento dei migranti, il
commercio di vite umane, la riduzione in schiavitù, la carcerazione, la tor-
tura e la pena di morte, il disarmo o la questione degli armamenti nonché
i conflitti armati e le loro conseguenze sulla popolazione civile e sull’am-
biente naturale (diritto umanitario). Valuta questi dati e rende partecipi
gli organismi episcopali delle conclusioni che ne trae, perché essi, secondo
opportunità, intervengano direttamente.
§ 3. Il Dicastero si adopera perché nelle Chiese locali sia offerta un’effi-
cace e appropriata assistenza materiale e spirituale – se necessario anche
mediante opportune strutture pastorali – agli ammalati, ai profughi, agli
esuli, ai migranti, agli apolidi, ai circensi, ai nomadi e agli itineranti.
§ 4. Il Dicastero favorisce e coordina le iniziative delle istituzioni cattoliche
che s’impegnano per il rispetto della dignità di ogni persona e l’afferma-
zione dei valori della giustizia e della pace e nell’aiuto ai popoli che sono
nell’indigenza, specialmente quelle che prestano soccorso alle loro più ur-
genti necessità e calamità.
§ 5. Nell’adempimento della sua missione, il Dicastero può intrattenere re-
lazioni con associazioni, istituti e organizzazioni non governative, anche al
di fuori della Chiesa cattolica, impegnate nella promozione della giustizia
e della pace. Esso può altresì entrare in dialogo con rappresentanti dei
Governi civili e di altri soggetti di diritto internazionale pubblico, ai fini di
studio, approfondimento e sensibilizzazione sulle materie di sua competenza
e nel rispetto delle competenze degli altri organismi della Curia Romana.
§ 6. Il Dicastero s’impegna affinché cresca tra i popoli la sensibilità per la pace,
l’impegno per la giustizia e la solidarietà verso le persone più vulnerabili, come
i migranti e profughi, specialmente in occasione della Giornata Mondiale della
Pace, la Giornata Mondiale delle Migrazioni e la Giornata Mondiale del Malato.
Acta Francisci Pp. 971
Articolo 4
Rapporto con membri della Curia e con Organismi connessi
§ 1. Il Dicastero agisce in stretta collaborazione con la Segreteria di Stato,
nel rispetto delle rispettive competenze. La Segreteria di Stato ha compe-
tenza esclusiva sulle materie afferenti alle relazioni con gli Stati e con gli
altri soggetti di diritto pubblico internazionale.
§ 2. Il Dicastero mantiene stretti rapporti con la Segreteria di Stato spe-
cialmente quando si esprime pubblicamente, mediante documenti o dichia-
razioni su questioni afferenti alle relazioni coi Governi civili e con gli altri
soggetti di diritto internazionale pubblico.
§ 3. Il Dicastero collabora con la Segreteria di Stato anche partecipando
alle delegazioni della Santa Sede in incontri intergovernativi nelle materie
di propria competenza.
§ 4. Il Dicastero mantiene uno stretto rapporto con la Pontificia Accademia
delle Scienze Sociali, tenendo conto dei suoi Statuti.
§ 5. Sono costituite presso il Dicastero la Commissione per la Carità, la Com-
missione per l’ecologia e la Commissione per gli operatori sanitari, le quali
operano secondo le loro norme. Esse sono presiedute dal Prefetto del medesimo
Dicastero e da lui convocate ogni qualvolta è ritenuto opportuno, o necessario.
§ 6. Il Dicastero è competente nei confronti della Caritas Internationalis
secondo i suoi Statuti.
Articolo 5
Altri Organismi
Il Dicastero assume anche le competenze della Santa Sede circa l’erezione
e la vigilanza di associazioni internazionali di carità e dei fondi istituiti
agli stessi fini, secondo quanto stabilito nei rispettivi Statuti e nel contesto
generale della legislazione vigente.
Il presente Statuto viene approvato ad experimentum. Ordino che sia pro-
mulgato tramite pubblicazione su L’Osservatore Romano e quindi pubblicato
sugli Acta Apostolicae Sedis, entrando in vigore il 1° gennaio 2017. A par-
tire da tale data cesseranno dalle proprie funzioni e sono da considerarsi
soppressi il Pontificio Consiglio della Giustizia e della Pace, il Pontificio
Consiglio “Cor Unum”, il Pontificio Consiglio della Pastorale per i Migranti
972 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
e gli Itineranti e il Pontificio Consiglio della Pastorale per gli Operatori
Sanitari, essendo parimenti abrogati gli articoli 142-153 della Costituzione
apostolica Pastor Bonus.
Dato a Roma, presso San Pietro, il 17 agosto 2016.
FRANCESCO
Acta Francisci Pp. 973
CONSTITUTIO APOSTOLICA
VOTUPORANGENSIS
In Brasilia, dismembratis quibusdam territoriis ecclesialium communitatum Sancti Josephi Riopretensis et Ialespolitanae, Dioecesis Votuporangensis conditur.
FRANCISCUS EPISCOPUS
ServuS Servorum Dei
aD perpetuam rei memoriam
Brasiliensium fìdelium spiritale iter diligenter dum sequimur, studiose
petitionem consideramus Venerabilium Fratrum Thomae Ferreira da Silva,
Episcopi Sancti Josephi Riopretensis, et Aloisii Demetrii Valentini, tunc
Episcopi Ialespolitani, qui, audita Conferentia Episcoporum Brasiliensi, ab
Apostolica Sede enixe postulaverunt ut, ecclesiasticarum circumscriptionum
iisdem concreditarum dismembratis territoriis, nova exinde erigeretur dioe-
cesis. Nosmet Ipsi, favorabili praehabito voto Venerabilis Fratris Ioannis
d’Aniello, Archiepiscopi titulo Paestani et in Brasilia Apostolici Nuntii, de
consilio Congregationis pro Episcopis, preces ad Nos admotas animarum
saluti valde profuturas censuimus libentesque excipiendas decrevimus. Qua-
propter, de plenitudine Apostolicae Nostrae potestatis, a dioecesi Sancti
Josephi Riopretensi distrahimus territorium, prout in praesens lege civili
circumscribitur, municipiorum vulgo nuncupatorum: Álvares Florence, Amé-
rico de Campos, Buritama, Cosmorama, Floreal, Gastão Vidigal, Lourdes,
Macaubal, Magda, Monções, Nhandeara, Nova Luzitânia, Parisi, Paulo de
Faria, Planalto, Pontes Gestal, Riolândia, Sebastianópolis do Sul, Tanabi,
Turiúba, União Paulista, Valentim Gentil, Votuporanga, Zacarias; et a dioe-
cesi Ialespolitana seiungimus territorium municipii vulgo nuncupati Cardo-
so, atque ex ita distractis territoriis novam dioecesim, Votuporangensem
appellandam, erigimus ac constituimus. Huius novae dioecesis sedem in
urbe vulgo Votuporanga statuimus templumque paroeciale ibi exstans, Deo
in honorem Beatae Mariae Virginis « de Aparecida » dicatum, ad gradum et
dignitatem ecclesiae Cathedralis evehimus, mandantes ut ibidem Canonico-
rum Capitulum ad normam iuris instituatur. Novam insuper dioecesim Votu-
porangensem Metropolitanae Ecclesiae Rivi Nigri suffraganeam decernimus
eiusque Episcopum metropolitico iuri Archiepiscopi « pro tempore » eiusdem
974 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Ecclesiae Metropolitanae subicimus. Congruae sustentationi Praesulis con-
ditae dioecesis provideatur Curiae emolumentis, fidelium oblationibus et
portione ei obveniente ex divisione, ad normam canonis 122 Codicis Iuris
Canonici facienda, honorum quae hactenus Mensis (vulgo « Mitra ») episco-
palibus Sancti Josephi Riopretensi et Ialespolitanae pertinuerunt. Simul
ac Votuporangensis dioecesis erectio ad effectum deducta fuerit, eo ipso
sacerdotes dioecesi illi adscripti censeantur, in cuius territorio ecclesiasticum
officium detinent; ceteri vero sacerdotes seminariique tirones dioecesi illi
incardinati maneant vel incardinentur, in cuius territorio legitimum habent
domicilium. Cetera vero secundum ecclesiasticas leges temperentur.
Ad haec omnia perficienda praefatum Apostolicum Nuntium deputamus
vel, ipso a sede absente, negotiorum Sanctae Sedis in Brasilia gestorem,
necessarias et opportunas iisdem tribuentes facultates etiam subdelegando
ad effectum de quo agitur, quemlibet virum in ecclesiastica dignitate cons-
titutum, onere imposito ad Congregationem pro Episcopis, cum primum fas
erit, authenticum exemplar actus peractae exsecutìonis remittendi.
Hanc denique Constitutionem Nostram iugiter ratam esse volumus, con-
trariis quibuslibet rebus non obstantibus.
Datum Romae, apud S. Petrum, die vicesimo mensis Iulii, anno Domini
bismillesimo sexto decimo, Iubilaeo Misericordiae, Pontificatus Nostri quarto.
petruS Card. paroLiN
Secretarius Status
FraNCiSCuS Di FeLiCe, Protonot. Ap.
FraNCuS piva Protonot. Ap.
Loco G PlumbiIn Secret. Status tab., n. 312.482
Acta Francisci Pp. 975
LITTERAE APOSTOLICAE
I
Venerabili Dei Servo Antonio Durcovici Beatorum honores decernuntur.
FRANCISCUS P.P.
Ad perpetuam rei memoriam. — « Beatus populus, cui Dominus est Deus »
(Ps 144, 15).
Servus Dei Antonius Durcovici, Episcopus Iasensis, in Dacoromania,
assiduus fuit Pastor, eucharisticae adorationis apostolus, ardens cultor Im-
maculati Cordis Beatae Virginis Mariae atque communionis cum Petri Sede
heroicus testis tempore totalitaris regiminis. Vir mitis, doctus, pacificus,
fide plenus, misericors erga omnes, gregem Domini defendit tota sua vita
usque ad martyrium.
Ipse natus est die XVII mensis Maii anno MDCCCLXXXVIII in loco Bad
Deutsch-Altenburg, in Austria, et paucos post dies ad baptismalem fontem
est allatus. Patris eius praematura mors totam familiam Durcovici extremae
indigentiae exposuit. Iuvenis vidua Maria duobus cum filiis se in Dacoro-
maniam transtulit, primum Iassium ac post Bucarestium. Illic Antonius
scholam frequentavit apud Institutum Fratrum a Scholis Christianis. Cum
vocationem ad sacerdotium sentiret atque in Seminarium Minus Bucares-
tiense anno MCMI acceptus esset, adhuc admodum iuvenis exercuit vitam
orationis, voluntatis Dei auditionis atque oboeditionis sine conditionibus
sub moderamine patris spiritualis. Post maturitatem Romam missus est,
ubi laureas in philosophia ac theologia consecutus est. Anno MCMX presbyter
ordinatus, unum per annum praefectus fuit in collegio Propagandae Fidei.
Anno MCMXI Bucarestium reversus est atque administrator paroeciae et
religionis professor nominatus est. Tempore primi belli mundialis propter
originem suam Austriacam duos per annos retentus est in quodam campo.
Concluso bello, annis MCMXVIII-MCMXXII denuo docuit ministeriumque exercuit
paroeciale. Ab anno MCMXXVII unum et viginti per annos varia gessit officia:
parochi, canonici ecclesiae cathedralis, rectoris Seminarii Bucarestiensis, do-
centis philosophiae, linguae Latinae, iuris canonici et theologiae moralis. Ad
sacerdotalem fraternitatem fovendam Unionem Apostolicam Cleri instituit.
976 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Apostolico studio etiam extra ecclesiasticum ambitum excelluit, erga intel-
lectus cultores omnesque laicos, pro quibus duas ephemerides instituit ad
christianam et philosophicam thomisticam doctrinam altius cognoscendam.
Mense Octobri anno MCMXLVIL, LIX annos natus, Episcopus Iasensis est
nominatus, videlicet urbis suae pueritiae. Statim post inceptum est tempus
eius martyrii. Propter oppositionem imperantis communistarum regiminis
quod contrarium fuit omni formae religionis, potissimum catholicis, episco-
palem consecrationem potuit tantum mense Aprili anni MCMXLVIII suscipere.
In difficilioribus rerum adiunctis Episcopus Iasensis coepit paroecias
dioecesis suae invisere, constanter fideles adhortans ut in fide perseve-
rarent. Interdum secreti publici custodes perattente invigilabant ei, argu-
menta adversus eum colligentes ut haberent de quo ipsum accusarent atque
apprehenderent. Inter fideles celebrationes religiosas participantes iugiter
regiminis exploratores inveniebantur qui e sacristia etiam epistulam furati
sunt « De consecratione dioecesis Immaculato Cordi Mariae ».
Venerabilis Servus Dei accusatus est contra ordinem et Civitatis se-
curitatem incitavisse populumque adhortatum fuisse ne vitam politicam
communistarum in Dacoromania participarent. Ipse autem pastorale exer-
cens ministerium, prudentiam semper ostendit et aequo animo presbyteros
fidelesque conduxit, inutiles communistarum auctoritatum vitans provoca-
tiones. Attamen die XXVI mensis Iunii anno MCMXLIX, dum ad paroeciam
quandam prope Bucarestium iter faciebat Confìrmationis sacramenti ad-
ministrandi causa, apprehensus est. Coepta est ita pro eo diuturna de-
tentionis tribulatio, primum apud sedem Ministerii Internorum, deinde in
carcere loci Jilava, ubi probabiliter usque ad autumnum anni MCMLI mansit
Hoc tempore iugiter premebatur ut quasdam fictas culpas admitteret, ob
quarum accusationem est comprehensus, atque Dacoromanam Ecclesiam
sustineret ab Ecclesia Romana seiunctam et cum communistarum regimine
operam praestantem.
Ipse viam crucis prosecutus est in carcere loci Sighetu Marmatiei, ubi
die X mensis Septembris anno MCMLI est translatus ubique alii episcopi et
presbyteri erant retenti. Tantum tres menses reclusionem ibi pertulit ac die
X mensis Decembris eodem anno obiit. Secundum quasdam testificationes in
cella segregatus est, aegrotans, sine medicis curis atque angustiis absump-
tus. Ascendit tamquam Dominus Iesus Calvarium ut illic crucifigeretur, ac
deinde ut a Resuscitato in caelestis Ierusalem gaudio acciperetur.
Acta Francisci Pp. 977
Episcopi Antonii Durcovici martyrii fama adduxit eius dioecesim Iasen-
sem ad canonicam Inquisitionem peragendam annis MCMXCVII-MCMXCIX, cuius
iuridicam validitatem Congregatio de Causis Sanctorum agnovit per De-
cretum die XXIX mensis Octobris anno MMX. Consultores Theologi congre-
gati die XXVIII mensis Februarii anno MMXIII faventem de martyrio tulerunt
sententiam. Patres Cardinales et Episcopi, in Sessione Ordinaria die XV
mensis Octobris eodem anno, heroicam mortem Venerabilis Servi Dei verum
arbitrati sunt martyrium. Demum Nos Ipsi die XXXI eiusdem mensis facul-
tatem dedimus ut Congregatio de Causis Sanctorum Decretum de martyrio
promulgaret, ac deinde statuimus ut sollemnis ritus beatificationis die XVII
mensis Maii anni MMXIV celebraretur.
Hodie igitur in urbe Iasensi de mandato Nostro Venerabilis Frater Nos-
ter Angelus S.R.E. Cardinalis Amato, S.D.B., Praefectus Congregationis de
Causis Sanctorum, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos Vene-
rabilem Servum Dei Antonium Durcovici in Beatorum numerum adscribimus:
Nos, vota Fratris Nostri Petri Gherghel, Episcopi Iasensis, necnon plu-
rimorum aliorum Fratrum in Episcopatu multorumque christifidelium ex-
plentes, de Congregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra
Apostolica facultatem facimus ut Venerabilis Servus Dei Antonius Durcovici,
Episcopus Iasensis et martyr, assiduus pastor, eucharisticae adorationis
apostolus atque communionis cum Petri Sede heroicus testis, Beati nomine
in posterum appelletur, eiusque festum die decima mensis Decembris, qua
in caelum ortus est, quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii
et Spiritus Sancti.
Quod autem decrevimus, volumus et nunc et in posterum tempus vim
habere, contrariis rebus quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum, sub anulo Piscatoris, die XVII
mensis Maii, anno MMXIV, Pontificatus Nostri secundo.
De mandato Summi Pontificis
petruS Card. paroLiN
Secretarius Status
Loco G Plumbi
In Secret. Status tab., n. 21.402
978 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
II
Servae Dei Vlctorlae a Iesu (in saeculo Franciscae Agneti Mariae ab Antiqua Valverde Gonzàlez) Beatorum honores decernuntur.
FRANCISCUS PP.
Ad perpetuam rei memoriam. — « Quamdiu manet hic una saltem ex
filiabus meis, eam non relinquam, quamvis morte mihi constet ».
Sic respondit Serva Dei Victoria a Iesu (in saeculo Francisca Agnes
Maria ab Antiqua Valverde González) ad omnes qui ei praebuerunt occa-
sionem fugiendi in urbem Martos primis mensibus persecutionis religiosae
in Hispania. Sic monstravit fidem in Christo, qui vocaverat eam ad plenam
consecrationem per professionem religiosam, ut puellas educaret et sorores
religiosas curaret. Eadem fide suffulta, martyrium deinde est amplexa ut,
pretio suae vitae, communitatem religiosam cui praesidebat protegeret.
Serva Dei orta est die XX mensis Aprilis anno MDCCCLXXXVIII in Vicálvaro
prope Matritum ab egenis parentibus, qui operibus ad diem fungebantur ut
familiam sustinerent. Aliquot annos adulescentiae egit Compluti prope Matri-
tum apud orphanotropheum quod a Filiabus Caritatis administrabatur. Hac
tempestate solidam formationem christianam illa recepit et, cupiens Domino se
totam consecrare, Congregationis Filiarum a Divino Pastore novitiatum inivit.
