no. 166 - mary river and bunya bunya country - pages … river and bunya bunya country. 203 active...
Post on 14-Apr-2018
222 Views
Preview:
TRANSCRIPT
MARY RIVER AND BUNYA BUNYA COUNTRY. 203
Active Alive -
Amazed
Angry -
Bad - Bald - Black - Big - Blind - Blunt - Brave - Bright Brimful Broad - Bushy Charmed Cheerful Clear - Clean - Clever - Cold -
Cooked Cool - Cowardly - Costive -
Crooked - Cruel - -
- pi'ritkithum. - (1) manl~ur, (2)
mur'ru mur'ru. - mi wu'ruwoman. - (1) nol'la baa1-
wonda mora- man, or (2) ba~'kn, or (3) yam'~an.
- waraN. - nil'kan. - mul'lu. - wia'wur. - mi gu'lum. - gu'lum. - wa wi'dhiman, - mi kak'kiman. - tam'burwan. - pi'ba. - mot'yi. - man'~ur. - nolla ka1a'~ur. . ku'la~ur. - kak'kal. - bun'ba. - walai or walal-
thau. - ka'pi. - ya'gal. - wi'dhi. - d h u ' ~ ~ n
dhu'pon. - war'kun. - duma'riman.
Curious (strange) kar'va. Damp - - - kumka.
Dark - - - wuin'dhau. Dead - - - baluman.
Deaf - - - (1) pi'na~gu'lum, or (2) N U ' ~ U ~ .
Dirty - - - mul'lu.
Done - - - wur'ru. Dry - - - buthu~. Dull (in spirits) - yin'na. Early - - - dhu'lura. Easy (pace) - Ni'ta. Empty - - nol'la. Eternal - - Nam. Every - - - kom'kalim. Fat - - - (1) brak'ke,
(2) ma'rom. Fearful (in dread) nol'la wa'rabin. Few - - - nara'ai. First - - - wu'ru. Flat - - - ba'lan. Fly-blown - - dhan'ga. False - - - dha'kun. Full - - - gum'ka and wull-
~ U N .
Foolish - - iiun'dal. Free (gratis) - yul. Fresh - - dhu'lur. Frightened - - wi'dhiman. Giddy - - mi ku'rin or kam
ku'riman. Glad - - . - nol'la ya~gal in. Good - -- - kala'aur. Grey (of the hair) gi'lan. ,, - - - dha'wudha'wul.
Greedy (selfish) - ya~'gan gi'vir. Haughty - Heavy - Happy - Hard - - High - - Hot - - HUIWY - Humble - Hunched - Ill-natured - Impudent - Inquisitive -
- ~ir'boman. - dhi'kir.
mun'dhg. - but'dha. - aa'kan. - ma'riman. - ganldho.
- mo'rombaluman.
- bul'tyin.
- ku'wai go'ran.
- dha'bar. - bi'yan.
204 THE AUSTRALIAN RACE:
A ~ ~ ~ c ~ ~ v E s - c o n t i n u e d .
Invincible - - wup'pin. Itching - - bi'dhaman. Jealous - - mi kam'biman. Kind - - - ko'nanboman. Lank - - - dhu '~un
gan'dhbo. Large - - - wk'wur. Lazy - - - kafwun ka'bi. Lean - - - bal~undom or
daulwan. Left-handed - wi'dho~gar. Lie-possessing, m a n ' ~ u r ~ u r . life-giving
Light (in weight) nan'dimathi. , , (not dark) ~u'ruindhau.
Lively - - kak'ka. Longing - - nol'la gu'lumbo
man. Loud - - - wop'paro or
pin'aru. Like (in appear- (1) yi'kiman, ance)
Lustful - Mad - - Many - -
More- - Narrow - bar-sighted New - - Noisy - - None - - Old - -
One - -
Other - - Overmuch - Painful - Pleased -
(2) yi'rina. - war'raio. - ph3N gullum. - boalgan or gur-
win'dha.
- yan'ga. - dhal'bur. - mi mu'piman. - dhatlz%andh. - dhilil'~ur. - ka'bi. - wu'rubandh or
wulruwmdh. - ka'lim or
kwa'lim. - kar'va or dhalra, - bam'guna. - kig'yar.
- nol'la dhanfdar- ban.
Pretty- - - mun'dai. Quick - - - (1) wai'yallo,
(2) ka'lu, and (3) dhal'li.
Quiet - - - (1) dhi'lum, (2) dhikul, or (3) konan.
