lounes benrejdal_inzan n teqbaylit
Post on 16-Nov-2014
796 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Lounès BENREJDAL
Inzan n teqbaylit
Asqamu Unnig n Timmuz$a 2007
Inzan n teqbaylit
- 6 -
TAZWART
Zik neqqar-asen d lemtul ma d tura imi tamazi$t tekcem lakul, lemtul u$alen d inzan. Ur yexûir wara. D aciddi kan ara d-cidde$ imeslayen-agi, akken i yexdem Lewnis At Mangellat asmi i icudd lêubb $er tayri.
Yak akka i yecbeê yisem-is.
Inzan-agi d ûûaba i d-yetteff$en seg walla$ n yal yiwen, lad$a imusnawen ne$ iêeddaden n wawal.
Inzi d taggara n wawal. Mi ara yili udrum yennejmaâ ne$ mi ara moadalen sin, inzi yettili d taâmamt n wawal, acku yeskanay-d tahuski n wawal.
Yak qqaren-d “Awal i t-iferrun d awal”.
D acu i d lmeâna n yinzi ? Ansi d-yettas ? Amek i t- tettaddam tmetti ?
Zemre$ ad d-ini$ s tewzel belli inzi yettu$al i bnadem amzun akken d ddwa ne$ d taêerzet-nni n ûûber ne$ d iâeqqaren-nni i itekksen iêeckulen lad$a mi ara mlilent tulawin imi awal-nsent ur yetteffe$ ara $er berra.
Yettlal-d yinzi seg walla$ n wid yetmeêênen ne$ n yiêcayciyen, wid yetcalin d wid yessufu$en awal si teâkemt n yal ass, amedya amsefru ne$ amedyaz.
Inzi yettwarfed s tmetti di tegnit-nni anida lmeâna n lemtel-nni yennul loerê iêuzan amdan ne$ timetti s umata. Timetti yettwabnan $ef timawit têemmel ad tessewzel deg
Inzan n teqbaylit
- 7 -
tejmaâin lad$a mi ara yili lxilaf gar wa d wa s yinzi ne$ s lemtul.
Ar tagara, acêal n lemtul i d-yeooa Ccix Muêend U Lêusin d wid i t-yecban ne$ wid i d-nettadam seg wawal i d- nnan iêeddaden n wawal, amedya Si Muêend U Mêend, Sliman Äazem, Lewnis At Mangellat, Lwennas Maâtub, atg., mebla ma nebder-d wid i ten-yuran.
As nerr tajmilt i Lwennas Benrejdal i d-ileqven akk inzan-agi.
Yusef MERAËI
Inzan n teqbaylit
- 8 -
A
A win ixelqen lerwaê Saâdel lelwaê
Azal n wergaz d ul-is Azal n tmeîîut d iles-is
Acu i yerbeê ukarav (Rapporteur) Siwa ti$ersi uûebbav
Ëki$ i îîelba $ef leêruz Iddem-d $ur-i adebbuz
A$rum i uâebbuv amcum
Aêbib n tegnit wexxer-as Qbel ad k-yexdeâ rwel-as
A lalla semdi (ugi) urawen D lxir-im i m-d-yu$alen
Argaz mi t-id-yerra lêiv Ipêezib i tiyav
Azgar mi ara t-yejreê unzel Iteffe$ i uvaref
Äni ad ikker usalas Seg umagraman
Inzan n teqbaylit
- 9 -
Ayagi d ayen yecban leâoeb D ayen yecban lekdeb
Ay iger-iw ad tifev akk igran Mulac ad k-yeoo Rebbi d asennan
Argaz yepakren yephuzz tuyat-is Ma d win ixeddmen iteffeé deg yifassen-is
A$maz la t$emmez Ur tekkre$ alamma teqqerbubez
Aâekkaz n wulmu ur yekkat ur yettêuddu
A wer d-te$li lemêibba êf tzizwit
Ay aslif udem u$ilif Ay azrem yeddem wasif
A wer yaf wewrit win ara yewret A wer yaf uneggaru win ara yeîîef
A sseâd imkeswaê Tamukêelt terreé Aâudiw yejreê
Anida vemâe$ imensi Imneâ-yi ula d imekli
Axxam anida wulfe$ tepe$ Mi t-luêqe$ ad llaée$
Aqcic am yired n waluv
Ad yevs uâeryan Deg win yelsan
Inzan n teqbaylit
- 10 -
Afrux deg ufus Xir n âecra $ef ttejra
Ad k-yexdeâ Rebbi a lqayed Ur têellu deqqet Alamma terna-d tayev
Ad yerêem Rebbi aâekkaz ula deg warraw-iw
Am seksu seddaw texsayt Lêamu afsay
Aêeffaf izeggir deg yi$il-is
A baba wwten-a$ A mmi âeqlen-a$
Ayen i tzerâev ad t-tmegrev
Acu i k-ixuûûen ay aâeîîar D tixutam
Axxam n Rebbi ayla n lbaylek
Ad teâqel Favma argaz-is
Angil (Borgne) deg tmurt n yider$alen d sselîan
Allen fetêent awali ur walant ara
Am tneqlet n Belâejjuî
Am tneqlet n webrid Win iâeddan ad ixerref
Ad yettwagzem ufus-inu Ur tepu$ tiggad-inu
Inzan n teqbaylit
- 11 -
Agujil d arumi
Ad icettel ne$ ad ixebbel Am keçç am âecra si îbayeâ-ik
Ad im$uren izamaren Ad degren ibururen
Ay a$ul a bu ccama Yeooan leêbab $ef taffa
Ay asmi terâed ur tewwit Ämayen ur d-tefki tiqit
Aârus ur yezmir i yiman-is Yerra-d aje$lal-is
Aqrib-ik am lbext-ik A$-it-id ur t-znuzu
Ay iles yellan d aksum Acimi ad krre$ d i$es
Akken i m-yehwa âzizev a tiî Ccfer yezga-d nnig-m
Amennu$ n yizem yiwwas Win n widi kullas
Axxam-is ur s-yezmir Loameâ yeîîef-as amezzir
Amectaq di leâmer yerbiê
Anwa i izemren ad s-yini i yizem Aqemmuc-ik yepraê
Inzan n teqbaylit
- 12 -
Azger acaraf I yetûeggimen avaref
Am u$yul igan aqerruy-is deg utemu
Am win ileêêun ar uxxam nsen
Am win ixeddmen ar nana-s Nepa iqqar ay i teserbaê Nepat teqqar ay ixdem baîel
Afus ur tezmirev ad tkercev suden-it
Am ibecicen n ul$em Dima $er deffir
Am win iheddren i uâeééug
Am win ipefren iîij s-u$erbal
A nerreé wala a neknu
Afrux ur iselqav baba-s
A tislit anez di leklam A d-izzi useggas fell-am Ad teérev medden f’u$ef llan
Hder $ef uqjun ddem-d aâkaz
Ayla umecêaê iççat umartaê
Ala asif iêemmlen i yepawin
A bu snat yiwet ak truê
Ayen barriken af tiî barrik $ef ul
Inzan n teqbaylit
- 13 -
Azekka d aéekka
Ameksa ma ur isâi acu ad ixdem Ad yerreé taâekkazt-is
Axxam iççur d is$aren Nek ur sâi$ s way-s ara nehre$ a$yul
A war nehlek annect i nûeêêa
Argaz s-irgazen Rebbi waêdes
Acu ik igan d gma A mmis n takna n yemma
Axxam sâi$ nek lexse$
A madra a seksu n-dra
Anda tellam a wid illan
Aâbar tiéift
Ay teççam ay irgazen Ay tûebrem a wiyiv
Ayen ilhan inza s le$la
Akli d akli yessired ne$ yeqqim
Aqemmuc izde$-it $em$um Ifassen yurez-iten umcum
Ameksa yufa azrem iga-t di loib-is
Ad d-ilal as-nsemmi hlal
Inzan n teqbaylit
- 14 -
Acêal tam$art, llah irebbeê
Avar-is deg ubellaâ Nepa iîammaâ ddellaâ
Awtul inna : win iççan tameûûaî-iw Ur ip$ima $ef tin-is
Hder ûûeê yiwen n ubrid U sewweq ddunit kamel
Ap-yaf saâid iyiman-is Ifek-ip i l$ir-is
Axxam isâan tazart d zzit Rebbi iâuz-it
Am tyaéiî nat êemmu Deg ssuq id asent-id iberru
Ayen illan ad tafent tu$mas
A win ineqqen irgazen Aéekka-k lat-qqazen
Atmaten mara mwaççin Bnu fell-ak ay axûim
Ani$ar i yteddu uéar $er umkan i deg yu$ aéar
A Saâdi n win id-yu$alen
Asemmiv alemmiv A wi ççan taqinsa uyaéiv
Aéekka deg aydeg telliv Wala axxam deg aydeg telliv
Inzan n teqbaylit
- 15 -
Axxam ur ibni i wayev
Amek tegganemt a yulli Nnant-as akken nepmwali
Ayrad d Mêend it in$an Cciâa iwwi-tt Sliman
A tulmup gar tulmutin Ffe$-a$ axxam i timawlatin
A Favma tavuslit Abrid im yehwan a$-it
Ay at le$rus
A lahwah id-ipnulfun Alfeîîa tu$al d a$errus
A lahwah
Awal n lbaîel d aselway I îrad wi llan d amusnaw
Am win ççan am win âekkan yiwen n ubrid i ten-ifkan
Ajeooig amellal win ixedmen kra at innal
A lalla s lalla a tucbiêt di lqella ulamma ulaêd teqqar imedden illa
A Rebbi sahel uqem A neg axxam i Meriem
Ad huzzen leryaê ad ifuk lêebb $ef alim
Inzan n teqbaylit
- 16 -
Ansi-k ay aéar agi seg umada$ agi
Ansi id-zedme$ id-squccvev
Amer jemâe$ awal di lkerc Tili ur d ipnadi lâerc
