การพิสูจน์ทางคณิตศาสตร์staff.cs.psu.ac.th/pennee/344-281/06-proofmaths-lec.pdf ·...
TRANSCRIPT
การพสจนทางคณตศาสตร
6.1 วธการพสจนทางคณตศาสตร
การแสดงการพสจนขอความทางคณตศาสตรเปนการใหเหตผลทประจกษโดยปราศจากการโตแยง
เพอแสดงวาขอความหรอทฤษฎนนเปนจรง
การพสจน ต งอยบนสมมตฐาน (premise/hypothesis/assumption ) สจพจน(axiom) บทนยาม
(definition) ซงลวนเปนประพจนทไดรบการยอมรบหรออนมาน ( inference) ไดวาเปนจรง
กระบวนการพสจนมรปแบบการน าไปสขอสรปหรอผล ซงมเหตมาจาก สมมตฐานหรอเหตผาน
หลกการอนมาน (rule of intference)
ชนดของการพสจน ขอความ “p implies q”
Type of Proof How to show
Direct Proof of p implies q Assume p is true. Derive a chain of implications which ends with q.
Assume p Want to show q Proof …
Indirect(Contrapositive) Proof of p implies q
Prove q implies p with direct proof
Assume q
Want to show p Proof ….
Proof by Contradiction of p implies q
Do a direct proof of (pq) implies false, that is, implies contradiction.
Assume p q Want to show contradiction Proof …
6.1.1 Direct Proofs
ตวอยาง
ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x 1
วธท า ให x เปนจ านวนจรงใดๆ และ x 0
เพราะวา 0 1
ดงน น x 0 1
ฉะนนสรปไดวา ขอความ “ ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x 1 “ เปนจรง
ตวอยาง ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x x(x-1)
วธท า ให x เปนจ านวนจรงใดๆ และ x 0
เพราะวา x 0
จะไดวา x 1 0
ดงน น x (x-1) 0
นนคอ x 0 x (x-1)
ฉะนนสรปไดวา ขอความ “ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x x(x-1)” เปนจรง
6.1.2 Indirect Proofs
ตวอยาง
ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x 1
วธท า ให x เปนจ านวนจรงใดๆ และ x ≥ 1
เนองดวย 0 1
นนคอ 0 1 x
ฉะนนสรปไดวา ขอความ “ ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x 1 “ เปนจรง
ตวอยาง
ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x x(x-1)
วธท า ให x เปนจ านวนจรงใดๆ และ x ≥ x(x-1)
จะได x ≥ x2-x
2x ≥ x2 ≥ 0
นนคอ x ≥ x2 /2 ≥ 0
ฉะนนสรปไดวา ขอความ “ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x x(x-1)” เปนจรง
6.1.3 Contradiction Proofs
ตวอยาง
ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x 1
วธท า ให x เปนจ านวนจรงใดๆ
x 0 และ x ≥ 1
เพราะวา x 0
ดงน น x 0 1
นนคอ x 1 และ x ≥ 1 เกดการขดแยง
ฉะนนสรปไดวา ขอความ “ ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x 1 “ เปนจรง
ตวอยาง ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x x (x-1)
วธท า ให x เปนจ านวนจรงใดๆ
x 0 และ x ≥ x(x-1)
เนองจาก x 0
ดงน น x – 1 0
x ( x – 1) 0
เพราะวา x ≥ x (x-1)
นนคอ x ≥ x (x-1) 0
ฉะนน x 0 เกดการขดแยงกบ x 0
ฉะนนสรปไดวา ขอความ “ส าหรบจ านวนจรงใดๆ ถา x 0 แลว x x(x-1)” เปนจรง
6.2 ล าดบ และ อนกรม