Ready - am. Red - - - bothar or ku'thi-
Nur. Reconciled - - burrimoraman. Restless - - ~ud'hulzc.. Right (not wrong) yam'ba. Ripe - - - ma'rimathi. Rotten - - bu'thi. Scowling, sneering mu'ru womba'li-
man. Shady - - : bur'pu. Sharp- - -mun'dugolran. Short - - - dhal'bur. Sick - - - bai'yi~ur. Slippery, smooth dhan'dar. Skinned Sleepy- Slow - Soft - Sour - Sorry - Small -
Spotted Stinking
Still - Straight Strong
Stupid
- dhim. - mi buwan. - yul. - dhulu'lu. - tadkam. - nol'la kai'yaman. - (1) dho'marami,
or (2) dha'rami, or (3) dhom'me.
- kufnubar.
- (1) bu'ga, or (2) bua, or (3) buga'nur.
- dhi'kul.
- dhu'run. - (1) but'dha,
(2) bau'thar or bau'guthar.
- iiun'dal.
Surprised Sulky - Sunny - Sweet - Swollen
Tall - Tame - Thick - That - Thin - Thirsty This - Ticklish Tired - Tight -
Two -
I -
My or mine
Thou - - Thy or thine Thee - - He, she, or i t His, hers, its Him, &c. - Another and I You two - You all - own - - Self - - Thii one -
- nol'la wu'laman. - ba~'ku. - nui'yim. - ge'yar. - dhu'rumi or
wul'bu. - guran or goran. - ko'nan. - wk'wur. - mo'ra~a. - na'ran. - ~aiyal'lo. - ka'ri~a. - wi'riman. - ~ai 'ya ba'lun. - but'dha and
pi'naru. - bullla.
True - - - gi'vir. Ugly - - - ta'aunba or
mot'yi. Unwilling - - wa ka'wun 5'~na-
man. Wall-eyed - - mi wu'lwi~ur. Wanting - - gu'lum. Well (in health) - mad~urbathin. Wet - - - di'wan. Weak - - - na'man mokkan. White- - - kalkal. Wild - - - (1) ka'rum, or
(2) baN1goran. Willing - - ka'wun Bma-
man. Windy - - bu'rando. Withered - - bu'thu~. Wicked, wrong - wa'ra~.
- Nin'du N h .
- ~i 'no~ga i . - ~in'n&, Nin'bola. - d d a o r mon'da. - N U ~ ' ~ ~ I J I O .
- mn'dabola.
- ~0'10rn. - bu'la. - m'pu. - Nil'ka. - mit'dhi. - kq'ri~a.
That one - - ko'radhu.
You and I - - ~a'limin. Our or ours - - ~ a l i n o or
- nalimur. Us - - -~a ' l in .
You - - - m'lam. Your or yours - m'lamo. You - - - ~u%unbola. They - - - dhi'nabu. Their, theirs - dhina'buno. Them - - - dhina'bubola.
Anyone, everyone, kar'vandhilum.
everybody
Another's - - dhomkai'yir.
Alone - - - mit'dhino.
Other - - - kar'va or dharlra.
Some . . others kar'va . . kar'va.
206 THE AUSTRALIAN RACE:
PRONOUNS-INTERROGATIVE.
Who - - - xan'do ~an'gai. 1 What - - Whose - - ~ a n ' y u ~ g a i . I How many - Whom and which ~an'gaimini.
Ache - - - bai'yi. Allow - - - yawgali'noman. Answer - - yi'ki ya'man. Awake - - kin'ma. Bathe - - - ku'wu wil'li. Be - - - fi~'naman. Be there - - win'di or min'da. Believe - - gi'vir wunl-
bomba. Bite - - - kai'yathin. Boil - - '- ma'ringa. Bleed (intrans.) - kak'ke barman. Be born - - (1) dak'aman,
, (2) won'doman. Break - - - (l)'komlNan, or
(2) bu'riman. Be quiet - - yul fi~'naman. Bring - - - ba'riman. Buck - - - war'ran. Burn (trans.) - warraba. ,, (intrans.) - ma'rin.
Burst - , - - bu'lunirra. Call - - - y~lliman. Catch - - - dhomlma. ,, fish - - kau'wamathi.
Care - - - ka'wun. Carry - - - womballithin. Converse - - yathullaiyu. Change - - ka'riwa ma'liu. Chase - - - - (1) dhi'rithin, and
(2) wari'naman. Chew - - - . dhiilpiman. Chop - - - ka'within, Climb - - - (1) bon'yindan, or
(2) won'dan. Cause to drink - bidha'linda.