Awal i tu$ d ulac Ixxa yu$al d aciwen n uqelwac
Akken i âzizev a tiî Timi nnig-k i tella
Ayen imeççen ibleâ Ayen id-iqimen di ccreâ
Anda teîîerveq d aglim
Aâeliv iseblaâ Öôemma tessexlaâ
Äqel irden deg ssuq Ay amexluq
A Rebbi êeccem-iten Tawiv-a$-ten-id at nenéar
Albaâv izweo yufa wayev ibbub tilufa
Aman i$ezôan Ciâa n wasif
Axxam melba tameîîut Am lebêer melba lêut
Argaz d argaz lexyar di tmeîîut
Inzan n teqbaylit
- 17 -
Axxam ur nesâi arrac Am te$rast melba tament
A$rum n yir tameîîut mi-s ir$a teddem-as tafruyt
Ayen d-ooan imenza Ur iruê ur inza
Agdud mebla idles Am wemdan mebla iles
A win ipêibbin talwit I yevran yidek ur pru
Axir tudert n yiwen wass d tsekkurt iêerqan Wala tudert n kul ass d tgerfa icerfan
Aâejmi yagin lqut Zenz-it ne$ heggi tafruyt
Ad zegre$ asif iêemmlen Ma yewwi-yi d nek i yâemmden
Adfel deg idurar Ssem-is deg swaêel
Aggus beggsen Tuff$a wissen
Argaz d tafat Temeîîut d îîlam
Axxam ur itepen ûbeê di laâmer yerbeê
Ayen ur teéri tiî teçça-t teâliî
Inzan n teqbaylit
- 18 -
aûurdi ur tejmiâ texriî ur t-êepeb d ras lmal
Amek ad êedre$ di tma$ra-k a win ur neêdir di tin-iw
Asmi ar $aben at n tismin a$ wwten widak nekkat
Am win iêekkun lhem-is I tmeîîut n babas
Ad tawiv tisegnit Ad txelsev isegni
Acu ib$a uder$al d tafat
Am yiwen a tader$alt Am sin a taéaâwalt
Am uzrem uqelmun
Am win iceîîêen i wder$al
Axxam mebla am$ar Am lkanun mebla as$ar
Axxam mebla aqelmun Am uxxam mebla lkanun
Am times s-ddaw n walim
Anwa teb$iv ak iêemmel A win iéran tidet ipnadi ad p-iômel
Aêeqqar kkes-as ne$ rrnu-yas Lkil ur iffi$ fell-as
Inzan n teqbaylit
- 19 -
Argaz ur nesâi nnif A war t-id yaf lexrif
Awal ma nwezen-it d ddwa
A win yufan yiwen d nek Wayev am nek, iban ûûaba ad tili
Azger ma yella ipwa$ûeb I teffe$ i wevref
Aêeqqar hder-as ne$ qqim D lbaîel is i yepleqqim
Akken is yehwa i wuccen i$eé-ip Akken is yehwa i umeksa ikes-ip
A tidet ddu ur prus Yal yiwen $ef gmas iâus
Am lferê n temcict $ef teârict
Amdan umi gezmen awal Ëesb-it s-ddaw n wakal
azwiri i yizmawen ma d agray i yizamaren
Avar-is iwwi-t wasif Nepat tepmenni-d arvif
Am$ar i zemren i tuola Yerra timéin d lfetla
Agercal ur ipu$al d ddqiq Aâdaw ur ittu$al d arfiq
Inzan n teqbaylit
- 20 -
Axxam id ireîîlen a$erbal d teôbuyt Yif-it lebêer deg aydeg yella lêut
Awal ma ikka-d seg ul yettaf amkan di leâqul
Argaz d targa Tameîîut d tamda
Aqli la neore$ azduz Ay at Rebbi get-as afus
A war nesâu aâdaw s-nnig lkanun
Aqli-yi la ééade$ tepe$ Mi-d-yusa naddam îse$
Argaz n yemma i pkiyil Nukni nepfiyil
Aman d laman
Am win izenzen ur-d iqbiv
Ad teâqel Favma argaz-is
Aqli-yi gar n tfi$as (tinuvin) Armi ufgent tu$mas
Acu ik-yerran ay aqelwac tesbbaâev
Rroi$ i yeroa uxemmas Yektal leâcur kksen-as-t
Ad yawi Rebbi sebba Ad iggal tebra Ad yawi wuday ayla-s
Inzan n teqbaylit
- 21 -
A k-ixdeâ Rebbi a cceô Tqevâev-iyi aqeûûear Tessawvev-iyi ar Bufarik
Ad yeâmu Rebbi vellam
A war-d iger yiger-ik asennan M ulac ak-iâeyyeb
Aâebbuv d alqayan Afus d alwayan
Aâebbuv illuéen Ur isâi imeéu$en
A yul-iw ur qeîîeâ layas Imektub-ik ak-id-yas
A$ rray n win ik-issruyen Ur pa$ rray n win isevûayen medden deg-k
Aqrib-ik ma ifeéé-ik Ur k-iseblaâ ara
Ayen tessnev n tmeslayin I tferruv di temsalin
Ak-igar Rebbi am useksut deg tala
Anida tella tidet Tepim$ur tqaâet
Ass amcum ur seglafen ara deg-s yivan
Annar anda i srewte$ Ad tesrewtev
Ak-igar Rebbi am cluc ger i$uraf
Inzan n teqbaylit
- 22 -
Anda illa uéaô itabaâ im$i
Aqcic am ired n waluv
Amerhun d amerhun n wakal Ma d ama$bun d ama$bun n wawal
Axxam inu i teûûeô lâaô-inu
Ay avar jbu A tiî cfu
Avaô ipnadi f uéaô
Ayen teb$iv yeqva Ayen tugavev yexva
Ayen ilhan i lqahwa d sskeô Ayen ilhan i lmeêna d ûûber
Ayen yemger umger-ik At-iqqen use$wen-ik
Asawen d uksar teériî Abrid i k-yehwan tawiî
Areîîal s temêart (petit coquillage) Lmiâîa s t$er$ert
Akken ib$u wemdan yewwet Yiwen wass labudd ad ipewwet
Äli ipraou deg Äli Armi tirugza te$li
Argaz ur nxeddem Ffka-s iédi ad illem Aqrab d nukni i yqerben
Inzan n teqbaylit
- 23 -
L$ella n yemsebriden
Afurek $ef i ggulle$ yerka Nu$al ur neswi acemma
A win yufan ileméi ur ipcab Serr ur ip$ab Wala faruq ger leêbab
Azger amanu Ad yu$al ad ikrez
As n wavu îîes-as As n webruri ddari-yas As n wegris kfan-t tkerkas
Am win ikkaten l$iva i tgenduzt
Ay izimer a bu tuâlect Ddunit $ezzifet annect
A tiî-iw kemz-i pxilem Avad-iw seg ider$alen
Asevûu d îîaq n laman Ma d a$unzu d tawwurt imen$an
Aêbib d aêbib mi txumer Maççi di tizi liser
Aêbib ma yudar i wallen Almi kra deg ulawen
Argaz imdemdem Ur ikat ur ireggem Ur imenneâ deg medden
Inzan n teqbaylit
- 24 -
Aîas i yezha deg unebdu Di cetwa idda âeryan
Afus deg fus Taâkumt ééayen ad tifsus
Ayen ççi$ ibleâ Ayen sedqe$ infeâ Ayen ooi$ di ccôeâ
Argaz ur-d nenfiq aksum Seksu ad yu$al d a$rum
Azger ur neksi tafsut It-yeroan d tafrut
Azekka d gmas uéekka Ooit ad d-yawev, idir kan ass-a
Ayen ur nebliâ ikmel Ur teqqar d ayla-w yeêûel
Abrid it yernan d avaô Ma d lhem d ûûber
Axir yiwet n tzizwit Wala lfarg n waréaéen
Argaz ireénen tefrez tmu$li-s Awal iweznen iqva-d cc$el-is
Amdan tâuzzev ur tepvul Am ujeooig ur tesmundul
Axxam d abenay Tadukli d ôôay
Inzan n teqbaylit
- 25 -
A yepna$ baba d mmis £ef ayla n lqayev d wulli-s
Ay uêdiq suêeb arkasen Ar k-id banen isebbaven
Aâdaw ur ipu$al d arfiq Aêbib ur ipu$al d acqiq
Amdan illan d lefêel Ur ipagad xas ma yuêel
Aqeruy-iw am yinni win ib$an yini
A Rebbi baâed fell-i ccetla n wakli D imen$i n yir aterras
A$yul n yiv ipâyyiv Mi yexdem kra at yerr $ef wiyav
Atmaten d atmaten aâebbuv ibva-ten
Aêbib am umnar ma ur t-ériv-î ak-id-iéaô
Ayla-w illan deg ukemmus yu$al iyi d aâtrus
Asmi pnadi$ ad êefve$ Ttasen-d inexvaben Ma d asmi êefve$ Fuken irgazen
Ay ugada$ a cilmun Ad-yas uzerzur ak-yeçç
Inzan n teqbaylit
- 26 -
Awal têekkmeî mi yella deg-wul-ik Iêkem-ik mi d-iffe$ seg-yiles-ik
Argaz izegrururen Ur-d itekkes i$id i wuccen
Amdan ma ibedd ay tezzi Ur-tepafev la i tizi la i twizi
Asmi tella niyya Aêayek iddal miya
Adfel lêu-yas Ageffur ddari-yas
Atmaten ma ur myufan di cedda I tegmat anda tella
Argaz i lehna d lu$na Ma d tameîîut i leênana
Ayen yuran deg ûenduê Ula ani$er i yôuê
A win yufan yiwen d nek wayev am nek
Argaz ur nesâi taveggalt Am urti melba tadekkart
A selîan leowareê ay ul Ay iéri keçç d rrayes
Awal lâali d arejdal Awal n diri i ttazzal
A yekkat umeççim A neç a neqqim A nefk i yizgaren alim
Inzan n teqbaylit
- 27 -
Amergu d tacriêt ilhan Azeréuô d taffa n yi$san
Anda i nwi$ tafat I yufi$ lehwa tekkat