Vota temporaria professa est apud Domum Madre di Sanlúcar de Barra-
meda prope Gades. Anno MCMXII destinata est Communitati Monóvar prope
Lucentum, et deinde transivit ad Monforte de Lemos prope Lucum Augusti,
ubi vota perpetua nuncupavit. Deinde translata est ad Domum oppidi Martos
prope Giennum, cuius communitatis postea facta est Moderatrix. Ab anno
MCMXXIV ad annum MCMXXXI Moderatrix fuit communitatis in urbe Sanlúcar
de Barrameda, ac deinde communitatis in urbe Martos.
Interea seditio militaris in Hispania oriri coeperat, quae totam nationem
adduxit ad bellum civile inter annos MCMXXXVI et MCMXXXIX. Itaque provincia
Giennensis vexationi politicae et persecutioni religiosae vehementer est
subiecta, ita ut multae personae caederentur necnon monasteria, coenobia
et templa atque societates catholicae destruerentur. Quocirca Serva Dei
curavit ut suae sorores ad variarum familiarum refugium se conferrent.
Acta Francisci Pp. 979
Tandem ea ipsa, simul cum duabus sororibus, coacta est relinquere collegium
quod in urbe Martos Congregatio administrabat et apud privatam domum
refugium quaesivit. Ipsa sola deinde, coram auctoritatibus republicanis,
assumpsit periculosum officium vices gerentis omnium sororum ut ex urbe
effugere valerent. Etsi conscia de instantibus periculis, Serva Dei usque
ad extremum adhortata est sorores ut Deo eiusque providentiae confide-
rent. Die vero XII mensis Ianuarii anno MCMXXXVII, milites eam, simul cum
Moderatrice Sororum Instituti Trinitatis et cum Abbatissa Clarissarum,
deprehenderunt, quas postea in carcerem coniecerunt. Licet detentae et
abusus obeundos timentes, hae religiosae numquam tamen desperaverunt,
sed continuo orabant et invicem se sustentabant, hortantes ad invicem pro
Christo mori. Ea ipsa nocte, simul cum quinquaginta fere viris, inter quos
sacerdotes quoque numerabantur, illae deductae sunt ad coemeterium prope
Las Casillas. Hic prima luce diei XIII mensis Ianuarii, necem omnium cete-
rorum conspiciens, Dei Serva, parata ad supremum sacrificium, atrociter
tractata est ac tandem immaniter sclopeto interfecta. Cadavera sunt ibi
relicta usque ad diem sequentem; cum autem populus perhorresceret tam
foedum spectaculum, auctoritates urbis Martos statuerunt ut ea cadavera
in communi fossa sepelirentur in eodem coemeterio, ubi usque ad belli
civilis finem permanserunt.
Mors Servae Dei illieo a populo habita est tamquam martyrium propter
fidem signatum. Quam ob rem Inquisitio dioecesana peracta est apud Cu-
riam Giennensem annis MCMXCVI et MCMXCVII. Patres Cardinales et Episcopi,
qui die VIII mensis Maii anno MMXII ad Ordinariam Sessionem convenerant,
professi sunt Servam Dei necatam esse propter fidelitatem erga Christum
eiusque Ecclesiam. Praedecessor Noster Benedictus XVI mandavit ut decre-
tum super Servae Dei martyrio a Congregatione de Causis Sanctorum rite
conscriberetur; quod est promulgatum die XXVIII mensis Iunii anno MMXII.
Nos inde statuimus ut ritus beatificationis Servae Dei, simul cum DXXI
martyribus vicesimo saeculo in Hispania interfectis, die XIII mensis Octobris
anno MMXIII in urbe Tarraconensi Hispaniae celebraretur.
Hodie igitur, Tarracone in Hispania, de mandato Nostro, Venerabilis
Frater Noster Angelus S.R.E. Cardinalis Amato, Praefectus Congregationis
de Causis Sanctorum, textum Litterarum Apostolicarum legit, quibus Nos
Servam Dei Victoriam a Iesu Congregatione Filiarum a Divino Pastore in
Beatorum numerum adscribimus:
980 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Nos vota Fratrum Nostrorum Iesu García Burillo, Episcopi Abulen-
sis, Alfonsi Milián Sorribas, Episcopi Barbastrensis-Montisonensis, Aloi-
sii S.R.E. Cardinalis Martínez Sistach, Archiepiscopi Barcinonensis, Ma-
rii Iceta Gavicagogeascoa, Episcopi Flaviobrigensis, Iosephi Emmanuelis
Lorca Planes, Episcopi Carthaginensis in Hispania, Antonii Angeli Algora
Hernando, Episcopi Civitatis Regalensis, Demetrii Fernández González,
Episcopi Cordubensis, Iosephi Mariae Yanguas Sanz, Episcopi Conchensis,
Raimundi del Hoyo López, Episcopi Giennensis, Ioannis Piris Frígola, Epis-
copi Illerdensis, Antonii Mariae S.R.E. Cardinalis Rouco Varela, Archiepisco-
pi Matritensis, Iesu Stephani Catalá Ibáñez, Episcopi Malacitani, Salvatoris
Giménez Valls, Episcopi Minoricensis, Attilani Rodríguez Martínez, Episcopi
Seguntini-Guadalaiarensis, Iacobi Pujol Balcells, Archiepiscopi Tarraconen-
sis, Iosephi Angeli Sáiz Meneses, Episcopi Terrassensis, Caroli Emmanuelis Es-
cribano Subías, Episcopi Terulensis et Albarracinensis, Braulionis Rodríguez
Plaza, Archiepiscopi Toletani, Henrici Benavent Vidal, Episcopi Dertosensis,
Caroli Osoro Sierra, Archiepiscopi Valentini, necnon plurimorum aliorum
Fratrum in Episcopatu multorumque Christifidelium explentes, de Con-
gregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica
facultatem facimus ut Servi Dei:
– Iosephus Maximus Moro Briz et IV Socii, presbyteri dioecesani;
– Maurus Palazuelos Maruri et XVII Socii, ex Ordine Sancti Benedicti;
Iacobus Puig Mirosa et XVIII Socii, e Congregatione Filiorum Sacrae Fa-
miliae Iesu, Mariae et Ioseph, necnon Sebastianus Llorens Telarroja, laicus;
– Maria a Monte Serrato (in saeculo: Iosepha Maria Columnaris García
Solanas) et VIII Sociae, religiosae professae Instituti Minimarum Discal-
ceatarum Sancti Francisci de Paula, necnon Lucretia García Solanas, laica
et vidua;
– Mauritius (in saeculo: Alexander) Íñiguez de Heredia Alzóla et XXIII
Socii, religiosi professi ex Ordine Hospitalario Sancti Ioannis de Deo;
– Iosephus Guardiel Pujol, presbyter dioecesanus;
– Raimundus Ioachimus Castaño González et Iosephus Maria González
Solís, presbyteri professi ex Ordine Fratrum Praedicatorum;
– Antonius Faúndez López, presbyter, et unus Socius, professi ex Ordine
Fratrum Minorum, necnon duo presbyteri dioecesani;
– Hermenegildus ab Assumptione B.M.V. (in saeculo: Hermenegildus Iza
y Aregita) et V Socii, ex Ordine Sanctissimae Trinitatis;
Acta Francisci Pp. 981
– Carmelus Maria Moyano Linares et IX Socii, presbyteri professi ex
Ordine Carmelitarum;
– Iosephus Xavier Gorosterratzu et V Socii, e Congregatione Sanctissimi
Redemptoris;
– Emmanuel Basulto Jiménez, Episcopus Giennensis, necnon III
presbyteri dioecesani, unus seminarii alumnus et unus laicus;
– Victoria a Iesu (in saeculo: Francisca Agnes Maria ab Antiqua) Valverde
González, religiosa Pii Instituti Calasanctiani Filiarum a Divina Pastora;
– Salvius Huix Miralpeix, Episcopus Illerdensis;
– Iosephus Nadal i Guiu et Iosephus Jordán Blecua, presbyteri dioe-
cesani;
– Ioannes a Iesu (in saeculo: Vilaregut Farré) et III Socii, ex Ordine
Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, necnon
Paulus Segalá Solé, presbyter dioecesanus;
– Marianus Alcalá Pérez et XVIII Socii, ex Ordine Beatae Mariae Vir-
ginis de Mercede Redemptionis Captivorum;
– Chrysanthus (in saeculo: Casimirus González García), Aquilinus,
Cyprianus Iosephus et LXIII Socii, ex Instituto Fratrum Maristarum a
Scholis, necnon Raimundus Aemilianus Hortelano Gómez et Iulianus Agui-
lar Martín, laici;
– Emmanuel a Sacra Familia (in saeculo: Emmanuel Sanz Domínguez),
presbyter professus et reformator Ordinis Sancti Hieronymi;
– Andreas a Palazuelo (in saeculo: Michael Franciscus González González)
et XXXI Socii, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum;
– Theophilus Fernández de Legaría Goñi et IV Socii, presbyteri profes-
si e Congregatione Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon adorationis
perpetuae Ss. Sacramenti altaris;
– Albertus Maria Marco Alemán et VIII Socii, ex Ordine Carmelitarum
ab Antiqua Observantia, necnon Augustinus Maria García Tribaldos et XV
Socii, ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum;
– Orentius Aloisius (in saeculo: Antonius Solá Garriga) et XVIII Socii,
ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum, necnon Antonius Mateo
Salamero, presbyter dioecesanus, et Iosephus Gorostazu Labayen, laicus;
– Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Sociae, e Societate
Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul;
982 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
– Aurelia (in saeculo: Clementina) Arambarri Fuente et III Sociae, reli-
giosae professae Congregationis Servarum Mariae Ministrantium Infirmis;
– Maria Assumpta (in saeculo: Iuliana González Trujillano) et II Sociae,
religiosae professae Congregationis Missionariarum Franciscalium a Matre
Divini Pastoris;
– Ioannes Huguet Cardona, presbyter dioecesanus;
– Iosephus Maria Ruiz Cano, Iesus Hannibal Gómez Gómez, Thomas
Cordero Cordero et XIII Socii, e Congregatione Missionariorum Filiorum
Immaculati Cordis B.M.V.;
– Emmanuel Borrás i Ferré, Episcopus Auxiliaris Tarraconensis, Agapi-
tus Modestus (in saeculo: Modestus Pamplona Falguera), ex Instituto Fra-
trum Scholarum Christianarum, et CXLV Socii, presbyteri et Seminarii
alumni dioecesani, necnon religiosi ex Instituto Fratrum Scholarum Chris-
tianarum, ex Ordine Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de
Monte Carmelo, ex Ordine Sancti Benedicti, ex Ordine Fratrum Minorum
Capuccinorum, e Congregatione Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis
BM.V., e Tertio Ordine Carmelitarum a Magisterio;
– Fortunatus Velasco Tobar et XIII Socii, e Congregatione Missionis;
– Ioachimus Jovaní Marín et XIV Socii, e Sodalitate Sacerdotum Ope-
rariorum Dioecesanorum Cordis Iesu;
– Richardus Gil Barcelón, presbyter professus e Congregatione Parvi
Operis a Divina Providentia, necnon Antonius Arrué Peiró, laicus;
– Iosepha Martínez Pérez et XI Sociae, e Congregatione Filiarum a
Caritate, necnon Dolores Broseta Bonet, laica;
qui in Hispania vicesimo saeculo sanguinem suum effuderunt ad testi-
monium perhibendum Domino Iesu, Beatorum nomine in posterum appel-
lentur, eorumque festum die sexta Novembris in locis et modis iure statutis
quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.
Clari hi martyres, viri sancti et mulieres qui amaverunt Christum in vita
sua eumque imitati sunt in morte coronas ideo triumphales merentes, in
quibus Deus crucis mysterium mirabiliter illustravit, ut, ex eorum sacrificio
roborati, nosmetipsi Christo fideliter haereremus atque in Ecclesia ad salu-
tem omnium operaremur, sicuti fortes in eiusdem confessione vixerunt, ita
et fidei nostrae praebeant firma incrementa virtutum et multiplici suffragio
apud Dominum intercedant.
Acta Francisci Pp. 983
Quae vero per has Litteras decrevimus et nunc et in posterum firma
esse volumus, rebus quibuslibet contrariis non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum sub anulo Piscatoris, die XIII mensis
Octobris, anno MMXIII, Pontificatus Nostri primo.
De mandato Summi Pontificis
loco Secretarii Status
c petruS paroLiN
Archiepiscopus tit. Aquipendiensis
Loco G Plumbi
In Secret. Status tab., n. 33.112
984 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
III
Venerabili Dei Servo Ioanni Huguet y Cardona caelitum Beatorum tribuitur dignitas.
FRANCISCUS PP.
Ad perpetuam rei memoriam. — « Habentes autem eundem spiritum fidei,
sicut scriptum est: ‘Credidi, propter quod locutus sum’, et nos credimus,
propter quod et loquimur, scientes quoniam, qui suscitavit Dominum Iesum,
et nos cum Iesu suscitabit et constituet vobiscum » (2 Cor 4, 13-14).
Iuvenis dioecesanus sacerdos Ioannes Huguet y Cardona, fide virtuteque
repletus, suis coram persecutoribus Iesum Christum est testatus. Die XXVIII
mensis Ianuarii anno MCMXIII in pago Alaior Maioricae natus est. Primoge-
nitus fuit Francisci et Eulaliae Cardona filius, agricolarum, qui Christiana
pietate fideque pollebant. Die I mensis Februarii anno MCMXIII baptismali
aqua est ablutus atque die XX mensis Augusti anno MCMXVI Confirmationis
sacramento est munitus. Novem annos natus primum ad sacram Eucaris-
tiam accessit. Instituti Fratrum Scholarum Christianarum alumnus probe
est edoctus atque pietate Ecclesiaeque amore est informatus. Postquam
in dioecesanum Seminarium Minoricense est ingressus, XVI annos natus,
electus est ut peregrinationem internationalem participaret Seminarii ti-
ronum Romam, Pio PP. XI presbyteratus quinquagesimum recolente an-
num, qui de eis Christo dicandis est locutus. Ioannes valde est permotus
et eius animus sepulcris martyrum invisis est tactus. Anno MCMXXXIII eius
familia ad oppidum Ferreries se contulit, ubi Ioannes apostolica incepta
participavit. Quibusdam illius loci iuvenibus dixit: « Si aliquando vitam pro
Christo tradere debebo, laetus tradam ». Die VI mensis Iunii anno MCMXXXVI
in cappella Seminarii Barcinonensis per manus Praesulis Emmanuelis Iru-
rita, qui et ipse fuit martyr, sacro ordine est initiatus. « Morti et sacrificio
addicti estis », dixit ille sacrum ordinem recipientibus. Primam Missam in
pago Ferreries celebravit die XXI mensis Iunii, sancto Aloisio Gonzaga di-
cato, cui tum propter corporis speciem tum propter virtutes nonnulli eum
assimilavere. Triginta tres dies cotidie Missam celebravit, cum arcessiretur
ad oppidi Municipium. Antea ab eo est petitum ut sacram Eucharistiam ab
Acta Francisci Pp. 985
ecclesia amoveret ne illa profanaretur, quemadmodum compluribus in vicis
acciderat. Quapropter Ioannes Sanctissimum Sacramentum suam in domum
detulit, omnino conscius de eventuris periculis. Exinde vestem presbyteralem
deponere est coactus atque adstantes parvum crucifixum viderunt, quem
iuvenis sacerdos secum deferebat. Morte proposita, iusserunt ut imaginem
sacram conspueret. Ioannes vehementer recusavit ac firma voce exclamavit:
« Vivat Christus Rex ». Duobus manuballistulae ignivomae ictibus percussus,
procidit ad solum ac copiosum sanguinem fudit, viginti tres annos natus.
Martyrii fama Venerabilis Dei Servi semper confestim in populo incre-
bruit vivaque exinde mansit. Quapropter in episcopali Curia Minoricensi an-
nis MCMLIII-MCMLIV dioecesana Inquisitione est peracta. Theologi Consultores,
die XVI mensis Aprilis anno MMX coadunati, de martyrio favens suffragium
tulerunt atque Patres Cardinales et Episcopi, in Sessione Ordinaria die XVII
mensis Aprilis anno MMXII coadunati, idem suffragium tulerunt.
Summus Pontifex Benedictus XVI die X mensis Maii anno MMXII, facul-
tatem fecit ut Congregatio de Causis Sanctorum de hac re Decretum ederet
atque statuit ut beatificationis ritus Tarracone die XIII mensis Octobris anno
MMXIII celebraretur.
