สบสานพระราชปณธาน

“ขอใหถอผลประโยชนสวนตวเปนทสอง ประโยชนของเพอนมนษเปนกจทหนง

ลาภทรพยและเกยรตยศจะตกมาแกทานเอง ถาทานทรงธรรมะแหงอาชพยไว ใหบรสทธ”

213

เทดพระนาม มหดล

เมอสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนเสดจพระราชดำเนนไปทรงเยยมราษฎรใน

ชนบทหางไกลคมนาคมทวประเทศ ทรงพบวาพนทเหลานนยงขาดแคลนบรการทางการแพทย

ราษฎรเมอเจบปวยกไมมโอกาสไดรบการรกษาดวยการแพทยแผนปจจบนอยางเหมาะสม จงทรง

พระกรณาโปรดเกลาฯ ใหกอตงหนวยแพทยอาสาสมเดจพระราชชนน หรอ พอ.สว. ขนใน พ.ศ.

๒๕๑๒ หนวยแพทยนปฏบตงานโดยอาสาสมคร ประกอบดวย แพทย ทนตแพทย เภสชกร

พยาบาล เจาหนาทสาธารณสข และอาสาสมครสายสนบสนน โปรดใหหนวยแพทยเคลอนท

ตามเสดจเสมอ จนถง พ.ศ. ๒๕๑๖ ทรงเรมนำระบบการสอสารทางวทย รบ - สง มาใชให

คำปรกษาและรกษาผปวย ซงเรยกวา “แพทยทางอากาศ” หรอ “แพทยทางวทย”

สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนทรงเลงเหนวากจการและดำเนนการใหความ

ชวยเหลอประชาชนในดานการแพทยและสาธารณสข ประสบผลและเปนคณประโยชนอยาง

มหาศาล จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานทนทรพยสวนพระองค จำนวน ๑ ลานบาท

เปนทนแรกเรมจดทะเบยน ตงเปน “มลนธแพทยอาสาสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน

(พอ.สว.)” เมอวนท ๒๑ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๑๗ ทรงรบตำแหนงเปนนายกากตตมศกด

เมอเสดจสวรรคตแลว สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาส-

ราชนครนทรทรงดำรงตำแหนงประธานกตตมศกด ตอมา

วตถประสงคของมลนธ พอ.สว. ๑. จดหาและสงเสรมใหแพทยและเจาหนาทอาสาสมครทงสวนกลางและสวนภมภาค

ปฏบตงานเพอชวยเหลอใหการรกษาพยาบาลปองกนโรค สงเสรมและฟนฟสขภาพอนามยของ

ประชาชนและเจาหนาทในทองถนทรกนดารหรอหางไกลคมนาคม หรอทองถนทคณะกรรมการ

กำหนด

มลนธแพทยอาสาสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน พอ.สว.

214

เทดพระนาม มหดล

๒. จดใหมการรกษาพยาบาลผปวยในทองถนทรกนดารโดยสงการรกษาทางเครองมอ

สอสาร

๓. รวมมอกบสวนราชการและองคการกศลอนๆ เพอสาธารณประโยชน

๔. ดำเนนการอนๆ เพอบรรลวตถประสงคของมลนธ

๕. ไมดำเนนการเกยวของกบการเมอง

จงหวด พอ.สว. ปจจบนมลนธ พอ.สว. ดำเนนกจกรรมใน ๕๑ จงหวด พอ.สว. โดยใชการแบงเขต

ตามเขตการตรวจราชการของกระทรวงสาธารณสข ดงน

เขต ๒ นครนายก

เขต ๓ ชลบร ฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว ตราด จนทบร ระยอง

เขต ๔ ราชบร กาญจนบร เพชรบร ประจวบครขนธ

เขต ๕ นครราชสมา ชยภม บรรมย สรนทร

เขต ๖ ขอนแกน เลย หนองคาย อดรธาน สกลนคร หนองบวลำภ

เขต ๗ อบลราชธาน อำนาจเจรญ นครพนม มกดาหาร ศรสะเกษ ยโสธร

เขต ๘ ตาก

เขต ๙ พษณโลก เพชรบรณ นาน อตรดตถ

เขต ๑๐ เชยงใหม เชยงราย พะเยา แมฮองสอน

เขต ๑๑ นครศรธรรมราช สราษฎรธาน ชมพร ระนอง พงงา ภเกต กระบ

เขต ๑๒ สงขลา พทลง ตรง สตล ยะลา ปตตาน นราธวาส

215

เทดพระนาม มหดล

กจกรรมของมลนธ พอ.สว. ๑. งานหนวยแพทยเคลอนท พอ.สว. จดหาอาสาสมครสายการแพทยและสาธารณสข

และสายสนบสนนไปปฏบตงานรกษา ปองกน สงเสรมและฟนฟสขภาพอนามยของประชาชน

และเจาหนาทในทองถนทรกนดารหางไกลคมนาคมหรอในททมปญหาสาธารณสขใน ๕๑

จงหวด พอ.สว.