A$yul-iw iruê Tabarda-s teqqim tfuê
Am win isen$alen udi $ef rmel
Axxam d axxam nne$ Aqjun iseglaf fell-ane$
Asmi ara tarew zzayla Ad tenger ddunit
Ad ibeêbeê îikuk di tefsut
Anda llan idamen-ik I yella lhem-ik
Aveggal am umrabev Suden aqerru-s truêev
Ammur n wayrad
Acu ara-k d-yefk win izelîen Ay ameksa n t$eîîen
Asif mu susmen waman Ur isâi laman
Am win id-itekksen leêrir si tzuggart
Anida ip iéa teqqur
Aneggaru ad yerr tawwurt
Inzan n teqbaylit
- 28 -
£ur Rebbi frant
£er Larbâa Nat Iraten Ibardan maççi yiwen A win ik-yehwan ddem D asawen a k-id-immagren
Aâni t$ilev iwwa-yak-d ucebbav baîel
Azemmur âeûren i$uraf id-ipakken zzit
Alim-iw d yir alim Imi it-ççan yir izgaren
Avellaâ mumi ikkes lqaâ D acu ara s-d-gen ifassen
Aksar d aksar Rebbi ifka afus
Aneûriâ-is teqarem-as lmut
Ad ipu uvebal Ahuzu n tayep
Amrabev ur ne$ri Tifit teqbuct n yi$i
A tacriêt n tzamart Tekkes-iyi-kem tezmart
Akli ma werra$ ipwa$
Aweîîuf izu$ur al$um
Akken yuâa wuccen i$eé-ip
Ar d p-yaf Saâid i yiman-is
Inzan n teqbaylit
- 29 -
Iseddeq-ip i loiran-is
Aâeéwan yeréa tazemmurt
Awal d amecîuê Ula i nefreq
At taddart akk d ixulaf A Rebbi êerz-iyi-ten
Ay acqcic a bu leâla Ay asmi tenger texla
Awal d amezwaru Anegaru yewwi-t wavu
Ay a$yul a bu ccama Iooan leêbab $ef tama
Asmi d nqar si âdni Temeîîut tara-p i tguni
Asmi d-neqqar si Äemrus Tenna-yas ay argaz Awi-d taduî ak-éve$ abernus
Am aman n udfel
Aâdaw am turep Ansi tuâiv bbi-t
A pna$en yivan $ef ivarren Uâeîîaô a ten-$ezlen
Aîas i teçça tuccent Qaren-as d uccen
Inzan n teqbaylit
- 30 -
Azger-is ikkat Win iêuza yeréat
Amger ur iwala ara leâwej-is
Am ugenduz gar i$iden
Am win isendayen aman
Azgar ikerzen âamayen içça-t wuccen
Aâli bu tiî awi-d ne$ ad ruêe$
A$yul n baba u jeddi Rekbe$ ar deffir
Axir lexûaôa Wala lefviêa
Akken tevûiv tiferêanin Ara truv tiqerêanin
Ad zhun warrac Iqudam n yemcac
Abrid igezmen D wina i wezzilen
Anga llan id-rennun
Alqim alqim Taéallit teqim
Aéeîîa yegren teput Wayev teîîef-as tasegrut
Ayen éran-t wallen-ik in-as éri$ Ayen slan imeéu$en-ik in-as sli$
Inzan n teqbaylit
- 31 -
Aâdaw-ik magrit am uêbib-ik Ad iîîef Rebbi i yugaren aya
Am tyerza n ul$um Ayen ikrez at yeâfes
Ad d-im$i ad d-iban
Adder-ed aqjun ddem-ed aâekkaz
Asawen $ef udem n weêbib d aksar
Aâdaw yeqreê Aêbib yefreê
Ayen teooiv ak-yeo
Ad d-isuden azrem seg-mi
Awal aéidan D awal aéayen
Akken qerriêit i éidit
Aqjun issven D imawlan at iêekmen
Arbib d arbib Lukan ad yeçç ala zbib
Awal aréagan benunt Awal aéidan tepunt
Akken tid u$a$ at zenza$
Am tjenwip n Oeêa Tneq têeggu Argaz ur nesâi ûûeê
Inzan n teqbaylit
- 32 -
Tifit lalla mi ara tcebbeê Awal aréagan Ibeîîu iêbiben
Awal iswan tagmart Sxeûre$-t deg yir tamart
Awal i t-iferrun d awal
Ame$bun d win ur nesâi rray
Ay$er ad tini ala Imi anâam yella
A win isâan aqqeru Ëezzeb uqbel ad tevru
Afus ayeffus Ur igezzem ara afus azelmav
Al$um ur ipwali ara taârurt-is
Ayen id-têar deg usuggas Iruê deg yiwen wass
Am izi $ef tfidi
Acekkar d aîemaâ Win is iêessen d amaâdur
Aéeméum aéeméum Afrux ad yeg lâec-is
Anida yella wul ad awven ivarren
Aqeomur lamer yudi taqellaât Ayen heddren ibuqalen
Inzan n teqbaylit
- 33 -
Anwa i d inig-ik a Muê Yenna yassen d tjeêniî-iw
A îîir ur pafeg ur prus Ruê kan akken
A$rum zeddigen s tidi
A win $ef u$ef ishel walluy êezzeb i trusi
ay argaz a$-d taduî ak-éve$ ibidi
U$e$-d sebâa isulas Tbeddel-iten s temceî akked lemri
Ad isiênet Rebbi s kra
Ayen illan di tuqdirt A tid isili u$araf
Ameyyez qbel aneggez Abrid uûubbu illa Ma d win n walluy ulac
Ansi kkan imezwura Ad rnun ineggura
Akken iga loar-ik tgev Ne$ ddez abrid-ik tegaoev
Ayen id-ikkan seg sa$ur d aba$ur
A$yul mi yerwa timéin isquâu
Anida terriv baba-k A win iyi-n$an baba
Inzan n teqbaylit
- 34 -
Ay telêiv a tafukt Lemmer teseççayev a$rum
A bu kra ixuû-ik kra
Ad xedmen yilfan £ef wigad umi kfan
A tigad yuran Nectaq a$rum azuran
Aêbib d win n tmeddit Wid n tûebêit gan akken
Aâli aweîîuf Deg nebdu huf huf Di tegrest revl-iyi-d lqut
Abuqal ur d as izmir Ayeddid imêelfaf-it
Am win ixedmen ar tmenbabap
A yul herri Teççev a$yul Teooev ikerri
A$yul ma tefkivas leâlaf yiwen wass Ad isnagar kul ass
Avar ma ilsa Aâwin ma ihegga Anida telliv a Mekka
Aâebbuv mi y$errez iççur aqerru Ad izger lebêur
Inzan n teqbaylit
- 35 -
Ay al$um a bu jarniê Tgiv ad trebbiv acriê
A wejir kker ad txedmev Ur zmire$ A wejir kker ad teççev Aqli wejde$
Awal yugi as iêes Ma d lmakla d addeêes
Akka i tepneqlab tem$errit Win ilsan idda âeryan
Asmi teooel telket Iqqen ukured tacacit
Am win iheddren i lêiv
Ala a$yul i ynekkren laûel-is
Am uéeîîa di tesga Lehdur d lxalat ala Aéeîîa yegren ikkes A llal-is ur payes
Amennu$ b urgaz pmeîîut Deg cimi ig pili Mi kren ad i$^li
Arrac am irden n waluv Mi $lin ad kkren
Ayen ikksen di tezdemt tifsus
A Favma âas axxam Ay aâessas âas Favma
Inzan n teqbaylit
- 36 -
Ay asalas siwel i wsalas
Aêedur timelalin Ddu ne$ qim
Argaz $ef tvebbar tmeîîut Ula d nepa d tameîîut
Ayen éiden At afent tu$mas
Akken txedmev iyi mawlan-ik Ara k xedmen warraw-ik
Acêal n tmeîîut ifren deg senduq Nnif-is inza di ssuq
Aseggas n ccer iseqcar
Aqjun iqqaô : Ad isarbaê Rebbi bab-iw akken ad ççe$ Amcic iqqaô : Ad isder$al Rebbi bab-iw akken ad d-akre$
Ayen ilhan ilha medden akk zrant Fiêel ma tmedê-it nanna-s
Anwa i d gma-k n tidet ay azger ? Inna-yasen : d win ukud mâawne$ amdegger
Acêal n pmeîîut yeffren deg senduq Nnif-is inza di ssuq
Ata lqev Ata uqamum
Inzan n teqbaylit
- 37 -
Ä
Äas iman-ik seg tavûa n wuglan
Äecra deg allen-ik âeîîel ay aârab ma iâeîîel-ik Rebbi
Äerve$-t-id ad iéiéen iééel ivarren
Äuhde$-k a ccrab ur k-swi$ imi ula d iyuéav sekkren
Äeqle$-k a gma texliv si lqaâ n ubuqal teswiv
B
Balak s-uççi imensi tanekra-k mebla akridi
Bâu yers-ed $ef lellu
Inzan n teqbaylit
- 38 -
C
Ccer d uffal Lxir d uzzal
Ccer ma izwar s imi Lxir ma yegra-d i wumi
Cla$em i prebbiten D aksar maççi d asawen
Ccah in$a am$ar
Caren imezwura nnan: Ar lexer n zman Ad ddren at tregwa At téegwa Ne$ at lqella n ûenâ
Cîer cîer ur xeddem lxir ur k-id-ipa-s ccer
Creâ igenni leâmer yelli
Cciîan islu$uy timedwin
Ciîuê i telwiêt Ciîuê i terwiêt
Ccer n yiv isgan Ccer uzal isuham
Ciî ad ifti Ciî ad ifsi Awi-d kan lehna ad tili Ccac yeâoeb win t-yelsan
Inzan n teqbaylit
- 39 -
Argaz yeâoeb win t-yu$en
Cyav ikka-d i taddart Deg uxxam êedd ur t-yeâriv
Cerreg aîas ad txivev Hder aîas ad teskiddbev
D
Ddunit ma tepneqlab Nneâma tu$al d aqulab
Ddeâwat tedâa yemma Tu$-iyi werâad sine$
Ddula am Rebbi
Ddunit $ezzifet annect Ay izimer bu tuâlect