Hodie igitur de mandato Nostro Angelus S.R.E. Cardinalis Amato, Con-
gregationis de Causis Sanctorum Praefectus, textum Litterarum Apostoli-
carum legit, quibus Nos in Beatorum numerum Venerabilem Dei Servum
Ioannem y Cardona adscribimus:
Nos vota Fratrum Nostrorum Iesu García Burillo, Episcopi Abulen-
sis, Alfonsi Milián Sorribas, Episcopi Barbastrensis-Montisonensis, Aloi-
sii S.R.E. Cardinalis Martínez Sistach, Archiepiscopi Barcinonensis, Ma-
rii Iceta Gavicagogeascoa, Episcopi Flaviobrigensis, Iosephi Emmanuelis
Lorca Planes, Episcopi Carthaginensis in Hispania, Antonii Angeli Algora
Hernando, Episcopi Civitatis Regalensis, Demetrii Fernández González,
Episcopi Cordubensis, Iosephi Mariae Yanguas Sanz, Episcopi Conchensis,
Raimundi del Hoyo López, Episcopi Giennensis, Ioannis Piris Frígola, Epis-
copi Illerdensis, Antonii Mariae S.R.E. Cardinalis Rouco Varela, Archiepisco-
pi Matritensis, Iesu Stephani Catalá Ibáñez, Episcopi Malacitani, Salvatoris
Giménez Valls, Episcopi Minoricensis, Attilani Rodríguez Martínez, Episcopi
Seguntini-Guadalaiarensis, Iacobi Pujol Balcells, Archiepiscopi Tarraconen-
sis, Iosephi Angeli Sáiz Meneses, Episcopi Terrassensis, Caroli Emmanuelis Es-
cribano Subías, Episcopi Terulensis et Albarracinensis, Braulionis Rodríguez
986 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Plaza, Archiepiscopi Toletani, Henrici Benavent Vidal, Episcopi Dertosensis,
Caroli Osoro Sierra, Archiepiscopi Valentini, necnon plurimorum aliorum
Fratrum in Episcopatu multorumque Christifidelium explentes, de Con-
gregationis de Causis Sanctorum consulto, auctoritate Nostra Apostolica
facultatem facimus ut Servi Dei:
– Iosephus Maximus Moro Briz et IV Socii, presbyteri dioecesani;
– Maurus Palazuelos Maruri et XVII Socii, ex Ordine Sancti Benedicti;
Iacobus Puig Mirosa et XVIII Socii, e Congregatione Filiorum Sacrae Fa-
miliae Iesu, Mariae et Ioseph, necnon Sebastianus Llorens Telarroja, laicus;
– Maria a Monte Serrato (in saeculo: Iosepha Maria Columnaris García
Solanas) et VIII Sociae, religiosae professae Instituti Minimarum Discal-
ceatarum Sancti Francisci de Paula, necnon Lucretia García Solanas, laica
et vidua;
– Mauritius (in saeculo: Alexander) Íñiguez de Heredia Alzóla et XXIII
Socii, religiosi professi ex Ordine Hospitalario Sancti Ioannis de Deo;
– Iosephus Guardiel Pujol, presbyter dioecesanus;
– Raimundus Ioachimus Castaño González et Iosephus Maria González
Solís, presbyteri professi ex Ordine Fratrum Praedicatorum;
– Antonius Faúndez López, presbyter, et unus Socius, professi ex Ordine
Fratrum Minorum, necnon duo presbyteri dioecesani;
– Hermenegildus ab Assumptione B.M.V. (in saeculo: Hermenegildus Iza
y Aregita) et V Socii, ex Ordine Sanctissimae Trinitatis;
– Carmelus Maria Moyano Linares et IX Socii, presbyteri professi ex
Ordine Carmelitarum;
– Iosephus Xavier Gorosterratzu et V Socii, e Congregatione Sanctissimi
Redemptoris;
– Emmanuel Basulto Jiménez, Episcopus Giennensis, necnon III
presbyteri dioecesani, unus seminarii alumnus et unus laicus;
– Victoria a Iesu (in saeculo: Francisca Agnes Maria ab Antiqua) Valverde
González, religiosa Pii Instituti Calasanctiani Filiarum a Divina Pastora;
– Salvius Huix Miralpeix, Episcopus Illerdensis;
– Iosephus Nadal i Guiu et Iosephus Jordán Blecua, presbyteri dioe-
cesani;
– Ioannes a Iesu (in saeculo: Vilaregut Farré) et III Socii, ex Ordine
Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de Monte Carmelo, necnon
Paulus Segalá Solé, presbyter dioecesanus;
Acta Francisci Pp. 987
– Marianus Alcalá Pérez et XVIII Socii, ex Ordine Beatae Mariae Vir-
ginis de Mercede Redemptionis Captivorum;
– Chrysanthus (in saeculo: Casimirus González García), Aquilinus,
Cyprianus Iosephus et LXIII Socii, ex Instituto Fratrum Maristarum a
Scholis, necnon Raimundus Aemilianus Hortelano Gómez et Iulianus Agui-
lar Martín, laici;
– Emmanuel a Sacra Familia (in saeculo: Emmanuel Sanz Domínguez),
presbyter professus et reformator Ordinis Sancti Hieronymi;
– Andreas a Palazuelo (in saeculo: Michael Franciscus González González)
et XXXI Socii, ex Ordine Fratrum Minorum Capuccinorum;
– Theophilus Fernández de Legaría Goñi et IV Socii, presbyteri profes-
si e Congregatione Sacrorum Cordium Iesu et Mariae necnon adorationis
perpetuae Ss. Sacramenti altaris;
– Albertus Maria Marco Alemán et VIII Socii, ex Ordine Carmelitarum
ab Antiqua Observantia, necnon Augustinus Maria García Tribaldos et XV
Socii, ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum;
– Orentius Aloisius (in saeculo: Antonius Solá Garriga) et XVIII Socii,
ex Instituto Fratrum Scholarum Christianarum, necnon Antonius Mateo
Salamero, presbyter dioecesanus, et Iosephus Gorostazu Labayen, laicus;
– Melchiora ab Adoratione Cortés Bueno et XIV Sociae, e Societate
Filiarum a Caritate Sancti Vincentii de Paul;
– Aurelia (in saeculo: Clementina) Arambarri Fuente et III Sociae, reli-
giosae professae Congregationis Servarum Mariae Ministrantium Infirmis;
– Maria Assumpta (in saeculo: Iuliana González Trujillano) et II Sociae,
religiosae professae Congregationis Missionariarum Franciscalium a Matre
Divini Pastoris;
– Ioannes Huguet Cardona, presbyter dioecesanus;
– Iosephus Maria Ruiz Cano, Iesus Hannibal Gómez Gómez, Thomas
Cordero Cordero et XIII Socii, e Congregatione Missionariorum Filiorum
Immaculati Cordis B.M.V.;
– Emmanuel Borrás i Ferré, Episcopus Auxiliaris Tarraconensis, Agapi-
tus Modestus (in saeculo: Modestus Pamplona Falguera), ex Instituto Fra-
trum Scholarum Christianarum, et CXLV Socii, presbyteri et Seminarii
alumni dioecesani, necnon religiosi ex Instituto Fratrum Scholarum Chris-
tianarum, ex Ordine Fratrum Discalceatorum Beatae Mariae Virginis de
Monte Carmelo, ex Ordine Sancti Benedicti, ex Ordine Fratrum Minorum
988 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Capuccinorum, e Congregatione Missionariorum Filiorum Immaculati Cordis
BM.V., e Tertio Ordine Carmelitarum a Magisterio;
– Fortunatus Velasco Tobar et XIII Socii, e Congregatione Missionis;
– Ioachimus Jovaní Marín et XIV Socii, e Sodalitate Sacerdotum Ope-
rariorum Dioecesanorum Cordis Iesu;
– Richardus Gil Barcelón, presbyter professus e Congregatione Parvi
Operis a Divina Providentia, necnon Antonius Arrué Peiró, laicus;
– Iosepha Martínez Pérez et XI Sociae, e Congregatione Filiarum a
Caritate, necnon Dolores Broseta Bonet, laica;
qui in Hispania vicesimo saeculo sanguinem suum effuderunt ad testi-
monium perhibendum Domino Iesu, Beatorum nomine in posterum appel-
lentur, eorumque festum die sexta Novembris in locis et modis iure statutis
quotannis celebrari possit. In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti.
Quod autem decrevimus, volumus et nunc et in posterum tempus vim
habere, contrariis rebus quibuslibet non obstantibus.
Datum Romae, apud Sanctum Petrum sub anulo Piscatoris, die decimo
tertio mensis Octobris, anno Domini bis millesimo tertio decimo, Pontifi-
cate Nostri primo.
De mandato Summi Pontificisloco Secretarii Status
c petruS paroLiN
Archiepiscopus tit. Aquipendiensis
Loco G Plumbi
In Secret. Status tab., n. 21.574
Acta Francisci Pp. 989
NUNTIUS
Occasione Diei Mundialis Precationis pro Rerum Natura fovenda.
Usiamo misericordia verso la nostra casa comune
In unione con i fratelli e le sorelle ortodossi, e con l’adesione di al-
tre Chiese e Comunità cristiane, la Chiesa Cattolica celebra oggi l’annuale
“Giornata mondiale di preghiera per la cura del creato”. La ricorrenza
intende offrire « ai singoli credenti ed alle comunità la preziosa opportu-
nità di rinnovare la personale adesione alla propria vocazione di custodi
del creato, elevando a Dio il ringraziamento per l’opera meravigliosa che
Egli ha affidato alla nostra cura, invocando il suo aiuto per la protezione
del creato e la sua misericordia per i peccati commessi contro il mondo
in cui viviamo ».1
È molto incoraggiante che la preoccupazione per il futuro del nostro
pianeta sia condivisa dalle Chiese e dalle Comunità cristiane insieme ad altre
religioni. Infatti, negli ultimi anni, molte iniziative sono state intraprese da
autorità religiose e organizzazioni per sensibilizzare maggiormente l’opinione
pubblica circa i pericoli dello sfruttamento irresponsabile del pianeta. Vorrei
qui menzionare il Patriarca Bartolomeo e il suo predecessore Dimitrios, che
per molti anni si sono pronunciati costantemente contro il peccato di pro-
curare danni al creato, attirando l’attenzione sulla crisi morale e spirituale
che sta alla base dei problemi ambientali e del degrado. Rispondendo alla
crescente attenzione per l’integrità del creato, la Terza Assemblea Ecume-
nica Europea (Sibiu, 2007) proponeva di celebrare un “Tempo per il Creato”
della durata di cinque settimane tra il 1° settembre (memoria ortodossa
della divina creazione) e il 4 ottobre (memoria di Francesco di Assisi nella
Chiesa Cattolica e in alcune altre tradizioni occidentali). Da quel momento
tale iniziativa, con l’appoggio del Consiglio Mondiale delle Chiese, ha ispirato
molte attività ecumeniche in diversi parti del mondo. Dev’essere pure motivo
di gioia il fatto che in tutto il mondo iniziative simili, che promuovono la
giustizia ambientale, la sollecitudine verso i poveri e l’impegno responsabile
1 Lettera per l’istituzione della “Giornata mondiale di preghiera per la cura del creato”, 6 agosto 2015
990 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
nei confronti della società, stanno facendo incontrare persone, soprattutto
giovani, di diversi contesti religiosi. Cristiani e non, persone di fede e di
buona volontà, dobbiamo essere uniti nel dimostrare misericordia verso la
nostra casa comune – la terra – e valorizzare pienamente il mondo in cui
viviamo come luogo di condivisione e di comunione.
1. La terra grida...
Con questo Messaggio, rinnovo il dialogo con ogni persona che abita
questo pianeta riguardo alle sofferenze che affliggono i poveri e la devasta-
zione dell’ambiente. Dio ci ha fatto dono di un giardino rigoglioso, ma lo
stiamo trasformando in una distesa inquinata di « macerie, deserti e spor-
cizia » (Enc. Laudato si’, 161). Non possiamo arrenderci o essere indifferenti
alla perdita della biodiversità e alla distruzione degli ecosistemi, spesso
provocate dai nostri comportamenti irresponsabili ed egoistici. « Per causa
nostra, migliaia di specie non daranno gloria a Dio con la loro esistenza
né potranno comunicarci il proprio messaggio. Non ne abbiamo il diritto »
(ibid., 33).
Il pianeta continua a riscaldarsi, in parte a causa dell’attività umana:
il 2015 è stato l’anno più caldo mai registrato e probabilmente il 2016 lo
sarà ancora di più. Questo provoca siccità, inondazioni, incendi ed eventi
meteorologici estremi sempre più gravi. I cambiamenti climatici contribu-
iscono anche alla straziante crisi dei migranti forzati. I poveri del mondo,
che pure sono i meno responsabili dei cambiamenti climatici, sono i più
vulnerabili e già ne subiscono gli effetti.
Come l’ecologia integrale mette in evidenza, gli esseri umani sono pro-
fondamente legati gli uni agli altri e al creato nella sua interezza. Quando
maltrattiamo la natura, maltrattiamo anche gli esseri umani. Allo stesso
tempo, ogni creatura ha il proprio valore intrinseco che deve essere ri-
spettato. Ascoltiamo « tanto il grido della terra quanto il grido dei poveri »
(ibid., 49), e cerchiamo di comprendere attentamente come poter assicurare
una risposta adeguata e tempestiva.
2. …perché abbiamo peccato
Dio ci ha donato la terra per coltivarla e custodirla (cfr Gen 2, 15) con
rispetto ed equilibrio. Coltivarla “troppo” – cioè sfruttandola in maniera
miope ed egoistica –, e custodirla poco è peccato.
Acta Francisci Pp. 991
Con coraggio il caro Patriarca Ecumenico Bartolomeo ha ripetutamente
e profeticamente messo in luce i nostri peccati contro il creato: « Che gli
esseri umani distruggano la diversità biologica nella creazione di Dio; che
gli esseri umani compromettano l’integrità della terra e contribuiscano al
cambiamento climatico, spogliando la terra delle sue foreste naturali o
distruggendo le sue zone umide; che gli esseri umani inquinino le acque, il
suolo, l’aria: tutti questi sono peccati ». Infatti, « un crimine contro la natura
è un crimine contro noi stessi e un peccato contro Dio ».2
Di fronte a quello che sta accadendo alla nostra casa, possa il Giubileo
della Misericordia richiamare i fedeli cristiani « a una profonda conversione
interiore » (Enc. Laudato si’, 217), sostenuta in modo particolare dal sacra-
mento della Penitenza. In questo Anno Giubilare, impariamo a cercare la
misericordia di Dio per i peccati contro il creato che finora non abbiamo
saputo riconoscere e confessare; e impegniamoci a compiere passi concreti
sulla strada della conversione ecologica, che richiede una chiara presa di
coscienza della nostra responsabilità nei confronti di noi stessi, del pros-
simo, del creato e del Creatore (cfr ibid., 10; 229).
3. Esame di coscienza e pentimento
Il primo passo in tale cammino è sempre un esame di coscienza, che
« implica gratitudine e gratuità, vale a dire un riconoscimento del mondo
come dono ricevuto dall’amore del Padre, che provoca come conseguenza
disposizioni gratuite di rinuncia e gesti generosi […]. Implica pure l’amorevole
consapevolezza di non essere separati dalle altre creature, ma di formare
con gli altri esseri dell’universo una stupenda comunione universale. Per il
credente, il mondo non si contempla dal di fuori ma dal di dentro, ricono-
scendo i legami con i quali il Padre ci ha unito a tutti gli esseri » (ibid., 220).
A questo Padre pieno di misericordia e di bontà, che attende il ritorno
di ognuno dei suoi figli, possiamo rivolgerci riconoscendo i nostri peccati
verso il creato, i poveri e le future generazioni. « Nella misura in cui tutti noi
causiamo piccoli danni ecologici », siamo chiamati a riconoscere « il nostro
apporto, piccolo o grande, allo stravolgimento e alla distruzione dell’am-
biente ».3 Questo è il primo passo sulla via della conversione.
2 Discorso a Santa Barbara, California (8 novembre 1997).3 BartoLomeo I, Messaggio per la Giornata di preghiera per la salvaguardia del creato (1 set-
tembre 2012).
992 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Nel 2000, anch’esso un Anno Giubilare, il mio predecessore san Giovanni
Paolo II ha invitato i cattolici a fare ammenda per l’intolleranza religiosa passata
e presente, così come per le ingiustizie commesse verso gli ebrei, le donne, i
popoli indigeni, gli immigrati, i poveri e i nascituri. In questo Giubileo Straordi-
nario della Misericordia invito ciascuno a fare altrettanto. Come singoli, ormai
assuefatti a stili di vita indotti sia da una malintesa cultura del benessere sia
da un « desiderio disordinato di consumare più di quello di cui realmente si ha
bisogno » (ibid., 123), e come partecipi di un sistema « che ha imposto la logica
del profitto ad ogni costo, senza pensare all’esclusione sociale o alla distruzione
della natura »,4 pentiamoci del male che stiamo facendo alla nostra casa comune.
Dopo un serio esame di coscienza e abitati da tale pentimento, possia-
mo confessare i nostri peccati contro il Creatore, contro il creato, contro
i nostri fratelli e le nostre sorelle. « Il Catechismo della Chiesa Cattolica
ci fa vedere il confessionale come un luogo in cui la verità ci rende liberi
per un incontro ».5 Sappiamo che « Dio è più grande del nostro peccato »,6 di
tutti i peccati, compresi quelli contro la creazione. Li confessiamo perché
siamo pentiti e vogliamo cambiare. E la grazia misericordiosa di Dio che
riceviamo nel Sacramento ci aiuterà a farlo.
4. Cambiare rotta
L’esame di coscienza, il pentimento e la confessione al Padre ricco di
misericordia conducono a un fermo proposito di cambiare vita. E questo deve
tradursi in atteggiamenti e comportamenti concreti più rispettosi del creato,
come ad esempio fare un uso oculato della plastica e della carta, non sprecare
acqua, cibo ed energia elettrica, differenziare i rifiuti, trattare con cura gli
altri esseri viventi, utilizzare il trasporto pubblico e condividere un medesimo
veicolo tra più persone, e così via (cfr Enc. Laudato si’, 211). Non dobbiamo
credere che questi sforzi siano troppo piccoli per migliorare il mondo. Tali azioni
« provocano in seno a questa terra un bene che tende sempre a diffondersi, a
volte invisibilmente » (ibid., 212) e incoraggiano « uno stile di vita profetico e
contemplativo, capace di gioire profondamente senza essere ossessionati dal
consumo » (ibid., 222).
4 Discorso, II Incontro Mondiale dei Movimenti Popolari, Santa Cruz de la Sierra (Bolivia), 9 luglio 2015.
5 Terza meditazione, Ritiro Spirituale in occasione del Giubileo dei Sacerdoti, Basilica di San Paolo fuori le Mura, 2 giugno 2016.
6 Udienza, 30 marzo 2016.
Acta Francisci Pp. 993
Ugualmente il proposito di cambiare vita deve attraversare il modo in cui
contribuiamo a costruire la cultura e la società di cui siamo parte: infatti « la
cura per la natura è parte di uno stile di vita che implica capacità di vivere
insieme e di comunione » (ibid., 228). L’economia e la politica, la società e la
cultura non possono essere dominate da una mentalità del breve termine e
dalla ricerca di un immediato ritorno finanziario o elettorale. Esse devono
invece essere urgentemente riorientate verso il bene comune, che comprende
la sostenibilità e la cura del creato.
Un caso concreto è quello del “debito ecologico” tra il Nord e il Sud
del mondo (cfr ibid., 51-52). La sua restituzione richiederebbe di prendersi
cura dell’ambiente dei Paesi più poveri, fornendo loro risorse finanziarie e
assistenza tecnica che li aiutino a gestire le conseguenze dei cambiamenti
climatici e a promuovere lo sviluppo sostenibile.