๒. งานรกษาเฉพาะโรคทมลนธ พอ.สว. กำหนด ใหการรกษาโรคตางๆ โดยการผาตด

ไดแก ตาตอกระจก ปากแหวง-เพดานโหว ปลกแกวตาเทยม ใสกายอปกรณแขน - ขาเทยม

ฟนคด หวใจรหมาตกและหวใจพการแตกำเนด และโรคไตซงมภาวะไตวายขนสดทายและรกษา

ดวยการเปลยนไตจากผทยงมชวตอย

๓. งานฝกอบรม แบงเปนการฝกอบรมตามแผนงานของจงหวด พอ.สว. และการฝก

อบรมซงสำนกงานมลนธ พอ.สว. เปนผดำเนนการ

๔. งานทนตสาธารณสข พอ.สว.

๕. โครงการสนบสนนโครงการพฒนาดอยตงดานสาธารณสข

๖. โครงการทดลองแพทยทางโทรศพท พอ.สว. ใหการรกษาพยาบาลและชวยเหลอ

ผปวยทอยทองถนทรกนดารหางไกล โดยใชโทรศพทเปนเครองมอตดตอแพทย เพอสงการรกษา

แกผปวยซงมารบบรการทสถานอนามย

216

เทดพระนาม มหดล

๗. กจกรรมถวายเปนพระราชกศลเนองในวนคลายวนเสดจสวรรคตสมเดจพระศร

นครนทราบรมราชชนน ทกวนท ๑๘ กรกฎาคม ไดแก การออกหนวยแพทยเคลอนทในจงหวด

พอ.สว. การรณรงครกษาสขภาพปากและฟน การรณรงครกษาโรคตางๆ ดวยการผาตด เชน

โรคตาตอกระจก และโรคปากแหวงเพดานโหว ฯลฯ

๘. กจกรรมเพอโดยเสดจพระกศลเนองในวนคลายวนประสตสมเดจพระเจาพนางเธอ

เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร วนท ๖ พฤษภาคม ไดแก การออกหนวย

แพทยเคลอนทในจงหวด พอ.สว. การรณรงครกษาโรคตางๆ ดวยการผาตด เชน โรคตา

ตอกระจก และโรคปากแหวงเพดานโหว ฯลฯ

๙. โครงการทนตกรรมเคลอนทเพอประชาชนดอยโอกาสในเขตทองถนทรกนดาร

เปนโครงการเพอบรรเทาความทกขทรมานจากโรคในชองปาก

217

เทดพระนาม มหดล

โครงการทนตกรรมพระราชทาน

สมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก ทรงสรางรากฐานวชา

ทนตแพทยศาสตรของไทย พระราชทานทนสวนพระองคใหแกศาสตราจารย พ.ท.ส สรสงห

และพระราชทานพระราชปถมภแก ศาสตราจารย พ.อ. หลวงวาจวทยาวฑฒน ทงสองศกษาวชา

ทนตแพทยศาสตรในมหาวทยาลยเพนซลวาเนย สหรฐอเมรกา เมอสำเรจการศกษาแลวไดเปนกำลง

สำคญการกอตงคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยแพทยศาสตร คณะทนตแพทยศาสตร

แหงแรกของประเทศไทย

218

เทดพระนาม มหดล

พระราชปณธาณของสมเดจพระบรมราชชนกทจะพฒนาการทนตแพทยไดสบสานส

พระราชวงศ สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนทรงบำเพญพระราชกรณยกจตามพระยคลบาท

ทรงพระมหากรณาธคณพระราชทานทนการศกษา ชอ ทนสมเดจพระราชชนนศรสงวาลย แก

คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยแพทยศาสตร

ในพทธศกราช ๒๕๑๒ สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน ทรงพบวา ราษฎรทอย

หางไกลคมนาคมในถนทรกนดารมกจะไดรบทกขทรมานจากโรคฟน และขาดการดแลรกษาท

ถกตอง ซงปญหาสขภาพชองปากและฟนของประชาชนจำเปนตองไดรบการดแลตงแตวยเดก

เมอโปรดเกลาฯ ใหจดตงหนวยแพทยเคลอนทตามเสดจ จงมทนตแพทยรวมตามเสดจเปน

อาสาสมครดวยทกครง

สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน ทรงพระเมตตาแกทนตแพทยอาสายงนก

