01-thong tin va bieu dien thong tin (1)

Post on 03-Sep-2015

22 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

DESCRIPTION

Tin Dai Cuong

TRANSCRIPT

  • 1

    TRNG I HC BCH KHOA H NIVIN CNG NGH THNG TIN V TRUYN THNG

    TIN HC I CNGBi 1: Thng tin v biu din thng tin

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    2

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.1.1. Thng tin v x l thng tin

    1.1.2. My tnh in t (MTT)

    1.1.3. Tin hc v cc ngnh lin quan

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    3

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.1.1. Thng tin v x l thng tin

    1.1.2. My tnh in t (MTT)

    1.1.3. Tin hc v cc ngnh lin quan

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    4

  • 2

    D liu, Tn hiu, Thng tin

    Thng tin(ngha rng): s phn nh s vt, s vic, hin tng ca th gii khch quan. Mang li nhn thc cho con ngi v th gii khch quan

    D liu: nhng gi tr nh tnh v nh lng ca s vt, hin tng c xc nh thng qua cc php o c Cha ng thng tin

    Khng c nng lng

    Tn hiu: s vt (hoc thuc tnh vt cht, hin tng) phn nh, kch thch vo mt s vt, hin tng khc. Cha ng thng tin

    C nng lng

    Truyn ti thng tin t vt ny sang vt khc

    5

    X l d liu (Data processing)

    Thng tin nm trong d liu Cn phi x l d liu thu c thng tin cn thit, hu ch phc v cho con ngi

    Qu trnh x l d liu

    NHP(INPUT)

    X L(PROCESSING)

    XUT (OUTPUT)

    LU TR (STORAGE)

    Khi d liu t, c thlm th cng

    Khi d liu nhiu ln,cc cng vic lp ilp li ???

    S dng my tnhin t h tr chovic lu tr, chn lcv x l d liu.

    7

    X l d liu (2) Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.1.1. Thng tin v x l thng tin

    1.1.2. My tnh in t (MTT)

    1.1.3. Tin hc v cc ngnh lin quan

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    8

  • 3

    1.1.2. My tnh in t

    My tnh in t (Computer):

    Lm vic khng bit chn

    Tit kim rt nhiu thi gian, cng sc

    Tng chnh xc trong vic t ng ha mt phn hay ton phn ca qu trnh x l d liu.

    9

    My tnh in t c mt khp ni

    10

    a. Biu din thng tin trong MTT

    Trong my tnh mi thng tin u c biu din bng s nh phn

    a d liu vo cho my tnh, cn phi m ho n v dng nh phn.

    Vi cc kiu d liu khc nhau cn c cch m ho khc nhau.

    11

    a. Biu din thng tin trong MTT (2)

    n v nh nht biu din thng tin gi l bit.

    BIT l ch vit tt ca BInary digiT.

    Mt bit c 2 trng thi: 0 hoc 1

    0 = OFF ; 1 = ON

    12

    OFF ON

  • 4

    a. Biu din thng tin trong MTT (3)

    Tn gi K hiu Gi tr

    Byte

    KiloByte

    MegaByte

    GigaByte

    TeraByte

    Petabyte

    Exabyte

    B

    KB

    MB

    GB

    TB

    PB

    EB

    8 bit

    210 B = 1024 Byte

    220 B = 1024 KB

    230 B = 1024 MB

    240 B = 1024 GB

    250 B = 1024 TB

    260 B = 1024 PB

    13

    Cc n v biu din thng tin ln hn:

    b. Phn loi MTT

    Theo kh nng s dng chung:

    My tnh ln/Siu my tnh (Mainframe/SuperComputer)

    My tnh tm trung (Mini Computer)

    My vi tnh ( Micro Computer)

    14

    i. My tnh ln/Siu my tnh

    Phc tp, c tc rt nhanh

    S dng trong cc cng ty ln/vin nghin cu

    Gii quyt cc cng vic ln, phc tp

    Rt t (hng trm ngn ~ hng triu USD).

    Nhiu ngi dng ng thi (100 500)

    15

    S

    u

    p

    e

    r

    C

    o

    m

    p

    u

    t

    e

    r

  • 5

    ii. My tnh tm trung (Mini computer)

    Cng ging nh cc my Mainframe

    S khc bit chnh:

    H tr t ngi dng hn (10 100)

    Nh hn v r hn (vi chc nghn USD)

    17

    iii. My vi tnh (Micro computer)

    S dng vi x l

    Nh, r, hiu nng cao,

    Ph hp cho nhiu i tng ngi dng, s dng nhiu trong cng nghip v gii tr: My tnh c nhn Personal Computer (PC)

    My tnh nhng Embedded Computer

    Cc thit b cm tay nh in thoi di dng, my tnh b ti

    ...

