รายงานการวิจัย การศึกษา...

รายงานการวจย เรอง

การศกษาพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม

โดย นางชลธชา เกนซ

ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559

บทคดยอ

ชองานวจย : การศกษาพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม

ผท าวจย : นางชลธชา เกนซ

การวจยครงนเปนการศกษาทมงเกยวกบพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลมโดยมขอบเขตของการศกษาวจยดงน ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 2 หองเรยน คอ นกเรยนชน ม.1/3 และ ม.1/4 จ านวน 90 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 65 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยตวแปรตน คอ การสอนโดยใชการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม ตวแปรตาม คอ พฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผวจยไดตงสมมตฐานของการวจยนไดแก นกเรยนทเรยนวชาวทยาศาสตรโดยไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมหลงเรยนมพฤตกรรมความ

ฉลาดทางอารมณสงกวากอนเรยน มเครองมอทใชในการด าเนนงานวจยเปนแบบประเมนความคดเหนตอรปแบบการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 40 ขอ(ปรบปรง ดดแปลงมาจาก : การศกษารปแบบการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนโดยใชเทคนคเดลฟาย ของ วราภรณ ขนธตย) สถตทใชในการวเคราะหขอมลในงานวจนครงน คอ คาเฉลยของคะแนน (X) และ คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ผลการศกษาพบวา คะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของการประเมนกอนเรยน มคาเทากบ 1.92 และ 0.84 ตามล าดบ เมอประเมนหลงเรยน มคาเทากบ2.45 และ 0.59 ตามล าดบ เมอท าการเปรยบเทยบผลการประเมน พบวา ผลคะแนนจากการวเคราะหมคาเพมขน จงกลาวไดวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลมมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณสงกวากอนไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม ซงผลการวเคราะหทไดเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

บทท 1 บทน า

ภมหลง

ปจจบนสงคมไทยไดพฒนาและเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว อนเนองมาจากสาเหตความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ขอมลขาวสาร การคมนาคม และวทยาการตางๆ รวมทงการไดรบการเผยแพรทางวฒนธรรมขามชาต สงผลใหเกดวกฤตการณตางๆขน ประเทศไทยจงตองหนมาทบทวนและใหความส าคญกบการพฒนาบคลากรของประเทศใหมความร ความสามารถ เพอปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงทเกดขน และเพอด ารงชวตอยในสงคมอยางมความสข การจดกระบวนการเรยนรจงมความส าคญในการพฒนาความร ความสามารถ คานยมและคณภาพของบคคลเพอเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศ ดงหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 มจดมงหมายในการจดการศกษา เพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร คณธรรม จรยธรรมและวฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข เปาหมายของกระบวนการเรยนรจะเปนหลกส าคญทจะสงผลใหผเรยนมคณลกษณะตามทก าหนดซงเปาหมายของกระบวนการเรยนรตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาตฉบบปจจบน คอ มงปลกฝงจตส านกทถกตองเกยวกบการเมองการปกครองในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข รจกรกษาและสงเสรมสทธ หนาท เสรภาพความเคารพกฎหมายความเสมอภาคและศกดศรความเปนมนษย มความภมใจในความเปนไทย รจกรกษาผลประโยชนสวนรวมและของประเทศชาต รวมทงสงเสรมศาสนา ศลปะ วฒนธรรมของชาต การกฬา ภมปญญาทองถน ภมปญญาไทยและความรอนเปนสากล ตลอดจนอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มความสามารถในการประกอบอาชพ รจกพงตนเอง มความคดรเรมสรางสรรค ใฝรและเรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง ครผสอนในยคปจจบนตางกตระหนกถงความส าคญในภาระหนาทของครวาเปนผทมบทบาทส าคญในการปฏรปการศกษา โดยเฉพาะในเรองการจดการเรยนรเพอใหนกเรยนมคณลกษณะอนพงประสงคตามเปาหมายและหลกการส าคญของพระราชบญญตการศกษาแหงชาต ดงนนครผสอนจงตองศกษาท าความเขาใจในเรองแนวทางการจดการเรยนร ทฤษฎการเรยนรทชวยในการพฒนาคณภาพผเรยน วธการจดการเรยนรทหลากหลายทเนนใหผเรยนมความรความเขาใจในเรองทเรยน มทกษะในการเรยนรทงในดานการคด พฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ สตปญญา ไปสทกษะการปฏบต มเจตคตทดงาม และสามารถน าไปประยกตใชในการด าเนนชวต (กณฑร เพชรทวพรเดช และคณะ.2550,82-126 ) จากการประเมนมาตรฐานทางการศกษาของของกรงเทพมหานครทผานการประเมนเมอ พ.ศ. 2543 พบวา โรงเรยนในสงกดกรงเทพมหานคร มมาตรฐานท 5 นกเรยนเปนผทมทกษะความรพนฐานคดเปนรอยละ 63 (คมอการประชมสมมนาครเขตราชเทว) ซงถาพจารณาแลวยงไมเปนทนาพอใจ ดงนนการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตร เพอใหบรรลจดมงหมายของหลกสตร ครผสอนจงตองค านงถงความแตกตาง

ระหวางบคคลของผเรยน เนนใหผเรยนไดเกดการปฏบตจรง ผสอนจงจ าเปนตองจดการสอนทเออตอการพฒนาทงอารมณและสตปญญาของผเรยน ซงครผสอนเองจะตองใหค าแนะน า ชวยเหลอ ตลอดจนเอออ านวยความสะดวกตางๆ ใหกบผเรยนไดท างาน รวมมอกนวางแผน แกไขปญหา ตลอดจนหนาทความรบผดชอบ พรอมทงยอมรบฟงความคดเหนของสมาชกภายในกลมอนจะเปนแนวทางในการพฒนาอารมณใหผเรยนมศกยภาพในการเรยนรมากยงขน การสอนดวยวธการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม เปนอกวธหนงในการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบมงเนนผเรยนเปนส าคญ สรศกด หลาบมาลา (วทยาจารย. 2531 : 4-8) กลาววาเปนการจดประสบการณการเรยนรทแบงผเรยนออกเปนกลมเลกๆ สมาชกในกลมมความแตกตางกน แตเวลาเรยนตองเรยนรวมมอกน ดงนนคนเกงจงตองพยายามชวยคนออน ซงสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 9 (พ.ศ. 2545-2549) ทตองการพฒนาใหคนไทยทกคนคดเปน ท าเปน มเหตผล มความคดรเรมสรางสรรค เปนสงคมทมความสมานฉนทและเอออาทรตอกน การจดการเรยนการสอนของแผนการศกษาแหงชาตฉบบท 9 (พ.ศ. 2545-2549) ทตองการเปดโอกาสใหผเรยนท างานเปนทม เพอพฒนาความเฉลยวฉลาดทางอารมณ สามารถท างานรวมกนไดอยางมความสขและสรางสรรค (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. 2541) และก าหนดลกษณะส าคญเบองตนของการเรยนสบสวนเปนกลมของ จอยส และเวลล (1985: 239-240) สนบสนนการสอนโดยใชกระบวนการกลมตามทฤษฎของเดอเลน วาเปนรปแบบทใหการอบรมแกผเรยนแลวกอใหเกดการนบศกยภาพของคนขน, มเสรภาพในฐานะทเปนผเรยน, เกดการยอมรบการสบสวนทางสงคม และสรางความผกพนและความอบอนระหวางบคคล การจดการเรยนรดงกลาวจะท าใหผเรยนเกดปฏสมพนธระหวางกลมเพอน เกดการเรยนรแลกเปลยนประสบการณในการท างาน ซงจะเปนแนวทางในการพฒนาตวผเรยนทงดานอารมณและสตปญญา จากเหตผลดงกลาว ท าใหผวจยสนใจทจะน าการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมมาพฒนาพฤตกรรมดานความฉลาดทางอารมณและสตปญญาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในรายวชาวทยาศาสตรเพอเขาใจถงสภาพปญหาและใชเปนแนวทางในการแกไขปญหาในการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพดยงขนและเกดประโยชนสงสดกบผเรยนตอไป

ความมงหมายของงานวจย

เพอศกษาพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม

ความส าคญของการศกษาคนควา

การวจยครงนมความส าคญคอ ท าใหทราบพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนและน าผลการวจยทไดไปใชเปนแนวทางแกครผสอนทจะน ากจกรรมการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมเพอไปพฒนาความฉลาดทางอารมณและสตปญญาของนกเรยน อกทงเปนขอมลส าหรบผบรหารสถานศกษา คร อาจารย ผปกครองรวมถงผทเกยวของ ส าหรบน าไปใชสงเสรมและพฒนาเกยวกบพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ โดยถาหากพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนสงจะสงผลท าใหผลสมฤทธทางการเรยนดขน ซงพฤตกรรมดงกลาวจะเปนสวนหนงทจะท าใหนกเรยนประสบความส าเรจทงในดานการเรยน และเปนทรพยากรบคคลทมคณคาตอสงคมและประเทศชาตตอไป

ขอบเขตของการวจย ประชากร ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 2 หองเรยน คอ นกเรยนชน ม.1/3 และ ม.1/4 จ านวน 90 คน กลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 65 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling)

เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงนเปนเนอหาในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน ชนมธยมศกษาปท 1 มาตรฐานสาระการเรยนรท 3 : สารและสมบตของสารซงประกอบดวยเรอง สารรอบตว และสารละลายกรด-เบส ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการวจยครงน วจยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 ตงแตวนท 1 มถนายน – 30 กนยายน พ.ศ. 2559 รวมระยะเวลาทงสน 16 สปดาห

ตวแปรทศกษา ตวแปรตน การสอนโดยใชการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม ตวแปรตาม พฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

นยามศพทเฉพาะ

1. พฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ หมายถง ความสามารถในการตระหนกรถงความรสก ความคด และภาวะอารมณของตนเองและผอน รจกควบคมโดยการบรหารจดการอารมณตนเองเพอใหแสดงพฤตกรรมอยางเหมาะสมและอยรวมกบผอนไดอยางมความสข ตลอดจนสรางแรงจงใจใหตนเองเพอมงไปสเปาหมาย ความฉลาดทางอารมณประกอบดวย

1.1 ความสามารถในการเขาใจตนเอง หมายถง ความสามารถในการรจกตนเองเกยวกบความรสก ตางๆ ไดแก

1.1.1 การตระหนกรจกตนเอง หมายถง ความสามารถในการรเทาทนอารมณและ ความรสกของตนเอง รสาเหตทท าใหเกดอารมณและความรสกนนๆ และสามารถคาดเดาผลทเกดตามมา ยอมรบสภาพความเปนจรงของตนเอง มความมนใจและเชอมนในความสามารถของตนเอง

1.1.2 การควบคมตนเอง หมายถง ความสามารถในการจดการกบอารมณตางๆทเกดขนได อยางเหมาะสม ปรบอารมณใหเขากบสถานการณตางๆได ควบคมอารมณและความรสกของตนเองใหอยในสภาพปกต เมอมอารมณโกรธหรอความฉนเฉยวสามารถสะกดกลนได มจตใจหนกแนนมนคงไมหว นไหวตอเหตการณตางๆ มความสามารถในการปรบตว ยดหยนในการจดการกบการเปลยนแปลง ตดสนและแกปญหาได ยอมรบตอการเปลยนแปลงทเกดขนแสดงออกไดอยางเหมาะสมตอสถานการณ เปนผมคณงามความดและซอสตย สรางสรรคสงใหมๆอยางมความสข และเปดใจกวางกบความคด ขอมลหรอวธการใหมๆ เปนผทมความรบผดชอบ มเทคนคคลายความเครยดและรจกผอนคลาย

1.1.3 การสรางแรงจงใจใหกบตนเอง หมายถง ความสามารถในการน าเอาอารมณและ ความรสกของตนมาสรางความหวงและก าลงใจตนเองในการกระท าตางๆ มความคดรเรมพรอมทจะท างานตามทโอกาสอ านวย พยายามหาวธการแกปญหาและปรบปรงเพอน าไปสความส าเรจ มองโลกในแงด มอารมณขน สรางความสนกสนานใหเกดขนกบตนเองและผอน เผชญกบปญหาและอปสรรคไดอยางไมยนทอ มความมมานะไปสเปาหมาย และอดทนตอการรอคอยโอกาสเพอใหสามารถบรรลเปาหมายทดกวา

1.2 ความสามารถระหวางบคคล หมายถง ความสามารถในการเขาใจผอน เพอใหอยรวมกบผอน ไดอยางมความสข ไดแก

1.2.1 การเขาใจอารมณผอน หมายถง ความสามารถในการรบรและเขาใจอารมณ ความรสกและความตองการของผอน เหนใจผอน เอาใจเขามาใสใจเรา มจตใจบรการ เปนผฟงทด ยอมรบฟงความคดเหนของผอน สามารถคาดเดาและตอบสนองตอความตองการของผอนได รทศนะความคดเหนของกลมและสามารถเดาสถานการณในดานความสมพนธของบคคลได