พระราชทานพระราชทรพยสวนพระองคสรางเครองมอ และประดษฐเกาอทำฟนมนำหนกเบา

ใชงานไดสะดวก นอกจากนยงพระราชทานพระมหากรณาธคณแกวงการทนตแพทยเปนอเนก

ประการ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงสบสานพระราชกรณยกจดานการแพทยและ

สาธารณสข ทรงเอออาทรหวงใยประชาราษฎรในดานทนตสขภาพ จงโปรดเกลาฯ ใหหนวยแพทย

พระราชทานและทนตแพทยทตามเสดจใหบรการรกษาดานทนตกรรมแกราษฎรผดอยโอกาส

ตอมา ไดพระราชทานทรพยสวนพระองคจดตง “หนวยทนตกรรมพระราชทาน” พระราชทาน

พระบรมราชานญาตใหคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยแพทยศาสตร จดฉายภาพยนตร

สวนพระองคเพอรวบรวมรายไดจากผมจตศรทธาบรจาคทลเกลาฯ ถวายโดยเสดจพระราชกศล

สมทบกบงบประมาณแผนดนสรางอาคารเรยนปฏบตการคลนกและการวจยทางทนตแพทยศาสตร

และพระราชทานทน “อานนทมหดล” สาขาทนตแพทย ตงแตเดอนกนยายน ๒๕๓๕ เปนตนมา

เมอสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร

ทรงดำรงตำแหนงประธานกตตมศกด มลนธ พอ.สว. ทรงสนบสนนกจกรรมทางดานทนตกรรม

บำบด และการใหความรเกยวกบทนตสขศกษาแกราษฎรผดอยโอกาสในทองถนทรกนดาร

เพอสนองพระราชปณธาน คณาจารย บคลากรของคณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยมหดล

จำนวนมากไดเปนอาสาสมครสมาชกของ พอ.สว. และไดรวมทำกจกรรมของมลนธอยาง

สมำเสมอตงแตตนจนถงปจจบน

219

เทดพระนาม มหดล

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหจดตง

หนวยแพทยพระราชทานเพอตรวจรกษาประชาชน จดทำโครงการเฝาระวงทนตสขภาพ

โครงการแปรงฟนหลงอาหารในโรงเรยน ฯลฯ และโปรดเกลาฯ ใหคณะทนตแพทยศาสตร

มหาวทยาลยมหดล จดตงหนวยทนตกรรมพระราชทานฯ เพอตรวจรกษานกเรยนในโครงการ

พระราชดำรและประชาชนทวไป และออกหนวยเคลอนทในโอกาสทเสดจฯ ไปทรงเยยมราษฎร

ในทองถนทรกนดาร ทรงพระราชดำรใหทางคณะฯ ดำเนนการโครงการสงเสรมปองกนและ

การวจยทางทนตแพทยศาสตรแบบครบวงจร เพอลดปญหาและจำนวนโรคในชองปากและระบบ

ขบเคยวของราษฎรและนกเรยนในโครงการพระราชดำร

220

เทดพระนาม มหดล

มลนธโรคไตแหงประเทศไทย

มลนธโรคไตแหงประเทศไทย สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวง

นราธวาสราชนครนทร ทรงเปนประธาน กอตงขนเมอวนท ๒๙ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๒๑

ตลอดระยะเวลา ๓๐ ป มลนธโรคไตแหงประเทศไทยไดชวยเหลอผปวยดานตางๆ เชน คายา

คารกษาพยาบาลในโรงพยาบาลตางๆ ทวประเทศ การฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม และการ