    18

    My tnh c nhn (Personal Computer PC)

    My tnh bn Desktop Computer

    My tnh di ng Portable Computer

    My tnh xch tay (Laptop Computer)

    My tnh b ti (PDA - Personal Digital Assistant)

    My tnh bng Tablet Computer

    My tnh bn

    Laptop

    My tnh bng

    PDA

    My tnh nhng (Embedded computer)

    L my tnh chuyn dng (special-purpose computer)

    Gn trong cc thit b gia dng, my cng nghip

    Gip con ngi dng s dng thit b hiu qu hn

    20

  • 6

    c. Cc th h my tnh

    S pht trin v cng ngh S pht trin v my tnh

    21

    i. Th h u (1950 1958)

    1930s: Bng n c s dng lm cc bng mch tn hiu iu khin (electric circuits or switches)

    iu khin bng tay, kch thc rt ln22

    Bng n chn khng (vacumm tube)

    ENIAC

    My tnh in t u tin vi cng ngh bng chn khng:

    Kch thc: di 10m, rng 3m, cao 3m

    Trong 1 giy thc hin c 3 php ton23

    ENIAC -Electronic Numerical Integrator and Calculator

    UNIVAC 1

    L my tnh thng mi u tin

    Thc hin 30000 php ton / 1 giy24

    UNIVAC I -UNIVersal Automatic Computer

  • 7

    ii. Th h th hai (1958 1964)

    1947: Bng bn dn c pht minh ti Bell Laboratories

    Bng bn dn c s dng thay bng n chn khng25

    Cng ngh bn dn (diodes, transistors)

    TRADIC

    26

    My tnh u tin s dng hon ton bng bn dn:

    8000 transistors

    Nhanh hn

    Nh hn

    R hn.

    TRADIC - TRAnsistorized Airborne DIgital Computer

    iii. Th h th ba (1965 1974)

    27

    1959 thit k ra vi mch u tin da trn cng ngh silicon (silicon chip or microchip)

    Trn 1 vi mch tch hp hng triu transitor

    Cng ngh mch tch hp (IC integrated circuit)

    Vi mch Integrated Circuit

    28

    Nh hn,

    R hn,

    Hiu qu hn

  • 8

    IBM 360

    29

    Thit k trn cng ngh IC

    Tc tnh ton: 1000 t php ton trong 1 giy

    iv. Th h th t (1974 nay)

    30

    Microprocessor = Central Processing Unit (CPU) thit k trong 1 vi mch n

    1971 : Intel 4004

    Vi x l (Microprocessor)

    1975 Altair 8800

    31

    My tnh c nhn u tin Altair 8800

    Vi x l (Microprocessor)

    32

  • 9

    1981 IBM PC

    33

    Th h my tnh c nhn mi vi kin trc m IBM

    1984 Apple Macintos

    34

    1990 - Personal Computers

    35

    Tc vi x l tng nhanh:

    CPU 1 li,

    CPU a li

    Kin trc t thay i

    Th h th t (tip)

    L

    a

    p

    t

    o

    p My

    tnh

    bn

    Pocket

  • 10

    Pentium

    Th h th t (tip)

    37

    More Pentium

    Pro

    III

    IV

    38

    Itanium

    64-bit Intel

    Microprocessors

    39

    Th h th t (tip)

    39

    Th h th t (tip)

    N

    e

    t

    w

    o

    r

    k

  • 11

    e. Th h 5 (1990 - nay)

    Artificial Intelligence (AI)

    Cng ngh vi in t vi tc tnh ton cao v x l song song.

    M phng cc hot ng ca no b v hnh vi con ngi

    C tr khn nhn to vi kh nng t suy din pht trin cc tnh hung nhn c

    Xu hng ngy nay

    Nhanh hn

    Nh hn

    R hn

    D s dng hn

    42

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.1.1. Thng tin v x l thng tin

    1.1.2. My tnh in t (MTT)

    1.1.3. Tin hc v cc ngnh lin quan

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    43

    1.1.3. Tin hc v cc ngnh lin quan

    Tin hc (Computer Science/Informatics)

    Cng ngh thng tin (Information Technology - IT)

    Cng ngh thng tin v truyn thng (Information and Communication Technology ICT).

  • 12

    1957, Karl Steinbuch ngi c xng trong 1 bi bo c thut ng "Informatik "

    1962, Philippe Dreyfus ngi Php gi l informatique "

    Phn ln cc nc Ty u, tr Anh u chp nhn. Anh ngi ta s dng thut ng computer science, hay computing science,

    1966, Nga cng s dng tn informatika45

    a. Tin hc (Informatics) a. Tin hc (2)

    Tin hc c xem l ngnh khoa hc nghin cu cc phng php, cng ngh v k thut x l thng tin mt cch t ng.

    Cng c ch yu s dng trong tin hc l my tnh in t v mt s thit b truyn tin khc.

    Ni dung nghin cu ca tin hc ch yu gm 2 phn:

    K thut phn cng (Hardware engineering)

    K thut phn mm (Software engineering)

    46

    Xut hin Vit nam vo nhng nm 90 ca th k 20.

    CNTT x l vi cc my tnh in t v cc phn mm my tnh nhm chuyn i, lu tr, bo v, truyn tin v trch rt thng tin mt cch an ton.

    (Information Technology Association of America)

    47

    b. Cng ngh thng tin

    Mt ngnh s dng h thng cc thit b v my tnh, bao gm phn cng v phn mm cung cp mt gii php x l thng tin cho cc c nhn, t chc c yu cu

    C nh hng v c ng dng trong nhiu ngnh ngh khc nhau ca x hi

    Cc ng dng ngy nay ca IT:

    Qun tr d liu

    Qun l h thng thng tin

    Thit k sn phm

    ng dng khoa hc

    48

    b. Cng ngh thng tin (2)

  • 13

    Information and Communication Technology

    Truyn thng my tnh l s kt ni mt s lng my tnh vi nhau

    L thut ng mi, nhn mnh s khng th tch ri hin nay ca CNTT vi cng ngh truyn thng trong thi i tt c u ni mng

    Internet - Mng my tnh ton cu

    49

    c. Cng ngh thng tin v truyn thng (ICT) Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.2.1. H m

    1.2.2. Chuyn i c s

    1.2.3. i s Boolean

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    50

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.2.1. H m

    1.2.2. Chuyn i c s

    1.2.3. i s Boolean

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    51 52

    L tp hp cc k hiu v qui tc biu din v xc nh gi tr cc s.