1.2.2 การมสมพนธภาพทดกบผอน หมายถง ความสามารถในการมรมนษยสมพนธทดตอ คนรอบขาง มความคลองในการตดตอสอสารกบผอน เกดการเปลยนแปลงทด ใหความรวมมอกบผอนและแสวงหาความรวมมอจากผอน เพอรวมกนท างานใหบรรลเปาหมาย โนมนาวความคดเหนของบคคลอนไดอยางนมนวล มความเปนผน า สอสารชดเจน เจรจาตอรองแกไขหาทางยตขอขดแยงไดอยางเหมาะสม มน าใจ เอออาทร หวงใยผอน และมความคดรบผดชอบตอสวนรวม

2. การจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม หมายถง การจดกจกรรมการเยนการสอนทเนน การจด สภาพแวดลอมทางการเรยนใหแกผเรยนไดเรยนรวมกนเปนกลมเลกๆ แตละกลมประกอบดวยสมาชกทมความสามารถในระดบทแตกตางกน คอ ความสามารถสง ปานกลาง ต า โดยจดนกเรยนเปนกลม 2:2:2 มการก าหนดบทบาทหนาทและหมนเวยนบทบาทหนาท รวมทงตงจดมงหมายของการเรยนดานวชาการ และพฤตกรรมทคาดหวงจากการท างานกลม ผเรยนจะรวมกนศกษาคนควาในประเดนตางๆ มการแลกเปลยนความคดเหน ชวยเหลอซงกนและกน รบผดชอบการท างานของตนเองเทาๆกน รบผดชอบการท างานของสมาชกทกคนในกลม มการฝกทกษะในการเรยนรรวมกน โดยมล าดบขนตอนการจดกจกรรมดงน

2.1.1 ขนเสนอสถานการณทเปนปญหา หมายถง นกเรยนรวมกนเสนอปญหาทครก าหนด สถานการณให

2.1.2 ขนพจารณาปญหา หมายถง จดกลมนกเรยนกลมละ 5-6 คน ทมความสนใจใน ปญหาเดยวกน เพอน าไปสจดประสงคทก าหนด

2.1.3 ขนวางแผน หมายถง ครจดใบงาน ใบความร เพอใหนกเรยนไดรวมกนศกษา แตละ กลมรวมกนคดวางแผนขนตอนในการศกษาคนควา การก าหนดหนาทของสมาชกในกลมและมอบหมายการท างาน

2.1.4 ขนลงมอปฏบต หมายถง สมาชกแตละคนในกลมคนควาหาความรตามทกลมไดรบ มอบหมายการท างาน และบนทกผลการศกษาคนควาในใบบนทกกจกรรม น าผลทไดมาอภปรายเพอสรปผล

2.1.5 ขนรวบรวมและวเคราะหขอมลและเสนอผลงาน หมายถง นกเรยนรวมกนอภปราย น าไปสการคนพบประเดนปญหาใหมเพอใหนกเรยนลงมอศกษาคนควาหาค าตอบอกครงจากค าถามทายกจกรรม

3. ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถในการสบเสาะหาความร แกไข ปญหาโดยใชวธการทางวทยาศาสตร จนเกดความคลองแคลว และสามารถใชในกจกรรมตางๆไดอยางเหมาะสม ในการวจยครงนผวจยไดวดทกษะกระบวนการทสอดคลองกบเนอหาสาระการจดการเรยนการสอน คอ ทกษะการสงเกต ทกษะการวด ทกษะการจดจ าแนกประเภท ทกษะการค านวณ ทกษะการลงความเหนจากขอมล ทกษะการจดกระท าขอมล ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการทดลอง ทกษะการสอความหมายขอมลและการตความหมายจากขอมล และทกษะการลงขอสรป

กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรตน ตวแปรตาม

สมมตฐานของการวจย นกเรยนทเรยนวชาวทยาศาสตรโดยไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมหลงเรยนมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณสงกวากอนเรยน

เครองมอทใชในการด าเนนงานวจย แบบประเมนความคดเหนตอรปแบบการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 จ านวน 40 ขอ (ปรบปรง ดดแปลงมาจาก : การศกษารปแบบการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนโดยใชเทคนคเดลฟาย ของ วราภรณ ขนธตย)

การจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม 1. พฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษางานวจยในครงนมวตถประสงคเพอศกษาผลสมฤทธความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม ผวจยไดศกษาคนควาเอกสารและงานวจยทเกยวของ โดยแบงออกเปนหวขอ ดงน

1. เอกสารเกยวกบแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการเรยนร 2. เอกสารเกยวกบความฉลาดทางอารมณ 3. เอกสารเกยวกบความสมพนธของวทยาศาสตรกบความฉลาดทางอารมณ 4. งานวจยทเกยวของกบความฉลาดทางอารมณ

- งานวจยในประเทศ - งานวจยตางประเทศ

5. เอกสารเกยวกบรแปแบบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม 6. งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม

- งานวจยในประเทศ - งานวจยตางประเทศ

แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการเรยนร จตวทยาการเรยนร เปนจตวทยาสาขาหนงทชวยใหครสามารถน าไปเปนแนวคดในการพฒนาสอและรปแบบการสอน เพอใหผเรยนพฒนาและเรยนรไดด ซงในงานวจยนจะกลาวถงความหมายและองคประกอบของการเรยนร ดงน

1. ความหมายของการเรยนร มผใหความหมายของการเรยนรไวหลายทาน ดงน การเรยนร หมายถง การเปลยนแปลงพฤตกรรม ซงเปนผลเนองมาจากประสบการณทคนเราม

ปฏสมพนธกบสงแวดลอม หรอจากการฝกหดรวมทงการเปลยนปรมาณความรและทกษะตามทหลกสตรวางไว โดยครมหนาทจดประสบการณในหองเรยนเพอชวยใหนกเรยนเปลยนพฤตกรรมตามวตถประสงคของแตละบทเรยน (สรางค โควตระกล. 2541 : 145) การเรยนร หมายถง การเปลยนแปลงพฤตกรรมทไมใชเปนผลของพฒนาการหรอพนธกรรม การเปลยนแปลง ไดแก การเปลยนจากไมรมาเปนร จากท าไมไดมาเปนท าได จากไมชอบมาเปนชอบ หรอจากชอบมาเปนไมชอบ เปนตน (ไสว เลยมแกว. 2528 : 3)

นอกจากน วนเพญ จนทรเจรญ (2542 : 3) ไดใหความหมายของการเรยนรวา คอ การเปลยนแปลงพฤตกรรมอยางถาวรซงเปนผลมาจากการไดรบประสบการณ การเปลยนแปลงทเกดขนในตวบคคลนแบงไดเปน 3 ดาน คอ ดานความร ดานอารมณ และดานทกษะการใชกลามเนอ

2. องคประกอบของการเรยนร การจดการเรยนการสอนใหเกดการเรยนรขนกบนกเรยนในชนเรยน ทงทางดานความร ความคด และ

คณลกษณะ ถอวาเปนบทบาททส าคญยงเพราะเปนกระบวนการทางปญญาและเปนการตดอาวธทางความคดใหกบนกเรยนทจะน าความรทไดไปใชในการด ารงชวตตอไป การทนกเรยนจะเกดการเรยนรไดนนจะตองมปจจยประกอบกนหลายประการ ปจจยทกอใหเกดการเรยนร เกดกระบวนการทางปญญา และน าไปสการเปนผมความร ความสามารถ และมทกษะตางๆจะตองมองคประกอบดงตอไปน (วนเพญ จนทรเจรญ. 2542 : 4-5)

2.1 ม 2 ประเภท คอ แรงขบปฐมภม เปนเรองของความตองการทางรางกาย เชน ความหว และแรงขบทตยภม เปนเรองของความตองการทางดานจตใจ สวนสงคมเปนเรองของแรงขบทเกดจากการเรยนร เชน ความวตกกงวล ความตองการความรก ความตองการการยอมรบจากคนรอบขาง ฯลฯ แรงขบทงสองประเภทนมผลท าใหเกดปฏกรยาอนจะน าไปสการเรยนร

2.2 สงเรา เปนตวการท าใหบคคลมปฏกรยาโตตอบออกมา และเปนตวก าหนดพฤตกรรมวา จะแสดงอาการตอบสนองออกมาในลกษณะใด สงเราอาจเปนเหตการณหรอวตถ โดยอาจเกดภายในหรอภายนอกรางกายกได

2.3 อาการตอบสนอง คอ พฤตกรรมทแสดงออกมาเมอไดรบการกระตนจากสงเรา หรอ กลาวอกอยางหนงวา คอ ผลทางพฤตกรรมของสงเรา เปนการกระท าของรางกายและอาจเหนไดชดหรอไมชดกได ซงมกจะเกดตามหลงสงเราเสมอ

2.4 สงเสรมแรง คอ สงใดๆหรอเหตการณใดๆ ทมาเพมก าลงท าใหเกดการเชอมโยงระหวาง สงเรากบอาการตอบสนอง หรอชวยสนบสนนความเขมขนของการตอบสนอง หรอชวยใหการตอบสนองคงอย โดยแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ

2.4.1 สงเสรมแรงปฐมภม เปนสงเสรมแรงทเกดขนตามธรรมชาต และบ าบด ความตองการหรอลดแรงขบโดยตรง เชน อาหาร เปนสงเสรมแรงใหกบบคคลทก าลงหว

2.4.2 สงเสรมแรงทตยภม เปนรางวลซงเกดจากความสมพนธทมมากอนสงเสรม ปฐมภมและเกดจากการเรยนร เชน เงนทอง เกยรตยศ ชอเสยง ค าชมเชย เปนตน การเรยนรยงมองคประกอบดานอนๆ ทนอกเหนอจากองคประกอบทง 4 ขอทกลาวไปแลว คอ ความพรอม ความสนใจ การจงใจ ระดบสตปญญา การฝกฝน สขภาพจต สงแวดลอม ฯลฯ ซงแตกตางกนไปตามทศนคตของนกจวทยา กลาวโดยสรปคอ การเรยนรจะเกดขนไดตองประกอบดวยองคประกอบส าคญ 4 ขอขางตน ไดแก แรงขบ สงเรา อาการตอบสนอง และสงเสรมแรง

เอกสารเกยวกบความฉลาดทางอารมณ

ความหมายของความฉลาดทางอารมณ ค าวาความฉลาดทางอารมณตรงกบค าภาษาองกฤษวา “Emotional Intelligence” ซงในภาษาไทยยงไมมการบญญตค าศพทอยางเปนทางการ จงมการใชค าแปลของ Emotional Intelligence หลากหลายค า เชนค าวา สตปญญาทางอารมณ เชาวทางอารมณ อจฉรยะทางอารมณ ความเฉลยวฉลาดทางอารมณ สตอารมณ อารมณปญญา เปนตน ส าหรบงานวจยนผวจยเลอกใชค าวา ความฉลาดทางอารมณ เพราะค าวา Emotional Intelligence มาจากค าวา Intelligence ซงหมายถง ความคดเชาวปญญา ไหวพรบ ฉลาด สวนค าวา Emotional หมายถง อารมณ เมอพจารณาความหมายของค าวา Emotional Intelligence พบวาความหมายโดยรวมคอ การใชเชาวปญญาในการควบคมอารมณ นนกหมายถงการเปนผมความฉลาดทางอารมณ นอกจากนยงมค าทใชเรยกกนโดยทวไปคอ EQ หรอ Emotional Intelligence Quotient โดย EQ เปนค าทน าเสนอใหสอดคลองกบค าวา IQ (Intelligence Quotient) ซงหมายถง เชาวปญญาหรอดชนวดระดบสตปญญาทมเกณฑในการวดเปรยบเทยบ ดงนน EQ จงอาจเปนเกณฑในการวดหรอตวดชนนชวดระดบความฉลาดทางอารมณของบคคลนนเอง ทงนทศพล ประเสรฐสข (2542:8-9) และ วระวฒน ปนนตามย (2542:23-28) มความเหนสอดคลองกนในเรองของความหมายของค าวา EQ กบ EI โดยกลาววา ความหมายของ EQ (Emotional Quotient) และ EI (Emotional Quotient) มความสมพนธกน และในบางครงใชแทนกนได บารออน (ทศพล ประเสรฐสข. 2542 : 10 ; อางองจาก Bar-on. 1992 EQ-I:Baron emotional inventory. pp. 123) ใหความหมายของความฉลาดทางอารมณวา เปนองคประกอบของความสามารถสวนตวดานอารมณและสงคมของบคคลทจะปรบตวเขากบสงแวดลอมไดอยางประสบความส าเรจ ซงสอดคลองกบคเปอรและซาวาฟ (ทศพล ประเสรฐสข. 2542 : 10 ; อางองจาก Cooper & Sawaf 1997. Executive EQ Intelligence In Leadership and Organization.) ทกลาววาความฉลาดทางอารมณเปนความสามารถของบคคลในการรบร เขาใจและรจกใชพลงทางอารมณของตนใหเปนรากฐานในการสรางสมพนธภาพและโนมนาวจตใจผอน ในท านองเดยวกนซาโลเวยและเมยเยอร (ทศพล ประเสรฐสข. 2542 : 10 ; อางองจาก Salowey & Mayer. 1995: Emotional Development and Emotional Intelligence. pp.28) ไดใหความหมายวา เปนความสามารถของบคคลทตระหนกรในความรสก ความคดและภาวะอารมณตางๆ ทเกดขนกบตนและผอนได มความสามารถในการควบคมอารมณของตน ท าใหสามารถชน าความคดและการกระท าของตนไดอยางสมเหตสมผล สอดคลองกบการท างานและการด าเนนชวตโดยมสมพนธภาพทดกบบคคลอน ซงสมพนธกบโกลแมน (Goleman . 1998: pp.317) ทไดใหความหมายความฉลาดทางอารมณวา เปนความสามรถในการตระหนกถงความรสกตนเองและผอนตลอดจนสามารถบรหารหรอจดการกบอารมณของตน เพอเปนแรงจงใจในการสรางสมพนธภาพกบผอนไดอยางประสบความส าเรจ ส าหรบในประเทศไทยมนกการศกษาและนกจตวทยาหลายทานไดใหความหมายของความฉลาดทางอารมณไวในลกษณะใกลเคยงกนดงน กรมสขภาพจต (2543ข:55) กลาววาความฉลาดทางอารมณหมายถง