La protezione della casa comune richiede un crescente consenso poli-
tico. In tal senso, è motivo di soddisfazione che a settembre 2015 i Paesi
del mondo abbiano adottato gli Obiettivi di Sviluppo Sostenibile, e che,
a dicembre 2015, abbiano approvato l’Accordo di Parigi sui cambiamenti
climatici, che si pone l’impegnativo ma fondamentale obiettivo di conte-
nere l’aumento della temperatura globale. Ora i Governi hanno il dovere
di rispettare gli impegni che si sono assunti, mentre le imprese devono
fare responsabilmente la loro parte, e tocca ai cittadini esigere che questo
avvenga, anzi che si miri a obiettivi sempre più ambiziosi.
Cambiare rotta quindi consiste nel « rispettare scrupolosamente il comanda-
mento originario di preservare il creato da ogni male, sia per il nostro bene sia
per il bene degli altri esseri umani ».7 Una domanda può aiutarci a non perdere
di vista l’obiettivo: « Che tipo di mondo desideriamo trasmettere a coloro che
verranno dopo di noi, ai bambini che stanno crescendo? » (Enc. Laudato si’, 160).
5. Una nuova opera di misericordia
« Niente unisce maggiormente con Dio che un atto di misericordia – sia che si
tratti della misericordia con la quale il Signore ci perdona i nostri peccati, sia che
si tratti della grazia che ci dà per praticare le opere di misericordia in suo nome ».8
7 BartoLomeo I, Messaggio per la Giornata di preghiera per la salvaguardia del creato (1° settembre 1997).
8 Prima Meditazione, Ritiro Spirituale in occasione del Giubileo dei Sacerdoti, Basilica di San Giovanni in Laterano, 2 giugno 2016.
994 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Parafrasando san Giacomo, « la misericordia senza le opere è morta in
se stessa. […] A causa dei mutamenti del nostro mondo globalizzato, alcune
povertà materiali e spirituali si sono moltiplicate: diamo quindi spazio alla
fantasia della carità per individuare nuove modalità operative. In questo
modo la via della misericordia diventerà sempre più concreta ».9
La vita cristiana include la pratica delle tradizionali opere di misericordia
corporali e spirituali.10 « Di solito pensiamo alle opere di misericordia ad
una ad una, e in quanto legate ad un’opera: ospedali per i malati, mense
per quelli che hanno fame, ostelli per quelli che sono per la strada, scuole
per quelli che hanno bisogno di istruzione, il confessionale e la direzione
spirituale per chi necessita di consiglio e di perdono… Ma se le guardiamo
insieme, il messaggio è che l’oggetto della misericordia è la vita umana
stessa nella sua totalità ».11
Ovviamente la vita umana stessa nella sua totalità comprende la cura
della casa comune. Quindi, mi permetto di proporre un complemento ai due
tradizionali elenchi di sette opere di misericordia, aggiungendo a ciascuno
la cura della casa comune.
Come opera di misericordia spirituale, la cura della casa comune richiede
« la contemplazione riconoscente del mondo » (Enc. Laudato si’, 214) che « ci
permette di scoprire attraverso ogni cosa qualche insegnamento che Dio ci
vuole comunicare » (ibid., 85). Come opera di misericordia corporale, la cura
della casa comune richiede i « semplici gesti quotidiani nei quali spezziamo la
logica della violenza, dello sfruttamento, dell’egoismo […] e si manifesta in
tutte le azioni che cercano di costruire un mondo migliore » (ibid., 230-231).
6. In conclusione, preghiamo
Nonostante i nostri peccati e le spaventose sfide che abbiamo di fronte,
non smarriamo mai la speranza: « Il Creatore non ci abbandona, non fa mai
marcia indietro nel suo progetto di amore, non si pente di averci creato
9 Udienza, 30 giugno 2016.10 Quelle corporali sono: dar da mangiare agli affamati; dar da bere agli assetati; vestire gli
ignudi; alloggiare i pellegrini; visitare gli infermi; visitare i carcerati; seppellire i morti. Quelle spirituali sono: consigliare i dubbiosi; insegnare agli ignoranti; ammonire i peccatori; consolare gli afflitti; perdonare le offese; sopportare pazientemente le persone moleste; pregare Dio per i vivi e per i morti.
11 Terza meditazione, Ritiro Spirituale in occasione del Giubileo dei Sacerdoti, Basilica di San Paolo fuori le Mura, 2 giugno 2016.
Acta Francisci Pp. 995
[...] perché si è unito definitivamente con la nostra terra, e il suo amore
ci conduce sempre a trovare nuove strade » (ibid., 13; 245). In particolare
il 1° settembre, e poi per tutto il resto dell’anno, preghiamo:
« O Dio dei poveri,
aiutaci a riscattare gli abbandonati
e i dimenticati di questa terra
che tanto valgono ai tuoi occhi. […]
O Dio d’amore, mostraci il nostro posto in questo mondo
come strumenti del tuo affetto per tutti gli esseri di questa terra » (ibid., 246).
O Dio di misericordia, concedici di ricevere il tuo perdono
e di trasmettere la tua misericordia in tutta la nostra casa comune.
Laudato si’.
Amen.
Dal Vaticano, 1° settembre 2016
FRANCISCUS PP.
996 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
NUNTIUS TELEVISIFICUS
Occasione Celebrationis Iubilaei Extraordinarii Misericordiae in America.*
Celebro la iniciativa del CELAM y la CAL, en contacto con los episcopados
de Estados Unidos y Canadá – me recuerda el Sínodo de América esto – de
tener esta oportunidad de celebrar como Continente el Jubileo de la Misericor-
dia. Me alegra saber que han podido participar todos los países de América.
Frente a tantos intentos de fragmentación, de división y de enfrentar a nuestros
pueblos, estas instancias nos ayudan a abrir horizontes y estrecharnos una y
otra vez las manos; un gran signo que nos anima en la esperanza.
Para comenzar, me viene la palabra del apóstol Pablo a su discípulo pre-
dilecto: « Doy gracias a nuestro Señor Jesucristo, porque me ha fortalecido y
me ha considerado digno de confianza, llamándome a su servicio a pesar de
mis blasfemias, persecuciones e insolencias anteriores. Pero fui tratado con
misericordia, porque cuando no tenía fe, actuaba así por ignorancia. Y sobrea-
bundó en mí la gracia de nuestro Señor, junto con la fe y el amor de Cristo
Jesús. Es doctrina cierta y digna de fe que Jesucristo vino al mundo para
salvar a los pecadores, y yo soy el peor de ellos. Si encontré misericordia, fue
para que Jesucristo demostrará en mi toda su paciencia » (1 Tm, 1, 12-16a).
Esto se lo dice a Timoteo en su Primera Carta, capítulo primero, versículos
12 al 16. Y al decírselo a él, lo quiere hacer con cada uno de nosotros. Pala-
bras que son una invitación, yo diría una provocación. Palabras que quieren
poner en movimiento a Timoteo y a todos los que a lo largo de la historia
las irán escuchando. Son palabras ante las cuales no permanecemos indife-
rentes, por el contrario, ponen en marcha toda nuestra dinámica personal.
Y Pablo no anda con vueltas: Jesucristo vino al mundo para salvar a
los pecadores, y él se cree el peor de ellos. Tiene una conciencia clara de
quién es, no oculta su pasado e inclusive su presente. Pero esta descrip-
ción de sí mismo no la hace ni para victimizarse ni para justificarse, ni
tampoco para gloriarse de su condición. Es el comienzo de la carta, ya en
los versículos anteriores le ha avisado a Timoteo sobre « fabulas y genea-
logías interminables », sobre « vanas palabrerías », y advirtiendo que todas
ellas terminan en « disputas », en peleas. El acento – podríamos pensar a
1 Die 27 Augustii 2016.
Acta Francisci Pp. 997
primera vista – es su ser pecador, pero para que Timoteo, y con él cada
uno de nosotros pueda ponerse en esa misma sintonía. Si usáramos térmi-
nos futbolísticos podríamos decir: levanta un centro para que otro cabecee.
Nos « pasa la pelota » para que podamos compartir su misma experiencia: a
pesar de todos mis pecados « fui tratado con misericordia ».
Tenemos la oportunidad de estar aquí, porque con Pablo podemos decir:
fuimos tratados con misericordia. En medio de nuestros pecados, nuestros
límites, nuestras miserias; en medio de nuestras múltiples caídas, Jesucristo
nos vio, se acercó, nos dio su mano y nos trató con misericordia. ¿A quién? A
mí, a vos, a vos, a vos, a todos. Cada uno de nosotros podrá hacer memoria,
repasando todas las veces que el Señor lo vio, lo miró, se acercó y lo trató con
misericordia. Todas las veces que el Señor volvió a confiar, volvió a apostar
(cf. Ez 16). Y a mí me vuelve a la memoria el capítulo 16 de Ezequiel, ese no
cansarse de apostar por cada uno de nosotros que tiene el Señor. Y eso es lo
que Pablo llama doctrina segura – ¡curioso! –, esto es doctrina segura: fuimos
tratados con misericordia. Y es ese el centro de su carta a Timoteo. En este
contexto jubilar, cuánto bien nos hace volver sobre esta verdad, repasar cómo
el Señor a lo largo de nuestra vida se acercó y nos trató con misericordia,
poner en el centro la memoria de nuestro pecado y no de nuestros supuestos
aciertos, crecer en una conciencia humilde y no culposa de nuestra historia
de distancias – la nuestra, no la ajena, no la de aquel que está al lado, menos
la de nuestro pueblo – y volver a maravillarnos de la misericordia de Dios.
Esa es palabra cierta, es doctrina segura y nunca palabrerío.
Hay una particularidad en el texto que quisiera compartir con ustedes.
Pablo no dice « el Señor me habló o me dijo », « el Señor me hizo ver o
aprender ». Él dice: « Me trató con ». Para Pablo, su relación con Jesús está
sellada por la forma en que lo trató. Lejos de ser una idea, un deseo, una
teoría – e inclusive una ideología –, la misericordia es una forma concreta
de « tocar » la fragilidad, de vincularnos con los otros, de acercarnos entre
nosotros. Es una forma concreta de encarar a las personas cuando están en
la « mala ». Es una acción que nos lleva a poner lo mejor de cada uno para
que los demás se sientan tratados de tal forma que puedan sentir que en
su vida todavía no se dijo la última palabra. Tratados de tal manera que
el que se sentía aplastado por el peso de sus pecados, sienta el alivio de
una nueva posibilidad. Lejos de ser una bella frase, es la acción concreta
con la que Dios quiere relacionarse con sus hijos. Pablo utiliza aquí la voz
998 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
pasiva – perdonen la pedantería de esta referencia un poco exquisita – y
el tiempo aoristo – discúlpenme la traducción un poco referencial –, pero
bien podría decirse « fui misericordiado ». La pasiva lo deja a Pablo en si-
tuación de receptor de la acción de otro, él no hace nada más que dejarse
misericordiar. El aoristo del original nos recuerda que en él esa experiencia
aconteció en un momento puntual que recuerda, agradece, festeja.
El Dios de Pablo genera el movimiento que va del corazón a las manos,
el movimiento de quien no tiene miedo a acercarse, que no tiene miedo a
tocar, a acariciar; y esto sin escandalizarse ni condenar, sin descartar a
nadie. Una acción que se hace carne en la vida de las personas.
Comprender y aceptar lo que Dios hace por nosotros – un Dios que no
piensa, ama ni actúa movido por el miedo sino porque confía y espera nues-
tra transformación – quizás deba ser nuestro criterio hermenéutico, nuestro
modo de operar: « Ve tú y actúa de la misma manera » (Lc 10, 39). Nuestro
modo de actuar con los demás nunca será, entonces, una acción basada en
el miedo sino en la esperanza que él tiene en nuestra transformación. Y
pregunto: ¿Esperanza de transformación o miedo? Una acción basada en el
miedo lo único que consigue es separar, dividir, querer distinguir con preci-
sión quirúrgica un lado del otro, construir falsas seguridades, por lo tanto,
construir encierros. Una acción basada en la esperanza de transformación,
en la conversión, impulsa, estimula, apunta al mañana, genera espacios de
oportunidad, empuja. Una acción basada en el miedo, es una acción que
pone el acento en la culpa, en el castigo, en el « te equivocaste ». Una acción
basada en la esperanza de transformación pone el acento en la confianza, en
el aprender, en levantarse; en buscar siempre generar nuevas oportunidades.
¿Cuántas veces? 70 veces 7. Por eso, el trato de misericordia despierta siempre
la creatividad. Pone el acento en el rostro de la persona, en su vida, en su
historia, en su cotidianidad. No se casa con un modelo o con una receta, sino
que posee la sana libertad de espíritu de buscar lo mejor para el otro, en la
manera que esta persona pueda comprenderlo. Y esto pone en marcha todas
nuestras capacidades, todos nuestros ingenios, esto nos hace salir de nuestros
encierros. Nunca es vana palabrería – al decir de Pablo – que nos enreda en
disputas interminables, la acción basada en la esperanza de transformación
es una inteligencia inquieta que hace palpitar el corazón y le pone urgencia a
nuestras manos. Palpitar el corazón y urgencia a nuestras manos. El camino
que va del corazón a las manos.
Acta Francisci Pp. 999
Al ver actuar a Dios así, nos puede pasar lo mismo que al hijo mayor de la
parábola del Padre Misericordioso: escandalizarnos por el trato que tiene el padre
al ver a su hijo menor que vuelve. Escandalizarnos porque le abrió los brazos,
porque lo trató con ternura, porque lo hizo vestirse con los mejores vestidos
estando tan sucio. Escandalizarnos porque al verlo volver, lo besó e hizo fiesta.
Escandalizarnos porque no lo castigó sino que lo trató como lo que era: hijo.
Nos empezamos a escandalizar – esto nos pasa a todos, es como el
proceso, ¿no? – nos empezamos a escandalizar cuando aparece el alzheimer
espiritual; cuando nos olvidamos cómo el Señor nos ha tratado, cuando co-
menzamos a juzgar y a dividir la sociedad. Nos invade una lógica separatista
que sin darnos cuenta nos lleva a fracturar más nuestra realidad social y
comunitaria. Fracturamos el presente construyendo « bandos ». Está el ban-
do de los buenos y el de los malos, el de los santos y el de los pecadores.
Esta pérdida de memoria, nos va haciendo olvidar la realidad más rica que
tenemos y la doctrina más clara a ser defendida. La realidad más rica y la
doctrina más clara. Siendo nosotros pecadores, el Señor no dejó de tratarnos
con misericordia. Pablo nunca dejó de recordar que él estuvo del otro lado,
que fue elegido al último, como el fruto de un aborto. La misericordia no es
una « teoría que esgrimir »: « ¡ah!, ahora está de moda hablar de misericordia
por este jubileo, y qué se yo, pues sigamos la moda ». No, no es una teoría
que esgrimir para que aplaudan nuestra condescendencia, sino que es una
historia de pecado que recordar. ¿Cuál? La nuestra, la mía y la tuya. Y un
amor que alabar. ¿Cuál? El de Dios, que me trató con misericordia.
Estamos insertos en una cultura fracturada, en una cultura que respira des-
carte. Una cultura viciada por la exclusión de todo lo que puede atentar contra
los intereses de unos pocos. Una cultura que va dejando por el camino rostros
de ancianos, de niños, de minorías étnicas que son vistas como amenaza. Una
cultura que poco a poco promueve la comodidad de unos pocos en aumento
del sufrimiento de muchos. Una cultura que no sabe acompañar a los jóvenes
en sus sueños narcotizándolos con promesas de felicidades etéreas y esconde
la memoria viva de sus mayores. Una cultura que ha desperdiciado la sabiduría
de los pueblos indígenas y que no ha sabido cuidar la riqueza de sus tierras.
Todos nos damos cuenta, lo sabemos que vivimos en una sociedad he-
rida, eso nadie lo duda. Vivimos en una sociedad que sangra y el costo de
sus heridas normalmente lo terminan pagando los más indefensos. Pero es
precisamente a esta sociedad, a esta cultura adonde el Señor nos envía. Nos
1000 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
envía e impulsa a llevar el bálsamo de « su » presencia. Nos envía con un solo
programa: tratarnos con misericordia. Hacernos prójimos de esos miles de
indefensos que caminan en nuestra amada tierra americana proponiendo un
trato diferente. Un trato renovado, buscando que nuestra forma de vincu-
larnos se inspire en la que Dios soñó, en la que él hizo. Un trato basado en
el recuerdo de que todos provenimos de lugares errantes, como Abraham,
y todos fuimos sacado de lugares de esclavitud, como el pueblo de Israel.
Sigue resonando en nosotros toda la experiencia vivida en Aparecida y
en la invitación a renovar nuestro ser discípulos misioneros. Mucho hemos
hablado sobre el discipulado, mucho nos hemos preguntado sobre cómo
impulsar una catequesis del discipulado y misionera. Pablo nos da una clave
interesante: el trato de misericordia. Nos recuerda que lo que lo convirtió
a él en apóstol fue ese trato, esa forma cómo Dios se acercó a su vida:
« Fui tratado con misericordia ». Lo que lo hizo discípulo fue la confianza
que Dios le dio a pesar de sus muchos pecados. Y eso nos recuerda que
podemos tener los mejores planes, los mejores proyectos y teorías pensan-
do nuestra realidad, pero si nos falta ese « trato de misericordia », nuestra
pastoral quedará truncada a medio camino.
En esto se juega nuestra catequesis, nuestros seminarios – ¿enseñamos
a nuestros seminaristas este camino de tratar con misericordia? –, nuestra
organización parroquial y nuestra pastoral. En esto se juega nuestra acción
misionera, nuestros planes pastorales. En esto se juegan nuestras reuniones
de presbiterios e inclusive nuestra forma de hacer teología: en aprender
a tener un trato de misericordia, una forma de vincularnos que día a día
tenemos que pedir – porque es una gracia –, que día a día somos invitados
a aprender. Un trato de misericordia entre nosotros obispos, presbíteros,
laicos. Somos en teoría « misioneros de la misericordia » y muchas veces sa-
bemos más de « maltratos » que de un buen trato. Cuantas veces nos hemos
olvidado en nuestros seminarios de impulsar, acompañar, estimular, una
pedagogía de la misericordia, y que el corazón de la pastoral es el trato
de misericordia. Pastores que sepan tratar y no maltratar. Por favor, se lo
pido: Pastores que sepan tratar y no maltratar.