    Mi h m c mt s k t/s (k s) hu hn. Tng s k s ca mi h m c gi l c s (base hay radix), k hiu l b.

    V d: Trong h m c s 10, dng 10 k t l: cc ch s t 0 n 9.

    1.2.1. H m

  • 14

    53

    V mt ton hc, ta c th biu din 1 s theo h m c s bt k.

    Khi nghin cu v my tnh, ta quan tm n cc h m sau y:

    H thp phn (Decimal System) con ngi s dng

    H nh phn (Binary System) my tnh s dng

    H m bt phn (Octal System), h mi su (Hexadecimal System) dng vit gn s nh phn

    1.2.1. H m (2)

    54

    H m thp phn hay h m c s 10 bao gm 10 k s theo k hiu sau:

    0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

    Dng n ch s thp phn c th biu din c 10n gi tr khc nhau:

    00...000 = 0

    ....

    99...999 = 10n-1

    a. H m thp phn

    55

    Gi s mt s A c biu din di dng:

    A = an an-1 a1 a0 . a-1 a-2 a-m Gi tr ca A c hiu nh sau:

    1 1 0 11 1 0 110 10 ... 10 10 10 ... 10

    10

    n n mn n m

    ni

    ii m

    A a a a a a a

    A a

    a. H m thp phn (2)

    56

    V d: S 5246 c gi tr c tnh nh sau:

    5246 = 5 x 103 + 2 x 102 + 4 x 101 + 6 x 100

    V d: S 254.68 c gi tr c tnh nh sau:

    254.68 = 2 x 102 + 5 x 101 + 4 x 100 + 6 x 10-1 + 8 x 10-2

    a. H m thp phn (3)

  • 15

    57

    C b k t th hin gi tr s. K s nh nht l 0 v ln nht l b-1.

    S N(b) trong h m c s (b) c biu din bi:

    N(b)=anan-1an-2a1a0.a-1a-2a-m

    b. H m c s b (vi b 2, nguyn) b. H m c s b (2)

    Trong biu din trn, s N(b) c n+1 k s biu din cho phn nguyn v m k s l biu din cho phn l, v c gi tr l:

    58

    59

    S dng 2 ch s: 0,1

    Ch s nh phn gi l bit (binary digit)

    V d: Bit 0, bit 1

    Bit l n v thng tin nh nht

    c. H m nh phn

    60

    Dng n bit c th biu din c 2n gi tr khc nhau:

    00...000 (2) = 0 (trong h thp phn)

    ...

    11...111 (2) = 2n - 1 (trong h thp phn)

    VD: Dng 3 bit th biu din c cc s t 0 n 7 (trong h thp phn)

    c. H m nh phn (2)

  • 16

    61

    Gi s c s A c biu din theo h nh phn nh sau:

    A = an an-1 a1 a0 . a-1 a-2 a-m

    Vi ai l cc ch s nh phn, khi gi tr ca A l:

    1 1 0 1 21 1 0 1 22 2 ... 2 2 2 2 ... 2

    2

    n n mn n m

    ni

    ii m

    A a a a a a a a

    A a

    c. H m nh phn (3)

    62

    V d:

    S nh phn 1101001.1011 c gi tr:

    1101001.1011(2) = 26 + 25 + 23 + 20 + 2-1

    + 2-3 + 2-4

    = 64 + 32 + 8 + 1 + 0.5 + 0.125 + 0.0625 = 105.6875(10)

    c. H m nh phn (4)

    63

    Php cng:

    1+0=0+1=1;

    0+0=0;

    1+1=10;

    Php tr:

    0-1=1; (vay 1)

    1-1=0;

    0-0=0;

    1-0=1

    Tnh ton trong h nh phn

    64

    1 0 1

    + 1 1 1

    ---------

    1 1 0 0

    Tnh ton trong h nh phn V d

  • 17

    65

    1 1 0 0

    - 1 1 1

    --------------------

    0 1 0 1

    Tnh ton trong h nh phn V d

    66

    S dng cc ch s: 0,1,2,3,4,5,6,7

    Dng n ch s c th biu din c 8n

    gi tr khc nhau:

    00...000 = 0 (trong h thp phn)

    ...

    77...777 = 8n -1 (trong h thp phn)

    d. H m bt phn (Octal System b=8)

    67

    Gi s c s A c biu din theo h nh phn nh sau:

    A = an an-1 a1 a0 . a-1 a-2 a-m Vi ai l cc ch s trong h bt phn, khi

    gi tr ca A l:

    d. H m bt phn (2)

    1 1 0 1 21 1 0 1 28 8 ... 8 8 8 8 ... 8

    8

    n n mn n m

    ni

    ii m

    A a a a a a a a

    A a

    68

    V d:

    235 . 64 (8) c gi tr nh sau:

    235 . 64 (8) = 2x82 + 3x81 + 5x80 + 6x8-1

    + 4x8-2

    = 157. 8125 (10)

    d. H m bt phn (3)

  • 18

    69

    S dng 16 k s: 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F

    Cc ch in:

    A, B, C, D, E, F

    biu din cc gi tr s tng ng (trong h 10) l 10, 11, 12, 13, 14, 15

    e. H m 16, Hexadecimal, b=16

    70

    Gi s c s A c biu din theo h thp lc phn nh sau:

    A = an an-1 a1 a0 . a-1 a-2 a-mVi ai l cc ch s trong h thp lc phn, khi gi tr ca A l:

    1 1 0 1 21 1 0 1 216 16 ... 16 16 16 16 ... 16

    16

    n n mn n m

    ni

    ii m

    A a a a a a a a

    A a

    e. H m 16 (2)

    71

    V d: 34F5C.12D(16) c gi tr nh sau:

    34F5C.12D(16)= 3x164 + 4x163 + 15x162 + 5x161

    + 12x160 +?