ความสามารถทางอารมณในการด าเนนชวตรวมกบผอนอยางสรางสรรคและมความสข ทศพล ประเสรฐสข (2542:10) กลาววาความเฉลยวฉลาดทางอารมณ หมายถง ความสามารถลกษณะหนงของบคคลทตระหนกถงความรสก ความคดและอารมณของตนเองและผอน สามารถควบคมอารมณและแรงกระตนภายใน ตลอดจนสามารถรอคอยการตอบสนองความตองการของตนเองไดอยางเหมาะสมถกกาลเทศะ สามารถใหก าลงใจตนเองในการทจะเผชญกบอปสรรคและขอขดแยงตางๆไดอยางไมคบของใจรจกขจดความเครยดทจะขดขวางความคดรเรมสรางสรรคอนมคาของตนได สามารถชน าความคดและการกระท าของตนในการท างานรวมกบผอนทงในฐานะผน าหรอผตามไดอยางมความสข จนประสบความส าเรจในการเรยน (Study Success) ความส าเรจในอาชพ (Career Success) ตลอดจนประสบความส าเรจในชวต (Life Success) ส าหรบเทอดศกด เดชคง กลาววาความฉลาดทางอารมณเปนความสามรถของบคคลในการน าไปสการเปนคนด มคณคาและมความสข โดยการเปนคนดมความหมายรวมถงความเหนอกเหนใจผอน ซงกคอความเมตตา กรณา มคณคานนสอดคลองกบการมสตรตว (Awareness) สวนการมความสขนนเกดจากการรจกมองโลก การเลอกหาความสขใสตว และเมอเกดทกขสามารถแกปญหาได (เทดศกด เดชคง. 2542: 34) นอกจากนพระราชวรมน (ประยร ธมมจตโต) กลาววาความฉลาดทางอารมณคอการใชปญญากบการแสดงอารมณทออกมาใหมเหตผล เปนการแสดงอารมณความรสกออกมาในแตละสถานการณ โดยถอวาอารมณหรอความรสกนนเปนพลงใหเกดพฤตกรรม ซงถาพลงขาดปญญาก ากบจะเปนพลงตาบอด ปญญาจงเปนตวทจะมาก ากบชวตของเราใหแสดงออกมาเปนไปในทางทถกตอง (พรรณ บญประกอบ. 2543 : 21 ; อางองมาจาก พระราชวรมน (ประยร ธมมจตโต). 2542) อาจกลาวไดวาความฉลาดทางอารมณเปนความสามารถในการทจะด ารงชวตรวมกบผอนไดอยางสอดคลองกบสงคมรอบๆตนเอง สามารถทจะแกไขปญหาดวยตนเอง มสตในการกระท าในสงตางๆโดยไมท าใหผอนเดอดรอนนนเอง

องคประกอบของความฉลาดทางอารมณ นกจตวทยาหลายทานไดแบงองคประกอบของความฉลาดทางอารมณทมความสอดคลองกนในทนจะกลาวเฉพาะแนวคดของนกจตวทยาคนส าคญๆดงตอไปน ฮารวารด การดเนอร (Gardner.1993:13-25) นกจตวทยาจาก Howard School of Education ไดจ าแนกความฉลาดทางอารมณใน 2 ดาน คอ 1.ดานความส าคญกบผอน (Interpersonal Intelligence) เปนความสามารถในการรบรและตอบสนองตออารมณและความตองการของผอนไดอยางเหมาะสม 2.ดานการรจกตนเอง (Intrapersonal Intelligence) เปนความสามารถในการรบรอารมณของตนเอง สามารถแยกแยะและสามารถจดการกบอารมณของตนเองซงจะน าไปสการเขาใจตนเองมากขน

โกลแมน (Goleman.http:www.geocityies.com/~emiq/about ei.html , 18/4/42) ไดปรบปรงแนวคดเกยวกบองคประกอบความฉลาดทางอารมณอยางละเอยดมากขนจากเดม แบงออกเปน 5 ดาน ซงแบงใหมไดเปน 2 สวน 5 ดาน และ 26 องคประกอบ โดยไดเสนอกรอบแนวคดของความฉลาดทางอารมณไวดงน สวนท 1 ความสามารถสวนบคคล (Personal Competence) ในการจดการอารมณของตนเองได 1. การตระหนกรในตนเอง (Self Awareness) เปนการตระหนกรถงความรสก ความโนมเอยงของอารมณตนเอง หย งรความเปนไปไดของตนเองและความพรอมตางๆ ประกอบดวย 1.1 การตระหนกรดานอารมณ (Emotional Awareness) รทนอารมณของตนเอง รถงสาเหตทท าใหเกดความรสกนนๆและผลทตามมา 1.2 การประเมนตนเองไดตามความเปนจรง (Accurate Self assessment) รจดเดนจดดอยของตนเอง 1.3 การมนใจในตนเอง (Self confidence) รสกมนใจในคณคาและความสามารถของตน

2. การมวนยในการควบคมตนเอง (Self-control) เปนความสามารถในการจดการกบอารมณ แรงกระตน และสาเหตทเกดได ประกอบดวย 2.1 การควบคมตนเอง (Self control) สามารถดแลและควบคมอารมณหรอความฉนเฉยวได 2.2 การมมโนธรรม (Conscienctiousness) รบผดชอบตอการกระท าของตน 2.3 การปรบตว (Adaptability) ยดหยนในการจดการกบการเปลยนแปลงตางๆ 2.4 การเปดรบสงใหมๆ (Innovation) เปดใจกวางกบความคด แนวทาง และขอมลใหมๆ

3. การสรางแรงจงใจในตนเอง (Motivation oneself) เพอเปนแนวโนมทางอารมณทเกอหนนมงสเปาหมาย ประกอบดวย 3.1มแรงจงใจใฝสมฤทธ (Achievement Drive) พยายามจะปรบปรงเพอพฒนาใหไดมาตรฐานทด 3.2 การยดมนในขอตกลง (Commitment) ยดมนกบเปาหมายของกลม 3.3 มความคดรเรม (Initiative) พรอมทจะปฏบตตามทโอกาสเหมาะสม 3.4 การมองโลกในแงด (Optimism) เพยรพยายามสเปาหมายแมมอปสรรค สวนท 2 ความสามารถทางสงคม เปนการสรางและรกษาความสมพนธกบผอน ประกอบดวย

4. การเอาใจเขามาใสใจเรา (Empathy) การตระหนกรถงความรสก ความตองการและความหวงใยของผอน ไดแก 4.1 การเขาใจผอน (Understanding others) รถงความรสก การรบรและสนใจในขอวตกกงวลของผอน

4.2 การพฒนาผอน (Developing others) ทราบความตองการเพอพฒนาสงเสรมใหผอนมความรความสามารถใหถกตอง 4.3 การมจตใจใฝบรการ (Service Orientation) คาดคะเน รบร และตอบสนองความตองการของผอน 4.4 การสรางโอกาสในความหลากหลาย (leveraging diversity) มองเหนโอกาสทเปนไปได 4.5 การตระหนกรถงอารมณของกลม (Political awareness) สามารถอานสถานการณและความสมพนธของกลมได

5. ทกษะทางสงคม ความสามารถในการตดตอกบผอนอยางคลองแคลว เพอใหเกดการเปลยนแปลงทด ทพงประสงค โดยสามารถแสวงหาความรวมมอจากผอนไดดวย ไดแก 5.1 ความสามารถในการโนมนาว 5.2 การสอความหมาย (Communication) ฟงและสอสารไดชดเจนและนาเชอถอ 5.3 การจดการกบความขดแยง (Conflict management) เจรจาตอรองเพอแกไขและยตความขดแยง 5.4 มความเปนผน า (Leadership) ผลกดนกลมไดอยางดและถกทาง 5.5การกระตนเรา รเรมใหเกดการเปลยนแปลงไปในทางทด และสามารถบรหารความเปลยนแปลงได (Change catalyst) 5.6 การสรางสายสมพนธ (Building bonds) รกษาสงทเปนประโยชนตอสายสมพนธ 5.7 การสรางความรวมมอรวมใจในการท างานเปนทม (Collaboration and Cooperation) 5.8 การท างานเปนทม (Team capabilities) ใหเกดพลงกลมเพอมงสเปาหมาย นกจตวทยาทไดเสนอแนวคดเกยวกบองคประกอบของความฉลาดทางอารมณไวอยางนาสนใจอกคนหนงคอ คเปอร และซาวาฟ (วระวฒน ปนนตามย. 2542 : 74-75 อางองจาก Cooper & Sawaf. 1997. Emotional Development and Emotional Intelligence.) ไดเสนอโครงการสรางความฉลาดทางอารมณวาประกอบดวยหลกส าคญ 4 หลกดวยกน โดยแตละหลกจะม 4 องคประกอบยอย ซงน าไปสการประเมนทเรยกวา EQ Map ดงแสดงในภาพ

- การแสดงการหยงร - ความซอสตยทางอารมณ - การคดใครครวญได - อารมณทมพลง - การเลงเหนโอกาส - การรบทราบผล - การสรางโอกาส - ความสามารถหยงรตามความเปนจรง

EQ

- ความผกพน รบผดชอบและมสต - มอยอยางแทจรง - การมเปาหมายและศกยภาพทโดดเดน - การแผความไวเนอเชอใจ - พดกบท าตรงกนดวยคณธรรม - การไมพงพอใจในเชงสรางสรรค - การโนมนาวโดยไมใชสทธอ านาจ - การกลบคนสสภาพปกตและเดนหนา

ภาพประกอบโครงการสรางของ EQ ตามแนวคดของ Cooper & Sawaf (1997)

จากภาพประกอบไดอธบายถงองคประกอบของความฉลาดทางอารมณวาประกอบดวยหลกส าคญ 4 หลกดงน 1.ความรอบรทางอารมณ (Emotional Literacy) รจกอารมณของตนเอง รและไหวทนวาอารมณของตนผนแปรไปเชนไร 2.ความเหมาะสมทางอารมณ (Emotional Fitness) ปรบวางอารมณของตนไดอยางยดหยน รกาลเทศะแมเผชญความล าบากใจ 3.ความลกซงทางอารมณ (Emotional Depth) ระดบความลกซงของอารมณทเออตอการพฒนา 4.ความผนแปรทางอารมณ (Emotional Alchemy) ความสามารถในการใชอารมณเพอความคดสรางสรรค

ความส าคญของความฉลาดทางอารมณ

ในปจจบนนกวชาการและบคคลทวไปไดใหความส าคญในเรองความฉลาดทางอารมณของบคคลเปนอยางมาก ดวยการตระหนกวาความฉลาดทางอารมณนาจะเปนตวทสงเสรมความส าเรจ และเปนความสามารถทจะท าใหบคคลท างาน หรอด าเนนชวตรวมกบผอนและตนไดเปนอยางดมความสข