Duê duê akken i truêev I Rebbi ad ak-iruê
Deâwessu lwaldin tuâer Tepvebbiq am tirûaûin
Dujambir ma ifud wakal Anida angar lmal
Ddu d umeksa ad teksev Ddu d îaleb ad terrev
Inzan n teqbaylit
- 40 -
Ddunit agi ur tengir ur teqqim Lemmer d ay tengir axir
Vleb Rebbi d i$il-ik Ur pkel $ef leêbab-ik
Dderya n yemma êenna
Ddunit am uxxam n bu snat tewwura Akk sya teffe$ev sya
Vebel a$erbal Ad i$li uclim
Ddu d Usâid apsaâdev Ddu d umcum apcummev
Deâwessu ur tepefe$ ara Deg win i p-ixedmen
D win isen$alen Ur d-ipagmen
D amêaddi itent ipa$en
D izimer ipaken azu$er
D aêeddad mebla tafrut
D acu id-iwwin aârab s agawa
Deg was Llah Llah Deg iv yallah yallah
D a$yul id-iooan tavûa D leêram i yéiden
Inzan n teqbaylit
- 41 -
D wina pêuddu$ Id-ikkren ad yewwet
D leâli i yenzan $ali
Deg iles teûbiê Afus idebiê
D ucmiten i yettcemiten D imeâfan i yekfan aman
D is$aren rqiqen I ser$ayen iqurman
D lêif n uksum Iyi-seççen turin
D inegura ad yawin lexbar
Deg iberdan prun Di leswaq êekkun Slan s-uzedgan s-umeâfun
Dawi ne$ awi
D ayen teb$iv ay b$i$ ay amuvin
Di lqed d ayen i d argaz Di lfeâl yecba a$eggaz
E
Inzan n teqbaylit
- 42 -
Mel-iyi-d d acu telsiv Ak-ini$ d acu telliv
Ïbel ikkat di tejmaât N uxam ula d tavellaât
Lbaz içça iûfev imi-s Is$i isimes imi-s
Lweêc wala lada
Eoo-it rêut
Ayen iêemmel ma iput
Loennet deg temdint ne$ ar rrif-is
Lhem n umcum d ilefvan
Lhem ur-d nusi D abrid ur-d yufi
Eçç irden $layit Leêbab rxis-it
Pru $ef éar ma iqqur Wama afurek ad ixlef
Truê ad agem Teréa asagem
Sbaâdet ixxamen Sqerbet ulawen
Inzan n teqbaylit
- 43 -
Xdem nver-ik Zemmem imi-k ur-k icqi êed ma inna
Eçç ayen ik-iâeoben Els ayen iâeoben medden
Els lqed ik Ddu d lmetl-ik
Vefren-iyi iêbiben Armi ddi$ d ufriven
Efk-iyi tamellalt Ne$ ad grirba$ di tegdalt
Xdem lxir tepuî
Bvu axxam ibva cc$el
Eçç a$yul tenejliv
Kker a babas ad iqqim mmis
Nîeq a bab n wakal, inna-yas zwir a bab n wawal
F
Fki$ lâer i weqjun yugi at ibbib
Inzan n teqbaylit
- 44 -
Fad n tegrest aman kkaten Ccer n unebdu medden sarwaten
Fetle$ âerke$ aâri$ Immar limin i tuççit
Fiêel ma tnawlev seksu Ma arrawim âeddan s-usu
Faruq yidek d ôôaêa Tavûa d necraêa Nek $ur-i i$eleb-ik ulac
Fuken wulawen nne$, rkan Ifen-a$ at tmeqbart amkan
Fkiyi-d ûwab s-yiles ik Wicqa i yeffer wul-ik
Fekt-a$ ini$man Zu$ret-a$ seg uçamar Ar-d a$ teççem
Fehme$ aêbib deg awal
Farêe$ mi-d isberber $ille$ d ayur mi-d inqer Zi$ d aîîiwen n uzgar
Fraê a nbi tesâiv luma Faôuq icba lmuta
G
G lmut n babak ay amcum I terwiv seksu d uksum
Inzan n teqbaylit
- 45 -
Gar-a$ rva I bu irbiben d takna
Ger win ip-ûerifen D win itepen Xirella garasen
Gri$-d tissirt ad éva$ Wehme$ ansi id-ikka cluc
Ë
Ëader uqbel ad vrunt
Ëesbe$-tent d tijwijin Ff$ent-iyi d ikurdan
Ëader $ef serr ur tepmal Ma ulac paâbya ak tmal
Hedren i laêssen Ifehmen isem Wama win ur nfehhem Ipawi luhi s wallen Ëaca win yewten d win ipewten I yeéran wi yenîerren
Heddre$-as $ef nnger Iqqar acêal id-iooa
Inzan n teqbaylit
- 46 -
Ëanun zanun Ddaw lkanun nnig lkanun
I Ipâebbi di cwal I lehna ad p-irfed Ipâebbi deg gercal I wudem n yired
Ini-yi-d tidet xas deg-i ap qedder Sekn-iyi-d tayet mi pnadi$ leqrar
Iggul $ef seksu Imceê aseqi
Imawlan ûebren Imâzan kefren
Ikker Mêand ad iqdec Iréa-s ubaqec
Iles ipêawal-itent Aqerru ipa$-itent Ëaca idurar ur nettemlili ara
Iéuran lemêibba i tâebbuî ay llan
Ikat u$ebbar tafukt teêma
Inâeq yennayer ar furar inna yas : simlel-ip Ne$ ap-simle$
Inzan n teqbaylit
- 47 -
Ixdem leâoeb yerna yeêoeb
Ëemle$ gma at wwte$ Ur êemmle$ wi-t ikkaten
Iîîef-iyi inijel tacvaî Ufi$-d sebba i yi$imi
Ise$ n ddunit D win ip-ifurûen
Win cekren medden D acu it-ixuûen
Iv n tziri êesb-it d ass Tameîîut lâali êesb-ip d aterras
Iîîes ungif ar azal Ikker-d ala ipazzal
Imi izmen ur-t keçmen izan
Izenz aêzam Yu$ aêram
Imut si fad tama n waman
Irden i yir tu$mas Iqcicen i yir tullas Isgalla lêif Iseênat wayev
Illa fellaê illa fliliê Illa mbeîel izgaren Illa meîuê illa mîiîuê Illa mâmar bit kan
Inzan n teqbaylit
- 48 -
Izem ur iluqev ara tiwvfin
Idda uzegzaw d uquôan
Iruê ar tiégi iwwi-d lmetl-is
Iruê ad yawi adekkar Yufa-d yiwen wass lexrif
Inebgi d win teb$a tmeîîut
I$ardayen n lexla Ëiwzen wigad n uxxam
Ifat lêal Iâedda ujerrad
Iéra Rebbi acu i yellan deg a$yul Ikkesa-s acciwen
Irden i yir tu$mas Iqcicen i yir tullas
Idda uzegzaw d uquran
Iruê ar tiégi iwwi-d lemtel-is
Iruê ad yawi adekkar Yufa-d iwwa lexrif
I yessim$uren iman ala agudu
Içça lmal ifraê bab is
Iberdan di lqaâa Maççi deg igenni
Iffe$i-p am sidi aâmara
Inzan n teqbaylit
- 49 -
Lid taéalit lid leqraya
I yellan di lexlaxel I yerra wul ar daxel
Ikker um$ar ad iqdec Yeréa avebsi
Igenni i$leb tamurt Argaz i$leb tameîîut
Içça uccen Ipru umeksa
Inebgi ur icerrev ara Bab n uxxam ur iserval ara
Irden deg $eza n sris Tisirt iooa-p ufvis
Iâuyar u$erbal tallumt Ipezmumug ulemsir
Inna-yas siwel ay amqerqer Inna-yas iççur yimi-w d aman
Idles ma ihder inna £ef tidet ur-d tegri trewla
Ipban umdan n ûwab Deg tugnit ma tenneqlab
Irgazen d tiregwa Tilawin d timedwa
Ikfa îbel ikfa wurar
Inzan n teqbaylit
- 50 -
Inni tidet idda ufus-ik Inni lekteb igzem iles-ik
Iîîef-iyi ufus n yivelli Ivegger-iyi-d ar win n wass-a
Idrimen am ilefvan P$aben u plalen
Iswa armi yerwa Yerdem tala
I$zer ur ipâanad asif
Ipkelix becbec i bab-is
Iruê ad iselqem Yufa-d anebdu iêvem
Izwar lfapiêa qbel taéallit
I taxer i bu taka Yu$al ar bu id$a$en
Iqqim armi icab iâelleq cbab
Inebgi insa insa Xas arwu tavûa
Imi iççur ul iqur Zbib yu$al d azbarbur
Ivebalen wwin tislit Imeksawen ççan ti$rit
Iruê Muê ad d-yawi Muê Iqim ula d Muê nni
Inzan n teqbaylit
- 51 -
Ineggura ad d-yawin lexbar
Imlal uâwio ar wuqqin A Rebbi jebr-iten di sin
Irden wwan di lawan I$ ixuûsen d imegran
I$rem a$yul s tavûa
Im$i n ûaba maâqul Seddaw n tmurt id-ismuqul
Icbeê wakli Yerna ticrav
Azrem ççara-s imi-s Ur pagad sem-is
Inni-d ad d-nini Tuççêa i wumi
Ilha webrid ar wexxam n Belâid
Irden ur neswi di furar Deg me$res ulay$er
Iîij n ibrir Isibrik anyir Iger illa Axxam ixla
Irden d irden Iffasen ur iraden
Idrimen id d-yusan s tidi
Inzan n teqbaylit
- 52 -
àçan-ten wid iqimen i tili
Irgazen d wid umaêuc Ulbaqi akk d akerruc
Id-ipaken ticriêin Timelalin d lalla-s n tilawin
Iger ur i nfeddu Budde$-as asyax deg unebdu
Iâreq-as cced uyeddid
Iîij yu$-d akk idurar Nepat c$el-is mazal
Iqjan nne$ ur seglafen fell-as
Imi yemma temmut A war d-yeqqim yisem n tmeîîut
Iles aéidan Iteg abrid di lebêer
Iles aéidan iteîev tasedda
Iles d a$uzfan Afus d awezlan
Ivul ubrid i tikli Ivmeâ laêcic Deg imi n ta$aî