ล าดบ ประกอบขนเปนเซตทมสมาชกทไดรบการจดเรยง ล าดบเปนฟงกชนทมโดเมนทเปนสบ
เซตของจ านวนเตม ( Z )ไปยงเซตเรนจ S
an แทนสมาชกในล าดบท n ขณะท { an } แทนเซตของล าดบซงประกอบดวยสมาชกทงหมด
ของล าดบนน
หมายเหต ล าดบเรมตนท 1
ตวอยาง
an = 3n
{ an } = { a1 = 3, a2 = 6, a3 = 9, a4 = 12, …} เปน Arithmetic Sequence
an = 2n
{ an } = { a1 = 2, a2 = 4, a3 = 8, a4 = 16, …} เปน Geometric Sequence
an = n2
{ an } = {12,22,32,42,52,…}
ล าดบเลขคณต (Arithmetic Sequence ) คอ ล าดบทมผลตางระหวาง 2 พจนใดๆทตดกนเปน
จ านวนคงท d {a, a+d , a+2d , a+3d, …}
ล าดบเรขาคณต (Geometric Sequence) คอ ล าดบทมสดสวนระหวาง 2 พจนใดๆทตดกนเปน
จ านวนคงท {a, ar , ar2, ar3, …}
ล าดบ Fibonacci Sequence คอ ล าดบทมคาเทากบผลบวกของ 2 พจนกอนหนา
an = an-1+ an-2 {1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, …}
อนกรม คอ ผลรวมของล าดบ ต งแตพจนท m ถง พจนท n
n
mjj
an2m1mm a+ … +aa+ a
เมอเขยนเปนสวนหนงของโปรแกรมไดดงน
int sum = 0;
for (j = m; j n; j++)
sum = sum + a[j];
ตวอยาง
5
1
4
0
)1(j j
jj
5
1
/1j
j
กฎการคณและการบวกทประยกตใชกบอนกรม
n
j
n
j
cjjc1 1
n
k
knn
k
knn
k
kn
j
jn
j
j araararararararr0
1
1
11
10
1
0
Telescoping Sum
n
j
jj aa1
1)(
ตวอยาง
จงหา
4
1
22 ))1((k
kk
4
1
22 ))1((k
kk
ตวอยาง
จงหา
4
1
3
1i j
ij
4
1
3
1i j
ij
ผลเฉลยรปแบบปดของอนกรม (Closed Form Solutions) หมายถงการหาค าตอบของปญหา
โดยสงผานตวแปรใดหนงเพอหาค าตอบของฟงกชนและไดค าตอบของปญหาในทนท โดยไม
จ าเปนตองด าเนนการตามขนตอนตงแตตนจนกระทงสนสด
ตวอยาง จงหา ผลเฉลยรปแบบปดของอนกรม
n
k
kk1
22 ))1((
n
k
kk1
22 ))1((
ดงน น ผลเฉลยรปแบบปดของอนกรม 2
1
22 ))1(( nkkn
k
นนคอ เมอ n = 4 ค าตอบอง
4
1
22 ))1((k
kk
หมายเหต ผลเฉลยรปแบบปดของอนกรมทควรทราบ
6.3 อปนยเชงคณตศาสตร
อปนยเชงคณตศาสตร (Mathematical Induction)
ให P(n) แทน ขอความทเกยวของกบจ านวนนบ n m เมอ m
การพสจนวา P(n) เปนจรง ทกจ านวนนบ n m ตองแสดง 2 ขนตอนดงน
ขนพนฐาน (Basic Step) แสดงใหไดวา P(m) เปนจรง
ขนอปนย (Inductive Step) ให k ซง km สมมต P(k) เปนจรง แสดงใหไดวา P(k 1) เปน
จรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ
1+3+5+...+(2n-1)=n2
วธท า
ให P(n) แทนขอความ 1+3+5+...+(2n-1)=n2
ขนพนฐาน n = 1 ( 2(1)-1) = 12
ดงน น P(1) เปนจรง
ขนอปนย ให k โดยท k 1 สมมตให P(k) เปนจรง
จะได 1+3+5+...+(2k-1)=k2
1+3+5+...+(2k-1)+(2(k+1)-1)=k2+(2(k+1)-1)
1+3+5+...+(2k-1)+(2k+1) = k2+2k+1 = (k+1)2
ดงน น P(k+1) เปนจรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ
n2 > 3n เมอ n 4
วธท า
ให P(n) แทนขอความ n2 > 3n เมอ n 4
ขนพนฐาน n = 4 42 > 3(4)
ดงน น P(4) เปนจรง
ขนอปนย ให k โดยท k 4 สมมตให P(k) เปนจรง
จะได k2 > 3k
(k+1)2 = k2+2k+1 3k+2k +1 3K + 2(4)+1 3k+3 = 3(K+1)
ดงน น P(k+1) เปนจรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ
1)1(
1...