4. ความผนแปรทางอารมณ 1.ความรอบรทางอารมณ

3. ความลกซงทางอารมณ 2. ความเหมาะสมทางอารมณ

กรมสขภาพจต (2542ข : 17 ) กลาววา การใหความส าคญกบเรองของอารมณนนกเพราะนกวชาการไดตระหนกวา เดมทเราเคยคดวาคนทเรยนเกง เชาวปญญาดกนาจะประสบความส าเรจมากกวาคนทมเชาวปญญาดอยกวา แตความจรงมไดเปนเชนนนเสมอไป ทผานมานกวจยไดตระหนกวาเชาวปญญาเพยงอยางเดยวไมสามารถใชท านายผลสมฤทธทางการเรยนไดถกตองแนนอน นกวจยจงหนมาสนใจตวแปรทไมใชเชาวปญญา เชน คณลกษณะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจ การอบรมเลยงดของพอแม ในปจจบนนกวจยโดยทวไปกยนยนเชนกนวาในเรองของความส าเรจ เชน การเรยนหรอการท างานนน เชาวปญญามสวนเกยวของเพยง 20% เทานน ทเหลอเปนปจจยดานอนๆซงรวมถงความฉลาดทางอารมณดวย ความฉลาดทางอารมณเปนเรองทส าคญ เนองจากมเหตการณทวาคนทเกงแตควบคมอารมณไมได หรอเกงแตสมพนธภาพกบเพอนฝงไมด หรอเกงแตไมรจกเอาใจเขามาใสใจเรา ไมสามารถประสบความส าเรจในหนาทการงานอยางทควรจะเปนได วระวฒน ปนนตามย (2542:34-37) ไดกลาวเพมเตมวา ความฉลาดทางอารมณถอเปนการเรยนรจกอารมณความรสกของตนเอง การมสตรเทาทนสาเหตและความแปรผนดานอารมณของตน ตลอดจนสามารถบรหารจดการกบอารมณของตนเอง มสมพนธภาพกบผอน ผทมความฉลาดทางอารมณทดจะเปนผทรจกใชความคดอานเกยวกบอารมณตนเองและผอนใหเกดประโยชนในทางสรางสรรคไดเปนอยางด และประยกตใชหลกการของความฉลาดทางอารมณเขาสชวตประจ าวนและการท างานไดดงน 1.ดานการพฒนาอารมณบคลกภาพของเดก มบทบาทในการก าหนดบคลกภาพทพงปรารถนา สรางวฒภาวะทางอารมณทเจรญสมวย สรางความสามารถในการปรบตวแกปญหาความเครยดแรงกดดนในชวต 2.การสอสารและการแสดงอารมณความรสกของตนไดอยางถกตองตามกาลเทศะ 3.การปฏบตงาน มสวนเกอหนนการยอมรบความคดรเรมกอใหเกดการสรางสรรคผลงานทด 4.การใหบรการ มสวนท าใหยอมรบฟงความตองการของผอนและสามารถตอบสนองไดด 5.การบรหารจดการ ชวยสงเสรมอจฉรยภาพของความเปนผน า รจกใชคนและครองใจคนได สามารถโนมนาวผอนใหท าในสงทตนตองการไดส าเรจ 6.การเขาใจชวตของตนและผอน เมอเขาใจตนและเขาใจผอนแลว ท าใหมปฏสมพนธระหวางกนและกน ท าใหอยรวมกนอยางมความสข

ความส าคญของความฉลาดทางอารมณในดานตางๆ 1.ความส าคญของความฉลาดทางอารมณตอตนเอง เปนทยอมรบวาจตใจมผลตอรางกายและความเครยดเปนบอเกดทส าคญของโรคภยไขเจบทงทางตรงและทางออม หากเรามอารมณดยอมสงผลใหรางกายแขงแรงตามไปดวย ความฉลาดทางอารมณชวยใหคนมองโลกในแงดมความสข มความพอใจและยอมรบไดกบสภาพทเปนอย

2.ความส าคญของความฉลาดทางอารมณตอครอบครว ครอบครวจะอยรวมกนอยางมความสขตองอาศยความรกความเขาใจ ความฉลาดทางอารมณจงมผลอยางมากตอความสงบสขในบานหรอชวตค ปญหาความแตกแยก อยารางทเกดขนในปจจบนลวนมตนตอมาจาก การไมพยายามท าความเขาใจซงกนและกนหรอยอมรบขอบกพรองของอกฝายไมได เมอมปญหากไมหนหนามาคยกนดๆ ดงนนการเรยนรธรรมชาตและความตองการของแตละฝายจงเปนเรองส าคญ เพราะจะท าใหเขาใจตนเองและคนรกไดดยงขน 3.ความส าคญของความฉลาดทางอารมณตอการศกษา การทเดกจะเรยนดมอนาคตทด นอกจากความสามารถทางวชาการแลวยงตองอาศยปจจยอนๆอกมากมาย เพราะในสงคมปจจบนทเตมไปดวยสงย วย พบวาเดกจ านวนไมนอยทเผชญปญหาดานความรสกจนเสยโอกาสทางการศกษาไปอยางนาเสยดาย เชน ปญหายาเสพตด ปญหาการตงครรภในวยเรยน หรอปญหาดานพฤตกรรมอน ซงปญหาเหลานไมไดมทมาจากความออนแอทางความสามารถทางเชาวปญญา แตมาจากความออนแอทางอารมณทไมสามารถรเทาทน และจดการกบอารมณความรสกทงของตนเองและผอน วทยาศาสตรกบความฉลาดทางอารมณ ความหมายทางวทยาศาสตร มผใหความหมายของวทยาศาสตรไวหลายทานดวยกน ซงจะขอน าเสนอ ไวดงตอไปน สารานกรมโคลมเบย (อจฉรา แกวมณ. 2540 : 8 ; อางองจาก The Columbia Encyclopedia. 1965 : 1910) ไดใหความหมายของวทยาศาสตรไววา วทยาศาสตร หมายถง ความรทสะสมและจดอยางมระบบ แตเดมนนโดยทวไป ใชในความหมายแคบ คอ เปนความรเกยวกบปรากฏการณธรรมชาต ความกาวหนาทางวทยาศาสตร ไมใชมการสะสมความรเทานน แตรวมทงการใชวธการทางวทยาศาสตร และทศนคตทางวทยาศาสตรอกดวย คารนและซนด (Carin and Sund. 1925 : 13) ไดใหความหมายของวทยาศาสตรวา เปนความรทไดผานการทดสอบยนยนมาแลว และไดสะสมอยางมระบบรวมทงกระบวนการทใชในการคนหาความรนนมาดวย ซงสอดคลองกบฟชเชอร (Fischer. 1975 : 5) อธบายวา ค าวา Science มาจากค าวา Scientia ในภาษาลาตนซงแปลวาความร ในทนวทยาศาสตรกคอ ความรตางๆ ซงไมจ ากดวาเปนความรอะไร อาจเปนความรทางวทยาศาสตรธรรมชาตหรออาจเปนความรสาขาอนๆ หากวอเคราะหตามรากศพทแลว วทยาศาสตรหมายถง องคความรทมระบบและจดไวอยางมระเบยบแบบแผน ส าหรบประเทศไทยมนกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของวทยาศาสตร เชน นตา สะเพยรชย (2526 : 5) ไดกลาววา วทยาศาสตรเปนวชาทคนหาความจรงเกยวกบธรรมชาต โดยใชกระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร สวฒก นยมคา (2531 : 110) กลาววา วทยาศาสตร คอ องคความรของธรรมชาตซงจดรวบรวมไว อยางมระเบยบแบบแผน และวธการทางวทยาศาสตรทใชในการสบเสาะหาความรนนตงอยบน

พนฐานของการสงเกต ส าหรบภพ เลาหไพบลย (2537 : 2) กลาวโดยสรปวา วทยาศาสตรเปนวชาทสบคนหาความจรงทเกยวกบธรรมชาตโดยใชกระบวนการแสวงหาความรทางวทยาศาสตร วธการทางวทยาศาสตร และเจตคตทางวทยาศาสตรเพอใหไดมาซงความรทางวทยาศาสตรทเปนทยอมรบโดยทวไป ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2543 : 11-12) ไดวเคราะหคณลกษณะของผเรยนทพงประสงค ตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 สรปไดดงน คนด คอ คนทด าเนนชวตอยางมคณภาพ มจตใจทดงาม มคณธรรมจรยธรรม มคณลกษณะทพงประสงคทงดานจตใจและพฤตกรรมทแสดงออก เชน มวนย มความเออเฟอเผอแผ รหนาท ซอสตย ขยน ประหยด มจตใจเปนประชาธปไตย เคารพความคดเหนและสทธของผอน มความเสยสละ รกษาสงแวดลอม สามารถอยรวมกบผอนอยางสนตสข คนเกง คอ คนทมสมรรถภาพสงในการด าเนนชวต โดยมความสามารถดานใดดานหนงหรอรอบดาน หรอมความสามารถพอเศษเฉพาะทาง เชน ทกษะและกระบวนการทางวทยาศาสตร ความสามารถดานคณตศาสตร มความคดสรางสรรค มความสามารถดานภาษา ศลปะ ดนตร กฬา มภาวะผน า รจกตนเอง เปนคนทนสมย ทนเหตการณ ทนโลก ทนเทคโนโลย มความเปนไทย สามารถพฒนาตนเองไดเตมศกยภาพ และท าประโยชนใหแกสงคมและประเทศชาตได คนมความสข คอ คนทมสขภาพดทงกายและจตใจ เปนคนราเรงแจมใส รางกายแขงแรง จตใจเขมแขง มมนษยสมพนธ มความรกตอทกสรรพสง และสามารถด ารงชวตไดอยาพอเพยงแกอตภาพ จากทกลาวมาขางตนจะเหนวา วชาวทยาศาสตรสามารถสงเสรมใหผเรยนไดพฒนาศกยภาพของตนเองเพอใหเปนคนด คนเกง และคนมความสขตามคณลกษณะของผเรยนทพงประสงค และเมอวเคราะหดแลวพบวา ความฉลาดทางอารมณเปนสงส าคญทจะผลกดนใหผเรยนมคณลกษณะดงกลาว ซงความสมพนธของวทยาศาสตรกบความฉลาดทางอารมณพอสรปไดดงตาราง

ตาราง 1 การวเคราะหความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณ คณลกษณะทพงประสงค ตาม พรบ. 2542 และพฤตกรรมการเรยนรวทยาศาสตร

ความฉลาดทางอารมณ คณลกษณะทพงประสงค

พรบ. 2542 พฤตกรรมการเรยนร

วทยาศาสตร 1.การตระหนกรตนเอง - รจกตนเอง - มความเปนตวของตวเอง

- มนใจในตนเอง - มอสระทางความคด

2.การควบคมตนเอง - กลาแสดงออก - ควบคมตนเองได - มวนย - แกปญหาเปน

- ควบคมความรสกได/อารมณมนคง - ซอสตยและมวนย - แสดงออกอยางเหมาะสม

- เรยนรดวยตวเอง - มความสามารถเฉพาะทาง - สามารถเผชญสถานการณตางๆได

- มเหตผลไมงมงาย - ละเอยดและรอบคอบ - กลาตดสนใจและแกปญหา

3.การสรางแรงจงใจใหตนเอง - พฒนาตนเองตามศกยภาพ - คดสรางสรรค - ราเรง แจมใส - จตใจเขมแขง - มความสขในการเรยนและท างาน

- อยากรอยากเหน - รบผดชอบตอตนเอง - เพยรพยายาม อดทน มงมน ในการท างาน

4.การเขาใจอารมณของผอน - มจตใจดงาม มคณธรรมจรยธรรม - ใจกวาง

- มน าใจเออเฟอเผอแผ - ใจกวางยอมรบฟงความคดเหนของผอน

5.การมรสมพนธภาพทดกบผอน

- กลาแสดงออก - มทกษะการเปนผน า ผตาม - อยรวมกบผอนไดอยางด - จตใจเปนประชาธปไตย - ท างานเพอสวนรวม

- ซอสตยตอผอน - มอสระทางความคด - ยดหลกความถกตองตามหลกความเปนจรง

ดงนนการจดการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรแบบองครวม เชอมโยงตวองคความรทางวทยาศาสตร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเจคตทางวทยาศาสตร เขาดวยกนอยางเปนระบบ คอ ตองฝกใหผเรยนเสาะแสวงหาความรทางวทยาศาสตรดวยวธการและกระบวนการทางวทยาศาสตรเชอมโยงกบความเปนจรงแลว ยอมสงเสรมใหผเรยนมความฉลาดทางอารมณและเปนผทมคณลกษณะของผเรยนทพงประสงค งานวจยทเกยวของกบความฉลาดทางอารมณ งานวจยในประเทศ วราภรณ ขนธตย (2545 : บทคดยอ) ศกษารปแบบการสอนวชาวทยาศาสตรทสงเสรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนโดยใชเทคนคเดลฟาย พบวาล าดบขนตอนการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนอาศยการน าวธการทางวทยาศาสตร (Scienctific Method) มาก าหนดขนตอนการสอน ซงประกอบดวย 3 ขนตอนใหญและแยกไดเปน 9 ขนตอนยอย คอ 1) ขนอภปรายกอนการทดลอง ประกอบดวยขนตอนยอย คอ ขนระบปญหา ขนรวบรวมขอมลเกยวกบปญหา และขนตงสมมตฐาน 2) ขนทดลอง ประกอบดวยขนตอนยอย คอ ขนออกแบบการทดลอง ขนปฏบตการทดลองและขนบนทกผลการทดลอง 3) ขนอภปรายหลงการทดลอง ประกอบดวยขนตอนยอย คอ ขนวเคราะหขอมล ขนสรปผลการทดลอง และขนประเมนผล ในแตละขนตอนการสอนควรใชกจกรรมกลมใหผเรยนมปฏสมพนธระหวางกน โดยครกระตนให