Come- - , , in - ,, out - ,, back -
Cooee - - Cover - - Cross - - Cry - - Cut - -
Cure - -
Divide (or deal out)
Delay - - Desist - - Die - - Dislike - Dismount - To be done - Draft - - Dream - Drink - - Drive away Drown (pass.
Dry - - Eat - -
Enter - - Fall - -
9 , upon - Feel - - Fetch - - Fight - -
- ~an 'do OY milihN- gai.
- miiia'ma or mifi- am'ba.
- batman. - kalri. - wu'ruboman. - biyalboman. - biyEl11i. - (1) kam'biman, or
(2) bani'raman. - wa~'goman. - dulNiman. - (1) kau'wan, .or
(2) wu'lathin. - bai'yi yasga'li-
thin. wiyu'laiyu.
- wow'gali. - wonai. - ba'luman. - wonai. - fi~ndaio. - ka'biroman. - bun'gaman. - ba'riwundaman. - dha'thin. - mi'bamma. - (1) ka'nunan, or
(2) ka'ron. - dha'linan. - (1) dhaii, or
(2) dho'man. - ka'rithin. - bumba'lin. - womba'liman. - bon'dhoman. - ba'riman. - baiyu'laiyu.
Find - - Fly (as birds) Forget
Forgive
Gape - Give - Gnaw - Go - Go home Grasp - Grow - Haste - Hate - Have -
Hold - Help - Hit -- Issue - - Joke - Jump -
Kick - Kill - Know - Hias -
Laugh Leave -
- bat'yiman. - dhu'raman. - (1) p i 'na~ ba'lu-
man, or (2) ~ara'loman.
- bon'na konan wo'nimba.
- wul'lai. - wum'~an. - dhan'dhoman. - yan'man. - yan'mare. - kol'bathi. - dhu'ruman. - Nam (impera-
tive). - wa ka'wun. - (1) kai, or
(2) min'da. - dho'mathin. - m'ponathin. - bun'baman. - bi'raman. - dha'rithin. - (1) yauwara, and
(2) war'rai. - na'ruman. - bai'yiman. - vro1~arnan. - dham'bztr buntM-
thin. - watthiman. - wotnaimathi
yiva'ri. , , (abandon) wontdamathi.
Lend - - - timba'rowa. Let (allow) - - d ~ a n .
,, go - - bin'dha. ,, out : - wutruwathin.
Light (kindle) - batraiyo. ,, (intrans.) - waddaboman.
,, (recline) Like - - Look - - Lose - - Love - - Make - - Make cry - Mark - - Marry -
Lift - - -bunlma. Lie (speak falsely) (1) dha'kun ya,
Mend - -
Mount - Obey - - Play - - Perambulate
Prepare - Pull - - Put - - ,, away - ,, ill- -
,, out - , ,UP - Relish - Remember -
Resemble - Return -
Revolve - Ride - - Rise - -
(2) yabo'liman. - yun'maman. - . ka'wun. - nai'yilathin. - ~ara'loman. - balu'raman. - yaa'goman. - duainu'raman-i - bandh'mr. - (1) bin'dhamathi,
or (2) dhom'mo- man.
- (1) yi'lvafia, or (2) bau'waman.
- wo'~a1i. - ka'lu vrd~aman. - biwa'thin. ; wak'karin yad-
diriu. - nau'wapira. - yu'ri. - yivari. - mivari. - (1) kari'naman, or
(2) mo'aman. - wuruyiva'rithini. - womba'thin. - nol'la bautwan. - (1) wa p i 'na~ bat-
luman, or (2) p i 'na~ bamatthi.
- yi'kiman. - (1) biyam'gaiyo,
or (2) bom'ko- man, or (3) biyat- boman.
'- ku'riman. - kaNtkithin. - won'doman.
208
Roast - Roll - Run - Scold - Scratch Search
See - Seek - Send - Separate Sing - Shake - Shell - Shoot - Show - Sink - Sit - Skin - Sleep -
Smell - Smoke (a pipe) Smash or strike Speak - -
,, quickly Spear - - Spring up - Split - - Squeeze -
Steal - - s t i n g - -
THE AUSTRALIAN RACE :
VERBS--continued.
- ki'raba mor'ba. - dhinda'liman. - bidha'lithii. - yam'~uman. - dhu'ma. - (1) wor'raman, or
(2) wa'karraio, or (3) kauwa'liu.