ผาตดเปลยนไต นอกจากนยงใหการสนบสนนการศกษาคนควาวจย ตลอดจนสนบสนนทนศกษา

ตอทงในประเทศและตางประเทศแกแพทยโรคไต รวมทงการอบรมพยาบาลไตเทยม เพอพฒนา

ใหการดแลรกษาพยาบาลผปวยโรคไตใหเจรญกาวหนาทดเทยมกบอารยประเทศ และเผยแพร

ความรความเขาใจเกยวกบโรคไตทถกตองแกประชาชน

วตถประสงคของมลนธฯ ม ๕ ประการ ดงน

๑. สงเสรมและสนบสนนการใหการรกษาพยาบาลผปวยโรคไตและทางเดนปสสาวะ

รวมทงการรกษาผปวยโรคไตวายระยะสดทายดวยเครองไตเทยม และการผาตดเปลยนไต

๒. สงเสรมและสนบสนนการปองกนโรคไตและทางเดนปสสาวะ

221

เทดพระนาม มหดล

๓. สงเสรมและสนบสนนการศกษาคนควาและวจยเพอทำใหการรกษาและปองกนโรคไต

และทางเดนปสสาวะเปนผลดยงขน

๔. เผยแพรความรความเขาใจเกยวกบโรคไตและทางเดนปสสาวะ

๕. รวมมอ สงเสรม และประสานงานกบองคการการกศลอนๆ ทงในและนอกประเทศ

222

เทดพระนาม มหดล

การดำเนนการชวยเหลอของมลนธโรคไตแหงประเทศไทย มงเนนชวยเหลอสนบสนน

และสงเสรมการรกษาพยาบาลผปวยโรคไตใหไดผลดทสดทจะทำได ไดแก

สนบสนนการรกษาผปวยโรคไตและทางเดนปสสาวะ โดยการ

๑. ใหการรกษาดวยการฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม

๑.๑ จดตง “หนวยไตเทยมมลนธโรคไตแหงประเทศไทย” ๕ แหง รกษาผปวย

ไตวายเรอรงระยะสดทายดวยการฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม โดยเสยคาใชจายเพยงครงละ

๑,๐๐๐.๐๐ บาท

- หนวยไตเทยมมลนธโรคไตแหงประเทศไทย ณ ตกกลยาณวฒนา

โรงพยาบาลสงฆ เปดดำเนนการเมอ ๒๙ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๓๐ ปจจบนมเครองฟอกเลอดดวย

เครองไตเทยม จำนวน ๕๘ เครอง

- หนวยไตเทยมมลนธโรคไตแหงประเทศไทย ณ โรงพยาบาลศรราช

(หองกลยาณวฒนา) เปดดำเนนการเมอวนท ๑๘ มนาคม พ.ศ. ๒๕๓๕ ปจจบนมเครองฟอก

เลอดดวยเครองไตเทยม จำนวน ๒๔ เครอง

- หนวยไตเทยมมลนธโรคไตแหงประเทศไทย ณ กองแพทยหลวงพระบรม

มหาราชวง กอตงขนเพอถวายเปนพระราชกศล แดสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ

เปดดำเนนการเมอวนท ๑๒ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๖ ปจจบนมเครองฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม

จำนวน ๑๖ เครอง

- หนวยไตเทยมมลนธโรคไตแหงประเทศไทย ณ กองแพทยหลวง สวน

จตรลดา กอตงขนเพอถวายเปนพระราชกศล แดสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ

เปดดำเนนการเมอวนท ๑๒ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ ปจจบนมเครองฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม

จำนวน ๒๔ เครอง

- หนวยไตเทยมมลนธ โรคไตแหงประเทศไทย ณ ตกศรส งวาลย

โรงพยาบาลอานนทมหดล จงหวดลพบร เปดดำเนนการเมอวนท ๗ มนาคม พ.ศ. ๒๕๔๘

ปจจบนมเครองฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม จำนวน ๘ เครอง

๑.๒ สนบสนนการจดตงหนวยไตเทยมในโรงพยาบาลตางๆ และเพมเตมเครอง

ไตเทยม, เครอง CAVH, เครองชวยทดแทนการทำงานของไตชนดตอเนอง (CRRT) รวมทงระบบ

นำ RO และระบบนำเคลอนท (Portable RO) ใหแกโรงพยาบาลทขาดแคลน

223

เทดพระนาม มหดล

๑.๓ จดตง “หนวยไตเทยมเฉลมพระเกยรต ๖ รอบพระชนมพรรษา” เพอถวาย

เปนพระราชกศลในโอกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเจรญพระชนมพรรษา ๗๒ พรรษา

และเพอใหมหนวยไตเทยมครบทกจงหวดทวประเทศ จำนวน ๓๘ แหง ใน ๓๔ จงหวด

โดยสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร เสดจไปทรง

เปดหนวยไตเทยมเฉลมพระเกยรตฯ รวมทงไดจดสรรเครองไตเทยม จำนวน ๒๗๓ เครอง, เครอง

CAVH จำนวน ๑ เครอง, เครองชวยทดแทนการทำงานของไตชนดตอเนอง (CRRT) จำนวน

๓ เครอง, ระบบนำ RO จำนวน ๕๒ เครอง และระบบนำเคลอนท (Portable RO) จำนวน

๖ เครอง

๒. จดสรรคารกษาพยาบาล คายา ใหแกโรงพยาบาลตางๆ ทวประเทศกวา ๑๐๐ แหง

เปนเงนกวา ๓๒๐,๐๐๐,๐๐๐.๐๐ บาท

๓. ใหการสนบสนนการผาตดเปลยนไต โดยการ

๓.๑ สนบสนนคณะแพทยและโรงพยาบาลจดตงโครงการผาตดเปลยนไต จำนวน

๑๔ แหง

๓.๒ สนบสนนชวยเหลอคาผาตดเปลยนไตใหแกผปวยทขดสนรายละ ๕๐,๐๐๐.๐๐

บาท

๓.๓ ชวยเหลอคายากดภมคมกนหลงการผาตดเปลยนไตแกผปวย ตงแต พ.ศ.