Hoy somos invitados especialmente a un trato de misericordia con el
santo Pueblo fiel de Dios – que mucho sabe de ser misericordioso porque
es memorioso –, con las personas que se acercan a nuestras comunidades,
con sus heridas, dolores, llagas. A su vez, con la gente que no se acerca
Acta Francisci Pp. 1001
a nuestras comunidades y que anda herida por los caminos de la historia
esperando recibir ese trato de misericordia. La misericordia se aprende en
base a la experiencia – en nosotros primero –, como en Pablo: él ha mos-
trado toda su misericordia, él ha mostrado toda su misericordiosa paciencia.
En base a sentir que Dios sigue confiando y nos sigue invitando a ser sus
misioneros, que nos sigue enviando para que tratemos a nuestros hermanos
de la misma forma con la que él nos trata, con la que él nos trató, y cada
uno de nosotros conoce su historia, puede ir allí y hacer memoria. La mi-
sericordia se aprende, porque nuestro Padre nos sigue perdonando. Existe
ya mucho sufrimiento en la vida de nuestros pueblos para que todavía le
sumemos uno más o algunos más. Aprender a tratar con misericordia es
aprender del Maestro a hacernos prójimos, sin miedo de aquellos que han sido
descartados y que están « manchados » y marcados por el pecado. Aprender
a dar la mano a aquel que está caído sin miedo a los comentarios. Todo
trato que no sea misericordioso, por más justo que parezca, termina por
convertirse en maltrato. El ingenio estará en potenciar los caminos de la
esperanza, los que privilegian el buen trato y hacen brillar la misericordia.
Queridos hermanos, este encuentro no es un congreso, un meeting, un
seminario o una conferencia. Este encuentro de todos es una celebración:
fuimos invitados a celebrar el trato de Dios con cada uno de nosotros y
con su Pueblo. Por eso, creo que es un buen momento para que digamos
juntos: « Señor, me he dejado engañar, de mil maneras escapé de tu amor,
pero aquí estoy, estoy otra vez para renovar mi alianza contigo. Te necesito.
Rescátame de nuevo, Señor, acéptame una vez más entre tus brazos, esos
brazos redentores » (Evangelii gaudium, 3).
Y agradezcamos, como Pablo a Timoteo, que Dios nos confíe repetir
con su pueblo, los enormes gestos de misericordia que ha tenido y tiene
con nosotros, y que este encuentro nos ayude a salir fortalecidos en la
convicción de transmitir la dulce y confortadora alegría del Evangelio de
la misericordia.
FRANCISCUS PP.
1002 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
CHIROGRAPHUM
Ad Excellentissimum Dominum Vicentium Paglia magnum Cancellarium
Pontificii Instituti « Ioannes Paulus II » Studiorum Matrimonii ac Familiae
renuntiatum simulque Praesidem Pontificiae Academiae pro Vita.
Caro Fratello,
in occasione della riforma della Curia Romana, mi è sembrato opportuno
che anche le Istituzioni poste al servizio della Santa Sede con l’attività di
ricerca e di formazione sui temi relativi al Matrimonio, alla Famiglia e alla
Vita, procedano ad un rinnovamento e ad un ulteriore sviluppo per iscrivere
la loro azione sempre più chiaramente nell’orizzonte della misericordia.
A tale scopo, conoscendo la tua solida preparazione e la tua vasta
esperienza in tale ambito, maturata in questi anni come Presidente del
Pontificio Consiglio per la Famiglia con apprezzati frutti spirituali e pa-
storali, ho deciso di affidarti l’Ufficio di Gran Cancelliere del Pontificio
Istituto Giovanni Paolo II per Studi su Matrimonio e Famiglia, in deroga
all’art. 6 del rispettivo Statuto, e di Presidente della Pontificia Accademia
per la Vita, segnalandoti altresì l’indirizzo generale in questo tuo compito.
Com’è noto, dal Concilio Ecumenico Vaticano II ad oggi il Magistero della
Chiesa su tali temi si è sviluppato in maniera ampia ed approfondita. E il
recente Sinodo sulla Famiglia, con l’Esortazione Apostolica Amoris laetitia,
ne ha ulteriormente allargato e approfondito i contenuti. È mia intenzione
che gli Istituti posti sotto la tua guida si impegnino in maniera rinnovata
nell’approfondimento e nella diffusione del Magistero, confrontandosi con le
sfide della cultura contemporanea. L’ambito di riflessione siano le frontiere;
anche nello studio teologico non venga mai meno la prospettiva pastorale
e l’attenzione alle ferite dell’umanità.
Pertanto, nominandoti Gran Cancelliere del Pontificio Istituto Giovanni
Paolo II per Studi su Matrimonio e Famiglia, vorrai favorire un adeguato
sviluppo dell’attività di riflessione, ricerca e insegnamento dell’Istituto,
affinché esso diventi un ambito privilegiato per aiutare le famiglie a vivere
la loro vocazione e missione nella Chiesa e nel mondo di oggi.
Come Presidente della Pontificia Accademia per la Vita, ti esorto ad
occuparti delle nuove sfide che concernono il valore della Vita. Mi riferisco
ai diversi aspetti che riguardano la cura della dignità della persona umana
Acta Francisci Pp. 1003
nelle diverse età dell’esistenza, il rispetto reciproco fra generi e generazioni,
la difesa della dignità di ogni singolo essere umano, la promozione di una
qualità della vita umana che integri il valore materiale e spirituale, nella
prospettiva di un’autentica “ecologia umana”, che aiuti a ritrovare l’equi-
librio originario della Creazione tra la persona umana e l’intero universo.
A tale scopo, sarà utile promuovere relazioni feconde tra l’Accademia e
l’Istituto Giovanni Paolo II, affinché le attività dell’una e dell’altro, nella
fedeltà alle rispettive finalità e metodologie, procedano in maniera armo-
nica e in unità di intenti. In questa prospettiva, ti adopererai a favorire il
dialogo cordiale e fattivo con altri Istituti scientifici e Centri accademici,
anche in ambito ecumenico o interreligioso, sia di ispirazione cristiana che
di altre tradizioni culturali e religiose. Chinarsi sulle ferite dell’uomo, per
comprenderle, curarle e guarirle è compito di una Chiesa fiduciosa nella
luce e nella forza di Cristo risorto, capace di affrontare anche i luoghi della
tensione e del conflitto come un “ospedale da campo”, che vive, annuncia
e realizza la sua missione di salvezza e di guarigione proprio là dove la
vita degli individui è più minacciata dalle nuove culture della competizione
e dello scarto.
Le due Istituzioni di cui dovrai occuparti sono anche collegate col nuovo
Dicastero per i Laici, la Famiglia e la Vita, nella consapevolezza che alcuni
argomenti spetteranno al nuovo Dicastero che si occuperà della pastorale
sanitaria. Il tuo compito, dunque, dovrà essere svolto in armonia con en-
trambi i Dicasteri, nel rispetto delle reciproche competenze e nello spirito
di mutua collaborazione che guida l’attività degli organismi al servizio della
Santa Sede.
Augurandoti un proficuo lavoro, perché l’opera scientifica di ricerca cul-
turale e di formazione accademica, che è in special modo affidata a queste
due Istituzioni, continui a dare il proprio specifico contributo, in contesto
armonico delle molteplici attività dei Dicasteri della Curia Romana, ti im-
parto la Benedizione Apostolica.
Città del Vaticano, 15 agosto 2016
Solennità dell’Assunzione di Maria SS.ma
FRANCISCUS PP.
1004 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
ACTA CONGREGATIONUM
CONGREGATIO DE CAUSIS SANCTORUM
Regulae Consultationis ad medicos Congregationis de causis Sanctorum.
introduzione
Il miracolo, richiesto per la Beatificazione dei Venerabili Servi di Dio
e per la Canonizzazione dei Beati, fu sempre esaminato con il massimo
rigore. Già in epoca medievale si fece ricorso a Periti Medici per i quali,
il 17 settembre 1743, fu creato un Albo specifico da Benedetto XIV. Più
recentemente, Pio XII istituì presso la Congregazione dei Sacri Riti, il 20
ottobre 1948, una Commissione di Medici, cui aggiunse, il 15 dicembre 1948,
uno speciale Consiglio Medico.
Giovanni XXIII, il 10 luglio 1959, unificò questi due organismi in una
Consulta Medica, approvandone il Regolamento. Alla luce di nuove esigenze e
in base alla Costituzione Apostolica Sacra Rituum Congregatio dell’8 maggio
1969, si procedette ad un’ulteriore revisione delle norme del Regolamento,
che fu approvato da Paolo VI il 23 aprile 1976.
La promulgazione della Costituzione Apostolica Divinus perfectionis Ma-
gister di Giovanni Paolo II, il 25 gennaio 1983, e l’esperienza degli ultimi
anni da parte di questa Congregazione evidenziarono la necessità di ag-
giornare nuovamente il Regolamento della Consulta Medica.
A tale scopo, sono state redatte le seguenti norme del Regolamento della
Consulta Medica della Congregazione delle Cause dei Santi.
Articolo 1
§ 1 È costituito presso la Congregazione delle Cause dei Santi l’Albo
dei Periti Medici per l’esame delle guarigioni, che vengono proposte come
miracolose, in ordine alla Beatificazione dei Venerabili Servi di Dio e alla
Canonizzazione dei Beati.
§ 2 In caso di necessità la Congregazione può ricorrere a Periti Medici
ad casum estranei all’Albo dei Periti Medici.
Congregatio de Causis Sanctorum 1005
Articolo 2
Qualora si trattasse di presunti casi miracolosi, che non sono guarigioni
(ad esempio, scampato pericolo, moltiplicazioni, ecc…), la Congregazione
provvede alla nomina di Periti Tecnici competenti. La Consulta Tecnica
procede in modo analogo alla Consulta Medica.
Articolo 3
§ 1 Possono essere iscritti all’Albo, di cui all’Articolo 1 § 1, Periti Medici
di provata competenza e probità morale.
§ 2 L’iscrizione nell’Albo dei Periti Medici viene fatta ad quinquennium
con biglietto di nomina del Prefetto della Congregazione. La nomina può
essere rinnovata con le stesse modalità.
§ 3 Prima di esercitare il suo ufficio, il Perito Medico presta giuramento
de munere bene adimplendo et secreto servando.
Articolo 4
§ 1 Il Presidente della Consulta Medica è nominato dal Prefetto della
Congregazione, previa consultazione dei Membri dell’Albo dei Periti Medici.
§ 2 Il Presidente è nominato ad quinquennium e può essere confermato
soltanto una volta.
§ 3 Il Presidente presiede la Consulta Medica con diritto di voto e ne dirige
la discussione. Inoltre, redige pareri scritti su richiesta della Congregazione.
§ 4 Il Segretario della Consulta Medica, scelto tra i Periti iscritti all’Albo,
è nominato ad quinquennium dal Prefetto della Congregazione e può essere
confermato ad ogni scadenza.
§ 5 Il Segretario della Consulta Medica redige il Verbale e la Relazione
della seduta della Consulta Medica, a cui partecipa senza diritto di voto.
§ 6 Se occorre, i Superiori della Congregazione possono nominare di
volta in volta un Segretario ad casum per la seduta della Consulta Medica.
§ 7 Le funzioni del Relatore dei miracoli, previste dalla Costituzione Apo-
stolica Divinus perfectionis Magister, II, 8, sono svolte dal Sotto-Segretario
della Congregazione.
Articolo 5
Ai Medici iscritti all’Albo, se incaricati, spetta: a) redigere un voto medico-
legale; b) partecipare alla Consulta Medica; c) risolvere i dubbi e chiarire even-
tuali obiezioni d’ordine tecnico-scientifico, rilevate durante l’esame del caso.
1006 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Articolo 6
§ 1 Ai Medici nominati è proibito qualsiasi contatto con l’Attore e il
Postulatore della Causa in esame.
§ 2 Per qualunque chiarimento o richiesta di documenti, i Medici inca-
ricati devono rivolgersi esclusivamente all’ufficio del Sotto-Segretario della
Congregazione.
Articolo 7
Il Perito Medico, che a qualsiasi titolo si è occupato del caso, non può
essere nominato dalla Congregazione per ulteriori incarichi circa lo stesso
caso nella fase romana.
Articolo 8
§ 1 Il Segretario della Congregazione, su proposta del Sotto-Segretario,
sceglie, normalmente tra i Medici iscritti all’Albo, due Periti d’ufficio spe-
cialisti nella materia del caso in esame.
§ 2 Ciascun Perito d’ufficio, vincolato dall’obbligo del segreto d’ufficio,
redige indipendentemente il proprio voto medico-legale sul caso proposto.
Articolo 9
§ 1 Qualora almeno uno dei due voti peritali d’ufficio sia affermativo,
il caso può essere sottoposto all’esame collegiale della Consulta Medica.
§ 2 Qualora i voti peritali d’ufficio siano ambedue negativi, il Sotto-
Segretario lo notifica al Postulatore della Causa perché possa decidere se
chiedere il voto di un terzo Perito d’ufficio, il quale viene nominato a norma
dell’Articolo 8 § 1. Se anche questo fosse negativo non si può procedere
ad ulteriora.
Articolo 10
§ 1 Per ogni caso la Consulta Medica è composta da sette Membri, compresi
il Presidente e i Periti d’ufficio. Tali Periti Medici, scelti dal Segretario della
Congregazione su proposta del Sotto-Segretario, sono convocati da quest’ulti-
mo, con preavviso di circa un mese, per l’esame collegiale del caso proposto.
§ 2 Ad ogni Perito vengono inviati la Fattispecie Cronologica, il Sum-
marium, le perizie medico-legali dei Periti d’ufficio ed altra eventuale do-
cumentazione esibita dalla Postulazione.
Congregatio de Causis Sanctorum 1007
Articolo 11
§ 1 La Consulta Medica è valida se partecipano almeno sei Periti su sette.
§ 2 Alla seduta della Consulta Medica assistono, senza diritto di voto,
il Segretario, il Sotto-Segretario e il Promotore della Fede della Congre-
gazione.
§ 3 Su richiesta della Postulazione, il Sotto-Segretario sottopone al Con-
gresso Ordinario del Dicastero l’eventuale partecipazione alla seduta della
Consulta Medica di Periti di parte, i quali non assistono alla votazione.
Articolo 12
All’inizio della seduta della Consulta Medica i Periti si obbligano, con
giuramento, a esaminare il caso secondo scienza e coscienza e ad osservare
il segreto d’ufficio circa lo svolgimento della medesima seduta ed il giudizio
di ciascun Membro e di quello collegiale formulato alla conclusione della
Consulta Medica.
Articolo 13
Il caso viene esaminato dalla Consulta Medica nel seguente ordine:
(a) i Periti d’ufficio e poi ciascun Perito Medico, redatto un voto scritto,
espongono il proprio parere, concludendo con una precisa risposta circa la
diagnosi, la prognosi, la terapia e la modalità della guarigione;
(b) terminata l’esposizione dei singoli pareri, inizia la discussione sotto
la direzione del Presidente della Consulta Medica;
(c) in seguito alla discussione collegiale, ciascun Perito Medico esprime
il suo parere definitivo.
Articolo 14
La Relazione sul caso esaminato e sulle conclusioni raggiunte, firmata
dal Presidente e dal Segretario della seduta della Consulta Medica, viene
notificata alla Postulazione e allegata agli atti della Causa.
Articolo 15
Il caso può procedere ad ulteriora se le conclusioni della seduta della
Consulta Medica sono affermative con la maggioranza qualificata di almeno
cinque Periti su sette o di quattro Periti su sei presenti alla stessa seduta.
1008 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Articolo 16
§ 1 Se le conclusioni della seduta della Consulta Medica sono sospensive,
la Postulazione può apportare i chiarimenti richiesti.
§ 2 Il Sotto-Segretario della Congregazione, sentito il parere del Pre-
sidente della Consulta Medica, sottopone la richiesta della Postulazione
al Congresso Ordinario della Congregazione che decide se si debba o no
rinviare il caso all’esame della Consulta Medica.
§ 3 Qualora il Congresso Ordinario decidesse di sottoporre di nuovo il
caso all’esame della Consulta Medica, tale Consulta sarà composta dagli
stessi Periti Medici di quella precedente.
Articolo 17
§ 1 Se le conclusioni della seduta della Consulta Medica sono negative,
la Postulazione può apportare nuovi argomenti sul caso.
§ 2 Il Sotto-Segretario del Dicastero, sentito il parere di due nuovi Periti
Medici d’ufficio, sottopone la richiesta della Postulazione al Congresso Ordi-
nario della Congregazione che decide se convocare un’altra Consulta Medica.
§ 3 Tale esame viene fatto da un’altra Consulta Medica, composta da
nuovi Periti Medici a norma dell’Articolo 10 § 1, che è presieduta da un
Medico dell’Albo dei Periti Medici, nominato dal Prefetto del Dicastero.
Articolo 18
Un caso, esaminato per tre volte dalla Consulta Medica con esito so-
spensivo o negativo, non può essere ulteriormente ripresentato.
Articolo 19
I Periti Medici, i Postulatori e gli Attori sono tenuti al segreto su tutto
ciò che riguarda il presunto miracolo in esame, soprattutto se il miracolato
è minorenne.
Articolo 20
§ 1 La Congregazione stabilisce un compenso per il Presidente, il Segre-
tario della Consulta Medica, i due Periti Medici d’ufficio e gli altri Periti
Medici convocati per la medesima seduta.
§ 2 Tale compenso viene versato sui conti correnti dei Periti, secondo
le norme amministrative vigenti.