เกดการอภปรายแลกเปลยนความคดเหน หรอโตแยงกนดวยเหตผลและภาษาทสภาพ ใหผเรยนมการวางแผนการเรยนรวมกน ท างานเปนทม โดยก าหนดบทบาทของทกคนอยางเสมอภาค รวมทงกระตนใหผเรยนรวมชวยเหลอกนระหวางเรยน อภษฎา ดวงจนทร (2544 : บทคดยอ) เปรยบเทยบผลการใชสถานการณจ าลองและการเสรมแรงทางบวกทมตอความเฉลยวฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนวดเศวตฉตร เขตคลองสาน กรงเทพมหานคร พบวา นกเรยนมความเฉลยวฉลาดทางอารมณเพมขน หลงจากไดรบการใชสถานการณจะลองและการชแนะ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 งายวจยตางประเทศ Obiakor, Festus E. (2001 : 321-331) ไดพฒนาความฉลาดทางอารมณในผเรยนดวยการศกษาพฤตกรรม กรณการศกษาพเศษ พบวา ผใหการศกษาทวไปและผใหการศกษาพเศษ จะตองศกษาเกยวกบปญหาพฤตกรรมของผเรยนดวย กอนทจะใหการศกษาและการใหการศกษาดงกลาวจะตองมความหลากหลาย เพอทจะไดมการพฒนาอารมณในตวผเรยน Tapia (1999 : Abstract) ไดศกษาความสมพนธของความฉลาดทางอารมณ ซงวดดวยแบบส ารวจความฉลาดทางอารมณกบคะแนนความฉลาดทางอารมณจากแบบทดสอบของ Otis-Lennon School Ability test และตวแปรอนๆ ไดแกความสามารถทางภาษาและดานจ านวนจากแบบทดสอบวดความถนดในการเรยน เกรดเฉลย ภมหลง เพศและระดบการศกษาของบดา มารดา แบบส ารวจความฉลาดทางอารมณ มความเทยงตรงเชงโครงสรางและมคาความเชอมนแบบสมประสทธแอลฟาเทากบ .81 ผลการศกษาพบวา คะแนนจากการวดความฉลาดทางอารมณ มความสมพนธกบความฉลาดทางอารมณอยางมนยส าคญทางสถต มความสมพนธกบเกรดเฉลยอยางมนยส าคญทางสถต และมความสมพนธกบภมหลงและระดบการศกษาของบดา มารดา อยางไมมนยส าคญทางสถต เพศหญงมความฉลาดทางอารมณสงกวาเพศชายอยางมนยส าคญทางสถต สรปไดวาแบบส ารวจความฉลาดทางอารมณ เปนเครองมอทมความเทยงตรงและมคาความเชอมนในการวดพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ จากการวเคราะหแนวคดเกยวกบพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกการศกษาและนกจตวทยา ผวจยมความคดเหนวา การจดการเรยนการสอนโดยใหผเรยนไดเรยนแบบรวมมอโดยมครเปนผชวยในการพฒนาอารมณของผเรยนโดยจะตองคอยแนะน า ชวยเหลอ จดการเรยนรทหลากหลาย กระตนใหผเรยนเกดปฏสมพนธระหวางเพอนรวมกลม รจกบทบาทของตนเองระหวางท างานกลม มผลตอพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของผเรยน การทคนจะประสบความส าเรจในการเรยนและการด าเนนชวตเขาดวยกนนน ความฉลาดทางอารมณมเปนสวนส าคญกบการด ารงชวตรวมกบผอนมาก เพราะการทจะเขารวมกบผอนไดดนน ผเรยนจะตองรจกควบคมอารมณของตนใหเหมาะสมเขากบผอนได ซงทงความฉลาดทางปญญาและความฉลาดทางอารมณ ผเรยนสามารถพฒนาตนเองใหสงขนไดดวยการจดสงแวดลอมการเรยนการสอนทดและ

เหมาะสมทจะสงเสรมใหผเรยนไดมโอกาสเรยนรและปฏบตตนเองรวมกบผอนในสงคมไดในวถชวตของตนตอไป

เอกสารเกยวกบรแปแบบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม กระบวนการกลม การรวมกลมของบคคลเขาเปนกลม มจดมงหมายจากธรรมชาตของมนษย 2 ประการ คอ มนษยไมอาจอยโดดเดยวได จะตองแสวงหาการอยรวมกนเปนกลม อกประการหนงคอ การรวมกลมมสวนชวยใหมนษยสามารถกระท าการหรอมความกลาหาญทจะกระท าสงใดสงหนงไดอยางมประสทธภาพมากกวาการกระท าเปนรายบคคล ความหมายของกลม เดวส (Davis. 1962 : 405) กลาววา กลม หมายถงบคคลตงแตสองคนขนไป มปฏสมพนธกนโดยมเปาหมายรวมกนอยางเหนไดชด กลปล (Gulley) กลาววา กลมควรจะประกอบดวยคณลกษณะ 3 ประการ คอ

1. มวตถประสงครวมกนและวตถประสงคควรสนองความตองการของสมาชก 2. มผลการท างานอนเกดจากความรวมมอของสมาชก 3. มการสอสารทาววาจาหรอยางใดอยางหนงระหวางสมาชกกลม

บรอดเบค (Cartwright and Zander. 1968 : 48 ; citing Brodbeck. n.d.) กลาววา กลม คอ การรวมกลมของบคคลทตงอยบนความสมพนธทแนนอนซงกนและกนและความสมพนธนขนกบชนดของกลม ฉลอง ภรมยรตน (2521 : 1-3) ไดใหความหมายของกลมวา กลม หมายถงการทบคคลตงแตสองคนขนไปรวมกนสนใจ ประพฤตในสงทเปนปทสฐานและจดมงหมายรวมกน โดยทตางกมความเกยวของสมพนธกนดวย หฤทย อภชาตพงศ (ม.ป.ป. : 2-12) ไดใหความหมายของกลมวา กลม หมายถง การประกอบดวยบคคลตงแตสองคนขนไป ท างานรวมกนเพอจดประสงคเดยวกน สรปไดวา กลม หมายถง การประกอบดวยบคคลตงแตสองคนขนไปมารวมกน โดยมการปฏสมพนธตอกน มจดมงหมายนการท างานเดยวกน ประเภทของกลม ในการจดกลมออกเปนประเภทตางๆ มวธด าเนการหลายวธ ขนอยกบแนวคดแบบเฉพาะและการน าไปใช เตอนใจ แววงาม (2534 : 10-11) ไดกลาวการแบงกลมไว 2 ประการ คอ

1. กลมทเปนทางการ (Formal Group) มกเปนไปตามความตองการของงานทตองปฏบตจดท า ตามสายงาน ตามระบบงานทองคการก าหนด ซงโดยรวมแลว หมายถง กลมตามรปงานหรอลกษณะของงาน

2. กลมทไมเปนทางการ (Informal Group) เปนกลมเชงสงคมสมพนธ (Social Group) ซงเปน กลมเลกๆ มการแทรกซอนอยในองคการ กลมยอยประเภทนอาจมอทธพลตอการด าเนนงานและประสทธผลขององคการ จะเปนการรวมตวกนเพอบรรลเปาหมายหรอผลประโยชนอยางใดอยางหนงมากกวาการรวมกลม โดยแรงจงใจทางดานการงานโดยตรง

ประโยชนของกระบวนการกลม กระบวนการกลมมจดมงหมายทจะชวยสงเสรมใหมนษยไดพฒนาทกษะตางๆ โดยเฉพาะทกษะทางสงคมและความสมพนธกบผอน การพฒนาทกษะทเกดขนมดงน (เตอนใจ แววงาม. 2534 :20-21)

1. ทกษะทางสงคม (Social Skill) เปนทกษะทจะชวยใหอยรวมกนกบผอนไดอยางราบรน เชน ทกษะการเปนผใหและผรบ การปรบตวใหเขากบสงแวดลอม การควบคมตนเองและการยอมรบความสามารถของตนเองและผอน

2. ทกษะในการศกษาคนควา (Study Skill) เปนทกษะในการคนควาหาความร เชน ทกษะในการเกบ รวบรวมขอมล การพด การฟง การอานและการรายงาน

3. ทกษะทางปญญา (Intellectual Skill) ไดแก ทกษะในการแกปญหาเฉพาะหนา การวพากษวจารณ การครเรมสรางสรรคและการคดอยางมเหตผล

4. ทกษะในการท างานกลม (Group Work Skill) เปนทกษะในการท างานรวมกบผอน เชน ทกษะใน การวางแผน การเปนผน าแสดงความคดเหนดวยการอภปราย การยอมรบฟงความคดเหนของผอน

งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม (Group Investigation method) ดวงเดอน เทศวานช (2535 : 20-22) กลาววา Group Investigation ไดรบการพฒนาจากกระบวนการประชาธปไตย จอหน ดย (1971) เฮอรเบรต เอดเลน (1960) ชะแรนและคนอนๆ (1980) เปนวธใหนกเรยนสงเกตปญหา รวบรวมขอมล ทดสอบสมมตฐานและแกปญหา วธสอนแบบนมพนฐานมาจากระบอบการปกครองแบบประชาธปไตย โดยจอหน ดย เสนอแนวคดวา โรงเรยนควรใหความรเกยวกบการปกครองแบบประชาธปไตยและฝกใหนกเรยนเปนประชาธปไตยเพอทจะพฒนาสงคมตอไป เดอเลน ไดพฒนาแนวคดน โดยการน าไปใชสอนนกเรยนในชนมธยมศกษาในวชาสงคมศกษา โดยเสนอใหนกเรยนมการโตตอบ คดวธการคนควาหาค าตอบแลว เสนอผลการศกษา ผลทไดรบคอ ไดฝกกระบวนการประชาธปไตย นกเรยนยอมรบความแตกตางระหวางบคคล นกเรยนเขาใจวาชวยกนคดดกวาการคดคนเดยว มความรสกวาตนเองเปนเจาของปญหา เปนหนาททจะตองหาวธการแกปญหานนดวยตนเอง และความรสกทมอยท วโลก ฉะนนจงเปนหนาทของนกเรยนทจะเสาะแสวงหาความรใหมๆ ดวยวธการตางๆ สรย บาวเออร (2535 : 18) อธบายวา Group Investigation บางรายงานกลาววาเทคนคนพฒนาโดย ชะแรนและชะโลโน บางสวนรายงานวา เทคนคนพฒนาโดย ชะแรนและชะแรน และ เฮท-ลาชาโรวท ในป ค.ศ. 1980 แตอยางไรกตาม แนวคดของชะแรนและชะแรน ในป ค.ศ. 1976 ไดใหแนวคดวาในกลมการเรยนควรประกอบดวยสมาชก 2-6 คน โดยการรวมมอกนวางแผน ถกปญหา คนหาค าตอบ ทงในและนอกหองเรยน แลวน าผลมาอภปรายและสรปผลเพอรายงานหนาชน สวนการวดผลจะตดสนจากผลการสรปจากกลม นอกจากนชะแรนและเฮท- ลาชาโรวท ไดสนบสนนใหครใชวธวดผลโดยการสงเกตทกษะตางๆ ทนกเรยนใชในการท างานกลม เทคนคนใชไดเหมาะสมทสดกบการสอน เขาใจแบบความคดรวบยอด (Concept Understanding) และนกเรยนเขาใจเนอหาไดดกวาการสอนในหองเรยนแบบปกต แตเทคนคนไมเหมาะกบการ

สอนแบบหาค าตอบ (Specific Facts) การสบสวนโดยใชกระบวนการกลม เนนทกษะการพงพาอาศยกนและกนระหวางกลม และการพงพาอาศยกนและกนระหวางเรยนในกลม บรซ จอยซ และมารชา วล (Bruce joyce and marsha well. 1996 : 65-78) กลาวถงรปแบบการสอนแบบสบสวนเปนกลมวา เปนรปแบบการเรยนรทนกเรยนแกปญหาโดยกระบวนการประชาธปไตยเปนหลก ผเรยนตองถกเถยงกนและตกลงกนภายใตความสามารถของแตละบคคลภายในกลม เพอน าไปสจดมงหมายของความเปนพลเมองดของสงคม นวลจตต เชาวกรตพงศ (2540 : 70) รปแบบการสอนแบบสบสวนเปนกลม เปนรปแบบการสอนทมงสอนกระบวนการเรยนแกนกเรยน ประกอบดวย การสอนใหนกเรยนเกดการอยากรอยากเหน เปดโอกาสใหนกเรยนไดท ากจกรรมสบสวนเพอคนหาค าตอบส าหรบปญหาใดปญหาหนง นกเรยนจะตองท างานเปนกลม ตองปรกษาหรอแบงหนาทกน เสนอขอมล อธบายขอสรปและขอคดเหน การสอนตามรปแบบนมแนวคดเรองความแตกตางระหวางบคคล กลาวคอ เปนสงเราใหผเรยนเกดความอยากรอยากเหนวาผอนคดอยางไร และเขาใจการท างานของผอน

งานวจยการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม งานวจยในประเทศ สวคนธ เยนจะบก (2541 : บทคดยอ) ไดศกษาผลการใชรปแบบการสอนแบบสบสวนเปนกลม ทมผลสมฤทธทางการเรยน ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และพฤตกรรมกลมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 พบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนและทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 สวรรณมาล นาคเสน (2544 : บทคดยอ) ไดพฒนาชดการเรยนคณตศาสตรโดยใชรปแบบการสอน Group Investigation เรองวงกลมชนมธยมศกษาปท 3 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภายหลงการไดรบการสอนดวยชดการเรยนคณตศาสตรโดยใชรปแบบ Group Investigation สงกวากอนไดรบการสอนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 นรณ ศรประดษฐ (2539 : บทคดยอ) ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและความสามารถในการคดแกปญหาระหวางการสอนตามรปแบบการสบสวนโดยใชกระบวนการกลมและการสอนตามคมอครของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 พบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาของกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .05 ความสามารถในการคดแกปญหาของกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ .01 งานวจยตางประเทศ ครสเตนเซนและคณะ (Christensen and Other. 2000 : 393-409) ไดศกษาเกยวกบการสบสวนเปนกลมในกลมเดกฝกงาน โดยมทปรกษาคอยแนะน า พบวาตลอดการศกษา 15 สปดาห พบวาเดกมความกระตอรอรนในการท างาน มความสมพนธทดตอกน มปฏสมพนธทดตอกน