- noma'thi. - nar'riu. - bin'dha. - ban'yau. - dop'pathin. - dhu'wa. - mi'bira. - bun'bara. - ~om'ba. - fiin'daman. - Wnaman. - ~o l ' l a wul'la. - buan'do yunlma-
maxi. - ba'liman. - kaiya'thii. - bonldhira. - ya'man. - y~h'liman. - bau'wa. - yitraman. - wul'la. - (l! nau'waman,
(2)buluni1raman, (3) wo'ra bu1dha- man, (4) ~u'nira.
- kor'raman. - bau'waman.
Stop (remain) - fi~nai. ,, (arrest) - kakka'riu.
Stand - - - butbai or buwan. Strengthen, hold bu'dhawathin, fast
Suck - - - bun'bithii. Sweat - - - ~u'yumboman. Swell - - - dhulrumi. Swim - - - yunga'thin. Take - - - (1) kaNtgo, or
(2) koml~an, or (3) bunma'li.
,, back - - biya'vindiu. ,, in (admit) - karin'dimi.
Taste - - Teach - - Think - - Throng - T r y - - Turn (trans.) Tire - - - Throw - ,, down
Wait - - Walk- -
- yavanldha. - ~utana'liu. - vro'mman or
vroNaman. - kaka'riman . - ~atani . - kuri'naman. - ~ai 'ya bafluna. - tiaga'thin. - bomka'numan. - wonlmiman. - yul yan'man. .
Want (require) - wandha'roman. Warm- - - wa'kobora. Wash - - - kak'kal yiva'ri. Watch - - fiinan'diman. Whisper - - wop'pa y~l'li. Whistle - - kui'bi. Wipe - - - kak'kal girat~ili-
thin. Work - - - yuaN'biiiliu. Wring the neck - ku'namara.
ADVERBS. Above- - - ba'ritha. After or behind - biya'ni. Afterwards - - bona gi'ra. Alone - - - kallim.
Almost - - bar, Also - - - yik;.- Always - - am. Back - - - - bi'ya.
MARY RIVER AND BUNYA BUNYA COUNTRY. 209
Before- - By-and-by - Close - - Directly - Early - -
Eternally - Everywhere
Far - - Farther - Fast - - Firmly - First - - For - - Gently - Headwards, the head
Here - -
HOW - - Just now - Late - - More - - Near - - Never - - No - -
Noisily - Not - -
All right - By no means
Halloo - Indeed - Just so so -
- wu'runi. - bon'na wop'pa. - ~ol'la. - dhali. - (1) dhali, or
(2) dhu'lura. - Nam. - (1) ko'la Na ko'la,
or (2) we'fio Na we'fio.
- mukir. - kila'thunda. - ka'lu. - (1) but'dha, or
(2) pi'naru. - wu'ru. - ka'ri. - wop'pa,
by kam'~ur.
- (1) katri, (2) kai, (3) ka'dhi, (4) mu'b.
- (1) we'fio, or (2) bo'na.
- mi'na~go. - kai. - Nam. - yaa'ga. - pira'ni. - wa. - (1) way (2) walka,
(3) ka'bi. - dhilil'bmur. - (1) wa, (2) ka'bi,
(3) bar (gene- rally with im- perative).
Nowhere - - ka'bi. Often - - - (1) kir'wa, and
(2) Nam. On horseback .. nan'~nr. Onfoot - -dhilna~go. Other side - - gun'mani. Out - - - wu'ru. Slowly - - wop'pa &r yul. There - - - kola or mola. That side - - (1) fion'da fion-
da'ni, or (2) ko'la dhu'runi.
This side - - (1) ba'ri~a, or (2) ka'ri dhu'runi.
Thus - - - (1) yi's, (2) yi'rin.
Top - - - (1) balrha, or (2) ba'ritha.
Under- - - tar'vano. Vainly, in vain, for yul. nothing
Very, very much- kar'va. Well, rightly - yam'bo. When (interrog.)- we'fiobolla. When (at that (1) we'fio, or time) (2) bona.
Whether or not - we'fiamba. Where - Whither - While - - Why - -
Yes - -
INTERJE~ONS. - yaufai yauai. I Well done - - wa wa. - arau. - ika.
- (1) e'yila, or (2) ila, or
Signifying- Credence - Pleasure - Regret - Surprise -
- (1) we'fio, or (2) we'fiomini.
- Nan'gaibola. - bo'na. - (1) mina'ni, (2)
wan'dhurathin, (3) mina'lo.
- (1) yau'ai, or (2) yaau.
- (1) kala'mr, or (2) kaburau.
- im'ba. - a'rirom. - e. - (1) gin'di, or
(2) Nrrrr,
VOL, 111.
(3) yau'aimba. I Self-satisfaction- Go& 0
top related