43
1
32
1
21
1
n
n
nn ทก n
วธท า
ให P(n) แทนขอความ
ขนพนฐาน
ดงนน
ขนอปนย จะได
ดงนน
ตวอยาง
จงพสจนขอความ
2n n2 เมอ n 4
วธท า
ให P(n) แทนขอความ 2 n n2 ส าหรบ n 4
ขนพนฐาน n = 4 24 42
ดงน น P(4) เปนจรง
ขนอปนย ให k โดยท k 4 สมมตให P(k) เปนจรง
จะได 2k k2
เพราะวา 2k+1 = 2 2k 2 k2 = k2+kk k2+4k k2+2k +1 = (k+1)2
ดงน น P(k+1) เปนจรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ
3n n! ส าหรบทกจ านวนนบ n 6
วธท า
ให P(n) แทนขอความ 3n n! ส าหรบทกจ านนนบ n 6
ขนพนฐาน n = 7 37 = 2187 7! = 5040
ดงนน P(7) เปนจรง
ขนอปนย ให k โดยท k 7 สมมตให P(k) เปนจรง
จะได 3k k!
3(k+1) = 3 3k 3 k! (k+1)k! = (k+1)!
ดงน น P(k+1) เปนจรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ 2 | (n+1)(n+4) ส าหรบทกจ านวนนบ n
วธท า
ให P(n) แทนขอความ 2 (n+1)(n+4) ส าหรบทกจ านวนนบ n
ขนพนฐาน n = 1 2 (1+1)(1+4)
2 10
ดงน น P(1) เปนจรง
ขนอปนย ให k โดยท k 1 สมมตให P(k) เปนจรง
จะได 2 (k+1)(k+4) = k2+5k+4
2 (k+1)(k+4) + 2(k+3) = k 2 + 5k + 4+ 2k + 6 = k 2 + 7k + 10 = (k+2)(k+5)
= ((k+1)+1)((k+1)+4)
ดงน น P(k+1) เปนจรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ 11 [8(102n) + 6(102n-1) +9 ] ส าหรบทกจ านวนนบ n
วธท า
ให P(n) แทนขอความ 11 [8(102n) + 6(102n-1) +9 ] ส าหรบทกจ านวนนบ n
ขนพนฐาน n = 1 11 [8(102(1)) + 6(102(1)-1) +9 ]
11 869
ดงน น P(1) เปนจรง
ขนอปนย ให k โดยท k 1 สมมตให P(k) เปนจรง
จะได 11 [8(102k) + 6(102k-1) +9 ]
นนหมายความวา จะม m ซง [8(102k) + 6(102k-1) +9 ] = 11(m)
[8(102(k+1)) + 6(102(k+1)-1) +9 ] = 8(102102k) + 6 (102k 10) + 9
= 102[8102k + 6102k-1+9] – 891
= 102(11m) -8111
= 11[102 m - 81]
เพราะวา 102 m – 81
นนคอ 11 [8(102(k+1)) + 6(102(k+1)-1) +9 ]
ดงน น P(k+1) เปนจรง
หมายเหต การพสจนอปนยเชงคณตศาสตรขางตน เปน Weak Induction คอพจารณาเงอนไข
เบองตนและพสจนสมมตฐานอปนย P(k) P(k+1)
ส าหรบ Strong Induction จะพสจนวาชวงปดของคาในเงอนไขเรมตนจนถงคา k มสมมตฐาน
อปนยเปนจรงทกคานนคอ k ( P(r) เปนจรงส าหรบคา r ทกตว และ (1 r k ) P(k+1)
หรอ (P(1) P(2) … P(k)) P(k+1)
ตวอยาง
จงพสจนขอความ ส าหรบจ านวนนบ n ≥ 2 มจ านวนเฉพาะทหาร n ลงตว