    = 216294(10) + ?

    e. H m 16 (3) Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.2.1. H m

    1.2.2. Chuyn i c s

    1.2.3. i s Boolean

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    72

  • 19

    73

    1.2.2. Chuyn i c s

    Trng hp tng qut, mt s N trong h thp phn (N(10)) gm phn nguyn v phn thp phn.

    Chuyn 1 s t h thp phn sang 1 s h c s b bt k gm 2 bc:

    i phn nguyn (ca s ) t h thp phnsang h b

    i phn thp phn (ca s ) t h thpphn sang h c s b

    74

    a. Chuyn i phn nguyn

    Bc 1:Ly phn nguyn ca N(10) chia cho b, ta c thng l T1 s d d1.

    Bc 2: Nu T1 khc 0, Ly T1 chia tip cho b, ta c thng s l T2 , s d l d2

    (C lm nh vy cho ti bc th n, khi ta c Tn =0)

    Bc n: Nu Tn-1 khc 0, ly Tn-1 chia cho b, ta c thng s l Tn =0, s d l dn

    Kt qu ta c s N(b) l s to bi cc s d (c vit theo th t ngc li) trong cc bc trn

    Phn nguyn ca N(10) = dndn-1d1 (b)

    75

    a. Chuyn i phn nguyn (2)

    V d: Cch chuyn phn nguyn ca s 12.6875(10) sang s trong h nh phn:

    Dng php chia cho 2 lin tip, ta c mt lot cc s d nh sau

    76

    b. Chuyn i phn thp phn

    Bc1: Ly phn thp phn ca N(10)nhn vi b, ta c mt s c dng x1.y1(x l phn nguyn, y l phn thp phn)

    Bc 2: Nu y1 khc 0, tip tc ly 0.y1nhn vi b, ta c mt s c dng x2.y2

    (c lm nh vy cho n khi yn=0)

    Bc n: Nu yn-1 khc 0, nhn 0.yn-1 vi b, ta c xn.0

    Kt qu ta c s sau khi chuyn i l:

    Phn thp phn ca N(10) = 0.x1x2xn (b)

  • 20

    77

    b. Chuyn i phn thp phn (2)

    V d: Cch chuyn phn thp phn ca s 12.6875(10) sang h nh phn:

    78

    V d: Chuyn t thp phn sang nh phn

    12.6875(10) = 1100.1011 (2)

    69.25(10) = ?(2)

    Cch 2: Tnh nhm

    Phn tch s thnh tng cc ly thaca 2, sau da vo cc s m xcnh dng biu din nh phn

    Nhanh hn.

    V d: 69.25(10) = 64 + 4 + 1+

    = 26 + 22 + 20 + 2-2

    = 1000101.01(2)

    79 80

    Mt s v d

    Nh phn Hexa: 11 1011 1110 0110(2) = ?

    11 1011 1110 0110(2) = 3BE6(16) Hexa Nh phn: AB7(16) = ?

    AB7(16) = 1010 1011 0111(2) Hexa Thp phn: 3A8C ?

    3A8C (16) = 3 x 163 + 10 x 162 + 8 x 161

    +12 x 160

    = 12288 + 2560 + 128 + 12

    = 14988(10)

  • 21

    81

    Mt s v d (tip)

    Thp phn Hexa: 14988 ?

    14988 : 16 = 936 d 12 tc l C

    936 : 16 = 58 d 8

    58 : 16 = 3 d 10 tc l A

    3 : 16 = 0 d 3

    Nh vy, ta c: 14988(10) = 3A8C(16)

    Bi tp

    Chuyn sang h nh phn

    124.75

    65.125

    82

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.2.1. H m

    1.2.2. Chuyn i c s

    1.2.3. i s Boolean

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    83 84

    i s Boolean

    a NOT a

    0 1

    1 0

    Cc php ton logic vi tng bit nh phn:

  • 22

    85

    i s Boolean (tip)

    a b a AND b a OR b a XOR b

    0 0 0 0 0

    0 1 0 1 1

    1 0 0 1 1

    1 1 1 1 0

    Cc php ton logic vi cp bit nh phn:

    86

    i s Boolean (tip)

    Thc hin cc php ton logic vi 2 s nh phn:

    Kt qu l 1 s nh phn khi thc hin cc php ton logic vi tng cp bit ca 2 s nh phn

    Cc php ton ny ch tc ng ln tng cp bit m khng nh hng n bit khc.

    87

    V d

    VD: A = 1010 1010 v B = 0000 1111

    AND OR XOR NOT

    1010 1010 01010101

    0000 1111 11110000

    00001010 10101111 10100101

    Php dch

    Dch tri logic

    88

    Dch phi logic

    Dch phi s hc

  • 23

    Php quay

    Quay tri khng nh

    89

    Quay phi khng nh

    Quay tri c nh

    Quay phi c nh

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    1.3.1. Nguyn l chung

    1.3.2. Biu din s nguyn

    1.3.3. Biu din s thc

    1.3.4. Biu din k t

    90

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    1.3.1. Nguyn l chung

    1.3.2. Biu din s nguyn

    1.3.3. Biu din s thc

    1.3.4. Biu din k t

    91 92

    1.3.1. Nguyn l chung

    Mi d liu khi a vo my tnh u phic m ha thnh s nh phn

    Cc loi d liu:

    D liu nhn to: Do con ngi quy c

    D liu t nhin:

    Tn ti khch quan vi con ngi.