๒๕๔๑ นบถง พ.ศ. ๒๕๔๘ ไดชวยเหลอผปวยไปแลวจำนวน ๓๕๔ ราย เปนเงนกวา ๒๐

ลานบาท โดยสวนหนงใชจากเงนพระราชทาน “ทนการกศลสมเดจยา” และเงนสวนพระองค

ของสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร ทได

พระราชทานใหแกมลนธฯ นบเปนพระกรณาธคณอยางยง

ใน พ.ศ. ๒๕๔๖ ไดจดทำ “โครงการเปลยนไตถวายเปนพระกศล ๘๐ พรรษา สมเดจ

พระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร” ผาตดเปลยนไตใหแก

ผปวยทยากไรในโรงพยาบาลตางๆ ทวประเทศ ๒๐ แหง ระหวางวนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๖

ถงวนท ๓๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๗ โดยทำการผาตดเปลยนไตรวม ๑๗๓ ราย

พ.ศ. ๒๕๕๐ จดทำ “โครงการเปลยนไตถวายเปนพระราชกศล ๘๐ และ ๘๔ พรรษา”

เนองในโอกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงเจรญพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ในวนท

๕ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ และสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวง

นราธวาสราชนครนทรทรงเจรญพระชนมาย ๘๔ ป ในวนท ๖ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๕๐ ผาตด

224

เทดพระนาม มหดล

เปลยนไตใหแกผปวยทยากไรในโรงพยาบาลทเขารวมโครงการทวประเทศ ๒๓ แหง ระหวางวนท

๑ มกราคม ถงวนท ๓๑ ธนวาคม พ.ศ. ๒๕๕๐

นอกจากจะใหการสนบสนนการใหการรกษาผปวยโรคไตโดยตรงแลว มลนธฯ ยงเหน

ความสำคญของการพฒนาความรของบคลากรทางการแพทย ทงแพทยทตองใหการรกษาและ

พยาบาลทตองดแลผปวยอยางใกลชด ทจะตองมความรกาวทนโรค และตองนำความรนนมา

ดแลรกษาผปวยไดอยางถกตอง มประสทธภาพ มลนธฯ จงใหการสนบสนนทนศกษาอบรม

แกแพทยและพยาบาลทงในประเทศและตางประเทศ รวมทงงานวจยดวย

๔. สงเสรมการจดทำตำราและหนงสอ “ตำราโรคไต” และหนงสอ “พยาธวทยาของ

โรคไต” รวมถงคาใชจายในการพมพผลงานวจย เปนเงน ๒,๒๑๒,๐๐๐.- บาท

๕. สนบสนนการมาดงานเพอเพมพนทกษะการแพทยดานอายรศาสตรโรคไตในประเทศ

ไทยแกแพทยจากสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว เปนการเชอมความสมพนธทางการ

แพทยกบประเทศเพอนบาน

นอกจากนมลนธฯ ยงไดเผยแพรความรความเขาใจทถกตองแกผปวยและประชาชน

ทวไปทาง “วารสารมลนธโรคไตแหงประเทศไทย” และสอมวลชนตางๆ ทกสาขา รวมทง

จดประชมวชาการสำหรบประชาชนเปนประจำทกปตงแต พ.ศ. ๒๕๓๔ เปนตนมา

225

เทดพระนาม มหดล

มลนธถนยรกษ

มลนธถนยรกษ เปนมลนธสดทายทสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนทรงพระกรณา

โปรดเกลาโปรดกระหมอมใหจดตงเมอเดอนธนวาคม พ.ศ. ๒๕๓๗ ดวยทรงตระหนกวา ผหญงไทย

ทเปนมะเรงเตานมมจำนวนสงมาก และตองทกขทรมานทงรางกายและจตใจ อกทงตองเสย

คาใชจายในการรกษาสงและใชเวลานาน เปนการบนทอนกำลงกายกำลงใจของผปวยและ

ครอบครว ถาผหญงไทยมโอกาสไดเขาใจถงอนตรายจากโรคมะเรง และรจกวธดแลปองกน

ตนเองใหถกตอง สามารถคนพบกอนมะเรงและรกษาไดตงแตระยะเรมแรก กสามารถลดอตรา

การเสยชวตของผปวยโรคนได ทำใหผหญงไทยมคณภาพชวตสงขน

ดงนน สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนนจงทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอม

พระราชทานเงนจาก “ทนการกศลสมเดจยา” จำนวน ๑๒ ลานบาท เปนทนกอตงมลนธ

พระราชทานชอวา “ถนยรกษ” และทรงรบไวในพระราชปถมภ โดยทรงเปนประธานกตตมศกด

และสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร เปนประธาน

226

เทดพระนาม มหดล

มลนธถนยรกษ ไดจดตงศนยถนยรกษขนทโรงพยาบาลศรราช เพอเปนสถานท

ตรวจวนจฉยเตานม เปนศนยอสระทดำเนนงานโดยใชเงนจากมลนธ และไดรบความรวมมอจาก

โรงพยาบาลศรราชในเรองสถานทและแพทยจากคณะตางๆ มลนธฯ ไดนำเงนพระราชทานและ

เงนบรจาคไปจดซอเครองเอกซเรยเตานมแมมโมแกรม เครองอลตราซาวนด และเครองตรวจเจาะ

ชนเนอททนสมยทสดในสมยนน นอกจากน ศนยถนยรกษยงไดเผยแพรความรเรองมะเรงเตานม

และการตรวจเตานมดวยเครองมอททนสมย ฝกอบรมรงสแพทยและเจาหนาทรงสเทคนค

ทวประเทศตามพระราชปณธานทจะใหผหญงไทยรอดพนอนตรายจากโรคมะเรงเตานม โดยไดรบ

ความรความเขาใจและการปองกนตวเองทถกตอง รวมทงการตรวจวนจฉยจากศนยถนยรกษ

โดยเทาเทยมกน

227

เทดพระนาม มหดล

ศนยวจยศกษาและบำบดโรคมะเรง สถาบนวจยจฬาภรณ

สมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก มแนวพระดำรททรง

เหนแกประโยชนของราษฎรเปนทตง พระราชปณธานนนไดถายทอดไปยงพระราชวงศ ดงท

สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร มพระดำรสในการกอตง

ศนยวจยศกษาและบำบดโรคมะเรง สถาบนวจยจฬาภรณ วา

“ขาพเจามความยนดทไดจดตงศนยวจยศกษาและบำบดโรคมะเรง สถาบน

วจยจฬาภรณ เพอชวยเหลอเพอนมนษยทไดรบความทกขทรมานจากโรคมะเรง

และเปนการยกระดบการรกษาใหไดมาตรฐานสากล ชวยพฒนาบคลากรผเชยวชาญ

รวมถงการคนควาวจยทางดานวชาการตลอดจนเทคโนโลยใหมๆ ใหทดเทยมนานา

ประเทศ สมดงทขาพเจาไดตงปณธานไว”

ศนยวจยศกษาและบำบดโรคมะเรง เปนหนวยงานในสงกดของสถาบนวจยจฬาภรณ

กอกำเนดขนจากพระปณธานแนวแนของศาสตราจารย ดร. สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟา

จฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร ประธานสถาบนวจยจฬาภรณ ทรงกอตงศนยแหงความเปน

เลศทางวชาการขนเพอชวยประเทศชาตพฒนาบคลากรทางการแพทยและพยาบาล สามารถ

ใหการบำบดรกษาโรคมะเรงไดผลดทดเทยมกบประเทศพฒนาแลวทมความเจรญกาวหนาทาง

วทยาศาสตรดานน

นอกจากทรงสอนนกศกษาแพทยและพยาบาลดานความรพนฐานของการเกดมะเรง ใน

ฐานะศาสตราจารยประจำของคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดลแลว ยงได