Congregatio de Causis Sanctorum 1009
A norma dell’Art. 1 § 2 del Regolamento Generale della Curia Romana,
in data 24 agosto 2016, l’Em.mo Cardinale Pietro Parolin, Segretario di
Stato, de mandato Summi Pontificis ha approvato questo Regolamento della
Consulta Medica della Congregazione delle Cause dei Santi, stabilendo che
entri in vigore a partire dalla data della medesima approvazione, abrogata
ogni altra norma precedente.
aNgeLo CarD. amato, S.D.B.Prefetto
L. G S.
G marCeLLo BartoLuCCi
Arcivescovo. tit. di Bevagna
1010 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
HIEROSOLYMITANAE LATINORUM
Canonizationis Beatae Mariae Alphonsinae Danil Ghattas Fundatricis Congrega-
tionis Sororum a Sanctissimo Rosario de Hierusalem († 1843-1927)
DECRETUM SUPER MIRACULO
Beata Maria Alphonsina Danil Ghattas Hierosolymis die 4 mensis Oc-
tobris anno 1843 nata est. Serva Dei parvulam scholam, quae a Sororibus
Sancti Joseph Apparitionis regebatur, frequentavit, iuxta quas vocationem
suam maturavit. Religiosam vestem induit, nomen Sororis Mariae Alphon-
sinae suscepit et religiosam professionem emisit. Mandatum habuit ut chris-
tianam doctrinam populari in schola Hierosolymis et deinde in Nazareth
doceret. Virginis Mariae afflatu, novam familiam religiosam fundavit una
cum auxilio Patris Iosephi Tannous, qui per annos fundator putatus est:
sic ergo Congregatio Sororum a Sanctissimo Rosario de Hierusalem orta
est. Hoc in novo instituto, cuius fundatrix ab omnibus existimabatur, Ser-
va Dei munus docentis explevit primum Ioppitis et deinde domus multis
in regionibus propinqui Orientis fundavit. Cum in Aedis Aegypti febrim
incidisset, Hierosolymas, ut curaretur, regressa est. Postea prius in loco
Zababdeh stetit, deinde in Bethlem ubi antistita fuit et denique in Hiero-
solymis et in Ain Karem. Suo in munere, etiam gravissimo, persequendo,
nihil aliud studuit nisi se ad Domini voluntatem conformare, cuius amore
etiam magnas iacturas sustinuit. Die 25 mensis Martii anno 1927 beatitu-
dinem obitu adepta est, quam Christus suis fidelibus famulis pollicitus erat.
Die 22 mensis Novembris anno 2009 Summus Pontifex Benedictus XVI in
numero Beatorum eam rite conscripsit.
Canonizationis respectu, Causae Postulatio iudicio huius Congregationis
de Causis Sanctorum miram quandam iuvenis hominis sanationem e subi-
tanea cordis motus intermissione subiecit. Sanatus, iuvenis ingeniarius,
qui tricesimum fere annum aetatis agebat, cum suo opere apud civitatem
Tel Aviv defungeretur, inscienter et sine ullo praesidio electricum magnae
tensionis filum casu tetigit. Fortis electrica emissio eum vehementer icit
ipsumque exanimatum humi deiecit. Iuvenis statim in valetudinarium, omni
spe deiectus, receptus est enim veternosus habebatur etsi signa agitationis
neuromotoriae inveniebantur. Haec omnia die 20 mensis Novembris anno
Congregatio de Causis Sanctorum 1011
2009 evenerunt. Illis in diebus celebratio beatificationis Venerabilis Mariae
Alphonsinae Danil Ghattas apparatibus expediebatur. Hac re, aliquae sorores
Congregationis, ab ipsa Beata fundatae, urbem Tel Aviv venerunt, hospites
iuxta domum infirmi materterae, quae certiores de gravi casu factae, statim
in orationem una cum iuvenis familiaribus toto corde intenderunt Mariae
Alphonsinae intercessionem, ut infirmi sanationem impetrarent, invocans.
Haec oratio etiam insequenti die omnium sororum Congregationis gradatim
participatione augescente peregebatur. Die 22 mensis Novembris, paulo ante
liturgicam celebrationem beatificationis, infirmus in plenitudine conscientiae
seu mentis una cum capacitate recte agendi mandata repente restitutus
est, eo ut ipsi medici eum omnino normalem et sanatum declararent. Mane
sequentis diei e valetudinario demissus est et fere tres post menses ad
officium suum regredi potuit. Subsequentes medicae investigationes nihil
invenerunt et perfectam sanationem confirmaverunt.
Evidens est concursus temporis et consequentia inter Beatae invocationem
et iuvenis sanationem, qui dcinceps naturali socialique vita pollens, sanus fuit.
De hac sanatione, mira aestimata, iuxta Curiam Hierosolymitanam La-
tinorum e die 30 mensis Aprilis anno 2012 ad diem 5 mensis Aprilis anno
2013 celebrata est Inquisitio dioecesana, cuius iuridica validitas ab hac Con-
gregatione de Causis Sanctorum per Decretum diei 11 mensis Octobris anno
2013 est approbata. Medicorum Consilium huius Dicasteri in sessione diei 12
mensis Maii anno 2014 declaravit sanationem celerem, perfectam, constantem
et ex scientiae legibus inexplicabilem fuisse. Die 25 mensis Septembris anno
2014 Congressus auctus est Peculiaris Theologorum Consultorum, positivo
cum exitu. Die 2 mensis Decembris anno 2014 Patres Cardinales et Episcopi
se congregaverunt, me Cardinale Angelo Amato praesidente, et in utroque
Coetu, sive Consultorum sive Cardinalium et Episcoporum, posito dubio an de
miraculo divinitus patrato constaret, responsum affirmativum prolatum est.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per
subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota
Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die
declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per intercessionem Beatae
Mariae Alphonsinae Danil Ghattas, Fundatricis Congregationis Sororum a
Sanctissimo Rosario de Hierusalem, videlicet de celeri, perfecta ac constanti
sanatione cuiusdam iuvenis ab « arresto cardiaco (fibrilla zione ventricolare)-
respiratorio da folgorazione, accompagnato da coma e crisi epilettiche ».
1012 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congre gationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae. Die 6 mensis Decembris a.D. 2014.
aNgeLuS Card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.
G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Congregatio de Causis Sanctorum 1013
NEAPOLITANA
Canonizationis Beatae Mariae Christinae ab Immaculata Conceptione (in saeculo:
Adelaidis Brando) Fundatricis Congregationis Sororum Victimarum Expiatricum
a Sacramento Iesu († 1856-1906)
DECRETUM SUPER MIRACULO
Beata Maria Christina ab Immaculata Conceptione (in saeculo: Adelais
Brando) ortum habuit Neapoli die 1 mensis Mai anno 1856, ex divite fa-
milia genita. Cum moribus christianis edu cata esset, inde a teneris annis
sese ostenderat tum inclinem in vitam simplicem et austeram tum animo
perspicaci praeditam in rebus religiosis, iis praesertim quae in eucharis-
tico mysterio suum habent fundamentum. Infirma valetudine praepedita,
monasterium ingredi, quod maxime optabat, non potuit; cum autem in
Conservatorium Theresianum se contulisset in oppido Turri de Graeco
situm, sensim consilium concepit novam religiosarum familiam condendi,
cui postea nomen indidit « Sororum Victimarum Expiatricum a Sacramen-
tato Iesu », in eum praesertim finem, « ut expiatione repararentur iniuriae
in Dominum peccando patratae ». Deinde tamen, cum numerus sodalium
iam crevisset, Beata illa cum sororibus in urbem Casauream commigravit.
Ibique adorationem eucharisticam ardentissimo studio promovit simulque
principium dedit compluribus inceptis educationis caritatisque fovendae
causa constitutis. Testimonium Mater Brando sine intermissione perhibuit
de fide ingentissima humilitati profundae et caritati nobili et sincerae
coniuncta, quibus virtutibus haud rari fuerunt homines, qui ad recte vi-
vendum incitarentur et adducerentur. Divinae Providentiae semper fidens,
aerumnas et infirmitates perpessa est animo Iesu eucharistico in dies magis
coniuncto. Oratione simul et operibus absumpta, die 20 mensis Ianuarii
anni 1906 e vita decessit. Quam Ioannes Paulus II, Pontifex Maximus, in
album Beatorum rettulit die 27 Aprilis anno 2003.
Ad canonizationis causam feliciter absolvendam, Causae Postulatio su-
biecit iudicio huius Congregationis de Causis Sanctorum eventum cuiusdam
graviditatis perdifficilis. Quae dicimus, facta sunt mense Februario anno
2004 Amorosii, Beneventana in provincia. Tunc temporis quaedam domi-
1014 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
na bis se chirurgo praebuerat secandam propter duplicem graviditatem
extra uterum habitam, quam ob rem tubae adeo damno affectae erant, ut
difficillime denuo mulier gravida fieri posset. Una cum viro, invitis me-
dicis quibusdam, detrectaverat mulier usum fecundationis artificialis, sed
patrocinium invocavit Beatae Mariae Christinae, cui devotissima erat, ut
sibi donum concederetur filii concipiendi atque in lucem edendi. Mense
autem post, medicus gynaecologus certo conspexit graviditatem reapse
procedentem cursu omnino regulari. Inspectiones quoque posterius effectae
perspicue ostenderunt, gravedinem recte decurrere, donec, sectione cesarea
prudenter facta, natus est puer per omnia sanus. Deinde vero, licet novis
conaminibus peractis, alia proles nulla genita est; immo vero nonnullae
aliae graviditates extra uterum habitae in abortum sua sponte exierunt.
Manifesta apparent et adiuncta temporum concomitantia et nexus inter
invocationem Beatae atque exitum rei felicem intercedens.
De hac graviditate, tamquam mira iudicata, apud Curiam Archidioece-
sanam Neapolitanam a die 14 Aprilis ad diem 8 Iulii anno 2011 instructa
est Inquisitio dioecesana, cuius validitatem ad normam iuris approbavit
haec Congregatio per Decretum die 19 Ianuarii anno 2012 editum. Medi-
corum Dicasterii Consilium, in Sessione diei 10 Ianuarii anni 2013 et diei
20 Martii anni 2014, agnovit propter disciplinam medicam, ut nunc est,
luce clarius apparere, casum inexplicabilem esse. Die 24 mensis Iunii anni
2014 actus est Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum. Die vero
16 mensis Septembris anni 2014 Patres Cardinales et Episcopi in Ordinaria
Sessione sese congregarunt, me praesidente, Angelo Card. Amato. Et in
utroque Coetu, sive Consultorum sive Cardinalium et Episcoporum, posito
dubio an de miraculo divinitus patrato constaret, responsum affirmativum
prolatum est.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per
subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota
Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per intercessionem Bea-
tae Mariae Christinae ab Immaculata Conceptione (in saeculo: Adelaidis
Brando), Fundatricis Congregationis Sororum Victimarum Expiatricum a
Sacramentato Iesu, videlicet de « gravidanza a termine di una signora dopo
accertata infertilità tubarica bilaterale sostenuta da flogosi pelvica ».
Congregatio de Causis Sanctorum 1015
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 17 mensis Septembris a.D. 2014.
aNgeLuS Card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
1016 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
SANCTI GERMANI
Beatificationis et Canonizationis Ven. Servae Dei Mariae Elisabethae Turgeon
Fundatricis Congregationis Sororum Dominae Nostrae Sancti Rosarii de Sancto
Germano († 1840-1881)
DECRETUM SUPER MIRACULO
Venerabilis Serva Dei Maria Elisabetha Turgeon die 7 mensis Februa-
rii anno 1840 Bellomontii prope civitatem Lévis in Quebecensi Canadiae
regione nata est. Licet infirma affecta sit valetudine, cum parvo coetu iu-
venum mulierum institutionis muneri Maria Elisabetha vacavit et, instante
Episcopo Sancti Germani, Congregationem Sororum Dominae Nostrae a
Rosario de Sancto Germano fundavit, cuius Superiorissa dein electa est.
Insequenti anno, tres, quae dicuntur, « missiones » in miserrimae pauper-
tatis locis atque liberam scholam in eodem vico Sancti Germani aperuit,
ubi novitiae sese ad magisterium adimplendum pararent. Caritas equidem
virtus fuit vitam eius quasi conglutinans: vere in omnes, enim, dilectionem
suam convertit ac singulari cura in socias Sorores, quibus tamquam mater
fuit summae curae ac benignitatis dives, quibuscum squalorem locorum
rigoremque hiemis communicavit. Infirma eius valetudo haud praepediit,
quin Serva Dei missionem suam fidenter usque ad natalem in Christo
perseveraret, qui die 17 mensis Augusti anno 1881 occurrit.
Summus Pontifex Franciscus die 9 mensis Octobris anno 2014 decre-
vit eam virtutes theologales, cardinales iisque adnexas in modum heroum
coluisse.
Beatificationis respectu, Causae Postulatio iudicio huius Congregationis
de Causis Sanctorum assertam subiecit miram Venerabilis Servae Dei inter-
cessioni tributam hominis cuiusdam sanationem, quae in Canada occurrit.
Hic, enim, mense Decembri anno 1991, triginta quinque circiter annos
natus, severa sive rubrorum sive alborum globulorum sanguinis depra-
vatione correptus est cum ingenti corporis ponderis imminutione. Cui in
valetudinario recepto innumerarum mutationum ossium cellularum medici
rettulerunt praesentiam. Tantis in difficillimis adiunctis, aegrotorum vale-
tudinarii minister, qui et diaconus permanens erat, eum adhortatus est, ut
ad divinum confugeret auxilium per eiusdem Servae Dei intercessionem,
Congregatio de Causis Sanctorum 1017
quam vero aegrotus, cuius salus vero novis quoque morbis exceptis inter-
dum vexata erat, Matris Mariae Elisabethae imaguncula parvaque expetita
reliquia, propinquis et aliis una in oratione consociatis, summo fervore et
perseverantia imploravit. Et reapse examina consecuto mense Iunii anno
1992 patrata adeo tumoris signorum mutationumque cellularum ossium
aversionem ostenderunt plenam, ut die 6 mensis Iulii, valetudine aegroti
perpensa omnino refecta, e valetudinario dimitteretur. Omnes etiam in-
sequentes recognitiones nullum damnum vel aliud pristinae infirmitatis
vestigium superesse confirmaverunt.
Continuatio temporis clarissime patuit, sicut et nexus inter invocationem
Venerabilis Servae Dei et aegroti sanationem, qui exinde optima gavisus
est valetudine normalesque vitae consuetudines gerit.
De hac mira habita sanatione apud Curiam Archiepiscopalem Sancti
Germani a die 20 mensis Maii anno 2003 ad diem 20 mensis Februarii anno
2004 Inquisitio dioecesana celebrata est, cuius auctoritas et vis iuridica a
Congregatane de Causis Sanctorum Decreto diei 17 mensis Februarii anno
2006 probatae sunt. Acta dein collecta examini et iudicio Dicasteri Medi-
corum Collegium subiecta sunt, quod in Sessione diei 28 mensis Novembris
anno 2013 sanationem rapidam, completam et duraturam, necnon inexpli-
cabilem secundum hodiernam scientiam medicam fuisse affirmavit. Die 15
mensis Maii anno 2014, Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum
prospero cum exitu factus est ac, insequenti die 16 mensis Septembris
eiusdem anni, Sessio Ordinaria Patrum Cardinalium et Episcoporum, cui
egomet ipse Angelus Cardinalis Amato praefui, et in utroque coetu sive
Consultorum sive Cardinalium et Episcoporum, posito dubio an de miraculo
divinitus patrato constaret, responsum affirmativum prolatum est.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco
per subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas
Sua vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque ha-
bens, hodierno die declaravit: Constare de miraculo a Deo patrato per
intercessionem Venerabilis Servae Dei Mariae Elisabethae Turgeon (in
saeculo: Virginiae de Brincat), Fundatricis Congregationis Sororum Do-
minae Nostrae Sancti Rosarii, videlicet de celeri, perfecta ac constanti
sanatione infirmi cuiusdam a « neuroblastoma metastatico a livello osseo,
complicato da pancitopenia ».
1018 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 17 mensis Septembris a.D. 2014.
aNgeLuS Card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Congregatio de Causis Sanctorum 1019
TAURINENSES
Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Caietanae a SS.mo Sacramento (in saeculo: Mariae Carolae Fontana) Primae Antistitae Generalis Congregationis Pauperum Flliarum S. Caietani († 1870-1935)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Tota Domini ero ».
Hoc semper fuit Servae Dei Caietanae a SS.mo Sacramento (in saec.:
Mariae Carolae Fontana) propositum quando adhuc puellula dictitabat et
quod in decursu eius vitae omni vi perfici enixa est. Christus autem semper
fuit fulcrum spiritualitatis eius, quae per oblationem sui, refulxit in caritate
erga proximum.
Serva Dei die 11 mensis Ianuarii anno 1870 in pago v. d. Pancalieri
non longe ab Augusta Taurinorum postrema ex octo filiorum nata est,
agricolarum in familia, baptismate abluta nomen ei fuit Mariae Carolae.
Iam a pueritia crebuit ostendens vehementem amorem orationis et pau-
perum, quibus secundum suam tenuitatem subsidium ferebat: « Voluissem
divitis esse ut multos pauperes adiumento iuvarem », sicut postea dixit.
Expleto ludo litterario, Carola abilis sarcinatrix evasit. Decimum secun-
dum annum aetatis exagens adfuit adventui novi parochi domini Ioannis
Mariae Boccardo (qui hodie in numero beatorum est), qui eius in vita fuit
maximi momenti.
Aestate anni 1884 regio cholerae contagione percussa est. Angustiis
et interitis, qui pagum Pancalieri vexaverunt, dominus Boccardo senibus
derelictis hospitium caritatis fundavit, hac in opera consociavit iuvenum
mulierum coetum, quae dicebantur « Pia Unio » easque direxit ad Dei et
apostolatus amorem: inter istas mulieres adfuit et iuvenis Carola decimum
quintum annum aetatis agens. Sanctus ille parochus, religionem pietatemque
eius mode rator, percepit iuvenis gratiae divitiam et hac re rationem vitae
indicavit qua unio cum Deo et caritas erga pauperes maxime consentaneae
evaderent cum regimine eius familiae. Anno 1886 Carola comitata est duas
iuvenes quae in hospitio operam suam navabant toto die, talia ergo fuerunt
primordia primi coetus Sororum « Pauperum Filiarum Sancti Caietani », ubi
Carola nomen suscepit Sororis Caietanae a SS.mo Sacramento, exercens
officium magistrae novitiarum.
1020 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Anno 1893 cum duae sorores Salutias proficiscerentur parochus eam
Antistitam hospitii nominavit et paulo post Antistitam Generalem Congre-
gationis. Usque ad annum 1928 iterum electa et confirmata est Antistita,
sub eius ductu novum institutum diffunditur Pedemontium et Picenum. Serva
Dei varias domus visitavit, prudentia disponens unicuique functionem. Anno
1911 canonicus Ioannes Boccardo membrorum parte captus est et in lecto
usque ad mortem teneretur. Eius in vice, fundatoris voluntate, successit
frater dominus Aloisius et ipse hodie in beatorum numero, qui Congrega-
tionem ornavit praesentia sororum caecarum, quae nuncupatae sunt « Filiae
Iesu Regis » et quae vitam suam ad contemplationem consecraverunt. Ex-
pleto munere Antistitae Generalis Serva Dei etsi laborans perrexit consilio
comitari et materna vigilantia curare suas filias.