วธท า
ให P(n) แทนขอความ มจ านวนเฉพาะทหาร n ลงตว ส าหรบจ านวนนบ n ≥ 2
ขนพนฐาน n = 2 และเลอก จ านวนเฉพาะ 2 ซง 2 หาร 2 ลงตว
ดงน น P(2) เปนจรง
ขนอปนย ส าหรบทกจ านวนนบ k ≥ 2 P(k) เปนจรง
นนคอ ทกจ านวนนบ r (2 ≤ r ≤ k) P(2) P(3) P(k) เปนจรง
มจ านวนเฉพาะทหาร 2 ลงตว
มจ านวนเฉพาะทหาร 3 ลงตว
มจ านวนเฉพาะทหาร 4 ลงตว
มจ านวนเฉพาะทหาร 5 ลงตว
มจ านวนเฉพาะทหาร k ลงตว
พจารณา จ านวนนบ k+1
หาก จ านวนนบ k+1 เปนจ านวนเฉพาะ ดงนน มจ านวนเฉพาะทหาร k+1 หาร ลงตว
หาก จ านวนนบ k+1 เปนจ านวนประกอบ k+1 = pq โดยท (2 ≤ p, q ≤ k) จาก P(2) P(3) P(k) เปนจรง
นนคอ มจ านวนเฉพาะทหาร p ลงตว และ มจ านวนเฉพาะทหาร q ลงตว
จงสรปไดวา มจ านวนเฉพาะทหาร k+1 หาร ลงตว
ดงน น P(k+1) เปนจรง
ตวอยาง
จงพสจนขอความ ak = ak-1 + ak-2 + ak-3 ส าหรบทกจ านวนนบ k 3 แลว an 2n ส าหรบทก
n 0 เมอก าหนด a0 = 1, a1 = 2, a2 = 3
วธท า
ให P(n) แทนขอความ ak = ak-1 + ak-2 + ak-3 ส าหรบทกจ านวนนบ k 3 แลว an 2n ส าหรบทก
n 0
ขนพนฐาน n = 3 a3 = a3-1 + a3-2 + a3-3 = 3+2+1 = 6 20+ 21+ 22 = 1+2+4 = 7
a0 = 1 20
a1 = 2 21
a2 = 3 22
ดงน น P(3) เปนจรง
ขนอปนย ส าหรบทกจ านวนนบ k ≥ 3 P(k) เปนจรง
นนคอ ทกจ านวนนบ r (3 ≤ r ≤ k) P(3) P(4) P(k) เปนจรง
a3 20+ 21+ 22
a4 20+ 21+ 22+ 23
ak+1 ≤ 20+ 21+ 22+ 23 + + 2k = 2 k+1-1 ≤ 2 k+1
ดงน น P(k+1) เปนจรง
6.4 การเวยนบงเกด
การเวยนบงเกด เปนกระบวนการเรยกตนเองเพอบงเกดผลลพธใดหนง เนองดวยบางครงการนยาม
สงใดสงหนงเปนเรองยาก จงใชกระบวนการเวยนบงเกดเพอนยามสงนน
ตวอยาง
ล าดบ 1, 2, 4, 8, 16, 32, …
การนยาม ความสมพนธเวยนเกด เพอนยามล าดบขางตน
A1 = 1 และ An+1 = 2An
นนคอ
A2 = 2(1) = 2
A3 = 2(2) = 4
A4 = 2(4) = 8
…
หากล าดบไดรบการนยามในรปความสมพนธเวยนเกด สามารถพสจนขอความทนยามโดยใชหลก
อปนยทางคณตศาสตร
ก าหนดให P(k) แทนประพจน ล าดบท ak
ขนพนฐาน
แสดงวา P(1) เปนจรง
ขนอปนย
แสดงวา k 1 (P(k) P(k+1))
ตวอยาง
ก าหนดความสมพนธเวยนเกด
f(0) = 3
f(n+1) = 2f(n) + 2 ส าหรบ n 0
จงหา f(1), f(2) และ f(3)
วธท า
f(1) = 2f(0) + 2 = 2(3) + 2 = 8
f(2) = 2f(1) +2 = 2(8) + 2 = 18
f(3) = 2f(2) + 2 = 2(18) +2 = 38
ตวอยาง
จงนยามความสมพนธเวยนเกด ของ factorial function F(n) = n!