Izem nepagad nertaê-as
Ikerz-it uzgar Içça-t u$yul
Inzan n teqbaylit
- 53 -
Iga lxilaf deg nebgawen Yeârev sin iooa yiwen
Yiwen wass id p-id-iwala Tesre$ lêara
Iles ukeddab i tennev
Imeéu$en-iw wa iîenîen Wayev iççur d iwîen
Irennu aman i yi$i
Iddu qaren-as Mesâud
Ivehr-i mebâid yelemlem Ar daxel d ilem
Imlal Sidi d Lala Akken i dduklen ar tala
Ikcem wuccen gar wulli
Inser-as i bu yeblaven I$li-d $er bu yeûlaven
Ipak rbeê i win is izemren Ipak lhem i win is izemren
Irden hatenan di Tlemsan Udi ar d ad-arwent tistan
I yelhan d bu pefaê Wama bu lebûel ipraê
Inîeq uéru s-akerra inna-yas Uk a baba rée$
Inzan n teqbaylit
- 54 -
Inna-yas ukerra nek ftutse$
Inna-yas ay avaô jbu A tiî ccfu
Icuê icuê Igrareb iruê
I tin yu$en sin D acu ur tessin
Ttif xir win umi d-ggran wussan Wala win umi zwaren
I$leb avu mi ara iîîes
Iîîef-ed igenni s-ufus
Inna yas wuccen : Ma pwakelxe$ tikelt inâel baba-s Ma pwakelxe$ berdayen inâel baba
Ipak irden i yir tu$mas
Inna-yas u$yul i bab-is : Ooi$ nnif-iw anda teooiv aâekkaz-ik
Inna-yas u$yul : Eoo-iyi kan ad sersa$ icenfiren-iw
Inâel baba-k a lqavi Anda ur telliv
Izem ur iluqev ara tiwvfin
Idi$ idi$ Leqrar ne$ d agadir
Inzan n teqbaylit
- 55 -
Ikker u$ebbar deg waluv
Inna-yas yiwen i uxelfun Yuâer u$rum Inna-yas eçç seksu
Ikcem-d rbeê s axxam Ffe$ a laé kcem-d a tawant
Igellil leâmar yerbiê
Içça bezul Yaréa qessul
J
Jareb lmut ya malik lmut
Jerêen paéen
Jbed akka ternuv akka Am tjenwit n Oeêa
Jmeâ aûurdi amellal I wass aberkan
Inzan n teqbaylit
- 56 -
K
Kul awal degs aseggas
Kul tamu$li deg-s agerruj
Kul tamurt tesidir imawlan-is
Kul tarwa deg-s akerfa
Kkate$ p$ile$ ad icâef Imir izad ucennef
Kullec içça-t umergu Ala lxux is-d-iqimen
Kul îaleb s-lqaleb
Kul tirect deg-s akerfa
Kul taxelalt s tmellalt
Kul awal isâa ûûut Kul awal isâa bab-is
Kul awal gma-s illa
Xir uccen ipûegiden wala izem igganen Xas azzel ay amenzu anebdu yiwen
Xedma$ deg-k laman ay uccen Teççiv-iyi tiqevâit
Keçç ur iyi-xeîîu s lbaraka Nek ur k-xeîîu$ s timezla
Inzan n teqbaylit
- 57 -
Kra isuguten awal D a$ilif id-ipnawal
Kra i$li deg-ubrid Kra bbint ijemalen
L
Lwerd umi $lin wafriwen D isenanen is-d-iqimen
Lwali d ahdum Tassa tesudum
Laxart ad texerxer Ad yuqeâ ccib n twa$it
Leqrar d agadir Tikli ar zdat Maççi ar deffir
Lxir yu$al d ixmir
Lxir ma txedmevî Ula deg-uéru ad tafeî
Lxir d ccer d imsaâfen S nuba id-pasen
Lbaz d lbaz Lâec-is d is$aren
Inzan n teqbaylit
- 58 -
Lbabur anda qwan imvebren i$req
Lêif illa Lehna ulac
Leoruê jerêen êellun Imeslayen qqazen rennun
Laman wwint waman
Lâeb n uqjun d tikerrac
Lukan telhi teêraymit Tili uccen iga tiqevâit
Lemâanda umuvin Iseknafen turin
Laâbad am touotin Ta tefre$ ta teâmer
Lbaraka di tsebbalt Maççi di lexla
Lukan ixeddem luqam yilef Tili ixlef
Lukan ur nni$ ad ini$ Asmi nni$ d acu a yini$ Leêder yugar leqveâ
Lxir s lxir Win zwaren axir
Lxir d amengur Ccer isâa arraw-is
Leêsan izuzur i$san
Inzan n teqbaylit
- 59 -
Ma d aîîan isibrik ussan
Lefhama am prika Qlil umi ip-ifka
Lbaraka deg felaêen Wama îelba ad ççen ad ruêen
Lxedma cbi$ luûif Ur d-ban fell-i
Lweêc wala lada
Lxelq ipcabi i wayev Ulamma ur llin d atmaten
Limer iles ur $ezzif aîas Ur tepkaricent ara tu$mas
Limer tasusmi d cci Agugam d amarkanti
Lsas n wergaz d éerb n lêerma Ma d tismin n cc$el maççi d nneqma
Lkermus n tbecraqin Izwi$ ne$ qim
Lâebd amruri (opportuniste) Ittcehhid ur iéri
Lli$ d aûemmiv ineqqen U$ale$ deg imi n yivan
Lekteb ur ibni ixxamen Ne$ tagara ad grurjen
Inzan n teqbaylit
- 60 -
Lukan iéeî Ur iteddu mleî
Lukan tayerza s-wallen Ap nekrez arma d imnaren
Lemêibba n yiles Din din ad tekkes
Leênana deg imi Ma d ul i$urres
Lêif Rebbi d lêif Lêif lâebd ya laîif
Leâwuj nnsen wala Lêuj nnsen
Lqella n uksum I yeseknafen turin
Lehna tugar le$na
Lqella imawlan yerna ixûimen
Lxir d ccer d imsaâfen S nuba id-pasen
Lemmer iêpeb u fellaê Ur-p izareâ ara
Lhem n uéekka At neo i wzekka
Lekteb iqeîîu yiwwass Tidet tqeîîu kul ass
Inzan n teqbaylit
- 61 -
Lxedma ar lwaldin Am win isel$en adaynin
Lêao d nefû tarbaât d nefû
Lexwan akken i dukkulen
Lqed anect n uqcic Ma di îmeâ yugar amcic
Llan wid id-icfan I wasmi yer$a lebêar
Laêlu iqqel d lqares Semum la iteqqes Inâel bu lxir lwaqt-a
Lfevra i ccix Lêeq n Rebbi i ccix Igellil ad yerr i feé
Lqaâa nteddu fell-as Igenni êedd ur-t-iwwiv
Lmut fell-a$ tepgani
Lqed annect n tezduzt Laâyav i$leb tagenduzt
Loerra n uqebqab
Lêif ur tekkis tyuga Ad tekkes truka
Lmâekki ipâekki Nepa d lexyal ibeki
Lexliqa uxelaq
Inzan n teqbaylit
- 62 -
Tiyita ur tlaq
Lêuj n turin I yesseknafen tire$lin
M
Mefraqen am ibawen $ef lluê Yiwen icrured wayev iruê
Ma teskear tesker Ma ulac ad t$eé abuskar
Ma d lâalik ak-pmennin Ma dirik seg-k thennin
Ma tuâer tegrest Ad tfak adfel
Ma luéen ak-pren Ma ôwan ak-ççen
Ma tecna tsedda maâlic Tesâa allen d tiberqacin
Mmi xas udem-is d akli Deg idamen ines d anaûli
Mara teîîef times deg ijufaô-ik Ur pesnusun imeîîawen-ik
Ma illa iffaden-ik $lin
Inzan n teqbaylit
- 63 -
Ula ik ixdem waâwin
Meqbel ad jerbe$ saêe$
Menyif win d-iooan ta$awsa Wala win iddren £ef ayen id-ooan imezwura
Ma trebbav mmik s ttnefxa ak yu$al d izem deg uxxam d awtul di beôôa
Mi tekfa tidet i âlilu Ad d-icudd tagut s-avu
Menâ-iyi deg qemmuc-ik Xas wwet-iyi-d s-ufus-ik
Mudd-iyi-d ad ak mudde$ Maççi d Rebbi ak agade$
Mi ara tekres tyersi Tuâer-as i bnadem ap-ifsi
Maççi d times i yeseêmayen D amesefhem ger iâeggalen
Ma d ddwa d ancar Ma d tawant atayen i$zer
Ma teêrez tmeîîut D argaz i yelhan
Menyif ad tepru yemma-k Wala ad tepru yemma
Menyif argaz imnecreê Wala win isâan ûûifa
Inzan n teqbaylit
- 64 -
Mi mebâaden pemweêacen Mi meqraben pemkarracen
Medden akk d medden
Mi ara te$li tsekkurt Ferêen warraw uûeggad
Menyif deg i$il inu Wala deg ul inu
Mudd i win ur nessin Ad iseçç tibexsisin
Mi yers lebêar Menwala yerfed ameqvaf
Mi teôwa teddekkir Mi ara tlaé tesnegmir
Ma tekefkef skef Ma texaôxaô wexxeô
Ma ur-i te$ni ad teûûer
Mi yedder ifud ir$a Mi yemmut mevlent rrif n tala Messali bu izruren Yexla leârac yerna idrimen
Mi s teâreq i wuccen A p-yerr i yibariqen
Mreêba u sehla Lembat ala
Muêend d izem n wexxam
Inzan n teqbaylit
- 65 -
D awtul gar tizyiwin-is
Mugre$-d ccer di lxir-iw
Mfraqen am ibawen n tfellaêt
Ma tuâer tegrest Ad d-tefk adfel
Menyif aêbac aqmac Wala ddel n yemcac
Ma tecna tsedda maâlic Tesâa allen d tiberqacin
Ma n$eé lebûel Ma neêûel
Win iksben yir lmal Yif-it win illan d aêemmal
Ma iggul deg-k wergaz tselkev Ma teggul deg-k tmeîîut têeûlev
