lucyna golińska - instytut psychologii stosowanej...

Metodologia badań psychologicznych

Lucyna Golińska

SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK

Wykład 4 Testy

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Definicja testu • Pierwszy test- James McKeen Cattell w 1890r. (mental test and

measurements) – test do badania zdolności umysłowych

• TEST PSYCHOLOGICZNY ma następujące cechy:• 1. jest zbiorem różnorakich pozycji ( pytań, zadań, rysunków, słów,

itp.) • 2. te pozycje umożliwiają w oparciu o ich wykonanie wnioskować o

zachowaniu o.b w sytuacjach pozatestowych• 3. procedura stosowania test jest wystandaryzowana i

zobiektywizowana• Spełnia kryteria psychometryczne a zwłaszcza jest rzetelny i trafny

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Test psychologiczny • Jest to narzędzie pozwalające na uzyskanie takiej

reprezentatywnej próbki zachowań , o których można przyjąć, że są one wskaźnikiem interesującej nas cechy psychologicznej.

• Jest to narzędzie obiektywne, wystandaryzowane, trafne, rzetelne i znormalizowane, wyposażone w reguły obliczania wartości mierzonej cechy psychologicznej oraz jasno określające zakres i rodzaj dopuszczalnych zachowań ze strony diagnosty.

• Ponadto badanie testowe to taka sytuacja w której osoba badana uczestniczy dobrowolnie, świadoma celu, jakim jest jej ocena

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Rodzaje testów

• 1. słowne i bezsłowne

• 2 (a) właściwości poznawczych ( testy zdolności , uwagi, pamięci) - jest każde zadanie ma ścisłe określona odpowiedźprawidłową.

• (b) właściwości afektywnych ( autoekspresja –brak odpowiedzi prawidłowej

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

• Test Uwagi•

• Imię i Nazwisko Wiek ....................... Płeć .................................

•• Instrukcja••• Na odwrotnej stronie znajdziesz wiele symboli przedstawiających twarze. Twoim

zadaniem będzie zaznaczenie (w dowolny sposób) wszystkich symboli odpowiadających twarzy wyrażającej smutek

••• Na wypełnienie całego testu masz tylko 2 minuty, pracuj więc szybko i bezbłędnie. •• Po upływie dwóch minut zaznacz obwódką przeszukany przez Ciebie obszar.••

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Standaryzacja

• Testy psychologiczne wymagają postępowania wedle ścisłe określonych reguł , od których nie wolno, pod żadnym pozorem, odstępować . 1. ujednolicony zestaw pozycji

• Instrukcja, ( np. czas odpowiedzi), zapis odpowiedzi, klucz , zasady interpretacji ilościowej i jakościowej

• Adaptacja kulturowa testów (test wiadomości w WAIS-R)

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Rzetelność testu

Metody ustalania rzetelności testów (precyzja formalna testu) dokładność pomiaru •1. porównanie dwukrotnego badania tym samym testem ( stabilność wyniku testu) •2. porównanie form alternatywnych •3. Porównywanie połówek tego samego testu•4. Związek pozycji testowym z ogólnym wynikiem testu

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

2. Trafność testu psychologicznego • Trafność= jak dokładnie test mierzy to do pomiaru

czego został skonstruowany (poprawność treściowa) • Jakie wnioski można wyciągnąć z tego co jest mierzone

przez test

• Rodzaje trafności: • Diagnostyczna – inaczej kryterialna – przez korelacje z

innym źródłem informacji na ten sam temat • Prognostyczna• Treściowa( wewnętrzna) • Teoretyczna

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Normalizacja testu

• Normy czyli nadawanie znaczenia wynikom testowym

• Efektem przeprowadzonej normalizacji jest zestaw norm umożliwiający odnoszenie wyniku surowego osoby badanej do wyników uzyskanych przez grupę będąca dla niej grupa odniesienia

• Błędem jest stosowanie norm sprzed wielu lat lub innej populacji

• Konieczność adaptacji kulturowej testu oznacza dużo więcej niż tłumaczenie oryginału

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Rozkład normalny Typ: JPG

Obrazy mogą być objęte prawami autorskimi.

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Kategorie testów

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Rodzaje testów inteligencji i zdolności

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Przykłady zadań testowych • Rozumowanie indukcyjne na materiale figuralnym

• Uzupełnij szereg liczb: 27 19 13 9 ?• Prototyp to inaczej • (1) Wynalazek• (2) Wzorzec• (3) Pomysł• (4) Przodek

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Rodzaje testówW zależności od formy dokonujemy podziału na: •testy otwarte – badany każdorazowo sam formułuje odpowiedzi •testy zamknięte – badany otrzymuje zadania wraz z potencjalnymi rozwiązaniami, sam musi dokonać wyboru poprawnej odpowiedzi

Ze względu na formę odpowiedzi i zastosowany materiał na: testy werbalne – badany udziela odpowiedzi ustnie lub

pisemnie testy wykonaniowe – badany musi wykonywać jakieś

działania na konkretnym materiale

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Kwestionariusze osobowości

• Kwestionariusz (inwentarz) osobowości to metoda wykorzystująca samopis w postaci odpowiedzi osoby badanej na zbiór standardowych pytań, stwierdzeń lub jednowyrazowych określeń.

• Odpowiedź – wybór opcji *• W rezultacie zobiektywizowanej oceny inwentarz dostarcza

wyników ilościowych , charakteryzujących się pożądanymi właściwościami psychometrycznymi tj. rzetelnych i trafnych oraz podlegających normalizacji

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Kwestionariusze osobowości • Pozycja kwestionariusza jest bodźcem w formie pytania, stwierdzenia albo

jednowyrazowego określenia , na które osoba badana ma odpowiednio zareagować. tj. udzielić odpowiedzi zgodnie z przyjętą w kwestionariuszy procedura odpowiadania

Przykłady • A. Nudzi mnie oglądanie ciągle tych samych twarzy • B. Lubię przebywać w towarzystwie dobrze mi znanych osób Każde przedsięwzięcie do którego przywiązuje większą uwagę• A) planuje na długo przed jego realizacja• B) zwykle planuje na pewien czas naprzód• C) zwykle nie planuje od razu przystępuje do rzeczyWybór jednej z dwóch lub kilku odpowiedzi

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)

Zagrożenia związane z wykorzystaniem kwestionariuszy

• 1. style odpowiedzi ( tendencja do zgadzania się lub zaprzeczania, pozycja ekstremalna lub centralna, losowy wybór odpowiedzi itp.

• 2. Zjawisko dysymulacji i symulacji • - świadoma lub nieświadoma tendencja do przedstawiania się w

nieprawdziwie korzystnym świetle• (symulacja) świadoma lub nieświadoma tendencja do

bezpodstawnego przedstawiania się w niekorzystnym świetle

• Aprobata społeczna – tendencja o.b. do kierowania się przy odpowiadaniu społecznym wartościowaniem zachowania i przejawia się w zaprzeczaniu posiadania cech społecznie niepożądanych oraz w przypisywaniu sobie cech społecznie pożądanych

You created this PDF from an application that is not licensed to print to novaPDF printer (http://www.novapdf.com)