วธท า
ขนพนฐาน F(0) = 0! = 1
ขนอปนย F(n+1) = (n+1)F(n)
F(5) = 5F(4)
= 5 4 F(3)
= 5 4 3 F(2)
= 5 4 3 2 F(1)
= 5 4 3 2 1 F(0) = 5 4 3 2 1 1 = 120
การนยามฟงกชนเวยนเกด ส าหรบทกจ านวนเตมบวกใดๆ คาของฟงกชนเวยนเกดจะตอง well-
defined (ใหคาถกตองชดเจน)
ตวอยาง
จงนยามฟงกชนเวยนเกด ของ an เมอ a แทน จ านวนจรงใดๆ และ a 0 และ n แทน จ านวนเตม
ใดๆทมากกวา หรอเทากบ 0
วธท า
ขนพนฐาน F(0) = a0 = 1
ขนอปนย F(n+1) = a F(n) = a an
ตวอยาง จงนยามฟงกชนเวยนเกด ของ
n
k
ka0
วธท า
ขนพนฐาน F(0) == a0
ขนอปนย F(n+1) = an+1 + F(n) = an+1 +
ตวอยาง ก าหนดฟงกชนเวยนเกด
f(0) = 2 f(1) = 3
f(n+2) = 2f(n) + f(n+1) +5 n 0
จงหา f(2) , f(3) และ f(4)
วธท า f(2) = 2f(0) + f(1) +5 = 2X2 + 3 + 5 = 12
f(3) = 2f(1) + f(2) + 5 = 2X3 + 12 +5 = 23
f(4) = 2f(2) + f(3) + 5 = 2X12 + 23 + 5 = 52
ตวอยาง
จ านวน Fibonacci Number คอ จ านวนทไดรบการก าหนด ดงน
F(0) = 0
F(1) = 1
F(n) = F(n-1) + F(n-2) ส าหรบ n = 2,3,4,…
จงหา F(4)
วธท า
F(4) = F(3) + F(2) = 2 +1 = 3
F(3) = F(2) +F(1) = 1+1 = 2
F(2) = F(1) + F(0) = 1+0 = 1
การนยามฟงกชนเวยนเกดเพอนยามเซต
สมมตให S แทนเซต
ขนพนฐาน
ก าหนดสมาชกเรมตน
ขนอปนย
ก าหนดกฎในการไดมาซงสมาชกตวถดไป
ตวอยาง
จงนยามฟงกชนกอก าเนดของสบเซต S
วธท า
ขนพนฐาน
3 S
ขนอปนย
ถา x S และ y S แลว x+y S
ดงนน
3 S
3+3 = 6 S
3+6 = 9 S
6+6 = 12 S
...