ทรงวางรากฐานดำเนนการวจยโรคมะเรงมาตงแตเรมกอตงสถาบนวจยจฬาภรณ โดยทรงรบเปน

หวหนาหองปฏบตการเคมผลตภณฑธรรมชาต และหองปฏบตการสารเคมกอมะเรง ดำเนนการ

วจยเพอคนควาหาสารเคมทมคณสมบตฆาเซลลมะเรง ปองกนการเกดมะเรง และศกษาการ

เปลยนแปลงในระดบโมเลกลของยนสททำใหเกดมะเรงหรอยนสทระงบการเกดมะเรงในโรค

มะเรงซงพบบอยในประชากรไทย

228

เทดพระนาม มหดล

นอกจากน ยงทรงวางนโยบายใหมการจดโครงการศกษาวจยโรคมะเรงครบวงจร

ทรงจดตง “คลงชววตถโรคมะเรง” (Tumor Bank) สำหรบมะเรงชนดทพบมากในประชากรไทย

ดวยพระวสยทศนทยาวไกลวาในอนาคตชนเนอเหลาน บางชนดจะหาไดยาก และการตดชนเนอ

มะเรงซงเปนวธการรกษาดานศลยกรรมจะลดนอยลง คลงชววตถโรคมะเรงนยอมจะมคาตอการ

ศกษาวจยในระดบโมเลกล นำไปสวธการรกษาในแนวใหม รฐบาลไดสนบสนนดานงบประมาณ

และนกวจยจากสถาบนและองคกรระหวางประเทศใหความรวมมอเปนอยางด ทงยงมการจด

กจกรรมทางวชาการตางๆ ดานโรคมะเรงอยางตอเนอง เปนการเตรยมความพรอมในการจดตง

ศนยฯ ถงขนสมควรพฒนาไปยงระยะทสอง คอ การจดตงโรงพยาบาลเฉพาะทาง และดำเนน

การวจยเพอพฒนาการรกษาโรคมะเรงใหไดมาตรฐานทดเทยมกบประเทศทพฒนาแลว ใหเปน

ศนยแหงความเปนเลศ ซงนำการวจยทางคลนกมารองรบการตรวจวนจฉย การรกษา และบำบด

โรคมะเรง รวมกบฐานการวจยทางชวการแพทยทมประสทธภาพอยางครบวงจร ใหไดวธการ

รกษาทไดผลมากขน จดการฝกอบรม ถายทอดความรและประสบการณแกแพทยทวประเทศ

เปนการยกระดบมาตรฐานการรกษาโรคมะเรงในประเทศไทยใหมประสทธภาพมากขน

ศาสตราจารย ดร. สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ อครราชกมาร

ทรงจดตงศนยแหงนเพอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาฯ พระบรมราชนนาถ เนองในโอกาส

ทรงเจรญพระชนมพรรษา ๗๒ พรรษา เมอพทธศกราช ๒๕๔๗ ไดเสดจทรงวางศลาฤกษอาคาร

ททำการศนยวจยศกษาและบำบดโรคมะเรง เมอวนพฤหสบดท ๓๐ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๖ และ

กำหนดเปดใหบรการในพทธศกราช ๒๕๕๑

229

เทดพระนาม มหดล

หองสมเดจพระบรมราชชนก พพธภณฑเฉลมพระเกยรตสมเดจพระบรมราชชนก

คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล

ในโอกาสฉลอง ๑๐๐ ป วนคลายวนพระราชสมภพสมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดช

วกรม พระบรมราชชนก วนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๓๕ องคการศกษา วทยาศาสตรและ

วฒนธรรมแหงสหประชาชาต (UNESCO) ไดประกาศถวายพระเกยรตคณใหทรงเปนบคคลสำคญ

ดานวฒนธรรมระดบโลก ประจำป พ.ศ. ๒๕๓๕ - พ.ศ. ๒๕๓๖ ในฐานะทรงมผลงานดเดน

ตอมนษยชาต และทรงอทศพระองคเพอความกาวหนาทางการศกษา ทรงใชความรเพอการ

ปรบปรงคณภาพชวตของมนษยชาต

รฐบาล สถาบนการศกษา และหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและเอกชน ไดรวมกนจด

กจกรรมเฉลมพระเกยรต ทงภายในประเทศและตางประเทศ

สำนกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต นำนทรรศการเฉลมพระเกยรตไปจดแสดง

ณ สำนกงานใหญองคการศกษา วทยาศาสตรและวฒนธรรมแหงสหประชาชาต กรงปารส

ประเทศฝรงเศส และทมหาวทยาลยฮารวารด เมองบอสตน ประเทศสหรฐอเมรกา แลวนำกลบ

มาหมนเวยนจดแสดงในประเทศไทย จนถง พ.ศ. ๒๕๓๖ จงมอบนทรรศการชดนใหแกคณะ

แพทยศาสตรศรราชพยาบาล

ศาสตราจารย นายแพทยอรณ เผาสวสด คณบดคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาลใน

สมยนน ไดอนมตใหจดตง “หองสมเดจพระบรมราชชนก” เปนพพธภณฑสถานจดแสดง

นทรรศการถาวรพระราชประวตและพระราชกรณยกจของสมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดช

วกรม พระบรมราชชนก เพอเทดพระเกยรต และเปนแหลงเรยนร ศกษาคนควาสำหรบแพทย

พยาบาล นกเรยนแพทย และประชาชนผสนใจ โดยมอบหมายใหงานจดหมายเหตและ

พพธภณฑสถานเทคโนโลยการศกษาแพทยศาสตร รบผดชอบดำเนนงาน

นทรรศการถาวรดงกลาวแสดงเนอหาพระราชประวตตงแตทรงพระเยาว พระราชประวต

ดานการศกษา พระอจฉรยภาพดานศลปะและพระราชนพนธ การทรงงาน พระราชกรณยกจ

ทางการแพทย การสาธารณสขและเภสชศาสตร การปรบปรงการศกษาแพทยศาสตร พระราช

กรณยกจเกยวกบโรงพยาบาลศรราช พระราชกรณยกจทเปนคณปการดานการอดมศกษา

วทยาศาสตร การแพทย และการสาธารณสข

230

เทดพระนาม มหดล

สมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราชนครนทร

ทรงพระกรณาเสดจมาทอดพระเนตรหองสมเดจพระบรมราชชนกเปนปฐมฤกษ เมอวนท ๒๕

พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๓๗

231

เทดพระนาม มหดล

พทธศกราช ๒๕๔๘ นทรรศการถาวรเฉลมพระเกยรตมปญหาการเสอมสภาพ

นอกจากนจากการคนควาหลกฐานทางประวตศาสตรและเอกสารจดหมายเหต ทำใหคนพบ

ขอมลและภาพสำคญเกยวกบสมเดจพระบรมราชชนกเพมขน งานจดหมายเหตและพพธภณฑ

ศรราช คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล จงดำเนนการปรบปรงนทรรศการและการจดแสดง

ภายในหองสมเดจพระบรมราชชนก แลวเสรจใน พ.ศ. ๒๕๔๙

หองสมเดจพระบรมราชชนก จดแสดงเอกสารและวตถภณฑเกยวกบสมเดจพระมหตลา-

ธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก อาท

• เครองมอแพทยสวนพระองค

• พระฉายาลกษณ

• เอกสารจดหมายเหตสำเนาลายพระหตถ

• สำเนาสมดทรงงาน วชาทหารเรอ แพทยศาสตร และสาธารณสขศาสตร

• พระรปหลอสมเดจพระบรมราชชนก ในงานฉลอง ๗๒ ป โรงพยาบาลศรราช

• เหรยญทระลกและของทระลกเนองในโอกาส ๑๐๐ ป วนคลายวนพระราช

สมภพ สมเดจพระมหตลาธเบศร อดลยเดชวกรม พระบรมราชชนก

• เหรยญและประกาศนยบตรรางวลสมเดจเจาฟามหดล

• ปลาบมหดล

• ธงทระลกวนมหดล

232

เทดพระนาม มหดล

ภายในหองสมเดจพระบรมราชชนกยงจดแสดงสงพมพและของทระลกเนองในงานฉลอง

๑๐๐ ป วนคลายวนพระราชสมภพ สมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน พระนพนธและของ

ทระลกทเกยวของในสมเดจพระเจาพนางเธอ เจาฟากลยาณวฒนา กรมหลวงนราธวาสราช-

นครนทร

นอกจากนน ยงจดแสดงเอกสารและวตถภณฑทเกยวกบประวตพฒนาการของคณะ

แพทยศาสตรศรราชพยาบาล และโรงพยาบาลศรราช เชน

• ทระลกงานทองสนามหลวง ป ๑๒๔๙ (กลองทระลกงานพระราชทานเพลง

พระศพ สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟาศรราชกกธภณฑ)

• เขมอปการคณกตตมศกด

• พระพทธบชาและพระเครองทระลก จดสรางในโอกาสตางๆ ของโรงพยาบาล

ศรราช

• เหรยญทระลกและเหรยญกษาปณทระลก จดสรางในโอกาสตางๆ ของ

โรงพยาบาลศรราช

• เหรยญรางวลคะแนนยอดเยยมหลกสตรแพทยศาสตร หวเขมขด เขมกลด

เครองแบบนกศกษา

• ของทระลกในงานฉลอง ๗๒ ป ๘๔ ป ๑๐๐ ป และ ๑๒๐ ปศรราช

233

เทดพระนาม มหดล

หองสมเดจพระบรมราชชนก เปดใหบรการแกอาจารย นกศกษา เจาหนาทภายใน

คณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล และประชาชนผสนใจ เขาศกษาเยยมชมไดทกวน เวลา

๐๙.๐๐ - ๑๕.๐๐ น. (เวนวนหยดราชการ แตสามารถตดตอขอเขาชมไดลวงหนาในกรณเปน

หมคณะ) และเปดบรการเขาเยยมชมในโอกาสตางๆ เชน วนเกดโรงพยาบาล วนมหดล

นอกจากนน ยงเปนสถานทจดงานแถลงขาวผลการตดสนผไดรบรางวลสมเดจเจาฟามหดล

ของมลนธรางวลสมเดจเจาฟามหดล ในพระบรมราชปถมถ และเปนสถานทจดกจกรรมสำคญ

ของคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาล