naya sucha-xaya, phd

Naya Sucha-xaya, PhD

WHAT IS

PRESERVATION

?

▪ การสงวนรกษา (Preservation) vs การ

อนรกษ (Conservation) แตกตางกน

อยางไร

▪ การสงวนรกษา คอการรกษาไวใหคง

เดม เชน ควบคมอณหภม อาคาร

ความชน การรกษาไฟลใหใชไดในระยะ

ยาว การแปลงใหเปนดจทล เปนตน

▪ งานอนรกษ คอ การบรณะ ซอมแซม

อาจมการเปลยนแปลงสารตถะของงาน

เชน การซอมแซมดวยกระดาษสา เปน

ตน

อปกรณส าหรบงานอนรกษ

ในความเปนจรง...อาจตองท าทงสองอยาง

Conservation lab @ Pittsburg

▪ Harvey and Mahard (2014)

▪ 1. การสงวนรกษาเปนกญแจส าคญของทรพยากรทางวฒนธรรม อยเหนอขอบเขต

ของชาต แตเปนวฒนธรรมของโลกนดวย

▪ 2. การสงวนรกษาตองค านงถงผใช (Users) ไปพรอมกน

▪ 3. ความจรงแท (Authenticity) เปนสงทตองค านงถงในการท าการสงวนรกษาใดๆ

▪ 4. การสงวนรกษาเปนความรบผดชอบของทกคน ตงแตผสรางจนถงผใช

▪Harvey and Mahard (2014)

▪1. ทรพยากรทสรางดวยความคงทนตงแตตนจะชวยลดความจ าเปนในการสงวนรกษา

▪ 2.ความรวมมอ (collaboration) จ าเปนในการสงวนรกษา

▪ 3. การประชาสมพนธจ าเปนส าหรบการสงวนรกษา

▪ 4. ลงมอตอนนดกวาไมท าอะไรเลย

▪ 5. การสงวนรกษาตองมการใสใจวางแผน ในลกษณะเชงรก

▪6. การเขาใจโครงสรางของวสดเปนวา

จะสงวนรกษาอยางไร

▪ 7. แยกระหวางสารสนเทศ และวสดท

เปนบรรจสนเทศนน (Container)

▪กระดาษ (กระดาษฝรง)

▪ หนงสอ

▪สมดขอย ใบลาน

▪รปภาพ

▪ฟลมกระจก

▪ วทยานพนธ

▪ เทป VDO

▪ ขอมลวจย

▪ Social media

▪ฯลฯ

อดต ปจจบน อนาคต

วธการ/ กระบวนการจดการ

คนทจดการ/ บทบาท

ขอบคณภาพจาก webkai.org

Source: https://psap.library.illinois.edu/collection-id-guide/paper

Cellulose nitrate degradationFilm before mold cleaning. Image courtesy of

Manuscripts Department, Wilson Library, University of North Carolina at Chapel Hill.

ฟลม

แบบ

ดงเดม

Born digital

Digital archives

อางจาก รศ. สมสรวง พฤตกล 20 ก.ค. 2560

ทรพยากรปจจบน

PRESERVATION-

OLD & NEW MEDIA

การจดเกบเอกสารจดหมายเหตสอเกา-ใหมTraditional Digital

ใชตารางก าหนดอายเอกสารรอจดเกบเปนจดหมายเหตภายหลงหลงจากเอกสารสนกระแสการใชงานได

ตองมการวางแผนลวงหนาการใชตารางก าหนดอายเอกสารมความจ าเปน

เลอกเกบ Debate: เกบทงหมด หรอ เลอกเกบ

สอโดยมาเปนกระดาษ หรอสอโสตทศน สอมความหลากหลายมากขน

จดเกบแบบรวมศนยทคลงเดยว อาจม repository กระจาย นกจดหมายเหตเปนคนดแลประสานงาน

นกจดหมายเหตเปนผเชยวชาญดแลหลกบางกรณเปนผคดเลอก

ทกคนตองมความเขาใจเรองการจดการเอกสารและจดหมายเหต(นกจดหมายเหตไมสามารถเขาไปเอาเอกสารจากคอมพวเตอรของใครได)

Different scales of digital preservation

Minimal repository

Do nothing Partnership

30

Outsource

Open sourcesoftware

Digital preservation process (1)

Selecting and acquiring

digital objects

Describing digital objects

Accessioning and ingesting digital objects

31

Digital preservation process (2)

Preserving Digital objects

Providing access to

users

32

OAIS

33

Preservation

Surrogate

management

Handling/moving / exhibit

SafetyDisaster

Building/

storage

Equipment

Brainstorming

Principle/standard

Practical

considerations

อาคารและการออกแบบ

▪ สวนพนทจดเกบ และใหบรการ สวน

ของผปฏบตงาน

▪ คลงเกบหนงสอ ทรพยากรหายาก

▪ ความปลอดภย

▪ ปองกนภยพบต เชน วสดทนไฟ

ระบบดบไฟ ปองกนน าทวม

ประเภท อณหภม ความชน

สมพทธ

กระดาษ 20 ºc 55%

ภาพถาย

ขาวด า 20 ºc 35-40%ส -18 ºc 25-35%

ไมโครฟลม 20 ºc <40%ไนเตรท <10 ºc 30-40%แถบแมเหลกและ

แผนดสก

18 ºc 35-45%

หนงสตว 10 ºc - 20 ºc 45-55%

งานเทคนด/การ

▪การท าความสะอาดเอกสาร เชน การ

ใชแปรงปด การอบเอกสารเพอฆา

เชอราและแมลง

▪ การซอมเอกสาร

▪ การหยบจบเอกสาร

▪ การน าออกจดแสดง

▪ การยายหองสมด

วสดอปกรณ

▪ ชน

▪ อปกรณในการท างานเทคนค

▪ ครภณฑ

https://www.youtube.com/watch?v=9GiPGjlAkvA

การวเคราะหสภาพความเสยหายและซอมแซม

▪ เปนการสรางตวส ารองในเพอการสงวนรกษาและการเขาถง

▪ เมอสรางแลว ตวทน ามาใชในการใหบรการคอตว surrogate

▪ ท าไดหลายรปแบบ เชน การท าส าเนา การแปลงใหเปนดจทล การท า

ไมโครฟลม

▪ จะจดการตวจรงอยางไร?

DIGITIZATION

• เปนทงการสงวนรกษาและเผยแพร

• เปนทงการเผยแพรและการสงวน

รกษาไปดวยกน เพมศกยภาพใน

“การเรยน การสอน การวจย ความร การบนทก และการ

รบผดชอบในสงคม (Kenny and Rieger, 2000, 1)”

• Digitization เปนตวแทนเทานน

กฎหมายและขอควร

พจารณา

ขอควรพจารณาส าหรบการแปลงใหเปนดจทล

- ขอด ท าใหคนเขาถงมรดกทางวฒนธรรมได ทราบ

วามอย เหนคณคา น าไปใชประโยชนได

สอดคลองกบพฤตกรรมของคนรนใหม

สรางมลคาทางเศรษฐกจได

- ขอเสย อกดานหนง

มตนทน คาใชจาย ก าลงคน

ตองมเกณฑการคดเลอก แตสถาบนสวนใหญ ไมม

นโยบายชดเจน

Digital literacy

• ลขสทธ (Copyrights)

• ความเปนเจาของ (Ownership)

• ควรเปดใหเพยงใด ใหเทาไรจงเหมาะสม

อาจมลายน า หรอบางแหงให

resolution ไมมาก หรออาจเปด

ทงหมด

• ขอมลออนไหวหรอไม ความเปนสวนตว

มหรอไม

Terras, 2015

Bulow, A & Ahmon, J.

(2011). Preparing

collection for digitization.

London, UK: Facet.

THE FOUR PHRASES OF DIGITIZATION

Bulow, A & Ahmon, J.

(2011). Preparing

collection for digitization.