S = {3, 6, 9, 12, …}
ตวอยาง
จงใช Mathematical Induction เพอแสดงวา เซต S = { x | x = 3n เมอ n }
วธท า
ขนพนฐาน
ก าหนด P(n) แทน ประพจน P(n) = 3n S ส าหรบ n
P(1) = 3(1) = 3 S
ดงน น P(1) เปนจรง
ขนอปนย
ส าหรบ k และ k 1 ก าหนดให P(k) เปนจรง
นนคอ P(k) = 3k
P(k) + 3 = 3k + 3
P(k+1) = 3(k+1)
ดงนน P(k+1) เปนจรง
การนยามฟงกชนกอก าเนดของเซตของ string
ขนพนฐาน
* ( หมายถง string ทไมม symbol ใดๆ)
ขนอปนย
ถา w * และ x แลว wx
ตวอยาง
= {0, 1} และ *
วธท า
0 = 0 *
1 = 1 *
01 *
11 *
010*
110 *
…
การหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด
การหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด ม 2 วธ
1. การท าซ า
ตวอยาง
จงหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด {Sn} เมอ
Sn = 2Sn-1 เมอ n 1 และ S0 = 1
วธท า
Sn = 2Sn-1
= 2(2Sn-2) = 22Sn-2
= 22 (2 Sn-3) = 23Sn-3
= 23 (2Sn-4) = 24 Sn-4
= …
= 2n-2(2Sn-(n-1)) = 2n-1S1
= 2n-1(2S0) = 2n
ตวอยาง
จงหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด {Hn} เมอ
เมอก าหนด Hn = 2Hn-1 + 1 เมอ H1 = 1
วธท า
Hn = 2Hn-1 + 1
= 2(2 Hn-2+1) + 1 = 22 Hn-2 + 2 + 1
= 22 (2 Hn-3 + 1 )+ 2 + 1 = 23 Hn-3 + 23 + 2 + 1
= 23 (2 Hn-4 +1) + 23 + 2 + 1 = 24 Hn-4 + 23 + 2 + 1
…
= 2n-1 Hn-(n-1) + 2n-2 + 2n-3 +…+ 2 + 1
= 2n-1 (1) + 2n-2 + 2n-3 +…+ 2 + 1
= 2n - 1
2. การหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกดเอกพนธเชงเสน
นยาม ความสมพนธเวยนเกดเอกพนธเอกพนธเชงเสนทมสมประสทธคาคงตว คอ
ความสมพนธเวยนเกด ในรป
an = c1an-1 + c2an-2 + … + ckan-k เมอ c1, c2, …, ck เปนคาคงตว ck 0
ทฤษฎบทท 1 ให c1, c2 เปนจ านวนจรง ถา r2 –c1r- c2 มผลเฉลยทแตกตางกน r1 , r2 ตามล าดบ
{bn} จะเปนผลเฉลย ของความสมพนธเวยนเกด an = c1an-1 + c2an-2 กตอเมอ bn = d1r1n+ d2r2
n
ทก n โดยท d1 , d2 เปนคาคงท
ทฤษฏบทท 2 ให c1, c2 เปนจ านวนจรง ถา r2 –c1r- c2 มผลเฉลยเพยงคาเดยว r0 , r0 ตามล าดบ
{bn} จะเปนผลเฉลย ของความสมพนธเวยนเกด an = c1an-1 + c2an-2 กตอเมอ bn = d1r0n+ d2nr0
n
ทก n โดยท d1 , d2 เปนคาคงท
ทฤษฎบทท 3 ให c1, c2 ,…,ck เปนจ านวนจรง ถา rk –c1r
k-1 –c2rk-2- … - ck มผลเฉลยทแตกตาง
กนหมด k ผลเฉลย r1 , r2, …, rk ตามล าดบ {bn} จะเปนผลเฉลย ของความสมพนธเวยนเกด
an = c1an-1 + c2an-2 + … + ckan-k กตอเมอ bn = d1r1n+ d2r2
n+…+ dkrkn ทก n โดยท d1 , d2,
…,, dk เปนคาคงท
ตวอยาง
จงหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด
an = 2an-1 –an-2 ส าหรบทก n > 1 และ a0 = 0 a1= 3
วธท า จาก ทฤษฎบทท 1 c1 = 2 และ c2 = -1
ผลเฉลยของ r2 –c1r- c2 = r2 –2r +1 มคาเปน r0 = 1
an = c1an-1 + c2an-2 bn = d1r0n+ d2nr0