Nomen eius rationem vitae explicabat: enim dictitabat « ad pedes pau-
perum procumbere sicut ante SS. Sacramenrum ». Unquam verita est pro
pauperibus auxilia flagitare. Elegantia et generoso spiritu, divino adflatu,
pauperes ministrabat, pedes eorum abluebat, renovans Iesu humilem mi-
nisterium. Quem adivit materna cura statim commodo suo recipiebatur.
Oratio et cotidiana Missa et Communio una cum devotione erga Virginem
Mariam eius ministerium fulserunt. Eius caritas a multis dicebatur mysticae
mulieris effrenata caritas. Fortis ac serena tam in bona valetudine quam in
aegra laetitiam semper diffundebat, quae oriebatur e ferventi interiori vita
et ab animo firmo et sincero. Dictitabat: « Mundi in semitas imus una cum
illa serenitate ac laetitia, quae fraternum amorem promovent! Ubicumque
est pauper, aegrotus assidendus, puer instituendus, ibi nobis vera patria
est ». Servae Dei non desuerunt impedimenta et acerbitates, umquam tamen
destitit, vel potius in difficultate novam convertit occasionem ad Domini
voluntatem obsequendam, secundum propositum scilicet « Toto corde agere
malo quod toto corde nolo ».
Mense Martio anno 1935 prima signa morbi scilicet ilei manifestata sunt.
Magna fide, animosa fortitudine ac sereno animo se commisit ad Domini
voluntatem. Die 25 mensis Martii anno 1935 Serva Dei in pago Pancalieri
mortali e vita migravit. Hac nova vita caelesti, magna fuit comploratio
populi et saepe sic audiebatur: « Mortua est Mater sancta Pancalieri! Mater,
quae solem adducebat! ». Immanis fuit in exequiis cum cuncursu populi, fama
sanctitatis, quae sequentibus annis crevit.
Congregatio de Causis Sanctorum 1021
Istius famae virtute, a die 23 mensis Iulii anno 1996 ad diem 22 mensis
Novembris anno 2000, iuxta Curiam Taurinensem celebrata est Inquisitio
dioecesana, cuius iuridica validitas ab hac Congregatane de Causis Sanctorum
per Decretum diei 6 mensis Iulii anno 2001 est approbata. Exarata Positione
disceptatum est secundum consuetas normas an Serva Dei heroum in gradum
virtutes excoluisset. Positivo cum exitu, die 17 mensis Ianuarii anno 2013,
habitus est Peculiaris Congressus Consultorum Theologorum. Deinde Patres
Cardinales et Episcopi in Ordinaria Sessione congregati die 17 mensis Iunii
anno 2014, me Card. Angelo Amato praesidente, agnoverunt Servam Dei
virtutes theologales cardinales et adnexas heroicum in modum excoluisse.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per
subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota
Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodiemo
die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate
tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia,
Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico Caietanae a
SS.mo Sacramento (in saec.: Mariae Carolae Fontana), Primae Antistitae
Generalis Congregationis Pauperum Filiarum S. Caietani, in casu et ad
effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 8 mensis Iulii a.D. 2014.
aNgeLuS card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.
G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
1022 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
VERONENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servae Dei Helenae da Persico Fundatricis Ins-tituti Saecularis « Filiarum Reginae Apostolorum » († 1869-1948)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Vitam meam, mi Iesu, expedire in mundo sicut ante Tabernaculum
necesse est ».
Haec nota e commentario diurno diei 10 mensis Martii anno 1906 ex-
cerpta est et Servae Dei Helenae da Persico omnem vitae rationem vere
explicat, quae autem ferventem cum Domino communionem agere semper
voluit, saeculo suo concrete operans, omnibus in ambitibus vitae, aevi signa
interpretans et fidem cum necessitatibus sui temporis conciliando.
Serva Dei Veronae die 17 mensis Iulii anno 1869, rerum tenui in familia
propter gravem oeconomicam ruinam, fide tamen ac virtute uberrima, nata
est. Etiam ab hac dolorosa educationis vicissitudine illa valida incitamenta
feliciter percepit ut sua pietas valde augeretur et ad pauperes et homines
viliores operam humaniter praestaret. Die 19 mensis Iulii anno 1869 in
paroecia Sanctissimae Trinitatis baptizata est.
Ludo litterario expleto, studia persecuta est et diploma magistrae una
cum iure docendi linguam Gallicam adepta est. Incepit ergo officium suum
litterarium narrationis opera scribens et cum nonnullis editoribus munere
interfuit.
Mulierum causam valde sustinuit, omni vi, multis in civitatis ambiti-
bus, ut dignitas earum et iurium illarum vindicatio, etiam per aptam ins-
titutionem, foveretur. Hac re, interfuit opera sua claris commentariis qui
nuncupabantur Vittoria Colonna et Azione Muliebre, qui primus christianus
pro mulieribus commentarius fuit, quem autem Serva Dei ab anno 1904
usque ad mortem rexit. Huius commentarii in paginis illius temporis fac-
ta iudicio semper explanavit, sollicite agens ut de familia et de societate
clare et honeste investigaretur. Anno 1906 Pontifex Pius X privato collo-
quio eam admisit et ab ea multas mulierum difficultates cognovit. Instituit
operas ad iura civium tuenda et operariorum consortia, instituta maximi
momenti in temporibus illis quia de sociali providentia fere nulla consilia
publica fuerunt. Diligentissimas relationes de mulierum quaestionibus multis
Congregatio de Causis Sanctorum 1023
in oppidis Italiae curavit, interfuit institutioni multarum operarum sicut:
Opera Magistrarum Ruralium vel Societates Foeminarum ad Institutionem
Fovendam et Societates Mulierum Colonarum quibus semper propinquitatem
et praesidium praestavit, quia certe putabat « idearum apostolatum maximi
momenti esse ut actio e consilio efficeretur ».
Sine mora, Serva Dei operarias mulieres sustinuit, quae pro dignitate sua
et pro feriis ius suum repetebant; subvenit iuvenibus ab omnibus derelictis
ne praedae malevolis facile fierent, hac re sustinuit operam dictam Praesi-
dium Iuvenis Mulieris, cui praefuit tam Italiae quam externis in nationibus
institutionemque fovit dictam Societatem Matrum et Belli Viduarum.
Anno 1910, se ad spiritualia exercitia incumbens, orando intellexit et
statuit ut a se fundaretur id quod erit Institutum Filiarum Reginae Aposto-
lorum. Nomen autem electum est ut significaretur permanendi voluntas in
oratione cum Maria et Apostolis in Coenaculo fratribusque deinde inserviendo
et evangelium ad gentes evulgando, secundum exemplum Boni Pastoris, no-
bilis imago ad incitamentum Filiarum Reginae Apostolorum. Proprium istius
instituti fuit recipere omnes mulieres et mares, sine doctrinae, religionis et
gentis distinctione, quia omnis homo « filius est eiusdem Patris ».
Dolores et contumeliae in vita Servae Dei non defuerunt. Illa magna
serenitate animi et summa contemptione munus suum egit, desiderando
tantum quod « omne hocaustum ante Iesu oculos consumeretur », sustinuit
suavitate et iucunditate omnia, quae in apostolico munere eam cruciabant,
omnem aegritudinem et difficultatem superans. Vehemens et constans Servae
Dei fuit virtutum exercitium, pura eius fides, quae assidua oratione alebatur.
Spes eius aedificans fuit et simplicitate et fortitudine sua indicabatur. Cari-
tas generose constituta ad Dei gloriam et ad fratrum auxilium, haec omnes
virtutes eius cotidianis actionibus consentaneae videbantur. Paupertatem ut
gemmam intellexit, quae ad Iesu paupertatem se magis propinquabat. Oboe-
dientiae spiritu, intelligere et secundare Dei voluntatem semper conata est,
negligendo libertatem, summo a rebus discesso ac suis commodis contemptis
se animadvertit esse instrumentum in Providentiae manibus « ad Iesu cordis
utilitatem et animarum salutem ». Hunc spiritualem cultum Verbi meditatione
et cotidiana Eucharistiae participatione aluit.
Post fundationem Instituti, quod Italiae primum fuit mulierum, assiduae
fuerunt eius curae in spirituales filias, quas ut viverent in mundo secundum
laicorum christianorum morem exhortabatur, percipientes signa temporis
1024 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
et necessitates veterum et novorum fratrum. Sensus concretae actionis,
quod christianorum in saeculo munus proprium videtur, in vita Helenae
da Persico etiam in politica sollertia inveniebatur. Serva Dei provincialis
consiliaria Veronensis Democratiae Christianae et curatrix rei municipalis
pagi v. d. Affi electa est.
Serva Dei, industriae et sedulitatis longa vita probata, die 28 mensis
Iunii anno 1948 in Domino pie sopivit. Inscriptio in paroecia oppidi Affi,
quae mortalium eius exuviarum thecam signat, sic dicit « Helenae da Persico
Christi operariae ».
Fama sanctitatis a die 28 mensis Iunii anno 1963 ad diem 1 mensis
Februarii anno 1969 iuxta Curiam Veronensem Processus Ordinarius In-
formativus celebratus est, cuius iuridica validitas ab hac Congregatione
per Decretum diei 8 mensis Novembris anno 1996 est approbata. Exarata
Positione, secundum canonicas normas, disceptatum est an Serva Dei heroi-
cum in modum virtutes excoluisset. Die 18 mensis Septembris anno 2013,
positivo cum exitu, Peculiaris Congressus Consultorum Theologorum habitus
est. Patres Cardinales et Episcopi Ordinaria in Sessione die 1 mensis Iulii
anno 2014 se congregaverunt, me Cardinale Angelo Amato praesidente, et
agnoverunt Servam Dei heroicum in modum virtutes theologales, cardinales
et adnexas excoluisse. Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Ponti-
fici Francisco per subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione,
Sanctitas Sua, vota Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque
habens, hodierno die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide,
Spe et Caritate tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Pru-
dentia, Iustitia, Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico,
Servae Dei Helenae da Persico, Fundatricis Instituti Saecularis Filiarum
Reginae Apostolorum, in casu et ad effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 8 mensis Iulii a.D. 2014.
aNgeLuS Card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.
G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Congregatio de Causis Sanctorum 1025
CLODIENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Raimundi Calcagno Sacerdotis e Con-gregatione Oratorii Sancti Philippi Neri († 1888-1964)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Principium meum Deus, Deus finis meus, merces mea Deus ».
Verba haec, quae Servus Dei Raimundus Calcagno repetere solebat,
valde divina fisus providentia, vitam eius sacerdotalem eiusque apostolatum
collustrarunt atque singula segmenta signarunt alacris illius itineris, per
quod eius spiritus enixe progressus est ad sanctitatem parandam. Clodiae,
in civitate Venetae Lagunae austrina, Servus Dei natus est die 17 mensis
Aprilis anno 1888 humili piscatorum genere. In familiae complexu, fide
principiisque christianis fulto, primo informatus est atque inde a puero
illam ad animos excolendos proclivitatem patefecit, quae totam eius exis-
tentiam signavit: etenim iam a puerilis institutionis annis pueros circa se
commorantes in domum suam arcessitos laeto animo accipiebat eosque
oblectabat, cum rudimenta christianae doctrinae nimia amabilitate eis tra-
deret, matris sedulitate fultus.
Quindecim autem annos natus, consociationi Giovani Cattolici nuncu-
patae adhaesit, cui postea praefuit. Interea prima indicia vocationis ad
vitam sacerdotalem animadvertit, ideo, gymnasiali ac liceali institutione in
dioecesano Seminario completa, adiit Congregationem Clodiensis Oratorii
Sancti Philippi Neri, cupiens se ad vitam simul contemplativam et activam
conferre in caritate progrediendo. Itaque, studiorum curriculo expleto, die
28 mensis Martii anno 1914 sacerdos ordinatus est.
Constanter animo intendit sese pro animabus praecipue multorum pue-
rorum ac iuvenum civitatis impendere. Quapropter sodalicium lusorium
condidit ad pueros civili et christianae educationi reducendos in ipso ae-
tatis discrimine, quo adulescentuli vitae dignitatem percipiunt ac dirigunt.
Amabili auctoritate praeditus, suorum ‘improbulorum’ cor subegit, lusu
animans atque se eorum aedificationi proponens innocentiae et christianae
sedulitatis exemplar. Reapse eminet Pater Raimundus sicut verus iuventutis
apostolus, immo – ut ita dicam – ‘puerorum presbyter’, ‘puer ipse cum
pueris ex animo factus’ exemplo Sancti Philippi Neri.
1026 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Anno 1921 sodalicium ‘Divo Hieronymo Emiliani’ (nunc vero ipso Servo
Dei) dicatum dirigendum suscepit; quod sodalicium praesertim minoribus
civitatis Clodiae patebat ut quibus nimia paupertate ac egestate affectis.
His omnibus, plerumque calceamentis ac vestibus carentibus vel etiam de-
relictis, et tempus et laborem et ingenium largiebatur quasi benignus pater
ac misericors.
Ipse vera iuris ac theologiae eruditione solidaque Scripturarum ac Pa-
trum doctrina imbutus, ab anno 1921 ad annum 1958 innumeris Philip-
pianorum Congregationis coetibus sive nationalibus sive internationalibus
interfuit, amplas renovationes suggerens, constitutionibus Oratorii Sancti
Philippi Neri producendas. Ab anno 1932 ad annum 1948 aliquot sacerdo-
tum coetibus praefuit, vulgo Sacerdoti adoratori et Unione Apostolica del
Clero dictis; cooptatus est etiam in Dioecesanum Consilium ad musicam
sacram promovendam pariterque in Consilium Dioecesanum III Eucharis-
tico Congressui exsequendo.
Presbyterali insuper vita perlaetus eminentique pietate flagrans, Servus
Dei munere confessarli in seminario Clodiensi multos per annos functus
est, cum magister pietatis et sacerdotibus et monialibus et christifidelibus
evaderet, quibus dono suum testimonium fidelitatis Christo redderet: humi-
lis, sui ipsius abnegandi devovendique studio continenter sanctitatis viam
sequebatur, quam omnibus suadebat. Cui quidem fulcimento fuerunt mira
apostolica caritas et firmum cum Deo conloquium ope eucharistici mys-
terii cultusque marialis. Reapse multas per horas die noctuque orabat ac
meditationi instabat, cum asperitates libenter Dei amore toleraret – iuxta
antiquam Philippianorum sodalium traditionem – quasi hostia piacularis
pro peccatis hominum erga Cor Iesu Sacratissimum. Ad signa temporum
animo singulariter intentus, tum proprio vivendi modo tum arte sua pae-
dagogica educandi, Servus Dei duo proposita perspexit magni momenti:
catecheticam et liturgicam actuositatem promovendam ad maturitatem
christifidelium concurrentem, nencnon cleri culturam instituendam ac
firmandam; simulque Ecclesiam populo immixtam et operam pauperrimis
navantem somniavit.
Cum autem anno 1948 Veronam missus esset, ibi novem annos moratus
munere parochi ac praepositi functus est, ut illam communitatem secundo
universali bello offensam auxilioque indigentem restitueret; ibique Boni
Congregatio de Causis Sanctorum 1027
Pastoris imaginem expressit. In qua civitate insuper donis prudentiae et
consilii, mansuetudinis et spei auxiliatus est Instituto Paupercularum a
Domo Nazarethana, quod a venerabili Servo Dei Philippo Bardellini, sa-
cerdote Congregationis Oratorii, conditum fiierat. Dein Clodiam anno 1957
reversus, pristino fervore pueris erudiendis ac seminarii alumnis colendis
operam iterum impendit, aetate provecta et acri morbo iam dudum eum
torquente neglectis.
Die 7 mensis Iunii anno 1964 Clodiae in ecclesia Philippianorum, quam-
vis viribus enervatus, tamen quinquagesimum sui sacerdotii iubilaeum ce-
lebravit, praesentibus confratribus, sacerdotibus, discipulis, Oratorii pueris
multisque christifidelibus. Extremis verbis « Vivite in caritate » confratres
ac discipulos hortatus est die 18 mensis Iulii anno 1964, priusquam ani-
mam suam ederet. Nunc corpus eius in ecclesia Clodiensis Oratorii devote
asservatur, quasi pignus caelestis patrocinii.
Sanctitatis fama, quae vivum circumdederat, ita eo mortuo increbruit,
ut Causa eius beatificationis et canonizationis inita fiierit apud Curiam
Episcopalem Clodiensem per dioecesanam Inquisitionem a die 9 mensis Iulii
anno 1991 ad diem 25 mensis Aprilis anno 1994 habitam, cuius auctoritas
ab hac Congregatione confirmata est Decreto diei 15 mensis Octobris anno
1994. Positione parata, iuxta consuetam formam excussum est an Servus
Dei virtutes in gradu heroico exercuisset. Die autem 17 mensis Octobris
anno 2013 felici exitu Congressus Peculiaris Theologorum Consultorum
habitus est. Patres Cardinales ac Episcopi in Ordinaria Sessione die 21
mensis Octobris anno 2014 celebrata, cui ego Angelus Amato Cardinalis
praefui, Servum Dei in gradu heroico virtutes theologales et cardinales
aliasque iis adnexas exercuisse fassi sunt.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per
subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota
Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno
die declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate
tum in Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iusti-
tia, Temperantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei
Raimundi Calcagno, Sacerdotis e Congregatione Oratorii S. Philippi Neri,
in casu et ad effectum de quo agitur.
1028 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 7 mensis Novembris a.D. 2014.
aNgeLuS Card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Congregatio de Causis Sanctorum 1029
DUBLINENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Ioannis Sullivan Sacerdotis Professi e Societate Iesu († 1861-1933)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum et regnum caelorum » (Mt 5, 3).