แอลเลน (Allen. 2002) เสนอบทความเรอง Social Science Model of Teaching Path to Effective : The Group Investion Model. กลาวถงกลมการทดลองของ(Thelen)ซงไดพฒนาการสอนแบบสบเสาะเปนกลมมาเปนการสอนแบบเทเลนซงใชวธการคลายกน คอก าหนดปญหาใหนกเรยนแตละกลมแกปญหาโดยการสบคนหาความรเปนกลม แลวน าความรแตละคนมาอภปรายรวมกน ด าเนนการวเคราะหปญหา จากนนน าเสนอโดยการแสดงบทบาทสมมต รายงานหรออนๆ ซงสงตางๆเหลานไดผานการอานของทกคนมาแลว การวจยพบวานกเรยนรและสามารถปฏบตจรง จากการทนกเรยนสามารถอธบายแกปญหา พฒนาความคดการประยกตใช การสาธต วจารณและสามารถเชอมโยงความคดกบประเดนตางๆได และมการตดสนใจทเทยงตรงตอปญหาตางๆ จากงานวจยทเกยวกบการทดลอง การท างานดวยการสบเสาะเปนกลม พบวาการท างานเปนกลมจะท าใหเกดการเรยนรรวมกน มความสมพนธทดตอกน ซงสงผลตอการท างานหรอการมชวตในสงคมหรอการเรยนใหเปนไปในทางบวก รปแบบการสอนแบบสบสวน ( Inquiry Mode ) ความหมายของรปแบบการสอนแบบสบสวน( Inquiry Method ) เปนวธสอนทฝกใหผเรยนรจกคนควาหาความร โดยใชกระบวนการทางความคดหาตผล จะคนพบความรหรอแนวทางการแกปญหาทถกตองดวยตนเองโดยผสอนตงค าถามประเภทกระตนใหผเรยนใชความคด หาวธการแกปญหาไดเองและสามารถน าการแกปญหานนมาใชประโยชนในชวตประจ าวนได บทบาทของผทสอนในรปแบบการสบสวน

1. ปอนค าถามผเรยนเพอน าไปสการคนควา ผสอนจะตองรจกปอนค าถามจะตองรวาถามอยางไร ผเรยนจงเกดความคด

2. เมอไดตวปญหาแลวใหผเรยนทงชนอภปรายวางแผนแกปญหาก าหนดวธแกปญหาเอง 3. ถาปญหาใดยากเกนไป ผเรยนไมสามารถวางแผนแกปญหาได ผสอนกบผเรยนอาจรวมกนหาทาง

แกปญหาตอไป ขนตอนการจดกจกรรมการเรยนการสอนแบบสบสวน แบงเปน 5 ขนตอน ดงน

1. ผสอนสรางสถานการณหรอปญหาจากเนอหาในหลกสตร ใหสอดคลองกบจดประสงคการเรยนเปน การน าเขาสบทเรยนดวยปญหา เพอกระตนใหผเรยนคดและแกปญหา

2. ขนใชค าถามในการอภปรายเพอน าไปสแนวทางในการหาค าตอบการใชค าถามนจะตองอาศย สถานการณหรอปญหาทก าหนดขน โดยใชค าถามเปนชดตอเนองสมพนธกน

3. ขนใชค าถามเพอน าไปสการออกแบบก าหนดวธการศกษา การทดลองเพอหาค าตอบ 4. ด าเนนการศกษาคนควาสบสวนสอบสวน 5. ขนอภปรายเพอสรปผล ในขนนเปนการใชค าถามโดยอาศยขอมลทไดจากการศกษาคนควาและการ

ตอบค าถามเปนหลก

การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชรปแบบการสอนแบบสบสวนเปนกลม ความส าคญของการใชค าถาม ในการสอนแบบสบสวนน สงทส าคญเปนอยางยงคอการใชค าถาม ผสอนตองฝกทกษะการตงค าถามจนเกดความช านาญ ซงจ าแนกประเภทของค าถามเปน 5 ประเภท ดงน 1.ค าถามเพอน าไปสการสงเกตเปนค าถามทตองการใหผเรยนตอบโดยใชประสาทสมผสในการเรยนรและตอบปญหาหรอเปนการรวบรวมขอมล เพอวเคราะหปญหาและแกปญหา 2.ค าถามน าไปสการอธบายเปนค าถามทตองการใหผตอบใชเหตผลประกอบกบขอมลตางๆทรวบรวมไดจากการสงเกตขอมลและจากความรเดม ซงเปนค าถามทสงเสรมผเรยนใหเกดทกษะในการแปลความหมายขอมลและการสรป 3. ค าถามน าไปสการตงสมมตฐาน เปนค าถามทชวยใหผเรยนคาดคะเนค าตอบหรอท านายค าตอบ โดยอาศยขอมลทไดจากการศกษาคนควา และความรเดมทมอยคาดคะเนหรอท านายค าตอบลวงหนา 4. ค าถามทน าไปสการออกแบบวธการศกษาคนควาหรอออกแบบการทดลอง เปนค าถามทใหผเรยนอธบายเพอน าไปสการก าหนดวธการศกษาหาความร 5. ค าถามทน าไปสการน าไปใช เปนค าถามทตองการใหผตอบน ากฎเกณฑหรอความสมพนธตางไปใชประโยชนในสถานการณใหม เปนค าถามทมงใหผเรยนเกดความคดสรางสรรค ประโยชนของการจดการเรยนการสอนแบบสบสวนเปนกลม

1. เปนการสอนทชวยพฒนากระบวนการคดของผเรยนโดยการตงค าถาม 2. ผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอนตลอดเวลา โดยเปนผคดและตอบค าถามหรอฝก

ตงค าถามในกระบวนการเรยนร 3. สงเสรมใหผเรยนกลาแสดงออก เปนผน าในการแกปญหา 4. สงเสรมความเปนประชาธปไตย เนองจากผสอนเปดโอกาสใหผเรยนตงค าถามและถอวาค าถาม

ของผเรยนมคณคา 5. ผเรยนเกดความภาคภมใจทไดคนพบค าตอบดวยตนเอง 6. ผเรยนเกดความคดรเรมสรางสรรคในการน าความรไปประยกตใชในสถานการณใหม

ขอจ ากดของการจดการเรยนการสอนแบบสบสวนเปนกลม 1. ถาผสอนขาดทกษะในการตงค าถามจะท าการสอนโดยวธสบสวนสอบสวนไมเกดประสทธภาพ

ตามจดประสงค 2. ผสอนตองคดค าถามมาลวงหนากอนด าเนนการสอน มเชนนนอาจกอใหเกดความผดพลาดในการ

สบสวนสอบสวนเพอหาค าตอบของผเรยนได 3. ตองจดสงอ านวยความสะดวกทจะใชด าเนนการสบสวนสอบสวนใหครบถวน 4. ผสอนจะตองใจกวาง ยอมรบฟงค าถามและความคดเหนของผเรยน

5. ผสอนควรเปนผทมความสามารถในการใหค าแนะน าหรอสงเสรมก าลงใจใหผเรยนเกดความคดสบสวนสอบสวนหาค าตอบดวยตนเอง

การจดการเรยนรแบบสบสวน ( Inquiry ) Dr.Richard Suchman กลาววา “ ความรตางๆทมอยในโลกน เปนผลทไดมาจากการศกษาคนควา โดยเฉพาะการศกษาทเรยกวา สบสวนสอบสวน( Inguiry ) ” ดงนนการจดการเรยนรควรสงเสรมใหผเรยนสามารถศกษาคนควาและสบสวนสอบสวนความรดวยตนเอง ทงยงชวยใหเกดความคดอยางมเหตผลอกดวย และจากความเชอดงกลาว Richard Suchman ไดตงโครงการวจยเกยวกบการสอนแบบสบสวนสอบสวน( Inguiry ) ขนทมหาวทยาลย Illinois โดยเนนการสอนวทยาศาสตรดวยวธใหนกเรยนตงค าถาม เพอใหนกเรยนคนพบหลกการและกฎเกณฑทางวทยาศาสตรดวยตนเอง ส าหรบในประเทศไทย ดร.วระยทธ วเชยรโชต ไดตงโครงการวจยเกยวกบการเรยนการสอนแบบสบสวนสอบสวนขนในชวงป พ.ศ.2513-2514 แตการเรยนการสอนแบบสบสวนสอบสวนของ ดร.วระยทธ วเชยรโชต มความแตกตางจากการสอนแบบ Inguiry ของ Suchman เพราะดร.วระยทธ วเชยรโชต มความคดวาการสอนแบบ Inguiry ของ Suchman นนไมเหมาะสมกบเดกนกเรยนไทย ซงไมคอยชอบถามและดอยความสามารถทางความคด อนอาจจะท าใหเดกไทยเกดความเบอหนายและทอแทตอวธการน ดงนน ดร.วระยทธ วเชยรโชต จงไดพฒนาทฤษฎการเรยนการสอนแบบสบสวนสอบสวน การสอนแบบสบสวนสอบสวน มชอเรยกแตกตางกนไปหลายชอ เชน การสอนแบบสบสวนสอบสวน การสอนแบบสบสอบ การสอนแบบสบเสาะหาความร การสอนแบบใหคดสบคน และการสอนโดยนกเรยนคนหาความรโดยใชกระบวนการคดเปนตน ดร.วระยทธ วเชยรโชต ( 2515 ) ไดใหความหมายไววา การเรยนการสอนแบบสบสวนสอบสวน คอการเรยนการสอนทเนนการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาโดยวธการทางวทยาศาสตรซงในหลกการของการด าเนนชวตแบบประชาธปไตย เรยกวา ปญญาธรรม นอกจากนนการเรยนการสอนแบบสบสวนสอบสวนยงเนนการเรยนรทเรมตนจากการแสวงหา น าไปสการคนพบหลกเกณฑตางๆทเปนวทยาศาสตร และสรปลงดวยการน าเอาหลกเกณฑใชเปนประโยชนในชวตจรง ในรปของประยกตวทยาอกดวย ดร.นาตยา ภทรแสงไทย ( 2525 ) ไดใหความหมายการสบสวนสอบสวนไววา การสอนแบบสบสวนสอบสวนเปนกระบวนการแสวงหาแนวทางการแกปญหาอยางมเหตผล โดยจะเรมตนดวยปญหา จากนนจงตงสมมตฐาน ทดสอบสมมตฐาน หาแนวทางแกปญหา โดยอาศยขอมลทรวบรวมมาได วเคราะหเปรยบเทยบขอมลตางๆทรวบรวมมาได จากนนจงน ามาทดสอบสมมตฐานทตงไว แกปญหาจนไดขอสรปออกมา สรปไดวา ในการจดการเรยนรโดยการใชวธการสบสวนสอบสวน เปนวธการจดการเรยนรใหผเรยนไดรจกกระบวนการแสวงหาความรอกวธหนงทจะชวยใหผเรยนคนพบความจรงตางๆดวยตนเอง โดยอาศยวธการแกปญหา การจดการเรยนรแบบสบสวน มสอกลางส าคญ คอการใชค าถามและการตอบค าถาม ดงนนอาจแบงการสบสวนสอบสวนโดยพจารณาลกษณะการถามระหวางครผจดการเรยนรและผเรยน ไดดงน

1. การสอนแบบสบสวนทครเปนผถาม ( Passive Inguiry ) เปนลกษณะของการสอนตามรปแบบ ของ Hilda Taba ซงเปนลกษณะครเปนผต งค าถาม และผเรยนเปนผตอบค าถามนน คอผเรยนจะตองเปนแหลงขอมลหรอควบคมขอมล

2. การสอนแบบสบสวนทผเรยนเปนผถาม ( Active Inguiry )เปนการสอนตามแบบของ Suchmanซง ลกษณะนผเรยนจะเปนผต งค าถามและครจะเปนผตอบค าถาม นนคอครจะเปนแหลงของขอมลหรอควบคมขอมล

3. การสอนแบบสบสวนทครและผเรยนชวยกนถาม(Combined Inguiry)วธการสอนแบบนเปนการ ประยกตใชวธการของ Taba และ Suchman เขาดวยกน กลาวคอครถาม-ผเรยนตอบ ผเรยนถาม-ครตอบ สลบกนไปแลวแตความเหมาะสม แตสงส าคญทสดทครควรระลกไวเสมอคอ ครผจดกจกรรมการเรยนรอยาใจรอนรบบอกผเรยน วธการสอนแบบสบสวนเปนกลม Romey ไดเสนอแนวทางการสอนแบบสบสวนสอบสวนไวดงน 1. ครยกปญหาขนถาม 2. นกเรยนหาวธเพอแกปญหา 3. นกเรยนรวบรวมขอมลทใชในการแกปญหา 4. นกเรยนตความหมายขอมล 5. นกเรยนสรางขอสรปเปนหลกเกณฑ โดยอาศยขอมลทไดเปนพนฐาน 6. มการจดอภปรายกลมเกยวกบความหมายความจ ากดของขอมล ความสมพนธตอปญหาอนๆ หรออภปรายสงทเกยวของในการศกษาครงนน 7. ถานกเรยนมความสนใจเพยงพอ อาจใหมการอภปรายเฉพาะประเดน 8. ในการอภปรายควรใชต าราประกอบ ซงเปนการขยายความคดของนกเรยน ส าหรบ ดร.วระยทธ วเชยรโชต ไดศกษาการสอนแบบสบสวนสอบสวนในประเทศไทย ใชชอวา การสอนแบบสบสวน ( Investigation or OEPC inguiry ) และไดเสนอโครงการของการสอนหรอวธการสอนไว 4 ขนดงน