n
bn = d11n+ d2n1n
= d1+ nd2
a0= d1+ (0)d2 = 0
a1= d1+ (1)d2 = 3
ดงน น d1 = 0 และ d2= 3
นนคอ bn = d1+ nd2 = 0+ 3n = 3n
ตวอยาง
จงหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด
an = an-1+2an-2 เมอ a0 = 2 a1= 7
วธท า ผลเฉลยของ r2 –c1r- c2 = r2 –r - 2 มคาเปน r1 =2 และ r2 = -1
an = c1an-1 + c2an-2 bn = d1r1n+ d2r2
n
= d12n+ d2(-1)n
a0= d120+ d2(-1)0 = d1+ d2 = 2
a1= d121+ d2(-1)1 = 2d1 - d2 = 7
ดงน น d1 = 3 และ d2= -1
นนคอ bn = 3.2n-1(-1)n
ตวอยาง
จงหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด
an = 6an-1- 9an-2 เมอ a0 = 1 a1= 6
วธท า ผลเฉลยของ r2 –c1r- c2 = r2 –6 r +9 มคาเปน r0 =3 และ r0 = 3
an = c1an-1 + c2an-2 bn = d1r0n+ d2nr0
n
= d13n+ d2n3n
a0= d130+ d2(0)30 = d1 + 0 = 1
a1= d131+ d2(1)31 = (1)31+ d2(1)31 = 6
ดงน น d1 = 1 และ d2 = 1
นนคอ bn = 3n+ n3n
ตวอยาง
จงหาผลเฉลยของความสมพนธเวยนเกด
an = 6an-1- 11an-2 +6an-3 เมอ a0 = 2 a1= 5 a3= 15
วธท า ผลเฉลยของ r3 –c1r2- c2 r - c3 = r3 –6r2+11 r- 6 มคาเปน r1 =1 r2 = 2 และ r3= 3
an = c1an-1 + c2an-2 + c3an-3 bn = d1r1n+ d2r2
n + d3r3n
= d11n+ d22n + d33
n
a0 = d110+ d220 + d33
0 = d1+ d2 + d3 = 2
a1 = d111+ d22
1 + d331 = d1+ 2d2 + 3d3 = 5
a2 = d112+ d22
2 + d332 = d1+ 4d2 +9 d3 = 15
ดงน น d1 = 1, d2 = -1 และ d3 = 2
นนคอ bn = 1n+ (-1).2n + 2.3n = 1- 2n + 2.3n
อลกอลทมเวยนเกด
พจารณาสวนของโปรแกรมตอไปน
int x(int n)
{ int m = 0;
n = n + m +1;
return n;}
และสวนของโปรแกรม
int x(int n)
{ int m = 1;
n = x(n);
return m+n;}
ฟงกชนทเรยกใชตวเองถกเรยนวาฟงกชนเวยนบงเกด ซงจะพบการเรยกใชตวเองภายในฟงกชน
void test (int n) { If (n > 0) { System.out.println(n); test(n-1); System.out.println(n); } }
จงหา ผลลพธ ของค าสง test(4) และ test(-4)
หมายเหต ฟงกชนเวยนเกดเปนฟงกชนทเรยกใชตวเอง จงจ าเปนตองปองการการเกดลปไมรจบโดย
การก าหนดคาคนหนงคาเพอมใหเรยกใชตวเองซ า
จงหาคา fact(4) จากทงสองขนตอนวธ
การแกปญหาใดปญหาหนงสามารถท าไดหลายวธ ดงตวอยางขางตน ทสามารถแกปญหาไดท ง
iterative method และ recursive method โดยมากวธการ recursiveจะหาผลลพธไดงายแตใช
เวลานานในการแกปญหาเดยวกนเมอเทยบกบวธ iterative method
การออกแบบขนตอนวธแกปญหาแบบเวยนเกด
การแกปญหาเวยนเกด ใชหลกการแบงแยกปญหาเปนป ญหาทยอยลงในตละขนแลวท าการหา
ค าตอบปญหายอยทมขนาดใหญขนเปนล าดบ หลกการนรจกในชอ “Divide and Conquer” โดย
หลกการออกแบบตองหาค าตอบตอไปน
1. ตองลดขนาดของปญหาลงอยางไรใหคงลกษณะปญหาเดมไว
2. การเรยกใชงานแตละครงขนาดของปญหาลดลงหรอไม
3. คาคนของปญหาคอคาใด
4. ปญหาจะสนสดทกครงเมอถง base case หรอไม