Mi teériv sin âedlen Inna-s ddeôk yu$al $ef yiwen
Mi ara fren iêeganen I teffer lhem ixxamen
Maççi d aggus D abaggus
Medden ferrun-tent Nepa ivellu-tent
Ma tiwiv-iyi ar loennet
Inzan n teqbaylit
- 66 -
Mreêba yiss-m a times
Mkul wa iqqar ay allen-iw Ur iqqaô êed ay allen-nne$
Ma teçç-iî ad ferêe$ Ma teoo-iî ad ferêe$ akter
Mi d-uddren akk medden leârac Rennun-d ula d Amecras
Memmi ur nelli Tif-it yelli
Mi yessers uêeddad tafvist Irfed-ip mmis
Ma teb$iv afeqqus Snat tlata Ma d ddellaâ werâad iwwa
Mkul tamurt Teêrez imawlan-is
Mkul yiwen issen Amek ad imvel tam$art n yemmas
Mi ye$li uzgar Ïuqutent tferyin
Ma ur irfid taj$elt ur itep ara
Medden ap ôebbin mumu Nek ap ôebbi$ Muêand At Ëemu
Mi ara ipazal u$ezfan D awezlan i t-id itebâen
Inzan n teqbaylit
- 67 -
Ma teççiî d abel$enour Ma teooiî asif ak ihur
Ma ur iççi qaqqa ad isqaqa
Mi d-iffe$ iîij Tefsi tament
Medden akk rnan-iyi Nek rni$ Muêand-nne$
Mi t-zâef tmeîîut is Yerra par seg u$yul-is
Maççi d aqedder i ywaâren D amenîas mi ara yeêûel
Ma tefreq tqevâit Uccen ad yawi ta$aî
Mi tesâa tyaéiî awren Sawalen-as medden lalla
Mmis n loid Yu$al d taneqlep n ubrid
Ma ur telliv d uccen Ak-ççen wuccanen
Ma illa yiwen ur-t issin Ma yemmut i$ba yisem-is
Inzan n teqbaylit
- 68 -
N
Nnif n baba meqqer Ur t-nhun ad inemvar
Nnu$en medden u$alen Nekkni maççi d imxalfen
Neb$a lêio Neb$a slama
Nekkni nepêebbir Rebbi ittvebbir
Nek yidek a loamaâ kifkif Tifev-i s ugartil-ik
Nufa leâoeb ineâoab Leâoeb-is izu$ur-it
Nbedd neâya neqqim neâya Akken nexdem d lweêla
Nhi$-t $ef wurvan Yerna-d iééan Nekkni nekker-d meééiyit Lec$al n taddart meqrit
Nutni urwen-d i ten-yeêyan Nekkini urwe$-d iyi-n$an
Nekcem axxam d ilem Rebbi a$ iâun
Nella ur nelli a ddar lfani
Inzan n teqbaylit
- 69 -
Nek aqerruy-iw d afervas
Nek $ila$ sermel sermel Zi$emma sevher sevher
Nnan flan iéwar Ikkat izan s tqabact
Ur k-seman bab n ikufan Mi ik-ufan
Yiwen n wawal sin xir n xemsin
Ur iqers uyeddid Ur n$ilen waman
Win ur nesâi lwali Ipggalla s xwali
Win isâan tullas D iberdan kul ass
Win yewwet laé s aqerru Xas iççur weâbuv icefu
Ur d-itekes usenan Bla idamen Wa yefka-yas Wa fkan-as-tent
Win isâan prika Ur p-ipawi s-aéekka
Ula win i su$en Ula win i nnu$en
Ulac taûeîîa ur ihuz wavu
Inzan n teqbaylit
- 70 -
Ur qrib ur âla êal
Wa ifetel wa iqefel Wa iseqcar lebûel
Win innan éid qevran Ad iddem a$rum ad isisen
Ulama drewce$ âemre$ Ulamma âuége$ selle$
Win ur neqbiê Leâmer yerbiê
Win mu revla$ idrimen Iooa-yi deg iâewiqen
Win ib$an ad içç ti$rifin Ireé timallalin
Uêdiq isers-ip Ungif irfed-ip
Ur teççiv ur terbiêev ay ul Ur temniâev seg cêani
Ur iêqir êed iman-is Wwet a$yul Teddariv tabarda-s
Win ipnadin $ef cwiî Ipruêu-yas waîîas
Win ur nesâi aûurdi Iççat ukridi
Usu qbel nadam
Inzan n teqbaylit
- 71 -
Ula d nek s$âi$ jeddi Maâna immut
Win ik ibedlen s-ibiw Beddel-it s yiclem-is
Uççi n loid d aqwat Uççi n u$yul d aserwet
Win iççan içça Ma d wayev tarbut tekkes
Win iqeûden iwzan içça-ten Win ib$an ifegagen iwwi-ten
Ur inekker êedd imawlan-is
Ula d a$yul isquâu Akken isquâu jeddi-s
Win itepen i$san ufequs Ip$ar uqerru-s
Win ib$an ad i$ellet Yefk leâtab i wfus-is
Ur d-tteffe$ ara lweâda Si loamaâ
Ufi$ yiwen webhim
Ulac xali-k di tessirt
Ur iqriê êed usenan Ëaca avar iddan êafi
Ur k-ufi$ di tizi
Inzan n teqbaylit
- 72 -
Wala di twizi
Ur ipbedil ara mejjir aéar
Ulamma ilha uxemmem Meâna maççi ar d izemmem
Umne$-k ay uccen Teççiv-iyi i$iden
Win ik ifkan lebûel Fka-s ticcert
Wa yuddi-p Wa iqureâ-ip
Win iqimen d anegaru Akka id as-tverru
Win is innan asif ishel At izgar mi ara yeêmel
Win i$eéan lebûel ipraê
Ur ipebbi ur ipkaric
Win iîîûen di trekna Iqqar-as cetwa teêma
Ur pamen ûaba ar p-rwet
Win iqqes wezrem Ipagad iserbaê
Win isâan yemma-s tedder Ula d loennet ap iéer
Uççi lqanun
Inzan n teqbaylit
- 73 -
Ïrad lkanun Tayerza umanun
Win isâan izimar Iger-as iziker
Ulac cedda Ur tetbiâ talwit
I ufi$ d dwa n win iluéen d ûber
Win ib$an ad yiwsir Yuqem asir
Ula d a$yul d afelaê
Win ijaêen ay$er Win iâemren d acu d-isuli
Win innan : tiégi texla I yexlan d nepa
Win ib$an loennet Isu qevran d ilili
Usan-d leêbab ik-yifen Teqimev a win berriken Ula d ti$eîîen d lmal
Ur nesli êedd In$a-t u$rum
Win mu-d aêkiv tavelaât Ak-d-yeêku tajmaât
Ula d a$yul-nne$ D zbib i yeâlef
Inzan n teqbaylit
- 74 -
Win ijerben tasa Ad yens anida nensa
Ur iteddu wavar Alama isâa aéar
Win b$an ad iweêêed Rebbi Iweêêed-it di bururu Deg was yerra-p i tguni Deg iv ad isquâu
Win fuden iddu $er tala
Win iéaden isif Yertaê i u$ilif
Wid id irzan $urne$ d ûbuâ Wid iqimen d tama$ra
Win ur iêussen s yiman-is Amek ad iêus i wayen iêus l$ir-is
Win ib$an ad iéur lemqam Ad izwar deg at uxxam
Win yewten ak d win iputen Xirella garasen Win id-innan awal ilhan Xas immut iooa-d amkan
Win i$av lêal Ad ixbev aqeruy-is Anda zur lêal
Win imegren Labud ad iserwet
Ul icac
Inzan n teqbaylit
- 75 -
Taqdirt ulac
Win ib$an lesfeno Ad ijweo weltma-s
Ur ikefu u$bel aqdim Alma yerna-d ujdid
Wa izweo yufa Wayev ibub tilufa
Ufi$ tavûa tdes Äudde$ deg-i zi$en deg-s
Win isâan irden Reîlna-s awren
Win deg wid pgallan yergazen Ur ifepi arkassen
Wwet aqjun muqel s-imawlan
Ur tesâiv wi-d ikren yessen
Win imennan amzun in$a
Ur p-itep uqjun Arma texnunes
Win id-iooan izimer Xas as iheggi iziker
Wid idegiren di tillas Yiwen wasss ad arzunt fell-as
Win s innan ishel me$res As ya$ ajdir-ines
Inzan n teqbaylit
- 76 -
Win ur nuyis di ddunit D win iprajun talwit
Win yerwan a$rum Itepu adrum
Win yu$en snat lhem ifna-t Win yu$en tlata ye$na-t
Win ur nuzzil Di leâmar i$li
Win k-icerven awez$i D beqqu ur k-ib$i
Ur pakar aksum ger imcac Lbavna i warrac
Win innan uk ad inni snat Yiwet n âeggu tayev n lmeênat
Uêdiq s tiî Ungif s leza am ta$liî
Win ur d-neooi amur Yif-it umengur Win inekkren yemmas Ibbas apekar tarwa-s
Win yewwet laé s aqerru Xas içça uâebbuv yerwa Izga iceffu
Ur teddu s lekni Ur qebbel abrid ar ifri
Wi-s innan ishel wasif
Inzan n teqbaylit
- 77 -
At izgar ma iskefkif
Win terra tigdi n îlam Inna-yas aqli-yi tube$ a leâwam
Win igujlen seg babas Iqim deg rebi yemmas
Win igujlen seg yemmas Atayen deg ubrid nehdn-as
Ul yar$a tazmart tekfa D tamu$li iyi-d iqimen
Win iqimen d anegaru Akka yides i tverru
Win ijehlen s prika éelî illa
ul icac taqdirt ulac
Ur êdire$ mi tezweo Ur s-qeîîu$ leêwayeo
Win b$an cucu Izlu beââu Win yeb$an lesfeno ifek nanna-s
Ur paker zdat warrac Ur seknaf zdat imcac
Win ur nessin ad yels abernus-is Ad imuqel leâmum is
Win ik innan baba izemr-asent Ina-s baba ipêazib-asent
Inzan n teqbaylit
- 78 -
Win igren afus-is $er tmes Ur ilaq ad i$wiwes
Win ur nuniz ur ikcim
Ur pamen ûaba ar parwet werâad tekcem akufi
Ur k-ufi$ i wezduz Wala i waruz
Win iççan a$rum bla tidi As yu$al d ibidi
Win ib$an rbeê ikker ûbeê
Uccen ipnecnicen Xir n wid iqumcen
Win iççan inker Ula d Rebbi at yeêqeô
Win ikkaten gmas D iman-is i yesamas
Ur nxeddem lec$al Arma nezwar di tce$latin
Q
Qim ay argaz pmeîîut Ad d-yek rbeê deg tewwurt
Inzan n teqbaylit
- 79 -
R
Ruê ya zman talaf Izem yaêwao iwreîal Yagi as yervel yilef
Rebbi ur iyi d-iooi acrik Baba ioayi-d êamama
Ruê ay aârab ar tefsut Ap ççev jaja
Rebbi d areééaq
Râud reâdent deg igenni Lemâun fell-ak a yini
Refde$-t yujjaq Sarse$-t ipru Amek as xedma$ a deâwessu
Rray n bab n useklu Akken id-inna ad iziou
Rray d ussan Baba d leâwam
Rray n ubelqis Ineoren ur ipqis
Réen yizmawen àçan wuccanen
Rwaê neb$a a nruê Lazuq yurez afriwen
Inzan n teqbaylit
- 80 -
Rregmat d awal Tisusaf d aman
Rreêba ubeluv
£
£uri gma d anefxi Ur itep a$rum d aêerfi Alma s leowaz am uîurki
£li-d a Mêand Ak ûerâe$
S
Seora ur nerra tili A war tili
S wallen-iw remqe$ aman Ma d iffasen-iw gumman
Seêfave$-as tupra
Inzan n teqbaylit
- 81 -
Izwar-iyi ar tewwura
Skideb luz amen s lmecmac Skideb ccib amen s wekmac
Semêe$ i ddheb d uxelxal Deg uxxam i yella cwal
Suq d lmizan ipûub ipali
s timi fiêel imi
Sani iqreb ur iwwiv Sani ibâed isuref
Salem i$alb-it ta$ruî Aâli ikerc-it si tâebbuî
Susem na$ ini Ayen yifen tasusmi
Smuqulen medden s udmawen Maççi ar ivarren
Selâa lâali ur teêwao ara imsewqen
Sife$ sebâa isifan Kkse$ d aqerqud n dadda
Suêeb aqerqud Ar d-tafev irkes
Seg ivelli $er wass-a Yu$al Aâli d ameksa
Seg crured ar tikli Arew-d leâoeb ay akli
Inzan n teqbaylit
- 82 -
Seg imi illa Seg ul ulac
Akken imdanen Wa ibedd wa i$li
S leêya id parwent iêramen
Sawle$-as i xali ixla-yi Sawle$-as i âemmi yeâma-yi Sawle$-as i gma icerrg-d sebâa lebêur fell-i
S anda qrib ur iwwiv S anda ibâed isuref
Seg wakal ar wakal
Ü Üûer leâyub ay akal
Übaê qqaren Llah isahel Tameddit qaren âeslama
Über ma terniv-as aêebber tafat ad tevher
Übaê lxir itekkes a$unfu âeslama itekes âeggu
Inzan n teqbaylit
- 83 -
T
Pif tadukli beîu Pif taruéi kenu Pif lmut azaglu
Pif tidep iseqraêen Wala lekdeb isefraêen
Pif tidep isayasen Wala lekdeb iûevmaâen
Tagmart tbeddel acwari Paâbya mazal-ip tmil
Tidep am lebraq Tekat tepâeddi Mi qrib ap-aâreq Id tepeflali
Times ar times
Tamurt nteddu akk fell-as Igenni êedd ur t-iwwiv
Taneqlet n Belâejuî
Temlal tasa d way turew
Akken ixdem d a$ilif
Tazmert am tkufit
Inzan n teqbaylit
- 84 -
Mi tt-telldiv a d-ten$el
Ttemyaken ilsawen Ttemêadafen ivaren
Tenna tem$art ulamma kksen-i wuglan Taglimt n teméi tettban
Tacriêt n tedmart Tekkes-iyi-tt tezmart
Truê ad agem Teréa asagem
Ti$imit deg tejmayâit Am tmeîîut tadar$alt
Times tettaoa-d i$i$den
Tam$art d tteslit Am iselwan deg zzit
Tacriêt ifuêen Itt-ijemâen d imawlan
Tadukli d aêuddu Faruq d ahuddu
Tameîîut ur nessin arbaê
Tif taruéi kennu
Talba n taduî inzan n ccetwa Azal-is ittban
Taqcict m t$altin Ur teggar tixxamin
Inzan n teqbaylit
- 85 -
Tasedda tettarew sin Tuccent xemsin
Tayaéiî nat Belqassem Yiwen n ubrid ay tessan
Tagara lexrif tedduri n yifer Win isâan taqerumt iéra anda att-iffer
Tasegleft felli Tayev $ef bab inu
Takermust tenna : Win iyi ççan ad indem Win iyi ooan ad indem
Tikci uxelleq d le$na Tikci n lâebd d le$bina
Tayerza umanum Lmakla s lqanun
Teooel treooel
Taqcict iqucivan
Tamurt igermuêen Ce$len deg âebbuv Zhu ur t-sinen
T$illev ad sawaten ilu$man
àçi$ d ûlaîen Lêi$ d cwaîen
Timizar ar tmira Llaé ar tewwura
Inzan n teqbaylit
- 86 -
Tiqcart n uêeggan Ffer-itt ula gar ikufan
Tiyita ar daxel i terza Mi nerra azmumeg d tavûa
Tagmat ur nettemnadi Am win iéaden akerfi
Tafunast tafermact Ur teççi iger Ur temniâ si tâakkazt
Taqcict mudde$ s usebru Ad texdem ar anebdu
Times tettaooa-d i$i$den Ikerri ittaooa-d abvan
Tt$eni$ baba isel-i Iqqar êerz-i yelli
Tiqit tiqit Att ççar tbaqit
D tasa i yeooan lâebd d tavsa
Tame$ra tâedda ilindi Ma d l$iva tebda ass-agi
Tikli n ddunit d ûwab d leâqel Ma d zhu n ddunit d aman n udfel
Tibêirt ur nesâi imawlan Am lbir bi$ir aman
Tagmat d nniyya
Inzan n teqbaylit
- 87 -
Ddunit d maâuna
Tameîîut ma tvebber Dayem ad tafev texûer
D tagi i d dunit Wa ittali wa ittader
Tasusmi te$leb tamusni
Tiî twala Tayev teqqen
Teméi txeddem $ef tem$er
D tanyirt inisi Ur $-iooan nevsi
Ttif âwaz yir summet
Tif lqum iâeddan Wala win id-iteddun
Tewwev tfidi s i$es
Ttfakan wussan Ur ttfakan lec$al
Tidi tettawi-d udi
Taâekkazt uâervi Leâmer te$li
Tavûa n wuglan Aîas i teooa âeryan
Tavûa n wuccen s i$iden
Inzan n teqbaylit
- 88 -
Tuffra n u$yul deg temmu
Timsin i yexlan leâruc
Ttif aêbib imawlan
Tizimert n Ëamza Tazegga$t telsa Taâebbuî terwa
Teksa ta$aî d wuccen
Taqcict yelhan Am leêrir di tsegnit
Ttif timessi tiêerci
Ttif lehna tawant
Ttif warawen idrimen
Tejôa yiwwet Lêeb imxalaf Tasa-w ibvan $ef sin Teb$a Ësen teb$a Lêusin
Teooa argaz-is yemmut Truê att-âezzi wiyav
Taddart tqeddef Ur tettuqdaf
Teqqar-as tfirelest Bni$ lâec melba aqbuc Mebla aqnuc
Tamellalt ma t$il terreé
Inzan n teqbaylit
- 89 -
Tettefe$ lweâda ass n loemâa
Bu tirugza d nniya Uêric ur isâi tasa
Bab useklu Akken ib$u iziou
Bururu in$a yemmas Tagara ittru fell-as
Bu iles medden akk ines
Bu tissas ittaoa-d Bu tissas Ittarra aâdaw fell-as Lekrim ittaooa-d lekrim iêbiben rezun-d fell-as A$yul ittaoa-d a$yul menwala iâebba fell-as
y
Yir ceqquf leâmer irrié Yir axxam leâmer ibriz
Yella fellaê yella fliliê Yella mâeîîel izgaren
Yiwen ur i$ni tajmaât
Yir aêecad ittleqim Yir zayla tedeqim Yir lâebd hder ne$ qim
Inzan n teqbaylit
- 90 -
Yiwen meâdur wayev d leêq-is
Yir meîu axir beîîu
Yal taswiât issin-as Adfel lêu-yas Ma d lehwa ddari-yas
Yir aâbar deg yir keôîuc Yir awal deg yir qemmuc
Yir tagmatt am akraren Mi mbaâden sbeâbuâen Mi mseqraben ttembberazen
Yir zwao yerna aqluqel Yir zwao yerna amuqel
Yir tagmatt am buyeddu D abeôôani i yettêuddu
Yir tudert rnu-yas Te$zi leâmaô
Yehlek uzgar Qden a$yul
Yemma jidda teîîef aéaô T$il d avar
Yugar wid ittadin ifrax
Yufa ujeooig lmetl-is
Yir aâkaz noeô ne$ qim Yir a$yul noeâ ne$ qim Yir argaz ndeô ne$ qim
Inzan n teqbaylit
- 91 -
Yugar leâteq i$ella
è
Zhu di Ddunit Am aman di tebêirt
Zwao $ile$ d tilellucin Zi$ d timcumin
Zwao ilindi d-iâedda Tame$ra-s asseggas
Zher inu s lqewwa Ufi$-d lella tesewwa
Tiẓrigin n Usqamu Unnig n Timmuzɣa Editions du Haut Commissariat à l'Amazighité
oOo
Collection “Idlisennneɣ” 01 Khalfa MAMRI, Abane Ramdane, ar taggara d netta i d bab n timmunent, 2003
(Tasuqelt Abdenour HADJSAID d Youcef MERAHI ) 02 Slimane ZAMOUCHE, Uḍan n tegrest, 2003. 03 Omar DAHMOUNE, Bu tqulhatin, 2003. 04 Mohand Akli HADDADOU, Lexique du corps humain, 2003. 05 Hocine ARBAOUI, Idurar ireqmanen (Sophonisbe), 2004. 06 Slimane ZAMOUCHE, Inigan, 2004. 07 S. HACID et K. FERHOUH, Laṣel ittabaɛ laṣel akk d : Tafunast igujilen, 2004. 08 Y. AHMED ZAYED et R. KAHLOUCHE, Lexique des sciences de la terre et
lexique animal, 2004. 09 Lhadi BELLA, Lunǧa, 2004. 10 Antoine de St EXUPERY, Le Petit Prince, 2004 (Tasuqelt Habib Allah
MANSOURI, Ageldun amecṭuḥ ) 11 Djamel HAMRI, Agerruj n teqbaylit, 2004. 12 Ramdane OUSLIMANI, Akli ungif, 2004. 13 Habib Allah MANSOURI, Amawal n tmaziɣt tatrart, édition revue et augmentée,
2004. 14 Ali KHALFA, Angal n webrid, 2004. 15 Halima AIT ALI TOUDERT, Ayen i ɣdnnan gar yetran, 2004. 16 Moussa OULD TALEB, Mmis n igellil, 2004 (Tazwart : Youcef MERAHI) 17 Mohand Akli HADDADOU, Recueil des prénoms amazighs, 2004. 18 Nadia BENMOUHOUB, Tamacahut n Basɣar, 2004. 19 Youcef MERAHI, Taqbaylit ass s wass, 2004. 20 Abdelhafidh KERROUCHE, Teɣzi n yiles, 2004. 21 Ahmed HAMADOUCHE, Tiɣri n umsedrar, 2004. 22 Slimane BELHARET, Awal ɣef wawal, 2005. 23 Madjid SI MOHAMEDI, Afus segm, 2005. 24 Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiṭij aḥric I, 2005. 25 Collectif, Tibḥirt n yimedyazen, 2005. 26 Mourad ZIMU, Tikli, tullisin nniḍen, 2005. 27 Tayeb DJELLAL, Si tinfusin n umaḍal, 2005. 28 Yahia AIT YAHIATENE, Faḍma n Summer, 2006. 29 Abdellah HAMANE, Merwas di lberj n yiṭij aḥric II, 2006. 30 Lounes BENREJDAL, Tamacahut n bu yedmim, 2006. 31 Mezyan OU MOH, Tamacahut n umeksa, 2006. 32 Abdellah ARKOUB, Nnig wurfan, 2006. 33 Ali MAKOUR, Ḥmed n ugellid, 2006. 34 Y. BOULMA & S. ABDENBI, Am tmeqqunt n tjeǧǧigin, 2006. 35 Mohand Akli SALHI, Amawal n tsekla, 2006. 36 O. KERDJA & A. MEGHNEM, Amawal amecṭuḥ n ugama, 2006. 37 Ali ELHADJEN, Tudert d usirem, 2006. 38 Hadjira OUBACHIR, Uzzu n tayri, 2007. 39 Djamel BENAOUF, Di tmurt uɛekki, 2007. 40 Akli OUTAMAZIRT, Targit, 2007. 41 Mohamed Salah OUNISSI, Tametna n umenzu, 2007.
42 Ramdane ABDENBI, Anagi, 2007. 43 Ramdane LASHEB, Ccna n tlawin ɣef ṭṭrad 54/62, 2007. 44 Said CHEMAKH, Ger zik d tura, 2007. 45 Said IAMRACHE, Timenna n Saɛid Iɛemrac, 2007. 46 Mohamed MEDJDOUB, Baba Carlu, 2007. 47 Nadia BENMOUHOUB, Tafunast igujilen, 2007. 48 Ali MOKRANI, Agama s tugniwin, 2007. 49 Fatma ELKOUCHA, Tamedyazt n Yasmin, 2007. 50 Naima HADJOU, Amennuɣ n tudertiw, 2007. 51 Hocine LAOUES, Gar umqadmu d umnelti, 2007. 52 Omar KHAYAM, Rubaɛiyyat, 2007 (Tasuqelt Abdellah HAMANE) 53 Ferdinand DUCHENE, Tamilla, 2007(Tasuqelt Habib Allah MANSOURI) 54 Slimane ZAMOUCHE, Agellil akk d ineffuten yelhan, 2007. 55 Djamel HAMRI, Anadi di tmedyazt, 2007. 56 Khaled FERHOUH, Ḥkuyaɣd tamacahut, 2007. 57 Lhadi BELLA, Awal d usefru, 2007. 58 Omar DAHMOUNE, Agu, 2007. 59 Yahia AIT YAHIATENE, Untigun, 2007.
Actes de colloques 01 Actes des journées d'étude sur La connaissance de l'histoire de l'Algérie, mars
1998. 02 Actes des journées d'étude sur L'enseignement de Tamazight, mai 1998. 03 Actes des journées d'étude sur Tamazight dans le système de la communication,
juin 1998. 04 Actes des journées d'étude sur Approche et étude sur l'amazighité, 2001. 05 Actes du colloque sur Le mouvement national et la revendication amazighe,
2002. 06 Actes du colloque international sur Tamazight face aux défis de la modernité,
2002. 07 Actes des séminaires sur la formation des enseignants de Tamazight et
l'enseignement de la langue et de l'histoire amazighe, 2003. 08 Actes des colloques : Identité, langue et Etat / La permanence de l'architecture
amazighe et l'évolution des cités en Algérie, 2003. 09 Actes des stages de perfectionnement pour les enseignants de tamazight, mars
2004. 10 Actes du Colloque : Le passage à l'écrit des langues et cultures de tradition orale,
le cas de Tamazight, 2004. (Voir Timmuzgha N°13) 11 Actes du Colloque : La littérature amazighe : de l'oralité à l'écrit, 2005 (Voir
Timmuzgha N°14) 12 Actes du Colloque : Tamazight dans les médias et à l'école : hypofonctionnalité
et usages du lexique, 2006 (Voir Timmuzgha N°15) 13 Actes du colloque sur Le patrimoine culturel immatériel amazigh, 2006. 14 Actes du colloque sur Le libycoberbère ou le Tifinagh ; de l'authenticité à
l'usage pratique, 2007.
Revue « Timmuzgha » Revue d'études amazighes du Haut Commissariat à l'Amazighité : N° 1, avril 1999, N° 15, novembre 2007.
Autres publications 01 Chafik MOHAMED, Aperçu sur trente trois siècles de l'histoire des imazighènes,
1997. 02 Annuaire des associations culturelles amazighes, 2000. 03 Idir ElWatani, L'Algérie libre vivra, 2001. 04 Mohand Oulhadj LACEB, La phonologie générative du kabyle : l'emphase et son
harmonie. Tome1, Histoire et fondements d'un débat argumentaire, 2007. 05 Mohand Oulhadj LACEB, La phonologie générative du kabyle : l'emphase et son
harmonie. Tome2, Analyse et représentation phonologique, 2007.
Consultings 01 Kamel BOUAMARA, Nekni d wiyiḍ, 1998. 02 Mouloud FERAOUN, Ussan di tmurt, 1999 (Tasuqelt Kamel BOUAMARA) 03 Nora TIGZIRI Amar NABTI, Etude sur « L'enseignement de la langue amazighe:
bilan et perspectives », 2004. 04 Iddir AMARA, Les inscriptions alphabétiques amazighes d'Algérie, 2006. 05 Kemal STITI, Fascicule des inscriptions libyques gravées et peintes de la grande
Kabylie, 2006. 06 Mohand Akli HADDADOU, Dictionnaire des racines berbères communes,
2006/2007. 07 Abdellah NOUH, Glossaire du vocabulaire commun au Kabyle et au Mozabite,
2006/2007. 08 Sadaq BENDALI, Awfus amaynut n tutlayt tamaziɣt, 2007. 09 M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tesrit taqbaylit, 2007. 10 Kamel BOUAMARA, Amawal n tunuɣin n tesnukyest, 2007. 11 Moussa IMARAZENE, Manuel de syntaxe berbère, 2007. 12 M'hammed DJELLAOUI, Tiwsatin timensayin n tmedyazt taqbaylit, 2007. 13 Moussa IMARAZENE, Timɛayin n leqbayel, 2007. 14 Nora BELGASMIA, L'expression écrite en tamazight, 2007. 15 Mouloud LOUNAOUCI, Projet de création d’un Centre de terminologie
amazighe, TERAMA, 2007.
Cet ouvrage est publié dans le cadre de la collection “Idlisennneɣ”
Initiée par la Direction de la promotion culturelle du Haut Commissariat à l'Amazighité
© Tous droits réservés
Conception et PAO :
Dépôt Légal : 2922006 ISBN : 9961789628
Achevé d'imprimer sur les presses de Les Oliviers
TiziOuzou Tel : 026210719 Fax : 026219540
top related