London, UK: Facet.

เทคโนโลยทใช

รวมดวย

ฐานขอมล // เครองมอชวยคน

การสแกน หรอการถายภาพ

OCR

Linked data → Interoperability

Crowdsourcing

Web interface

Social media

มาตรฐานเรอง

การสงวนรกษาในงานหองสมด

และงานจดหมายเหต

▪ ISO/TR 19814:2017 Information and documentation — Collections management for archives and libraries

▪ ISO 11799:2015 Information and documentation — Document storage requirements for archive and library materials

▪ ISO 14721:2012 Space data and information transfer systems — Open archival information system (OAIS) — Reference model

▪ ISO 16363:2012 Space data and information transfer systems — Audit and certification of trustworthy digital repositories

▪ ISO 18902:2013 Imaging materials — Processed imaging materials — Albums, framing and storage materials

▪ ISO 18901:2010 Imaging materials — Processed silver-gelatin-type black-and-white films — Specifications for stability

▪ BS EN 16893:2018 Conservation of Cultural Heritage. Specifications for location,

construction and modification of buildings or rooms intended for the storage or

use of heritage collections https://shop.bsigroup.com/ProductDetail/?pid=000000000030324475

▪ BS 1153: Recommendations for processing and storage of silver-gelatine-type microfilm

▪ BS 4971: 2002, Repair and allied processes for the conservation of documents −

▪ AES-11id2006 (r2012). AES information document for preservation and audio recordings – extended term storage environment for multiple media archives

▪ AES -22-1997 (r2003). AES recommended practice for audio preservation and restoration – storage for polyester-base magnetic tape

▪ American Alliance of Museums. “Standards Regarding Collections Stewardship.”

▪ ANSI/NISO Z39.48-1992 (R2009) Permanence of Paper for Publications and Documents in Libraries and Archives

▪ ANSI/NISO Z39.66-1992 Durable Hardcover Binding For Books

▪ ANSI/NISO/LBC Z39.78-2000 (R2018) Durable Hardcover Biding for Books

▪ ANSI/NISO Z39.79-2001 Environmental Conditions for Exhibiting Library and Archival Materials

▪ Recommendation IFLA Standards for collection and preservation

https://www.ifla.org/node/10089

▪ https://rdmtoolkit.jisc.ac.uk/manage-store-and-preserve/preservation/

▪ https://www.dpconline.org/docs/digital-preservation-handbook/299-digital-preservation-handbook/file

▪ https://www.dpconline.org/handbook/getting-started

▪ http://learn-rdm.eu/wp-content/uploads/RDMToolkit.pdf

▪ https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:tr:19814:ed-1:v1:en

https://www.coretrustseal.org/

Preservation managementLet’s hand on!

Preservation plan

Mission statement

Strategic planning

Policies

Plan

CAR Mission

statement

• เปนสะพานเชอมคนกบความรเพอการเรยนรตลอดชพ•สนบสนนและสงเสรมการเรยนการสอน

และงานวจย• รวบรวม จดหมวดหม และเผยแพรองค

ความรทไดจากการคนควาวจยของประชาคมจฬาฯ ใหเปนทประจกษแกประชาคมโลก

Activity

▪ Brown, A. (2013). Practical Digital Preservation : A How-to Guide for Organizations of Any Size. Facet Publishing.

▪ Bulow, A. E., Ahmon, J., & Spencer, R. (2011). Preparing collections for digitization. Facet.

▪ Forde, H. (2007). Preserving archives. Facet publishing.

▪ Gorman, G. E., & Shep, S. J. (2006). Preservation management for libraries, archives and museums. Facet.

▪ Harvey, D. R., & Mahard, M. R. (2014). The preservation management handbook : a 21st-century guide for libraries, archives, and museums. Rowman & Littlefield.

▪ Terras, M. (2015). Cultural heritage information: artefactsand digitization technologies In Ruthven, I., & Chowdhury, G. G.(eds). Cultural Heritage Information : Access and Management. (pp. 63-85). Facet Publishing.