Quae beatitudo Domini Iesu vitae, sanctitatis et orationis Servi Dei
Ioannis Sullivan summarium esse videtur. Ille enim, postquam ad catholicam
fidem adductus est, se Christo totum dedicavit, qui et amore egentium et
cura aegrotantium praesertim manifestavit.
Servus Dei, die 8 mensis Maii anno 1861, Dublini natus est. Parentes
autem eius diversae confessionis erant: pater quidem, Sir Edward Sulli-
van, primus inter iudices Hiberniae (Lord Chancellor), sodalis Ecclesiae
Anglicanae erat; mater autem, Bessie Josephine Sullivan, catholica. Ioannes
quidem, die 15 mensis Iunii anno 1861, in anglicana ecclesia Sancti Georgii
baptizatus est et in confessione patris educatus.
Anno 1873 ad collegium in civitatem Enniskillen, Northern Ireland (Por-
tora Royal School) missus est, ubi iam fratres eius alumni erant. Hoc colle-
gium inter primas scholas protestanticas in Hibernia aestimabatur. Quo in
collegio Ioannes ita contentus erat ut, studiis adimpletis, ab illo lacrimans,
ut ipse dixit, discederet. Postquam Portora reliquit, Ioannes ad universita-
tem Collegii Trinitatis Dublini ivit, ubi studiis classicis vacare incepit. Has
autem doctrinas post aliquos annos summa cum laude perfecit, palma in
litteris classicis accepta. Quibus consummatis, studia iuris assumere incipie-
bat quando pater eius, Sir Edward Sullivan, inopinato mortuus est. Tanto
dolore affectus, Ioannes Hiberniam reliquit et Londinium venit ut studia
iuris ad finem perduceret, id quod anno 1888 denique fecit. Sequentibus
annis Servus Dei, hereditate affluente accepta, iucunde Londinii locuples
vivebat. Multum tamen ei placebat amoena Europae loca peragrare, exem-
pli gratia Montem Athos in Graecia, ubi monachos amicitia sibi coniunxit.
Anno vero 1896, ipse triginta quinque annos natus, vitam suam mutavit
cum ad catholicam fidem in ecclesia Societatis Iesu, Farm Street, Londinii,
conversus esset. Ab illo tempore mores singulariter permutavit. Ad domum
familiae suae Dublini reditus, modum vitae simplicissimum amplexus est.
1030 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
Ioannes enim, supellectibus magni pretii e cubiculo suo eiectis, se ad curam
proximorum vertit, aegros in nosocomiis crebro visitans et dona pauperibus
largiens. Sanctitatem ergo suam primo in anglicana Ecclesia didicit, quod
autem fundamentum postea in Ecclesia catholica fructum tulit.
Mense Septembri anno 1900, Ioannes Sullivan in Societatem Iesu in-
gressus est. Primum duos annos novitiatus in Collegio Sancti Stanislai,
Tullamore, Ireland, degit, tum studia philosophica in Collegio Stoneyhurst
in Anglia prosecutus est. His confectis, cursus theologiae in Milltown Park,
Dublini, suscepit, quo in loco die 28 mensis Iulii anno 1907 presbyter or-
dinatus est. Statim post ordinationem ad Collegium Cluensem (Clongowes
Wood College, Clane, Co. Kildare) missus est, ubi ministerium pastorale
et vitam orationis instituit. Ille autem mox a multis tamquam « sanctus »
considerabatur. Cum alumni se ab homine sancto doctos fuisse dicebant,
tum multi, in hac regione extra collegium habitantes, sanctitatem eius
agnoscere incipiebant immo multi eum consulere assueti erant. Qui autem,
anno 1919, mense Iulio, tamquam Rector Iunioratus et Domus Exercitiorum
(Rathfarnham Castle) nominatus est, quod munus usque ad mensem Maii
anno 1924 praestitit.
His annis vitam suam in paupertate et paenitentia pergebat dum scholas-
ticos summa cum benignitate tractabat, quibus autem exemplum paupertatis
religiosae et egestatis personalis fuit. Ille quidem nosocomia urbis visitare
et alia opera et spiritualia et corporalia efficere pergebat quatenus munera
Rectoris permittebant. Ipse enim curam animarum multa cum fama sedulo
persequebatur et exercitia spiritualia multis religiosorum communitatibus
praedicabat. Sancto Ignatio de Loyola duce, in omnibus temporum et lo-
corum condicionibus maiorem quaesivit Dei gloriam, qua re et alumnos
instituit. Alta fuit in corde eius eucaristicha et mariana spiritualitas, firma
et praecipua fides, constans et magnanima caritas eius.
Servus Dei, die 11 mensis Februarii anno 1933, Dublini mortuus est et in
coemeterio Collegii Cluensis, Clongowes, magna turba hominum congregata,
sepultus. Omnes qui hunc praeclarum sacerdotem cognoscebant, numquam
in dubio de sanctitate eius erant. Hac sanctitatis fama, Causa beatificationis
et canonizationis eius inita fuit apud Curiam Archiepiscopalem Dublinensem
per Processum ordinarium a die 30 mensis Octobris anno 1947 ad diem 4
mensis Iulii anno 1960, cui secuta est Inquisitio dioecesana suppletiva a die
22 mensis Februarii anno 2000 ad diem 8 mensis Iunii anno 2001: horum
Congregatio de Causis Sanctorum 1031
auctoritas ab hac Congregatione confirmata est Decreto diei 18 mensis Oc-
tobris anno 2002. Positione parata, iuxta consuetam formam excussum est
an Servus Dei virtutes in gradu heroico exercuisset. Die autem 26 mensis
Novembris anno 2013 felici exitu Congressus Peculiaris Theologorum Con-
sultorum habitus est. Patres Cardinales et Episcopi in Ordinaria Sessione
die 21 mensis Octobris 2014 celebrata, cui ego Angelus Card. Amato praefui,
Servum Dei heroico in gradu virtutes theologales, cardinales aliasque iis
adnexas exercuisse fassi sunt.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per
subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota
Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodiemo die
declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tem-
perantia et Fortitudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Ioannis
Sullivan, Sacerdotis Professi e Societate lesu, in casu et ad effectum de quo
agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 7 mensis Novembris a.D. 2014.
aNgeLuS card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.
G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
1032 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
GOIASENSIS
Beatificationis et Canonizationis Servi Dei Pelagii Saúter Sacerdotis Professi Congregationis SS.mi Redemptoris († 1878-1961)
DECRETUM SUPER VIRTUTIBUS
« Ecce ego, mitte me » (Is 6, 8).
Missionaria Prohetae Israel vocatio in experientia Servi Dei Pelagii
Saúter, « Apostoli Goiasensium » recte appellati, magnopere resonat. Ille
ardenti fide ac magnanima actione apostolica sensum vitae in Domini se-
quela invenit et complevit.
Servus Dei die 9 mensis Septembris anno 1878 in Germanico oppi-
dulo vulgo Hausen am Thann natus est atque triduo post baptizatus. A
parentibus est bene institutus; alius quoque frater, cui nomen Gaspar, est
deinceps factus sacerdos e Congregatione Sanctissimi Redemptoris. Anno
1892 Pelagius Primae Communionis et Confirmationis sacramenta recepit.
Biennium in officina ferraria tirocinium explevit, sed vocationis signa
ad vitam religiosam mox percepit. Quapropter anno 1895 in pago Bachham
Congregationis SS. Redemptoris Seminarium ingressus est. Postea in oppi-
dis Dürrnberg – ubi Beati Gaspari Stangassinger discipulus fuit – et Gars
studiis vacavit. Anno 1901 religiosam vestem induit et insequente anno vota
nuncupavit. Die 16 mensis Iunii anno 1907 sacerdotio est auctus.
Aliquot post menses, ut in Brasiliani se tamquam missionarium confer-
ret invitatus, Servus Dei condicionem, cum missionibus exteris incumbere
semper cupivisset, libenter accepit. Quam ob rem Augusto mense anno
1909 ad urbem Sancti Sebastiani Fluminis Ianuarii una cum quattuor so-
dalibus appulit: numquam in patria postea revertisset. Quinque primos
per annos in quibusdam Paulopolis paroeciis, deinde celebri in sanctuario
Apparitiopolitano, postremo ministerium plerumque semper in municipio
Camphinas-Goiás exercuit.
Nonnulla munera pastoralia obiit, sed apostolatui praesertim itineranti
se dedit, milia passuum centum, saepe equo, percurrendo atque communita-
tes per latam regionem disseminatas lustrando. Aliquantum temporis apud
Goiasense sanctuarium, Sanctissimae Trinitati dicatum, sese in plurimos
peregrinos excipiendos impendit. Peculiarem de pauperibus et aegrotis, quos
Acta Congregationum 1033
in ipsorum domibus assidue visitabat, curam adhibuit. Quinque ultimis annis
totum ad pastorale ministerium pro infirmis se contulit.
Semper vigilans et alacer, « Pater » (sicut communiter vocabatur) con-
solatione interiore spiritalique directione indigentibus, multis sacerdotibus
ac religiosis comprehensis, opus etiam navavit. Quod secundum generosam
caritatem omni tempore est effectum.
Sollers hilarisque, Pater Pelagius tranquillam itemque tenacem indolem
continenter patefecit. Illius spiritualitas penitus Christiana nitebatur per-
petua conscientia vivendi in alta cum Domino communione, quae oratione
et imprimis fervida celebratione eucharistica fìrmabatur et corroborabatur.
Admodum notus necnon existimatus a vulgo, ad cuius utilitatem singulares
dotes naturales spiritualesque explicavit, Servus Dei omnium necessitati-
bus et incommodis semper occurrit. Cuius amabilis fortisque personalitas
profundae interioritati se mire coniunxit atque amore perfundentis necnon
attrahentis vitae generis fuit causa.
Eius opera pastoralis fidei, in infantia apud familiares iam acquisitae,
cum Christo necessitudine magis magisque imbutae, Dei Verbo et oratione
alitae, plena experientia fundabatur. In Redemptoristarum charismate Ser-
vus Dei proposito suo spirituali, quod peregit cum simplicitate, puritate ac
promptitudine erga materiales intimasque fidelium necessitates, aptissimum
locum invenerat. Omni occasione numquam defuit quo minus evangelicum
nuntium, pauperibus et aegrotis potissimum subveniendo, traderet.
Illius obitus quoque cum caritatis actu est conexus: Servus Dei infirmum
enim adierat, cum, imbre oppressus, gravi peripneumonia est correptus.
Pater Pelagius receptus est in nosocomio, ubi eidem curationes sunt aman-
ter ministratae. Successit tamen emphysema pulmonare, quod una cum
aliis implicationibus senilique consumptione ad mortem eum duxit. Post
hebdomadam, qua excruciatibus est vexatus, Servus Dei die 23 mensis No-
vembris anno 1961 pie in Domine obdormivit. Illus exequiis magna fidelium
participatio clarum fuit signum sanctitatis famae, qua in vita est gavisus.
Hanc ob famam, a die 20 mensis Novembris anno 1997 usque ad diem
21 mensis Martii anno 1999 apud Curiam Episcopalem Goiasensem celebra-
tus est Processus Informativus, cuius auctoritas et vis iuridica Decreto die
1 mensis Iulii anno 2003 ab hac Congregatione de Causis Sanctorum sunt
agnitae Positione confecta, disceptatum est, iuxta consuetudinem, an Servus
Dei more heroum virtutes christianas exercuisset. Die 14 mensis Februa-
1034 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
rii anno 2013 habitus est Congressus Peculiaris Consultorum Theologorum
prospero cum exitu. Patres Cardinales et Episcopi in Sessione Ordinaria
diei 4 mensis Novembris anno 2014, cui egomet ipse Angelus Cardinalis
Amato praefui, professi sunt Servum Dei virtutes theologales, cardinales
iisque adnexas in modum heroum exercuisse.
Facta demum de hisce omnibus rebus Summo Pontifici Francisco per
subscriptum Cardinalem Praefectum accurata relatione, Sanctitas Sua, vota
Congregationis de Causis Sanctorum excipiens rataque habens, hodierno die
declaravit: Constare de virtutibus theologalibus Fide, Spe et Caritate tum in
Deum tum in proximum, necnon de cardinalibus Prudentia, Iustitia, Tem-
perantia et Forti tudine, iisque adnexis, in gradu heroico, Servi Dei Pelagii
Saúter, Sacerdotis professi Congregationis SS. mi Redemptoris, in casu et ad
effectum de quo agitur.
Hoc autem decretum publici iuris fieri et in acta Congregationis de
Causis Sanctorum Summus Pontifex referri mandavit.
Datum Romae, die 7 mensis Novembris a.D. 2014.
aNgeLuS Card. amato, S.D.B.Praefectus
L. G S.
G marCeLLuS BartoLuCCi
Archiep. tit. Mevaniensis, a Secretis
Acta Congregationum 1035
CONGREGATIO PRO EPISCOPIS
PROVISIO ECCLESIARUM
Latis decretis a Congregatione pro Episcopis, Sanctissimus Dominus Franciscus Pp., per Apostolicas sub plumbo Litteras, iis quae sequuntur Ecclesiis sacros praefecit Praesules:
die 17 Augusti 2016. — Cathedrali Ecclesiae Brigantiensi de Para, Exc.
mum D. Iesum Mariam Cizaurre Berdonces, O.A.R., hactenus Episcopum
Cametanensem.
die 23 Augusti. — Ecclesiae Memphitanae in Tennesia, Exc.mum D.
Martinum Davidem Holley, hactenus Episcopum titularem Rusubisiritanum
et Auxiliarem archidioecesis Vashingtonensis.
die 25 Augusti. — Titulari episcopali Ecclesiae Azurensi, R.D. Georgium
Humbertum Rodríguez-Novelo, e clero archidioecesis Denveriensis ibique
Curionem paroeciae Sanctae Crucis in oppido Denveriense, quem deputavit.
Auxiliarem eiusdem archidioecesis.
die 31 Augusti. — Cathedrali Ecclesiae Sancti Ioannis de Cuyo, Coadiu-
torem D. Georgium Eduardum Lozano, hactenus Episcopum Gualeguay-
chensem.
1036 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
DIARIUM ROMANAE CURIAE
Sua Santità il Papa Francesco ha ricevuto in Udienza Uffi-ciale per la presentazione delle Lettere Credenziali:
Giovedì, 1 settembre, S.E. il Signor Francisco Mariano FerNáNDez amuNátegui, Ambasciatore del Cile;
Venerdì, 2 settembre, S.E. il Signor Antonio zaNarDi LaNDi, Ambasciatore del Sovrano Militare Ordine di Malta.
Il Romano Pontefice ha inoltre ricevuto in Udienza:
Venerdì, 2 settembre, L’Onorevole Winfried KretSCHmaNN, Ministro Presidente del Baden-Württemberg.
Diarium Romanae Curiae 1037
SEGRETERIA DI STATO
NOMINE
Con Breve Apostolico il Santo Padre Francesco ha nominato:
6 agosto 2016 S.E.R. Mons. Salvatore Pennacchio, Arcivescovo tit. di Mon-temarano, finora Nunzio Apostolico in India e Nepal, Nunzio Apostolico in Polonia.
22 » » S.E.R. Mons. Michael W. Banach, Arcivescovo tit. di Memfi, Nunzio Apostolico in Senegal e in Cabo Verde e Delegato Apostolico in Mauritania, Nunzio Apostolico in Guinea Bissau.
Con Biglietti della Segreteria di Stato il Santo Padre Francesco ha nominato o confermato:
15 agosto 2016 S.E.R. Mons. Kevin Joseph Farrell, finora Vescovo di Dal-las (U.S.A.), Prefetto del nuovo Dicastero per i Laici, la Famiglia e la Vita.
» » » S.E.R. Mons. Vincenzo Paglia, Gran Cancelliere del Pontificio Istituto “Giovanni Paolo II” per Studi su Matrimonio e Famiglia, in deroga all'Art. 6 degli Statuti del medesimo Istituto, e Presidente della Pontificia Accademia per la Vita.
» » » Il Rev.do Mons. Pierangelo Sequeri, Preside della Facoltà Teologica dell’Italia Settentrionale di Milano, Preside del Pontificio Istituto “Giovanni Paolo II” per Studi su Matrimonio e Famiglia, in deroga all'Art. 8 degli Statuti del medesimo Istituto.
31 » » L’Em.mo Card. Peter Kodwo Appiah Turkson, finora Pre-sidente del Pontificio Consiglio della Giustizia e della Pace, Prefetto del nuovo Dicastero per il Servizio dello Sviluppo Umano Integrale.
1 settembre » Il Rev.do Sac. Aurelio García Macías del Clero dell’Arcidiocesi di Valladolid (Spagna), Capo Ufficio nella Congregazione per il Culto Divino e la Disciplina dei Sacramenti.
1038 Acta Apostolicae Sedis – Commentarium Officiale
NECROLOGIO
6 agosto 2016 Mons. Ercole Lupinacci, Vescovo em. dell’Eparchia di Lungro degli Italo-Albanesi dell’Italia Continentale (Italia).
» » » Mons. Salvador Q. Quizon, Vescovo ausiliare em. di Lipa (Filippine).
8 » » Mons. Edward Kevin Daly, Vescovo em. di Derry (Irlanda).
10 » » Mons. Miguel Asurmendi Aramendia, S.D.B., Vescovo em. di Vitoria (Spagna).
11 » » Mons. Francesco Sgalambro, Vescovo em. di Cefalù (Italia).
14 » » Mons. Raphael Cheenath, S.V.D., Arcivescovo em. di Cuttack-Bhubaneswar (India).
16 » » Mons. Jorge García Isaza, C.M., Vescovo tit. di Budua (Co-lombia).
» » » Mons. Richard Stephen Seminack, Vescovo dell’Eparchia di Saint Nicholas of Chicago degli Ucraini (Stati Uniti d’America).
18 » » Mons. Jan Van Cauwelaert, C.I.C.M., Vescovo em. di Inongo (Repubblica Democrarica del Congo).
19 » » Mons. Judes Bicaba, Vescovo di Dédougou (Burkina Faso).
22 » » Mons. Girolamo Grillo, Vescovo em. di Civitavecchia-Tarquinia (Italia).
1 settembre » Mons. Thomas G. Doran, Vescovo em. di Rockford (Stati Uniti d’America).
» » » Mons. Frederick Drandua, Vescovo em. di Arua (Uganda).