ขนท 1 ขนการสงเกต ( Observation ) เปนขนทครสรางสถานการณ หรอทดลองใหนกเรยนไดสงเกต และวเคราะหองคประกอบและธรรมชาตของปญหาอยางละเอยด ซงเดกจะถามเพอใหไดขอมลมา เพออภปรายขอสงสยทเกดขน ค าตอบค าถามตองเปนแบบ “ ใช หรอ ไมใช ” หรออาจจะเปนไปไดแลวแตกรณ เพอกระตนใหถามโดยใชความคด ในขนนครจะไมอธบายอะไรนอกจากค าถาม ขนท 2 ขนการอภปรายปญหา ( Explanation ) เดกจะอาศยขอมลทไดเปนเหตผลมาอภปรายหรออธบายปญหาหรอสาเหตปญหา สวนมากใชความคดแบบโยงความสมพนธและแบบอางอง อนจะน าไปสรางสมมตฐานทวไปและทฤษฎ ค าอธบายในขนนไมจ าเปนทจะตองเปนความจรงเสมอไป เพราะค าอธบายนนก

คอ สมมตฐานกวางๆ หรอทฤษฎนนเอง ซงยงเปนการคาดคะเนอย ความจรงอาจไมเปนไปตามค าอธบายนกได ขนทกลาวมานเปนเพยงขนของการสบสวนเทานน ขนท 3 ขนพยากรณหรอท านายผล ( Prediction ) เมอลองตงสมมตฐานเพอหาทางอธบายวาปญหาเหลานนมมลเหตจากอะไรแลวผเรยนพอจะจบเคาโครงของปญหาไดชดขน ดงนนกสามารถตงสมมตฐานเชงท านายได หรอคาดคะเนผลของสาเหตตางๆได การเรยนทส าคญในขนนคอ การเรยนรวธการแกปญหา โดยน าหลกการเรยนรในขนท 2 มาใช ซงเปนการสอบสวนนนเอง ขนท 4 ขนควบคมและสรางสรรค ( Control or Greativity ) หรอขนน าไปใช เปนขนทน าผลของการแกปญหา หรอสงทคนพบในขนอธบายและขนท านายผล มาใชใหเกดประโยชนในชวตจรง สามารถประดษฐคดคนสงใหม วธการใหม เพอเกดประโยชนและน าไปใชได การจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม 1. ลกษณะเดนเปนวธการจดการเรยนรทท าใหผเรยนแกไขปญหา เปนการท าใหผเรยนใชความคดและเปนวธย วยความสนใจใหผเรยนอยากตดตาม เพอคนหาความจรงตอไปเรอยๆ ทงนผจดการเรยนรจะตองมการจดล าดบเนอหาและกจกรรมตางๆไวเปนอยางดซงจะท าใหเกดผลสมฤทธทางการเรยนไดด 2. วตถประสงคเบองตนหรอเปาหมายของการจดการเรยนรแบบสบสวนสอบสวน 2.1 เปนการพฒนาการตดสนใจของผเรยนอยางมเหตผล 2.2 สงเสรมใหผเรยนรจกการสงเกต การตงค าถามและแสวงหาขอเทจจรง 2.3 สงเสรมใหผเรยนเปนผทมความเชอมนใน กลาทจะน าความเขาใจของตนมาใชปฏบตจรง 3. บทบาทของครและผเรยนคอการตงค าถามหรอตงปญหาและบอกแหลงขอมลใหกบผเรยน เพอทจะไดสบคนหาค าตอบในการแกไขปญหาและครยงมบทบาทควบคมเขาสจดหมายของการเรยนรบทบาทของผเรยน คอ การสบคนหาขอมลจากแหลงขอมล เพอน ามาแสดงเหตผลในการแกไขปญหาทถกตอง 4. สงทแสดงใหเหนพฤตกรรมการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางในเทคนควธการสอนแบบสบสวนสอบสวนกคอ วธการซกถาม ตอบค าถาม โดยการเปดโอกาสใหผเรยนไดหาขอมล เกบขอมล ใชความคด ตงค าถาม ตอบค าถาม อยางอสระทสด ถาครจะมบทบาทในการตงค าถาม กควรเปนค าถามทจะชวยใหผเรยนเขาสจดหมายทตองการ 5. จากการจดการเรยนรแบบสบสวนสอบสวน จะชวยพฒนาผเรยนในดานตางๆ เชน 5.1 ทกษะทางปญญา ผเรยนไดใชความคดและสตปญญาในการหาขอมลแสดงเหตผลอยางอสระ 5.2 ทกษะทางสงคม ท าใหผเรยนเกดความเชอมน กลาคดกลาแสดงออกหรอรบฟงความคดเหนของผอน 5.3 ทกษะทางการปฏบต เปนการปลกฝงใหผเรยนเปนคนละเอยดถถวนมความรอบคอบ รจกการสงเกต ไมเชออะไรงายๆโดยไมไดตรวจสอบกอน

บทท 3 วธด าเนนการศกษาคนควา

ผวจยศกษาความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมเพอใหการวจยบรรลผลตามจดมงหมายทก าหนด ผวจยไดด าเนนการศกษาคนควาตามหวขอตอไปน

1. การก าหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง 2. ก าหนดเครองมอทใชศกษาวจย 3. การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย 4. วธด าเนนงานวจย 5. การจดกระท าและวเคราะหขอมล

การก าหนดประชากรและเลอกกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทใชในการศกษาคนควาครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา กลมตวอยาง

- กลมตวอยางทใชในการหาประสทธภาพของเครองมอทใชในการศกษาคนควา ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2547 โรงเรยนมกกะสนพทยา เขตราชเทว กรงเทพมหานคร จ านวน 4 หองเรยน จ านวน 100 คน เปนกลมตวอยางในการหาประสทธภาพของเครองมอ ไดแก แบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนในการเรยนวชาวทยาศาสตรกอนและหลงเรยนดวยการสอนแบบสบสวนเปนกลม (อางองจาก การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรสบสวนเปนกลม ของ พรรณนภา หาญบ าราช)

- กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 65 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling)

เนอหาทใชในการวจย เนอหาทใชในการวจยครงนเปนเนอหาในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรพนฐาน ชน

มธยมศกษาปท 1 มาตรฐานสาระการเรยนรท 3 : สารและสมบตของสารซงประกอบดวยเรอง สารรอบตว และสารละลายกรด-เบส ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการวจยครงน วจยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 ตงแตวนท 1 มถนายน – 30 กนยายน พ.ศ. 2559 รวมระยะเวลาทงสน 16 สปดาห

เครองมอทใชในการวจย 1. แผนการสอน 2. แบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ

การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย 1. แผนการสอนมขนตอนการสรางดงน

1.1 ขนเตรยม 1.1.1 ศกษาหลกสตร จดมงหมายของหลกสตร จดประสงค สาระการเรยนรและขอบขาย

เนอหาสาระการเรยนรวทยาศาสตรจากหลกสตรขนพนฐาน พทธศกราช 2544 1.1.2 ศกษารายละเอยด หลกการและแนวคดรปแบบการสอนแบบรวมมอของบรซ จอยซ

และมารชา วล 1.1.3 วเคราะหเนอหาและจดประสงคเชงพฤตกรรม เนอหาวชา และกจกรรมการเรยนการ

สอน เรอง สารรอบตว และสารละลายกรด-เบส ชนมธยมศกษาปท 1 1.2 ขนสราง สรางแผนการสอนโดยจดกจกรรมทมงใหผเรยนไดลงมอปฏบตมากทสด โดยการแสวงหา

ความรดวยการสบสวนแบบเปนกลม จ านวน 10 แผนการเรยนร โดยในแผนการจดการเรยนรประกอบดวยกจกรรมดงน

1.2.1 หวขอเรองหรอกจกรรม 1.2.2 ผลการเรยนรทคาดหวง 1.2.3 จดประสงคการเรยนร 1.2.4 สาระการเรยนร 1.2.5 กจกรรมการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม

กอนท าการสอนไดด าเนนการดงน ขนเตรยมกอนการสอน ท าการตกลงกบผเรยนทงหองเรองแบงกลม การก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบ การ

ก าหนดเวลาในการปฏบตงานหรอน าเสนอผลงาน การประเมนกจกรรมกลม ขนตอนการสอนกจกรรมดบขนตอนดงน ขนท 1 ขนเสนอสถานการณทเปนปญหา ขนท 2 ขนพจารณาปญหา ขนท 3 วางแผน ขนท 4 ขนลงมอปฏบตการ ขนท 5 ขนรวบรวมและวเคราะหขอมลและเสนอผลงาน ขนท 6 ขนทบทวนและเชอมโยงปญหาใหม 1.2.6 สอการเรยนการสอน 1.2.7 ขนวดผลประเมนผล วธการหาคณภาพแผนการสอน

1. น าแผนการสอนไปใหผเชยวชาญทางดานการสอนวชาวทยาศาสตรจ านวน 3 ทานตรวจสอบ คณภาพและความถกตอง

2. น าแผนการสอนดงกลาวมาปรบปรงแกไขขอบกพรอง 3. น าแผนทแกไขแลวพรอมกบเตรยมอปกรณและสออนๆ มาด าเนนการสอนดวยกระบวนการ

สบสวนแบบเปนกลม

2. แบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ มขนตอนการสรางแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ ดงน 2.1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ ต าราทเกยวของกบวธการ

และหลกการสรางแบบประเมน แลวก าหนดแนวทางในการออกแบบ ประเมนความฉลาดทางอารมณ 2.2 สรางแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณทพฒนาจากวราภรณ ขนธตย มเกณฑ

การใหคะแนน 4 ระดบ คอ ระดบ 3 หมายถง เหนดวยอยางยง ระดบ 2 หมายถง เหนดวย ระดบ 1 หมายถง คอนขางเหนดวย ระดบ 0 หมายถง ไมเหนดวย

น าแบบประเมน (อางองจากวราภรณ ขนธตย หาคาอ านาจจ าแนกและความเชอมนแลว) ไปน าเสนอตอผเชยวชาญเพอตรวจสอบความถกตอง และความเทยงตรง ตลอดจนความเหมาะสมของการใชภาษา

เกณฑการแปลความหมายลกษณะพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ คาเฉลย ระดบความกาวราว

2.51-3.00 1.51-2.50 0.51-1.50 0.00-0.50

เหนดวยอยางยง เหนดวย

คอนขางเหนดวย ไมเหนดวย

2.3 น าแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณทไดรบการตรวจ และแกไขแลวไปทดสอบ กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ทเปนกลมตวอยาง

วธด าเนนการวจย 1. แบบแผนการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงส ารวจ ซงผวจยไดด าเนนการวจยตามแบบ One Group Pretest-Posttest Design ดงแสดงในตาราง 2 (Campbell T. Donald and Stanley C. Julian ; 1966 : 7) ตาราง 2 แบบแผนการด าเนนการวจยแบบ One Group Pretest-Posttest Design

สอบกอน ทดลอง สอบหลง T1 X T2

ความหมายของสญลกษณ T1 แทน การประเมนกอนการทดลอง T2 แทน การประเมนหลงการทดลอง X แทน การจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม

2. วธการวจย 2.1 กอนการทดลอง ใหนกเรยนกลมตวอยางท าแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ 2.2 ด าเนนการสอน ชนมธยมศกษาปท 1 เรอง สารรอบตว และสารละลายกรด-เบส โดยใช

แผนการสอนแบบรวมมอทผวจยสรางขน ระยะเวลาในการสอน 28 คาบ คาบละ 45 นาท 2.3 หลงการทดลองใหนกเรยนกลมตวอยางท าแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ

การจดกระท าและวเคราะหขอมล เปรยบเทยบคะแนนจากแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณกอนและหลงการทดลอง

โดยใชสถต t-test for dependent Sample

สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1. คาสถตพนฐานทใชวเคราะหขอมล มดงน

1.1 คาเฉลยของคะแนน (X) โดยใชสตร (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2543 : 306)

X = X

N

เมอ X แทน คะแนนเฉลย X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด N แทน จ านวนนกเรยนในกลม

1.2 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) (ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. 2543 : 307)

𝑆. 𝐷. = √𝑁𝑋 − (𝑋)2

𝑁(𝑁 − 1)

เมอ S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน 𝑋 แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด 𝑋2 แทน ผลรวมของคะแนนก าลงสองของนกเรยนแตละคน 𝑁 แทน จ านวนนกเรยน X แทน คะแนนของนกเรยนแตละคน

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล

เพอใหเขาใจตรงกนในการแปลความหมายของผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดใหความหมายของสญลกษณทใชดงน N แทน จ านวนนกเรยนในกลมตวอยาง X แทน คะแนนเฉลย S.D. แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวเคราะหขอมล

ผวจยไดเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน ผลการการเปรยบเทยบพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนกอนและหลงการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม ผวจยไดท าการประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนกอนและหลงการทดลอง โดยใชแบบประเมนความฉลาดทางอารมณจ านวน 40 ขอ ซงใชมาตราสวนการประเมนคา 4 ระดบ (Rating Scale) จากนนน าผลตางของแบบประเมนกอนและหลงการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมมาเปรยบเทยบกน โดยใชสตร t-test dependent ผลการวเคราะหหลงการจดการเรยนรน าเสนอเปนดงตารางดงน

ขอท X คาเฉลย S.D. ระดบ

1 147 2.26 0.62 เหนดวย

2 142 2.18 0.7 เหนดวย

3 139 2.14 0.7 เหนดวย

4 165 2.54 0.53 เหนดวยอยางยง

5 156 2.4 0.61 เหนดวย

6 154 2.37 0.6 เหนดวย

7 148 2.28 0.63 เหนดวย

8 156 2.4 0.61 เหนดวย

9 151 2.32 0.71 เหนดวย

10 162 2.49 0.53 เหนดวย

11 159 2.45 0.56 เหนดวย



14 160 2.46 0.56 เหนดวย




18 150 2.31 0.61 เหนดวย

19 160 2.46 0.64 เหนดวย

20 161 2.48 0.64 เหนดวย

21 161 2.48 0.64 เหนดวย


23 157 2.42 0.58 เหนดวย


25 162 2.49 0.56 เหนดวย



28 157 2.42 0.56 เหนดวย

29 155 2.38 0.6 เหนดวย

30 159 2.45 0.56 เหนดวย

31 160 2.46 0.53 เหนดวย


33 159 2.45 0.64 เหนดวย

34 156 2.4 0.63 เหนดวย

35 153 2.35 0.62 เหนดวย


37 157 2.42 0.66 เหนดวย




X 6371 98.04 23.48

2.45 0.59

ตารางผลการการเปรยบเทยบพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนกอนและหลงการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม

ผลการวเคราะห N �� S.D. ระดบผลการประเมน

กอนเรยน

65 76.67=1.92 0.84 เหนดวย

หลงเรยน

65 98.04=2.45 0.59 เหนดวย

จากตารางท 3 พบวา คะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของการประเมนกอนเรยน มคาเทากบ 1.92 และ 0.84 ตามล าดบ เมอประเมนหลงเรยน มคาเทากบ2.45 และ 0.59 ตามล าดบ เมอท าการเปรยบเทยบผลการประเมน พบวา ผลคะแนนจากการวเคราะหมคาเพมขน จงกลาวไดวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลมมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณสงกวากอนไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม ซงผลการวเคราะหทไดเปนไปตามสมมตฐานทตงไว

บทท 5 สรปผล อภปราย และขอเสนอแนะ

การวจยครงน เปนการศกษาพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาวทยาศาสตรทไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม

ความมงหมายของการวจย

เพอศกษาพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม

สมมตฐานการวจย นกเรยนทเรยนวชาวทยาศาสตรโดยไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมหลงเรยนม

พฤตกรรมความฉลาดทางอารมณสงกวากอนเรยน

วธด าเนนการศกษาคนควา

1. กลมตวอยาง - กลมตวอยางทใชในการหาประสทธภาพของเครองมอทใชในการศกษาคนควา ไดแก

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2547 โรงเรยนมกกะสนพทยา เขตราชเทว กรงเทพมหานคร จ านวน 4 หองเรยน จ านวน 100 คน เปนกลมตวอยางในการหาประสทธภาพของเครองมอ ไดแก แบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนในการเรยนวชาวทยาศาสตรกอนและหลงเรยนดวยการสอนแบบสบสวนเปนกลม (อางองจาก การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรสบสวนเปนกลม ของ พรรณนภา หาญบ าราช)

- กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 จ านวน 65 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling)

2. เครองมอทใชในการวจย 2.1 แผนการสอน 2.2 แบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ

3. ขนตอนการด าเนนการวจย 1. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบเรองพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ 2. ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบรปแบบเทคนควธการสอนแบบสบสวนเปนกลม

(กณฑร เพชรทวพรเดช และคณะ.2550,82-126 ) 3. ปรกษาผเชยวชาญในดานการจดท าแผนการเรยนร และผเชยวชาญตรวจสอบความถกตอง

ของเคาโครงและรปแบบของแบบประเมนพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณ 4. สรางแบบประเมนความคดเหนตอรปแบบการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมพฤตกรรมความ

ฉลาดทางอารมณของผเรยน (ชดละ 40 ขอ) 5. น าแบบประเมนทไดมาปรบปรงแกไข และน าไปทดลองกบนกเรยนทเปนกลมตวอยาง 6. รวบรวมแบบประเมนความคดเหนตอรปแบบการสอนวทยาศาสตรทสงเสรมพฤตกรรม

ความฉลาดทางอารมณของผเรยน 7. น าผลคะแนนทไดจากการตรวจแบบประเมนมาวเคราะหผล และสรปผล

สถตทใชในการวเคราะหขอมล สถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน

สรปและอภปรายผลการศกษาวจย การวจยครงน เปนการศกษาพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทเรยนวชาวทยาศาสตรทไดรบการจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลม พบวา คะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐานของพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของการประเมนกอนเรยน เรยน มคาเทากบ 1.92 และ 0.84 ตามล าดบ เมอประเมนหลงเรยน มคาเทากบ2.45 และ 0.59 ตามล าดบ เมอท าการเปรยบเทยบผลการประเมน พบวา ผลคะแนนจากการวเคราะหมคาเพมขนจงกลาวไดวา นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลมมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณสงกวากอนการไดรบการจดการเรยนรวชาวทยาศาสตรแบบสบสวนเปนกลม ซงผลการวเคราะหทไดเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ทงนอาจเปนผลมาจาก การจดการเรยนรสบสวนแบบเปนกลม ซงเปนกระบวนการทสงเสรมใหผเรยนไดเกดการเรยนรรวมกน เกดการพฒนาในการท างานกลม กลาวคอ กระบวนการจดการเรยนรแบบเปนกลมจะเนนผเรยนเปนศนยกลางของการเรยนร โดยมการจดการจดการเรยนร อยางเปนขนตอนขนตอน จะเหนไดวาการจดการเรยนรสบสวนแบบเปนกลม เปนการจดการเรยนรทใหผเรยนมโอกาสไดรวมกนคนควาหาค าตอบ ปฏบตการทดลองรวมกน แบงหนาทกนท างานท าใหผเรยนไดพฒนาทงการเรยนรควบคไปกบการท างานรวมกบผอนตามหลกการประชาธปไตย ซงสอดคลองกบค ากลาวของบรซ จอยส และมารชาวล (Bruce joyce and Marsha well. 1996 : 65-78) สอดคลองกบการรวมกลมของบคคลเขาเปนกลม มจดมงหมายจากธรรมชาตของ

มนษย 2 ประการ คอ มนษยไมอาจอยโดดเดยวได จะตองแสวงหาการอยรวมกนเปนกลม อกประการหนงคอ การรวมกลมมสวนชวยใหมนษยสามารถกระท าการหรอมความกลาหาญทจะกระท าสงใดสงหนงไดอยางมประสทธภาพมากกวาการกระท าเปนรายบคคล กระบวนการกลมมจดมงหมายทจะชวยสงเสรมใหมนษยไดพฒนาทกษะตางๆ โดยเฉพาะทกษะทางสงคมและความสมพนธกบผอน การพฒนาทกษะทเกดขนมดงน (เตอนใจ แววงาม. 2534 :20-21)

1. ทกษะทางสงคม (Social Skill) เปนทกษะทจะชวยใหอยรวมกนกบผอนไดอยางราบรน เชน ทกษะการเปนผใหและผรบ การปรบตวใหเขากบสงแวดลอม การควบคมตนเองและการยอมรบความสามารถของตนเองและผอน

2. ทกษะในการศกษาคนควา (Study Skill) เปนทกษะในการคนควาหาความร เชน ทกษะในการเกบ รวบรวมขอมล การพด การฟง การอานและการรายงาน

3. ทกษะทางปญญา (Intellectual Skill) ไดแก ทกษะในการแกปญหาเฉพาะหนา การวพากษวจารณ การครเรมสรางสรรคและการคดอยางมเหตผล

4. ทกษะในการท างานกลม (Group Work Skill) เปนทกษะในการท างานรวมกบผอน เชน ทกษะใน การวางแผน การเปนผน าแสดงความคดเหนดวยการอภปราย การยอมรบฟงความคดเหนของผอน จากเหตผลขางตนกลาวไดวา การจดการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมมบทบาทในการจดการเรยนร ท าใหผเรยนมการพฒนาทกษะการท างานรวมกบผอน มการคด วางแผนกอนลงมอปฏบตกจกรรมตางๆ เกดกระบวนการในการท างานอยางเปนระบบทงกระบวนการคดและกระบวนการท างานไปพรอมๆกน การจดกระบวนการเรยนรแบบสบสวนเปนกลมยงสามารถบงบอกถงพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณของผเรยนไดอกดวย โดยจากการเรยนรแบบเปนกลม ผเรยนจะตองรจกการบรหารจดการอารมณ ความรสกของตนเอง ยอมรบฟงความคดเหนของผอน การมสมพนธภาพทดตอคนรอบขาง การใหอภย รจกยอมรบความจรงทเกดขน ซงผทมพฤตกรรมความฉลาดทางอารมณทดจะเปนผทรจกใชความคดอานเกยวกบอารมณของตนเองและผอนใหเกดประโยชนในทางสรางสรรค

ขอเสนอแนะทวไป 1. การจดรปแบบการเรยนรแบบกลมครผสอนควรจดนกเรยนในแตละกลมแบบคละกน คอ

นกเรยนทเรยนด ปานกลาง และออน เพอใหผเรยนรจกการชวยเหลอซงกนและกน 2. การปฏบตกจกรรมในแตละครง ครผสอนจ าเปนตองอธบายถงกระบวนการ ขนตอนใหนกเรยน

เขาใจอยางชดเจน อาจตรวจสอบความเขาใจโดยการถาม-ตอบ เปนตน

ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 1. การศกษาวจยครงตอไปควรศกษาเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนควบคไป 2. การจดกจกรรมการเรยนรครผสอนควรจดกจกรรมทสามารถใหสมาชกในกลมทกคนไดปฏบต

กนทกคนอยางทวถง หรอสมาชกทกคนไดมสวนรวมในการท ากจกรรมแตละครง 3. อาจมการบรณาการการจดการเรยนรเขากบวชาอนๆ

บรรณานกรม กรมสขภาพจต. (2543). การประชมวชาการกรมวชาการ ป 2543 สขภาพจตดดวยอคว วนท 6-8 กนยายน 2543 ณ โรงแรมดเอมเมอรรลด. กรงเทพฯ : บรษทวงศกมล โปรดกชน จ ากด. กรมสขภาพจต. (2543ก). คมอความฉลาดทางอารมณ. กรงเทพฯ : โรงพมชมนมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จ ากด. กรมสขภาพจต. (2543ข). อคว : ความฉลาดทางอารมณ. กรงเทพฯ : ส านกสขภาพจต กรมสขภาพจต. กระทรวงศกษาธการ. (2542). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ : ส านกนโยบายและแผนการศกษา ศาสนาและวฒนธรรม กระทรวงฯ. ครเขตราชเทว. (2547). คมอการประชมสมมนาครเขตราชเทว. (2547). ม.ป.พ. ดวงเดอน เทศวานช. (2534-2535, ธนวาคม-พฤษภาคม) “รปแบบการสอน” พฆเนศวร วารสารวชาการ วทยาลยครพระนคร สหวทยาลยรตนโกสนทร 1(2) . เตอนใจ แววงาม. (2534). พลวตรกลมและการท างานเปนทม. กรงเทพฯ : ส านกพมพเมดทรายพรนตง. ทศพล ประเสรฐสข. (2542-2543, กรกฎาคม-มถนายน) “ความเฉลยวฉลาดทางอารมณกบการศกษา”การแนะ แนวและจตวทยาการศกษา. 2(3-4) : 8-19. เทดศกด เดชคง. (2542). จากความฉลาดทางอารมณสสตปญญา. กรงเทพฯ : ส านกพมพมตชน. นวลจตต เชาวกรตพงศ. (2540, เมษายน-ตลาคม) สารพฒนาหลกสตร “รปแบบการสอน Group investigation” 16(129). เปรมใจ บญประสพ. (2542). ผลการจดกจกรมมกลมเพอพฒนาความเฉลยวฉลาดทางอารมณดานกา ตระหนกในตนเอง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานบางกะป สงกด กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (จตวยาการแนะแนว) กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. พรรณนภา หาญบ าราช. (2548). การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตรและความฉลาดทาง อารมณของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการจดการเรยนรสบสวนเปนกลม. ปรญญานพนธ กศ.ม.(สาขาการมธยม). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ลดดาวลย เกษมเนตร และทศนา ทองภกด. (2542). รปแบบการแสดงความรกของมารดาท เกยวของกบบคลกภาพและพฒนาการทางอารมณ สงคมของเดก. วารสาร พฤตกรรมศาสตร, 5, 1 (ส.ค.): 81-88

รายงานการวิจัย การศึกษา...

Documents