    Ph bin l cc tn hiu vt l nh m thanh, hnhnh,

  • 24

    93

    a. Nguyn tc m ha d liu

    M ha d liu nhn to:

    D liu s: M ha theo cc chun quy c

    D liu k t: M ha theo b m k t

    M ha d liu t nhin:

    Cc d liu cn phi s ha trc khi avo my tnh

    Theo s m ha v ti to tn hiu vt l

    94

    S m ha v ti to tn hiu vt l

    V d: MODEM: MOdulator and DEModulator

    (iu ch v Gii iu ch)

    95

    b. Cc loi d liu trong my tnh

    D liu c bn

    S nguyn: M nh phn thng thng(khng du) v m b hai (c du)

    S thc: S du chm ng

    K t: B m k t

    D liu c cu trc

    L tp hp cc loi d liu c bn c cuthnh theo mt cch no .

    V d: Kiu d liu mng, xu k t, tp hp,bn ghi,

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    1.3.1. Nguyn l chung

    1.3.2. Biu din s nguyn

    1.3.3. Biu din s thc

    1.3.4. Biu din k t

    96

  • 25

    97

    1.3.2. Biu din s nguyn

    Dng 1 chui bit biu din.

    i vi s nguyn c du, ngi ta sdng bit u tin(Most significant bit) biu din du - v bit ny gi l bit du.

    * di t d liu:

    L s bit c s dng m ha loi d liutng ng

    Trong thc t, di t d liu thng l bis ca 8.

    98

    a. S nguyn khng du

    Dng tng qut: gi s dng n bit biu din cho mt s nguyn khng du A:

    an-1an-2...a3a2a1a0 Gi tr ca A c tnh nh sau:

    Di biu din ca A:

    T 0 n 2n-1

    1 2 1 01 2 1 0

    1

    0

    2 2 ... 2 2

    2

    n nn n

    ni

    ii

    A a a a a

    A a

    V d 1

    Biu din cc s nguyn khng du sau y bng 8 bit:

    A = 45 B = 156

    Gii:

    A = 45 = 32 + 8 + 4 + 1 = 25 + 23 + 22 + 20

    A = 0010 1101(2)

    B = 156 = 128 + 16 + 8 + 4 = 27 + 24 + 23 + 22

    B = 1001 1100 (2)

    99

    V d 2

    Cho cc s nguyn khng du X, Y c biu din bng 8 bit nh sau:

    X = 0010 1011

    Y = 1001 0110

    Gii:

    X = 0010 1011 = 25 + 23 + 21 + 20

    = 32 + 8 + 2 + 1 = 43

    Y = 1001 0110 = 27 + 24 + 22 + 21

    = 128 + 16 + 4 + 2 = 150100

  • 26

    101

    Trng hp c th: vi n = 8 bit

    Di biu din l [0, 255]

    0000 0000 = 0

    0000 0001 = 1

    0000 0010 = 2

    0000 0011 = 3

    .....

    1111 1111 = 255

    Trc s hc:

    Trc s hc my tnh:

    Vi n = 8 bit

    123 + 164 =?

    Ch trng hp php tnh vt qu di biu din

    1111 1111

    + 0000 0001

    1 0000 0000

    KQ sai: 255 + 1 = 0 ?(do php cng b nh ra ngoi)

    102

    Vi n = 16 bit, 32 bit, 64 bit

    n = 16 bit:

    Di biu din l [0, 65535]

    n = 32 bit:

    Di biu din l [0, 232-1]

    n = 64 bit:

    Di biu din l [0, 264-1]

    103 104

    b. Biu din s nguyn c du

    S dng bit u tin biu din du - v bit ny gi l bit du

    S dng s b hai biu din

  • 27

    i. Phn b l g?

    105

    U: Universal Set (Tp ton th)

    A U

    Ac = U \ A

    106

    ii. S b chn v s b mi (h thp phn)

    Gi s c 1 s nguyn thp phn A c biu din bi n ch s thp phn. Ta c: S b chn ca A = (10n 1) A

    S b mi ca A = 10n A

    NX: S b mi = S b chn + 1

    V d: Xt n = 4 ch s, A = 2874

    S b chn ca A = (104 1) 2874 = 7125

    S b mi ca A = 104 2874 = 7126

    iii. S b mt v s b hai (h nh phn)

    Gi s c 1 s nguyn nh phn c biu din bi n bit. Ta c:

    S b mt ca A = (2n - 1) A

    S b hai ca A = 2n A

    NX: S b hai = S b mt + 1

    V d

    Xt n = 4 bit, A = 0110

    S b mt ca A = (24 - 1) - 0110 = 1001

    S b hai ca A = 24 - 0110 = 1010

    107 108

    Nhn xt

    V d (c)

    Xt n = 4 bit, A = 0110

    S b mt ca A = (24 - 1) - 0110 = 1001

    S b hai ca A = 24 - 0110 = 1010

    C th tm s b mt ca A bng cch o ngc tt c cc bit

    S b hai = S b mt + 1

    A + S b hai ca A = 0 nu b qua bit nh ra khi bit cao nht

  • 28

    109

    iv. Biu din s nguyn c du

    Biu din s nguyn c du bng s b hai

    Dng n bit biu din s nguyn c du A

    Biu din s b 2 ca A (s dng n bit)

    V d: Biu din s nguyn c du sau y bng 8 bit: A = - 70(10)Biu din 70 = 0100 0110

    B 1: 1011 1001 (nghch o cc bit)

    + 1

    B 2: 1011 1010

    Vy: A = 1011 1010(2)

    110

    iv. Biu din s nguyn c du (2)

    Dng tng qut ca s nguyn c du A:

    an-1an-2...a2a1a0 Gi tr ca A c xc nh nh sau:

    Di biu din: [-2n-1, 2n-1-1]

    10000000

    .

    01111111

    Nhn xt: Vi s dng, s m?

    21

    10

    2 2n

    n in i

    i

    A a a

    111

    V d

    Xc nh gi tr ca cc s nguyn c du 8 bit sau y:

    A = 0101 0110

    B = 1101 0010

    Gii:

    A = 26 + 24 + 22 + 21 = 64 + 16 + 4 + 2 = +86

    B = -27 + 26 + 24 + 21 =

    = -128 + 64 + 16 + 2 = -46

    Trng hp c th: vi n = 8 bit

    Di biu din l [-128, 127]

    0000 0000 = 0

    0000 0001 = +1

    0000 0010 = +2

    .......

    01111111 = +127

    10000000 = -128

    10000001 = -127

    .......

    1111 1110 = -2

    1111 1111 = -1

    Trc s hc my tnh

  • 29

    113

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn

    Cng/ tr s nguyn khng du:

    Tin hnh cng/tr ln lt tng bt t phi qua tri.

    Khi cng/tr hai s nguyn khng du n bit ta thu c mt s nguyn khng du n bit.

    Nu tng ca hai s ln hn 2n-1 th khi s trn s v kt qu s l sai.

    Tr s khng du th ta ch tr c s ln cho s nh. Trng hp ngc li s sai

    114

    V d: Cng tr s nguyn khng du

    Dng 8 bit biu din s nguyn khng du

    Trng hp khng xy ra trn s (carry-out): X = 1001 0110 = 150 Y = 0001 0011 = 19 S = 1010 1001 = 169 Cout = 0

    Trng hp c xy ra trn s (carry-out): X = 1100 0101 = 197 Y = 0100 0110 = 70 S = 0000 1011 267 Cout = 1 carry-out (KQ sai = 23 + 21 + 20 = 11)

    115

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn (2)

    Cng s nguyn c du

    Cng ln lt cc cp bit t phi qua tri, b qua bit nh (nu c).

    Cng hai s khc du: kt qu lun ng

    Cng hai s cng du: Nu tng nhn c cng du vi 2 s hng th

    kt qu l ng

    Nu tng nhn c khc du vi 2 s hng th xy ra hin tng trn s hc (overflow) v kt qu nhn c l sai

    116

    V d: Cng/tr s nguyn c du

    VD: khng trn s

  • 30

    117

    V d: Cng/tr s nguyn c du

    C xy ra trn s:

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn (3)

    Tr s nguyn c du

    tr hai s nguyn c du X v Y, cn ly b hai ca Y tc Y, sau cng X vi Y tc l: X Y = X + (-Y).

    Cng ln lt cc cp bit t phi qua tri, b qua bit nh (nu c).

    V d:

    118

    V d

    Cho A = 0x3D, B = 0x50. Mnh no sauy l sai?

    a. not A = 0xC2

    b. A and B = 0x10

    c. A or B = 0x7E

    d. A xor B = 0x6D

    119

    V d

    Cho A = -25(10), B = +58(10) l 2 s nguyn, c m ha di dng s nguyn 8 bit. Mnh no sau y l ng ?

    a. A = 1010 0111

    b. B = 0011 0110

    c. A + B = 0010 0001

    d. A B = 1010 1101

    120

  • 31

    A v B c m ha di dng s nguyn co du8 bit, A = 1010 1010, B = 0011 1100. Mnh no sau y l ng?

    a. not A = +85

    b. not B = -61

    c. A xor B = -22

    d. A or B = -66

    121 122

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn (4)

    Nhn/chia s nguyn khng du Cc bc thc hin nh trng h 10 VD: Php nhn

    1011 (11 c s 10)x

    1101 (13 c s 10) -------------

    10110000

    1011 1011--------------

    10001111 (143 c s 10)

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn (5)

    Cha hai s nguyn khng du

    123

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn (6)

    Nhn s nguyn c du: Bc 1: Chuyn i s nhn v s b nhn

    thnh s dng tng ng

    Bc 2: Nhn 2 s bng thut gii nhn s nguyn khng du c tch 2 s dng

    Bc 3: Hiu chnh du ca tch:

    Nu 2 tha s ban u cng du Kt qu l tch thu c trong bc 2.

    Nu khc du Kt qu l s b 2 ca tch thu c trong bc 2.

    124

  • 32

    v. Tnh ton s hc vi s nguyn (7)

    Chia s nguyn c du:

    Bc 1: Chuyn i s chia v s b chia thnh s dng tng ng

    Bc 2: Chia 2 s bng thut gii chia s nguyn khng du Thu c thng v d u dng

    Bc 3: Hiu chnh du ca kt qu theo quy tc sau:

    125

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    1.3.1. Nguyn l chung

    1.3.2. Biu din s nguyn

    1.3.3. Biu din s thc

    1.3.4. Biu din k t

    126

    127

    a. Nguyn tc chung

    biu din s thc, trong my tnh ngi ta thng dng k php du chm ng (Floating Point Number)

    V d: 12.3 = 12.3 * 100

    = 123 * 101

    = 1.23 * 10-1

    128

    a. Nguyn tc chung (2)

    Mt s thc X c biu din theo kiu s du chm ng nh sau:

    X = M * RE

    Trong :

    M l phn nh tr (Mantissa)

    R l c s (Radix) thng l 2 hoc 10.

    E l phn m (Exponent)

    Vi R c nh th lu tr X ta ch cn lu tr M v E (di dng s nguyn)

  • 33

    129

    V d - Biu din s thc

    Vi c s R = 10, gi s 2 s thc N1 v N2 c lu tr theo phn nh tr v s m nh sau: M1 = -15 v E1 = +12

    M2 = +314 v E2 = -9

    C ngha l

    N1 = M1 x 10 E1 = -15x1012

    = -15 000 000 000 000

    v

    N2 = M2 x 10 E2 = 314 x 10-9

    = 0.000 000 314

    130

    b. Php ton vi s thc

    Khi thc hin php ton vi s du chm ng s c tin hnh trn c s cc gi tr ca phn nh tr v phn m.

    131

    c. Php ton vi s thc (2)

    Gi s c 2 s du phy ng sau:

    N1 = M1 x RE1 v N2 = M2 x RE2

    Khi , vic thc hin cc php ton s hc s c tin hnh:

    N1 N2 = (M1 x R E1-E2 M2) x RE2 ,

    (gi thit E1 E2)

    N1 x N2 = (M1x M2) x R E1+E2

    N1 /N2 = (M1 / M2) x R E1-E2

    132

    c. Chun IEEE 754/85

    L chun m ha s du chm ng

    C s R = 2

    C cc dng c bn:

    Dng c chnh xc n, 32-bit

    Dng c chnh xc kp, 64-bit

    Dng c chnh xc kp m rng, 80-bit

  • 34

    133

    c. Chun IEEE 754/85 (2)

    Khun dng m ha:

    S e m

    S e m

    S e m

    31 30 23 22 0

    63 62 52 51 0

    79 78 64 63 0

    134

    c. Chun IEEE 754/85 (3)

    S l bit du, S=0 l s dng, S=1 l s m.

    e l m lch (excess) ca phn m E, tc l: E = e b

    Trong b l lch (bias):

    Dng 32-bit : b = 127, hay E = e - 127

    Dng 64-bit : b = 1023, hay E = e - 1023

    Dng 80-bit : b = 16383, hay E = e - 16383

    135

    c. Chun IEEE 754/85 (4)

    m l cc bit phn l ca phn nh tr M, phn nh tr c ngm nh nh sau:

    M = 1.m

    Cng thc xc nh gi tr ca s thc tng ng l:

    X = (-1)S x 1.m x 2e-b

    S e m

    136

    V d 1

    V d 1: C mt s thc X c dng biu din nh phn theo chun IEEE 754 dng 32 bit nh sau:

    1100 0001 0101 0110 0000 0000 0000 0000

    Xc nh gi tr thp phn ca s thc .

    Gii:

    S = 1 X l s m

    e = 1000 0010 = 130

    m = 10101100...00

    Vy X = (-1)1 x 1.10101100...00 x 2130-127

    = -1.101011 x 23 = -1101.011 = -13.375

  • 35

    137

    V d 2

    Xc nh gi tr thp phn ca s thc X c dng biu din theo chun IEEE 754 dng 32 bit nh sau:

    0011 1111 1000 0000 0000 0000 0000 0000

    Gii:

    S = 0 X l s dng

    e = 0111 1111= 127

    m = 000000...00

    Vy X = (-1)0 x 1.0000...00 x 2127-127

    = 1.0 x 20 = 1

    138

    V d 3

    Biu din s thc X = 9.6875 v dng s du chm ng theo chun IEEE 754 dng 32 bit

    Gii:

    X = 9.6875(10) = 1001.1011(2) = 1.0011011 x 23

    Ta c:

    S = 0 v y l s dng

    E = e 127 nn e = 127 + 3 = 130(10) = 1000 0010(2)

    m = 001101100...00 (23 bit)

    X = 0100 0001 0001 1011 0000 0000 0000 0000

    V d

    1. Biu din cc s thc sau di dng chunIEEE 754 32 bit

    a. X = 0.75

    b. Y = -27.0625

    2. Xc nh gi tr ca cc s thc c biu dindi dng IEEE 754 32 bit

    a. X = 1111 0000 1110 0100 0000 0000 0000 0000

    b. Y = 0000 1111 0001 1000 0100 0000 0000 0000

    139 140

    Cc quy c c bit

    Nu tt c cc bit ca e u bng 0, cc bit ca m u bng 0, th X = 0

    Nu tt c cc bit ca e u bng 1, cc bit ca m u bng 0, th X =

    Nu tt c cc bit ca e u bng 1, m c t nht mt bit bng 1, th X khng phi l s (not a number - NaN)

  • 36

    141

    Trc s biu din

    Dng 32 bit: a = 2-127 10-38 b = 2+127 10+38

    Dng 64 bit: a = 2-1023 10-308 b = 2+1023 10+308

    Dng 80 bit: a = 2-16383 10-4932 b = 2+16383 10+4932

    Ni dung

    1.1. Thng tin v Tin hc

    1.2. Biu din s trong h m

    1.3. Biu din d liu trong my tnh

    1.3.1. Nguyn l chung

    1.3.2. Biu din s nguyn

    1.3.3. Biu din s thc

    1.3.4. Biu din k t

    142

    143

    a. Nguyn tc chung

    Cc k t cng cn c chuyn i thnh chui bit nh phn gi l m k t.

    S bit dng cho mi k t theo cc m khc nhau l khc nhau.

    VD: B m ASCII dng 8 bit cho 1 k t.

    B m Unicode dng 16 bit.

    144

    a. B m ASCII

    Do ANSI (American National Standard Institute) thit k

    ASCII l b m c dng trao i thng tin chun ca M. Lc u ch dng 7 bit (128 k t) sau m rng cho 8 bit v c th biu din 256 k t khc nhau trong my tnh

    B m 8 bit m ha c cho 28 = 256 k t, c m t 00(16) FF(16), bao gm: 128 k t chun c m t 00(16) 7F(16) 128 k t m rng c m t 80(16) FF(16)

  • 37

    145

    i. K t chun B m ASCII

    95 k t hin th c: C m t 20(16) 7E(16) 26 ch ci hoa Latin 'A' 'Z' c m t 41(16) 5A(16) 26 ch ci thng Latin 'a' 'z' c m t 61(16)

    7A(16) 10 ch s thp phn '0' '9' c m t 30(16) 39(16) Cc du cu: . , ? ! : ;

    Cc du php ton: + - * /

    Mt s k t thng dng: #, $, &, @, ...

    Du cch (m l 20(16))

    33 m iu khin: m t 0016 1F16 v 7F16dng m ha cho cc chc nng iu khin

    146

    147

    K t iu khin nh dng

    BS Backspace - Li li mt v tr: K t iu khin con tr li li mt v tr.

    HT Horizontal Tab - Tab ngang: K t iu khin con tr dch tip mt khong nh trc.

    LF Line Feed - Xung mt dng: K t iu khin con tr chuyn xung dng di.

    VT Vertical Tab - Tab ng: K t iu khin con tr chuyn qua mt s dng nh trc.

    FF Form Feed - y sang u trang: K t iu khin con tr di chuyn xung u trang tip theo.

    CR Carriage Return - V u dng: K t iu khin con tr di chuyn v u dng hin hnh.

    148

    K t iu khin truyn s liu

    SOH Start of Heading - Bt u tiu : K t nh du bt u phn thng tin tiu .

    STX Start of Text - Bt u vn bn: K t nh du bt u khi d liu vn bn v cng chnh l kt thc phn thng tin tiu .

    ETX End of Text - Kt thc vn bn: K t nh du kt thc khi d liu vn bn c bt u bng STX.

    EOT End of Transmission - Kt thc truyn: Ch ra cho bn thu bit kt thc truyn.

    ENQ Enquiry - Hi: Tn hiu yu cu p ng t mt my xa.

    ACK Acknowledge - Bo nhn: K t c pht ra t pha thu bo cho pha pht bit rng d liu c nhn thnh cng.

    NAK Negative Aknowledge - Bo ph nhn: K t c pht ra t pha thu bo cho pha pht bit rng vic nhn d liu khng thnh cng.

    SYN Synchronous / Idle - ng b ha: c s dng bi h thng truyn ng b ng b ho qu trnh truyn d liu.

    ETB End of Transmission Block - Kt thc khi truyn: Ch ra kt thc khi d liu c truyn.

  • 38

    149

    K t iu khin phn cch thng tin

    FS File Separator - K hiu phn cch tp tin: nh du ranh gii gia cc tp tin.

    GS Group Separator - K hiu phn cch nhm: nh du ranh gii gia cc nhm tin (tp hp cc bn ghi).

    RS Record Separator - K hiu phn cch bn ghi: nh du ranh gii gia cc bn ghi.

    US Unit Separator - K hiu phn cch n v: nh du ranh gii gia cc phn ca bn ghi.

    150

    Cc k t iu khin khc

    NUL Null - K t rng: c s dng in khong trng khi khng c d liu.

    BEL Bell - Chung: c s dng pht ra ting bp khi cn gi s ch ca con ngi.

    SO Shift Out - Dch ra: Ch ra rng cc m tip theo s nm ngoi tp k t chun cho n khi gp k t SI.

    SI Shift In - Dch vo: Ch ra rng cc m tip theo s nm trong tp k t chun.

    DLE Data Link Escape - Thot lin kt d liu: K t s thay i ngha ca mt hoc nhiu k t lin tip sau .

    DC1

    DC4

    Device Control - iu khin thit b : Cc k t dng iu khin cc thit b ph tr.

    CAN Cancel - Hy b: Ch ra rng mt s k t nm trc n cn phi b qua.

    EM End of Medium - Kt thc phng tin: Ch ra k t ngay trc n l k t cui cng c tc dng vi phng tin vt l.

    SUB Substitute - Thay th: c thay th cho k t no c xc nh l b li.

    ESC Escape - Thot: K t c dng cung cp cc m m rng bng cch kt hp vi k t sau .

    DEL Delete - Xa: Dng xa cc k t khng mong mun.

    151

    b. K t m rng B m ASCII

    c nh ngha bi:

    Nh ch to my tnh

    Ngi pht trin phn mm

    V d:

    B m k t m rng ca IBM: c dng trn my tnh IBM-PC.

    B m k t m rng ca Apple: c dng trn my tnh Macintosh.

    Cc nh pht trin phn mm ting Vit cng thay i phn ny m ho cho cc k t ring ca ch Vit, v d nh b m TCVN 5712.

    152

    c. B m Unicode

    Do cc hng my tnh hng u thit k

    L b m 16-bit, Vy s k t c th biu din (m ho) l 216

    c thit k cho a ngn ng, trong c ting Vit

  • 39

    Tho lun

    153

top related